Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: magis

Your search found 4808 occurrences

More search results (batches of 100)
First 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 3268-3639:


3268. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

traditur, versibus complexus es; quem quidem et cupidissime excepi, et semel atque iterum maxima cum voluptate perlegi. Quid enim mihi gratius esse potest, quam cura jam omni, ac diuturni laboris molestia te esse perfunctum; aut quid me magis delectet, quam ea tibi feliciter, atque ex animo processisse, quae ut susciperes, auctor ego tibi praecipuus fuissem? Nam eam quidem video additam esse rebus omnium elegantiam, atque ornatum, quem a te, cujus mihi


3269. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

operis non inelegantem scribendi rationem, venustatemque satis agnoscerem, desiderabam tamen probatioris disciplinae delectum, ne cum te ad scribendum contulisses, videreris sententias sequutus esse hujusmodi, quae Musarum ingenio magis essent accommodatae, quam veritati, judicioque Naturae. Neque vero magnopere me movebat summa rerum difficultas, ac magnitudo: sperabam enim, quaecumque a communi carminum consuetudine remota, aut aliena etiam viderentur, te diuturno


3270. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

summa rerum difficultas, ac magnitudo: sperabam enim, quaecumque a communi carminum consuetudine remota, aut aliena etiam viderentur, te diuturno jam usu paratiorem facile assequuturum. Itaque cum rem aggressus esses, experiendi magis, ut ipse ajebas, voluntate, quam perficiendi spe, putabam nos, si non omnem solidam, atque expressam, at hujusmodi certe habituros illius doctrinae formam, quae et rebus, et versibus conveniret. Verum hoc minime


3271. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

versibus exponatur?
Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
Si crescunt, vel si major collata minori est,
Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
Majoremque magis multo distendier intra;
Nam facies tantum, qua longa est, lataque crescit
Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.


3272. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

crescit
Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.
Propterea si sint simili constructa figura
Horrea nostra tuis, sed parjete quae magis alto
Claudantur decies; centum frons undique major
Partibus excurret; centum at non partibus istis
Ditior ipse ego sim, decies sed denique centum,
Si duro agrestum


3273. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mihi quidem non tam ipse potissimum imitari velle, atque exprimere videris, quam ab ipsa rerum similitudine deferri, ac pene rapi ad imitationem dicendi. Quid enim convenientius est, atque aptius, quam ut sermo rebus consentiat, aut quid magis alienum, quam, cum obscuriores sententias tractamus, orationem adhibere inaniter ita exultantem, ut legentium animi ab intelligendi contentione ad nimiam ornatus hilaritatem delabantur? Abunde enim satisfactum hic nobis censemus, si


3274. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse existimare se ajebat, non hominis, cum Graeci tantas res susciperent, profiterentur, agerent, seseque videndi res obscurissimas rationem hominibus daturos pollicerentur, non admovere aurem, et, quid narrarent, attendere. Nonne hoc magis nostris esset temporibus affirmandum, cum Regum ipsorum, populorumque opibus Philosophiam proferri, atque extendi videmus, et hisce praesidiis eo usque perductam esse, ut plura nobis in inquirenda natura sint cognita, quam omnium


3275. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

praecipue quaeramus, quorum judicio, atque auctoritate, quae tradimus litteris, comprobentur? Malo enim praestantiam, quam multitudinem legentium. Bene Euripides, qui in tragoediis recitandis Platonem concioni praetulit; quod multo etiam magis nobis est quaerendum in rebus gravissimis, atque a populi judicio, et consuetudine omnino abhorrentibus; philosophia enim vulgi testimoniis minime ducitur, neque imperitorum conventus, ac plausus consectatur, sed paucis contenta


3276. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

consiliumque laudasse, alium neminem nostrae sententiae auctorem, laudatoremque desidero. Est illius ad Drieschium epistola, in qua cum Poligniacii elegantissimum Poema laudat plurimum, tum vehementer se cupere ait, ut Poetarum studia magis, quam hactenus fieri soleret, ad utilitatem convertantur. Sapienter ille quidem; sed fortasse rationi philosophandi suae lenocinabatur. Nos quidem tantum doctissimi viri de illustranda Philosophiae genere seligendo veritatis ipsius,


3277. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

naturae descriptionem absolveret, quando et rei ipsius summa esset obscuritas, nobis autem adjumenta rerum cognoscendarum omnino deessent? Nam si ingenio, et cogitatione ea persequi velimus, quae sub sensus minime cadunt, commenta magis nostra, quam res ipsas describemus. Sed plerique vel ingenii aestu, vel gloriae cupiditate abrepti, cum omnem rerum formam, atque ordinem tenere sese, ac perspicere jactarent, ad illa, quae omnino ignorarent, delabi maluerunt, quam


3278. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

interclusus est aditus, inopia praesidiorum. Neque erit, cur nostra spes infringatur, aut languescat industria, si minus omnem causarum colligationem perspicere possimus, atque ad ipsa rerum capita, primosque ortus pertingere, cum magis contentos nos esse oporteat, ut aliquantulum progrediamur, modo nulla in quaerendo sit temeritas, nullus error, quam ut longa aberratione defatigati nil processisse animadvertamus. Atque utinam hujusmodi vestigiis institissent,


3279. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ait, ob inaequalem textum in Terrae partibus praesertim prope superficiem, inaequalem aliquantulum esse, atque undantem quodammodo, eo nempe discrimine, quod a nobis ob ignotam Terrae partium constitutionem ignoratur, tantoque magis graduum dimensiones ubique tentandas, ut ad eam ipsam inaequalitatem per observationes semper magis detegendam accedatur. Pergit a vers. 1065. ad terrestrem atmosphaeram, cujus quoque exteriorem formam a gravitate pendere


3280. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

atque undantem quodammodo, eo nempe discrimine, quod a nobis ob ignotam Terrae partium constitutionem ignoratur, tantoque magis graduum dimensiones ubique tentandas, ut ad eam ipsam inaequalitatem per observationes semper magis detegendam accedatur. Pergit a vers. 1065. ad terrestrem atmosphaeram, cujus quoque exteriorem formam a gravitate pendere necesse est; aer enim, ut caetera corpora, gravis est, proinde inferior a superiore comprimitur eo


3281. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quaedam nunc in Campania, ut Herculanum et Pompeja, casu deprehensae e tenebris eruuntur, ac aliqua saltem ex parte in lucem prolatae in eruditorum hominum animis antiquitatis agnoscendae cupiditatem non tam explent, quam magis adhuc irritant atque inflammant. LIBRI DECIMI. Aggredi se profitetur Auctor argumentum minus, quam superiora, certum, de


3282. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

compositio, et figura expenditur ad vers. 484. Inde naturalium corporum origo ac forma, ut lapidum, crystallorum, gemmarum, arborum, animalium, explicatur, ex quibus omnibus attractio minimarum in brevibus intervallis partium magis magisque adseritur, a qua et cohaesio oritur, per eamque tuborum capillarium phaenomena, similiaque alia declarantur. A vers. 699. viam sibi sternit ad vim repulsivam in minore spatio, attractivae succedentem, asserendam,


3283. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

nullam omnino haberi in natura quietem, multaeque subjiciuntur de ipsius naturae foecunditate, varietate, ordine, nexuque considerationes. Demum a v. 2630. ad omnium investigationum fructum percipiendum deducimur, ad magis magisque agnoscendum Potentissimum et Sapientissimum Conditorem et Conservatorem Deum, qui manifesto omnibus suis in operibus se prodit, in quae universim excurritur, neque magis a totius orbis consideratione, quam a


3284. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

fructum percipiendum deducimur, ad magis magisque agnoscendum Potentissimum et Sapientissimum Conditorem et Conservatorem Deum, qui manifesto omnibus suis in operibus se prodit, in quae universim excurritur, neque magis a totius orbis consideratione, quam a singularibus ejus partibus, ac parvis etiam animantibus, nostroque praesertim, ut vocari solet,microcosmo, illius ubique praesens infinitae potestatis ac intelligentiae vis


3285. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

utiliusque
11  Illiciat mentes, quam Veri nectare pasci
12  Largius aeterni, causas dum visere, et ortus
13  Conamur rerum, et toto discurrimus Orbe?
14  Quidve magis sacro Vatum sermone feratur
15   Per gentes hominum varias, memoresque per annos,
16  Ingens quam quod opus dia ratione peractum est?


3286. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

altis
37  Consiliis animum, monumentaque docta revolvit,
38  Rerum etiam arcanas gaudens invisere causas;
39  Ut post naturae mundique exempla revertat
40   Protinus ad proprias magis usque industrius artes,
41  Atque ita nostra diu communia commoda condat
42  Certius, aeternis transmittens nomina fastis.
43  Tuque adeo decus Ausoniae, quo pulchra vigere


3287. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


239  Rerum notitiis, neque se mens moribus ullis
240  Imbuit, aut variis populorum judiciis est
241  Corrupta, atque virûm doctrinis obsita multis;
242  Quod fixum interius, debet magis ipsa tueri:
243   Cernit notitias idcirco, et plurima veri
244  Principia, illa diu pariter, noctuque revolvit,
245  Percensetque videns, longùmque moratur in illis.


3288. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


352  Perstarent tamen hoc tunc ordine ut omnia eodem?
353   Cur neque, ab exortu rerum numerentur ut anni
354  Tum plures, voluit, vel contra? quidve coegit,
355  Ut faceret non pulchra magis, melioraque multo,
356  Quae fecit? Tantis faciundis summa Potestas
357  Rebus an exhausta est? majus, meliusque nec ultra est?
358   At neque se egregiam commendat ob utilitatem


3289. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


438   Translatosque novum subito se rentur in orbem.
439  Post rebus caruisse bonis, caecosve fuisse
440  Agnoscunt, et quàm fuerit tum parva supellex
441  Notitiarum animi, detracto non magis uno
442  Quàm sensu: quid erit, si centum, aut mille repente
443   Auxilium menti tota cum merce venirent?
444  Forsitan et multis tam vasti in partibus orbis,
445  Tanta


3290. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


841   Interdum efficiunt, aliud referatur ad illa
842  Si tum corpus, uti queat apparere moveri,
843  Stet licet, ut nautis montesque, urbesque recedunt,
844  Aut tardove, citove magis transire meatu.
845  Non igitur veros referendo noscere motus,
846   Nam non apparent, qua sunt ratione, valemus.
847  Pluribus exemplis manifestum reddere possim
848  Hoc


3291. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


899  Inter conferre, et metiri, et cernere seorsum.
900  Et primò motus quidam sunt, qui sibi constant
901   Aequales, properantque pari lapsuque, fugaque:
902  Lenti at sunt alii magis usque, magisve citati.
903  Aequales tum sunt illi, spatia aequa locorum
904  Aequis temporibus cum prorsus corripiuntur.
905  Protinus exoritur mensura hinc mobilitatis;


3292. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1330   Hoc habet, aequâ aliis ut si sit fronte, recondat
1331  Plus spatii; spatium sin circum contegat aequum
1332  Intra se, reliquis constet minor omnibus ina,
1333  Omni nempe capax ut sit magis una figurâ.
1334  Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
1335   Si crescunt, vel si major collata minori est,
1336  Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,


3293. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1334  Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
1335   Si crescunt, vel si major collata minori est,
1336  Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
1337  Majoremque magis multo distendier intra;
1338  Nam facies tantùm, quà longa est, lataque, crescit
1339  Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
1340   Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.


3294. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1339  Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
1340   Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.
1341  Propterea si sint simili constructa figurâ
1342  Horrea nostra tuis, sed parjete quae magis alto
1343  Claudantur decies; centum frons undique major
1344  Partibus excurret; centum at non partibus istis
1345   Ditior ipse ego sim, decies sed denique centum,


3295. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1447  Nec deflectit in hoc coepta a regione, nec illud
1448  In latus; a recta medius nisi forte lapillus
1449  Cogat abire via, aut secti pars edita trunci.
1450   Atque ea quo saxis, quo sit magis aspera glebis
1451  Planities, motum hoc citius tum sistier illum
1452  Est opus: ast idem laevi licet aequoro pergat,
1453  Aequatoque solo, et diuturno tempore, demum


3296. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1541  Inter utrumque latus, simul et parebit utrique:
1542  Sin impar nova sit, neque motus proferat aequos;
1543  Non medium per iter compulsum corpus agetur;
1544  Sed lateri accedet magis illi, major in ipsum
1545   Exeritur quo vis, ictusque valentior urget.
1546  Haud aliter, quam cum lymphis torrentibus auctum
1547  Vere novo flumen validis ratis incita remis


3297. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1794  At vis sive petens punctum sit, sive recedat
1795   Aversata; locis variis metirier ipsam
1796  Corporis evaleas abrepti mobilitatem;
1797  Tanto est mobilitas major, quanto magis ipsa
1798  Semita contingens, quà corpus labitur, arcum,
1799  Puncto, unde exurgunt vires, vicina meabit;
1800   At minor est spatio hoc puncti crescente, viaeque.
1801  O


3298. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1973  Viribus oppositas, quae contra proinde trahentes
1974   Ad sese celeremque fugam, lapsumque retardent
1975  Paulatim, ast omnem non unquam extinguere possint?
1976  Id magis apposita valeam ratione probare
1977  Sed tibi; proin pellens in quoddam corpora punctum
1978  Vis tali constet naturae praedita more,
1979   Multo plus ut agat brevioribus intervallis


3299. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2014   Fiet, ut in punctum corpus cadat; infiniti
2015  Flexus quandoquidem non tum minus efficiuntur.
2016  Adde, quod interdum, quamvis vis extera vincat,
2017  Interdum vincetur, ut inter se magis ipsae,
2018  Aut minus hinc illinc obliquae sunt regiones,
2019   Tangentisque viae, et punctum pergentis ad illud.
2020  Tum sua si ductus redit in vestigia circum


3300. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2114   Et desiderio semper configitur acri.
2115  Mens tamen ardescens quo plus desiderat, expers
2116  Hoc mage tranquillâ est, longeque remota quiete,
2117  Et cruciante magis torquetur, et uritur aestu.
2118  Proin desiderio plerosque, recedere primo
2119   Forte statu quos tum violentam cernimus ob vim,
2120  Haud secus ac morbo quodam, languere putamus.


3301. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

illam
2132  Sectari, ut par est, porro mirabere raros;
2133  Divitiarum etenim, vel fortior ambitionis
2134   Tunc illos saepe ex transverso corripit aestus
2135  Praecipites, magis aut stimulis agitantur amoris.
2136  Nimirum molli cui flexa cupidine corda
2137  Jamdudum, videt interdum rem funditus omnem
2138  Labi, atque absumi vires, fanaeque parari


3302. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2163  In nobis desiderium, huc quod raptet, et illuc,
2164   Et velut incurvo mores sine lege meatu
2165  Inflectat nostros, nec rem convertat in unam:
2166  Unde tamen premimur magis, atque valentior unde
2167  Impulsus venit, in rem plus contendimus illam.
2168  Proinde aliis major raptat nos saepe cupido,
2169   Exoritur nostris quaecumque a moribus, alte


3303. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


34  Deinde et certatum est nova primis multa repertis
35   Addere, quae solers felixque industria saepe
36  Extudit: ingenii sic ultra extendere fines
37  Semper, et extructam magis usque attollere molem,
38  Aetatesque datum est alias praevertere cunctas,
39  Multo ut docta magis fuerit, quae postera venit.
40   Crescit et, inventis quo plus ditescimus, ardor


3304. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

saepe
36  Extudit: ingenii sic ultra extendere fines
37  Semper, et extructam magis usque attollere molem,
38  Aetatesque datum est alias praevertere cunctas,
39  Multo ut docta magis fuerit, quae postera venit.
40   Crescit et, inventis quo plus ditescimus, ardor
41  Quaerendi, multoque patentior est via, multo
42  Est ratio melior: sterilem vix proinde locamus


3305. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


255   Filius Alcmenae, Alemenae luctantem corpore vasto
256  Terrigenam Antaeum valuisset vincere nunquam,
257  Nam quanto matri magis allidebat eundem,
258  Incumbensque premebat, eo magis ille novatis
259  Viribus insurgebat in hostem; et sic reparabat
260   Languentes animos, contusaque corpora clava,


3306. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

luctantem corpore vasto
256  Terrigenam Antaeum valuisset vincere nunquam,
257  Nam quanto matri magis allidebat eundem,
258  Incumbensque premebat, eo magis ille novatis
259  Viribus insurgebat in hostem; et sic reparabat
260   Languentes animos, contusaque corpora clava,
261  Atque iterum in pugnas, iterum integer insiliebat;


3307. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

plagae.
370   Ergo quae prorsus duo mollia corpora dixi,
371  Directa accedant in mutua vulnera plaga;
372  Ipsa ubi sunt primum tenui collisa duello,
373  Non cessant et adhuc magis usque accedere, mutant
374  Proinde suae speciem valide compressa figurae;
375   Primaeque introrsum pergunt concedere partes
376  Continuò, donec vel desinat omnis utrinque


3308. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


416  Hoc genus, intendi quae possunt, quaeque remitti,
417  Atque, ipsi ut numeri, majora, minoraque fiunt?)
418  Protinus agnosces, quid fiet; tuta nec ulla est,
419  Nec manifesta animis ratio magis, exque pedita:
420   Proin cernes facile, an sistantur corpora ab ictu,
421  Excurrantve eadem, et quo tractu, quas et in oras,
422  Cuique quid adjectum, quid demptum denique constet.


3309. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

auri
431  Esse minus, quanto prodit locupletior alter,
432  Ut nec opus crescant in summa, nec minuantur.
433  Proptereaque virûm numerus quo major habetur
434  In coetu, magis ille refert, nam quemque virorum
435   Uti deinde pari, atque aequato foedere dixi.
436  Atqur hinc nonne vides, quid fiat, corpora eandem
437  Cum duo se in partem volventia congrediuntur?


