Your search found 4808 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 2987-3146:

Cum enim philosophari tibi mecum placuisset (quem Philosophum fortasse esse crederes, cum meum de Philosophia tibi librum obtulissem), tam gravibus verbis sententiisque tam apte et composite de obscuritate Naturae rerumque causis disserebas, ut nisi te magis aliae Principe Viro dignae extollerent atque efferrent Virtutes, inter illustriores aetatis hujusce Philosophos esse te censendum non ambigerem. Mirifice te audiens in opinione confirmabar mea, nemini magis quam publicas res administranti convenire Philosophiam. Hac igitur de causa cum Liber

tam apte et composite de obscuritate Naturae rerumque causis disserebas, ut nisi te magis aliae Principe Viro dignae extollerent atque efferrent Virtutes, inter illustriores aetatis hujusce Philosophos esse te censendum non ambigerem. Mirifice te audiens in opinione confirmabar mea, nemini magis quam publicas res administranti convenire Philosophiam. Hac igitur de causa cum Liber hic meus esset iterum in lucem proditurus, tibi potissimum Eminentissime ac Doctissime Princeps nuncupandum esse duxi. Utinam tanto muneri non omnino imparem, tuoque, cui inscribitur, Nomine non plane

meam pro humanitate tua consideres. Ille sane, quantum in me virium facultatisque fuit, renovata opera mihi enitendum esse censui, ut emendatior quam ante et venustior procederet: Novis praeterea tum rationum tum experimentorum accessionibus auctum esse volui. Quemadmodum enim Imperii sui fines magis profert Philosophia, atque excrescit ipsa quotidie, sic et Libri hujus pomoeria, ut ita dicam, dilatrare mihi fas esse non dubitavi. Sed qualiscumque is est, maximum illi certe a tuo Nomine decus accedet atque ornamentum; si

urbanitas mire placeat? Ab Epicuro et ab Epicureis quae ante illum tradebantur, scimus propter incompositum dicendi genus non ab aliis fere, nisi qui ab eadem disciplina essent, legi solita: nunc eorumdem cognoscendorum cui non ea in dicendo venustas mirificam cupiditatem excitat? Verumtamen, quo magis hanc in illo praestantiam admiramur, accidit, ut eo molestius feramus tantam elegantiam tam absurdis sententiis adhibitam esse, et quae optima erat ratio et praeclare ad juvandum instituta, eam opinionibus nequissimis esse depravatam.

sunt impedita, neque cum hi fere omnes Philosophiae potius partem aliquam attigerint quam universam pertractarint, eadem satis esse potuissent Naturam rerum omnem persequenti. Quae vero a Cartesio traduntur, et seriem rerum omnem suppeditant, et nescio quomodo liberalius sunt dicta et versibus magis accommodata. Quid quod et Viri eximium ac singulare in Philosophiam meritum adjicere aliquid debuit, ut eum potissimum exornare velles. Fuit ille Princeps atque instaurator hujusmodi studiorum, atque e situ ac squalore in claritatem

illa impressione repellit: hinc in oppositis Terrae partibus fluere Maria necesse est, refluere vero, cum Luna ab illo loco digreditur. Et quoniam Orbis Vorticis Terrae ellipticus est, cum Luna in graciliore ejus parte (quod in Oppositionibus et in Conjunctionibus fit) versatur, arctam per se viam magis obstruens solito majores Aestus efficit, praefertim in Aequinoctiis vi Solis accedente. Aestus hujusmodi maxime sub proximis Aequatori locis, qua Lunae est via, contingunt; et quo quaeque magis ab illo distant Maria, minus agitari oportet. A vers: 298. tres affert de Fontium

in graciliore ejus parte (quod in Oppositionibus et in Conjunctionibus fit) versatur, arctam per se viam magis obstruens solito majores Aestus efficit, praefertim in Aequinoctiis vi Solis accedente. Aestus hujusmodi maxime sub proximis Aequatori locis, qua Lunae est via, contingunt; et quo quaeque magis ab illo distant Maria, minus agitari oportet. A vers: 298. tres affert de Fontium origine Philosophorum sententias; primam, quam refellit, eorum, qui maris aquam terrae insinuatam, ejusque purgatam meatibus in Fontes derivant; alteram asserentium eandem maris aquam in cavos terrae

LIBRI QUINTI ARGUMENTUM CUM Divina Mens in rebus omnibus, quas condidit, eluceat, atque animo conspici a nobis possit, nihil tamen ait magis, quam Hominem claram atque expressam ejus imaginem exhibere. Toto itaque hoc libro Hominis naturam consideraturus jam ab ejus generatione atque exortu incipit: idque a vers. 65. ad 116. Tum Animam in cerebro locat, unde per totum corpus nervorum propagines diffunduntur, per quos

esse. LIBRI SEXTI ARGUMENTUM NATURA rerum hactenus explicata ad Morum doctrinam transit; atque ut in re maxime necessaria, et quae magis nostra referat, quam omnium extra positarum rerum cognitio, SAPIENTIAM iterum invocat Justitae ac Legum Magistram. Deinde a versu 26. ad 465. haec habet. Nobis, ne vagi atque incerti in rebus temere circumferamur, necesse est esse a Deo propositum et constitutum aliquem ultimum

118  Tunc illam si cura agrestis sedula rectam
119  Stare velit campis, multum in contraria flectit
120  Connitens, aliudque, facit, detorta sua vi
121  In latus inclinet; non quod magis optet, ut illac
122  Pendeat; ast inter geminatos oppositosque
123  Nisus, non illac non hac, at utrinque reducta
124  Arbor consistat medio rectissima trunco.

267  Ut vicina velint jungi, metuantque revelli.

268   Jam ne vides igitur, nos quanta pericula fraudum
269  Circumstent? Quantum prope re fallamur in omni?
270  Quo magis est nobis dubitandum. Nec tibi possum
271  Errorum latebras omnes penitusque repostos
272  Insinuare aditus, omnesque ostendere rimas:
273  Nam me alia expectant cunctantem; forsitan et te

hinc exordia sumit,
356  Non Animum, quamvis de cunctis ambigat anceps,
357  Ambigere incerta de se unquam posse timore,
358  Num sit? In immenso nihili jaceatne profundo?
359  Quo sese magis ille fugit, conditque sub umbras
360  Avius in dubiae coeca caligine noctis,
361  Hoc magis usque sibi occurrens sibique undique praesens
362  Se reperit, quocumque parat se denique frustra

de se unquam posse timore,
358  Num sit? In immenso nihili jaceatne profundo?
359  Quo sese magis ille fugit, conditque sub umbras
360  Avius in dubiae coeca caligine noctis,
361  Hoc magis usque sibi occurrens sibique undique praesens
362  Se reperit, quocumque parat se denique frustra
363  Evasisse loci: nam conscia vociferatur
364  Mens

sibi occurrens sibique undique praesens
362  Se reperit, quocumque parat se denique frustra
363  Evasisse loci: nam conscia vociferatur
364  Mens intus, claraque magis se luce videndam
365  Exibet, et sibi se dubitanti existere monstrat.
366  Quod si illam falli dicas, tamen usque necesse est
367  Sit, quae fallatur; nam si non esset, eadem,

446  Judice non alio, qualis Priameïus ille,
447  Cui Venus ante alias placuit Dea, Pastor in Ida;
448  Ipsa sed specie Pulchri, quod mente tenemus:
449  Ad quod ut accedunt quaedam minus aut magis, illa
450  Debebunt nobis minus aut mage pulchra videri.
451  Consimili ratione videbis de genere omni
452  Nos aliquid summum supremumque intus habere,
453  Idea quod Grajis

456  Ut, quod sit Summum supremumque, ipsa videret?
457  Non etenim sibi mens per se unquam effingere tale
458  Quid valuit: quoniam a Summo sibi conscia certe est
459  Deficere in magis atque omnibus e genere omni.
460  Nec nostri docuisse ea potuere Parentes,
461  Quos ex natura consistere scimus eadem
462  Ac nosmet pariter finita et deficiente.
463  Nec fuit

463  Nec fuit a rebus postremo haurire potestas
464  Notitiam Summi; cum quas natura locavit
465  In promptu, nobis sint longe deteriores:
466  Quo magis a Summo cunctas distare fatendum
467  Res, nec notitiam illus procudere posse.

