Your search found 9030 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5320-5488:

propter incredibilem mentis vim ac celeritatem ingenii ad tot nova etiam expedienda negotia tempus tibi deesse vel occupatissimo potest. Litteris quoque inter tot tantasque, quae te diu noctuque distinent cogitationes, nescio quid, aliquid tamen concedis temporis. Vetus illa quidem nonnullorum est opinio, falsa tamen ac contemnenda, otiosorum tantum hominum esse ac vulgarium tractare litteras, quas Principibus Viris in publicarum rerum procuratione versantibus minus decoras esse putandum sit. Faluntur profecto, qui haec

mentis vim ac celeritatem ingenii ad tot nova etiam expedienda negotia tempus tibi deesse vel occupatissimo potest. Litteris quoque inter tot tantasque, quae te diu noctuque distinent cogitationes, nescio quid, aliquid tamen concedis temporis. Vetus illa quidem nonnullorum est opinio, falsa tamen ac contemnenda, otiosorum tantum hominum esse ac vulgarium tractare litteras, quas Principibus Viris in publicarum rerum procuratione versantibus minus decoras esse putandum sit. Faluntur profecto, qui haec ita existimant. Compendiariam quandam esse viam per haec studia ad virtutem

rerum dignitas atque ipsius Veritatis pulchritudo nos per se satis trahere posset, si, prout a Natura quae nobis veri cognoscendi cupiditatem ingenuit instituti sumus, ejus informationem studio atque exercitatione nostra excoleremus; tamen, quia specie rerum quas sensibus percipimus ita implicamur, eisque inhaeremus, ut erroribus corrupti optima Naturae semina hebescere sinamus ac paulatim obliterari, fit, ut, cum animum ad discendum adjungimus, id aegre a nobis ac cum labore fieri experiamur: proinde ea studia,

Philosophiam a tot doctissimis Viris illustratam atque ornatam considero, cujus aptius quam Cartesii rationem versibus reddendam suscepisses, ex his omnibus video neminem. Nam etsi eorum etiam, qui post illum eamdem excoluerunt, multa egregia quidem ac praeclara sint inventa atque instituta; tamen si haec potius reddere voluisses (quamquam nec interdictum tibi putas, ne horum etiam pleraque desumas, et nonnulla transferas ad ejus rationem, cujus e fontibus praecipue rem hauris) neque ea versibus convenissent, quippe quae calculis ac Geometriae rationibus nimis sunt impedita, neque cum

dicuntur, ita sane dicuntur, ut, quo quaeque res est obscurior, eo facilius nescio quomodo atque apertius explicetur. Quid quod non eadem res a te solum dilucide, sed venuste etiam ac satis splendide sunt dicta. Etsi enim non ambitiose res excolantur, neque temere positi apparatus redundent; inest tamen suus rei cuique cultus atque adhibitus comis quidam ac simplex decor, ut facile Lucretii rationem in scribendo assecutum te esse quis possit agnoscere. Elucent vero aliquando inter doctrinam ac severiores sententias

sermone expediri videmus; sed facit, ut te horter ipsamet rei tam arduae praestantia ac magnitudo; et ex eo, quod hactenus in quamplurimis fere aeque difficilioribus praestitisti, conjiciens, idem etiam in hoc praestare te posse confido. Ne tamen imparati ad rem veniant, qui haec legent, atque ut omnium rerum seriem non explicatam (secus enim commentario opus esset) sed indicatam praevideant, Argumenta ad singulos libros tuos scribere volui; ex quo appareat, me, et si valde mea opera te juvare non potuerim, omnino tamen tibi deesse

tamen imparati ad rem veniant, qui haec legent, atque ut omnium rerum seriem non explicatam (secus enim commentario opus esset) sed indicatam praevideant, Argumenta ad singulos libros tuos scribere volui; ex quo appareat, me, et si valde mea opera te juvare non potuerim, omnino tamen tibi deesse noluisse. Vale. APPROBATIO. Philosophiam a Benedicto Stay Ragusino

cujus etiam laudes ad Vers. 63. persequitur. Post descriptam in libro superiori Mundi hujus dispositionem, causas ejus et principia se traditurum in hoc promittit: et quamvis exortum Mundi nulla primordia antecesserint, cum a Deo is statim perfecte atque absolute conditus fuerit; tamen permagni referre ait, quibus a primordiis proditurus fuisset, ut omnia, quae in eo nunc fiunt, rite peragantur, exquirere. A versu. 132. igitur haec habet: Materies omnis, ex qua haec rerum universitas componitur, fuit initio divisia in innumerabiles particulas, quae et seorsim

animadvertimus, lucida nempe, pellucida, et opaca. Ubi primi Elementi copia repletis Pilarum intervallis superavit, hanc redundantem in axem, cum in gyrum moveantur, majorem vim a medio Vortice recedendi habent; cum in gyrum moveantur, majorem vim a medio Vortice recedent habent; non recedunt tamen, cum superiores semper impedimento sint in ferioribus: in quo particularum effugere contendentium nisu naturam lucis ait esse positam. Tum a Vers. 210. declarat unius Vorticis polum contigui Vorticis Eclipticae obversum esse; proinde primi Elementi materies elabens (potest enim ea

divitiis anxietatem redarguit. LIBRI QUATRI ARGUMENTUM SE jam medii Operis labore perfunctum cogitatio *** quae adhuc pertractanda restant, ait animum despondere; recreari tamen officii sui erga nobiles Viros, quibus haec nuncupat, recordatione, iisque placendi fluido excitari. Protinus, ut aquae aeris et ignis, de quibus hoc libro acturus est, utilitates commemoravit, singillatim eorum naturam explicare a Ver. 84. aggreditur. Aquam igitur docet laevibus oblongis ac

descriptionem. LIBRI QUINTI ARGUMENTUM CUM Divina Mens in rebus omnibus, quas condidit, eluceat, atque animo conspici a nobis possit, nihil tamen ait magis, quam Hominem claram atque expressam ejus imaginem exhibere. Toto itaque hoc libro Hominis naturam consideraturus jam ab ejus generatione atque exortu incipit: idque a vers. 65. ad 116. Tum Animam in cerebro locat, unde per totum corpus nervorum propagines diffunduntur,

deum ipsum ultimum esse Bonorum Finem, et cum nobis unum expetendum proposuisse; cujus cum infinita Natura sit, eadem explere nostrorum animorum desiderium potest. Sed in hoc mortalis vitae cursu optare tantum Bonum ac sperare possumus, id plene assequi, in eoque acquiescere non valemus: interim tamen relicta nobis hic est quaedam etsi non perfecta Beatitudo, quae in fana mente ac tranquilla sita est. His latius explicatis, nostrorum Actuum, quos ad ultimum Finem dirigere nos oportet, naturam ad vers. 572. considerat; tum Regulam, ac normam, ad quam eos componere debemus, ait

et mente videntur
75  Esse in Natura, num sint? tum quodque quid extet?
76  Quid Deus, atque Animus, quid Corpora? Et unde coorta
77  Et quibus a causis, et qua ratione? vacantes
78  Tu tamen his adhibe dictis aures animumque;
79  Dum maria et terras circumfusumque peragro
80  Aëra, sidereique vagor per moenia mundi.
81  Invenies etiam, teque hoc longe omnibus unum

confecta numismata, quorum
136  Si non pauca minus vel pendere, deteriori
137  Vel retegas longe, quam par, constare metallo,
138  Plurima tum ex cumulo quamvis sincera rearis,
139  Non tamen ante tibi recipis, quam singula libres,
140  Singula quam pura teneas conflata metallo.
141  In nummis igitur si legem hanc exigis aequam;
142  Illis nonne tibi ratio quoque suadet eandem

203  Subter aquis tonsae ut frangantur; namque videntur
204  Subter aquis frangi: pariter quoque caetera fient,
205  Veri prima fides inest si sensibus ullis,
206  Quae fieri sensus demonstrant: cum tamen omnis
207  Posse eadem fieri ratio cujusque refutet.
208  Ergo, si tollas rationem, opus esse fatendum est,
209  Nobis ut sensus (quamvis non claudicet ipse)
210  Causa sit errandi:

218  Res bene, ut alterius, nisi prave, non metat arvum.
219  Judicio sensus absistant: caetera sume,
220  Quae sua quisque tibi dant ordine convenienti.