3310. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

abisset
568  Primi incurrente in se tantùm corporis auctu:
569  Ast et adhuc fuga major erit, si certa sit inter
570   Has ternas ratio moles, et mutuus ordo;
571  Quoque magis, genus hoc, crescent discrimina, crescet
572  Hoc magis extremi pariter fuga corporis illa.
573  Denique, disponens si non tria corpora tantum,
574  Multa sed inter se conjungas ordine certo


3311. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

auctu:
569  Ast et adhuc fuga major erit, si certa sit inter
570   Has ternas ratio moles, et mutuus ordo;
571  Quoque magis, genus hoc, crescent discrimina, crescet
572  Hoc magis extremi pariter fuga corporis illa.
573  Denique, disponens si non tria corpora tantum,
574  Multa sed inter se conjungas ordine certo
575   Perpetuùm variati auctùs quocumque globorum,


3312. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


598  Mobilitas, quam se magno efferet incremento?
599  Quantaque in extremo, minimoque recepta vigebit?
600   Sic itidem incussus primis legionibus, hostis
601  Adventu, timor, usque magis succrescit eundo;
602  Dumque alios, aliosque invadit, seque propagat
603  Per peditumque equitumque globos, et murmura miscet,
604  Horribilis magis extremos super incubuisse


3313. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


601  Adventu, timor, usque magis succrescit eundo;
602  Dumque alios, aliosque invadit, seque propagat
603  Per peditumque equitumque globos, et murmura miscet,
604  Horribilis magis extremos super incubuisse
605   Ipse solet, pedibus pernices adit et alas.
606  Atque tibi ante oculos aliquo proponere pacto
607  Mobilitatis uti, genus hoc, tanta augmina possis;


3314. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequum
666  Flexum illi, nuper quem fecit in objice duro:
667  Quod si non ea vis, quam dixi, maxima constet,
668  Sed quacumque minor mensurae sit ratione;
669  Hac ratione magis reditus languescat ab ictu
670   Exsilientis, et ipse minor sit flexus, oportet:
671  Inde globis, socios certantes inter, eburnis
672  Ludere qui strato volventibus aequore gaudent,


3315. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

legis
687  Non stabili, fixoque teneri: quae tamen ipsa
688  Si bene percipias, et ab omni parte revolvas,
689  Haud obstare quidem, at contra prodesse videbis,
690   Et firmo magis hinc stabiliri pondere legem,
691  Haud secus ac populi constanti more probatam.
692  Hoc genus est, medio cum saxi pondera fune
693  Fortis equus trahit antevolans; cum per vada ponti


3316. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


705   Quidquid agat vel equus, vel puppis, quidquid agatur.
706  Terram pellit equus pedibus, dum promovet artus,
707  Et lapidem, recipitque impulsum puppis ab auris;
708  Propterea celer ille magis procurreret, atque haec,
709  Si nihil a tergo retineret deproperantes:
710   Se pedibus movet ipsa retrorsum terra repulsa,
711  Atque hinc, atque illinc terrae par motus, equoque est:


3317. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

super assere volvi
865   Mobilitate queat servata, et semper eadem;
866  Quod faciet, lapsùs ima si in parte revolvi
867  Incipiat se per declivia, at usque supina
868  Illa magis, celeri fugiat qua impune volatu,
869  Aspicies, inquam, non quattuor, ut prius, aequo
870   Tempore, at octonas cursum proferre per ulnas,
871  Majorique viae duplo contendere tractu;


3318. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1057  Temporis insumptum. Quod si diversa vigeret
1058  Lex gravitatis, ut haec non esset par sibi semper
1059  Scilicet, at quantum vacuas procul iret in oras
1060   Terraï a medio fugiens lapis, hoc magis ipsum
1061  Cogeret ad medium gravitas, aequalia semper
1062  Tempora tum quoniam fluerent in quolibet illo
1063  Ascensu; tantum spatia ipsa increscere, crescit


3319. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnem?
1194  Quae vivae jam vi superabunt denique partes?
1195   Sic etiam cum fossa cavatur, motus in illo
1196  Unguine non tantum producitur, argillave
1197  Dimotis primò magis altis partibus, imis
1198  Deinde per has, queiscum densantur desuper actae,
1199  Verum etiam quatitur, quod fulcit, totaque tellus
1200   Excipit impulsum. Quare omnes hìc tibi motus


3320. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1277  In medio puncto, quod tantum nectit utramque:
1278  Inde recedendo paulatim crassior exit
1279  Utraque, et excurrit spatiis latissima magnis,
1280   Acquiritque suum semper magis augmen eundo.
1281  Hae specie metas, et coniferas cupressos
1282  Sejunctae referunt: conos dixere vocantes.
1283  Ergo horum alterutrum si deorsum a vertice summo


3321. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1288  Ultra et producti flexus ad verticem, ut ajunt,
1289  Oppositos formant inter se mutuà, et aequos;
1290   Ast parte ex alia sine fine per avia currunt
1291  Diversi, atque sinus magis amplos pandere pergunt.
1292  Intacto secuisse velis sin vertice conum,
1293  Ut nova sic oriens aequo frons undique tractu
1294  Distet ab orbe, fuit quem circa mobile filum


3322. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1294  Distet ab orbe, fuit quem circa mobile filum
1295   Versum; plana alium pariter frons praeferet orbem
1296  Olli consimilem prorsus, sed forte minorem,
1297  Majoremve, magis puncto ut tum forte, minusve
1298  Quàm prior, accedet, conum cum mente secabis.
1299  Quid docet at ratio frangendi haec utraque coni,
1300   Quod nequeas alia nota magis, exque pedita


3323. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1297  Majoremve, magis puncto ut tum forte, minusve
1298  Quàm prior, accedet, conum cum mente secabis.
1299  Quid docet at ratio frangendi haec utraque coni,
1300   Quod nequeas alia nota magis, exque pedita
1301  Scire via? Quare, quod refert, segmina coni
1302  Quas alias formas praemonstrant, inspiciendum est,
1303  Neglectoque, quod hìc nullis est usibus, ipsas,


3324. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nomen;
1316  Quantumvis forma paulum quoque distet ab ovi.
1317  Nam quibus excurrit laterum productior oris,
1318  Flectentes se circum aeque curvatur in arcus,
1319  Nec magis hinc crassus, magis hinc subtilis, ut ovum est.
1320   Praeter at hoc ovi nomen, nos possumus illum
1321  Effigiem secto de cono dicere primam,
1322  Aut formam, aut etiam speciem, primamque


3325. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1316  Quantumvis forma paulum quoque distet ab ovi.
1317  Nam quibus excurrit laterum productior oris,
1318  Flectentes se circum aeque curvatur in arcus,
1319  Nec magis hinc crassus, magis hinc subtilis, ut ovum est.
1320   Praeter at hoc ovi nomen, nos possumus illum
1321  Effigiem secto de cono dicere primam,
1322  Aut formam, aut etiam speciem, primamque figuram.


3326. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1330   Ortus; et hinc multis natura utriusque, necesse est,
1331  Prodeat in rebus similis quoque, multaque constent
1332  Hujus, et illius communia munera formae.
1333  Sin contra obliques ductus magis usque secantes,
1334  In geminum tergum magis usque excurret utrinque
1335   Orbis, et ingentes longissimum ibit in oras.
1336  Nec finem statues ullum, quin tendere possis


3327. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1331  Prodeat in rebus similis quoque, multaque constent
1332  Hujus, et illius communia munera formae.
1333  Sin contra obliques ductus magis usque secantes,
1334  In geminum tergum magis usque excurret utrinque
1335   Orbis, et ingentes longissimum ibit in oras.
1336  Nec finem statues ullum, quin tendere possis
1337  Ulterius, gracilemque magis proferre figuram;


3328. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1334  In geminum tergum magis usque excurret utrinque
1335   Orbis, et ingentes longissimum ibit in oras.
1336  Nec finem statues ullum, quin tendere possis
1337  Ulterius, gracilemque magis proferre figuram;
1338  Alter enim queat usque obliquior esse priore
1339  Ductus, et exortam plus longe ducere formam;
1340   Donec ad immensam ventum sit, et infinitam.


3329. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vertice conum;
1348  Exsurget species multum diversa priore
1349  Curva, quòd in sese non se, velut illa, revolvit,
1350   Nec redit in gyros sua per vestigia flexos,
1351  At magis hinc atque hinc sese dilatat eundo,
1352  Ingentique velut ramo protensa patescit.
1353  Ramus enim late duo brachia, crurave pandit,
1354  Quae magnis spatiis a se magis usque recedunt.


3330. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1351  At magis hinc atque hinc sese dilatat eundo,
1352  Ingentique velut ramo protensa patescit.
1353  Ramus enim late duo brachia, crurave pandit,
1354  Quae magnis spatiis a se magis usque recedunt.
1355   Dicetur species proscissi haec altera coni.
1356  Denique sic pergens ductus converte secantes,
1357  Ut, quod non licuit nuper, modo fiat, ut alter


3331. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1364  Effigies coni primas, quas diximus ante;
1365   At distant etiam, quoniam non mutua sese
1366  Respiciunt, tergo obverso, aversique feruntur
1367  In spatia infinita, sinu magis usque patente.
1368  Alteram item referunt olli, propiusque figuram
1369  Contingunt, ramo quae longe diffugit uno;
1370   At sunt et multis diversi in rebus ab illa,


3332. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in auras
1373  Aëris ingentes tandem procurrere recti.
1374  Hinc recti poterunt atque illinc proinde meatus
1375   Signari gemini, ramo qui semper utrique
1376  Accedant magis, in medio breviora relinquant
1377  Et spatia extra omnem tenuata, minutaque finem;
1378  At non trajiciant unquam, mirabile dictu,
1379  Brachia ramorum, tangentesve oscula jungant,


3333. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

necesse est
1544  Hanc aliam partem decrescere vis, minuique,
1545   Ut major fiat majore, minorque minore
1546  Pro flexu, quose devexum dirigit aequor;
1547  Nam minus atque magis tunc officit id gravitati.
1548  At, quocumque viae flexu uno eodemque manente,
1549  Altera vis spatium manet haud mutata per omne
1550   Aequaque, parque sibi, nec agens non ictibus aequis.


3334. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

declivia quaeque;
1611  Aequo quamque viam decurri tempore cernes,
1612  Illo nimirum, pondus demitteret axem
1613  Quo se per totum supremo a vertice ad imum;
1614  Cum quanto magis una recedit ab axe viarum
1615   Quaeque, magis tanto brevis est obliquaque; tanto
1616  Denique vis minor est, per eam quae pellit et urget.
1617  Ex his prona via est rationibus ad rationes,


3335. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tempore cernes,
1612  Illo nimirum, pondus demitteret axem
1613  Quo se per totum supremo a vertice ad imum;
1614  Cum quanto magis una recedit ab axe viarum
1615   Quaeque, magis tanto brevis est obliquaque; tanto
1616  Denique vis minor est, per eam quae pellit et urget.
1617  Ex his prona via est rationibus ad rationes,
1618  Queis tenui sese vibrant pendentia filo


3336. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1762  Cumque ita pauxillùm tenuata conficerentur,
1763  Vanescet pariter simul, et prope desinet omnis,
1764  Respectuque viae decrescet ad infinitum,
1765   Quin et adhuc magis ad nihilum decurret inane,
1766  Ut parvis infinitè sit tenuior ipsa
1767  Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768  Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.


3337. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

infinite
1773  Exiguorum. Admirari tam tenuia nobis
1774  Haec licet, et multis non irrita credere rebus;
1775   At non, qualia sint, nostrae supponere menti.
1776  Quin et adhuc magis e parvis certissima confit
1777  Interdum ratio, et mentem demittimus infra.
1778  Ordine sic alia infinitè tenuia longo
1779  Fingimus esse itidem genera, et regionibus illis


3338. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1856  A spatiis arcùs, quae corpus conficit, atque a
1857  Mobilitate ipsa, proin scire licebit eorum
1858  Momentorum omnem quoque summam, et tempora tota.
1859  At facili magis hac alia ratione putabis
1860   Tempora curvatum per iter quodcumque ruendi,
1861  Si quocumque viae puncto distinguere pergas
1862  A tota gravitatem illam, solamque relinqui


3339. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1873  Tractus inaequalis sit eorum quamlibet omnis:
1874  Exiguam nam cum signat revolubile corpus
1875   Circuitùs partem, cursum fateare, necesse est,
1876  Queislibet in punctis tanto magis esse, minusve
1877  Obliquum ad terram, quanto mage puncta recedunt,
1878  Aut minus haec medio de puncto, scilicet imo.
1879  Propterea, remanet cum duplo hic longior arcus,


3340. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quoscumque libebit,
1891  Per, genus hoc, arcus, ut conficeretur ad oras
1892  Terraï medias si libera corpora tali
1893  Vi gravitas urgeret, ut ictus fortior esset,
1894  Quo magis a mediis distarent finibus illa,
1895   Contractisque aeque spatiis languesceret aeque.
1896  Qui tibi quo fiat jam lapsus tempore, nosce,
1897  Possis rebus ab his ut ad illas scandere notis.


3341. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alis,
1910   Velaque dextrorsumque, sinistrorsumque revolvit.
1911  Corpora diversa facito regione locata
1912  Ut duo concipias, spatiis tribus alterum ut extet
1913  Disjunctum magis evectumque, et utrumque propellat
1914  In medium haec gravitas: vi, quod mage distat, agetur
1915   Subtus, tergeminâ, triploque propinquius, unâ;
1916  Hoc proin dum spatium quodcumque ita conficit


3342. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse per arcus
2033  Mimirum, quoniam debetur longius illis,
2034  Majores qui sunt, tempus, quod nempe videmus
2035   Curvare majore sinu, atque recedere chordis
2036  Quos magis a propriis, ut iter quoque longius extet.
2037  Adde, quod hic non est, ut parvo constat in arcu,
2038  Incipiente duplex flexu, velut esse necesse est,
2039  Vis gravitatis, at haec usque imbecillior


3343. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rerum
2059  Ille ubi tentatus primùm, quae, quantaque nobis
2060   Non subito reclusa, oculisque patentia nostris
2061  Vidimus, et prorsus disjectis clara tenebris.
2062  Unde magis, quam de tripode et resonantibus alte
2063  Oracla ex adytis veri manifesta petuntur,
2064  Et non mendaci responsa interprete prostant.
2065   Istic signa quidem, referant quae plurima paucis,


3344. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nitebit
26  Naturae species tum clarior, illicietque
27  Plus animos, quidquid quam magnum ubicumque videtur!
28  Ergo ades, atque hominum haec praeclara negotia lustra.
29  Quid magis intersit, quam jungi foedere velle
30   Inter se populos uno, quaeque optima constant,
31  Jura sequi? Quae non contra diversa probari
32  Aspicis? Imperio quantum discrimen in omni est?


3345. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

curas,
167  Quantum sollicitas, tantum rationis inanes;
168  Proptereaque unum praeclarum, et grande, quod extat,
169  Et spectabile opus cupide hoc invisere Mundi?
170   Quo magis inceptum pergam contexere versu.
171  Hactenus in varias dum nos gravitatis adimus
172  Leges, non alios deduximus inde meatus,
173  Quam rectos, curvosque etiam, quos diximus aequi


3346. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

constant,
241  Humanam exsuperent mentem, longeque recedant;
242  Obruitur siquidem, propius si tangere tentet.
243  Sed qui transcendunt numerorum denique fines,
244  Illis esse magis multo natura putatur
245   Abdita, difficilisque: tamen sunt inter eosdem,
246  Qui, quia naturam respectant cominus orbis,
247  Directaeque viae, mitescunt denique nobis


3347. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

productius illam.
345   At si alii ductus aequo curventur ab orbe
346  Diversi, diversa cadet per tempora pondus:
347  Crescet mobilitas, si primo pendeat ortu
348  Inclinata magis via: sed nimis illa deorsum
349  Inclinatur ubi in praeceps, distenditur amplum
350   Tum spatium, quod sit tranandum, temporis addens
351  Tantum, ut jam constent majora impendia lucris.


3348. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cujusviscumque meatus,
426  Si convertere iter sursum cogatur eadem
427  Protinus impulsum, qua se tum denique agebat,
428  Mobilitate, viam releget, saliensque meabit,
429  Sed magis, atque magis tardatum, prorsus eadem,
430   Qua ratione prius celerabat, dones ad illud
431  Deveniat, labi jam coeperat unde, cacumen;
432  Nimirum veluti de recto diximus ante


3349. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

meatus,
426  Si convertere iter sursum cogatur eadem
427  Protinus impulsum, qua se tum denique agebat,
428  Mobilitate, viam releget, saliensque meabit,
429  Sed magis, atque magis tardatum, prorsus eadem,
430   Qua ratione prius celerabat, dones ad illud
431  Deveniat, labi jam coeperat unde, cacumen;
432  Nimirum veluti de recto diximus ante


3350. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


570   At non hos nobis numeros tentare licebit:
571  Scilicet ingredimur pedibus vada proxima arenae
572  Littoreae, nostrosque profundius in mare gressus
573  Paulatim inferimus, donec magis altus hiatus,
574  Quam valeant Musae consistere, gurgitis extet:
575   Prospexisse juvat tum immotos, atque aliorum
576  Consectari oculis vestigia magna; vel aequo


3351. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

impar.
676  Quapropter su cujusvis convexa secundùm
677  Curvae terga viae se circumflectere tensum
678  Efficias filum, jungique amplexibus arctis
679  Usque novis, latisque magis: dein inde referri
680   Avulsum filum, et de parte evolvier una;
681  Illius extremi progignet limitis ora,
682  Dum redit, in vacuo designans aëre curvum
683  Quoddam


3352. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


817  Verticis, a mundi propiori cardine, punctum,
818  Quantùm et propterea locus ipso a cardine terrae.
819  Quod superest, quanto Solis quis distet ab ortu,
820   Occasuve magis, regio quam cognita quaevis,
821  Noscere difficile est. Qui terrae cardinis oras
822  Circum aeque spectant, ipsis oriuntur, et altum
823  Caeli consurgunt ad culmen sidera, eadem,


3353. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cardinis oras
838  Aspiciunt loca terraï diversa colentes;
839  Quo prius alterutris noctis, mediumve diei
840   Continget momentum, illi hoc orientis in oras
841  Procurrent magis. Id discrimen temporis illas
842  Horarum moles dare nobis posse putârunt;
843  Namque sagax patrio si solvens navita portu
844  Tempora item patrio sese volventia caelo


3354. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

certa reperta
917  Jam ratio; siquidem, argenti cum pondere vivi
918  Si tubulum inductum se virgae in fine moventis
919  Suspendas, erit, ut, cum fiet longior aestu
920   Illa, magis tubulo se mergat, et altius ipsum
921  Insiluisse liquens argentum cogat, ut inde,
922  Dispositis bene ponderibus, non longior extet
923  Revera; minus efficient nam pondera longam,


3355. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


944  Sic mihi fas paulum discurrere, dum gravitatis
945   Magnum iter insisto, res et convertere mentem
946  Ad varias, hac se objiciant quae parte, vel illa,
947  Quaeque viam reddant facilem magis, atque patentem,
948  Mutatoque levent animum quae saepe labore,
949  Visier et dignae sint, et sint parte viaï
950   Non alia nobis tam prono excursu adeundae.
951  Porro


3356. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1115   Plures particulae quoque dimoveantur, oportet,
1116  Si liquor ille fluens sit densior, aurave scissa:
1117  Plus retinent labens corpus, motumque retundunt.
1118  Denique si facias illas magis esse tenaces
1119  Particulas; mage difficili divellier a se
1120   Evaleant ratione, magisque obsistere pergant.
1121  Omnia quae faciunt porro, ut res ardua longe


3357. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1256  Aëre sic etiam tenues consurgere fumos
1257  Cernimus, atque leves sursum volitare vapores,
1258  Scilicet undaï claudentes aëra bullas
1259  Intra se, multo rarum magis atque calentem.
1260   Quare, cum corpus super undas fluctuat, illud
1261  Esse minus debet grave sustentante liquore.
1262  Partim a natura tamen id pendere tenaci


3358. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1342  Corpora, quae celerent gravitatis ab ictibus acta;
1343  Accidet interdum, cui moles major, ut illud
1344  Serius ad terram veniat, quia partibus exstat
1345   Compactis raro magis ordine, pondere quamvis
1346  Vincat idem toto; nam multo densius alterum
1347  Est, sentitque ruens offensus proinde minores.
1348  Hoc facile est pacto dissolvere, in aëre quidquid


3359. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

majus, oportet,
1427  Ut queat immotum consistere, libratumque.
1428  Et jam si plures generatim machina vires
1429  Conjungat variâ inter se regione locatas;
1430   Quaeque magis tanto pollens est, quo simul in se
1431  Fortior est, et per spatium quo majus abiret,
1432  Si victrix, vel victa foret (quod scilicet ipsa
1433  Per spatium rectà vis nititur ire, vel oram


3360. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1445   Sive recedere, uit librari corpore possit
1446  Cum vario ex alia suspenso parte, nec ejus
1447  Non pondus nobis ratione ostendere certa:
1448  Tanto majus erit nam pondus, quo magis alterum
1449  A puncto, moles suspenditur unde, recedet;
1450   Proinde super virga numeris monstrare valemus
1451  Id pondus, quodcumque fuat,, majusque, minusque,


3361. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1453  Et propius; certum indicium tibi ponderis unde est.
1454  Vincimus hunc etiam per longum pondera vectem
1455   Magna, super nitente manu, quae innixa recedit
1456  Quo magis a fulcro, quam saxa movenda, videbis
1457  Pellier haec tanto leviori versa labore.
1458  Hinc nos et cuneis diffindere dura valemus
1459  Robora; dum penetrant hi multùm in viscera ligni


3362. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1471  Comprimimus; peragit dum magnum dextera gyrum,
1472  Quippe movens circum, spira descenditur una
1473  Tantùm; quoque minus lata haec, gyrusque moventis
1474  Amplior est dextrae, magis hoc compendia crescunt
1475   Nostri, majori cum mobilitate, laboris.
1476  Nonne vides. Fabris cum summa in culmina saepe
1477  Tollitur immani praegrandis pondere moles?


