Your search found 919 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 620-660:

assignari petiit, et petito eius Status, forte ad sustentandum Regni Hungariae in bona prioratus ius detulerunt; nulla itaque ratio videtur quare hic elargito sibi forte e ratione Status favore privetur. 5 Sicut enim noxias abolere, ita innoxias leges conservare ipsa legislationis natura suadet. Abbatis M. Pannonicae, et Generalis Paulinorum dubia sors. §-o 6-o 1 De Abbate

potestatem exerceat, iam omnia unice ad eius arbitrium referuntur, nulla lex stabilis adeoque nulla etiam aut personae libertas, aut proprietatis securitas existere potest, cum nullum habeat sibi oppositum corpus quod eam, ne leges aut iniustas condere aut iustas etiam secus exsequi possit, impediat. 5 Arbitrium hoc pro subditis individuis eo magis oppressivum evadit quo numerosius est corpus illud quod simul legislativam, simul executivam potestatem exercet; nam ea est humani animi

obsistere solet e quot individuis senatus conflatur, et adhuc spiritus corporis, id est interesse totius in concreto ordinis optimatum, semper in bilancem venit, adeoque in pura aristocratia et longe pauciores adhuc quam in illimitata monarchia toti populo vere proficuae leges perferuntur et minus iuste effectuantur. 8 Pura democratia ne dari quidem potest, impossibile enim est ut totus populus non tantum leges ferat, sed et eas exsequatur; verum pro pura democratia illud reputatur ubi nullo ordinum discrimine totus in

adeoque in pura aristocratia et longe pauciores adhuc quam in illimitata monarchia toti populo vere proficuae leges perferuntur et minus iuste effectuantur. 8 Pura democratia ne dari quidem potest, impossibile enim est ut totus populus non tantum leges ferat, sed et eas exsequatur; verum pro pura democratia illud reputatur ubi nullo ordinum discrimine totus in complexo populus potestatem legislativam arripuit, licet executionem legum distinctis iisque determinatis magistratibus concrediderit. 9 In hac

eorum pars prona sit ad privatum suum interesse utilitati publicae sacrificandum. 10 Praeviderunt haec iam vetustissimi, qui pro aliquo populo constitutionem efformandam susceperunt, legislatores, et ideo, qui vel pro tantisper aut extenso aut corrupto populo leges dictarunt, ut intentum publicae felicitatis scopum obtineant iam democratiam aristocratia temperavere, diviserunt nempe cives in duas classes, primam constituere e paucioribus qui alios prudentia, usu rerum gerendarum, quodque inde suapte

impetui copiosae multitudinis, numerus autem populi ambitioni optimatum obsistere possit, sicque per distinctum sibique oppositum duorum distinctorum statuum interesse aequilibrium illud enascatur quod utrumque statum non nisi ad eas, quae pure in commune bonum tendunt, leges perferendas compellat. 12 Verum ne hoc quidem instituto scopum suum assecuti sunt veteres legislatores; eventus enim ipse ostendit quod nec optimatum authoritas continendo, donec viritim ad comitia confluebant, populo par fuerit, et quod ambitiosi

sunt. 8 Obtinuit quidem etiam in Hungaria mos ille ut ius propositionis maxima in parte apud Tabulam Inferiorem resideat; quae enim improprio nomine hactenus gravamina vocabamus, nil aliud sunt quam propositiones de quibus Status leges perferri exoptarent. 9 Quod si tamen Superiori Tabulae e re visum fuit ut ipsa etiam aliquam Inferiori Tabulae faciat propositionem, numquam id ipsi negabatur; non expedit itaque vetustum hoc institutum commutare nisi

quam vel modernae inter duas tantum Tabulas concertationes; verum nisi diversi hi Status, postquam etiam singulus eorum se iam defixit, iterum in unum congrediantur et in simultanea iam consultatione obiectum denuo excutiant, nunquam certe ita accommodae communi bono leges perferentur uti perlatae fuissent si omnes in unum convenissent; potest enim et plerumque solet unus Status ex una, alter ex alia, tertius ex tertia, ad quam alter nec reflexit, parte idem obiectum considerare. 21 In eiusmodi autem casu eveniret non raro ut

