Your search found 3265 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 2899-3013:

Asiae minoris, ubi imperia Tirus et Sidon erat iis temporibus; territorium eorum in Asia erat sterile et exiguum, hinc per industriam debuerunt succurrere, proin coeperunt artes, opificia excolere, mercaturamque tractare et navigare, et sic celeberrimi mercatores evaserunt, et cum tempore ditissimi; hinc etiam inventores navigationis maritimae dicuntur. 2 Multiplicati domi colonias suas miserunt in vicinas partes et regiones, et sic per Mare Mediterraneum in occidentales partes navigantes devenerunt in Hispaniam, eamque sensim et sensim

proxima haeredem scripsit remotiorem agnatum, nempe Ludovicum Antegavensem qui erat frater junior Caroli 5‑i regis Franciae, praeteritis omnibus vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam; tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia. 2 Dux ergo Antegavensis a Iohanna creatus confirmatus est et coronatus est Parisiis, Carolus vero Dirachus

30,000 aureorum habuit, ubi 1504. anno mortuus est; Ferdinandus filius non destitit post patris obitum; per proditionem tamen traditus est cum urbe Tarento Hispanis per capitaneum; hic vixit usque 1559. Valentiae in captivitate. 6 Sic ergo possederunt aliquo tempore duo reges regnum Neapolitanum; enatae sunt tamen de praedio capitanatus lites, Galli ad Aprucium, Hispani ad Calabria spectare dicebat, usque dum ad caedes devenissent inter se apertumque bellum exarsisset; fecerunt dein tamen inducias ut pacifice componant lites, Lugdunumque

legati; Ferdinandus misit generum suum Phylippum Pulcrum, archiducem Austriae, maritum Iohannae, filiae Ferdinandi; hic Phillippus fuit genitor Caroli 5‑i et Ferdinandi imperatoris. 7 Galli volebant libenter pacem inire, sed Ferdinandus astutus auxit tempore induciarum exercitum suum in Neapolitano regno et hinc non expectantes inducias adorti sunt Gallos eosque retruserunt; Phillipus quamquam se obsidem obtulerit Gallis, non tamen est acceptatus, sed sequenti anno cum exercitu venit in Hispanias; nihil tamen profecit

nihil tamen profecit Ludovicus, sed potius cedere debuit totum regnum Ferdinando; 1504 mortua est Isabella, et tunc Ferdinandus neptem Ludovici 12‑i Germanam Foxanam in uxorem sumpsit, conspicuamque summam pecuniae dedit adhuc Ludovico XII, et sic pax composita est; et ab eo tempore usque saec. praesens permansit Neapolis penes Hispaniam. 11.1 Etiam partem nobilissimam regni Navarrae adjecit Hispaniae Ferdinandus. 2 Mortua Isabella, ex qua tantum duas filias

vero status ita fregerunt ut pacem tributo annuo emere coacti fuerint. 12.1 Sub idem tempus occurrit occasio Ferdinando magnam partem Navarrae acquirendi. 2 Ludovicus 12 rex Franciae possedit eo tempore ducatum Mediolanensem; hic ducatus conterminus est ditionibus Venetis; Ludovicus hic voluit extendere potestatem suam in Italiam, proin ex Venetis decerpere voluit quidpiam provincias; parabat ergo bellum contra Venetos, sed necesse fuit fautores Venetorum in partem suam

pontifex denominavit sententiae suae executorem Pherdinandum ! Catolicum; verum fracti sunt Galli Conciliumque Pisanum translatum est Lugdunum; Ferdinandus ergo inducto in Navarreum regnum exercitu, ultra dimidium eius occupavit, et ab eo tempore reges Hispaniae sunt in possessione regni Navarraei usque Pyreneos montes; pax quidem confecta est, sed Ferdinandus non restituit amplius Navarram. 5 Et haec sunt facta celeberrima Ferdinandi, post quae 1516. decessit; per mortem eius regimen Hispaniae ad

mutari coepit facies rei; proposuit enim parlamento, seu statibus pacificationem, an servare teneatur has conditiones; hocque cum negaverunt status ex eo quod conventio haec vi diuturnitateque carcerum extorta sit; 2‑o) quod rex contra officium suum egerit haec concedendo, cum tempore coronationis juret se regni limites non imminuturum. 15 3‑o) Quod tantum rex fuerit subscriptus huic pacificationi, et nullus ex statibus. 16 4‑o) Burgundi reclamabant huic pacificationi, et noluerunt avelli a corona

anno 1520. usque '38. 12 milliones hominum caesos fuisse. 4 Auctus Carolus tantis provinciis ferebatur de eo quod in eius regno nunquam sol occumbat. 5 1530. equitibus Rhodiis, modo Melitensibus, Carolus donationes fecit; scimus hos equites tempore cruciatorum expeditionum contra Saracenos enatorum originem suum habuisse; tales fuerant Templarii, a vicinio collegio templo Hyerosolimitano; tales Hospitallarii, seu Iohannitae, Teutones etc; ejectis Christianis per Saracenos etiam hi ordines ejecti sunt; hi

vel latum unquam recedat; his tamen non tantum res non melioratae, sed magis adhuc destructae sunt; gliscebat odium aliquot annis, quibus plures provinciae se conjunxerunt, donec 1568. in apertum bellum erupit, quod per 80 annos duravit, una cum tempore aliquo induciarum. 3 Eodem tempore etiam in Hispania exarsit seditio Moliscorum, seu eorum qui ex Mahomedanis et Judaeis coacti sunt ad sacra Christianorum amplectenda sub prioribus jam regibus; hi ergo recuperandae prioris religionis et libertatis causa

non melioratae, sed magis adhuc destructae sunt; gliscebat odium aliquot annis, quibus plures provinciae se conjunxerunt, donec 1568. in apertum bellum erupit, quod per 80 annos duravit, una cum tempore aliquo induciarum. 3 Eodem tempore etiam in Hispania exarsit seditio Moliscorum, seu eorum qui ex Mahomedanis et Judaeis coacti sunt ad sacra Christianorum amplectenda sub prioribus jam regibus; hi ergo recuperandae prioris religionis et libertatis causa rebellarunt contra Filippum, maxime Granatensis regni

enatum est; suffultus quidem est a Gallis, sed non ita ut resistere potuisset Phillipo, et hinc expulsus est ex Portugallia, et in Gallia defecit. 2 Sic ergo Philippus Ulissiponae coronatus est; regnum hoc nisi 60 annis permansit sub potestate Hispanorum, quo tempore mirum in modum destructum est hoc regnum, plerumque a Hollandis, qui cum Philippo bellum gerentes diripiebat Portugalliam cum eius provinciis. 3 Phylippus ergo se tam potentem videns conabatur cum Elisabetha regina Angliae congredi ad quod bellum quam