3363. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1510   Ast, ut possit, erit vis adjicienda, per ipsos
1511  Quae parvos clivos sustollat, at innumerales,
1512  Vel quae rumpat, et hinc partim, et quod prominet illinc.
1513  Quare quo partes durae magis, atque rigentes
1514  Sunt, et majori vis crescit, quae premit, auctu,
1515   Motus difficilis magis hoc erit, inque peditus.
1516  At si dura nimis fuerint ae corpora, partesque


3364. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1512  Vel quae rumpat, et hinc partim, et quod prominet illinc.
1513  Quare quo partes durae magis, atque rigentes
1514  Sunt, et majori vis crescit, quae premit, auctu,
1515   Motus difficilis magis hoc erit, inque peditus.
1516  At si dura nimis fuerint ae corpora, partesque
1517  Haud avellantur disruptae, parva sed unum
1518  Procurrens saliat tum per declivia corpus,


3365. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1631  Undique momentis aequalibus omnia constent.
1632  Quare si duo sint ea tantùm corpora, punctum
1633  Id, commune quod est, punctum inter utrumque jacebit
1634  Amborum medium gravitatis, eo ut magis uni
1635   Accedat puncto, quo majus corpus ibidem est;
1636  At quo materies minor est, plus distet ab illo.
1637  Sed tria deinde tibi referantur corpora si se


3366. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

saepe
1769  Sic peragrata fuit, quam magna est, vastaque, tellus,
1770   Oppositoque viae mirantes tramite, non quo
1771  Decessere viri, ad patrios rediere penates.
1772  Luna magis tamen hanc, cum deficit, indicat esse
1773  Terraï formam; quoniam, qua carpitur, umbram
1774  Flectentem curvos se cernimus orbis in arcus
1775   Omni a parte; an eam tellus non projicit umbram?


3367. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1819  Quod mage se condat, quam nosmet, nostraque nobis.
1820   Sensus confusa nimium ratione per ipsos
1821  Omnia percipimus; tactus tamen omnibus ipse est
1822  Ambiguus magis, ut nequeas discrimina rerum
1823  Parvula metiri, et conatus noscere veros,
1824  Quos tunc exserimus, cum pondera forte tenemus.
1825   Demum in tam duris fors adfuit optima rebus,


3368. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

procurrere seno
1842  Procursu decies huc illuc qualibet horae
1843  Deberet decies in sexta concita parte;
1844  Esse moras virgae majores scilicet illic
1845   Sensit, tamque magis longos constare rotarum
1846  Circuitus, ad quamque diem de partibus horae
1847  Ut decies senis geminas prope, dimidiamque
1848  Addi perciperet; fieri quo tempore nempe


3369. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1952  Altera hyperboream glaciem, arctoasque pruinas
1953  Docta cohors adiit; tentans ubi talia, cavit,
1954  Ne quid concretum turbaret frigore caelum.
1955   Et demum virgae cursus magis esse, recursusque
1956  Invenit celeres: proinde et gravitatis ibidem
1957  Vires esse magis, quam sint natalibus oris,
1958  Pollentes, multoque magis, quam sole ubi tellus


3370. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cavit,
1954  Ne quid concretum turbaret frigore caelum.
1955   Et demum virgae cursus magis esse, recursusque
1956  Invenit celeres: proinde et gravitatis ibidem
1957  Vires esse magis, quam sint natalibus oris,
1958  Pollentes, multoque magis, quam sole ubi tellus
1959  Impendente super circum vastissima fervet:
1960   Ut nequeas animi dubius proin esse, sub altis


3371. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1955   Et demum virgae cursus magis esse, recursusque
1956  Invenit celeres: proinde et gravitatis ibidem
1957  Vires esse magis, quam sint natalibus oris,
1958  Pollentes, multoque magis, quam sole ubi tellus
1959  Impendente super circum vastissima fervet:
1960   Ut nequeas animi dubius proin esse, sub altis
1961  Cardinibus plus, quam media res pendere terra.


3372. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1997  Diximus in geminam regionem utrinque polorum.
1998  Nam vis quaeque, sui medio dum profugit orbis,
1999  Quo medium hoc medio terrae mage distat ab ipso,
2000   Est obliqua magis gravitati, languidiusque
2001  Officit idcirco; minus et proin carpitur illa;
2002  Maxima quapropter sub cardine, totaque utroque est.
2003  Illinc continuo paulum libata recedit;


3373. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2189  Expositi quondam tenero cum Fratre Quirini
2190   In mare pertuleras forsan parcentibus undis.
2191  Plus ubi quaesitum est de moribus, ipsaque virtus
2192  Cui laudata magis, Grajae telluris alumnis
2193  Quam fuerit, studioque diu affectata severo?
2194  Haud minus hos rigidos tamen, hirsutosque magistros
2195   Fama refert teneram aetatem corrumpere suetos:


3374. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2215   Et comites sibi habere procos, quocumque libido est,
2216  Et licet, et mos est, et, qui non talia perfert,
2217  Exercet durum imperium, insanire putatur.
2218  Quid Natura magis vita commendat, et atrà
2219  Quid nos morte docet crudelius esse? Tuendam
2220   Haud tamen ad vitam Naturae haec pondera, vimque
2221  Pectora senserunt aliquo obfirmata recepto


3375. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2245   Saepe etiam sumptis pugnabant cominus armis:
2246  Sed rectum, verumque tamen cum viribus esse
2247  Conjunctum, sectamque sequi, quae pollet, et arte est
2248  Consuefacta magis dira, plerumque videbant.
2249  Exinde inter nos etiamnum barbarus iste
2250   Mos viget, ut qui sit factis, verbisque protervis
2251  Exceptus, subito in certamen provocet hostem,


3376. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


112  Quid notum foret, ut conferre ignota valerent?
113  Primo igitur terrae varios cognoscere tractus
114  Usus erat, facile et campos, et culmina celsa
115  Metiri, seseque magis distendere semper,
116   Millibus est donec tellus circumdata notis;
117  Exinde est ejus penetratum in viscera densa,
118  Tum fuit et, sensu qua nullo possit adiri,


3377. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


279  Per faciem, sese faciem dissundit in amplam,
280  Fingere quam possis majoris deinde pilaï.
281   Vivida propterea minus hic, densataque tanto,
282  Est opus, ut lux sit, quanto magis ampla rotundi
283  Est spatii facies; facies sed crescere certum est
284  ( Augentur cum mole globi ) ratione profecto
285  Non alia, quam qua tractus a lumine semper
286  


3378. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


478  Sed capita haec fili si non disjuncta fuissent
479  A sese, sed fixa simul, vertisset in orbem
480  Sese acus aequalem prorsum, et signasset eundem.
481   Ergo inter sese quanto magis illa recedent,
482  Hoc orbis magis aequali distabit ab orbe,
483  Atque ea forma magis gracilis, compressaque fiet.
484  Quod si concipias unum evanescere demum


3379. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fuissent
479  A sese, sed fixa simul, vertisset in orbem
480  Sese acus aequalem prorsum, et signasset eundem.
481   Ergo inter sese quanto magis illa recedent,
482  Hoc orbis magis aequali distabit ab orbe,
483  Atque ea forma magis gracilis, compressaque fiet.
484  Quod si concipias unum evanescere demum
485  Extremum, velut in spatia infinita remotum;


3380. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

orbem
480  Sese acus aequalem prorsum, et signasset eundem.
481   Ergo inter sese quanto magis illa recedent,
482  Hoc orbis magis aequali distabit ab orbe,
483  Atque ea forma magis gracilis, compressaque fiet.
484  Quod si concipias unum evanescere demum
485  Extremum, velut in spatia infinita remotum;
486   Nascetur coni species tunc altera secti.


3381. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


518  Errabunda vias circum astra, ut diximus, orbis
519  Haud aequi facere; haud aequo proin impete ferri,
520  Sed citius, cum sunt orbis propiore locata
521   Parte, meare; magis cum contra a Sole recedunt,
522  Serius, hanc semper motùs servantia legem;
523  Nempe ut clausa arcu, quem signet tempore corpus
524  Quolibet, et rectis quoque clausa, a limite utroque


3382. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


530  Area, queis agitur corpus quoscumque per arcus,
531   Prodeat ut duplex a duplice, ternaque terno,
532  Cumque illo ratione pari paria augmina sumat.
533   Hinc patuit, cur Mars aliis magis avius erret;
534  (Excipe Mercurium, nobis quem cernere rarò est)
535  Ejus nempe foci multum inter mutuà sese
536   Distant, et gracilis via, longaque ducitur alte,


3383. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


538  Ast aliis minus est, genus hoc, discrimen in astris,
539  Sed varium tamen, ut varie duo puncta focorum
540  Inter se sita sunt; vaga pergunt astra per orbes
541   Proin varios, magis haec aequis contermina gyris,
542  Illa minus, quaedam ut ferri videantur in aequos.
543   En geminae Caeli leges: prior illa profecto est,
544  Orbis nempe via haud aequi: porro altera surgit,


3384. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


547  Si libeat, toto quas gyri a tempore pronum est
548  Eruere, et satiis medio de Sole petitis,
549  Lex alia inventa est; sed quae mihi, forsitan ulla
550  Quam res, difficilis magis est, scruposaque dictu,
551   Exque plicatu; etenim vix nomina suppeditantur
552  Carmen ad ingenuum; nam barbara verba perosae
553  Nil nisi mora suo comptum, ornatumque Camoenae


3385. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


694  Nimirum vires, genus hoc, si corpore spectes
695   In gemino quovis, medium quod tendat ad unum,
696  Lex eadem ostendet decrescere, cum removentur,
697  Imminuique magis, quam sint spatia aucta, recedunt
698  Per quae de medio, nimirum pro repetitis
699  In sese spatiis, ut diximus ante trahenti
700   In terrae gravitate etiam, atque in luce profusa.


3386. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


718  Jamque aliud quoque finge astrum; quod Martis in orbem
719  Raptetur, non tam diuturno at tempore, sed quo
720   It Maja Genitus: Vis, qua foret istud in orbe
721  Inflexum, raptumque suo, magis exsuperaret
722  Tanto Mercurii vim, quanto majus ad ipsum
723  Solem illinc esset spatium, vi nempe quaterna;
724  Mars siquidem mage tanta per intervalla recessit.
725  


3387. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826  Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827  Percipere has vires, atque ad cujusque vocari
828  Regina simul; magis ire illuc, polentius unde
829  Urgetur. Quanquam magna intervalla relinquas
830   In medio, quanquam tentes latera omnia circum,
831  Vires effugies has nusquam, nullaque constet,


3388. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pergeret, integer unquam
1083  Non fieret circum gyrus, Solemque videre,
1084  Ni semel, haud posset propius; cum protinus inde
1085   Aufugeret, semperque magis discederet alta
1086  Per loca, mobilitate adeo tamen usque minuta,
1087  Ut torperet iners aeterno tempore demum,
1088  Nec posset vitae extinctum renovare calorem,


3389. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1137  Difficile et non tam numerius hos esse secundos
1138  Subdere, et ad rectos, notosque referre meatus;
1139  Nam queiscumque aliis illi mitescere possunt
1140   Ductibus incurvis magis, atque patescere menti.
1141  Sic quaesita via est, loca quae deferre Cometas
1142  Per servata queat, radiorum et fila secare,
1143  Scilicet ex oculis recta quae tendere fingas,


3390. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

secundo,
1147  Visaque sunt positas rationes cuncta subire.
1148   Tempore jamque illo lux caelo dira refulsit,
1149  Quo non major erat, neque visa minacior ulla,
1150   Nec magis immani loca caeli vasta terebat
1151  Discurrens cauda, saevum quo tempore bellum
1152  Europae populos concussit, sanguine multo
1153  Danubii fluctus cum tingeret, imperiique


3391. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

re denique tales
1241  Deprendit vera, motusque hos limite fixit
1242  Incertos certo, atque errore exemit ab omni;
1243  Hic et opinandi varios sic sustulit usus,
1244  Et magis inventos gravitatis constabilivit
1245   Undisque firmatos ita mores: quin magis harum
1246  Aucta fides rerum: quidquid servatur ubique
1247  Nimirum, numerus testantum crescit id ipsum;


3392. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1242  Incertos certo, atque errore exemit ab omni;
1243  Hic et opinandi varios sic sustulit usus,
1244  Et magis inventos gravitatis constabilivit
1245   Undisque firmatos ita mores: quin magis harum
1246  Aucta fides rerum: quidquid servatur ubique
1247  Nimirum, numerus testantum crescit id ipsum;
1248  Et nihil est quod dissideat, prorsusque repugnet.
1249  Et


3393. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1320   Credebant fidis tantum quas auribus, atque
1321  Tentatis animis per dura, per aspera longum,
1322  Scilicet integris vitae, egregiique silent.
1323  Quamvis haec igitur solers magis esse videri,
1324  Quam mihi vera queat ratio, qua creditur aetas
1325   Prisca Virûm Solis vires texisse trahentes
1326  Voce sub harmoniae, quam desuper aethere ab alto


3394. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1342  Non admirentur, studioque sequantur inani
1343  Propterea, Phoebi quasi caeca oracula captent?
1344  Suspecti tibi sint certe, qui ostendere Verum
1345   Dum spondent, famae magis inservire videntur;
1346  Illud enim qui vidit, idem proponere vulgo
1347  Protinus, oblitus jam tum famaeque, suique,
1348  Exundante animi mira dulcedine, gestit,


3395. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1547  Punctum, raptus erit mediam illus in reginem,
1548  Ut si materies densata ibi tota coisset,
1549  Directus; quanquam sunt puncta trahentia multa
1550   Materiae hanc citra regionem, proin, magis ad se
1551  Adducentia, et ultra itidem sunt plura locata,
1552  Proptereaque minus rapientia; quaeque jacebunt
1553  Hinc illinc puncta, obliqua


3396. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

faxa
1651  Horribili sonitu labuntur montibus altis
1652  Interdum; retinere fugam, et consistere dorso
1653  Devexo nequeunt, licet ipso a monte trahantur,
1654  At quanto magis a terra? Super aequore laevi
1655   Magnum si magneta loces, multoque minores
1656  Dispergas circum, ferrim globus iret in illum
1657  Exiguus, paulumque licet torqueret eundo


3397. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1824  Quod superest, ad idem medium; pariterque fugam vis
1825   Tentans, ipsa quoque a spatio pendebit eodem;
1826  Nam peragens gyrum quaeque uno tempore circum
1827  Quo magis a medio hoc, tanto magis axe remota est.
1828  Quare, cujusvis summa in regione columnae
1829  Particulae extantis pondus respondet eodem
1830   Ordine, particulae ad pondus cujuslibet ejus,


3398. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1824  Quod superest, ad idem medium; pariterque fugam vis
1825   Tentans, ipsa quoque a spatio pendebit eodem;
1826  Nam peragens gyrum quaeque uno tempore circum
1827  Quo magis a medio hoc, tanto magis axe remota est.
1828  Quare, cujusvis summa in regione columnae
1829  Particulae extantis pondus respondet eodem
1830   Ordine, particulae ad pondus cujuslibet ejus,


3399. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ire
1852  Nimirum peregre incipiant duo puncta, sed unum
1853  Per superam terrae faciem, locaque alterum ad ima
1854  Terraï medium versus; tum protinus istud,
1855   Quo magis accedet, pendet minus; esse priori
1856  Contra opus, aspicies, in puncto, nempe propinquat
1857  Cum medio, medium crescant ut pondera ad ipsum.
1858   Haec igitur si sit terrae compressa figura


3400. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1879  Videris ante, situsque cupitos noveris omnes.
1880   Nunc, quod te supera docui, reminiscere fila
1881  Pendula, vel virgas, quae se aeque tempore vibrant,
1882  Protendi magis in longum, qua fortior urget
1883  Vis gravitatis, itemque minus, qua languidior fit;
1884  Nam geminis varie a medio distantibus orbe
1885   Si quam longa locis haec constent pendula fila,


3401. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si gravitas eadem perdurat in annos
1900   Non mutata, potes servara in postera saecla
1901  Mensuras rerum, serosque docere Nepotes.
1902   Jam facilis magis est operae, incrementa videre
1903  Haec gravitatis uti referantur mutuà sese
1904  Inter fronte super, paulum quae distet ab orbe
1905   Exorta a primo revoluto segmine coni,


3402. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1922  Quod super alterutro, docuisti in cardine semper
1923  Hanc mage pollentem, si moles scilicet extet
1924  In geminis utrinque polis compressa, nec illinc
1925   Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926  Et si Terra magis mediis his eminet oris
1927  Centena bis parte,et adhuc trigesima quae sit
1928  Parte sui, qua lata profunda in viscera currit,


3403. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1923  Hanc mage pollentem, si moles scilicet extet
1924  In geminis utrinque polis compressa, nec illinc
1925   Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926  Et si Terra magis mediis his eminet oris
1927  Centena bis parte,et adhuc trigesima quae sit
1928  Parte sui, qua lata profunda in viscera currit,
1929  Vidisti tendentem undae quamcumque columnam


3404. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1988  Qua tumet, esse via est quam qua devexa polorum,
1989  Praeterea reperire queas, verumque probare
1990   Rebus in his fieri contra quoque posse, polorum
1991  Ut de parte magis Tellus excurrat utraque,
1992  Quamvis ipsa suo sese super axe revolvat,
1993  Intus si nucleum mage denso corpore claudat
1994  Scilicet, atque plagas se distendente sub illas.