468   Quare, quod superest, Summi quam mente tenemus
469  Notitiam, a Primo Summoque

quam certo existere novi,
477  Hoc habet a sese, major Natura vel olli
478  Largita est: at id ipsa sibi concedere nunquam
479  Evaluit, quonam et simul omnia summa dedisset,
480  (Quod magis huic facile est, qui sese eduxit, ut esset,
481  A nihilo) parti neque passa suisset ab ulla
482  Deficere. Ergo aliquam, quae mentem effecerit. Extra
483  Esse Potestatem magnam fateamur oportet.

necesse est,
620  Quantum infinita inter se ac finita Potestas
621  (Quod ratio cohibet mensurae nulla) recedit.
622  Pro! mentes hominum ignaras, pro! quantula norunt
623  Caeca magis caecis avibus, quae nocte vagantur,
624  Pectora: at aërias affectant pennipotentum
625  Ire vias, magnique cacumen prendere caeli.
626  Hinc se illi a vili cupiunt secernere vulgo

ausu contendere vano.
630  Aequius a parvi cum Pastor vertice collis
631  Jactet se spatio propiori cernere Solem,
632  Quam qui humiles campis sedere aut vallibus imis;
633  Cum magis ad Solem collati et sidera distent
634  Illi inter se, quam Sapiens a plebe minuta,
635  Si simul ad Summum collati respiciantur.

710  Digestumque bono quod convenit ordine in unum.
711  At variant partes; alba haec, ea nigra videntur;
712  Multa moventur item, velut ignis; multa quiescunt
713  Concreta solidaque magis constantia mole;
714  Altera sicca magis sunt; ast humentia contra
715  Altera: multimodis sic distant corpora formis,
716  Corpora, quae partes unius diximus Omnis.
717  Namque sua

in unum.
711  At variant partes; alba haec, ea nigra videntur;
712  Multa moventur item, velut ignis; multa quiescunt
713  Concreta solidaque magis constantia mole;
714  Altera sicca magis sunt; ast humentia contra
715  Altera: multimodis sic distant corpora formis,
716  Corpora, quae partes unius diximus Omnis.
717  Namque sua sunt pro natura convenientes

1289  Occidit usque adeo penitusque revertitur in nil
1290  Rerum natura ex omni Summaque creata?
1291  Quod si Summa manet rerum omnis corporearum
1292  Morte carens penitus, tanto magis inficiandum
1293  Debere omnem Animae naturam nobilioris
1294  Deficere et penitus letho cessare peremtam.
1295  Namque ea non alia posset ratione perire,
1296  Quam si nunc Animam

1472  Foedera sunt, ut jam docui, quibus uniter aptae
1473  Res tam dissimiles consistunt; pacta nec illis
1474  Sunt ea; sed, cujus nequeant vim solvere, legem
1475  Hanc primo accepere a Numine, quod magis arcte
1476  Junxit utramque, lapis lapidi quam jungitur ullus.
1477  Tantum nam lapidem lapidis pars extima tangit
1478  Parte sui extrema tangentem, cum tamen extra
1479  Corporis

cum vulnere corpus
1492  Perculsum est, et sanguis aperto exundat hiatu.

1493   Praeterea quoque scire licet, quod vivida pars est
1494  Corporis, ad sensum proin et magis apta ciendum,
1495  Sive voluptatis sensus sit sive doloris,
1496  Quae fibrisque magis constat nervisque referta.
1497  Ac veluti arborei de trunco et stipite rami

1493   Praeterea quoque scire licet, quod vivida pars est
1494  Corporis, ad sensum proin et magis apta ciendum,
1495  Sive voluptatis sensus sit sive doloris,
1496  Quae fibrisque magis constat nervisque referta.
1497  Ac veluti arborei de trunco et stipite rami
1498  Proveniunt, sic et de humenti tota cerebro
1499  Copia nervorum partes in corporis omnes

a corpore toto.
1505  Quapropter liquido deprendis, vita quod omnis
1506  Corporis et sensus fons omnis principiumque
1507  In parvo capitis media regione cerebro
1508  Insit, proinde magis Mens illa parte tenetur:
1509  Sentit, et externos impulsus excipit illic,
1510  Illinc, quos libut, motum dispertit in artus.
1511  Quare Animae est sedes cerebrum, a quo sensus in omne

1579  Illam notitiis, illam qui condidit, Auctor.
1580  Principio, (quis enim lateat se?) quae sua, novit,
1581  Sit natura sibi per se manifesta; neque ullis,
1582  Quam sibi sit, praesens magis et magis intima rebus
1583  Esse potest; ideo specierum hic corporearum
1584  Non eget auxilio: tum porro novit et illa,
1585  Quorum in se formas habet, e quibus omnis aperte

1579  Illam notitiis, illam qui condidit, Auctor.
1580  Principio, (quis enim lateat se?) quae sua, novit,
1581  Sit natura sibi per se manifesta; neque ullis,
1582  Quam sibi sit, praesens magis et magis intima rebus
1583  Esse potest; ideo specierum hic corporearum
1584  Non eget auxilio: tum porro novit et illa,
1585  Quorum in se formas habet, e quibus omnis aperte
1586  Notitia

lucis,
1632  Nec sic noctis amans et prona jaceret humi Mens;
1633  Quae quia corporeae est inclusa in carcere molis,
1634  Nocte tenetur in hac ultro, sequiturque tenebras,
1635  Et magis atque magis loca caligantia quaerit
1636  Indupedita suo caecarum errore viarum.
1637  Infelix! caeli interea neque suspicere audet
1638  Templa serena, neque illius vim sustinet almae

1632  Nec sic noctis amans et prona jaceret humi Mens;
1633  Quae quia corporeae est inclusa in carcere molis,
1634  Nocte tenetur in hac ultro, sequiturque tenebras,
1635  Et magis atque magis loca caligantia quaerit
1636  Indupedita suo caecarum errore viarum.
1637  Infelix! caeli interea neque suspicere audet
1638  Templa serena, neque illius vim sustinet almae

1639  Lucis sueta inopem trahere in caligine vitam.

1640   At non cum primo naturam conderet ejus,
1641  Assimilemque sibi Numen puramque crearet,
1642  Et magis atque magis quae supra corporis omnem
1643  Naturam excellat, tam dura lege putandum est
1644  Illam corporeis voluisse involvere vinclis;
1645  At Dominae voluit famulari corpus et omnes

Lucis sueta inopem trahere in caligine vitam.

1640   At non cum primo naturam conderet ejus,
1641  Assimilemque sibi Numen puramque crearet,
1642  Et magis atque magis quae supra corporis omnem
1643  Naturam excellat, tam dura lege putandum est
1644  Illam corporeis voluisse involvere vinclis;
1645  At Dominae voluit famulari corpus et omnes

26  Excipit, evictos Populos diffusa per Orbem
27  Imperia et regum vires titulosque Potentum
28  Marmoreas etiam moles laqueataque tecta,
29  Haec, inquam, nihilo tunc sunt miranda magis, quam
30  Quae Pueri peragunt ludentes, aedificantque.
31  Praesertim cum nos aeternae munere Mentis,
32  Qua genus omne caret pecudum, ditàrit

54  Corpus id esse, licet minimum; velut haud minus aër
55  Illud erit, parva possis quod claudere testa,
56  Quam quod in immenso circum diffunditur orbe.

57   Nec magis extensum est corpus, cum rarius extat;
58  Rarius est etenim, laxata foramina cum plus
59  Aëris accipiunt, et plus disjuncta recedunt:
60  Densius at contra fit, cum minus intus apertum

et spatii porro nomina quanquam
76  Diverso distincta sono, tamen una utriusque
77  Est natura, utrumque suis quia partibus esse
78  Extensum pariter sensuque et mente videmus.
79  Quod magis ut liquidum fiat, facilisque sequatur
80  Haec mea dicta fides, rem sic ostendere pergam
81  Exemplo lapidis: fac, ut illi mente rigorem
82  Demas; corpus erit tum molle, ut mollia multa

358  Nimirum quia missa semel servaret eandem
359  Motus vim, et nunquam, si nil obstaret eunti,
360  Desineret ferri, quo tum manus impete jecit.
361  Non minus ad motum quapropter, nec magis apta
362  Corpora ad ignavam finxit Natura quietem.

