Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: A?O?EGE.... Your search found 271 occurrences
1 2 3
Occurrences 1-100:1. Anonymus. Epitaphium Leonis Spalatensis,... [Paragraph | Section]
2. Anonymus. Obsidio Iadrensis, versio... [page 85 | Paragraph | SubSect | Section] Rursum murmurat ganeo populus et pariter cum illo multi generosi conciues suscipiunt maiores alas, cum nullum famis medicamentum nisi comessatio arbitratur. Ingens, cuius non extitit in primordio ipsius vrbis edificatione similis, egestas, nam vnica libra nefrendium argenteis tribus venumdabatur. Arietum intesticulatorum copia haberi non poterat pro vno nec pro infinito obolo. Taurorum et vitulorum libra quelibet argenteo bino et semis, caballorum ac mulorum quaterna deca, pro vnica soluebatur numis ternis deca et sex,
3. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section]
4. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] me vehet amplius, inquit,
5. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] ante omnes utilitatis habent,
6. Jan Panonije. Epigrammata et elegiae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] culpae, debita poena, meae.
7. Nikola Modruški. Nauicula Petri, versio electronica [Paragraph | Section] iudicabit] corr. lector A1 ex iudicabat Deus bis in id ipsum. Qui ergo puniti sunt postea non punientur; alioquin mentiretur scriptura, quod dicere nefas est. – Ceterum hoc de illis dumtaxat intellegere, monet Lombardus, qui inter ipsa flagella paenitentiam egerunt, quam utique Deus uel tenuem aut momentaneam tamen non aspernatur, quod uero hi, qui temporalibus non emendantur uerberibus, aeternis excrucientur tormentis. Idem ipse Hieronymus auctor est. Nam mox fere intulit: Quaeret hic aliquis: Si fidelis deprehensus in adulterio decolletur, quid de
8. Nikola Modruški. De consolatione liber, versio... [Paragraph | SubSect | Section] uel propter amoris aut augumentum aut conciliationem, siquidem istis tribus affectibus dona pretiosa animum praecipue immutare consueuerunt. Quamobrem et tribus tantum generibus hominum ea largiri solent: aut auaris, quorum opera egentes largitione eos corrumpere student, aut maioribus, quos honorare cupimus, aut amicis uel beniuolis, quibus uel nostrum amorem declarare, uel eorum nobis beniuolentia conciliare desideramus. Quos omnes necesse est ex muneribus dignis
9. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_16 | Paragraph | SubSect | Section] manum sentit, contrahens se abscindit custoditque opes suas ultione iustissima 102 . Rapacissima et famelica ales miluus nihil esculenti rapit unquam ex funerum ferculis 107 . Formicę Indicę aurum egerunt mireque custodiunt 121 . Suarum rerum satius, alieni auidus 133 . Senatorem et iudicem censu fieri queritur 141 . Seruari hominem lucri causa nefas esse
10. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_171 | Paragraph | SubSect | Section] idolis ad deuorandum. Ve ciuitati sanguinum etc. 189 . Filia Osee prophetę, cuius nomen Absque misericordia 189 . Contra Damascum, Gazam, Philisteos, Tyrum, Edom, Ammon, quia crudeliter egerunt in filios Israel 205 . Propter interfectionem et iniquitatem in fratrem tuum Iacob operiet te confusio, et peribis in ęternum 207 . Ve ciuitati sanguinum 209 .
11. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_201 | Paragraph | SubSect | Section] Crudelitas Caribdi et Oceano comparatur 114 . Quidam duos fratres occidit, tyrannum et adulterum, hunc patris iussu. Deinde captus a pyratis dimittitur, cum pater scripsisset, ut manus illi pręciderent. Ob hoc patrem egentem non alit. Disputatur, utrum debeat 121 . Supplicia tyranni in suspectam 128 . Pater filium abdicat, quod iussus patrem paricidii suspectum perimere, dimisit
12. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_233 | Paragraph | SubSect | Section] 430 .
13. Marulić, Marko. Repertorium, versio electronica [page kk1_252 | Paragraph | SubSect | Section] secum auferet etc. 105 .
Non dabitur aurum obrizum pro sapientia, nec appendetur argentum in commutatione eius
106 .
Diuites egebunt; quęrentes autem Dominum abundabunt.
XII .
Zanclen insulam prius continenti Italię iunctam secreuit, quod ibi Latonę matri sedes
denegata fuerat. Hyppolitum uitę restitutum ab Esculapio in adultam formam protinus extulit
et Virbium dictum in ualle Aricina collocauit. Egeriam Pompilii mariti mortem lugentem in
fontem sui nominis mutauit XV .
Aurora Cephalum, Procris maritum, adamauit. Diana Procri canem cursu inuictum et iaculum
sine errore dedit, illa Cephalo VII .
83 .
Fecerunt Pasca et Azima 84 .
Nolite lugere, dies sanctificatus est Domino; comedite etc. Festum
teabernaculorum.Dedicatio muri Hierusalem 87 .
Egerunt scenophegiam. FestumPhase 89 .
Dies uictorię Iudith celebris apud Iudeos 97 .
