Your search found 1137 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 622-682:

Secunda pars habet multos Tractatus, et Regulas universales, de vocibus, phrasibus ac sermone Sacrarum literarum: quarum singulae aliquando multas voces, locutiones et Scripturae dicta exponunt ac illustrant. Cuius generis brevem libellum, veluti quoddam huius Operis praeludium, ante sedecim annos Madeburgae evulgaveram. Hae vero Regulae diligenter subdividuntur, et insuper etiam multis Scripturae testimoniis confirmantur: ut tum minus sint dubiae, tum vero etiam magis declarentur. Namuel sola illa adeo multa exempla diligenter inter sese comparata ac considerata, possunt

etiam de aliis bonis literis meriti viri, contra Theologosophistas testatur. Caeterum in ea ipsa Apologia memorabilis plane vox cuiusdam primarii magistri Sorbonistae refertur, qui publice legens, et contra Scripturam declamitans, dixerit: Per Deum S. ego habui plusquam quinquaginta annos, quod nescivi quid sit novum Testamentum. Sane verissimum est, eos suam Theologiam non ex sacro illo oraculorum Dei codice, sed ex suo Magistro Sententiarum, sophistis, Aristotele et Mahometano Averroe haurire solitos fuisse. Verum postquam omnino non potuerunt omnes versiones ac

et veluti quaedam perspicilla, per quae res ipsas intuemur. Quare si sermo sit vel per se, vel nobis obscurus, difficulter ex eo res ipsas cognoscimus. 4 Aliarum gentium sermo semper aliis est difficilis: quod experientia docet, idque etiam in vulgaribus inguis, in quibus multi multos annos versantur perpetuo colloquendo, legendo, scribendo, et subinde peritos percunctando. 5 Vetustus sermo recentioribus obscurus est. Romani linteos libros et annales Pontificum vix intelligebant, teste Horatio, cum adhuc eadem lingua esset. Sic Germani nunc non intelligunt ea quae

contradictionum: ut, Meschias est dominus Davidis, et filius Davidis. Dominus est ratione divinitatis, redemptionis, et maiorum donorum: filius, ratione humanitatis. Meschias fuit ante Abraam, et nondum fuit annos 40 natus: hoc dicitur ratione humanitatis, illud ratione divinitatis. Abraamus gestivit videre diem IESU, et vidit, ac gavisus est: Igitur maiorest IESUS quam Iacob, Isaac aut Abraam: contra, est eorum filius. Concordatur, ut prius de Davide. Meschias manet semper: quomodo tu dicis, oportet

Quod nihil aliud fuit, quam pro Dei omnipotentis voce ac oraculis humanae vanitatis sensa sententiasque obtrudere. Sicut quidam non ignobilis pater scripsit: Origenes sui ingenii lusus pro Dei mysteriis venditat. 3 Secundo, secutis postea temporibus, et praesertim intra quadringentos annos, inolevit ac usu receptissimum fuit, ut quatuor sensus Scripturarum in plerisque confingerentur, ferme citra omne discrimen dictorum locorumue: quorum primum dixerunt Literalem, secundum Moralem aut Tropologicum, tertium Allegoricum, quartum Anagogicum. De qua materia et Sophistarum errore,

doctrinam, aut institutionem: vel si aliqua apparet, longe tamen proveniret uberior, ubi interpretatio allegorica adiungeretur. Quod exemplo planum faciam. Legis in historia Iacob, quomodo deceptus fuerit a socero Laban: quomodo Liam acceperit, putans se potiri Rachele: quomodo pro Rachele tot annos duram servitutem servierit: quo modo interea gregem suum mira solertia auxerit, virgulis versicoloribus ad canales positis. Hic autem exigua, aut nulla videtur utilis doctrina esse proposita: sed potius fraudes, astutiae, stultus amor, opum cupido. Quam obrem ut fructum aliquem decerpas,

regiminis tempus primum filio, postea patri. 6 Aliquando tempus mali regiminis alicuius regis omittitur, et tantum boni nominatur: quia illud eius malum regimen fuerit quasi anarchia quaedam. Sic 2. Reg. 8, legitur Ioram 32 annorum fuisse. cum regnare incoeperit, et regnasse 8 annos. Sed ex aetate Achasiae regis diligens observator posset animadvertete, eum 28 annis imperitasse. sed illi 20 omittuntur. Vide 2. Paralipom. 22. Verum hoc diligentiores expendent. 7 Nonnunquam tempus interregni vel praecedenti, vel sequenti gubernatori adscribitur: ut 1. Reg.

