Your search found 6631 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 3918-4169:

vincula sint societatum, quae jura Populorum, quae Civitatum instituta, facile cognoscet, et ad exprimendam in Republica imitandamque Mundi gubernationem sentiet mirificos impetus. Cumque Dei ipsius amplam atque excellentem notitiam formamque effinxerit, et perviderit naturam Animorum nostrorum, tum et Religionem caeremoniis optime vallatam tuebitur, modumque rerum agendarum atque humanae libertatis usum sapientissimis decretis statuet ac definiet. Haec mihi saepius mecum cogitanti permulta ex vetustissimis repetita temporibus exempla sese animo offerebant, quae sententiam

indignum Tu ipse Judex optimus existimes; quod profecto facies, si non rem, sed studium voluntatemque meam pro humanitate tua consideres. Ille sane, quantum in me virium facultatisque fuit, renovata opera mihi enitendum esse censui, ut emendatior quam ante et venustior procederet: Novis praeterea tum rationum tum experimentorum accessionibus auctum esse volui. Quemadmodum enim Imperii sui fines magis profert Philosophia, atque excrescit ipsa quotidie, sic et Libri hujus pomoeria, ut ita dicam, dilatrare mihi fas esse non dubitavi. Sed qualiscumque is est, maximum illi certe a tuo

ipse Judex optimus existimes; quod profecto facies, si non rem, sed studium voluntatemque meam pro humanitate tua consideres. Ille sane, quantum in me virium facultatisque fuit, renovata opera mihi enitendum esse censui, ut emendatior quam ante et venustior procederet: Novis praeterea tum rationum tum experimentorum accessionibus auctum esse volui. Quemadmodum enim Imperii sui fines magis profert Philosophia, atque excrescit ipsa quotidie, sic et Libri hujus pomoeria, ut ita dicam, dilatrare mihi fas esse non dubitavi. Sed qualiscumque is est, maximum illi certe a tuo Nomine decus

proinde ea studia, queis alitur animus, cito fastidimus ac repudiamus, nisi suavitate aliqua noster hic levetur atque imminuatur labor. Quapropter probanda mihi videtur veterum Philosophorum ratio, qui in Academiis ac lyceis satis ornate eleganterque disserendo ad audiendum excitabant homines tum loci tum sermonis jucunditate. Hujusmodi instituto si stetissent ii, qui mox eas disciplinas professi sunt, minus inculta fortasse tandiu ea studia jacuissent: nosti enim, qualem iis speciem plerique quam asperam adhibuerint; et, quasi ea, quae ipsi traderent, per se satis essent

ea studia, queis alitur animus, cito fastidimus ac repudiamus, nisi suavitate aliqua noster hic levetur atque imminuatur labor. Quapropter probanda mihi videtur veterum Philosophorum ratio, qui in Academiis ac lyceis satis ornate eleganterque disserendo ad audiendum excitabant homines tum loci tum sermonis jucunditate. Hujusmodi instituto si stetissent ii, qui mox eas disciplinas professi sunt, minus inculta fortasse tandiu ea studia jacuissent: nosti enim, qualem iis speciem plerique quam asperam adhibuerint; et, quasi ea, quae ipsi traderent, per se satis essent ampla

studiorum, atque e situ ac squalore in claritatem atque lucem has optimas disciplinas eduxit. Cujus quidem rei laudem nunquam tantopere percipio, quam cum Philosophiae statum, qualis ante illum fuerit, recordor. Quae enim fuit ab iis, qui tum temporis eam professi sunt, ratio adhibita in hac rerum universitate consideranda atque investiganda Natura? An Experientiam, qua maxime res geri potuit, excoluerunt? At nefas (opinor) putaverunt religiosi homines tentare atque scrutari Naturam; proinde experimentis omnino pepercerunt. In

disciplinis operam dabant: quin, ut fatetur ipse illi iidem auctores ei fuerunt, ut hanc sibi conscribendae versibus Philosophiae provinciam sumeret. A versu 72. ad versum 106. totius Operis Argumentum breviter proponit; et Cartesium, cujus rationes sequitur, laudat. Tum rem ipsam aggresius, antequam aliquid certi in Philosophia statuatur, de rebus omnibus dubitationem instituit: ut ita Mentem ab erroribus et praejudicatis opinionibus, quae vel ob aetatis imbecillitatem vel ob temeritatem in judicando atque alia hujusmodi obrepserunt, purgemus. Mox

Planetis suos esse posse Satellites, imo et fixis Sideribus suos Planetas suspicatur. Postremo Terrae, praeter motum quo circa Solem agitur, inesse etiam alterum, quo ipsa circa se vertitur; illo Annum, hoc Diem fieri. A vers. 783. varias lucus et figurae mutitiones in Luna explicat. Tum ut Lunae et Solis defectus demonstret, annuum Terrae circa Solem motae cursum per duodecim Eclipticae signa describit. Orbem, quem Luna suo motu conficit, ab Eclipticae via variae hinc atque inde declinare ostendit, proinde ab hoc orbe Eclipticam intersecari in duobus punctis, qui vocantur

1085. ex diurno Terrae in Ortum motu Sidera converti in Occasum nobis apparere: Martem viciniorem interdum remotiorem: Venerem quoque et Mercurium nunc citeriorem, nunc ulteriorem esse. His subjungitur directionum stationum et regressionum Planetarum ad vers. 1157. explicatio. Tum non obstare diurno Terrae motui lapsus corporum deorsum recta, ut apparet, cadentium, neque ejusdem motui annuo officere Siderum inerratium inter se et respectu Terrae non mutatos situs ostenditur. Versibus, qui a 1237. sequuntur, descriptiones Siderum fixorum continentur. Hoc loca

illam rotundam esse, et ex ejus umbra in disco Lunae, cum haec deficit, observata, et ex siderum elevatione et depressione pro vario regionum situ, et ex aliis hujusmodi argumentis pronunciat. Non decernit vero, an sphaerica prorsus sit, an ad sphaeroidis potius longae vel latae figuram accedat. Tum Terrae in quinque Zonas divisionem peragit: inter Perioecos Antoecos et Antipodas diserimina explicat. Demum a vers. 1575. Terrae totius partitionem, et regionum ac marium descriptionem ad finem usque persequitur.

axem, cum in gyrum moveantur, majorem vim a medio Vortice recedendi habent; cum in gyrum moveantur, majorem vim a medio Vortice recedent habent; non recedunt tamen, cum superiores semper impedimento sint in ferioribus: in quo particularum effugere contendentium nisu naturam lucis ait esse positam. Tum a Vers. 210. declarat unius Vorticis polum contigui Vorticis Eclipticae obversum esse; proinde primi Elementi materies elabens (potest enim ea per sphaerularum intervalia exitus sibi viam reperire) per unius Eclipticam in alterius polos influit. Ea, ubi per polum utrumque largius

prementibus. Gravitatem corporibus minorem sub Aequatore, quam sub Polis esse a celeriori in his, in illo tardiori Pendulorum motu deprehendi ait; idque ea de causa fieri, quod sub Aequatore major terrestrium corporum ex diurna Terrae conversione motus plus gravitatis detrahat, quam sub Polis. Tum a vers. 1077. cur corpora alia aquis innatent, alia iis submergantur, demonstrat; et motus piscium sursum deorsumque explicat. Corpora tantum sub aquis amittere ponderis, ait, quantum par aquae moles habet gravitatis: hinc diversam in variis liquoribus gravitatem itemque in solidis

ad versum 1615. persequitur. Jam ex supra constitutis principiis manant variae corporum affectiones: Calor ex perturbata particularum corporis, quas primi vis Elementi commovit, agitatione proficiscitur; contra frigus vel a quiete particularum vel ab earum recto motu repetendum est. Tum a versu 1741. unde corpora alia humida et liquentia sint, alia dura, quaedam vero pellucida, quaedam opaca fuse declarat. Postremo corpora a corporibus non alio docet differre, quam diversa partium, quibus componuntur, dispositione. Sub finem digrediens Metalla in praeposteros usus

Protinus, ut aquae aeris et ignis, de quibus hoc libro acturus est, utilitates commemoravit, singillatim eorum naturam explicare a Ver. 84. aggreditur. Aquam igitur docet laevibus oblongis ac flexibilibus particulis constare; proinde facile fluere, et madefacere corpora, et in vapores resolvi, tum in planitiem se componere, et aeque undique librari. Porro a vers. 180. cur Maris aquae salibus corrupta sit, inquirit; et cur eadem fluat ac refluat, hanc affert explicationem: ut in fluminum alveis, ubi a pontium mole coarctantur, undae celerius effluunt; sic in Terrae Vortice, ubi

Elementi motu corporum particulas dissolventis et abripientis: facile porro explicatur, cur affusa aqua Calx farveat, et cur silex chalybe et ligna lignis percussa scintillas emittant. Fraeterea Ignem a Solis radiis vitrea lente aut speculo concavo collectis excitari asserit. Tum a Vers. 1401. Pulveris pyrii compositionem ejusque, cum accenditur, vires persequitur. Ab hoc propter similitudinem pertransit ad Tonitru Fulguris et Fulminis causas exquirendas, in quibus ad Vers. 1538. immoratur. Haec excipit Ignium, quos vocant Fatuos, atque hujusmodi

in rebus omnibus, quas condidit, eluceat, atque animo conspici a nobis possit, nihil tamen ait magis, quam Hominem claram atque expressam ejus imaginem exhibere. Toto itaque hoc libro Hominis naturam consideraturus jam ab ejus generatione atque exortu incipit: idque a vers. 65. ad 116. Tum Animam in cerebro locat, unde per totum corpus nervorum propagines diffunduntur, per quos ipsa corpus impellit ac movet, et externarum rerum admonetur. Accedunt et spiritus, quos Animales vocant, qui de purgatiori sanguine effecti totum corpus pervadunt celeriter, ac mobilitant, rerumque

describit. Ad sensus delapsus a vers. 520. ad vers. 621. disputat, nobis eos a Natura datos esse non ad veritates rerum cognoscendas, sed ad tuendum conservandumque corpus (facile enim et compendiaria quadam via de rebus, quae vel obesse vel prodesse possint, nos admonent). Tum de iis seorsum acturus, primo Tactum, qui per totum corpus diffunditur, progigni docet in extima cute, a qua motus per nervos ad ipsius Animae sedem defertur. Affert hoc loco doloris et voluptatis discrimen, et hujusmodi alia. A vers. 704. ad 748. Gustum praecipue in linguae fibris

eodem frequentiore acutiorem; ex utroque autem convenienter inter se permixo fieri Harmoniam; ubi et rationem reddit, cur de duabus chordis aequalibus et aeque tensis, percussa altera, altera pariter exultet, et sonum edat. Tum observari docet sonum, sive tenuior sit sive fortior, sive feratur fecundis sive adversis ventis, aequali semper tempore per aequale prope spatium propagari, et velocitatem ejus vix quidquam progrediendo imminui: Hinc ad eorum corporum, quae sonum pariter cum fulgore reddunt, cognoscendam a

naturam explicaturus a vers. 1098. varias lucis affectiones considerat; cujusmodi est ejus reflexio et refractio. Ob refractionis radiorum rationem et remus sub undis videtur fractus, et sidera suos exortus anticipare, obitusque postponere; neque illa eo, quo apparent, loci revera sunt: tum convexis transmissi radii vitris colliguntur, concavis disperguntur. Per reflexionem vero res in speculo repraesentantur, in eoque tantum ultra, quantum sunt citra, videntur. Inde quoque oriuntur Colores: candida apparent enim corpora, quae omnes in omnem partem radios reflectunt; nigra contra,

id plene assequi, in eoque acquiescere non valemus: interim tamen relicta nobis hic est quaedam etsi non perfecta Beatitudo, quae in fana mente ac tranquilla sita est. His latius explicatis, nostrorum Actuum, quos ad ultimum Finem dirigere nos oportet, naturam ad vers. 572. considerat; tum Regulam, ac normam, ad quam eos componere debemus, ait esse aeternam supremae Rationis Legem, a qua Naturae Lex manavit: praecipuum hujus Legis scitum esse, ut Deum ipsum amemus, eique omnia referamus: Ab hujusmodi praescripto recedere plerosque, qui decepti sensibus inhaerescunt, ac fruuntur

possint, agens contra Stoicos disputat, qui omnes Affectus esse malos afferebant, animi proinde morbos appellabant. Porro Virtutis definitionem, ejusque partitionem in Prudentiam, Justitiam, Fortitudinem, et Temperantiam tradit; et sejunctim singulas ad vers. 1988. fusius describit. Tum ut Virtutibus ait honcitari animos atque ornari, ita foedari contra ac corrumpi vitiis, idque fieri cum a Deo aversi ad creatas res convertimur: peccata non esse paria: ea ab errore mentis proficisci: cum enim

72   Et jam, docta Cohors, tibi protinus ipse, quod instat,
73  Cunctarum incipiam rationem evolvere rerum,
74  Principio inquirens, quae sensu et mente videntur
75  Esse in Natura, num sint? tum quodque quid extet?
76  Quid Deus, atque Animus, quid Corpora? Et unde coorta
77  Et quibus a causis, et qua ratione? vacantes
78  Tu tamen his adhibe dictis aures animumque;
79  Dum

quae se debere fatetur,
135  Multa ex argento confecta numismata, quorum
136  Si non pauca minus vel pendere, deteriori
137  Vel retegas longe, quam par, constare metallo,
138  Plurima tum ex cumulo quamvis sincera rearis,
139  Non tamen ante tibi recipis, quam singula libres,
140  Singula quam pura teneas conflata metallo.
141  In nummis igitur si legem hanc exigis aequam;

152  Nil didicisse potest, qui non prius omne, quod intra est,
153  Excutiat falsum. Jam mentem adverte sagacem.

154   Principio rerum species, quas hausimus alte
155  Tum, cum prima novis aetas fuit et rationis
156  Indiga mens, longe ex animo posuisse necesse est.
157  Tunc etenim, ut quaevis male firmo per loca gressu
158  Repsimus instabiles, et humum plerumque petentes,

aer.
175  Inde sit, ut lucem temere, et cum luce colorem
176  Rebus inesse putemus, et auras esse sonantes,
177  Et gelidam glaciem, flammisque vigere calorem
178  Assimilem nostro, quem tum manus excita sentit:
179  Praedita mollitie quoque vellera, praedita multa
180  Marmora duritie: velut idem sensus inesset
181  Illis, qui nobis, ope quorum cominus ipsi
182  Talia

te
274  Jam piget, et quereris longum promissa morari.
275  Sed patere, adjiciam quoque pauca e pluribus, addi
276  Quae possunt, dictis penitus tua tota fides sit
277  Ut conrasa meis; tum dein ad caetera pergam
278  Laetior ingenuo concinnans omnia versu.

