Your search found 6144 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4333-4533:

108  Obtineant sedes, quam se sublimia tollant.
109   Illa mihi 17 longos olim servata per annos,
110  Dum viguit viresque dabat florentior aetas,
111  Nunc etiam quandoque trahunt noctemque per altam
112  Educunt coguntque polo vigilare sereno.
113  

LIBER PRIMUS
1.1  Cur quondam 1 aethereas Titan sine nube per auras
1.2  Dum micat et puro respergit lumine terras,
1.3  Praetexat subita nitidos ferrugine vultus
1.4  Impatiensque morae fuscis Nox prodeat alis
1.5   Atra die medio stellasque inducat Olympo;
1.6  Cur, sudo dum

micat et puro respergit lumine terras,
1.3  Praetexat subita nitidos ferrugine vultus
1.4  Impatiensque morae fuscis Nox prodeat alis
1.5   Atra die medio stellasque inducat Olympo;
1.6  Cur, sudo dum laeta nitet Latonia coelo,
1.7  Nunc tenebris condat caput et nunc sanguine multo
1.8  Inficiat frontem, Latiis memorare Camoenis
1.9  Aggrediar penitusque imas educere causas.
1.10   Tu mihi,

pares inducere spiras?
1.39  Quid memorem fato raptos? Mea carmina vestri
1.40  Et laudes celebrant Halleii et docta reperta
1.41  Et memorant culti mira instrumenta Grahami,
1.42  Aurata aequales dum cuspide dividit horas.
1.43  Angligenum sed primus honos et gloria tanti
1.44  Prima chori longe ante alios Newtonus ibidem
1.45  Emicat atque operis mihi magna in parte refulget.
1.46  Seu referam

sanguine in umbra,
1.50  Ille almae textum lucis mixtosque colores
1.51  Suggerit et longi dat carminis argumentum.
1.52  Idem ergo et summo inseritur mihi celsus Olympo
1.53  Jam numen coliturque hymno, dum digna recenti
1.54  Surgunt templa deo, dum mascula thura parantur.
1.55  Ergo opus excipite atque aures adhibete canenti,
1.56  Tuque et tota cohors, facilemque adjungite mentem
1.57  Ac trepidum

lucis mixtosque colores
1.51  Suggerit et longi dat carminis argumentum.
1.52  Idem ergo et summo inseritur mihi celsus Olympo
1.53  Jam numen coliturque hymno, dum digna recenti
1.54  Surgunt templa deo, dum mascula thura parantur.
1.55  Ergo opus excipite atque aures adhibete canenti,
1.56  Tuque et tota cohors, facilemque adjungite mentem
1.57  Ac trepidum assensu vatem firmate secundo!
1.58  Defectus

et coecas evolvere causas
1.60  Est animus, superas scrutari ante omnia sedes
1.61  Cura sit et positus astrorum et discere motus.
1.62  Principio 5 coelum dum suspicis atque serenam
1.63  Sydera per noctem et divae tenuata triformis
1.64  Cornua surgentemque Eoo e littore Phoebum,
1.65  Ne defixa polo superisque haerentia tectis
1.66  Rere procul paribus

sedes, sive omnia circum
1.303  Spectatorem obeant immotum, sive quietis
1.304  Omnibus ipse suo se vortice flectat in orbem.
1.305  Contorta insani quondam sic impete venti
1.306  Stantem alta in puppi dum te jubet unda rotatu
1.307  Circumagi rapido et subita vertigine torquet,
1.308  Mille rates, si mille Notis dant plena secundis
1.309  Lintea spumantesque undas montesque remotos
1.310  Littoraque et

montesque remotos
1.310  Littoraque et turres et quidquid in aethere summo
1.311  Eminet, immotum circa te volvier atque
1.312  Illo, quo raperis, raptari vortice credas.
1.313  Atque hinc et patria exusta dum Troius heros
1.314  Provehitur pomi terrasque recedere et urbes
1.315  Vidit et objecto discedere littora ponto.
1.316  Hoc 20 oritur motu Titan atque

1.322  Jamque locis isdem trahit undas jamque repellit
1.323  Attollens pondusque levans jamque aggravat atque
1.324  Introrsum premit et fundum compingit ad imum.
1.325  Hinc dubias regit Ursa rates, dum cardinem ad ipsum
1.326  Acta brevi circum et nunquam demersa sub undas
1.327  Orbe meat coelique plagas Terraeque patentis
1.328  Designat varias lenta vertigine sedes
1.329  Ventorumque domos. Hinc

tantum si motibus incita tendant
1.361  Sydera Tellurisque sinu spectator ab imo
1.362  Suspiciat cursumque oculis scrutetur acutis,
1.363  Turbari positus atque intervalla locorum
1.364  Sentiet. Unanimi dum se vertigine circum
1.365  Et paribus torquent gyris fugiuntque sequunturque,
1.366  Immutata manent spatia atque immobilis ordo.
1.367  Illa modo, aethereas quae non nimis ardua in oras

ruitura sub undas,
1.372  Credideris mutasse locum atque a vertice Olympi
1.373  Demitti et fundum plus aequo accedere ad imum.
1.374  At non 23 et, propriis dum sese errantia gyris
1.375  Sydera contorquent, certa intervalla locorum,
1.376  Ut monui, et positus servant semperque sub isdem
1.377  Syderibus fixis coeloque feruntur eodem.

atque rigentem
1.389  Non nihil ad Boream se hinc alta attollit et inde
1.390  Non nihil imbre gravem se prona inclinat ad Austrum.
1.391  Illa plagam, unanimi, signat, quam sydera motu
1.392  Respiciunt, dum lenta meant ad Memnonis oras;
1.393  Illa viam, proprium qua Phoebus in aethere cursum
1.394  Aut peragit, curru et liquida radiante per auras
1.395  Igneus, igniferoque regens fumantia fraeno

adducto subsidat corpore pressus.
1.473  Hinc 28 autem et gressu vix impare singula cernit
1.474  Per liquidas se ferre vias; namque aethera in altum
1.475   Dum tollunt sese ac coelo magis ardua surgunt
1.476  Illa quidem cohibere gradum suspectat; et imum
1.477  Demissa ad callem contra ac propiora volatum
1.478  Urgere atque fugam certa contendere lege.

gradum aut coeptos abrumpere cursus.
1.542  Productis longe procul orbibus edita in oras
1.543  Scilicet immensum aethereas tolluntur et altis
1.544  Mersa diu tenebris sese abdunt, aethere ab alto
1.545  Dum redeant ignesque vagos, socia agmina rursum
1.546  Phoebeumque jubar post saecula longa revisant.
1.547  Legibus at parent isdem Phoeboque citatos
1.548  Accelerant propiora gradus, procul edita tardant,

ortu,
1.575  Cum subito sinuare viam et procul avia calles
1.576  Ire per obliquos diversaque tendere cursu
1.577  Aspicis et flamma magis usque ardere minaci
1.578  Fumantesque procul caudas protendere, dum se
1.579  Vicinae demum condant in luce diei.
1.580  At contra incurvos gressum sinuare per arcus
1.581  Exortu primo densosque e faucibus ignes
1.582  Evomere et longos olim praemittere fumos;

quoniam transverso calle feruntur
1.604  Errantesque ignes tristesque edentia fumos
1.605  Sydera et, astriferis ardet qua fascia signis,
1.606  Jam laeva excurrunt, dextra jam parte vagantur,
1.607  Dum mutant latus et Boreae de parte nivalis
1.608  Adversum obliquo declinant tramite in Austrum,
1.609  Seu redeunt contra et glacialia signa revisunt,
1.610  Semper iter medium tranent Phoebique necesse est

eadem aspicimus transcurrere jamque hac
1.633  Jamque illa coeli aut Boream regione rigentem
1.634  Aut fugere imbriferis horrentem nubibus Austrum.
1.635  At rutilo si forte deo conjuncta, tenacem
1.636  Dum superant nodum, tueamur et aetheris unam
1.637  Percurrant oram pariter, spectatur eadem
1.638  Tum Phoebo nobisque plaga, contraria nodus
1.639  Dirigit aut sese ad signa, ut procul avius ultra

maxima curae,
1.651  Jam dea et implexos ostentat ab aethere gyros.
1.652  Ergo age, fige acies cursumque tuere vocantis!
1.653  Principio 37 aeternis Terram dum motibus ambit
1.654  Fida comes, sese ad leges componit easdem
1.655   Atque eadem servat Phoebe communia jura:
1.656  Scilicet aethereas paribus nec semper in oras
1.657  Consurgit spatiis nec in aequo

coelo currum Terraeque propinquat
1.665   Ac mage distenti pinguescit imagine vultus.
1.666  Nec paribus semper stimulis per inane morantes
1.667  Urget equos semperque fuga contendit eadem.
1.668  Dum prono ad terras curru delabitur, acres
1.669  Sponte volant bijugi: ruit ipso pondere currus
1.670   Accelerantque viam; dum contra acclivis in altum
1.671  Semita consurgit, nequidquam undantia collo

per inane morantes
1.667  Urget equos semperque fuga contendit eadem.
1.668  Dum prono ad terras curru delabitur, acres
1.669  Sponte volant bijugi: ruit ipso pondere currus
1.670   Accelerantque viam; dum contra acclivis in altum
1.671  Semita consurgit, nequidquam undantia collo
1.672  Lora quatit, longo nequidquam verbere fessos
1.673  Exagitat stimulisque acuens et vocibus urget.
1.674  Languescunt

ipse etiam Titan delatus Olympo
1.699  Progreditur nec mense soror regressa novato
1.700  Immotum,coeli qua parte reliquerat illa
1.701  Invenit. Inde dies geminos impendit et horas
1.702  Praeterea plures, dum se olli adjungere possit
1.703  Ac progressa iterum coelo procurrere aperto;
1.704  Quosque deae cursus menses metitur, in illis
1.705  Invenies ter pene dies se evolvere denos,
1.706  Dimidius tibi nam

sensus eludet et unum,
1.747  Quo te ambit, fas obtutu deprendere motum:
1.748  Jamque tibi celsam puppim leget, ad latus idem
1.749  Jam deflectet iter, proram tum deinde subibit,
1.750   Alterius lateris dum per vestigia puppim
1.751  Rursum adeat, rursum et motu flectatur eodem.
1.752  Sic et communis Phoebaeque tibique tuentem
1.753  Eludit motus semperque incedit in ortum
1.754  Diva tibi ac rutilum

nituntur in ortum,
1.772  Occiduas quondam et mage longo tempore in oras
1.773  Retracti contra referuntur et aethera totum
1.774  Perlustrant motu trepido ac loca prisca revisunt,
1.775  Primus ter senis dum evolvitur annus ab annis.
1.776  Hinc ubi fraternum transgressa est Cynthia callem
1.777  Progrediens, nodo rursum se diva relicto
1.778  Restituit Phoebique viam transcurrit eadem
1.779  Parte prius,

et procurrit in Eurum,
1.785  Jam Zephyri ad sedes refluit, sed vincitur ipso
1.786  Procursu reditus longoque per aethera gyro
1.787  Memnonias vertex oras sectatur et orbem
1.788  Absolvit claudens, nonus dum desinit annus.
1.789  Unde tamen cursus dubii discrimina tanta
1.790  Erroresque deae trepidusque per aethera motus?
1.791  Accipe, temporibus quae longum ignota vetustis
1.792  Di dederunt tandem et

primo mundi nascentis in ortu,
1.796  Arcano sese ducit per mutua nexu
1.797  Usque trahens retrahensque atque uno foedere quamvis
1.798  Pars vocat ad sese partem atque adducere tentat.
1.799  Ast eadem dum se circum vis omnia fundit
1.800  Per spatia expandens, sensim languescit eundo
1.801  Quoque magis vasto late distenditur orbe,
1.802  Hoc minus intenti pollet conamine nisus.
1.803  Hinc paribus circum

jamque admovet, ipsos
1.848  Ire jubet retro, trepida vertigine, nodos.
1.849  Scilicet hinc olim incertis ambagibus alto
1.850   Visa polo aethereas sine lege errare per auras
1.851  Cynthia, divina magnus dum mente Britannus
1.852  Intima naturae pervasit in abdita et alto
1.853  Arcanas demum causas secretaque jura
1.854  Extudit ingenio ac divum deprendit amores
1.855   Et Vestae et Phoebes et mutua vincula

rem tantam hominumve deumve
1.924  Protulerit, memorare libet. Tu numine vatem,
1.925  Diva, tuo dubium firma remque ordine pande;
1.926  Nosti etenim. Primum vidisse Promethea fama est,
1.927  Pennigeris dum vectus equis curruque Minervae
1.928  Scanderet aethereas sedes, haud tenvia Phoebo
1.929  Furta parans, vitalem ignem rapturus ab axe,
1.930  Vidisse et seros olim docuisse nepotes.
1.931  Tempus erat,

