Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: sub Your search found 5889 occurrences
First 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 3991-4112:3991. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 5 | Paragraph | Section]
3992. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 5 | Paragraph | Section] acutae
3993. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 7 | Paragraph | Section] sanie fluvii atque incendia late
3994. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 9 | Paragraph | Section] moles, perfossa ruentem
3995. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 13 | Paragraph | Section] Incubuere omnes operi. Sed plura requirit
3996. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 31 | Paragraph | Section] circum ire per orbes;
3997. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 33 | Paragraph | Section]
3998. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 35 | Paragraph | Section] atque immoto in cardine figit.
3999. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 35 | Paragraph | Section] nimis ardua in oras
4000. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 37 | Paragraph | Section] At non 23
et, propriis dum sese errantia gyris
4001. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 37 | Paragraph | Section] feruntur eodem.
4002. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 39 | Paragraph | Section] amores.
4003. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 53 | Paragraph | Section] tempore rursum
4004. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 65 | Paragraph | Section]
4005. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 65 | Paragraph | Section]
4006. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 71 | Paragraph | Section] Roma receptum
4007. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 77 | Paragraph | Section] ultro veniunt ad carmina Musae.
4008. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 77 | Paragraph | Section] ab undis
4009. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 79 | Paragraph | Section] ardere cometa
4010. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 81 | Paragraph | Section] subirent,
4011. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 83 | Paragraph | Section]
4012. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 83 | Paragraph | Section] at radiantis
4013. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 83 | Paragraph | Section] tubis atque altera pandens
4014. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 85 | Paragraph | Section] mortalibus aegris
4015. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 87 | Paragraph | Section] et parili correptum tramite ducet.
4016. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 87 | Paragraph | Section]
4017. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 87 | Paragraph | Section] creatus et imo
4018. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 89 | Paragraph | Section] nobis
4019. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 89 | Paragraph | Section] qua pulcher Apollo
4020. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 91 | Paragraph | Section]
4021. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 91 | Paragraph | Section]
4022. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 93 | Paragraph | Section]
4023. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 95 | Paragraph | Section]
4024. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 97 | Paragraph | Section] in undas
4025. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 99 | Paragraph | Section] obliquus dat posse recedere callis.
4026. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 101 | Paragraph | Section] disertos
4027. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 103 | Paragraph | Section] crinesque corona
4028. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 105 | Paragraph | Section]
4029. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 105 | Paragraph | Section] fugitve
4030. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 105 | Paragraph | Section]
4031. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section]
4032. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 113 | Paragraph | Section] Arrectos te praesta ad singula sensus
4033. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 115 | Paragraph | Section] recidit,
4034. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 115 | Paragraph | Section] seces nec recta secantis
4035. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 117 | Paragraph | Section] 7
si non oculis fidas errantibus axem
4036. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 119 | Paragraph | Section]
4037. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 119 | Paragraph | Section] si satis, amplis
4038. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 123 | Paragraph | Section] cava lintea ventis
4039. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 135 | Paragraph | Section] Quod praestat, praestabit adhuc limbumque nitentem
4040. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 141 | Paragraph | Section] probavi
4041. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section] delata per orbes
4042. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 155 | Paragraph | Section] in imo,
4043. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 171 | Paragraph | Section]
4044. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 171 | Paragraph | Section] candent,
4045. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 171 | Paragraph | Section]
4046. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 179 | Paragraph | Section] in orbes
4047. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 181 | Paragraph | Section] propinquat;
4048. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 183 | Paragraph | Section]
4049. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 189 | Paragraph | Section]
4050. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 189 | Paragraph | Section] metior atque
4051. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 191 | Paragraph | Section] sectique orbes ex aere corusco
4052. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 203 | Paragraph | Section] admittere posset
4053. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 211 | Paragraph | Section] protentum finibus orbis
4054. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 229 | Paragraph | Section]
4055. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 235 | Paragraph | Section] inane vapores
4056. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 247 | Paragraph | Section] aura
4057. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 251 | Paragraph | Section]
4058. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] ovibusque rudis tendit sua retia pastor.