279   Dic porro, mea si causando docta refellis,
280  Unde fit, ut, veteri nostraque aetate

existere sese:
426  Scit quoque, quod variis, dum semper cogitat extans,
427  Cogitet ipsa modis: modo vult, modo velle recusat;
428  Contemplatur item meditans; incognita quaerit;
429  Tum super addubitat; vix multo pauca labore
430  Detegit ignorans infinitum omne, quod ultra est;
431  Et se plura quidem notis nescire fatetur:
432  Multaque

Uno, quod Summum et Supremum diximus esse:
498  Nam, quod Supremum est et Summum, excellere debet
499  Longe alios supra, quod non nisi convenit Uni.
500  Tum, si plura forent paria haec, quae Summa vocamus,
501  Diversa inter se natura disque gregata,
502  Distarent aliquo; nam quod foret alterum, id alterum
503  Haud foret omnino: quare consistere neutrum

alta per otia Tempus:
547  Tempus enim fit, ubi quid nos mutarier ipsis
548  Cernimus in rebus: transactum dicimus esse,
549  Quod fuit ante, nec est in re, quae mobilis extat;
550  Ac tum deinde, quod instat, in illud prospicientes,
551  Est nec adhuc in re, venturum nominitamus.
552  Scilicet intra nos tum percipiamus oportet
553  Notitias aliis alias succedere: tempus

549  Quod fuit ante, nec est in re, quae mobilis extat;
550  Ac tum deinde, quod instat, in illud prospicientes,
551  Est nec adhuc in re, venturum nominitamus.
552  Scilicet intra nos tum percipiamus oportet
553  Notitias aliis alias succedere: tempus
554  Novimus hinc; prima hinc ejus mensura fluentis.
555  At, quoniam, ut supra docui, immutabile Summum est,
556  Nec

660  Et latum pariter constat: neque fingere possum
661  Illius usque adeo minimum extremumque, quod ullas
662  Non habeat partes, quarum altera non sit ad ortum,
663  Non sit ad occasum versa altera, tum quibus imam
664  Respiciat terram, et quibus aurea caeli.
665  Tactu id saepe licet, quodcumque est, sensisicisque
666  Usurpare oculis nequeam; tamen usque necesse est
667  Partibus

687  Hac ratione animum pariter sensumque movere.
688  Corpora sunt igitur, quae nos extensa vocamus,
689  Et vere existunt in rebus, certaque constant.

690   Tum, quando sensu semper constante vigemus
691  Res circa, rerum si nil existeret harum,
692  Et nos perpetuo proin tota denique vita
693  Erraremus eas revera extare putantes,

quid extra
726  Collibuit; motu illius quaecumque movemur
727  In loca; at immoto pariter consistimus illo;
728  Illo oculos tuimur circum reserante; per aures
729  Illus audimus voces; tum mollia quaeque,
730  Duraque item, sicccas glebas, frigentia saxa,
731  Humoremque liquentem opera contingimus ejus;
732  Et sentimus item per nares ejus odorem;
733  Ut demum

formam coalescere in unam
915  Convenienter et inter se connexa ligari
916  Per se fortuitis potuissent motibus unquam,
917  Ni Chaos hoc ingens atque haec variantia rerum
918  Suprema tum primum a Mente diremta fuisset
919  Formarum aeterna ratione et lege suarum.
920  Nec sic diversae possint res continuato
921  Ordine temporibus certis spatiisque moveri,

his quaerenda videntur
1203  Rebus, uti penitus, quod dico, agnoscere possis.
1204  Quaeris, materno num clausus cogitet insana
1205  In gremio, aetheriis aut nuper redditus oris.
1206  Tum porro, quanam fieri queat id ratione,
1207  Ut nostri, et quod tum, vere si cogitat infans,
1208  Mente volutatum est, nunquam meminisse queamus.

1209   Ut primum in

possis.
1204  Quaeris, materno num clausus cogitet insana
1205  In gremio, aetheriis aut nuper redditus oris.
1206  Tum porro, quanam fieri queat id ratione,
1207  Ut nostri, et quod tum, vere si cogitat infans,
1208  Mente volutatum est, nunquam meminisse queamus.

1209   Ut primum in parvos dispôsti corporis artus
1210  Vis Animae ingressa est, subito

Interdumque vacare sibi nequit. Humida mollis
1220  Porro materies vestigia nulla cerebri
1221  Pressa tenere valet, velut undae inscripta fluenti:
1222  Proin nostri rerumque, in parvo corpore quas tum
1223  Gessimus insantes, nunquam meminisse valemus,
1224  Atque illis vere sine mente videmur in annis.
1225  Est etiam Mens saepe Virum quoque florida ut intus
1226  Evanescere, et

sensusque fuisse.
1231  Id fit, ubi rerum multarum copia multa
1232  Multimodis animo simul obversatur oberrans,
1233  Atque levi quaevis impellit tenuiter ictu;
1234  Quamque nequit tum Mens proprio cognoscere sensu
1235  Pro numero ingenti; neque menti singula praebent
1236  Distinctam effigiem, possint advertere ut illam;
1237  Sed confusa videns simul omnia cernere sese

1236  Distinctam effigiem, possint advertere ut illam;
1237  Sed confusa videns simul omnia cernere sese
1238  Nil putat, atque ideo velut evanescit, abitque,
1239  Ut queat intra se nil tum volvisse videri.
1240  Quapropter ratio est haec semper vera, quod omni
1241  Tempore, quo Mens est in rebus, cogitet: et ni
1242  Cogitet, existens nulla ratione videri

1272   Non igitur, vivum corpus quia desint esse,
1273  Aeternos nec tale potest durare per annos,
1274  Mens, erit, ut pariter finito tempore constet,
1275  Et longo extingui tum demum debeat aevo.

1276   Praeterea mors est, seu cum revoluta perit res
1277  In nihilum penitusque a nulla parte superstes;
1278  Seu cum disjunctis inter se disque

1338  Re sibi, cui lucro est Animam quoque morte resolvi,
1339  Nullus erit, qui non Naturam vociferari
1340  Audiat intus, uti, cum avulsa a corpore fatis
1341  Mens erit, aeternum tum debeat ipsa manere.
1342  Nec potuisset idem tacite omnibus insinuare
1343  Usque sibi concors Natura, errore nisi omni,
1344  Nimirum quod nos semper docet illa, careret.

1423  Tantum corporea a natura educier illos
1424  Est opus, ut fierent Anima quoque sponte sine ulla.
1425  Haud Animae est igitur quidquam, dum talia fiunt,
1426  Quamvis ipsa velit tum crura manusve movere
1427  Aut oculos; a se quia non haec mutua pendent,
1428  Sed simul existunt tantum, recteque vicissim
1429  Respondent. Facile id fuit Olli, quem penes omnis

1459  Permutari, et eundem in ea servare vigorem:
1460  Seu probat ille etiam, haec magni cur machina mundi
1461  Non melior, quam fit, queat esse; educere Numen
1462  Nempe aliam si tum potuisset, pulchrior ista
1463  Quae foret, hanc ipsam, abjecta meliore, quid esset,
1464  Cur legeret? neque enim Ratio secus ulla videtur
1465  Esse, ut sufficiat: metiri hac omnia debent,

1464  Cur legeret? neque enim Ratio secus ulla videtur
1465  Esse, ut sufficiat: metiri hac omnia debent,
1466  Haec illi ad Verum via, et hinc certissima rerum
1467  Argumenta petit; reddi hac tum denique retur
1468  Pervia quaeque suae divina humanaque menti, et
1469  Quaecumque in mundo constant, quaecumque vel extra.

1470   Sed jam digressum paulum in mea

minaci
1487  Turbine si dudum quassata et fluctibus atris
1488  Hiscat aquas sorbens, seu cursu naufraga caecas
1489  Indicat in Syrtes, scopuloque haerescat acuto:
1490  Experietur enim tum sensum Natua doloris
1491  Illi dissimilem, proprium cum vulnere corpus
1492  Perculsum est, et sanguis aperto exundat hiatu.

1493   Praeterea quoque scire licet,

1525  Magnopere intendas animum, nil cernere eorum,
1526  Quae posita ante oculos tibi erunt, nil tangere circum,
1527  Non audire leves sonitus non murmura vulgi,
1528  Denique nil tibi tum sentire videberis, aures
1529  Quamvis excipiant sonitus, rerumque coloret
1530  Lux oculos, manibus quamvis obstantia tangas,
1531  Idcirco quia non illis est percita rebus

non possit âpisci
1547  Illum, ubi summa Boni ratio est, quod oportet amare.
1548  His contraria item rationem propter eandem
1549  Debes, non possit quod non odisse, fateri:
1550  Nam tum summa mali ratio est, cum distat ab omni
1551  Quid penitus regione Boni, summeque remotum est.
1552  At quod se mediis interserit intervallis
1553  Hinc atque hinc, neque sic rationes oppositorum

1581  Sit natura sibi per se manifesta; neque ullis,
1582  Quam sibi sit, praesens magis et magis intima rebus
1583  Esse potest; ideo specierum hic corporearum
1584  Non eget auxilio: tum porro novit et illa,
1585  Quorum in se formas habet, e quibus omnis aperte
1586  Notitia exorta est; atque hac ab origine rebus
1587  Nomina dat, quae si numeris atque ordine constent,

ipsa sua sic a ratione rebelles
1661  Corporeos motus, neque iis dominetur ut ante.

1662   Scilicet antiquae luimus contagia culpae.
1663  Primorum hoc Hominum tum mundi in origine crimen
1664  Heu! fuit, unde omnes nativo corpore creti
1665  Nascimur. Hi sortem vitae tenuere beatam,
1666  Integra adhuc dum nostra fuit natura sub ortu.

vitabat libera nisu
1678  Usque adeo, nil ut plagis aut ictibus ullis
1679  Divinae posset vel paulum Lucis ab haustu
1680  Lucis inocciduae turbatam avertere Mentem.
1681  Propterea tum plena fuit Pax plenaque Pacis
1682  Gaudia; Seditio Discordia Bella Tumultus
1683  Tum neque nomina erant neque in ullis cognita rebus.
1684  Felices! donec, scelus o! tetigere proterva

vel paulum Lucis ab haustu
1680  Lucis inocciduae turbatam avertere Mentem.
1681  Propterea tum plena fuit Pax plenaque Pacis
1682  Gaudia; Seditio Discordia Bella Tumultus
1683  Tum neque nomina erant neque in ullis cognita rebus.
1684  Felices! donec, scelus o! tetigere proterva
1685  Poma manu, Pater ex omni quae veris honore,
1686  Scilicet ut possent aliqua parere, vetabat

1688  Perpetuum corrupta omnis Natura, suoque
1689  Concidit e decore: hinc prorsus versa omnia retro
1690  Ilicet, omnia mutata confusa figura.
1691  Tum primum Mens corporeo se carcere sensit
1692  Invitam includi, nec jam dominarier intus
1693  Omni Reginam imperio, velut ante, potentem;
1694  Erepta prope sed jam libertate triumpho

belli, seu pace vacantes.
22  Nam cum suspicimus rutilantia sidere multo
23  Templa super Solisque vias Lunamque meantem,
24  Et venit in mentem causarum atque ordinis hujus,
25  Omnia tum, vulgus plausu quaecumque secundo
26  Excipit, evictos Populos diffusa per Orbem
27  Imperia et regum vires titulosque Potentum
28  Marmoreas etiam moles laqueataque tecta,
29  Haec,

65  Namque eadem ejusdem mensura est materiaï.
66  Id tibi ut exemplo confirmem; spongia multa
67  Plena tumescat aqua; quamvis majoribus illa
68  Extendi tum forte locis videatur eo, quod
69  Lympha recepta intus juncta intervalla relaxat;
70  At praeter spatium, liquido quod corpore lympha
71  Obtinet, extendi paribus loca, ut ante, videbis,

videmus.
79  Quod magis ut liquidum fiat, facilisque sequatur
80  Haec mea dicta fides, rem sic ostendere pergam
81  Exemplo lapidis: fac, ut illi mente rigorem
82  Demas; corpus erit tum molle, ut mollia multa
83  Corpora sunt: ullo porro sine finge colore;
84  Corpus adhuc remanebit, ut undae corpus et aër:
85  Dehinc sine pondere eum demta gravitate recense;

multa
83  Corpora sunt: ullo porro sine finge colore;
84  Corpus adhuc remanebit, ut undae corpus et aër:
85  Dehinc sine pondere eum demta gravitate recense;
86  Corporeamne minus tum, quam levis ignis, habebit
87  Naturam? frigus quoque tolle, et tolle calorem,
88  Atque alia e genere hoc, sine queis permulta videmus
89  Mutata haudquaquam natura corpora dici.

nusquam reperitur inane.
101  Neve putes clausum vas omni corpore posse
102  Intus inaniri spatio tamen intercepto;
103  Nam si, quidquid id est, inter latera intima tollas,
104  Nil tum proinde, quod intersit, superare necesse est,
105  Propterea spatio quoque, quod fuit ante, vacabit.
106  Quapropter laterum coëuntes undique costae
107  Jungentur, quoniam medium nihil esse videtur.