tunc Principi tres plane quartae legislationis obvenirent. 36 Ut primum autem ille vel minimam ultra ratam medietatem partem obtinet, iam est arbiter totius legislationis, iam minor illa pars, quae Statibus remanet, impedire non potest quominus tales perferantur leges quae non omnibus simul sumptis corporibus legislativis, sed illi tantum, qui potiorem eius partem habet, conducant; verbo iam Status retenta solum forma, reipsa omni legislationis exercitio privantur; nihil igitur reliqui esse apparet quam ut, ubi duae Tabulae ad

dum res in propria Tabula agitaretur, in uno aliove Statu pluralitatem obtinuerit, re tamen in simultanea consultatione melius discussa complura ipsius huius Status individua in meliorem sententiam transeant sicque prior sententia in ipso hoc Statu pluralitatem amittat; ut leges non per Status, qui, donec seorsim agunt, nationem non repraesentant, sed per nationem ipsam, quam omnes simul constituti Status reipsa repraesentant, perlatae esse dicantur; fiet denique ut et pars illa legislationis, quae Status respicit,

et proponendi legem et propositam per alteram partem non acceptandi, id est ius et propositionis et intercessionis, quod veto appelare solemus, videtur aequilibrium iam suapte ita stabilitum esse ut, si pars una corporis legislativi ad propositas per aliud leges accedere nolit, istud vicissim ad leges per illud corpus propositas non accedendo aequalem utriusque corporis efficere possit conditionem; et vero, si Princeps praeter mediam legislationis partem non haberet insuper totam ferme potestatem executivam, supervacaneum

alteram partem non acceptandi, id est ius et propositionis et intercessionis, quod veto appelare solemus, videtur aequilibrium iam suapte ita stabilitum esse ut, si pars una corporis legislativi ad propositas per aliud leges accedere nolit, istud vicissim ad leges per illud corpus propositas non accedendo aequalem utriusque corporis efficere possit conditionem; et vero, si Princeps praeter mediam legislationis partem non haberet insuper totam ferme potestatem executivam, supervacaneum foret de alio aequilibrio cogitare.

Hanc… quaestionem] melius seu haec… quaestio seu agitatam esse constat (aut simile quoddam), si Latine dictum esse velis 3 Affirmativa inconcusso illo argumento sustinetur quod, sicut aliae leges, ita etiam constitutio per illius, quo condebatur, temporis corpus legislativum stabilita fuerit; iam vero certum est quod, sicut una generatio in aliam, ita etiam corpus legislativum unius temporis in aliud, quod idem ius posteriori tempore exercet, adeo

constitutionalia obiecta, conveniatur. 6 Constitutio est nomen quod recentius in Europa invaluit. 7 Id quod nos nunc per hoc vocabulum intelligimus antea publicistae aliarum gentium per formam gubernii, nos per leges fundamentales exprimebamus; si aut princeps, aut aliquod corpus civium, aut ipse etiam populus totum summum imperium vi arripiant, tunc nulla constitutio exsistere potest, sed enascitur arbitraria monarchia, aristocratia vel democratia quae, nisi postea adminus

eidem iura debeant exerceri? 16 Et cum princeps ipse per se executivam potestatem exercere non possit, per quas vias, id est an per singulares se repraesentantes personas vel per gradatim coordinanda corpora (qualia apud nos sunt stabilita per leges dicasteria et politica et iudicialia, uti et congregationes comitatuum et civitatum aliorumque distinctas portas habentium iurisdictionum magistratus) eam debeat exercere? 17 Si hoc postremum, an omnia, aut quae, corpora, per quae princeps executivam suam

in iacturam communionis legislativae potestatis, quae nationi competit, agi possit, qui limites exercitio collationis privilegiorum poni debeant? 19 Denique nisi comitia sint perpetua, an principi provisionales leges ferendi potestas competat? 20 Si ita, qualiter id constitui possit ut nihilominus competens nationi legislationis communio nihil detrimenti pariatur? 21 Haec relate ad principem. 22 Relate ad nationem ipsam, ut haec