1.987  Sed quid ego aethereis ardentia sydera campis
1.988  Persequor et sylvas inter pecorumque magistros
1.989  Tam longinqua cano atque oculis tam proxima nostris
1.990   Praetereo; arcadicis geminum dum nuper in oris
1.991  Emicuit jubar ac summi capita ardua montis
1.992  Et sacrum nemus et campos vallesque profundas
1.993  Collustrat late ac radianti lumine complet?
1.994  Magnanimi heroes, quos

tegat ferrugine vultum,
2.41  Accipe. Nam coeptis praesens aspirat Apollo
2.42  Et faciles ultro veniunt ad carmina Musae.
2.43  Principio 2 subitis Titan dum mergitur umbris
2.44  Et nitidos puro vultus obducit Olympo,
2.45  Haud ille ardentes imo sub pectore flammas
2.46  Restinguit cohibetve emissos faucibus ignes.
2.47  Ardet inextinctus radiosque emittere

diffundit ab aethere lumen.
2.90  Sed 5 quid opus longinqua sequi famamque volantem
2.91  Sectari et terris exquirere visa remotis?
2.92  Tolle acies ac, dum Phoebus latet, aetheris ignes
2.93  Suspice et obscuro late rutilantia coelo
2.94  Sydera! Percellent acres errantia saepe
2.95  Astra oculos, tardum Saturni sydus et igne
2.96  Felici gnatus diuque

auras errantiaque astra
2.119  Posse frui plenoque sinat perfundier igne.
2.120  Non secus ac multa procerum comitante caterva
2.121  Per medias si forte vias insignis in ostro
2.122  Ingreditur princeps, dum fervet in aethere Phoebus,
2.123  Ardentes olli aurato suspensa bacillo
2.124  Purpura defendit radios Solemque recondit,
2.125  Ad circumfùsam non pertinet umbra coronam.
2.126  Quis

2.149  Praetexant velo. At primum sub margine Eoo
2.150  Irrumpant limbumque cavent frontemque nitentem
2.151  Occidua demum fugientes parte relinquant.
2.152  Non ita, quae vultus, dum Titan deficit, umbra
2.153  Occulit ardentes sensim involvitque tenebris.
2.154  Illa quidem occidua contra de parte nitentem
2.155  Obducit primum frontem ac discedit, Eous
2.156  Memnonias Phoebi margo

annis
2.182  Praetexens Phoebi frontem, tum tempore longo
2.183  Effugit atque ubi jam plus saeclo effluxerit, orbi
2.184  Vix iterum ardenti supponitur adversumque
2.185  Transcurrit nodum, Solis dum jungitur igni.
2.186  Hinc post quam primo inventum per vitra tubosque
2.187  Sydera scrutari ac terris adducere Olympum,
2.188  Diva semel tantum ante annos bis quattuor ora

tubum in Solem direxerat. Altera cum se
2.202  Spectandae divae fors obtulit, unus et alter
2.203  Vix hominum numero e tanto direxit et orbe
2.204  Sordentem Veneris Phoebum suspexit opaco.
2.205  205 Nec dum etenim Uranie, minus illo tempore culta,
2.206  Arcanos divae positus patefecerat atque
2.207  Nodorum nexus certosque per aethera motus.
2.208  Nec dum, congressu e tanto quae commoda possint

Veneris Phoebum suspexit opaco.
2.205  205 Nec dum etenim Uranie, minus illo tempore culta,
2.206  Arcanos divae positus patefecerat atque
2.207  Nodorum nexus certosque per aethera motus.
2.208  Nec dum, congressu e tanto quae commoda possint
2.209  Profluere et quanti coeli mensoribus usus,
2.210  210 Prodiderat diva atque animos exciverat acres.
2.211  Scilicet 11

2.222  Inveniet fluxisse alter, si scilicet alto
2.223  Phoebeus tantum sese erigit ignis Olympo
2.224  Assurgens, quantum rentur, qui sydera servant.
2.225  Nonne vides? Celeri dum Tellus acta rotatu
2.226  Circumagit sese torquens, raptatur uterque
2.227  In gyrum cursuque volat spectator eodem.
2.228  Non tamen una simul ductu via deferet uno
2.229  Utrumque et parili correptum

velare locis et condere divam.
2.276  Fors et ego Irroquium sedes et inhospita regna,
2.277  Si tantum fortuna sinet, si vita superstes,
2.278  (Namque quid hae vires, quid non haec spondeat aetas,
2.279  Dum 15 bis vicenis alter vix additur annus)
2.280  Transcurram procul et doctis comes ibo catervis.
2.281  Spero equidem nec me pontus turgentibus undis

mediumque per orbem
2.364  Signiferum et callem Titanis non nisi punctis
2.365  Transilit in geminis, geminos nectentibus orbes
2.366  Ac procul oppositas coeli spectantibus oras.
2.367  Ergo si, Soli dum jungitur atque novatis
2.368  Cornibus ordiri mensem parat, absit ab ipsis
2.369  Nodorum punctis et nexi tramitis ora,
2.370  Orbis et a medio radiantia signa ferentis
2.371  Titanisque a calle aberit

oportet,
2.377  Aut penitus tota aut saltem sub margine summo,
2.378  Ora dei condat lucemque objecta moretur.
2.379  Atque 21 age, dum puro Titan velatus Olympo
2.380  380 Deficit, aethereas longe lateque per oras
2.381  Flecte acies totumque vigil circumspice coelum.
2.382  Haud usquam divae vultum effulgere triformis
2.383  Ac nitidos

longe lateque per oras
2.381  Flecte acies totumque vigil circumspice coelum.
2.382  Haud usquam divae vultum effulgere triformis
2.383  Ac nitidos cernes volitare per aethera currus.
2.384  Sed nec, dum tenebris emergunt clara fugatis
2.385  385 Ora dei pergitque dies effulgere, nec, dum
2.386  Succedit nox atra polo terrasque tenebris
2.387  Obruit et nova converso se prodit Olympo
2.388  Astrorum

2.382  Haud usquam divae vultum effulgere triformis
2.383  Ac nitidos cernes volitare per aethera currus.
2.384  Sed nec, dum tenebris emergunt clara fugatis
2.385  385 Ora dei pergitque dies effulgere, nec, dum
2.386  Succedit nox atra polo terrasque tenebris
2.387  Obruit et nova converso se prodit Olympo
2.388  Astrorum facies atque omne volubile coelum
2.389  Ante oculos sensim tibi sistitur, exeret undis

ante diem, Phoebus quo deficit atque
2.417  Ardentes puro vultus obducit Olympo,
2.418  Mane vigil primo tenuatae cornua Lunae
2.419  Aspicies tumidis postrema exurgere ab undis
2.420  Excitos dum nectit equos Aurora diemque
2.421  Sollicitat noctemque fugat pallentiaque astra
2.422  Restinguit late et gremio foecunda rubenti
2.423  Perfundit rutila teneros aspergine flores.
2.424  Ergo locum,

pinguescet et ultra
2.476  Fratris iter jam flectet equos orbemque relinquet
2.477  Signiferum; sese puro cum septima reddet
2.478  Axe dies medioque nitens dea fulserit ore,
2.479  A medio rursum distet dum tramite, quantum
2.480  Deflexam obliquus dat posse recedere callis.
2.481  Atque adeo vultum cum Phoebo juncta nigrantem
2.482  Verterat ad terras nec se prodebat Olympo,
2.483  Transgressam nodum

nodum disces fratrisque nitentem
2.484  Sub currum flexisse rotas ardentiaque ora
2.485  Texisse et rutilas dorso fregisse sagittas.
2.486  Nec te 25 dum nitidos Phoebi rapit invida vultus
2.487  Spectantem eludet fallens, licet usque dolosam
2.488  Aversa aethereas frontem dea vertat in oras,
2.489  Si modo velatae subeuntem lampadis umbram

Phoebi ad medium cum nititur, umbrifer arcus
2.582  Occidua de parte subit limbumque nitentem
2.583  Irrumpens cavat atque Eoo in margine demum
2.584  Erumpit fugiens rutiloque evadit ab orbe.
2.585  585 Dum fratrem 30 sequitur fugientem diva fugitve
2.586  Sectantem a tergo, tantum olli accedit in horas,
2.587  Discedit tantum, quantum se corpore crasso

taedia in aulas
2.675  Irrepunt tristique animos languore resolvunt,
2.676  Seu fragor armorum subit insidiaeque latentes
2.677  Et capta incusso quatiuntur membra pavore!
2.678  Inter oves gracili ludens dum pastor avena
2.679  Gramineo sedet in solio, dum pascua carpunt
2.680  Laeta greges floresque legit capitique corollas
2.681  Aureolo intexit Phillis; procul exulat atrox

languore resolvunt,
2.676  Seu fragor armorum subit insidiaeque latentes
2.677  Et capta incusso quatiuntur membra pavore!
2.678  Inter oves gracili ludens dum pastor avena
2.679  Gramineo sedet in solio, dum pascua carpunt
2.680  Laeta greges floresque legit capitique corollas
2.681  Aureolo intexit Phillis; procul exulat atrox
2.682  Cura nec horrifico turbantur corda tumultu.

age jam, nostrae quae pars est altera curae,
3.4  Quid subita Phoeben nigrescere cogat ab umbra,
3.5  5 Expediam. Arrectos te praesta ad singula sensus
3.6  Inceptumque simul mecum partire laborem.
3.7  Dum puro sensim Titan velatur Olympo,
3.8  Ipsius ora dei nigrescere dixeris. Ille
3.9  Ardenti aeternas servat sub pectore flammas,
3.10  10 Quosque solet, mittit radios: soror invida cursum

sub pectore flammas,
3.10  10 Quosque solet, mittit radios: soror invida cursum
3.11  Interjecta negat missosque intercipit ignes.
3.12  Non tamen 1 et dubiis dum conditur ipsa tenebris,
3.13  Assuetum vultu servat jubar: umbra nitentes
3.14  Inficit atra genas, turpi caligine vultus
3.15  15 Obruitur foedoque omnis decor excidit ore.
3.16  Namque memor damni