153   Nonne, quod extensum est, (ut corporis esse probavi
154  Jam tibi naturam) ratio cujusque receptat
155  Posse suas scindi in partes, quas debet habere?
156  Tum quoque eas partes, longe tenuissima quamvis
157  Corpora sint, quis posse secari in bina negabit?
158  Inde alias aliasque pari ratione videbis
159  Frangi posse; etenim mediae pars partis habebit

175  Mole perexigua) tam longum ducere possunt
176  In filum Artifices tenuando, ut denique passus
177  Plus quam centum aequet, stadio et prope congruat uni:
178  Conspicuaeque in eo quot erunt, tum conjice, partes,
179  Vel quot erunt, gracili argenti si inducta cylindro
180  Bractea sit fulvi, quod circum contegat, auri:
181  Atque ille interea per decrescentia multa

languidulum cor,
199  Nimirum teneri percussum cuspide Amoris,
200  Quod Juveni mittant blanda inter verba cupito.

201   Tum genus hoc salis est, pauxillum quamlibet ejus
202  Ut pondus sub aquas, amplo quae vase tenentur,
203  Immissum solvatur, in omnia disque trahatur
204  Paulatim huc illuc intus loca, quaslibet undae

cum Natura cavatam
287  Impiger hac illac puppim superambulat, atque haec
288  Interea vada salsa ruit, spumasque relinquens
289  Praecipitanter aquis volat alite percita vento;
290  Tum motu licet ille suo per transtra feratur,
291  Puppis fertur item motu, perque aequora currit.
292  Verior ille temen motus, quo Natura per altam
293  Progreditur puppim; nam, si considat acerna

idem,
306  Cum dispertitur per magnum corporis augmen.
307  Omnis poscit enim ratio, ut divina Potestas,
308  Quam supera ostensum est esse immutabile Summum,
309  Quem motum primo tum rerum effecit in ortu,
310  Legibus haudquaquam mutatis fervet eundem.

311   Has mihi nunc leges, quae sint, par dicere versu,
312  Non alio, quam quem simplex Natura

magnis contendere Cycnis
315  Voce sua Philomela, minor tamen inde voluptas,
316  Dum canit, incussas silvarum commovet umbras:
317  Nec mihi Parrhasium Latii nemus, Arcadicoque
318  Tum de colle minus Pastorum docta Corona
319  Concinet, et plausu vires animumque fovebit.
320  Legibus his certe constat Natura; nec illa
321  Est aliud, quaedam legum quam visque vigorque,

relicta
357  Aëra scindit adhuc pennis, oculosque fatigat?
358  Nimirum quia missa semel servaret eandem
359  Motus vim, et nunquam, si nil obstaret eunti,
360  Desineret ferri, quo tum manus impete jecit.
361  Non minus ad motum quapropter, nec magis apta
362  Corpora ad ignavam finxit Natura quietem.

363   Altera Naturae lex est, ne materiaï

usque repugnans,
384  Vimque reluctantis sentit manus; ocyus illa
385  Et quo circumagit fundam, vim fortior auget.
386  Laxata sac deinde patescat liber habena
387  Exitus; e funda tum protinus effluet ima
388  Erumpens, quo vis illum impulit ultima dextrae;
389  Nec post in gyrum sed recta concitus ibit.
390  Quapropter, quantum est in se, Natura meatum

insiluisse fatendum est:
569  Namque ea paulatim lux deficere incipit, ut se
570  Qua clara est, removet tellus: quapropter opinor,
571  Desuper a Lunae si Terram corpore spectes,
572  Tum fore, in Astrorum numerum referenda repente
573  Ut videatur, uti Lunam quoque dicimus Astrum.

574   Porro scire licet, quod sidera fixa vocamus

733  Quod nostri nequeant oculi usurpare, rotundum
734  Apparebit, ut est, Saturni corpus: ubi idem
735  Nobis post faciem paulatim ostendre latam
736  Coeperit; auritum primo, tum deinde videri
737  Oblongum debebit, eo sed latius ipsum,
738  Quo minus obliqua ratione tuebimur, Astrum.
739  Scilicet hic etiam levibus suspensus in auris
740  Annulus abripitur

multo, quo vellus et altum
812  Collucet caput. Hoc Athamantis Filia ponto
813  Non bene vecta dedit nomen, queis concidit, undis.
814  Fecerat ipse suo celebrem tum Colchidis oram
815  Vellere, quod sacris Divûm pendebat ab aris;
816  Ut tali excierit pretio tot robora pubis
817  Argoae, quot prima per aequor vexerat Argo:
818  Scilicet ut

est;
865  Si procul a nodis, inquam, illo tempore flectat
866  Cynthia iter, claro Terram secludere fratris
867  Lumine non poterit, nec amicam avertere lucem.
868  Quod si per nodum tum transeat aut prope, Solis
869  Occurret radiis ardentibus officietque,
870  Ne transire queant in Terram, corpore opaco.
871  Propterea tibi Sol dimittere languidus ignes
872  Parte

ardoris lucisque orbisque minutus,
873  Seu plane extincto moerere videbitur orbe;
874  Protinus ut nigram cum multo sidere noctem
875  Interdum referat; nocturnae erumpere visae
876  Tum latebris volucres, in nidos ire diurnae,
877  Vel subita jam perculsae caligine noctis
878  Decidere in terram; Pastores, territa turba,
879  Tum neque pasta domum neque pota armenta referre.

referat; nocturnae erumpere visae
876  Tum latebris volucres, in nidos ire diurnae,
877  Vel subita jam perculsae caligine noctis
878  Decidere in terram; Pastores, territa turba,
879  Tum neque pasta domum neque pota armenta referre.

880   Annulus interdum lucis pro Sole videtur,
881  Si minimum a nobis distet Sol, atque ita

nodum tempore, eundem
892  Vel prope versetur, tellus quam projicit, umbram
893  Indicit in longam, quae totam obnubit, ab una
894  Vel parti faciem delibat praetereuntis.
895  Nam tibi tum Solemque inter Lunamque, necesse est,
896  Terra sit; hujus item, quia opaco corpore constat,
897  Parte ex adversa Solis protensa per illam
898  Umbra cadat caeli regionem, qua meat Orbis

est
1012  Post mitem Autumnum, percoctaque solibus Aestas
1013  Veris post Zephyros, ratio tibi certa patebit.
1014  Nam cum Sol metas per Cancri solstitiales
1015  Visus erit ferri, tum vere concita Tellus
1016  Per signum adversi versabitur Aegocerotis.
1017  Et quoniam sese Mundi totuis ad orbem
1018  Inclinat paulum, quo Tellus vertitur,

axis
1019  Est opus hunc nostrum magis illo tempore tingi
1020  Solis luce Polum, quia ab parte magis se
1021  Ad Solis radios inclinat Terra, Boreas
1022  Obvertitque plagis: quare tum servida nostris
1023  Saevet a Sole illabens regionibus aestas.
1024  Tum nudi arentem proscindent vomere terram
1025  Agricolae, campisque metent frumenta perustis;

luce Polum, quia ab parte magis se
1021  Ad Solis radios inclinat Terra, Boreas
1022  Obvertitque plagis: quare tum servida nostris
1023  Saevet a Sole illabens regionibus aestas.
1024  Tum nudi arentem proscindent vomere terram
1025  Agricolae, campisque metent frumenta perustis;
1026  Cornigerique boves deducti vespere rivum
1027  Ad tenuem vix fonte sitim lenire valebunt

alium convertat ad ignes.
1042  Proin tibi per nostras late dominabitur oras
1043  Tristis hiems: longas cessare per illa videbis,
1044  Tabescente die paulatim, tempore noctes.
1045  Tum glacies constringet aquas, et flumina sternet,
1046  Canescent nivibus juga montium, et horrida nudas
1047  Concutient late ventorum flamina silvas.
1048  Nos exuret hiems: alia sed parte, prope Austri

magnum invecta per orbem
1052  Fertur Terra locis Capricorni et Canceris inter
1053  Lucida signa, Aries vel per sua cornua volvit
1054  Suspectam, Librae vel per momenta vagatur;
1055  Tum mediam radiis Sol recta percutit urens,
1056  Aequatoque Polum spatio collustrat utrumque.
1057  Idcirco aequatae procedunt lucibus umbrae
1058  Omnes per Terrae regiones. Illa vocamus

et passim nemora avia complet
1067  Omnigenûm saeclis volucrum, quas possit ab alto
1068  Dejicere occisat Venantum rustica turba.
1069  At non Vere novo pars est formosior anni:
1070  Tum florent arbusta, nova tum fronde comantes
1071  Luxuriant silvae, crescuntque in montibus umbrae:
1072  Tum decor et campis redit omnis, quos viridantes
1073  Herbarum soboles nova vestit, et ubere rident

1067  Omnigenûm saeclis volucrum, quas possit ab alto
1068  Dejicere occisat Venantum rustica turba.
1069  At non Vere novo pars est formosior anni:
1070  Tum florent arbusta, nova tum fronde comantes
1071  Luxuriant silvae, crescuntque in montibus umbrae:
1072  Tum decor et campis redit omnis, quos viridantes
1073  Herbarum soboles nova vestit, et ubere rident

Venantum rustica turba.
1069  At non Vere novo pars est formosior anni:
1070  Tum florent arbusta, nova tum fronde comantes
1071  Luxuriant silvae, crescuntque in montibus umbrae:
1072  Tum decor et campis redit omnis, quos viridantes
1073  Herbarum soboles nova vestit, et ubere rident
1074  Ex utero terrae rumpentes undique flores;
1075  Pacatumque nitet caelum, lenique susurro

pollere caelum)
1112  Sole quod interdum Mars sit vicinior ipso;
1113  Inter utrumque sita est cum Tellus scilicet Astrum.
1114  At cum Sol Terram medius Martemque sit inter,
1115  Tum magis a Terra distat Mars Sole. Videtur
1116  Ultra saepe Venus Solem quoque Mercuriusque;
1117  Nimirum ex alia cum Solis parte feruntur,
1118  Ex alia Tellus; quapropter Sole necesse est

1151  Et signare vias, et circumducere cursus
1152  Astrorum calamo, motus et tempore certo
1153  Ordineque et numeris disponere: namque videbis
1154  Tum facili prorsus ratione, quod omnia fiant,
1155  Quae mihi difficile est sine signis ante notatis
1156  Effari, et solis rationem exponere verbis.

1157   Quod superest,

silet omne canenti.
1278  Nec mora, se placidas Vates conjecit in undas:
1279  In mare praecipitem dorso Delphinus amico
1280  Excepit, supraque undas ad littora vexit.
1281  Ac tum pro meritis Caelum Delphina recepit.
1282  Hac quoque parte nitens Aquila, Antinousque refulget:
1283  Proximus est et Olor: tuque o memorande relictis
1284  Huc tandem terris sublatus es alite penna

1293  Hic Triquetrum quoque sidus habes, tergoque superbus
1294  Fulget Erichthonius; nam tergo lucida Mater
1295  Haedorum ternique coruscant ignibus Haedi.

1296   Tum duodena, tibi quae diximus ante, per orbem
1297  Sidera signiferum numerabis. Caetera ad Austrum
1298  A scythicis flectunt Aquilonibus. Occupat amplam
1299  Immani hic caeli regionem corpore Cete:

1475  Idcirco constare breves; mora longior horum
1476  Contra est, occasum properant qui invisere ab ortu;
1477  Sidera quandoquidem his oriuntur serius, atque
1478  Serius occumbunt: tum demum, ubi utrique reversi
1479  Hac ratione viae Tellurem denique, quantum est
1480  Longa, peragrarint, illos vidisse dierum
1481  Plus unam, pariterque hos una luce minores

oris
1617  His Populis Reges magni rerumque Potentes
1618  Imperitant. Vastis regionibus Othmanidarum
1619  Imperium angusto spatiatur ab Hellesponto.
1620  Quot gentes quot regna tenet! tum Persidis ingens
1621  Excipit hoc ditio: hinc Indi, Seresque, Scythaeque,
1622  Extremique Asiae Sinae Gens invia montes
1623  Propter inaccessos murique crepidine junctos.

102  Quo primum inciperet, jam illo confecta videres,
103  (Prorsus ut intersit mora nulla) in tempore signa.
104  Hac ratione vides, primo jam tempore Mundi,
105  Omnis quod rerum quoque tum Natura repente
106  Constiterit, qualis post longos constitit annos
107  Parti perfecta ex omni, quia Mente creata est
108  Illa, cui summa est simul Ars et summa Potestas.

natura, requiram,
111  Et quibus a causis habeant exordia prima;
112  Esset opus potius, quo semine qua ratione
113  Se foetae evolvant gremio, perquirere, Matris;
114  Quam quales jam tum cunctarum in origine rerum
115  Cum Terra simul extitetint Caeloque creati.
116  Sic etiam quid erit, vera ratione quod obstet,
117  Quasdam scrutari naturas Principiorum,
118  Unde

figurae;
148  Non opus idcirco minus est fateare, quod omnis
149  Pars ea debuerit prostantes e latere omni
150  Excutere angululos (parti pars officiebat
151  Quandoquidem motu), fieri tum proinde rotunda,
152  Ut pila, quam Pueri volvunt per strata viarum.
153  Quod sic exciderat de partibus, esse necesse est
154  Id minimum et quascumque potens variare figuras;

277   At si materies Elementi percita primi
278  Vorticis alterutrum velocius ingrediatur,
279  Qua via facta, polum; sed tardius altera multo
280  Opposita de parte meet; tum volvier Astrum,
281  Non erit, ut possit media regione viaï,
282  At fulgere polo tanto vicinius uni,
283  Quanto hac motus erit mage segnis materiaï.