Dies qua a cęde cessatum est, cum Iudei accepta auctoritate a rege Assuero uindicarunt
contra inimicos suos solennis
Ex utraque parte fluminis lignum uitę afferens fructus
etc. Et omne maledictum non erit amplius, sed sedes Dei et Agni in illa erunt, et serui eius
seruient illi. Et uidebunt faciem eius et nomen eius in frontibus eorum. Et nox ultra non
erit, et non egebunt lumine lucernę neque lumine solis, quoniam Dominus Deus illuminabit
illos, et regnabunt in sęcula sęculorum. Amen XXII.
enim potum dederit uobis calicem aquę frigidę etc. IX. Vidua quę misit duo minuta in gazophilacium XII. Mulier effudit unguentum super caput Domini XIIII. Mulieres sequentes Dominum et ministrantes ei de sua substantia XV.
Labor. Renuntiant apostoli Domino quę egerant et docuerant, et ipse iubet eos requiescere pusillum et non continuo laborare. Laborantibus in remigando contra uentum affuit Dominus. Confortauit eos, et uentus cessauit V. Simon iste qui portat crucem in anguria, is est qui laborat pro laude humana. Cogunt enim homines hunc laborare, quem
323.
Vnde Bithinia. Bithinię et Paphlagonię situs 351.
Fortunatę insulę 357.
Vbi sint Nabathei 363.
Italię desciriptio 408.
VALERIVS MAXIMVS
Lis. Quę mulieres apud magistratus pro se uel pro aliis causas egerunt, liber VIII, caput
VERGILIVS
Libido. Nunc scio, quid sit amor 12.
Omnia uincit amor 15.
Amor omnibus idem etc. 38.
Ad inferos libidini dediti 129.
Labor omnia uincit improbus et duris urgens in rebus egestas 18.
Formicę 101.
Aegeon qualis centum cui brachia dicunt centenasque manus 187.
Liberalitas. Dona Didonis Eneę missa 66.
Heleni dona ad Eneam. Dona
Andromaches 90.
Crater donatus Acestę 161.
Dona Eneę ad Latinum 141.
esse ad beatitudinem 272.
VALERIVS MAXIMVS
imiteris malos. Psalmus XXXVI. Maligni
exterminabuntur. Psalmo eodem 111.
Cupit liberari a scandalis operantium iniquitatem. Psalmus XL 124 .
Qui lętantur, cum malefecerint, et exultant in rebus pessimis 126.
Impii auferentur de terra. Impii egebunt. Non dormiunt, nisi cum malefecerint. Comedunt panem impietatis, bibunt uinum iniquitatis 126.
Via impiorum tenebrosa 126.
Viam prauam detestor, ait Dominus. Memoria iniusti. Maliciosus. Fructus impii. Impii finis. Malicia. Iniquitas. Opus impii. Prauitas 127.
Persarum Arpalo ipsum a crapula amice reuocanti liberos epulandos apposuit 54.
Correptor aliorum quid obseruare debeat 57.
Quare non sic uiuat, ut uiuendum pręcipit 61.
Studiorum salutarium etiam citra affectum laudanda tractatio est 62.
Zenon et Chrysippus maiora egerunt quam duces exercitus, quam magistratus et legis latores 64.
Socrates Ephorum a foro subduxit, utiliorem componendis historiis ratus. Male enim respondent coacta ingenia: reluctante natura irritus labor est 73. Quantum nobis contulerunt qui litteris sapientię pręcepta tradiderunt
quę dilectior marito fuerit, ultro cum mortuo uiua sepeliur, eodem. Socrates, an uxor esset ducenda consultus: Vtrum uis feceris, inquit, penitentiam ages. Themistocles consultus: Malo, inquit, uirum pecunia quam pecuniam uiro indigentem, liber VII, caput II.
Miseria hominis. Egesias Cyrenaicus mala huius uitę sic repręsentabat, ut multis appetendę mentis cupiditatem ingeneraret. Ideo a rege Ptolomeo id facere prohibitus, liber VIII, caput IX.
Mulcta. De censoria nota, liber II, caput IIII. De quęstionibus, liber VIII, caput IIII. Seruus tortus
Miracula. Boues locutas. Infantes in utero clamantes etc. 24.
Miracula ad corroborandam fidem 68.
Miracula per angelos 70.
Miracula demonum 71.
Qui miraculis negant credendum 71.
Qui capillos mouent capite immoto. Qui uorata statim egerunt cum uolunt. Qui uocem alienam imitantur. Qui crepitum uentris ędunt, quoties uolunt. Qui sudant cum uolunt, qui flent, qui moriuntur 106.
Monstra 120.
Hominum transmutatio 141, 142.
Mira naturę 176.
In miraculis omnipotentia Dei 177,178.
Beatum Hieronymum fuisse uirginem Eusebius attestatur 301 .
Pauper Lazarus, diues purpuratus 118 .
De non habendo aliquid proprium 147 .
Nec pauperem commendat egestas, si peccata non cauet 193 .
Iacob fratrem fugiens magnis relictis diuitiis nudus pergit in
Mesopotamiam. Apostoli toto orbe peregrini non ęs in zona, non uirgam etc. 197 .
Coluber nudum
204 .
Pręparare in occursum uel tui, Israel, quia ecce formans montes 205 .