Mathusalah, centum octuaginta septem annorum genuit Lamech. Gen. 5. Lamech, centum octuaginta duorum annorum genuit Noah. Gen. 5. Omnibus annis rite subductis, vides, ubi Lamech explesset annos centum viginti sex, finiri primum mundi millenarium.
Secundus Millenarius. Secundum millenarium debemus auspicari ab anno Lamech 127, a quo ad natalem Noah intercedunt anni 56. Noah tempore diluvii exegerat annum sexcentesimum. Gen.

hoc tempore, seriem annorum non possumus pari facilitate deducere. Nam genealogiae haudquaquam eadem ratione pertexuntur in Aegypto, qua hactenus factum est. locus autem proxime obveniens, ex quo annorum summa colligi aliqua possit, habetur Exodi 12, ubi Moses ait, Israelitas vixisse in Aegypto annos 430. Verum quia hoc pacto admodum longum tempus excresceret, et diversum quiddam significari videretur ad Gal. 3. ubi Apostolus numerat annos 430, a tempore promissionis factae ad Abraham, ad illud usque tempus quo data est lex (sic enim ait: Abrahae dictae sunt promissiones, et semini

factum est. locus autem proxime obveniens, ex quo annorum summa colligi aliqua possit, habetur Exodi 12, ubi Moses ait, Israelitas vixisse in Aegypto annos 430. Verum quia hoc pacto admodum longum tempus excresceret, et diversum quiddam significari videretur ad Gal. 3. ubi Apostolus numerat annos 430, a tempore promissionis factae ad Abraham, ad illud usque tempus quo data est lex (sic enim ait: Abrahae dictae sunt promissiones, et semini eius. Hoc autem dico, testamentum ante comprobatum a Deo in Christum, lex quae post annos 430 coepit, non facit irritum, ut abroget promissionem)

significari videretur ad Gal. 3. ubi Apostolus numerat annos 430, a tempore promissionis factae ad Abraham, ad illud usque tempus quo data est lex (sic enim ait: Abrahae dictae sunt promissiones, et semini eius. Hoc autem dico, testamentum ante comprobatum a Deo in Christum, lex quae post annos 430 coepit, non facit irritum, ut abroget promissionem) prudenter videndum, quomodo verba Mosae conveniat intelligere. Sequemur igitur ipsum Apostolum, peritissimum, iuxtaque fidelissimum Mosae et legis interpretem: ac statuamus, annos 430 sup putandos simpliciter ab eo tempore, quo prima ad

testamentum ante comprobatum a Deo in Christum, lex quae post annos 430 coepit, non facit irritum, ut abroget promissionem) prudenter videndum, quomodo verba Mosae conveniat intelligere. Sequemur igitur ipsum Apostolum, peritissimum, iuxtaque fidelissimum Mosae et legis interpretem: ac statuamus, annos 430 sup putandos simpliciter ab eo tempore, quo prima ad Abraham promissio facta est. Haec vero Gen. 10. describitur facta, anno aetatis ipsius 75, ita ut nunc ex tertio Millenario effluxerint anni 24. His igitur adde annos 430, habesque Israelitarum exitum ex Aegypto, exactis tertii

iuxtaque fidelissimum Mosae et legis interpretem: ac statuamus, annos 430 sup putandos simpliciter ab eo tempore, quo prima ad Abraham promissio facta est. Haec vero Gen. 10. describitur facta, anno aetatis ipsius 75, ita ut nunc ex tertio Millenario effluxerint anni 24. His igitur adde annos 430, habesque Israelitarum exitum ex Aegypto, exactis tertii Millenarii 454 annis. Quod si quispiam pensiculatius rationem annorum a promissione ad Abraham facta, ad illud usque tempus, quo Iacob migravit in Aegyptum, sub duxerit: comperiet, effluxisse annos non plus minusve 215. Unde

effluxerint anni 24. His igitur adde annos 430, habesque Israelitarum exitum ex Aegypto, exactis tertii Millenarii 454 annis. Quod si quispiam pensiculatius rationem annorum a promissione ad Abraham facta, ad illud usque tempus, quo Iacob migravit in Aegyptum, sub duxerit: comperiet, effluxisse annos non plus minusve 215. Unde restabit, totidem quoque annos Israelitas in Aegypto habitasse, ac Iacob quidem ipsissimo tempore medio annorum 430 eodem commigrasse. Porro cum educeretur populus, praefuit ei Moses iam octogenarius (testante Stephano Actorum 7 ) annos 40. Deut. 1. 34.