363   Altera Naturae lex est, ne materiaï
364  Pars quaevis, cum mota cietur, debeat unquam

601  Et mage naturam ad rerum facientibus harum,
602  Quas Deus aeterna conceptas Mente gerebat
603  Omnipotens, quod in hanc tandem concesserit unam
604  Prae reliquis longe melioribus et magis aptis?
605  Mî sat erit, quod et hac arcana resolvere possim,
606  Quae supera in caelo mirantes saepe videmus:
607  Illam propterea recipi evolvique necesse est,
608  Donec quae

ut medium repetitis versa coronent
675  Solem; qui rapide quoniam movet omnia circum,
676  Nonne vides opus esse, ut quae pars aetheris illi
677  Est vicina magis, properantior exagitetur,
678  Contra tarda meet, longumque absumat eundo
679  Tempus, quae caeli pars est a Sole remota?
680  Quod genus interdum est in aquis deprendere; nam cum

in aquis deprendere; nam cum
681  In sese contorta furentes vorticis aestus
682  Flumina concinnant, ramorum pondera parva
683  Festucae paleaeque leves rapiuntur in orbem,
684  Quae magis accedunt, citius, quae vortice contra
685  Longius a medio distant, sinuare videbis
686  Se magnum in gyrum, sed longe segnius ibunt:
687  Evanescere enim paulatim turbinis hujus,

sese semel orbe volutat
692  Segniter expletis triginta scilicet annis.
693  Bis senas hiemes peragit sed Juppiter uno
694  Circuitu, geminas citior Mars: nostra propinquat
695  Terra magis, solemque uno circumspicit anno:
696  At multo propior quod sit, quam terra, peragrat
697  Mensibus octonis cursus sed turbine multo
698  Flaccidiore Venus, quam quo Cyllenius errat

919  Quod si eadem nostra quoque nos aetate lateret,
920  Forsitan insanam [quis contra spondeat Auctor?]
921  Nos quoque stultitiam victi sequeremur eorum,
922  Illud idem, vel, quod moveat magis, esse putantes:
923  Saltem propterea trepido terrore repletis
924  Triste aliquod monstris portendi talibus omen
925  Contingens metus ipse fidem sibi conciliaret.
926  Cecropius

non pervenit umbra
956  Terrae: quin etiam totum non mergere posset
957  Lunae orbem, tegeretque minus caligine lata,
958  Si non tantundem minor esset corpore Terrae
959  Luna, vel ipsa magis Terra, quam distat, abesset.

960   Praeterea cum Sol objecto corpore Lunae
961  Deficere apparet nobis, non omnibus una
962  Deficiens aeque Populis videatur,

signum adversi versabitur Aegocerotis.
1017  Et quoniam sese Mundi totuis ad orbem
1018  Inclinat paulum, quo Tellus vertitur, axis
1019  Est opus hunc nostrum magis illo tempore tingi
1020  Solis luce Polum, quia ab parte magis se
1021  Ad Solis radios inclinat Terra, Boreas
1022  Obvertitque plagis: quare tum servida nostris
1023  Saevet a

1017  Et quoniam sese Mundi totuis ad orbem
1018  Inclinat paulum, quo Tellus vertitur, axis
1019  Est opus hunc nostrum magis illo tempore tingi
1020  Solis luce Polum, quia ab parte magis se
1021  Ad Solis radios inclinat Terra, Boreas
1022  Obvertitque plagis: quare tum servida nostris
1023  Saevet a Sole illabens regionibus aestas.
1024  Tum nudi arentem

1028  Collectam nimiis servoribus atque labore
1029  Mirantes, quo tantus aquarum abscesserit humor.
1030  Illo tempore item tardis mora longa diebus
1031  His aderit terris, quae quo magis ad Boreales
1032  Accedunt metas, sumunt magis augmina luces.
1033  At Polus alter erit proin nocte et frigore denso
1034  Obsitus, a solis quia se procul igne removit.

1029  Mirantes, quo tantus aquarum abscesserit humor.
1030  Illo tempore item tardis mora longa diebus
1031  His aderit terris, quae quo magis ad Boreales
1032  Accedunt metas, sumunt magis augmina luces.
1033  At Polus alter erit proin nocte et frigore denso
1034  Obsitus, a solis quia se procul igne removit.

1035   At porro medium cum Terra peregerit

pollere caelum)
1112  Sole quod interdum Mars sit vicinior ipso;
1113  Inter utrumque sita est cum Tellus scilicet Astrum.
1114  At cum Sol Terram medius Martemque sit inter,
1115  Tum magis a Terra distat Mars Sole. Videtur
1116  Ultra saepe Venus Solem quoque Mercuriusque;
1117  Nimirum ex alia cum Solis parte feruntur,
1118  Ex alia Tellus; quapropter Sole necesse est

jam possint esse infinita videri.

1420   Hic me sorte velis superis descendere ab astris,
1421  Atque peragrato Tellurem invisere Caelo,
1422  Quam colimus, quae digna magis, quam sidera quaevis,
1423  Esse videntur, ut in nostro sit carmine princeps;
1424  Quandoquidem merito maternum nomen adepta est;
1425  Sustinet ut quae nos,

humilesque apparent denique portus.

1472   Denique ab Occasu qui rediuntur in Ortum,
1473  Ocyus aspiciunt Solemque et sidera oriri,
1474  Ocyus occidere, atque magis noctesque diesque
1475  Idcirco constare breves; mora longior horum
1476  Contra est, occasum properant qui invisere ab ortu;
1477  Sidera quandoquidem his oriuntur serius, atque

sua pacatum cernere Mundum.

1524   Quod superest, Zonis praecinctam quinque rearis
1525  Tellurem. Prior est, quam dicunt Torridam ab igne;
1526  Solis enim reliquis multo magis igne calescit.
1527  Haec paribus distat spatiis ab utroque Polorum.
1528  Quaeque habitant intra Gentes, utrinque per annum
1529  Projiciunt umbras: nam cum

1603  Jam morer; illa tibi par regnis grandibus extat.
1604  Parte alia oppositum Boreae qua vergit in Austrum,
1605  Aurea Castellae regio est, Guianaque late
1606  Porrigitur; non ulla ferax magis altera Tellus
1607  Auro atque argento; fert omnigenos animantes;
1608  Oppida habet, magnisque extructas molibus urbes.
1609  Adde his Brasiliam, Chilos quoque, Peruviumque.

1645  A magno nuptam se ferri ignara Tonante.
1646  Virginis hujus habet nomen, quae dicitur Orbis
1647  Tertia pars veteris, longe minima inter utramque
1648  Et Libyae atque Asiae partem, sed enim magis illis
1649  Nobilitata, superque alias florentior omnes.

1650   Atque ea Parrhasiae qua late subjacet Ursae,
1651  Moschorum Imperium complectitur, hisque

quin Hominum non sunt rationis egentes,
81  Ut Pueri, exiguo pariter neque corpore creti,
82  Sed plena jam aetate et mole et viribus aucti.

83   Et quo pervidas magis haec, reminiscere Summi,
84  Exorta unde omnis res constitit, infinitam
85  Esse Potestatem: ratio proin vera reposcit,
86  Perfectum parti subito quod prodiit omni,
87  Quidquid ab

certo de semine Sidera Caelum
119  Undarumque sales liquidi Tellusque videri
120  Possit, et unde omnis demum Natura coorta,
121  Quamvis non ita res exortas esse reamur?
122  Proinde magis, quae sit rerum Natura, patebit,
123  Quam cum constat, uti fuerit res quaeque creata.

124   Porro cum summa potuissent Numinis arte
125  Haec infinitis rationibus esse

fulgere polo tanto vicinius uni,
283  Quanto hac motus erit mage segnis materiaï.

284   Denique consimili pariter ratione fatendum est,
285  Si de parte Scobi pateat magis exitus una,
286  Astrum non medio statuendum in Vorticis orbe
287  Esse; quia a medio plus partem accedet ad illam,
288  Liberior primo patet exitus unde Elemento.
289  Idcirco

medium Autumnum proinde enumerabis, ab ipso
302  Quam conta Autumno nimirum ad tempora Veris.
303  Nec tibi propterea est illud mirabile habendum,
304  Quare Terra magis, cum distat longius, igne
305  Usta calet Solis; quoniam aestas tempore tali
306  Rectius a radiis fit descendentibus, atqui
307  Et mage condensis, gelido quam frigore brumae,

308  Cum Terram obliqua tangunt ratione meantes.

309   Porro particulae, quas diximus esse Elementi
310  De numero alterius quavis de parte rotundas,
311  Quae magis accedunt medios ad Turbinis aestus,
312  Esse magis celeres debent, atque ocyus ire,
313  Quam reliquae, a medio quae Vortice longius absunt,
314  Propterea, primi quia fortius exagitantur

309   Porro particulae, quas diximus esse Elementi
310  De numero alterius quavis de parte rotundas,
311  Quae magis accedunt medios ad Turbinis aestus,
312  Esse magis celeres debent, atque ocyus ire,
313  Quam reliquae, a medio quae Vortice longius absunt,
314  Propterea, primi quia fortius exagitantur
315  Viribus a validis Elementi, ideoque minores

ideoque minores
316  Debent esse: etenim majori mole vel aequa
317  Si sint cum reliquis, supra quae tardius errant,
318  Debebunt alias subito super insiluisse,
319  Atque aliis longe magis usque recedere: nam vis
320  Major inesset ob id, motus pernicior illis
321  Quandoquidem est, circumque suo ocyus orbe feruntur.