* corr. ex imittit in umbram.
3.38  Quid dubitas? 4 Divae frontem, dum parte nigrescit
3.39  Sordida, parte nitet fraternaque spicula recidit,
3.40  Suspice et umbrai formam, qua limite curvo
3.41  Tenditur, intuitor molemque inde erue et omnem
3.42  Circum oculis tractum

massa,
3.110  Seligitur, tenui geminas cui pulvere frontes
3.111  Aerataque domant patina laevique papyro
3.112  Aut molli texto lini subiguntque teruntque,
3.113  Margine dum sensim circum conrasa tumescat
3.114  Et Pelusiacam referat sub imagine lentem
3.115  Exceptumque jubar pellucida perque polita
3.116  Torqueat ac certa deflexum lege refringat.
3.117  Illae aequi in

effugiant visum, lens vitrea turgens
3.154  Ante oculum solet extrorsum suspendier, ut jam
3.155  Incipiant sensim radii se flectere et ante
3.156  Quam se oculo immittant, ad sese accedere, in ipso
3.157  Dum detorti iterum jungant se denique fundo
3.158  Nec dubium tristi fallant caligine visum.
3.159  Sic veterum monumenta virum confusaque scripta
3.160  Perlegimus saepe atque exesa numismata lentem

res exiguas quamvis et mole minutas
3.243  Prendere mensuris det posse fidelibus, inde
3.244  Ille quidem et nomen Grajo sermone recepit.
3.245  Illo etiam astrorum positus metimur, aperto
3.246  Aethere dum motus exercent acta diurnos
3.247  Immotumque tubi subeunt quamplurima campum
3.248  Tempore quaeque suo. Molem quoque prendimus atque
3.249  Accessum ad Terram et longos per inane recessus.
3.250  Nam

ac demittier umbram.
3.322  Ergo 21 etiam certis constat tibi denique signis,
3.323  Cur subita et Phoebe quondam ferrugine vultum
3.324  Inficiat, qua se, dum deficit, abdat in umbra.
3.325  325 Verum age, quo, posita penitus formidine, mentem
3.326  Firmare atque fidem possis adhibere canenti
3.327  Certius et causas in aperta luce videre,
3.328  Contemplare

Accedet nostris vis ultima denique dictis.
3.336  Principio 22 nunquam fraterno diva carebit
3.337  Lumine, ni fuerit nodo mediaeque viai
3.338  Proxima, dum Phoebo adversa volat aetheris ora;
3.339  Nec rapiet terris missas a fratre sagittas
3.340  Et rutilam nigro praetexet lampada velo,
3.341  Alterutri propior fuerit nisi Cynthia nodo,

volat aetheris ora;
3.339  Nec rapiet terris missas a fratre sagittas
3.340  Et rutilam nigro praetexet lampada velo,
3.341  Alterutri propior fuerit nisi Cynthia nodo,
3.342  Dum fratrem assequitur coeloque vagatur eodem.
3.343  Inde autem et mediam bijugos cum forte per umbram
3.344  Egerit, haud iterum tenebris nigrescet obortis,
3.345  Sexta nisi aptarit fronti jam cornua jamque

minus 29 quam bissenis si partibus illis
3.387  Seu bis quindenis parte una e totius orbis
3.388  A nodo Phoebe distet propiore, nigrantis
3.389  Dum positum assequitur coni, turpata tenebris
3.390  Ardentes merget bijugos currumque nitentem.
3.391  Ast eadem distet si longius, effugit umbram
3.392  Et coni occursum elabens declinat opaci.

ad Lunam Tellus quantum ampla pateret,
3.406  Dimidia qua mole tumet deque aetheris alti
3.407  Obtegeret gyro condens. Nam Cynthia limbum
3.408  Phoebei vultus extremo margine tantum
3.409  Dum condit media coelum e Tellure tuenti,
3.410  Si, quantum a medio extremas Telluris ad oras
3.411  Est spatii, tantum subito percurrat et inde
3.412  In latus ad Boream aut abducta recedat in Austrum,

34 tibi si perspecta sient, jam caetera nullus
3.434  Evolvisse labor: sponte inde sequuntur et acri
3.435  Se sistunt animo ac mentem praesentia pulsant.
3.436  Dum nempe a Phoebi congressu Cynthia sive
3.437  Nigrantis coni occursu digressa pererrat
3.438  Totum orbem atque adiens rursum nova cornua sumit
3.439  Vel rursum oppositas pleno nitet ore per auras,

nodum si diva tenet contraria Phoebo,
3.467  Nodum itidem huic nodo oppositum regione tenebit
3.468  Phoebus in adversa coeli simul, illa per orbem
3.469  Excurrit prope dimidium ter quinque diebus,
3.470  Dum conum assequitur nigrantem fratre relicto
3.471  vel cono progressa fugit fratrique propinquat.
3.472  Interea ad nodum accedens fugiensve relictum
3.473  A tergo, Phoebus quindenis partibus illis

* * corr. ex denis orbibus ambit
3.519  Acceditque dies bisquinis una diebus
3.520  Praeterea, Titan uno dum circuit orbem
3.521  Signiferum gyro et perfectum terminat annum.
3.522  Quin et, cum geminis possit congressibus idem,
3.523  Qui sibi succedant porro, se Phoebus in umbra
3.524  Condere parte sui,

quo tempore conus
3.537  Transiliit perque illa ferat se proxima nodo
3.538  Atque infesta deae loca nigrantesque tenebras
3.539  Nec tum per quinos nec dein Latonia menses
3.540  Oppositas fratri, timeat, dum permeat oras.
3.541  Hinc erit, ut geminos Luna squalente per illum
3.542  Oppositus annum haud videas. Sed saepe tenebris
3.543  Illa etiam inficiet frontem Phoebusque latebit
3.544  Saepe etiam, quin

etiam et nostra Terrai ex parte videbunt
3.554  Deficere hinc variae gentes aut inde; nitebit
3.555  Ille tibi, ut supra monui, exemploque probavi
3.556  Principis, ardentem condit cui purpura Solem,
3.557  Dum famulos feriunt radii; atque intersita nubes
3.558  Quaesiti aspectum rapiet tibi saepe laboris.
3.559  Haec reputa et memori solers sub pectore versa
3.560  Ne coelo, ne forte putes contraria quondam

repetat quo tempore sedes.
3.569  Scilicet alterutri fuerit nisi proxima nodo,
3.570  Nec tenebris squalere potest nec Cynthia fratrem
3.571  Abdere. At occiduas nodi retrahuntur in oras
3.572  Nec nisi dum novies binis novus additur annus,
3.573  Ad veterem redeunt positum sedesque relictas.
3.574  Ergo etiam locus ille, deam qui mergat in umbra
3.575  Quique tegi vultum Phoebi sinat, ibit in oras

in illis
3.659  Deprensum ad partes motus transferre diurni
3.660  Ne pigeat: partes ipsae dant noscere, quantum
3.661  Is locus in longum abductus mage distet ad Eurum,
3.662  Qui plures horas numerat, dum Cynthia quavis
3.663  Parte sui tristem Terrae subit aut fugit umbram.
3.664  Idcirco et 45 maculis divae turpantibus ora
3.665  (Nam turpant vultum longe

protulit aetas
3.669  Quos haec nostra recens, quos protulit illa vetusta,
3.670  Turba sedet, maria alta fluunt, jacet insula ponto
3.671  Plurima et abrupti procurrunt aequore montes.
3.672  Haec tuimur, dum nigranti merguntur in umbra
3.673  Dumque iterum emergunt ac nomina certa notamus,
3.674  Credimus et fidae longum servanda papyro.
3.675  Qui vero 46

ac nomina certa notamus,
3.674  Credimus et fidae longum servanda papyro.
3.675  Qui vero 46 tumidis errat jactatus ab undis,
3.676  Ille sibi visam, dum Cynthia deficit, horam
3.677  Horarum numero confert, quem tempore eodem
3.678  Per loca cognorit numerandum certa (labores
3.679  Namque deae multo edocti jam novimus ante,
3.680  Urbibus et certas

longa laborum
3.694  Taedia, multum artis ratio haec exposcit et acre
3.695  Ingenium ac dextram facilem laevemque papyrum.
3.696  Haud etenim variis eadem spectamus ab oris
3.697  Atque loco quondam totus dum conditur uni,
3.698  Idem alibi totus Titan, ceu diximus ante,
3.699  Emicat et radiis ardentibus imbuit auras.
3.700  Hic ergo 49 terrarum orbem et vasta

et Phoebi et Phoebes, cum deficit, orbem.
3.743  Quid 56 vero ignarum vulgus? Quae turpia monstra
3.744  Credidit immensum late vulgata per orbem!
3.745  Dum nempe e nitido Lunam deducere curru
3.746  Thessala tentat anus cantu rhombumque potentem
3.747  Circumagit, miseram nequidquam tendere contra,
3.748  Nequidquam obniti, vacuas nisi pulsa per auras

aeternam timuerunt saecula noctem.
3.766  Non 57 tamen haec semper vanae deliria mentis:
3.767  Adfuit illa dies, qua summo ex aethere Titan
3.768  Dum videt infami pendens de stipite numen,
3.769  Horrendum scelus et caedem aversatus iniquam
3.770  Involvit caeca attonitos caligine vultus.
3.771  Tempore quanquam illo Tellus quoque et ardua quaeque

tibi obducta effusi jam fronte capilli
4.14  Si spargunt coeleste jubar, si lumine tanto
4.15  15 Sydera, quae condis praesens, rutilare per umbram
4.16  Mersus aquis tectusve polo permittis et idem,
4.17  Dum procul et campos et crassas aeris auras
4.18  Irradias, reflua perfundis luce tenebras
4.19  Dimidiaque licet velatus fronte rigentes,
4.20  20 Quantum fas, oculo fibras distendis in imo,
4.21  Huc ades

distendis in imo,
4.21  Huc ades et trepidum praesenti numine vatem
4.22  Usque rege atque novas in carmina suffice vires.
4.23  Si quondam, terris 3 propior dum Luna sub alto
4.24  Fratre meat, medium subeat penitusque recondat,
4.25  25 Vix bene Phoebei sese pars ultima vultus
4.26  Abdidit, aethereas longe lateque per oras.
4.27  Per circumpositos tractus

mixtae pallore tenebrae
4.30  30 Funduntur rapiuntque diem, se prodit ubique
4.31  Illa eadem rerum facies, quae vespere sero,
4.32  Occiduas fessos cum jam demersit in undas
4.33  Quadrijugos Titan; nec dum tamen aethera in altum
4.34  Evexit bijugos, nec dum Nox horrida fusco
4.35  Involvit penitus velo terrasque polumque,
4.36  Seu cum inane novo roseum caput extulit undis

diem, se prodit ubique
4.31  Illa eadem rerum facies, quae vespere sero,
4.32  Occiduas fessos cum jam demersit in undas
4.33  Quadrijugos Titan; nec dum tamen aethera in altum
4.34  Evexit bijugos, nec dum Nox horrida fusco
4.35  Involvit penitus velo terrasque polumque,
4.36  Seu cum inane novo roseum caput extulit undis
4.37  Aurora et primo conspersit lumine flores.
4.38  Ipsa

vis, qua se alternis pelluntque trahuntque,
4.66  Ingens in tenui spatio, quaeque obvia nisu
4.67  Urgeat immani, at majoribus intervallis
4.68  Usque adeo levis, ut sensus eludat inanes.
4.69  Hinc ubi, dum celeri radius volat impete, fibris
4.70  Tenvibus accessit nimium. Tremere ilicet omnes
4.71  Et varios cursus variosque iterare recursus.
4.72  Unde oritur calor. At contra lux aurea coeptum

iter jamque introrsum pertractus in umbram
4.84  Invehitur, contra opposito jam calle recedit.
4.85  Aspice 5 , in obscurum quondam penetrale per arctam
4.86  Dum radius se rimam infert laevique papyro
4.87  Sistitur, adverso vel parjete. Pendeat ipso
4.88  Si forte in radio filum tenuisve capillus
4.89  Lucis particulis utraque e parte repulsis,
4.90  Illius

luce tenebras.
4.93  Lamellas 6 tenues etiam interponere mos est
4.94  vel geminas cultrorum acies spatiisque remotas
4.95  Inter se paribus paulatim adducere, dum se
4.96  Conjungant radiisque viam venientibus omnem
4.97  Praeripiant claudantque aditus dorsoque repellant.
4.98  Post acies etenim candens objecta papyrus
4.99  Tum varios lucis flexus variosque

objecta papyrus
4.99  Tum varios lucis flexus variosque reflexus,
4.100  Tum vis ipsa, ut agat, quanta intervalla requirat,
4.101  Edocet, obtutu vigili si singula lustres.
4.102  Primum etenim, cultros dum distinet intervallum
4.103  Amplius, in medio radiis perfusa papyrus
4.104  Illaesis contra rimam fùlgebit hiantem.
4.105  Quanquam etiam extremis utraque e parte coactis
4.106  Flectere iter, sese illa

quae restat utrumque
4.113  Ad latus, inflexa generatur fascia luce.
4.114  Ergo etiam 7 Solis radios, queis cingitur orbis
4.115  Celantis fratrem Phoebes, dum viribus isdem
4.116  Deflexi internas subeunt circum undique partes,
4.117  Sole etiam latitante putant fulgere, nigranti
4.118  Et rutilam Lunae fronti efformare coronam.
4.119  Rem quoque

