Your search found 3265 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 2447-2525:

25 Aries, fulvo rutilat qui fulgidus auro
1.408  Agmen agens comitum primus bissenaque coelo
1.409  Signa regens, hac ipsa olim de parte coruscum
1.410  Fundebat jubar. At longo jam tempore in ortum
1.411  Post annos bis mille abiit sedemque secundam
1.412  Nunc tenet et spatio Pisces subiere relicto.
1.413  At priscum nomen servat locus atque recentem

locus atque recentem
1.414  Dicitur a puro fulvi Sol velleris auro
1.415  Ducere nunc etiam auspiciis felicibus annum.
1.416  Non illo imparibus noctem,discriminat horis
1.417  Atque diem Titan, non illo tempore torvus
1.418  Aut Aquilo aut Boreas saevit glacieque nivali
1.419  Et sylvas camposque atque alto a culmine montes
1.420  Obruit et gelido constringit frigore membra.
1.421  Nec nimium coelo Titan

novum Natura sereno
1.426  Excipit arridens vultu frondesque virentes
1.427  Per nemora et saltus, per prata nitentia flores
1.428  Effundit late et blandos inspirat amores.
1.429  O me illo raptum qui tempore propter amoenas
1.430  Eridani ripas sistat vel Thessala Tempe
1.431  Carpentem flores mulcentemque aera cantu!
1.432  Progresso crescit Phoebo flammasque sub imo
1.433  Annus alit gremio et juvenili

cohibere volatum
1.559  Paulatim et dubiis veluti suspendier alis,
1.560  Deinde viam sinuare pedemque referre videntur
1.561  Et petere occiduas retro radiantia contra
1.562  Signa plagas, rursum parvo sed tempore turpis
1.563  Ceu pertaesa fugae primum consistere, deinde
1.564  Flectere iter veteremque novo conamine cursum
1.565  Instaurare iterum celerique insistere gressu.

adjungere possit
1.703  Ac progressa iterum coelo procurrere aperto;
1.704  Quosque deae cursus menses metitur, in illis
1.705  Invenies ter pene dies se evolvere denos,
1.706  Dimidius tibi nam deerit, quo tempore rursum
1.707  Conveniunt coeloque iterum spatiantur eodem.
1.708  Id tame 39 hoc divae in motu super omnia mente
1.709  Excipe pervigili ac memori sub

signa.
1.769  Excurrunt faciles coelo ambiguisque feruntur
1.770  Motibus et Phoeben quondam Phoebumque sequuntur
1.771  Progressi astrifero calle ac nituntur in ortum,
1.772  Occiduas quondam et mage longo tempore in oras
1.773  Retracti contra referuntur et aethera totum
1.774  Perlustrant motu trepido ac loca prisca revisunt,
1.775  Primus ter senis dum evolvitur annus ab annis.
1.776  Hinc ubi fraternum

magis penitusque tenebris
2.70  Involvi demum et caeca latitare sub umbra.
2.71  Haud ignara, tamen mirata Britannia, lustri
2.72  Tertius octavi jam volvitur annus ab illo
2.73  Tempore: nigranti foedaverat omnia velo
2.74  Lurida nox; pallens astris radiantibus aether
2.75  Ardebat late; attonitae pecudesque feraeque
2.76  Urgebant celeres ad nota cubilia gressus,
2.77  Ad sylvas

astris radiantibus aether
2.75  Ardebat late; attonitae pecudesque feraeque
2.76  Urgebant celeres ad nota cubilia gressus,
2.77  Ad sylvas pennata cohors properabat opacas,
2.78  Captura assuetos alieno tempore somnos.
2.79  At partem rutilae frontis videre coruscum
2.80  Vibrantem jubar, extremi qui margine regni
2.81  Hinc atque inde jacent populi; quasque alluit aureo
2.82  Amne Tagus gentes, quas et

flammas
2.107  Astra fovent, nullos emittunt faucibus ignes.
2.108  Accipiunt redduntque jubar, quod Phoebus ab alto
2.109  Effundit cum perque aethera spargit apertum.
2.110  Ipse ergo aeternis illo quoque tempore flammis
2.111  Aestuat ardentesque jacit per inane sagittas
2.112  Et superas Titan radiis fulgentibus auras
2.113  Imbuit illaesumque jubar diffundit ab alto.
2.114  Ac tibi

Venerem 10 bini e cunctis mortalibus olim
2.174  Viderunt Phoebi sub frontem irrepere. Ab illo
2.175  Ter septem lustra et ferme bis quattuor anni
2.176  Tempore jam fluxere ac mersit in aequore currum
2.177  Sol prius, atra Venus nitidum quam linqueret orbem.
2.178  Viderunt soli; longos nam diva per annos
2.179  Juncta deo a nodis distat procul altaque currum

annos
2.179  Juncta deo a nodis distat procul altaque currum
2.180  Erigit in Boream vel prona inclinat ad Austrum.
2.181  Illa olim octonis bis sese interserit annis
2.182  Praetexens Phoebi frontem, tum tempore longo
2.183  Effugit atque ubi jam plus saeclo effluxerit, orbi
2.184  Vix iterum ardenti supponitur adversumque
2.185  Transcurrit nodum, Solis dum jungitur igni.
2.186  Hinc post quam primo