3405. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2007  Illam majorem deprendimus esse, reposcat
2008  Quam species, quae deberet vastire supernam
2009  Tellurem, idcirco conjectant esse sub altis
2010   Visceribus superà densam magis, unde oriatur
2011  In gravitate, quod est, discrimen. Forsitan hic tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam


3406. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

altis
2010   Visceribus superà densam magis, unde oriatur
2011  In gravitate, quod est, discrimen. Forsitan hic tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;
2016  Quamquam sit, qui sub caelo contra esse reatur


3407. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2010   Visceribus superà densam magis, unde oriatur
2011  In gravitate, quod est, discrimen. Forsitan hic tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;
2016  Quamquam sit, qui sub caelo contra esse reatur


3408. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;
2016  Quamquam sit, qui sub caelo contra esse reatur
2017  Densatam magis aestifero, sub verbere solis
2018  Nam veluti torretur, et indurescit ad ignem.
2019   At si forte velis vim cernere, qua traheretur
2020   Jam non


3409. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2082  Mensuris Homines. Quod qua ratione peractum
2083  Saepe sit, et quantam spem veri suppeditante,
2084  Est operae porro pretium cognoscere nobis,
2085   Quandoquidem quid sit nostris magis utile rebus,
2086  Quid placeat mage, quam Matrem cognoscere Alumnis?
2087  Ast aliud tamen ad tempus, carmenque remitti
2088  Id sine; nunc fessum scopulis adnare necesse est.


3410. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undis
2186  Principio liquidis, solida et consistere mole,
2187  Constringi et salso densatus glutine coepit.
2188  Et jam prima novis crescebant auctibus orsa
2189  Perpetuò, magis hac, minus illac, aestus ut undas
2190   Auctificas pulsabat agens, motusque ciebat;
2191  Nam variis ( quamvis nondum prognata fuissent
2192  Flamina ventorum) currebant aestibus undae.


3411. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2302  Insula quaque fuit terris, velut insula Circes,
2303  Insula nunc non est, sed tellus addita terrae,
2304   Qua brevia, apparent scopuli nunc, atque coluntur
2305   Olim altis magis est Venetam Neptunus in undis
2306  Urbem admiratus; miracula nunc es certe
2307  Decrescunt; urbs jam fundo propiore habitatur.
2308  Amplior est Batavum regio modo, quam fuit olim,


3412. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aestu,
2310   Arceat Oceanum, semper minor advenit ille.
2311  Tu quoque littoribus distensa Britannia circum
2312  Crescis: Vos etiam Cimbri, Boreaeque nivalis
2313  Indigenae; magis usque humilis circumsonat unda.
2314   Cunctis rebus ab his qui tentat vincere semper
2315   Imminui pelagus, magis et descendere ad ima
2316  (Non pugnem), vero fors nititur argumento:


3413. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2312  Crescis: Vos etiam Cimbri, Boreaeque nivalis
2313  Indigenae; magis usque humilis circumsonat unda.
2314   Cunctis rebus ab his qui tentat vincere semper
2315   Imminui pelagus, magis et descendere ad ima
2316  (Non pugnem), vero fors nititur argumento:
2317  Ante opus inspexisse tamen, causa omnia possint
2318  Ne peragi haec alia; ne portus obstruat aetas


3414. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fines;
80   Nempe ita servari, quodcumque dat ubere gleba
81  Tellus ipsa, potest, nihil ulla et disperit e re.
82  Sic cui principio potiundi cura, laborque
83  Major erat, magis et servabit; major haberi
84  Idem aliis, longeque potentior, ad sua flectens
85   Multos arbitria, et fors omnes, debuit unus,
86  Et sua progenies meliori e semine visa est


3415. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

orbem.
206  An minus ambiguis, quam sit prior, haec elementis
207  Mensura innixa est Terrae, suspectaque nobis?
208  Adde, quod hoc humili quia sidus fulget ab ora,
209  Se magis infringunt radii, quam Solis, ab alto
210   Culmine cum caeli rutilantia spicula vibrat,
211  Ut novus hinc aliis cumulari debeat error.
212   Mensurae, genus hoc, sed adhuc fallacior illa


3416. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


312  Haec quoque servandi fallax, incertaque constet.
313  Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314  Tramite convexam vertente ad sidera partem,
315   Ibat lux; ideo magis apparere patentes
316  Hi flexus, quam par, gemini, et subtilior ille,
317  Quam par, tertius esse; gradus pars scilicet illa
318  Major ob hoc, et major item quoque Terra videri


3417. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

opus multorum perficit unus.
351   Porro majus opus decretum; nempe remota
352  Tentandae regione viae, spatia atque adeunda
353  Inter se vasto longo distantia caelo,
354  Rem magis aucta fides ut panderet: ire Americae
355   Ad loca tum visum, supra quae praeterit orbis
356  Nocte diem exaequans, atque ad torpentia brumae
357  Regna, polo vicina, aeterni ad frigoris oras.


3418. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


483  Atque aequare solo. Hoc facias, a monte minori
484  Si rectum extendas nec se attollente meatu,
485   Ductu, nec contra se demittente deorsum.
486  Hunc apice ex alio celso magis in subeuntem
487  Inferius, recto incursu via, quamque cadendo
488  Signaret corpus, superincidat; ecce triquetra
489  Prodit forma recens, hoc cujus tertius extat
490  


3419. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

profecto
603  Debuerat Terrae prorsus contraria reddi,
604  Nempe in utrumque polum quae paulo longior esset,
605   Et primum coni segmen, velut ova, referret;
606  Namqua curva magis frons Terrae est, nonne meatus
607  Sub Terram citius concurrant, conveniantque
608  In flexum, recta quos subtus ducere tentes
609  Aeque longorum geminis de finibus arcuum?


3420. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mensura gradus non debeat illic?
613  Ast in ea coni, quae sit de segmine primo,
614  Effigie, mage frontis curvato inflectitur arcu,
615   Qua de parte magis producitur; atque ubi distat
616  Planitie minus a recta, subtilior exit,
617  Et minor axis ibi est: ita ad axem crescere debent,
618  A majore gradus dum pergunt axe, minorem


3421. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fuit sedes operi opportuna gerendo
690   Tornea, ad gelidae procul Urbs confinia Zonae,
691  Unde esse incipiunt hyberno tempore noctes
692  Perpetuae magis, atque magis, dum maxima senos
693  Exaequet menses, et lux quoque maxima senos.
694  Hic calcanda jacet fluvii cognominis unda,
695   Cujus mensurae visa est aptissima primae


3422. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

operi opportuna gerendo
690   Tornea, ad gelidae procul Urbs confinia Zonae,
691  Unde esse incipiunt hyberno tempore noctes
692  Perpetuae magis, atque magis, dum maxima senos
693  Exaequet menses, et lux quoque maxima senos.
694  Hic calcanda jacet fluvii cognominis unda,
695   Cujus mensurae visa est aptissima primae


3423. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


788   Tantundem super undisonum sustollitur aequor,
789  Quantum ipsi montes convexo ad sidera dorso
790  Se super evexere, minus subvecta nec alte est,
791  Aëriis quam quae magis Alpibus edita rupes.
792  Illi recta licet violenti ad verbera Solis
793   Perstent perpetuum procero culmine montes,
794  At quoniam et terrae procul a fervoribus imae


3424. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnes,
987  Sic quidquid varium Terrai in partibus extat
988   Texturam propter raram, densamque, necesse est,
989  Immutet varie, qua corpora sponte feruntur
990  Lapsa, viam magis in densum et detorqueat augmen.
991  Proinde etiam asperitas istam facit extima Terrae
992  Incertam, variamque viam, quod noscere possis,
993   Ut docui, memori recolas si mente, sub altos


3425. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1027   Majoremque arcus ideo comprendere tractum
1028  In caelo, et gemini disjungere verticis oras,
1029  Debuerint ut proinde gradus minus esse patentes.
1030  At contra illorum magis amplam Gallia praefert
1031  Mensuram, quoniam calidae de parte diei
1032   Pyrenes vastis finitur montibus, in quos
1033  Pondera tum deducta arctabant aetheris arcum.


3426. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

deerant
1209  Scandendi, digiti rursum ut pars aequa vacaret.
1210  Hoc igitur, quantum valuit tentare, probavit
1211  Ordine depressas argenti mobilis undas
1212   Usque viae magis alta petens; quin credidit istis
1213  Sublimes se posse etiam deprendere tractus,
1214  Evecti queis consistant supra mare montes,
1215  Queis aliusque alio vincatur vertice vertex.


3427. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

unde
1220  Saepe ignem eructat ), locaque aeris ima vapores
1221  Replentes tepidi, et reflexos multiplicatae
1222   A terra ob radios vires, et densior aura
1223  Suscipere apta magis, captumque fovere clorem,
1224  Efficiunt, magis haec loca celsis ima calescant,
1225  Illic ut nivium sit, durae et grandinis ortus
1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.


3428. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vapores
1221  Replentes tepidi, et reflexos multiplicatae
1222   A terra ob radios vires, et densior aura
1223  Suscipere apta magis, captumque fovere clorem,
1224  Efficiunt, magis haec loca celsis ima calescant,
1225  Illic ut nivium sit, durae et grandinis ortus
1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.
1227   Propterea esse aer prope nos pro pondere densus


3429. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1251  Indicio candens porro est lux illa, tenebris
1252   Quae Solem ossusum, et subjecto corpore Lunae
1253  Obstructum penitus nobis, complexa coronat.
1254  Esse sed hunc nobis magis indicat aera vastum
1255  Lumen id, in caelo quod dudum aspeximus alto,
1256  Cassino monstrante, via quod spargitur orbis
1257   Signiferi, eque loco grajum sibi nomen adeptum est.


3430. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1318  Plus facit, interdum transmittat ut oscula Terrae
1319  Contractu aetherio; quod fit, cum cernimus auras
1320  Eductas gradibus novies ab origine denis.
1321  Si vel adhuc magis excurret, convestitet omnem
1322   Lux ea tellurem circum, quo tempore quidam
1323  Undique dissusus tota de nocte videri
1324  Debebit splendor tenuis: mirantur agentes


3431. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

dicunt
1355  Auroram? Re tam tenui se sustinet ardens.
1356   Hic me par etiam peregrinam hanc dicere lucem,
1357   Qualis, et unde suos descendens hauriat ortus,
1358  Queisque magis, Terrae, an Phoebeis debeat auris.
1359  Illa quidem rubeos Tithoni conjugis ortus
1360  Visa polo plerumque refert: solet altivolantis
1361  Principio ad Cauri regionem fumidus ingens


3432. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1438  Alterutrum projecta polum petit, ob fugiendi
1439  Vim medio a motus, peragit quem Terra, diurni,
1440  Quae motu hoc languente polum languescit ad ipsum,
1441   Ob calidas itidem, magis et sub Sole tumentes
1442  Auras, inque polum proin ob declivia utrumque.
1443  Dum petit ille polos, interdum concipit aer
1444  Ardorem, interdumque polis procul editus ipsis,


3433. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1456   Quandoquidem, terrae super auras fusa per orbem,
1457  Haud secus ac olei undas gutta tenacis:
1458  Post haec aspicimus lucentes marginis oras
1459  Nigrantis guttae, quia pars magis apta cremari,
1460  Imbuiturque prius quae flammis, altior extat
1461   Ad caelum conversa, aliisque obstructa latescit
1462  Inferioribus, et sistentibus undique visum:


3434. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corpore nigro
1471  Excipiat lucens filum, post proferat igneum
1472   Ipsa suum pariter, qua circum desint, orbem.
1473  Sed raro sit, uti plures sic accumulatae
1474  Usque magis lato distensae coepore guttae
1475  Desuper adveniant; idcirco non erit unquam,
1476  Ni raros, paucosque, queas ut cernere claris
1477   Hos intermixos nigrantes orbibus orbes.


3435. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1491  Se partes loca, subtiles retinentur in altis
1492   Ordine quaeque suo, tenui pro mole, locatae.
1493  Deorsum ipsas nostri si circum verticis oras
1494  Labuntur; graciles magis, apparere necesse est
1495  Altius, et summa inclinare cacumina sese
1496  Inter, ut in medio coeant, formamque coronae
1497   Praetendant, aut fixa altis tentoria stellis.


3436. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1534  Ergo si repetas e prodigialia volvens
1535  Tempora, quam docui, lucis quoque signa notabis
1536  Tunc quaedam per Solis iter conspecta, suasque
1537   Effudisse comas Phoebum magis orbe sub illo.
1538  Praeterea tria sunt, quae propter quolibet anno
1539  Res redeunt faciles luci, adversaeve Boreae:
1540  Nimirum Soli accedens, seu Terra recedens,


3437. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1564  Aetherio pelago, per ut undas truditur alnus.
1565  Ergo tempora queis aptae, facilesque per annum
1566  Res, genus hoc, una coeunt, et mutua jungunt
1567   Auxilia, invenies magis illa splendida luce
1568  Sithonia, tantoque magis, quo fortior inde
1569  Advenient causae vis, et numerosior una.
1570  Quae cum conveniant, quantumlibet aucta, minuta,


3438. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1565  Ergo tempora queis aptae, facilesque per annum
1566  Res, genus hoc, una coeunt, et mutua jungunt
1567   Auxilia, invenies magis illa splendida luce
1568  Sithonia, tantoque magis, quo fortior inde
1569  Advenient causae vis, et numerosior una.
1570  Quae cum conveniant, quantumlibet aucta, minuta,
1571  Et variata modis multis, mutataque rebus,


3439. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

prope, si nil
1594  Officeret semper sursum ulteriora petenti,
1595  Tantum comprimitur revera, ponderis ejus
1596  Phoebeo supplente vices super adveniente
1597   Aere, et usque magis dilatari impediente.
1598  Sic intra clausum thalami penetrale videmus
1599  Aera compressum nihilo minus esse, superno
1600  Non interrupto quam aere continuetur;
1601  Nam


3440. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1603  Non nostri perstant fines tamen aeris idem
1604  Ad Solem mutante situs tellure, modo ipsa
1605  Nam Soli propior, modo contra abductior extat,
1606  Et nunc densatis magis illius innatat auris,
1607   Nunc mage laxatis; proin et sua densior illic,
1608  Et compressior est, hic contra rarior aura,
1609  Et sublimior est eadem, mutataque semper.


3441. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1770  Haud tamen idcirco est, nequeas ut credere, Terrae
1771   Cum nimium ad Solem sit, saturnique, Jovisque
1772  Parvula materies, Veneris, Martisque quoque esse
1773  Fors magis exiguam, multo illis quippe minorum.
1774   Hinc facile efficies, prope librae examine possis
1775  Ut Solem hinc, illinc errantia sidera cuncta
1776   Pendere, non longe secus, ac quae parva movemus


3442. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et hic sentiri saecula post tot
1818  Accessus si longa queat, confusa tuamur,
1819  Quae modo fixa, locis inter se sidera versis,
1820  Multa magis, quam sint, vicina, remotaque multa,
1821   Vanescentia multa, nova exorientia multa.
1822   Hoc medium circa punctum commune necesse est
1823  Corpora cuncta, quibus nempe est commune, moveri


3443. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

impetit hostis,
2069  Aut illo, saevos et oberrans dirigit ictus.
2070  Omni Lunigeri tractu namque orbis in illo,
2071   Qui jacet a facie partes ad Solis, oportet,
2072  Luna magis vicina trahatur fortius, ipsa
2073  Quam Tellus; proin deserere hanc contendat, et alta
2074  Diffugere a facie ad Fratrem, jungique vicissim.
2075  Orbis at oppositum per tractum Luna recedet,


3444. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2073  Quam Tellus; proin deserere hanc contendat, et alta
2074  Diffugere a facie ad Fratrem, jungique vicissim.
2075  Orbis at oppositum per tractum Luna recedet,
2076   Quam Tellus, a Sole magis; minus inde trahetur
2077  Propterea, a Terraque relinqui invita videbit
2078  Tantundem, quantum procul ipsa optaret abire,
2079  Viribus exterius si tum raperetur ab aequis.


3445. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2190  Corpus, erit minus incurva ratione reflexus.
2191   Quapropter Lunae flexus minus orbis, oportet,
2192  Illic sit, quo tota latet, vel plena refulget,
2193  Et gracilis magis, et parti compressus utraque;
2194  Nam tum est liberior Lunae fuga: plus fugit ille
2195  Ut duro puer a Domino, qui callibus exit
2196   Obliquis, rectosque capessit, Crescere debet


3446. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proin deinde recessibus immitantur;
2206   Hic sit nempe locis, et summo, et transitus imo.
2207  Proinde accedendi queis major causa locis est,
2208  Illa magis distant a Terra; contra ubi major
2209  Causa recedendi, minor est distantia ibidem.
2210  Haec eadem quoque causa facit, cum Lunifer orbis
2211   Debeat a prima non aequus origine gigni,


3447. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2256   Mensura, quam quae est spatiorum certa, minori.
2257  Nonne vides igitur, quod opus, cum dempseris illic,
2258  Quod tum exit, minus immutari lege recepta;
2259  cumque hic addideris, magis immutarier illa.
2260  Proin loca conjungens vicina remotaque tractus,
2261   Luna illic versante, antrorsum progredietur,
2262  Hic Luna versante, retrorsum deproperabit:


3448. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


45   Usque adeo dulcis labor est, ingrataque nobis
46  Otia, cum non sunt multo interrupta labore.
47  Quin et nobilior quo sit, jucundior omnis
48  Est opera, haec quanquam lasset magis: ire per altum
49  Mente juvat caelum, juvat ima in viscera rerum,
50   In Superumque domos, atque insinuarier artem,
51  Fataque, Naturamque, et eo lassarier ausu.
52  Me


3449. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

severas
69  Innocuis, et bella novo constata tumultu,
70   Consilia aut inter Reges agitata morari,
71  Ambitione procul, procul aulae mobilis aestu,
72  Pectore propterea laeto magis, exque plicato;
73  Praesertim nitidi si soles, sudaque caeli
74  Tempestas animis Zephyrorum mollibus auras
75   Mulceat, et volucrum cantu, et redolentibus herbis.
76  Has


3450. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


233  Seravto jam Luna situ descendat eodem
234  Partium, ut ante fuit, super axe revolvere nec se
235  Incipiat quoquam. Gravitas in parte sed una
236   Si major sit, erit pars ut magis ista deorsum
237  Descendat, Lunam et se circa flectere cogat.
238  Hac modo, quae gravior, partem ratione locari,
239  Fac, reputes, latere ut gravitas aequalis ab omni


3451. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

altius ipsum
277  Evehere e medio corpus, decrescat eundo
278  Cum gravitatis, decrescet item vis partis in axe
279  Vertendi corpus; demum si maxima constent
280  Intervalla, magis partis tenuata, magisque
281   Vis ea majoris cum vi exaequabitur omni
282  Circum aliarum, ut non ullo convertere motu
283  Ipsa queat corpus, variosque inducere nutus.