Nam terris decies mage surgit ab imis
4.174  Eductum coelo tollens caput, ipsa suum se
4.175  Quam gyro Tellus immani flectat in orbem.
4.176  Nosti etiam sensim minui ac vanescere demum,
4.177  Dum procul aufugiunt spectatoremque relinquunt
4.178  Quaecumque intuimur molemque proinde minutam
4.179  Usque adeo atque adeo procul a Tellure remotam
4.180  Haud cadere in sensum et mortales fallere visus.

inane;
4.231  Ipse etiam extremus confuso in margine limes
4.232  Palleat ac sensim incertus vanescat, oportet.
4.233  Quid 14 quondam, quae fixa vocant, dum sydera dorso
4.234  Contegit obscuro inferior seu virginis ora
4.235  Erigones sive alterno qui funere fratres
4.236  Aethereas subeunt sedes oculumve nitentem
4.237  Raptoris Tauri aut Nemeaei corda

sedes oculumve nitentem
4.237  Raptoris Tauri aut Nemeaei corda Leonis?
4.238  Nonne ollis rutilum paulatim obtundere lumen
4.239  Protinus et radiis lentum ingenerare tremorem
4.240  Inciperet, densis dum tandem involveret umbris?
4.241  At perstant immota, nigranti et proxima limbo
4.242  Intactum servant jubar ac percellere acutis
4.243  Inspectantum oculos telis et lumine pergunt
4.244  Illaeso

ubi placido tenuis globus aere pendens,
4.248  Quem pueri imbelles olim innuptaeve puellae
4.249  E pingui lympha canna eduxere palustri
4.250  Inflantes calidumque sinu inclusere vaporem,
4.251  Adverso dum Sole nitet pulchrosque colores
4.252  Alternat pictaeque refert Thaumantidos ora;
4.253  Si subito graviorem auram aut persensit acutam
4.254  Forte aciem, disrumpitur ilicet et perit omnis
4.255  Forma

quo vehitur Phoebe, despectet in ima
4.295  Telluris facie campos, maria ampla lacusque
4.296  Affusos vallesque imas et culmina montium
4.297  Edita, inaequali tueatur perlita luce
4.298  Singula, dum puro late pellucida coelo
4.299  Aeris aura nitet, quae, nubibus obruta densis
4.300  Dum tegitur facies Terrae, indiscreta niterent
4.301  Omnia et aequali confusa in luce laterent

4.296  Affusos vallesque imas et culmina montium
4.297  Edita, inaequali tueatur perlita luce
4.298  Singula, dum puro late pellucida coelo
4.299  Aeris aura nitet, quae, nubibus obruta densis
4.300  Dum tegitur facies Terrae, indiscreta niterent
4.301  Omnia et aequali confusa in luce laterent
4.302  Atque idem, gelido loca quae sub cardine duram
4.303  Persensere hyemem nivibusque albentia candent,

rupesque sub altis
4.308  Montibus atque imis horrent in vallibus umbrae.
4.309  At Lunae in vultu non haec discrimina formae,
4.310  Non jubaris produnt sese: manet una eademque
4.311  Umbrarum facies, dum parte effulget eadem
4.312  Phoebus; nec varii percellunt lumina ductus,
4.313  Ipse,nisi, ardenti dum fervidus imbuit imbre
4.314  Conversam Phoebes frontem, mutentur et atri
4.315  Mutato tractus

non haec discrimina formae,
4.310  Non jubaris produnt sese: manet una eademque
4.311  Umbrarum facies, dum parte effulget eadem
4.312  Phoebus; nec varii percellunt lumina ductus,
4.313  Ipse,nisi, ardenti dum fervidus imbuit imbre
4.314  Conversam Phoebes frontem, mutentur et atri
4.315  Mutato tractus positu jamque altera jamque
4.316  Sordescat tenebris divae pars altera opacis.
4.317  Quae si perpendas

contra in facie quae limite certo
4.328  Sat densae affusam sustentent aetheris auram.
4.329  Indicio est ille ipse, aequo qui margine limbus
4.330  Asperitate caret nec hiatu abrumpitur ullo,
4.331  Aspera dum varia facies nigrescit ab umbra
4.332  Mille locis mediaeque inter confinia lucis,
4.333  Qua Sol curvatum radiis stringentibus orbem
4.334  Obliquus circum conradit, flexibus errat
4.335  Semita

trans aequora calle,
4.347  Forma manet facie in media vallesque profundas
4.348  Et juga inaequalem metimur celsa per umbram:
4.349  Turbantur summo confusae in margine partes.
4.350  Nam radii in tenues dum produnt * " prodeunt (?) aetheris auras
4.351  Attracti ad lympham proni inclinantur et ima

e fronte fluentem
4.364  Asperat abrumpens limbum, qui proinde, vel igni
4.365  Phoebeo adversus micet aversusve nigrescat,
4.366  Aequali circum laevis se limite finit.
4.367  At nulli, Phoebi frontem dum Cynthia condit,
4.368  Haec poterunt radii transversa per aequora in auras
4.369  Trajecti aethereas transcurrere nigrantisque
4.370  Ora deae circum rutila exornare corona:
4.371  Attactu dorsi primo

levis evolvisse labor nec digna laboris
4.428  Jam merces speranda venit, quando invia quaeque
4.429  Asperaque intactis Parnassi per juga dumis
4.430  Pervadens, Boreae fulgentem e parte nivalis
4.431  Dum celebrat plectro auroram fidibusque canoris
4.432  Aethereos nuper Nicetas edidit ortus
4.433  Et causas rutili victuro carmine rhombi:
4.434  Musarum decus et nostri clarissima Pindi
4.435  Gloria

nebulaeque volucres
4.446  Immensum aethereas circum se quaque per oras
4.447  Diffundunt longeque procul Titanis ab orbe
4.448  Excurrit tenuis vapor et spatia inficit ampla.
4.449  Ille quidem, medium dum pondere nititur aequo
4.450  Omni ex parte premens in Solem, flectier aequo
4.451  Orbe etiam formaque studet fulgere rotunda.
4.452  Ipse tamen genitor Phoebus vetat atque suo se

4.450  Omni ex parte premens in Solem, flectier aequo
4.451  Orbe etiam formaque studet fulgere rotunda.
4.452  Ipse tamen genitor Phoebus vetat atque suo se
4.453  Circumagens dum contorquet super axe, per altum
4.454  Compressam ad latera ipse jubet consurgere dorsum.
4.455  Nempe 24 suo assiduis Phoebum super axe cieri

agitata per orbes
4.474  Turbine praecipitata ruunt, magis incita cursu
4.475  Vi tentant majore fugam ac retinacula tendunt.
4.476  Ergo age 26 et ingenti dum sese vortice in orbes
4.477  Circumagunt aurae Phoebi, tu mentis acutam
4.478  Fige aciem gyrosque animo perpende sagaci?
4.479  Nonne vides, quanta se mole volubile dorsum
4.480  Torqueat? Extremo vix

celebrata per orbem
4.517  Vatibus, hi crines flavi intonsique capilli.
4.518  Ne tamen 28 haec unquam demens, ne posse videri
4.519  Mortali credas visu, dum libera coelo
4.520  Ora nitent Phoebi et radiis fulgentibus ardent.
4.521  Immortale oculos hebetat jubar atque minorem
4.522  Subtrahit obtutu et vetat internoscere flammem.
4.523  Ac veluti nuda in

coelo
4.520  Ora nitent Phoebi et radiis fulgentibus ardent.
4.521  Immortale oculos hebetat jubar atque minorem
4.522  Subtrahit obtutu et vetat internoscere flammem.
4.523  Ac veluti nuda in numerum dum brachia tollunt
4.524  Et rigida exercent validis incudibus aera
4.525  Artifices; multa seu cum rota concita lympha
4.526  Jam vastas tollit moles, jam deprimit, illae
4.527  Lina terunt, usum in tenuis

fragor: ipse nisi omnem
4.530  Ore trahas collectam imo sub pectore vocem,
4.531  Vicinos frustra non exauditus amicos
4.532  Alloqueris: totas tantus fragor occupat aures.
4.533  Haud secus immodico terras dum lumine Titan
4.534  Irradiat visumque ferit;languescit imago
4.535  Pallentis rhombi, victus languescit et orbis
4.536  Immensumque leves Phoebi jubar obruit ignes.
4.537  Non ita

leves Phoebi jubar obruit ignes.
4.537  Non ita 29 cum nostro Titan procul exulat orbe,
4.538  Mersus aquis sero jam vespere, sive recentes
4.539  Mane novo dum nectit equos Aurora per umbram.
4.540  Vespere nam sero placidi per tempora veris,
4.541  Mane per autumnum, cum signifer orbis ab imis
4.542  Altior erigitur terris crassosque vapores
4.543  Despicit

adverte, docebo.
4.555  Ne tibi sydereos sero jam vespere nasci,
4.556  Mane perire ignes quisquam persuaserit auctor.
4.557  Nocturnas qua luce micant tremebunda per umbras
4.558  Astra, micant summo dum fervet in aethere Titan
4.559  Arduus atque diem curru circumvehit alto.
4.560  Ut crines tamen ipse suos rhombumque coronamque
4.561  Obruit invictis quibus imbuit aera flammis,
4.562  Sic etiam

potentem
4.653  Advehis in patriam tecum exceptamque perenni
4.654  Uraniam hospitio colis et vaga sydera et ignem
4.655  Phoebeum ac rutilam diva comitante sororem
4.656  Scrutaris vigil. En coelum dum metior atque
4.657  Inquiro, vestrae quid vertex distet ab urbis
4.658  Vertice Romuleae longoque ardentia scrutor
4.659  Astra tubo, diva ipsa tuas me adduxit ad aedes.
4.660  Hic aditum ad coelum summi

instrumenta petendi
4.797  Notitias rerum conclusis carcere in arcto
4.798  Natura impulsas fibras nervosque trementes.
4.799  Principio 40 Natura parens, dum corpore mentem
4.800  Clauderet humanam et crassos circumdaret artus,
4.801  Indidit instrumenta, quibus, quae forte geruntur
4.802  Extrorsum ac varios posset cognoscere rerum
4.803  Interitusque

particularum
4.819  Aut circum affusae sinuosis fluctibus aurae.
4.820  Sic ea, quae digitis, sic quae contingimus ore,
4.821  Se sistunt coram et fibras praesentia tendunt.
4.822  At sonus, undantem dum concutit aera, ad aures
4.823  Advolat et tremulo percellit tympana motu;
4.824  Particulis procul emissis efflantur odores
4.825  Aut violae ardentisve rosae aut bene olentis acanthi.
4.826  Sparguntur

super ingere massas
4.885  Paulatim gradibusque aequis. Distendier ipsum
4.886  Et pariter medio paulatim inflectier atque
4.887  Demitti adductum terraeque accedere funem
4.888  Aspicies. Sed massa levis dum pondere nondum
4.889  Immodico excrevit nimium, torquebitur aeque
4.890  Ferme idem ad terram spatiisque a tramite recto
4.891  Ad nova se paribus demittet pondera funis.
4.892  Ast eadem exiguum post

quidquam,
4.897  Vix poterit produci ultra massaeque recentes
4.898  Disruptum potius dissolvent quam mage tendant.
4.899  Ergo 44 etiam, tenui piceae dum lumine taedae
4.900  Urgentur fibrae atque oculo tenduntur in imo,
4.901  Si fors aucta novis sensim nova lumina taedis
4.902  Adveniant visumque petant, tendentur iisdem
4.903  Ipsae etiam gradibus

