Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: christus Your search found 2791 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 536-624:536. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
537. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] tandem ualeamus,
Veteris Noui-que instrumenti, quorum Deus est autor ,
acta institutiones-que perscrutabimur.
Tria pręcipua sunt, quę in his obseruanda nobis mandantur:
fides, spes, charitas.
Fides, ut credamus uerissima esse quę Moyses et prophetę,
quę Christus et apostoli
538. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] argute-que conclusis credunt,
sed soli ueritati diuinitus reuelatę firmiter adhęrent,
humanam doctrinam diuinę semper posthabentes.
Iccirco quidem et ad Samaritanam mulierem,
id est ad animam per fidem saluandam
ipse ueritatis magister Christus dixit:
539. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] derogare uideris,
eos non Christianos esse existima, sed Antichristos,
non minus execrandos illis, qui in domo Caiphę in eum spuere et faciem
eius uelare |
qui-que caput ipsius et spinis compungere |
et harundine ausi sunt uerberare.
Nam Christi caput Deus, Christus autem caput nostrum est.
Rursum siquem circa humanitatem
eius errare senseris,
eum sic existima, quasi qui ipsum uestibus exuat et nudum extentum-que
affigere cruci non dubitet.
heretici.
facta sint.
Quod si hęc miracula, ut debent, facta esse a Deo credunt |
et per quos ea ipse fecerit, ueraces et sanctos fuisse non negant,
dicant quis unquam illorum | se uel Deum | uel Dei filium esse confessus sit?
Et si eum se esse Christus affirmauerit, cur ei non credunt?
cur eius uerbis fidem non pręstant?
cum etiam ipsi homines, quibus
Quod si cum Thoma hactenus dubitasti,
iam et cum eodem credens Christum confitere dicens:
Dominus meus et Deus meus!
Alioquin ne illa quidem quę bene egeris,
prodesse tibi poterunt ad salutem.
Nisi enim firma petra, quę est Christus
fundamentum tui ędificii fuerit,
quicquid operis extructum erit corruet.
Vt autem operis tui labor non sit irritus,
crede Deo non hominibus,
Apostolis non philosophis,
ecclesię dei non diaboli synagogę.
cum dei
fundata.
Caput VI
Per hanc ergo fidem diuinitus nobis reuelatam ędificata est Ecclesia
supra firmissimam petram Christum,
Dei Filium,
Dominum nostrum.
Si fideles simus ipsi sanctę Dei Ecclesię |
cujus caput est Christus,
membra corporis Christi sumus.
Qui autem non credit Ecclesię |
nec potestati eius subjicitur,
ille abscisus et abiectus est |
atque cum mortuis computatus,
nisi forte poenituerit eum erroris |
ac rursum per fidem iunxerit se Ecclesię mandata-que ejus perfecerit.
eiectus exciperetur colendus a nobis.
Sequitur enim:
Quid ergo faciet dominus uineę?
malos male perdet, et uineam locabit aliis.
hoc est, omnibus in Christum credentibus, tam gentilibus quam Iudeis |
ueteribus noua copulans
Christus lapis angularis, illa implens et ista incohans
.
Veruntamen quantum intersit inter Ecclesiam et synagogam,
ipsa nominum interpretatio declarat.
Synagoga Gręce, Latine congregatio
ubi satum est triticum.
satis super-que sit aduersus quasque
repellendas diaboli insidias |
ac prauas ab animo abscindendas cupidines.
Vetus tamen Testamentum fuit Agar ancilla in seruitute generans,
et Nouum Sarra liberę
prolis mater,
qua libertate donauit nos Christus.
at in Euangelio pars piscis assi cum fauo mellis Domino a mortuis
resurgenti offertur.
Vnde et Apostolus clamat dicens:
mementote ab ipsa ueritate id est a Dei Filio dictum:
dum cum aliis colloquuntur,
repente concidere.
Pelle igitur moras omnes |
et prauas cupidines de pectore proiicere
festina |
atque de spelunca latronum fac domum orationis
in qua habitare dignetur Christus.
Hoc pacto qui nunc nouissimus es apud Deum,
iam inter primos computaberis .
In nouissimis erant Mattheus, Zacheus, latro,
sed conuersi ad Dominum | primi facti sunt.
