Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: hac Your search found 3923 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 401-500:401. Crijević, Ilija. De Epidauro, versio electronica [page 157 | Paragraph | Section] uetustas
402. Crijević, Ilija. Epistula ad Marinum Bonum (1506),... [Paragraph | Section] accusas, eo minus condemnari debeo, quod eiusdem criminis reus teneris. Sed quia res est inter amicos, facilior est venia quam culpa, praesertim quod ego te et tu me ita perhumane habuimus, ut alter in altero magis quam in se et accusari et condemnari posset. Sed quia veniae facilitas in hac re vix amicorum est, quod tam diu siluimus, non invicem redargui, non irasci, non est (ut opinor), non est vehementer amantium. Quare tibi succenseo, te familiarius accuso, eo magis, quo maior es amicus accusandum quod tandiu ne unam quidem litteram abs te. Quod crimen nihil est quod excusare
403. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 6 | Paragraph | SubSect | Section] doctrina. Sed quid etiam dicam de tuis divinis mathematicis in quibus divina integritas maxime suam bonitatem et excellentiam humano generi communicavit, quum nos (quantum potentiae ordinatae et fragilitati humanae conveniebat) sibi similes fecerit, ut subtilissime in hac tua doctissima oratione in principium studii Patavini doctissime ostendisti? Quarum vere princeps vel magis parens esse videris, in manu cuius destructio et constructio ipsarum sita est, quia te dubitante omnes convenit dubitare. Quae tu non solvis, non
404. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 12 | Paragraph | SubSect | Section] et profunditas, quae sunt dimensiones ipsius corporis. Situs etiam et locus, de quibus in De physico auditu. Ignorata etiam musica ignorabitur animae mundi compositio. Quae secundum divum Platonem est musicali harmonia composita: de qua in libro De anima maxime secundum Themistium, qui hac ratione motus voluit considerationem animae, non naturalis, sed mathematicae considerationis esse. Qua quidem ignorata ignorabitur omnis modus sciendi per abstractionem, qui tantum est scientificus. Ignorata etiam astrologia, qua cognoscimus fatalia
405. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 26 | Paragraph | Section] promitto vobis viam brevem et facilem (quamvis sint multa in eis abdita et secreta). Omnia etiam superflua resecare et necessaria ad perfectam cognitionem huius scientiae adducere. Ad quidditates rerum descendere et ad sermones per se, qui sunt apti solvere omnes quaestiones contingentes in hac scientia. Dico viam brevem, praeterquam in isto principio, in quo convenit, ut sermo noster dilatetur circa octo particulas universales reducibiles ad quatuor genera causarum tactas ab Averroe in prooemio De physico auditu. Utiles tamen
406. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 72 | Paragraph | Section] omnes universales et particulares essent notae, et effectus essent noti, quia causa et effectus sunt simul natura. Non tamen videtur sequi, quod omnia sint sub necessitate, quo ad voluntatem (ut supra dictum est), quia non est cui voluntas subiaceat et ipsam necessitet, quamvis Philosophus in hac materia dicat unum vix intelligibile, scilicet quod Deus, quae facit, necessario facit, et tamen ab ipso omnia facta sunt, non tamen omnia sunt necessaria. Quia dicit: quamvis in causis essentialiter ordinatis, si prima agit cum necessitate, ut de facto est in Deo, et omnes aliae
407. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 76 | Paragraph | Section] fabricantur. Huic quaestioni etiam annectitur quaestio de praecognitione Dei vel de ipsa praedestinatione et maxime super illud dictum Christi: Petre, antequam gallus ter cantet, me negabis. Sed quia ista quaestio magis ad Doctorem subtilem spectat, ideo ab hac disputatione manus modo abstineo. Redeo modo unde discesseram, scilicet ad divinitatem huius scientiae astronomicae, quae se habet ad potentiam nostri intellectus sicut lumen solis ad visum vespertilionis, quia eminenter transcendit latitudinem nostri intellectus, etiam si vellemus
408. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 78 | Paragraph | SubSect | Section] venio modo ad expositionem ipsius textus libri Elementorum Euclidis. Quem intendo omni cum diligentia explanare ad veram intentionem ipsius Doctoris adducendo sermones per se et descendendo ad ipsas quiditates rerum. Laborabo etiam in dictis meis esse clarus et facilis, quo quidem processu in hac scientia opus est. Iste igitur liber prima sui divisione secatur in prooemium et tractatum, secunda ibi triangulum aequilaterum. Prima iterum in duas: in prima ponitur scientia per diffinitionem ipsarum magnitudinum, longitudinis tamen
409. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 94 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] lineae et diffinitio eius, quae est longitudo sine latitudine, est data a posteriori. Quia dicit sua excellentia, quod possum lineam concipere absque eo, quod longitudinem concipiam; forte quia ista materia non est pure naturalis, sed est mixta cum materia mathematica. Ideo non intense in hac materia speculatus est. Tamen meus intellectus non capit lineam posse concipere absque eo, quod magnitudo vel longitudo concipiatur et quod magnitudo non sit de quiditate lineae. Imo ratione probatur sic; nulla passio vel posterius praedicatur de subiecto in abstracto. Sed longitudo
410. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [page 118 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] dico quod male. Tamen illud naturaliter et per sensata Philosophus probavit, nec fides nostra est per sensatas demonstrationes, sed sola fide credita. Quod autem magnitudo in infinitum non possit augeri est ratio Averrois in commento lx. tertio Physicorum, in quo subtiliter, imo forte in hac materia seipsum superavit. Dicit enim, quod in ipsa divisione est processus ad nihil vel ad imperfectum magis. Cuius causa est materia ipsa, quae de sui natura est infinita (quatenus est privata forma). In ipsa autem additione est ire ad formam, quae est finita et terminata, ergo non est
411. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [Paragraph | SubSect | Section] aliud diffinit, nisi figuram triangularem, quae applicatur ad ipsum syllogismum. Pro cuius evidentia sciendum est, quod apud mathematicos termini ponuntur et magnitudines vel ipsa intervalla (quae sunt inter terminos) iacere dicuntur. Quibus terminis mathematicis ipse Philosophus in hac diffinitione syllogismi (ut et ipsi geometrae) usus est. Dicit enim primo quibusdam positis, quia tribus terminis scilicet duobus extremis et uno medio: quia extrema mediata non possunt absque medio copulari. Deinde subdit necesse est a iacentibus, scilicet duobus intervallis: quorum unum
412. Grisogono, Federik. Speculum astronomicum, versio... [Paragraph | SubSect | Section] extremitates, quia medium in secunda praedicatur tantum. Et per illud, quod dixit tale medium esse magis proximum maiori extremitati, significavit, quod tale medium habet naturam maioris extremitatis, quae semper praedicatur de subiecto et ut sic habet rationem formae. Sed quia et medium in hac figura praedicatur (quamvis non in conclusione), ideo habet naturam formae, quia, quod subiicitur, habet naturam materiae. In tertia vero figura, cum medium semper subiiciatur, ideo habet naturam et convenientiam et appropinquationem cum minori extremitate, quia utrumque subiicitur. Hoc
413. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section] Cuius nobis eloquium ab oriente in occidentem ad instar solis lampadis resplenduit. Omnes denique, qui ante illum aliquid ex utraque orbis parte de doctrina ecclesiastica scripserant, legit. Nec aliam hac de re quam prędixi tenuit prompsitque sententiam. Si sic Augustinus, quis aliter audet uel dicere uel sentire? Seuerus quoque Sulpicius, qui ijsdem temporibus fuit, in suo de beati
414. Marulić, Marko. Vita diui Hieronymi, versio... [Paragraph | Sub2Sect | Section] iuuenem igneis cathenis terribiliter colligatum, qui propterea poenam illam se pati dixit quod de aleę crimine, cuius lusu libenter utebatur, nunquam neque penitere neque confiteri sibi curę fuerit; abhorreant ab hac culpa qui tale euadere cupiunt supplicium et ipsum, qui hoc ad aliorum correctionem reuelare dignatus est, obsecrent, ne tale aliquid committant, ac de ante commissis ut penitentiam agant.
415. Marulić, Marko. Reuerendo in Christo Domino Iacobo... [Paragraph | Section] Si mihi Dominus, in cuius laudem talia euoluuntur, adiutor fautorque fuerit, spero infra anni spacium de illo, sicuti postulasti, me Tibi satisfacturum; et iam satis (ut puto) fecissem, nisi me domesticę rei cura fratre absente impedisset. Nunc in eius aduentu hac molestia liberatus operi absoluendo, quod intermiseram, accingar, eoque libentius, quia ipse prouocas, qui me, cum nondum uideris, amas. Interim beati Hieronymi uitam his diebus a nobis ęditam Tibi mittam, cum primum ab illis, quibus concessi
416. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section] fenestris, trabibus inauratis. Praeterea villas domos et omnia caetera nitoris plenissima. Venio ad ultimum actum et supremum vitae tanquam alicuius fabulae peractionem cum semper ab ineunte aetate rebus divinis cultum fidem observantiam pietatem praestiterit in hac ' A keziratban: sinistre. ^ U. o. civum = tollhiba. ^ Ez igen erdekes új szo a magyarorszagi latinsag szokincseben. extrema valitudine, qua tandem ingravescente decessit,
417. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section] in quo Creationem, Lapsum, et Reparationem Humani Generis adeo concinne cecinit, ut alter suo carmine Maro videatur; nec miror, studuisse potuit, ut id, et majora efficeret; habuit enim Praeceptorem clarissimum Joannem Raphanellum Ferrariensem, utriusque Philosophiae facile Principem dixerim, et hac nostra tempestate Musarum decus, a teneris unguiculis colentem Fontes Aonios, nunc Sacri Palatii Apostolici Magistrum, Fidei Nostrae, ut ita dicam, jam collapsae timonem validum, et Georgium Babbam Sibenicensem Ordinis Praedicatorum Fratrem, Bachalarium Perusinum, in quo daretur virtus
418. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
419. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aii_r | Paragraph | SubSect | Section] et in templa recipi ut cui par gratia referri non possit, hinc saltem exoluatur quandoquidem tumultuantem Italiam et res nouas molientem sedente Iulio eius patruo et tuo auo Pon. Max. eius opera atque industria
420. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section] dependens ordine pulchro;
421. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
422. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iubes? Huius si forte negoci
423. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
424. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fugatos
425. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
426. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
427. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
428. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
429. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] coegit
430. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
431. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] multo
432. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dolenti!
433. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
434. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] capturus erat Rabbam misitque uocatum
Rabba expugnatur
435. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Achitophel ad Absalonem
436. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
437. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] usque supremos
438. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] honores!"
439. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | Section] egit.
440. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] Mentem quoque sanam a Deo sibi optant, non corpus, animi
constantis robur, non uirium, uitae integritatem, non sensuum, purique cordis, non formae
pulchritudinem, et ea quae spiritus sunt, non carnis. Quam obrem insanire quidem
mundi hominibus uidentur. Sed postquam hac sancta stulticia caelestem thesaurum assecuti
fuerint, tunc demum perspicuum fit eos solos fuisse sapientes, qui mundo stulti uidebantur, et
441. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] ut postea uerae beatitudinis bonis felicitet sine fine. Quis ergo usque adeo rationis inops est, qui non potius eligat Deo seruire, ut pro breui labore felicitatis aeternae praemia capiat, quam diabolo ancillari, ut pro breuibus deliciis nunquam finienda subeat supplicia? Quid hac uita breuius? Quid aeternitate prolixius? Et tamen--- o, humanarum mentium caecitas!--- quam multi reperiuntur, qui sibi praeoptent breuem uoluptatem cum infinitis cruciatibus quam breuem laborem cum quiete sempiterna. Malunt hic parumper gaudere et illic postea in inferno
442. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] sunt, regi
tandem redditis supplicium sumptum est. Illis autem, qui cum uictoriae laude rediere,
triumphus datus et cum rege simul considendi et conuiuendi locus.
Haec parabola nos omnes respicit. Quibus in hac uita assidue pugnandum est et, ut uincere
ualeamus, nunquam conquiescendum. Qui semper fortes sunt, semper uincunt uirtutumque armis
muniti nullum in se uitio
443. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] ut accurrentis aucupis manu captae perimerentur; aliae tam leuiter, ut, antequam caperentur, inde expeditae auolarent aucupemque eluderent. Auceps iste diabolus est. Noctua, quae iocunda quadam gesticulatione aues ad se allicit, corpori nostro blandiens uoluptas est. Hac illecti uisco septem capitalium peccatorum comprehendimur: alius uana superbit elatione, alius feruet iracundia, alius pecuniae cupiditate trahitur, alius fornicatione sordescit, alius torquetur inuidia, alius uentri, alius ocio indulget. Sed qui longa assuetudine in aliquo
444. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] ex sententia regis accipiebat. Parabolae huius intelligentia haec est. Rex et iudex noster est Christus, ciuitas paradisus. Qui cum rege bonis aeternis perfruuntur, angeli atque sanctorum animae sunt. Insula, in qua nobis laborandum est, terra mortalium est. In hac, qui propositam sibi uel beatitudinem uel miseriam contemplantur, ocia fugiunt, uoluptuosam uitam detestantur, libenter laboribus exercentur, quibus et bonum futurum consequi et malum uitare sperant. At uero illi, quibus nulla est neque paradisi neque inferni consyderatio,
445. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] est receptum et in deliciis aeque ac
caetera habitum.
Haec parabola liquido ostendit eos, qui
caelestis mensae uasa effici cupiunt, oportere ut omni prorsus
expurgentur peccatorum spurcicia utque nihil in animo residui sit,
quod maiestatis diuinae conspectum offendat. Quicunque igitur ex hac
uita non satis emaculatus emundatusque decesserit, ardentibus
purgatorii carbonibus tradetur excoquendus, si tamen, priusquam
decederet, dolendo supplicandoque impetrauit, ne poena aeterna dignus
sit. Cum autem omni penitus animi labe ablata omni auro purior
446. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] stupor, tanta animi stulticia? Friuolis nihilque ad nos pertinentibus periculis terremur, et futurae aeternitatis iudicium non reformidamus! In meditullio infiniti boni et infiniti mali fluctuat nostra mortalitas, et magis cure nobis est cauere, nequid aduersi in hac uitae breuitate patiamur quam ne poenam aeternam sustineamus. Plus etiam operae impendimus in quaerendis diuitiis cito perituris, quam ut perennem illam et inaestimabilem regni caelestis gloriam assequamur. Annus parabolae huius septuagesimus tunc agitur, cum ad finem uitae peruentum est.