petant, tendentur iisdem
4.903  Ipsae etiam gradibus fibrae gradibusque tremores
4.904  Aucti isdem, medium ducentur ad usque cerebrum
4.905  Nec fallent vigilem nova luminis augmina mentem.
4.906  At sua dum Phoebus radiantia spicula mittit,
4.907  Dimidio licet ore latens, lux aurea tanto
4.908  Inflexas nisu fibras contorquet, ut omne
4.909  Quod reliquo manat vultu, licet impete duplo

jubeat magis ac tremor exoriatur
4.912  Fenne idem nisuque animum percellat eodem.
4.913  Adde, 45 quod et frontem media plus parte coruscam
4.914  Cynthia dum tegit et missos intercipit ignes,
4.915  Non eadem ereptae lucis jactura tuenti
4.916  Accidit et media pariter plus parte minutum
4.917  Ingreditur jubar atque acies defertur ad imas.
4.918  Consuluit

radios, contra laxando contraheretur
4.939  Arctior et nimios contracta excluderet ignes.
4.940  Si forte 46 obscura quondam sub nocte per umbram
4.941  Dum tenuis dubiam secreta in parte ministrat
4.942  Cerea fax lucem, vicinum intentus amicum
4.943  Aspicias oculosque oculis defixeris atque
4.944  Contemplere nigram trans cornea septa fenestram,

cernere contra
4.958  Haud poteris notosque tuens dignoscere vultus.
4.959  Ast oculi sese tereti expandente fenestra,
4.960  Jam magis atque magis clarescere singula sensim
4.961  Incipient, ceu mane novo dum prima tenebras
4.962  Discutit Aurora ac tetram fugat aurea noctem.
4.963  Ergo etiam 48 medium rapuit cum Cynthia Solem
4.964  Dimidiaque jubar mulctavit

sua se prodere matre.
4.983  Ipse pater prima nascentis origine mundi
4.984  Omnipotens tantum munus mortalibus aegris
4.985  Abnuit, ac fragiles morituri corporis artus
4.986  Dum gestent miseri, se tantum attollere et ignes
4.987  Noluit audaci nisu spectare supernos.
4.988  Non ita cum sedes olim post longa beatas
4.989  Saecula et aetherei contingere limen Olympi
4.990  Jam

5.35  Excurrunt procul et campos secuere patentes,
5.36  Nequidquam extremae speres confinia lucis
5.37  Designare tuens ac multis passibus erres
5.38  Incertus dubiusque animi, dum a lumine certo
5.39  Haud dubiam demum transcurrere detur ad umbram.
5.40  Quorum 3 etiam causas libeat si nosse latentes,
5.41  Accipe! Durum opus est

patentibus idem
5.124  Excurrit procul, hoc etiam mage crescit eundo.
5.125  Nunc age 7 palloremque deae jam nosce triformis,
5.126  Horrentem cono tristi dum projicit umbram
5.127  Aera per vacuum Phoebique intercipit ignes
5.128  Terrai moles intersita, terminat illam
5.129  Confuso incertus circum undique margine limes
5.130  Et lucem obscuris miscet pene

in oras
5.139  Cynthia Telluremque imam procul alta relinquat,
5.140  Ingenti spatiique et temporis intervallo
5.141  Ante umbram pallere deae nitida ora triformis
5.142  Incipiunt. Namque ipsa, altum dum assurgit in axem,
5.143  Distrahitur pene umbra aperitque patentia crura.
5.144  Atque 8 utinam et nobis concederet auctor Apollo,
5.145  Quod terrae

spatii ultra ipsos tractus superesset, id omne
5.172  Illaesum pleno gauderet lumine Phoebi.
5.173  Transversos demum tractus incurva secaret
5.174  Linea signaretque viam, qua plena nitenti
5.175  Dum vehitur curru, primum pallore decoros
5.176  Confundit vultus, tum densa conditur umbra
5.177  Cynthia, dum redeant iterum pallorque jubarque.
5.178  Singula 9

demum tractus incurva secaret
5.174  Linea signaretque viam, qua plena nitenti
5.175  Dum vehitur curru, primum pallore decoros
5.176  Confundit vultus, tum densa conditur umbra
5.177  Cynthia, dum redeant iterum pallorque jubarque.
5.178  Singula 9 quod si etiam momenta notare liberet,
5.179  Quo tenuis pallor primum incipit, atra serenam
5.180  Quo

ut obtutu haereres defixus in uno
5.233  Dulciaque attonitum mulcerent gaudia pectus!
5.234  Sic olim 12 et, Sicula miles Romanus in urbe
5.235  Dum fureret duri post longa incommoda belli
5.236  Victor et ense ferox sparso saeviret et igne,
5.237  Jamque altae quassatae arces, jam tecta ruebant
5.238  Ardua fumantesque globi flammaeque volucres

ibi terque magis vasto distenditur orbe.
5.273  Ergo, quod sequitur, recto si calle per ipsum
5.274  Umbrai medium dea permeet, effluet hora
5.275  A primo ad primas frontis pallore tenebras,
5.276  Altera, dum densis frons tota immergitur umbris;
5.277  Tum ferme binae in tenebris dumque umbra recedit
5.278  Paulatim, toto lux et redit aurea vultu
5.279  Dumque fugit totus pallor, bis defluet hora.
5.280  Si

tulerit se diva meatu
5.281  Et mediam fugiens umbram transversa feratur,
5.282  Longius a primo frontis pallore tenebras
5.283  Effluet ad primas, tenebris pariterque fugatis
5.284  Majus erit, pallor dum toto abscedat ab ore;
5.285  Longius ipsum etiam, totos dum nigra tenebris
5.286  Aut vultus tegat aut paulatim detegat umbra.
5.287  At contra minor in tenebris mora. Quin procul orbe
5.288  Cum saepe a

feratur,
5.282  Longius a primo frontis pallore tenebras
5.283  Effluet ad primas, tenebris pariterque fugatis
5.284  Majus erit, pallor dum toto abscedat ab ore;
5.285  Longius ipsum etiam, totos dum nigra tenebris
5.286  Aut vultus tegat aut paulatim detegat umbra.
5.287  At contra minor in tenebris mora. Quin procul orbe
5.288  Cum saepe a medio discedat semita, saepe
5.289  Sive umbram non tota

unde genis pallor. Nunc unde per umbram
5.328  Qui superant tenues radii lumenque malignum,
5.329  Expediam. Natura tibi sed luminis aurei
5.330  Contemplanda iterum, vis et quae mutua fractos
5.331  Dum torquet radios, flexus parit atque reflexus.
5.332  Primum igitur tam multa inter quae corpora lucem
5.333  Accipiunt coeptumque sinunt producere cursum,
5.334  Sive fluant seu mole pigra concreta rigescant,

ubi de tenui et crasso minus ad mage densum
5.347  Ingreditur seu pingue magis lux aurea corpus
5.348  Obliquum per callem, ipso se in limine primo
5.349  Erigit atque obliqua minus procedit. At inde
5.350  Dum rursum egreditur rursumque ad tenvia transit
5.351  Corpora seu quae crassa minus, deflectitur ipsam
5.352  Pronior ad faciem contra atque obliquior exit.
5.353  Nam, qua parte magis trahitur lux incita, coeptum

intorquens massaeque propinquat
5.355  Urgenti nisu majore minusque trahentis
5.356  Corporis a medio velut indignata recedit.
5.357  Hinc 19 radios Phoebi dum lens crystallina, utraque
5.358  Parte tumens, tergo exceptos circum undique ad axem
5.359  Inflectit spatioque jubet concurrere in arcto,
5.360  Ingentes subito flammas ciet atque nigrantes

et urgentem nisum viresque trahentes,
5.381  Continuo introrsum deflectitur atque jacentes
5.382  Cogitur intorto ad terras accedere cursu.
5.383  Et quoniam, primum tenuis, crebrescit, ad imam
5.384  Dum propior Tellurem aer demittitur, et se
5.385  Comprimit ipse suo ac paulatim pondere densat.
5.386  Perpetuo cursum radius deflectit eundo
5.387  Et terit incurvum sinuatus in aere callem.
5.388  Hic

licet eluctatus ab oris
5.433  Discutiat nubes aquilo coelumque serenum
5.434  Fulgeat, aerias sparsi tamen usque per auras
5.435  Pervolitant, quamquam tenuata mole, vapores.
5.436  Saepe etenim densis dum nubibus obrutus aer
5.437  Nigrescit circum late coelumque diemque
5.438  Eripit ex oculis, crebris micat ignibus aether,
5.439  Commovet horrisonus mentes fragor aeriasque
5.440  Fulmina concutiunt

5.491  Progreditur lumen, mulctatum ac debile languet,
5.492  Exerit et tenues objecta in corpora vires.
5.493  Sic ubi ferventem Cancri devenit ad orbem
5.494  Produxitque dies Titan, dum clarus ab alto
5.495  495 Emicat et medio terras despectat Olympo,
5.496  Findit agros, urit segetes glebasque resolvit.
5.497  Idem cum rigidi brumam advexere Decembres
5.498  vel cum mane novo vel cum

recedunt,
5.527  Unam e ter decies bissenis partibus orbis
5.528  Qui capiat, si summum inlo caput inserat orbi.
5.529  Hinc ubi devenere locos, quibus ardua cursum
5.530  530 Dum movet, horrenti Phoebe nigrescit ab umbra,
5.531  Diversi fugere ac tantum interjacet ollis
5.532  Jam spatii, quantum medio Telluris ab imo
5.533  Pertinet ad summam faciem et revolubile dorsum.

magis curvantur apertoque
5.597  Usque magis fugiunt sese et panduntur hiatu.
5.598  Inde minus rutilat, medium quod lumen ad axem
5.599  Accedit magis. At rursum dispendia tanta
5.600  Pensantur, brevior dum contrahit annulus, orbe
5.601  Quod circum aerio deflectitur undique lumen.
5.602  Quin etiam, conorum axis qua se inter acutos
5.603  Fert apices, lucro ingenti damna omnia cedunt.
5.604  Namque illic

orbem, pinge aera, conum
5.618  In medio coni pallentis pinge nigrantem;
5.619  Adde axem tranantem apices et viscera Terrae.
5.620  Quinque aequis coni primi de partibus, alter
5.621  Interior, terris dum sese attollit ab imis,
5.622  Tantum unam tereti concludat fronte, per axem
5.623  At reliquum vertex a primi vertice distet
5.624  Ac videat partes supra se extare quaternas.
5.625  Tum vero aethereas

si fors se dirigat axem,
5.659  Hanc ipsam frontem subit ardua et illius imum
5.660  Supra apicem (nam versus apex despectat opacae
5.661  Telluris dorsum ac coelum suspectat hiatus)
5.662  Ingreditur, dum frontem ipsam progressa relinquat
5.663  Ac primi demum septis jam libera coni
5.664  Erumpat penitusque atra se exsolvat ab umbra.
5.665  Ergo dea et spatio graditur, quod lumine tantum
5.666  Aerii