322   Augminis haec ratio, qua

quibus res
354  In mundo gerit omniparens Natura suosque
355  Auctificos motus evolvimus ac genitales,
356  Interdum res in varias avertere mentem,
357  Quae plus collibeant, animus magis unde juvetur,
358  Robur ut inde suum viresque recolligat auctas.
359  Hoc age, si sit opus; porro renovare memento
360  Intermissam operam, dicendaque protiuns audi.

possint,
518  Sed disjecta fluant extra, magnoque ferantur
519  Impete, tum Solem quendam velut aëra circa
520  Constituent, longe qui Vorticis in regiones
521  Procurrit magnas; magis quia viribus illa
522  Ejiciuntur, uti longe procurrere possint.
523  Aër nec penitus forma queat ille rotunda
524  Esse; sed in morem lentis mage tollitur illis
525  Partibus, a

hoc, tali constare putandum est
668  Corpora textura, Phoebeo ut tacta calore
669  Ingentes possint facile exhalare vapores
670  In speciem sumi, flammis velut humida ligna.
671  Quod magis ut veri noscas simile esse: videntur
672  Hi tractus longum, prope cum Sol, crescere semper
673  In spatium, et partem caeli comprendere magnam;
674  Cum procul est, contra curtato incedere tractu

casu haud valuit mediam illam involvere partem;
800  Unde manet tantae monumentum haec grande ruinae.

801   Jam quoque constat, uti palantia Sidera, quae sunt
802  Mole magis solida, majoribus intervallis
803  A medio distent; vicinius illa locentur
804  Queis solidi minus est auctus. Et mole minori,
805  Quam Tellus, quamvis Mars sit, magis ipse videtur

sunt
802  Mole magis solida, majoribus intervallis
803  A medio distent; vicinius illa locentur
804  Queis solidi minus est auctus. Et mole minori,
805  Quam Tellus, quamvis Mars sit, magis ipse videtur
806  Esse tamen solidus, cum plus a Sole recedat:
807  Majorum libratur enim cum mole Pilarum.
808  Praeterea mage quae distant, ea segnius orbem
809  Conficiunt, quam

Pilarum.
808  Praeterea mage quae distant, ea segnius orbem
809  Conficiunt, quam quae Soli vicina feruntur;
810  Quandoquidem, ut supera quoque dixi, Vorticis illae,
811  Quae medio magis accedunt; citiore feruntur
812  Particulae motu, at segni, quae longius absunt:
813  Et cum participent harum vaga Sidera cursum,
814  Circa, opus est, Solem

Puer, ut vultu semper conversus eandem
851  Aspiciat: toties uno semel orbe revolvi
852  Ipsum se circa [tu motum adverte] notabis.
853  Scilicet ex una si Lunam parte rearis
854  Esse magis solidam, parte hac exabit, inesse
855  Fortior ut cui vis debet, qua Vortice tentat
856  Effugere e medio; faciemque voluta, necccesse est,
857  Propterea vertat, cui sit minor impetus, intro.

dictis
870  Errorum, quibus a coepto vaga Cynthia cursu
871  Multimodis flectit, non motu atque orbibus ipsis
872  Non spatiis nec re sibi constans denique in ulla:
873  Ut non ulla magis res torqueat, excrucietque
874  Illos, qui numeris et certa includere lege
875  Astrorum tentant cursus orbesque vagantum.
876  Illa quidem geminis opus est impulsibus usque

ima moveri,
886  Summaque ab his pariter, quoniam sunt utraque nexa
887  A mediis; ut agant, opus est, et agantur ab ipsis
888  Disjunctis etiam disjuncta remotaque rebus.
889  Quo magis inter se distant, hic mutuus esse
890  Impulsus debet minor, at violentior inter
891  Corpora, quae spatiis non sunt distantia tantis.
892  Quapropter Luna, et quae sunt errantia caelo

modisque
922  Carminis obscuras penitus res lumine claro
923  Convestire, tuaeque diem praepandere menti,
924  Oblector tamen in condendis versibus ipsis.
925  Quin etiam Veri mentem magis ipse necesse est
926  Quaerendi labor alliciat; praestantius ejus
927  Nam desiderium est, et mentibus altius haeret;
928  Ulla nec est specie Veri res aptior ipsis.
929  Quare ne

item decies quoque senae simplicis horae;
1008  Multorum ut vario tandem tentamine constat.

1009   Corpora praeterea, quae deorsum pondere aguntur,
1010  Usque suos magis atque magis celerate necesse est
1011  Casus, propterea, quoniam nova deprimit usque
1012  Caeli materies, atque ictibus adjicit ictus.
1013  Nec vero incerta celerant ratione cadendo:

decies quoque senae simplicis horae;
1008  Multorum ut vario tandem tentamine constat.

1009   Corpora praeterea, quae deorsum pondere aguntur,
1010  Usque suos magis atque magis celerate necesse est
1011  Casus, propterea, quoniam nova deprimit usque
1012  Caeli materies, atque ictibus adjicit ictus.
1013  Nec vero incerta celerant ratione cadendo:

At deorsum sub aquas contra cur multa ferantur,
1084  Considant fundo labentia donec in imo.
1085  Nam quae condenso sunt corpora conciliatu
1086  Texta magis, quam corpus aquae, fateare necesse est,
1087  Illa cadant sub aquas immersa: at corpora contra,
1088  Sunt unda quae rara magis levioraque, quam par
1089  Auctus aquae, extabunt lymphas super, inque

1085  Nam quae condenso sunt corpora conciliatu
1086  Texta magis, quam corpus aquae, fateare necesse est,
1087  Illa cadant sub aquas immersa: at corpora contra,
1088  Sunt unda quae rara magis levioraque, quam par
1089  Auctus aquae, extabunt lymphas super, inque natabunt.
1090  Partem nimirum non undis obruta tantam,
1091  Quanto illis constant leviora: at denique, si quod

1197  Exsuperatur; erit momentum fortius ista
1198  Parte, premens quam dextra urget; lapidemque moveri
1199  Proinde gravem quamvis et vasta mole videbis.
1200  Et quo est longa magis, quae pars procurrit in auras,
1201  Hoc saxum leviore potes convertere nisu.
1202  Hac etiam montes hac Terram posse moveri
1203  Arte putes, extra si Terram immobile punctum

per aperta viarum
1272  Tam facile insinuent, vixque ire per aëra possint
1273  Particulae, circa Magnetem in vorticis aestus
1274  Se ferre incipient egressae regrediendo.
1275  Quod magis ut pateat; ferri scobs desuper ipsum
1276  Sparsa tegat lapidem, partique involvat ab omni:
1277  Tum projecta licet temere haec qua tollet in hirtos
1278  Sese sponte pilos, qua circumflectet eosdem,

1376  Hinc atque inde duplex Lapidis conjungitur illis
1377  Partibus, ingreditur queis scilicet egrediturque
1378  Fluvida materies, quae Saxum transmeat illud.
1379  Namque ea cum faciles multo magis, aëre quam sint,
1380  In ferro reperire vias queat, effluet hilum
1381  Haud extra, sed qua per longum extenditur illud,
1382  Ibit: quapropter chalybis si fragmina duri

1413  Multa etiam sunt, quae simili vi praedita constant,
1414  Si caleant, ut Ebur Lapis Ossa et Marmora Conchae
1415  Et Corium et Cornu et flaventis fragmina Buxi:
1416  Quoque magis retinent conceptos ista calores,
1417  Hoc magis has servant diuturno tempore vires;
1418  Queis, si sint etiam non trita et frigida quaedam
1419  (Ut Pix ut Sulphur naturaque Cerea) pollent.

constant,
1414  Si caleant, ut Ebur Lapis Ossa et Marmora Conchae
1415  Et Corium et Cornu et flaventis fragmina Buxi:
1416  Quoque magis retinent conceptos ista calores,
1417  Hoc magis has servant diuturno tempore vires;
1418  Queis, si sint etiam non trita et frigida quaedam
1419  (Ut Pix ut Sulphur naturaque Cerea) pollent.
1420  Idque diu, cum sunt ab apertis aëris auris

1467  At si contingas, crepitantia fulgura cessant,
1468  Non sonus auditur, nullo manus intremit ictu,
1469  Ut prius, exiguo tonitru cum mota tremebat.
1470  At quibus ad vires magis haec est apta ciendas
1471  Natura, ut vitri sunt corpora, cum prope longo
1472  Accedunt chalybi, tenuis dat sibila flamma
1473  Continuo erumpens, et lenis prosilit ignis.