4059. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 257 | Paragraph | Section] fluctu
4060. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 275 | Paragraph | Section] conclave fenestris
4061. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 277 | Paragraph | Section] compingit in unum
4062. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 281 | Paragraph | Section] ille rubenti
4063. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 283 | Paragraph | Section] corpora, dumque
4064. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 287 | Paragraph | Section]
4065. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 295 | Paragraph | Section] rosae ditisque metalli
4066. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 295 | Paragraph | Section] sive quaternae
4067. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 307 | Paragraph | Section] aeris auras
4068. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 309 | Paragraph | Section]
4069. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 311 | Paragraph | Section] sagitta
4070. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 311 | Paragraph | Section] innocua statuis pro virgine cervam;
4071. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 313 | Paragraph | Section] astris.
4072. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 313 | Paragraph | Section] fronde!"
4073. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] et in quovis alio astronomicorum instrumentorum genere, quod cochlearum aequabilem motum et divisiones in metallo incisas inquirit, Angli artifices ante omnes alios, quotcunque ubilibet per Europam habentur, longe excellunt. In lib. II. itidem agitur de transitu Veneris sub Sole, quem anno sequenti 1761. habituri sumus, quem quidem Halleyus praedixit primus et commoda, quae inde in astronomiam provenire possunt, vulgavit. Habetur autem et alia observatio cum ingenti elogio ipsius Halleyi libro V. (VI.). In eodem lib. II. fit mentio de
4074. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quo videri possint, transeundo a stellis fixis et errantibus, quae appareant per noctem, ad Lunam, quae in fine lunationis apparet in aurora, ac deinde ad Solem. Et idcirco positum est illud Divae tenuata triformis cornua. Nam cornua in fine lunationis evadunt quotidie tenuiora, et tunc sub auroram Luna oritur. Porro stellae dispersae sunt ad distantias admodum diversas vel in spatio vacuo, vel in aura aetherea ita tenui, ut nullam motibus resistentiam pariat.
4075. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quia servant eandem ad sensum positionem ad se invicem. Olim est creditum eas servare omnino ejusmodi positionem. Verum detecti sunt per telescopia quidam satis exigui quarundam fixarum motus, qui nobis videntur exigui ob immanem distantiam, sed fortasse sunt satis magni. Adhuc tamen, cum sub sensum sine telescopiis non cadant, hic habentur pro nullis. Huc usque creditum est nullam haberi methodum ad computandam earum distantiam, cum crederetur nullam haberi ipsarum eam, quam astronomi parallaxim dicunt, ne ab orbe annuo quidem oriundam. At per hos ipsos
4076. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] annui subtendat in Sirio ipso angulum secundorum 15. Inde calculo inito invenitur distantia Sirii a nobis semidiametrorum orbis annui sive distantiarum Terrae a Sole 27502. Sed ut res multo adhuc certius constet, proposuit illud, ut in insula S. Helenae, occasione observandi transitum Veneris sub Sole, id etiam observetur, cum ibi ea fixa proxime ad zenith accedat, ubi exactissime definiuntur fixarum loca. Sirius tanto reliquis omnibus fixis lucidior, semper etiam propior est creditus. Habentur sane plurimae observationes aliarum fixarum, quae accedunt ad nostrum zenith, in quibus
4077. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] fortasse ultra omnes fixas nobis conspicuas in immensum, si mundi nomine appelletur aggregatum omnium rerum creatarum. Ineptus sane sit, qui cum suorum oculorum vi, vel etiam cum vi suae imaginationis terminet infinitae potentiae Divini opificis foecunditatem. Posset aggregatum totum rerum sub nostros sensus cadentium esse quaedam exigua particula, granulum quoddam arenulae respectu operis in immensum majoris a D. O. M. procreati, et adhuc nobis ita exiguis id ipsum immensum appareret.
