Your search found 1502 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 160-262:

caeterorum scribuntur, tantum valere non posse, ut sine ulla delectationis spe homines invitent ad legendum. Quamvis enim rerum dignitas atque ipsius Veritatis pulchritudo nos per se satis trahere posset, si, prout a Natura quae nobis veri cognoscendi cupiditatem ingenuit instituti sumus, ejus informationem studio atque exercitatione nostra excoleremus; tamen, quia specie rerum quas sensibus percipimus ita implicamur, eisque inhaeremus, ut erroribus corrupti optima Naturae semina hebescere sinamus ac paulatim

ex his omnibus video neminem. Nam etsi eorum etiam, qui post illum eamdem excoluerunt, multa egregia quidem ac praeclara sint inventa atque instituta; tamen si haec potius reddere voluisses (quamquam nec interdictum tibi putas, ne horum etiam pleraque desumas, et nonnulla transferas ad ejus rationem, cujus e fontibus praecipue rem hauris) neque ea versibus convenissent, quippe quae calculis ac Geometriae rationibus nimis sunt impedita, neque cum hi fere omnes Philosophiae potius partem aliquam attigerint quam universam pertractarint, eadem satis esse potuissent Naturam rerum

qui primi incredibili ausu Oceanum praetergressi novas terras ac regiones compererunt; eodem jure arbitror, quidquid in Philosophia aliorum opera mox cognovimus, eum sibi vindicare posse, qui veri inquirendi aperuit viam caeteris, et facem praetulit. Plura de Cartesio libenter dicerem, si aut ulla ejus laudibus per me fieri posset accessio, aut non vererer, ne, si uberius de illo dicerem, viderer idcirco id facere, ut amplior inde pars laudis tanquam cum illo communicatae tibi redundare possit. Nam ego quidem semper duxi non exiguum esse meritum eorum, qui, quae ab

purgemus. Mox ad comparandam rerum cognitionem veniens ea proposita Veri quaerendi via, ut a notis ad ignota procedatur, a versu 353. hoc sibi certum indubitatumque primo occurrere ait: Ego cogito, ergo sum; et quoniam non alia de causa sibi manifestum id esse videt, quam quod claram ejus et distinctam perceptionem habet, quidquid clare distincteque percipitur, verum esse agnoscit, omnium proin certissimarum cognitionum principium esse hujusmodi claram distinctamque perceptionem. Summae perfectaeque Naturae notitiam inesse menti et eandem a nobis clare percipi docet a

hinc atque inde declinare ostendit, proinde ab hoc orbe Eclipticam intersecari in duobus punctis, qui vocantur Nodi. Fit itaque Lunae defectus, cum ea e regione Solis in Nodo vel prope Nodum versatur, terra interposita umbram in eam projiciente: Sol vero deficit, cum Luna item in Nodo radios ejus interjecta nobis intercipit. Ab ignorantia hujusmodi causarum proficisci superstitiosas et pravas de rebus opiniones, pluribus exemplis docet. Umbram Terrae, cum minor haec sit Sole, progrediendo usque minui, neque ad Martem pervenire posse: tandem Solem interjectu Lunae non omnibus Terrae

totidem fere Solis vorticem circumdare, quot aequales globi medium globum circumtangere possunt: his ordinem siderum secundi Honoris superaddi, atque ita deinceps ad vers. 1420. A calestium rerum contemplatione ad Terrae figuram explicandam devenit; illam rotundam esse, et ex ejus umbra in disco Lunae, cum haec deficit, observata, et ex siderum elevatione et depressione pro vario regionum situ, et ex aliis hujusmodi argumentis pronunciat. Non decernit vero, an sphaerica prorsus sit, an ad sphaeroidis potius longae vel latae figuram accedat. Tum Terrae in quinque Zonas

LIBRI TERTII ARGUMENTUM GALLIAM ob multa laudat, ob id vero praesertim, quod ea Cartesium tulerit, cujus etiam laudes ad Vers. 63. persequitur. Post descriptam in libro superiori Mundi hujus dispositionem, causas ejus et principia se traditurum in hoc promittit: et quamvis exortum Mundi nulla primordia antecesserint, cum a Deo is statim perfecte atque absolute conditus fuerit; tamen permagni referre ait, quibus a primordiis proditurus fuisset, ut omnia, quae in eo nunc fiunt, rite peragantur, exquirere. A

deductur. Hujusmodi maculas diu non permanere, sed alias absumi, alias rursus generari videmus; hinc sit, ut Solis lux interdum valde imminatur, et nonnulla fixa sidera aliquando nobis prorsus obtegnatur, aliquando et nova appareant. Striata hujusmodi materies non semper Soli inhaeret, sed ejus vi saepe rejecta et dispersa longius procurrit, eique, ut Terrae aer, circumfunditur. Haec ad Vers. 551. Si quando vero ea crassior materies Astrum densissime circumtexerit, et ejus Vorticis motus elanguescet, et a fortiori vi finitimi Vorticis una cum Astro abripietur: hinc Cometam

prorsus obtegnatur, aliquando et nova appareant. Striata hujusmodi materies non semper Soli inhaeret, sed ejus vi saepe rejecta et dispersa longius procurrit, eique, ut Terrae aer, circumfunditur. Haec ad Vers. 551. Si quando vero ea crassior materies Astrum densissime circumtexerit, et ejus Vorticis motus elanguescet, et a fortiori vi finitimi Vorticis una cum Astro abripietur: hinc Cometam esse ait, cum abreptum hoc Astrum ita compactum est, ut vim habeat ex alio Vortice in alium elabendi. Multorum hoc loco de Cometis sententiae referuntur ad. Vers. 733. Quod si minus

