Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: mihi Your search found 7157 occurrences
First 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 4553-4593:4553. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 9 | Paragraph | Section] quidem melius quam quae longissima quondam
4554. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 11 | Paragraph | Section]
4555. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 11 | Paragraph | Section]
4556. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 17 | Paragraph | Section] sudo dum laeta nitet Latonia coelo,
4557. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 17 | Paragraph | Section] jubar, tu suffice venam
4558. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 19 | Paragraph | Section] mira instrumenta Grahami,
4559. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 19 | Paragraph | Section] sed primus honos et gloria tanti
4560. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 19 | Paragraph | Section] per mutua turbant;
4561. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 43 | Paragraph | Section]
4562. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 153 | Paragraph | Section] dehiscit
4563. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 185 | Paragraph | Section] jam vespere, cum jam
4564. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 207 | Paragraph | Section] subeunt. Ollis oculos aeterna beatos
4565. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 211 | Paragraph | Section] canimus niveos prima Telluris ab umbra
4566. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 253 | Paragraph | Section]
4567. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] suis, divini et clara Aeneide vatis
4568. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] indulgere labori.
4569. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 263 | Paragraph | Section] Non hic Pindi pater atque sororum
4570. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 315 | Paragraph | Section]
4571. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] etiam invocatur, quod idem et in Arcadico Olympo emineat Musarum ac Poetarum princeps, et in Olympo aethereo, nimirum in coelo, sit Sol ipse princeps astrorum omnium. 3 Maxima mihi, nimirum poetae itidem astronomo. 4 Haec tertia invocatio locum tenet nuncupatoriae epistolae, et idcirco evasit aliquando fusior, ut nimirum exponantur rationes, ob quas Regali
4572. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] distantiam oporteret recedere, ut Sol evaderet ejusdem luminis ac illa fixa. Nam lumen est in ea, quam geometrae dicunt rationem reciprocam duplicatam distantiarum. Tentavit id quidem Hugenius, et post illum plures alii, ac nuperrime Bouguerius conatus est eam luminum proportionem invenire. Sed mihi omnes eae methodi suspectae sunt ob plures rationes, quas hic persequi non vacat. Progressi autem sunt iidem ad definiendam ipsarum fixarum distantiam ex eadem ratione luminum, ponendo fixas esse Soli aequales. Sed et illud est omnino incertum, cujus verae magnitudinis sint. Nam astronomi
4573. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] comparavit laudem per universam Europam, in omni alio et sacrae et profanae eruditionis ac solidae doctrinae genere ita excellit, ut in admirationem rapiat animos eorum omnium, quibuscum vivit, quos simul et probitate summa et suavitate morum devincit sibi. In quo quidem me nec amicitiae, quae mihi cum eo intercedit maxima, nec communi patriae et communibus, quos habemus, consanguineis plus aequo tribuere novit sane Roma in primis et Italia universa. Ex his Keplerianis legibus deduxit Newtonus gravitatem suam generalem decrescentem in ratione, quam dicimus
4574. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] mense, inchoaveram tantummodo annum 42, natus 18 Maji anni 1711. Est autem quadragesimus secundus annus is, qui additur alter sive secundus bis vicenis sive 40. 16 Est mihi egregium sane telescopium dioptricum palmorum 20, cujus objectivum vitrum a Christiano Hugenio elaboratum est anno 1682, quo tempore, ut ex ejus vita constat, ipse optima perfecit objectiva vitra. Quod quidem ad ejusmodi observationem est satis idoneum. Verum aptiora sunt multo telescopia
4575. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ad radices Appenini (sic!) jugi occurrit iter facienti Nursia Asculum, ibidem triduo detentus a perenni pluvia, uti narravi in primo opusculo mei voluminis De litteraria expeditione per pontificiam ditionem. Cum equo veherer secundum ipsius Truenti ripam Asculum versus, ipse fluvius suggessit mihi Peneum, Blandusiam, Hippocrenen, quibus hic ad carmen adornandum et demulcendum lectoris animum sum usus. Et ipsi equo insidens hoc episodium elucubravi, ut saepe alias inter equitandum ipsa locorum indoles, sive hilaris seu tristis, imagines mihi sibi ipsi conformes exhibuit et carmina,
4576. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ripam Asculum versus, ipse fluvius suggessit mihi Peneum, Blandusiam, Hippocrenen, quibus hic ad carmen adornandum et demulcendum lectoris animum sum usus. Et ipsi equo insidens hoc episodium elucubravi, ut saepe
alias inter equitandum ipsa locorum indoles, sive hilaris seu tristis, imagines mihi
sibi ipsi conformes exhibuit et carmina, quae saepe in ipso conscripsi itinere, ac
ipsum locorum ingenium satis redolent.
perquam exiguam, progreditur quidem, sed mutata itidem directione itineris ita, ut alii e radiis
flectantur introrsum in umbram ab ipso corpore projectam, alii extrorsum ad partes umbrae oppositas.