322   Augminis haec ratio, qua scilicet esse remotas
323  Majores opus est partes, per Vorticis omnes
324  Non valet extendi regiones: namque necesse est
325  Post ingens spatium tum demum existere partes
326  Mole pari, atque alia motus ratione cieri,
327  Ocyus extremas, quam quae procul haud ita distant.
328  Scilicet et ratio est, quoniam cum corpora in orbem

406   Quod genus est maculas tibi claro in Sole tueri
407  Hac ratione; domum, facito, per tenue foramen
408  Ingrediatur in obscuram radiantia Solis
409  Lumina; tum vitreo radiorum ea lumina clausus
410  Excipies tubulo: dein egredientia multos
411  Post vitri anfractus pura super ipse papyro
412  Objecta facies parvo clarescere in orbe.

488  Tempore continget, medio cum in Vortice, ubi Astrum est,
489  Prima redundabunt vi multa Elementa, superque
490  Fundentur maculas ingenti percita motu,
491  Immersasque tegent: lucem tum protinus Astrum
492  Exeret haud maculis obstantibus interceptam.
493  De genere hoc visum est in Sidere Cassiopeae
494  Astrum luce novum majori ardere, sereno
495  Quam micat

interceptam.
493  De genere hoc visum est in Sidere Cassiopeae
494  Astrum luce novum majori ardere, sereno
495  Quam micat Idalium, mage cum nitet, aethere Sidus.
496  Haec nova tum lucis species objecta repente
497  Mira videbatur; tantum ut propter novitatem
498  Suspicerent Homines in caeli lucida templa.
499  Sed dehinc paulatim decrescente inque minuto

dico labes offundere Soli,
516  Corpora, si celeri subito rejecta rotatu
517  Non jungantur, uti maculas componere possint,
518  Sed disjecta fluant extra, magnoque ferantur
519  Impete, tum Solem quendam velut aëra circa
520  Constituent, longe qui Vorticis in regiones
521  Procurrit magnas; magis quia viribus illa
522  Ejiciuntur, uti longe procurrere possint.

fatendum
576  Majores multo, motuque minore cieri.
577  Nec ratio haec omnes debet, velut ante probatum,
578  Vorticis extendi in regiones: namque necesse est
579  Post ingens spatium tum demum existere partes
580  Mole pari, ast motus alia ratione cieri,
581  Ocyus extremas, quam quae procul haud ita distant.

582   His tibi suppositis rebus super atque

magnos ita rentur scilicet orbes
642  Talibus absolvi diuturno tempore ab Astris:
643  Proin, quoniam longos in Solem tarda revertunt
644  Post annos, neque tum, cum jam rediere, videri
645  Interdum a nobis possunt, sive obruta Solis
646  A radiis, nostro seu luce extantia caelo;
647  Non bene conveniunt, quae sunt servata, queamus
648  Per

potuit nigrore metus, quam
714  Ignorantia causarum et rationis egestas.
715  Primum ubi nam caelo Mortales fulgere lucem
716  Ex improviso objectam videre Cometae;
717  Cum neque tum causam novitate exterrita scirent
718  Corda, neque incassum caelo apparere putarent,
719  Dirum si quid in hoc terrarum protinus orbe
720  Acciderat, bellum caedes morbique famesque

747  Debet: item supera neque contra ascendere possit
748  Hinc, ubi libratis agitatur viribus aequo
749  Momine; quandoquidem si supra ascenderet Astrum,
750  Contiguae partes vi tum majore repulsum
751  Respuere, et plagis intro propellere possent.
752  Restat, ut hac igitur consistere debeat usque
753  In regione loci, quo par vis illius extat,
754  Incidit

757  Infundas pluviasque undas oleumque, levemque
758  Post Bacchi florem, componit quisque loco se
759  Non mixtus liquor, atque alium est super editus alter
760  Pro gravitate sua: vario tum corpora merge
761  Pondere; vis auri fundum penetrabit ad imum;
762  At super argenti ferrum faxumque liquores
763  Extabit sub aquis; super undas flava natabit
764  Cera prius

absunt:
813  Et cum participent harum vaga Sidera cursum,
814  Circa, opus est, Solem ratione ferantur eadem.

815   Tum quoque scire licet, dum Lunae circuit orbis
816  Tellurem, hanc fluidae, quaecumque interjacet, aurae
817  Materiem proprii pariter vertigine motus
818  Raptari; Terramque ita circum Vorticis aestum,

963   Hinc rerum Gravitas patefactaque certa videtur
964  Ponderis hinc ratio, quo deorsum multa feruntur:
965  Nam si de terra sublati pondera saxi
966  Projicias sursum, subito tum obstabit eunti
967  Fluvida materies multarum objecta Pilarum
968  Tanta mole sui, quanto lapis augmine constat.
969  Quae quoniam majore recedere nititur extra
970  Impete, uti

se immergere ab undis,
1099  Aut media regione liquentum nare viarum.
1100  Nimirum aequali si constent pondere Piscis
1101  Undaque, squammigerum quae exaequat mole animantem,
1102  Tum quacumque loci media regione vel ima
1103  Vel summa adstiterit, non sursum infraque valebit
1104  Ire,sed in liquido Piscis procedere cursu
1105  Tantum erit ut possit: quod si quae causa deorsum

Bellua desuper ingens
1108  Terruit; inclusam vesica comprimet auram,
1109  Et sic mole minor fiet, graviorque minori
1110  Pro mole, insit idem cum pondus ut ante, parique
1111  Proin tum fiet aqua gravior quoque: decidet ergo
1112  Hac gravitate sui fundum submersus in imum.
1113  At si quae veniat supera se efferre libido,
1114  Protinus illam ipsam dilatat et explicat auram

1114  Protinus illam ipsam dilatat et explicat auram
1115  Efficiens, solito majus fit corporis augmen,
1116  Proptereaque unda levius; quapropter oportet
1117  Se sursum attollat: tum summis oscula lymphis
1118  Saepedat, et varios ludentum more per auras
1119  Contiguas saltus; festas quoque inire choreas
1120  Turba cum magna pariter

1126  Contererent magnas immani pondere vires.
1127  Sic etiam parvo sustollitur anchora nisu
1128  Obruta aquis; sed ubi jam proxima pendet in auris
1129  Aëris, obsistit nimio tum pondere, magno
1130  In proram gemitu inducentibus atque labore.
1131  Et tibi jam reji certum proponere pergo
1132  Exemplar: geminis in librae lancibus hinc atque
1133  Hinc paria

atque labore.
1131  Et tibi jam reji certum proponere pergo
1132  Exemplar: geminis in librae lancibus hinc atque
1133  Hinc paria imponas si pondera, quodlibet horum
1134  Nil tum pendere contra aliud videatur, oportet;
1135  Omni privatum penitus sed pondere parva
1136  Nisus vi poterit sursum deorsumque moveri;
1137  Quandoquidem inter se tum mutua sustentantur

horum
1134  Nil tum pendere contra aliud videatur, oportet;
1135  Omni privatum penitus sed pondere parva
1136  Nisus vi poterit sursum deorsumque moveri;
1137  Quandoquidem inter se tum mutua sustentantur
1138  Corpora, dum constant aeque librata: sed illa
1139  Si non conveniant in pondere, non majoris
1140  Pondus erit tantum, quantum gravitatis haberet

1159  [Sed quae mole pari est] gravitatem: ita nempe valebis
1160  Securos fontem illimem cognoscere in haustus,
1161  Purus qui ante alios longeque levissimus extet.
1162  Tum quoque consimili solidarum pondera rerum
1163  Deprendi ratione queunt: tamen ante necesse est
1164  Hoc teneas, solidi quod major corporis auctus
1165  Majorem amittat partem gravitatis in undis,

1173  Amissum liquidis illius pondus in undis
1174  Id quantum exsuperat, quod in isdem perdidit aurum.
1175  Sic opus ex auro fictum explorare queamus,
1176  Nempe insinceri subsit tum siqua metalli
1177  Suspicio; ut Siculi Regis vulgata Corona est,
1178  Cum Vir ob inventum tam magnum balnea linquens
1179  Extra prosiluit subito, nudusque cucurrit
1180  Exultans

1187  Vectis ab exemplo brevibus rem percipe dictis.
1188  Praelongi partem lapidi suppone movendo
1189  Extremam ferri, quod sulcrum immobile propter
1190  Sustineat: dextra tum extremos deprime partis
1191  Altrius fines, quae longe excurrat in auras
1192  Protensa a fulcro, atque innixus desuper urge
1193  In terram: si tum [quia partes dividit hastam

propter
1190  Sustineat: dextra tum extremos deprime partis
1191  Altrius fines, quae longe excurrat in auras
1192  Protensa a fulcro, atque innixus desuper urge
1193  In terram: si tum [quia partes dividit hastam
1194  In non aequales sulcrum ] pars longior hastae
1195  Subjectam lapidi plus partem excedat, ab ipsa
1196  Quam lapidis gravitate manus vis atque potestas

1264  Scilicet ut medio reperire ex aequore possent
1265  Austrique Boreaeque plagas: hunc denique nostris
1266  Prima dedit nautis usum Magnetis Amalphis.
1267  Major ob hoc ollis tum deinde audacia crevit
1268  Intactas maris ire vias, spretisque procellis
1269  Metiri Oceanum cursu, atque inquirere terras
1270  Per mare classe novas, Orbemque ambire carinis.

in vorticis aestus
1274  Se ferre incipient egressae regrediendo.
1275  Quod magis ut pateat; ferri scobs desuper ipsum
1276  Sparsa tegat lapidem, partique involvat ab omni:
1277  Tum projecta licet temere haec qua tollet in hirtos
1278  Sese sponte pilos, qua circumflectet eosdem,
1279  Disposita in formam nimirum vorticis ejus,
1280  Quem faciunt circum peragrantis materiaï

volvier, et manus illo
1460  Desuper incumbens subterlabente teratur,
1461  Nec mora, lamellam tubulos longamque catenam
1462  Irrigat extemplo vis mira atque imbuit omnem.
1463  Si tum ergo admoveas digitum ferrumve, videbis
1464  Quodam cum crepitu scintillas exilientes,
1465  Scilicet in parvo simulantes ignea caeli
1466  Fulmina, cum de nube ruunt elapsa tonante.

constent ut recta catenae:
1485  Si tamen interea propiore ciebis ab illa
1486  Scintillas digito, subito prolapsa redibunt
1487  Pondere subjectam recta spectantia terram;
1488  Nam tum mira fluens ab eis avertitur aura.
1489  Tum quoque carbonum cum pulvere sulphura mixta,
1490  Et Bacchi florem si latae imponere ferri
1491  Lamellae tentes, digito das sulphura flammis

interea propiore ciebis ab illa
1486  Scintillas digito, subito prolapsa redibunt
1487  Pondere subjectam recta spectantia terram;
1488  Nam tum mira fluens ab eis avertitur aura.
1489  Tum quoque carbonum cum pulvere sulphura mixta,
1490  Et Bacchi florem si latae imponere ferri
1491  Lamellae tentes, digito das sulphura flammis
1492  Protinus admoto per flumina crebra per ictus,

1509  Si vitro; siquidem nimius cui scilicet ardor
1510  Id fuit audendi, caelesti ut fulminis igne
1511  Contactum cecidisse ferunt, aegreque labantem
1512  Post in se rediisse animam; tum protinus ausi
1513  Poenituisse sui. Fors hinc haurire medelam
1514  Est etiam, tristesque e corpore pellere morbos:
1515  Nam quibus obstructi quadam de parte fuere
1516  Nervi, et

pellere morbos:
1515  Nam quibus obstructi quadam de parte fuere
1516  Nervi, et membrorum quoque eorum perditus usus,
1517  Aut quibus articuli podagra indoluere tenaci,
1518  Admissi tum forte, novisque in corpora fusis
1519  Viribus a vitro, facile et sua membra plicabant
1520  Illi immota prius, pedibusque repente receptis
1521  Ibant hi laeti tam tristi humore soluto

1531  Undique navalis velut in praeludia belli.
1532  Adde quod in tenebris tenui candentia luce
1533  Corpora saepe videntur, inest queis mira potestas,
1534  Ut cum materie, quae tum de corpore migrat
1535  In corpus, pariter migret lux et calor una.
1536  Scilicet et vitrum volvent palmamque prementem
1537  Imbuit illustrans splendor guttamque cadentem,

1543  Protinus in vivos late vis funditur artus.
1544  Saepe pici insistunt etiam, vel serica calcant
1545  Texta Viri junctis pedibus, dextraque catenam
1546  Protensa retinent; ergo tum ferrea frusta
1547  Admoveat Comitum manus, extensove propinquet
1548  In frontem digito in nares oculosve genasve
1549  Pectora collum humeros in brachia crura pedesve

et vortice rapta
1563  Vertitur a celeri, concussaque tenuia quaeque
1564  Turbineo extemplo turbantur mota tumultu.
1565  Si dextra eductum vagina porrigat ensem,
1566  Mucronique orbis tum ferreus aut manus extra
1567  Accedat, liquidas prorumpit flamma sub auras
1568  Protinus, ut torrens, summoque ab acumine prodit
1569  Latior, et celeri concinnat sibila motu.