cum Astro abripietur: hinc Cometam esse ait, cum abreptum hoc Astrum ita compactum est, ut vim habeat ex alio Vortice in alium elabendi. Multorum hoc loco de Cometis sententiae referuntur ad. Vers. 733. Quod si minus solidis contextum sit maculis Astrum, ut in alio Vortice alicubi cum ejus circumfluente materia libretur, hoc Planetam esse stato circuitu permeantem asserit. Haec est Planetarum nostri Vorticis origo. Quoniam vero in Planetis et Cometis inclusum macularum crustis primum Elementum agitatur adhuc, et torquetur, hi quoque circa se agi debent, et converti: hinc diurna

vi connitens per impeditiorem viam subjectas Oceani aquas premit, simulque Terram paulum illa impressione repellit: hinc in oppositis Terrae partibus fluere Maria necesse est, refluere vero, cum Luna ab illo loco digreditur. Et quoniam Orbis Vorticis Terrae ellipticus est, cum Luna in graciliore ejus parte (quod in Oppositionibus et in Conjunctionibus fit) versatur, arctam per se viam magis obstruens solito majores Aestus efficit, praefertim in Aequinoctiis vi Solis accedente. Aestus hujusmodi maxime sub proximis Aequatori locis, qua Lunae est via, contingunt; et quo quaeque magis ab illo

Maria, minus agitari oportet. A vers: 298. tres affert de Fontium origine Philosophorum sententias; primam, quam refellit, eorum, qui maris aquam terrae insinuatam, ejusque purgatam meatibus in Fontes derivant; alteram asserentium eandem maris aquam in cavos terrae sinus illapsam ejus calore in vapores resolvi, qui post relictis salibus in guttas revertuntur, et manant in Fontes; tertiam quae pluviis et solutis nivibus Fontium originem refert: huic potissimum assentitur, eamque plurimis probat argumentis. His

ad Vers. 1538. immoratur. Haec excipit Ignium, quos vocant Fatuos, atque hujusmodi aliorum explicatio. A Vers. 1564. ad Vers. 1624. Aurora Borealis describitur, ejusque causa repetitur a Solis atmosphaera, quae ubi longius procurrens Terrae Vorticem contingit, ab ejus correpta impetu in polos projicitur, ubi a Sole collustrata apparet. Demum Ignes sub terra produci ait; hinc a plerisque montibus flammas eructari, et terram persaepe tremere deducit; variosque terra subversae anno MDCLXVII. VIII. Id. Apr. non

LIBRI QUINTI ARGUMENTUM CUM Divina Mens in rebus omnibus, quas condidit, eluceat, atque animo conspici a nobis possit, nihil tamen ait magis, quam Hominem claram atque expressam ejus imaginem exhibere. Toto itaque hoc libro Hominis naturam consideraturus jam ab ejus generatione atque exortu incipit: idque a vers. 65. ad 116. Tum Animam in cerebro locat, unde per totum corpus nervorum propagines diffunduntur, per quos ipsa corpus impellit ac movet, et externarum

QUINTI ARGUMENTUM CUM Divina Mens in rebus omnibus, quas condidit, eluceat, atque animo conspici a nobis possit, nihil tamen ait magis, quam Hominem claram atque expressam ejus imaginem exhibere. Toto itaque hoc libro Hominis naturam consideraturus jam ab ejus generatione atque exortu incipit: idque a vers. 65. ad 116. Tum Animam in cerebro locat, unde per totum corpus nervorum propagines diffunduntur, per quos ipsa corpus impellit ac movet, et externarum rerum admonetur. Accedunt et spiritus, quos Animales vocant, qui de purgatiori

meatus pervadentis dispositione constitunt. Cum igitur interiorem narium membranam illi percellunt, propagatus ad cerebrum usque hujusmodi motus convenientem in Anima sensum excitat. A vers. 796. sonum qui Auditus fibras percutit, nihil aliud esse, quam celeres aeris fremitus probat. Ejus reflexione ac repulsu Echo et vocalem Tubam explicat. Lentiore hujusmodi fremitu sonum ait fieri graviorem, eodem frequentiore acutiorem; ex utroque autem convenienter inter se permixo fieri Harmoniam; ubi et rationem reddit, cur

reddit, cur de duabus chordis aequalibus et aeque tensis, percussa altera, altera pariter exultet, et sonum edat. Tum observari docet sonum, sive tenuior sit sive fortior, sive feratur fecundis sive adversis ventis, aequali semper tempore per aequale prope spatium propagari, et velocitatem ejus vix quidquam progrediendo imminui: Hinc ad eorum corporum, quae sonum pariter cum fulgore reddunt, cognoscendam a nobis distantiam ducimur. Quod jam superest, Visus naturam explicaturus a vers. 1098. varias lucis affectiones considerat; cujusmodi est ejus reflexio et refractio. Ob

propagari, et velocitatem ejus vix quidquam progrediendo imminui: Hinc ad eorum corporum, quae sonum pariter cum fulgore reddunt, cognoscendam a nobis distantiam ducimur. Quod jam superest, Visus naturam explicaturus a vers. 1098. varias lucis affectiones considerat; cujusmodi est ejus reflexio et refractio. Ob refractionis radiorum rationem et remus sub undis videtur fractus, et sidera suos exortus anticipare, obitusque postponere; neque illa eo, quo apparent, loci revera sunt: tum convexis transmissi radii vitris colliguntur, concavis disperguntur. Per reflexionem vero res

varie circa se rotentur, et moveantur, variis corpora perfundi Coloribus necesse est. Hic Newtoni quoque de Coloribus rationem breviter declarat. Post quaedam de Iride, nonnulla de Halonibus, et de Pareliis ad vers. 1430. habet. His explicatis de Oculi structura agit. In intima ejus membrana, quam Retinam vocant, res exteriores ait pingi, atque exprimi, velut pignuntur in obserate domus interiore pariete, vel in objecta charta radiis per lentem vitream transmissis: ea figura per nervum Opticum cerebrum Animae sedem concuti, Animamque percipere. Porro cognosces, cur