Mattheus reliquit teloneum, et
id est diabolum sibi dimitti gaudent, |
ut eundem Christo Domino, qui pro ipsis crucifixus est, anteferre non dubitent.
Attendant tamen, si nondum penitus obsurduerunt,
et cognoscant | ad se quidem omnia illa pertinere,
quę salutarem doctrinam nolentibus admittere | minatus est Christus Dominus.
Ad illos enim quos iustitię suę doctores constituit |
et ad prędicandum gentibus destinauit dixit:
Quid autem illo homine felicius,
qui merebitur esse socius Christi?
Sed si cum illo simul uiuere uolumus,
mundo moriamur,
Imbecillus item es,
quando alterum dolo seducere contendis.
ab iniustitię enim uitio superaris,
quoties alios fraude aliqua supplantare moliris.
Non poterit in eo pectore habitare Christus,
in quo domicilium sibi fecit dolus.
Nam ipse de eiusmodi homine dixit:
poterit in eo pectore habitare Christus,
in quo domicilium sibi fecit dolus.
Nam ipse de eiusmodi homine dixit:
idem per separationem istam ad ęternam beatitudinem se transiturum speraret.
Paulus Apostolus nunquam dixisset:
Cupio dissolui,
nisi cupitę dissolutionis causa potior subesset |
quam in corpore uiuere.
quam ipse ostendit continuo subiungens:
et esse cum Christo.
Christus autem postquam coepit contristari |
uel ut alius euangelista ait, tedere et
pauere ,
ex natura passibili et infirma,
ex eadem paulo post dixit:
Pater mi,
si possibile est,
transeat a me calix iste!
Sed quoniam ratio ipsa in nobis
dormientibus.
Et in psalmo habetur:
ita dictum est:
ad Christum,
quicunque Christianus est,
nisi uxori alligatus fuerit,
potest eligi in sacerdotem.
Omnes tamen qui Christo in sacerdotio succedunt,
castos esse decet,
sicut et ipse castus fuit.
ut noui sacerdotii tanto purior successio sit quam ueteris,
quanto et sacerdos noster Christus omnibus qui ante illum hoc munere usi sunt, noscitur esse pręstantior.
Neque enim arietum ut olim aut uitulorum sanguine nunc sacrificatur,
sed ipse Christus uerus Deus et uerus homo,
uiuus et immortalis,
successio sit quam ueteris,
quanto et sacerdos noster Christus omnibus qui ante illum hoc munere usi sunt, noscitur esse pręstantior.
Neque enim arietum ut olim aut uitulorum sanguine nunc sacrificatur,
sed ipse Christus uerus Deus et uerus homo,
uiuus et immortalis,
licet aliena specie uelatus,
offertur .
Quod si etiam priscis dictum sit:
tua domine | super mel et fauum ori meo.
Dulcia sane in cortice eloquia Domini,
sed multo dulciora in medulla.
Sacros codices pie indubitanter-que legenti adsistit Christus,
applaudunt angeli,
congratulantur sancti |
et cęlestium uerborum sono maligni exterrentur spiritus ac fugiunt.
denique nihil ita aut uirtutes animi conseruat |
aut uitia repellit |
ut frequens diuinas litteras legendi uel
Igitur tanti ac talis beneficii magnitudinem animo metiendo,
quis adeo ingratus erit,
ut potius eligat illa quę caro appetit,
quę mundus blanditur,
quę suadet diabolus |
quam quę omnium creator Deus,
omnium Redemptor ac Saluator Christus iubet?
cum pręsertim per ista mundati ad cęleste regnum perducamur,
per illa autem ęterni ignis cruciatibus mancipandi simus.
O stupendam obstinatorum cęcitatem!
In tanta temporis breuitate nolunt carere uoluptatibus,
per quas certissimum est ad inferos pręcipitium,
derogant.
Qui uero desperant,
quia sibi ignosci posse diffidunt,
Dei misericordiam denegant.
Pręsumptione usus est latro a sinistris Dominicę crucis pendens,
cum dixit:
etiam qui per uim rapuit |
uel per fraudem ellicuit |
uel casu inuentum restituere noluit.
Octauum.
Non loqueris contra proximum tuum falsum testimonium.
