Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: uires Your search found 260 occurrences
1 2 3
Occurrences 153-192:153. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 92 | Paragraph | SubSect | Section] perspicerent, dum pro continuo ciuis sui imperio quotannis alium atque alium dominum, et hunc externum sortirentur. Et quia ui aperta pelli urbe tyrannus non poterat, id enim temporis Veneti nullas fere, ut dictum est, uires habebant, rem astu hunc in modum aggrediuntur. Per speciem legationis ad imperatorem Constantinopolitanum mittendae creantur duo oratores, quibus singulis singulae triremes armis ac uiris instructae attribuuntur, iussique
154. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 102 | Paragraph | SubSect | Section] solicitudinem, nequaquam tamen animum demisit, siue aduersariorum contemptu, siue insita animo constantia. Itaque exploratis inimicorum consiliis confestim cum suo comitatu et parua militum manu, quae praesto aderat, ratus celeritate anteuertenda esse hostium consilia, nec his ad uires colligendas spatium dandum, Wilacum acurrit, tormentis ad diruendos, si opus foret, muros secundo Danubii amne ocius conuehi iussis. Laurentius cognito regis aduentu Vuiloco profugit, monitis nequicquam suis uti saltem arcem urbis a regis impetu defenderent, sese propediem cum exercitu,
155. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 110 | Paragraph | SubSect | Section] quibus sane Polonos bello impares esse constat, etiam oppugnare audebunt. Atqui uelim te non fugiat Christianis, Europae accolis, longe difficilius esse bellum aduersus te incipere quam gerere. Putant enim sibi ad huiusce expeditionem auctorem ac coitionem magis quam uires deesse, quippe siue mari, siue terra res gerendae sint, omnia illis affatim suppetunt, arma, equi, uarii generis tormenta, naues, rei nauticae peritia, pecuniae, pedites, equites, militaris artis scientia, ducum uirtus, et animi magnitudo. Quare non minus e re tua quam
156. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 115 | Paragraph | SubSect | Section] stabilitum iri. Verum ubi aliquandiu fraternum caput necquidquam licitatus est ― haud enim Rhodiis e re sua fore
uidebatur prodito Gemio tantum Bazethi demere metum ― oblatam accepit conditionem.
At Rhodii simul Turcarum propinquitatem animumque inimicum, simul ualidas uires
formidantes, Gemium naui onerariae impositum in Galliam auexerunt, ibique in quodam castello suae ditionis in libera custodia teneri iusserunt.
157. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 122 | Paragraph | SubSect | Section] Asia cum finitimis composita, cum omnibus copiis, quas contrahere potuit, Hellespontum traiecit bellum cum Grecis gesturus, cum quibus licet uaria fortuna diu pugnauerit, saepius tamen uictor quam uictus discessit. Iam assiduis populationibus Graecorum ac Thracum uires attriuerat, nec quisquam ex finitimis populis erat par illi armis. Itaque finitimis Christianis omnibus rebus exhaustis instandum ratus, Hadrianopolim obsedit, breuique ea potitus est, fugato rege Wcasino, qui cum Turcis pro portis Adrianopolitanis praelium
158. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 123 | Paragraph | SubSect | Section] inferunt. Quod ubi uidit Dardanorum rex Lazarus ― et erat ipse quoque acerrimus bellator ― Turcis, qua impressionem faciebant, protegentibus eum Dardanis equitibus, praesenti animo occurit. Sed iam eius equum defecerant uires: nam ab ortu solis in octauam prope horam pugna protracta erat. Itaque rex cernens nouum de integro praelium ortum esse relicto fesso equo in recentiorem parua interposita mora transilit. Quo quidem facto rem omnem euertit, propterea quod illum
159. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 151 | Paragraph | SubSect | Section] tuam atque familiae nostrae spectat dignitatem, uti et genero paternum regnum, et filiae opera tua libertas restituatur. Quae quidem res non modo uiro meo, sed et tibi magno splendori atque additamento est futura: nobis enim nostra reddita libertate haud parum procul dubio ad tuas accedet uires, quandoquidem Mediolanense imperium nulli in Italia imperio opibus cedat. Atque rem haud factu difficilem es aggressurus: nam tyrannus ab omnibus odio habetur, populoque Mediolanensi neque animus, neque uires, sed author ad sese a
160. Crijević Tuberon,... . Commentarii de temporibus suis,... [page 151 | Paragraph | SubSect | Section] dubio ad tuas accedet uires, quandoquidem Mediolanense
imperium nulli in Italia imperio opibus cedat.