Ionas orta tempestate agnouit culpam: peccasse se fatetur seque in mare pręcipitari
iubet, ut cęteri salui fiant. Niniuitę penitentiam egerunt et Dominus misertus est, et non
fecit quod locutus fuerat 207 .
Conuenite, congregamini, gens non amabilis, antequam ueniat super uos ira furoris Domini
211 .
Sathan increpatur a Domino eo quod
sunt pauperes agricolationi 178 .
Non erit sacerdotibus hereditas nec possessio 194 .
Derelinquam in medio tui populum pauperem et egenum et sperabunt in nomine Domini 211 .
Egestas propter inobedientiam et duritiam cordia 216 .
Prodigus 147 .
Ephraim actus est subcinericius panis qui non reseruatur: comederunt alieni robur eius,
et ipse nesciuit 202 .
non resurgit peccator nisi auersus a turba et
seclusus a uulgi consortio IX. A diebus Ioannis Baptistę, quia penitentiam prędicauit, regnum
cęlorum uim patitur et uiolenti rapiunt illud XI. Niniuitę surgent in iudicio cum generatione
ista et condemnabunt eam, quia penitentiam egerunt XII. Chananea clamans post Dominum
misericordiam inuenit XV. Abneget se
metipsum et tollat crucem suam. Qui perdiderit animam suam propter me, inueniet eam XVI.
Piscis hamo Petri captus, est penitens qui de mari sęcularium turbinum ascendit ad
absque aure dextera XXII. De doctore iustitię iniqui dixerunt: Hunc
inuenimus subuertentem gentem nostram etc. Commouit populum docens per uniuersam Iudeam
XXIII.
nisi probi uel improbi liberi 116 .
344 .
Resina Galaad pro penitentia 345 .
Date gloriam Deo, antequam contenebrescat 351 .
Doletis peccata aliorum 352 .
Si penitentiam egerint, et ego penitentiam agam etc. 358 .
Cathartica potio 367, 368 .
Domini sententia mutatur, cum uita nostra corrigitur 369 .
Conuerte me, Domine, et
151 .
Mundamini qui fertis uasa Domini 163 .
De malis sacerdotibus. Speculatores eius cęci nescierunt. Vniuersi canes muti non
ualentes latrare 164 .
Quia stulte egerunt pastores et Dominum non quęsierunt, propterea non intellexerunt et
omnis grex eorum dispersus est. Pastores multi demoliti sunt uineam meam, conculcauerunt
partem meam etc. 170 .
Ve pastoribus qui dispergunt et dilacerant
sunt principes et sacerdotes 336 .
Habuisti pastores multos in offensionem tui 3371 .
Fletus assumitur super montes, quando principes peccant Ecclesię Dei 346 .
Stulte egerunt pastores 347 .
Quid est quod dilectus meus in domo mea fecit scelera multa 348 .
Reddet rationem etiam pro sibi commissis. Nihil eis proderit dignitas 350 .
Propheta
parua rapina mei!
census exhibuere suos!
ac ea de re tandem opusculum hoc rei gestae accomodato
pro uiribus genere dicendi absolutum: ad quem potius destinandum erat? quam ad
te litteratum et grauem uirum: itidemque festiui rate sermonis ob iugem pene
aegrotationem saepius egentem. cui si forte placuerit tum delectationem poterit
affere: cum agnoueris te nugatorum cum dispendio urbis fautoribus nunquam
consensisse: tum accerrimum ex crebra tua podagra cruciatum murmure haud ingrato
lenire. Non enim
dubitaret, ei seruiens, qui
irrationabilia quoque pasceret animalia, aspiciunt duos lembos proximę ripę
applicuisse uectore nullo. Cumque comperissent omni cibariorum genere, quo
ipsi uesci solebant, plenos, Deo gratias egerunt, qui pro uno pane pauperi
dato tam huberem alimentorum copiam sibi sine cunctatione prouidisset.
Sic et monachus Sabas, * corr. ex Sabba
dum Hilarionem abbatem cum trium milium monachorum
uisio, et maius secutum est miraculum: Sabiniani caput,
nemine percutiente, ab humeris auulsum in terram procidit. Denique, qui
aderant, orthodoxi pro uictoria, quam paulo ante desperauerant, Deo et diuo
Hieronymo gratias egerunt. Reliqui ad Syluanum confugientes illius fidei
sese dedidere. Et perniciosissimus error (qui iam late manare coeperat) una
cum suo autore extinctus defecit.
Cum eiusmodi hominibus
reuelatione iudicaretur?
Profecto simulatio ista conseruatio summa humilitatis erat, non culpa.
Sed neque illis figmenta obfuerunt, quas uirorum nominibus tegumentisque
sexum aliquando cęlasse constat, cum id ea ratione egerint, ut commodius
Christo, quem nihil latet, deseruirent.
Eugenia, Philippi consulis filia (Eugenius credita) etiam abbatis officio
defungi Alexandrię meruit. In eadem urbe Euphrosina uirgo, sub Smaragdi
pectore uulnus.
Sed Gedeone quoque uita defuncto auersi sunt post gentilium ritum colentes
Baalim et Astaroth. Et cum Philistinorum inuasionibus per sedecim annos
attriti essent, poenitentiam quidem egerunt, sed non exaudiuit eos Dominus.