Cum enim Christus Dei Filius ueritas sit,
quicquid aduersus ueritatem dicitur, Deum offendit.
Non tamen omne mendacium ita graue crimen est,
sed illud tantum, quod aduersatur charitati
et cum alicuius detrimento perficitur.
Fingere autem et mentiri, quod nemini noceat, leuis est culpa.
Euangelio petat:
opera
accingamur,
auxilium a Domino implorantes,
ut ea quę nos facere iussit,
ipso adiuuante faciamus |
et quę fieri uetuit uitemus.
Ita Christianę hęreditatis,
quę omnem nostrę ęstimationis computationem superat,
consortes esse merebimur.
cum ipse Christus dicat:
repente,
inueniat uos dormientes.
Ac ne solis discipulis id pręceptum quis diceret:
Quod uobis dico, inquit, omnibus dico: Vigilate!
Dominus domus huius, id est, corporis humani est Christus.
Serui sunt quinque sensus, ianitor anima.
hęc si bene uigilauerit,
sensus ipsi ad bene operandum recte disponentur.
Isto autem modo expectatus Dominus cum uenerit,
neque in seruis neque in ianitore quod condemnet inueniet.
Dei misericordia diffidat,
sed semper se impetraturum speret quod petit,
si modo illud fuerit sibi, uel ei pro quo petit, profuturum.
Omnia, inquit, quęcunque petitis,
credite, quia accipietis,
et eueniet uobis.
Male tamen id credit,
qui ueritati, quę Christus est, non adhęret,
eodem dicente:
Veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu et ueritate.
Et ut ostenderet,
quare sic adorandus esset:
Spiritus, inquit, est Deus,
et eos, qui adorant eum, in spiritu et ueritate oportet adorare.
Hoc spiritu afflatus Dauid,
Talibus ab Apostolo dicitur:
Ad Ephe. 5
Eratis aliquando tenebrę,
nunc autem lux in Domino |
Vt filii lucis ambulate.
Vnde idem peccatorem ad poenitentiam solicitat dicens:
Surge, qui dormis,
et exurge a mortuis,
et illuminabit te Christus.
Cęterum nisi prorsus omnium,
quę turpiter et inique perpetrauimus,
nos poenituerit,
lux ista in nobis locum non habebit.
Non potest fulgere dies quamdiu pars aliqua noctis remanet
Nihil est quod illa non delebit,
si te commissi poenituerit.
Semper parata est ad condonandum,
si tu paratus es ad poenitentiam agendam.
peccatum in spiritum sanctum
Quod autem Christus dixit |
blasphemiam in Spiritum Sanctum irremisibilem esse,
multi dubitant,
utrum intelligendum sit,
quod nunquam dimittatur,
an quod difficulter.
vsque adeo existimant,
si poenitentia adsit,
nihil obstare,
quin benignitas diuina pręstet ueniam.
est;
miserationum suarum non est numerus.
Spera in illo.
sperantes in Domino misericordia circumdabit.
dum te poenitet,
dum speras,
dum precaris,
etiam sancti pro te orant,
angeli uota tua offerunt Deo |
Christus ipse pro te Patrem interpellat |
dicente Ioanne apostolo:
dicente Ioanne apostolo:
sacramentum excludi putes |
nec sine ipso te saluandum credas,
si talia feceris.
nisi enim te peccasse poenituerit,
nihil ista proderunt.
Peccato Deus offenditur |
quod si pro peccato quo Deum offendisti,
non doleas,
cares charitate,
sine qua teste Paulo apostolo,
in quo Christus locutus est |
nec corpus tradere ut ardeat,
nec facultates in cibos pauperum distribuere |
nec hominum angelorum-que linguis loqui |
nec fide montes transferre |
quicquam prodesse poterit.
Poenitentiam itaque agere oportet |
et
cum illa in parte manca sit,
hęc per omnia integra et perfecta.
Illa simul multorum,
hęc singulorum.
illa Deo audiente tantum,
hęc etiam Dei sacerdote examinante et ab omnibus absoluente.
Nondum enim illis mediator uenerat Christus
Dominus,
per quem reseratus est aditus ad cęlestia |
et cuius cruore a corruptę originis culpa expiati in sancta coepimus
introire |
et hęredes fieri non terreni et temporalis regni,
ut illi,
sed cęlestis et ęterni.