Israelitarum exitum ex Aegypto, exactis tertii Millenarii 454 annis. Quod si quispiam pensiculatius rationem annorum a promissione ad Abraham facta, ad illud usque tempus, quo Iacob migravit in Aegyptum, sub duxerit: comperiet, effluxisse annos non plus minusve 215. Unde restabit, totidem quoque annos Israelitas in Aegypto habitasse, ac Iacob quidem ipsissimo tempore medio annorum 430 eodem commigrasse. Porro cum educeretur populus, praefuit ei Moses iam octogenarius (testante Stephano Actorum 7 ) annos 40. Deut. 1. 34. Psal. 94.
Mosae successit

comperiet, effluxisse annos non plus minusve 215. Unde restabit, totidem quoque annos Israelitas in Aegypto habitasse, ac Iacob quidem ipsissimo tempore medio annorum 430 eodem commigrasse. Porro cum educeretur populus, praefuit ei Moses iam octogenarius (testante Stephano Actorum 7 ) annos 40. Deut. 1. 34. Psal. 94.
Mosae successit Iehosua, et cum hoc Othoniel, qui itidem administrarunt annos 40. Iud. 3. Othonieli successit Ehud, annos 80. Iud. 3. Post hunc Debora annis 40. Iud. 5. Gedeon annis 40.

tempore medio annorum 430 eodem commigrasse. Porro cum educeretur populus, praefuit ei Moses iam octogenarius (testante Stephano Actorum 7 ) annos 40. Deut. 1. 34. Psal. 94.
Mosae successit Iehosua, et cum hoc Othoniel, qui itidem administrarunt annos 40. Iud. 3. Othonieli successit Ehud, annos 80. Iud. 3. Post hunc Debora annis 40. Iud. 5. Gedeon annis 40. Iud. 8. Abimelech annis 3, et paulo amplius. Iud. 9. Thola annis 23. Iud. 10. Iair annis 22.

Porro cum educeretur populus, praefuit ei Moses iam octogenarius (testante Stephano Actorum 7 ) annos 40. Deut. 1. 34. Psal. 94.
Mosae successit Iehosua, et cum hoc Othoniel, qui itidem administrarunt annos 40. Iud. 3. Othonieli successit Ehud, annos 80. Iud. 3. Post hunc Debora annis 40. Iud. 5. Gedeon annis 40. Iud. 8. Abimelech annis 3, et paulo amplius. Iud. 9. Thola annis 23. Iud. 10. Iair annis 22. Iud. 10. Sine duce agebat populus annis 18.

premeretur Hierosolyma, consilio prophetae Ieremiae sponte sese dedidit regi Babyloniae Nebuchadnezar, ac deportatus est capitivus cum multis, inque eius locum subfectus per Nebuchadnezar Zidkyahu, qui regnavit annos undecim. 2 Reg. 25. et 2. Par. 36. Sub hoc Hierusalem, dum nititur Babyloniis rebellare, expugnata vi est, atque incensa. Ipse praeterea Zidkyahu captivus abductus, oculis privatus, filiis prius iugulatis in eius conspectu. Captivitas Babylonica duravit annos

qui regnavit annos undecim. 2 Reg. 25. et 2. Par. 36. Sub hoc Hierusalem, dum nititur Babyloniis rebellare, expugnata vi est, atque incensa. Ipse praeterea Zidkyahu captivus abductus, oculis privatus, filiis prius iugulatis in eius conspectu. Captivitas Babylonica duravit annos septuaginta. Ierem. 25. Dan. 9. Finitis iis annis, Rex Persarum Cores, alias Cyrus, statim regni sui anno primo, motus est divinitus ad populum dimittendum. Eo igitur ipso anno reversi sunt Hierosolymam. Ezrae 1 et 6. Anno secundo coeperunt aedificare templum, Ezrae 2

statim regni sui anno primo, motus est divinitus ad populum dimittendum. Eo igitur ipso anno reversi sunt Hierosolymam. Ezrae 1 et 6. Anno secundo coeperunt aedificare templum, Ezrae 2 et 3. In templo aedificando, propter plurima impedimenta intervenientia, fuerunt occupati annos 46. Aggaeus, Zacharias, Malachias. Ioannis 2. Idemque annus, quo perfectum est templum, numeratur Dariaves: id est, Darii sextus. Ezrae 6. Is autem Darius alias vocatus est Arthasasta, id est Artaxerxes: a Philone etiam appellatus Darius Longimanus, qui scribitur

46. Aggaeus, Zacharias, Malachias. Ioannis 2. Idemque annus, quo perfectum est templum, numeratur Dariaves: id est, Darii sextus. Ezrae 6. Is autem Darius alias vocatus est Arthasasta, id est Artaxerxes: a Philone etiam appellatus Darius Longimanus, qui scribitur regnasse annos 37. Eiusdem Darii anno 20, dimissus est Nehemias ad extruendam reparandamque civitatem. Nehemiae secundo. Tandem eiusdem Darii anno 32, murus civitatis omni ex parte perfectus est, Nehemia curante. Nehemiae 5 et 6. Qui deinceps in nova Republica duces sive

in carnem, clare describitur. Ita autem capite nono dictum est Danieli, ab angelo: Et cognosces atque considerabis, ab egressu verbi de reparanda et reaedificanda Hierusalem, usque ad Meschiam, hebdomades 7, et hebdomades 62. Quo loco hebdomades accipi debere de annis, ut videlicet una hebdomas annos septem conficiat, indubitatum est. Iam vero ex hebdomadibus 69 proveniunt anni 483. Atque totidem plane anni a tritesimosecundo Darii, ad 24 usque Augustini: hoc est, ad Olympiadis 194 annum tertium, quo Christus carnem induit, effluxisse inveniuntur. Ergo ad calculum reductis