bis quattuor ora
2.189  Inficiens tenui Titania laeserat umbra.
2.190  190 Haud etenim vitreis deducere lentibus astra
2.191  Et teretes tractare tubos annosa vetustas
2.192  Edocuit mortale genus: vix tempore ab illo,
2.193  Quo primum armatam vitris ad sydera molem
2.194  Extulit Hetruscis heros prognatus in oris,
2.195  195 Bis terseptenos, centum numeramus et annos.
2.196  At prius, Uranie tantum

cum se
2.202  Spectandae divae fors obtulit, unus et alter
2.203  Vix hominum numero e tanto direxit et orbe
2.204  Sordentem Veneris Phoebum suspexit opaco.
2.205  205 Nec dum etenim Uranie, minus illo tempore culta,
2.206  Arcanos divae positus patefecerat atque
2.207  Nodorum nexus certosque per aethera motus.
2.208  Nec dum, congressu e tanto quae commoda possint
2.209  Profluere et quanti coeli

signa ferentis
2.371  Titanisque a calle aberit simul atque rigentem
2.372  In Boream assurget vel se demittet ad Austrum
2.373  Nec fratrem teget aut fraudabit lumine terras.
2.374  Ast illo nodum si tempore diva tenacem
2.375  Attigerit, nodo fuerit vel proxima opacum
2.376  Subjiciat dorsum et rutili fulgentia, oportet,
2.377  Aut penitus tota aut saltem sub margine summo,

24 si septenis cursum observare diebus
2.458  Ante diem, subita quo Sol nigrescit ab umbra,
2.459  Malueris septemque aliis iterare laborem,
2.460  Incisi nihil aeris opus, nil tempore certo
2.461  Tunc erit atque oculo rem nosse licebit inermi.
2.462  Sydera suspiciens, qua se distincta coruscis
2.463  Fascia protendat signis et dividat axem,
2.464  Invenies mediumque orbem

sub lampade motus.
2.553  Si satis humentem bijugos deflectat ad Austrum
2.554  Cynthia, cum Phoebo conjungitur; ille boreis
2.555  Fulgebit late regnis et lumine terras
2.556  Perfundet pleno: non illo tempore tellus
2.557  Itala, ferventes non qui terit ustus arenas
2.558  Ardentis Libyae, tenebras formidet opacas
2.559  Atque insperata tinctum ferrugine Solem
2.560  Astrifer algenti quas sydere despicit

despicit Indus,
2.561  Quas Junonis avis gentes aut igne quaterno
2.562  Fulgida Crux, alio torpentes cardine terras
2.563  Umbra teget condens Phoebumque obducet et atram
2.564  Inferet attonitis alieno tempore noctem.
2.565  At contra in Boream si cum obliqua nigranti
2.566  Tantundem se diva ferat, borealibus oris
2.567  Non expectatas minitabitur umbra tenebras.
2.568  Cum vero

numerare figura.
3.212  At spatii extremi restantes denique partes
3.213  Judicio incerto prendebant, arte nec ulla
3.214  Sat fida in tenues poterant inquirere formas.
3.215  Ipsa suis tantum non uno tempore alumnis
3.216  Uranie munus prodendum duxit, ut ingens
3.217  Ne pretium amoto vilesceret omne labore.
3.218  Ergo dea monstrante viam nunc denique filis
3.219  Immotis fixisque novum conjungimus,

quidem et nomen Grajo sermone recepit.
3.245  Illo etiam astrorum positus metimur, aperto
3.246  Aethere dum motus exercent acta diurnos
3.247  Immotumque tubi subeunt quamplurima campum
3.248  Tempore quaeque suo. Molem quoque prendimus atque
3.249  Accessum ad Terram et longos per inane recessus.
3.250  Nam quaecumque procul fugiunt redeuntque tuenti
3.251  Objectam imminuunt primum, tum deinde figuram

3.307  Ast ipsum et medius punctum tenet umbrifer orbis.
3.308  Nonne vides notas ardere per aethera flammas
3.309  Astrorum et rutilis fulget quae fascia signis?
3.310  310 Illa viam Phoebi signat tibi. Tempore quovis
3.311  Nosti etiam, qua parte meet Titanius ignis
3.312  Quodque adeo opposita punctum respondeat ora,
3.313  Designare tuens poteris. Quod si ardua Phoebe
3.314  Immineat capiti et dorso

jamque
3.346  Oppositum pleno prope nodum effulserit orbe.
3.347  Praeterea tristi nunquam ipsa nigrescet ab umbra
3.348  Mense latens medio, primo quin mense vel ante,
3.349  Continuo vel post, fratrem vel tempore utroque
3.350  Occulat atque aliqua Terrae pro parte recondat.
3.351  Vix etiam plenus fugere atque evolvier annus
3.352  Vix poterit, bis fulgentem quin lampada condat
3.353  Cynthia bisque suos

in parte recondat.
3.533  At quoniam brevius nodos circumjacet ipsi
3.534  Infestum Phoebae spatium, quondam accidet olli,
3.535  Occursum fugiat coni nigrantis ut inter
3.536  Oppositus geminos, nodum quo tempore conus
3.537  Transiliit perque illa ferat se proxima nodo
3.538  Atque infesta deae loca nigrantesque tenebras
3.539  Nec tum per quinos nec dein Latonia menses
3.540  Oppositas fratri, timeat, dum