447. Marulić, Marko. Regum Delmatiae atque Croatiae... [Paragraph | SubSect | Section] inter uetustissimas gentis illius scripturas Delmatico idiomate compositum, tuo rogatu Latinum feci, Croatię Delmatięque regum gesta continentem. Res certe digna relatu et quam non solum nostrę uernaculę linguę gnari, sed etiam Latinę intelligant. Ex hac enim historia et boni exemplum petere poterunt quod imitentur et mali per quod sese corrigant. Atque hoc illud fuit quod et te impulit ut me ad historiam transferendam urgeres, et me ut tibi obtemperarem. Magis tamen tuus erga me amor laborem hunc coegit me subire; quid est
448. Marulić, Marko. Regum Delmatiae atque Croatiae... [Paragraph | Section] de sapientum numero uiros cum ueteribus locorum urbiumque scripturis regnique sui finium atque iurium, qui disponere omnia rite edocti scirent et in statum suum redigere, quo religionis a se populoque suo susceptę fides rebus recte constitutis certior atque diuturnior haberetur. Hac legatione audita pontifex magno afficitur gaudio, postulata concedit et extemplo ad regem duos cardinales ac duos episcopos simul destinat; qui cum uenissent, apostolica autoritate cuncta quę facto opus erant peregerunt: per illos quippe presbyteri consecrati, erectę
449. Marulić, Marko. Regum Delmatiae atque Croatiae... [Paragraph | Section] se abigendi animo accidissetque ut ipsa in quadam minus firma uerticis parte percussa statim expiraret, domini iram ueritus effugit; illam enim prę cęteris omnibus uenaticis canibus domino gratam esse nouerat quoniam et narium sagacitate et corporis decore cęteris pręstabat. Hac igitur de causa Tecomilus fugiens transtulit se ad Seislauum regem ab eoque est gratanter susceptus et inter familiares habitus. Post hęc Vdislauus princeps cum Bosnam irrumpens uicos oppidaque popularetur agrosque uastaret, Seislauus rex cum suis aduersum profectus ad flumen
450. Marulić, Marko;... . Principium operis Dantis Aligerii... [Paragraph | Section] protinus illos
451. Marulić, Marko;... . Principium operis Dantis Aligerii... [Paragraph | Section]
452. Kožičić Benja,... . Simon Begnius episcopus... [Paragraph | Section] domum detuli mecumque integrum mensem manere iussi. Vbi perlegi saepius omnia, solam operis breuitatem indolui, quam apud uos quoque accusarem, nisi de omnibus, quae proponit, animum haesitantem a principio plene quietum in fine dimitteret atque iucundum. Visus sum mihi lucrifecisse non parum ex hac lectione. Et ne auaritiae (quam detestor) locum darem, hoc lucrum meum commune uobiscum facere (per impressorum operam) constitui. Qua in re si gratificatus uobis (ut spero et certus sum) fuero, lucrum hoc meum auctum existimabo.
Julii, Trevisium jam jam erat futurum in manu Caesaris, cum subito supervenit liga et publicatio ejus inter Pontificem, Regem Catholicum et Anglie cum Venetis sub titulo defensionis Ecclesiae et in rei veritate pro salute Venetorum et ruina rerum Caesaris, et nihilominus sua Majestas, nonobstante hac et multis aliis gravissimis offensis, semper Caesar, pro satisfactione Catholici Regis fuit contentus condescendere ad illam pacem quam Veneti proposuerunt et pecierunt, et quam ter mutarunt, sicuti faciunt fraudulenti contrahentes qui nolunt concludere, et credat Serenitas Vestra
illudque tam praeclarum opus aedidit.
Quorsum haec?
heroica uirtute praeditis dici poterant, epistolae breuitas non sinit, uerum alias tecum saepenumero licebit eorumque aegregie facta beniuolorum saltem memoria prosequemur.
Vnice te amo,
salute iudicio atque consilio tuae Dominationis subiicio. De his plenius coram tua
Dominatione acturus eram, nisi me capitis dolor prohibuisset.
Quid decreverit tua Dominatio, significet mihi, et suum Tranquillum solito prosequatur
amore, rogo. Ego, quamprimum hac molestia liberabor, ad tuam Dominationem accurram,
fuerit tanta facilitas, vel totaliter humiliandi Venetos, vel eos saltem ad debitas conditiones pacis compelendi, sicuti nunc est, nihilominus ita volente Beatitudine Pontificis constringitur haec pax Veneta, pro qualitate rerum, satis iniquis pro Caesare conditionibus: cum ex hac pace datur vita ipsis Venetis et utinam non fomentum ad pristinum omnia deducenda: conditiones autem, que missae sunt ex Urbe, includuntur hiis. Ad eas Caesar respondit se eas comprobare, dummodo quilibet retineat id quod ad presens tenet, et quod Pontifex legitime caveat se in ea re non
me Tibi satisfactum iri confido,
quod illud etiam quo Te fraudatum quereris,
tandem aliquando sis habiturus,
nisi aliquid pręter spem euenerit.
