Your search found 1562 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1051-1228:

areas temporibus proportionales, atque alia hujusmodi usurpemus? Verum quae suis enunciare nominibus ob minus elegantem dicendi modum minime audemus, an eadem ut aliter efferamus, omnis interclusus est locus? Nullane alia erit ratio, qua haec verborum asperitas leniri, ac moderari possit? Quaeque ob inamoeniorem quandam speciem conjungi eum numerorum venustate nequeant, nullo pacto eadem illuminare, ac distinguere valeamus? Atqui scimus Poetis suum esse loquendi

dilucide exhibent; pollere enim illos formis quibusdam, ac simulacris, quibus res ita conveniant, atque illustrent, ut easdem pene contrectare manibus, atque usurpare oculis videamur. Neque vero haec simulandi, efformandique ratio tantummodo in grandioribus argumentis, velut in motibus animi metu, ac terrore concitandis, adhibenda est, ut cum in fabulis Orestem inducunt agitatum furiarum taedis ardentibus, aut Philoctetem, ac Prometheum vi doloris misere

inducunt agitatum furiarum taedis ardentibus, aut Philoctetem, ac Prometheum vi doloris misere ejulantem, aliaque hujusmodi flexanima, atque ad aegritudinem, ac moerorem declarandum aptissima. Latius patet haec effingendarum imaginum ratio, atque ad res etiam, quae nullam habent animi perturbationem, exprimendas aeque convenire potest. Quid enim est tantopere a sensibus, vitaeque consuetudine abductum, quid tam asperum, tam impeditum, quod simulacra ejusmodi minime

hilaritas quaedam, ac lepos, quo fit, ut aspera nitide, jejuna plene, pervulgata novo, ac minus usitato more dicantur. Illud tamen in hisce exprimendis simulacris praecipue animadverti oportere arbitror, ut moderatior quaedam retineatur ratio, atque ad doctrinae severitatem accommodetur, ne dum graviores disciplinas persequimur, dissolutiorem, quam rerum gravitas postulet, effingendi, atque ornandi licentiam consectemur. Neque enim ingenii luminibus,

ut primum si gradum recte fecerimus, ad maximarum rerum cognitionem pervenire possimus, sin minus, turpiter labamur. Praecipua est nobis in eorum, quibus instructi sumus, sensuum usu, atque experientia rerum percipiendarum sita ratio, primus hic contemplandae Naturae quasi patefactus est aditus, hinc suscipiendus, atque inchoandus est labor. Diu, multumque rerum est habitus, ac facies pervidenda, servandus ordo, conversiones, mutationesque omnes investigandae,

illud Italiae lumen, cum tenuisset, praeclarissimis etiam inventis exornavit; adscivit enim Geometriam Philosophiae praesidium alterum pernecessarium. Sed fere interciderat aliquandiu praeclara haec Naturae inquirendae ratio iterum ad comminiscendi delapsa licentiam, donec a Newtono restituta est, atque in ampliorem formam reddita, quam unquam antea obtinuisset. Incredibilem enim ille vim, ac praestantiam addidit istiusmodi investigandi artibus, cum

oportuit, quantam in geometria, atque illa infinitorum doctrina solertiam, quae difficillimas hujusmodi, atque obscurissimas corporum vires, quas abdiderat ac tenebris Natura obduxerat, quae aliorum corporis cognoscendorum munerum fuit ratio, eadem etiam indagandae, ac eruendae gravitatis par esse potuit. Quae enim eximia excitanda animadversio est, ut extensa intelligamus esse corpora, dividi eadem, et moveri, ac minime penetrari posse, atque alia ejusdem generis

quam haec quoque est ab illo pertractata naturae pars, quid nobis in ea penitus cogniscenda claritatis omnino defuit? Subtilissimum, ac tenuissimum lucis radium dividimus, ac dispertimur, singulis quibusque partibus quae ratio, quae vis insit, novimus, e quorum admixtione quae colorum discrimina oriantur, quoque e corporum contextu qui redeat color, definimus. Quid denique est in minimis his rebus, atque a sensuum usu remotissimis, quod non optime sit

repetenda sit, unde excitamur ad constantiam, ad animi magnitudinem, atque omnem vitae laudem, honestatemque persequendam? Sed rerum pulchritudo jam longius me abripuit, quam provideram. Ea enim est hujusmodi admirabilis Philosophiae ratio, ut, cum in ipsa expendenda semel animum defixeris, modum tenere non possis; posteaquam vero eadem a te latinis versibus est reddita, nescio quomodo jucundior est, atque gratior; domesticam enim quandam laudem continere videtur.

descensum per arcus exiguos circuli, sed inaequales, non esse accurate aequidiuturnum, ut falso multi crediderunt, atque hujus erroris originem aperit, et quid animadvertendum sit, docet ad vers. 1731. Ut vero exponat, quae ratio sit temporum descensus per chordas et per arcus, incipit a descensu gravium per plura plana inclinata, et inde ad descensum per arcus transit, in quos illa plana infinite minuta desinere concipiuntur; unde demonstrat in

attrahi in sphaerae centrum; unde fieri, si duo globi se mutuo trahant, idem ipsis accidere, quod duobus se mutuo trahentibus punctis. Duorum punctorum super duobus globis collocatorum vires sunt, ut horum diametri; cujus rei ratio ad omnes figuras solidas similes extenditur. Excurrit inde ad dissolvendum illud, quod contra gravitatem objici solet, cur decidentes lapides a parietibus trahi non videantur, ac in deviationes ut vocant, pendulorum in

1768. Superioribus hoc elegantissimum Newtoni inventum additur, descendendo in sphaera, vel in sphaeroide elliptica a superficie ad centrum gravitatem decrescere in ratione directa simplici distantiarum; hinc determinatur et ratio, qua gravitas decrescit aequatorem pergentibus a polo, quae res cum Telluris figura connexa est, multoque expeditius invenitur, quam datis Ellipsoidis axibus gravitas tota, sive ipsius ad haec sua incrementa ratio. Tunc

et ratio, qua gravitas decrescit aequatorem pergentibus a polo, quae res cum Telluris figura connexa est, multoque expeditius invenitur, quam datis Ellipsoidis axibus gravitas tota, sive ipsius ad haec sua incrementa ratio. Tunc quaedam a Newtono inventa theoremata innuit ad hoc argumentum spectantia, quem tamen non demonstrasse ait figuram sphaeroidis Ellipticae indui debere a fluido homogeneo circa proprium axem gyrante, cujus particulae

post saeculis peregerint, explicat ad vers. 270, a quo transit ad recentiorum Fernelii, et Ricciolii conatus, quorum omnium methodi aut nobis parum notae, aut intutae imperfectaeque sunt. Accuratior demum investigationis ratio reperta est, qua primi Piccartus et Cassinus Terrae gradus mensuris suis comprehenderunt, quos subsequuti sunt alii multo diligentiores, illi praesertim Parisienses Academici, polum versus alteri, alteri sub aequatorem

Ob diversam hujusmodi caudarum speciem, Cometae alii caudati, criniti alii, alii appellantur barbati, licet eum tractum nebulosum semper in partem Soli contrariam distendat, in quo etiam deflexus cujusdam, ac curvaturae ratio redditur; tempusque definitur, a quo avulsus a Cometae corpore tanquam quidam fumus ascendat in caudam, quae fumi conscensio ab impulsu lucis a Sole incurrentis gigni non potest. Cur quidam nigrantes sulci observentur in

et unam.
102  At, quoniam nostros animos impellere primum
103  In vita incipiunt res, quae sunt cumque creatae,
104  Notitiamque sui facilem procudere certant
105   Ante alias; ratio paulatim scandere nostra
106  Debet ab his summam ad Naturam, unde omnia pendent,
107  Et, veluti vasti lustratis undique regni
108  Finibus, ad magni solium nos sistere Regis.

158  Rerum notitias in nostris mentibus altè,
159   Atque unà genitas, non haustas rebus ab ipsis
160  Exceptasque, animo sed in interiore repertas
161  Dicere uti possis, ratio non ulla videtur.
162  Qui dicunt, illas soli meruere tueri,
163  Plus aliis animae felices: sic fuit olim
164   Quidam de numero sapientum, qui meminisset,
165  In quot

omni
179   Novimus in vita quaecumque, aut nosse queamus
180  Mortales? certe est nobiscum haec nata facultas,
181  Interior nostris nimirum in mentibus alma est
182  Haec ratio, cujus paulatim possumus usu
183  Omnia percipere, et veri cognoscere formas,
184   Rerum notitiis per sensus omnibus haustis.
185  Quod tibi post paulo quo fiat, dicere, pacto

220  Caetera sit itidem simili ratione putandum
221  Sciri, atque a nobis pernosci posse sine ullis
222  Rerum notitiis, quae praecessisse ferantur,
223   Et latuisse diu: ratio satis una profecto
224  Si pernoscendis est omnibus, altera porro
225  Quid faciet? rere hic subito, quod inutile, falsum.
226  Indita quapropter rerum quia mulla fatemur