Atque rem haud factu difficilem es aggressurus: nam tyrannus ab omnibus odio
habetur, populoque Mediolanensi neque animus, neque uires, sed author ad sese a tyrannide liberandum deest. Per te igitur stat, pater, quin in libertatem uindicemur, et dignitas
nostra magna cum gloria tua nobis restituatur.
liber octauus
ea gente spes reposita, tametsi Veneti, dum a Turcis bello
urgentur, saepius conquesti sint Hungaros magis spem auxilii ostendere quam re socios
iuuare. Qua quidem in re Venetos imprudenter conquestos esse arbitror: neque enim
Veneti suo duntaxat aerario totas Hungarorum uires, quas id bellum postulabat, conducere poterant, nec rursus Hungari centum millium aureorum precio Turcarum arma
in se auertere seque pro alienis uastandis obicere censebant. Turcae enim sicut ad pugnam collatis signis ineundam statarii militis inopia parum idonei sunt,
naues
moenibus admouere, licet inde oppidum opere haud satis emunitum esset, ut ubi ipsius
loci ac maris praesidio tutum foret. Sed quia Iacobus metu poenae obstinauerat animo
immissi in oppidum auxilii negligentiam egregio aliquo facinore compensare, quo specie
saltem oppugnationis inde ostensa uires oppidanorum distraheret, iubet suos per rupes
urbi appositas ascensu tentato muros adoriri, uirtutis, cuius mentione Turcae admodum
excitantur, praemiorumque, quae a rege pro nauata opera essent accepturi, identidem
admonendo. Hosteis insuper, ut erat stolida et procaci lingua, quod
quemadmodum Turcarum
copiae essent diuisae, quidue insuper hosteis molirentur ― nempe sicut eadem religio
hominum animos ualde coniungit, ita plaerisque mortalibus, qui inter se sacris differunt,
perinde ac inter diuersi generis bruta animalia mutuum solet esse odium ― totas uires suas
aduersus eam hostilis exercitus partem conuertunt, a qua ducem abesse cognouerant.
Relictis igitur paucis ad custodiam loci amnem traiciunt, atque ad hostem alacres
uadunt. Turcae, ut quibus Albanesiorum ferox ingenium semper formidolosum fuit,
nulloque honestatis respectu,
quod ut plurimum ab his a condita eorum urbe factitatum est, imperium augere, rati
amplitudinem imperii, quibuscunque id artibus fiat, non tam inuidiam eis apud Italos
praesertim, qui opes imprimis admirantur, conflaturam, quam uires ac potentiam collecturam. Quod profecto improbum consilium tandem destituit fortuna, tametsi satis
laetis initiis coepta eorum uisa sit fouere. Fortunam autem uim quandam diuinae appellamus constitutionis, qua humana negocia agi censemus. Nam quum in idem tempus,
quo
concilio Samarobrinam
conuenere, ibique inter illos ad internitionem Veneti nominis foedus ictum est.
Porro Samarobrinam nunc quidam Cameracense, alii diui Quintini oppidum appellant. Et quoniam pontifici nihil prius potiusque uidebatur quam Francorum regem sibi
adiungere, utpote eas uires allaturum quibus hostes haud quaquam pares essent
futuri, ipsum imprimis regem ad hoc bellum suscipiendum enixe hortatus est, tametsi
nolebat Venetorum opes ita frangi, ut externi reges Italiam sibi uendicarent. Vnde ferunt
ipsum
bellum suscipiendum enixe hortatus est, tametsi
nolebat Venetorum opes ita frangi, ut externi reges Italiam sibi uendicarent. Vnde ferunt
ipsum pontificem legato, quem ad regem Francorum, Lodouicum Duodecimum, misit,
mandasse, ut apud illum ita perplexe uerba faceret, ut si rex, cuius solius uires, nempe
uicini et ualidi regis, Veneti formidabant, aduersus communem hostem uictor extitisset,
nihil sibi assumendum existimaret, praeterquam quod illi pontifex, qui suo praescripto
omnia agi uolebat, permisisset.
Itaque societate inita cum Maximiliano Caesare, Lodouico
mare Mediterraneum, omnibus gentibus commune Dei munus, assidua
classe insidentes caeteris negociatoribus praecluserunt: quicquid nauibus ex uariis regionibus conuehitur, in suis portoriis esse uolunt. Atqui horum scelerum ultio ad pontificem
spectat, cui quia tantis coeptis pares uires desunt, tibi, Ecclesiae Romanae filio natu maximo, hanc ultionem pontifex delegat.
Diffiteri nequeo nihil magis celsi animi esse, nihil quod Christianum ita deceat, quam
iniuriae obliuisci. Quare tuas, rex Lodouice, iniurias, quibus te nulla socialis fidei ratione
habita Veneti toties
aequitas permiserit et
ipse pontifex annuerit, tibi assumpseris.
