Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: singula Your search found 535 occurrences
1 2 3 4 5 6 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 374-416:374. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 21 | Paragraph | Section] coelique altos conscendere fines,
375. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 41 | Paragraph | Section] 27
medio Titan resupinus ab axe
376. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 41 | Paragraph | Section] ab orbe
377. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 113 | Paragraph | Section] axe,
378. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 119 | Paragraph | Section] 9
susceptum res apta reflectere lumen
379. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 123 | Paragraph | Section]
380. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section]
381. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 159 | Paragraph | Section] repellant.
382. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 169 | Paragraph | Section] Orbis, quo vehitur Phoebe, despectet in ima
383. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 205 | Paragraph | Section] sedenti
384. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 219 | Paragraph | Section] signaretque viam, qua plena nitenti
385. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 243 | Paragraph | Section] loci excipiunt; aliisque allabitur uno
386. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 243 | Paragraph | Section] quod flexa pererrat
387. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 265 | Paragraph | Section] digitis tenuissima lucis
388. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 269 | Paragraph | Section] Cuique suum, nulla quem vi, non flectibus ullis
389. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 269 | Paragraph | Section] textus particularum
390. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 273 | Paragraph | Section] et rerum causas aperire repostas
391. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 285 | Paragraph | Section] haec, qui naturae tam sancta latentis
392. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 291 | Paragraph | Section] tenuissima fuco.
393. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 293 | Paragraph | Section] 60
, fuerit si crassior, omne colorum
394. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 297 | Paragraph | Section] fas lamella in quavis remeare, latebit,
395. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 301 | Paragraph | Section] relinquit.
396. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 303 | Paragraph | Section] sua certa repellit
397. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in altera multo major quam in altera. Sed id innuisse sit satis. 9(II 41) Hinc lens vitrea polita pingit imaginem objecti satis remoti admodum vividam et distinctam in foco, in quo singula puncta objecti ipsius pinguntur in totidem punctis. Additur autem illud satis remoti, quia, si objectum non distet magis quam pro semidiametro sphaericitatis superficiei ipsius lentis, radii, ut diximus, non uniuntur. Ea autem imago pingitur sita prorsus contrario ipsi objecto, quia
398. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in orientem fere per duodecimam partem totius eclipticae sive per unum signum. Nam mensis lunaris est circiter dierum 29 1/2. Et Sol, qui diebus 365 1/4 percurrit gradus 360, percurrit singulis diebus fere unum gradum; adeoque mense integro lunari paullo minus quam 30 gradus, quos continent singula zodiaci signa. Nodus autem interea regreditur juxta adn. 44. lib. I, atque id per unum circiter gradum cum dimidio, quae est pars vigesima unius signi sive graduum 30.
399. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 41(II 73) Exposita causa et limitibus ac periodo eclipsium, hic postremo loco proponitur discrimen inter eclipses Solis ac eclipses Lunae, quod sternit viam ad exponendum ingentem ipsarum eclipsium usum in geographia et arte nautica. Nimirum singula phaenomena eclipseos lunaris eodem modo fere accuratissime eodem momento temporis apparent spectatoribus omnibus constitutis in toto eo hemisphaerio terrestri, cui Luna est conspicua. At in Solis eclipsi eodem momento temporis alii spectatores longe aliud vident. Quin immo aliis eodem
400. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] aliquam ibi habeat, potest nosse, ubi sit, et reliquum cursum dirigere. Haec quidem methodus vix ullius usus esse poterat ante perfectam astronomiam, cum initium et finis eclipseos notata in ephemeridibus intra dimidium etiam quadrantem eoque plus aberrarent a veris. Singula autem minuta temporis possint errorem secum trahere 15 milliariorum geographicorum in positione loci. Sed jam lunaris theoria ita perfecta est, quemadmodum diximus libro I. adn. 48, ut intra satis arctos limites loca Lunae determinentur. Et proinde eclipsium quoque phaenomena
401. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in exiguo schemate picti habentur ob oculos. In hac ipsa recta notari solent per lineolas ipsi perpendiculares horae, quibus Lunae centrum debet appellere ad illa ipsa puncta ejus rectae, quae ita notantur, et ipsae horae minoribus lineolis et punctulis dividi solent in singula vel quina minuta. 10 Ejusmodi divisio est similis divisioni circuli notantis horas in horologiis illis, quae habent unicam cuspidem horariam. Quae si majora sint, uti sunt
402. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 29 Colligitur jam hic tota vis hujusce argumenti. Id lumen, quod in atmosphaera terrestri refractum subit umbram Terrae et ad Lunam devenit, dispergitur per spatium saltem centuplo latius. Nam atmosphaera terrestris omnino non assurgit ultra 40 millia passuum, quorum singula continent 5 pedes Parisienses, et semidiameter Terrae continet quamproxime 4000 eorundem milliariorum. Ad designanda 40 milliaria nominavi pontem, quem sane magnificum Xystus V. Tiberi imposuit ad quadragesimum ab Urbe lapidem. Unde factum est, ut eum tunc dixerint
403. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] umbrae atmosphaerae terrestris quam umbrae ipsius Terrae. Idcirco astronomi, ubi ipsam umbram definiunt, umbrae, quae deberetur soli globo terrestri, addunt aliquid, alii plus, alii minus, pro diversis sententiis circa ipsius atmosphaerae altitudinem, cujus milliariis singulis debentur circiter singula secunda. 33 Jam vero in ejusmodi spatio admodum inaequalis est distributio ipsius luminis. Ejus inaequalitatis duo omnino sunt fontes, qui hic exprimuntur ambo.
404. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] limites deinde designantur, quantum possunt sine schemate, quo delineato res evaderet evidentissima et admodum facilis intellectu. Nimirum illud spatium clausum inter superficiem coni exterioris umbrae atmosphaericae et superficiem coni interioris penitus obscuri dividitur in duas partes. Et ad singula puncta alterius ex iis partibus defertur lumen refractum in unico puncto atmosphaerae terrestris, ad singula vero alterius defertur lumen refractum in binis punctis hinc et inde e diametro oppositis.
405. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] facilis intellectu. Nimirum illud spatium clausum inter superficiem coni exterioris umbrae atmosphaericae et superficiem coni interioris penitus obscuri dividitur in duas partes. Et ad singula puncta alterius ex iis partibus defertur lumen refractum in unico puncto atmosphaerae terrestris, ad singula vero alterius defertur lumen refractum in binis punctis hinc et inde e diametro oppositis. 35 Schema, quod id exhiberet, esset hujusmodi: haberetur circulus exprimens orbem
406. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] libro ostentum est lumen, quo Luna adhuc cernitur in umbra ipsa, esse lumen refractum in atmosphaera terrestri. Ac additur et fila retexat ad indicandam Newtonianam luminis theoriam, in qua lux plena, ut infra videbimus, componitur e diversis coloratis filis, quae, ubi ab aliis separantur, suum singula colorem exhibent, omnia vero simul unita album efficiunt. Porro jure Newtonus ipse hic invocatur, a cujus immortali theoria repetuntur rationes hujus phaenomeni. Illud autem Tu decus Angligenum atque humanae gloria gentis, quod ante hosce novem annos conscripsi in
407. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] recedunt, cum Jupiter moveatur celerius. Nova autem conjunctio fit post annos circiter 20. Cum enim tempus periodicum Saturni sit annorum proxime 30, is annis 20 percurrit respectu Solis duos trientes zodiaci, sive 8 signa. Jupiter autem orbitam suam duodecim annis absolvit adeoque circiter singula signa singulis annis percurrit, nimirum 20 annis circulum integrum et 8 signa. Unde fit, ut circa finem signi octavi assequatur Saturnum lentiorem. 6 Lunae aberrationes
408. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 20 Exordium hic desumo a natura radii albi, qui utcunque ad sensum tenuissimus sit et appareat simplex, adhuc tamen componitur ex innumeris filis diversae naturae. Eorum autem filorum singula habent suum innatum colorem et suum itidem innatum refrangibilitatis gradum, quem ego exprimo per vires et amorem callis recti, cum alia magis, alia minus ab hoc recto itinere detorqueantur, ubi appellant in eodem prorsus angulo ad eadem media adeoque diversa vi resistant mutationi
409. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] induceret deflexionem novi motus compositi a motu priore. Deinde vero, si eadem etiam velocitate ferrentur omnes et vis, qua corpus refringens in eas agit, esset diversa, ob diversam nimirum ipsarum molem et diversum textum punctorum eas componentium (nam vis in totam particulam pendet a vi in singula puncta et colligitur ex summa hujusmodi virium, quae pro varia distantia, positione et numero eorundem punctorum varia esse debet), alius in aliis particulis generaretur motus novus componendus cum priore adeoque alia in aliis mutatio directionis motus compositi. (23)* Hic non definio,
410. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in eo lumine, quod per tenuissimam aetheris substantiam primo emissum deferatur ad primum medium refringens. 24 Haec fila ita separata per refractionem, si ad oculum deveniant singula, sive nimirum moveatur oculus ita, ut alia excipiat post alia, sive excipiantur superficie aliqua pura et candida, ad cujus alias partes alia deferantur, excitant alia colorem alium et oritur certa quaedam series horum colorum, quam paullo inferius proferemus.
411. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] pura et candida, ad cujus alias partes alia deferantur, excitant alia colorem alium et oritur certa quaedam series horum colorum, quam paullo inferius proferemus. 25 Jam vero fila singula servant semper post ejusmodi separationem eundem refrangibilitatis gradum, quem habuerunt initio, et eundem colorem. Si nimirum novis superficiebus excipiantur singula in eodem angulo alia post alia, filum, quod in prima refractione magis refractum est, semper refringitur magis et manet
412. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 25 Jam vero fila singula servant semper post ejusmodi separationem eundem refrangibilitatis gradum, quem habuerunt initio, et eundem colorem. Si nimirum novis superficiebus excipiantur singula in eodem angulo alia post alia, filum, quod in prima refractione magis refractum est, semper refringitur magis et manet unicum, non iterum in plura discerptum. Servat autem eundem colorem, quem primo habuit, quotcunque novas aut refractiones aut reflexiones habuerit, et, quod infra
413. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] fila diversae naturae in quovis tenuissimo radio albo sunt ita multa, ut numerum omnem videantur excedere. Ductus enim ille luminis colorati, in quem is
radius dividitur, videtur esse prorsus continuus adeoque divisibilis in infinitum.
Est sane admodum ingens eorum filorum numerus, quorum singula diversum
habent refrangibilitatis gradum et colorem innatum. Adhuc tamen inter hosce
diversos colores innatos multi ita parum a se invicem differunt, ut eodem nomine
nominentur. Rubei,
414. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ad omnia puncta disci solaris efformant imaginem Solis circularem, et hi circuli commiscentur alii aliis superpositi. Separatio accurata habebitur utique solum in iis lateribus rectilineis, quae circulos omnes contingunt. Sed ibi tenuissimum est lumen et sensum effugit, cum eo adveniant singula tantummodo fila pertinentia ad punctum extremum hinc et inde solaris disci. In ipsis extremis frontibus erunt itidem purissimi, hinc primus rubeus et inde postremus violaceus. Sed ob eandem rationem ibi etiam tenuissimum erit lumen. In medio lumen erit vividius ob superpositionem plurium
415. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] servent quaeque colorem, nimirum cur alia alium constantem colorem habeant. Id constat a crassitudine particularum. Lamina certae exiguae crassitudinis certum colorem exhibet reflectendo juxta adn. 61. Qui color pro alia crassitudine est alius. Si ea frangitur in exigua frustula, quae tamen singula servent priorem illam crassitudinem, reflectent itidem singula colorem eundem. Quare et corpus ex ejusmodi frustulis compositum habebit colorem constanter eundem, aliud nimirum alium colorem pro diversa crassitudine lamellarum, ex quibus constat.
416. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] colorem habeant. Id constat a crassitudine particularum. Lamina certae exiguae crassitudinis certum colorem exhibet reflectendo juxta adn. 61. Qui color pro alia crassitudine est alius. Si ea frangitur in exigua frustula, quae tamen singula servent priorem illam crassitudinem, reflectent itidem singula colorem eundem. Quare et corpus ex ejusmodi frustulis compositum habebit colorem constanter eundem, aliud nimirum alium colorem pro diversa crassitudine lamellarum, ex quibus constat.
Bibliographia locorum inventorumBošković, Ruđer (1711-1787) [1761], De solis ac lunae defectibus, versio electronica (), 5828 versus, 91294 verborum, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [word count] [boskovicrdsld].
1 2 3 4 5 6 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.