334  Est eadem. Internos quoque saepe extenditur ipsos
335  In motus animi vis libera; quisque quod intra
336  Percipit expertus, claraque in luce tuetur.
337  Nec mihi se contra Ratio hic, quae sufficit, ipsa
338   Efferat, et mentis moderandae frena receptet.
339  Multi illam cunctis ponunt fundamina rebus;
340  Unde etiam Veri in mentem fons defluat almus:

posse,
342  Nil fieri a nobis, Divina aut mente, fatentur.
343   Nonne, ubi Libertas dominatur, multa necesse est
344  Arbitrio fiant ut nostro, nullaeve constet
345  Multarum ratio rerum, nisi sola Voluntas?
346  Ipsa movet se mens, contraque moventibus ire
347  Quit causis, causis nec quoquam impellitur ullis
348   Interdum: quid Numen enim, cum conderet orbem,

multo,
356  Quae fecit? Tantis faciundis summa Potestas
357  Rebus an exhausta est? majus, meliusque nec ultra est?
358   At neque se egregiam commendat ob utilitatem
359  Haec Ratio: facilis non se via, nec nova pandit
360  Propterea ad verum. Vel, si libet, indita cunctis
361  Sit rebus Ratio, quae sufficit, illa videri
362  Idcircone queat nobis, praestoque repente

358   At neque se egregiam commendat ob utilitatem
359  Haec Ratio: facilis non se via, nec nova pandit
360  Propterea ad verum. Vel, si libet, indita cunctis
361  Sit rebus Ratio, quae sufficit, illa videri
362  Idcircone queat nobis, praestoque repente
363   Esse tenebrosae subeuntibus abdita regna
364  Naturae; velut Aenean excita Sibylla

est:
371  Ipsa latet quoniam rerum Natura tenebris
372  Obsita, nec, tenuem nobis nisi, protulit, umbram.
373   Quapropter nostra est, ut dixi, libera prorsus
374  Mens animi; ratio neque sufficit ulla profecto,
375  Qualem nos intus sentimus, libera ne sit,
376  Arbitrioque suo se, quo libet, undique flectat.
377  Quod superest, quoniam, qua mens ratione receptet,

ab undae
877  Respectu vario ad circumsita corpora, non hac
878  Propterea verus manavit origine motus.
879  Unicus hic certe est in moto corpore quovis,
880  At diversa sitùs ratio extat corpora semper
881   Ad varia, et varii proin uno in corpore motus
882  apparent, tamen effoeti et sine viribus ullis.
883  Quare quae varia possunt ratione referri,

tentes
992  Mollia, Pegaseis Permessi culmina pennis.
993  Quod superest, exin ad caetera deveniendum est
994  Munera materiae nobis, quaecumque valemus
995   Detegere in rebus, ratio invisendaque legum
996  Naturae, queis cuncta vigent: sed ne tua rebus
997  Arripiat quid in his mens, quo male tuta labascat,
998  Ante erit hìc nobis, quaerendi quae via veri,

1062  Aspicit, illatis toties dum crimina poenis
1063  Comparat, et pulchrae noscit data praemia laudi:
1064  Nec nimium, si non, quis legum, noverit, auctor,
1065   Quaeque ferendarum ratio, et quae tempora, refert;
1066  dum liceat multas deprendere praecipuasque,
1067  Quas servare opus est, offendat ne quid in illo
1068  Foedere, neve paret sibi vitae incommoda multa.

1162  Legibus in nostris, effecta ut singula privas
1163  Non habeant causas; sed quae sunt unius illa
1164  Ordinis aut generis, causa peragantur ab una,
1165   Ni plures nova fors ratio, manifestaque poscat.
1166  Simplex propterea causa est, animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.

1714  Area temporibus respondeat ista, necesse est,
1715   Exeat ut duplex in duplice, ternaque terno,
1716  Cumque illo ratione pari paria augmina sumat.
1717  Certaque nec ratio non horum, claraque constat,
1718  Praesertim quibus est mensurâ exercita rerum
1719  Mens, artisque patent templa ad sublimia diae
1720   Primi aditus, queis ignari posuere profanas

vinci,
1889   Esse potestatem, longe illi errare videntur.
1890  Nam quid erit fugiens vis haec, nisi rebus in ipsis,
1891  Quae tum contingunt nimirum, istius inertis
1892  Vis ratio quaedam? hac ipsa ratione referre
1893  Quippe illam ad vires, quas non perhibemus agentes,
1894   Collibuit; verùm non per se pugnat, et obstat
1895  Viribus insita vis aliis venientibus extra,

cunctas,
39  Multo ut docta magis fuerit, quae postera venit.
40   Crescit et, inventis quo plus ditescimus, ardor
41  Quaerendi, multoque patentior est via, multo
42  Est ratio melior: sterilem vix proinde locamus
43  Unquam operam: e facili surgit seges ampla labore:
44  Exin audaci nubes superare volatu,
45   Sideraque, et solis tentamus saepe calentes

ipse
127  Aptare, atque in iis hanc solis quaerere legem.
128  In gemino par materies cum corpore constat,
129  Mutatis aeque tum motibus, aequa, necesse est,
130   Mutatae ratio, mensuraque mobilitatis
131  Sit quoque; motus enim hìc respondet mobilitati:
132  Non ita, materies si dispar; namque videbis,
133  Aeque ut mutentur motus, debere minori

323  Ergo istud motus cum motibus incrementum
324  Si jungatur, in hoc, et corpore nuper in illo
325   Qui fuerant seorsum, nova jam tum corpus utrumque
326   Afficiet ratio: si scilicet inferat ictum
327  A tergo, inque oras vis addita pellat easdem,
328  In quas cursus erat, properantius ibitur illuc;
329  Sin de fronte recens, proin et contrarius, ante

possim;
356  Solis proinde globis peragi rem percipe, quorum
357  Aptior effigies nobis simplexque figura est.
358  Quippe ex hac etiam facili est deprendere pacto,
359  Plagarum ratio, queis sese corpora pulsant,
360   Nimirum quae sint directa, obliquaque, refert
361  Quod cognosse prius, quam caetera pervolüamus,
362  Directum plagae genus illud proinde putato,

416  Hoc genus, intendi quae possunt, quaeque remitti,
417  Atque, ipsi ut numeri, majora, minoraque fiunt?)
418  Protinus agnosces, quid fiet; tuta nec ulla est,
419  Nec manifesta animis ratio magis, exque pedita:
420   Proin cernes facile, an sistantur corpora ab ictu,
421  Excurrantve eadem, et quo tractu, quas et in oras,
422  Cuique quid adjectum, quid demptum denique constet.

567  Quam, medium si dimotum sit corpus, abisset
568  Primi incurrente in se tantùm corporis auctu:
569  Ast et adhuc fuga major erit, si certa sit inter
570   Has ternas ratio moles, et mutuus ordo;
571  Quoque magis, genus hoc, crescent discrimina, crescet
572  Hoc magis extremi pariter fuga corporis illa.
573  Denique, disponens si non tria corpora tantum,

655   Proinde in diversum tum motus corporum abibit,
656  Inter se navi haud quidquam turbatus eunte,
657  Quanquam compositus cum motu navis eodem.
658  Hinc manifesta fluit ratio, cur, maxima cui sit
659  Vis ea, quam docui, corpus si venerit ictu
660   Recto in planitiem, quae immobilis usque resistat,
661  Exsiliens recta pariter regione viaï

852  Plusque pudor, vulgi circum ridente corona,
853  Contristat, quam, quem sentit per membra dolorem.
854  Extemplo parium constans haec mobilitatis
855   Incrementorum ratio deducere possit
856  Te facile, ut videas, spatium, quod tempore certo,
857  Libera descendant si corpora, carpitur, esse
858  Prorsus dimidium spatii, quod tempore eodem

verum
906  Exit, et hinc aliud quoque, supremumque nec ullum est,
907  Ex quo non itidem produci plurima possint.
908  Censendis ergo in spatiis quam diximus esse,
909  Imparium ratio numerorum nos ea ducit
910   Ad noscenda simul multa intervalla viarum,
911  Si percursa velis ab origine noscere prima:
912  Nam quoniam primo spatium fit tempore simplex,

957  Te vis nempe queat, quas paulo ostendimus ante.
958  Has eetiam praeter rationes, res oculis est
959  Saepe fidelibus haec subjecta, repertaque, qualem
960   Monstrabat ratio; multi dum turribus altis
961  Projicerent lapides, vel plumbi pondera deorsum,
962  Signatamque viam, et servarent tempora quaeque;
963  Semper in his etenim ratio est tutissima rebus,

960   Monstrabat ratio; multi dum turribus altis
961  Projicerent lapides, vel plumbi pondera deorsum,
962  Signatamque viam, et servarent tempora quaeque;
963  Semper in his etenim ratio est tutissima rebus,
964  Si comes incedat fido experientia sensu,
965   Et ferat auxilium persaepe, et fulciat aegram;
966  Quae si absit, neque nos rebus submittimus ipsis,

