Your search found 1926 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1474-1586:

quo facilius obsequi vellent, cum semel induxeris, freno velut jam recepto, quocumque libuerit, impellis, ac moves. Quapropter tibi ego plurimum, ac fere aeque mihimetipsi gratulor. Nosti enim quamdiu a te flagitarim, ut, cum in tradendis illius doctrinae rationibus, quae a Cartesio est instituta, non mediocrem legentium comprobationem esses consequutus, eo loci minime consisteres, animumque ad Newtonianam etiam Philosophiam versibus exornandam adjungeres. Tametsi enim

te diuturno jam usu paratiorem facile assequuturum. Itaque cum rem aggressus esses, experiendi magis, ut ipse ajebas, voluntate, quam perficiendi spe, putabam nos, si non omnem solidam, atque expressam, at hujusmodi certe habituros illius doctrinae formam, quae et rebus, et versibus conveniret. Verum hoc minime inficior, me nunquam arbitratum esse, in his etiam versari ut velles, quae in Geometriae involucris, atque in tanta rerum obscuritate

judicia colligere possem. Sed cum Leibnitium et scribendis versibus dedisse operam sciam, et Philosophiae numeris explicandae rationem, consiliumque laudasse, alium neminem nostrae sententiae auctorem, laudatoremque desidero. Est illius ad Drieschium epistola, in qua cum Poligniacii elegantissimum Poema laudat plurimum, tum vehementer se cupere ait, ut Poetarum studia magis, quam hactenus fieri soleret, ad utilitatem convertantur. Sapienter ille quidem; sed

ac videns prope Princeps, ac Parens Philosophiae merito sit nuncupatus. Nonne enim in hac naturae obscuritate peregrinantes antea, errantesque tanquam hospites diu, multumque pluribus in rebus versabamur, cum praeclara potissimum nos illius instituta ab erroris pravitate ad germanam, diuque intermissam veri quaerendi viam restitutos quasi in veritatis domicilium deduxerunt? Quare Ennianum illud Pythii Apollinis ipsi suo jure usurpandum opinor, ut sese eum esse

videret, eum praeesse mundo Dominum dubitare non posse. Atque hinc quidem accepimus Newtonum, qui unus omnium naturae opificium eximie, ac singulariter pervidisset, tantam animo imbibisse summi Artificis speciem, ut commoveri se illius praesenti numine, eumque colere, ac vereri palam praeseferret: felicior quidem futurus, si, ut vim religionis, ita etiam illius castitatem intellexisset. Hoc quidem certum exploratumque est naturae contemplationem religionis,

opificium eximie, ac singulariter pervidisset, tantam animo imbibisse summi Artificis speciem, ut commoveri se illius praesenti numine, eumque colere, ac vereri palam praeseferret: felicior quidem futurus, si, ut vim religionis, ita etiam illius castitatem intellexisset. Hoc quidem certum exploratumque est naturae contemplationem religionis, pietatisque magistram, ac ducem semper fuisse habitam. Qui enim possumus cogitatione complecti praecellentem illam, ac

Porro a vers. 1690 de viribus centralibus agit, per quas descripta curva linea jacet semper in eodem plano, quod transit per rectam, per quam corpus projicitur, et per centrum virium; et fiunt areae, seu sectores illius curvae temporibus proportionales. A vers. 1828 significationes quarundam vocum, quae huc pertinent, declarantur; in quo vis tangentialis differat a vi inertia, et a vi, quam centripetam appellamus, unde vis

omnibus suis in operibus se prodit, in quae universim excurritur, neque magis a totius orbis consideratione, quam a singularibus ejus partibus, ac parvis etiam animantibus, nostroque praesertim, ut vocari solet,microcosmo, illius ubique praesens infinitae potestatis ac intelligentiae vis declaratur. Postremo ad ipsum naturae universae Auctorem ac Parentem extollitur, ac justa quadam admiratione correptus animus, unicam illam rerum Causam invocat,

sensus
253   Exempla ostendant, quae constent ordine quodam
254  Inter se certo, facile hinc se tollit ab ipsis
255  Mens sursum exemplis, rebusque abducta locisque
256  Ordinis illius naturam, vimque recenset,
257  Ingenitamque putat, quoniam, quo cognita primùm
258   Tempore sit, nescit, minimo nam parta labore:
259  Sic palmas primùm aequales cum junximus ambas,

319  Prorsus corporei constant; fateare, necesse est,
320  Corpus id, in sese quod sensus continet ipsos,
321  Nexu, nescio quo, junctum cum mente teneri;
322  Quo nexu fit, uti varios illius ad ictus
323   Evigilata modis moveatur, percipiatque
324  Haec variis; contra certis respondeat ipsum
325  Motibus arbitrio mentis, capiantque, ferantque
326  Auxilia

horrens
545  Nimborum, et magnum mare fluctibus obruat atris.
546  Non est propterea tamen, ut natura sagaci
547  Vestigari oculo non debeat, ingenioque;
548   Quamquam etenim illius secretos visere lucos,
549  Abductamque domum, fontes et adire repostos
550  Non datur, Hesperidum vigili ut servata dracone
551  Poma; ast huc illuc obeundo, qua datur, atque

956  Omnibus in summam conjunctis: proinde movetur
957  Cum corpus; genus hoc, motùs mensura profecto est,
958  Si toties repetas, quot sunt in corpore puncta,
959  Temporis illius mensuram, et mobilitatis.
960   Demum ad tempus idem quoniam plerumque: vel aequum
961  Respicimus, motus cum ad motus aequiparamus;
962  Propterea non hìc tempus plerumque putamus;

1093  Praecipitem cum fert bene nondum ad cognita mentem.
1094  Post breve si namque hospitium, cum pauca profecto
1095   Viderit, et varios nec adhuc adverterit usus,
1096  Protinus illius leges comprendere gentis
1097  Speret, et ad populi scita, ad consulta Senatus
1098  A rebus, sibi quae visae, procurrere cuncta,
1099  Et temere ex illis, licitum, vetitumque quid extet,