illis debet, quod voluerint statuere: nos tamen secuti sumus (quantum fieri potuit) Scripturae sacrae autoritatem, cui adhaerere tutissimum esse novimus: atque in eadem contineri, quicquid ad hanc rem pertinet, extra controversiam est positum. Nonnulli quidem a nobis in eo dissentiunt, quod 70 annos captivitatis Babylonicae supputare incipiunt a spontanea deditione Iehochakim Iechaniae: ubi nos eos ordimur undecim annis tardius, quibus gubernacula tenuit Zidkyahu, quos ex ordine 70 annorum nos removemus, nitentes nimirum narrationi posterioris libri Paralipomenon cap.

nimirum narrationi posterioris libri Paralipomenon cap. ultimo. Rursus hebdomades Danielis quibusdam placet supputare ab anno Darii 20, quo missus Nehemias ad civitatem reparandam: cum nos interim deducamus eas a muro civitatis consummato, hoc est Darii 32. Ex quo fit, ut 23 annos plures, quam illi, nos statuamus. Cuius rei existimavimus pios candidatos candide admonendos, quo ipsi facilius, rectiusque de omnibus valeant iudicare. 10 Reliquum est, de ratione supputandi per Olympiades paucula adnotemus. Graeci quidem hoc pacto, per Olympiades inquam, annos

ut 23 annos plures, quam illi, nos statuamus. Cuius rei existimavimus pios candidatos candide admonendos, quo ipsi facilius, rectiusque de omnibus valeant iudicare. 10 Reliquum est, de ratione supputandi per Olympiades paucula adnotemus. Graeci quidem hoc pacto, per Olympiades inquam, annos digerunt. quod, si Plutarcho credimus, primus fecit Hippias Elaeus: quamvis nullo admodum subnixus, ut idem Plutarchus meminit, necessario ad fidem argumento. Significat autem apud eos Olympias, spacium annorum 4. hac nimirum de causa, quod eo intervallo recurrente receptum olim fuerit

spacium annorum 4. hac nimirum de causa, quod eo intervallo recurrente receptum olim fuerit publica in Olympiis certamina, ad quae tota Graecia avidissime confluebat, edi. Caeterum apud multos scriptores legitur, Christum natum ex virgine Olympiadis 194 anno tertio. Ex quo intelligitur, si annos Christi, natalem proxime antecedentes, partiaris per quaternarium, centies nonagies atque ter duobus annis superaditis, prodire illum ipsum annum, quo primum per Olympiades numerari coeptum est. Unde nullo negotio Olympiades singulas discernes. Incidet, ni fallor, primae Olympiadis annus

illum ipsum annum, quo primum per Olympiades numerari coeptum est. Unde nullo negotio Olympiades singulas discernes. Incidet, ni fallor, primae Olympiadis annus primus, in annum ultimum regis Achas: id est, quarti Millenarii annum ducentesimum quintumdecimum. Caeterum Romani plurimum per consulem annos numerarunt, quod facere sunt adorsi post exactos reges: nempe annos ante Christum quidem in carne manifestatum 507: ab urbe vero condita 245: anno Darii, opinor, octavo, post templum perfectum. 11 In historiae lectione, et temporum consideratione, ac rerum non tantum politicarum,

Unde nullo negotio Olympiades singulas discernes. Incidet, ni fallor, primae Olympiadis annus primus, in annum ultimum regis Achas: id est, quarti Millenarii annum ducentesimum quintumdecimum. Caeterum Romani plurimum per consulem annos numerarunt, quod facere sunt adorsi post exactos reges: nempe annos ante Christum quidem in carne manifestatum 507: ab urbe vero condita 245: anno Darii, opinor, octavo, post templum perfectum. 11 In historiae lectione, et temporum consideratione, ac rerum non tantum politicarum, sed et Ecclesiasticarum mutatione, consideretur primum, quomodo Deus