1296  Olli consimilem prorsus, sed forte minorem,
1297  Majoremve, magis puncto ut tum forte, minusve
1298  Quàm prior, accedet, conum cum mente secabis.
1299  Quid docet at ratio frangendi haec utraque coni,
1300   Quod nequeas alia nota magis, exque pedita
1301  Scire via? Quare, quod refert, segmina coni
1302  Quas alias formas praemonstrant, inspiciendum est,

intervalla queamus
1430   Partibus in sese repetitis assimilare,
1431  Partibus illius, que tangit mempe, viaï,
1432  Puncto interceptis, et tractu quolibet illo.
1433  Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434  Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435   Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436  Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,

totius orbis,
1675   Aequis temporibus volventia corpora ferri,
1676  Scilicet ut multi, quanquam haud ingloria rebus
1677  Nomina in his, ista ducti ratione putarunt:
1678  Nam ratio, dicunt, qua fit, peragantur ut aequis
1679  Chordae temporibus, quas imus terminat axis,
1680   (Se variae licet inter, inaequalesque) profecto
1681  Exiguis eadem quoque debet in arcubus esse,

1774  Haec licet, et multis non irrita credere rebus;
1775   At non, qualia sint, nostrae supponere menti.
1776  Quin et adhuc magis e parvis certissima confit
1777  Interdum ratio, et mentem demittimus infra.
1778  Ordine sic alia infinitè tenuia longo
1779  Fingimus esse itidem genera, et regionibus illis
1780   Admissi miras latitantis prendimus artes

ipso,
1834  Terram imam parili pertinget mobilitate.
1835   Perstat et haec, quotcumque velis consurgere sursum
1836  Aequora, perpetua sibi succedentia mole,
1837  Incolumis ratio, qua vincimus omnia demum
1838  Incrementa fugae, si nil subtraxerit inde
1839  Multiplex, variusque (licet quod fingere) flexus,
1840   Esse eadem prorsus, quae tum essent, illa per unum

vim gravitatis
1884  Perpetuò sese obliquantem, ut diximus ante,
1885   Exigui cum sunt hi flexus, flexibus ipsis
1886  Respondere, pari minuique, et crescere pacto:
1887  (Quae ratio, magni si fiant, disperit, arcus).
1888  Quapropter vis haec respondet et arcubus ipsis,
1889  Nempe intercipiunt quos pondus, et infimus axis.
1890   Ergo ita conficitur cursus, quoscumque libebit,

1939  Impete sic medium pertinget triplice punctum.
1940   Nunc fac, ut egrediantur ab hoc, unàque recedant
1941  Ejaculata pari, qua tum venere ruendo,
1942  Mobilitate; patens ratio, manifestaque prodit,
1943  Ad sua quodque, fore, ut redeat loca tempore eodem,
1944  Nimirum inter se spatiis distantia ternis:
1945   Nam motum minuent redeuntibus, elidentque,

1946  Quo genuere prius venientibus ordine, vires.
1947  Denique de triplici quod constitit intervallo,
1948  Corpora queis distant, spatiorum, transfer ad omne,
1949  Quod tibi cumque libet (ratio par omnibus extat)
1950   Multiplex spatium: manet immutabile verum
1951  Scilicet, atque unum servat per cuncta tenorem
1952  Exempla, atque uno claudit paria omnia gyro.

non imitantes
2067  Pyramidum varias diversa in fronte figuras,
2068  Ast animi sustentantes et percipientis,
2069  Et memoris vim, nostra queat distendier auctu
2070   Immani ut ratio simul et comprendere multa.
2071  Scilicet eruimus multa hinc, sed plura supersunt,
2072  Quae retegi se mper valeant: inventa labores
2073  Exacuunt, cumulantque nova, ad majoraque semper

2080   Attingam paulùm tamen, atque in limine sistens
2081  Secretos aditus monstrabo, adeundaque paucis
2082  Qua sint haec delubra via, et quae prima, docebo.
2083  Protinus (omnis eo ratio est subnixa elemento)
2084  Rerum, perpetuò nos fingere quas variari
2085   Possumus, et veluti fluere, haec discrimina nobis
2086  Hasque vices tenues, quae parvo in tempore longe,

2091  Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
2092  Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093  Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094  Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095   Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:
2096  Scilicet his parvis, infiniteque minutis
2097  Respondere aliae similes res invenientur

2131  Nam te aliter turpes errorum, ut diximus ante,
2132  Est opus, immittas in nodos omnia turbans.
2133  Rebus ab his igitur tribus omnis surgat, oportet,
2134  Haec Ars, haec Ratio, qua nostri educitur ingens
2135   Vis animi: simili primùm ordine magna figurat
2136  In parvis, rebusque refert pertenuibus amplas;
2137  Deinde retro res integras inquirit, et ipsam

ubi tantùm
46  Arbitrio Rex cuncta suo movet, et super ipsas
47  Supremum leges caput extulit, omnia vertens
48  Ut lubet: est contra, antiquis ubi legibus ipsa
49  Innixa est ratio regnandi; Rex ubi mutis
50   Scilicet addit vim, recipitque a legibus, atque
51  Utraque se media sic temperat arte Potestas.
52  Illic, Regnantum qua flectit cuncta libido,

ad umbras
365   Aut nemoris: tremit improviso oppressa columba
366  Ungue super; gaudetve suo consorte recepto
367  Protinus, et teneros meditari coeptat amores.
368  At nos huc ratio natura certior ipsa
369  Induxit nuper, qua suemus in omnia, quae sunt
370   Abdita cumque animis, felici irrumpere nisu.
371  Hoc oculis etiam, non tantùm mente, tueri

511  Efficerent motus, numero foret auctior illo,
512  Qui semel in se itidem repetitis prodit in auras
513  Motibus alterius fili, productius illo
514  Hoc filum quanto est; ratio par constat utrinque.
515   Proinde, quater filum quod longius, unius horae
516  Tempore tot faciet procursus, ut brevioris
517  Sint plures duplo: hi, si in se repetantur, abibunt

nunc, tempore cursus.
563  Hoc labor ante fuit medium perquirere punctum
564  Irritus, incerta longùm regione latebat:
565   Vera patet numeris sed denique perveniendi
566  Huc ratio nobis; jam punctum ostendere certo
567  Possumus indicio, jamque, hìc est, dicere, tota
568  Ponderis insita vis: fili virgaeve tenacis
569  Verus limes hic est: mensura hinc incipit omnis.

738  Senper inaequales, percurri tempore prorsus
739  Est opus aequali, nec cursu non erit ullo
740   Illud prorsus idem tempus, quod diximus ante.
741  Utilis heac ratio longe est, labentis habere
742  Si veram prorsus mensuram temporis optes.
743  Machina construitur, nobis quae tempora signet;
744  Additum ibi, efficimus, pondus, contortave ferri

859  Atque id mole super terram referente notaret.
860   Nonne videas aequis virgae a procursibus omnem
861  Pendere hanc penitus rationem, et nitier illis.
862  Nam quae alia est ratio numerati temporis omne
863  Pro varia regione locorum percipiendi
864  Discrimen, veluti cum deficit intercepto
865   Lumine luna, jovis clarum aut quae sidus oberrant

coortis.
914  Tardior idcirco procursus, et ocyor exit,
915   Nec, quod opus, peragentur eodem in tempore semper.
916  Hoc tamen est nobis vitandi certa reperta
917  Jam ratio; siquidem, argenti cum pondere vivi
918  Si tubulum inductum se virgae in fine moventis
919  Suspendas, erit, ut, cum fiet longior aestu
920   Illa, magis tubulo se mergat, et altius ipsum

major
1012  Haec novies pila si retrahat se, vique coarctet
1013  Introrsum, novies ut densior exeat inde
1014  Exaequans decimae molem, tempusne, fugamne
1015   Tum mutet? Ratio mutandi nulla profecto est.
1016  Ut prius idcirco, nempe ut decima ipsa meabit;
1017  Namque eadem in partes gravitas exercita quasque est.
1018  At contra si non gravitas sit materiaï

1190   Aequali quod vi, tanto velocius iret;
1191  Idem motus enim, quo parvum sit mage corpus,
1192  Est citior, contra in majori tardior exit.
1193  Hinc etiam exoritur ratio, cur, cum grave saxum
1194  Projectum in lymphas fundum petat ilicet imum;
1195   Tritum at si sit idem, dispersumque innatet undis,
1196  Albenti liquidos perturbat pulvere fontes,

1576  Quotque, quibusque modis intorta, et viribus extent.
1577  Haec certa verùm ratione quis aestimet? usus
1578  Usus erit rerum, et longa experientia, quae, quo
1579  Non possit ratio pertingere, semper agendo
1580   Efficiat: nescit rerum commenta, neque audit;
1581  Sed tantùm ad varias exemplis ducitur artes.
1582  Nonne ope diversa, variisque a partibus unum

1905   Atque suam quondam in terris qua condidit urbem
1906  Uranie procul a populo, strepituque reductam.
1907  Omnia servabant tractu protendier aequo.
1908  Non prior illa tamen ratio labefacta ruebat
1909  Propterea, quoniam non tantis, quae loca filum
1910   Aeque monstrabant aequo pro tempore longum,
1911  Distabant spatiis, tellus qua lata patescit,

culmen.
2031  Scilicet huc ratione sua delatus, et omnem
2032  Prospiciens late in partem, quantum intulit orbi
2033  Notitiarum, et qua mentes ditavit opum vi?
2034  Principio, ratio servatis ut bene rebus
2035   Conveniat, vim non unam satis esse putavit,
2036  Quae cogat fugere; hanc etenim minus edere duplo
2037  Discrimen nobis gravitatis; proinde sagacis

ipsi
2257  Quam quod opinantur mortales, fictaque majus
2258  Plurima pondus habent; fictis stant plurima rebus.
2259  Scilicet ipsa solet varios convertere in usus
2260   Se ratio, et facies, quas tum circumspicit extra,
2261  Induit, ut, quo non paulatim assuescere possit,
2262  Nil adeo incultum constet, dirumque, suamque
2263  Sponte etiam per quod nolit traducere vitam.