1605   Ordine confingi poterit vis quaelibet una
1606  Non aliter, quam si de viribus exoriatur,
1607  Quot libeat, multis; sed enim sit ut aequa potestas
1608  Cunctarum, illius, quae nempe est una, vigori.
1609  Proin quibus est vires rerum metirier usus,
1610   De multis unam ut componunt, sic quoque multas
1611  Ex una faciunt, detexuntque, atque resolvunt,

in illas;
2026  At cum omnes toto positus mutantur in orbe,
2027  Mutantur quoque proinde plagae; qua propter ab una
2028  Parte quod exortum est, paulatim disperit orbis
2029   Illius ex alia, redeuntque eadem omnia, ut ante,
2030  Cum primum incepit se in gyrum volvere corpus.
2031  Denique jam quid opus rationes reddere multas,
2032  Cur nunquam in medio, in quod pellitur usque,

857  Libera descendant si corpora, carpitur, esse
858  Prorsus dimidium spatii, quod tempore eodem
859  Conficerent eaddem constanti concita cursùs
860   Impete, quo lapsùs se in fine illius agebant:
861  Scilicet aspicies, alte si quattuor ulnis
862  Sustollas ebur, et demittas deinde globosum,
863  Sic ut (contigerit subjectae cum sola terrae)
864  Illa, qua

1329  Propterea similis non aequi est orbis, et aequi
1330   Ortus; et hinc multis natura utriusque, necesse est,
1331  Prodeat in rebus similis quoque, multaque constent
1332  Hujus, et illius communia munera formae.
1333  Sin contra obliques ductus magis usque secantes,
1334  In geminum tergum magis usque excurret utrinque
1335   Orbis, et ingentes longissimum ibit in oras.

tractus
1428  Una omnes eâdemque plaga, in quam brachia currunt,
1429  Tractùs tam varii quaeque intervalla queamus
1430   Partibus in sese repetitis assimilare,
1431  Partibus illius, que tangit mempe, viaï,
1432  Puncto interceptis, et tractu quolibet illo.
1433  Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434  Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,

aequo
1477  Fingas, illud erit medii longissima jactùs
1478  Mensuar; oppositas iterum hanc distende per oras
1479  Directam mensuram, et fines finibus apta
1480   Hujus, et illius, duplex ut denique fiat:
1481  Ac tunc extremas via, fac, curvata per oras
1482  Transeat, a cono quae scilicet altera scisso est,
1483  Et medio exurgens tantum se vertice tollat

ad imum
1603  Mente tua quoque confictus pertranseat axis;
1604  Cujus ab extremo si ducas culmine multas
1605   Has aliquasque vias, direscto tramite quamque,
1606  Convexa illius quas ultima finat orbis
1607  Ora, vel ex ipsis faciei queislibet oris
1608  Undique diversas convertas axis ad imum,
1609  Quo coëant omnes, punctum; tum sive per illa,

cum grave corpus
1744  E declinato declivius aequore in aequor
1745   Transit, non tota transferrier incolumique,
1746  Qua primi sub fine ruebat mobilitate,
1747  Verum aliquam illius decussam perdere partem,
1748  Quantum conceptis tum scilicet officit aequor
1749  Motibus excipiens: quapropter, ut ante peractum
1750   Saepius est, motum in geminos dissolve retexens,

2013  Labitur in cursu, toties superare videbis
2014  Alterius tempus, quoties via recta per orbem
2015   Quae transit medium, partesque hunc scindit in aequas,
2016  Quartam orae exsuperat partem illius, ambitus aequi,
2017  Quem modo scindebas, qua se circumtulit orbis.
2018  Jam parvi cum sint arcus, chordaeque prope ipsae
2019  Aequales, per et has gravitas agat ictibus aequis

axe rotaï
329  Seu revoluti orbis, grave corpus, major ut axe
330   Ipso dimidius nimirum est ambitus orbis.
331  Atque id propterea prope duplex tempus, oportet,
332  Temporis illius constet, quo lapsus in arcu
333  Exiguo fieret foecundi scilicet orbis
334  Illius, ut super a dictis deducere possis.
335   Hujus praeterea prae cunctis una viaï

nimirum est ambitus orbis.
331  Atque id propterea prope duplex tempus, oportet,
332  Temporis illius constet, quo lapsus in arcu
333  Exiguo fieret foecundi scilicet orbis
334  Illius, ut super a dictis deducere possis.
335   Hujus praeterea prae cunctis una viaï
336  Optima dos; per eam quod puncta celerrimus extet
337  Trajectus gemina inter, ubi unum celsius, alterum

se circumflectere tensum
678  Efficias filum, jungique amplexibus arctis
679  Usque novis, latisque magis: dein inde referri
680   Avulsum filum, et de parte evolvier una;
681  Illius extremi progignet limitis ora,
682  Dum redit, in vacuo designans aëre curvum
683  Quoddam iter. Hoc porro plerumque orietur ab illo,
684  Quod generat, longe diversa, dissimilique

partes
1158  Inter se fluidae, quas moles, quasque figuras,
1159  Quasque habeant vires. Sed qua ratione patere,
1160   Et quibus haec subici jam sensibus omnia possint?
1161  Illius haec cum sint primordia notitiaï,
1162  Obruere immani numero, ambiguaque fatendum est
1163  Naturâ nostros animos, ne cernere possint,
1164  Quod cupiunt, vanumque profundant proinde laborem.

multo
1207  Molis erit plus; nempe, pilae quam transeat axis
1208  Exiguae decies, pila ferrea, cortice totam
1209  Quae faciem sit, ut illa, argenti obducta, vel auri,
1210   Illius decies cohibebit pondera centum,
1211  At non exterius nisi centum excurret in oras,
1212  Auro et centuplici super, argentove tegetur.
1213  Jam simili ratione minori in corpore contra