Ne igitur tanti erga humanum genus beneficii memoriam
ieiunans,
sed Patri tuo,
qui est in abscondito.
et Pater tuus qui uidet in abscondito,
reddet tibi.
Non delibutum unguentis te incedere pręcipit,
quod luxurię uitium est,
sed quia caput tuum Christus est,
pasce esurientem,
pota sitientem,
uesti nudum,
et caput tuum unxisti.
Ait enim:
Quod uni ex minimis meis fecistis,
mihi fecistis.
Deinde maculas animę tuę poenitudinis fletu ablue,
et faciem tuam lauasti .
ieiunio et oratione superauit inimicos.
Iudit uidua eisdem armis munita Olophernem Assyriorum ducem
interfecit.
Et Iudas Machabeus ingentes gentilium exercitus post triduanum ieiunium parua manu aggressus profligauit.
Pręterea Christus Dominus per dies quadraginta nihil gustando diaboli tentamenta uicit.
Et cum demoniacum surdum ac mutum curasset:
Hoc demonium inquit non eiicitur,
nisi in ieiunio et oratione.
Prodigus filius,
qui bona scortando luxuriando-que
uobis permanserit,
quod audistis ab initio,
et uos in Filio et Patre permanebitis.
Dominus etiam in Apocalypsi:
Esto fidelis inquit usque ad mortem,
et dabo tibi coronam uitę.
Deinde in spe quoque perseuerandum est,
ut sicut per fidem ita et per spem habitet in nobis Christus.
Habemus enim Apostoli testimonium affirmantis nos esse domum Christi,
si fiduciam et gloriam spei usque ad finem firmam retineamus.
Postremo in charitate etiam assidue est
uersandum,
Scripturis duntaxat quęre tibi Dei sapientiam |
et uerbi Dei scientiam |
et quęre mente pura corde-que fideli |
atque ardenti discendi desyderio,
ut quod cupieris assequi merearis.
Dei autem sapientia et Dei uirtus Christus est.
Hunc scrutare in Veteribus cęlatum Scripturis,
in Nouis manifestum,
in utrisque admirabilem atque adorandum |
summi boni doctorem ac largitorem.
boni, inquam,
quod tota gentilitatis Academia semper perquisiuit,
et nunquam potuit inuenire.
Neque enim fas erat,
ut
in hoc ueritas;
in illa seruitus,
in hoc libertas;
in illa promissio,
in hoc promissionis impletio atque gratia.
in utroque autem bene beate-que uiuendi
pręcepta.
plenius tamen exactius-que in Euangelio quam in Lege,
quia Legis mediator Moyses,
Euangelii Christus,
per quem redempti ac saluati sumus.
Hunc si sequi uolumus |
et sanctissimis eius institutionibus inhęrere,
uere sapientes uere-que beati erimus |
et iam non terreni sed cęlestes.
Audiamus quid super hac re Apostolus
potentiam.
Quidni? si iidem ipsi qui persequebantur
Christianos facti sunt Christiani,
et Ecclesię propugnatores,
qui Ecclesię hostes erant?
Seruire coeperunt Christo,
qui imperabant mundo.
Christus igitur (ut Apostolus ait) factus est nobis sapientia
et iustitia et sanctificatio et redemptio,
ut quemadmodum scriptum est:
Qui gloriatur, in Domino glorietur.
Quis enim hominum comparandę uerę beatitudinis rationem potuit per se
cognoscere,
si hoc solius Dei erat
occupabit sapiens |
et destruet munitionem in qua confidebant impii.
Omnia quippe impietatis dogmata,
quę illi syllogismis captiosis-que dialecticę conclusiunculis munientes insuperabilia esse putabant,
Dei sapientia--- Christus--- sua uirtute superauit et euertit.
Arrii, Sabellii, Euticetis, Manichei reliquorum-que omnium prauitas
defecit |
sola Machumetana extat,
ne ipsa quidem diu permansura.
dicente Domino:
Omnis plantatio,
quam non
|
uel dixeris aliquid |
uel proprio ostenderis exemplo,
unde alii meliores effici queant.