vitam.
2264  Nonne vides solos aevum cum bobus agentes
2265   In morem gregis ire sui, exemploque ferino
2266  Vivere pastores, vix extra agnoscere pauca?
2267  Tota illos ratio tantùm propendet in usus.
2268  Quid genus omne foret nostrum, si viveret altis
2269  In sylvis, aliquas ut dicunt vivere gentes,
2270   Dispersum? Nigris quid tum distaret ab ursis,

2270   Dispersum? Nigris quid tum distaret ab ursis,
2271  Sive lupis, quos nocturnis ululare tenebris
2272  Audiret, saevisque leonibus, atque elephantis?
2273  More oppressa truci ratio fors muta jaceret,
2274  Usus exciperet, quos cerneret, haud meliores:
2275   Difficile est reperire novos, et abire receptis.
2276  Praeterea quid jam repetam, quae, quantaque moti

384  At quia erant rerum tunc absona cuncta, nec ullas
385  Idcirco quibant certas agnoscere leges,
386   Ut tunc esset opus, numerorumque ordine clausas;
387  Sollicitata aliis ratio ne motibus esset
388  Illa, nec incolumes non orbes, assimilesque
389  Usque sibi motus, media horum de regione
390  Deducta est paulum Tellus: num proinde peracta
391  

noscere, num minuantur,
770   Qua dixi, ratione; hoc natura ipsa meatus,
771  Quo properatur, erit, sinat ut deprendere curvi.
772  Haec tamen haud facilis ratio, nec pervia cuique,
773  Sed cui volvendis ingentibus incita curis
774  Vis animi est, usu et jamdudum exercita longo
775   Rerum in mensuris, quas nostro in carmine non est

896  Ultima sic quae sunt hyemis, tu prima tepentis
897  Tempora item veris dicas; aetasque virilis
898  Sic postrema coit cum subrepente senecta.
899   Inde etiam facili ratio tum prodita pacto
900   Vera Cometarum; nam legibus ire Cometas
901  Inventum est illis etiam, viresque trahentis,
902  Plusve, minusve, tamen certas sentiscere Solis.

946  Hi prope terram humili, et terrestri ab origine nasci,
947  Nempe a condenso, nubes, velut ipsa, vapore;
948  At quoniam a terra spatia horum magna reperta
949  Sunt porro, ruit haec ratio; nam tempore eodem
950   Partibus a variis illos, longeque remotis
951  Aspiciunt homines sub eodem sidere caeli;
952  Quod fieri nequeat, si sint regione locati
953  Terrae

1233  Proin ut nil caelo constet jam certius omni,
1234  Nec mage quod falsi procul a regione recedat.
1235   Sex velut a spatiis astrorum, atque ordine noto,
1236  Et motu, ratio percepta est ordinis horum,
1237  Motùsque, spatiique, ad Solem scilicet una
1238  Lege trahens gravitas; sic a gravitate, suaque
1239  Lege,

ipsis
1306  In sese spatiis repetitis, quae videantur
1307  Proin vice chordarum fungi, queis nempe vicissim
1308  Nexa inter sese mediis sint astraque, Solque.
1309  En igitur ratio concentùs, harmoniaeque,
1310   Qua caeli varios per motus consonat ordo,
1311  En Phoebus vocem inflectens, cytharamque retentans,
1312  Eliciensque melos varium, et discrimina vocum

1321  Tentatis animis per dura, per aspera longum,
1322  Scilicet integris vitae, egregiique silent.
1323  Quamvis haec igitur solers magis esse videri,
1324  Quam mihi vera queat ratio, qua creditur aetas
1325   Prisca Virûm Solis vires texisse trahentes
1326  Voce sub harmoniae, quam desuper aethere ab alto
1327  Demissam in terras jactabant cominus illi

1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,
1374  Tellurem qua Sol trahit, et vaga sidera circum.
1375   Ulla sit an ratio, partes qua pergere molis
1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet
1377  Quapropter totum tendendi in corpus oriri
1378  Vires a junctis nimirum viribus, omnes

apte,
1430   Res quoque, quae nequeant servarier, esse rearis
1431  Consimiles aliis, deductas utpote eadem
1432  Duntaxat ratione; super quia nulla profecto est
1433  Praeterea ratio, atque aditu praecludimur omni.
1434  Tanti proinde Viri vestigia fixa premendum est,
1435   Ire, redire vias Naturae simplice filo
1436  Qui novit,

minores
1595   Hos alios octo posses; non major ibidem
1596  Tanto vis erit ipsa, at duplo scilicet; illud
1597  Ut duplo a media punctum regione recessit
1598  Plus quam aliud. Ratio est horum manifesta profecto;
1599  Namque rotunda trahunt duo sic ea corpora, punctum
1600   Quodque suum, veluti traherent, utriusque coacta
1601  Undique si medias introcessisset in oras

1659  Fragmina si longe sint tenuia, non nisi rectum
1660  Ferri iter aspicias grandem ad magneta, neque huc atque
1661  Illuc errores oculis deprendere possis.
1662  Hinc videas, ratio multorum quam sit inanis,
1663  Falsaque, queis nostrae gravitatis mutuus iste
1664  Displicuit raptus, nequeant labentia turre
1665   Corpora quod subito a muris detorta videre,

notis
1732  Deflectant causis, et, quo sit cumque locorum,
1733  Scilicet excipiat labentia corpora recta.
1734   Praesertim at magnos, quos quaerimus, inveniendi
1735   Deflexus ratio constat non invia nobis.
1736  Dirige, cum longe te monte removeris alto,
1737  Usibus his aptum quod feceris, instrumentum
1738  In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;

1912  Nimirum puncti, quod sit super axe locatum
1913  Corporis externo, formam cui finiat axe
1914  Curva super revoluta suo via, ductaque circum.
1915   Est, genus hoc, etiam ratio non una reperta,
1916  Ardua nec nimium. Tu nos, tu maxime rerum
1917  Inventor docuisti, e primo segmine coni
1918  Axe super verso cum nata est corporis ora

spisso
2072  Esse, minusve opu, liquidum quam corpus aquarum.
2073  Ex hoc materiem quoque quantam terra coercet
2074  Mole sua, nosces, et quanto pondere tota est;
2075   Nam ratio certe non hic erit invia ( si sis
2076  Assuetus numeris versandis ) perveniendi
2077  Ad verum strati raptum, molemque fluctis:
2078  Durus et ille labor nec jam queat esse, videre,

2112  Trans Lethen nemus elysium; tranquilla per alta
2113  Discurrunt, pacemque agitant, et gaudia gentes;
2114  Gentibus esse suum Solem, et sua sidera dicunt.
2115   At cur vos adeo transcurritis, o, ratio quos
2116  Sola regit? Cur mens, quo scilicet ire vetatur,
2117  Irruit, insano nimirum correpta furore?
2118  Vos et qualis erat Tellus, qualisque futura est,

partem
150   Ejus circuitus: tantam proin totius esse
151  Circuitus Terrae partem percepit idipsum
152  Intervallum, urbem distensum hanc inter utramque;
153  Quo te ipsum ratio tibi non impervia ducet.
154  Ast utramque urbem quod distinet intervallum,
155   Aequabant quinis stadiorum millibus, oras
156  Aestiferae longe regionis qui peragrabant.

177  Qui facuint, ducuntque viam, quam longa, labore?
178  Singula quae possunt, quod tu deduxeris illinc,
179  Irrepente aliqua facili corrumpere fraude.
180   At non illa fagax ratio minus esse videtur
181  Idcirco, per quam Terrae metirier orbem
182  Scilicet inventum est, suaque ars exordia coepit.
183   Porro alium non Sol, nocturni at sideris ignis

alto
210   Culmine cum caeli rutilantia spicula vibrat,
211  Ut novus hinc aliis cumulari debeat error.
212   Mensurae, genus hoc, sed adhuc fallacior illa
213  Tum tentata fuit ratio. Procul urbe Syene,
214  Cujus et haec servant, excisa et marmora nomen,
215   Qui tum adventabant, velut inter mira, referre
216  Hoc quoque consuerant, illa regione sub Austrum

273  Nunc iterum: primum nempe hunc hausere laborem
274  Una omnes Italique viri, Gallique, tumentis
275   Quique colunt Thamesis ripas, Rhenique bicornis.
276  Protinus est ratio sua cuique inventa, modusque.
277  Namque fuit, qui, posset uti cognoscere Terrae
278  Id spatium, quantum est, quod scilicet ante sub uno
279  Esse gradu caeli servaverat, ibat in alto

308  Per liquidos calles, foetasque vaporibus auras,
309  Flectitur, et torquetur; et ipsum id noscere, quidnam
310   Hic faciat, semper durum est, incertaque constat
311  Quaerendi hoc ratio: ratio proin semper, oportet,
312  Haec quoque servandi fallax, incertaque constet.
313  Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314  Tramite convexam vertente ad sidera partem,