1620   In punctum medium gravitatis puncta coirent
1621  Omnia, et hac una simul in regione manerent;
1622  Nam translata illuc, quantum deperdere parte
1623  Ex una soatii deberent illius, usque
1624  Deberent alia tantundem acquirere parte:
1625   Nempe ibi vim gravitas educti, et exerit omnem.
1626  Sic si plura etiam sint corpora, quae referantur

ratione manere.
1695   Namque ubi sunt motus aequales, oppositique,
1696  Non spatia a punctis simul omnibus omnia ducta
1697  Planitiem ad quamcumque queant mutarier; ergo
1698  illius et puncti spatia haud mutata manebunt.
1699  Nam si animo fingas, de punctis omnibus illis,
1700   Quae sunt, materiae, duo sese puncta vicissim
1701  Sola lacessere; erit, quantum unum accedat ut

numeris etiam infinita repertis.
77  Extraxit Victor caeca a caligne noctis
78  Naturam fictos ponentem denique vultus,
79  Et vera, ut Proteum, forma apparere coëgit;
80  Illius adventu proprias non mutat, ut ante,
81   Jam Doctrina vices; sic undique certa refulsit.
82  Nam vicibus studia, et mentes, ut cuncta, regebat
83  Arbitrio Fortuna suo; sic Porticus olim

141   Plus quam dimidium; quoniam non invenit illa
142  Solem parte, prius caeli qua parte reliquit,
143  At paulum, ad speciem, progressum hoc tempore toto.
144  Et quoniam illius molem prope corporis aequam
145  Conspicimus semper, circum rapiatur in orbem
146   Si non aequum, opus est, at qui vix distet ab aequo,
147  Ut

163  Qui spectat, medio telluris staret in ipso:
164  (Non ita, cum supera caput alte vertitur errans)
165  Dimidium id terrae decies proin sexta fatendum est
166   Sit spatii pars illius, quo Luna recessit.
167  Verum hos, atque modos alios, queis tempora, motus,
168  Et spatia, et moles astrorum, et caetera multa,
169  Hoc genus, inveniunt Mensores, tradere noster

majorne, minorne
231   Harum sit rerum gravitate, age, perspice mecum.
232   A terra quantis jam tractibus illa recedat,
233  Cum notum tibi sit, cognosces, quanta sit orbis
234  Illius via circum; et cum ejus tempora noscas
235  Circuitùs pariter, quantus quoque prodeat arcus.
236   Parte horae decies in sexta, scire licebit.
237  Proinde etiam quanto pars arcùs ultima tractu

nisi habentibus ovi
442  Et speciem, et nomen, genus illud, quod libuit jam
443  Essigies secto de cono dicere primas.
444   Quanquam igitur muita effati nos ante viaï
445  Illius de natura, cum terna per auras
446   Eductos conos in segmina divideremus;
447  Hic tamen est aliquid, singillatim addere quod nos,
448  Quippe opus est, debemus, uti pernoscere possis,

512  Altero ut in puncto coëant, in eoque coacti
513  Corpora comburant ignis vi, conficiantque.
514  Proin ea puncta a re nomen sortita focorum.
515   His tibi subjunctis, est illius arte repertum,
516   Ponere qui caelo proin visus jura, focorum
517  Semper in alterutro Solem constare, suasque
518  Errabunda vias circum astra, ut diximus, orbis

662  Respectare plagas mundi, sed tempore longo
663  (Parva etenim a saeclis discrimina percipiuntur,
664  Accumulantur ubi, et coalescunt multa, remotis)
665   Paulatim positus mutarier illius; orbem
666  Nam sinuat circum, nec jam ad loca prima revertit
667  Biscentum nisi post, decies et saecula sena.
668  Propterea quae verna, vel autumnalia puncta

731  Mercurii spatium repetitum protinus in se
732  Et semel, atque iterum Mavortis sic repetito
733  Ad medium Solem spatio, quater esse quaternis
734  Tractibus illius concretum ut noscere possis,
735   Atque iterum quater hoc spatium. Quopropter inesse
736  Quae debet vis in rubicundo Marte locata,
737  Mercurii vi major ab una parte reperta est,

astris,
1046  Si varias rerum mensuras scilicet, atque
1047  Si numeros tentare ausos caelestia calles.
1048  Proin veluti, quicumque aliqua in ditione moratur,
1049  Cogitur illius leges, et jura subire
1050   Imperii, rituque pari cum civibus uti;
1051  Sic quoque, nonne vides, oculis mortalibus ipsi
1052  Deprensi cum sunt spatio in propiore Cometae,

1054  Nonne vides, inquam, vaga ut astra coërcita certa
1055   Sunt gravitate, atque invicta vi Solis aguntur
1056  In Solem, quoque vimque, potestatemque Cometas
1057  Debere illius, nisusque audire trahentis,
1058  Nec proin incerta cum libertate vagari;
1059  Intorquere suum sed inter, velut astra, per oras
1060   Sublimes, et de coni signare figuris

magis inservire videntur;
1346  Illud enim qui vidit, idem proponere vulgo
1347  Protinus, oblitus jam tum famaeque, suique,
1348  Exundante animi mira dulcedine, gestit,
1349  Illius et late prolatam expandere lucem.
1350   Sed jam ad finitima, et veluti cognata reperta
1351  Progrediamur ab his paulatim, ad caetera porro
1352  Multa; retectarum procul est quippe ultima rerum

in Sole receptas
1355   Non tantùm vires, quibus ad se cuncta reducit;
1356  Munus at hoc omnis late, quaecumque sit, esse
1357  Materiae, partes ad sese illius ut omnes
1358  Contendant, omnesque trahant, pariterque trahantur,
1359  Sintque graves omnes, quotquot sunt, undique in omnes,
1360   Plusve minusve, velut sunt intervalla minora,

1833  Respondere aliae simili regione locatae:
1834  Propterea illa extans in summo margine debet
1835   Respectare aliam extantem quoque margine in alto
1836  Particulam haud aliter, quam qua se illius, et hujus
1837  Mutuà respectant totae ratione columnae.
1838  Quare particularum extantum in culmine summo
1839  Hujus, et illius cujusviscumque canalis
1840   Pondera