indiscriminatim onera publica per omnes civium classes supportari debeant, vel vero cura securitatis externae, id est onus militandi aliquibus, onus e contra tributorum aliis civium classibus deferenda sit? 23 Omnes de his et aliis similibus obiectis latae leges constitutionales appellantur quia modum, quo et legislativa et executiva et gratialis potestas, quarum partitio sola constitutionem efficit, per concernentia corpora exerceri debeant, praescribunt. 24 E converso leges illae, quae eo spectant

aliis similibus obiectis latae leges constitutionales appellantur quia modum, quo et legislativa et executiva et gratialis potestas, quarum partitio sola constitutionem efficit, per concernentia corpora exerceri debeant, praescribunt. 24 E converso leges illae, quae eo spectant ut aequilibrium et inter diversa corpora legislativa ad invicem, et inter potestatem legislativam et executivam conservetur, 21.23 conservetur] conserventur id est ut nullum corpus definitos sibi per

vel soli potestatis executivae arbitrio relinqui; an iurisdictio militaris a politica simpliciter separari, vel vero etiam milites in obiectis pure civilibus politicae iurisdictioni subiacere debeant; omnes tamen super his etiam aliisque similibus obiectis conditae leges, quia magnum cum ipso exercendae legislativae et executivae potestatis modo nexum habent, passim pro constitutionalibus perinde reputantur. 25 Reliqua aut ad internam publicae administrationis

publicorum onerum partitionem adoptarunt. 35 Omnia tamen haec non nisi consentientibus sponte omnibus legislativis corporibus facta sunt, atque adeo apparet quaestionem, quam agitamus, eo demum resolvi: 1—o quod non modo constitutionales leges, sed ipsa usque adeo constitutio cum omnium eorum, quorum interest, consensu mutari possint; e contra 2-o si vel unius legislativi corporis assensus non accedat, quod horum nihil mutari possit. 36 Prima propositio ex exemplis iam comprobata est et e

etiamsi et individuum hoc et reliqua tria societatis membra coalescant, quartum tamen illud membrum quaesito semel iure, nisi ipse assentiatur, privare non possunt. 47 Haec est illa inter constitutionales et alias pure directivas leges distinctio. 48 Haec est basis cui constitutio ita firme innititur ut reipsa non nisi tunc, dum id commune bonum exigit, mutari possit. 49 Unico hoc principio iam satis prospicitur metui illi ne, si constitutionalia mutari possint, status

comitatensibus Haidonibus et equitibus tot assumere possit quot sibi necessarios esse existimaverit. De securitate personae nuntiorum. §-o 26-o 1 Ad 5-tum; securitati nuntiorum leges per attributum iis salvi conductus beneficium iam prospexerunt, neque aliud superest quam ut eorum observationi intendatur. 2 Et his ferme punctis exterior comitiorum politia absolvitur. De

Ablegatorum sensus clamoribus suis suffocare liceat. 2 Non est possibile ut natio, quae abusum hunc patitur, ius potestatis legislativae diu conservare possit. 3 Abusus enim hic tantam factionibus viam pandit ut saepe optima consilia reici, noxias vero leges perferri oporteat; quare statuenda censetur mulcta pecuniaria eaque non nihil gravior contra omnem auditorem qui de comitiali, quod tractatur, obiecto aut vocem emittere, aut clamorem attollere sustinuerit; et ut lex haec effectui mancipetur, constituendi censentur

et ipsum denique, quod inde constitutioni imminere potest, periculum. De ordine assumendarum materiarum. §-o 30-o 1 Ad 9-num; noster leges perferendi modus in eo ab usu aliorum populorum differt quod alibi singularia repraesentantum individua singulares tantum et specificas leges sua serie in comitiis proponant, id quod illi motiones vocant, apud nos singulus Ablegatus propositiones suorum