3452. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ante,
364  Majorem cum pars haec poscat, at illa minorem
365  Motum; sed motus tamen, ut fuit ante, manebit,
366   Qui medius certe, qui scilicet inter utrumque est,
367  Nempe magis, celeremque minus; namque ocyor ille
368  Quantum hunc impellit, tantum tardatur eodem.
369  Hos ergo in motus Saturnius annulus ibit;
370  Proptereaqoe locis, secat illud queis iter ingens


3453. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

itidem caeli non partibus haeret,
418  Queis quondam cardo, atque eadem non sidera signat.
419  Et veniet tempus, quo jam Polus ipse minorem
420  Paulatim magis usque remotus deserat Ursam;
421   Non tunc conspicienda sit ut Cynosura per aequor
422  Amplius undisonum nocturno tempore nautis.
423  Demum haec cuncta loco referentur versa priori


3454. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequor
507  Insiliens, lapsis descendit lentius undis.
508   Mensura nunc quae sint, genus hoc, effecta canamus.
509  Primo Luna meat cum vel contraria Soli,
510  Vel conjuncta, magis moti tolluntur aquarum
511   Fluctus, quam latus excurrit si utrumque, tumorque
512  Hoc minimus parvo post tempore, maximus illo est.
513  Praeterea magis alta tenet cum Luna recedens


3455. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


510  Vel conjuncta, magis moti tolluntur aquarum
511   Fluctus, quam latus excurrit si utrumque, tumorque
512  Hoc minimus parvo post tempore, maximus illo est.
513  Praeterea magis alta tenet cum Luna recedens
514  A Terra loca, (si constent aequalia circum
515  Caetera) crescentes undae minus inferviscunt,
516   At mage, cum nobis loca per vicina vagatur,


3456. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Luna recedens
514  A Terra loca, (si constent aequalia circum
515  Caetera) crescentes undae minus inferviscunt,
516   At mage, cum nobis loca per vicina vagatur,
517  Et pariter magis, aequantem cum laeta per orbem
518  Exagitat bigas, quam cum extra excurrit utrinque.
519  Porro intervallum, geminos quod temporis extat
520  Inter eos, sibi qui succedunt mutua, cursus


3457. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ex quo
524  Illa altum ad mediae lucis devenerit orbem
525  Scilicet, ad cursus primi, qui est maximus, horam.
526   Postremo sunt haec in moribus annua moti
527  Oceani. Magis exsiliens turgescit in illis
528  Temporibus, luces queis fiunt noctibus aequae,
529  Cynthia si fratri conjucta, oppostave flectat,
530  Quam cum Sol tetigit caeli vertentia signa.


3458. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

creare
786   Tum noscit debere vices, nam parvus ibidem
787  Cum Terra simul est tumidarum gyrus aquarum:
788  Quapropter quo Luna polo vicinior uni est,
789  Sive aequante magis quo deducetur ab orbe,
790  Aequoreos aestus tanto vult esse minores,
791   Verum quantumvis mutari tum minus aequor
792  Contingat; tamen esse loco haud quocumque minores


3459. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undas,
860  Tam certa adstricti non aestus lege videntur,
861   Ut sunt cum movet ex aliis, sublimibus, imis.
862  Exlex ipsa etenim ferri illa Luna videtur
863  Orbis parte sui magis, ulla quam regione.
864  Quare etiam antiquae signantes cuncta tabellae,
865  Lunai quae sunt variis in moribus, omnes
866   Immane errabant, confectarentur in arcu
867  Dum


3460. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

temporibus multo majora, quibus Sol
886   Aspicit oppositam sibi, conjunctamve sororem,
887  Ipsi si Soli proprior sit Terra; propinquo
888  Nam magis e spatio trahit ille, magisque valenti
889  Tecum conspirat vi, Cynthia.Caetera solves
890  His facile exemplis, his causis, siqua per annum
891   Praeterea sint, vel mensem servata, diemve.


3461. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1007   Aer cum fluidus sit, ut unda, quis, aera, pugnet,
1008  Aestum percipere ob causas gravitatis easdem
1009  Ne credas, similique huc illuc more cieri?
1010  Credidit atque aliquis, multo magis esse videret
1011   Lymphis cum tenues auras, rarasque, tumenti
1012  Desuper attolli tanto plus gurgite tractas;
1013  Scilicet Oceani pedibus si libera denis
1014  Unda


3462. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ad lumina clara
1219  Migrandum. Tum quis vibrators luminis ictus
1220  Nulla per aurarum defensi tegmina ferret?
1221  Aestivos media ferimus vix luce calores,
1222   Nam magis impellunt directius advenientes
1223  Ex alto radii; brevior via namque per auras
1224  Tunc est obstantes, atque undique disjicientes:
1225  At cum longior est, ut mane, aut luce cadente,


3463. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1229  Esset et in quanto degendum frigore contra
1230  Quo non lux Solis pertingeret? ipse calorem
1231  Aer servat enim nobis, quo vita fovetur.
1232   Omnis nox igitur gelida magis algida nocte
1233  Brumali foret, atque domus foret omnis ut acri
1234  Condita de glacie. Nimium dum comprimit aer
1235  Luminis ardorem, bibit ipse, et servat eundem,


3464. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

magno ne magna ad frigora ab aestu
1238  Migremus subito, contraque a frigore ad aestum
1239  Immodicum nimio, mediis extremaque jungit.
1240   At quanto magis est distensa illa aura Cometis
1241  Utilis! immenso cum tractu a Sole recedunt,
1242   Ut fugiant nostros oculos, penitusque latescant,
1243  Exciperent paucos, qui non disrumpere possent


3465. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1328  Astra vaga, haud ullis ea caelum verrere caudis.
1329  Dum loca discedens Soli vicina relinquit
1330  Quisque Cometarum, et Phoebei trajicit auras
1331  Aeris, et tenum semper magis aethera tranat;
1332   Aetheriae partes, primo quies densior extat
1333  Natura, atque aliae porro, quies rarior ipsa est,
1334  Et magis atque magis superis subtilis in oris,


3466. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

auras
1331  Aeris, et tenum semper magis aethera tranat;
1332   Aetheriae partes, primo quies densior extat
1333  Natura, atque aliae porro, quies rarior ipsa est,
1334  Et magis atque magis superis subtilis in oris,
1335  Propter et incursum findentis ut aequora prorae,
1336  Et propter gravitatem in magni corporis augmen
1337   Praetereuntis, adhaerescunt properantibus


3467. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1331  Aeris, et tenum semper magis aethera tranat;
1332   Aetheriae partes, primo quies densior extat
1333  Natura, atque aliae porro, quies rarior ipsa est,
1334  Et magis atque magis superis subtilis in oris,
1335  Propter et incursum findentis ut aequora prorae,
1336  Et propter gravitatem in magni corporis augmen
1337   Praetereuntis, adhaerescunt properantibus auris


3468. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1338  Circum astrum affusis, facile illabuntur et intro,
1339  Immixtaeque novi regni interiora pererrant.
1340  Hospes ibi assuescit paulatim moribus illis
1341  Materies; semperque magis fugiente Cometa
1342   Ob mitescentem sit ibidem densior aestum.
1343  At diuturna ubi se porro fuga magna revolvit
1344  In Solem, et coeptant paulatim cuncta calere,


3469. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1348  Quin propiora alique Soli ad loca, quam quibus ante
1349  Intro immigrarant, devectae, se mago raro,
1350  Quam fuerint prius, in latera omnia corpore fundunt.
1351  Propterea Solis longe magis aera densum
1352   Se circa inveniunt, et vi majore valentem
1353  Ejicere et longe sursum protrudere victas.
1354  Hinc ergo aetheriis facile expelluntur ab auris,


3470. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1357   Idcirco opposita Solis de parte tuemut
1358  Ducere fumantes tractus, caudamque Cometas.
1359  Quo propius soli accedunt, hoc longior exit
1360  Cauda minax, crescit quoniam calor, et magis aer
1361  Densus ibi est Solis; quapropter major earum.
1362   Est numeros Solem fugientum particularum.
1363  Cum porro incipiunt averti et abire Cometae,
1364  Ille tamen


3471. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1424  Lentius exsurgunt quia primae denique partes,
1425  Quam quae sunt igni propiores; namque volando
1426  Altius, inveniunt plus impedientia motum.
1427   Propterea remanent humiles magis, insiluissent
1428  Quam si aequo semper motu. Tum curvis, oportet,
1429  Sit vapor ipse ferens sursum se, tergaque vertat
1430  In regionem illam, quo fumans fertur acerra.


3472. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1619  Sidera fixa queat procul ire invisere ut hospes,
1620  Et contundat iter coni de segmine forma
1621  In prima nimium gracili, seu forte secunda
1622   Semper hiante, magis vel ea, quae tertia, hiante,
1623  Ut nunquam ec illo redeat post exul hiatu
1624  In Solem, lucemque suam, neque nota revisat.
1625  Jam si in nos cursu directo impingeret alte


3473. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Terram, quam debeat esse.
1743  Id genus est etiam, quod jactant, nostra trahentem
1744  Si maria in Lunam tollantur, cum ciet aestus,
1745  Attolli debere magis, mais usque, trahenti
1746  Accedunt quoniam Lunae sublata, suasque
1747   Percipiunt vires majores, donec in ipsam
1748  Demum abeant: id fiat item, nisi Terra trahendi


3474. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ardens
1789  Scena, sed excrescit numerus, si vitrea septa
1790  In longo conclusa tubo obvertamus, et ille est
1791  Major adhuc numerus, si moles vitrea multo est
1792   Apta magis; quin innumeras superare necesse est,
1793  Quae nullis oculis valeant, nulla arte videri,
1794  Per Caelum stellas spatio majore remotas.
1795  Quare conspicimus quae jam nos sidera cumque,


3475. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si aere fingas
1928  Flumina materiae totidem procurrere, quot sunt
1929  Diversi rerum projectarum aere motus?
1930  Cumque lubet lapidem varianti emittere nisu
1931  E funda, magis ut procurrat saepe, minusve,
1932   Praesto materiem tibi protinus esse ferentem,
1933  Partitis velut officiis, non quamlibet, at quae
1934  Id peragat tantum, quod ea ratione jubetur,


3476. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2012  Proin et adhuc aether majori mobilitate
2013   Se convertere debet; at conatibus ipse,
2014  Dum fugit a medio, si corpora deprimat intro,
2015  Et cadere in Terram cogat, quanto magis illa
2016  Trudat agens secum, directoque impete raptet?
2017  Impete quo sylvas, turres, et celsa domorum
2018   Culmina humi, totas etiam prosternat et urbes:


3477. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2338  Nusquam ne constet cerae parcissimus usus.
2339  Tum quoque pro vario cunabula semine condunt;
2340  Plurima, parva tamen, queis sexus nescia partu
2341  Immittatur apes; magis ampla et rara virili
2342   Pro stirpe; augusta surgunt rarissima mole,
2343  Parvula queis mulier, soboles regalis, alatur.
2344  Scit mater, nunquam confundit provida cunas.


3478. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

damno,
61  Ni simul exaucta leges ditione noventur,
62  Et populi mores, et regni forma regundi.
63  Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64  Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65   Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66  Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est
67  Lux, ut corpora magna suis; ast ordine longe


3479. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Extudit exquirens, e magnis addidit ingens
71  Inventum inventis, quin inter caetera summum,
72  Quaecumque anteactis jamdudum aetatibus usquam
73  Prodita sunt; quid enim mirum magis, egregiumque,
74  Aut majore quid est in veri luce locatum?
75   Jam sua lux, splendorque suus, nitor esse colorum
76  Rite suus dicetur, et omnia, quae radiorum


3480. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


151  Tempore quae se uno dissundet in interiorem
152  Lux faciem, se se diffundet in exteriorem
153  Dein aliam ipsa eadem, atque aliam dein usque remotam,
154  Abductamque magis; facie quapropter in omni
155   Densa magis lux est, quo sit minor ipsa, vel ejus
156  Quo minor est, mediam qui findit, maximus orbis,
157  Quo minus aut spatium a medio est in se repetitum.


3481. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

interiorem
152  Lux faciem, se se diffundet in exteriorem
153  Dein aliam ipsa eadem, atque aliam dein usque remotam,
154  Abductamque magis; facie quapropter in omni
155   Densa magis lux est, quo sit minor ipsa, vel ejus
156  Quo minor est, mediam qui findit, maximus orbis,
157  Quo minus aut spatium a medio est in se repetitum.
158  Quam tibi rem supera quoque dixi, quam quoque


3482. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


198  Altera; confundunt mixti proin cuncta colores,
199   Picturam et delet picturam copia rerum,
200  Non secus ac muro si nil pingatur in illo.
201   Arctius at quo sit, parvo et magis orbe foramen,
202  Et quo longius effigies sistatur ab illo,
203  Hoc eadem est distincta suis mage partibus, ast et
204   Lucis inops tanto magis, et languente nitore.


3483. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


201   Arctius at quo sit, parvo et magis orbe foramen,
202  Et quo longius effigies sistatur ab illo,
203  Hoc eadem est distincta suis mage partibus, ast et
204   Lucis inops tanto magis, et languente nitore.
205  Corporis at longe quae lucidioris imago est,
206  Solis uti, ex alto subiere foramine magnum
207  Densi cum radii templum, clausive theatri


3484. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

receptum,
480  Constituas, nummo; licet aurum dextera saepe
481  Praecidens paulum, quod ferro percutit, erret.
482  Jamque aliquis longa haec tentavit sedulus arte,
483  Inque magis tutas vel adhuc exinde redegit
484   Interni tempus Comitis, motumque tabellas;
485  Atque hunc, atque alios, ut eorum tempora constent
486  Et motus, ad nos paulatim lumine misso


3485. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


555  Qui cunctarum orbes Stellarum (has excipe, si quae
556  Ipso signiferi fulgere in calle videntur)
557  Prospecti obliqua ratione magisve minusve
558   Debent in graciles magis aut minus ire figuras,
559  Quae referant formas de coni segmine primas.
560  Atque ipsa apparent revera Sidera tali
561  Deferri motu, ratio haec quem postulat. Ille


3486. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


643   Unde putat lucem mitti, non unde movetur
644  Revera, anteriusque, nec ad sua rem loca defert;
645  Plus defert, celeret quo plus oculusque, tubusque,
646  Atque hic tum magis in latus inclinetur; uterque
647  Si nimium at tenui, pro motu lucis, agatur
648   Mobilitate, tubum percurrit tempore quo lux,
649  Accidat ad sensum ut non motus noster, oportet,


3487. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


698   Tempore cum loca, causa prior tres differat illa
699  In menses peragranda locorum puncta; sed una
700  Conjunctae faciant causae, haec ut tempore quodam
701  Finat in medio, magis incipientibus illis
702  Mensibus, aut contra vicino abeuntibus; harum
703   Major ut alterutra est nimirum causa, minorve.
704   Nunc age, si noscas ex his quoque mobilitatem


3488. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ob auras.
792  Rere itidem tenuem, quem primum diximus esse,
793   Errorem. A luna momento temporis ad nos
794  Lux volat; ex aliis cunctantior accidit astris;
795  Ut disjuncta magis sunt; Saturnique remissa
796  Corpore, dimidium, super horam, conterit horae;
797  Tempore quo tenui quam tractu progredietur
798   Saturnus? Vicina magis quae sidera Soli


3489. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


795  Ut disjuncta magis sunt; Saturnique remissa
796  Corpore, dimidium, super horam, conterit horae;
797  Tempore quo tenui quam tractu progredietur
798   Saturnus? Vicina magis quae sidera Soli
799  Sunt alia, excurrunt citius; breviora sed illinc
800  Lucis sunt spatia; error adhuc tenuissimus iste est
801  Propterea. Immensis spatiis quae deinde recedunt


3490. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1088   Pondus ne eliceret, quam tellus nempe repellat
1089  Sursum continuo, atque in caelum cogat abire.
1090   Corpora cum teneant radiis impulsa loco se,
1091  Jam quid erit, magis ut subtilem luminis esse
1092  Naturam ostendat? Plumamve, levemve papyrum
1093   Expande ad Solis lucem ex oriente profusam;
1094  Parte quidem quaque octava pulsabitur horae


3491. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1217  Cum radius lucis veniens per inane receptat
1218  Corpore sese aliquo parte inclinatus a una,
1219  Ingressus profert variorum fila, colorum,
1220  Quorum alia accedunt medio magis aut minus axi,
1221  Perstandique via retinent non omnia in una
1222  Aequam vim, varie at mutandis motibus obstant.
1223  Quae semel invenies fila immutasse meatum


3492. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

auro
1252  Paulatim incipiunt, et in id transire, rubenti
1253  Sic opus est aurum paulum tunc esse nitore;
1254  Post suus est auro verus color; inde videbis
1255  Hunc magis atque magis flavescere; nam minus esse
1256  Aureus incoeptat, mage flavus, denique flavus
1257  Iste color; sic et flavus mutabitur, et sic
1258  Porro alii. Privos haec fila retexta colores


3493. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1252  Paulatim incipiunt, et in id transire, rubenti
1253  Sic opus est aurum paulum tunc esse nitore;
1254  Post suus est auro verus color; inde videbis
1255  Hunc magis atque magis flavescere; nam minus esse
1256  Aureus incoeptat, mage flavus, denique flavus
1257  Iste color; sic et flavus mutabitur, et sic
1258  Porro alii. Privos haec fila retexta colores


3494. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1286  Praeterea, facito, obliquus de corpore crasso
1287  Transmittat radius subtile in corpus, ut unda
1288  Aut vitro in tenuem et distantem paulum ab inani
1289  Aera (namque magis facilis servantibus exstat,
1290  Certior et multo, genus hoc, tentaminis usus,
1291  Quam contra, in vitrum si transmittatur ab auris)
1292  Egredicns fractusque, magis distabit ab axe


3495. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1289  Aera (namque magis facilis servantibus exstat,
1290  Certior et multo, genus hoc, tentaminis usus,
1291  Quam contra, in vitrum si transmittatur ab auris)
1292  Egredicns fractusque, magis distabit ab axe
1293  Tum radius: sed adhuc erit amplior iste recessus
1294  In filo violae speciem referente, nitorem
1295  Quam rubrum: et spatium in partes si dividis illud,


3496. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

dividis illud,
1296  Quo filum sese rubicundum avertit ab axe,
1297  Septenas et bis denas: erit, ultimus ille
1298  Qui violas praefert color, ipso ut distet ab axe
1299  Parte magis, genus hoc, una. Quapropter oportet,
1300  Inter ut hunc summum, quod erit, minimumque recessum,
1301  Discrimen, spatii tantum pars una sit ejus,
1302  Septem et bis denas quod continet, ipsa


3497. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

crimina legis.
1317  Fac radius varie nunc inclinetur ad axem
1318  Ingrediens, quoque iter filis mutabitur ipsum
1319  Ingressis varie; quanto inclinatur et ille
1320  Jam magis, hoc etiam mage fila infracta feruntur,
1321  A veterique recens plus distat semita ductu;
1322  Semper at inter se discrimina certa manebunt.
1323  Quod superest, nunc excipiens fac denique corpus


3498. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1400  Corpore, fit medium, rectumque accessus ad axem,
1401  Fitque recessus, ubi contra commigrat in illud,
1402  Quod minus infringit, liquidas ut in aeris auras
1403  Ex undis; magis infringens at densius extat
1404  Corpus, et infringens minus, extat rarius: ergo,
1405  Denso si tantum tollas de corpore, quantum
1406  Materiae in raro est, fit idem, ut si transeat illo


3499. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1428  Egressus radius, duo postquam corpora tantum
1429  Transiit, illud idem est, quod jam foret, omnibus ante
1430  Transmissis aliis, quotquot sunt; utpote ab horum
1431  Tot spatiis magis aut minus excurrentibus, atque
1432  Distensis, ipsum paulatim denique confit.
1433  Sed jam, quae docui, genus hoc, tu plurima sensu


3500. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uberiori
1480  Vi lucis, crescit ratio cum obliqua meandi,
1481  Sorbeturque ab eo tum corpore parcius intro.
1482  Si vitri argentum subter detergere vivum
1483  Collibeat, magis ipsa et adhuc minuetur imago
1484  Altera, proin prorsus quoque desinet, asperiorem
1485  Si vitro reddas faciem, unde emittitur, illam;
1486  Nam tum sparguntur radii sine lege remissi,