1836  Particulam haud aliter, quam qua se illius, et hujus
1837  Mutuà respectant totae ratione columnae.
1838  Quare particularum extantum in culmine summo
1839  Hujus, et illius cujusviscumque canalis
1840   Pondera sese inter paria esse videbis, ut ipsae
1841  Par quoque pondus habeat, librantur quippe, columnae,
1842  At sunt particulae majores, est ubi lymphae

proinde receptant
1845   Tanto, haec medii quanto distantia major;
1846  Quare, in particulis his, punctum materiaï
1847  Pendit eo quodcumque minus, distantia restat
1848  Illius ad terrae medium quo denique major.
1849  Ponderis oppositum terra discrimen in ipsa
1850   His cupide agnosces a rebus, quamlibet ejus
1851  Ad spatia a medio tantum respexeris: ire

majorve reperto
386  Terrae illo tractu gemina inter puncta recepto.
387   Propositum sed jam metiri qua ratione
388  Possimus flexum? Sensu non perva Terra est,
389  Visceraque illius penetrare sub alta negatum:
390   At non oppositas in partes ire negatum est390
391  Posse, atque in caelum contra protendere fila,
392  Ut signent nostris impendentia punctis,

Horum apices ita sint positi, ut prospectus in alterum
450   A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451  His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452  Finibus extremis quae tractus illius ante
453  Jam mensi, geminos habeat, metirier ipse
454  Quos debes, flexus, in primi vertice montis
455   Tertius extet; erit, latus ut deprendere utrumque
456  Possis in

654  Formam animis, curasque laboribus adjiciendi
655   Exhaustis alias; siquidem minus apta videri
656  Debuit umbra, jacit quam denso corpore Tellus
657  In Lunam; exigua est etenim pars illius orbis
658  Umbrosi, facies Lunae quo carpitur, arcus:
659  Ambiguam neque rem manifesto pandere quibant
660   Mensurae indicio, vel adhuc quaecumque recenti,
661  Et fida

916  Tu tamen induxi, vel ab his decus, inclyte Silvi,
917  Vellet ut ipse suo curis adjungere regno,
918   Induxti, quas ornat, et evehit, artibus aequum
919  Ingenuis. Ergo auspiciis illius in ingens
920  Ipse Viros immittis opus: vidi ipse moventes
921  Arma novo, constata recens, ut idonea bello;
922  Vidi, cum egressos longo vetus Appia colles

auram,
1421   Scilicet illam ipsam, phoebeo funditur astro
1422  Quae circum, ut docui, atque apparet saepe sub orbe
1423  Signifero, cujus formam, loca, tempora dixi.
1424  Illius ut pars densa solet protendier ipsam
1425  Ad Terram interdum, procurrere forte vel ultra,
1426   Fiet, uti fines ea transmeet aetheris illos,
1427  Terram in vicinam gravitas quibus incipit esse

illic fuscos, clarosque videbis
1467  Alternatim orbes, cum decidet altera major
1468  Massam massa super, guttam ut super altera gutta:
1469  tum limbum illius brevioris fumida oportet
1470  Hujus pars transcurrat, et illud corpore nigro
1471  Excipiat lucens filum, post proferat igneum
1472   Ipsa suum pariter, qua circum desint, orbem.

1603  Non nostri perstant fines tamen aeris idem
1604  Ad Solem mutante situs tellure, modo ipsa
1605  Nam Soli propior, modo contra abductior extat,
1606  Et nunc densatis magis illius innatat auris,
1607   Nunc mage laxatis; proin et sua densior illic,
1608  Et compressior est, hic contra rarior aura,
1609  Et sublimior est eadem, mutataque semper.

1946   Amborum simplex aequaret hic orbium hiatus.
1947  Sic geminae tranant cum motibus aequora puppes
1948  Oppositis, aliam citius properare tuetur
1949  Nauta, suos motus nam motibus illius addit.
1950  At si et projectus vis paulum obliqua veniret,
1951   Ipsaque mobilitas esset diversa priore,
1952  Aequi non orbes, paulum sed ab orbibus aequis

1953  Distantes primo coni de segmine formae
1954  Inter se similes fierent, similique locatae
1955  Ordine circa ipsum punctum, commune quod extat,
1956   Quod pariter focus orbis et hujus, et illius esset
1957  Qui tum unum incoleret cornus, se crederet ipsum
1958  Immotum, pariter molem et se cernere volvi
1959  Diceret alterius tantum, velut illius illic
1960  Ipse

1956   Quod pariter focus orbis et hujus, et illius esset
1957  Qui tum unum incoleret cornus, se crederet ipsum
1958  Immotum, pariter molem et se cernere volvi
1959  Diceret alterius tantum, velut illius illic
1960  Ipse focum eficeret gyri, qui tempore eodem
1961   Majori, quam sit revera, ducitur arcu.
1962  Porro sic positas moles, sic se inter agentes
1963  Mobilitate

et molle cerebrum
2378  Luna: vomunt captis cum magno saepe dolore,
2379  Et somnos adimi, desideriumque ciborum
2380  Saepe queruntur; at hoc quaedam conjucta nitori
2381   Illius species a mente apprensa videtur
2382  Efficere, ut visa quosdam nuce concutit horror,
2383  Aut oleo apposito stomachi fastidia surgunt.
2384  Namque hos a claro percussos verbere Lunae,

regione, docebit,
159  Quoque loco positae volitantes per mare puppes.
160   Hoc igitur, Lunae facies quod versa videtur
161   Usque eadem ad Terram, tentant deducere multi
162  Illius a gemino motu, qui tempore eodem
163  Conficitur, nam se proprio super axe revolvit
164  Ipsa semel, Terram dum circum fertur in omnem.
165  Et certe hic geminus si Lunae corpora volvens

1131   Incolumes ad nos radios transire vetante.
1132  Praeterea toto Phoebus cum deficit orbe
1133  Luna interjecta, qui tum illam lucidus ambit
1134  Annulus, aeris progignier illius auris
1135  Creditur. At si vel longe tenuissimus illic
1136   Perpetuo circum amplexu dissunditur aer,
1137  Cur vaga non semper mutent frontemque, coloremque
1138  Astra

esse videmus,
1385  Diversoque vocamus eam proin nomine: caudam
1386  Praecipue, insequitur cum caudae more Cometam,
1387   Dicimus, at barbam, currit cum prima meatus
1388  Illius in partem m quo tenditur, anteriorem;
1389  Demum est caesaries, cum circumfunditur, una
1390  Aut nimium est de parte brevis: tamen usque necesse est,
1391  Quo sit cumque loco, quod nomen cumque