At cum etiam idola de finibus eiecissent, per Iepte ducem tutatus est eos,
ulciscens aduersarios, a quibus assidue uexabantur. Ex quo patet
poenitentiam non uerbo tantum, sed etiam facto
qui aduersum se in campum descenderant, in urbem fugere compulit. Porro, cum
per Semeiam prophetam audissent: Vos reliquistis me, et ego reliqui uos
in manu Sesac, dicit Dominus, ab errore conuersi poenitentiam
egerunt. Inde rursum Dominus ad Semeiam ait: Quia humiliati sunt, non
disperdam eos. Veruntamen seruient Sesac, ut sciant distantiam
seruitutis meę et seruitutis regni terrarum. Ergo etiam per
poenitentiam
rauerunt. Cantores pręcedentes exercitum Deo laudes
personabant, cum illi, quos pertimuerant, in seipsos conuersi mutuis
uulneribus concidere. Iosaphat et Iuda diripuerunt spolia et gratias Deo
egerunt, quod sic pro ipsis depugnasset. Cor enim contritum et humiliatum
Deus non spernit. In tribulatione — inquit — inuocasti me, et
liberaui te.
Benadab, Syrię rege, Samariam
testari
possent, a beato Hieronymo se circumductos et sic ad uitam redire iussos
affirmabant. Rursum die uigesimo una cum Eusebio, eius discipulo, decessuros
et cum eodem — si modo ęqualem interim delictis poenitentiam egerint — uitę
ęternę pręmia consecuturos. Itaque tanto tamque euidenti miraculo explosa et
exibilata hereticorum sententia est atque illi, qui paulo ante subuersi
fuerant, statim resipiscentes catholicam amplexi sunt
Dei. Et, qui
audierint, uiuent. Et paulo post iterum ait: Venit hora, in qua
omnes, qui in monumentis sunt, audient uocem Filii Dei. Et procedent,
qui bona fecerunt, in resurrectionem uitę, qui uero mala egerunt, in
resurrectionem iudicii. Et rursum idem: Hęc est enim uoluntas
eius, qui misit me, Patris, ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo,
sed resuscitem illud in nouissimo die. Martha fratrem
exercendę uirtuti impendere deberent, dicet:
Vsquequo, piger, dormies? Quando surges e somno tuo? Paululum
dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus tuas, ut dormias.
Et ueniet tibi quasi uiator egestas et pauperies quasi uir armatus.
Et ad improbos conuersus inquiet: Sex sunt, quę odit Dominus, et
septimum detestatur anima eius: oculos sublimes, linguam mendacem, manus
effundentes innoxium sanguinem,
nobis uidebamur, et heu quam repente in
quantam collapsi sumus miseriam! Cur concepti fuimus? Aut cur conceptos non
est aborsa mater? Vel cur non statim natos aboleuit mors, uel adultos
oppressit ualitudo, uel angustiauit egestas, uel despoliauit et in
seruitutem captiuos abduxit hostis? Cur uis aliqua non afflixit, non
uexauit, ut aliam uitam, alios mores instituere nos cogeret quam eos, pro
quibus ista patimur? O, si mors in igne illo esset,
sternutatio splendor
ignis, oculi et palpebrę diluculi, de cuius ore procedunt lampades et de
naribus fumus, cuius halitus prunas ardere facit et in cuius collo
moratur fortitudo, et in cuius faciem pręcedit egestas, qui feruescere
facit quasi ollam profundum maris.
Denique, de quo dicitur: Non est super terram potestas,
quę comparetur ei, qui factus est, ut nullum timeret. Omne sublime
Psalmo dicitur:
Fluminis impetus lętificat ciuitatem Dei. Vidit lignum uitę
reddens fructum et folia ad sanitatem eorum, qui seruient Deo et faciem eius
intuebuntur et nomen eius frontibus incriptum gerent. Non egebunt —
inquit — lumine lucernę neque lumine solis, quoniam Dominus Deus
illuminabit illos, et regnabunt in secula seculorum. Quam pręclare
apostolus reuelatam sibi supernę glorię descripsit dignitatem!
C. TESPRIO mascelioni
Visellia felicla marito
incomparabili posVit.
129.1. Facilis quidem horum ac plana est lectio, sed nuda nomina. Tam enim nescitur qui
fuerint isti aut quid egerint quam si nulla omnino de illis littera hic extaret.
129.2. Ex quo constat neminem inscriptionibus clarum fore quem nobilem non fecerit
uirtus. Soli memorantur illi qui memoratu digna gessere, aliorum nomina simul cum
corporibus mortua iacent: illa
repente corruerit. Haec idcirco scribenda ad te curavimus, ut possis Sanctissimo Domino Nostro sacrorumque patrum collegio latius explicare, quibus undique periculis simus circumsepti, et quantum istius Sedis Apostolicae atque adeo omnium principum Christianorum ope et auxilio egeamus. Age gratias eius Sanctitati, verbis, quibus poteris maxime appositis et accommodatis, quod tam pie ac liberaliter iuvare nos constituerit. Sed illud Suam Sanctitatem etiam atque etiam admonere et obsecrare non desinas, ne aliquam in mittendo illo subsidio pecuniario iam promisso et in
dicat non esse credendum somnijs, et si credendum sit, iurasse
se nolle legere gentilium litteras, non autem antehac lecta uelle
obliuisci, quod factu impossibile erat, cum etiam senes reminiscantur
quid in puerili egerint ętate. Quod autem hoc ita sibi contigerit,
libro in epistolam Pauli ad Galathas
scriptum legit, quod Romę cardinalis quidam nomine
Cęlestinus, dum ineffrenis linguę procacitate in coetu Cardinalium
publice famam beati Hieronymi laceraret, dolore uiscerum correptus
intestinis per inferiora egestis expirarit.