37 etiam, flexus si rite notaveris omnes
5.671  Luminis intorti rectique deaeque meatum
5.672  Supra apicem coni penitus nigrantis et infra
5.673  Illa loca, in superas queis dum se tertius oras
5.674  Erigit inversoque polum suspectat hiatu,
5.675  Irrumpens primi faciem secat orbe rotundo,
5.676  Nec numeros Phoebo et Pindi felicis alumnis
5.677  Pieridumque choro invisos

ab umbra
5.716  Frontis apex primus teretem pertinget ad oram,
5.717  Nigrescet gremium limbusque nitebit uterque.
5.718  Quodlibet at magno Phoebes de corpore punctum
5.719  Dum graditur, primum tenui squalore nigrescet,
5.720  Tum magis atque magis tenebrae intendentur. At ipsas
5.721   Mollibit rursus duplex jubar in mediaque
5.722  Clarescet magis usque via. Tum deinde

tot habet totis, quamquam tam dives uterque,
5.772  Aeris in campis dispersa Austerque Notusque
5.773  Pallentis nebulae aut nigrantis semina nubis,
5.774  Ut tantos una possint obducere tractus.
5.775  Dum ruit hic pleno densissimus imber ab axe
5.776  Et segetes grando et teneri nova germina Bacchi
5.777  Sternit humi, Titan aliis se tempore eodem
5.778  Ostentat terris effulgens atque sereno
5.779  Ore

hyemem glaciemque perennem
5.788  Horrida quaeque ollis felici intersita gaudent
5.789  Temperie alternisque annum et nova tempora mutant:
5.790  Scilicet haec plenis late flaventia aristis,
5.791  Obruta dum nivibus duroque rigentia squalent
5.792  Illa gelu, haec Bacchi et Pomonae ditia donis,
5.793  Illa novas primis pingunt dum floribus herbas.
5.794  Ergo locis isdem nebulae quoque, nubila et imbres

tempora mutant:
5.790  Scilicet haec plenis late flaventia aristis,
5.791  Obruta dum nivibus duroque rigentia squalent
5.792  Illa gelu, haec Bacchi et Pomonae ditia donis,
5.793  Illa novas primis pingunt dum floribus herbas.
5.794  Ergo locis isdem nebulae quoque, nubila et imbres
5.795  Alternis redeunt abeuntque et Cynthia semper
5.796  Parte aliqua flexum puro jubar aere vultu

adhuc, crebri pluviis et grandine densa
5.811  Praecipitant nimbi et coelo solvuntur aperto.
5.812  quin etiam posuere suos Austerque Notusque
5.813  Desueti mores: en tristia fallere cantu
5.814  Taedia dum curasque animi conamur acerbas
5.815  Castalia mollire lyra, bacchatur uterque
5.816  Et verrit tristes furiali turbine campos;
5.817  Nec tamen igne calent Libyco assuetoque vapore
5.818  Membra soluta

LIBER SEXTUS
6.1  Nunc age 1 cur multo turpatos sanguine vultus
6.2  Inficiat, tristem dum Cynthia permeat umbram,
6.3  Quid radios fuco saturet lucemque coloret
6.4  Aeriis deflexam auris et fila retexat,
6.5  5 Jam canere atque operi supremam impendere curam
6.6  Aggredior. Non hic Pindi

irarum memores, sed amore novato,
6.24  Quo rursum amplexus, rursum oscula mutua poscunt.
6.25  E Fata vetant conferre globos, jubet ire per auras
6.26  Impetus et rursum oppositas discedere ad oras,
6.27  Dum se iterum juncti quatuor post lustra revisant.
6.28  Nequidquam 6 incertos dubiis erroribus orbes
6.29  Implicuit curasque diu delusit inanes
6.30  30

artes.
6.113  Atque ea 21 si penitus libeat cognoscere, primum
6.114  Huc iterum revoca atque animo tibi siste sagaci
6.115  115 Luminis ingenium recolens. Dum corpore ab uno
6.116  Scilicet egressa alterius lux aurea frontem
6.117  Corporis inclinata subit, nisi forte trahenti
6.118  (Eveniet quod vix) aequa vi pollet utrumque,
6.119  Torquet iter rectoque

licet e causis, caeca Telluris in umbra
6.327  Quae mersam ardenti perfundunt sanguine Phoeben
6.328  Luminaque aerias tingunt transmissa per auras.
6.329  Nam radii aetheriis subeuntes aera ab oris
6.330  Dum flectunt iter et medium torquentur ad axem,
6.331  Distracta in varios dissolvunt fila colores.
6.332  Quae violas, quae coerulei placida aequora ponti
6.333  Languida nigranti confundunt stamina fuco,

causam imprudens: perturbat et illa
6.359  Languentis Phoebes vultum affunditque ruborem,
6.360  Sed tenuem. Neque enim spatii discrimina tanta
6.361  Purpureus violae poscit rubeusque cruoris,
6.362  Dum se distractus fundit color: ille rubenti
6.363  Vix addit novies ternis de partibus unam.
6.364  Ergo quid aerias tingat delata per auras
6.365  Fila magis turpique aspergat sanguine divam,

perfusis lumine fila
6.372  Pulsa retro redeant, quae per cava viscera serpant.
6.373  Principio 40 tenues lucis quocumque ferantur
6.374  Particulae, spatio dum progrediuntur eodem,
6.375  Alternis geminas permutant disposituras,
6.376  Quae vicibus redeunt certis post temporis atque
6.377  Post paria intervalla viae. Sive

jubar excitet undas,
6.379  Quarum pars olli faveat cursumque secundet,
6.380  Pars contra adverso pugnet contraria fluctu;
6.381  Sive ipsae 42 in vacuis dum gressum anfractibus urgent
6.382  Particulae, variis cieantur motibus atque
6.383  Aut positum aut formam mutent rursumque receptent.
6.384  Fors etenim 43

47 haec cunctis eadem intervalla viarum
6.400  Particulis, eadem parti nec semper eidem:
6.401  Exposcit producta magis quaecumque colorem
6.402  Particula exhibeat, dum seu mage pinguia sive
6.403  Densa magis cursum tendit per corpora, dumque
6.404  Inclinata magis faciem subit. At nihil istud
6.405  Discrimen nostris est aptum hic usibus; illud,
6.406  Quod varia

vitri deducet ad oras.
6.505  Tum vero geminae sortes viciumque regressus,
6.506  jamque aditus luci facilis mage jamque repulsus
6.507  Promptior atque viae certa intervalla patebunt.
6.508  Primum etenim, dum sat tenuis transcurritur aurae
6.509  Lamina, transmissum jubar aere in ulterioris
6.510  Objectam vitri massam pervadet. At aucto
6.511  Aerii spatio veli jam rursus in ipsum
6.512  Aera reflexo cursu

retro post augmina veli
6.522  Aerii majora (vicem nani tertia reddet
6.523  Jam spatii mensura novam et transire vetabit)
6.524  Aerios releget tractus cursumque reflectet.
6.525  Atque ita mutatis vicibus dum lamina clausae
6.526  Aurai sensim se laxat, corpore crasso
6.527  Pinguescens magis atque magis, lux incita cursum
6.528  Protrahet admissa alternis vel pulsa redibit.

alio si fronte inspexeris illa,
6.586  Qua radius subit atque affusam lumine clarat.
6.587  Ac varii varia surgent pro mole colores,
6.588  Transmissive ultra retrove redire coacti,
6.589  Dum tenuis pressa gracilescit lamina mole.
6.590  Quamquam eadem 60 , fuerit si crassior, omne colorum
6.591  Transmittet genus et retro genus omne repellet.

quae luminis ipso
6.648  Flexus in ingressu, servata notaveris atque
6.649  Singula per numeros certa versaveris arte.
6.650  Praestitit haec, primus qui tot tam mira reperta
6.651  Prodidit educens. Tenuis dum lamina crescit
6.652  Sensim perque gradus series prodire notavit
6.653  Ille quidem varias longo ordine, scilicet illas
6.654  Interclusa vitris praebent quae corpora quasque
6.655  Et tenues bullae,

lamina crescit
6.652  Sensim perque gradus series prodire notavit
6.653  Ille quidem varias longo ordine, scilicet illas
6.654  Interclusa vitris praebent quae corpora quasque
6.655  Et tenues bullae, dorso dum defluit humor,
6.656  Atque cutis sensim gracilescit, vertice ab alto
6.657  Exortas tergo demittunt. Orbibus orbes
6.658  Nam sese inserti excipiunt pulchrasque corollas
6.659  Alternant, alios et

minusque
6.683  Et facies scabrae aut incurvae particularum.
6.684  Particulam ingrediens quamvis jubar egrediensve
6.685  Parte sui retro pulsum nam flectitur atque
6.686  Parte alia producit iter. Proin dum nova quaeque
6.687  Pergenti objicitur mage densa ac crassa minusve
6.688  Pars nova detrahitur de lumine progressuro
6.689  Oppositamque nihil jam ferme appellit ad oram.
6.690  omne jubar variis jam

si materies mage densa aut pinguior imo
6.745  Lamellam gremio tenuem circum undique claudat,
6.746  Incertus color est; certus, si densior aut si
6.747  Pinguior in tenui contra concluditur Illam
6.748  Dum subit obliquo radius nam tramite, cursum
6.749  Inclinat magis atque magis frontique propinquat;
6.750  Dum subit hanc contra, erigitur frontemque relinquit.
6.751  Quare ibi pro vario radii flexu advenientis,

color est; certus, si densior aut si
6.747  Pinguior in tenui contra concluditur Illam
6.748  Dum subit obliquo radius nam tramite, cursum
6.749  Inclinat magis atque magis frontique propinquat;
6.750  Dum subit hanc contra, erigitur frontemque relinquit.
6.751  Quare ibi pro vario radii flexu advenientis,
6.752  Flexus et ingressi prima cum Fronte, terendae
6.753  Et mensura viae ac vicium intervalla colorque

si fors exortus arenis
6.800  Africus Aethiopumve Notus de litore adusto
6.801  Advolet, ignitis et concitet aera pennis
6.802  Vel si commixto fervescant sulphure vel si
6.803  Jungantur, varii miscent dum praelia venti,
6.804  Aucta mole tumentjamque omnia flectere possunt
6.805  Mutatis vicibus variorum fila colorum.
6.806  Hinc tumidae surgunt massae coeloque feruntur;
6.807  Scilicet hic nebulis et

praestantissimi viri, reipublicae Genuensis ad aulam Londinensem legati.
6.1025  1025 Haec super astrorum positu Lunaeque labore,
6.1026  Defectu et Solis vario congesta canebam
6.1027  Ausonia in magna, Latio dum subdita lustro
6.1028  Regna patri et montes camposque urbesque pererro
6.1029  Ac coeli positus atque intervalla locorum
6.1030  1030 Mensuris late captis inquiro, tumorem
6.1031  Telluris vastae,

comitante choro, vicinaque quotquot
6.1079  Flumina Nayades habitant et Oreades altae
6.1080  Et Dryades Faunique et cornipedes Satyrisci
6.1081  Littora complerunt circum ac lusere choreis,
6.1082  Dum canis ad cytharam et procul alta cacumina et imae
6.1083  Valles et nemora et responsant aequoris undae.
6.1084  Quin etiam auratis sculpsere excepta tabellis
6.1085  Carmina, quae Ligures late vulgata per oras

I. 1 Innuuntur hic praecipua capita pertractanda in toto opere: porro in eclipsi totali Solis solent et stellae apparere; Luna autem dum deficit, aliquando ita est nigra, ut etiam ex oculis penitus evanescat, aliquando est admodum rubra. 2 In eclipsi Solis radios solares amittit Terra interceptos a Luna; in eclipsi

suo clarant nonnihil noctem ipsam. Certe Venus et Jupiter aliquando ita emicant, ut et umbram projiciant, quae sensu percipi possit. 12 Cometae etiam circa Solem gyrant, sed dum planetarum orbitae per angustum coeli spatium moventur, quod zodiaci fascia occupat, ipsi habent directiones motuum varias ita, ut aliae orbitae sint etiam aliis perpendiculares, immo et oppositae motuum directiones habeantur. Ac dum planetae gyrant in orbibus fere circularibus, illi

12 Cometae etiam circa Solem gyrant, sed dum planetarum orbitae per angustum coeli spatium moventur, quod zodiaci fascia occupat, ipsi habent directiones motuum varias ita, ut aliae orbitae sint etiam aliis perpendiculares, immo et oppositae motuum directiones habeantur. Ac dum planetae gyrant in orbibus fere circularibus, illi moventur in ellipsibus admodum oblongis ita, ut in maxima a Sole distantia, quod aphelium dicitur, plurimis vicibus magis distent quam in minima, quae appellatur perihelium, et in illo quidem casu debeant refrigescere plurimum, in hoc

moventur in ellipsibus admodum oblongis ita, ut in maxima a Sole distantia, quod aphelium dicitur, plurimis vicibus magis distent quam in minima, quae appellatur perihelium, et in illo quidem casu debeant refrigescere plurimum, in hoc incalescere et fere inflammari. Quo calore excitati vapores, dum in atmosphaera Solis ascendunt ad partes Solis oppositas, caudam generant Soli ipsi semper aversam, quam ego cum unicam esse putem causam caudae cometicae, saepe ipsas caudas fumantes appello, vel cum cometas nomino, ad fumum alludo.