Qui enim fecerit et docuerit sic,
hic magnus uocabitur in regno cęlorum.
Ipse Dominus noster Christus docuit |
nec apostolos suos passus est desidia ocio-que torpere,
sed Spiritu Sancto repletos per diuersas orbis partes dimisit,
ut errantes docendo in uiam ueritatis reuocarent.
atque illos quidem non itineris labor,
non persecutionis immanitas ab officio deterruit |
et te
ideo creatus,
ut eius foeditate offensi magis affectaremus inseri consortio
angelorum.
quos ei primorum parentum crimine corrupta origo subdiderat.
quos-que idem idolorum cultura subuersos iugo perniciosę seruitutis
oppresserat.
Cessauit itaque mundus demones pro diis habere post Euangelii
uulgationem.
cessauit et infernus esse fidelium animarum receptaculum,
cum Christus in cruce se confitentibus promittere coepit paradisum.
Coluber tamen tortuosus hac tanta potestate exutus |
aliud fallaciarum genus commentus est:
disseminare hereses coepit |
et ad
Primogenita Aegypti sunt demones inter omnes nequitia primi,
dicente Domino:
Meum est omne primogenitum.
ex quo percussi primogenitos in terra Aegypti,
sanctificaui mihi quicquid primum nascitur in Israhel.
Certe nisi Dominus noster Iesus Christus primogenitos Aegypti percussisset,
principatus (ut Apostolus ait) et potestates aduersas traducens
et triumphans in cruce,
sanctificatio eius,
qui est primogenitus omnis creaturę,
ad nos peruenire minime potuisset.
Qui ergo non uult cum primogenitis Aegypti percuti,
errexerat |
et montis instar superbia elatus regnabat inter infideles.
His autem ad Christum conuersis |
ille desolatus est et desertus.
quod futurum de eodem monte Zacharias quoque uidit cum diceret:
Quid tu, mons magne?
Coram Zorobabel in planum.
De Zorobabel enim natus est Christus,
cuius uirtute concidit regnum diaboli.
hic ille mons est ,
de quo etiam in Euangelio dicitur:
Si habueritis fidem ut
granum sinapis,
dicetis monti huic:
Transi hinc ,
et
animo foris per diuersa uagamur.
Huic ingruenti turbę totis uiribus reniti decet |
et non cedere |
neque si mali quicquam suaserint consentire.
Quod ut succedat,
eorum industriam,
qui paralyticum gerebant,
imitari oportet.
Illi tecto domus in qua Christus erat,
patefacto |
ęgrotum coram Iesu submiserunt |
et morbo receperunt liberatum.
Nos quoque abiecta terrenarum rerum cura culmen cęlestis contemplationis inscendamus |
et per ea quę creata sunt,
mente ingressi
oculis orasse traditur,
ut et tu dum oras,
mentis oculos ad Deum cui supplicas intendas |
et non alio uerba,
alio cogitationes ire sinas.
Parum efficax est lubricę uagę-que mentis oratio |
et non illuc intentę ubi uult exaudiri.
Omnium uirtutum exemplum unus Christus
Ac ne singula perquirere nimis prolixum sit,
omnium uirtutum |
omnis-que sanctitatis cum pręceptum |
tum exemplum |
a Saluatore nostro ac Domino |
et tutius petitur |
et iocundius consideratur.
Christus enim quia ueritas
uirtutum exemplum unus Christus
Ac ne singula perquirere nimis prolixum sit,
omnium uirtutum |
omnis-que sanctitatis cum pręceptum |
tum exemplum |
a Saluatore nostro ac Domino |
et tutius petitur |
et iocundius consideratur.
Christus enim quia ueritas est non errat,
quia bonitas est non fallit,
quia sapientia est nouit omnia,
quia uirtus Dei est potest omnia,
quia denique saluatio populi sui est,
quicquid egit,
quicquid dixit,
ad omnium spectat salutem.
Seruiamus igitur illi in sanctitate et iustitia
sacerdotes,
erubescant episcopi |
amplas sibi ędes construere,
cumulandis pecuniis operam impendere,
uestibus preciosis renidere ,
omnibus denique mundi deliciis diffluere ,
et se Christi seruos profiteri.
non tales elegit Christus,
non talia pręcepit |
nec talem semetipsum exibuit.