Andreas cardinalis dum sanus in conuentu multorum consisteret
fabulareturque, repente concidit exanimis. Postremo cum peractis
exequijs iam in eo esset ut sepeliretur, exurexit uiuus. Dixit
uerbis pręstare fidem. "Nil proficis" inquit
potuit, quin illa liuescentibus primo foliis, deinde
collabentibus pene tota aresceret, quia radici uermis inerat, cuius
assiduo carptu uitiata nec fructum ferre nec omnino uiuere ualebat. At
uero postquam ille circunfossa rastro radice tam noxii morsus
autem in campo qui Cliuna appellatur regi occurrerunt. Ibi enim rex cum magno
procerum suorum comitatu expectatos honorifice excepit; omnes quippe regni pręfectos ibidem
iusserat congregari ut omnibus nota essent quę agebantur. Igitur per dies octo apostolici uiri
nihil aliud egerunt nisi ut omnibus persuasum esset in Christum credere, fidem religionemque
propagare, communi omnium saluti consulere et, quicquid deinde pontificali autoritate
deffinitum fuisset, ratum habere; deinde cunctis audientibus scripturę per dies quattuor lectę
et, sicuti hę
fuit.
Ita nonnulli
euertere conantur | et sancta eius prophanare.
Male interpretantur Scripturas diuersi-que sensus dogmata conscribunt,
et se ueritatis assertores esse prędicant,
ut Iudam imitati osculo Christum prodant |
et spongiam fellis calamo impositam ori eius offerant,
illis ipsis qui olim hoc egerunt deteriores.
Siquid eos petieris, porrigent tibi
pro pane lapidem,
pro pisce serpentem,
pro ouo scorpionem.
pro bono uidelicet malum,
pro ueritate mendacium,
pro antidoto uenenum.
Quo autem
tanti emolumenti sit |
tantę-que felicitatis uero pane ac uero potu isto uti,
nonne miseri sunt et infelices,
qui uel indigni ad sumendum accedunt |
uel omnino sumere contemnunt?
Indigne autem accedunt,
qui poenitentiam peccatorum,
ut debent,
non egerunt |
nec satis diligentes in confitendis reatibus fuere |
neque ab omnibus continendi sese propositum habent.
Si conscientia tua te accusat,
cur pollutus Agni purissimi carnem gustando inquinas?
Non culpam sic agendo diluis sed grauas |
et
sine pera,
sine calciamentis,
an aliquid ipsis defuerit?
responderunt |
defuisse sibi nihil.
Proinde experimento iam edocti |
nec sitim nec famem nec nuditatem timebant,
quia nihil habentes |
quasi omnia possidebant,
dum nullius rei egerent |
et modico contenti essent,
ut magna mererentur.
Quod autem sequitur:
Sed nunc qui habet sacculum,
tollat similiter et peram.
et qui non habet,
uendat tunicam suam et emat gladium,
non reor esse
Sanctę mulieres.
Sed nec mulierum illarum modica charitas fuit,
quę cum animo tum corpore eum secutę de propriis facultatibus (ut
euangelista ait) ministrabant ei.
cupis noceas.
Medicorum industriam imitare:
non porrigunt ęgroto quantum ipse expetit,
sed quantum saluti eius recuperandę confert |
quod-que profuturum censent impendunt,
non quod noxium ęger poposcerit.
Ita et tu quantum hominis egestas requirit |
et quod honestę sustentationi sufficit uel non petenti prębe.
Quicquid ultra necessitatem est,
quicquid obesse poterit,
ne prębeas etiam si flagitarit.
Quod si tibi grandis
uel pro aliquo alio pietatis opere exequendo |
ęra efflagitant,
quasi non furti uel rapinę sit genus |
mendacio aliquid ellicere |
et in alium,
quam in quem datum est usum conuertere.
Hi tanto grauius puniendi erunt,
quanto fallacius egerint.
dicente Domino:
Eorum quippe impensis plebes tute degunt,
ab hostium iniuria proteguntur,
in rerum uite necessariarum copia conseruantur.
Quemadmodum autem communi utilitati exposita esse debet principis opulentia,
ita et priuatorum diuitię adiumento sint egestati alienę.
Alioquin et ipsi diuites egebunt ac miseri erunt.
Quid enim illo miserius,
qui inops uirtutis est?
qui cum diues sit meritis caret liberalitatis,
quę beatos efficiunt.
et auaritię uel luxurię grauatur uitiis,
quę mergunt in profundum.
beneficium,
quam qui gratiam refert |
atque uterque ita se gerere,
ut Deo magis placeat quam hominibus.