1519  Viribus a vitro, facile et sua membra plicabant
1520  Illi immota prius, pedibusque repente receptis
1521  Ibant hi laeti tam tristi humore soluto
1522  Nescio qua ratione; sed haec magis excolet aetas
1523  Altera, noscet et his etiam ulteriora repertis.
1524  Quid magis infestum, quam frigidus humor aquaї,
1525  Ignibus ex undis nihilo tamen hic minus ignis

repente receptis
1521  Ibant hi laeti tam tristi humore soluto
1522  Nescio qua ratione; sed haec magis excolet aetas
1523  Altera, noscet et his etiam ulteriora repertis.
1524  Quid magis infestum, quam frigidus humor aquaї,
1525  Ignibus ex undis nihilo tamen hic minus ignis
1526  Exilit, et gelidae scintillant undique lymphae.
1527  Parvaque

caloris
1657  Insit commotas ob partes: idque videtur
1658  Propterea, calida unda minus quia corpore nostro est,
1659  Mens alienigenas per quod res sentit: at illa
1660  Exagitata magis si sit, quam corpore sanguis
1661  In nostro, calidam sensu fateare, necesse est.
1662  Hinc loca sub terris effossa aestate videntur
1663  Frigidiora,

1663  Frigidiora, hiemis quam sint per tempora canae:
1664  Illis quandoquidem mage nos aestate calemus;
1665  At mage per brumam contra frigemus opertis;
1666  Quamvis revera caleant magis illa per aestum,
1667  Frigidioraque sint tristis per frigora brumae;
1668  Tempore nam tali lymphas persaepe repostas
1669  Constringit glacies; aestatis tempore nunquam
1670  Quod

1746  Res velut humectat tactu liquor almus aquarum.
1747  Mollia quod si harum primordia particularum
1748  Tenuibus inter se perplexaque perque plicata
1749  Tangantur ramis, nexu magis usque tenaci
1750  Haerebunt: subito ut non possint effluere extra,
1751  Effluere ut possunt undae vinique liquores.
1752  Viscosi, genus hoc, olei natura videtur
1753  Esse,

repente
1981  Pauperet insidiis: argento auroque carere
1982  Esse putant etenim summum extremumque malorum,
1983  Nec nimium misera distare ab imagine lethi;
1984  Proin vigilare magis nummos super, inque cubare
1985  Assuescunt, nulli fidentes, suspiciosi.
1986  Namque ut divitias certabant conduplicare
1987  Per fas atque nefas, ipsi et praeponere honesto,

paratis.
1996  Finis propterea nummis est nulla parandis,
1997  Et major desiderium succendit habendi
1998  Copia. Pro miseros! quos haec sitis arida torret,
1999  Quae super effuso magis usque accenditur auro.
2000  Denique mortali dum vita tempore parvo
2001  (Namque manet cita Mors omnes) conceditur uti;
2002  Vitam quaerendis omnem consumere rebus,

49  Persaepe, et prima Naturae in fronte locantur.
50  Hoc genus est Unda atque Aër et mobilis ignis
51  Caeteraque, ex illis quae pendent, conque sequuntur.
52  Scilicet haec rebus magis omnibus utilitatem
53  Egregiam praestant vulgo; nam vita manere
54  His sine jam nequeat: quin et solatia multa
55  Praeterea in vita substernunt dulcia nobis.
56  Temperat Unda

vapores
105  Unda; quia exiguae laevesque avellier a se
106  Possunt particulae: quod si primordia Aquarum
107  Tenuibus inter se perplexaque perque plicata
108  Constarent ramis, nexu magis usque tenaci
109  Haererent; viscosus uti liquor haeret olivi:
110  Hujus enim e Terra ramosis semina debent
111  Extra expressa viis exire; ideoque teneri.
112  Praeterea Undarum

parte videbis
135  Aeque suspensam, et se pondere sustentantem
136  Alterno: nam vis in parte aequalis utraque est.
137  Non minus id fieri reputes, pars altera vitri
138  Si sit crassa magis, gracilis magis altera contra;
139  Namque aeque Liquor altus eisdem viribus uni
140  Insistit fundo; nisi sit tubus alter, inanis
141  Qua patet, exigui subtilis more capilli,

135  Aeque suspensam, et se pondere sustentantem
136  Alterno: nam vis in parte aequalis utraque est.
137  Non minus id fieri reputes, pars altera vitri
138  Si sit crassa magis, gracilis magis altera contra;
139  Namque aeque Liquor altus eisdem viribus uni
140  Insistit fundo; nisi sit tubus alter, inanis
141  Qua patet, exigui subtilis more capilli,
142  Unde

arctant
216  Pontes, atque undis pilae venientibus obstant:
217  Non tamen idcirco celeris minus effluit amnis:
218  Inveniunt nam quo majora obstacula, cursus
219  Accelerant rapidos magis, et magis usque fluentes
220  Eluctantur aquae: sic tu quoque credere possis
221  Arctae damna viae citiore rependere cursu
222  Aethera, qui luctans erumpere vi premit aequor

216  Pontes, atque undis pilae venientibus obstant:
217  Non tamen idcirco celeris minus effluit amnis:
218  Inveniunt nam quo majora obstacula, cursus
219  Accelerant rapidos magis, et magis usque fluentes
220  Eluctantur aquae: sic tu quoque credere possis
221  Arctae damna viae citiore rependere cursu
222  Aethera, qui luctans erumpere vi premit aequor

media inter cornua luces
257  Noctibus aequantem; si tali tempore Luna
258  Orbe micet pleno, claros sive occulat ignes;
259  Desuper incumbet Telluri fortius: ejus
260  Namque viam magis atque magis tum contrahit aura;
261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.

cornua luces
257  Noctibus aequantem; si tali tempore Luna
258  Orbe micet pleno, claros sive occulat ignes;
259  Desuper incumbet Telluri fortius: ejus
260  Namque viam magis atque magis tum contrahit aura;
261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.

intumet aequis
285  Namque ubi subjectum est Lunaї viribus aequor,
286  Ante fluunt undae, et majoribus incrementis
287  Moti tolluntur fluctus, quam portubus illis
288  Littoribusque, magis quae Lunae a tramite distant,
289  Quaeque movens undas obliquo ea lumine cernit.
290  Portubus in variis etiam variare videtur
291  Multimodis Aestus terrae variantia propter

siquidem divulsas aequore partes,
575  Aequore vel terris ita magnus concitat aestus,
576  Aëris subito quoque fiant mobiliores
577  Particulis, ipsisque leves magis: inde necesse est
578  Impulsae a terris sensim in sublime ferantur.
579  Adde quod et junctae rapidi subtilibus ignis
580  Particulis una componunt aëre corpus
581  Hoc nostro

expressus in auras
587  Undique conveniens ventoque ferente coactus
588  Suffundit nigra caelum caligine, et altas
589  Paulatim in Nubes concrescit conveniendo.
590  Et quia tunc aër magis opportunus habendo est,
591  Cum gravior prodit cum densior ipse, vapori,
592  Per brumam idcirco (fit enim tum frigidus aër
593  Densior et gravior) recipit retinetque vapores

et mole per auras,
626  Quo spatii plus, unde ruunt, erit interjecti.
627  Proin in valle cava magnis stillare Viator
628  Expertus nubem guttis; quo se altius effert
629  In montem, magis hoc tenui respergitur unda.
630  Idcirco guttis aestivus grandibus Imber
631  Defluit ex alte suspensa nube solutus;
632  Quandoquidem in terras praeceps per vasta locorum

horrida caelo
653  Protinus; aestivo fieri quod tempore saepe
654  Vidimus: aestivo nam tempore nubila constant
655  Saepe super gelidi regiones aëris alta.
656  Nimirum non ulla magis florentibus agris
657  Noxia pestis et Agricolis invisa; quod illis
658  Momento plerumque brevi populata laborem
659  Divitias omnes adimat, spemque unius anni.
660  Vidi ego, cum