De diuitiarum confidentia.
Caput XXVIII
Ecclesię cura nobis commissa est inquiunt.
ut ergo ipsa Ecclesia ab
in Deo confidendo uestris-que precibus adiuti uincent.
Quamdiu his contraria agitis,
Ecclesiam quoque pati contraria necesse est.
Quę quoniam uobis commendata est,
sanguis eius de manibus uestris requiretur.
quia non quomodo Christus |
neque quomodo apostoli pro illa statis,
sed qualiter uestra uobis persuadet libido.
non ut oportet uiuendo,
sed potius ut delectat.
Latos agros,
regias domos,
tiriantinas uestes,
auream argenteam-que supellectilem,
phaleratos equos,
uenaticos canes,
nobiles seruos
Daniel
Daniel morti addictus,
et in lacu leonum conclusus allato
mirabiliter prandio reficitur |
et inter ferocissimas bestias manet
securus.
A quo quidem discipulos suos cauere uolens Dominus ait:
patiendo pro Domino et te et illum saluare possis |
et una cum illo ad martyrii coronam peruenire?
Dominus pro seruis passus est,
et tu pro fratre tuo pati recusas?
apostoli-que sententię resistis dicentis:
a quibus
lapidabatur orauit.
Paulus
et Paulus de iis qui ipsi infesti erant:
Cupio inquit anathema fieri a Domino pro fratribus
meis.
ICXC
Ante istos Dominus noster Iesus Christus eis a quibus ut interimeretur
comprehensus fuerat,
usque adeo beneficum se pręstitit,
ut uni eorum abscissam auriculam statim restituerit sanam-que
reddiderit |
et discipulum suum,
qui eam absciderat increparit.
denique pro illis a quibus
Deus autem pacis sit cum omnibus uobis amen.
Deus enim pacis est,
qui inter Deum et hominem pacem ponere uenit,
qui Iudeos et gentiles inter se dissidentes in una fide copulauit,
qui noua ueteribus coniunxit et utraque fecit unum.
Christus itaque et Deus pacis |
et Dei pax |
et pax nostra est.
Ex quo satis constat |
illos ab eo esse alienatos,
ut non gratię sed irę filii sint,
qui odio habent pacem |
et fraternę discordię sunt autores.
Ipsum autem salutandi
nulla refugere pericula,
nullo supplicii necis-que genere terreri,
omnia prius aduersa perpeti malle quam Dei mandatum preuaricari.
hoc erit calicem bibere pro Christo,
quem prior pro nobis bibit Christus.
Qui tamen hoc fecerit,
nequaquam in eo quod pro Christo sustinet,
se gratiam retulisse putet,
sed benefiicii plus accepisse.
Idem enim ille qui pro nobis pati uoluit,
ut nos pro sui nominis gloria sustinere
testis est bis euersa Hierusalem,
primo a Caldeis propheta dicente:
uirgo permansit.
ne donum amitteret adultus,
quod acceperat conceptus.
Ad nostra ueniamus.
ICXC
Ipse Dei filius Christus uirginem matrem sibi elegit,
uirgo ipse permansit,
uirginum sponsus dici uoluit.
sed neque baptizari nisi a uirgine sibi placuit |
neque matrem cum ab ea decederet nisi discipulo uirgini commendare.
Hęc autem
amore timeas addit:
Fornicatores enim et adulteros iudicabit Deus.
Viros quoque pręesse uxoribus debere testatur alibi dicens:
euidentius ea res constet,
dicemus nunc qualiter ipsa uxor diligenda sit,
deinde etiam continendi tempora indicabimus.
Paulus apostolus |
|
neque matrimonii fidem seruantibus parcitur,
cum illa quę iussa sunt contempserint,
quanto acrius torquebuntur,
qui continentiam quoque
stupris polluerunt?
uel qui coniugii sanctitatem adulterii nequitia prophanarunt?
Christus in Apocalypsi iratus clamat:
quicquid obesse poterit,
ne prębeas etiam si flagitarit.
Quod si tibi grandis rerum suppetit copia,
da multa sed multis.