Quos hominibus placere magis delectat,
ab hominibus captant gloriam |
et a Deo non accipiunt mercedem.
debita-que uirtuti pręmia amittunt,
dum quicquid recte laudabiliter-que egerint,
uanitati tradunt |
et non in eum finem,
in quem debent dirigunt.
Vtrvm debemvs pro beneficio, cvi successit inivria.
Caput XXVI
Quid inquiet aliquis,
si
|
uel alios docere,
uigiliis,
precationibus,
ieiuniis |
lectionibus-que uacare,
diuitias indigentibus distribuere et paupertate gaudere,
uirginitatem uiduitatem-que nuptiis pręferre.
Pontifices. Episcopi. Abbati. Monachi. Eremi. Virgines
Sic egerunt inter summos pontifices |
Syluester,
Gregorius,
Leo |
et Cęlestinus;
inter episcopos Martinus,
Nicolaus,
Ambrosius et Augustinus;
inter abbates Antonius,
Hilarion,
Hieronymus et Benedictus;
inter monachos Dominicus,
Vincentius,
Franciscus et
Primo homini dictum est:
In sudore uultus tui uesceris pane tuo.
et tu panem parare tibi posse putas nihil agendo?
uel cupidines malas uincere et sensibus imperare?
Crede mihi non ocium hęc omnia superat,
sed labor improbus (ut poeta inquit) et duris urgens in rebus egestas.
Monachum itaque et pauperem et laboriosum esse oportet:
pauperem ut in Deo diues sit.
laboriosum ut facilius perueniat ad quietem.
ociandi.
Diues nempe cum ociosus fuerit,
uoluptatibus luxurię-que operam dabit.
Pauperi autem necesse erit |
furto ac rapinis quęrere unde uiuat,
et in alios grassari,
ne ipse fame pereat.
Longe itaque periculosius est ociositas egentis quam abundantis.
Quid pręterea dicam?
Frustra illi natura manus dedit,
qui nihil agendo conterit ętatem.
quod si necessarię forent ad applicanda tantummodo ori alimenta,
Aaron erit propheta tuus.
Tu loqueris ei et ipse ilud referet pharaoni. Ego autem indurabo cor regis,
et non audiet uos. Erat Moyses annorum LXXX, Aaron LXXXIII. Aaron
coram pharaone uirgam in colubrum conuertit. Hoc idem egerunt malefici regis;
uirga tamen Aaron eorum uirgas deuorauit. Aarone fluuium uirga percutiente aqua
uersa est in sanguinem, et pisces mortui. Itidem fecerunt incantatores.
Durauit sanguis dies VII. Pharao induratus populum non
IOSVE
IOSVE, filius Iosedech, et Zorobabel, filius Salathiel, per Cyrum, Persarum
regem, de Babylone dimissi ędificauerunt altare Hierosolymis Deo Israhel,
obtulerunt holocausta, egerunt solennitatem, tabernaculorum, fundauerunt
templum. Plebs lętabunda laudabat Deum. Seniores autem, qui prioris templi
fundationi interfuerant, lugebant. Samaritani inuidentes Cyro de
ante sex dies
Paschę; tertio, de quo Mattheus et Marcus pariter scribunt.
Et hi quidem unguenti dispendium quosdam ex discipulis indigne tulisse aiunt. Ioannes autem
in solum Iudam id reiecit. Et fortasse alii discipuli a Iuda persuasi bono erga pauperes animo
hoc egerunt, sed ipse Iudas malo, ut rei docuit euentus.
Maria ergo, cum se peccatricem agnosceret, tunc lachrymis lauit pedes Domini et capillis
extersit et unguento perunxit et ore est exosculata. Deinde impetrata uenia ueluti referendę
gratię loco unxisse tantum pedes
(ut idem ait) multi propter
illum abibant ex Iudeis et credebant in Iesum. Lazarum occidere cogitauerunt; quasi
uero Iesus ipse, qui suscitauit mortuum, suscitare non possit occisum et iterato miraculo
plures etiam conuertere ad sui credulitatem. Cęterum nequaquam egerunt, quod cogitarant. Et
tamen, quasi qui egissent, sic diuinę iustitię damnationem incurrerunt. Quoties enim
decernenti male agere deficit facultas, ipsum uelle pro actione imputatur.
Post hęc illa quidem fiunt, quę Ioannes commemorat.
sanguinis lauacro nostri mundantur
animi, ut ęterna *corr. ex etęrna beatitudine digni habeantur. Illos igitur ubique condemnat male agendi
uoluntas, quanuis ex eorum actionibus diuina benignitate nobis bona proueniant. Quin etiam
illis, quod impie egerunt, in bonum cederet **corr. ex cęderet , si de commissis dolerent et in Christum credere
uoluissent. Sed uideamus peruersitatem illorum!