vulgo est.
749  Sunt porro oblongae partes, ut fila pilique:
750  Nam secus haud valeas rationem reddere dictis;
751  Quare compressus subita vi polleat Aër
752  In spatia ampla magis se protinus expandendi.
753  Ut, cum folliculis Juvenum socia agmina ludunt,
754  Impelluntque leves alte jactantque per auras;
755  Illos, vix feriunt delapsi ex Aëre terram,

constringitur intus in ictu
760  Aër, vi magna se protinus explicat; atque
761  Impellens terram, quae dura immotaque perstat,
762  Illa folliculum tolli vi cogit in auras.
763  Quam magis ut possis venti vim noscere sese
764  Expandentis, ubi est compressus, percipe causam.
765  Dico itaque a magnis id prorsum materiaї
766  Viribus aetheriae prodire; patentia rerum

contra validos, resilireque pugnent:
813  Exagitantur enim, velut omnia, materiaї
814  Aetheriae a magno, quae permeat undique, nisu.
815  Et quoniam aetheriae magis exagitantur ab igne
816  Particulae, intendi vis Aëris illa calore
817  Debet, et inde Aër fieri quoque rarior aestu:
818  Proin vesica levis distenditur inque tumescit,
819  Ut

vis Aëris illa calore
817  Debet, et inde Aër fieri quoque rarior aestu:
818  Proin vesica levis distenditur inque tumescit,
819  Ut crepitu magno tandem rumpatur, ad ignem.
820  Utque magis quoque pervalidas cognoscere vires
821  Aëris esse queas, tali rem funditus omnem
822  Percipe ab exemplo: licet ignorare profecto
823  Id nequeas: nam saepe reor vidisse, vel illud

871  Embolum; ut interea nequeat per tenue foramen,
872  Valvula quod clausit, venientem extrinsecus auram
873  Excipere, utque omni constet prorsum invia vento
874  Antlia, fundetur loca per magis ampla repente,
875  Et rarefiet spatiis majoribus intus
876  Aër: propterea vitri de vase cavati
877  Irruet angustum per ferrum septaque ferri
878  Per reserata, locisque, vacat

885  Constabit; tamen usque levis tenuisque manebit
886  Aura, potest quae se vas insinuare per ipsum:
887  Transit enim levis aura per aera et saxa per aurum,
888  Et si quid solidum magis est et durius istis.
889  Non tamen hac possunt Animantum vivere saecla:
890  Si namque exhausto quaevis Animalia vitro
891  Sint inclusa, simul cum deficientibus auris

videbis,
952  Quam non compressas, plus pendere; proinde fatendum est
953  Aëra, qui propior nos ambit, et undique circum
954  Funditur in terras, spissumque gravemque superno
955  Esse magis, quia ab hoc urgetur, comprimiturque.
956  Aër propterea non aeque pendit ubique:
957  Summis namque locis minus est gravitatis in illo.
958  Altior ad montis radices scilicet imas,

1029  Occurrat; nunc hac nunc illa, semper ab una
1030  Solem parte videt; cujus calor aëra, cursu
1031  Qui Terrae abripitur, subjectum effringit, et omnem
1032  Dissipat, ut rarusque magis leviorque feratur
1033  Phoebeos subter radios: neu pondere iniquo
1034  Aëris haec circum moles librata laboret,
1035  Vicinae partes densaeque gravesque, necesse est,
1036  Qua

facit, quibus anteriorem
1045  Perpetuis agitat, protrudit et aëra plagis;
1046  Idcirco Ventus fit in his regionibus illa
1047  Perpetuus, qua Sol ferri de parte videtur.
1048  Ut magis inspicias fieri quod posse, rubentem
1049  Igne pilam ferri super undas volve, videbis,
1050  Pertenui ut vento tum protinus aura moveri
1051  Incipiat; nec non pariter quoque parte ab eadem

rarescit ab igne
1140  Aura, locisque ideo sese dilatat, et auram
1141  Trudit agens aliamque aliamque; impulsibus istis
1142  Ut sit opus rapidos fieri circum undique Ventos.
1143  Et magis ut certam multorum noscere possis
1144  Ventorum causam, manifestum hoc percipe porro
1145  Exemplar. Duro constans ex aere rotundum
1146  (Aeoliam dixere Pilam) vas fiat, et extra

1211  Omnis uti videatur in undas solvier aether,
1212  Effusoque cadens jam terras opprimere imbri.
1213  Saepius has videas saevire aestate procellas,
1214  Quam bruma, pelagoque magis crebrescere aperto:
1215  Quandoquidem aestivo majores Sole vapores
1216  Tolluntur pelago tantum in sublimia rapti
1217  Interdum, magnae vix suspiciantur ut auctu
1218  Exiguo

quas fundo commovet imo.
1239  Quin etiam infesto contortas turbine naves
1240  Corripit, et diro lapsuras pondere tollit;
1241  Nil studio ut vitent nautae majore per undas,
1242  Nil magis horrescant, votisque avertere certent,
1243  Quam, mare qui rapido, Typhones, vortice miscent.
1244  Nunc age, qua constet natura praeditus Ignis,
1245  Percipe: nimirum terrestria corpora possunt

1604  Flammaї speciem; quoniam est innubilus aër,
1605  Si quis is est, tantum qui se auris tenuibus effert.
1606  His tibi concussis rationibus et labefactis,
1607  Quae superest, verae similem magis accipe, forsan
1608  Et veram, si jam, supera quae dicta, tenaci
1609  Mente geris: quidam nimirum hunc ambiat aër
1610  Ut Solem, longa qui cuspide saepe vel ipsam
1611  Sese ad

nota appareat usquam
1705  Amplius in pelagi vasta regione liquentis.
1706  Usque adeo Terrae faciem commutat et aufert.
1707  Praetereaque malum non est violentius ullum,
1708  Quodque magis subitam videatur saepe coortum
1709  Extremamque Homines in perniciem revocare.
1710  Nam neque fulmina sunt adeo metuenda; videmus
1711  Quandoquidem caeli correptos turbine raros

est,
1718  Non inopina venit; quin, ut vitare queamus,
1719  Non omnis semper ratio praeclusa viaї est.
1720  Quapropter nihil est, terrae quod Motibus extet
1721  E cunctis penitus magis aerumnabile rebus.
1722  Hic Patriae me casus et horrida fata Meorum,
1723  Quaeque hic quondam uno pariter cecidere sub ictu
1724  Millia multa, movent, animoque horrescere cogunt,

vel parvis tum forte Volantibus illic
84  Ejectum, liquidas delatum sive per auras
85  Aëris, aërias nam tenuia multa per auras
86  Quolibet a ventis passim correpta feruntur.
87  Quod magis ut noscas, age, frustum include recentis
88  In phiala carnis, nullae penetrare Volantes
89  Ut possint, avidaeque super deponere semen;
90  Vermibus id cernes haud umquam albescere motis.

124  Sunt igitur, veluti per malos transtraque navis
125  Distensi funes, ita nostro in corpore nervi;
126  Pars fortes crassique fluunt, pars usque minores,
127  Pars tenues tenuesque magis sunt, mutua multi
128  Discreti, multi contra majoribus apti
129  Connexique tenent commercia certa cerebri
130  Unde fluunt, inter stationem et cor animantis
131  Et sensus omnes

ministri
140  Efficiunt, de rebus uti bene conscia constet
141  Mens alienigenis, et quali comta figura
142  Corpora circumstent et quali praedita motu.
143  Quoque tibi magis haec pateant, manifestaque constent;
144  Una de parti nervorum extrema, necesse est,
145  Concipias nostris finire in sensibus extra
146  Auribus atque oculis et lingua et naribus ipsis,

singula certis.
182  Quo confusa minus sunt haec vestigia rerum,
183  Et majora locis alteque infixa, necesse est,
184  Clarius ac melius Mens evigilata repente
185  Percipiat, rebusque magis moveatur ab illis.
186  Et quia non Homines diversas dissimilesque
187  Sortiti mentes ulla ratione videri
188  Possunt, hasque pares, par est, fateare creatas;
189  Et tamen inter

colentes,
207  Vel loca, qua salso spumant liquida aequora fluctu:
208  Quandoquidem salis et magni natura caloris
209  Mobilitat tenues purgati sanguinis auras,
210  Et facit, usque magis raraeque levesque ferantur
211  Ast hinc a varia ne quis regione locique
212  Natura atque ipsis elementis denique tantum
213  Aestimet ingenia; o quoties quoque Principis artes