308  Per liquidos calles, foetasque vaporibus auras,
309  Flectitur, et torquetur; et ipsum id noscere, quidnam
310   Hic faciat, semper durum est, incertaque constat
311  Quaerendi hoc ratio: ratio proin semper, oportet,
312  Haec quoque servandi fallax, incertaque constet.
313  Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314  Tramite convexam vertente ad sidera partem,

427  Flexibus in totidem metiri millia debes,
428  Quot liceat, libeatque. Atque ex hac altera nobis
429  Quaerenda est, quam proposui, mensura locorum.
430   Quantum hic consilii est? Quanti ratio ipsa laboris?
431  Tentandum, si fors transferre in carmina possim,
432  Exorandaque sunt, praesentia numina, Musae,
433  Ne me sponte sequi juga per montana, nivesque,

triumphum.
863   Ergo gradus certis comprensi, suppositique
864  Denique terni sunt mensuris, et minor horum
865  Unus quisque gradu, gelidae qui subjacet Ursae,
866  Detectus; ratio compressae ab utroque polorum
867  Certius inde fuit firmata, receptaque Terrae.
868   Jam non ipsa dies securos prorsus agebas
869  Interea, genus hoc, in rebus, Gallia; pubes

889  Ut valeas totam numeris cognoscere frontem.
890  At vero a geminis collatis mutua nunc his,
891  Nunc illis gradibus, non certa atque una tumentis
892  Formae, at dissimilis ratio diversaque prodit.
893   Adde et, post etiam graduum quaae mensa suere
894  Diversis spatia in regionibus, ipsa figuram
895  Efficere hanc varie diversam, dissimilemque,

struantur
1120  Post bina ut spatia, et succedant sena repente;
1121  Ordine quo numeri cum progrediuntur, eosdem
1122   Dicimus harmoniae de nomine, quippe ubi primi
1123  Quae ratio est ad eum, qui tertius, aequa sit illi,
1124  Quam discrimina habent, rationi, nempe prioris
1125  A subeunte secundo, et ab excipiente secundi:
1126  Qui melicos certe concentus efficit ordo.

1336  Hoc caudata probent ingentibus intervallis
1337   Astra evecta procul, quorum praebentia caudae
1338  Nubila fumantis speciem, sursum aere eodem
1339  Tolli credible est ( ratio tibi vera probari
1340  Quae post efficiet ), quo pacta noster et aer
1341  Nostros scilicet hinc sustollit ad alta vapores.
1342   Sic itidem noster, qui circumfunditur, aer

conditur ima,
1363  Edita pars sese post paulo lumine tingit,
1364  Et nitet, interdum fuscas, clarasque vicissim
1365  Distincta in zonas; multiplex proditur inde
1366  Formarum ratio scenae variantis ad usum,
1367   Ludicra gaudentis velut in spectacula Caeli.
1368  Funditur in spatium globus ille, locisque recurvus
1369  Rumpitur in variis limbus, lucemque profundit

trahentum
1710  Corpora materies, quae viribus aequiparari
1711  Jam queat ad tractus collatis scilicet aequos,
1712   Materies, inquam, duplici hac ratione putetur,
1713  Quae ratio constet repetitis tractibus in se
1714  Et semel, et rursum repetitis, at semel ipsis
1715  Temporibus, sed quae inverso sint ordine nexa.
1716  Jam cum Solem obeant medium Titania circum

sic se inter agentes
1963  Mobilitate pari regionem projice in unam:
1964  Quid fiet? Medium gravitatis progredietur
1965  Illuc aequali lapsu, imter corpora at una
1966   Est ratio, prior et species servabitur omnis,
1967  Et motum circa punctum, at velut ante, ferentur.
1968   Nunc age, finge loco corpus consistere quovis
1969  Exoriens aliud, quod pertrahat, atque trahatur,

toto circum sese orbe revolvunt.
2324   Atque haec per numeros posita retione oriuntur,
2325  Haec caelo servantur item; proin vera videtur
2326   Haec ratio, circa Terram qua Luna cietur
2327  Per varios motus; queis nunquam cum sibi constet,
2328  Ut docui, possit constare an tempore, gyros
2329  Quo peragit circa Tellurem? Nonne necesse est,

moveri?
2496   Protinus invadit quaedam vis fervida pectus,
2497  Qua rapimur, magnoque obstantia quaeque fragore
2498  Dejicimus, non vitamus, non arte movemus.
2499  Vel fuerit ratio, quae nos commorit, eandem
2500  Cur furor insequitur plerumq., atque omnia turbat?
2501   Ut Leo Marmaricis escam dum quaerit in arvis,
2502  Inserviscit, et ex oculis micat acribus ardor,

esse
189  In Lunae facie trajectum a tramite recto,
190  Mutari, quantum gemini discrimina motus
191   Poscunt, quae gradibus par est comprendere multis.
192   Scilicet haec ratio jam credita, vertat eandem
193  Cur ad nos faciem, famulantum more, potenti
194  Adstant qui Domino, paulum et cur Luna tremiscat.
195  Sed praeterquam quod latera hoc mutata tremore

certa meatus,
313  Saturni eoa cum nempe moratur in ora,
314  Deficit ille, et se quaerentes ludit acutos
315  Quamquam oculos: hujus jam non erit invia certe
316   Defectus ratio, vultus convertere eosdem
317  Illum ad Saturnum si concipis, eoaque
318  Propterea cum Saturni de parte vagatur,
319  Semper idem latus ex illa convertere parte
320  Ad

336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans
338  Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.
339   Jam veluti ratio, qua Cynthia vertit eandem
340  Ad Terram faciem, comites quoque possit ad omnes
341   Perfacile induci; cur non et caetera multa
342  His tribuas

mutua turbant
345  Nam se praeterea, vicibusque ita pluribus errant.
346   Utque in lunigero supera jam diximus orbe
347  Mutatos nodos, eadem non perstet in ipso
348  Et res, et ratio Saturni scilicet augmen
349  Amplectante orbe, et nusquam tangente rotundum,
350  Qui mediis constat suspensus ut annulus auris?
351   Nonne etiam in Terra similis res, causaque perstet,

949  Cum parat illa prior jamjamque recedere, praesens
950  Impedit, et retiner, proinde ut compareat undae
951   Nullus itus, reditusque. Sed his nova deinde reperta
952  Est ratio multo solertior, unaque forsan
953  Vera; etenim rebus servatis congruit una.
954  Scilicet id pelagus, quod ab orbe aequante sub Arcton
955  Extensum est, duplo sed plus prope currit in Austrum,

tractas;
1013  Scilicet Oceani pedibus si libera denis
1014  Unda fluens se sustollit, debere fluentem
1015  Aera se pedibus decies attollere mille.
1016   At vera id nequeat ratio suadere profecto,
1017  Quae quanquam longa deducta ambage labori
1018  Subtrahitur nostro, ducique in carmina nescit,
1019  Certa tamen nihilo minus esse videbitur, illam

videbis,
1031   Aestiferis aeque se motibus exagitabit,
1032  Quamtumvis denso constet, raroque vicissim
1033  Corpore, nimirum vel diffluat unda, vel aura.
1034  Huc possit ratio, si certam evolvere calles,
1035  Ducere te; fatis est regionem ostendere Veri
1036   Nam mihi, cum nostris loca sunt impervia musis.
1037   Errat praeterea, qui hinc ventis construit alas;

una Cometae
1262   Solem habet aversum, lucem latere haurit ab omni
1263  Nimirum immissam late cingentibus auris,
1264  Nullaque proterea noctis discrimina sentit.
1265  Hinc ratio patefit, cur non, ut Luna, Venusque,
1266  Apparent vario pariter sic ore Cometae:
1267   Non horum faciem nos inspexisse queamus
1268  Intectam densa semper caligine; vertum

1711  Illa quidem magicis velut artibus edita constant
1712   Omnia; namque procul prospecta, haud vana videntur,
1713  Et terrent animos simulacris grandibus; at, si
1714  Accedat propius ratio, evanescere debent.
1715  Jamque horum quaedam ante mihi dimota profecto
1716  Sunt, ubi visa fuit res poscere, nempe ubi dixi,
1717   Ad loca cur Soli veniens vicina trahenti,

est,
1816  Ipsa tamen gravitas nobis erit inficianda
1817   Propterea, quoniam ejusdem natura latescit,
1818  Ut si res extent ideo, quia novimus ipsi?
1819  Num bene naturae ratio non reddita rerum
1820  Idcirco, quia cum gravitatem denique ventum
1821  Est ad communem, gravitatis reddita non sit
1822   Ipsius ratio? Nili fons invius olim.

novimus ipsi?
1819  Num bene naturae ratio non reddita rerum
1820  Idcirco, quia cum gravitatem denique ventum
1821  Est ad communem, gravitatis reddita non sit
1822   Ipsius ratio? Nili fons invius olim.
1823  Ignotusque fuit; Nilo quis proinde feraces
1824  Non retulit terras Aegypti, ipsumque fluentem
1825  Ullis ire locis,

legem?
1858  At quocumque velis alio dissolvere pacto
1859  Naturam, venies ad quosdam denique fines
1860  Extremos, queis consistas, ut reddier ulla
1861  Non queat ulterius ratio, nisi sola voluntas.
1862   Sic et ab impulsu peragi qui singula rentur,
1863  Si causas iterumque roges, iterumque priores,
1864  Tandem pervenient,