221   Et tamen usque adeo primis haesere tenaces
222  Sensibus haud pauci Sapientum, in rebus ut esse
223  Nil usquam, quod non ipsi sensere, reantur.
224  Quapropter, quoniam nil, praeter corpus et ejus

loci: nam conscia vociferatur
364  Mens intus, claraque magis se luce videndam
365  Exibet, et sibi se dubitanti existere monstrat.
366  Quod si illam falli dicas, tamen usque necesse est
367  Sit, quae fallatur; nam si non esset, eadem,
368  Qua non est, falli porro ratione nequiret,
369  Cum nihilo nil conveniat: quapropter oportet,
370  Mens ut

370  Mens ut non possit, dum se putat esse, refelli.
371  Et quamvis dubitare queam, num scilicet ipse
372  Et loquar et videam, dum saepe videre loquique
373  Me reor; assimili tamen haud ratione valebo
374  Ambigere incertus, num sim; dum saepe videre
375  Mi videor, tecumque loqui, tibique edere versus,
376  Aut dubitare etiam: neque enim praesentior ulla

Continet amplexu, sed non extensus, ut aether,
534  Per loca, qui circum mundi latera omnia fusus
535  Stelliferi ad metas extollitur arduus orbis,
536  Sic tamen, ut teneat majori parte loci plus,
537  Parte minore sui minus, et non omnis ubique.
538  Omnibus omnis adest Deus, et videt omnia passim
539  Nuda et aperta sibi, quae rerum cumque geruntur,

568  Nunc, extra Summum quoniam nihil esse viddemus,
569  (Nec foret id Summum, si quid finiret id extra)
570  Non habet extremum: nullo ergo fine tenetur.
571  Unde animo tollas quantumvis, non tamen illuc
572  Pervenies, ut non infinitum usque relinquas:
573  Nam Summum est sine fine, sibi par denique semper.

574   Non alibi inquiras, quid sit Sapientia:

663  Non sit ad occasum versa altera, tum quibus imam
664  Respiciat terram, et quibus aurea caeli.
665  Tactu id saepe licet, quodcumque est, sensisicisque
666  Usurpare oculis nequeam; tamen usque necesse est
667  Partibus extensam naturam corporis esse.

668   Hinc mihi perspicuum est existere corpora posse:
669  Namque quod extensum est, ulla ratione

nimirum, resque videre,
678  Tangereque: in plures quoniam se vertere formas
679  Mens potis est, dum res varias ratione revolvit
680  Non una, verum varianti multiplicique:
681  Saepe tamen sensu, quae non velit ipsa, reluctans
682  Percipit, ut propiore manus cum laeditur igne.
683  Non igitur, quamvis mens omnia sentiat, omnis
684  Ipsa sibi causa est sensus: quare esse fatendum est

ratione remota
768  Cernimus illa eadem: longe aversantur arenas
769  Frumenta; at crescunt saxosis montibus Orni;
770  Flumina amant Salices; quaerunt sibi frigora Taxi:
771  Nec tamen in plantis animus ratioque videri
772  Debet inesse, licet sibi convenientia poscant,
773  Adversaque loci natura sponte recedant.
774  Adde, quod, ante oculos

Virorum,
844  Quorum cum primis Epicurus Democritusque est
845  In patriis ambo viventes molliter hortis.
846  Hi licet a vera lapsi ratione ferantur
847  Egregie multis in rebus, ob id tamen unum
848  Magnopere errantes merito insanisse videntur.
849  Haud aliter quam qui suspensam stare catenam
850  In liquido tantum velit aëre, tentet et auris
851  Innixam fabricare

animantum,
1022  Quotquot aquas caelique vias terramque frequentes
1023  Concelebrant, quod opus! quanta ars elucet in illis!
1024  Inspice parvarum tam tenuia texta volantum,
1025  Si tamen has ullis quis sensibus usurpare,
1026  Vermesque innumero numero quoque lumina nostra
1027  Plane elabentes animo mirante recense:
1028  Qui, quoniam vivunt, nervos et sanguinem et ossa

1063  Et movet, et facit, ut moveant; velut ipse catenam
1064  Si parte ex una teneas, agitesque, necesse est
1065  Annellos per pendentes ad caetera motus
1066  Ordine demisso descendat, qui tamen idem
1067  Ille erit, a dextra qui fit se sponte movente,
1068  Quamvis per medios annellos manet ad imos.
1069  Quin ipsum hoc, seriem quod dico continuatam
1070  Causarum a prima,

quod dico continuatam
1070  Causarum a prima, dici ne forte rearis
1071  Propterea, credas revera in rebus ut illas
1072  Esse; licet videnatur enim res saepe movere,
1073  Haud tamen ut moveant, illis largita profecto
1074  Vis ulla est; verum sancitae a Numine leges
1075  Cum poscunt motum, res quaeque moventur ab Uno,
1076  Quod primam dixi modo Causam; namque ita fuêrunt

Exuit, aut stabilem fixit mansura locum, quo
1114  Exorata velit populis decedere nunquam.

1115   Haec licet egregie vulgo disposta serantur,
1116  A vera ratione tamen sunt usque remota.
1117  Omnis enim Mundo, quaecumque inopina videtur
1118  Forte tibi res accidere, haud unquam quit oriri,
1119  Rem nisi praecedat sua causa; ideoque necesse est

1196  Nec recipit Mens posse aliud consistere Mentem;
1197  Sive sit illa sciens etenim dubitansve volensve,
1198  Oderit, optet, amet, metuat quoque, gaudeat, atque
1199  Tristetur, semper tamen est, ut cogitet: illo
1200  Tempore quapropter tantum, quo cogitat, extat
1201  Mens tibi, quandoquidem haec Mentis natura reperta.

1202   Sed quaedam tibi forsan in

inter se naturae per mutua nexae,
1385  Corpus uti atque Anima est, sanxit Deus; unde habet omnes
1386  Et sensus Anima, ipsa suos et corpora motus.

1387   Sunt tamen hic, facili qui non ita tendere gressu
1388  Sese posse putant, quo se purissima Veri
1389  Ostendit Regio; sed sentibus omnia duris
1390  Aspera confingunt, glomerantque per ardua gressus

1437  Commerci genus et nullius foedera legis.

1438   Quae cum audis, licet in multis male tuta videri
1439  Haec possit ratio atque incerto pondere nutans,
1440  Illa tamen vehementer ob id suspecta necesse est
1441  Sit tibi, quod tanto fuerit quaesita labore
1442  Tam procul, et tantos per flexus ducta per orbes,
1443  Ut se ipsa impediat facile, involvatque tenebris.

1448   Ergo harum Inventor rationum plurima profert,
1449  Hoc genus, ostenditque suae par mentis acumen
1450  Omnibus in rebus; seu cum probat omnia certis
1451  Corpora principiis componi, quae tamen ullas
1452  Non habeant partes, natura at simplice constent,
1453  Unde fluunt, quaecumque cluent in corpore quovis
1454  Officia, atque illis, qua fiant

1475  Hanc primo accepere a Numine, quod magis arcte
1476  Junxit utramque, lapis lapidi quam jungitur ullus.
1477  Tantum nam lapidem lapidis pars extima tangit
1478  Parte sui extrema tangentem, cum tamen extra
1479  Corporis alterius molemque locumque sit alter.
1480  Ast ulla in vivo nusquam est pars corpore, Menti
1481  Quae non jungatur; quoniam quacumque ciebis
1482  Corpus

1513   Quapropter jam multa vides communia habere
1514  Inter se Mentem corpusque, ut cernere lucem est,
1515  Tangere, odorari, atque cibos gustare palato,
1516  Et sonitus audire: tamen discrimen id extat,
1517  Illa omnem sensum quod possidet intus eorum,
1518  Perque oculos aures linguam naresque manusque
1519  Gustat, odoratur, videt, et contingit, et audit;

pluribus, Auctor?
1602  Quique, sua, fecit, videantur ut omnia luce,
1603  Ipsam non dederit Mens lucem ut cernere possit?
1604  Proinde potest etiam naturam agnoscere Summi.
1605  Non tamen hinc credas posse id comprendere Mentem.
1606  Non secus ac, quae sit triquetra aut quadrata figura
1607  Sive rotunda, tenent omnes, clareque scientes
1608  Percipiunt; sed non omnes, quod quamque

inter sese atque locatae,
43  Ut sic astrorum concursus tempora motus
44  Annorumque vices tempestatumque reduci
45  Ad proprias valeant causas, atque omnia constent,
46  Expediam: tamen ante tibi memorare juvabit
47  Quaedam, quae cunctis praemitti postulat ordo:
48  Nimirum, quoniam naturam corporis esse
49  Diximus extensam, quae restant, percipe porro.

tibi majus erit corpus, cum rarius extat,
74  Nec minus extensum, cum laxa foramina junxit.