4078. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] habet varium; jam enim progreditur in orientem, jam in occidentem redit. Sed hic e contrario in singulis conversionibus progressus est major regressu et idcirco promoventur apsides. Integram autem conversionem respectu principii Arietis absolvunt annis 8, diebus 309, horis 8, min. 20, nimirum sub finem anni noni, quod hic exprimitur. 45(44) Innuitur hic causa perturbationum Lunae, quae nimirum est gravitas generalis Newtoniana, quam appellant mutuam generalem
4079. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] est Sol, et recta ducta e Terra per ipsos evitat Solem. Possunt igitur tum apparere in Sole, sed plures sunt rationes, ob quas non possunt ipsis tribui eclipses illae vulgo cognitae, de quibus hic agimus, duae hic proferuntur: primo quidem, quod, si hi planetae transeant sub disco Solis, debeant ingredi ex parte ejus orientali et egredi ex occidentali, dum umbra in eclipsibus Solis e contrario incipit ex occidentali et desinit in orientali; secundo, quod ipsorum apparens discus est perquam exiguus respectu disci solaris, cujus idcirco non potest occulere nisi
4080. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] millibus partium. Quoniam autem tam Veneris quam Mercurii discus in Sole est exigua quaedam nigricans et rotunda macula, idcirco eam appellavi naevum. 9 Mercurius non tam raro ita sub Sole transit, ut in ejus disco apparere debeat. Id enim intra hoc saeculum habetur vicibus sexdecim. Plures autem ejusmodi transitus observavi ego, sed eos non nisi per telescopia videre licet ob exiguitatem disci apparentis, qui tantulam solaris disci partem occupat.
4081. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] observavi ego, sed eos non nisi per telescopia videre licet ob exiguitatem disci apparentis, qui tantulam solaris disci partem occupat. 10 Rarissimum est phaenomenum Veneris sub Sole. Id toto hoc millenario accidit vicibus tantummodo 13, ad alterum e nodis mense Decembri annorum 1161, 1396, 1631, 1639, 1874; ad alterum mense Junio annorum 1048, 1283, 1291, 1518, 1526, 1761, 1769, 1996; rarius quidem ad priorem nodum, quia tum Terra, sita in perihelio, est propior
4082. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in coelum directa circa annum 1610. Quem annum expressi per illud vix tempore ab illo bis ter septenos, centum numeramus et annos (nimirum 142, cum 2 x 3 x 7 sint 42). Nam hos ego versus conscripsi anno 1752 mense Octobri. De iis, quae pertinent ad hosce transitus Veneris sub Sole, plurima quidem dici possent scitu dignissima, sed ego hic proponam tantummodo nonnulla magis necessaria et quae facilius possint intelligi. Conjunctiones inferiores Veneris cum Sole, sive occursus Veneris ac Terrae in eadem coeli plaga respectu Solis, sunt admodum frequentes. Habentur
4083. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] observatoris. Qua de re iterum infra, ubi agemus de eclipsibus totalibus et annularibus. 21 Quae diximus huc usque, ostendunt posse Solem a Luna tegi atque id debere accidere sub conditione hac, ut Luna in novilunio sit simul proxima nodo alteri. Hic vero incipiunt jam proferri argumenta, quae positive evincant, revera ex interpositione Lunae oriri absolute Solis defectum. Primo quidem eo die, quo eclipsis Solis accidit, Luna nusquam apparet,
4084. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quae positive evincant, revera ex interpositione Lunae oriri absolute Solis defectum. Primo quidem eo die, quo eclipsis Solis accidit, Luna nusquam apparet, licet singulis diebus fiat integra coeli conversio adeoque omnia loca, in quibus Luna esse posset, veniant sub aspectum. Inde consequitur Lunam eo tempore respondere eidem parti zodiaci, cui respondet Sol. 22 Confirmatur idem ex eo, quod nunquam eclipses habeantur nisi in fine mensis