Gloria templo.
1591  Jam quoniam per vos licet esse, ut dicar Amicus
1592  Vester ego optârim pariter; decus inde sequetur
1593  Ingens et nostris non deerit gloria Musis.
1594  Tum permulta etiam possem miranda referre,
1595  Nostra recens aetas quae protulit experiendo
1596  Hoc genus, inque dies vario tentamine profert,
1597  Quae

1610  Inciderint menti, nisi cum per somnia ludit.
1611  Ergo in Natura spectatum admittimur ipsi,
1612  Idque agere, ut taciti servemus singula, oportet,
1613  Docta suas peragat Ratio tum denique partes.
1614  Nimirum bene, si praeeat Natura, sequemur.
1615  Quod superest, opus est etiam cognoscere quaedam,
1616  Quae de principiis ipsis manantia rerum
1617  Afficiunt

uno;
1652  Si commotus erit plus nostro in corpore sanguis,
1653  Unde calor nobis oritur, quam motae Elemento
1654  Particulae a primo sint, quam contingimus, undae;
1655  Frigida tum nobis esse unda videbitur ipso
1656  Contactu; quamvis illi natura caloris
1657  Insit commotas ob partes: idque videtur
1658  Propterea, calida unda minus quia corpore nostro est,

1681  Decrescatque hieme ac ventis brumalibus idem,
1682  Agnosces; vitrea, collum quae porrigit arctum,
1683  Si Bacchi tentes ampulla claudere florem:
1684  Nam gracile ascendat si tum liquor altius intus
1685  Per collum, tali dabit aucti signa caloris
1686  Tempore: quandoquidem major vis illa caloris
1687  Dilatans vinum superextulit: assimilique
1688  Agnosces

contra falit aëre sursum:
1772  Indicat id multos auris volitare vapores:
1773  Nam tunc, ut cunei, se tortis insinuabunt
1774  Horum particulae fibris, ut debeat inde
1775  Tum retrahi nervus, mediumque attollere pondus.
1776  Propterea ingenti suspensae pondere moles
1777  Funibus, et vacuo pendentes aëre possunt
1778  Sustolli paulum conspersa fluminis unda.

1790  Scilicet in proclive volubilis ut procursus
1791  Sic valeat fieri: lymphae sed definit humor
1792  Esse fluens, sese in glaciem cum vertit inertem;
1793  Propterea quia tum non amplius exagitantur
1794  Particulae a motu subtilis materiaї.
1795  Praeterea ad speciem nulla ratione vel arte
1796  Pressus densatur liquor; ut si clausa sub auro

1794  Particulae a motu subtilis materiaї.
1795  Praeterea ad speciem nulla ratione vel arte
1796  Pressus densatur liquor; ut si clausa sub auro
1797  Argentove fit unda cavo, tum pondere magno
1798  Imposito videas durum sudare metallum
1799  Rore prius tenui per parva foramina lapso,
1800  Intus quam spatium sese in minus illa

magnas exponere vires
1822  Ante oculos possim, tali rem percipe pacto.
1823  Laevia si jungas duo corpora lata, sit inter
1824  Ut prope nil spatii, quo confluat aura, relictum,
1825  Tum conjuncta simul concursu ea corpora tali
1826  Dividere hinc illinc si tentes disque gregare,
1827  Irritus aut labor omnis erit, vix denique magnis
1828  Aut tum dissilient conatibus atque Virûm vi

aura, relictum,
1825  Tum conjuncta simul concursu ea corpora tali
1826  Dividere hinc illinc si tentes disque gregare,
1827  Irritus aut labor omnis erit, vix denique magnis
1828  Aut tum dissilient conatibus atque Virûm vi
1829  Multiplici oppositis divulsa a partibus a se.
1830  Sic circumpositus validis compagibus aër,
1831  Undique dum premit, in contactu corpora jungit.

quod multi, ostendere vires
1833  Aëris exemplis rerum dum pluribus optant
1834  Ferri namque globum scindunt in bina cavatum,
1835  Dimidiae ferri parti tum deinde rotundi
1836  Dimidium jungunt, at nullo glutine, partem;
1837  Aëra sed media tantum e regione pilaї
1838  Educunt illa, qua post ratione docebo.
1839  Nam geminas partes

sine auris
1856  Corpora: namque etiam dixi tibi ab aethere partes
1857  Urgeri circumque premi immotasque teneri.
1858  Motu nempe sua pars e statione recedit,
1859  Ad latus ut nequeat tum parti haerere propinquae.
1860  Ergo quies retinet junctas semel, et facit, illum
1861  Ut servent, vel sola, statum, pugnentque repelli;
1862  Materiae quoniam est omni vis insita quaedam,

manet cita Mors omnes) conceditur uti;
2002  Vitam quaerendis omnem consumere rebus,
2003  Et multas animi magno cumulare labore
2004  Divitias, quas ingratîs tum deinde relinquent,
2005  Nonne hoc desipere est? quanto se angore metuque
2006  Discruciant animi, cum se subit esse creatos
2007  Mortales, atque extremam properare citatos
2008  Ad

in fluctibus illis
15  Restet adhuc luctandum, et quae superanda laborum;
16  Incipit aspectu paulum languescere tali
17  Impigra vis animi, simul et taedere viarum
18  Longarum. Fac tum languenti effulgeat ingens
19  Spes animo lucri, redit in praecordia virtus
20  Protinus, et nigros audax contemnere fluctus,
21  Oblitusque sui jam vitam culpat inertem.
22  Horum

contra sed cum reminiscor earum
32  Quae superant, rerum, et quantum quoque restet agendum,
33  Et quam difficile obscuras res carmine puro
34  Clarare; exoritur tum quaedam ignavia menti,
35  Frigidus et torpor quoque et harum taedia rerum
36  Exoriuntur; uti Musaei arescere fontis
37  Ex Helicone fluens videatur vena, priusquam
38  Respergi

verum
115  Sive lacu immotae, patulo seu vase quiescunt,
116  Ut plano constent extrinsecus aequore prorsus
117  Aptatae: quoniam, mage si qua extaret Aquae pars
118  Extima, deflueret tum protinus inferiora
119  In loca procurrens, via qua proclivis; et ante
120   Definere haud posset prorsus fluere, atque moveri,
121  Quam bene constiterit regione aequata

Liquor altus eisdem viribus uni
140  Insistit fundo; nisi sit tubus alter, inanis
141  Qua patet, exigui subtilis more capilli,
142  Unde Capillaris trahit a re nomen; ab illa
143  Nam tum parte quidem suspenditur altior Unda;
144  Sive quod angustum multo tenuissimus aër
145  Insinuatus in os minus obstet; sive quod Undae
146  Particulae obrepant in rara foramina vitri,

231  Ast ubi deinde locum, quo pressa est, Terra removit
232  A Luna; et plusquam senas cirumacta per horas
233  Ejus ab orbe sui quarta jam parte recessit;
234  (Nam quoque Luna means aliquid tum temporis horis
235  Sex addit, quarta Tellus dum parte recedit)
236  In se a littoribus refluit mare: cernimus ergo
237  Uno circuitu prope Terrae et proinde

luces
257  Noctibus aequantem; si tali tempore Luna
258  Orbe micet pleno, claros sive occulat ignes;
259  Desuper incumbet Telluri fortius: ejus
260  Namque viam magis atque magis tum contrahit aura;
261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.

261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno, quam bruma horrente vel aestu.
264  Congestam in cumulum tum ponti allabier undam
265  Aspiciunt Nautae, magnoque relabier auctu.
266  Aequor Hyperboreum, quod longe a tramite Lunae
267  Disjunctum est, ullus vix unquam concitat Aestus;

atque inter strata receptae
401  (Nam super impositis montes constare videmus
402  Et lapidum et terrae protensis undique stratis)
403  Sub terras vario flexu illabantur hiantes.
404  Tum qua inter crustas patet exitus, ilicet extra
405  Prosiliunt, primisque erumpunt Fontibus undae.
406  Flumina propterea, qua Phoebi a tramite distant

regiones, tempore brumae
408  Parva ferunt inopes undas, augentur at aestu:
409  Nam glacie quas tristis hiems duraverat undas,
410  Dissolvens altis evolvit montibus aestas.
411  Tum, quibus in terris magna vi saepe quotannis
412  Rumpitur imber, et effusis juga cana teguntur
413  E caelo nivibus, vasta undique volvere cernes
414  Flumina magnarum pelago vectigal aquarum:

Fontes;
428  Extra quandoquidem subito vel defluit omnis
429  Unda, vel inferni penitus sub viscera montis
430  Sorbetur terra. Verum si desuper humor
431  Intus iter reperit caecum, tum deinde rigentis
432  Incidit in stratum saxi declive, necesse est,
433  Ultra non penetret, sed per declivia dorsi
434  Diffluat, et superas ita Fons se reddat in auras.
435  Cum

542  Immotamque Lacus properans superinnatat undam.
543  Denique, quod restat quaerendum, percipe porro;
544  Scilicet ut pluvio concrescant Nubila caelo
545  Et nebulae; tum qua ratione oriantur et Imbres
546  Et tenuis quoque Nix et durae Grandinis ictus.
547  Nubila concrescunt, ubi corpora multa vaporum
548  Hoc supera caput in spatio coiere patenti;

ut turgescat in orbem.
559  Haec ergo lymphae vesicula multa tumentis,
560  Cum tenuis, nostro leviorque sit aëre multo
561  (Nam pro mole minus comprendit materiaї),
562  Debet tum propria sursum levitate volare,
563  Atque loci conscendere eo, quo tenuior aër
564  Libret aquae tenues bullas vi ponderis aequa,
565  Aurave frigidior supera constipet euntes,

589  Paulatim in Nubes concrescit conveniendo.
590  Et quia tunc aër magis opportunus habendo est,
591  Cum gravior prodit cum densior ipse, vapori,
592  Per brumam idcirco (fit enim tum frigidus aër
593  Densior et gravior) recipit retinetque vapores
594  Agmine majori, quam cum idem rarior aestu est.
595  Halitus iste tamen supera ascendentis aquaї
596  Si gravior

conscendere protinus aër
605  Non sinit e terris stipatas frigore bullas.
606  Hac etiam e causa multo plus Nubila constant
607  Alta per aestatem, gelido quam tempore possint.
608  Tum porro Pluvius caeli descendit ab altis
609  Nubibus humor, et in terras devolvitur Imber
610  Propterea, quia, cum nubes loca frigida caeli
611  Ascendere

vehemens
616  Exortus tenues impulsu jactet aquarum
617  Inter se bullas; has illo proinde necesse est
618  Rumpi ex conflictu, inque graves quoque solvier undas
619  Guttarum; quas tum facit aëris aura rotundas
620  Parte premens omni; non aequo hae tempore deorsum
621  Dum labuntur, ab alta aeque nec nube solutae,
622  Nec simul, et prius infernis tum forte supernae,

619  Guttarum; quas tum facit aëris aura rotundas
620  Parte premens omni; non aequo hae tempore deorsum
621  Dum labuntur, ab alta aeque nec nube solutae,
622  Nec simul, et prius infernis tum forte supernae,
623  Illo nimirum veniens erit obvia casu
624  Una alii; haerebunt inter se mutua multae
625  Propterea, majore cadent et mole per auras,
626  Quo spatii plus, unde

648  Confundentque vias; juga montium et undique nuda
649  Canescent nemora, et lassabunt pondera silvas.
650  Si vapor in guttas redeat resolutus aquarum,
651  Frigida constringat pluviam tum deinde cadentem
652  Aura; ruet dirae vis Grandinis horrida caelo
653  Protinus; aestivo fieri quod tempore saepe
654  Vidimus: aestivo nam tempore nubila constant
655  Saepe super

dispergitur humor:
694  Verum in lacrymulas collectus nocte silente
695  Per frondes, illic, qua scilicet exit, inhaeret,
696  Non alibi, ut faceret, frigentibus halitus auris
697  Si tum fors caderet parvas concretus in undas.
698  Per noctem clausae quin tectis uberiori
699  Humore exsudant plantae, foliisque madescunt
700  Plus, quam quae caeli sub aperto tegmine rorant;

pluisse ferunt lacte aut rubigine flava,
710  Sulphureumque etiam cecidisse e nubibus imbrem.
711  Interdum et guttis perterrita corda cruentis;
712  Nam tum, cum caderent, occursavere per auras
713  Rubrarum populo, queis corpora parva, Volantum,
714  Et madefecerunt, secum implicatasque tulerunt.
715  Tristibus his acti quondam, pro pectora Veri

iterumque plicata:
792  Pugnat enim contra dum evolvier, exque plicari
793  Vi multa, facit ire rotas, ferrumque moveri
794  Possit uti numeris ostendere tempora certis.
795  Namque vias tum pars chalybis convexa, vel arcus
796  Dilatat, contra penitus pars concava claudit.
797  Materies ingressa vias quapropter apertas
798  Ex alia parti clausos transire meatus
799  Cum

gravior, majusque vapores addere pondus
969  Novimus eductos; qui contra saepe soluti
970  In pluvias faciunt paulum descendat aquaї
971  Alte in producto vitro suspensa columna:
972  Tum quoque descendit sursum spirantibus auris,
973  Aut illinc abit in ventum si plurimus Aër,
974  Aestifer interdum vel cum furit Auster, et omnem
975  Africus involvens nigrantibus aethera nimbis;