3501. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1758  Depinget speciem simili, velut ante, sub orbe.
1759   Sic age, de radiis violam referentia fila
1760  Selige cuncta, parique itidem collecta sub orbe
1761  Trajice vitro illo triquetro; magis ista refracta
1762  Aequa in planitie distabunt longius illinc,
1763  Nimirum quo venissent, nisi fracta fuissent:
1764   Haec igitur regione suum se flectere in orbem


3502. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et violas simulat, dumtaxat in ora
1782  Extrema suus est, puraque in luce ibi fulget:
1783  At turbati alii: medio sed in orbe videtur
1784   Quisque suus magis esse, suoque micantior ore,
1785  Quo non finitimi hinc illinc pertingere possunt.
1786  At qua orbes stringent latera excurrentia, purus
1787  Quisque, suaque color specie (non incidit illic


3503. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1974   Quanquam interrupti veniunt, fugiuntque colores:
1975  Haud aliter, quam ligna rotes si ardentia circum,
1976  Tum via curva simul succensa videbitur omnis.
1977   Sed magis ut firmem naturam, vimque colorum
1978  Servari in candore, age chartam, fila ubi cuncta
1979   Conveniunt vario inter se venientia flexu,
1980  Hac


3504. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fila ubi cuncta
1979   Conveniunt vario inter se venientia flexu,
1980  Hac illac inflecte movens; nunc illa, necesse est,
1981  Nunc obliqua cadant magis haec; nunc proinde ruborem
1982  Aspicias, aliis obliquior ictibus ictus
1983  Rubri cum fuerit fili, et spatiosior idem;
1984   Nunc alio trahitur violae lux pallida motu,


3505. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et celeri tolluntur in aera sumo;
2174   Nam, qua cana, statim non ire sub intima perfert
2175  Reflexos radios, nec vulnere laeditur alto.
2176  Quin magis expellunt quemvis, quae cana, colorem,
2177  Corpora, quam proprium, quae sunt una illita fuco,
2178  Nam minium, et canam si rubra ad fila papyrum
2179   Exponis, videas illam, magis esse rubentem,


3506. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2176  Quin magis expellunt quemvis, quae cana, colorem,
2177  Corpora, quam proprium, quae sunt una illita fuco,
2178  Nam minium, et canam si rubra ad fila papyrum
2179   Exponis, videas illam, magis esse rubentem,
2180  Quam minium; quare si fila rubentia cana
2181  Agmine majori saliant, quam fronte rubenti,
2182  Quanto majori salient, quam fronte virenti


3507. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2181  Agmine majori saliant, quam fronte rubenti,
2182  Quanto majori salient, quam fronte virenti
2183  Herbarum, clamydisve aurata, puniceave?
2184   Ergo quaeque suum cum sint magis apta colorem
2185  Corpora, quam quemvis alienum ad rejiciendum,
2186  Candida reddendis sunt longe aptissima cunctis.
2187   Propterea radiis eadem est natura propulsis


3508. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ad lucem, duci quoque simbria debet,
2211  Non tam clara tamen, neque vivo tincta colore;
2212  Nam quae fila locis a splendidioribus adsunt
2213  Fracta magis, cum detortis minus, eque minori
2214   Lumine diffusis filis commixta (vel haec tu
2215  Conversa statuas fieri vice), cana profecto
2216  Non poterunt fieri; nequeunt namque omnia jungi,


3509. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2223  Pars mage sustolli chartae, quam dextera, debet,
2224   Ut si revera sit in illo limite scissa.
2225  At vitrum si tu triquetrum sic deinde revolvas,
2226  Ut rem fila magis depressam ostendere possint;
2227  Quae viola est, minio depressior apparebit.
2228  Quapropter videas rufis magis hic quoque filis
2229   Infringi, violae faciunt quae fila colorem.


3510. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2225  At vitrum si tu triquetrum sic deinde revolvas,
2226  Ut rem fila magis depressam ostendere possint;
2227  Quae viola est, minio depressior apparebit.
2228  Quapropter videas rufis magis hic quoque filis
2229   Infringi, violae faciunt quae fila colorem.
2230   Hoc discrimen idem cernas quoque, si penetrali
2231  Clausus in obscuro figas in parjete eandem


3511. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2286  At quia quaeque suo ejusdem pars tincta colore est,
2287  Omnia non mittit, sed quae sua, caetera sorbet;
2288  Proterea languens species est, quamlibet alba.
2289   Ut tamen albescat magis, et splendescat abunde,
2290  Fac Solis radius mixtum immittatur acervum
2291  Tum super; hoc etenim, quod deerit, lumine vivo
2292  Pensabis; nitidae


3512. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2305  Auri sed postquam pigmentum, aerisque virorem
2306  Addideris; non purpureum remanebit, at illud
2307  Fuscatum penitus: minio sine deinde sed istam
2308  Rem melius, certamque magis, notamque probabis.
2309   Auri paulatim pigmento purpura quaedam est
2310  Adjicienda nitens, et lumine splendida vivo,
2311  Qualem saepe adhibent Pictores: desinat illud


3513. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2320  Dicere difficile est; genus unum, pulvis eandem
2321  Cum vim non habeat lucis, propriique coloris:
2322  Pars minor aut major sed erit de pulvere quovis
2323  Hic adhibenda, magis quanto lux viva minusve est.
2324   Cunctis rebus ab his certa ratione profecto
2325  Deduces, varia rerum de fronte colores
2326  Qui saliunt, unam naturam prorsus habere,


3514. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

colores
2326  Qui saliunt, unam naturam prorsus habere,
2327  Atque illos, solis quos ore reteximus haustos;
2328  Nempe color suus est, et constans omnis ubisque.
2329   Quid magis incertum contra, variabile, fallax
2330  Creditur, atque adeo quod vanum, et constet inane,
2331  Quam late fusi per corpora multa colores?
2332  Non


3515. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cantus,
70  Et rumor populi, plausus, furor, atque tumultus,
71  Quidquid et affectus in nobis excitat ipsis,
72  Quorum ope nos nobis condi datur, atque latere.
73  His magis at turpes fieri tum proinde necesse est,
74  Augeri et causam celandi nosmet, et usque
75  Crescere; semper ut hinc crescant vitia, inque valescant,
76  Dum rapere in praeceps mortalia pectora possint:


3516. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

conspectu semper abire,
81  Incipiet longo minui tunc horror ab usu
82  Duritie inducta: non jam rerumque suique
83  Taedet, foeda sui non vulnera percipiuntur,
84  Paulatimque magis sua, quo majora, placere
85  Inceptant commissa; et jam tum plauditur, ingens
86  Jactaturque scelus, sceleri et poscuntur honores.
87  Quod procul a nostris avertat conscia factis


3517. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lucidus ordo;
202  Ut si de puncto prodirent interiore,
203  Crassi parte globi quarta quod distat ibidem.
204  Hoc dici possit focus, at vice fungitur ejus.
205  Rarescens magis usque locis si tum accidat agmen
206  Luminis ad speculum puncto, quod sit vicinius illo,
207  Esse globi quarta docui quod parte remotum.
208  Postremo radii densentur si magis usque,


3518. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


205  Rarescens magis usque locis si tum accidat agmen
206  Luminis ad speculum puncto, quod sit vicinius illo,
207  Esse globi quarta docui quod parte remotum.
208  Postremo radii densentur si magis usque,
209  Cum veniunt, ultra partem ut concurrere quartam
210  Illam deberent; porro in sua terga redibunt
211  Haud ideo semper non agmine rarescente,
212  Diductoque


3519. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hoc una spectassent; mox redeuntes
215  Complessent semper spatia aeque lata locorum.
216  Sin mage vicinum spectassent denique punctum,
217  Densati magis usque redissent, atque vicissim
218  In se inclinati, concurrentesque coissent,
219  Fecissentque focum ratione hac scilicet una
220  Verum, alia cum sit ratione vicarius omni.


3520. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aptis;
260  Diffusi radii nam de carbone rubenti,
261  Quo focus unius congesto, atque accumulato
262  Fervebat speculi; tunc ejus fronte repulsi
263  De nitida speculum denso magis agmine adibant
264  Alterum, ab hoc iterum ut collecti et convenientes
265  In regione foci, positam hic absumere possent
266  Ligni forte struem, validasque attollere flammas.


3521. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


349  Undique; quandoquidem quas partes augmine cernes
350  Aequali, aequa etiam conspergi luce videbis.
351  At mage quae limbo pars, hoc genus, aequa propinquat,
352  Obliquam magis, et majori esse augmine oportet
353  Revera; quare revera quae spatio sit
354  Pars distenta aequo, lucis minus ejicit a se,
355  Nam quo obliquior est, apparet mole minori.


3522. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nostrae,
444  Praesertim brumae per tempora, consita canis
445  Cum nivibus tegitur lateris pars ampla Borei!
446  Nam tum Luna, satis si caelo educta superno est,
447  Assueto magis est accepta argentea luce,
448  Majores saliunt namque a candore nitores.
449  Hanc aliqui Lunae conspectam in corpore lucem,
450  Cum nondum ad


3523. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


637  Alteraque exibit, post plures nempe repulsus,
638  Filorum series, notaeque effingere quibunt
639  Se totidem effigies, sed languidiore sequentes
640  Lumine, rarescunt quoniam magis usque colores,
641  Splendorisque tot in species vis magna profusa est.
642  Nunc aditus radiis ex omni parte patescat
643  Innumerabilibus, confertoque agmine inundent


3524. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


667  Percipias guttam, et flexus formare cacumen.
668  Paulatim medio fac ab axe recedat ad oram
669  Intrans alterutram sursum, deorsumve; sit isto
670  Tunc iter obliquum pacto magis intorquetur, et intrat
671  In guttam deducta magis via, quoque reflecti
672  Debet lux, punctum mutatur, quoque revertit
673  Tractus, quoque situ post exit, quaque recedit


3525. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


668  Paulatim medio fac ab axe recedat ad oram
669  Intrans alterutram sursum, deorsumve; sit isto
670  Tunc iter obliquum pacto magis intorquetur, et intrat
671  In guttam deducta magis via, quoque reflecti
672  Debet lux, punctum mutatur, quoque revertit
673  Tractus, quoque situ post exit, quaque recedit
674  Deinde plaga: his rebus mutatis omnibus, illum


3526. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


676  Certe illum agnosces, solerti singula mente
677  Si nectas, primo crescentem; proinde viarum
678  Protensarum inter ductus majora relinqui
679  Tum spatia, atque plagas magis a se avertier ambas.
680  At via quandoquidem, tumida quae confit in unda,
681  Paulatim decrescit, erit, decrescat et illud,
682  In quo lucis iter reditum mutatur ob unum.


3527. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


710  Cum parat ascensum in descensum vertere, torpet.
711  Quapropter quae fila erumpunt, angulus impar
712  Cum sibi continuo est, nimium rarescere debent
713  Inter se, magis et disjungi semper eundo
714  A gutta, ne nos ictus sentire queamus.
715  Contra quae veniunt illo de limite, flexus
716  Est ubi maximus, ut docui, procedere debent


3528. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nota repulsu.
744  Nam cum principio (disjungi coeptat ab axe
745  Cum radius) nimium nimiumque sit arctus utrinque
746  Flexus in oppositas partes qui vertitur, idem
747  Tum magis atque magis spatio latescit hiante,
748  Seque ipso crescit major sine limite, donec
749  Perstringat guttam, quem tu dimoveris axe,
750  Paulatim radius; tum fila egressa, necesse est,


3529. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


744  Nam cum principio (disjungi coeptat ab axe
745  Cum radius) nimium nimiumque sit arctus utrinque
746  Flexus in oppositas partes qui vertitur, idem
747  Tum magis atque magis spatio latescit hiante,
748  Seque ipso crescit major sine limite, donec
749  Perstringat guttam, quem tu dimoveris axe,
750  Paulatim radius; tum fila egressa, necesse est,


3530. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

arenae,
1222  Et fibrae, atque pili tenues: lux scilicet orbis
1223  Illius in medio longe densissima constat
1224  Prae luce, inflexas est quae diffusa per oras;
1225  Proinde magis nervum pollens, sensumque movere.
1226  Fac reputes orbem fieri, medium occupet ejus
1227  Ut punctum, quidquid filorum in luce virentum est;
1228  Caetera tum quae sunt aliorum fila colorum


3531. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quidquid filorum in luce virentum est;
1228  Caetera tum quae sunt aliorum fila colorum
1229  Distendent orbes majores desuper, ipsi
1230  Ut distant magis a media regione virentum.
1231  Fila igitur medio reperiri cuncta necesse est
1232  In puncto; extremas sed vis decrescit ad oras,
1233  Majorique minor spatio est vigor, atque potestas:


3532. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

venientes
1316  Si radii, citra focus horum fiat, oportet,
1317  Sin regione illa rarescunt forte, fit ultra.
1318  Punctum hoc, unde fluunt, quo fit vicinius, ille
1319  Jam magis atque magis vitro a frangente recedit,
1320  Donec ea sistat punctum a regione, remotum
1321  Hinc sit ut a vitro tantum, quantum focus ipse,
1322  Qui medius; nam tunc ille infinita remotus


3533. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1316  Si radii, citra focus horum fiat, oportet,
1317  Sin regione illa rarescunt forte, fit ultra.
1318  Punctum hoc, unde fluunt, quo fit vicinius, ille
1319  Jam magis atque magis vitro a frangente recedit,
1320  Donec ea sistat punctum a regione, remotum
1321  Hinc sit ut a vitro tantum, quantum focus ipse,
1322  Qui medius; nam tunc ille infinita remotus


3534. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1336  Perpetuo, ut citra focus ille precarius extet,
1337  Atque cavi distet quantum medium illius orbis.
1338  Hic focus est itidem medius; venientia nam si
1339  Lumina latescant, magis egredientia vitro
1340  Latescant, facientque focum hunc accedere lenti.
1341  Paulum accedere sin ad se venientia fingas,
1342  Ut tamen a se egressa recedant, sit focus ille


3535. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1341  Paulum accedere sin ad se venientia fingas,
1342  Ut tamen a se egressa recedant, sit focus ille
1343  A vitro abductus nimium, longeque remotus.
1344  Jam nunc finge magis multo ad se accedere prima,
1345  Directa ut media sic in regione coissent
1346  Circumducti orbis, post aequo fracta meabunt
1347  Inter se spatio,


3536. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1346  Circumducti orbis, post aequo fracta meabunt
1347  Inter se spatio, et focus ille vicarius ibit
1348  Tractu infinito, ut non usquam appareat esse.
1349  Se densantia adhuc magis illa venire putato,
1350  Post quoque densari, quamvis minus, atque videbis
1351  Conduci, tandemque foco se jungere vero.
1352  Atque haec per numeros generatim solvere possit


3537. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1417  Angulus huic par est alter prope, qui sit in ipsa,
1418  Nempe tubo admoto, convexa lente, secantur
1419  Primam in qua radii sese inter, deinde cavatam
1420  Cum lentem tetigere, magis rarescere multo
1421  Mutua jam debent, ut si discedere puncto
1422  Ex illo incipiant prope, ficti ubi conditur ejus
1423  Ora foci, quare tanto plus


3538. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferentes
1425  Oblique, distat mage quanto a lente cavatâ
1426  Lens convexa, focus quam fictus scilicet ipse;
1427  Seu prope communi lens haec convexa focorum
1428  A regione magis quanto removetur: utraque
1429  Et quia qui veniunt radii de parte, refracti
1430  Omnes exterius sunt, perstant inferiores,
1431  Qui subter fuerant, et qui super, esse superni;


3539. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1434  Intra sic oculum cum rerum crescat imago,
1435  Pallidior fieri debebit, ni quoque crescat
1436  Lux oculum ingrediens a rebus; copia nam par
1437  Lucis debilitatur, ubi loca per magis ampla
1438  It diffusa; sed huic facile est occurrere damno;
1439  Namque tubo fit, cum spatiis ut lux quoque solis,
1440  Uno tot radii de puncto quolibet intrant,


3540. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1477  Perpaucis certe. Punctorum sic mediorum
1478  Irrumpunt fasces integri, claraque puncta
1479  Sunt ea propterea, at positorum ad imaginis oras
1480  Carpuntur, semperque magis libantur, ut orae
1481  Confusae fiant circum, et lucem usque minorem
1482  Exhibeant, et paulatim vanescere pergant,
1483  Donec deficiat non certo limite lumen.


3541. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1610  Quantum prima suo superat lens orbe secundam,
1611  Orbe, in quem circum deberet continuata
1612  Flecti; si, genus hoc, orbem sine fine secundae
1613  Imminuas, tergoque suo haec magis usque tumescat;
1614  Primae orbem at facias grandescere, vixque tumere
1615  Hanc exaequato prope tergo, fiat, oportet,
1616  Ut sine fine etiam


3542. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1797  Panditur in gyrum: summo at quod vertice parvum
1798  Huic tunc oppositum est molis regione patentis
1799  In media speculum, non plana, at fronte cavata est,
1800  Et multo magis ipsa cavata est, interioris
1801  Quam speculi frons sit: parvi focus interiore
1802  Praeterea a speculo plus, quam suus ipse, recedit.
1803  Interiori itidem rimae subnectitur alter


3543. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque
1825  Pellit, uti faciat densari mutua; jungique
1826  Inter se cogat, trans ipsum nempe foramen,
1827  Hauriat ante prior nisi lens: atque ipsa refractos
1828  Inclinat magis, et spatio breviore coërcet,
1829  Atque coire facit citius, quam tangere possint,
1830  Est sua quae medii ora foci, sed tangere possint,
1831  Cum coëunt, est alterius quae lentis ibidem


3544. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1883  Omnes post sese, nequeant in multa retexi
1884  Stamina quod radii; nequeunt hi nempe resolvi
1885  Reflexi, atque sui diversos prodere mores.
1886  Proin queat augeri multo magis, et simul ipsa
1887  Effigies non confundi, distincta sed esse.
1888  Attamen hic aliquid culpes quoque, nempe nitorem
1889  Non specula ipsa diu


3545. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

circum;
1914  Atque ita distantum longe sit nuncia rerum
1915  Lux cita, plusque illic, quid fiat, quidve novetur,
1916  Quam trans oceanum, trans alpes, scire queamus.
1917  At magis haec multo est spes irrita propterea, quod
1918  Esse ingens moles speculi deberet, ut ipsum
1919  Tot caperet radios, quot grandem ad imaginis auctum
1920  Sunt opus; hac etenim longe excrescente,


3546. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1961  Possit ut in luna res quaedam magna videri,
1962  Urbs velut ampla, velut constratum classibus aequor.
1963  Fors manet haec nostros olim fortuna nepotes,
1964  Ut videant et adhuc magis aucta hac arte tuborum
1965  In lunae facie quaedam mutarier annis:
1966  Nempe novas urbes condi, veteresque perire,
1967  Commutare suos, diverso


3547. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse videret
2058  Exhaustam ingenio, nequidquam; nam didicisset
2059  Observans iterum, atque iterum producier usque
2060  Naturam, semperque sui majore latere
2061  Parte, magis atque magis procul esse exordia prima.
2062  Quis memoret, quantum perceptum hinc utilitatis,
2063  Quantis notities hominum est exaucta repertis,
2064  Corpora dum nova sunt detecta, modique


3548. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2058  Exhaustam ingenio, nequidquam; nam didicisset
2059  Observans iterum, atque iterum producier usque
2060  Naturam, semperque sui majore latere
2061  Parte, magis atque magis procul esse exordia prima.
2062  Quis memoret, quantum perceptum hinc utilitatis,
2063  Quantis notities hominum est exaucta repertis,
2064  Corpora dum nova sunt detecta, modique recentes


3549. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2141  Fortasse, atque alios isti sine fine; quis ausit
2142  Immensae rebus naturae ponere fines?
2143  Quin etiam, quo plus descenditur, est reperire
2144  Illic quaeque magis genera esse feracia multo,
2145  Immensoque magis numero florere minora.
2146  At quibus in parvis parvos animantibus artus
2147  Seorsum etiam aspicere est, oculos, os, pectora, colla,


3550. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quis ausit
2142  Immensae rebus naturae ponere fines?
2143  Quin etiam, quo plus descenditur, est reperire
2144  Illic quaeque magis genera esse feracia multo,
2145  Immensoque magis numero florere minora.
2146  At quibus in parvis parvos animantibus artus
2147  Seorsum etiam aspicere est, oculos, os, pectora, colla,
2148  Atque pedes, gemini saepe et discrimina sexus,


3551. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2166  Quantumvis tenuis pars quaeque appareat ingens;
2167  Scilicet haud valeas artem illam prendere quam sit
2168  Subtilis; nil tam minimum est, sit ut illius expers,
2169  Quin magis in tenui propriam vim, juraque servat.
2170  Conspice jam porro nostras quaecumque per artes
2171  Condimus, argento veluti signa aspera, et auro,
2172  Aut sculptos caelo latio, grajove lapillos,


3552. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2179  Absona jam videas, informia, scissaque multis
2180  Cuncta viis, neque non huc procurrentia, et illuc,
2181  Denique ni rectum, nil planum, laeve, nec aequum.
2182  Quanto igitur sensus acuas magis, illa profecto
2183  Naturae tanto magis admirere venustis
2184  Compta modis opera, et multam deducta per artem:
2185  Contra quae condunt homines, fateare, necesse est,


3553. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2180  Cuncta viis, neque non huc procurrentia, et illuc,
2181  Denique ni rectum, nil planum, laeve, nec aequum.
2182  Quanto igitur sensus acuas magis, illa profecto
2183  Naturae tanto magis admirere venustis
2184  Compta modis opera, et multam deducta per artem:
2185  Contra quae condunt homines, fateare, necesse est,
2186  Tum magis atque magis primo decedere cultu,


3554. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

profecto
2183  Naturae tanto magis admirere venustis
2184  Compta modis opera, et multam deducta per artem:
2185  Contra quae condunt homines, fateare, necesse est,
2186  Tum magis atque magis primo decedere cultu,
2187  Et speciem, crassis quae sensibus obvia, pulchram
2188  Ponere paulatim, et demum in contemptibus esse,
2189  Haud secus ac umbras longe et vestigia rerum.