distinguere certis.
293  Nimirum cum nos pulmonibus aëra plenis
294  Tracheae ejicimus per ductum (ita nominitatur
295  Fistula, membrana quae contat et aspera multis
296  Annellis, magis atque magis quam posse fatendum est
297  Faucibus arctari summis contraque recludi,
298  Ut per inaequalem fugiens e pectore ventus
299  Proinde viam, sonitus non aequos edere possit,

certis.
293  Nimirum cum nos pulmonibus aëra plenis
294  Tracheae ejicimus per ductum (ita nominitatur
295  Fistula, membrana quae contat et aspera multis
296  Annellis, magis atque magis quam posse fatendum est
297  Faucibus arctari summis contraque recludi,
298  Ut per inaequalem fugiens e pectore ventus
299  Proinde viam, sonitus non aequos edere possit,
300  Sed

exagitatur,
348  Et nervos fibrasque rigat tenditque cerebri,
349  Et facit, externos commercia pervia constent
350  In sensus, multisque vacet Mens percita rebus.
351  Firma magis tum membra vigent artusque valentes
352  Corporaque ad magnos operum magis apta labores.
353  Debile fit corpus, cum multo humore tenetur
354  Spiritus hic, vel adhuc vis est ea cruda vaporum,

349  Et facit, externos commercia pervia constent
350  In sensus, multisque vacet Mens percita rebus.
351  Firma magis tum membra vigent artusque valentes
352  Corporaque ad magnos operum magis apta labores.
353  Debile fit corpus, cum multo humore tenetur
354  Spiritus hic, vel adhuc vis est ea cruda vaporum,
355  Multave per liquidas extra dispergitur auras.
356  Laxaris

recepra
498  Sanguinis in sese fit multo latius unda:
499  Contrahitur porro, rubicundumque exprimit ipsos
500  Rorem in pulmones; ille undique fusus eorum
501  Per caulas teritur magis, interiusque recenti
502  Miscetur succo, nimium qui mobilis exit
503  Illo ex attritu partique subactus in omni.
504  Inde locum cedit venientibus aëris auris,
505  Quas velut in

639  Atque ad eas referat partes et membra, moveri
640  Unde scit. idcirco progigni in partibus illis
641  Sensus, ut in manibus tergove aut crure videtur.
642  Partibus at multo magis illis vividus extat
643  Tactus, plura cutem fibrarum ubi tenuia fila
644  Intexunt; veluti manus est qua concava parti;
645  Inque pedum plantis simili

cietque
713  Fibras; tum quendam sentimus in ore saporem:
714  Nam quidam ad cerebrum motus sese inde propagat.
715  In radice ejus summoque in acumine verum
716  Vividus hic sensus magis est; nam copia major
717  Est ibi fibrarum, et contextus densior extat.
718  Utque cibos opus est varios distare figura
719  Et motu sese inter et augmine particularum,
720  Hos ita

in ore
729  Jucundo sensu: sed contra absynthia tetra
730  Abstergunt veluti linguam everruntque palati
731  Contextum tenuem; quapropter amara vocamus.
732  Deinde cibi sapient calidi magis; exagitabunt
733  Quandoquidem caulas motu majore palati.
734  At, quae frigida sunt multaque immota quiete,
735  Vix tenuem reddunt linguae per texta saporem
736  Plerumque, et

ictu,
826  Et facere aëriae pariter vibrentur ut aurae:
827  Mollia quapropter vix opportuna tremori
828  Sunt, et vix Sonitus, ut plumbum lanaque, reddunt.
829  Et quae densa magis quoque sunt, magis esse sonora
830  (Si tamen interea constent paria omnia) debent;
831  Plures quandoquidem partes quatiuntur ab ictu.
832   Aic quoque vividior defert et

826  Et facere aëriae pariter vibrentur ut aurae:
827  Mollia quapropter vix opportuna tremori
828  Sunt, et vix Sonitus, ut plumbum lanaque, reddunt.
829  Et quae densa magis quoque sunt, magis esse sonora
830  (Si tamen interea constent paria omnia) debent;
831  Plures quandoquidem partes quatiuntur ab ictu.
832   Aic quoque vividior defert et densior aër

mortalia corda lepore.
962  Praestantes Animae, queis altius insidet intus
963  Haec Pulchri species haec Ordinis insita forma,
964  Plus aliis hanc vim captae sensere bibentes
965  Aure magis cupida, quodcumque illabitur illinc:
966  Istud namque melos speciem illam munere Divûm
967  Impressam in nobis, quae saepe obducta lateret,
968  Suscitat, atque locat manifesta in luce videndam,

988  Vim geminans motus, et, quo via, dirigit illuc;
989  Post aliusque aliusque supervenit et nova jungit
990  Verbera conveniens in tempore, quo parat itus
991  Illa suos; igitur magis usque impulsa cietur,
992  Ex fremitu donec Sonitum exaudire queamus.
993  Consimile est altis pendentia turribus aera,
994  Invenit quorum Campania nomen et usum,
995  Cum coeptant

998  Primo pendentem per funem concita motu
999  Se tenui vibrant; sed ubi rediere, repente
1000  Additur a validis nova vis transmissa lacertis,
1001  Quae facit ut majus spatium magis icta peragrent;
1002  Urgent deinde novos itus tentantia vires
1003  Usque novae; quare quia tempore quaelibet apto
1004  Impellit, fit, uti momentis denique junctis
1005  Pluribus

extet,
1115  Quod refracta subit radii lux, corpus; ut auris
1116  Aëris a raris liquidas cum transit in undas,
1117  In durum ex undis vel migrat et aëre vitrum;
1118  Se merget magis, et cursu breviore meabit,
1119  Et minus obliquo: sed contra obliquior exit
1120  E vitro atque undis in raras aëris oras.
1121  Propterea fit, uti

1121  Propterea fit, uti videatur fractus in undis
1122  Remus; quandoquidem radii, quos mersa remittit
1123  Pars ea reflexos, ubi jam venere sub auras,
1124  Franguntur, fractique magis regione feruntur
1125  Obliqua, et se demittunt a tramite coepto.
1126  Quod magis ut noscas, age, labro immitte vacanti
1127  Clarum ex argenti fulgore numisma vel auri;

quos mersa remittit
1123  Pars ea reflexos, ubi jam venere sub auras,
1124  Franguntur, fractique magis regione feruntur
1125  Obliqua, et se demittunt a tramite coepto.
1126  Quod magis ut noscas, age, labro immitte vacanti
1127  Clarum ex argenti fulgore numisma vel auri;
1128  Deinde recede pedem referens paulisper utrumque,
1129  Illud dum labri latus obtegat, ex oculisque

cernere recto.
1139  Sic quoque, cum caeli spatium permensa revisunt
1140  Astra suos obitus, cum Sol cum Luna videtur
1141  Orbis jam primo pelagus contingere limbo,
1142  Inferiora, magis demissaque, quam videantur,
1143  Sidera, et occiduis Solem Lunamque sub undis
1144  Curribus emeritos credas solvisse jugales;
1145  Quandoquidem attollunt radii sua sidera fracti,

simul aestivos extensus Solis ad ictus,
1254  Non simul abjiciet siccatum Sole madorem;
1255  At multo citius niger exsiccabitur; ignem
1256  In se namque magis recipit, qui disjicit omnem
1257  Protinus humorem, longeque expellit in auras.
1258  Porro cum quodam gignantur luminis ictu,
1259  Multiplices, opus est, gigni fateare Colores,

1505  Et quoniam in partes a puncto corporis omnes
1506  Quolibet innumeri lucis saliuntque fluuntque
1507  Reflexae radii; si cominus ejaculentur,
1508  Distracti inter se venient magis insinuantes,
1509  Quam si corpus idem spatiis majoribus absit.
1510  Nimirum lucis puncto radiantis ab uno,
1511  Quae nostros veniens Oculos subit, angulus inde,
1512  Si distet