465. haec habet. Nobis, ne vagi atque incerti in rebus temere circumferamur, necesse est esse a Deo propositum et constitutum aliquem ultimum bonorum Finem, ad quem nostra omnia referamus, quemque unum ex omnibus expetamus. Hujumsmodi summi Boni desiderium experimur esse ita nobis insitum. Ut ab ejus quaerendi studio averti et cessare nequeamus. Videmus vero erroribus variis plerosque decipi: aliis Divitas frandi esse, quibusdam Honioes, nonnullis Potentiam, plerisque Gloriam, multis Voluptatem; quod hujusmodi rebus, quas quique

221   Et tamen usque adeo primis haesere tenaces
222  Sensibus haud pauci Sapientum, in rebus ut esse
223  Nil usquam, quod non ipsi sensere, reantur.
224  Quapropter, quoniam nil, praeter corpus et ejus
225  Eventum, sensus possit pertingere nostros;
226  Nullam aliam in rebus, quae non sit corpus et ejus
227  Eventum, pugnant naturam existere posse:

223  Nil usquam, quod non ipsi sensere, reantur.
224  Quapropter, quoniam nil, praeter corpus et ejus
225  Eventum, sensus possit pertingere nostros;
226  Nullam aliam in rebus, quae non sit corpus et ejus
227  Eventum, pugnant naturam existere posse:
228  Usque adeo longe progressi, ut non minus esse
229  Corporeas dicant animas, quam caetera, terram,

383   Nunc animum advertas, quid ab his deducere pergo.
384  Nos, quia percipimus, certum est extare; neque ullo
385  Id potuit nobis unquam innotescere pacto,
386  Ni quia perspicuam manifestamque ejus habemus
387  Notitiam, qua nos ipsum non posse videmus
388  Non extare Animum, dum vult dum percipit et se
389  Cogitat, aut aliud quodcumque facit ratione
390  Non alia certe, quam

prospicientes,
551  Est nec adhuc in re, venturum nominitamus.
552  Scilicet intra nos tum percipiamus oportet
553  Notitias aliis alias succedere: tempus
554  Novimus hinc; prima hinc ejus mensura fluentis.
555  At, quoniam, ut supra docui, immutabile Summum est,
556  Nec divina quies motu variatur ab ullo,
557  Temporis est expers etiam aeternumque repertum:

728  Illo oculos tuimur circum reserante; per aures
729  Illus audimus voces; tum mollia quaeque,
730  Duraque item, sicccas glebas, frigentia saxa,
731  Humoremque liquentem opera contingimus ejus;
732  Et sentimus item per nares ejus odorem;
733  Ut demum pepigisse queat cum mente videri,
734  Ut cum affectum aliqua fuerit re protinus ipsa
735  Adsit ibi excubiis veluti Mens

aures
729  Illus audimus voces; tum mollia quaeque,
730  Duraque item, sicccas glebas, frigentia saxa,
731  Humoremque liquentem opera contingimus ejus;
732  Et sentimus item per nares ejus odorem;
733  Ut demum pepigisse queat cum mente videri,
734  Ut cum affectum aliqua fuerit re protinus ipsa
735  Adsit ibi excubiis veluti Mens excita vimque
736  Excipiat sensu

834  Non sunt Summa; etenim Summum est, ut diximus, unum,
835  Quod per se nullius existere debet.
836  Ast hoc omne, quod est non summum, non erit unquam
837  Per se extans: opus est igitur, natura quod ejus
838  Pendeat a Summo: porro quia pendet ab illo,
839  Principium tenuisse sui videatur, oportet,
840  De nihiloque creata, nec usque aeterna fuisse.

praeter inanem
899  Dante manu: at quoniam, quanta est, a Numine tota
900  Constitit haec penitus rerum Natura (neque unquam
901  Quîsset enim constare secus) fateare necesse est,
902  Ejus quod sit egens, ut constans incolumisque
903  Servetur pariter: nam si subtraxerit illud
904  Velle suum, in nihilum revoluta repente rediret,
905  Inque suo penitus consumta periret inani.

queamus.

1209   Ut primum in parvos dispôsti corporis artus
1210  Vis Animae ingressa est, subito jam cogitat infans:
1211  Sed quoniam propter novitatem corporis ejus
1212  Et teneros artus et membra recentia (sensus
1213  Res extra facile ut possunt impellere) semper
1214  Rebus ab externis impellitur atque movetur,

ut acri
1379  Jactentur pariter morbo, pariterque valescant.
1380  Nimirum quia juncta suo cum corpore Mens est
1381  Illa lege, pati plagas ut corporis omnes
1382  Debeat, et motus ejus sentire valentes.

1383   Foederis hanc legem, qua rerum discrepitantes
1384  Sunt inter se naturae per mutua nexae,

1403  Ordine perpetuo nexos, quem nulla potest vis
1404  Vertere; namque statu de primo, cum fuit orta,
1405  Ilicet exoritur ratio, cur deinde sequatur
1406  Alter et hinc alter status ejus, et usque perennis
1407  Illorum series certa ratione fluentum
1408  Quapropter nihil in Mentem de corpore migrat;
1409  Nam si vel nullum corpus foret, haud minus illa
1410  Omnia

omnis
1430  Rerum, quas fieri nil pugnat posse, Potestas
1431  Infinitarum. Quapropter id eligit idem
1432  E numero tanto, Menti quod consonet apte,
1433  Corpus; ut hinc motus ejus videantur oriri
1434  Mentis ab imperio, rerumque a corpore nasci
1435  Notitiae, et partem nostri se mutua quamque
1436  Afficere inter se; cum nullum jungat easdem
1437  Commerci

1530  Lux oculos, manibus quamvis obstantia tangas,
1531  Idcirco quia non illis est percita rebus
1532  Mens, ad quam sensus, quicumque est, pertinet omnis.

1533   Ejus item rationis erunt timor ira voluptas
1534  Et genus hoc aliae res, quae corpusque animamque
1535  Afficiunt una, ut possint utriusque vocari.
1536  Illa etiam rerum retinentia, quodque valemus

neque suspicere audet
1638  Templa serena, neque illius vim sustinet almae
1639  Lucis sueta inopem trahere in caligine vitam.