Interim hoc ipsum Euangelistarium meum Tibi commendo |
et si sua dignum inscriptione iudicaueris,
ut quam primum imprimendum cures oro;
hac etiam de causa, quod magis e re librariorum Tuorum erit,
si prius ista in lucem uenerint |
quam illa alia, quę mihi inuito (ut dixi)
necdum satis emendata
de manibus exciderunt.
Ex libris autem, quos imprimi feceris,
aliquot ad me nihil moratus transmittas
quam sex hydrię figurabant.
Prima enim ętas fuit ab Adam usque ad Noe,
secunda a Noe ad Abraham,
tertia ab Abraham ad Dauid,
quarta a Dauid ad transmigrationem Babylonis,
quinta a transmigratione ad Ioannem,
sexta a Ioanne usque in finem seculi .
In hac igitur postrema ętate, in qua nos sumus,
aquę uersę sunt in uinum,
quia Scripturarum litteralis intelligentia
uite abscindendi |
et cum nullum sanctę actionis humorem habentes exaruerint,
mittendi in ignem ut ardeant.
Tempus enim ad bene agendum datum |
nihil agendo consumpserunt.
defoderunt-que in terra talentum |
a Domino ideo commodatum ut rediens exigat illud cum foenore.
et si hac lege talentum istud accipimus,
quomodo restituemus, si lucri nihil fecerimus?
Postremo qui animo imbecillo est, ne fidelis quidem esse poterit.
Semper
sed tamen prędicantes non increpuit.
Quo etiam nos opera nostra |
et ad laudem nostram latere uelimus |
et ad profectum aliorum non latere.
Sciebat enim ille,
cui etiam futura pręsentia sunt,
quia magis prędicaturi erant,
quod multis profuturum esset |
et nequaquam ex hac causa silentium imperabat,
sed ex ea, qua inanem gloriam non admittebat.
Alioquin superuacaneum foret iubere aliquid eis,
quos contrarium facturos non ignorabat.
In omnibus igitur iustitię pietatis-que operibus quęrendę
Quare nos et pharisei ieiunamus frequenter,
discipuli autem tui non ieiunant?
Quę autem utilitas est |
uacuum cibo gerere uentrem,
et glorię cupiditate repleri?
Hac tamen et phariseus ille refertus erat,
quem certe nec coram Deo puduit arrogantius quam decebat sese efferre.
ęquandus esset nemo.
sic semetipsum commendauit,
quasi ad ea quę paciebat , nihil ultra addi
oporteret.
cum ieiunare adiumentum potius uirtutis quam uirtus sit,
et decimas dare ęs alienum soluere, non aliquid sua sponte offerre.
Tantum autem hac ostentatione profecit,
ut publicano quem procaciter taxauerat, minus iustus de templo
discederet |
documento-que esset peccatorem qui se humiliat, magis esse Deo charum
|
quam innocentem, qui sese aliis pręferendum iactat.
huius causam assignent non timori mortis,
sed ei dolori quem capiebat ex perditione Iudę proditoris |
aliorum-que in se credere nolentium.
posset hoc tamen,
quod propinqua iam passione est dictum ,
et ad metum mortis referri.
non tam quia timuit,
quam ut hac etiam in re,
sicut in cęteris in se hominis naturam ostenderet.
Separari autem a corpore nemo est qui uellet,
nisi idem per separationem istam ad ęternam beatitudinem se transiturum speraret.
Paulus Apostolus nunquam dixisset:
Cupio dissolui,
nisi cupitę
capax,
mortis expers.
dicente Apostolo:
est lucis ęternę candore
uisionis-que diuinę dulcedine refertam.
Quę non mortuuorum terra,
sed uiuentium dicitur,
nequis alibi uiuere cupiat
quam ubi semper feliciter uiuat
et mori non possit.
Cum-que ad tam inęstimabile bonum hac sola uia peruenitur,
ad eam ipsam Salomon sapientię dono insignis te stimulat dicens:
Conserua, fili, pręcepta patris tui,
id est, Dei,
et ne dimittas legem matris tuę,
id est, Ecclesię.
Liga ea in corde tuo iugiter
et circumda gutturi tuo,
ut
terrę tuę,
armenta boum tuorum et greges ouium tuarum!
Maledictus eris ingrediens et maledictus egrediens .
Longum foret cuncta referre, quę ibi colliguntur,
sed breuiter:
nihil prorsus mali, quod in hac uita mortalibus accidere possit,
prętermittitur.
Vsque adeo graue crimen est diuinis nolle parere mandatis
et aduersus ea niti proprię uoluntatis libidini blandiendo.
in abscondito orare putandi sunt.
Priuatę tamen orationi semper magis apta est solitudo.
Nam et Dominus noster,
ut se nobis imitandum proponeret,
diruam maceriam eius,
et erit in conculcationem |
et ponam eam desertam;
non putabitur et non fodietur;
et ascendent super eam uepres et spinę;
et nubibus mandabo ne pluant super
eam .