Causa horum phaenomenorum omnium est mihi, et aliis plurimis, potissimum
Newtonianis, vis quaedam mutua, quae habetur inter lucem et corpora. Haec vis
mihi est mutua inter omnes materiae particulas, et in ingentibus distantiis est attractiva in ratione, ut vocant, reciproca duplicata distantiarum ad sensum. Est nimirum
ipsa gravitas Newtoniana. At in exiguis distantiis est jam attractiva, jam repulsiva,
pendens ex magnitudine et directione vis
32 Haec adjeci Arimini, dum anno 1752 inirem observationes astronomicas ad determinandam magnitudinem gradus meridiani inter urbem Romam et Ariminum in
aedibus comitis Joannis Francisci Garampi, patricii Ariminensis, amicissimi mihi
ab ipsa prima communi adolescentia. Tres autem fixas adhibebam: α Cycni (nam
astronomi post Bayerum Graecis litteris stellas fixas singularum constellationum
designant, incipiendo a lucidioribus), quae in iis ipsis diebus, quibus haec scripsi,
perveniebat ad meridianum prope zenith una
illas, tum Romanas, quas ante institueram in Collegio Romano horis indicatis hic inferius. Secundae fixae observationes
paucas admodum tentare potuimus Arimini, et admodum incertas, cum priores
turbatae fuerint a nubibus et nebulis, posteriores a nimia vicinia Solis. Quamobrem eae nulli mihi fuerunt usui ad illam determinationem. Sed reliquarum duarum protuli observationes abunde multas, et quidem Romanas binis anni temporibus institutas. Quae omnes consenserunt intra unius tantum secundi discrimen
a medio, ut ibidem videre est.
jam patet, cur dicatur penumbra, nimirum pene umbra, quo ipsam nomine
nominavi etiam in carmine, cum utrumque sit Latinum verbum. Adhuc tamen
diverso semper caractere imprimendum curavi ob conjunctionem earum vocum
alienam ab ingenio Latinae linguae potissimum in quibusdam casibus, in quibus
mihi adhibenda fuit. Ipsa penumbra eo est obscurior, quo propior umbrae, quia eo
minor inde videri potest pars solaris disci. Ubi tamen eo jam deventum est, unde
dimidium cernitur disci ipsius, jam lux est fere ita clara ut in luce integra, juxta ea,
quae diximus lib.
Assisio ingens adii
vitae periculum, quod exposui opusculo I. Litterariae expeditionis adn. 94. Nuceriam delatus vespere per effusum imbrem conscripsi in aedibus gubernatoris ejus
urbis, quae pertinent ad Syracusanum excidium, dum fulgurationes perennes et
immanis tonitruum fragor truces mihi ideas suggererent.
13 Iterum hic jure queror de difficultate exprimendi versibus res geometricas et
calculos. Conor tamen praestare, quantum per poesim licet, praecipua
nomine et adhuc dicant Pontem Felicem. Nam ipse ante
pontificatum appellabatur Felix. Porro cum hunc poematis locum elaborarem,
per ipsum transibam pontem Romam regrediens ex eo itinere, cujus facta est
mentio superius adn. 12. Quod quidem huic expressioni occasionem dedit, ut et
alibi saepe mihi contigit.
30 Ea, quae in superiore calculo assumpta sunt, jamdudum innotuerunt et astronomis et geographis, nimirum distantia Lunae a Terra, magnitudo semidiametri Terrae,
Adeoque si alibi in eo circulo coelum est nubilum, admodum probabile est alibi simul
esse serenum, et proinde fere semper aliquod lumen ad Lunam deveniet.
45 Hoc episodium sponte mihi obvenit ex occasione ipsa nec unquam magis quam
tum expertus sum illud facit indignatio versus. Exponenda est autem occasio
ipsa, ut ea, quae plures ejusdem episodii partes respiciunt, percipi possint. Anno
1751 dimensus sum una cum P. Christophoro Maire, doctissimo viro e nostra
Societate
utebatur, ut omnino videretur pontificia sibi decreta tantummodo et librorum conscribendorum ac edendorum curam reservasse, reliquis
omnibus sui regiminis partibus ipsi uni relictis. Quo spectat illud quo nempe ministro securus docto potes indulgere labori.