Nam si uni dederis,
licet ille acceptis non male utatur,
tu tamen unum diligere uideberis,
alios odisse.
Christus autem non pro uno mortuus est,
sed pro omnibus.
Eius munificentię eris emulator,
cum plurimis benefeceris.
Late patens uirtus est charitas |
non est contenta unius angustiis in quem beneficia conferat,
sed erga omnes effundi
sed ex ęqualitate in pręsenti tempore uestra abundantia illorum inopiam suppleat,
ut et illorum abundantia uestrę inopię sit supplementum.
Quęnam est ista pauperis abundantia?
nisi quam pro beneficiis inopi collatis retribuit Christus dicens:
uidistis signa,
sed quia manducastis de panibus et saturati estis.
Ab his enim episcopatus quęritur,
ut nummis arca impleatur,
non ut bonum opus exerceatur.
ut uenter epulis repletus luxuriet,
non ut Christus in paupere pascatur.
ut mens inanis glorię uento inflata superbiat,
non ut humilitate deiecta Deo placeat.
De istis prophetare iussus Ezechiel ait:
a Domino promissum erat dabitur,
et dum temporalia bona sectaris,
amittes ęterna.
Domum enim orationis fecisti domum negociationis,
uendendo columbas,
hoc est Spiritus Sancti dona in quęstum conuertendo.
cum Christus clamitet dicens:
Gratis accepistis,
gratis date.
An ad Apostolum confugies dicentem:
Nostra ętate contigit |
christianorum ecclesias a christianis prophanari,
aurum argentum-que Deo consecratum per uim auferri.
perinde ac si aduersus Deum,
et non tantum aduersus homines bellum gereretur.
quasi uero non idem Christus sit illorum qui oppugnantur et eorum qui oppugnant,
cum utrique eius qui unus est nomine censeantur .
Sed profecto nulla ibi religionis ratio ducitur,
Posuit enim altaria Domino,
uictimas obtulit,
decimas persoluit,
Deo credidit,
et reputatum est ei ad iustitiam.
denique ut Domino obediret,
filio non pepercit.
Ob hoc quidem cum Deo colloquitur,
pater multarum gentium constituitur,
in semine eius quod est Christus benedicendę omnes nationes Deo promittente nascuntur.
Loth
deriuemus,
ad eandem gratitudinis uirtutem accommodata.
De gratis erga devm in testamento novo.
Caput
coepit accingi,
mollia uero respuere et delicata |
atque in his pręcipue gratiam referre Saluatori,
per quę maximum omnium beneficium se accepisse meminit.
Quid enim maius aut optabilius esse potuit |
quam paradisum per tot secula primi hominis culpa clausum,
per ea demum quę Christus passus est,
nobis fuisse reseratum?
diligerent.
Adde quod in illos quoque a quibus necem supplicia-que passi sunt uictores fuerint.
Pręualuit enim patientium fides impietati persecutorum,
et contempto inanium deorum cultu ab omnibus adorari coeptus est Christus.
Nequaquam sancti martyres coronati triumpharent in cęlo,
nisi in terra uicissent.
Fidei uictoria
(!)
Vera fidelium uictoria est |
neque deiici aduersis |
suspendit in ligno,
quem uulnerati aspiciendo conualescebant.
(crucifixus) ICXC
Id autem portendebat,
quod olim in Christum crucifixum credentes a diaboli morsibus liberandi essent.
Ignitus enim serpens diabolus est,
Christus ęneus,
nihil in se ueneni habens et ueneno peccati infectos clementer sanans.
Porro ut quod proposuimus prosequamur,
iidem Israhelitę cum appulissent ad Sethim,
capti sunt amoribus Moabitidarum,
ita ut deos quoque illarum
At tu ociosus oscitas,
et nec maledictione territus |
nec benedictione illectus ad docendum inclinaris.
Expergiscere tandem,
aperi os tuum populo,
lucrare Domino |
docendo,
increpando,
exhortando.
Hoc fecit Christus,
hoc apostoli,
hoc officium episcopi est,
quem te esse profiteris.
Tibi dictum puta,
quod per Esaiam dicitur:
et de lege tua docueris eum.
Sic se eruditum confitebatur Paulus,
licet multa a Gamaliele didicisset,
cum diceret:
immo et super illos regnetis.