3.565  Astriferi callis nigrescat Cynthia semper
3.566  Nec semper vultus fraternos condat in isdem
3.567  Quoque locus motu radiis infestus in oras
3.568  Quasque abeat, priscas repetat quo tempore sedes.
3.569  Scilicet alterutri fuerit nisi proxima nodo,
3.570  Nec tenebris squalere potest nec Cynthia fratrem
3.571  Abdere. At occiduas nodi retrahuntur in oras
3.572  Nec nisi dum novies binis

partibus orbis
3.610  Suspiciunt Phoeben cum deficit atque nigrantes
3.611  Obducit tristi turpans caligine currus,
3.612  Unum omnes et idem spectant simul: omnibus una
3.613  Pars tegitur nitidi vultus et tempore eodem
3.614  Incipit obscuro frons prima nigrescere velo
3.615  Omnibus aut penitus perfundi desinit atque
3.616  Incipit educi simul omnibus; et fugit umbram
3.617  Progressa ac pleno rursum nitet

die a medio numerare solemus, et horis
3.652  Omne quater senis Titan revolubile coelum
3.653  Inmani lustrat gyro. Proin Memnonis oris
3.654  Qui propior, plures horas memorabit eodem
3.655  Tempore. Nam citius Phoebeos excipit ignes
3.656  E medio visi cursus citiusque diei
3.657  Principium a medio ponit labentibus horis.
3.658  Horarum numeros confer, discrimen in illis
3.659  Deprensum ad

servanda papyro.
3.675  Qui vero 46 tumidis errat jactatus ab undis,
3.676  Ille sibi visam, dum Cynthia deficit, horam
3.677  Horarum numero confert, quem tempore eodem
3.678  Per loca cognorit numerandum certa (labores
3.679  Namque deae multo edocti jam novimus ante,
3.680  Urbibus et certas certis praedicimus horas)
3.681  Quoque

occludi spirantia protinus ora,
3.732  Queis emissa solet lux alma erumpere, seu 53 qui
3.733  Extinctos quondam dimittere, diceret, ignes
3.734  Tempore Titanem certo recreareque lumen,
3.735  Cum loca praeteriit flammis infesta per auras.
3.736  Quae faciunt ignes interstingui atque perire.
3.737  Sic 54

illa dies, qua summo ex aethere Titan
3.768  Dum videt infami pendens de stipite numen,
3.769  Horrendum scelus et caedem aversatus iniquam
3.770  Involvit caeca attonitos caligine vultus.
3.771  Tempore quanquam illo Tellus quoque et ardua quaeque
3.772  Culmina terrificis meritum testata dolorem
3.773  Motibus, ipsa etiam vasti tumida aequora ponti
3.774  Atque omnis caesum ingemuit natura Tonantem.

limbo
4.242  Intactum servant jubar ac percellere acutis
4.243  Inspectantum oculos telis et lumine pergunt
4.244  Illaeso rutilare. Atque atrae ubi denique frontis
4.245  Curvatum attigerint limbum, tum tempore puncto
4.246  Dispereunt simul ac penitus conduntur in umbra.
4.247  Qualis ubi placido tenuis globus aere pendens,
4.248  Quem pueri imbelles olim innuptaeve puellae
4.249  E pingui lympha canna

24 suo assiduis Phoebum super axe cieri
4.456  Motibus ingentique auram torquere rotatu
4.457  Caligo evincit tristis maculaeque nitentem
4.458  Turpantes frontem. Namque illas tempore eodem,
4.459  Sive novae medio in vultu gignantur, in unam
4.460  Seu coeant plures pluresve oriantur ab una
4.461  Discissae abruptaeque, videmus semper eandem
4.462  In coeli partem concordi

ire per auras
4.466  Assiduo tentant nisu. Sic plumbea habenam
4.467  Glans valida contorta manu distendit et undam
4.468  Excutit affusam celeri rota concita cursu.
4.469  Quaeque simul gyros aequali tempore plures
4.470  Impete non uno absolvunt, etiam impare nisu
4.471  Avelli a medio tentant; minus illa recessum
4.472  Namque urgent, quae lenta via breviore feruntur;
4.473  Contra quae rapido magnos

haud omnia velo
4.720  Inficiat penitus condens. Lux unde supersit
4.721  Languidior stellasque vetet spectare minores,
4.722  Accipe. Fulgentem Phoebi cum Cynthia vultum
4.723  Eripit ex oculis, non uno tempore cunctis,
4.724  Quas circum intuimur, terraeve aut aeris oris
4.725  Abdidit atque omnes plena demersit in umbra.
4.726  Saepe procul montesque alti vallesque profundae,
4.727  Conspicui semper pars