1640   At non cum primo naturam conderet ejus,
1641  Assimilemque sibi Numen puramque crearet,
1642  Et magis atque magis quae supra corporis omnem
1643  Naturam excellat, tam dura lege putandum est
1644  Illam corporeis

teneri percussum cuspide Amoris,
200  Quod Juveni mittant blanda inter verba cupito.

201   Tum genus hoc salis est, pauxillum quamlibet ejus
202  Ut pondus sub aquas, amplo quae vase tenentur,
203  Immissum solvatur, in omnia disque trahatur
204  Paulatim huc illuc intus loca, quaslibet undae
205  Particulas certo

299  Ostendi ratione, potest tibi corpus habere.
300  Et quem jam Deus, hoc mundi cum conderet Omne,
301  Materiae impressit motum, conservat eadem
302  Mensura in rebus; quidquam non deperit ejus
303  Scilicet e summa, non ullo crescit adauctu.
304  Corpore pro vario quanquam variare videtur;
305  Ocyor in parvo fit enim, fit tardior idem,

sine vi: contra si forte moveri
333  Incipiat semel, amissa mutare quiete
334  Haud poterit, donec sistat vis externa, motum.
335  Quare seu corpus moveatur, sive quiescat,
336  Ejus semper iners per se natura videtur.
337  Sed quia nos coeco circumstat corpore, in omne
338  Porrectus caelum, qui motibus officit, aether,
339  Et facit, ut

350  In placidam properare videntur sponte quietem.
351  Quod procul a vera quam sit ratione repulsum,
352  Percipe. Tranquillae res est oppôsta quieti
353  Motus, proinde nequit fieri ejus propter amorem,
354  Nec res ulla sui valet in contraria ferri.
355  Praeterea cur missa arcu stridente sagitta
356  Evolat, et longe nervoque manuque relicta
357  Aëra scindit

523  Esse Nothon; propriam neque enim de corpore lucem
524  Jactat, at objecto susceptam a Sole remittit.
525  Praeterea multae Lunaï in corpore quid sunt
526  Nigrantes maculae? nisi magnae corpus in ejus
527  Projectae hinc illinc umbrae: nam collibus illam
528  Extantem multis et montibus esse putandum est:
529  Proinde illam adversa Solis de parte necesse est
530  Projicere in

videtur,
788  Illam Solem inter Terramque meare necesse est
789  Tempore eo: minuit prorsus quapropter et aufert
790  Luciferam nobis partem,quae candida Phoebum
791  Aspicit; ast ejus quantum decedit ab orbe,
792  In speciem tanto majori lumine crescit:
793  Namque minutatim partem, quam possumus ipsi
794  Aspicere, ad Solis convertit lampada, lucem
795  Unde

963  Nam cum Lunaï major sit corpore tellus,
964  Major item multo pila Solis constet utraque,
965  Non poterit Solem Terrae subducere toti
966  Luna, licet multis lucem regionibus ejus
967  Interdum eripiat, verum non omnibus aequam.
968  At cum Luna suis condit se caeca latebris,
969  [Olli nam lucem Terrae rapit umbra] fetendum est
970  Omnibus a

972   His tibi claratis, quae restant percipe porro.
973  Et quoniam Terrae circa se diximus orbem
974  Volvi, illoque sui noctemque diemque rotatu
975  Efficere, oppositis geminos in partibus ejus
976  Concipe mente polos: [loca sic voluere vocari,
977  Turbine quae in tanto possunt immota videri;
978  Circa ea quandoquidem moles evolvitur omnis]
979  Porro finge, suum veluti

1650   Atque ea Parrhasiae qua late subjacet Ursae,
1651  Moschorum Imperium complectitur, hisque propinquos
1652  Suecosque, Danosque, et quorum nomina versu
1653  Claudere Musa vetat, Boreaeque et frigoris ejus
1654  Indigenas; nec non illa tellure Britannos
1655  Avulsos paulum et munitos aequore circum.
1656  Pars alia Europae, qua se convertit ad Austrum,
1657  Cum Regnis te vasta tuis

1666  Pro regione loci varia, quem perluit undis,
1667  Nomina sortitum est pariter variantia; quippe
1668  Aequor Atlanteum tibi Mauri a vertice montis
1669  Nomen habet, quoniam radices montis ad ejus
1670  Franguntur fluctus: Americae ad littora Iberis
1671  Longe a littoribus pelagi hic extenditur aestus.
1672  Aequor Hyperboreum contraque Australe vocamus,
1673  Terrarum quod

uti prorsus miranda reperta
21  Gentibus humanis in publica commoda vitae
22  Ediderint. Verum miranda haec omnia quid sunt
23  Denique prae rerum majestate atque repertis
24  Ejus, qui nobis rationem invenit eam, qua,
25  In caelo quidquid peragi terraque videtur,
26  Verius ex adyto divini pectoris edit,
27  Sacri quam Tripodes Laurus Cortinaque Phoebi?

176  Unde tria haec constent, reperire opus esse videtur?

177   Praeterea, fractis quod motu particularum
178  Decidit angululis, Elementum, ubi copia multis
179  Ejus adaugescit dissecta erasque plagis,
180  Plus quam opus, ut partes inter repleatur inane,
181  Omne, quod hac ratione tibi supereffluet extra,
182  Atque redundabit, cogetur Vorticis axem

397  Oppositis perarata retortaque corpora debent.

398   Quae compulsa polis dein corpora cum venere
399  In medium, sit ubi, supera ut claravimus, Astrum,
400  Ejus turbineam neque vim superare, neque intus
401  Mersa manere queunt, extra sed ab ictibus atque
402  Vi valida motus primi rejecta Elementi,
403  Multaque sese inter magnis impulsibus una