Mittunt Iesum cum militibus in prętorium (ut Ioannes ait) et ipsi non
sibi diuinitatem usurpanti tantam concessit uirtutem, ut leprosos curet, cęcos
illuminet, mortuos suscitet, demoniis imperet? Respondebunt fortasse, et Naman olim a lepra
curatus est, et a cęcitate Tobias, et a morte uiduę Sareptanę filius excitatus reuixit. Sed
qui id egerunt, se in Dei uirtute id egisse confessi sunt. Nemo se esse Filium Dei dixit, se
puros homines esse uel Dei ministros non negabant. Et, si talis gratia uerum fatentibus
conceditur, sequitur, quod Christus ueritatis est assertor, qui se Filium Dei libere professus
talia ac
i psi uti sacerdotio. Sed Domino ulciscente alii terrę hiatu absorpti, alii
incendio inde effuso absumpti sunt, ut noscamus nec Iudeis impune fuisse, qui Christum
presequebantur, nec illis, qui postea ipsum esse Messiam negare ausi sunt. Dum enim eos, qui
tam impie egerunt, defendunt, participes commissi in Christum sceleris fiunt.
Multa pręterea in parabolis ad populum loquente Domino accedunt discipuli et:
Quare — inquiunt — in parabolis loqueris eis? Respondit: Quia
uobis datum est nosse
atque fluxa sunt, deliniuntur. Sed tunc demum, quam imprudenter *corr. ex
quarundam
**corr. ex coepi
***corr. ex cepisset
****corr. ex presentibus
egerint, scient, cum experiri coeperint diuitis purpurati miseriam sepulti in
inferno, ubi cum totus arderet, guttam aquę petiit, qua linguam tantum refrigeraret, ac ne
ipsam quidem potuit impetrare. De hoc satis. Ad ea, quę proposuimus, redeat oratio.
Adoratus a sanctis
de te, ciuitas Dei. Tunc autem de ciuitate Dei gloriosa dicuntur, cum illi, qui
in ea congregantur, sancte atque laudabiliter uiuunt. Qui uero uoluptatibus dediti sal fatuum
efficiuntur, hi muros Hierusalem non ędificant, sed ędificatos destruunt. Cum etiam siquid
bene egerint, mox illud prauę operationis contagione corrumpunt amittuntque boni mercedem, dum
plus mali perpetrando destinantur ad poenam.
Sed uidendum nobis occurrit, quomodo Questio hic Dominus eos
expectare iubeat Spiritum Sanctum ex alto
uariis linguis locuti sunt; Paulo
uiperę morsus nihil nocuit; Ioannes apostolus uenenum impune bibit; ęgrotos Petri umbra
sanauit. Nemo dicat Christianos illos non c redere, in quibus talia signa sequi
non uidet. Omnes in Christo unum corpus sumus. Quicquid membra egerunt, ad totum corpus
pertinet. Nostrę religionis signa sunt, quę per Christi discipulos facta sunt. Non aliud
credimus quam quod illi crediderunt. Signa ergo, quę illi fecerunt, nostrę fidei sunt. Si
nostrę fidei sunt, nostra sunt. Si nostra sunt, quomodo nos credere non
uitiorum. Quisquis ergo pietate
erga pauperem non mouetur, bene agendi gratiam non meretur. Gratię autem diuinę
auxilio destitutus in omne nefas prolabatur necesse est. Admirabuntur etiam
impii, quando Christum uiderint talibus auxiliis egentem, et non ei subuenerint.
Tunc ergo et ipsi respondebunt: Domine, quando te uidimus esurientem, aut
sitientem, aut hospitem, aut nudum, aut infirmum, aut in carcere, et non
ministrauimus tibi? Perquam breui
iocunditas mentis
horarumque omnium cumulata retributio. Et hęc sane non absque diuini eloquii
testimonia dicimus. In Apocalypsi Ioannis
habetur: Nox ultra non erit, et non egebunt lumine lucernę neque lumine
solis, quoniam Dominus Deus illuminabit illos, et regnabunt in sęculum
sęculi . Tanto igitur lucidior sole lux illa erit, quanto maior sole est
Deus, qui fecit illum. De ista luce nec
dum illi ex consuetudine praedatum egrediuntur, gerendae, missa una
equitum turma monachum inopinantem oppressit, adductumque in conspectum statim
uiuum cremari iussit. Subiit tamen monachi animo, Dei clementia id suggerente ― castus
enim fuisse, ut plaerique sunt Hungari, ac benignus in egentes perhibetur ― inter cruciatus admissorum scelerum recordatio. Itaque dum subdito ureretur igni, ne gemitu quidem edito praesenti animo affirmauit se merito afflictum supplicio, atque inter supplicandum animam expirauit.
Caeterum Alemani populandi, ut dictum est, dulcedine
satis instructus, nihil non in opulentissimum hostem frustra conatus esset.
Quod cum Hungari ita rem se habere non ignorarent, neque enim latebant eos suae
Turcarumque iuxta uires, prius quam de bello cum Turcis ineundo ad concilium referretur,
magna contentione egerunt, ut ante omnia status reipublicae ex sententia principum, quos seculares uocant, componeretur. Sed quoniam Stephanus Bother, nouorum
author consiliorum, huic conuentui opportuna morte subtractus erat dolore, ut quidam
arbitrantur, ereptae per fraudem praefecturae, nihil noui
igitur ad Vuladislauum, cui Hungari ob segnitiem uaccae nomen indiderant,
oratore Sebastiano Iustiniano, oratione quam maxime miserabili (ipsi etenim eam aeditam uidimus) detegendo clades sibi ab hostibus illatas hortati sunt regem, non suo solum
nomine, quod quidem supplices infimis praecibus egerunt, sed etiam Romani pontificis,
Francorumque ac Hispaniarum regum, ad Venetos auxilio iuuandos bellumque communibus uiribus aduersus hosteis gerendum. Sed quum rex ex oratione et postulatis Veneti
oratoris ad concilium principum retulisset, nemini fere praeter Thomam, Strigoniensium
urbem suburbiumque interiectam replere;
hostium tela ex aduerso uolantia obiectis cratibus atque prae se actis excipiunt. Contra
ea oppidani hostem simul infestis missilibus pro se quisque petere, simul, quae
coniecta in fossam erant, egerere, nihil, quod defensioni opportunum uidebatur, omittere, sese
mutuis adhortationibus excitare suis satis uiribus confidere, nec tamen diuinam opem
non implorare; interdum, ut fit, ingeniorum leuitate probra etiam in hostem iacere.