5.196  Semita, quam lento percurrit Cynthia gressu.
5.197   Tranversi ductus horas, momenta notarent
5.198  Hinc atque hinc adscripti apices numerique monerent
5.199  Appositi, medius divae quo tempore quemque
5.200  Transversum aut ductum aut apicem contingeret orbis.
5.201  Sic 10 distincta quater senas ubi tempora in horas
5.202  Cuspidis auratae

mersisset in illum,
5.222  Tum penitus toto palleret Cynthia vultu.
5.223  Sic etiam interior tum primam ostenderet umbram
5.224  Contactu gemino, tum quo progressa tenebris
5.225  Tempore jam penitus se diva involvat opacis.
5.226  Reddita sic etiam nova lumina palloremque
5.227  Excussum prima seu fronte aut corpore toto
5.228  Idem iterum geminis dans oscula mobilis orbis

utraque
5.358  Parte tumens, tergo exceptos circum undique ad axem
5.359  Inflectit spatioque jubet concurrere in arcto,
5.360  Ingentes subito flammas ciet atque nigrantes
5.361  Attollit coelo fumos et tempore parvo
5.362  Roboraque in cineres, in calcem marmora gemmasque
5.363  Ire jubet massasque auri dissolvit et aeris.
5.364  Hinc etiam quaecumque olim trans vitrea septa
5.365  Inflexas ultra facies,

semina nubis,
5.774  Ut tantos una possint obducere tractus.
5.775  Dum ruit hic pleno densissimus imber ab axe
5.776  Et segetes grando et teneri nova germina Bacchi
5.777  Sternit humi, Titan aliis se tempore eodem
5.778  Ostentat terris effulgens atque sereno
5.779  Ore nitet, flores tenui levis aura susurro
5.780  Lambit, odoratis Zephyrus secat aera pennis
5.781  Frondentesque agitat sylvas herbasque

3 viam mediumque immobile circum
6.17  Aeternos renovent gyros, per inane 4 Cometae
6.18  Quo fugiant, longo donec post tempore tristem
6.19  Restituant terris vultum crinesque cruentos.
6.20  20 Nosti etiam 5 , coeli cum parte feruntur eadem
6.21  Jupiter et multo genitor jam

mage concita cursu
6.416  Forsitan antevolant fucos positusque vicesque
6.417  Permutant spatiis majoribus, inter utramque
6.418  Una licet mensura vicem sit temporis, et fors
6.419  Est sua differitas in tempore, quaeque hyacinthos
6.420  Et violam fucant, citius quoque restituuntur
6.421  Et citius formamque suam sortemque resumunt.
6.422  quin etiam, quoniam diversae stamina formae,
6.423  Quae septem in

fere sanguineo; in secundo vero vix a perquam exiguis stellis discernitur. 17 Venus non apparet nisi mane ante Solem, et tum appellatur Phosphorus, vel vespere post Solem, quo tempore dicitur Hesperus. Vim luminis habet admodum diversam ob mutatam distantiam a Terra et positionem: aliquando in maxima sui luminis vi cernitur puro coelo interdiu. Id accidit, cum haec primo scriberentur, et ex obscuriore loco Urbis prope Pantheon ac ex ipso templo per illam unicam

apparet adhuc major spectanti e Sole. Mutatur nimirum haec apparens velocitas in illa, quam geometrae vocant rationem reciprocam duplicatam distantiae. Quod facile deducitur ex secunda lege Kepleri, quae dicitur arearum aequalium, per quam area trilinei clausi arcu, quem planeta describit dato tempore, et binis rectis ad Solem ductis, est ejusdem semper magnitudinis. Unde fit, ut, si tempuscula assumantur exigua, anguli in ipso Sole, qui apparentem celeritatem metiuntur, sint eo majores, quo minor est longitudo areolae ducta in se ipsam, sive quo quadratum distantiae est minus. Quae

29 Hic innuitur tertia Kepleri lex, qua connectuntur inter se distantiae mediae planetarum a Sole cum temporibus periodicis, quibus nimirum ipsi integras periodos absolvunt. Planetae, qui longius distant, longiore tempore conversionem perficiunt, atque id tali lege, ut etiam celeritates motuum tam reales, quam apparentes, intuenti e Sole majores sint in planetis propioribus. Ea Kepleri lex sic exprimitur: quadrata temporum sunt ut cubi distantiarum. Quae autem inde celeritatibus theoremata deducuntur,

36(35) De nodis hic agitur, in quibus planetarum orbitae secant eclipticam. Qui quidem nodi maxime ad eclipses pertinent. Neque enim Luna aut ipsa deficit aut defectum Solis parit, nisi sit nodo proxima, ut nec Mercurius aut Venus in Sole apparent, nisi eo tempore, quo ipsi conjunguntur, sint in ipsis nodis aut iis proximi. Cum orbita planetae cujusvis et cujusvis e cometis huc usque observatis sit obliqua ad eclipticam, oportet ipsa ejus planum secet et veluti perforet in binis punctis. In quorum altero transitur ab

gradus 45, et horum pars nona sunt gradus 5; deinde quod sint partes quinque orbis aetherei seu circuli coelestis, quarum partium integer circulus continet ter decies bissenas, nimirum 360 juxta adn. 13. Hoc spatio distat Luna ab ecliptica, quando est aeque remota ab utroque nodo. Et eo quidem tempore est in maxima elongatione ab ipsa ecliptica, quae elongatio maxima aequatur ipsi inclinationi orbitae. Porro praeter 5 gradus habentur fere semper et minuta aliqua. Variatur enim ea inclinatio a gradibus 5 ad gr. 5, min. 18. Idcirco est dictum spatio paullo majore patescit et spatio paullo