3555. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2183  Naturae tanto magis admirere venustis
2184  Compta modis opera, et multam deducta per artem:
2185  Contra quae condunt homines, fateare, necesse est,
2186  Tum magis atque magis primo decedere cultu,
2187  Et speciem, crassis quae sensibus obvia, pulchram
2188  Ponere paulatim, et demum in contemptibus esse,
2189  Haud secus ac umbras longe et vestigia rerum.


3556. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


74  Cedro digna, die non interituraque longa,
75  Ne meus Aeacides alium sibi poscat Homerum:
76  Certe ego non alium Aeacidem, non altera poscam
77  Pergama: erunt nostris decora hinc magis ampla Camoenis.
78  Et jam, quod superest, praeter, quae diximus ante,
79  Munera lucis: habe praeclarum ante omnia munus
80  Hic aliud, rerum multarum unde extat origo.


3557. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


310  Distabunt tantum, flexus quantum ille reposcit.
311  Jamque colorato se circum flectere gyro
312  Aspicies, idem queis flexus; proinde nitere
313  Annellos circum plures, minus hos, magis illos
314  Amplos, at non se tangentes; annulus inter
315  Nam feritur gmeinis obscurus queisque propinquis,
316  Illo nimirum, quo, quae rediere, coissent
317  Fila situ


3558. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videatur
360  Aeque a lamella formatis undique crassa,
361  Scilicet est, peragunt majorem obliqua meando
362  Quae tum fila viam, non pluribus intervallis
363  Esse affecta, magis sed paucis, recta minorem
364  Quam quae tum tenuere viam; quia majus id extat
365  Intervallorum obliquantibus incrementum,
366  Quam quod erit longae incrementum nempe viaï


3559. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cur rubicundi,
368  Quam violae qui sunt, gyro majore patescant
369  Annelli; siquidem cum sint majora rubentum
370  Filorum intervalla, viam obliquare necesse
371  Est rubris magis, ut numerus decrescere possit
372  Intervallorum. Revera si super illam
373  Crystallum speculi facias diversa colorum
374  Seorsum decidere, haec modo fila, modo illa, videbis


3560. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


812  Jam viridis color ille uno ordine stare colores
813  Indicat, in quos paulatim immutatur abitque;
814  Qui quamvis non sint saturi plerumque, tamen sunt
815  Saepe quidem saturi magis idem et floridiores,
816  Quam recipi in quarto ut fulgentes ordine possint.
817  Jam qui caerulei sunt, purpureique, secunda
818  Esse queant serie, vel in excipiente; at in ipsa


3561. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
838  Ordine lux, viridisque sequenti, cernitur esse
839  Servatis similis prorsus, quas coximus, undis.
840  Purpureo proin siqua tamen tibi corpora fuco
841  Sunt saturata magis, minus ipsa rubentia contra,
842  Quam viola, in serie bene erunt statuenda secunda.
843  In numero rerum sed nondum vidimus ullum
844  Corpus, cui saturus magis hic color haereat, ipsi


3562. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


841  Sunt saturata magis, minus ipsa rubentia contra,
842  Quam viola, in serie bene erunt statuenda secunda.
843  In numero rerum sed nondum vidimus ullum
844  Corpus, cui saturus magis hic color haereat, ipsi
845  Quam violae constanter; ob hanc rem qui color extat
846  Purpureus satura mage luce, minusque rubente,
847  Dicitur esse


3563. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


845  Quam violae constanter; ob hanc rem qui color extat
846  Purpureus satura mage luce, minusque rubente,
847  Dicitur esse color violae purissimus, atque
848  A re nomen habet simili, quanquam magis ille
849  Purpureus, serie quem cernimus esse secunda, est. 850
850  Caeruleus in primo jam qui color ordine languet,
851  Esse color verus caeli, aurarumque videtur;


3564. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nigro debent, quam pro quocumque, minores;
923  Nam quae sunt paulo majores, lucis habebunt
924  Plus quam sufficiat, nigrae videantur ut esse.
925  Sed magis exiguas libeat si ponere paulo,
926  Quam satis est, possint albam ut reflectere lucem,
927  Lucem et caeruleam, quae languet in ordine primo;
928  Tunc erit, ut lucis tam paulum mittere possint,


3565. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


947  Quae prius alba fuit, nigram consistere arenam,
948  Pulverem et e vitri decussum et fronte metalli
949  In cumulos circum tenuem diffundier atros.
950  Corpora propterea Phoebi magis igne calescunt
951  Nigra, atque ardescunt citius; quod possit oriri
952  Partim a multiplici spatia intra angusta refracta
953  Luce, atque admissa; partim quoque particularum


3566. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


951  Nigra, atque ardescunt citius; quod possit oriri
952  Partim a multiplici spatia intra angusta refracta
953  Luce, atque admissa; partim quoque particularum
954  Tenuium ab attritu facili magis, atque tremore.
955  Denique scire licet, cur accidat, atra propinquet
956  Saepe ut caeruleae species, et caerulea atrae;
957  Si tu nempe albam diffundas luce papyrum


3567. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ulla
1110  Si sit, in his undae vacua intervalla viarum
1111  Extent particulis, per quae via libera luci.
1112  Illa vacent vel si non prosus denique, at intra
1113  Ipsa luce magis subtilem pone fluentem
1114  Materiem; immensum subtilem scilicet ipsa
1115  Luce, mora ut brevior sensu sit percipiente
1116  Omnis, nec possis, quantum obstat, cernere; nonne


3568. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1135  Aeque illinc resilit, proinde ac properaret ab auris
1136  Si densum in vitrum, vel paulo fortius illinc,
1137  Fortius at multo, e vitro quam si intret in undas:
1138  Num tenuis partes habeat magis aura potentes
1139  Quam lympha, aut vitrum lucem a se projicere ictam?
1140  Vel si habeat; quid erit, vel adhuc cur esse repulsus
1141  Fortior hic queat in tenuatis aëris auris,


3569. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sub auras
1239  Incolumes possunt, et tanquam errore viarum
1240  Decepti lassantur, et imminuuntur, et illis
1241  Tandem evanescunt obeuntes in labyrinthis.
1242  Rara potes magis hinc cognoscere corpora, quam nos
1243  Credamus vulgo, crebrisque intersita rimis.
1244  Undai latices auro tibi sunt leviores,
1245  Partibus ut denis decedant atque novenis


3570. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsa
1319  Non jam transit, ut ante, sed exsilit inde repulsa;
1320  Quae modo frangebat proin vis obliqua cadentes
1321  E vitro radios, porro pollentior exit
1322  In radios magis inclinatos, frangere tantum
1323  Quam quos possit, uti toto retro agmine jactet.
1324  Praeterea alternis lux trajicit, atque resultat
1325  Vitri e lamellis subtilibus, undarumve,


3571. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1384  Disjunxi, mage tum directior ibit, ab illa
1385  Decedens facie, atque introrsum proin via rectis
1386  Finibus accedet: quod fit, cum transit ab auris
1387  Lux densum magis in vitrum, nam frangitur intro,
1388  Sin contra adversas ob vires lentior ille
1389  Motus sit, neque retrorsum tamen obvertatur
1390  Ob non aequales vires, sed languidiores,


3572. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1465  Percipies etiam radium, trans corpora mittit
1466  Cum se multa means, sortitaque mutua fines
1467  Distantes aeque, atque unas distenta sub oras,
1468  Densa modis variis, minus haec, magis, ut libet, illa
1469  Denique ut egressus medio distabit ab axe,
1470  Sic debere etiam, si primo a corpore ad imum
1471  Transierit subito, parili


3573. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tractu,
1515  Sic quoque diversa fugiendi mobilitate?
1516  Utque nitens violae mutari plus via debet
1517  Trans mage confringens corpus; debere fatendum est
1518  Sic celerare magis, cunctosque anteire colores;
1519  Trans minus infringens contra praevertier illis,
1520  Atque aliis citius rubicundo hic lumina ferri.
1521  Harum sed quae sint discrimina mobilitatum,


3574. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nexu
1635  Undique conjunctis; dum motum alicunde receptant,
1636  Haud illum excipient aequalem, disque tributum
1637  Aeque per partes omnes, elementaque cuncta,
1638  Sed magis hinc, illinc minus, ut varius sit ubique.
1639  Particula idcirco debebit mota vicissim
1640  Expandique, in seque trahi, et disjungere paulum
1641  Inter sese elementa sua, et conjungere porro,


3575. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1811  Qui radius positas res recta nuper adibat,
1812  Atque hinc, atque illinc geminos disjungitur unus
1813  In tractus: media umbra manet jamque amplior, ipsis
1814  Usque magis cultris ad se accedentibus: at sunt
1815  Luminis a?ctati tractus mage; nempe patescit
1816  Queis magis umbra, locis hi diminuentur in illis:
1817  Donec cultorum in contactu denique


3576. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1813  In tractus: media umbra manet jamque amplior, ipsis
1814  Usque magis cultris ad se accedentibus: at sunt
1815  Luminis a?ctati tractus mage; nempe patescit
1816  Queis magis umbra, locis hi diminuentur in illis:
1817  Donec cultorum in contactu denique lucis
1818  Desinat haec species bifidae, et nox omnia velet.
1819  Quae detorta minus pars luminis, interiores


3577. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1822  Vixque umbra incipiet media, id quod majus habetur
1823  Tum spatium, partem prope pollicis unius illam
1824  Prendere, quae tum pars octingentesima constat?
1825  Inflexum magis est, propius quod currit acutam
1826  Praeter cultri aciem lumen, caudaeque remotas
1827  A media partes illabens imbuit ora.
1828  Ante accedentes acies quam mutua possent


3578. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1853  Conjunctis cultris, in chartamque irrueret nox.
1854  Auctus quaeque suos sumebat fimbria tantos,
1855  Ut radii, interior steterat queis fimbria, lato
1856  Bis decies fierent magis augmine, tempora agente
1857  Tunc illa suprema, uno quam scilicet illinc
1858  Amoto cultro. Quapropter, fimbria prima
1859  Quo constat, lumen


3579. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

desinat illic.
1877  Longius objecta sed multo fronte papyri
1878  Jam dilatantur tractus, jam fimbria flexum
1879  Amplior ante ipsum est, post flexum pergit et ultra
1880  Se magis amplificans, et pandens omnis utrinque.
1881  Quapropter radii cultrorum trans freta lapsi
1882  Accessu inter se cultrorum nil nisi tantum
1883  Inflecti poterunt plus, deductaque papyro


3580. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1887  Fimbria quam mediam prior, atque secunda, minore
1888  In chartae a cultris spatio minus esse remotum
1889  Cultrorum a puncto referente cacumina juncta,
1890  In spatio majore, magis: quapropter oportet
1891  Praeteriens aciem, quo conitat fimbria, lumen
1892  Tunc supero a flexu ditet minus, et prope tranet;
1893  Nunc tranet paulo jam longius, et mage distet,


3581. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

etiam latere a cultrorum; fimbria quare
1895  Diverso in spatio, diverso a lumine fiet;
1896  In spatio majore, fit illo a lumine, distat
1897  Quod magis a cultris, minus atque infringitur intro,
1898  In spatioque minore, minus quod distat ab illis,
1899  Et magis introrsum diffractum excurrit, abitque.
1900  Tunc quoque latescens, aliaque abducta


3582. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fit illo a lumine, distat
1897  Quod magis a cultris, minus atque infringitur intro,
1898  In spatioque minore, minus quod distat ab illis,
1899  Et magis introrsum diffractum excurrit, abitque.
1900  Tunc quoque latescens, aliaque abducta secante
1901  Alterutra ex ipso concursu fimbria, ductu
1902  Tali flectit iter, de secto tertia cono


3583. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

colore
1911  Tantum extet, cujus lux praeter corpus agetur.
1912  Praeterea postquam septenas feceris istas
1913  Inter se varias fuco septemplice, rubras
1914  Inveniens aliis magis amplas esse, minores
1915  Contra, quae violae pallentis lumine fulgent,
1916  At medio medias fieri sub imaginis auctu.
1917  Quin spatia inter se, atque ipsos quarumlibet auctus,


3584. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2046  Propterea aequatis spatiis sese inter, et inter
2047  Advenientis iter radii, si continuetur
2048  Simplex ante aditum, primum ut fuit, ingressumque.
2049  Quod mirere magis tamen, accipe; ponere tentes
2050  Si crystallum aliam post, atque aptare priori,
2051  Ut positus primis similes latera omnia servent;
2052  Post etiam assueta radium se frangere lege,


3585. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2059  Crystallo, cur crystalli non deinde recentes
2060  Id facerent etiam, radium cur frangere rursus
2061  Quemlibet assueto ritu, insuetoque nequirent?
2062  Sed quod adhuc mirere magis rarumque novumque,
2063  Si modo quam prendi geminis a flexibus, una
2064  Suppositae plaga crystalli non constet in ora,
2065  Qua primae plaga constat, at illac forte novenis


3586. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

defert.
2291  At nequeant si forte in fumos corpora solvi
2292  Texturâ minimas partes figente tenaci,
2293  Exceptum retinent ignem tamen illa, diuque,
2294  Quo majora, magis retinent plerumque, foventque;
2295  Interius plures quoniam in majoribus ictus
2296  Crebrescunt lucis loca subcava pervadentis,
2297  Vibratasque agitat plures vis mutua partes.


3587. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2332  Corpora quae constante e sulphure, frangere lucem
2333  Plus aliis in se subeuntem, ut diximus ante,
2334  Plus iter et radii flexo mutare meatu,
2335  Scimus et hoc, magis illa aliis a luce agitari.
2336  Ut ferrum ignescat, violento exponier igni
2337  Est opus, et duri ut flammescant pondera ligni,
2338  Esse diu flamma debent contacta voraci:


3588. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

diebus
2391  Vasti in tam valido perstant fervore camini,
2392  Nec subito ut nubes aquilone hic disjiciuntur.
2393  Corpora praeterea, quam nostra, tenaciam ulto
2394  Illa magis si sint, ignes perferre valentes
2395  Aetatem possint longam, neque solvier aestu,
2396  Nam si Sol illic quanto violentior extat,
2397  Corpora pollenti tanto mage praedita nexu


3589. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in nocte repente
42  Apparet, retegitque viam, qua accedere spes sit
43  Ad sacros propius rerum ortus, ad ditionem
44  Illam etiam immensam Naturae, abducta recepit
45  Quo sese magis, et longe secreta recessit.
46  Haec propter, vel si Gravitas educta per oras
47  Aetherias, lucis vel stamina dia retexta,
48  Vel nova materiae prius a te multa reperta


3590. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


312  Deorsum praecipitant immisso, et libera vinclis
313  Densi more luti fundum volvuntur in imum,
314  Atque ita comparent forma, velut ante, recepta.
315  Nonne hoc est acidas undas magis esse valentes
316  Hoc sale quam ferro in raptando, proin veniente
317  Post sale, dimisso huc convertat vincula ferro;
318  Sic quoque dimittat ferrum, et magneta resolvat,


3591. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


443  Nam quod non valeat lingua, aut humente palato
444  Solvier, haud valeat sensum ullum inferre saporis.
445  Utque facit gravitas, pelagus fundatur ut omne
446  Tellurem circum, magis est quae densa gravisque;
447  Sic facere hic raptus quoque possit, aquosa superne
448  Particulis ut fundantur terrestribus (ut quae
449  Sunt mage compactae), salis et corpuscula fiant;


3592. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


452  Nec sale de testis collecto acida extraheremus
453  Corpora tam facile, in queis nant resoluta metalla.
454  Utque globo in magno terrae graviora feruntur
455  Ad medium, fundumque magis volvuntur in imum
456  Pondera; sic salis in parvo quoque corpore possit
457  Materies magis in medium, quae densior, ire
458  Conniti, salis et, tellus ut parva, sit una


3593. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


454  Utque globo in magno terrae graviora feruntur
455  Ad medium, fundumque magis volvuntur in imum
456  Pondera; sic salis in parvo quoque corpore possit
457  Materies magis in medium, quae densior, ire
458  Conniti, salis et, tellus ut parva, sit una
459  Particula in medium, siccis durisque coactis,
460  Et terrestribus et densis, at mollibus extra


3594. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


676  Admotam possint: non gutta quiescet, eodem
677  Praesertim fuerint si vitra humecta liquore;
678  Sed per se properabit eo, quo vitra vicissim
679  Concurrunt, spatia et celerans magis arcta subibit,
680  Scilicet unde magis compulsa trahetur, et a qua
681  Illam parte magis vis inclinata propellet,
682  Dum properat, fac vitra quoque illa parte recedant


3595. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


677  Praesertim fuerint si vitra humecta liquore;
678  Sed per se properabit eo, quo vitra vicissim
679  Concurrunt, spatia et celerans magis arcta subibit,
680  Scilicet unde magis compulsa trahetur, et a qua
681  Illam parte magis vis inclinata propellet,
682  Dum properat, fac vitra quoque illa parte recedant
683  Paulatim, cursus paulatim lentior exit,


3596. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


678  Sed per se properabit eo, quo vitra vicissim
679  Concurrunt, spatia et celerans magis arcta subibit,
680  Scilicet unde magis compulsa trahetur, et a qua
681  Illam parte magis vis inclinata propellet,
682  Dum properat, fac vitra quoque illa parte recedant
683  Paulatim, cursus paulatim lentior exit,
684  Sistetur demum vitris distantibus aeque.