555  Objice perfracto nequeat discurrere ut extra
556  Primi materies Elementi inclusa sub illis,
557  Turbineumque agitare citatis viribus aestrum;
558  Imbecillus eam rem propter Vorticis ejus
559  Motus erit, fietque remissior illa rapax vis;
560  Ut proin finitimis haud contra obsistere possit
561  Vorticibus, valido qui certant impete motus
562  Pertrahere ad sese

qui certant impete motus
562  Pertrahere ad sese secumque revolvere raptum.
563  Quapropter cum non obstet, velut ante, trahenti,
564  Alterius prorsum debebit Turbinis aestu,
565  Ejus prae reliquis, cui vis violentior extat,
566  Sorberi, seseque alieno evolvere motu
567  Confusis, nec jam suus; atque illabier una
568  Astrum etiam maculis circumtectum undique nigris

illas,
593  Languidiore meant quae motus impete, partes,
594  Si circum majore pilis, quas tangit, agi vi
595  Incipiat, nimium solido quia corpore constat,
596  Non ultra descendet; at ejus ut impetus extat
597  Major, contiguis quam partibus, egrediendi,
598  Ascendens medio de Vorticis usque recedet;
599  Majoresque fuga fugiendi augescere nisus
600  Debent; donec eo

635  Proinde ubi jam longeque a Sole recessit
636  Astrum, haud a nobis lumen, quod tenue reflectit
637  Ob longinqua, quibus distat, loca, posse videri:
638  Posse tamen, proprius cum Soli accessit; ab ejus
639  Si tamen haud radiis propioribus involvatur,
640  Si supera et nostrum clara de nocte feratur
641  Per caelum; magnos ita rentur scilicet orbes
642  Talibus absolvi diuturno

720  Acciderat, bellum caedes morbique famesque
721  Funeraque, ex illa repetabant luce coortum.
722  At cur non aliquid laetum, quod deinde sequatur,
723  Fulgori referant inopini luminis ejus?
724  Tempore cum nullo terrae regionibus ullis
725  Non interveniant felicia tristibus, atque
726  Intermixta malis non sint bona, quae videantur
727  Esse novam caelo comitata

727  Esse novam caelo comitata secutaque lucem.
728  Praesertim cum, quod summa ratione creatum est
729  Numinis, esse nequit, nisi totius utilitatem
730  Propter Summaï, atque bono servarier ejus:
731  Namque suo prodest Toti pars, ipsaque partem
732  Pars aliam juvat, ut secum non dissonet Omne.

733   Astrum praeterea, vi languescente sua quod

838  Quorum cauda, vapor nempe exhalatus ab illis,
839  Nigranti interdum distingui haud simplice filo
840  Cernitur, oppositam quod ab una transit ad oram;
841  Indicat impressum quod in ejus origine motum.
842  Nec non et Phoeben, dum Terram circuit ejus
843  Vortice rapta, super proprio semel axe fatendum est
844  Circumagi. Quonam fieri sed denique pacto
845  Possit,

839  Nigranti interdum distingui haud simplice filo
840  Cernitur, oppositam quod ab una transit ad oram;
841  Indicat impressum quod in ejus origine motum.
842  Nec non et Phoeben, dum Terram circuit ejus
843  Vortice rapta, super proprio semel axe fatendum est
844  Circumagi. Quonam fieri sed denique pacto
845  Possit, uti sese circa se Luna revolvat,
846  Et semper faciem nobis

Quonam fieri sed denique pacto
845  Possit, uti sese circa se Luna revolvat,
846  Et semper faciem nobis obvertat eandem,
847  (Nunquam non eadem pars ejus namque videtur)
848  Protinus exemplo manifestum id percipe tali.
849  Sic obeat media stantem regione columnam,
850  Fac, Puer, ut vultu semper conversus eandem
851  Aspiciat:

923  Convestire, tuaeque diem praepandere menti,
924  Oblector tamen in condendis versibus ipsis.
925  Quin etiam Veri mentem magis ipse necesse est
926  Quaerendi labor alliciat; praestantius ejus
927  Nam desiderium est, et mentibus altius haeret;
928  Ulla nec est specie Veri res aptior ipsis.
929  Quare ne nostro pigreris carmine; quanquam
930  Desunt multa, placent quae

terrae partibus illis,
1055  Queis secat Aequator mediam; quapropter oportet
1056  Istic, motus ubi virgae lentissimus extat,
1057  Vi minima urgeri Gravitatis corpora deorsum:
1058  Ejus utroque polo, quo virga citissima ferri
1059  It redit icta semel, contra vis maxima constat.

1060   Hujus nec ratio est impervia differitatis,
1061  Omnis

1138  Corpora, dum constant aeque librata: sed illa
1139  Si non conveniant in pondere, non majoris
1140  Pondus erit tantum, quantum gravitatis haberet
1141  Lancem extra: partem siquidem ejus ponderis aequam
1142  Sustinet alterius vis corporis: Ergo necesse est,
1143  Pendat parte sui dumtaxat ponderis illa,
1144  Corporis alterius superat qua pondus. Et isto
1145  Nonne

1206  Ut queat ex illa momentum reddere parte
1207  Majus, et oppositam Terraï vincere molem.
1208  Saepe Syracusium dicentem talia Cives
1209  Audivere Senem. Vulgus risisset; at ejus
1210  Jam miranda fidem faciebant multa reperta.

1211   Tympana sunt etiam Cunci Trochleaeque movenda
1212  Viribus haud magnis inventae ad pondera rerum,

1276  Sparsa tegat lapidem, partique involvat ab omni:
1277  Tum projecta licet temere haec qua tollet in hirtos
1278  Sese sponte pilos, qua circumflectet eosdem,
1279  Disposita in formam nimirum vorticis ejus,
1280  Quem faciunt circum peragrantis materiaï
1281  Particulae: prorsus quo Terrae corpora pacto
1282  Circumeunt illae redeundo a cardine rursum
1283  Cardinem in oppositum,

1353  Illabatur, acum cursu quoque deprimit isto.
1354  Denique, cur Lapidem ferri natura sequatur,
1355  Et caecis in eo compagibus haereat arcte,
1356  Percipe: cum chalybi Magneta quis admovet, ejus
1357  Naturam et vires, ut paulo diximus ante,
1358  Participare chalybs debet: nam materiaї
1359  De Magnete fluunt quae tenuia corpora, ferri