s'étant trouvée beaucoup plus grande, le diametre réel doit être augmenté en conséquence). 14 Vide, si libet, versus appositos in fine hujus libri, qui huc inserti fuerunt, dum in conventu privato Arcadum Romae hoc libri initium recitaretur coram binis eminentissimis cardinalibus. 15 Lumen, forma et locus, quem occupant, satis distinguit planetas et

tum semper ad partes Soli oppositas, dicitur barba vel cauda, prout dirigitur ad eam plagam, ad quam motu proprio cometa tendit vel ad oppositam. Hinc cometae criniti, barbati vel caudati. Sunt criniti, ubi longe distant extra Solis atmosphaeram vel ubi jacent ferme in directum cum Sole et Terra. Dum ad Solem descendunt, sunt caudati; dum ascendunt ab ipso, barbati. Planetae plerumque non scintillant. Sed tamen, ubi coelum est satis vaporosum, ipsi etiam tremulo quodam lumine subsultant.

barba vel cauda, prout dirigitur ad eam plagam, ad quam motu proprio cometa tendit vel ad oppositam. Hinc cometae criniti, barbati vel caudati. Sunt criniti, ubi longe distant extra Solis atmosphaeram vel ubi jacent ferme in directum cum Sole et Terra. Dum ad Solem descendunt, sunt caudati; dum ascendunt ab ipso, barbati. Planetae plerumque non scintillant. Sed tamen, ubi coelum est satis vaporosum, ipsi etiam tremulo quodam lumine subsultant.

curavi; et maxime lex tertia, in qua explicandum esset, quid sit quadratum, quid cubus. Id quidem praestitit elegantissime Benedictus Stayus, celeberrimus vir, in recentiori sua Philosophia, cujus secundum volumen cum meis adnotationibus et supplementis prodit Romae nunc, dum ego haec Londini scribo. Is autem vir plane summus, qui tantam sibi suis poematis comparavit laudem per universam Europam, in omni alio et sacrae et profanae eruditionis ac solidae doctrinae genere ita excellit, ut in admirationem rapiat animos eorum omnium, quibuscum vivit, quos simul et

assumi potest pro recta. Et ex hac suppositione Cassinus futura aliquot cometarum loca cum successu praedixerat. Sed eam hypothesim evertit motus aliis temporibus admodum curvilineus, quod accidit circa perihelia. Et ea, quae hic primo loco proponuntur, pertinent ad cometas, qui apparent, dum descendunt ad perihelia, caudati, et primo quidem fere rectilinei, tum sinuati et curvi ac quotidie magis lucidi et fumantes magis, donec ad Solem ita accedant, ut videri ultra non possint ob nimiam diei vel crepusculi lucem. Quanquam aliquos per diem etiam videre licet, quod accidit

38(37) Primo quidem Lunae orbita est elliptica ut caeterorum planetarum. Hinc aliquando est remotior in apogeo, aliquando propior in perigeo. In illo casu apparet minor, in hoc major. Et dum ascendit ad apogeum, minuitur ejus celeritas; dum descendit, augetur gravitate, quam habet in Terram, in primo casu opposita ex parte aliqua directioni ejus motus, et in secundo conspirante cum eodem. Unde fit, ut in apogeo ejus motus sit lentissimus, in perigeo celerrimus, quod est

38(37) Primo quidem Lunae orbita est elliptica ut caeterorum planetarum. Hinc aliquando est remotior in apogeo, aliquando propior in perigeo. In illo casu apparet minor, in hoc major. Et dum ascendit ad apogeum, minuitur ejus celeritas; dum descendit, augetur gravitate, quam habet in Terram, in primo casu opposita ex parte aliqua directioni ejus motus, et in secundo conspirante cum eodem. Unde fit, ut in apogeo ejus motus sit lentissimus, in perigeo celerrimus, quod est discrimen physicum ejus celeritatis realis. Sed apparens

Unde fit, ut in apogeo ejus motus sit lentissimus, in perigeo celerrimus, quod est discrimen physicum ejus celeritatis realis. Sed apparens celeritas variatur adhuc magis ex illusione optica, qua nobis, quae propiora sunt, apparent majora, etiamsi aequalia sint. Ut geometrarum sermone utamur, dum celeritas motus realis in perigeo et apogeo est in ratione reciproca distantiarum simplici, celeritas apparens est in eadem duplicata. At cum diameter realis sit eadem in utroque casu, diameter apparens est in ratione distantiarum reciproca simplici.

regrediuntur, sed in singulis conversionibus magis regrediuntur ita, ut in fine singularum conversionum sint aliquanto occidentaliores et idcirco evagentur per totam eclipticam motu, qui respectu principii Arietis absolvitur annis 18, dieb. 224, hor. 5. Id exprimitur per illud Primus ter senis dum evolvitur annus ab annis, quod significat absolvi motum intra annum decimum nonum. Patet autem id, quod additur, Lunam ad eundem nodum redire ante quam absolvat integrum periodum. Occurrit enim nodo regredienti. Linea omnium longissima in ellipsi

phasium Lunae, deprehendendo paullatim semper majorem partem hemisphaerii Lunae illustrati, ut patet. Sed id quidem debuisset accidere paullatim Luna ad latus sita. Si etiam ascendisset recta Lunam versus, vidisset semper faciem obscuram. Tum perquam exiguo tempore mutationes omnes accidissent, dum eam superaret transeundo aliqua ex parte ad latus. 52(51) Arcadia dicitur celeberrima academia Romae ad poesim potissimum exercendam instituta circa initium hujusce saeculi,

igitur tum apparere in Sole, sed plures sunt rationes, ob quas non possunt ipsis tribui eclipses illae vulgo cognitae, de quibus hic agimus, duae hic proferuntur: primo quidem, quod, si hi planetae transeant sub disco Solis, debeant ingredi ex parte ejus orientali et egredi ex occidentali, dum umbra in eclipsibus Solis e contrario incipit ex occidentali et desinit in orientali; secundo, quod ipsorum apparens discus est perquam exiguus respectu disci solaris, cujus idcirco non potest occulere nisi particulam perquam exiguam, nimirum Mercurius minus quam unam e vicies mille ejus

loco et motu illius umbrae, quae in ipsa eclipsi Solem paullatim tegit. Cujus observatione diligenti satis manifesto deprehenditur ipsam nihil esse aliud nisi faciem Lunae aversam a Sole. Sed hic in antecessum illud cavendum proponitur, ne umbra ipsa observetur nudo oculo, dum extat pars aliqua solaris disci, cujus nimia lux oculorum aciem praestringeret. Observant alii imaginem Solis reflexam in aqua, sed ea adhuc lumen habet nimis vividum. Atramentum est ad id aptius. Sed multo aptiora sunt vitra colorata vel fumo illita. Quod fit admovendo ipsa e superiore parte

4(II 36) Ea eclipseos lunaris causa probatur itidem ex eo, quod et forma, et magnitudo, et locus, et motus umbrae, quam cernimus in Luna, congruunt penitus cum iis, quae debet habere sectio coni umbrosi Terrae in eo situ, in quo est Luna, dum deficit. Quae omnia evolvuntur hic deinde per partes. 5(II 37) Incipiendo a figura, si conus, quem geometrae dicunt rectum, qui est vere teres et non compressus, secetur plano

est dictum in adn. 4. lib. I. micrometri nomen derivari e Graecis vocabulis, quibus exprimitur parvorum mensura. Porro hujus generis micrometri usus est multiplex. Duo autem usus omnium potissimi hic exprimuntur. Primo quidem ita obvertitur telescopium, ut fixa aliqua, dum motu diurno promovetur, percurrat accurate aliquod e filis fixis parallelis filo mobili. Ac in ea positione figitur telescopium omnino immotum et notatur ope horologii momentum temporis, quo illa fixa appellit ad filum medium priori perpendiculare. Tum expectantur alia astra, seu fixa seu

34(II 66) Definitis hoc pacto limitibus distantiae a nodo pro eclipsi tam lunari quam solari, progrediendum hic ad demonstranda ea, quae proposita fuerunt in adn. 54(22). Dum Luna ab uno vel novilunio vel plenilunio progressa in orientem devenit ad alterum novilunium vel plenilunium, interea Sol progreditur itidem in orientem fere per duodecimam partem totius eclipticae sive per unum signum. Nam mensis lunaris est circiter dierum 29 1/2. Et Sol, qui diebus 365 1/4

Numerus 223 admodum dilucide et vero etiam poetico stylo exprimitur per illud tribus, et bis centenis, et bis denis. Si superiorum motuum desiderentur accuratiores numeri, periodus nodorum est ex Elementis Caillii an. 18, dier. 224, hor. 5. Quod exprimitur per illud dum novies binis novus additur annus. Periodus apogei lunaris est an. 8, dier. 309, hor. 8, min. 20. Adeoque duo ejusmodi periodi sunt an. 17, dierum 254 proxime. Quae cum simul nondum adaequent unam periodum nodorum, idcirco tempore unius nodorum periodi apogeum Lunae non redibit accurate ad

48(II 80) Solis eclipses itidem ad longitudinum determinationem adhibentur, determinando initium, finem, phases. Sed eae adhiberi non possunt eodem modo, quo eclipses Lunae, cum non eodem momento ea accidant pro diversis Terrae locis. Quin immo, uti diximus, alicubi totus Sol deficiat, dum alibi spectatur totus. Quamobrem plurimae requiruntur reductiones ad eam rem. 49(II 81) Innuitur constructio generalis eclipsium solarium, quam debemus Dominico Cassino.

4 Incipiendo ab annuli causa, eam aliqui desumunt ab illa proprietate luminis, quam optici appellant inflexionem vel diffractionem. Hic autem innuitur et ipsa proprietas una cum reliquis lucis proprietatibus et ejus causa. Dum radius luminis abit per medium homogeneum, progreditur per rectam lineam. Si incurrat in corpus heterogeneum, habet reflexionem, refractionem, diffractionem. Nimirum, si deveniat ad amplam novi corporis superficiem, pars ejus radii reflectitur, pars ingreditur in ipsum corpus, etiam in

eae constant, cum inde pendeant summae virium pertinentium ad omnia punctorum binaria. Hisce viribus agit lumen in corpora, calorem excitando in eorum fibris, et corpora in lumen, ipsum detorquendo a suo itinere. Vis in exiguis distantiis est ingens, in magnis insensibilis. Dum lumen abit per medium homogeneum, summae actionum agentium directionibus oppositis aequantur ad sensum et idcirco motum rectilineum non turbant. In distantia exigua a limite dividente media heterogenea jam praevalet attractio, jam repulsio, et mutatur perpetuo directio et celeritas motus

cum velocitate aucta, et in casu motus obliqui refractio cum accessu ad perpendiculum. Ubi radius perstringit tantummodo marginem corporis, detorquetur viribus iisdem, sed praetervolat et acquirit inflexionem, quae est quaedam inchoata refractio vel reflexio, cum autem vis sit mutua. Dum tenuissimae luminis particulae ingentem sui motus mutationem inde acquirunt, corporum fibrae crassiores et inter se connexae acquirunt solum tremorem quendam. Hujus theoriae partem tantummodo attingit hic locus.