1771  Vi tanto Terrae in Solem minor esset (at ista
1772   Quam longe condat tenuissima prae gravitate,
1773  Scilicet in Terram, qua nostra hic corpora aguntur!),
1774  Quanto phoebea lux tenuior illius extat
1775  Sideris. Immensum nonne hinc discrimen habebis?
1776  Quandoquidem gravitas si cuncta hic corpora cogit
1777   Per ter quinque pedes labi, quo tempore vibrat

dicere suemus)
2464  Quaedam se prodit moderandae aptissima vitae;
2465  Humani haec veluti currus Auriga videtur
2466  Frena regens, et, recta, movens, qua semita ducit.
2467   Illius impulsus aliis secernere oportet
2468  Motibus, atque sequi solos; properare secundis
2469  Scilicet his liceat, spatioque excurrere jusso
2470  Securos; aliter transverso plurima calle

321  Quisque suis, obeunt, Soli cum parte feruntur
322  Aversa, densam saepe illabuntur in umbram,
323  Deficiuntque, velut defectu Luna laborat
324   Saepe suo, cum Terram obiens umbram illius haurit.
325  Crebrius ast aliis sublimibus imteriorem
326  Has opus est subiisse vices, et adisse laborum
327  Plus multo; in famulis tanquam ipse Vicarius esset.

380  Certum nec possit servando tempus haberi,
381  Quod medium est, mediam quo tam Comes occupat umbram.
382  Quidquid inaequale est sed et hic, quia pendet ab orbia
383  Illius positu, certa sub lege teneri
384   Debet; at hunc positum potuit cognoscere certa
385  Quis ratione, recens fuerit cum cognitus ipse
386  Paucis ante Comes lustris, paucique notati

sub lege teneri
384   Debet; at hunc positum potuit cognoscere certa
385  Quis ratione, recens fuerit cum cognitus ipse
386  Paucis ante Comes lustris, paucique notati
387  Illius varii, tam parvo tempore motus?
388  Haec tua jam demum mens pervigil aspera rerum,
389   Cassine, edomuit; leges ea fixit eunti
390  Huic Comiti, tabulisque novis inscripsit, ut inde

391  Praedici possint medii ipsi pene labores.
392  Attamen et suberant discrimina tum quoque quaedam
393  Temporis, ut numeris semper quid fraudis in illis
394   Saepe retentatis esset tamen: illius usque
395  Prodibat praecox labor, aut cunctantior omnis.
396  Vera sed et porro patuit discriminis hujus
397  Et lex et ratio; defectus nempe praeire
398  Servatum est,

1171  Corpore progrediatur, iter torquebit in ipso
1172  Ingressu, vertetque plagam, infractusque meabit.
1173   Hic tamen ut varias valeas inquirere leges
1174  Hujus, et illius fractu, flexique meatus,
1175  Duc puncto ex illo, quod in ipsis finibus haeret,
1176  Quodque petit radius, non parti tramitem ab ulla
1177  Prorsum inclinatum ad faciem, quae corpora nectit,

aequore primo
1460  Constructam a radiis; ast alteram ab insinuatis
1461  Interius, tum depulsis a fronte secunda.
1462  Distabit laevus limbus dexterque figurae
1463  Hujus et illius mage, quo sit crassius illud:
1464  Quin si non spatiis aequalibus undique distent
1465  Inter se facies, poterit majore vicissim
1466  Disjungi tractu gemina almi solis imago;

in excipiente suus, tamen accidet, ut sit
1627  In statione una radii color unius aureus,
1628  Alterius viridis, ruber hujus, caeruleusque
1629  Illius, atque ideo permixtis pluribus una
1630  Nil possit nisi lux candens nativa videri.
1631  Extremo tantum prodibit margine in uno
1632  Et ruber, et flavus vix tum color, alter habebit

1660  Sed situs hunc subter pacto frangetur eodem
1661  Alter item radius, rarasque emittet in auras
1662  Haud alia regione viae sua fila colorum.
1663   Quapropter per quae color illius indicus, hujus
1664  Per loca diffugiet violae color, et simul ibunt
1665  Caeruleus, viridisque amborum; ita junge sequentes.
1666  Tum junctis

transeat oris
2098  Inflexis circum; jam pars trajecta coloris
2099   Inscriptum quod nomen habebit, is exoriturus
2100  Est color: a medio quae tum est distantia puncto
2101  Illius medii gravitatis, fulgida quam sit
2102  Lux ea, monstrabit, quam vivo perlita fuco.
2103  Nimirum rear hoc fucatae lucis in orbe
2104   Omnem particulam, ut vim quandam, percipiendam

et versa sub omnes,
326  Proptereaque plagas reflectens lumen in omnes?
327  At non omne tamen lumen, quod venerat, extra
328  Ejicit; in multis anfractibus inque cavernis
329  Illius pars magna perit pulsa, atque repulsa,
330  Atque breves iterans saltus, flexosque meatus.
331  At quaecumque salit lux scabra a parte, necesse est,
332  Dimidium circum sese diffundat in orbem

quibus, et nitido quibus orbe refulgent.
410  Invenies ipsum, si quaeras, qua ratione
411  Fiat, ut apparens partis sit maximus auctus,
412  Scilicet illius, quae in disco est lucida, partis.
413  Tellurem hanc etiam reflexae lumina lucis
414  Mittere dicendum; ex obscuro cernere eandem
415   Illa, clara diem qua fert, si parte

925  Haec via, quae nectit solemque, oculumque, necesse est,
926  Cum super occasum, super aut Sol editus ortum est,
927  Protinus ut subeat terram, seseque sub ejus
928  Visceribus condat caecis; proin illius orbis
929  Quod medium est punctum, terra quoquo crede latere.
930  Quapropter, terra extantem quem conspicis, arcus
931  Partem dimidiam non totius expleat orbis.