75   Corporis et spatii porro nomina quanquam
76  Diverso distincta sono, tamen una utriusque
77  Est natura, utrumque suis quia partibus esse
78  Extensum pariter sensuque et mente videmus.
79  Quod magis ut liquidum fiat, facilisque sequatur
80  Haec mea

99  Quandoquidem nusquam, qui non extenditur aptus
100  Mensuris, locus est, nusquam reperitur inane.
101  Neve putes clausum vas omni corpore posse
102  Intus inaniri spatio tamen intercepto;
103  Nam si, quidquid id est, inter latera intima tollas,
104  Nil tum proinde, quod intersit, superare necesse est,
105  Propterea spatio quoque, quod fuit ante, vacabit.

superare necesse est,
105  Propterea spatio quoque, quod fuit ante, vacabit.
106  Quapropter laterum coëuntes undique costae
107  Jungentur, quoniam medium nihil esse videtur.
108  Nos tamen arbitrio vulgi persaepe vocamus
109  Illud inane, quod est sine re, quam debet habere:
110  Aequor uti vacuum est, cum nullo pisce natatur,
111  Aut Navis, si merce vacat; non plenior illa

249   His aliiaque tuum permultis de genere horum
250  Exemplis animum valeam disponere, ab ipso
251  Ne finem attingi in rebus non posse repugnes.
252  Non tamen hinc ausim de partibus infinitis
253  Corpora vel parvo vel magno quaelibet auctu
254  Constare, atque in eas quoque solvi posse docere.
255  Quis temere hoc, Superi, non audeat? Icariisque

acta furore,
261  Quam qui sublata caelum contingere dextra,
262  Aut totum se posse putet simul omnibus undis,
263  Quantus is est, late Oceanum exhaurire bibendo.
264  Non ideo tamen est frangendae ut reddere finem
265  Possis materiae, minimas neque fingere partes
266  In rebus solida constantes simplicitate,
267  Unde sibi avelli quidquam Natura reclamet.

perque aequora currit.
292  Verior ille temen motus, quo Natura per altam
293  Progreditur puppim; nam, si considat acerna
294  Projectus tabulata super, somnumque capessat,
295  Dum tamen et caelum permutat et aequora navis,
296  Expertem motu dicemus; puppis easdem
297  Quod partes respectat, et aeque distat ab illis.

298   Nec motum per se, quod primo

312  Non alio, quam quem simplex Natura reposcit.
313  Est suus in rebus decor omnibus et sua virtus;
314  Nec, si parva nequit magnis contendere Cycnis
315  Voce sua Philomela, minor tamen inde voluptas,
316  Dum canit, incussas silvarum commovet umbras:
317  Nec mihi Parrhasium Latii nemus, Arcadicoque
318  Tum de colle minus Pastorum docta Corona
319  Concinet, et

380  Neve meis quidquam possis diffidere dictis,
381  Tutemet acceptam circum aures tempora circum
382  Fundam volve manu; lapis ipse feretur in orbem,
383  Obliquumque sequetur iter, tamen usque repugnans,
384  Vimque reluctantis sentit manus; ocyus illa
385  Et quo circumagit fundam, vim fortior auget.
386  Laxata sac deinde patescat liber habena
387  Exitus; e funda

vim rationibus addunt;
422  Nunc locus est late per caelum et sidera ferri,
423  Multorum ut ratio, peragi quaecumque videmus
424  Astra per et terras et mundi concava, constet.
425  Dum tamen in magni partes discurrimus orbis,
426  Naturam ante oculos, quae condidit omnia, summam
427  Semper habe interea, et nunquam obliviscere primam
428  Hanc Causam summeque bonam summeque potentem:

595  Est opus, haec quonam fiat variantia motu?

596   Propterea, caelo fieri qua singula constet,
597  Usus erat rationem aliquam reperire: neque illa
598  Credendum tamen est nobis quod condita rerum
599  Summa sit haec: quis enim temere id non crederet audax,
600  Ex infinitis rationibus et mage pulchris
601  Et mage naturam ad rerum facientibus harum,

conciliatu.
630  Sic quoque Sol fluido atque agitato corpore constet,
631  Ut, quae circumstat se cumque, ardore furenti
632  Transferat, atque illo caeli rotet impete partes;
633  Sed tamen ipse manens una in statione quiescat,
634  Nec loca permutet variis regionibus errans;
635  Signa velut caelum rutilant quae fixa per altum.

636   Debet materies

tuimur caeli in regione patere,
639  Qua ratione queant palantia sidera ferri?
640  Num cuneis debent et acuta cuspide praese
641  Rumpere iter? semperque via luctarier arcta?
642  Ne tamen hanc ob rem penitus per inania ferri
643  Astra putes, liquidis permixtum aut rebus inane:
644  Nam, praeter spatio quod ab omni exclusimus omnem
645  Naturam

cingit de parte, suisque
658  Perfluidum hoc caelum conjunctam amplexibus ambit)
659  Debet ab illius circumferri impete, et una
660  Immotam lustrare moventis lampada Solis.
661  Non tamen hic agitare loco scelus esse rearis
662  Tellurem, Vestamque sua e statione movere,
663  Propterea, quod in hoc quid mundo fiat eorum,
664  Non doceo, at fieri quid possit, ut omnia constent.

Jovis Terraeque feratur
704  Vortex: in magno veluti nam turbine aquarum
705  Conspicias ferri circum persaepe minores;
706  Sic licet immoti volvatur ab impete Solis
707  Saturnus, tamen ille pari ratione volutat
708  Circa se quinos astrorum concitus orbes:
709  Juppiter at quatuor circumvehit, ocyus illos,
710  Quos se propter habet; tarde, qui longius absunt.

796  Ut facit, igniferum cum Solem adversa tuetur
797  Exoriensque cadentem, et nocte argentea tota
798  Fertur agens currus lucentes aemula Solis.

799   Cur tamen interdum vultum improvisa micantem
800  Umbra tegat Lunae, cur fontem luminis ipsum
801  Deficere innubi cernamus in aethere Solem,
802  Reddere quam possim rationem, pauca necesse est

videmus
851  Lunam agere obliquos; modo ab Austro truditur errans
852  Brumales longe ad flexus, vicibusque recurrit
853  Aestiferam in partem gelidis Aquilonis ab oris.
854  Dum tamen interea citraque ultraque per orbem
855  It, redit, in geminis magnum oppositisque necesse est
856  Luna locis Terrae secet orbem, quo via flectit
857  Signiferi se circum, et iter bis transeat illud.

914  Pulsabant omnes, atque aeribus aera ciebant
915  Terrifico sonitu, possit qui vincere cantus,
916  Ne moveant Lunam auditi, caeloque refigant.
917  Has tamen errorum nubes jam cognita rerum
918  Causa resolvit, et ex animi ratione repellit.
919  Quod si eadem nostra quoque nos aetate lateret,
920  Forsitan insanam [quis contra spondeat Auctor?]

lapis excidat alto,
1167  Subduci non proinde locum, quo concideret, si
1168  Tranquillo ratis in portu religata maneret?
1169  Proin queat ut Nautis recta cecidisse videri;
1170  Et tamen obliquo cadit ille per aëra motu;
1171  Et vere obliquum cernunt in littore stantes.
1172  Sic grave pondus, ubi celsae de vertice turris
1173  Aspicis in terram recta ruere, atque ferire

perquam
1399  Tenuia, quae faciunt oculis albescere caelum.
1400  Idque tibi manifesta palam res indicat, ex quo
1401  Per vitreos caelum omne tubos lustrare repertum est.
1402  Cum tamen hac in re, quae nunc ita constat aperta,
1403  Ante Viri incertis varie rationibus omnes
1404  Errassent: ni Democriti sententia solers
1405  Esse, quod est, dubia tantum conjecerit in re.

1463   Huc accedit, uti, qui terras puppe relinquunt
1464  In mare progressi, primo navalia portus
1465  Littoraque auferri cernentibus experiantur;
1466  Cum tamen et turres possint montesque videri;
1467  Donec summa etiam vanescant culmina demum.
1468  Contra, ubi jam terris accedunt, vertice primos
1469  Aspiciunt montes, eductaque culmina rarae

1488  Collata ingenti cum Terrae totius auctu,
1489  Exiguus pulvis convexa per aera rotarum
1490  Esse videbuntur, vel si quid tenuius extat.

1491   Ne tamen idcirco Terram aeque a parte rotundam
1492  Esse putes omni; media nam forsitan illa
1493  Excrevit paulo convexior in regione,
1494  A geminis compressa

1518  Sternere, quam validas Urbes et Regna potenti
1519  Hostibus evictis quatere atque evertere Marte.
1520  Quanquam ille et sumtis cui non metuendus in armis
1521  Bellipotens? vult pace tamen sibi quaerere laudem,
1522  Illa concussas medius componere Gentes
1523  Gaudet, et arte sua pacatum cernere Mundum.

1524   Quod superest, Zonis praecinctam quinque

1575   Quae quoniam docui, quod restat percipe porro.
1576  Principio globus hic, Tellurem quem vocitamus,
1577  Et Maria et Terras ingenti amplectitur orbe.
1578  Qua tamen in Terras spatiis extenditur amplis,
1579  In partes multi scissum voluere quaternas;
1580  Nos unam incolimus, quae nunc vetus Orbis habetur;
1581  Quandoquidem priscis fuit haud incognita saeclis.

50  Magnifica ante oculos vel cum se nocte Theatra
51  Auro et picturis et lumine fulgida multo
52  Objiciunt, resonatve modis vocalibus aër.

53   Dum tamen interea te ad caelum Gloria tollit,
54  Ipse ego Musaeo pergam tua dicta lepore,
55  Namque aliquis lepor est Musis, contingere, et illum
56  Doctrinae fontem suavi conspergere cantu.

106  Constiterit, qualis post longos constitit annos
107  Parti perfecta ex omni, quia Mente creata est
108  Illa, cui summa est simul Ars et summa Potestas.