De ordine assumendarum materiarum. §-o 30-o 1 Ad 9-num; noster leges perferendi modus in eo ab usu aliorum populorum differt quod alibi singularia repraesentantum individua singulares tantum et specificas leges sua serie in comitiis proponant, id quod illi motiones vocant, apud nos singulus Ablegatus propositiones suorum committentium secum adferat et, postquam hae discussae sunt, eae, quae pluralitatis suffragia obtinuerunt, in uno plerumque corpore Principi

nimirum primo ut limites eius activitatis definiantur, secundo ut interna eius manipulatio coordinetur, tertio ut modus, quo ad extra agere debeat, reguletur. 2 Primum relate ad Consilium Locumtenentiale leges patriae iam praestiterunt dum illi et custodiam legum et earum effectuationis modum principi quidem proponendum, subalternis vero iurisdictionibus praescribendum detulerunt. 3 Itaque donec illud se his limitibus continet, nulla ulteriori hac in re indiget

etiam Consilii organizationem pertinet numerum interni gremii definire; subalterni enim status numerum, quem pro ratione circumstantiarum iam augere, iam minuere interest, determinare iterum ad executivam refertur potestatem. 2 Ac leges quidem nostrae non tantum numerum consiliariorum in viginti duobus defixerunt, sed illud etiam provide sane constituerunt, ut hi ex omnibus regni partibus deligantur. 3 Verum id quod aliis generaliter tantum conceptis ordinationibus evenire solet, ut raro in

omnes inter medio etiam tempore recurrentes praenotare datoque pro iis, qui praeterea recurrere vellent, competenti tempore candidatos proponere debeat. §-o 4-o. Uti et officiorum subalternorum. 1 Et licet anteriores leges id de consiliariis tantum disponant ut ex omnibus regni partibus deligi debeant, cum tamen eadem prorsus ratio etiam pro subalternis officiis pugnet, cumve tanto plura pro consiliarii munere capacia individua singulus districtus habiturus sit si iuventus sua etiam in

ad tertium obiectum: Consilium ad extra operatur dum aut principi repraesentat, aut apud subalternas iurisdictiones disponit. 2 Ut certo constare possit quod, quidquid seu sursum seu deorsum expeditur, reipsa sit mens et opinio maioritatis Consilii, leges ipsam subscriptionis formam satis praescripserunt: nimirum ut expeditiones Consilii ad hoc, ut efficaces sint, et per praesidem et per directorem cancellariae et per secretarium subscribi debeant. 3 Et tamen viguit aliquando abusus ille ut multa, quae in

in Diaetae rationis quidquam nomine Consilii expedire ausit quod non in pleno eius consessu pertractatum et conclusum sit. §-o 6-o. Et quidem libera votorum pluralitate. 1 Denique ideo leges nostrae tam numerosum constituerunt dicasterium, ideo pluralitatem votorum ad hoc, ut determinatio aliqua in factum Consilii transeat, requisiverunt, ne quid unius aut paucorum arbitrio agi possit. 2 Iam vero nisi in gravioribus praesertim obiectis vota

non pauca de suprema potestate rerumque summam non apud principem solum sed una penes optimates esse voluere. 2 Sic dispertita regem inter et optimates pacis bellique potestas ut nec bellum inire nec foedus constituere illi sine his integrum foret; sic leges ferendi, tributa et vectigalia augendi vel minuendi facultas ita principi est attributa nihil ut in eo genere praeter optimatum consensum constituere possit. 3 Quid, quod optimates ipsi ita parum regiae potestati sunt obnoxii ut nullo in eos principi

ab optimatibus in se omnis potestatis Ferdinandus operam dederit, articuli 4:1554; 3, 4, 5:1559; 34. et 37:1563. satis testantur. 16 Sub eo vetus illud domus Austriacae consilium originem habuit supprimendi palatinatus, sub eo inducti contra leges patrias externi milites, Ungaris nihilominus quam Turcae funesti, sub eo denique statim coeptum contemptui haberi Ungaricum nomen, ut appareat Ungaricae libertatis excidium una cum domus Austriacae regimine incepisse et, ex quo domus istius imperium in Ungaria cepit,