840. 3. Amos, regnante Usia in Iuda, et Ieroboam in Israel, ante Christum 780. 4. Micheas; eodem rege, Usia inquam, incoepit: et sub Ezechia finiit. 5. Oseas, Michaeae contemporaneus: itaque sub Usia rege, ante Christum 770 creditur incoepisse, ac deinde prosecutus ad tempora usque Ezechiae, annos (ut quidam opinantur) 70. 6. Iesaias vaticinatus est sub Osia, Iothan, Ezechia, atque etiam ad decimum usque annum Manasse, ante Christum 780. 7. Ioel, Ezechiae anno 14, ante bellum illatum a Sennacherib, ante Christum 700 annos. 8. Nahum, eodem tempore praedicat Ninivitis, relapsis in

creditur incoepisse, ac deinde prosecutus ad tempora usque Ezechiae, annos (ut quidam opinantur) 70. 6. Iesaias vaticinatus est sub Osia, Iothan, Ezechia, atque etiam ad decimum usque annum Manasse, ante Christum 780. 7. Ioel, Ezechiae anno 14, ante bellum illatum a Sennacherib, ante Christum 700 annos. 8. Nahum, eodem tempore praedicat Ninivitis, relapsis in pristina scelera. 9. Habacuc, sub Manasse floruit, ante Christum 680. Ezechias paulo ante erat velut communis Mecoenas atque alumnus Prophetarum: Manasses vero, hostis et tyrannus in eos saevit. 10. Zophonias sub pio rege Iosia, ante

memini, in Ulysse per Homerum describi omnes perfecti et sapientis viri virtutes. Et recte quidem, nec reprehendo. Sed me puto multo rectius posse dicere, in uno Iob omnes viri perfecti et sapientis plane heroicas virtutes elucere. Praecipue autem monstrat is liber, quomodo non decem modo annos iactati terraque marique, sed per omnem adeo vitam in quibuscunque adversitatibus nixi fide ac spe in Deum, magno animo patientes persistamus, atque in patientia nostras possideamus animas. Dividitur autem opus universum in tres partes. Quarum prima describitur beati Iob, viri

coenae ad ingressum usque in hortum trans torrentem Kedron. quod annotavit quoque divus Augustinus, in Evangelium Iohannis tractatu sive sermone 112. At idem Iohannes solus prolixam atque admirabilem illam concionem Christi a coena habitam, diffuse describit: solus recitat historiam de eo qui 28 annos morbo affectus, ad probaticam piscinam decubuit. 7 Interdum vero unus citra additionem vel detractionem plane idem narrat quod alius: alter tamen altero loquitur evidentius, ac verba magis idonea usurpat. Exempla sunt passim in conspectu posita. Istiusmodi igitur collatio, quando

Exod.

EXPLICATIO. Quod dixit Deus ad Abraham, Sciendo scias, quia peregrinum erit semen tuum in terra non propria, et in servitutem redigenteos, et nocebunt illis quadringentis annis: non sic accipiendum est, tanquam in illa durissima servitute quadringentos annos Dei populus fuerit: sed quia scriptum est. In hanc vocabitur tibi semen, ex anno nativitatis Isaac usque ad annum egressionis ex Aegypto, computantur anni quadringenti quinque. Cum ergo de quadringentis triginta detraxeris vigintiquinque qui sunt a promissione usque ad natum Isaac, non mirum

scriptum est. In hanc vocabitur tibi semen, ex anno nativitatis Isaac usque ad annum egressionis ex Aegypto, computantur anni quadringenti quinque. Cum ergo de quadringentis triginta detraxeris vigintiquinque qui sunt a promissione usque ad natum Isaac, non mirum est, si quadringentos et quinque annos summa solida quadringentos voluit appellare Scriptura. Non itaque quod ait, In servitutem redigent eos, et nocebunt illis, ad quadringentos annos referendum est, tanquam per tot annos eos habuerint in servitute: sed referendi sunt quadringenti anni ad id quod dictum est, Peregrinum erit semen

Cum ergo de quadringentis triginta detraxeris vigintiquinque qui sunt a promissione usque ad natum Isaac, non mirum est, si quadringentos et quinque annos summa solida quadringentos voluit appellare Scriptura. Non itaque quod ait, In servitutem redigent eos, et nocebunt illis, ad quadringentos annos referendum est, tanquam per tot annos eos habuerint in servitute: sed referendi sunt quadringenti anni ad id quod dictum est, Peregrinum erit semen tuum in terra non propria: quia sine in terra Canaan, sive in Aegypto, peregrinum erat illud semen, antequam haereditate sumerent terram ex

detraxeris vigintiquinque qui sunt a promissione usque ad natum Isaac, non mirum est, si quadringentos et quinque annos summa solida quadringentos voluit appellare Scriptura. Non itaque quod ait, In servitutem redigent eos, et nocebunt illis, ad quadringentos annos referendum est, tanquam per tot annos eos habuerint in servitute: sed referendi sunt quadringenti anni ad id quod dictum est, Peregrinum erit semen tuum in terra non propria: quia sine in terra Canaan, sive in Aegypto, peregrinum erat illud semen, antequam haereditate sumerent terram ex promissione Dei. Sacra Scriptura