Vos enim constituet Dominus super familiam suam |
et super omnia bona sua.
tunc perpetui reges ęterni-que domini eritis omnium illorum,
quos uestris prędicationibus uestra-que doctrina conuersos de terra ad cęlum transmigrare contigerit.
Et tunc demum Christus uester rex regum et dominus dominantium erit cum vos aliis pręesse iusserit,
tribunos uel chiliarchas animarum,
quas ei lucrati estis,
constituens.
De praedicantivm beatitvdine.
Caput XVI
gloriam.
Propter quod inquit et Deus exaltauit illum |
et donauit illi nomen,
quod est super omne nomen,
ut in nomine Iesu omne genu flectatur cęlestium terrestrium et infernorum,
et omnis lingua confiteatur,
quia Dominus Iesus Christus in gloria est Dei Patris .
Neque humilius diuinitas inclinare se potuit,
quam ut hominem assumeret,
se-que hominum potestati submittere ad flagella et mortem per ludibria sustinendam.
neque sublimius attolli quiuit
Neque humilius diuinitas inclinare se potuit,
quam ut hominem assumeret,
se-que hominum potestati submittere ad flagella et mortem per ludibria sustinendam.
neque sublimius attolli quiuit humanitas |
quam ut diuinitati unita unus Christus et Deus esset et homo,
sedens ad dexteram Patris,
a spiritibus angelicis omnium-que sanctorum coetu uenerandus,
mortuos et uiuos iudicaturus in eadem humanitate,
in qua uoluit ab homine iudicari.
tunc humilis quidem nunc gloriosus,
Cui a Domino est dictum:
torqueatur.
Non solum igitur poenis ęternis,
uerum etiam amarissimis afficientur |
illi qui cognouerunt,
et non obedierunt.
Porro ut omnia mala quę contumacibus proposita sunt effugiamus |
et simul bona consequamur sempiterna,
Christus Dominus ut in omnibus,
ita et hac in parte nobis imitandus est.
Ipse ad Patrem |
est.
Ipse ad Patrem |
est Cananea mulier pro filia supplicans,
quando canibus comparata humili responso intimam cordis patientiam indicauit.
De patientia persecutionis.
Caput XIV
Pauli apostoli,
in quo Christus loquebatur,
sententia est:
Omnes qui pie uolunt uiuere in Christo Iesu,
persecutionem patientur.
Quid ergo de aliorum inuidia querimur,
si ea ipsa testis est nostrę in Deum pietatis ac religionis?
Dominus noster Iesu Christus malorum inuidiam passus est.
Cum ab hominibus expelleret immundos spiritus,
dixerunt:
Sed ab illis inquies,
quibus imprimis obsecutus sum,
in quos beneficia plurima contuli patior iniuriam,
et quos mihi semper amicissimos fore sperabam,
eorum odia sustineo |
magis-que me angit ipsorum ingratitudo quam offensa.
At etiam Christus Dominus tuus quos uenerat saluare,
ab iis passus est necem.
Christi quoque apostoli,
quibus uiam ueritatis monstrabant,
ut credendo beatitudinem consequerentur,
ab illis ludibria,
uerbera,
mortem sustinuere.
Vis tu non
quoque transferendam,
non est animo turbatus |
nec tristitia deiectus,
sed uoluntati Domini nihil refragatus:
Bonus inquit sermo Domini |
sit tantum pax et ueritas in diebus meis.
Quid tu tandem quereris opes tibi erreptas,
quas Christus Dominus apostolis suis interdixit?
quas plurimi ut liberius expeditius-que Deo seruirent,
sponte abiecerunt?
Lętare potius oblatam tibi occasionem uitę perfectioris ineundę.
dicente Domino:
et qui paulo ante in christianos grassati fuerant,
cum christianis necari optabant.
Atque ita auctis ampliatis-que rebus christianitas pręualere coepit,
infidelitas dissolui et euanescere.
crux sancta adorari,
idola uana euerti.
Christus Dominus excoli,
diaboli potestas calcari.
Ipso denique martyrum sanguine creuit Ecclesia |
et effuso cruore pinguior facta perquam huberem emisit segetem fidelium filiorum.
feliciter successerunt.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.