5 Est hic ducatus feudum domus Austriae, quod stirps Gonsaga habuit, nempe Vincentius 2‑us; qui mascula prole destitutus tantum filiam habuit, recidit ergo successio ad lineam agnaticam, nempe ad Carolum Néverniensem; haec familia habitavit a longo tempore in Gallia, proin fuit stricte subditus et vasallus Gallicanus; convertit ergo hic Carolus se ad regem suum Ludovicum 3‑um ut eum in successione suffulciat; jam aemulum habuit Phylippum 4‑um, qui ab imperatore sperabat hoc feudum vel ad minimum maximam eius partem; alteram

exhauriverintque regnum; hinc 1640. rebellare coeperunt sub ductu Iohannis ducis de Draganea, qui originem a regibus prioribus ducebat; occisis ergo Hispanis una cum prorege occupatisque urbibus et portubus se in libertatem restituerunt; usque 1668. bellatum est cum Hispanis; quo tempore se diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati sunt. 2 Anno 1641. conjurarunt in Hispania proceres Andalusiae videntes oportunitatem ad haec; impedita tamen est haec rebellio et oppressa in semine; omnia haec mala Philippus videns causam eorum

ipsi filius Phylippi 5‑i Carolus; anno vero 35. successit in Hetruria mortuo Gasto. 39.1 Anno 1732. Hispani habuerunt expeditionem in Africam contra pyratas, qui praesidia Oran et Massalquivir 1708. anno ceperunt tempore belli successionalis; belli huius eventus optatissimus fuit, pyratae fracti, et praesidia recepta sunt. 40.1 Post hanc expeditionem Phylippus 5. bellum indixit Carolo Sexto; ratio huius fuit Sanctio pragmatica, quam Carolus inducere voluit, vi cuius

erumnis et egritudine oppressus mortuus est; et sic Franciscus dux Lotharingiae '45. electus est in imperatorem succesitque in imperio nomine Francisci 1‑i; anno 1746. mortuus est Phylippus 5. in Hispania, ei successit Ferdinandus 2‑us, et ab eo tempore jam segniter bellum hoc ex parte Hispanorum gestum est; caeterum cum potentissimis duobus maritimis potentiis agendum habuerint, ipsos etiam Gallos in America lacessiverunt Angli, plurimum Borussus astu et fraudibus suis effecit, integram enim fere Silesiam occupavit; anno

Historia Portugalliae. 1.1 Regnum hoc Portugalliae easdem fere vicissitudines subivit quas Hispania; ob vicinitatem suam possessa fuit antiquitus a Foeniciis, Chartaginensibus; tandem a Romanis subactum et in provinciam Romanam redactum est; tempore Romanorum Lusitania appellabatur Portugallia et fuit pars Hispaniae Romanae; hinc et hodie saepe eodem nomine compellatur; sub potestate Romanorum permansit usque interitum imperii occidentalis seu usque saeculum 5‑tum. 2 Variae enim barbarae gentes per

floruit in Lusitania; tunc enim a Visigothis extinctum est tam in Hispania, quam in Lusitania sub duce Visigothorum Leovigilco et tunc successit regnum Gothorum in Lusitania; sub initium 8‑i saeculi Saraceni regni Gothici finem imposuerunt, et ab eo tempore caliphae Saracenorum Lusitaniam sibi subegerunt; donec dein diversi reges Chatolici, Gothici Hispanici, pedetentim recuperassent a Saracenis tam Hispaniam, quam Portugalliam. 4 Alphonsus 1. rex Legionis primus fuit qui Saracenis saec. 8‑o adhuc extorsit

extendit, Alfonsus 6‑tus fere omnes hodiernae Portugalliae provincias ad finem saec. XI eripuit Mauris, excepta Algardia, quam nepos eius sibi subjecit; provincias has Lusitanicas reges Castiliae per proreges administrabant. 8 Tempore Alfonsi 6‑i praefuit Henricus, dux Burgundiae dictus, his provinciis qua gubernator, et hic est quasi fundator hodierni regni Portugallici; aliqui hunc putant esse Lotharingicae originis, alii stirpis Burgundicae, ex stirpe scilicet juniore; Hugo Capetus fuit fundator novae

erant bellis, factum est ut saepe principes alii succurrerint iis; et sic etiam Henricus hic accurrit Alfonso 6‑o; pro quibus fidelibus servitiis ipsi provincias Portugallicas gubernandas dedit; dein uxor Alfonsi fuit soror patris huius Henrici, et hinc ei carissimus fuit; aliquo tempore ergo gubernavit has provincias, tardius Alfonsus 6. filiam suam Theresiam copulavit huic Henrico et ipsis cessit provincias has Lusitaniae; initio videtur tantum usum fructuum ipsis concessisse; nam ipsum dominium primo per testamentum suo genero reliquit Alfonsus 6. anno

Pontifici in suo regno; haec 1289. anno acta sunt cum Nicolao 4‑to pontifice. 6 Sub idem tempus jam contra ordinem templariorum variae accusationes et suspiciones oriebantur; hi erant equites religiosi qui ex voto suo obligabantur decertare contra Turcas tempore expeditionum; erat nobilissimus et ditissimus ordo; concitarunt ergo sibi invidiam principum; accesserunt etiam eorum aliqui excessus, et hinc per Phylippum pulcrum regem Galliae exstinctus est ordo hic; Dionisius tamen rex Portugalliae e contra clementer cum ipsis egit, et

Hispanos vero devenit ad Hollandos hos commercium, penes quos et hodie est. 9 Expugnarunt Ormusium, Malacca, Cochinum, Diu, et Goa; in his urbibus et praesidiis se firmarunt Portugalli; Goa dein centrum commercii effectum est. 10 Procedente tempore occuparunt insulas Molucas, aromatiferas, alias sibi tributarias effecerunt, praecipue belliduce Albuquercio, ita ut jam latissime per Mauritaniam, per Guineam usque insulam S. Thomae extenderetur commercium eorum, alia ex parte per omnia littora Asiae, imo usque ad Iaponiam

domi ergo firmatus classem expedivit ad subjiciendam Terceram, ubi clade navali victus Antonius etiam hinc profligatus est; caeterae ditiones omnes Africae, Americae ultro se subjecerunt potestati Phylippi. 3 Antonius se recepit ad Gallias, ubi aliquo tempore latuit, postquam vero Phylippus 2. exercitum contra Elisabetham reginam Angliae, anno '589. duxit, Antonius subjutus ab Anglis appulit ad insulam Terceram, ut eam sibi subjiceret, sed jam adfuit classis Hispanorum, proin parum effecerunt Angli;

pax '83. anno coaluit. 4 '86. decessit Petrus conjunx et patruus Franciscae. 5 '88. decessit etiam filius Petri Franciscus et quidem improlis, postquam maxima indicia et specimina magni ingenii et praestantis legislatoris dedisset; ab eo tempore Iohannes junior princeps et princeps Brasiliae, qui conjugem habet Mariam Carolinam, filiam Caroli 4‑ti regis Hispaniarum, in uxorem !; adhuc proles non habent. 21.1 Haec stirps Bragantina etiam in Hungaria habet jus succedendi, et

Lotharingiae regno adjectum est; sed paulo post extinctum est hoc regnum Lotharingiae, et tunc Belgium recidit ad Franciam, sed tardius iterum ex regno Franciae excisa est portio titulo Ducatus Lotharingici, cui iterum Belgium adjunctum est. 2.1 Tempore eo, ubi regnum Germaniae electivum effectum est, saepe enatae sunt lites inter Germanos et Francos de provinciis Belgicis; tandem inter Othonem 2-um imperatorem, ex stirpe Saxonica, et Lotharium regem Franciae anno 980. conventio inita est de his provinciis (Othonem 2-um dico

erant et aliae minores causae, uti studium vindictae et odii procerum quorumdam Belgii; sed princeps Vilhelmus Aransionensis (Duc d’Aurange), hic princeps erat superbus et ambitiosus, eminuitque caeteris opibus et divitiis; cupiebat hic ut gubernator harum provinciarum creatur tempore absentiae Philippi; rex interim aliam personam creavit gubernatorem; dein dux hic voluit nuptias inire cum Catharina, ducis Lotharingiae filia, ut sic per eam gubernator fieret; sed Philippus in neutrum consensit, sed Margaretham sororem naturalem suam, conjugem ducis