divisa colorum
1082  Multiplices lux trans aditus in stamina septem,
1083  Percipe, nam par est usus perquirere veros,
1084  Et caecas penitus sensus penetrare latebras
1085  Illius, per quem in natura cuncta videmus,
1086  Grataque tot per quem rerum spectacla patescunt,
1087  Scilicet innumerûm specie mutata leporum.
1088  Ergo ubi vitaï sensus tam commodus extat,

major earum
1220  Orbis hic, exigua quae nobis mole, sed ipsa
1221  Distincta nimis, apparent, velut augmen arenae,
1222  Et fibrae, atque pili tenues: lux scilicet orbis
1223  Illius in medio longe densissima constat
1224  Prae luce, inflexas est quae diffusa per oras;
1225  Proinde magis nervum pollens, sensumque movere.
1226  Fac reputes orbem fieri, medium occupet ejus

1308  Aequo sit convexa tumore, et tela ferantur
1309  Inter se radiorum aeque distantia, ibidem
1310  Post jungentur, ubi est, si continuata per orbem
1311  Sit convexa figura suum, medium illius orbis.
1312  Hic locus ob lucis vires, densataque tela
1313  Officium nomenque foci tulit, atque vigorem;
1314  Quae supera in speculis ratio est jam prodita nobis.

1334  Luminaque inter se parili distantia tractu
1335  Excipiat, faciet porro mage lata meare
1336  Perpetuo, ut citra focus ille precarius extet,
1337  Atque cavi distet quantum medium illius orbis.
1338  Hic focus est itidem medius; venientia nam si
1339  Lumina latescant, magis egredientia vitro
1340  Latescant, facientque focum hunc accedere lenti.

septa: prioris
1363  Qui medius focus est, longe deductus abibat
1364  Introrsum; vitri distabant septa cavata
1365  At propius, pariter focus hujus fictus eadem,
1366  Verus et illius juncti ut statione cubarent.
1367  Ad sensum hinc multo veniebat major imago,
1368  Quam sine subsidio tali conspecta fuisset,
1369  Et mage clara, sua mage item distincta figura.

quae stant arte, sed ars procul invia nobis,
2166  Quantumvis tenuis pars quaeque appareat ingens;
2167  Scilicet haud valeas artem illam prendere quam sit
2168  Subtilis; nil tam minimum est, sit ut illius expers,
2169  Quin magis in tenui propriam vim, juraque servat.
2170  Conspice jam porro nostras quaecumque per artes
2171  Condimus, argento veluti signa aspera, et auro,

haec ultima certe,
987  Quam possint sensus oculorum tangere, meta est,
988  Ultimus hic homini a natura terminus haerens,
989  Ne queat, has infra res, in penetralia labi
990  Illius, et secreta opera, et potiora tueri
991  Particularum in particulis, quas nosse locatas,
992  Et textas, ut sunt, quid jam foret, inde orientes
993  Res multas nisi nosse, et rerum munera multa,

vitare potes neque vim rationis, ubi illum
1156  Regressum non jam tribuas obstantibus auris
1157  Aëris, at vitro, qua partes exterioris
1158  Illius extremae sunt; idem namque manebit
1159  Nodus in his etiam, non unquam dissolüendus,
1160  Partibus extremis vitri; cur deinde locata
1161  Unda post vitrum, radius sorbebitur unda

1294  Partibus, at minor est denis ter, et amplius unâ
1295  Adjuncta, si forte gradus comprendere quinos
1296  Ipse velis, vel si ad senos decurrere tentes,
1297  Corporis illius constabit materiaï
1298  Tantum tertia pars et sexagesima; prorsum
1299  Per loca dispersum nihil est nisi caetera inane.
1300  Sic et adhuc poteris sine fine in corpore quovis

1547  Et circo opportunus, Olympiacoque labori.
1548  Nunc age causa subit vicium quaerenda, colores
1549  Quas ineunt varii: simul haec quaesita feret nos
1550  Luminis ad tenuis rationem illius, in auras
1551  Quod se diffundit varie, et volat undique nullis
1552  Legibus adstrictum, seu frangi, sive reflecti
1553  Cogatur radius, nempe ut possimus ab uno

transgredientem,
1799  Distentique vigent vix pollicis intervallo
1800  Dimidii: minui porro vis fulgida, demum
1801  Evanescere, ubi spatii pars quinta peracta est
1802  Illius, quo cultri acies distabit acuti.
1803  Ullane jam queat hac ratio manifestior esse,
1804  Diffractos radios qua noscas flectier istam
1805  In partem tantum, quantum illam, scilicet aequis

hoc quoque constat,
906  Mutatis spatiis vires mutarier ipsas,
907  Sic nempe a raptu transiri saepe repulsus
908  Ad regionem, ex hac vel contra illius ad oram.
909  Haec tibi sunt elementa, quibus perquirere motus
910  Naturae valeas omnes, et cuncta videre
911  Omnibus in rebus, fieri quae cernimus usquam
912  Tam

et cuncta videre
911  Omnibus in rebus, fieri quae cernimus usquam
912  Tam varia, et variis per corpora praedita formis.
913  Ante tamen, quam cum Natura congrediaris
914  Illius ad fontes, et rebus stamina prima
915  Ponentem aspicias; ipsa haec primordia rerum,
916  Quaerendum est, simili num sint vi, mole, figura,
917  Atque pari, an contra diversa, dissimilique

facile adversam rationem evertere possis.
984  Verum ut percipias multo dare certius istis
985  Naturam indicium, sat erit, si expendere nisus
986  Illius incipias, queis quoddam tendit ad unum
987  Omnibus in rebus, simplexque, exordia prima
988  Ponere ubi coeptant, componens omnia certas
989  Scilicet ad formas, quanquam non possit ad unum

et dabitur, quae sint ea munera, quaeque
1746  Esse queant in natura, cognoscere; curvae
1747  Quaeque viae vigiles si munera pervideamus
1748  Illius. Atque utinam valeant per cuncta sagaces
1749  Ire animi, atque omnes, qui possunt esse, tenores
1750  Prendere! ductu etenim Natura coercita ab isto est.
1751  Non pote principio distendi