2201  Irrorans veluti vitalibus omnia succis,
2202   Rebus et auctificos motus dans, exagitansque,
2203  Adducens, removensque, ligans, solvensque vicissim,
2204  Non temere, at legum ratio velut ipsa reposcit
2205  In paucis nota, in cunctis certissima rebus.
2206  Jam tu, quaecumque es, quae vires una profundis
2207   Tam varias, tanquam foetus, Vis alma, feraces,

Exuere ast omni vos tamen hic ratione
2368  Consilioque ausim, dum pelli viribus istis
2369  Suspicor ignotis; quoniam cum viribus istis
2370  Et ratio queat esse aliqua, et mens sponte receptans
2371  Impulsus, ferrique videns, quo fertur, et optans.
2372   Quis neget igniculos nobis rationis inesse?
2373  Et tamen impulsu trahimur persaepe

22  Qui vitae poterant se se exercere per usus,
23  Credibile est multo compactos crassius artus,
24  Membrorumque toros habuisse, exposcere nostri
25   Corporis, ut nunc est, ratio quam nota videtur,
26  Consuetusque modus, qui vitae aptissimus extat.
27  Rara ideo in Mundo sunt portenta, magisque
28  Vulgata in fastis, quam rebus forsitan ipsis,

Solis clausum in penetrale receptas,
106  Aspicis aerio volitante in pulvere rectos
107  Signari longo lucente in tramite tractus.
108  Num tamen haec ratio est tam certa, ut sidere possis?
109  Lucis nempe viam quonam explorare queamus,
110   Rectane sit, modulo? Nam quae res cumque videtur
111  Recta, sui mittit speciem hanc ad nos ope lucis:

123   Haec sunt atque alia e genere hoc nonulla, fidem quae
124  Servatis minuant, ne possint condere certum
125   Nobis indicium veri, quam quaerimus, in re.
126  Sed si praeterea ratio subjungitur istis,
127  Indicia ut testis firmantur teste recenti,
128  Illa etiam tum pondus habent; simul agmine juncto
129  Educunt, claro et perfundunt lumine verum.

istis,
127  Indicia ut testis firmantur teste recenti,
128  Illa etiam tum pondus habent; simul agmine juncto
129  Educunt, claro et perfundunt lumine verum.
130   Scilicet haec ratio est patefacta, aptataque multis
131  Jam supera rebus, cum dixi prorsus inertem
132  Materiam esse omnem, cumque hac vi cuncta teneri
133  Illo nempe statu docui, quemcumque tuentur.

304   Ducent servatae te res quoque (namque valemus
305  Subjicere id sensu, et diuturnum lucis euntis
306  Nosse iter): ars operae multae tamen, ingeniique
307  Haec praestantis erat: ratio illuc altera defert
308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti

308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti
311  Impressum a terra ob motum: ratio utraque nos haec
312  Edocet, ire locis diverso tempore lucem
313  Diversis, celerique fugae loca, tempora confert.
314   Quam tibi dum nostro conor rem pandere versu,

mecum
316  Scrutari pigeat, quae sunt opus, atque ita multis
317  Multa quidem, quae sunt noscenda, evolvere dictis,
318  Tenuia praesertim rerum; nam certior omnis
319   Est ratio, tenues quoque solveres undique nodos.
320   Primo dum Comites illi Jovis orbibus astrum,
321  Quisque suis, obeunt, Soli cum parte feruntur
322  Aversa, densam saepe illabuntur in umbram,

in illis
394   Saepe retentatis esset tamen: illius usque
395  Prodibat praecox labor, aut cunctantior omnis.
396  Vera sed et porro patuit discriminis hujus
397  Et lex et ratio; defectus nempe praeire
398  Servatum est, cum Terra Jovi subit, atque propinquat,
399   Differrique, illa procul a Jove deinde remota.
400  Non subito luci referendum progredienti

est
537  Protinus; exigno proin vastum hunc aequiparare
538   Usus erat puncto, tellus quem conficit, Orbem,
539  Illis confertur dum cum distantibus Astris,
540  Ne subito ratio illa trahat vix orta ruinam.
541  At post convertis oculis ad Sidera multa,
542  Directisque tubis immotis, vitrea septa
543   Queis sunt, esse aliquem servatum est denique motum

minusve
558   Debent in graciles magis aut minus ire figuras,
559  Quae referant formas de coni segmine primas.
560  Atque ipsa apparent revera Sidera tali
561  Deferri motu, ratio haec quem postulat. Ille
562  Attamen hoc uno distat, super axe minore
563   Quod cum eadem sita prospicimus, majore necesse
564  Prospexisse foret formae super axe locata,

mutare minori.
566  Illinc nempe suo lux Sidera jacta videtur,
567  Deberet quo post menses effulgere ternos,
568   Motus hic a mota si Terra duceret ortum.
569   Interea cum sic ratio turbata jaceret
570  Motibus ignotis, tuus, ampla Britannia, civis
571  Dignus ob hoc signis ardentibus addere nomen,
572  Et caelo sacrare suum, servaverat illos
573  

a quovis ad Terram sidere fixo.
808   Illa quidem (quorum bene congruit annuus error
809  Emissae tantum rationi lucis, ut ulla
810  Altera non turbet ratio) fateare, necesse est,
811  Sidera non Terrae mutari aspectibus ullis:
812  collatur Terrae proin ad spatia annuus illa
813   Jam nihil est motus, superat nec jam ulla videndi

est,
811  Sidera non Terrae mutari aspectibus ullis:
812  collatur Terrae proin ad spatia annuus illa
813   Jam nihil est motus, superat nec jam ulla videndi
814  Propterea ratio nobis, quantum alta recedant.
815  Sed motu fingamus ab hoc discriminis esse
816  Tantum vera inter loca visaque, quantula pars est
817  De senis decies, in quas pars scinditur una

1306  Quem cujusque ferat numerum natura, recenset;
1307  Ipsa in natura radii quem nempe receptum
1308  Esse putat, non possit ut haec, trans corpora certa
1309  Quae constat, ratio, mutato corpore verti;
1310  Et putat hanc legem deberi versicolori
1311  Perpetuam luci, propriamque coloribus ipsis.
1312  At radios referunt quidam non lege teneri

1335  Inclinatus ubi est non jam nimis ille (rediret
1336  Quippe aliter totus): dum transit, frangitur, atque
1337  Infractus medio tantum decedit ab axe,
1338  Quantum opus est, ratio ut constet, quae debita binis
1339  Inter se est spatiis, radius queis distat ab axe,
1340  Dum citra veniet, post ultra fractus abibit.
1341  Nullus at esse potest rationi tum locus, intra

hoc, vincier illo
1352  Quam deberet idem spatio, distaret ab axe
1353  Quo radius, si jam fractus tranaret inane;
1354  Quod fieri ut possit, ratio manifesta refellit.
1355  Ergo prior qui sic deducitur, ille reflecti
1356  Integer incipiet radius, venientia ad illos
1357  Caetera tum fines radiorum fila nequibunt

1413  In rectum, qui fractus erat flexusque meatus.
1414  Hoc reflexa etiam pars cum discrimine crescit,
1415  Et contra minor est, quae transit, pauperiorque;
1416  Quanquam itidem ratio crescens obliqua meandi
1417  Efficit hoc ipsum, certusque est hic quoque flexus,
1418  A quo nil radii coeptet transire, sed omnis
1419  A facie exsiliat retro, prorsusque remigret.

lumen;
1477  Donec ab obliqui nimium regione meatus
1478  Illa micet puro nitidissima lumine Solis;
1479  Quandoquidem radius reflectitur uberiori
1480  Vi lucis, crescit ratio cum obliqua meandi,
1481  Sorbeturque ab eo tum corpore parcius intro.
1482  Si vitri argentum subter detergere vivum
1483  Collibeat, magis ipsa et adhuc minuetur imago

ab illo,
2083  Qui geminas aures insedit, proinde nec aequas
2084   Exposcit causas, animum percellat ut aeque.
2085   Quis quibus a silis porro color exoriatur
2086  Commixtis, ratio quaedam est quoque pervia nobis
2087  Scrutandi: in partes septem proin unius orbis
2088  Divide iter flexum in gyrum, respondeat harum
2089   Quaelibet ut puri spatio cuiusque coloris.