987  Sic etiam inflexo vacuant fluitantia lymphis
988  Labra tubo; facito ejus enim pes unus ut intra
989  Immergatur aquis; at multo longior extra
990  Pendeat alter: ab hoc ducas si tum Aëra vitro
991  Inclusum ore trahens, scandens super unda sequetur,
992  Perque tubum saliensque cadensque ita defluet omnis
993  Paulatim, vacuum donec vas omne relinquat.

illa
1047  Perpetuus, qua Sol ferri de parte videtur.
1048  Ut magis inspicias fieri quod posse, rubentem
1049  Igne pilam ferri super undas volve, videbis,
1050  Pertenui ut vento tum protinus aura moveri
1051  Incipiat; nec non pariter quoque parte ab eadem
1052  Unda sequi ferri motum, quam desuper urit.
1053  Proptereaque pari motu se

ditis
1109  Autumni bruma fert adventante volucres,
1110  Pennigerisque replet late nemora avia saeclis
1111  Et montes et agros: illo me tempore Brenum Rus prope Ragusium cum amoenitate, tum soli fertilitate praestans, et aucupio aptissimum. ,
1112  Namque hic ante alios ridet locus, accipit omnes
1113  Oblitum curas jam sponte minique vacantem;
1114  Hic me purpureos fundens Aurora

causam, manifestum hoc percipe porro
1145  Exemplar. Duro constans ex aere rotundum
1146  (Aeoliam dixere Pilam) vas fiat, et extra
1147  Extendat longo tenuique foramine collum.
1148  Tum facito, incaleat flammis propioribus, intus
1149  Scilicet inclusus rarescere possit ut aër;
1150  Nec mora, frigentes cum collo merge sub undas,
1151  Intus uti, subito quoniam densabitur aër

1188  Propterea, salsis quia Sol attollit ab undis
1189  Multos, unde tibi commota fit aura, vapores:
1190  Terrarum tamen hi congesti montibus altis
1191  In mere prorumpunt noctu; tum frigida in aequor
1192  E terris ferri Ventorum flabra, necesse est.
1193  Denique saepe solet magna impendente procella,
1194  Cum mare cum terras exemto Sole paventes

1288  Sursum flamma levis fertur, quia particularum
1289  Corporis accensi vis fortior aëre constat,
1290  Et levior, primo quia raptae sunt Elemento:
1291  Quare opus est aër deorsum tum proinde prematur,
1292  Illa leves contra sursum eluctetur in auras:
1293  Dum salit, imminui tenui sed acumine debet,
1294  Propterea, quia jam contritae turbine partes

dissolvi certa liquore
1303  Corpora, vel valido fervescere concita motu,
1304  Multa velut resoluta liquescunt dura metalla
1305  Scilicet, ut fusa calx fervida bullit ab unda.
1306  Tum valet id fieri, tales cum nempe liquoris
1307  Particulae constant, et talia corporis ejus
1308  Intervalla, liquor recipi non possit ut intra,
1309  Primi materies rapidissima tantum Elementi

1340  Propterea claudant extrinsecus, atque secunda
1341  Expellat expressa foras Elementa repente;
1342  Protinus ut primi subtilibus obsideantur
1343  Circum principiis Elementi: tum quia frangi
1344  Divellique solent percussae, atque excidere ictu
1345  A silice; avulsae, fit, uti seorsumque cadentes,
1346  Quandoquidem a primo septae undique sunt Elemento,

flamma fulgore coorto
1351  Fulserunt, et magna dedere incendia vulgo;
1352  Omnia conficerent dum late arbusta cremantes,
1353  Praesertim validis facere id cogentibus Euris.
1354  Tum ratione pari si lignis ligna terantur
1355  Demum fiet, uti scintillis excutiatur
1356  Ignis, et attritu saliens levis emicet illo.
1357  Praeterea Solis

caelo
1462  Vidimus aestivam sonitus terrore sine ullo:
1463  Quandoquidem quos sustulerat Sol luce vapores,
1464  Frigore nocturno densati forte per auras
1465  Accenduntur, uti subitas tum serpere flammas
1466  Huc illuc caelo videamus saepe sereno.
1467  Si tamen ille cito violentior halitus exit
1468  Impete, Fulmen erit: nam sulphure praedita constant
1469  Fulmina;

vestigia tacti
1488  Corporis interdum, quoniam vel sulphuris aura
1489  Succensi praesente afflat perimitque veneno,
1490  Rarescente repente vel aëre suffocantur.
1491  Quapropter tum stare loco plerumque timenti
1492  Proderit: at certam non hinc sperare salutem
1493  Te jubeo: magnis nam stantia robora silvis
1494  Nonnunquam evertit;

recludit iter vi.
1502  Interdum teneris crebroque foramine raris
1503  (Suscipere haec flammas quanquam opportuna videntur)
1504  Corporibus parcit; quoniam saevire fatendum est
1505  Tum debere minus, facilis cum transitus extat
1506  Atque patens: loculis quapropter saepe reperta est
1507  Integris avido conflata pecunia ab igne:
1508  Insinuatur enim per rara foramina lanae

1571  Ut superasse putant, atque omnia cooperuisse
1572  Exitio flammas, Juvenem cum Solis equorum
1573  Raptaret Phaetonta rapax vis aethere toto;
1574  Quem Pater omnipotens ira tum percitus acri
1575  Deturbavit equis in terram fulminis ictu.
1576  Principio nubes caelum illud densa recondens
1577  Apparet circum rubicundo lucida limbo;
1578  Prosiliunt porro

atque ordine certo?
80  Ullo praeterea putri de corpore nunquam
81  Aspicies subito prognatos fervere vermes
82  Exortu; nisi quod susceptum alicunde sit horum
83  Semen, vel parvis tum forte Volantibus illic
84  Ejectum, liquidas delatum sive per auras
85  Aëris, aërias nam tenuia multa per auras
86  Quolibet a ventis passim correpta feruntur.
87  Quod magis ut

sed illa
102  Lege quidem, per se nullos ut parvula foetus
103  Ova queant sterili natura reddere prorsus;
104  Mascula ni vis et genitalis spiritus aurae
105  Per Veneris res commôrit, tum protinus ictum
106  Incipit evolvi, majorique augmine semen
107  Turgere; ac tandem, matura ut poma, refixum
108  Excidit ex illis, quibus haesit partibus; arctis
109  Inde tubis

insinuatur:
110  Post uterum subit: hic veluti radicibus actis
111  Haeret, et educti nutritur munere succi;
112  Inque dies majus jam membra informat et artus
113  Oraque; completo tum demum tempore donec
114  Reddere se superas tener infans possit in auras.
115  Scilicet humanae sunt haec exordia vitae.
116  Quod superest, tibi dico Animam mentemque locatam
117  In

ab aevo;
231  Denique durescunt senio, longeque tenaces
232  Et rigidi restant; quapropter mollior aetas
233  Effigies rerum facili ratione receptat;
234  Et facili pariter, nisi tum vapor egerit aurae
235  Altius impressas, jactura amititt easdem;
236  Excepit porro cum quae simulacra Virûm mens,
237  Firma diu perstant, fibrisque

exagitatur,
348  Et nervos fibrasque rigat tenditque cerebri,
349  Et facit, externos commercia pervia constent
350  In sensus, multisque vacet Mens percita rebus.
351  Firma magis tum membra vigent artusque valentes
352  Corporaque ad magnos operum magis apta labores.
353  Debile fit corpus, cum multo humore tenetur
354  Spiritus hic, vel adhuc vis est ea cruda vaporum,

353  Debile fit corpus, cum multo humore tenetur
354  Spiritus hic, vel adhuc vis est ea cruda vaporum,
355  Multave per liquidas extra dispergitur auras.
356  Laxaris etenim toto tum corpore fibris
357  Palpebrae poplitesque cadunt et languida membra.
358  Quapropter Somnus fit, ubi religatur hic aurae
359  Spiritus exortis persaepe humoribus, extra
360  Sive

membra.
358  Quapropter Somnus fit, ubi religatur hic aurae
359  Spiritus exortis persaepe humoribus, extra
360  Sive animae vis haec partim dispersa recessit:
361  Dissolvuntur enim tum demum tenuia fila
362  Fibrarum, nervique fluunt: nec proinde putandum est,
363  Mentem alienigenis jam rebus posse moveri
364  Per sensus; quoniam laxatis undique nervis
365  Cum

393  Quit cerebri fibras, agilem neque saepe tenere
394  Aurae animam, excurrens varios quin concitet artus.
395  Propterea multi per Somnum brachia tendunt,
396  Et jactant cum voce manus; tum saepe loquuntur
397  Magnis de rebus; proprii quoque saepe dedere
398  Criminis indicium, celataque facta tulere
399  In medium: multi de molli membra cubili
400  Corripiunt subito,

motu horum saepe vaporum
411  Exoritur capitis morbus, quo cuncta videmus
412  ante oculos nobis verti, terramque rotari
413  Sub pedibus, pariterque uno nos turbine ferri:
414  Tum cadere in terram nullo retinente necesse est.
415  Sponte vides Pueros facere id plerumque, per orbes
416  Dum se multiplices vertunt: simul ipsa videtur
417  Ire domus circum et circum atria versa moveri:

simul ipsa videtur
417  Ire domus circum et circum atria versa moveri:
418  Stare quidem immoti tanta in vertigine rerum
419  Non possunt, terraeque petunt sola proinde cadentes.
420  Tum quoque pallenti multos languore videmus
421  Deficere, exangui cum corpore collabefiunt
422  Omnia membra, velut mortis prope limen ad ipsum:
423  Aurarum retinetur enim vis, ejiciturque

mortis prope limen ad ipsum:
423  Aurarum retinetur enim vis, ejiciturque
424  Multa foras, membrisque suum torpente vigorem
425  Suppeditare nequit motu viresque per artus.
426  Si tum per nares vini sese insinuet flos
427  Atque odor in mollis penetralia summa cerebri;
428  Excita vi multa tenuisque agitata repente
429  Aura animae movet excursu labefacta citato

voluere, quod omnem
461  Dissolvat rodens paulatim, et concoquat escam.
462  Proinde Fames oritur, stomacho cum nulla vacante
463  Pabula sunt; quoniam membranam vellicat ejus
464  Tum liquor, et sensu Mentem ciet ille molesto:
465  Res ea latrantis stomachi acres excitat iras.
466  At Sitis est, ejus fibris arentibus arent
467  Cum pariter fauces: penitus quapropter inertes

479  Pabula, quo pariter lacerantur inania motu:
480  Inde Famis faciunt sensum; inde alimenta resolvunt
481  Albentem in succum, qui venas lactis, ut ajunt,
482  Ingreditur, variis tum ductibus insinuatur
483  Insiliens, donec rubro cum sanguine mixtus
484  In Cor, quod medii regione in pectoris haeret,
485  Perveniat: totos hinc diditur omnis in artus;

nos motus Cruor usque feratur
494  Circuitu; fieri uqod ea ratione fatendum.
495  E Vena, quae dicta Cava est, irrumpit inundans
496  In Cor, quod medio vibratur pectore, Sanguis;
497  Tum patefactum illud distenditur, atque recepra
498  Sanguinis in sese fit multo latius unda:
499  Contrahitur porro, rubicundumque exprimit ipsos
500  Rorem in pulmones; ille undique fusus eorum

partique subactus in omni.
504  Inde locum cedit venientibus aëris auris,
505  Quas velut in folles inducimus ore ruentes
506  Latius in pectus: patefacti cordis hiatum
507  Ex alia tum parte subit Cruor, hospitiumque
508  Post breve contracta discedit sede, fugitque
509  Protinus ejectum. Motus hos Cordis, ut ipsum
510  Alternis sese dilatat,

res, opus est, varianter easdem
533  Percipiant Sensus vario pro tempore. Sano
534  Saepe mihi cibus est suavis; fit amarus at idem,
535  Aeger si jaceam: quoniam textura palati est
536  Tum varia in nobis: quin et quod dulce palato
537  Est aliis, fugiunt multi, velut acre venenum.
538  Dissimiles ut enim longe distare videmus
539  Inter sese Homines extrinsecus, oribus ora

691  Percipe. Nunc veluti, dum Mens cum corpore juncta est,
692  Immissum haud alia sentit ratione dolorem
693  Per corpus, quam quod, dum corpus tunditur extra
694  Aut laceratur, ea ingenti tum protinus intus
695  Obruta tristitia curis turbetur amaris:
696  Inter utrumque etenim corpusque Animumque vicissim
697  Foederis haec lex est sancita, ut diximus ante.
698  Cur ita

Nervorum e supera cerebri regione fluentum,
711  Succus ubi variis mandendo expressus ab escis
712  Humida linguaї contingit texta, cietque
713  Fibras; tum quendam sentimus in ore saporem:
714  Nam quidam ad cerebrum motus sese inde propagat.
715  In radice ejus summoque in acumine verum
716  Vividus hic sensus magis est; nam copia major

fluctus particularum
792  Membranam nostris in naribus interiorem
793  Concitat et circum fibrarum tenuia fila;
794  Protinus hinc cerebri pertingit motus ad oras,
795  Excita quo certos tum Mens sentiscit Odores.
796  At Sonus auditur, cum nostras concitus aures
797  Ingreditur, sensumque sua vi percutit aër:
798  Nam praeter celeres motus fremitusque trementis

800  Idque palam ut constet, citharae fac ut icta sonantis
801  Chorda tremat; celeri motam ratione videbis
802  Atque iterum atque iterum vibrari: in quaque necesse est
803  Esse ex impulsu valido tum parte tremorem:
804  Dum tremor est, poteris liquidos haurire sonores
805  Auribus: illa pari quoniam facit intremat aër
806  Commotus fremitu: porro compesce manenti
807  Chordam