Haec apostolicus legatus. Contra rex (tametsi intelligebat, qua mente pontifex modestiam ei suaderet: nempe, ut demonstrauimus, pontificis consilium erat Venetorum
spiritus submitti, non autem Francorum uires in Italia augeri) se primas huius belli partes
libenter sumpturum respondet, daturumque operam, ut Veneti dignas improbitate sua
poenas luant, seque ita in potestate Romani pontificis futurum, ut caeteris quoque
Christianis testatum sit Lodouicum, Francorum regem, nihil sua seorsum
arbitrentur.
Proinde opus uobis est aut pari robore, aut obsequio in regem, quod solum, ut propediem per uos intellecturi estis, uos tutari potest.
Amice monuerat Venetos hostis, sed illi, militiae simul imperitia, simul praesenti fortuna sublati uires non militum uirtute, uerum multitudine pensantes, cum rege bellicoso
et optimi generis equite succincto manum conserere statuerunt, quum nullo modo eis
praelium committi expediret, sed aut bellum ducere, quod quidem factu haud difficile
erat ― bellum enim in solo et suis sedibus
ueluti equus oestro exagitatus regi Gallo, cuius sororis filiam in matrimonium
duxerat, amicitiam renuntiat, conscriptamque octo millium hominum phalangem atque
in naues impositam Neapolim proficisci iubet. Mandat insuper Rhaimundo Cardonensi,
regni Neapolitani praefecto, ut totas illius regni uires in defensionem Romanae Ecclesiae
conuertat, atque in omnibus pontificis uoluntati obtemperet, modo ille stipendium militibus de suo numerare non recuset. Itaque regni Neapolitani praefectus delectu habito,
equitum frenatorum mille, peditum cum Hispana
et ille praefectum
magis quam regem aget, et citra tui sanguinis effusionem, quem uolueris, regem
facies. Nam cuicunque legiones tuas una cum thesauro tradideris, is non modo uolentibus
pariter et inuitis procul dubio imperabit, sed etiam totas regni uires ad se trahet, adempta uiuo quoque tibi regia auctoritate. Nempe regium per se nomen uiribus ablatis uanum
euadere, atque in ordinem facile cogi nulli dubium est.
Hac sententia a rege, simplicis ingenii homine, et qui ex suo animo amicos aestimabat, comprobata, eo magis, quia
Turcaicum, praeter
Syriam et Aegiptum, Minoremque Armeniam, quas regiones Selynes imperio suo nuper
adiunxit, in septuaginta fere satrapaeas diuisum. Et quoniam imperii uiribus multum
deesse compertum est, si hae naualis rei auxilio destitutę sunt, ea quoque parte regni
uires adaugere instituit. Itaque ducentis longis nauibus, centum onerariis
aedificandis
materiam ex Bythinia caedi atque in aquae marinae proximis litori uadis dimitti imperat. Nempe usu repertum est ligna, praesertim roborea, e queis
habebat Lodouicum, Hungarorum
regem, qui tunc puer admodum erat, omnia ex praescripto patrui atque eo auctore agere,
nec Hungaros sine Sigismundo, aut illius iniussu noui consilii quicquam capturos.
Aegyptus locorum amoenitate, coeterisque uoluptatum illecebris facile homines in ocio emolliuerat.
Caliphes, ut sunt plaerique sacerdotes ad fallendum et dominationem captandam callidi, ignauiam regum in consilio habens, totas imperii uires paulatim ad se trahendo, eo magnitudinis deuenit, ut regia auctoritas in dies despectior breui fere extingueretur. Adempta regibus ui imperii, equites quoque, quorum opera res Aegyptia stabat,
modo in commeatus mittendo atque in uarios militares usus ablegando, modo tamquam
milites, ubi
hi assueuissent militiae, rem Aegyptiam desideraturam.
Igitur serui e longinquis regionibus petiti huic consilio aptiores uisi. Ciues pariter ac
finitimi timebantur, ne fraude detecta, priusquam coalescerent, uires euerterentur,
resque summa calliditate coepta non sine repertoris perfidiae periculo uana euaderet.
Itaque Pontica gens, quae inter Moeotim et Phasim incolit (uulgo Cercassos uocant) ad
hanc militiam delecta. Inde greges seruorum abducebantur: partim liberi a parentibus
modo lectica, interdum equo uectus Cilitiam petit, multisque
diebus in Asia consumptis tandem Constantinopolim corpore ualde affecto, utpote
itinere et longa ualetudine conflictato, peruenit. Inde Hadrianopolim concessit, ratus
Hadrianopolitanum coelum corpori suo ad uires confirmandas admodum conuenire,
quum praesertim et uenandi uoluptate teneretur, et illa regio syluosis collibus distincta
huic studio idonea esset; quamquam sunt, qui tradant, Selynem Constantinopolitanam
habitationem consulto uitare solitum. Nulla enim ibi, ut ferunt, nox illi
per
loca urbi uicina exploratum identidem mittebat, ne quid improuisae fraudis a Turcis
strueretur, haudquaquam fefellissent, indicatumque praefecto esset, ubi Turcae in insidiis laterent, conuocatis militibus suis (praeerat autem ducentis circiter equitibus) iubet eos
leui cibo uires corporis reficere, deinde equos sternere, paratosque in expeditionem esse.