Sub hac uineę metaphora tibi sermo texitur o peccator |
Nisi enim in tempore poenitentiam egeris,
postea iusto Dei iudicio |
auferetur a te angelorum custodia et demonibus eris in predam.
tolletur sperandi auxilii expectatio |
et angustiis oppressus cruciaberis.
omni-que ope destitutus |
quicquid ad eam assequendam nobis necessarium fuerit.
Necessarium est autem baptismo ablui,
chrismate inungi.
sed quoniam etiam post hęc in multis delinquimus,
nihil deinde ita necessarium est |
ut peccatorum cum poenitentia confessio.
Hac sola quoties cadimus,
errigimur et stamus.
Baptismus quidem sordes ante se contractas eluit semel,
confessio semper.
Cęterum quod etiam per martyrium aboleantur peccata non ambigimus,
Domino dicente:
|
aut utro-que sponte se abdicat,
non quia non liceat his uti hoc agat,
sed quia iuuat |
pro peccato satisfaciendi gratia |
corporis-que castigandi,
ut lasciuiat minus et contra spiritum rarius insurgat.
Hac de causa pleri-que uili admodum uictu contenti cibaria delicatiora sibi submouere.
Ruth mulier,
quę in genealogia Christi censeri meruit,
cum a Booz satis diuite uiro hospitaliter acciperetur,
panem in aceto intinctum comedisse dicitur,
aquam potasse |
fuisse-que saturatam.
Quanuis autem aliquis in uoluptatibus flagitiis-que perseueret et obduret,
si tamen cum iubetur ieiunat,
futurę emendationis nonnulla spes est.
Non est enim in illo penitus extinctus Dei timor,
qui uel hac una in re formidat non obtemperare |
Sed quid de illorum obstinatione sperare licebit,
qui cum nihil boni agant,
ne ieiunare quidem uolunt |
et dum gulę indulgent,
indictam quoque ab Ecclesia abstinentiam irrident?
An ignorant
osseos |
aut oculos habeant carnales,
sed quod inter uiuentes acerrimus dolor sit,
qui hominem flere et dentibus inter se collisis stridere cogit.
Vt ergo intelligas poenarum grauitatem quę sunt in inferno,
per eius poenę similitudinem tibi loquitur,
quam in hac uita grauissimam esse non ignoras.
Hęc autem consuetudo est diuinę Scripturę,
ut spiritalia quę non intelligimus,
per corporea quę nouimus,
nobis insinuet.
Maxima enim summa-que esse |
et in paradiso gaudia |
et in inferno supplicia credendo
orando perseuerat,
facta est uoti sui compos,
dicente Domino:
Fiat tibi sicut uis!
Testis est Barthimeus cęcus,
cuius perseuerans clamor oculos ei quos non habebat impetrauit.
Increpabatur ut taceret |
tanto ille magis clamabat:
Fili Dauid miserere mei.
ab hac precatione non cessauit,
donec uisum recepit.
Testes sunt et apostoli,
de quibus est scriptum:
Omnes erant perseuerantes unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria matre Iesu et fratribus eius.
Denique, testis est ipse Saluator noster et Dominus,
qui ut precibus
auerterit se iustus a iustitia |
et fecerit iniquitatem secundum omnes abominationes quas operari solet
impius,
nunquid uiuet?
omnes iustitię eius quas fecerat,
non erunt in memoria.
in pręuaricatione qua pręuaricatus est,
et in peccato suo quo peccauit,
in ipsis morietur.
Hac sane de causa et Petrus apostolus de eisdem hominibus loquens:
Melius inquit erat illis non cognoscere uiam iustitię |
quam post agnitionem retrorsum conuerti
Cum igitur in tanto te periculo constitutum perspicue intelligas,
dum licet,
dum uita suppetit,
dum poenitendi
De prudentia et simplicitate.
Caput I
Vt autem in his quę bona sunt,
constanter fideliter-que perseueremus,
prudentia nobis opus est.
opportune igitur de hac uirtute nunc disseremus.
Quę ut uirtus sit,
ab omni subdolę mentis malignitate aliena esse debet,
ut ne quem offendas,
sed cum tibi tum aliis prodesse possis.
Obserua igitur et opere implere contende Domini pręceptum dicentis:
Euangelii Christus,
per quem redempti ac saluati sumus.
Hunc si sequi uolumus |
et sanctissimis eius institutionibus inhęrere,
uere sapientes uere-que beati erimus |
et iam non terreni sed cęlestes.
Audiamus quid super hac re Apostolus dicat:
Iudei, inquit, signa petunt,
et Gręci sapientiam quęrunt.
nos autem prędicamus Christum crucifixum,
Iudeis quidem scandalum,
gentibus autem stulticiam,
ipsis autem uocatis Iudeis atque Gręcis Christum Dei
bene autem facere nescierunt.
Sapientia ista doli,
calliditatis,
uersutię,
fraudum est plena |
ista denique non hominis sed diaboli sapientia est.