praeter Ecclesiam puerili eruditione discantur. Nam et per Olympiadas et per Consulum nomina, multa saepe quaeruntur a nobis. Et ignorantia consulatus, quo natus est Dominus, vel quo passus est, nonnullos coegit errare, ut putarent, quadraginta sex annorum aetate passum esse Dominum: quia per tot annos aedificatum esse templum, dictum est a Iudaeis, quod imaginem Dominici corporis habebat. Et annorum quidem triginta fere baptizatum esse, retinemus auctoritate Evangelica. Sed postea quot annos in hac vita egerit, quanquam textu ipso actionum eius animadverti possit: tamen, ne abunde caligo

nonnullos coegit errare, ut putarent, quadraginta sex annorum aetate passum esse Dominum: quia per tot annos aedificatum esse templum, dictum est a Iudaeis, quod imaginem Dominici corporis habebat. Et annorum quidem triginta fere baptizatum esse, retinemus auctoritate Evangelica. Sed postea quot annos in hac vita egerit, quanquam textu ipso actionum eius animadverti possit: tamen, ne abunde caligo dubitationis oriatur, de historia gentium collata cum Evangelio, lucidius certiusque colligitur. Disputationis disciplina ad omnia genera quaestionum, quae in Literis sanctis sunt

est. Dies tenebrarum et caliginis, dies nubis et obscuritatis. Sicut lux matutina expansa super montes, populus multus et fortis, cui similis non est factus a saeculo, nec adiiciet (fieri) post eum usque in annos generationis et generationis. Ante illum devorat ignis, et post eum exardescet flamma: quasi hortus Eden fuit terra ante eum, et post eum similis erit deserto squalido, ut nulla reliquiarum salvatio sit ei. Aspectus eius sicut aspectus equorum, et ut equites sic current. Sicut vox quadrigarum

ira Dei denunciatur. Tribuitur ergo id accidenti, quod est subiecti. Sic Rom. 13, Magistratus est honori aut terrori bono aut malo operi, id est, ipsis hominibus operantibus talia. Sic Iob. 32, Dies loquentur, et multitudo annorum indicabit sapientiam: id est, homines habentes multos dies ac annos. Rom. 8, Solicita expectatio creaturae expectat revelationem filiorum Dei: pro, ipsa creatura solicite sperat ac expectat. 2 Pet. [3,] Evangelium praedicatum est mortuis, id est hominibus vivis, quibus postea mors accidit. Iudicabit vivos et mortuos: id est, qui fuerant mortui, sed tunc

id beneficii praestat. Ut enim omnes eum (omnibus quidem hominibus ius aeternae salutis seu huius preciosissimi thesauri acquisitum est) at non omnes fide accipiunt. Huius Hebraismi et discriminis ignorantia imposuit Osiandro, qui talibus dictis deceptus, dicebat, nobis esse remissa peccata ante annos 1500, nempe tempore passionis Christi, sed iustificationem tum demum singularis contingere, cum credunt: ideoque longissime inter sese differre remissionem peccatorum et iustificationem. Observandum igitur est, alias dicta loqui de facto, alias de potentia, aut etiam iure. In hoc

genus Synechdoches posses etiam illa exempla referre, cum tempus ponitur pro rebus quae tempore existunt aut fiunt. Sic dies dicuntur mali et boni, tum in sacris tum in prophanis. Dies Nohe pro statu rerum ac hominum proxime ante diluvium ponuntur. Seculum, pro moribus aut hominibus seculi. Dare annos suos crudeli, Proverb. 5, id est, vitam. Sic anni loquentur, id est, senes ac in diuturna vita multa experti. Et Christus clamat, Pater serva me ex hac hora, id est, ex hoc periculo. Ad Synecdochen referri possunt et hi Hebraismi, quod saepe ponitur illustris species pro genere

Non enim furta, sed fures suspendit magistratus. Sic Ovid. In nova fert animus mutatas dicere formas Corpora: pro, in novas fert animus mutata dicere formas corpora. Sic Iob. 15, Dies loquentur, et multitudo annorum indicabit sapientiam: id est, homines habentes multos dies ac annos. Evangelium praedicatum est mortuis, 1. Pet. 4. id est, hominibus vivis, quibus postea mors accidit. Tribuitur ergo id accidenti, quod substantiae est. Sic Matth. 8, Confestimque fuit mundata lepra eius: id est, ipse fuit mundatus a lepra. Sicut in praecedenti de hominis mundatione