109   Id tamen haud nostris quidquam rationibus obstat;
110  Scilicet, ut si, Hominum quae sit natura, requiram,
111  Et quibus a causis habeant exordia prima;
112  Esset opus potius, quo semine qua ratione

cum summa potuissent Numinis arte
125  Haec infinitis rationibus esse coorta;
126  Eligere e numero tanto quamcumque relictum
127  Quis neget arbitrio nobis, veramque fateri?
128  Dum tamen omne, quod ex illa deducere pergo,
129  Rebus, quas caelo fieri terraque tuemur,
130  Conveniat, neque secum in re quoque discrepet ulla.
131  Quare age jam, Mundi quae sint Primordia, dicam.

potest reperire per intervalla Pilarum;
233  Idcirco rapidi vi turbinis egredietur
234  Per partes elapsa, polis quae longius absunt.
235  Vix elapsa tamen curu se proferet extra;
236  Ecce recepta polo vicini Vorticis intro
237  Illabetur eo, quo fugerat, impete cursus.
238  Hac nunquam ratione potest cessare meare

polo vicini Vorticis intro
237  Illabetur eo, quo fugerat, impete cursus.
238  Hac nunquam ratione potest cessare meare
239  Inter contiguos rapidae vertiginis aestus,
240  Illa lege tamen, tantum per aperta polorum
241  Ut queat endogredi tenuis natura Elementi;
242  Undique at extremis laterum de partibus exit.

243   Atque ubi materies ea Vorticis

625  Abscessit, non lux aciem reflexa valebit,
626  Ut videatur id a nobis, contingere nostram;
627  Quandoquidem intersunt mediorum immensa locorum.

628   Ut tamen in dubiis varia est sententia rebus;
629  Contendunt multi vaga Vortice Sidera nostro,
630  Ut Venus et Mavors et Juppiter, esse Cometas,
631  Qui magnos circa Solem rapiantur in orbes,

longe immanibus ire.
635  Proinde ubi jam longeque a Sole recessit
636  Astrum, haud a nobis lumen, quod tenue reflectit
637  Ob longinqua, quibus distat, loca, posse videri:
638  Posse tamen, proprius cum Soli accessit; ab ejus
639  Si tamen haud radiis propioribus involvatur,
640  Si supera et nostrum clara de nocte feratur
641  Per caelum; magnos ita rentur scilicet orbes

a Sole recessit
636  Astrum, haud a nobis lumen, quod tenue reflectit
637  Ob longinqua, quibus distat, loca, posse videri:
638  Posse tamen, proprius cum Soli accessit; ab ejus
639  Si tamen haud radiis propioribus involvatur,
640  Si supera et nostrum clara de nocte feratur
641  Per caelum; magnos ita rentur scilicet orbes
642  Talibus absolvi diuturno tempore ab Astris:

quae sunt servata, queamus
648  Per caelum ut certos horum deprendere motus.
649  Propterea possis quoque dicere, corpora circum
650  Multa Cometarum a medio raptarier Astro,
651  Non tamen immoto, sed Solem obeunte manentem;
652  Rapte quoque ut lunam Tellus vehit: illud at ingens
653  Non posse ob spatium, quo jam procul usque recessit
654  Disjunctum, tenui dispersa luce videri.

majoribus intervallis
803  A medio distent; vicinius illa locentur
804  Queis solidi minus est auctus. Et mole minori,
805  Quam Tellus, quamvis Mars sit, magis ipse videtur
806  Esse tamen solidus, cum plus a Sole recedat:
807  Majorum libratur enim cum mole Pilarum.
808  Praeterea mage quae distant, ea segnius orbem
809  Conficiunt, quam quae Soli vicina feruntur;

supera rationes mente revolvis.
905  Idque tibi certo possum promittere, mentis
906  Non a te magnas ullam rem poscere curas,
907  Conque sequi parvo te plurima posse labore;
908  Si tamen institeris vestigia certa viaï.
909  Namque ut montivagus Venator, saepe feraï
910  Signa pedum silvis ubi comperit, impiger illuc
911  Consequitur gaudens, quo pergunt ducere fixa

sint verba labore
921  Conquirenda, queant numeris quae clausa modisque
922  Carminis obscuras penitus res lumine claro
923  Convestire, tuaeque diem praepandere menti,
924  Oblector tamen in condendis versibus ipsis.
925  Quin etiam Veri mentem magis ipse necesse est
926  Quaerendi labor alliciat; praestantius ejus
927  Nam desiderium est, et mentibus altius haeret;

in aëra jactum;
1022  Decrescit quoniam pariter fuga. Certaque constat
1023  Praeterea haec ratio, si per declive feratur,
1024  Atque inclinato volvatur in assere pondus.
1025  Haud tamen immensis ita quovis tempore posset
1026  Augeri spatiis deorsum fuga corporis: aeque
1027  Ad celerem tandem lapsum fateare reduci
1028  Namque opus est; siquidem novus ictus materiaï

1160  Securos fontem illimem cognoscere in haustus,
1161  Purus qui ante alios longeque levissimus extet.
1162  Tum quoque consimili solidarum pondera rerum
1163  Deprendi ratione queunt: tamen ante necesse est
1164  Hoc teneas, solidi quod major corporis auctus
1165  Majorem amittat partem gravitatis in undis,
1166  Sustentatur enim majori a mole liquoris.

saepe videntur
1436  Qui trahere ad se res tenues, et fundere circum
1437  Scintillas; nam cum quodam plerumque nitore
1438  Lucis vis sese nostris ea sensibus offert.
1439  Ut tamen haec facili coram ratione queamus
1440  Perficere, usus erit, claro quam carmine scribam,
1441  Machina tam miris ut fiat idonea rebus.
1442  Ante alia aptatur vitri globus, ut queat axe

tenui pendentia nodo,
1482  In terram haec recta non coget vergere pondus,
1483  Sed paulum nova vis infusa attollet, et ipsi
1484  Diriget, undanti constent ut recta catenae:
1485  Si tamen interea propiore ciebis ab illa
1486  Scintillas digito, subito prolapsa redibunt
1487  Pondere subjectam recta spectantia terram;
1488  Nam tum mira fluens ab eis avertitur aura.

1522  Nescio qua ratione; sed haec magis excolet aetas
1523  Altera, noscet et his etiam ulteriora repertis.
1524  Quid magis infestum, quam frigidus humor aquaї,
1525  Ignibus ex undis nihilo tamen hic minus ignis
1526  Exilit, et gelidae scintillant undique lymphae.
1527  Parvaque si fluitet super undam cimba, propinquum
1528  Insequitur digitum, velut

res comprimit aura.
1852  Unde quidem fluidus vi tanta polleat aër,
1853  Posterius referam; satis est modo scire probatum
1854  Duritiem rerum repeti quoque ab aëris auris.
1855  Non tamen aëriis ut non sint dura sine auris
1856  Corpora: namque etiam dixi tibi ab aethere partes
1857  Urgeri circumque premi immotasque teneri.
1858  Motu nempe sua pars e statione recedit,

demum
1890  Coepissent, dum mollia adhuc, velut unda, fluebant.
1891  Corporis at contra natura videtur opaci,
1892  Cum licet intra se claudat permulta viarum
1893  Intervalla, tamen vel recta foramina non sunt,
1894  Interrupta locis vel pluribus atque reflexa;
1895  Ut facili nequeat lumen transire meatu;
1896  Mille repercussum variis se flexibus intra

1922  Evaleat, pecudum saecla omnia commemorando,
1923  Quotquot aquas scindunt, scopulis et quotquot inhaerent?
1924  Usque adeo est variis repletum animantibus aequor.
1925  Et tamen, ut supra retuli, quodcumque creatur
1926  Aequoris aut undis, terrasve vel aëris auras
1927  Concelebrat, re non alia differre putandum est,
1928  Quam forma motu concursu principiorum,

radere tigna,
1955  Perque forare, solumque etiam proscindere terrae;
1956  Partim ex argento simulacra nitentia Divûm
1957  Ponimus, ornamusque auri fulgoribus aras.
1958  Quamvis ista tamen dent vitae praemia dulcis,
1959  Ima condita adhuc melius tellure jacerent.
1960  Nam neque nunc ullus gladii foret usus et aeris
1961  Incurvi, serimus queis mutua vulnera nosmet