Catharina, ducis Lotharingiae filia, ut sic per eam gubernator fieret; sed Philippus in neutrum consensit, sed Margaretham sororem naturalem suam, conjugem ducis Farnese, creavit gubernatricem; hic ergo dux Aurelianensis ! nullam neglexit occasionem Philippo nocendi cum tempore; cum hoc enim principe plures status erant offensi Philippo, quod neglecti fuerint; praecipui ex his erant comes Egmontanus et comes Ornanus; infensum habuit etiam statum ecclesiasticum, episcopos; videns enim Philippus dioecesium non esse aequam distributionem, aliquas esse

ipse se operi accinxit cum majore parte exercitus; ante tamen discessum suum Brüxellis, 2-a Iulii, comites Egmontanum et Hornanum, cum aliis multis ultimo supplicio affici curavit; Albanus ergo fregit comitem Nassoviensem ob praevalescentem copiam hominum die 21-a Iulii; medio tempore dux Aransionensis cum parte copiarum suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum, partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo

et haec classis maximas causavit Hispanis molestias; haec enim classis fregit mari Hispanos ubique, etiam si terra saepe victi sint rebelles a Hispanis; Geldria, Frisia, et Transisalana provincia secuta est Hollandiam et rebellarunt contra Hispanos; urbem Mons Hannoniae etiam hoc tempore expugnavit comes Nassoviensis una cum arce eius; hanc urbem dux Albanus dein per famem ad deditionem coegit rursus, et recepit; recuperata hac urbe expugnavit urbem Mechlinium et Isusaniam, quas etiam exspoliari curavit per milites, per quod rursus exacerbavit animos Belgarum

hoc anno 1579. initum est inter Geldriam, Hollandiam, Zeelandiam, Frisiam et Utrajectum; harum provinciarum exemplum secuta est paulo post Transisalana et Groninga; hoc foedere constitutum est, ut provinciae hae unitis viribus suam libertatem vindicare velint; 2-o) si quocunque tempore de pactione pacis ageretur cum ipsis, sine consensu omnium 7 provinciarum nihil agatur. 5 3-o) in mensura tributorum sine communi omnium consensu nihil determinetur; huic ergo vinculo superinaedificata est respublica hodierna Hollandia; coeperunt nummos

nec haec suscepit provinciam sibi oblatam, auxilia tamen sua ipsis in omnibus promisit, apertumque foedus die 12-a Aug. anni 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et in majorem securitatem Belgae tres urbes maritimas eis in pignus dare debebant, nempe Brieram, Vlissingam, et Ramecum; hae civitates usque 1626. manserunt in potestate Anglorum, eo vero anno

aliae civitates et sic ejectis Hispanis ex 7 provinciis bellum dein cum majori efficacia gerere potuit, sic Sutfaniam, Daventriam, Neomagnum, Steinbiccum, Koebordiam, Mons Gertrudis urbes in conspectu Hispanorum expugnavit Mauritius; intermedio tempore decessit Alex. dux Farnese et hoc quoque Belgis profuit, hic enim saepe copias eorum contrivit; Mauritio vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius erat Philippus, frater

carceres damnati [nati] sunt; Arminiani tamen exstincti non sunt penitus, et hodie quoque exstant; interim hoc factum multos adversarios generavit Mauritio, finem tamen hae scissiones in Belgio assecutae sunt cum bellum cum Hispanis renatum fuisset, terminato interstitiorum tempore; Mauritius ergo sua pristina dignitate usus contra Ambrosium Spinola belliducem Hispanorum nominis tamen sui prius partam gloriam obscurare non nihil coepit, , et hoc quidem ob copiam adversariorum suorum quos inter praestantissimos nactus est; Mauritius ex dolore animi in

proditores. 12.1 Anno sequenti, nempe '632, Pappenheim Belgarum dux cladem accepit, sed '33. Limburgum expugnavit, '34. vero iterum receperunt Hispani hanc urbem. Anno '633. decessit Isabella improlis; et ab eo tempore Ferdinandus cardinalis, frater Philippi 4-i, praefectus est his provinciis; anno '35. Ludovicus 13. apertum hostem se declaravit, bellumque indixit Hispanis et Germanis, et hinc cum Belgis et Suecis apertum foedus inivit; hoc foedere decretum est provincias Belgicas

num velint reservationem exercitus vel non, interim urbes decreverunt deprecari eius adventum et eum non admittere; offensus per hoc Vilhelmus decrevit vi cogere hos civitates et satisfactionem petere coram statibus et ordinibus provinciarum; jussit ergo exercitum clam nocturnoque tempore versus Amsterodamum proficisci, sed detecta hac eius intentione, apertis cataractis excluserunt eius copias, interim status generales, ut ipsius animum expleant, Biccerum consulem Amsterodamensem dignitate sua removerunt, una cum ceteris 6 incarceratis; dum haec fervebant,

in perpetuum exstinguant; et hoc quoque promiserunt Belgae cum maxima sui ignominia, provincia vero Hollandiae hunc ultimum articulum publico decreto firmarunt, quod decretum Lex exclusionis nuncupatum est, anno ergo '654. 9-a Ap. tabulae pacis subsignatae sunt; ab hoc ergo tempore ipsae provinciae munus vicariale exercebant, militaria vero negotia curabant status generales, sed valde etiam negligebatur exercitus, ob nimiam oeconomiam statuum. De caetero vero negotia domestica eorum valde effloruerunt, per quod non nihil efervescentes, coeperunt se

Anglos a foedere Belgico abstraheret, imo eos contra Belgas secum univit, in eandem sentientiam etiam Suecos cum duobus Germaniae principibus, nempe archiepiscopo Coloniensi et Monasteriensi, perduxit; Belgium copiis terrestribus destitutum fuit, nemo enim exercitus curam habuit a tempore abolitionis vicariatus; Ludovicus ergo magno exercitu eos invadens paucorum dierum spatio tres provincias Geldriam, Transisalanam et Ultrajectensem occupavit, hinc in Hollandiam progressi jam ipsi Amsterodamo imminebant, eamque absque dubio cepissent, nisi laetitiis in

dignitas restaurata est; populus tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre vitam salvaverit, hinc alia die dignitati suae sponte renunciavit; post paucos dies accusatus est Cornelius coram statibus quod Vilhelmum veneno sufferre voluerit; accusationem hanc juramento

profundere debebant in illud, et naves mercatoriae eorum non parum passae sunt a navibus praedatoriis Gallorum, interim scopum suum feliciter attigerunt, nempe Ludovicum enervare et Anglos ab eius foedere abstrahere, et sibi unire; bellum usque '697. continuatum est, quo tempore enervatis ambabus partibus Risvici pax coaluit; puncta controversiae erant loca in Belgio Hispanico occupata, et hereditas throni Anglicani. 3 Loca in Belgio Hispanico occupata restitui deberunt omnia; Vilhelmum vero 3-um coactus est Ludovicus

tamen est tantum adnexum regnum et nomine M. Brittanniae non venit. 2 Duo haec regna Anglia et Scotia insula compraehenduntur; antiquitus tota insula haec Albion dicebatur; 1000 et 100 annis ante Christum natum populus Britarum incoluit hanc insulam, et ab eo tempore Anglia seu pars meridionalis dicebatur Britania, pars vero septemtrionalis, seu Scotiae, dicebatur Chaledonia. (3 Brittania ergo simpliciter est antiqua Anglia; Brittania Magna est hodierna Anglia et Scotia; Brittania Minor est provincia hodiernae