β in spem credidit, se fore patrem multarum gentium, iuxta id quod dictum est: Sic erit semen tuum. Explicatio propositionis: α Ac non infirmatus fide, haud confideravit suum ipsius corpus iam emortuum, cum centum fere natus esset annos, nec emortuam vuluam Sarae. β Verum ad promissionem Dei non haesitabat ob incredulitatem, sed robustus factus est fide. Rom. 8. Propositio: α Nulla igitur nunc est condemnatio his, qui insiti sunt Christo

de causa exhibitionem iustitiae. Sed de hoc loco alias ex professo contra Osiandrum dixi. Psal. 124, Nisi Dominus adfuisset nobis, dicat nunc Israel: Nisi Dominus adfuisset nobis, cum exurgeret contra nos homo, tunc vivos nos devorassent. 2 Cor. 12, Novi hominem in Christo ante annos 14, sive in corpore, non novi, sive extra corpus, non novi, Deus novit, raptum istum talem in tertium caelum. et, scio istum talem hominem, sive in corpore, sive extra corpus, non novi, Deus novit, quod raptus sit in paradisum, et audiverit verba, quae non licet homini loqui. Est

integra aliqua sententia aut etiam plures interserantur: cuius rei exempla nunc pauca, postea plura proponam. 2 Paral. 32, Misit Sennaherib rex Assyriorum servos suos Hierosolymam (ipse enim cum toto exercitu oppugnabat Lachis) ad Hezekiam regem Iuda. 1 Cor. 12, Novi hominem in Christo ante annos 14, sive in corpore, sive extra corpus, nescio, raptum huiusmodi hominem usque in tertium caelum. Gal. 2, Ab illis autem, qui videbantur esse aliquid, quales aliquando fuerint, nihil contulerunt. Sed contra Ier. 33, Sic dicit Dominus, adhuc audietur in loco isto (de quo vos dicitis, quod

hominis confirmatum testamentum, nemo irritum facit aut superordinat. Abrahae dictae sunt promissiones, et semini eius. Non dicit, In seminibus, tanquam in multis: sed tanquam in uno, Et semini tuo quod est Christus. Hoc autem dico testamentum confirmatum a Deo, quae post quadringentos et triginta annos facta est lex, non infirmat, ad evacuandas promissiones. Si enim ex lege haereditas, iam non ex promissione: Abrahae autem per repromissionem donavit Deus: et quia occurrere poterat audientis cognitioni, ut quid ergo lex data est, si ex illa non est haereditas? Ipse sibi hoc obiecit, atque

tamen interponit quendam locum eo motu animi, ut sine ullis quidem talibus ornamentis, qualia sunt in iis quae modo posuimus, non posset tamen nisi granditer dici: Dies, inquit, observatis, et menses, et annos, et tempora. Timeo vos, ne forte sine causa laboraverim in vobis. Estote sicut et ego: quoniam et ego sicut vos. Fratres, precor vos, nihil me laesistis. Scitis quia per infirmitatem carnis iampridem Evangelizavi vobis, et tentationes vestras in carne mea non sprevistis, neque respuistis: sed

ieiuniis praescribere. Vixit autem is Montanus anno post Christum 170. Quanquam enim Telesphorus Papa, ut scribit Platina, iam antea, nempe anno 130. statuerat, ut Ecclesia ieiunaret septem hebdomadas ante Pascha: tamen, ut testatur Irenaeus, qui post Christi nativitatem circiter 200. annos vixit, nec Telesphorus non observantes Quadragesimam excommunicavit, neque alii eius successores. Imo vero ne ipsius quidem Irenaei tempore Quadragesima fuit necessarium ieiunium, sed ut ipse inquit, alius uno die, alius duobus, alius octo, alius 40. ante Pascha ieiunavit. Ac denique summam

rerum. Nec omnino Israelitae ignorabant illa, esse umbras ac picturas rerum caelestium, verarum et futurarum. 5 Impossibile est, non fuisse veram salutis rationem ante victimas Leviticas. Quod ergo inde a condito mundo ante Leviticas victimas valuerat per tot secula, amplius bis mille annos ad salutem: hoc etiam postea valere debere, facile erat illis ratiocinari. Nam Paulus vehementer urget, presertim in Galatis, legem nullo modo abolevisse promissiones ante 400, aut etiam bis mille annos datas: sed tantum

ergo inde a condito mundo ante Leviticas victimas valuerat per tot secula, amplius bis mille annos ad salutem: hoc etiam postea valere debere, facile erat illis ratiocinari. Nam Paulus vehementer urget, presertim in Galatis, legem nullo modo abolevisse promissiones ante 400, aut etiam bis mille annos datas: sed tantum fuisse earum sigillum aut confirmationem, indicem et paedagogum homines eo ducentem. 6 In illo admirabili, proprio et plane mystico Dei nomine

carens. 22 Illud quoque indicium alterius veraeque iustitiae ac vitae non leviter expendatur, quod cum Deus sit verax, et grandia bona suis det, et tam magnifice promiserit Abrahamo, Isaaco et Iacobo terram promissionis, nec tamen illis eam dederit, sed posteris demum, post exactos 400 annos, idque cum multis tribulationibus: necesse fuerit sub illis temporariis promissionibus alia quaedam vera et aeterna bona, in illis externis veluti quibusdam siliquis involuta quaerere: sicut sane tota Scriptura, praesertim veteris Testamenti, sub nominibus ac typis temporalium bonorum,