Nulla autem mihi suppetunt satis idonea vocabula, quibus tantum virum pro
merito celebrare possim, cujus et perspicacissimam mentis vim atque capacitatem amplissimam et paratissimam semper in difficillimis quibusque negotiis consiliorum multitudinem et suavissimam indolem ac ingenitam humanitatem suspexit non
et
summus litterarum ac bonarum artium amor ac cultus et, quod caput est, summa
itidem vitae integritas atque probitas, sincera religio et pietas, opum contemptus
et liberalitas. Quorum omnium exempla plurima perspexi ego ipse luculentissima
sane, pro ea, qua mecum egit humanitate maxima, qua mihi semper aditum ad se
patere voluit, saepe et ad mensam adhibens et ad familiarissimas cum paucis
amicorum confabulationes, quibus animum a tot curis fatigatum recrearet.
Quantum autem ipsi deberem, nunquam itidem verbis satis efferre possum.
Exhibui quidem, sed admodum
supremo
praeside, praepositum generalem appellamus, qui in Brasiliam navigarent et mappam delinearent regionum cum Hispanis commutandarum ac limites definirent.
Ego me ad opus obtuleram ei, qui regium legatum agebat tum Romae apud pontificem eratque itidem e Societate nostra, ea conditione, ut mihi simul liceret metiri meridiani gradum, quem cum Quitensi conferrem definito paullo ante a Parisiensibus academicis. Et quidem non solum annuerat ipse, sed facultatem illico ab
ipso praeposito generali mihi impetraverat. De discessu cogitantem cardinalis Valentius continuit in Urbe et
agebat tum Romae apud pontificem eratque itidem e Societate nostra, ea conditione, ut mihi simul liceret metiri meridiani gradum, quem cum Quitensi conferrem definito paullo ante a Parisiensibus academicis. Et quidem non solum annuerat ipse, sed facultatem illico ab
ipso praeposito generali mihi impetraverat. De discessu cogitantem cardinalis Valentius continuit in Urbe et pontificis nomine imperavit, ut, quae pro Brasilia meditabar, in ditione pontificia exequerer. Qua in re quantum ipsi debeam, cognoscet
sane, quicunque perpenderit ea, quae insequentibus annis in Lusitania
admodum excolebatur; Stephanum
Gradium, elegantissimum Latinum poetam eo ipso superiore saeculo, quo usque
adeo conciderant in Italia humaniores litterae corruptae penitus ac depravatae;
Bandurium e Benedictinorum familia tot voluminibus in Gallia editis celebrem
aliosque quamplurimos, qui mihi frustra sese offerunt properanti. Unus instar
millium esse potest in Latina poesi et omni doctrinae genere- Benedictus Stayus,
de quo mentionem feci lib. I, num. 29. Cui et Christophorum, ejus fratrem, Latinum scriptorem nitidissimum, et alios quamplurimos itidem adhuc superstites
possem
atque Christiadem, et alia quamplurima summi pretii omnium
generum, inter quae plura edita ab abbate Giorgio Benedictino plurimum excellunt. Qui quidem et Latinis operibus editis hoc nostro saeculo maximam sibi eruditionis et sacrae et profanae famam comparavit.
Atque hic mihi haud ita quidem temperare possum, ut domesticam laudem omittam. Circumferuntur enim satis multa elegantissima carmina Petri fratris, quem
anno 22 aetatis suae amisimus, incredibilis juvenem spei. Inter quae versiones plures
et Ovidii ex Latino et Molierii ex Gallico Illyricis versibus
colligi simul, et tum constabit, qui ex data mixtura oriatur color compositus, et an solutio problematis, quam Newtonus proposuit,
in physica admettant, quin aliquam ejus causam concipiant.
41 Prima petitur ab impressione facta in medium, per quod lumen progreditur. Ea
quidem est Newtoni, sed mihi videtur parum probabilis. Est autem hujusmodi: in
medio, per quod lumen progreditur, fortasse excitari undas quasdam, quae celerius propagentur quam ipsum lumen progrediatur et praevertant radium usque
ad ejus medii finem, ubi particula luminis facilius transmittatur per illam superficiem
undas quasdam, quae celerius propagentur quam ipsum lumen progrediatur et praevertant radium usque
ad ejus medii finem, ubi particula luminis facilius transmittatur per illam superficiem vel reflectatur retro, prout invenerit undam sibi faventem vel contrariam.
Minus autem probabilis videtur mihi haec causa, quia credo evinci posse radium
luminis nullam resistentiam pati in medio homogeneo, quam puto debere haberi,
si ab iis undis determinaretur potius ad reflexionem quam ad transitum.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.