Urbicum, sed nec hoc absterruit Caledones; anno ergo 208. regnante Septimio Severo solidus altus murus erectus est ex vallo Hadriani, nihilominus tamen continua bella intercesserunt inter hos populos, donec conjuncti fuissent sub communi imperio. 3 Intermedio tempore religio, mores, lingua Romanorum inducta est in Angliam; exstincto imperio occidentali Romano per barbararum gentium peregrinationes negligebant Romani Brittanniam tamquam remotam provinciam, militiam inde eduxerunt, ipsos incolas, qui armis tractandis idonei erant,

rex Merciae idem fecit; haec praestatio sub initium Elemosina regis dicta est, tardius vero Peterpenz seu Denarius S. Petri dicta est; communis facta est sub Etelvolfo haec praestatio anno 828., cum in monarchiam coalesceret Anglia. 4.1 Regna haec aliquo tempore permanserunt numero 7-o, sed sensim partim per nuptias, per hereditates, et bella coaluerunt in unam monarchiam, sub Egberto Vest- et Sussexiae rege, anno 828.; mutavit dein titulum suum seque primus regem Angliae dixit; Egberto hoc regnante Dani (populus septemtrionalis

ex Nordhumbria, itaque terruerunt Anglos, ut Danos Lord Danes, seu Dominos compellare coacti fuerint; diffusi sunt etiam Dani jam his temporibus per totam Angliam; Ethelredus ergo rex Imprudens Danorum in necem conspiravit, deductum est in effectum consilium, unoque eodem tempore multa milia eorum trucidata sunt; hanc injuriam ultus est rex Danorum Zveno Barbae Fuscatae, validoque cum exercitu transivit in Angliam, seque cum Nordhumbrianis suis conjunxit, et sic internecina clade Ethelredum fregit, eumque ultimario ! e regno suo excedere

duelli: belli MS. occassione Canuthus vulnere sauciatus est primus, proin Ethmundo cedere debuisset totam Angliam, sed imprudenti consilio se persuaderi coepit et permisit ut regnum ex aequo dividerent. 5.1 Interim Ethmundus adhuc tempore divisionis siccarie e medio sublatus est; Canuthus ergo residuus convocatis statibus ex iis quaesivit an Ethmundi consanguineis quidpiam juris esset in regnum Angliae, et cum status ad eius nutum responderent filios et fratrem Ethmundi nihil superesse juris in regnum,

quae faciebant cum Scotis bellumque novum parabat in Mathildam, et reipsa etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte, destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut donec Stephanus viveret permaneat in throno Angliae, verum eo defuncto ad successores Mathildae devolvatur; et reipsa 1154. decessit Stephanus Blesensis,

etiam tempora vixerunt in hac insula barbarae gentes liberae et independentes; cogitatum ergo fuit de populis his ad humanitatem et virtutes reducendis; expeditionem ergo suscepit cum consensu Pontificis in incolas insulae, qui ceteroquin perpetua bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi status: Minster, Lainster, Mead, Ulster, Conaugth in Hibernia, quorum principes in statu belli perpetui vivebant inter se; his ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine

bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi status: Minster, Lainster, Mead, Ulster, Conaugth in Hibernia, quorum principes in statu belli perpetui vivebant inter se; his ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine Dynastiae cum Anglia; Henricus hic auspicatissimum habuit regnum, nulloque bello gravatus fuit per primos viginti annos; postquam vero cum clero suo et aula Romana in contentiones devenisset, gravissimis molestiis oneratus est; voluit enim Henricus,

ad Lincolnam eximiam victoriam retulit de Gallis in continenti, dein etiam copias auxiliares mari vicit et dissipavit, Ludovicumque coegit pedem referre in Galliam, et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici fuit antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam expeditionem suscepit in Galliam, sed irrito cum effectu; hinc anno '59. pacem facere debuit ob injurias et turbas domi exortas,

anno vero '264. etiam deputatis communitatum et urbium locus perpetuus datus est nomine parlamenti inferioris. 4 Simon enim Montfortius convocavit primus etiam deputatos civitatum et communitatum adversus Henricum, et ab eo tempore permanserunt perennes duae camerae. 9.1 Defuncto Henrico 3-o successit filius Eduardus 1-us post Conquestorem, absens erat in expeditione, hinc fere integro anno vacabat thronus; sine tamen difficultate adimit regimen suum; hic formidabilis

fuit exteris Gallis et Scotis, suis vero carissimus; jura enim eorum intacta reliquit; Valensem populum subegit, legibusque Angliae subegit, defecit enim stirps ducum Valliae anno '284. enatisque domi turbis Eduardus in rem suam usus turbis eorum eos subjugavit; et ab eo tempore primogenitus, seu haeres coronae gaudet titulo principis Valliae; anno '290. incertum ex qua causa ex omnibus provinciis suis ejecit Iudaeos. 2 Suscepit etiam expeditionem in Scotiam, eamque jure clientelari subjugavit; in Scotia enim extincta est stirps

in Scotiam et Baleolum coronari fecit, et tunc tam rex Baleolus, quam status Scotiae juramentum fidelitatis deposuerunt Eduardo. 3 Successive accidit, ut penitudo corriperet regem Scotiae una cum statibus, qui regem ipsum concitarunt contra Eduardum, medio tempore vero egerunt apud Gallos pro auxiliis adversus potentem Eduardum, irritarunt Hibernos etiam et Valenses, his omnibus constitutis Iohannes rex publice declaravit homagium a se et statibus suis praestitum esse irritum, esse nullum, cum sine jure praestitum sit, metuque tantum

Eduardi 3-ii in regnum Galliae; occasionem optimam nactus est ex turbis in ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae Isabellae ipsi competit, verum repulsam passus bellum Gallis indixit; eo tempore bello intestino impliciti erant Galli; nam Carolus 6. successit patri suo Carolo 5-o qua minorennis, sub tutela ergo aggressus est imperium, propter hanc tutelam jam enatae sunt lites et turbae inter proceres, cum vero ipse regnare coepisset, Carolus 6. mente captus est

quidem feliciter se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein Henricus in Scotiam irrupit, Iacobum ad internecionem vicit eumque ad pacem coegit; tandem ubique pressus se gratiae Henrici commisit, qui eum incarcerari curavit, profugum vero in furcam agi curavit; hoc tempore ultimum principem Eduardum ut perduellem capite plecti curavit anno '497. 3 Et ab hoc laudabiliter gessit imperium; inter ! Iacobum regem Scotiae sibi reconciliatum procuravit anno '501. matrimonium cum sua filia Margaretha, ex hoc matrimonio

Helveticae addictus fuit eamque conatus est promovere, Maria vero Chatolica erat; invidebat dein sorori suae conspicuam dignitatem, qua ipse privabatur; inter haec anno '560. mortuus est Franciscus rex Galliae Mariaque redivit ad Scotiam, et ab hoc tempore abstinuit a titulo reginae Angliae, ut sic Elisabetham sibi devincat; in Gallia circa haec tempora etiam turbae enatae erant inter Guisios et Ligam Sanctam, seu inter Hugonotas et Catolicos; Elisabetha ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae

occupat; historia obscura Scotiae extenditur usque 838. annum; Sceltae ! antiquissimi erant incolae Scotiae, quos natali nomine Scotae Gails appelant, Romani vero Caledonios eos dicebant, tardius vero etiam Albaniam dicebant; Celticus his populus abivit procedente tempore in duos populos, in Pictos et Scotos (seu nigros); tardius commemoratur Picti qui Germanicae erant originis; Scotae vero Graecae originis. 2 Uterque hic populus distinctum regnum habuit in Scotia, et continuis bellis se lacessiverant; si tamen

in Scotia, et continuis bellis se lacessiverant; si tamen periculum externum imminuit, causam communem faciebant; ad extremum per exstinctionem regnantis familiae Pictorum devolutum est ad Kennetum regem Scotiae etiam regnum Pictorum, jure et nomine matris suae anno 838, et ab eo tempore tantum Scotiae regnum cernitur; ab hoc aetate incipit 2-a epocha, quae ad 1289. extenditur; usque 1034. continua serie succedebant mares jure masculino, 15 reges, ultimus ex iis fuit Malcolmus 2-us cum quo expiravit Keneti 2-i stirps mascula; ab

quae desponsata fuit Eduardo regi Angliae, sed illa in itinere decessit; regnante hac stirpe Kenetica religio Christiana florere coepit. 23.1 Epocha tertia est regiminis tempus stirpis Baleol et Bruczii; haec ab 1289. usque 1371. extenditur, quo tempore alternatim jam ex una, jam alia stirpe succedebant; Eduardus 1-us rex Angliae immiscuit se litibus cognatorum horum, hinc Ioannem Baleol regem fecit ea lege, ut se vasallum diceret Eduardi 1297; puduit Ioannem et Scotos huius subjectionis, hinc involuto Eduardo in bellum

manu comparuit Eduardus, Ioannes victus est et Londinum deductus, et ipsi Eduardo juramentum subjectionis deposuerunt; per opportunitatem tamen belli Gallicani Scotae deficientes Bruczeum regem proclamarunt; post ipsum regnavit David Brucze. 24.1 Tempore Eduardi 3-ii pax confecta est cum Scotis, et juri renunciarunt Angli in Scotiam; sponsalia inita sunt inter Davidem Brucze et Ioannam Eduardi 3-ii sororem; Robertus '329. decessit. 2 Successit ei David, sed sub tutela Eduardi Baliol; hic provocando ad

occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603. annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine Iacobi 1-i in Magna Brittannia; Historia Magnae Brittaniae resumitur conatus est omni modo haec duo regna connectere,