1499  Dilatans plumas, extendens tenuia crura.
1500  Vis ea transit item per aquam, ut si flumine plenum
1501  Dextra tenens cyathum propter versatile vitrum
1502  Pendenti ferro aut aeri supponat, et ejus
1503  Immergat partem, manibus per mutua junctis
1504  Longa se innectant Spectantes deinde chorea,
1505  Nec mora, cum digitum accedens ferrumve quis illuc
1506  Admovit, subito se

motu Elementi,
1620  Perceleri motu, quo quamque avellere tentat:
1621  Hoc sine non etenim posset calor ullus haberi;
1622  Nec prorsus calida ulla foret res, quin cieantur
1623  Ejus particulae; quae cum majore cientur
1624  Vi motus, fit, uti tanto calor auctior extet:
1625  Illo sed contra languescente inque minuto
1626  Elanguescere item tuimur minuique calorem.

cursu
1629  Concipiat flammas, medio qua jungitur axi.
1630  Namque opus est, ut, cum revoluta manente teratur
1631  Axe rota interior, vehemens oriatur in ejus
1632  Particulis motus: motu fit protinus ignis;
1633  Flammaque degustat lambens axemque rotamque;
1634  Ipsum etiam arripiat currum Aurigamque, refusis
1635  Ni pereat lymphis

plus tangit inhaerens,
1676  Quam cum perceleri pars motu quaeque cietur.
1677  Quare opus est, in majus uti sese explicet augmen
1678  Corpus; ubi privas in partes insinuatus
1679  Ejus corripuit rapido quamque impete motus.
1680  Hinc quanta aestivi calor aëris augmina sumat,
1681  Decrescatque hieme ac ventis brumalibus idem,
1682  Agnosces; vitrea, collum quae porrigit arctum,

1868  Cur vero in magnis corpus mollescere flammis
1869  Praedurum queat, et liquefactum fundier aurum,
1870  Duritiem frigens nativam deinde receptet,
1871  Accipe; nimirum liquidum fit ab igne, quod ejus
1872  Exagitet partes ignis, quae protinus actae
1873  Aethera sese intra subtilis materiaї,
1874  Admittunt, neque compactae immotaeque tenentur.
1875  Mox iterum frigus connectit

quidem suspenditur altior Unda;
144  Sive quod angustum multo tenuissimus aër
145  Insinuatus in os minus obstet; sive quod Undae
146  Particulae obrepant in rara foramina vitri,
147  Ejus et adfixae paulum quoque sustineantur
148  Parjetibus; quare consurgunt altius illinc.
149  Ex his apta fidem ducit res, saepe quod alte
150  Insiliat per se tubulis inclusus Aquae fons.

est
230  Aequor, et alterno procurrere gurgite pontum.
231  Ast ubi deinde locum, quo pressa est, Terra removit
232  A Luna; et plusquam senas cirumacta per horas
233  Ejus ab orbe sui quarta jam parte recessit;
234  (Nam quoque Luna means aliquid tum temporis horis
235  Sex addit, quarta Tellus dum parte recedit)
236  In se a

256  Excipit illum Aries media inter cornua luces
257  Noctibus aequantem; si tali tempore Luna
258  Orbe micet pleno, claros sive occulat ignes;
259  Desuper incumbet Telluri fortius: ejus
260  Namque viam magis atque magis tum contrahit aura;
261  Directa siquidem Vi Sol quoque comprimit illam:
262  Majores ideo pressi parit aequoris Aestus
263  Vere vel Autumno,

Thuscus Tibris septemque per ostia Nilus
471  unicus in terris Aegypti totius Amnis.
472  Expertes pluviis campos foecundat inundans
473   le per aestatem; quoniam ad caput ejus in imbres
474  Tempore eo totus congestis solvitur aether
475  Nubibus, et magnis Lunae de montibus alte
476  Tabificis Phoebi radiis liquefacta ruit nix.

animi contendere vires;
733  Se levis ut liquidum librare per Aëra possit
734  Mens, neque praecipitem confisa timere ruinam:
735  Cum sequitur felix praesertim iter atque volatus
736  Ejus, quem super et ventos aurasque liquentes
737  Aethera per purum jam in caelum Gloria tollit.
738  Quapropter filis constat pertenuibus Aër
739  Et longis et flexilibus; quam nempe figuram

de fontibus imis
985  Aestu saepe bibunt Pastores, fessaque magnos
986  Humectat sitiens Venantum turba labores.
987  Sic etiam inflexo vacuant fluitantia lymphis
988  Labra tubo; facito ejus enim pes unus ut intra
989  Immergatur aquis; at multo longior extra
990  Pendeat alter: ab hoc ducas si tum Aëra vitro
991  Inclusum ore trahens, scandens super unda sequetur,

Ignis,
1245  Percipe: nimirum terrestria corpora possunt
1246  Induere in formam se mobilis Ignis, ubi horum
1247  Corripitur quaevis Elemento concita primo
1248  Particula, atque ejus violento in turbine rapta
1249  Innatat. Illo igitur debet producier Ignis
1250  Corpore, cum quae vis Elementa secunda viarum
1251  Ex intervallis, intus quae condita cumque

Ignis
1250  Corpore, cum quae vis Elementa secunda viarum
1251  Ex intervallis, intus quae condita cumque
1252  Sunt, excludit, uti sint primo tantum Elemento
1253  Pervia; quod partes ejus vi protinus acri
1254  Dissolvat pentrans, rapidoque repente solutas
1255  Impete corripiat, motuque ita raptet eodem.
1256  Ille sit at primo subito ne