4085. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] cum Sole sive respondere eidem puncto eclipticae. Sed ad rem conficiendam oportet ostendere tunc ipsam carere latitudine satis magna, nimirum esse proximam nodo alteri. Id vero sequentibus argumentis evincitur. Primo quidem pridie ejus diei, quo habetur eclipsis, sub ipsam auroram observari poterit Luna jam admodum tenuis, ut et postridie in ipso vespertino crepusculo Luna conspicietur cornibus jam novatis. Si autem rite determinetur ejus locus in coelo, invenietur in utroque casu satis proxima eclipticae, sed cum binis latitudinibus contrariis: nimirum
4086. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 29 Directio motus hic consideratur. Et Luna et Sol, ut vidimus libro I, moventur in orientem, sed Luna celerius adeoque in noviluniis ipsum assequitur ex parte occidentis et in orientem transit. Umbra autem itidem, cum abit per medium Solem, progreditur sub Sole ab occidente in orientem. 30 Accedit hic celeritas. Luna cum diebus circiter 27 percurrat totum coelum, singulis diebus percurrit gradus circiter 13, Sol autem unum
4087. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] per dimidium gradum, et dimidii circiter gradus est diameter apparens Lunae. Quare Luna singulis horis accedit ad Solem ante conjunctionem vel recedit post ipsam circiter tanto spatio, quanta est ejus apparens diameter, quod hic exprimitur. Eadem vero est velocitas apparens illius nigri circuli sub Sole. Haec quidem crasso calculo hic proponuntur. Caeterum, et diameter apparens Lunae et velocitas ejus motus horarii visi e centro Terrae, et multo magis haec velocitas visa e superficie, et turbata per parallaxim, pro diversis ipsius Lunae positionibus diversa est,
4088. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] omnium abunde evincit Solis eclipsim oriri ab interpositione Lunae inter Solem et Terram, quod demonstrandum susceperamus. 32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit ad ea limbo orientali, qui
4089. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quod demonstrandum susceperamus. 32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit ad ea limbo orientali, qui praecedit in motu proprio Lunae (is enim fit in orientem et est celerior quovis alio motu astri
4090. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit ad ea limbo orientali, qui praecedit in motu proprio Lunae (is enim fit in orientem et est celerior quovis alio motu astri cujusvis). Limbus vero orientalis est obscurus ante plenilunium, et
4091. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ut prius. 2 In invocatione innuuntur eorum phaenomenorum causae. Illud lumen circa Solem, ostendetur infra, provenire ab atmosphaera Solis, quae concipitur ut Phoebi coma. Astra sub aspectum venirent semper, nisi nimia Solis luce obruerentur per diem; lumen solare reflexum ab aere circumjacentibus regionibus immitente, quibus eclipsis non est totalis, crepusculum parit in ipsa totali eclipsi. Nimia vis luminis a dimidio etiam Sole emissi ita tendit oculorum
4092. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] etiam gradum superante, licet mentionem faciant astronomi etiam tenuissimi annuli et vividissimi, qui sit concentricus Lunae, non Soli. Deinde in obscurioribus eclipsibus apparuit aliquando etiam quidam veluti rhombus procurrens in binas admodum longas velut cuspides hinc et inde a loco Solis sub zodiaco tenui lumine ut nebulae, vel illius, quam astronomi appellant viam lacteam, Graeci autem Galaxiam, quam poetae dicunt esse deorum viam pro Jove adeundo. Quae quidem omnia evanescunt, ubi primum exigua etiam solaris disci pars detegitur. Sole autem vel dimidio tantum detecto habetur