11,3 in Hungaria] in margine addita in qua supremis viribus tyrannidem occupare constituerat, se posse stabilire. 5 Atque id ipsum etiam exteris ducibus et extraneo milite, cum contra regni leges, tum adversus votum Ungarorum, qui pro intercedente foedere succurri potius Rakoczio contra Polonum voluerunt, perfecit, ac in palatini authoritatem iam tum involavit. 6 Ad occupandam deinde Transylvaniam animum adiecit quod alienatis ob susceptam catholicam

excusare solent Austriaci, quaero ego ab iis an eam aliquorum tantum, an totius regni fuise rebellionem putent? 2 Si aliquorum, non potuit ergo totum regnum contra datum iusiurandum ita omni prorsus libertate spoliari, et alioquin illegitimum fuit illud contra leges regni extra Ungariam celebratum iudicium, nec mirum quod viso eo exemplo nemo amplius aulae fidere ausus sit Ungarorum. 3 Si vero regni totius eam fuisse rebellionem dicunt, primum dici peto quo fundamento id asserere possunt; nam quod secreta illa

invidit. 2 Itaque, quo vetus illud suum consilium penitus in effectum deduceret, novam fraudem est commenta. 3 Cogit igitur exiguum nobilitatis Viennae conventum contra datum regno ius iurandum sacrilegus imperator nec iam occulte, ast palam, ut in leges, mores, instituta, regimen, verbo in cuncta Austriaca Ungari ultro concederent, eos cohortatur. 20,3 eos cohortatur] corr. auctor ex est cohortatus 4 Minister eius consilii et instrumentum Kolonicsius primas

vellet gubernare. 6 Moribus itaque et institutis Austriacis nos nos ultro conformare oportere; innumera esse in vetere iuris patrii corpore inutilia, antiquata, erronea, igitur eo abiecto in novas authoritate caesarea per destinatos idoneos Austriacos ferendas leges consensum praeberi oportere. 7 Ingentem, quem habet regnum, nobilitatis numerum magis oneri quam usui esse; quare minorem quidem nobilitatem in rusticitatem redigendam, maiorem ex more Austriaco in barones comitesque elevandam fore. 8 Postremo

Szirmaium Okolicsaniumque, 28,1 post Okolicsaniumque del. auctor complices qui praetendebantur complices, in unum Rakoczium vel absentem saevitum est. 2 Destinatur delegatum rursus contra patriae leges 28,2 post leges del. auctor iudicium cognoscendae eius causae iudicium cumque nemo esset qui vel verbum pro eo effaretur, tamen tanquam rite convictus perduellionis, horrendi criminis, reus pronuntiatur.

28,1 post Okolicsaniumque del. auctor complices qui praetendebantur complices, in unum Rakoczium vel absentem saevitum est. 2 Destinatur delegatum rursus contra patriae leges 28,2 post leges del. auctor iudicium cognoscendae eius causae iudicium cumque nemo esset qui vel verbum pro eo effaretur, tamen tanquam rite convictus perduellionis, horrendi criminis, reus pronuntiatur. 3 Nimirum vixisset ille tam securus medius

dispar sit quoad hoc Ungariae aliarumque hereditariarum 33,9 hereditariarum] hereditarium provinciarum ratio cum ibi rex ex proprio arbitrio simpliciter ordinare et soleat et possit, hic vero de vectigalibus (si modo leges datumque ius iurandum observare velit) nihil nisi ex regni mente constituere possit. 10 Caesar in eam Ungarorum declarationem vix, aegre, demum tamen concessit, superatae deinde ingenti labore armistitii condiciones sunt.

suum exerceant, illi tradere, quod nihil esse aliud quam regulas, secundum quas populum iuxta iurisdictionem magistratui suo competentem gubernet, apparet; ita et populus iam tum, cum principem sibi initio constituit, immo etiam postea, dum novus semper princeps inauguratur, leges veluti tabulas, quibus omnes gubernandi regulae continentur, illi in manus tradit ut secundum eas et non aliter imperium suum administret; quas quidem ille, si modo ratio illi imperii constat, ultro observabit. 6 Hic enim recte locum habet illud,

difficultatem experiretur, ut se faciliora doceret, petenti magister respondisse perhibetur: ista omnibus perinde esse difficilia. 7 Itaque quemadmodum inferior magistratus, ut artem pro iurisdictione sua gubernandi rite exerceat, secundum eas leges quibus astrictus est, suus magistratus veluti regulas debet praeesse, ita princeps, qui aeque magistratum, etsi supremum, gerit, ad hoc ut recte atque ordine praesit, artem gubernandi suam legibus, quae ad se referuntur, debet conformari.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report