Hac armatus erat serpens,
qui decepit Euam.
hanc sequuntur illi,
de quibus in Euangelio dicitur:
Prudentiores sunt filii seculi filiis lucis in generatione
sua.
Ab hac certe uir iustus abhorrebit,
ut potius secundum Deum quam secundum seculum sapiens sit.
|
ista denique non hominis sed diaboli sapientia est.
Hac armatus erat serpens,
qui decepit Euam.
hanc sequuntur illi,
de quibus in Euangelio dicitur:
Prudentiores sunt filii seculi filiis lucis in generatione
sua.
Ab hac certe uir iustus abhorrebit,
ut potius secundum Deum quam secundum seculum sapiens sit.
ac ne quando et ipse seculi sapientium capiatur sycophantiis,
Deum
repellendum,
sciebat tamen iustis expedire ut crearetur.
ne uidelicet deesset illis aduersarius,
cuius molestia ad pręlium exerceantur |
et tandem uictoria potiti gloriosius coronentur.
Hac de causa profecto etiam malos homines in mundo nasci ac uiuere
credimus,
non ad suam ipsorum qui damnandi sunt,
sed ad illorum qui saluandi utilitatem.
ut cum nullo malorum odio,
nulla
diis habere post Euangelii
uulgationem.
cessauit et infernus esse fidelium animarum receptaculum,
cum Christus in cruce se confitentibus promittere coepit paradisum.
Coluber tamen tortuosus hac tanta potestate exutus |
aliud fallaciarum genus commentus est:
disseminare hereses coepit |
et ad uitia concitare.
Atque hoc illi permissum (sicut diximus) ut sanctorum robur atque constantia innotescat |
et scelesti tunc saltem,
cum damnati fuerint intelligant,
quam immundo
plus glorię referant ex uictoria.
At uero postquam carnis desyderia pietatis ac iustitię studio
mortificauerimus,
tunc et ipsi poterimus dicere:
Non est nobis colluctatio aduersus carnem et sanguinem.
Interim si in hac leuiore ac proletaria pugna non uicerimus,
quomodo in magis graui bello principum atque rectorum uincemus?
Porro si strenui militis operam in turba pręstiterimus,
iam certe altius promoueri merebimur,
ut uidelicet inter decuriones |
uel centuriones |
uel
uirtutis tuę dispersisti inimicos tuos.
Qvomodo vincitvr tentatio
Caput XIX
Inuidia diaboli mors introierat in orbem terrarum,
sed hac morte per Christum liberati sumus |
et ad uitam,
quam propter pręuaricationem primorum parentum amiseramus, reuocati.
Gaudebat inuidus ille sanctissimos etiam uiros in infernum descendere
|
et quasi uictor,
quia primos uicerat,
de omnibus triumphare.
Quin etiam uulgata Euangelii ueritate regnum mundi erripuit diabolo,
quo magis ille doleret |
ne in gentibus quidem ius esse sibi relictum,
omnibus iam a falsa ad ueram religionem conuersis.
Hac ergo potestate atque hoc regno priuatus,
quid ageret,
quo se uerteret,
nesciebat.
Rursum tamen nouo fraudum genere usus,
in illorum qui conuersi erant cordibus
(ut supra est dictum)
inserere hereses coepit.
per
baptismum regeneramur,
manet tamen in nobis fomes peccati,
ut ii qui Christi sunt,
in certamine suę carnis probentur.
et qui uicerint,
eo ascendant,
ubi ęternę pacis ineffabili bono perfruantur.
Hac tanta ergo proposita mercede constanter pugnemus |
et omnes perniciosę cupidinis ictus perseueranti conseruandę innocentię studio irritemus.
Quod si et a bestiis et ab hominibus et ab omni prorsus periculo nos defendimus ac tuemur,
ne uitam istam breuissimam ac miseriarum plenam
Quam ut auidius capiamus,
iterum idem Dominus superiorem sententiam repetit dicens:
Pax priuata
Pax autem priuata illa dicitur,
quę singulis iungit singulos |
reddit-que concordes,
ueluti fuit Dauid et Ionathas,
Elias et Eliseus,
Paulus et Barnabas.
Hac tu iocunde frui poteris,
si omnibus facilem mitem-que se pręstabis,
si neminem lędes |
et omnibus quantum in te est,
prodesse studebis.
si iniuriam magis pati quam inferre disces,
ut dicere possis:
Cum his qui oderunt pacem, eram pacificus.
si denique tecum ipsemet pacem
assensum prębeas |
opemue pręstes.
Expedit autem eiusmodi hominis inuidiam potius pati iniusta non concedendo |
quam concedendo beniuolentiam amplecti.
Omnium quippe hominum paci solius Dei pax semper est pręferenda |
et pro hac una omnium inimicicię subeundę.
De pace seruorum dei.
Caput VI
Pax illa Dei est,
quę bonorum animos mutuo amore deuincit,
quę Christo seruientes
quia omnes pariter ad unum finem Deo placendi tendunt.
Non est inter illos "est" et "non",
sed iuxta Domini pręceptum |
"est, est-- non, non".