1807  Quamlibet: occurant quare si corpora, queis vis
1808  Pellens hoc ipso sit tempore dempta, trahensque,
1809  Ne turbet, prorsum offensu, tum libera ab omni
1810  Hujus et illius puncta inter puncta meabunt,
1811  Non igitur penetrata; etenim infinita vacantis
1812  Sunt spatii puncta, ut transcurri tot freta possint,
1813  Proin infinite prohibentia, materiae

utraque pellens
2353  Se contra in flexu, punctumque recedere coget.
2354  Si demum ex uno puncto trahet, ex alioque
2355  Pellet vis composta simul, commixtaque, abibit
2356  Illius ad flexum lateris, de parte trahentis
2357  Quod tibi erit puncti, et secum illud deferet actum;
2358  Illorum donec subigens deducat ad axem
2359  Continuatum, utriusque locet sive e regione

namque ibi limes
2378  Puncto ab utroque coit; distantia limitis haec est
2379  Scilicet axi par majori dimidiato.
2380  At mediis ubicumque locis declivibus orbis
2381  Illius si sit punctum, plerumque necesse est,
2382  (Nimirum tum cum medium orbis non mage distat
2383  Alterutra a regione foci, quam limite limes
2384  Ille a vicino) vis ut se dirigat illac

2389  Compositae hae vires raptantes e latere uno
2390  Punctum, per medium flexum, quem diximus ante,
2391  Transibunt, illis nimirum e quattuor unum;
2392  Quo pariter debet transire ora illius orbis;
2393  Ejus id officium est namque inter caetera notum.
2394  E genere ille tibi sit limes proinde secundo;
2395  A puncto propiore trahens vis manet, oportet,

2604  Accidere in mundis etiam tot posset, eadem
2605  Id curva praestante via, ut moveantur in uno
2606  Plurima, sit motus quorum procul alter origo;
2607  Et tantum ob motus agitetur hic illius, ille
2608  Hujus, ut in mundos distantes notitiae sic
2609  Mundorum transmittantur, neque transeat ullus,
2610  Qui doceat cursor, neque vox, neque littera migret.

fuerunt cum eruditissimis, mihique amicissimis viris Antonio et Balbo accuratius disputata. Apud A. enim cum essem, eaque de re forte exortus esset sermo, paulatim, ut in disserendo fit, quidam nos orationis ardor in intimas illius controversiae partes induxit. In quo illud etiam gratissimum fuit, quod inde singularem A. in his etiam elegantioribus litteris intelligentiam intuerer. Nam illum quidem multis esse ac gravissimis disciplinis egregie

plurimum fruebar. Sed tantum in illo inesse politiorum etiam studiorum scientiam nunquam certe animadverteram, quantam ex ea, quae inter nos fuit orta his de rebus controversia, perspexi. Nam cum maturius, quam caeteri solerent, ad illius domum me contulissem, eodem advenientem offendi B. eximiae indolis juvenem, quique ad excellens ingenium parem diligentiam, ac discendi cupiditatem adjunxerat. Quapropter libentissime sese ad

offendi B. eximiae indolis juvenem, quique ad excellens ingenium parem diligentiam, ac discendi cupiditatem adjunxerat. Quapropter libentissime sese ad A. applicaverat. At A. quo illius desiderio obsequeretur, incidere interdum hujusmodi de litteris sermones non aegre patiebatur, ut de doctrinarum studiis praeclare et ipse multa afferret, et alacre B. ingenium ad cogitandum, ac dicendum commoveret.

rebus magnam inde lucem adfuturam mihi persuadeo. Quippe illa ipsa alienae formae similitudo quantum valet ad hominum ingenia excitanda! Proinde isthaec fabularum latebris includendae veritatis solertia mihi videri solet praeferre quandam illius, quae in Virgilii Bucolicis est, puellae speciem fugere ac latere velle se idcirco simulantis, ut et investigandi sui cupiditatem aliis injiciat, et inveniendi jucunditatem acriorem. Tum Ego, atqui miram hanc omnem, inquam, acuendae

testibus utar fabulis. Quid enim iisdem obscurius, quid incertius? Neque nobis has tenebras temporum, quibus ab illo recedimus, longinquitas attulit. Aeque in illo explicando discrepantes eorum etiam sententiae fuerunt, qui ab illius aetate multo propius aberant. Scimus Zenonem Stoicum in ejus fabulis interpretandis sustulisse omnino receptas illas cognitiones deorum, et rebus inanimatis ac mutis docuisse haec tributa nomina. Quid igitur nostri poetae sibi

dejici faterer hac obscuritatis calumnia, atque his Empedoclis, atque Italicorum exemplis, nisi opportune occurreret, quem subsidio advocare, et cujus judicio fabulas tutari facile possim. An Platonis vobis in mentem non venit? Nonne uno illius exemplo omnem hanc Italicorum auctoritatem, et omnes abrogandae fabulae rationes prorsus labefactas videtis? Quis enim unquam non solum philosophorum, sed etiam poetarum est aeque atque ille istiusmodi fingendis ac fabricandis

isthaec fabularum ornamenta, nisi in facilioribus argumentis adhibet? Sed cum ad obscuriores rerum causas explicandas interdum delabitur, quam accurate omnem comminiscendi licentiam removet! quam aperte omnia, quam nude pronunciat! Illius, quae in Timaeo est, de universitate naturae, disputationis velim recordere. Quod magis a fabulis remotum atque alienum esse potest loquendi genus, quam quo ille difficilem de corporum elementis quaestionem exponit? Quo planius res

et reipsa identidem dictum illud comprobat, quod usurpare erat solitus: veritatem nimirum fabulis omnibus esse suaviorem? Tum B. aegre, inquit, Platonis auctoritatem extorqueri mihi paterer, neque enim, opinor, complura mihi illius exempla deesse possent, si philosophorum testimoniis nobis esset pugnandum. Sed quid attinet in iis immorari, quando poetarum mores exquirimus? Quare caeteros omittamus, et horum tantummodo exempla