Primis igitur tenebris centum equites silenti agmine ex oppido emittit, docetque, ut circuita ualle in qua Turcae abditi erant, occulti a tergo illis considerent, et ubi signum consurgendi accepissent, hostes, sublato
pecuniam suam, sine
qua nullam expeditionem persequi possumus, absumere et militiae labores subire facile in
animum inducit. Nam quae homines chara habent, his, ut ita dixerim, incumbunt, et in
eroganda pecunia suae quisque rei potius quam amici rationem ducit.
Quum igitur neque Hungarorum uires incoeptis nostris moram inicere possint, neque
illis auxilii externi spes ulla sit, nullo repugnante uictoriam, quam nemo Othomanorum
regum ad hanc diem consecutus est, domum de Hungaris reportaturi sumus, modo cunctatio nostra eorum socordiam ac negligentiam non stimulauerit, torporemque,
insatiabilis lupi huius propositum est nunquam
conquiescere donec quicquid adhuc reliquum Christianae
ditionis esse nouit suo subdat imperio cogatque omnes suae
obedire legi, Christum negare, Maumethum adorare, nolentes
neci tradere si praeualuerit. Pannoniae regnum Cumque
uires suas tantae exequendae rei satis iam sufficere putet,
unum Pannoniae regnum sibi maxime impedimento esse ratus ad
perficiendum quod cogitat, ingenti coacto exercitu illud
nuperrime inuasit. Et se primo quidem impetu castella
quaedam ad Danubium posita caepit, mox inter Sauum et Drauum
Summorum enim hominum phylosophie et astronomie commentaria et diuine scripture eloquia adeo didicerat et edocuerat, ut nescias eloquentie ne plus inuenias et doctrine, an religionis et sanctimonie in eo cumulata omnes
nature uires, et uirtutum dogmata iamdiu nostra tempestate uidimus ut qui difficile in uita a rebus minus quam bene gestis quod non humano ingenio, sed diuino tribuitur, oberraret. Tanta pacientia et animi temperantia fuit ut in rebus aduersis sese nunquam summiserit, neque in prosperis elatior quam opus
per loca strata uiarum
oppida diripere et cremare. Et tua res agitur, paries
numinis Mariae.
christicolas opem exposcere cum ratio et gratitudo, tum necessitas et approbata apud bonos uiros consuetudo exigit, ideo, o benignissima et magis quam dicere sufficimus gratiosa beatissima uirgo Maria, humili deuotione deposco, tuis apud omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici
comendata prius cum reliquis occidentis prouintiis Italia Seuero Caesari, Maximiano item orienti praefecto, pro se retinuit omnibus totius
orbis residuis partibus Illyricam oram anteponens. Ratus (ni fallor), quod et rei ueritas habet, imperii Romani uires absque Illyrii praesidio haud facile posse diu consistere, utpote quod et uiris fortissimis abundat et ad multas regiones facilem transitum habet uariarumque rerum ad bellum necessariarum copia faecundatur. Nam tota haec ora neque nimiis caloribus exuritur neque superfluo frigore aspera est
autem Lesina dicitur,
Pharum, uulgo Lisna, corruptius Lesina dicitur
sex in hac insula olim oppida absque uillis,quae numerosae erant, exstitisse.
Sex praeter primariam urbem in insula Phara oppida.
Ex quibus pristinae Pharensium uires metiri debent, quibus olim una cum Lyburnis, qui (ut Vegetius
manu, clamat chumi tabita, puella
Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Epistola ad Adrianum VI Pontificem Maximum, versio electronica (), Verborum 2644, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepistadr].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1522], Feretreidos libri tres, versio electronica (), 807 versus, verborum 8510, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [severitanipferetr].
Frankapan, Bernardin (1453-1529) [1522], Bernardini de Frangepanibus comitis Segniae, Vegliae, Modrusiique etc. Oratio pro Croatia Nürenbergae in Senatu Principum Germaniae habita XIII. Cal. Decemb. An. Ch. M.D.XXII, versio electronica (, Nürnberg), Verborum 2137, Ed. Violeta Moretti [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio] [word count] [frankapanboratiocroatia].
Pribojević, Vinko (mortuus post a. 1532) [1525], Oratio de origine successibusque Slauorum, versio electronica (, Hvar), verborum 14680, Ed. Veljko Gortan [genre: prosa oratio - oratio; poesis - epigramma; poesis - carmen] [word count] [pribojevvor].
Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.