Historia Magnae Brittaniae resumitur conatus est omni modo haec duo regna connectere, effectuare tamen id nequivit, ob jurium disparitatem; titulum tamen regis Magnae Brittaniae suscepit; ab hoc ergo tempore cessarunt continua bella inter has duas nationes; non deerant tamen malevoli qui ipsum ejicere volebant e regno eique substituere cognatam suam Arabelam, quae descendit ex Margareta, et filia comitis Lenociae fuit, huic destinabant maritum ducem Sabaudiae, qui aeque

sit; cum parlamentis etiam perpetuas lites habuit, ea cassavit toties quoties, propter listam civilem, seu sumptus pro persona sua, minores constitutos; hinc debita contraxit, pecunias ubique corrasit, quae omnia summopere populum affligebant; proposuit post haec status longiori tempore non convocare, cum tamen pecunia opus erat varias praestationes exegit, quae confirmatae non erant; in Scotia pariter indignatio mirum in modum crevit in Carolum, cuius causa fuit religio. 15 Carolus enim Ecclesiam Anglicanam inducere voluit etiam in

nempe vires militiae, navalis et pedestris, loca munita, praesidia, arces etc, pacta, foedera. Exercitus stabilis semper necessarius est civitatibus, ab hoc enim dependet totum pondus et authoritas principis apud exteros; interim princeps oneri esse non debet pacis tempore subditis suis maiori cum exercitu, hinc per ablicentiationem et capitulationem occurritur huic malo, vel si hoc non, ad minimum tempore pacis ad labores publicos adhibeantur cum magna civitatis utilitate. 2 Potentia navali opus habent gentes quorum

necessarius est civitatibus, ab hoc enim dependet totum pondus et authoritas principis apud exteros; interim princeps oneri esse non debet pacis tempore subditis suis maiori cum exercitu, hinc per ablicentiationem et capitulationem occurritur huic malo, vel si hoc non, ad minimum tempore pacis ad labores publicos adhibeantur cum magna civitatis utilitate. 2 Potentia navali opus habent gentes quorum territoria maribus aluuntur, aut qui magnum commercium exercent in mari; haec potentia longe pretiosior est quam campestris; naves bellicae

pertinent statuta et leges politiae. 26.1 Quintum objectum sunt reditus publici, qui vel ex fundis publicis vel ex privato civium peculio habentur; praedia publica sunt ea bona immobilia quae gentes vel in origine conditae civitatis vel procedente tempore cesserunt imperantibus, ut reditus inde in bonum civitatis convertant; haec domania dicuntur. 2 Coronalia vero bona sunt, quorum reditus ipsi specifice imperanti pro decore aulae suae concesserunt; cameralia vero bona, quae pro publicis necessitatis

omnia ex fundis desumebant, dein etiam ex artibus et opificiis, tardius etiam ex rebus fungibilibus desumebantur taxae, ultimatim per capita taxabantur homines, et secundum facilitates omnes imponebantur civibus taxae; huc pertinent extraordinariae contributiones e.g. Kriegssteuer tempore belli; huc dona gratuita spectant, quae non nunquam etiam exiguntur; huc pertinent debita publica authoritate contracta, quae a civibus tardius solvi debent; huc schaedae bancales, assignationes, quae in casu necessitatis sint, huc lotteriae majores, ollae fortunae nomine

Angliae et Scotiae; hae tamen duae classes non formant duos status, sicut in Hungaria, sed unicum statum, proin nulla est aemulatio, nulla invidia; saeculares jure hereditario gaudent hac praerogativa, ecclesiastici vi officii sui habent eam; saecularis tamen solummodo tempore majorennitatis, nempe 21--o aetatis anno, gaudet hac praerogativa, dein debent esse Helveticae confessionis et quidem episcopales; ex Scotia tantum 16 eliguntur per ceteros Lords, qui nomine omnium intersunt parlamento. 2 Generatim numerum parium

Antegavensis hos titulos reservavit; subacta Hybernia per eundem Henricum 1172. se dynastam Hyberniae dixit; Eduardus 3. jus praetendit in universam Franciam nomine matris suae, et hinc assumpsit titulum regis Franciae 1340; anno tamen 1369. tempore pacis confectae cum Joanne Bono deposuit hunc titulum; restaurato vero bello sub Carolo 5. filio Joannis Boni titulum regis Franciae reassumpsit Eduardus et ad haec usque tempora permansit. 4 Henricus 8. a Leone 10. accepit titulum Defensoris fidei

usque tempora permansit. 4 Henricus 8. a Leone 10. accepit titulum Defensoris fidei anno 1521--o solemni edita bulla. Idem Henricus dein, ut affligat Pontificem propter non admissum divortium uxoris suae, se regem Hyberniae adpellavit, et Caput ecclesiae; tempore Jacobi 1--i accessit titulus regis Scotiae, sed Jacobus se cepit jam regem Magnae Brittaniae apellare; qui titulus ab anno 7--o huius saeculi est in usu; a suis generatim Sire compellatur; proles vero regis generatim filii et filiae Magnae Brittaniae compellantur;

et dux Cornubiae dicitur; principis Valliae titulus speciali regis diplomate datur, expleta minorennitate, et tunc jam status et ordines ei homagium ut futuro regi praestant; dux vero Cornubiae nascitur; intuitu Scotiae apellatur Stevar von Schottland (princeps Scotiae) et a tempore unionis apellatur etiam dux de Rodsei in insula Scotiae Bood. 5 Cum his titulis etiam reditus quidam connexi sunt; hos reditus trahit rex donec fiat majorennis filius, postea vero ipse; ceteros filios rex ornat titulis prout ipsi placet, communiter

qui est sigilli magni conservator; si vacet dignitas haec, sigillum conservat a rege denunciatus alter. 2--o) Est Magnus thesaurarius; a temporibus Georgii Primi hoc munus per 5 commissarios exercetur, senior ex illis gaudet dignitate hac. 3--o) Est Praeses Consilii intimi; tempore Caroli Primi abolita est haec dignitas, Carolus 2. creavit rursus praesidem. 4--o) est sigilli privati Conservator seu sigilli secreti. 5--o) Est dignitas Magni camerarii; haec hereditaria est stirpi Ancastriae. 6--o) Connetabilis (ex Comes stabuli, seu agason

Carolus 2. creavit rursus praesidem. 4--o) est sigilli privati Conservator seu sigilli secreti. 5--o) Est dignitas Magni camerarii; haec hereditaria est stirpi Ancastriae. 6--o) Connetabilis (ex Comes stabuli, seu agason magister); haec dignitas a multis annis vacat, et tantum tempore coronationis suppletur. 7--o) Magnus mareschallus, seu praefectus copiarum; haec est hereditaria stirpi ducum Nordfolcc. 8--o) Magnus admiralis, seu architalassus. 11 Has dignitates rex pro arbitrio cuicunque confert, et non ad dies vitae, sed pro

alia complectitur 100 capita praeter officiales. 2.1 Adsunt adhuc legiones 4 equitum, et 18 equitum levis armaturae, dein 70 legiones peditum; omnia haec corpora formant superiorum summa 18 857 capitum; belli tempore augetur 30 vel etiam 50 milibus capitum exercitus pedestris; societas mercatoria Indiae orientalis etiam aliquot millia statuebat militum; si haec non sufficiant, conducitur militia extera gratia subsidia annua !; praeter stativam militiam habetur etiam