semper et minuta aliqua. Variatur enim ea inclinatio a gradibus 5 ad gr. 5, min. 18. Idcirco est dictum spatio paullo majore patescit et spatio paullo majore recedet. 42(41) Eodem tempore, quo Luna, habet hunc motum circa Terram, simul cum ipsa Terra translata debet transferri itidem motu communi circa Solem, sed is communis motus a nobis non percipitur. Revera autem in Newtoni theoria non est ipsa Terra, quae describit ellipsim circa Solem, sed centrum commune gravitatis

ipso Sole. Hinc Italicum proverbium: Gobba a ponente, luna crescente; gobba a levante, luna calante. 51(50) Episodii loco hic describitur iter Promethei in coelum novilunii tempore cum phaenomenis, quae videre debuisset. Terra, quae nobis apparet plana et immensa, e propinquo spectantibus debuisset paullatim apparere magis ac magis rotunda et exigua. Si Mercurius et Venus fuissent inter Terram et Solem ac extra planum eclipticae, Prometheo per

observare in ascensu omnem seriem phasium Lunae, deprehendendo paullatim semper majorem partem hemisphaerii Lunae illustrati, ut patet. Sed id quidem debuisset accidere paullatim Luna ad latus sita. Si etiam ascendisset recta Lunam versus, vidisset semper faciem obscuram. Tum perquam exiguo tempore mutationes omnes accidissent, dum eam superaret transeundo aliqua ex parte ad latus. 52(51) Arcadia dicitur celeberrima academia Romae ad poesim potissimum exercendam

54(53) Jo. Franciscus Albanus Clementi XI p. m. avi sui fratri egregiis naturae donis sane non impar, in ipso primo juventutis flore in amplissimum purpuratorum patrum senatum adlectus, quam non immature eum honorem adeptus sit, satis constat ex oratione Latina P. Nicolai Galeotti publici eo tempore professoris eloquentiae in nostro Romano collegio, cui orationi est titulus De juventute honoribus tempestiva. Ac ea quidem tam celeri in eum ordinem cooptatione nobilissimus juvenis avi fratrem imitatus, qui annum agens 52 ad summum supremae dignitatis apicem tanto maturius, quam fieri

planetae inferiores juxta num. 11. lib. I. possunt subire inter Solem et Terram, et subeunt saepe, nimirum in singulis conjunctionibus inferioribus, in quibus citra Solem jacent; saepe quidem. Nam in Venere id accidit post menses circiter 19 et in Mercurio post menses circiter quatuor. Si eo tempore sint ii planetae proximi nodis, debent itidem apparere in ipso Sole. Nam ubi sunt remotiores aliquanto a nodis, distant a plano eclipticae, adeoque respondent puncto coeli distanti ab ecliptica ipsa, in qua est Sol, et recta ducta e Terra per ipsos evitat Solem.

24 Novembris, sed iuxta receptam jam etiam hic in Anglia Romanam calendarii correctionem erat 4 Decembris. Et Crabtrius quidem adverso usus coelo vix ipsam in Sole Venerem aspexit, fere sine ullo fructu. Horoccius autem puriore aere diutius aliquanto eandem est contemplatus, verum brevi et ipse tempore, nimirum per semihoram, determinatis tribus tantummodo, et admodum proximis positionibus Veneris in Sole, cum Solis occasus brevi consecutus observationem abruperit. Sine telescopiis ne Venus quidem in Sole observari potest ob exiguitatem diametri apparentis, de qua

Sole observari potest ob exiguitatem diametri apparentis, de qua supra num. 8. Porro, ex quo telescopia inventa sunt, id phaenomenum huc usque bis contigit, annis nimirum 1631 et 1639. Nam telescopia inventa sunt et a Galileo in coelum directa circa annum 1610. Quem annum expressi per illud vix tempore ab illo bis ter septenos, centum numeramus et annos (nimirum 142, cum 2 x 3 x 7 sint 42). Nam hos ego versus conscripsi anno 1752 mense Octobri. De iis, quae pertinent ad hosce transitus Veneris sub Sole, plurima quidem dici possent scitu dignissima, sed ego hic

viderit in Sole, anno autem 1639 viderit Horoccius tantummodo et Crabtrius ab ipso admonitus. Et quidem Horoccius ipse calculis secundum plures tabulas institutis invenerat, juxta nonnullas Venerem eo anno non debere in Solem incurrere, juxta alias debere, sed ita, ut ingens esset discrimen in tempore. Nam id phaenomenum aliae exhibebant pro die 3, aliae pro 4, aliae pro 6.* Hinc ipse observare coepit die secunda et ita obstinato animo perrexit, fere continuo labore Solis imaginem contemplatus, ubi per nubes liceret, ut demum die 4, hora 3, min. 25. Venerem viderit ita jam ingressam