4093. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] sed methodo non ita parum diversa ab ea, quam hic exhibui et quae est multo aptior ad repraesentandam eclipsim Lunae naturalem. Infra verticem tubi cujuspiam superne aperti suspendatur circulus ex materia opaca ejus magnitudinis, ut spectata a fundo ejus diameter appareat sub angulo dimidii gradus; nimirum ut sit circiter ipsa diameter una e 114 partibus aequalibus distantiae ab ipso fundo. In eodem fundo collocetur alter tubulus insertus tubo priori et mobilis intra ipsum, qui inferne sit clausus et habeat foramen, cui applicari possit oculus et per ipsum
4094. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] adeo enormi ab oculo, uti est Luna, est ita tenuis, ut omnem sensum effugiat. Sunt usque ad Lunam circiter 60 semidiametri terrestres. Quorum singulae continent quamproxime pedes Parisienses 20.000.000, sive partes pollicum centesimas 24.000.000.000. In qua distantia una centesima apparet sub angulo minore duobus minutis quintis. Quae tenuitas, nisi vis luminis sit admodum ingens, sub sensum omnino non cadit, annulum autem nec ampliorem illum et languidiorem exhibere potest, qui in eclipsibus Solis apparet protensus ad distantiam etiam unius gradus, nec arctiorem et vividiorem,
4095. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ad Lunam circiter 60 semidiametri terrestres. Quorum singulae continent quamproxime pedes Parisienses 20.000.000, sive partes pollicum centesimas 24.000.000.000. In qua distantia una centesima apparet sub angulo minore duobus minutis quintis. Quae tenuitas, nisi vis luminis sit admodum ingens, sub sensum omnino non cadit, annulum autem nec ampliorem illum et languidiorem exhibere potest, qui in eclipsibus Solis apparet protensus ad distantiam etiam unius gradus, nec arctiorem et vividiorem, situm intra ipsum, qui adhuc sensibilem crassitudinem habere solet. Is annulus in eclipsi
4096. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] Quem limitem atmosphaera redderet valde confusum. Illuminarentur enim partes intermediae lumine reflexo ut in crepusculis, ob quod a nocte ad diem transiretur sensim. Apparent in Luna quotidie lucidissimae quorundam montium cuspides, radicibus et subjecta valle nigerrimis ita, ut nullo modo sub sensum cadant. Apud nos perquam exiguum, potissimum in ipso Solis ortu vel occasu est discrimen luminis in parte montis immediate illustrata a Sole et parte reliqua, quam illuminant radii ab atmosphaera reflexi.
4097. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] polos vis erit ad sensum nulla. Ea vi tota illa massa dissiparetur, nisi obstaret gravitas in Solem, major eadem vi, quae quidem cohibet massam ipsam. Sed ubi vis centrifuga est major, plus detrahitur de ipsa vi gravitatis adeoque pondus remanet majus prope polos quam sub aequatore. Quam ob causam ad habendum aequilibrium debet elevari magis sub ipso aequatore fluidum et ad polos deprimi, ut majore ipsius fluidi altitudine compensetur minor singularum partium vis. Inde totum illud fluidum acquirit formam sphaeroidis compressae sive lentis cujuspiam.
4098. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] dissiparetur, nisi obstaret gravitas in Solem, major eadem vi, quae quidem cohibet massam ipsam. Sed ubi vis centrifuga est major, plus detrahitur de ipsa vi gravitatis adeoque pondus remanet majus prope polos quam sub aequatore. Quam ob causam ad habendum aequilibrium debet elevari magis sub ipso aequatore fluidum et ad polos deprimi, ut majore ipsius fluidi altitudine compensetur minor singularum partium vis. Inde totum illud fluidum acquirit formam sphaeroidis compressae sive lentis cujuspiam. Ego hic unicam rationem exposui aequilibrii sublati, majorem