50 milibus capitum exercitus pedestris; societas mercatoria Indiae orientalis etiam aliquot millia statuebat militum; si haec non sufficiant, conducitur militia extera gratia subsidia annua !; praeter stativam militiam habetur etiam militia provincialis, quae tantum tempore belli comparet, de ceterum vero rus coluit; haec pacis domesticae causa introducta est per Elisabetham, ad 200 000 hominum. 3.1 Alia est militia provincialis magis regulata, quae 33 000 adaequare deberet pro

dein album, ultimum est ceruleum, et sic etiam res se habet cum admiralibus; olim tota classis suberat admirali Angliae, sed hodie haec dignitas per 7 personas administratur, quibus subsunt omnia collegia nautica minora; primae ex his 7 personis conspicuis gaudent titulis; tempore belli ad 30, immo etiam ad 70 millia capitum auctus est exercitus, tempore vero pacis 12 vel 15 000; stipendia optima et largissima habent, et invalidis optime prospectum est; regulatio militiae subest soli regi, hinc omnes leges militares sunt leges regiae.

olim tota classis suberat admirali Angliae, sed hodie haec dignitas per 7 personas administratur, quibus subsunt omnia collegia nautica minora; primae ex his 7 personis conspicuis gaudent titulis; tempore belli ad 30, immo etiam ad 70 millia capitum auctus est exercitus, tempore vero pacis 12 vel 15 000; stipendia optima et largissima habent, et invalidis optime prospectum est; regulatio militiae subest soli regi, hinc omnes leges militares sunt leges regiae. 9 Portus conspicui Angliae sunt: Chatan, Depfort, Volvich, Portus

et sic usque Eduardi Confessoris tempora permansit res; hic vero rex leges et consuetudines florentes colligi curavit in codicem, qui nomine Common Law venit; codicem hunc Vilhelmus 1. in linguam Gallicam transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit, et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti statutis, quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt. 2 Habentur etiam leges peculiares forestales, nec non statuta communitatum, quae leges privatae dicuntur.

quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt. 2 Habentur etiam leges peculiares forestales, nec non statuta communitatum, quae leges privatae dicuntur. 2.1 Neque desunt leges militares utriusque militiae, quae tamen tantum belli tempore vigent, et pacis tempore subsunt publicis legibus civilibus. 2 Obtinet ex parte etiam jus Romanum, praecipue in Marechallico tribunali, ubi lites heraldicae deciduntur, et etiam in ecclesiasticis negotiis, in quibus etiam jus canonicum Romanum

in pleno vigore sunt. 2 Habentur etiam leges peculiares forestales, nec non statuta communitatum, quae leges privatae dicuntur. 2.1 Neque desunt leges militares utriusque militiae, quae tamen tantum belli tempore vigent, et pacis tempore subsunt publicis legibus civilibus. 2 Obtinet ex parte etiam jus Romanum, praecipue in Marechallico tribunali, ubi lites heraldicae deciduntur, et etiam in ecclesiasticis negotiis, in quibus etiam jus canonicum Romanum restrictum tamen locum

locum habet. 3.1 Scotia antiquis utitur legibus municipalibus quae 1629. collectae et typis editae sunt; a temporibus tamen unionis valent et leges quae in parlamento latae sunt. 2 In Hybernia prius propriae vigebant leges, sed a tempore subjectionis, Anglicae. 3 Legibus Anglicis generatim objicitur quod quaedam nimis severae, quaedam nimis molles sint, et quod securitati rerum non undequaque provisum sit; praecipue cum omnia ea, quae expresse per leges prohibita non sunt, impune

A privilegio feloniae eximitur homicidium voluntarium; stigmatisatur tamen in brachio sinistro, ut alia vice agnoscatur; nobilitas tamen exempta est a poena ustulationis. 13.1 Tortura in Anglia jam a longo tempore locum non habet, sed omne delictum debet probari, et si quis convincatur per testes, propria oris fassio non requiritur; etiamsi neget delinquens, tamen sententionabitur; summe tamen necesse est ut delinquens respondeat judici, sive negatione sive affirmatione; nam si

ex accisa omnium objectorum 4 600 000; ex praestatione fundorum immobilium 2 000 000, ex hordeo tosto 113 000 Ł; ex ceteris adhuc reveniis ! 1 000 000, proin 10 213 000 Ł. 2.1 Habentur etiam extraordinariae rubricae, nempe titulo taxarum tempore nativitatis et mortis nec non conjugiorum. 2 Dein taxae propter expeditiones taxarum; item proventus fiscalitatum; et si haec omnia non sufficerent, recurritur ad novas portiones et titulos, ex quibus frequentissimus est lusus lotto, ea tamen

Regnante Elisabeta massa circulantium monetarum fuit ad 4 000 000 Ł S. aestimata. Anno '684. ad 18 000 000 Ł, anno '748. aestimabatur ad 30 000 000 Ł, quae et hodie est massa. Chartarum circulant 150 000 000 Ł S. 4.1 In Scotia a tempore unionis eadem est monetae ratio; habent libras, marcas (medias libras, solidos et denarios). 2 In Hybernia perfecte aequalia sunt omnia; tantum quod solidus Hybernicus tantum 9 denarios valeat, Anglicus vero 12.

Religio antiquissimarum incolarum fuit ethnica, sub dominio Romanorum religio Christiana etiam in Anglia radices cepit; Scoti tamen diutius versabantur in idololatria, quae etiam per Brittos ulterius extensa est; sub exitum saeculi sexti frequentiores missi sunt missionarii tempore heptarchiae ad Angliam, qui adhibito omni conatu reduxerunt religionem Christianam per totam Angliam; pontifices non contenti potestate spirituali quaerebant etiam jura temporalia, praecipue regnante Ioanne Sine Terra, qui multa concessit Inocenti 3--o pontifici;

Daniam et Sveciam; ad meridianam spectat Gallia, Hispania, Portugallia, Italia et Helvetia, nec non Sabaudia. 2 Uterque habet suam cancellariam et subalternos; archivum, sigillumque regni his commissum est; praeter hos a tempore unionis habetur secretarius tertius ex parte Scotiae, qui etiam est consiliarius status; et ex parte coloniarum Americarum habetur 4--tus, qui tamen duo non habent eandem activitatem cum prioribus; negotium tamen coloniale spectat ad

executioni dare debet, manipulat regios reditus. 2 Id ipsum in Scotia obtinet, ubi antiquitus haec dignitas haereditaria fuit familiis privatis, modo rex confert pro suo arbitrio, excontentatis familiis; etiam Consilium status cessavit in Scotia a tempore unionis. 3 In Hybernia eadem est regiminis ratio quae in Anglia; habet Hybernia rectorem nomine regis, et etiam vice-rex apellatur, seu LordLieutinant. 7.1 Hybernia tamen ut provincia vi armorum subjecta satis

deficiunt. 3 Libertatis maxime sunt amantes, hinc etiam aliis libenter succurrunt, qui in periculo sunt eam amittendi; vitia communia Belgarum sunt avaritia et habendi cupido; haec omni ex parte censeri non possunt, hic enim stimulus ipsis originali tempore summe neccesarius fuit. 4 Arguitur etiam intemperantia eorum in potu, utut vinum ipsis non crescat; hoc tamen ex physicis explicari debet rationibus, illi enim intra aquas habitantes debent roborare corpus suum per labores copiosos delassatum; sexus

provincias gubernabant. 4 Republica semel enata mutatio facta est per se in negotio regiminis; dignitas tamen vicarialis retenta est, ad regendum populum qui jam assuevit regi per gubernatores, quamquam jam tunc gubernium penes status esset, et ab hoc tempore permansit vicarius praecipua dignitas in Belgio, exsecutorque decretorum statuum; habuit tamen haec dignitas multos adversarios, uti in historia vidimus, hinc exstincta aliquoties est haec dignitas generalis vicarii; sed semper restituta est, et hinc anno '747.