Concordi mente et corpore Deo seruiunt |
et ad omne opus bonum unanimes concurrunt.
Quid hac pace dulcius?
quid utilius?
quid laudabilius dici queat?
Hanc admirans psalmista exclamat:
secunda XIII
Pacem habete,
et Deus pacis et dilectionis erit uobiscum.
Consensus in eandem fidem,
in eundem inuicem diligendi,
inuicem iuuandi affectum |
facit pacem istam.
De hac dicebat Saluator:
Diuertimus a malo,
cum carnalibus blanditiis non acquiescimus.
facimus bonum,
cum iussis pręceptis-que paremus diuinis.
Pacem inquirimus,
cum carnis petulantiam ieiuniis,
uigiliis,
laboribus domando compescimus.
Et quoties in hac contentione obnixe ac perseueranter stamus,
pacem illam quę cum Deo est sequimur |
et eam quę cum concupiscentiis est refutamus.
Pellantur igitur ab animo uitia,
ut locus uirtutibus detur;
dominetur spiritus,
ut spiritui subiecta obediat
firmatam cum dedisset,
sexaginta ex eis die uno interimi fecit.
Triphon
Et Triphon, Antiochi regis adolescentis exercitus pręfectus,
primo Ionathan, regis amicum, simulatę beniuolentię blanditiis illectum interfecit,
deinde regem ipsum.
atque hac tanta usus perfidia Asię regnum possedit.
quod corrumpitur,
aggrauat animam,
et terrena inhabitatio deprimit sensum multa cogitantem.
Et caro pugnat aduersus spiritum |
et spiritus aduersus carnem.
hęc sibi inuicem aduersantur,
ut non ea quę uolumus faciamus.
Itaque in hac uita sicut proficere,
ita et deficere contingit.
et quemadmodum peccatores per poenitentiam sanctificantur,
ita sancti per fragilitatem peccant atque delinquunt.
(!)
Sanctorum tamen siue
quę propria damnatorum est.
quę utique illos quos inuadit,
non perimit,
sed quo nihil est tetrius,
nunquam morituros ęternis cruciatibus torquet |
dolore-que afficit omni morte magis expauescendo.
(!)
Porro ex hac delictorum specie illud maximum esse creditur,
quod blasphemia in Spiritum Sanctum in Euangelio nominatur.
Huius criminis a Domino Saluatore coarguti sunt Iudei,
cum dixissent |
eum in Belzebub, non in Dei uirtute eiicere demonia.
Patet ergo peccatum in Spiritum Sanctum tunc
De remedio contra sensuum uoluptatem
Caput XXV
Cęterum super omnia ad reprimendam sensuum uoluptatem remedia iuuabit animo recolere quicquid Saluatorem nostrum sponte in hac uita passum nouimus.
Visus
Igitur si te uana spectandi uoluptas prouocauerit,
qualem ille uoluptatem capiebat cogita,
cum Iudeorum cerneret perfidiam |
et ob id flere compelleretur |
cum-que eosdem contra
Crijević, Ilija (1463-1520) [1506], Epistula ad Marinum Bonum (1506), versio electronica (, Dubrovnik), versus 6, 432 verborum, Ed. Irena Bratičević [genre: prosa oratio - epistula; poesis - versus intertexti] [word count] [crijeviepist1506].
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Reuerendo in Christo Domino Iacobo Grassolario, versio electronica (, Split), Verborum 328, Ed. Branimir Glavičić Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepist15070404].
Crijević, Ilija (1463-1520) [1509], In Junium Sorgium avunculum suum funebris oratio, versio electronica (), Verborum 4212, versus 35, Ed. István Hegedüs [genre: prosa - oratio; prosa - oratio funebris] [word count] [crijevisorgo1509].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica (), Verborum 4606, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [marulmarrdcg].
Marulić, Marko; Dante Alighieri (1450-1524; 1265-1321) [1510], Principium operis Dantis Aligerii de Fluentino sermone in Latinum conuersum, versio electronica (, Split), 138 versus, verborum 974, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - epica; poesis - versio; poesis - fragmentum] [word count] [marulmardante].
Kožičić Benja, Šimun (c. 1460 - 1536.) [1512], Simon Begnius episcopus Modrusiensis lectoribus bene vivere, versio electronica (), Verborum 274, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - ad lectorem] [word count] [begniusslectoribus].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1513], Epistulae anni 1513, versio electronica. (), Verborum 5324, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist1513].
Beneša, Damjan (1476-1539) [1514], Epistolae dedicatoriae ex opere de secundo bello Punico, versio electronica (, Lyon), verborum 1502, Ed. Rezar, Vladimir [genre: prosa - epistula dedicatoria] [word count] [benesadepistolaededic].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Epistolae III, versio electronica (), Verborum 975, versus 33, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia; prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepist].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1515], Epistula ad Margaretam Archiducissam (1515-01-17), versio electronica. (, Innsbruck), Verborum 280, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist15150117].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.