2121  Elicit hand ullum septeno ex ordine fucum;
2122  At diversus ab his prodit; tamen arte, necesse est,
2123  Quam doceo, hac ipsa e septenis prodeat unus.
2124   Scilicet hic ratio fallax est, caetera tuta.
2125   Jam mens rebus in his cum tot tua per rationes
2126  Undique, totque tui sint per tentamina sensus
2127  Deducti, neque jam septenis esse repugnes

ortu,
524  Praeferat unde suos rerum pulcherrima fucos
525  Iris, habe,pluviumque Jovem, atque tonantia saepe
526  Regna Jovis specie cur inter nubila amoena
527  Perfundat. Ratio est horum tam certa profecto,
528  Irim ut qui nunquam vidisset, dicere, qualis
529  Surgere deberet caelo, cum spicula Phoebus
530  Vibrat in

836  Haec ad rorantes pluvio nunc aëre guttas
837  Quam facile est transferre, et in illis Iridis ortus
838  Noscere! ab hoc primum patuit tentamine certe
839  Et res et ratio paulatim, adapertaque tota est.
840  Multarum haud primum rationes noscere rerum
841  Posse datum est nobis, post in discrimina notas
842  Ducere;

rerum
845  Quaerenda est: igitur vario torquenda paratu
846  Est natura diu nobis prius, ut sua prodat
847  Consilia, et multos saepe inducenda per usus,
848  Omnis uti demum ratio patefiat aperte.
849  Ingenio mens freta suo non commovet ullas
850  Instans res; superant illae invictaeque rigescunt;
851  Deficiunt vires, nec acumen proficit acre,

890  Quare oculus quoties illa in regione locetur,
891  In quam mittuntur densati quique colores,
892  Spectet eos, opus est, gutta in mittente nitores.
893  Protinus hinc ratio patefit, cur orbis in arcum
894  Flectitur Iris, et incurvo se tramite ducit;
895  Fila etenim fuci cujusque, valentia quae sunt,
896  Illa exire plaga debent, formare necesse est

1311  Sit convexa figura suum, medium illius orbis.
1312  Hic locus ob lucis vires, densataque tela
1313  Officium nomenque foci tulit, atque vigorem;
1314  Quae supera in speculis ratio est jam prodita nobis.
1315  Hic medius focus est; densatur nam venientes
1316  Si radii, citra focus horum fiat, oportet,
1317  Sin regione illa rarescunt forte, fit ultra.

usque minorem
1482  Exhibeant, et paulatim vanescere pergant,
1483  Donec deficiat non certo limite lumen.
1484  Esse sed haec artis, quaecumque est, exorientis
1485  Et fors et ratio debet, ne protinus illa
1486  Pertingat propriae summa ad fastigia laudis;
1487  Praeferat exortu sed multa informia primo,
1488  Quae labente die paulatim perpoliantur:

1975  Et quos occidius populos deteximus oris,
1976  Inque dies alios reperimus, sic damus olli,
1977  Qui prior intactum, atque ignotum proscidit aequor.
1978  Inserere ast etiam docuit ratio ipsa, vel usus
1979  Haec specula exiguis tubulis, queis cernimus, infra
1980  Nostros quae sensus rerum tenuissima constant;
1981  Lentium in his, vitrique sed est communior usus.

82  Quidam introgressi subeant in viscera caeca.
83  Munus id obstructum, ac longe longeque reductum est
84  Sensibus a nostris, variorum tota colorum
85  Quanquam surgit ab hoc ratio, queis corpora fulgent,
86  Et nobis ea cuncta esse hinc fucata putandum.
87  Eductum id claras nunc denique venit in auras
88  Illa mente Viri, qua nil solertius usquam est,

relinqui
188  Aëriae tenuem lamellam tunc opus aurae est,
189  Quae quo plus medio a puncto disjuncta recedit,
190  Crassior est, quantum deposcit nota rotundi
191  Nimirum ratio, qua lens inflexa, tumoris.
192  Nunc thalamo occluso, rimaque patente fenestrae,
193  Ut supera docui, trans et mittente receptam
194  In triquetrum vitrum lucem, super excipe lente

lux; proin pellucida debet
477  Lamina subtilis cujusvis corporis esse,
478  Et facili radios transmittere parva meatu.
479  Quaerenda a notis nunc legibus, eque ruenda
480  Jam ratio, quare exterior quae lamina vestit
481  Corpora diversae naturae, fila colorum
482  Ad nostras acies diversa remittat, ut inde
483  Miremus, tot diversis circumlita fucis

486  concipe lamellam, cujus fila omnia primam
487  In faciem incurrant parte advenientia quavis.
488  Quoque in filorum genere uno, haud omnibus una
489  Cum vicium tum sit ratio, verum altera perstent
490  In vicibus facilis transmissus, altera contra
491  Regressus facilis; trans debent mittere sese
492  Quaedam, ast et quaedam reflectere; proinde lacessat

accumulatas.
599  Sin constet lamella ex unda, aut corpore vitri,
600  Majores digiti tum partes effice tanto,
601  Illic quanta inter numeros est quattuor et tres,
602  Hic ratio numeros tres et duo quanta vicissim.
603  At ne tu numeros, quos nostro in carmine saepe
604  Audis, incipias hic fastidire moleste,
605  Ut procul abductas sensu res, seque gregatas,

643  Haec illi, quae fit gemina inter vitra, colorum;
644  Nam minus ad crassam lamellam hic pergitur usque,
645  Dum rumpantur aquae septa attenuata tenacis.
646  Jam liquet hinc ratio, quare subtilia rerum
647  Quaedam diffundant variatos per loca fucos;
648  Ut suspensa vomens quae texit aranea, quaeque
649  Longa nova attolunt se veste, et tenuia fila

671  Frangendi radios lamellae est, quam sita circum
672  Corpora sint nimium fregisse potentia lucem;
673  Nempe color converso oculo tum vertitur illic.
674  Utraque et in promptu est ratio; quae lamina lucem
675  Fortiter infringit, mergit nimis, et facit altam
676  Ire viam, rectaeque accedere: proinde, vel intret
677  Quantumvis obliqua ea lux, sua non via multum

1015  Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016  Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017  Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018  Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,
1019  Vertat et in varios cultus, formasque, modosque,
1020  Seque exerceat intus, eoque nitescat ab usu.
1021  Propterea et legisse extra, et post lecta necesse est,

1056  Constent inserto fac subter aperta canali
1057  Dolia, non subito Bacchi liquor effluet illuc,
1058  Quo tibi collibeat patulum vertisse foramen?
1059  Hoc non ipsa facit ratio manifesta patere?
1060  Si rectam seriem deducas forte globorum;
1061  Primum quo pellas, cuncti procedere debent:
1062  Sed si unum cingant alii sex, senaque constet

1274  Sic spatiis: apti ast adeunti haec corpora luci
1275  Qua ratione aditus constent, et progredienti
1276  Apta via, haud facile est comprendere; non tamen omnis
1277  Est ratio praeclusa, queat quae pandere verum.
1278  Ut super ostensum est, de certa particularum
1279  Mole suus rebus color advenit: inter easdem
1280  Jam si particulas recipi intervalla viarum

1459  Aequales cum sint in cunctis mobilitates
1460  Particulis, quibus est eadem natura, sub oras
1461  Quasviscumque ierint ingressae, ut par quoque constet
1462  Intervallorum ratio, quae diximus, illis
1463  Isdem in particulis, sintque ordine semper eodem,
1464  Nec varia inter se variis pro flexibus extent.
1465  Percipies etiam radium, trans corpora mittit

1521  Harum sed quae sint discrimina mobilitatum,
1522  Non sinat ipse adeo pernix agnosse volatus:
1523  Si tamen est aliquis servandi haec, unicus esset
1524  Hic modus, haec ratio, perquirere, quantus ab altis
1525  Sideribus constet, qui in luce est, annuus error,
1526  Atque hoc diversis in septem quaerere filis
1527  Scilicet a triquetri discretis corpore vitri;

mobilitatum
1530  Tenuia sunt adeo, ut nulla ratione videri
1531  Possint, et vigiles nostros impellere sensus.
1532  Hoc statui tantum, et decerni possit in istis;
1533  Quae ratio est inter quocumque in corpore cursus
1534  Filorum, gemina componi scilicet unam
1535  Ex ratione: regit purum trans aethera cursus
1536  Altera labentum filorum, ast altera ad axem

cursus
1536  Altera labentum filorum, ast altera ad axem
1537  Accessus varios, subiere ubi lumina corpus.
1538  Hoc igitur nequeat fieri unquam, ut mobilitatum
1539  Una tibi ratio diverso in corpore perstet.
1540  Sic neque fortis equus parili vorat impete campum,
1541  cum silice est multa, vel molli stratus arena,
1542  Duratove solo, vel per declivia montis

1672  Constituas, et ab his rationum ducere pondus,
1673  Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674  Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,
1675  Certior haud ratio tamen est, et pulchrior ulla
1676  Rerum in natura quaerenda: haud omnia subdit
1677  Mens sibi, et extremis abstitit sobria causis,
1678  Arripit at, quae sunt propiores, et mage certae,

1721  Saepe triplex conspecta, et adhuc numerosior illa.
1722  Hanc etiam circum species umbrosa capilli
1723  Multiplicem pariter parti monstrabit utraque.
1724  Horum clara tibi ratio, manifestaque pandit
1725  Immutare viam radios, cum corpora propter
1726  Currunt, plus istos, minus illos, ut radiorum
1727  Natura est varia, et varia est textura colorum.

1800  Dimidii: minui porro vis fulgida, demum
1801  Evanescere, ubi spatii pars quinta peracta est
1802  Illius, quo cultri acies distabit acuti.
1803  Ullane jam queat hac ratio manifestior esse,
1804  Diffractos radios qua noscas flectier istam
1805  In partem tantum, quantum illam, scilicet aequis
1806  Corporis imperiis adducier, atque repelli.