Ex functione militari vicarius est summus bellidux copiarum Belgicarum; hinc copiae ipsi aeque fidelitatis juramentum praestant; ille nominat usque ad colonellum omnes officiales, ceteros status creant; praesidiorum commendantes nominat, ex candidatis tamen statuum; belli tempore, dum exercitum ipse ducit, etiam generales nominat vicarius. 2 Toti potentiae marinae praeest ipse; confert complures dignitates navales, et titulum admiralis gerit; si ipse non proficiscatur, vice--admiralis eius vices subit; praesidium gerit in

praesidium gerit in collegio admiralitatis; classis instruendae, conservandae curam gerit vi muneris sui; 10--ma pars praedarum maritimarum vicario cedit. 3 Interim proprio arbitrio nullam operationem bellicam suscipere potest, ad evitandas tamen molestias tempore belli adjudicantur ex conventu aliquot rei bellicae periti, qui vicarium ad castra sequuntur, et hos consulere debet in omni operatione sua. 5.1 Jura vicarii in specialibus provinciis sunt omnia ea, quibus gaudet intuitu totius reipublicae, in

omnibus officialibus singularibus, immunis est in sua persona et rebus omnibus; si naturam reipublicae huius consideremus patebit hanc dignitatem vicarii non esse necessariam, sed solummodo utilem reipublicae, praesertim intuitu rerum et negotiorum militarium; vidimus enim tempore intervicariatus statum militarem desolatum fuisse. 6.1 Geldria, quae ordine praerogativaque prima est, habet 2 status, nobilitatem et urbes 13; est divisa provincia in 3 quarteria: Noviomagense, Sudfaniense et Aramatense; status horum

3.1 Scutum Belgii foederati est leo aureus erectus in campo rubro, qui brachio dextro gladium tenet, sinistra fasciam 7 sagittis constantem. 2 Usque pacem Vestphalicam leo hic in capite habuit pileum libertatis, ab eo tempore vero coronam auream. 3 Antequam in libertatem fuissent asserti, scutum eorum fuit Pera mendicalis (Bettelsack), tardius navis fluctibus agitata, et in periculo fluctuans cum inscriptione Incertum, quo

ea, in quibus status conveniunt quotannis; Haga comitum (Grafen Haagen vel Haagen) est metropolis communis; est autem tantum pagus, sed is ingens, magnus, splendidusque et elegans; adest in ea palatium nobilissimum, Princen Hof, a Vilhelmo anno 1250. aedificatum, et ab eo tempore exornatum; narratur quod ligna a saeculo 13. necdum sint a vermibus corrosa; in hoc palatio vicarius habet residentiam et status consident; alias potissimum in bonis suis in Silva Ducis residet; ibi residet et consilium status et camera rationaria, adest officina

circumstantiis, adepta libertate sua cum se totos commercio darent, fervor militaris eorum languescere coepit in tantum ut coacti fuerint tardius peregrinam militiam suscipere. 2 Singulae tamen provinciae statarium militem intertenere debent etiam pacis tempore; exercitus tamen belli tempore communiter 100 000 est, pacis tempore a 30 000 usque 40 000; anno '770. militiae equestris unum escadron, militiae praetorianae vicari a 174 hominibus; 2 centurias turmae Hollandicae ad 258 capita, 6 legiones equestris militiae, singula

sua cum se totos commercio darent, fervor militaris eorum languescere coepit in tantum ut coacti fuerint tardius peregrinam militiam suscipere. 2 Singulae tamen provinciae statarium militem intertenere debent etiam pacis tempore; exercitus tamen belli tempore communiter 100 000 est, pacis tempore a 30 000 usque 40 000; anno '770. militiae equestris unum escadron, militiae praetorianae vicari a 174 hominibus; 2 centurias turmae Hollandicae ad 258 capita, 6 legiones equestris militiae, singula legio a 336 capitibus, proin

fervor militaris eorum languescere coepit in tantum ut coacti fuerint tardius peregrinam militiam suscipere. 2 Singulae tamen provinciae statarium militem intertenere debent etiam pacis tempore; exercitus tamen belli tempore communiter 100 000 est, pacis tempore a 30 000 usque 40 000; anno '770. militiae equestris unum escadron, militiae praetorianae vicari a 174 hominibus; 2 centurias turmae Hollandicae ad 258 capita, 6 legiones equestris militiae, singula legio a 336 capitibus, proin 2016; 3--a regimina dragonera 1008, tota

marinae ad 720; 1 legio tormentariorum 1800 capita; 4 companiae cunicularii (Minörs) ad 208; ingeneurs ad 97; tota militia ergo 32 825 capita. 3 Praeter hanc militiam in Hollandia sola 10 000 provincialis militia anno '760. inducta est. 4 Tempore belli a Germanicis principibus erga annua subsidia conducunt sibi exercitum. 2.1 Respublica Belgica copiosis praesidiis munita est; in Geldria est Neomagum, Arenacum et Zutfania. In Transisalana Daventria et Zvolla. In Trencia est Trencia,

sunt 14; in 2--a sunt 30, quae Commendantenplätzen dicunt; in 3a sunt 16 Majorsplätze dicta; proin universim 60 munimenta. 4.1 Quod classem adtinet, etiam haec in longe inferiori deprehenditur statu quam olim; potentissima enim fuit classis eorum tempore belli Hispanici et Gallici; bello postremo vix 4--am partem habuerunt antiquae classis; modo ultra 30 naves vix numerat classis eorum, partim quia tuti sunt et in statu foederis vivunt cum Anglis, partim quia deficit commercium Belgicum, partim quia ipsae provinciae

6 In casu necessitatis fiunt etiam spontaneae oblationes societatum; quandoque societates etiam commerciales tributa imponunt suis subditis; huc pertinent etiam praedae tempora belli factae. 7 Hi reditus omnes Belgii ad 20 milliones pacis tempore computantur; horum redituum curam habet consilium status et camera. 8 Praeter haec quaevis provincia habet suos peculiares reditus fere ex iisdem titulis, nempe partim ex praediis publicis, partim ex monopoliis chartae signatae; praestatio, quae

neque fidem publicam unquam labefactabunt, cum adsit fundus securitatis sufficiens. § 8 De agricultura, manufacturis, etc. 1.1 Industria huius gentis omni tempore stupenda fuit parsimoniaque eorum summa; obest tamen ipsorum diligentiae nativa sterilitas omnium provinciarum; meliorationes tamen copiosas susceperunt, praesertim in domandis aggeribus aquis, exsiccandisque superfluis aquis, ita ut paucissimis incorrigibilibus

Belgii partim intra Islandiam et Luttiam capiuntur; pisces hos partim vivos perferunt in patria, partim statim in mari insalsant et hic est piscis Laberdan. 2 Alia est piscatura Halecum, Herringfischerei; haec est maxima eorum piscatio, praesertim ab eo tempore quo arcanum saliendi detectum est; hac piscatura 1500, imo etiam 2000 naves occupabantur, haec piscatura 25--a Iunii initium sumit et durat usque 25 Novembris, incipiendo in septemtrione, regrediendo semper ad patriam suam; perampla haec occupatio novissimis temporibus

habet et integra regna, intuitu quarum provinciarum societas omnia jura majestatica exercet; dependet tamen societas tota a statibus generalibus, omnia enim ex privilegio habent; societas haec in partibus provinciarum suarum 12 000 regulatae militiae habent, belli vero tempore duplicatur et triplicatur etiam, si necesse sit; praeterea 100 naves bellicas habent quae armantur tormentis a 20 usque 60; tota societas divisa est in 6 cameras, nempe Amsterodamensis, Midelburgensis, Delfensis, Rhaeterodamensis, Harlemensis et Encusiensis, singula