2026  Quam Reges, nunquam esse fames quos ulla coëgit;
2027  Namque famem, ut placeant, epulas condire necesse est.
2028  Denique divitiis sine magnis plurima possunt
2029  Delicias etiam substernere: si tamen aequa
2030  Sit mens in rebus, tranquilla ut tempora degat. LIBER

qua transit, oportet,
214  Mole sua rapidis iter auris contrahat: alveum
215  Fluminis ut magnis educti molibus arctant
216  Pontes, atque undis pilae venientibus obstant:
217  Non tamen idcirco celeris minus effluit amnis:
218  Inveniunt nam quo majora obstacula, cursus
219  Accelerant rapidos magis, et magis usque fluentes
220  Eluctantur aquae: sic tu quoque credere possis

et proinde diei
238  Bis fundi scopulos super, et lavere aequor arenas;
239  Bisque vado labente relinquere littus, et Aestu
240  Decrescente retro ferri, et sorbere lapillos.
241  Non tamen haec orbem, quo Terram scilicet ambit,
242  Ut supra docui, rapitur levis aura per aequum:
243  Nam qua fit Martis clypeoque hastaque minantis,
244  Et Veneris caelo propior, sese orbis utrinque

montis crustis ita defluit humor,
359  Erumpitque viis in aperta latentibus extra;
360  Ut jam Rivus aquas serpenti deferat alveo,
361  Et prima tenues effundat origine Fontes.
362  Si tamen haec etiam fundendis Amnibus impar
363  Causa videtur, et ex aliqua tibi parte vacillat;
364  Et quia jam sese vis tanta evolvit aquarum
365  Undique per terras tam multis Fontibus omnes;

quas reddere possint.
536  Postremo excipiunt venientia Flumina multi,
537  Et simul emittunt extra; velut esse Lemanum
538  Scimus, quem Rhodani transmittunt desuper undae.
539  Nec tamen immotis venientes transque meantes
540  Immiscentur aquis: quod mirum haud esse videbis
541  Propterea, levior quia Fluminis unda jacentem
542  Immotamque

vapori,
592  Per brumam idcirco (fit enim tum frigidus aër
593  Densior et gravior) recipit retinetque vapores
594  Agmine majori, quam cum idem rarior aestu est.
595  Halitus iste tamen supera ascendentis aquaї
596  Si gravior solito fit, uti se tollere longe
597  Non valeat, terrae sed valles integat imas,
598  Insideatque casis, et agrestia culmina inumbret,

uti ningat, cum corpora parva vaporum
639  Inter se varia coalescunt apta figura
640  In floccos, adjecto ut labi pondere deorsum
641  Possint in terras turba majore coorta;
642  Nec tamen in guttas liquidae solvantur aquaї;
643  Nam vetat id fieri frigus, quod saevit in altis
644  Acre locis; stipat namque ipsos ante vapores,
645  Quam juncti

in undas.
698  Per noctem clausae quin tectis uberiori
699  Humore exsudant plantae, foliisque madescunt
700  Plus, quam quae caeli sub aperto tegmine rorant;
701  Quo quamvis sileat, tamen est agitatior aër.
702  At fiunt gelidae tenui de rore Pruinae;
703  Ros ubi nimirum constrictum est frigore multo,
704  Duruit inque gelu, parvaque incanuit unda.
705  Interdum

transire meatus
799  Cum facile haud possit, velut ante, recludere multa
800  Vi contendit ea constricta foramina parte,
801  Inque situm chalybemque arcumque referre priorem
802  Si tamen ille diu flexus linquatur, ut intra
803  Demum aperire novos possit sibi multa meatus
804  Materies, facile haec quibus egrediatur apertis;
805  Amplius haud arcus poterit resilire, sed usque

aereus orbis
850  Glutine cui subter jungatur; hiantiaque ora
851  Prorsus claudat, uti de parte extrinsecus ulla
852  Vas non possit in hoc immissa illabier aura.
853  In medio tamen aes subter pertunde, quod ore
854  Extremo subeat conserti fistula ferri;
855  Transversum medio cui septum impone canali;
856  Possit uti claudi pariter, pariterque recludi,

882  Antlia quem cohibet, per apertum expelle foramen:
883  Dein iterum atque iterum demitte, et tolle vicissim:
884  Exhaustum crasso demum vas Aëre prorsus
885  Constabit; tamen usque levis tenuisque manebit
886  Aura, potest quae se vas insinuare per ipsum:
887  Transit enim levis aura per aera et saxa per aurum,
888  Et si quid solidum magis est et durius istis.

tenuisque manebit
886  Aura, potest quae se vas insinuare per ipsum:
887  Transit enim levis aura per aera et saxa per aurum,
888  Et si quid solidum magis est et durius istis.
889  Non tamen hac possunt Animantum vivere saecla:
890  Si namque exhausto quaevis Animalia vitro
891  Sint inclusa, simul cum deficientibus auris
892  Deficiet quoque vita: cita nam morte repente

901  Et magnam in molem sese explicat; atque ita crescens
902  Rumpitur interdum, vis intus tanta animaї est.
903  Nam quamvis primo sub rugis parva lateret
904  Aëris aura; tamen, cum non extrinsecus Aër
905  Exhausto premeret vesicam vase receptam,
906  Sponte sua molem se dilatavit in amplam
907  Quantulacumque. Sed his quoque rem superadjice miram;

quae sese extendit in altas,
938  Qua locus aurarum cumque est, caeli regiones.
939  Proptereaque pari libratae pondere sese
940  Mutua sustentat, et aquae suspenditur augmen.
941  Si tamen infundas argenti pondera vivi
942  Pro lympha, vitrumque revolvas, altius illud
943  Haerebit paulo, bis denos ad digitos quam
944  Additus octonus; tantundem hoc densius unda est

Aër,
974  Aestifer interdum vel cum furit Auster, et omnem
975  Africus involvens nigrantibus aethera nimbis;
976  Aër quandoquidem leviorque et rarior aestu est.
977  Non tempestates tamen his praescire futuras
978  A causis dabitur, non omnes novimus ipsi
979  Praeterea, quae se immiscentes omnia turbent
980  Indicia, et certos nullo nos tempore reddant.

turbine pontum.
1068  Protinus a causis, quas paulo diximus ante,
1069  Quis jam posse neget ventos consurgere iisdem,
1070  Undique qui variis oriuntur partibus orbis?
1071  Inter eos tamen, et Ventum, qui frigore Zonam
1072  Temperat ardentem, quidquam discriminis esse
1073  Novimus haud aliud, nisi quod, quae causa perennem
1074  Hunc facit, haec alios eadem nunc murmura flantes

1076  Haud secus ac eadem dat causa perennibus undis
1077  Currere per terras fluvios, contraque protervos
1078  Torrentum sinit ire haud longo tempore fluctus.
1079  Praecipua a multis tamen horum causa petenda est,
1080  Exhalat semper quos terra, vaporibus; illi
1081  Per tractus educti occursantesque liquentes
1082  Aëris atque una commixti proelia pugnasque

labens.
1187  Perque diem in terras liquido flat ab aequore Ventus
1188  Propterea, salsis quia Sol attollit ab undis
1189  Multos, unde tibi commota fit aura, vapores:
1190  Terrarum tamen hi congesti montibus altis
1191  In mere prorumpunt noctu; tum frigida in aequor
1192  E terris ferri Ventorum flabra, necesse est.
1193  Denique saepe solet magna impendente procella,

movente;
1373  Quandoquidem radii gutta excipiente coacti
1374  Exurunt primo fructus in flore tenellos,
1375  Lactentesque ardore suo populantur aristas.
1376  Per vitrum collecta tamen densataque Lunae
1377  Lux, qui sentiri possit, no ulla caloris
1378  Unquam signa dedit; quoniam tam rara profecto
1379  Pervenit huc ad nos, ut vel conjuncta per artem

quos sustulerat Sol luce vapores,
1464  Frigore nocturno densati forte per auras
1465  Accenduntur, uti subitas tum serpere flammas
1466  Huc illuc caelo videamus saepe sereno.
1467  Si tamen ille cito violentior halitus exit
1468  Impete, Fulmen erit: nam sulphure praedita constant
1469  Fulmina; declarant ejus quod inusta vapore
1470  Signa notaeque graves halantes sulphuris auras

auras
1471  Plus, validis quam quae tormentis missa feruntur,
1472  Mobilitate viget Fulmen; terraque sub ima
1473  Desuper intortum celeri plerumque sub ictu
1474  Conditur: interdum tamen, ut globus igneus, errans
1475  Cursitat huc illuc vel venti a turbine raptum,
1476  Comburenda trahunt vel quo sua pabula tractu;
1477  Propterea e terris quoque in altum surgere visum,

et commoti relligione
1555  Delapsos in opem credunt ex aethere Divos:
1556  Propterea elatis conspecta in lumina palmis
1557  Pacem orant votis certantes addere vota,
1558  Vota tamen positis obliviscenda procellis.
1559  Saepe quoque et flavos Puerorum lambere crines
1560  Ignis perque jubas transcurrere visus equorum,
1561  Perque

columnae;
1579  Horridaque accenso praebent spectacula caelo:
1580  In varias abeunt formas variosque colores,
1581  Et veluti a ventis huc impelluntur et illuc,
1582  Discurruntque: tamen sunt raro corpore, namque
1583  Sidera per longas translucent undique virgas.
1584  Auroram Boreae multi dixere: sed illam
1585  Quovis cumque voces tu nomine, dum tibi constet