calidissimam autem eam Indiae orientalis plagam. 12 Respectivae distantiae tam planetarum quam eorum cometarum, quorum observationes rite institutas habemus, jam a longo tempore innotescunt astronomis. Adeoque absolutae distantiae mutandae sunt omnes in eadem ratione, in qua mutetur distantia Solis. Sed adjeci Phoebe dempta. Nam ejus distantia a reliquis non pendet, quam satis certo et satis accurate jam novimus. Quare inventa absoluta distantia Solis inveniuntur

enim, cum haec scriberem, ad summum intra quinque secunda posse definiri durationem phaenomeni. Nunc autem puto eandem intra limites unius, vel saltem duorum secundorum, certam fore, si satis apta instrumenta adhibeantur. Sed nihil immutandum censui, ut ea exprimerem sensa, quae habui eo tempore, quod tempus ipsis versibus exprimitur. 13 De transitu hic agitur, quem habebimus sequenti anno 1761, die sexta Junii, ad quem a fine anni 1752, quo haec scribebam,

alter sive secundus bis vicenis sive 40. 16 Est mihi egregium sane telescopium dioptricum palmorum 20, cujus objectivum vitrum a Christiano Hugenio elaboratum est anno 1682, quo tempore, ut ex ejus vita constat, ipse optima perfecit objectiva vitra. Quod quidem ad ejusmodi observationem est satis idoneum. Verum aptiora sunt multo telescopia catadioptrica, vel etiam dioptrica Dollondiana. Et ea etiam fortasse mecum habebo ad hanc observationem. Vitrum ad formam lentis

Venere provenire. 18 Progredior jam ad excludendos cometas etiam. Sunt nimirum cometae, qui subeant inter Solem et Terram, cujusmodi plures observati sunt. Posset eorum aliquis eo tempore etiam transire per alterum e binis suis nodis et tunc appareret in ipso Sole. Posset aliquis esse tum ita proximus Terrae, ut ejus apparens magnitudo apparentem Solis magnitudinem superaret, quo casu ipsum Solem totum contegeret. Verum multae sunt rationes, quae probent eclipses Solis

ex interpositione Lunae oriri absolute Solis defectum. Primo quidem eo die, quo eclipsis Solis accidit, Luna nusquam apparet, licet singulis diebus fiat integra coeli conversio adeoque omnia loca, in quibus Luna esse posset, veniant sub aspectum. Inde consequitur Lunam eo tempore respondere eidem parti zodiaci, cui respondet Sol. 22 Confirmatur idem ex eo, quod nunquam eclipses habeantur nisi in fine mensis lunaris, quo tempore Luna e Terra visa,

Inde consequitur Lunam eo tempore respondere eidem parti zodiaci, cui respondet Sol. 22 Confirmatur idem ex eo, quod nunquam eclipses habeantur nisi in fine mensis lunaris, quo tempore Luna e Terra visa, uti primo libro est dictum in adn. 39, jacet ad eandem coeli plagam cum Sole. 23 Ea duo argumenta probant tempore eclipseos Lunam habere eandem

habeantur nisi in fine mensis lunaris, quo tempore Luna e Terra visa, uti primo libro est dictum in adn. 39, jacet ad eandem coeli plagam cum Sole. 23 Ea duo argumenta probant tempore eclipseos Lunam habere eandem longitudinem cum Sole sive respondere eidem puncto eclipticae. Sed ad rem conficiendam oportet ostendere tunc ipsam carere latitudine satis magna, nimirum esse proximam nodo alteri. Id vero sequentibus argumentis evincitur. Primo quidem

et Solem, debuisse esse proximam nodo et proinde debuisse Solem obtegere dorso illo obscuro, quod tum nobis obvertit. 25 Superius argumentum desumptum est a loco Lunae, quae tempore eclipseos solaris semper est in novilunio adeoque subit inter Terram et Solem et semper est satis proxima nodo adeoque et eclipticae. Unde fit, ut Solem nequaquam evitet. Jam ad alia argumenta fit gradus, desumpta a forma, loco et motu illius umbrae, quae in ipsa eclipsi Solem paullatim

26 Primo quidem forma circularis et magnitudo sunt ejusmodi, cujusmodi apparent in Luna plena. Quin immo, si tunc Luna sit prope perigeum sive Terrae proxima, quod an accidat, constare potest, cum constet, ad quam quovis tempore coeli plagam dirigatur apogeum Lunae et perigeum ipsi oppositum, discus Lunae superat discum Solis, quem idcirco potest totum tegere ac efficit tum quidem eclipsim totalem, si centra Solis et Lunae jaceant satis proxime in directum cum observatore. Et si satis magnum sit diametrorum

a pictoribus depingi solet. 28 Consequuntur argumenta a situ illius umbrae, a locis Terrae, quibus eclipsis accidit, et a situ ac motu umbrosi circuli Solem tegentis. Nam si tempore conjunctionis Lunae cum Sole Luna ipsa habuerit latitudinem exiguam borealem, eclipsim habebunt regiones boreales; si vero australem, australes. Eae autem regiones indicantur hic per constellationes coelestes, quae ipsis imminent. Rursus, si Lunae locus computatus