et Iosephus Ipsa legerit. O` miseros Papistas, qui suo ruenti iam Antichristianismo, homicidio et mendacio, gladio et sophistica opitulari conantur. Illud quidem nolo celare pium Lectorem, me habere manuscriptas annotationes super vetus et novum Testamentum, amplius ante 300 annos scriptas, quae Ipsum in Genesi legant. Quocunque vero demum modo error ille acciderit, nisi puncta existerent, adhuc quomodo legendum esset, dubitaretur. Sed cum hoc et ex aliis linguis facile diiudicari possit, probare pluribus intermittam. Si autem concesserimus esse humanum

quam pontificia Ecclesia ac Religio sibi pulchre constet. Isti Patres diris devovent, si quis non credat eos habere gravissimas causas, cur tantum sub una specie sit communicaridum. At eorum Ius ante 400 annos congestum, et usque in hodiernam diem ab illis pro sacrosancto habitum, contra pronunciat, communionem sub una specie, praegrande sacrilegium esse. Verba eius haec sunt. Gelasius Papa de consec. dist. 2. cap. comperimus. Comperimus autem, quod quidam, sumpta

nunc hîc ordine breviter dicam. Communionem sub utraque (uti loquuntur) specie, a filio Dei nomine aeterni Patris, ac Creatoris totius mundi, in suo sacrosancto Testamento, non tantum institutam, sed etiam severissime mandatam, ab omnibus Patribus comprobatam, et amplius quam per 1300 annos Ecclesiae Dei usitatam et sancte frequentatam, ausus est iste immanissimus filii Dei hostis, ante 140 annos, ut foedam haeresin, sine omni verbo Dei, imo et expressissime contra ius ac fas, divinum simul et humanum, atque adeo etiam contra proprium ius aut decreta condemnare, et ab eo tempore

aeterni Patris, ac Creatoris totius mundi, in suo sacrosancto Testamento, non tantum institutam, sed etiam severissime mandatam, ab omnibus Patribus comprobatam, et amplius quam per 1300 annos Ecclesiae Dei usitatam et sancte frequentatam, ausus est iste immanissimus filii Dei hostis, ante 140 annos, ut foedam haeresin, sine omni verbo Dei, imo et expressissime contra ius ac fas, divinum simul et humanum, atque adeo etiam contra proprium ius aut decreta condemnare, et ab eo tempore crudelissime Christi membra propterea persequi et excarnificare. Nunc vero contra, eandem ut piam ac

pellibus vestitus ac ornatus ad te decipiendum ac aeterno exitio lacerandum ac devorandum accedit. Dona hostium, vere non dona sunt, ut habet Proverbium, sed longe pestilentissima ac praesentissima venena. Moveat te vivum et praesens Bohemicarum ecclesiarum exemplum, quibus ante 100 annos ista, et alia non parva multo honorificentius ac gloriosius concessa sunt: quae postquam semel denuo iugum et frenum tyrannidis Antichristi super collum et in os acceperunt, iam prorsus sublata omni sancti Huss doctrina, penitus deletae sunt. Dicamus igitur isti atrocissimo hosti

indulgetur. Quare Scriptura nihil opus est: sufficient tales Bullae ad salutem et omnem pietatem. 37 Episcopi proximis annis sexcentis, aut eo amplius, non sunt concionati. Quid ergo illis opus fuit Scriptura? Eandem vero neglectionem concionum iam quoque retinent, et retinebunt. Ante annos 20 decretum est grandibus verbis in isto conciliabulo, ut concionentur. Quis autem illorum ab eo tempore coepit docere populum? Sic et in posterum stertent. Quis ergo usus erit Bibliorum? Iam amplius mille anni sunt, ex quo S. Gregorius Magnus Papa questus est, plurimos quidem esse sacrificos

vitam meam 228 144. Tange montes, et fumigabunt 194 149. Ad faciendam vindictam in nationibus, increpationes in populis. 172 ¶ Proverb. 1. Fili mi, si lactaverint te peccatores, ne consentias 249 3. Nesis sapiens in oculis tuis 235 5. Dare annos suos crudeli 195 6. Ne respondeas stulto secundum stulticiam eius 220 7. Vadit post meretricem, sicut bos ad mactationem 208 8. Qui odit sapientiam, amat mortem. 186 10. Labia norunt scientiam 228 10. Lapis et lapis, epha et epha,

tamen hominis confirmatum testamentum. ibidem In Christo non est Graecus, Iudaeus, circumcisio, etc. 187 O stulti Galatae, qui vos fascinavit, etc. 290 4. Dico autem quanto tempore haeres. 203 4. Dies observatis, et menses, et annos, etc. 269 Ita et nos cum essemus infantes, etc. 272 Quomodo convertimini denuo ad infirma et egena elementa, etc. 237 5. Caro concupiscit adversus spiritum, et spiritus adversus carnem 375 Ex gratia excidistis,

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report