1583  Sidera per longas translucent undique virgas.
1584  Auroram Boreae multi dixere: sed illam
1585  Quovis cumque voces tu nomine, dum tibi constet
1586  Ejus, quam referam, ratio; tamen ante refelli
1587  Quaedam, ne veri specie capiaris, oportet.
1588  Multi non alia gigni ratione putarunt
1589  Hunc ignem caeli in spatio, quam mutua mixtis
1590  Et super accensis

ut saepe prope Aetnam
1675  Trinacriae magnis subsultant Motibus Urbes;
1676  Ipsaque conspiciens montem vicina Vesevum
1677  Parthenope instabili crebro tellure vacillat.
1678  Ante tamen magnos, quam fiant, noscere terrae
1679  Concussus, poterisque graves praedicere casus;
1680  Altis inficiat si nidor sulphuris undas
1681  In puteis: namque huc atque illuc halitus imis

halitus imis
1682  Discurrens specubus se in rara foramina terrae
1683  Insinuat, lymphisque suos commiscet odores;
1684  Si quoque terra graves gemitus et murmura reddat.
1685  Haec tamen, et, genus hoc, quae sunt permulta Tremoris
1686  Indicia haud constant nobis manifesta, queamus
1687  Ut vitare: etenim perraro contigit ullus
1688  Terraї Motus, praedictus qui fuit ante:

Fatorum et cladis acerbae
1806  Quidnam agere? amissis rebus Patriaque Suisque
1807  Moerentes alii Divos exposcere mortem
1808  Certabant; alii contra non vulneris ictu
1809  Expertes tamen huc atque illuc vociferantes,
1810  Vitaї nimium cupidi mortem fugitabant,
1811  Et terram effuso signabant sanguinis imbre:
1812  Interdum tamen a tergo velocior instans

non vulneris ictu
1809  Expertes tamen huc atque illuc vociferantes,
1810  Vitaї nimium cupidi mortem fugitabant,
1811  Et terram effuso signabant sanguinis imbre:
1812  Interdum tamen a tergo velocior instans
1813  Mors veniebat ob exhaustas vel denique vires,
1814  Vel quia murorum deprensos desuper ingens
1815  Mactabat casus: nonnulli membra trahentes

namque sub ipsis
1836  Lapsi qui domibus vitârant funera lethi,
1837  Sub tignis sub fornicibus sub parjete fracto
1838  Subque cavis circum occlusi obstructique ruinis;
1839  Posterius tamen hos lethi vis corripiebat
1840  Saevior, heu! vivos dissolvens ignibus artus.
1841  Ardebant, collapsa licet, tamen aurea tecta
1842  Aurataeque trabes, veterum monumenta Parentum,

1838  Subque cavis circum occlusi obstructique ruinis;
1839  Posterius tamen hos lethi vis corripiebat
1840  Saevior, heu! vivos dissolvens ignibus artus.
1841  Ardebant, collapsa licet, tamen aurea tecta
1842  Aurataeque trabes, veterum monumenta Parentum,
1843  Templorum decora, atque antiquae insignia Gentis.
1844  Quin etiam lapides flamma liquefacta per ipsos

potis audaces in Solem tollere vultus,
2  Arduus evecta lucis cum lampade fulget?
3  Scilicet ipse suo se lumine condit, ut ejus
4  Fulgoris nequeant acies vim ferre tuentum.
5  Haud tamen idcirco non rebus in omnibus ipsum
6  Cernimus, effusa quas irrigat undique luce
7  Aetheris ex oris, varioque nitore colorum
8  Imbuit efficiens, ut possint quaeque videri.

longos denique cursus
40  Ardet ut in Patriam laetus quoque Nauta reverti;
41  Rebus ab externis itidem nos visere nostra, et
42  In nosmet rediise juvat, nostrumque minorem
43  Mole, tamen longe praestantem caetera, Mundum
44  Undique lustrantes animo peragrare sagaci.
45  Quare age, quidnam Hominis natura, quid intus agatur,
46  Percipe, nec credas istis promittere velle

nobis quae multa geruntur,
60  Dicere, qua fiant ratione, animique ministros
61  Scrutari sensus, variosque evolvere demum
62  Affectus, quibus et Corpus percellitur et Mens.
63  Ante tamen qua sint Hominum mortalia saecla
64  Edita dicendum ratione, atque unde coorta.
65  Omnia principio quaecumque animalia terras
66  Concelebrant, genus alituum

rebusque magis moveatur ab illis.
186  Et quia non Homines diversas dissimilesque
187  Sortiti mentes ulla ratione videri
188  Possunt, hasque pares, par est, fateare creatas;
189  Et tamen inter se longe distare tuemur
190  Moribus ingenio, debent variare videri
191  Corpore pro vario fibraeque et molle cerebrum
192  Et vapor aurarum; qui cum de sanguine constet,

202  At Lacedaemoniis ea pinguis crassaque terris;
203  Pinguis item Arctois in finibus atque remotis
204  Urbibus a pelagi longe pulsantibus undis.
205  At plerumque tamen vi pollent mentis et acris
206  Consilii multo loca fervida sole colentes,
207  Vel loca, qua salso spumant liquida aequora fluctu:
208  Quandoquidem salis et magni natura caloris

quanto fervore exculta Virorum
227  Ingenia emicuere antiquis aemula Grajis.
228  Moles praeterea Pueris crescentibus artus,
229  Et molles pariter fibrae sunt; progrediente
230  Ossa tamen nervique simul firmantur ab aevo;
231  Denique durescunt senio, longeque tenaces
232  Et rigidi restant; quapropter mollior aetas
233  Effigies rerum facili ratione receptat;

vapores
271  Impellunt digitos certo cum tempore, certa
272  Cum ratione, velut quoque fuerant ante; sequuntur
273  Impulsum digiti, chordisque loquentibus errant.
274  Intermissa diu tamen et desueta per annos
275  Sint opera, ut sensim non excurrentibus auris
276  Oclcusumque illis iter obstructique meatus
277  Reddantur; tunc aut prorsus sublata facultas
278  Illa

haeret, membra plicabit;
326  Ast ubi diffugient aurae, subito evacuatus
327  Protendet sese, pariter protendet et artus.
328  Scilicet haec fieri, cum Mens jubet ipsa, videmus.
329  Ne tamen hinc credas, quod motus causa Voluntas
330  Nostra fit in nobis; quanquam illi membra movere
331  Cum libuit quaecumque, moverier illa videmus.
332  Novit an ipsa suus qui sit modus artubus auras

liquor undique rodit;
473  Seque, facit, vertant dissutaque disque soluta
474  Protinus albentem in succum longeque liquori
475  Consimilem lactis. Quibus id tamen esse videtur
476  Fermenti genus in nobis merito inficiandum,
477  A motu repetunt omnem rem, viscera semper
478  Quo concussa terunt epulas, et mollia reddunt
479  Pabula, quo

puppis dedit, Oceanique
616  Sulcat adunca vias; imum contingere fundum
617  Quamvis interdum demisso pondere funis
618  Non valeat, quantum nec aquae signare profundae
619  Sit spatium, tamen a scopulis et syrtibus aequor
620  Id tutum docet esse, quod unum noscere refert.
621  Eja age nunc, Sensus quo pacto quisque sua re
622  Afficiatur, habe. Primo non sedibus unis

regionibus haeret:
624  Undique Tactus enim totos in corporis artus
625  Diditur, et Sensus in se uno continet omnes:
626  Omnis enim sensus Tactu fit: dicimus illum
627  Praecipue tamen (atque ista secernimus in re)
628  Quid calor et frigus, sentire, et mollia quae sint
629  Duraque, quid siccum quid contra constet et humens,
630  Atque ubi sit multum laevoris et asperitatis;

icta dolore.
670  Si manus in pugna permixta caede calenti
671  Abscissa a trunco cui decidat, atque trementes
672  Jam per humum digitos agitet moribunda; queretur
673  In digitis tamen atque manu sentire dolorem
674  Truncatus, parti velut ac foret integer illa
675  Credere, si nescis rationem, forte recuses;
676  Crede tamen, quoniam id ratio quoque vincere debet:

agitet moribunda; queretur
673  In digitis tamen atque manu sentire dolorem
674  Truncatus, parti velut ac foret integer illa
675  Credere, si nescis rationem, forte recuses;
676  Crede tamen, quoniam id ratio quoque vincere debet:
677  Per fibras etenim cerebri e regione fluentes,
678  Queis et trunca manus constabat, fertur ab illo
679  Vulnere

vibrentur ut aurae:
827  Mollia quapropter vix opportuna tremori
828  Sunt, et vix Sonitus, ut plumbum lanaque, reddunt.
829  Et quae densa magis quoque sunt, magis esse sonora
830  (Si tamen interea constent paria omnia) debent;
831  Plures quandoquidem partes quatiuntur ab ictu.
832   Aic quoque vividior defert et densior aër
833  Majorem Sonitum fremitu majore

densat;
836  Perque diem voces non exaudire valemus
837  Tam facile, ut gelidae taciturno tempore noctis.
838  Praeterea in partes circum vox diditur omnes;
839  Unaque missa licet, tamen aures perciet omnes
840  Omnibus in populo: nam motus ubique propagat
841  Circum sese aër: veluti si marmora ponti
842  Strata gravi ludens ferias turbesque lapillo:
843  Nempe

concussum dextra laevaque moveri
847  Aëra posse, retroque simul, simul ante propelli
848  Deorsum etiam sursumque et in omnes undique partes?
849  Interposta tamen si sint loca longius aequo,
850  Denique per magnum spatium confundier auras
851  Aëris et minui fremitus missamque necesse est
852  Turbari, ut nequeas verba internoscere, vocem.