Levantinis, Turcicis Ducatons in Asia orientali utuntur. § 10 De negotio religionis 1.1 Scimus negotia religionis non ultimam causam esse cui existentiam et consistentiam huius reipublicae adtribuamus; ab eo statim tempore summa libertas religionis et conscientiae inducta est, sicque diversissimae religiones enatae. 2.1 Anno '579. in foedere Utrajectensi actum quoque est de negotiis religionis, decisum quoque est cuique provinciae integrum esse cuique

hae turbae usque '619. perdurarunt, quo in synodo Arminiani oppressi sunt. 4 Non tamen illico statuta synodi recepta sunt, sed primo 1651. in conventu statum generalium canones et decisa synodus Dorderacensis recepta et civitate donata sunt, ab eo ergo tempore dominans religio est dominans !, ceterae vero omnes, qualescumque sint, sunt toleratae; et ad munera eminentiora reipublicae nemo admittitur, nisi reformatae religionis. 3.1 Ab hierarchia ecclesiastica omni abhorrent Belgae, solos

regnis quae omnia suas leges distinctas habebant; sensim tamen Castilianae leges sunt factae universales. 2 Tales sunt leges de indivisibilitate regni Castiliani, 2--a de jure primogeniturae in successione; anno '252. sunt hae leges latae, quae omni tempore confirmatae sunt. 3 Carolus 5. et Phylippus 2. ad universam extenderunt Hispaniam has leges, virtute harum legum tota monarchia est haereditaria pro utroque sexu, imprimis succedit primogenitus cum

proprios habeat gubernatores, Phylippus tamen 2. exstinxit ceteras eius praerogativas; hoc saeculo Phylippus 5. etiam gubernium eius exstinxit Arragoniaeque gubernium Castiliae subjecit, cum Arragonia favisset Carolo 6--o et domi Austriacae in bello successionali, et ab eo tempore omnes provinciae sunt sibi incorporatae et monarchice gubernantur. 4.1 Status publici sunt 4: clerus, proceres, ordines equestres, et urbium deputati; status hi prius celebrarunt suas Iuntas de Las Cortas generales, hi tamen status

aurea, hac catena calibem et silicem alternatim repraesentat in suis articulis; extra solemnitatem ex rubra vel aurea ligula geritur; hic ordo est prius in Europa et honorificentissimus. 9.1 Recentissimus ordo anno 1771. fundatus est a Carolo 3. tempore nativitatis nepotis; insigne est stella in medio hominis effigie Beatae Mariae Virginis, in parte postica est nomen fundatoris Caroli, geritur ex ceruleo-lucida ligula cum limbo albo ad dextrum latus. 2 Habentur adhuc 4 ordines, qui prius erant

in parte postica est nomen fundatoris Caroli, geritur ex ceruleo-lucida ligula cum limbo albo ad dextrum latus. 2 Habentur adhuc 4 ordines, qui prius erant ordines ecclesiastici, modo tamen sunt saecularisati; ordines hi tempore cruciatarum expeditionum sunt enati; ordines hi sunt tres: 1. Sancti Iacobi de Compostella; 2. Calatrava et 3. Alcantara; omnes tres ordines ampla possident bona, praecipue magnus magister ampla bona habet; omnes hi ordines prius subjecti erant pontifici et a regibus

sola Navarra immunis est ab his extraordinariis praestationibus; posteribus ! tamen temporibus accisa invaluit in hac quoque provincia; urbs Madrittensis etiam solvit peculiarem accisam pro invectis rebus. 2.1 Praeter hos reditus dantur tempore belli extraordinaria subsidia potissimum ab ecclesiasticis exactum !. 2 Ad provincias Europeas accedunt etiam reditus ex America; in ea nempe in usu sunt diversae accisae, decimae, sic omnes decimae ex auro, argento effosso, decimae

est ex mala regiminis forma, neglecta financia et commercio; anno tamen '776. instituta est Coronae societas agricolaris, quae elaborat in evehenda agricultura suffulta ab aula. 2.1 Manufacturae et fabricae celeberrimae habebantur in Hispania tempore Saracenorum, iis exstinctis evanuerunt usque Phylippi 5--i tempora omnes manufacturae. 2 Has maxime Carolus 3. erexit, sic Madritti habetur porcellanae fabrica, ad S. Ildefonsum habetur speculorum fabrica florens, in qua mirae magnitudinis specula

sunt colonicalia; Portugalli enim primi erant qui navigatione detectiones novarum terrarum faciebant, sicque factum est ut in omnibus 3 orbis partibus suos occupationes facerent; in mediis orientalibus quidem possessiones eorum magnam diminutionem passae sunt per Belgas tempore subjectionis Hispanicae; in oceano Atlantico possident ex insulis Canariis Madera et Porto Santo; praeterea nonnullas insulas Azores, ex quibus Tercera precipua est; insulas Capitis viridis etiam possident; ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et testudines; in

a voto castitatis et eos saecularisavit. 2 Singuli hi ordines habebant suos magnos magistros, Ioannes tamen 3. hanc dignitatem propter authoritatem et proventus eorum amplissimos conjunxit cum corona; subinde tamen indulserunt reges, praesertim Hispanici tempore subjectionis, ut alios eligerent magnos magistros, sic anno 1749. est electus alter. 3 Praeter 3 hos ordines etiam Iohannitarum ordo est in Portugallia, qui ordo 29 commendaturas habet, ex quibus eminet prioratus de Crato, qui plerumque principibus

'772. 38 legiones peditum numerabantur cum 821 capite, omnes 31 198 capita; 12 legiones equitum cum 400 capitibus, omnes ergo 4800 capita. 2 Praeter has copias habetur etiam militia provincialis, ex rusticis coalescens, qui certis temporibus exercentur et tempore belli adhibentur ad arces et portis custodiendos et sunt facile 100 000. 3 Munimenta ex parte Hispaniae adsunt copiosae; ex parte Gallitiae habetur Viana, Valentza, Camina; ex parte Legionis Miranda, Luardia, et Castello Vranco; versus Extremaduram:

equestrium; 4--o) ex vectigalibus et teloniis per 20 p.c; 5--o) in lucro cudendorum monetarum; 6--o) lucrum ex diversis monopoliis, tabacae anno '674. introductum; 7--o) lucrum ex venditione officiorum publicorum; 8--o) proventus ex venditione bullae cruciatae per Phylippum 2. tempore subjectionis invecti. 3.1 Ex peculio privato, titulo praestationum, quae fundis immobilibus inhaerent; 2--o) titulo decimarum ecclesiasticarum; 3--o) ex 5--a parte auri et argenti in Brasilia effossi, hic conspicuus est proventus; 4--o) titulo

enormis est copia et hic fit ut aerarium communiter sit vacuum; debita adsunt enormia, hinc cartarum magna est copia circulantium. 5 Summa proventuum publicorum ante 40 annos ad 10 000 000 crutzadar aestimati fuerunt (= 1 florenus 12 denarii); ab eo tamen tempore valde aucti sunt reditus publici, ut facile ad 70 vel 80 000 000 librorum Gallicanarum (30 000 000 fl.) aestimari possunt. § 8 De industria, commercio 1.1 Res rustica apud Portugallos et in specie

Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem primo sub Iosepho accepit haec; Ullissiponae fundata est, sed per eundem translata est Coimbriam; Alfonsus 4. rursus Ulissiponam transtulit, et Ioannes rursus retulit Coimbriam; tempore tamen subjectionis Portugalliae multis annis desolata et clausa fuit donec recentioribus primo annis restaurata fuisset. 3 Altera Eborae residet, eam Henricus Cardinalis fundavit, quae proprie accademia est tantum, 1558. fundata est.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report