804  Dum tremor est, poteris liquidos haurire sonores
805  Auribus: illa pari quoniam facit intremat aër
806  Commotus fremitu: porro compesce manenti
807  Chordam exultantem digito; tum protinus omnis
808  Desinet audiri Sonitus, quia sistitur aër.
809  Propterea magna concurrere corpora plaga
810  Si videas sub aqua vel clausi fornice vitri
811  Omnibus exhausto,

866  Ennarrans laesum paulum solatus amorem est.
867  Namque ferunt Nympham latitare in montibus illis,
868  Pulchrum quae quondam nequidquam pulchra peribat
869  Narcissum; spretos moerens tum propter amores
870  Tabuit, et diri monumentum triste doloris
871  Facta lapis retinet vocem veteresque querelas.
872  Vatum sic mendax cecinit Chorus: ipse refello:
873  Nam

1018  Verum non ita fit, nervus si longior aequis
1019  Partibus extet, uti quaevis queat infremere uno
1020  Tempore, quo vicinus agit se nervus ab ictu.
1021  Nam tum divisae mediis (res mira!) coruscant
1022  Immotis partes punctis, redduntque Sonorem.
1023  Hinc facilis veram ad rationem se via pandit;
1024  Quare, cum quaedam resonant prope corpora, nostri,

vacanti
1127  Clarum ex argenti fulgore numisma vel auri;
1128  Deinde recede pedem referens paulisper utrumque,
1129  Illud dum labri latus obtegat, ex oculisque
1130  Eripiat prorsus, tum vas puer impleat unda,
1131  Fac, vacuum; incipiet tibi fulvum protinus aurum
1132  Namque vel argentum nummi (res mira!) videri.
1133  Quod fieri haud alio valeas ostendere pacto;

et extra
1300  Egreditur, geminis paulum se frangat ibidem
1301  Ipse locis: porro canam haud procul inde papyrum
1302  Constituit, radium quae vitro denique sistat
1303  Transmisso. Tum vidit eam nec luce rotunda
1304  Fulgentem, parvi claram nec imagine Solis;
1305  Vidit at oblongam super extensamque figuram
1306  Multorum vario tingi fulgore Colorum.
1307  Imus

1375  Rore, novus terris et jam Sol lumina profert,
1376  Caelestem variis simulare Coloribus Irim.
1377  Obliquos radios etenim in se gutta receptans
1378  Frangit in ingressu; tum posteriore reflectit
1379  A latere, ex ista queis parte exire negatum est.
1380  Hinc aliud tentant illi latus, unde sub auras
1381   Efugisse queant, sed non impune; sub

divisi, abeuntque Colores
1385  In varios: veluti adversum si vitreus alte
1386  Plenus aqua globus ad Solem educatur, et ipsum
1387  Spectes tu Solis positus de parte, Coloris
1388  Tum cujusdam oculos species ferit; altius illud,
1389  Si rubet, est vitrum; flavum demissius aurum,
1390  Post virides herbas, tum caeli caerula templa

positus de parte, Coloris
1388  Tum cujusdam oculos species ferit; altius illud,
1389  Si rubet, est vitrum; flavum demissius aurum,
1390  Post virides herbas, tum caeli caerula templa
1391  Purpureum violae simulat tum denique florem.
1392  Ergo hoc si deorsum disponas ordine guttas,
1393  Ordine item deorsum videas hoc ire Colores:

ferit; altius illud,
1389  Si rubet, est vitrum; flavum demissius aurum,
1390  Post virides herbas, tum caeli caerula templa
1391  Purpureum violae simulat tum denique florem.
1392  Ergo hoc si deorsum disponas ordine guttas,
1393  Ordine item deorsum videas hoc ire Colores:
1394  Circum at si guttae sint undique, flectere circum

ipsa,
1520  Qua rerum effigies fiunt, membrana, necesse est,
1521  Ut, quia distracti vicini corporis inter
1522  Se radii veniunt, Oculosque offensibus intrant
1523  Obliquis, fracti tum humoribus ante propinqua
1524  Sistantur fundi tunica, quam mutua jungi
1525  Inter se, et rerum simulacra effingere possint.
1526  Ur pariter raidos

egere fatendum est
1572  Contra, qui possunt tantum propiora tueri:
1573  Illi proinde vident quoque coeca nocte vagantes,
1574  Queis praesertim amplum pandit Pupilla foramen.
1575  Tum debere putes Oculos variare figuram
1576  Pro variis rebus, quas cernunt: cominus illae
1577  Immittant ut si radios, membrana recedat
1578  Ultima, quantum opus est, in ea ut pingatur imago,

necesse est.
1585  Hoc alio fieri pacto quoque posse putandum est.
1586  Ex Oculis radios recta prodire duobus
1587  Finge duos, una coëant qui corpore in ipso
1588  Producti: multo tum fiet acutior horum
1589  Angulus inter se coëuntum, longius ipsum
1590  Si distet, quam si propius sit corpus: ob hanc rem,
1591  Quid prope quid longe positum, Mens aequa tuendo

quoniam subito latescere non quit
1628  Pupula: quapropter tenues paucique recepti
1629  Non possunt radii visum progignere nobis
1630  Assuetis jam tum impulsu majore cieri;
1631  Quod faciunt, totum Pupillae deinde foramen
1632  Cum patefit: nam tum numero majore lacessunt.
1633  E tenebris autem prodis si in clara repente

paucique recepti
1629  Non possunt radii visum progignere nobis
1630  Assuetis jam tum impulsu majore cieri;
1631  Quod faciunt, totum Pupillae deinde foramen
1632  Cum patefit: nam tum numero majore lacessunt.
1633  E tenebris autem prodis si in clara repente
1634  Lumina; quandoquidem non puncto tempore possunt
1635  Pupillae multum patefacta foramina stringi;

majore lacessunt.
1633  E tenebris autem prodis si in clara repente
1634  Lumina; quandoquidem non puncto tempore possunt
1635  Pupillae multum patefacta foramina stringi;
1636  Lucis tum nimiae vis protinus insinuatur,
1637  Et turbat tenues Oculorum composituras
1638  Acer vi magna splendor, gignitque dolorem;
1639  Propterea forsan, teneras quia Solis adurit

omnis item quoque corporis auctus;
1682  Illud ut exiguo tantum par esse videri
1683  Puncto possit: uti sunt caelo fixa micanti
1684  Sidera, quae spatiis immanibus edita distant.
1685  Tum quoque si longe multangula corpora spectes,
1686  Quadratasque procul turres, fit, ut esse rotundas
1687  Dicas, si qua fides oculis est: namque videbis
1688  Tornatae in morem molis constare rotundas:

Concussis Oculi fibris; ast illa movetur,
1730  Corporis atque Oculi properanter continuoque
1731  Si situs inter se mutetur: namque necesse est
1732  Tum varias Oculi radium percurrere partes.
1733  Corpora perceleri motu vibrata videbis
1734  Totum, per quod eunt, spatium complere; velut cum
1735  Ligna manus celeres ignita coruscat in orbes:

1744  Atque ita Mens aeque pariter vi et tempore eodem
1745  Percita utrinque unam vim tempore sentit eodem:
1746  Binis proinde videns Oculis rem percipit unam.
1747  Una videbatur nec tum minus Inachis Io,
1748  Illam Oculis centum Custos cum cerneret Argus;
1749  Quam tu Trinacriam ludens Galatea per actam,
1750  Nequidquam periit cum te Polyphemus ab alto

1751  Vertice conspectam, media cui fronte micabat,
1752  Unicus ut caelo fulget Sol, unicus orbis.
1753  Quod si forte Oculo manus uni subdita subter
1754  Pressit eum; quoniam parti tum nervus ab illa
1755  Fit brevior, perfert neque eodem tempore motum
1756  In cerebrum; rerum, fit, ut omnia bina tuamur,
1757  Bina coruscantis florentia lumina flammae
1758  Oraque

quamlibet, una
1767  Esse, licet sensu duplici tractata, videtur.
1768  Proinde, hos quo scribo versus, si lumina tantum
1769  Utraque defigo in calamum, duplicata videntur
1770  Caetera tum circum, libri lumenque lucernae:
1771  Nam quoniam coëunt Oculorum, conveniuntque
1772  In calamo tantum radii, non posse putandum est
1773  Corporis alterius pariter contingere frontem

Oculorum, conveniuntque
1772  In calamo tantum radii, non posse putandum est
1773  Corporis alterius pariter contingere frontem
1774  Atque coire simul, simplex videatur ut esse.
1775  Tum si connivent Oculi, lacrymisque madescunt,
1776  Ad latera hinc illinc radii de lumine flammae
1777  Exire, et ferri circum in diversa videntur
1778  Propterea, quoniam palpebris humor adhaeret,

1797  Exprimit humores, qui mixti sanguine motus
1798  Concinnent illi varios; cor afficit ipsum
1799  Pro re seu vibrans vehementer sive retardans;
1800  Tum dilatat iter, stringitve rubentibus undis;
1801  Obstat et interdum salienti e corde cruori,
1802  Pallidaque exangui tunc inficit ora colore,
1803  Saepe etiam contra; sic motibus afficiuntur

e corde cruori,
1802  Pallidaque exangui tunc inficit ora colore,
1803  Saepe etiam contra; sic motibus afficiuntur
1804  Diversis, res ipsa quidem quos postulat, artus.
1805  Atque ita tum motu, qui jam per membra rigatur,
1806  Pro vario varii quoque sensus exoriuntur:
1807  Cum quid enim insuetum nobis sese objicit, intus
1808  In cerebro insuetas quoque protinus aura vaporum

ab acri
1814  Aut Animus, si res nobis inimica repugnet.
1815  Mens porro Desiderio configitur ejus,
1816  Si careat, quod amat, potiundi, et noxia contra
1817  Quae sunt, vitandi: tum si succedat utrumque,
1818  Gaudet; moerenti tristatur at aegra Dolore,
1819  Si bona nec teneat, fugiat neque noxia contra.
1820  Hoc ut pernoscas melius, rem pluribus audi.

pluribus audi.
1821  Res ubi commovit Mentem nova, protinus illam
1822  Admirantem in ea suspendier experiere,
1823  Prorsus et insuetis defixam haerescere formis.
1824  Ingens auraї tum copia cogitur illam
1825  Mobilis in partem, qua sunt simulacra, cerebri,
1826  Et magna circum celerans vi funditur: illinc
1827  Deinde fluit nervis in sensus, mira recepta est

animaї mobilis auras
1867  Suppeditet: crescunt ita coepti et aluntur amores.
1868  Ast Odii contra sensus fit, turpia, longe
1869  Cum fugimus, quae sunt, ingrata et noxia nobis.
1870  Tum vapor aurarum misceri alimenta cruore
1871  Vix sinit, et motum tardat quoque sanguinis obstans,
1872  Reddit inaequales et pulsus cordis, et ipsum
1873  Efficit ut pectus frigescat: denique sensus

concors motibus extet.
1924  Propterea in luctu cum nos sumus inque Dolore,
1925  Propter Amicorum vel fata inopina vel ictus
1926  Vulneris exceptos, tristes nos esse juvabit:
1927  Tum, qui circumstant Solantes, odimus, atque
1928  Verba recusamus, quae non sint apta dolenti
1929  Suaviter unam animo, quae laesit, commeditantes
1930  Rem, neque ab hac patimur distracti avellier unquam

rabie consurgimus Iras,
1971  Protinus et diros ulcisci ardescimus ausus.
1972  Plurima de genere hoc infesto impellere sensu
1973  Tristitiae possunt animum corpusque ciere.
1974  Tum gelido nobis in pectore contrahitur cor,
1975  Sanguinis et motus languescit tardior, ora
1976  Propterea pallent, solvuntur membra, tremit vox.
1977  Fit quoque Tristitiae vim propter sanguinis omnis

1986  Guttatim ex oculis lacrymae volvuntur in ora;
1987  Palpebris quoniam liquor hic expressus inundat.
1988  Latius at reddunt cor Gaudia, vividiorque
1989  Sanguinis est multo motus; tum membra calescunt
1990  Fortia; tum roseo contingier ora colore
1991  Ora genasque videbis, et ambos lumine vivo
1992  Fulgere flagrantes oculos, corpusque valentes
1993  Experiere

in ora;
1987  Palpebris quoniam liquor hic expressus inundat.
1988  Latius at reddunt cor Gaudia, vividiorque
1989  Sanguinis est multo motus; tum membra calescunt
1990  Fortia; tum roseo contingier ora colore
1991  Ora genasque videbis, et ambos lumine vivo
1992  Fulgere flagrantes oculos, corpusque valentes
1993  Experiere repente novas acquirere vires.

valentes
1993  Experiere repente novas acquirere vires.
1994  Cum nimius tamen est hic motus Laetitiaї,
1995  Sanguis abundanti pulmones impete complet
1996  Usque adeo, ut nequeat tum porro expellier inde:
1997  Proin respirandi subito interclusa facultas
1998  Vitam improviso solvit de corpore letho.
1999  Pro Superûm sedes! Mors non est unde timenda,
2000  Si