4099. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] et ad polos deprimi, ut majore ipsius fluidi altitudine compensetur minor singularum partium vis. Inde totum illud fluidum acquirit formam sphaeroidis compressae sive lentis cujuspiam. Ego hic unicam rationem exposui aequilibrii sublati, majorem nimirum vim centrifugam sub aequatore quam prope polos. Sed habetur et altera, quod nimirum vis centrifuga sub aequatore directe opponitur gravitati, in reliquis locis eo obliquius, quo magis acceditur ad polum. Nam ipsius aequatoris centrum est in ipso centro sphaerae, ad quod gravitas dirigitur, reliquorum autem
4100. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] partium vis. Inde totum illud fluidum acquirit formam sphaeroidis compressae sive lentis cujuspiam. Ego hic unicam rationem exposui aequilibrii sublati, majorem nimirum vim centrifugam sub aequatore quam prope polos. Sed habetur et altera, quod nimirum vis centrifuga sub aequatore directe opponitur gravitati, in reliquis locis eo obliquius, quo magis acceditur ad polum. Nam ipsius aequatoris centrum est in ipso centro sphaerae, ad quod gravitas dirigitur, reliquorum autem circulorum in puncto axis eo remotiore a centro sphaerae, quo magis ad polum
4101. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] acceditur. 27 Jam vero ejusmodi lens si aspiceretur oculo collocato in ejus axe, appareret circularis, ut patet. At cum obvertat nobis dorsum illud protuberans, debet apparere sub forma cujusdam veluti rhombi, oblonga nimirum, binis velut cuspidibus vel aciebus procurrentibus hinc et inde a medio in partes oppositas. En igitur, unde oriatur rhombus lucidus hinc et inde a Sole visus aliquando, nimirum in eclipsibus, in quibus minus luminis superest et obscuritas habetur
4102. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] nisi clamore maximo, vociferantem. Et haec ipsa est causa, ut infra videbimus, cur stellas etiam interdiu videre non possimus. 29 Ante Solis ortum et post Solis occasum apparent sub zodiaco extremae partes ejus lucidi rhombi certis temporibus, quibus nimirum ante matutinum vel post vespertinum crepusculum ea zodiaci pars, ad quam ejusmodi materia pertingit, extat satis elevata supra horizontem, ut crassiores vapores horizonti ipsi proximos effugiat. Ad id requiruntur
4103. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] sit parum obliqua ad horizontem. Notum est enim apud astronomos aliam esse aliarum zodiaci partium inclinationem ad horizontem. Porro id accidit in hac boreali zona temperata mane per autumnum et vespere verno tempore, et iis temporibus potissimum solet id phaenomenum observari. Quod quidem sub zona torrida, in qua zodiacus nunquam multum inclinatur ad horizontem, observari solet per totum annum tum, cum satis longe ipsa lux protenditur a Sole. Cum hoc lumen videamus sub zodiaco hinc et inde a Sole, quotiescunque dies vel satis vividum crepusculum non sint
4104. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] verno tempore, et iis temporibus potissimum solet id phaenomenum observari. Quod quidem sub zona torrida, in qua zodiacus nunquam multum inclinatur ad horizontem, observari solet per totum annum tum, cum satis longe ipsa lux protenditur a Sole. Cum hoc lumen videamus sub zodiaco hinc et inde a Sole, quotiescunque dies vel satis vividum crepusculum non sint impedimento, patet debere itidem videri in ea eclipsi Solis, in qua minus a circumjacente atmosphaera adhuc Solem vidente reflectatur.