1304  Multa velut resoluta liquescunt dura metalla
1305  Scilicet, ut fusa calx fervida bullit ab unda.
1306  Tum valet id fieri, tales cum nempe liquoris
1307  Particulae constant, et talia corporis ejus
1308  Intervalla, liquor recipi non possit ut intra,
1309  Primi materies rapidissima tantum Elementi
1310  Ni comitetur: eo partes dissolvere debet
1311  Protinus ingressu,

repente sub ictu
1444  Rumpitur, et magnum reddit perscissa fragorem
1445  Utque alio exemplo manifestum id reddere pergam;
1446  Na laevae pigeat digitos concludere in orbem;
1447  Ejus uti medium penitus sit inane vacansque.
1448  Tunc latum aut coryli aut cujusvis arboris illos
1449  Fac super extendas folium; cava desuper ictu
1450  Percutiat porro manus altera: namque repente

flammas
1466  Huc illuc caelo videamus saepe sereno.
1467  Si tamen ille cito violentior halitus exit
1468  Impete, Fulmen erit: nam sulphure praedita constant
1469  Fulmina; declarant ejus quod inusta vapore
1470  Signa notaeque graves halantes sulphuris auras
1471  Plus, validis quam quae tormentis missa feruntur,
1472  Mobilitate viget Fulmen; terraque sub ima

sunt raro corpore, namque
1583  Sidera per longas translucent undique virgas.
1584  Auroram Boreae multi dixere: sed illam
1585  Quovis cumque voces tu nomine, dum tibi constet
1586  Ejus, quam referam, ratio; tamen ante refelli
1587  Quaedam, ne veri specie capiaris, oportet.
1588  Multi non alia gigni ratione putarunt
1589  Hunc ignem caeli in spatio, quam mutua mixtis

LIBER QUINTUS

1  Quis potis audaces in Solem tollere vultus,
2  Arduus evecta lucis cum lampade fulget?
3  Scilicet ipse suo se lumine condit, ut ejus
4  Fulgoris nequeant acies vim ferre tuentum.
5  Haud tamen idcirco non rebus in omnibus ipsum
6  Cernimus, effusa quas irrigat undique luce
7  Aetheris ex oris, varioque nitore

idem
10  In rebus; muro velut in laevore liquentum
11  Undarum, aut speculi cum primum ponitur aequor
12  Sub divo; siquidem radians fulgore corusco
13  Redditur extemplo spectantibus ejus imago;
14  Quamvis haec oculos feriat quoque perstringatque.
15  Non aliter (si fas conferre haec tenuia magnis)
16  Ingens dum summi longe Natura recessit
17  Numinis a nobis, et

natura? videtur
30  Divinis decorasse hanc dotibus, effigiemque
31  Hanc finxisse Sui. Quare hinc gradus ultimus extat
32  Summi ad notitiam, atque hinc redditur ejus imago.
33  Nonne Homines igitur Divûm genus atque utinam omnis
34  Nostra foret nobis penitus natura retecta!
35  Multa latent et adhuc ignota atque invia multa;
36  Paucaque de

nostro
315  Didita vis animae est, patefacta foramina pernix
316  Protinus illa subit membrorum, et commovet artus:
317  Nam recipit motum, qui parvo a mure vocatur,
318  Musculus; ejus enim similem gerit ipse figuram;
319  Ventre tumet quoniam medio, quem fascibus una
320  Componunt fibrae congestis; ultima tenuem
321  Desinere in caudam veluti protensa videntur.

460  Fermentum veluti quoddam voluere, quod omnem
461  Dissolvat rodens paulatim, et concoquat escam.
462  Proinde Fames oritur, stomacho cum nulla vacante
463  Pabula sunt; quoniam membranam vellicat ejus
464  Tum liquor, et sensu Mentem ciet ille molesto:
465  Res ea latrantis stomachi acres excitat iras.
466  At Sitis est, ejus fibris arentibus arent
467  Cum pariter fauces: penitus

nulla vacante
463  Pabula sunt; quoniam membranam vellicat ejus
464  Tum liquor, et sensu Mentem ciet ille molesto:
465  Res ea latrantis stomachi acres excitat iras.
466  At Sitis est, ejus fibris arentibus arent
467  Cum pariter fauces: penitus quapropter inertes
468  Languescunt: Animam sensus proin afficit aeger:
469  Hinc ingens desiderium consurgit aquarum.

712  Humida linguaї contingit texta, cietque
713  Fibras; tum quendam sentimus in ore saporem:
714  Nam quidam ad cerebrum motus sese inde propagat.
715  In radice ejus summoque in acumine verum
716  Vividus hic sensus magis est; nam copia major
717  Est ibi fibrarum, et contextus densior extat.
718  Utque cibos opus est varios distare figura

persaepe obtunditur usu
738  Rerum, quae magno percellunt nervea motu
739  Texta; velut multo qui proluit ora Lyaeo
740  Nocte dieque madens, et vix non ebrius unquam est;
741  Tandem ejus sensum vix percipit ille liquoris
742  Nullaque propterea vini discrimina novit;
743  Ardet at in florem Bacchi, sapit ille palato
744  Spiritus, atque epulas tantum, queis succus inhaeret

1061  Percutit adversis Sonitus, citiorque secundis;
1062  Vividus his quanquam procurrat, languidus illis,
1063  Se procul his, illis loca per breviora propaget.
1064  Denique non ejus magnis fuga coepta remittit
1065  Consectis spatiis; verum percursa Sono quae
1066  Sunt loca, temporibus jam respondere notatum est:
1067  Nimirum his aeque crescunt crescentibus aeque:

subitoque repelli.
1188  Propterea rerum variarum apparet imago
1189  In Speculo; quoniam simulacrum lucis ab ipsis
1190  Cum venit in Speculi laevorem rebus, ab ejus
1191  Planitie redit haud confusa lege situque,
1192  Sed certa ratione sed ordine partium eodem,
1193  Ad Speculum offendit veniens quo lucis imago.
1194  At super his quoque

1398  Ad nos deinde pari, paribusque Coloribus arcus
1399  Propterea ductus circum pingatur oportet.
1400  Irim praeterea quoque saepe videre secundam
1401  Contigit, exterius quae sese inflectit; at ejus
1402  Languidior multo lux est, versoque Colorum
1403  Ordine per caeli regionem extenditur amplam.
1404  Hoc fit, ubi in guttis bis reflectuntur aquaї
1405  Ingresi radii: quod