Amoris,
96  Raptantur; si coeca sitis commovit habendi,
97  Fraudibus atque avidi multo rem sanguine conflant.
98  Vel sibi qui tristi consciscunt pectore lethum,
99  Non facere hoc alia tum causa posse putandum est,
100  Quam quod avent sitiuntque Boni namque acris egestas
101  Turpis item fama et contemtus vitaque coeno
102  Se velut involvens

naturam lucis Honores
227  Non habeant, subito venerandum ut reddere possint,
228  Qui potiatur, et hunc possint formare beatum;
229  Non erit, ut valeant prorsus Bona summa vocari.
230  Tum cui major Honos unquam aut praeclara Potestas
231  Contigit in terris major, quam Regibus ipsis?
232  Desine propterea sed credere, Regna beatos
233  Quod faicant, Regumve favor. Num tristibus

Homines, Naturae intendere justam
343  Cessamus litem et contra inclamare querelis,
344  Omnia praeposuit quod denique saecla ferarum,
345  Et dedit esse magis multo felicia nobis?
346  Tum desiderii quae denique finis? an ille,
347  Pectore qui torquet crucians, restinguitur ardor?
348  Nonne nova ardescit magis usque cupidine pectus,
349  Inque dies coecus furor atque insania crescit.

impellit agitque
377  In summum Natura Bonum, movet irrequietam
378  Assiduo mentem, nunc hac nunc jungier illa
379  Semper ut exoptet cum re, quam credit habere,
380  Quo sibi felicem tum possit fingere vitam:
381  Praesertim si quid magnum mirumque novumque
382  Objiciatur, in id rapimur vehementer aventes;
383  Nam fore, detur uti nobis tunc esse beatis,

ardentia vota.
430  Ille Boni Fons omnis et omnis nostra Potestas
431  Gloria Divitiae Decus omne et plena Voluptas,
432  Nostrorum ille Quies Animorum denique summa est.
433  Quare tum vita dabitur gaudere beata,
434  Cum summo Mens nostra Bono potietur; at illo
435  Non valet hae ulla certe ratione potiri,
436  Ni videat, quod amet, summoque in amore quiescat.

felicis amorem
478  Intus habet vitae; rationes quaerere porro
479  Instat, queis teneat, quae sunt bona, noxia vitet;
480  Atque ita consultans deliberat; eligit unam
481  Prae multis tum deinde viam; cum sine potita est
482  Denique, jam suavi fruitur dulcedine victrix.
483  Motibus externis quoque dat, sua cuique, Voluntas
484  Principium, et multi motus per membra rigantur,

538  Contectam Cephalus foliis et cespite denso
539  Vidit post dumos latitantem arbustaque Procrin
540  Forte suam infelix, timidamque, heu tristia fata!
541  Credidit esse feram: certo tum protinus ictu,
542  Ut ratus in praedam, contorquet missile telum,
543  Et ferit: humanam propior jam denique vocem,
544  Uxorisque suae miser, ah miser! ora

605  Dirigat: hinc (siquidem fieri non posse fatemur,
606  Ut plus ille, magis quod amabile, nolit amari)
607  Condere non nostram potuisset, quae sit amori
608  Apta, Voluntatem; nisi tum vertisset eandem
609  Ad sese, summeque Bonum jussisset amari,
610  Quod summum est; aliter rerum confunditur ordo.
611  Et quis enim est adeo a vera ratione

a summo cunctorum Auctore bonorum.
631  Protinus aeternae summus quoque postulat Ordo
632  Legis, uti simili nobis quos esse videmus
633  Mortales alios natura, propter eundem
634  Tum pariter Finem atque ab eodem Auctore creatos;
635  Hos uno, quo nos, ut complectamur amore,
636  Postulat, at Finem communem propter: amoris
637  Hujus et alterius cujusviscumque profecto

templa reverti;
766  Collustrata illo Mens sanctae lumine Lucis
767  Protinus aeterni Formam vertisset ad Aequi
768  Vel caligantes oculos, atque Ordinis ipsam
769  Vidisset speciem; tum denique scîsset Honesti
770  Naturam, et contra quid pugnet, deficiatque.
771  Est tibi praeterea Lex immutabilis omnis
772  Naturae; quoniam supremi convenit Aequi
773  Legibus,

rectaeque moveri
820  Lege velint Homines Naturae ad munera prorsus
821  Intenti sua quisque Bonum constanter amarent,
822  Virtutes colerent et sanctae foedera pacis:
823  Aurea tum certe fluerent Saturnia saecla;
824  Dicere tum par est fore, ut irent lactea vulgo
825  Flumina per terras, injussos mollia late
826  Arva darent foetus, per et omnes undique campos

Naturae ad munera prorsus
821  Intenti sua quisque Bonum constanter amarent,
822  Virtutes colerent et sanctae foedera pacis:
823  Aurea tum certe fluerent Saturnia saecla;
824  Dicere tum par est fore, ut irent lactea vulgo
825  Flumina per terras, injussos mollia late
826  Arva darent foetus, per et omnes undique campos
827  Florida fulgerent viridanti prata colore;

vidit apertis
868  Admirans Hominis tumulatum immane Cadaver.
869  Annulus in digito gemmae fulgore repente
870  Proditus est: laetus detraxit, et induit illum,
871  Seque in concilium tum pastorale recepit
872  Pastor et ipse Gyges: insertam ibi verteret auro
873  Cum gemmam ad palmam, nullo a Spectante videri
874  Quibat, at ipse videns circum omnia; protinus idem

debere a stirpe fatemur
927  Funditus ex animo motus evellier illos;
928  Verum, ne positis excurrant finibus usquam
929  Avecti, dominae Rationis fraena subire:
930  Inclinant animum tum namque in recta, feruntque:
931  Corripimur magno sic saepe in Numen amore;
932  Idque Bonum, telis veluti flagrantibus icti,
933  Ardenter cupimus; contra peccare timemus,

gressus
940  Expediunt, sternuntque viam, minuntque laborem,
941  Virtutesque artesque juvant: novitate velut cum
942  Perculsi rerum si nos haeremus in illis
943  Toti admirantes, tum concita protinus acri
944  Mens desiderio ferviscit, funditus ipsam
945  Rem, novitate sua quae perculit, inspiciendi.
946  Inde tibi multae manârunt utilitates,
947  Queis vita

qui dominae Rationis habenis,
967  Ac velut indomiti veterino e semine pulli,
968  Insultant, turbasque cient sine lege furentes.
969  Aemula sic animum quae vis movet, esse videtur
970  Tum bona, virtutem cum tantum imitarier optat
971  Alterius; quoniam Rationis fraena momordit:
972  Prava sed est, faciat si moestam aegrescere mentem
973  Propterea tantum, quia, sola quod optat habere,

sese cum concitat aestus;
1016  Tunditur atque gravi Mens oppugnata procella,
1017  In res ipsa alias si vertitur, atque ita motus
1018  Si ciet oppositos; primos tum proinde retundet,
1019  Vique nova magni minuet vim saepe tumultus.
1020  Silvestres sic saepe feras per devia lustra
1021  Venator canibus capit ad sua jussa paratis.
1022  Atque

si sit prope, vulnera jactat.
1054  Nascitur Ambitio mortalia pectora torquens
1055  Urbibus in mediis, ubi celsa Palatia Pompae
1056  Et plausus Populi et clari visuntur honores:
1057  Tum miseri uruntur Titulorum et Nominis ergo.
1058  Ast ubi balantum possunt per pascua laeta
1059  Tantum exaudiri voces, atque Agricolarum
1060  Spectari duri, dum vertunt arva, labores;

1100  Currus equis rapitur velut a pernicibus, illac
1101  Si pergat, summum qua possit tangere Finem,
1102  Fungitur officio; sin contra devius erret,
1103  Audiat adductas neque tum Rationis habenas,
1104  Pro! quam multiplices metuet Mens saepe ruinas.
1105  Nimirum desiderium metus ardor amoris
1106  Caeteraque, in vita, genus hoc, queis saepe ciemur,

consiliique est.
1225  Proderit anteactos rerum meminisse per annos
1226  Gestarum, et quidquid veterique novaque notatum
1227  Proditur Historia, atque omnes evolvere fastos.
1228  Tum super his Animus praesentia noscere debet;
1229  Quae rerum natura, status quis temporis extet
1230  Ingeniumque Virûm: nec non opus esse futura
1231  Quis neget ex aliis, quae jam sunt, quaeque fuere,

1272  Speque vorare Urbes, et jam numerare triumphos.
1273  At post commotis contrarius exitus armis
1274  Contigerat si forte, et jam omnis prodita corde
1275  In ventum spes difflueret; tum scilicet illos
1276  Mirari insolitam veluti rem, quamque futuram
1277  Crediderant nunquam. Mirum nil accidit illi
1278  Et nihil insuetum, sapiens qui corde sagaci
1279  Eventus

1359  Hujus quapropter si quis non servat utramque
1360  Justitiae partem, jus laedit protinus, aequam
1361  Et violat legem; Ratio nisi suadeat ipsa
1362  Praescripto rigidae tum forte recedere legis;
1363  Nempe infinitis quoniam, quaecumque geruntur,
1364  Res variare queunt rationibus, et tamen omnes
1365  Lex nequit idcirco comprendere praeque videre;

1364  Res variare queunt rationibus, et tamen omnes
1365  Lex nequit idcirco comprendere praeque videre;
1366  Ut Ratio legis vim temperet aequa, necesse est,
1367  Interdum, et variis, quae tum contingere possunt,
1368  Pro rebus varie legum plerumque rigorem
1369  Molliat, et normam deflectat semper ad aequi.
1370  Nunquam depositum proin reddes, quo perimat se,

petitum,
1499  Si queat; haec superat vires sin gloria nostras,
1500  Ex animo certe, quodcumque est, illud habento.
1501  Ut primum lucem educti venere sub almam,
1502  Hi tibi tum nostri non displicuere Labores,
1503  FRANCHINE, o magnum Nomen mihi, grandia cujus
1504  Nulla dies memori benefacta e pectore demet:
1505  Absentem atque tibi me ignotum caetera ad Urbem,

certamen Amoris.
1570  Illud enim in quovis si conspiciamus Honestum,
1571  Nos ratione movet mira, ad seseque repente
1572  Allicit, atque ipsum, cui sit, proin reddit amicum.
1573  Tum quid amabilius, similis quam vita? voluntas
1574  Nam si eadem, par et studium sit utrinque, necesse est,
1575  Quisque suo haud aliter tum delectetur Amico,
1576  Ac foret ipse alter: fieri hoc de pluribus unum

1572  Allicit, atque ipsum, cui sit, proin reddit amicum.
1573  Tum quid amabilius, similis quam vita? voluntas
1574  Nam si eadem, par et studium sit utrinque, necesse est,
1575  Quisque suo haud aliter tum delectetur Amico,
1576  Ac foret ipse alter: fieri hoc de pluribus unum est.
1577  Proin bene sit, cupimus, quicum conjungimur; ille
1578  Nec minus et nobis optat bona quaeque vicissim:

transire malorum
1632  In vita, Sapiens forti se pectore debet
1633  Munire, ut magnos victor dirosque repulset
1634  Incursus animo; vel si non illa repelli
1635  Vis queat, immites tum saltem fortiter ictus
1636  Perferat, atque animo nunquam succumbat inerti.
1637  Est tibi proin medius, Fortem quem dicimus, inter
1638  Audacem timidumque; quia audacemque necesse est

temere objicit audax;
1651  Scilicet ad vitae subeunda pericula magnas
1652  Exposcit causas: adversam optare procellam
1653  Nempe in tranquillo, delirum est; subvenit illi
1654  Tum Sapiens tentum, cum jam furit excita contra.
1655  At caveas ne te, cum fortiter egeris, ardor
1656  Extollat nimium, atque alios super evehat omnes
1657  Despectantem animis cunctorum facta superbis,

vultu,
1688  Recta firmus enim semper manet in ratione:
1689  Nam magnae levitatis item est res ferre secundas,
1690  Quaeque fluunt faclie, exultanter et immoderate.
1691  Tum neque praeclaris capitur fulgoribus auri;
1692  Angusti siquidem est animi longeque minuti
1693  Divitias (adeo sibi Mens vilescat?) amare:
1694  Est quoque Magnanimus; recti nil linquit, honores

vilescat?) amare:
1694  Est quoque Magnanimus; recti nil linquit, honores
1695  Quod pariat pulchros; non propter at angitur illos,
1696  Aestu non illis nimio suspirat habendis.
1697  Tum quoque fac habeat; nihilo jactantior ibit
1698  Propterea, et vulgo non sese attollet ab imo.
1699  Quin et majori multo ratione vocabis
1700  Magnanimum, Finem

1707  Pectus habet circum, quem nec praevisa, nec ipsa
1708  (Hoc opus hic labor est) nimirum inopina manenti
1709  Concutiunt animo; magno Virtutis ab usu
1710  Quandoquidem solidae tum mentis habere necesse est
1711  Confirmatum habitum; ne protinus illa vacillet,
1712  Saepe repentina si vis adversa procella
1713  Ingruit, et subitis oppugnat concita plagis:

1806  Scilicet hic Animae status est, media extet ut inter
1807  Corpus et ipsa Deum, simul et jungatur utrique:
1808  Alterutri si proinde libens accedat amore
1809  Arctius amplexa; ex alia tum parte necesse est
1810  Abscedat simul, atque infirma ea foedera reddat.
1811  Quare corporeis quo sensibus illaqueatur
1812  Plus, aut per sensus quae percipit, hoc magis ipso a

1872  Ni magis accedas; ita Menti haud magna videri,
1873  Quae constant aeterna, solent, disjuncta quod illa
1874  Credimus: interdum sed si Mens illa revolvens
1875  Ad sese velut adducat; tum sola profecto
1876  Apparent aliis evanescentibus, ante
1877  Quae nos cumque velut magna et praeclara movebant.
1878  Mercator sapiens aequis rem lancibus omnem
1879  Ponderat, et

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report