4105. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quod appellamus il violino. Cujus naturam et usum conatus sum hisce versibus exprimere. Lyram autem ipsam habebat singularem et perfectissimam. At multo adhuc majori erat laudi egregio juveni ingenium summum optimis excultum studiis. In Bononiensi academia astronomiae sub Eustachio Manfredio, celeberrimo viro, operam dederat in ipsa adolescentia cum tanto progressu, ut ejus honorificentissimam mentionem fecerit Manfredius ipse in praefatione suarum Ephemeridum. Inde Romam delatus mihique aetate suppar amicitiam mecum iniit, quam deinde perpetuo et illaesam
4106. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] cum tanto progressu, ut ejus honorificentissimam mentionem fecerit Manfredius ipse in praefatione suarum Ephemeridum. Inde Romam delatus mihique aetate suppar amicitiam mecum iniit, quam deinde perpetuo et illaesam servavimus et vigentem, servaturi perennem imposterum. Transitum Mercurii sub Sole observavit mecum anno 1736, de quo ego jam tum dissertationem edidi. In ea observatione ego excipiebam imaginem Solis transmissam per telescopium in tabella contra ipsum ita aptata, ut et imago illa ipsa cum circulo ibi descripto et umbra verticalis lineae cum certa ejus circuli
4107. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] est distractio radiorum, quorum alii refringuntur magis, alii minus. Et primo quidem loco fuse admodum pertractantur, quae pertinent ad primum caput. Ostenditur primo loco atmosphaeram terrestrem esse plenam vaporibus etiam tum, cum coelum apparet serenum. Vapores ii sub aspectum cadunt, ubi coelum obruitur nubibus. At accidit nonnunquam, ut flante Austro et coelo obducto nubibus densissimis repente incipiat flare Boreas ac nubes ipsae citissime attenuentur et evanescant ex oculis, quin alio abeant. Saepissime accidit, ut videamus in medio sereno coelo nubes
4108. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] non permitteret, assedi ad angulum foedissimae longioris mensae, ad cujus caput plures rustici comessantes et compotantes assederant. Et ex impetu quodam ac animi aegritudine priores centum circiter versus effudi ac ibidem conscripsi. Reliquum episodium partim in itinere inter redeundum in Urbem sub vesperam, partim domi ante quam irem cubitum, perfeci et primo mane nitide exscriptum detuli totum ad cardinalem Valentium, primum pontificis administrum. De quo ibi expeditionis nimirum meae et auctore primo et fautore perpetuo, ut et de ipso summo pontifice, adeo honorifica mentio
4109. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] tres circiter menses. Quae quidem exposui in opere toties nominato De expeditione litteraria, opusculo I. Atque inde huc transferam, quae habentur num. 102, 103, 105. (La version de ce texte est prise de la traduction imprimée à Paris l'an 1770, chez la veuve Tilliard). Sub finem Januarii mensis anni 1751 ad Tiberis ostium missi sumus, ubi in postrema exundatione Tibris praecedenti mense repagula omnia labefactaverat, quibus in ipso ingressu in Tyrrhenum mare coercetur, ut naves, velocitate fundum excavante, et aggestas a mari arenas dimovente possit excipere.
4110. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] Romano Litteratorum diario. 8 Newtono itidem debetur theoria figurae Telluris ad polos compressae et elevatae ad aequatorem. Ubi Richerus anno 1672 deprehendit gravitatis vim minorem sub aequatore quam versus polos, Hugenius et Newtonus deduxerunt inde compressionem figurae Telluris ad polos, et figuram determinarunt debitam vi centrifugae ortae a rotatione diurna. Sed Hugenius solvit problema pro casu gravitatis constantis et directae ad unicum centrum, in quo id problema
4111. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] rubei, adeoque in lumine transmisso habentur 990 rubei et 900 violacei. Ibi ratio violaceorum ad rubeos est 10 ad 1, hic ratio rubeorum ad violaceos 11 ad 10. Quamobrem ibi quamplurimum praevalent violacei, hic rubei parum praevalent. At Sole sito in horizonte et multo magis eodem demerso alte sub horizontem, reflexis jam 990 violaceis et 900 rubeis, remanebunt violacei 10, rubei 100 in lumine reflexo, quod incurrit in nubes, quas cernimus in crepusculo vespertino vel aurora. Et idcirco iis potissimum temporibus nubes ipsae, quae reflectunt omne radiorum incidentium genus, nobis
4112. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] Actaeonis fabula est itidem notissima. Qui cum Dianam imprudens in antro
nudam vidisset, in quod inter venandum secesserat, ab ea in cervum conversus a
suis ipsius canibus laceratus et suorum telis confixus interiit. Quam omnem fabulam elegantissime persequitur Ovid. Metam. lib.
Bibliographia locorum inventorumBošković, Ruđer (1711-1787) [1761], De solis ac lunae defectibus, versio electronica (), 5828 versus, 91294 verborum, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [word count] [boskovicrdsld].
First 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.