Caillii an. 18, dier. 224, hor. 5. Quod exprimitur per illud dum novies binis novus additur annus. Periodus apogei lunaris est an. 8, dier. 309, hor. 8, min. 20. Adeoque duo ejusmodi periodi sunt an. 17, dierum 254 proxime. Quae cum simul nondum adaequent unam periodum nodorum, idcirco tempore unius nodorum periodi apogeum Lunae non redibit accurate ad idem coeli punctum, sed ad ulterius quodpiam. Et idcirco dictum est Restituet sese atque eadem prope signa reviset, addito illo prope. Menses lunares 223 requirunt quam proxime annos Julianos 18, dies 14. Idcirco dictum est ubi

55(II 87) Xenophanes id est arbitratus. 56(II 88) Nunc etiam in pluribus Asiae partibus idem est mos ingentem ciendi strepitum tempore eclipseos lunaris, ut apud Ricciolium ibidem, putante vulgo Lunam ab horribili dracone devorandam, nisi is eo strepitu perterrefactus aufugiat. Apud veteres magicis incantationibus eam de curru deducendam credebatur, nisi fragor ejus aures obtunderet. Plurima suppetunt apud veteres

11 Progredior hic ad sententiam communiorem, quae tribuit illum annulum atmosphaerae, quam in Luna admittunt, qui ita sentiunt. Et quidem non desunt, qui serio affirment se vidisse in Luna, potissimum tempore solaris eclipseos, etiam fulgura. Quod quidem et Wolfius admittit ac serio profert ad probandam atmosphaerae Lunae. At praeterquam quod nunquam in Luna illustrata a Sole videmus nubes, cum maculae nobis eaedem semper eodem modo appareant, quis non videt fulgur et fulmen esse

observationes explicandas censeo vel per illusionem opticam a telescopiis ortam vel per aliquid in atmosphaera nostra interpositum; nam in earum nonnullis alii observatores alibi positi et idem observantes nihil viderunt ejusmodi; vel alicui parti crassioris atmosphaerae solaris delapsae eo ipso tempore in Lunam, ut eadem est origo aurorae borealis hic apud nos juxta Mairanii theoriam. 15 Tertium argumentum ab occultatione planetarum. Quamplurimae observationes nullam

duplex hic argumentum innuitur ab experimentis petitum: vis, qua lapis funda circumactus habenam tendit, quae ipsum in orbe illo retinet; et impetus, quo resilit aqua aspersa rotae circumactae. Adduntur leges, quod nimirum, si diversi circuli describantur omnes eodem tempore, vis centrifuga in iis, qui majores sunt, sit major. Theorema generale, a quo pendent quaecumque eo pertinentia Hugenius proposuit, est hujusmodi: vis centrifuga in circulis est in ratione composita ex directa duplicata velocitatum et, reciproca simplici radiorum. Ex eo autem facile

Theorema generale, a quo pendent quaecumque eo pertinentia Hugenius proposuit, est hujusmodi: vis centrifuga in circulis est in ratione composita ex directa duplicata velocitatum et, reciproca simplici radiorum. Ex eo autem facile deducitur hoc aliud, cujus hic usus occurrit: si circuli eodem tempore describantur, vis centrifuga est in ratione directa radiorum sive in ratione directa velocitatum. 26 Si jam concipiatur motus totius massae circa eundem axem, apparebit in

posito circa initium matutini vel finem vespertini crepusculi ea zodiaci pars sit parum obliqua ad horizontem. Notum est enim apud astronomos aliam esse aliarum zodiaci partium inclinationem ad horizontem. Porro id accidit in hac boreali zona temperata mane per autumnum et vespere verno tempore, et iis temporibus potissimum solet id phaenomenum observari. Quod quidem sub zona torrida, in qua zodiacus nunquam multum inclinatur ad horizontem, observari solet per totum annum tum, cum satis longe ipsa lux protenditur a Sole. Cum hoc lumen videamus sub zodiaco

7 Habentur jam igitur ea omnia, quae fuerant proposita: pallor Lunae ante eclipsim provenit a penumbra; pallor eo est densior, quo magis acceditur ad tempus eclipseos, quia penumbra eo est densior, quo umbrae propior; incipit pallor longo tempore ante eclipsim, quia penumbra debet esse amplissima in ingenti distantia Lunae a Terra projiciente penumbram ipsam. 8 Ad percipienda penitus, quae consequuntur, necessarium

in forma lenticulari. Porro, ubi radii solares colliguntur in foco lentis, ibi et ignem excitant, uti est vulgo notissimum. Et quidem si lens sit satis magna, fere incredibiles sunt effectus radiorum coeuntium: vegetabilia resolvuntur in cineres, marmora et gemmae calcinantur, metalla liquescunt tempore perquam exiguo. Fallitur enim visus, cum aliquod objectum transpicimus per vitra obliquis superficiebus terminata, ut trans prismata. Nam in vitris terminatis per superficies parallelas secunda superficies parit effectum prorsus contrarium et aequalem effectui

in monumentis astronomiae, quo Luna in eclipsi ita evaserit obscura, ut videri omnino desierit. Id quidem provenire potest etiam ab aere imminente observatori, cujus illa pars, quae Lunam respicit, habeat majorem vaporum copiam. Quae nebula, si non late extendatur, apparebunt alibi fixae eodem tempore admodum vividae, quin omnino Luna appareat. Et id quidem oportet acciderit in nonnullis casibus, in quibus eodem tempore nonnullis observatoribus Luna prorsus disparuit, dum alii longe alibi positi eandem adhuc satis illustratam viderint luce illa per atmosphaeram transmissa. Verum