Ipso musarum testimonio aperte philosophandi rationem, ut vides, tuetur: sed quo demum vocabulo didascalicos appellemus, non magnopere laboraverim. Placet illa Adissoni in refellendis Miltoni obtrectatoribus urbanitas, qui negabant illius poema heroicum esse nuncupandum, propterea quod primae poematis partes Deo essent assignatae; at vos, inquit, si heroicum dici minus lubet, divinum appellatote; ita Didascalici, si minus fabulae, veritatis ac sapientiae poetae

describere ne, an imitari istud dicamus? Quid enim refert, an alieno sermone, an carminis vi, caeterisque artis miraculis moveamur? Non Oedipum ipsum, cum sese Laii interfectorem fuisse comperit, in scaena ejulantem, sed ab aliis narrari illius luctum audimus, neque tamen idcirco minus exhorrescimus. Tam apte est enim doloris illa vis, tam ad veritatem naturae descripta, ut audire lamentantem, ac fibula sibi evellentem oculos videre videamur. An Briseidis ab Achille

quasi tabulam nobis ad intuendum proponere? Itaque hanc infinitam naturae imitationem illis esse attributam, eorumque facultatem his pene immensis vagari finibus ab Aristotele fuisse animadversum etiam sine ullis testibus ob singularem illius ingenii magnitudinem mihi satis persuadeo. Sed id ipsum locupletissimo Laertii testimonio nobis etiam est proditum. Ait enim Aristotelem in eo, quem de poetis scripsit libro, luculenter fateri, optimis quibusque dicendi modis, ac

Verum hanc Aristotelis in judicio de Empedocle ferendo varietatem inde profectam esse existimo, quod in suis de poetis libris universum de omnibus rebus dicendi poetarum artificium exquireret; in eo autem, qui unus e multis reliquus est illius poetices liber, ut Socrates philosophiam, sic ille poeticam a mundo ac caelo ad mores transferens sola humanarum actionum, quam Epici ac Tragici sequuntur, imitatione constrictam expendat. Tu vero, inquit B., praeclare

ac sensuum et cogitationum ortus penitus illapsi ad ipsos voluptatis ac pulchritudinis fontes perveniunt. Quam vim cum animo semel hauserunt, cultusque atque ornatus universos contemplati sunt, postquam ad scribendum accesserunt, ad illius praeclaram speciem omnem dicendi rationem dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt

fontes perveniunt. Quam vim cum animo semel hauserunt, cultusque atque ornatus universos contemplati sunt, postquam ad scribendum accesserunt, ad illius praeclaram speciem omnem dicendi rationem dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B. ab

quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B. ab altissimis, inquit, et pulcherrimis initiis poetarum praestantiam repetis, et pene ad similitudinem illius, qui in Platone est, opificis Dei formarum contemplatores et effectores nobis poetas egregie describis. Quidni enim creare quodammodo res ac gignere censeantur, qui nos, in quas velint, cogitationes inducant, in quoscumque motus

et Didascalicorum virtutes quaeso pergite. Tum A., imo, inquit, ad intimam formarum atque imaginum vim penitus inspiciendam, atque ad ipsas radices ac stirpes ejus, de qua dicimus, poetarum pulchritudinis nos revocas, dum illius originem a verbis etiam ac vocibus repetis. Nam quae demum alia hujus dicendi laudis elementa sunt, quam isthaec ipsa vocabula atque nomina? Aut quo pacto conceptae illae atque inclusae animis formae

et cognatam illam humanis auribus atque animis harmoniae rationem illis potissimum adjudicemus? Si inanes vocum flexiones, et nihil significantes tibiae soni in nobis tam varios tamque jucundos motus excitant, quam validius animis illius harmoniae vis dominabitur, quae sonos verbis, numerosque rebus conjunget, atque hac cogitationum et cantus varietate aures una mentesque implebit? Nam qui carminis ac numerorum

atque insolentia quantam pulchritudinem, quantam jucunditatem rebus adjiciet! Inusitata haec doctrinis inducta species cum inde accidet, unde minus expectabatur, quam erit hoc ipso gratior atque pulchrior! Simile hoc videtur Graeci illius artificis industriae, qui quo formosiorem Venerem efficeret, in Satyri idcirco excavato simulacro collocaverat. Ita deae species ab ipsa circumpositae imaginis feritate comptior ac venustiorum a molliore autem muliebri forma vastius

montibus ac sylvis nati atque alti sunt, ipsos hominum occursus fugiunt, et omnem naturae conjunctionem abrumpunt. Quo autem quisque est societate et convictu hominum excultior, et suae et caeterorum utilitatis intelligentior, eo acrius illius conjunctionis vi capitur, et reliquorum opis atque auxilii indigentem se videns ad opitulandum aliis est propensior. Primo suae ipse civitatis, deinde finitimarum, demum omnium gentium propinquitate devinctus, humani nihil a se

iisdem divelli vix unquam patiuntur. Neque enim si tranquilliores, ac minus turbulenti sunt, quam caeterarum cupiditatum, hi scientiae motus, minus alacres idcirco atque ad alliciendas mentes validi sunt illius impetus. Siquidem insatiabili, quod nobis a natura est inditum, sciendi desiderio, sine summo jucunditatis sensu facere satis non possumus. Hinc ambitionum illecebras missas faciunt, non odio, non metu, non voluptate alia a semel

fortunae conditionem praeter expectationem recognoscimus, cum vero abditas atque obscuras rerum causas, descriptionemque naturae nobis aperient, neque satis allicere neque detinere nos poterunt? At si tanta est in poetarum artibus vis illius, quam αναγνωρισιν vocant, nos agnitionem reddere possumus, in nullis aliis eadem certe melius, quam in Didascalicorum cantibus enitebit. Nunquam enim mihi persuasum erit ullis inopinatis ac mirabilibus

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report