3597. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


736  Illinc, languidius tamen usque, propinquius ut sunt
737  Admota, hic raptus donec jam desinat omnis:
738  Ultra progressis coeptat tunc esse repulsus,
739  Contractisque magis spatiis magis imprimit ictus.
740  At contra in multis queat hoc contingere rebus,
741  Ut vice conversa spatiis quoque crescat ab arctis
742  Nimirum raptus, dilatatisque repulsus.


3598. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


736  Illinc, languidius tamen usque, propinquius ut sunt
737  Admota, hic raptus donec jam desinat omnis:
738  Ultra progressis coeptat tunc esse repulsus,
739  Contractisque magis spatiis magis imprimit ictus.
740  At contra in multis queat hoc contingere rebus,
741  Ut vice conversa spatiis quoque crescat ab arctis
742  Nimirum raptus, dilatatisque repulsus.


3599. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

de sede repulsae,
761  Et consanguineis abductae a partibus omnes,
762  Impete tam valido sua quaelibet in loca priva,
763  Ut vix sufficiat regio tunc ampla quietis
764  Fusa magis decies centenas mille per oras,
765  Quam fuerit, starent junctae cum corpore in uno.
766  Particulae fluido quae sunt in corpore, cum sint
767  Non adeo forti inter se compage ligatae,


3600. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


798  Condensans veniat dum causa alicunde, trahensque,
799  Sulphuris ut nidor succensi, ut fumida lampas,
800  Halitus ut calido ex animantum pectore creber.
801  Et quia particulae crassae magis aëris extant,
802  Avulsae crasso magis ut de corpore, quam qui
803  Consurgunt tenues liquida de mole vapores;
804  Est sua proin gravior, quam sit natura vaporum.


3601. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


799  Sulphuris ut nidor succensi, ut fumida lampas,
800  Halitus ut calido ex animantum pectore creber.
801  Et quia particulae crassae magis aëris extant,
802  Avulsae crasso magis ut de corpore, quam qui
803  Consurgunt tenues liquida de mole vapores;
804  Est sua proin gravior, quam sit natura vaporum.
805  Humidus immixtis persaepe vaporibus aër


3602. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


869  Nusquam ortus obitusque vigerent, vitaque nusquam,
870  Tantum rapta suis fugerent ex orbibus astra.
871  Praeterea constat manifestum, has esse potentes
872  Contractis spatiis vires magis; ipsaque quanquam
873  Sensu usurpari gravitas non unius unam
874  In partem partis possit, quae parva sit, usus
875  Cedat et in nostros tractarier atque moveri


3603. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minori est,
885  Quae facit aërias partes, fumosque, vaporesque
886  Exire e rebus, facit et ferventia multa
887  Inter se commixta, esse et flammantia multa,
888  Et multo magis idcirco, pollensque valensque est.
889  Denique pertenuis lucis vis ad gravitatem
890  Collata, immane est, quanto pollentior extet.
891  Hoc lucis numeros super insiluisse videbis


3604. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


889  Denique pertenuis lucis vis ad gravitatem
890  Collata, immane est, quanto pollentior extet.
891  Hoc lucis numeros super insiluisse videbis
892  Ad bis quinque notas, et adhuc magis, intulit usus
893  Quae ad nos olim, cum huc immigrastis in orbem
894  Nostrum Arabes, vestras una importastis et artes,
895  Sed plus barbarie legum nocuistis et armis.


3605. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1016  Cum genere in quovis videamus tendere ad unum
1017  Naturam, genera et rerum distantia pauca
1018  Cum sint prae humero cunctarum, haec ipsaque pauca
1019  Cum vel adhuc magis exiguo discrimine distent
1020  Inter se, si sint domita igne, solutaque magno,
1021  Et prope conveniant, si, quo licet, usque resolvas;
1022  Si vel adhuc infra nostra delabier arte


3606. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

coëuntum.
1035  Est ut materiem rerum diffusa per omnem
1036  Vis gravium, sic et coeuntum, at proditur ista
1037  Exiguo in spatio, ad contactum fortior usque,
1038  Et tanto magis in contactu, ubi maxima, praestans,
1039  Non quater, aut decies videatur, at infinite
1040  Ut gravitatis, item in contactu, vincere vires:
1041  Laxius idcirco, aut haerere tenacius inter


3607. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1130  Haud equidem pugnem non plus durescere parvas
1131  Particulas, magni quam crassum corporis augmen;
1132  At clare evictum pugnem non esse, minora
1133  Intervalla ubi sunt, magis et contactibus ipsis
1134  Res ubi continuae; duri plus esse rigoris.
1135  Et quamvis solidae naturae continuatae
1136  Notities nostra consurgat mente, suisque


3608. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

certam
1222  Muniri non posse viam ad tangentia sese
1223  Puncta, nec ad summos his in contactibus inter
1224  Se raptus. Non mens hic tuto haerescere possit.
1225  At, magis accedunt quo multa, tenacius haerent,
1226  Pluribus et quo inter se partibus attinguntur:
1227  Laevia sic facias duo marmora lata premendo
1228  Contactus ire ad crebros, validisque teneri


3609. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1716  Curva infinitum via, quam nos quaerimus, atque
1717  Illam infinitam propius corradere rectam,
1718  Omnibus usque locis propius, sed tangere nunquam:
1719  Descendensque locis magis usque recedet ab illa
1720  Altis; jamque axem veniens secat, et fugit ultra
1721  Praeteriens, aliamque in partem labitur infra,
1722  Tum redit intorquens sese, mediumque per axem


3610. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

transmittitur axis;
1727  Donec crus ipsum pigeat demum ire, redire
1728  Alternis, atque incipiat decurrere subter
1729  Axem infinitum prope radens, usque nec ipsi
1730  Non magis atque magis vicinum; accedere semper
1731  Scilicet ut sit opus, sed non attingere; vel si
1732  Attingat fors, et transmittat denique tactum,
1733  Haud certe id faciat, ni post immensa locorum.


3611. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

axis;
1727  Donec crus ipsum pigeat demum ire, redire
1728  Alternis, atque incipiat decurrere subter
1729  Axem infinitum prope radens, usque nec ipsi
1730  Non magis atque magis vicinum; accedere semper
1731  Scilicet ut sit opus, sed non attingere; vel si
1732  Attingat fors, et transmittat denique tactum,
1733  Haud certe id faciat, ni post immensa locorum.


3612. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tenui dum mobilitate meabit,
1900  Perque suum depulsus iter deflectetur, et illa
1901  Exagitabit item pulsans, quoque ocyus ibit,
1902  Concutiet magis; at transcurret denique, cursus
1903  Si nimium pernix, longeque citissimus extet,
1904  Ut neque turbetur propior, neque mutua turbet.
1905  Rebus ab his partes finitas quodlibet in se


3613. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2088  Si sita puncta, omnique repulsu major, et omni
2089  Adveniat raptu vis, ut pertingere fines
2090  Alterius generis sic possint illa, necesse est,
2091  Deproperent exinde magis celerante volatu.
2092  Hic itus et reditus jam nunc properantior, et nunc
2093  Tardior, in rebus fervoris causa videtur:
2094  Scilicet hac causa ferventia multa tuemur


3614. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2195  Nexus erit tam fortis, uti deducere nulla
2196  Vis queat ad sensum, puncto quae manet ab illo;
2197  Nam satis hanc ad rem fuerit, prior illa feretur
2198  Quo via curva magis spatia in longinqua recedens,
2199  Arcus semper uti flectantur ab axe minores,
2200  Proin etiam ut vires spatiis tenuentur ab ipsis;
2201  Quod tibi servatus Naturae suadeat ordo.


3615. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2393  Ejus id officium est namque inter caetera notum.
2394  E genere ille tibi sit limes proinde secundo;
2395  A puncto propiore trahens vis manet, oportet,
2396  A distante magis pellens; proin verticem ad axis
2397  Majoris punctum abreptum conscendere coget.
2398  Opposita ratione minoris verticem ad axis
2399  Coget, ubi limes sit de genere ille priore.


3616. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2500  Et cera, et vitrum, et liquida ante metalla rigescent.
2501  At si non referat se noti ad verticis oras
2502  Punctum (quod, quare fiat, modo diximus), at se
2503  Proripiat procul avectum, magis usque fugantem
2504  Vim poterit reperire, locisque abscedere multis
2505  Avium, uti fumi faciunt, volucresque vapores.
2506  Tum velut amisso superant quae glutine partes,


3617. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

orbi
2617  Leges, ut fieri possint, quae facta videmus,
2618  Non jam hoc conjicere est, dubiaque in luce tueri,
2619  At se perspicuo manifestum in lumine prodit
2620  Hoc magis, ingenio quo plus contendimus acri.
2621  Omnibus in rebus a rebus nimirum huc ducimur, orbis
2622  Lustratus meliora sua spectacula scena
2623  Ingerit, et longe super evehit, atque recludit


3618. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2627  Quid menti queat esse per ardua sidera vectae,
2628  Corpora naturae per vasta, per intima rerum,
2629  Totius et leges scrutanti et foedera mundi,
2630  Quid queat esse, quod introrsum magis insinuetur
2631  Undique diffundens manifesti lumina veri,
2632  Quam tantas res esse aliquem, qui struxerit, atque
2633  Temperet, et pulchro, quo nexuit, ordine servet,


3619. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Potestas,
2679  Et quantum nostros conatus exsuperare,
2680  Quantum a notitiis, quantumque recedere nostris.
2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683  Pro rebus circum positis excrescere magno,
2684  Tum stupor obrueret magis et magis admirantes,
2685  Scilicet ad summum conversos rebus ab istis


3620. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2679  Et quantum nostros conatus exsuperare,
2680  Quantum a notitiis, quantumque recedere nostris.
2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683  Pro rebus circum positis excrescere magno,
2684  Tum stupor obrueret magis et magis admirantes,
2685  Scilicet ad summum conversos rebus ab istis


3621. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683  Pro rebus circum positis excrescere magno,
2684  Tum stupor obrueret magis et magis admirantes,
2685  Scilicet ad summum conversos rebus ab istis
2686  Artificem; tum namque novas per corpora leges
2687  Credibile est nobis praesto fore, pluraque semper


3622. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2681  Atque utinam haec animi finita arctataque nostri
2682  Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683  Pro rebus circum positis excrescere magno,
2684  Tum stupor obrueret magis et magis admirantes,
2685  Scilicet ad summum conversos rebus ab istis
2686  Artificem; tum namque novas per corpora leges
2687  Credibile est nobis praesto fore, pluraque semper


3623. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

paterent:
2689  At proin usque tamen sustollier altius, atque
2690  A nobis procul usque recedere summa Potestas
2691  Et majore videretur se condere luce.
2692  Sed quanto magis illa recederet, attonitosque
2693  Redderet aeternis animos fulgoribus altes
2694  Praestrictos, Dominum tanto magis esse potentem
2695  Noscere par foret, imperiumque hoc


3624. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Et majore videretur se condere luce.
2692  Sed quanto magis illa recederet, attonitosque
2693  Redderet aeternis animos fulgoribus altes
2694  Praestrictos, Dominum tanto magis esse potentem
2695  Noscere par foret, imperiumque hoc grande fateri
2696  Protinus, et nosmet submittere, nostraque, tantum
2697  Hunc colere, atque olli purum contradere pectus;


3625. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ac difficultas ab ea fabulandi consuetudine poetas retraxisset. Tum B. at cur, inquit, non pristinum hunc morem deinceps etiam retinere potuissent, aut cur nostri nunc homines repetere vetustam illam musarum ingenio magis accomodatam rationem, ac redintegrare non possint? Equidem ut arbitror, tunc multo ornatior haec poeticae pars esset, atque ex animatis his fabularum simulacris sensus et vita quodammodo, ac magna certe carminibus vis accederet ad


3626. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quando iste fabulandi usus, tanquam Egyptiorum aenigmata, tandiu obsoleverit? Quamobrem si quis nunc fabulas in rebus praesertim difficilioribus explanandis revocet, meo judicio perinde faciat, ac si incertas ac dubias rerum notas magis ad divinandum, quam ad intelligendum proponat. Tum B. Quid causae est, inquit, ut ob variam Hesiodi interpretationem totum fabularum genus in invidiam adducas? Usuvenire enim facile potuit, ut ejusmodi fabulas suis


3627. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

fabularum genere, quae, quasi mysteria quaedam ad doctrinas ab oculis hominum amovendas erant institutae, neque inficiamur istiusmodi fabulis difficile etiam disciplinas implicari quoquo modo posse, atque involvi. Unum hoc defendimus: quo magis fictis his commentis involutae sint, eo impeditiorem earumdem intelligentiam fore, atque ita fabulas ad occultandam philosophiam opportunas esse posse, ad illustrandam non posse. Quare Pythagoreis relinquamus hunc fabulandi morem:


3628. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

rerum causas explicandas interdum delabitur, quam accurate omnem comminiscendi licentiam removet! quam aperte omnia, quam nude pronunciat! Illius, quae in Timaeo est, de universitate naturae, disputationis velim recordere. Quod magis a fabulis remotum atque alienum esse potest loquendi genus, quam quo ille difficilem de corporum elementis quaestionem exponit? Quo planius res expediat, nonne arithmeticae etiam numeris, ac geometriae figuris utitur? nonne iisdem


3629. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

poetices conditorem jure nuncupas, et quem aeque aliarum complurium doctrinarum artificem appellare possumus, cum tot disciplinas antea dispersas ac dissolutas summa ingenii solertia primus constrinxerit, in artemque redegerit. Sed quo magis praeclara atque egregia omnia de hoc artium moderatore sentio, eo difficilius mihi in animum possum inducere hac illum mente fuisse, ut poetarum studia ullis brevioribus spatiis, quam naturae ipsius amplitudine circumscriberet. Nam


3630. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

in qua praecipua vis carminis est posita, a rerum ubertate proficiscitur, undenam amplior poterit, quam a doctrinarum fontibus efflorescere? Quae unquam sedes pulchritudinis erit aptior, quam veritas, ac rerum plurimarum scientia? Ubi magis alitur animus, aut unde potest imaginum effectrix ingenii vis fecundior exoriri atque erumpere? Quippe in rerum maximarum intelligentia defixa mens majores etiam habet impetus, ut, quae penitus intimeque perviderit, pulchre item


3631. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

figuras non obscure ab hoc fonte deductas, et fabularum, a quibus emanarint, imagines ac exempla esse facile agnoveris. Miram, inquit B., neque antea mihi perspectam fabulas inter, ac figuras cognationem aperuistis, eoque magis probatis, quo aegrius, nescio quomodo, ferebam a Didascalicorum versibus omnino exclusas esse fabulas, quarum obscuritatem ac latebras illis tantum ademptas, jucunditatem pene restitutam esse video. Sed venit in mentem id a vobis


3632. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

primum actione ac gestu fuisse homines usos, prout ab iis fit, quibus intercepta sit facultas; sed cum haec ad sublevandam sermonis inopiam non sufficerent, fabulas tamquam picturas rebus designandis magis accommodatas fuisse adhibitas. Nota est illa Menenii Agrippae ad plebem, quae in montem Sacrum secesserat, fabella, qua rudi populo, qui justitiae, et civitatis constituendae neque vim neque nomen teneret, illa corporis humani


3633. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

legentium delectationem valere plurimum opinor. Illa harmoniae vi, illa numerorum concinnitate quam multarum in nobis rerum memoriam excitari necesse erit! Quot latentium veritatum igniculos ac semina commoveri! Hinc quae intelligemus, magis a nobis ipsis inventa, quam lecta putabimus, plura nobis comprehendi, quam explicata sint, mirabimur. Quam haec nos nostri diligentes mire rapient! Quam ingenio nostro delectati satis docti nobis videbimur, nobisque placebimus! Quam


3634. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sed mundi ipsius tanquam ingentis municipii civem agnoscet, quam illum fere poenitebit rerum atque commoditatum omnium, quae angustis nostrarum urbium ac regionum spatiis coarctantur! Quam nihil majus reputabit, nihil quod nostra magis intersit, quam hunc tam ingentem rerum omnium ac tam praeclarum ordinem! Peragrare tum sibi immensos naturae fines videbitur, ac supra hominis fortunam ac vitae conditionem erigi; neque enim annorum brevitate atque imbecillitate


3635. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

litterarum cum doctrina conjunxerint, haud scio, an haec ita versibus exornata facile respuant. Quo igitur recidet ea tam gloriosa suavitas, quae ipsa audientium infrequentia palam refellitur? Quod eo magis in hoc scribendi genere erit reprehendendum, cum Poetae et utilitatem plurimorum maxime spectent et voluptatem? Tum A., at cur, inquit, a Didascalicis flagitabimus, ut quaecumque litteris mandaverint, ad omnium


3636. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sibi laudem comparavit in iis, quae de philosophia eximie scripsit, quia a paucioribus cognoscuntur. Sed discedamus a philosophis, ad poetas veniamus. Ipsum illud insolens eorum dicendi genus, et aliena pene, qua loquuntur, lingua, quid magis declarat, quam fugiendae multitudinis consilium? Nonne aperte istud etiam indicat, cum identidem profanum atque imperitum vulgus a usis versibus arcendum denunciant? Quod eo magis mirandum est, cum in rebus in communi intelligentia


3637. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

dicendi genus, et aliena pene, qua loquuntur, lingua, quid magis declarat, quam fugiendae multitudinis consilium? Nonne aperte istud etiam indicat, cum identidem profanum atque imperitum vulgus a usis versibus arcendum denunciant? Quod eo magis mirandum est, cum in rebus in communi intelligentia positis idem faciunt, et peritioribus placendi studio hac ipsas a populi judicio removent. Non est necesse commemorare multos. Quis Pindaro in rebus facillimis difficilior? Sed num


3638. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

idem faciunt, et peritioribus placendi studio hac ipsas a populi judicio removent. Non est necesse commemorare multos. Quis Pindaro in rebus facillimis difficilior? Sed num idcirco non illum inter poetarum principes numeramus? Quanto magis igitur Didascalicis id erit dandum in rebus altissimis, et suapte natura a multitudinis usu abhorrentibus? Nisi forte, quod in levibus etiam argumentis concedimus caeteris, in philosophia non ipsis dabimus, ut peritissimis


3639. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

temporis circumscriptionem desiderabit? Nam si annuo ac diurno solis circuitu, ac urbium, et domorum ambitu hujusmodi actionis comprehensionem coarctari minime posse intelliget, tamen alios inveniet magis consentaneos tanto operi attributos esse fines, temporum omnium diuturnitate, et spatiorum longinquitate circumscriptos, ipsius videlicet naturae immensitate prorogatos. Sed quid diutius in hac epici et didascalici carminis


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
First 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.