etiam ab aere imminente observatori, cujus illa pars, quae Lunam respicit, habeat majorem vaporum copiam. Quae nebula, si non late extendatur, apparebunt alibi fixae eodem tempore admodum vividae, quin omnino Luna appareat. Et id quidem oportet acciderit in nonnullis casibus, in quibus eodem tempore nonnullis observatoribus Luna prorsus disparuit, dum alii longe alibi positi eandem adhuc satis illustratam viderint luce illa per atmosphaeram transmissa. Verum aliquando fieri potest, ut Luna omne prorsus lumen amittat sita etiam in axe umbrae, si nimirum omnis illa atmosphaerae pars,

hujus basis dimensionem fusius exposui in volumine De litteraria expeditione per Pontificiam ditionem opusculo I, cap. 2. et opusculo 4. cap. 3. Bis autem eandem dimensionem coacti abrumpere, Martio ac Aprili mense, ob ingentem coeli inclementiam, quae quidem ibi eo anni tempore nunquam solet esse tanta, vix demum cum successu absolvimus mense Maio. Secundae dimensionis tempore superiores versus elucubraveram tam in ipsa vespertina commoratione in Albana urbe, in quam nos recipiebamus per noctem, quam inter equitandum, ut tempus fallerem.

2. et opusculo 4. cap. 3. Bis autem eandem dimensionem coacti abrumpere, Martio ac Aprili mense, ob ingentem coeli inclementiam, quae quidem ibi eo anni tempore nunquam solet esse tanta, vix demum cum successu absolvimus mense Maio. Secundae dimensionis tempore superiores versus elucubraveram tam in ipsa vespertina commoratione in Albana urbe, in quam nos recipiebamus per noctem, quam inter equitandum, ut tempus fallerem. Et postremos quidem perfeceram ipso mane ejus diei, quo demum censui abrumpendum omnino opus, quod pluribus jam vicibus

litteraria monumenta evolvat. A barbarie incultissima undecunque circumsepti, et severiores disciplinas et humaniores in primis litteras diligentissime excolimus tam Latino idiomate quam Illyrico, quo domi utimur. Omitto vetustiores ut Marinum Ghetaldum, inter geometras celebrem illo ipso tempore, quo nobilissima facultas a paucis admodum excolebatur; Stephanum Gradium, elegantissimum Latinum poetam eo ipso superiore saeculo, quo usque adeo conciderant in Italia humaniores litterae corruptae penitus ac depravatae; Bandurium e Benedictinorum familia tot voluminibus in Gallia

consuleremus, tum etiam, ut finitima loca et utrumque Tiberis ostium ac oram littoris et maritimarum turrium situs definiremus. Vix eo deveneramus, cum iterum imbribus assiduis confluente undique immani aquarum vi exundare amnis et alveo relicto universos circum campos obruere. Quo quidem tempore Roma iterum cymbulas vidit per Urbis compita circumcursantes (bis nimirum per eos menses intra Urbem exundavit Tibris, sed per inferiores campos septies se effudit, quam ob rem posui illud: Jam toties indignatus caput extulit). Abest is locus a Portuensi urbe binis passuum millibus nec

23 Innuuntur binae causae, ex quibus provenire posset hujusmodi diversa refractio. Nam primo quidem, si diversae luminis particulae ferrentur diversis velocitatibus, eadem vi illae deflecterentur minus a recto itinere, quae velocius moverentur. Nam ea vis ageret breviore tempore adeoque minorem gigneret motum, qui praeterea cum majore praecedente motu compositus minorem induceret deflexionem novi motus compositi a motu priore. Deinde vero, si eadem etiam velocitate ferrentur omnes et vis, qua corpus refringens in eas agit, esset diversa, ob diversam nimirum

radii magis refrangibiles moveantur lentius adeoque, licet aequalibus intervallis temporis succedant sibi invicem binae dispositiones contrariae in omnibus radiis, tamen minora sint intervalla loci in magis refrangibilibus; vel provenit etiam ex eo, quod ipsa dispositio in aliis mutetur breviore tempore quam in aliis. Puto demonstrari posse ex ipsis legibus a Newtono definitis rem a solo celeritatis discrimine non pendere. Porro discrimen hoc intervalli inter binas dispositiones, quod in colore rubeo et violaceo est ingens, in diversis filis ejusdem coloris est itidem aliquod, licet sit

festa cum ingenti comitatu Oreadum ac Dryadum, quas in venatione habere solet, quae et hymnum ea occasione canant. De quo hymno dicemus infra. Tum vero illa quidem omnia astra et ipsam nitidissimam Venerem ingenti lumine longissime superat. Terra eo tempore visa ex Luna debet apparere nigra, caliginosa et sordida. Nam in plenilunio Lunam non nisi per noctem videmus. Et ipsa jacens respectu Terrae ad partes prorsus oppositas non nisi obscuram Terrae ipsius faciem tum videt. Hinc locus habetur amaris dicteriis, quibus tum Vestam Diana

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report