1512  Si distet longe, minor exit, major at idem,
1513  Si propre sit corpus. Ratio hinc mihi certa petenda est,
1514  Quapropter rerum diducta, remotaque longum
1515  Corpora per spatium clare magis intueantur,
1516  Quam nimium vicina Senes; nam planior illis
1517  Anteriore Oculus cum sit de parte remissam
1518  Aevo vim propter fibrarum hinc inde prementum
1519  Ad latera,

figuram
1576  Pro variis rebus, quas cernunt: cominus illae
1577  Immittant ut si radios, membrana recedat
1578  Ultima, quantum opus est, in ea ut pingatur imago,
1579  Et convexa magis se lens Crystallina flectat:
1580  Planior ast humor fiat, membranaque paulum
1581  Accedat, tuimur cum res procul usque remotas.
1582  Propterea, quae sint vicina remotaque, novit

Apparent quoque res distare remotae,
1593  Languida cum tenui radiorum illabitur ictu
1594  Vis Oculos, et fusca ferit lux: namque videmus
1595  Fusca magis fieri, mage quae removentur: oportet
1596  Proin disjuncta magis, quae sunt mage fusca videri,
1597  Hac Oculos fallunt Pictores arte tuentum,
1598  Res aliis alias mage rebus ut esse remotas

cum tenui radiorum illabitur ictu
1594  Vis Oculos, et fusca ferit lux: namque videmus
1595  Fusca magis fieri, mage quae removentur: oportet
1596  Proin disjuncta magis, quae sunt mage fusca videri,
1597  Hac Oculos fallunt Pictores arte tuentum,
1598  Res aliis alias mage rebus ut esse remotas
1599  Credamus, licet in tabula simulentur eadem:

Alti quam cum se suspendunt cardine caeli.
1662  Nam mole pari haud aequis si corpora distent
1663  A nobis spatiis, debet minus esse videri,
1664  Quod magis abductum est, majore sed augmine contra,
1665  Quod propius: quoniam extremis de finibus hujus
1666  Emissi radii sese breviore secabunt
1667  Percuso spatio, coëuntes scilicet ambo

refertur
1716  Rebus: at hae citius si currant, ire retrorsum
1717  Apparet, sequitur quia segnius: illud at ipsis
1718  Denique si rebus, quibus a Cernente refertur,
1719  Sit velox magis et pernix, videatur, oportet,
1720  Tantum, plus celeri rapitur quantum impete, ferri.
1721  Consimile est, vehimur cum nos per caerula puppi:
1722  Ire videntur enim ripae, praeterque volare

Gens extollatur Honore
202  Impia, praeclaro quam indignam munere rentur.
203  Quin et proinde malis praeclari majus Honores
204  Dedecus adjiciunt; quoniam magis impia facta
205  Sublimem multa patefactae luce diei
206  Nequitiam illustrant, melius quae ignota lateret.
207  Propterea dignos num cultu, propter Honores,
208  Indignos quos

patefactae luce diei
206  Nequitiam illustrant, melius quae ignota lateret.
207  Propterea dignos num cultu, propter Honores,
208  Indignos quos remur Honoribus, esse putandum?
209  Quae magis ut videas, age, magno munere functus
210  Quantumvis, Titulisque gravis si forte remotas
211  Deveniat terras et longe barbara regna;
212  Num subito facient venerandum gentibus illis

280  Hicne Potens, multus cui cingit utrumque Satelles
281  Hinc atque inde latus, cui nil fidum nec amicum est,
282  Qui quos regali terret gravitate, vicissim
283  Territus ipse magis metuit? non pocula laeta
284  Non cantus Siculaeque dapes sonitusque juvabant,
285  Cui cervice super pendebat fulgidus ensis
286  E tenui filo; pallebat morte propinqua

ista beatos
342  Efficere unquam Homines, Naturae intendere justam
343  Cessamus litem et contra inclamare querelis,
344  Omnia praeposuit quod denique saecla ferarum,
345  Et dedit esse magis multo felicia nobis?
346  Tum desiderii quae denique finis? an ille,
347  Pectore qui torquet crucians, restinguitur ardor?
348  Nonne nova ardescit magis usque cupidine pectus,

ferarum,
345  Et dedit esse magis multo felicia nobis?
346  Tum desiderii quae denique finis? an ille,
347  Pectore qui torquet crucians, restinguitur ardor?
348  Nonne nova ardescit magis usque cupidine pectus,
349  Inque dies coecus furor atque insania crescit.
350  Praeterea tam nulla potest inimica videri
351  Res animo, quam quae turbans vesana Voluptas

origine motum,
603  Perpetuumque etiam modo servans imprimit, illum
604  Ad se, non alio direxerit, inclinanque
605  Dirigat: hinc (siquidem fieri non posse fatemur,
606  Ut plus ille, magis quod amabile, nolit amari)
607  Condere non nostram potuisset, quae sit amori
608  Apta, Voluntatem; nisi tum vertisset eandem
609  Ad sese, summeque Bonum jussisset amari,

Auctor.
657  Nempe frui nos hoc tantum debemus, at, ipsum
658  Quae jam cumque extra rerum sunt, omnibus uti,
659  Plusve minusve quidem, suprema ut scilicet ejus
660  Summi a natura magis ipsa minusve recedunt,
661  Extremique juvant ut nos in gaudia Finis.
662  Neu tu rebus ab his reputes hic forsan, Amorem
663  Non purum in nobis, omni neque labe carentem

iniquis,
1381  Quam qui injustitiae; namque hinc injuria manat,
1382  Obruit indigno foedans se crimine; pejus
1383  Quo nullum queat esse malum, nec reddere possit
1384  Proinde magis miserum: quare fatearis oportet,
1385  Vulnera quo graviora animi, quam corporis extant
1386  Nimirum, laedi tanto crudelius illum,
1387  Qui scelus infelix faciendo suscipit in se,

in se,
1388  Cogitur alterius quam qui subjisse furorem:
1389  Et veluti multo est id honestius auxiliante
1390  Largiri benefacta manu, quam scilicet illa
1391  Accipere, idque magis peragendum, praeque ferendum;
1392  Est inferre malim sic turpius, et mage multo
1393  Vitandum, quam vi dira tolerare receptum.
1394  Haec injustitiae namque

1480  Et simulat factis ficto et mendaciter ore.
1481  Justitiae est etiam benefactis reddere semper
1482  Gratum animum memoremque et sponte referre volentem:
1483  Non hoc jam vitium magis execrabile constat
1484  Ingrato; si praesertim contraria reddat,
1485  Noxiaque accepto referat pro munere dona.
1486  Atque utinam ipsam se cognoscere Mens ingrata
1487  Possit,

1809  Arctius amplexa; ex alia tum parte necesse est
1810  Abscedat simul, atque infirma ea foedera reddat.
1811  Quare corporeis quo sensibus illaqueatur
1812  Plus, aut per sensus quae percipit, hoc magis ipso a
1813  Rerum Auctore recedit, et obliviscitur ejus.
1814  Quaenam est Naturae magis, omni et dissona legi,
1815  Denique cum pulchro quae res magis ordine pugnat?
1816  Nec

1811  Quare corporeis quo sensibus illaqueatur
1812  Plus, aut per sensus quae percipit, hoc magis ipso a
1813  Rerum Auctore recedit, et obliviscitur ejus.
1814  Quaenam est Naturae magis, omni et dissona legi,
1815  Denique cum pulchro quae res magis ordine pugnat?
1816  Nec porro paria esse queunt peccata videri;
1817  Sed graviora aliis quaedam levioraque constant,

1812  Plus, aut per sensus quae percipit, hoc magis ipso a
1813  Rerum Auctore recedit, et obliviscitur ejus.
1814  Quaenam est Naturae magis, omni et dissona legi,
1815  Denique cum pulchro quae res magis ordine pugnat?
1816  Nec porro paria esse queunt peccata videri;
1817  Sed graviora aliis quaedam levioraque constant,
1818  Ut magis a recta ratione minusque recedunt.

et dissona legi,
1815  Denique cum pulchro quae res magis ordine pugnat?
1816  Nec porro paria esse queunt peccata videri;
1817  Sed graviora aliis quaedam levioraque constant,
1818  Ut magis a recta ratione minusque recedunt.
1819  Propterea non est dicendum, quod leve furtum
1820  Aut nucis aut vilis mensa de divite frusti
1821  Exaequare queat gemmata atque aurea furta,

firmo contendere gressu.
1869  Corpora nam veluti quae longe avecta tuemur,
1870  Sint ea quantumvis immania, non nisi parvam
1871  Pertenuemque sui possunt formare figuram,
1872  Ni magis accedas; ita Menti haud magna videri,
1873  Quae constant aeterna, solent, disjuncta quod illa
1874  Credimus: interdum sed si Mens illa revolvens
1875  Ad sese velut adducat; tum sola profecto

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report