secundum est
1010  Atque obstare recurrenti: vel deteret ergo
1011  Partem aliquam illius, vel prorsus sistet eundem
1012  Sic quoque si gemini prope distendantur, eodem
1013  Non apti tamen ad vibrandum tempore, nervi,
1014  Alter pulsato nunquam tibi consonat uno;
1015  Namque cito illius motum, quem scilicet ictus
1016  Primus inire facit, contraria sistit iniquo

reclusa foramina possit
1108  Corporis, ut vitrum liquidamque ut permeat undam,
1109  Incidat et recto delabens desuper ictu;
1110  Tramite decurret nusquam deflexus eodem:
1111  Saepe tamen recta, cum desuper incidit idem
1112  Scilicet obliquus, non quit regione viaї
1113  Pergere, in ingressu sed coeptam cogitur ipso
1114  Inflexus mutare viam: si densius extet,

si regione venirent:
1209  Illaque propterea visas referamus, oportet,
1210  In loca res, radiis quae respondere videntur,
1211  Nostra licet fracti detergant lumina, rectis.
1212  Non tamen a Speculis, quae constant aequore laevi,
1213  Transferri res haec ratioque valebit ad illa,
1214  Extima queis facies convexa aut concava constat:
1215  Concava namque augent pariter removentque figuras;

viribus extant:
1283  Quare dissimili motu impulsuque cieri
1284  Quamque sua pro natura debere fatendum;
1285  Corpora proin vario collustrant tincta lepore.
1286  Haec veris propiora, tamen non vera fateri
1287  Esse potes; quoniam non clarant de genere horum,
1288  Quid fiat, verum fieri quid possit: at ipsum
1289  Jam quoque, quid fiat, quid verum denique constet

1403  Ordine per caeli regionem extenditur amplam.
1404  Hoc fit, ubi in guttis bis reflectuntur aquaї
1405  Ingresi radii: quod idem pila vitrea montrat,
1406  Si suspendatur paulo tamen altius, ante
1407  Quam suspensa fuit, quoniam transire videtur
1408  Paulatim saliens a rubra luce per omnes
1409  Exinde at fuscos mage pallidulosque Colores.
1410  Ire coronatum

tertia constat
1444  Membrana, in fundo est Oculi, contexta minutis
1445  Reticuli in formam fibris, gignuntur ab uno
1446  Quae nervo, veluti plexi uno a stipite rami.
1447  Interiora tamen nigro penetralia muco
1448  Obsita sunt Oculi, ne possint clara reflecti
1449  Lumina, nec radii sensum turbare repulsi.
1450  Tres etiam Humores Oculus gerit, exteriorque

simulacra papyro,
1475  Illapsi quarum radii per tenue foramen,
1476  Errantesque greges et arantes jugera Tauros
1477  Silvasque collesque et pictos floribus hortos,
1478  Omnia parva, tamen vivo distincta colore.
1479  Sic quoque Pupillae medium lux missa foramen
1480  Ingreditur; lens humoris Crystallina porro
1481  Excipit, et fractam membrana jungit in ima,

et superas picturae ascendit in oras
1490  Imus, item e superis contra regionibus alter
1491  Ordine mutato fractus demittitur infra:
1492  Non est propterea tamen ut videare videre
1493  Sub terris volvi caelum, vallesque profundas
1494  Nubiferis extare jugis, inversaque subter
1495  Tecta in praecipites semper pendere ruinas:
1496  Quaeque

in eodem fornice mundi
1609  Suspicimus, licet inter eos immania caeli
1610  Sint spatia: at, mediis quia corpora nulla videntur
1611  Interjecta locis, aeque distare tuemur.
1612  His tamen atque aliis, quas dehinc clarabimus ipsi,
1613  Permultis, genus hoc, opus est rationibus addas
1614  Mentis opinatus quosdam, deducta per usus
1615  Quae longos teneris jamdudum in rebus ab annis,

a sideris oris
1657  Qui veniunt, adituque mage insinuantur aperto.
1658  Adde quod hi liquidis plus infringuntur in auris
1659  Redentes terram et tranantes aëra densum.
1660  Et tamen a nobis mage tunc ea sidera distant,
1661  Alti quam cum se suspendunt cardine caeli.
1662  Nam mole pari haud aequis si corpora distent
1663  A nobis

auctus;
1673  Nam minor ipsius depingitur intus imago.
1674  Porticus idcirco, cum summa a parte videtur
1675  Longa, pari quamvis hinc inde stet edita ductu,
1676  Paulatim angusti tamen in fastigia coni
1677  Contrahitur jungens supera imis, dextera laevis.
1678  Et quoniam arctatur spatio majore locorum
1679  Angulus hic; possunt adeo distare remota
1680  Corpora,

imago
1904  Cum cerebro est impressa boni: contraque molesto
1905  Tristamur languore, malo praesente Dolentes
1906  Cum premimur, moestasque educit causa querelas.
1907  Saepe tamen fit, uti molestique hilaresque sine ulla
1908  Esse quidem causa nobis videamur; ut aegri
1909  Cum sumus, aut nigro tempestas nubila caelo est,
1910  Nubila Tristitia nobis mens aegraque constat.

1911  Contra, nescio quae, perfundunt Gaudia mentem,
1912  Sanum si valeat corpus, caeloque sereno
1913  Rideat alma dies: neque causam advertimus ejus
1914  Laetitiae: nihil illa aliud tamen esse videtur,
1915  Quam, quod sancitum est, animae cum corpore foedus,
1916  Corpore uti sano valeat, languente sit aegra.
1917  Est quaedam in nobis tamen et moerere Voluptas;

1914  Laetitiae: nihil illa aliud tamen esse videtur,
1915  Quam, quod sancitum est, animae cum corpore foedus,
1916  Corpore uti sano valeat, languente sit aegra.
1917  Est quaedam in nobis tamen et moerere Voluptas;
1918  Quandoquidem tali cum sanguis et aura vaporum
1919  Multa sit in motu, qualem percepta requirit
1920  Res, et conveniat status illi corporis omnis;

ora colore
1991  Ora genasque videbis, et ambos lumine vivo
1992  Fulgere flagrantes oculos, corpusque valentes
1993  Experiere repente novas acquirere vires.
1994  Cum nimius tamen est hic motus Laetitiaї,
1995  Sanguis abundanti pulmones impete complet
1996  Usque adeo, ut nequeat tum porro expellier inde:
1997  Proin respirandi subito interclusa facultas

2039  Seu Reges, magnis seu Gentibus imperitemus
2040  Victores populorum, et multis multa paremus
2041  Commoda divitiis, Sapientum seu teneamus
2042  Templa serena, minus nihilo tamen est obeundum,
2043  Ac ignota Virûm si Pubes terrigenarum
2044  Simus, et effusi triviis pars ultima Vulgi.

Boni nisi summi propter amorem.
107  Aspice dentatam, quae signat tempora, molem,
108  Quam variis varii volantur motibus orbes
109  Intus, et excurrant varia regione, rotarum:
110  Et tamen una movet major rota primaque cunctas
111  Mobilis, hinc motus cum tempore profluit omnis.
112  Sic quoque multa gerunt Homines, variisque moventur
113  Rebus, at ex una tamen omnia origine pendent,

110  Et tamen una movet major rota primaque cunctas
111  Mobilis, hinc motus cum tempore profluit omnis.
112  Sic quoque multa gerunt Homines, variisque moventur
113  Rebus, at ex una tamen omnia origine pendent,
114  Quod sibi quisque Bonum summum velit, appetat unum.
115  Summum deinde Bonum nil novimus esse, nisi illud,
116  Quod bene cum teneas, aliud non amplius optes:

vita necesse est,
184  Tempore perpetuo constet mansura, nec ullos
185  Formidet tristes, qui vertant omnia, casus.
186  Ergo felicem veli possint caetera vitam
187  Reddere Divitiae, tamen illa a parte videmus
188  Deficere, instabiles quoniam sunt, longa nec, illae
189  Queis maneant, nobis promittere tempora quimus;
190  Cum tueamur, uti modo res attollat in amplas

longe cum semper ad illam
266  Deficiant, quam quae regnando possideantur.
267  Audin Pellaeum Juvenem, cui tota subacta est
268  Cum terris Aurora suis, cui paruit Orbis,
269  Flere tamen, tristesque e corde educere questus?
270  Scilicet angusto terrae quod limite Regna
271  Arctârit natura sibi sua: namque putabat,
272  Democriti quod

in altera vota.
397  Dum, quod avemus, abest, longe id superare videtur
398  Caetera; post aliud, cum contigit illud, avemus;
399  Et sitis in vita semper nos torret hiantes.
400  Haud tamen hoc ipsum longe non utile nobis;
401  Quaerere nimirum semper, quod deficit, aegroque
402  Esse animo, nullisque diu requiescere rebus,
403  Ex omni nequeant quae reddere parte beatos;

atque suis contingere votis.
407  Quare tam longe abducit nos devius error
408  Propterea; quoniam, cum simplex unaque summi
409  Sit natura Boni, disjunctum quaerimus illud
410  Nos tamen in rebus: namque illa Potentia summa est,
411  Quae nullius egens sibi sufficit, unaque Clara,
412  Et summe per se pariter Venerabilis una est,
413  Laetaque, gaudendi quae causas invenit in se:

482  Denique, jam suavi fruitur dulcedine victrix.
483  Motibus externis quoque dat, sua cuique, Voluntas
484  Principium, et multi motus per membra rigantur,
485  Ut Mens ipsa tulit. Non est tamen ista potestas,
486  Cui pugnare quidem contra atque obsistere quidquam
487  Non queat, in servos Domini quam nempe potentes
488  Exercent; sed, uti sua Reges regna gubernant

penitus non impedit illos,
494  Atque refraenat, ubi vi multa saepe cientur;
495  Nec valet: usque adeo saevi plerumque tumultus
496  Diraque seditio magno se concitat aestu.
497  Haud tamen infesto commotam turbine Mentem
498  Corripuisse valent et victam cogere flecti,
499  Si tamen ipsa libens non cedat, at usque repugnet.
500  Haec est, quam nostro sentimus corpore legem

usque adeo saevi plerumque tumultus
496  Diraque seditio magno se concitat aestu.
497  Haud tamen infesto commotam turbine Mentem
498  Corripuisse valent et victam cogere flecti,
499  Si tamen ipsa libens non cedat, at usque repugnet.
500  Haec est, quam nostro sentimus corpore legem
501  Saepe reluctantem supremae legibus aequis
502  Reginae, nisi cum victam se dedidit ultro.

a nobis nolentibus invitisque
508  Multa geruntur: uti nigras in carceris umbras
509  Cum quis vi rapitur, quamvis eat, ire videtur
510  Ingratîs. Non internis tamen ulla potest vis
511  Actibus inferri: neque enim inviti quid amare
512  Possumus, aut odio contra quid habere coacti:
513  Tunc etenim nolletque volens, invitaque vellet,

518  Reddit. Item Metus est, quo nos plerumque coacti
519  Quid facimus; veluti deprensi forte latronum
520  Insidiis multum redimenda effundimus aurum
521  Pro vita. Non est penitus tamen ut videamur
522  Id facere inviti, siquidem pejora volentes
523  Declinare: velut merces cum projicit altum
524  In mare, quod nigris ferviscens aestuat undis,
525  Naufragium

notavit,
545  Oraque, supremaque errantia lumina morte.
546  Causa quidem lethi Cephalus fuit; attamen insons
547  Invitusque suos sub Tartara misit Amores.
548  Mens porro vult sponte tamen non libera semper
549  Plurima: Libertas siquidem nihil esse videtur,
550  Quam res posse agere, et contra, velut ipsa tulit Mens,
551  Non agere: haec nostrae jam porro in utrumque potestas

virtus) possent ditescere rapto:
760  Nimirum moresque feri corruptaque vita
761  Barbarie aeternae poterant confundere formam
762  Legis, et umbratum Rationis condere lumen.
763  Si tamen iterea vel dira in Mente latentem
764  Lucis inocciduae voluissent excutere ignem,
765  Inque suae interius Rationis templa reverti;
766  Collustrata illo Mens sanctae lumine Lucis

injussos mollia late
826  Arva darent foetus, per et omnes undique campos
827  Florida fulgerent viridanti prata colore;
828  Ver foret aeternum: quoniam ratione relicta
829  Mens tamen ad coecos interdum corporis ictus
830  Flectitur, et rapitur frustra Regina suique
831  Juris corporeis a motibus exagitata;
832  Virtutisque via deflecti, juraque Legis

manusque
900  Esse malas, oculosque et linguam evellite, clamet:
901  Namque Homines persaepe mali convertere in usus
902  Crura manusque solent et linguam et lumina pravos.
903  Tu tamen, O, resonans strepitu quem Porticus audit,
904  Quisquis es, humanum, si jam potes, exue pectus,
905  Motus Laetitiae procul aufer, et aufer Amoris
906  Atque Odii, pariterque Metum pariterque Dolorem

911  Quae bona sunt, seseque malis defendere possint?
912  Scilicet Affectus, ut venti velaque navis;
913  Quae licet interdum correptas turbine puppes
914  In syrtes in saxa ferant; tamen usus eorum
915  Non est, ut pelago pereant spumante carinae;
916  Auxilium salsas verum scindentibus undas
917  Ut praestent, et amica ferant in littora

funditus ipsam
945  Rem, novitate sua quae perculit, inspiciendi.
946  Inde tibi multae manârunt utilitates,
947  Queis vita certe expertes essemus in omni
948  Nil admirando: tamen hic quoque saepe cavendum,
949  Ne desiderium Ratio non temperet: illa
950  Nam sine saepe solet supera se tollier audax
951  Mens, et inaccessae scrutari

1006  Suffundunt Mentem tenebris, ut cernere verum
1007  Non queat, et prave de re proin judicet omni.
1008  Et quamvis omnis Rationem haud audiat ipsam
1009  Interdum motus; Menti tamen usque potestas
1010  Certa manet, nunquam cedendi denique victam.
1011  Si velit, illa quidem perstat, velut ardua ponto
1012  In medio circum latrantes sustinet undas

1048  Ut nequeas contra violento obsistere bello,
1049  Utendum insidiis: rem subtrahe sensibus ipsam,
1050  Quae te commovit: capere arcem si nequeat vi,
1051  Obsidione fameque tamen capit hostis: oportet
1052  Nam sine re magni languescant denique motus,
1053  Quae nova continuo, si sit prope, vulnera jactat.
1054  Nascitur Ambitio

possunt per pascua laeta
1059  Tantum exaudiri voces, atque Agricolarum
1060  Spectari duri, dum vertunt arva, labores;
1061  Exulat illa eadem procul, aut sopita quiescit.
1062  Ne tamen et semper fugiendo vincere speres;
1063  Scilicet in nostro latet hostis corpore, non est
1064  Quem fugere infestum, nisi tute tibi obvius obstes:
1065  Non facile est siquidem sedare, vel omnia tentes,

ipsum
1115  Denique quid faciat Finem, quo tendimus omnes,
1116  Dicendum, quanquam tibi non ignota profecto est:
1117  Ejus qunadoquidem praclara laude refulges:
1118  Non ideo nostros tamen aspernabere versus:
1119  Nam si non aliud, saltem laetabere tanto
1120  Scilicet ornari te pulchrae dotis honore.
1121  Virtus est igitur constans et certa

ulla timendum
1215  Errorum, quibus haec offendat vita, perîcla.
1216  Ipsa caput merita cingit Regina corona,
1217  Ipsa tenet sceptrum, Virtutibus imperat ipsa:
1218  Quantum magna tamen reliquas supereminet omnes,
1219  Eloquar invitus, tantum Prudentia rara est:
1220  Nam, quid sit rectum quid pravum qualibet in re,
1221  Mutato quoniam res ipsae tempore semper

requiritur usus;
1236  Et nisi non longis tandem venit usus ab annis.
1237  Non animos igitur Juvenum facere ulla sagaces
1238  Gestarum poterit brevis experientia rerum.
1239  Haud tamen hac illi prorsus Virtute carerent,
1240  Consilia in dubiis vellent si exposcere rebus,
1241  Et dociles semper praebere Monentibus aures.
1242  Nam neque saepe Viros aliorum inquirere mentem

ultra
1349  Ipsa aliud quidquam, quam par ut constet utrinque
1350  Permutandarum pretium mensuraque rerum:
1351  Omnia natura quanquam communia constant,
1352  Privatumque nihil; tamen et communia primo
1353  Quae fuerant, sua fecerunt vel forte vel armis
1354  Vel quondam in vacuum veniendo aut denique pactis
1355  Legibus; ex illo quia quisque, quod obtigit olli,

1361  Et violat legem; Ratio nisi suadeat ipsa
1362  Praescripto rigidae tum forte recedere legis;
1363  Nempe infinitis quoniam, quaecumque geruntur,
1364  Res variare queunt rationibus, et tamen omnes
1365  Lex nequit idcirco comprendere praeque videre;
1366  Ut Ratio legis vim temperet aequa, necesse est,
1367  Interdum, et variis, quae tum contingere possunt,
1368  Pro

qui ferus intulit ipsam?
1376  Forte putes, videas illum cum flere querique,
1377  Hunc animo contra nimium insultare feroci,
1378  Omne malum soli, patitur qui scilicet, esse.
1379  Et tamen hunc longe miserum minus esse fateri
1380  Debes, alterius factis qui urgetur iniquis,
1381  Quam qui injustitiae; namque hinc injuria manat,
1382  Obruit indigno foedans se crimine; pejus

tristem producere vitam.
1538  Hos et fortuna, Superi, donate manenti,
1539  Hos et inexhaustis auri cumulate metallis,
1540  Publica perpetua vivant in commoda vita.
1541  Haud tamen ingentes subito profundere nummos,
1542  Atque ubi non sit opus, Ratio suadebit: egere
1543  Namque Homines, constant queis prodiga corda, necesse est:
1544  Cum vitanda prius (Ratio sic suadet) egestas

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report