1940  Fimbria quaeque fuat simplex cujusque coloris,
1941  Proinde aliis faciles miscerier omnibus omnes,
1942  Communique suum condentes lumine lumen.
1943  Scilicet haec ratio lucis causasque, ratasque
1944  Noscendi leges, ut dixi, est optim?; cum non
1945  Fingimus has quales possint fors esse, sed ipsas
1946  Revera reperimus, uti sunt, subjicimusque

1982  Attamen esse aliqua inventum dein corpora, legem
1983  Praeter communem frangendi, quae quoque quandam
1984  Legem aliam norunt diversam, dissimilemque,
1985  Difficilemque, queat ratio ut tibi protinus edi,
1986  Constantem tamen usque sibi certamque, ratamque:
1987  Nempe hac illudit crystallus, quamque vocamus
1988  Montanam nos, quamque tuo de nomine, quondam

2179  A quibus exoritur, per vires, et numeratur,
2180  Jam licuit reperisse, quod aures allicit, esse
2181  Non aliud, numeros nisi, quaedam certa tremorum
2182  Quos nectat ratio inter se, facilesque, brevesque,
2183  Et cito, diversos post ictus, convenientes;
2184  Sic non posse negem rationem hanc esse colorum
2185  Harmoniae, numeri quamvis, viresque latescant.

res in splendore locatae
30  Nimirum vario, minus effulgente, magisve.
31  Siquid in his auctor valeat tamen, innitique
32  Nomine siquid sit magno, si fortior extet
33  Hinc ratio, validis tanquam vibrata lacertis,
34  Expertaque manu veniat si certior ictus,
35  Quis dubitet per et haec vasta, et male tuta locorum
36  Te, Newtone, sequi? cujus gradus altius ima

54  Pervia, non talem vafra rear ambitione
55  Unquam inflexum animum, turpique cupidine fractum.
56  Humanis majora ipsum illexisse sequentem
57  Credibile est; quod iter ratio pandebat, adibas
58  Victor, praeteriens retrahentia caetera circum,
59  Sicanias tanquam immotus Sirenas Ulysses
60  Palladiis fidens monitis. Te legerat unum
61  Ante

locata.
924  Jam non esse parem naturam principiorum,
925  Posse nec esse putant multi, non si velit Auctor
926  Consimiles prorsus geminas res condere; quippe
927  Desit tum ratio, quae sufficit, et geminae res
928  Discerni nequeant ullo discrimine notae;
929  Nec similis pars, quae Saturni in corpore constet,
930  Intra se quidquam, cur in Jove non sit, haberet,

1111  Porro, atque hamatis, possint ut nectier una?
1112  Ipsa forent at cur durata elementa, quid ipsos
1113  Efficit et ramos restare, hamosque rigere?
1114  At non haec ratio firmari hinc nostra valebit,
1115  Quod, quaecumque alia est, nullo consistere possit,
1116  Quin quassata ruat, nisu, nec, mutua partes
1117  Corporeae quoniam junctae sunt, esse trahenti

1168  Sese homines, fuerunt in seque reflectere mentem.
1169  Sic magnis in corporibus durisque, putamus
1170  Quae pueri ductu distendi continuato,
1171  Quaeque putat vulgus, ratio detexit hiatus,
1172  Crebrasque immensasque vias, multosque meatus
1173  Undique conversos; aditus lux namque patentes
1174  Undique habet, debent atque esse haec tanta profecto

1188  Esset opus tum judicium suspendere mentis.
1189  Nam quoties quiddam consistere pluribus aeque
1190  A causis possit, neque sit, commendet ut unam
1191  Prae reliquis ratio, procul avius a ratione,
1192  Seclusis aliis unam qui comprobat, erret.
1193  Errat sit, sua qui quod tecta immota tuetur,
1194  Immotas urbes, immota cacumina montium,

1674  Tum statuas punctum, mutandi unde omnis origo
1675  ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,
1676  Illam qui referat rationem, ubicumque loci sit.
1677  Atque ea si ratio simplex sit, nec varietur
1678  Ullo per sese saltu, quoque simplicis ille
1679  Curvus ductus erit naturae, reddere saltus
1680  Ut nequeat subitos, aut interrumpere cursum.

1779  Tum primum, cum nos vitales hausimus auras,
1780  Ut docui, et longos firmatum deinde per usus.
1781  Quod jam nunc rectam nos est opus ad rationem
1782  Deferre; haec ratio non sensibus esse jubebit
1783  Fidendum in rebus; quae sensus denique constant
1784  Infra omnes: sensus usurpant corpora nostri
1785  Tantum, haud corporibus quae sunt elementa creandis.

omnia mundi
2008  Corpora mutari, non nos discrimina tanta
2009  Ullo vel minimum possemus prendere pacto
2010  Mundi habitatores; spatiorum namque maneret,
2011  Ut nunc est ratio: at nobis deprendere non est,
2012  Hasne vices Mundus subeat; tamen esse putamus
2013  Immunem; immotae a Natura namque videntur
2014  Servari leges, queis primo floruit ortu.

2065  Foedera; vis impressa uni, communis utrique est.
2066  Scilicet hic nexus jungit per corpora partes,
2067  Inde haerent valide res, ultae, unaque ligantur.
2068  Opposita alterius ratio est at limitis; ista
2069  Si duo puncta loces regione, immota manebunt:
2070  Sed paulum si dimoveas, subito abripientur;
2071  Tracta vel accedent ad se, vel pulsa recedent,

2255  Tenuia perpetuo a magnete fluentia fluctu
2256  Corpora, non opus est nucleum confingere magnum
2257  Sub terra certis se cardinibus glomerantem;
2258  Nostra sine his ratio expediet facile omnia prorsus.
2259  Illa viae tamen, et discrimina multa modorum,
2260  Multorum quae sunt punctorum pro varianti
2261  Inter se positu, certis in tractibus extant

axe,
2300  In quo sunt alia inter se duo juncta vicissim,
2301  Illud at inferius, suprave, ubicumque locetur;
2302  Protinus exoritur seges hinc immensa modorum,
2303  Et varii ratio fecunda hinc ordinis exit.
2304  Illud ea si jam punctum tibi sit regione,
2305  Unde cadens rectis super axem flexibus, axem
2306  Perscindat medium transcurrens inter utrumque

2563  Scilicet, et motus concrescet ab omnibus omnis
2564  Non intermixta recta regione, morave.
2565  Quin neque erunt gemini motus, similesve, paresve
2566  Ulli inter se; eadem ratio nec ad omnia puncta
2567  Punctis esse queat geminis, siquidem loca constant
2568  Diversa, atque ideo diversis viribus errant.
2569  Attamen hoc verum est, longe longeque remotis

reliquum monumentum. Quot enim in illo, quam insignes de divina vi, ac natura, quot de elementis, ac rerum causis, quam suavibus fabulis inclusae sententiae! sed hoc loco vetus illa didascalici carminis, et doctrinae allegoriis obtegendae ratio occurrebat animo, ac mecum cogitabam, quanta in hoc poeticae genere doctrinarum studiis ipsa rerum obscuritas, ac difficultas ab ea fabulandi consuetudine poetas retraxisset. Tum B. at cur, inquit, non pristinum hunc

comperta, universa fere sub hic uno fidium involucro fuisse inclusa videamus. Quare cur caeterae etiam philosophiae partes sane minus difficiles atque involutae, aeque explicari non possint, cum haec tam obscura ac multiplex gravitatis ratio fuerit unius fabulae adminiculo tam commode exposita? Tum A., egregii sane, inquit, exempli tibi in mentem venit, et quo controversiam omnem facile conficeres, si de occultandis doctrinis,

ac suavibus simulacris involutas in animos inferunt, ut quae cogitando atque intelligendo assequi possumus, quasi intuendo teneamus. Consentanea nobis est haec una maxime rerum cognoscendarum ratio, utpote cui diu a pueris nos natura ipsa assuefecerit. Atque idcirco a sensuum societate sevocare atque abstrahere animos, ac sequi simplex ac sincerum illud intelligendi genus sine labore non possumus, neque sensuum conjunctionem

Epicorum in recta rerum constitutione laudem cum Didascalicis communices. Quid enim quaeso commune habet cum eo, quem Didascalici sequuntur in rebus apte collocandis ordine, haec, de qua est sermo, rerum, sive fabulae constituendae ratio? Nosti eam totam Epicorum, ac Tragicorum virtutem esse, qua omnes poematis partes mira rerum consensione constringunt, unamque rem efficiunt. Quorum artificium in eo nimirum versatur, ut summa varietate distinguant omnia, rursus

consilio directa, unum ad finem conversa, uno temporis, locique termino circumscripta, nihilne consilii subesse existimas in iis ipsis tam bene convenientibus motibus? Ex hac ipsa materiae conjunctione nullane erumpit, seseque prodit ratio atque intelligentia? Cum hanc rerum molitionem, ac naturae ordinem numeris, et carminis vi patefactum intuebimur, non in animum irruet, ac sensus omnem occupabit actio varia, multiplex, infinita, una eademque simplex, integra,

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report