Dum haec aguntur, nouus
tantum comitibus, reliquis omnibus inscientibus, aufugit. Et dum per
Cariae montes ac uicos, situ et squalore obsitus, et ob id ignotus uagatur, satis gnarus
litora et portus fraternarum nauium custodiis teneri, labore continuo ac rerum necessariarum inopia in grauem incidit morbum, aegerque apud quendam colonum in paruo
uiculo aliquandiu delituit. Sed regum cura nihil diu occultari patitur, quod inuestigari
uolunt, multis in obsequium, propter ingentia praemia, paratis.
Igitur hunc in modum Corghutes sese occultans repertus est. Equus ipsius Corghutis,
uita uestra ei usui foret. Nam quicquid agri ferunt, labore ac industria uestra exculti, quicquid pecora uestra aedunt, nobilitati in praedam cedit. Illis terra aratur, illis uineae
ponuntur, illis greges et armenta educantur: uobis cum seruitute omnium rerum egestas
relicta est. Quod eo grauius toleratu est, quia qui opulentiae causa sunt, hi maxime inopiam sentiunt: tam sane inexhausta est nobilitatis rapacitas. Nec quicquam dubium inter
incolas regni Hungariae refero, quandoquidem nemo ignorat, quae miseriis suis quotidie
domi quisque uestrum
quae Turcarum metu cultores in intimum regnum refugientes deseruerant, delenda ― et ita Salomon, ut foeminae, de qua supra
diximus, fraudem ulcisceretur, faciendum mandarat ― animum adiecit. Igitur Copenicum,
Demetrias, Baricium, Perquasium, Carlouium, Slancamenium, Petrouaradinum, egestis
prius rebus, quas incolae, quo expeditiores aufugerent, reliquerant, igni iniecto ultionis
praetextu, ut ira potius quam crudelitas auaritiae coniuncta esse uideretur, succensa
soloque aequata, eo maiore Salomonis dedecore, quia Turcae, ubi rex cum exercitu adest,
praedari aut
Diuitiarum laus.
gramen
Victor in aduersis, et Dux in rebus egenis.
Dominae facta inclyta Romae,
sole calenti
per missos, diuum capietis honorem.
Anonymus (floruit 1346-1353) [1346], Obsidio Iadrensis, versio electronica (), Verborum 22573, Ed. Veljko Gortan; Branimir Glavičić; Vladimir Vratović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [anonymusobsidioiadrensis].
Jan Panonije (1434-1472) [1447], Epigrammata et elegiae, versio electronica (, Italia; Hungaria), 5735 versus, verborum 37748, Ed. Sándor Kovács [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia; poesis - carmen] [word count] [ianpanepigreleg].
Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1463], Nauicula Petri, versio electronica (), Verborum 6607, Ed. Luka Špoljarić [genre: prosa - tractatus; prosa - epistula] [word count] [modrnnavic].
Nikola Modruški (c. 1427-1480) [1465], De consolatione liber, versio electronica (, Italija), Verborum 79291, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [modrncons].
Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].
Crijević, Ilija (1463-1520) [1484], Carmina e cod. Vat. lat. 1678, versio electronica (, Dubrovnik), 7675 versus, verborum 46525, Ed. Darko Novaković [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - lyrica; poesis - epica] [word count] [crijevicarm1678].
Gundulić, Fran Lucijan; Crijević, Ilija (1451/2-1505; 1463-1520) [1490], Baptistinus, versio electronica (, Dubrovnik), 13 versus, verborum 3401, Ed. Dora Ivanišević Petra Šoštarić [genre: prosa oratio - novella; poesis - epigramma] [word count] [gondolflbapt].
Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].
Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].
Marulić, Marko (1450-1524) [1503], In epigrammata priscorum commentarius (), Verborum 25316, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - commentarius] [word count] [marulmarinepigr].
Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1505], Epistulae, versio electronica. (), Verborum 166, Ed. Petrus Kasza [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepistulae].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica (), Verborum 4606, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [marulmarrdcg].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Marulić, Marko (1450-1524) [1520], De ultimo Christi iudicio sermo, versio electronica (), Verborum 16879, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [marulmarultiudic].
Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1522], Feretreidos libri tres, versio electronica (), 807 versus, verborum 8510, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [severitanipferetr].
Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].
Vrančić, Antun (1504-1573) [1530], Carmina, versio electronica (), 90 versus, verborum 500, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - carmen] [word count] [vrancicacvd].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.