6 Alterum experimentum: radius tenuis intra conclave obscurum excipitur binis lamellis vel aciebus cultrorum non ita multum distantibus a se invicem, inter quas transit usque ad ulteriorem papyrum ipsius pars allapsa ad rimam, quam eae relinquunt inter se. Initio igitur, dum binae acies adhuc satis distant a se invicem, habebitur ductus lucidus unicus respondens illi rimae, sed multo amplior quam rima ipsa ob radios nimirum detortos hinc et inde prope acies. Accedentibus ad se invicem illis aciebus, ubi deventum fuerit ad certam distantiam, tum unicus ille

in plenilunio et multo magis margo Lunae obscurus intra Solem in eclipsi solari apparent admodum aequales et politissimi. Sunt nonnullae observationes, in quibus visa sit una vel altera inaequalitas in limbo Lunae intra Solem. Sed rarissimae sunt et aliquando ab uno observatore sunt visae, dum alii simul viderunt limbum admodum laevem. (On a vu depuis quelque tems plusieurs de ces petites inégalitées avec des lunettes acromatiques très-fortes; mais cela ne prouve rien contre mon fluide, car on devroit voir toujours et par-tout des inégalitées beaucoup plus grandes: il peut se

26 Si jam concipiatur motus totius massae circa eundem axem, apparebit in quavis superficie sphaerica haberi circulum quendam maximum in medio, in quo celeritas maxima sit, dum circuli propiores polis conversionis ipsius eo minores sunt et minorem velocitatem habent, quo ad polos magis acceditur. Hinc vis centrifuga in illo ingenti circulo, qui dicitur aequator, erit major quam in reliquis, et prope polos vis erit ad sensum nulla. Ea vi tota

observavi. Intra tubum est quaedam veluti nox, et objectivum vitrum plures ejusdem stellae radios colligit quam simplex oculi pupilla possit admittere. 32 Haec adjeci Arimini, dum anno 1752 inirem observationes astronomicas ad determinandam magnitudinem gradus meridiani inter urbem Romam et Ariminum in aedibus comitis Joannis Francisci Garampi, patricii Ariminensis, amicissimi mihi ab ipsa prima communi adolescentia. Tres autem fixas adhibebam: α Cycni (nam astronomi

uti satis exprimitur ipsis versibus. 12 Notissima est magni Archimedis sors in obsidione Syracusanae urbis. Qua capta, cum is a milite ipsum non agnoscente confoderetur, dum totus erat in geometrica quadam contemplatione, de sola schematis confusione dicitur conquestus esse. Ingentem etiam animi abalienationem quandam a sensibus et geometricam velut extasim passus erat utique Archimedes ipse, cum nudus e balneo prosiluit inclamans illud suum εὕρηκα

composueram in itinere Perusia Nuceriam. In quo a prandio digressus Assisio ingens adii vitae periculum, quod exposui opusculo I. Litterariae expeditionis adn. 94. Nuceriam delatus vespere per effusum imbrem conscripsi in aedibus gubernatoris ejus urbis, quae pertinent ad Syracusanum excidium, dum fulgurationes perennes et immanis tonitruum fragor truces mihi ideas suggererent. 13 Iterum hic jure queror de difficultate exprimendi versibus res geometricas et calculos.

attrahentem adeoque in ingressu densioris medii accessu continuo ad superficiem ita incurvatur via radii, ut evadat magis erecta ad ipsam superficiem. Et e contrario in egressu retracta in ipsam, inclinatur ad eandem motus ipsius particulae et radius evadit magis obliquus. Dum nominatur hic oleum, nominantur Telegoni colles et rura Setina, nimirum loca proxima Tiburi, quam urbem Telegonus condidisse dicitur, et Setiae. Quae loca nunc ingentes habent olivarum sylvas et egregio oleo sunt celebres nihilo minus quam olim celebraretur Setinum vinum, juxta illud Setinum

refractione paucis secundis minor diametro apparente Solis, nimirum dimidii circiter gradus. Adeoque inclinatio radii non refracti ad axem, quae est dimidia ejus anguli, est circiter quarta pars unius gradus. At refractio horizontalis syderum est circiter dimidii gradus, et haec duplicatur, dum radius tangens Terram progreditur usque ad egressum. Unde illa inclinatio augetur per gradum integrum sive per angulum quadruplum prioris, et evadit angulus inclinationis quintuplo major. Inde autem facile colligitur hunc radium secare axem umbrae in distantia fere

minus percelletur oculus infinita vi, cum oporteat ad ejusmodi vim definiendam assumere quantitatem radiorum percellentium oculum, quae non pendet a sola intensitate radiorum, sed etiam a spatiolo, ad quod appellunt et a quo reflexi discedunt ad oculum. Spatiolum autem id decrescit in infinitum, dum ea intensitas ob id ipsum ejus decrementum augetur in infinitum. Eorum omnium oporteret habere rationem ad determinandam mutationem intensitatis, quam oculus debet deprehendere in diversis partibus ejus sectionis, ac posset investigari problema huc pertinens: quae sit

obscurior circa medium et clarior circa margines, quorum alter erit adhuc in situ duplicati luminis, alter erit in situ luminis transmissi per altiorem atmosphaeram. Haec ad totum pertinent Lunae discum. Sed si consideretur unicum punctum disci lunaris, id punctum initio, dum umbram subit, erit minus obscurum. Tum obscuritas crescet, donec deveniat ad loca luminis duplicati, ubi obscuritas decrescet usque ad medium. Tum iterum crescet usque ad certum limitem ac iterum decrescet in accessu ad marginem exteriorem prioris coni.

quae Lunam respicit, habeat majorem vaporum copiam. Quae nebula, si non late extendatur, apparebunt alibi fixae eodem tempore admodum vividae, quin omnino Luna appareat. Et id quidem oportet acciderit in nonnullis casibus, in quibus eodem tempore nonnullis observatoribus Luna prorsus disparuit, dum alii longe alibi positi eandem adhuc satis illustratam viderint luce illa per atmosphaeram transmissa. Verum aliquando fieri potest, ut Luna omne prorsus lumen amittat sita etiam in axe umbrae, si nimirum omnis illa atmosphaerae pars, per quam radii deberent deferri ad ipsam, densis obducta

debeat esse rarissimum: quia nimirum, uti etiam diximus lib. II. adn. 14, non potest in tam ingenti tractu simul ubique coelum esse nubilum. Deest enim fere materies tam multis nubibus simul procreandis et desunt ea, quae ad vapores inflandos requiruntur, qui in nubes dilatentur. Atque idcirco, dum alibi obductum est coelum et imbres decidunt densissimi, alibi solet esse purus aer et Sol vividissimus. 44 Rationi superiori, quae generalis est, accedit peculiaris ratio

semper, in quibus ea parum admodum potest recedere ab ecliptica, quae intra tropicos continetur tota, ille circulus, qui id hemisphaerium terminat, transit per omnes quinque zonas, quod satis patet. Et quidem si Luna sit in ipso aequatore, is circulus transit per ipsos polos. Notum est autem, dum in altero hemisphaerio est hyems vel autumnus, in altero esse aetatem vel ver. Adeoque si alibi in eo circulo coelum est nubilum, admodum probabile est alibi simul esse serenum, et proinde fere semper aliquod lumen ad Lunam deveniet.

15 Secunda proprietas: vices facilioris transmissus et facilioris reflexionis, ex quibus pendet tota naturalium colorum theoria, quae in communibus physicae institutionibus vel prorsus omittitur vel vix attingitur. Radius luminis, ut infra videbimus, dum progreditur, acquirit binas dispositiones contrarias, quas mutat per vices post certa intervalla, quae pro aliis coloratis filis in iisdem circumstantiis et in aliis circumstantiis pro eodem etiam colorato filo diversa sunt. Et si is radius adveniat ad novi medii superficiem cum altera ex iis

fortasse innuam inferius. Id, quod est prorsus necessarium ad habendum experimentorum successum, est omnino vitri constitutio, quae debet esse penitus uniformis et carere tam venis quam bullulis inclusis, ne nimirum radii in primo ingressu in prisma separati deflectantur, dum permeant ipsam massam vitri, et iterum commisceantur. Pluribus physicis id imposuit, ut Mariotto in Gallia, comiti Rizzetto in Italia, et ea fuit potissima ratio, cur tandiu tam multi obstiterint egregiae huic theoriae Newtonianae de luce et coloribus, quae experimentis institutis per satis

physicae et etiam opticae institutionibus vel tantummodo leviter attingantur vel etiam penitus omittantur. 40 Proponitur ipsa haec proprietas luminis: quaevis particula luminis, dum progreditur spatio eodem, nimirum per medium homogeneum, acquirit alternatim binas dispositiones, quae redeunt post determinata quaedam intervalla et viae et temporis. Eas redire post intervalla viae aequalia constat immediate ex observationibus et experimentis, de quibus infra. Redire autem

42 Reliquae ex illis, quas propono, pendent a forma et motu particularum ipsarum. 43 Prima ex iis est hujusmodi. Si, dum particula luminis progreditur, gyret circa proprium axem et obvertat superficiei novi medii jam alteram faciem, jam alteram, ipsae autem diversae positiones facierum diversam inducant virium summam, quibus particulae mediorum differentium agant in lumen, diversa autem in diversis casibus

45 Hanc causam proposui in mea dissertatione de lumine, ex qua etiam facile derivari potest illud, cur maxima luminis pars refringatur et reflectatur regulariter certa lege, sed aliqua etiam omnino irregulariter dispergatur. Nimirum fieri potest, ut quaevis particula, dum progreditur, mutet figuram suam jam contracta, jam expansa oscillatione quadam, quae in eadem particula progrediente per idem medium fiat post aequalia tempora, in diversis particulis et in diversa medii mutatione diversa sit. Ejus contractionis et dilatationis causa

alia quadam distantia majore, in qua crassitudo lamellae est adhuc major, incipiet id filum luminis transmitti et ingredi vitrum secundum. Aliquanto ulterius incipiet regredi atque ita porro alternis vicibus jam progredietur transmissum, jam regredietur reflexum. Nimirum, dum aliqua particula luminis ingreditur velum aeris, est in vice facilioris transmissus. Donec lamella est tenuior quam sit unum intervallum oppositarum dispositionum, etiam in fine lamellae est in vice facilioris transmissus et proinde pergit. At ubi crassitudo jam uni intervallo aequalis est

qui oritur ex radiis transmissis per certum vitrorum circulum, at exceptis in charta illa ulteriore, observatur admodum diversus ab eo, qui efformatur in charta citeriore ab iis, qui inde reflectuntur, uti patet debere omnino contingere. Praeterea notandum et illud: dum lamina a margine, ubi ob hiatum amplissimum est maxime crassa, attenuatur perpetuo in accessu ad centrum, debent oriri certae quaedam series colorum compositorum tam ex radiis transmissis quam ex reflexis. Quae series debent respondere illis principiis, quae praemisimus, ita ut illi

tenuissima, et prout determinatae tenuitatis cujuslibet locus descendit, descendentes itidem, aliis exortis in vertice, qui majori tenuitati debentur. Ibidem autem observatur et illud, quod theoria requirit, orbem, qui per reflexionem factam in parte superficiei citeriore exhibet unum colorem, dum continuatur ad partem ulteriorem, quae transpicitur intra globum et ex qua radii ad oculum deveniunt transmissi, non exhibere eundem colorem, sed illum, quem requirunt radii residui eorum, qui priorem exhibebant.

67 Alterum genus colorum variabilium est illud, quod apparet in collo columbae, in cauda pavonis et aliis pluribus corporibus, quae pro varia sui positione ad oculum diversos in eadem sui parte colores exhibent, dum alia corpora permanenter eundem semper colorem servant. Id vero pendet a mole et textu particularum. Si adsit lamella tenuis, vacua vel constans materia minus densa vel pinguis inclusa in materia densiore vel pinguiore, color est variabilis; si densior vel pinguior in vacuo vel intra materiam

dea subierunt, altera versa in avem, altera in ursam. Sed illi humanam deinde formam restituit, hanc in coelum transtulit, ubi ea est Ursa major ac etiam Phoenices nomine appellatur. Quod ad Metabum et Camillam pertinet, habetur apud Virgilium lib. XI. Metabus regno pulsus dum fugeret cum infante Camilla, invenit Amasenum fluvium aquis turgentem ob praecedentes imbres. Quem cum aliter transmittere non posset nisi natando, alligavit parvulam hastae et obduxit arboris cortice ac voto Dianae nuncupato futuram virginem et venatricem, projecit hastam

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report