1458  Illabantur uti se protinus insinuantes;
1459  Et vario confracti humore meantes
1460  Tandem Oculi in fundo jungantur, quisque suas se
1461  Ad partes referens: extrema ita corporis ejus,
1462  Quod tuimur, tunica simulacrum pingitur; ipsae
1463  Qua paulum fibrae pictura concutiuntur,
1464  Concussaeque suos cerebri ad suprema propagant
1465  Per nervum motus; qui

1528  Quae prope sit nimium, confusam pingere debet.
1529  Propterea illius confusa videtur imago
1530  Corporis, ut Senibus nequeat dignoscier aegris
1531  Quod si dimoveant Oculis rem longius, ejus
1532  Sint minus obliqui radiorum lucis ut ictus
1533  Distractique minus, poterunt post denique multos
1534  Humorum anfractus supremae in fronte coire
1535  Membranae, et species

1669  Angulus ipsorum, quam extremis ejaculati
1670  Corporis alterius, quod longe distat, ab oris
1671  Quem faciunt radii: quoties minor angulus ergo est,
1672  Apparet toties minor ejus corporis auctus;
1673  Nam minor ipsius depingitur intus imago.
1674  Porticus idcirco, cum summa a parte videtur
1675  Longa, pari quamvis hinc inde stet edita ductu,
1676  Paulatim

1812  Aut oriatur Amor, si res percepta videri
1813  Conveniens potis est, Odio tentetur ab acri
1814  Aut Animus, si res nobis inimica repugnet.
1815  Mens porro Desiderio configitur ejus,
1816  Si careat, quod amat, potiundi, et noxia contra
1817  Quae sunt, vitandi: tum si succedat utrumque,
1818  Gaudet; moerenti tristatur at aegra Dolore,
1819  Si bona nec teneat,

1910  Nubila Tristitia nobis mens aegraque constat.
1911  Contra, nescio quae, perfundunt Gaudia mentem,
1912  Sanum si valeat corpus, caeloque sereno
1913  Rideat alma dies: neque causam advertimus ejus
1914  Laetitiae: nihil illa aliud tamen esse videtur,
1915  Quam, quod sancitum est, animae cum corpore foedus,
1916  Corpore uti sano valeat, languente sit aegra.
1917  Est quaedam

1962  Omnibus expulsis, soli, totaque potiri.
1963  Praeterea insontem cum cernimus inque merentem
1964  Fortunamque pati tristem, turbaque malorum
1965  Saeviter urgeri; fortem Miserescimus ejus
1966  Indigno affecti gemitu, pariterque dolemus:
1967  Proinde levare malis et vim lenire dolorum
1968  Auxilio instamus miseramque attollere vitam.

656  Non possint se propter amari, at in omnibus Auctor.
657  Nempe frui nos hoc tantum debemus, at, ipsum
658  Quae jam cumque extra rerum sunt, omnibus uti,
659  Plusve minusve quidem, suprema ut scilicet ejus
660  Summi a natura magis ipsa minusve recedunt,
661  Extremique juvant ut nos in gaudia Finis.
662  Neu tu rebus ab his reputes hic forsan, Amorem
663  Non purum in nobis, omni

quod cernere possis,
670  Splendida quam radiis quae fulgent corpora lucis.
671  Propterea in summum, summeque quod allicit, ipsi
672  Cum ferimur Numen; ne protinus ipse rearis
673  Ejus Amorem ad nos ad commoda nostra referri,
674  Verum in id ardenti mentis contendere nisu
675  Scilicet extra nos raptos velut immemoresque.
676  Hic Amor, in terris dum vitam ducimus, expers

pectore Virtus.
1114  Ipsa mihi Virtus porro quid constet, ad ipsum
1115  Denique quid faciat Finem, quo tendimus omnes,
1116  Dicendum, quanquam tibi non ignota profecto est:
1117  Ejus qunadoquidem praclara laude refulges:
1118  Non ideo nostros tamen aspernabere versus:
1119  Nam si non aliud, saltem laetabere tanto
1120  Scilicet ornari te

1293  Astus, perversa quo quis regione viaї
1294  Nititur in finem quemvis, fraudesque dolique,
1295  Fallere queis alios hominum gens improba gaudet.
1296  Virtutis medio contra Mens excidit ejus
1297  Deficiens; quasvis temere illa et praecipitanter
1298  Nimirum aggreditur cum res, neque cogitat ante,
1299  Quid sit opus facto; proinde et mutatur in horas
1300  Sive levem

Nempe prius quam res ipse aggrediaris agendas,
1303  Consultes, opus est; at, postquam coeperis, illud,
1304  Quodcumque est, properans mature perfice factum.
1305  Porro, Justitiae quae jam sit origo, sit ejus
1306  Et quae natura et proprium quod munus, agendum.
1307  Illa Virûm jungens sese inter saecla coëgit
1308  In commune Bonum: siquidem dissolvitur omne,
1309  Si caret hac,

1713  Ingruit, et subitis oppugnat concita plagis:
1714  Cum se non liceat, velut in praevisa, coacto
1715  Undique praesidio munire, animumque parare.
1716  Non est praeterea Virtus, praeseferat ejus
1717  Quantumvis speciem, et Virtutis imagine fallat,
1718  Ipsi sponte sibi diram consciscere mortem.
1719  Scilicet Insanis hoc saepe ignavia suadet.
1720  Fortem tune putes, cui

1810  Abscedat simul, atque infirma ea foedera reddat.
1811  Quare corporeis quo sensibus illaqueatur
1812  Plus, aut per sensus quae percipit, hoc magis ipso a
1813  Rerum Auctore recedit, et obliviscitur ejus.
1814  Quaenam est Naturae magis, omni et dissona legi,
1815  Denique cum pulchro quae res magis ordine pugnat?
1816  Nec porro paria esse queunt peccata videri;
1817  Sed graviora

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report