Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: liberum Your search found 215 occurrences
1 2 3
Occurrences 161-180:161. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] persentiscat, id mihi hodierna die usu venire debeo ingenue profiteri; nimirum sextus iam labitur annus quo eversis patriis legibus, invectis peregrinis institutis, inducto exotico idiomate, omnis personae proprietatisque securitas ita evanuit ut tum postremum me vivere, liberum hominem esse, et patriam habere senserim; sextus denique iam labitur annus quo abolito legali supremi comitis magistratu, sublatis liberis comitatuum congregationibus, ruptuque omni, quo princeps cum regnicolis de legum systemate adeo belle nectitur, vinculo hac sede
162. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] sensus tam mihi quam et excelso consilio locumtenentiali explicati me excitarunt, erexerunt, confirmarunt. Ab eo inde tempore iam meus etiam animus communi laetitiae patere coepit; sensus tamen hic tenuis tantum umbra fuit gaudii illius quod hodie persentisco dum me liberum in patria iam libera re ipsa constitui, dum meam singulique civis proprietatem, ut nunc res sunt, salvam esse, dum denique me in medio inclitae universitatis versari eoque potissimum fine versari sentio, ut communibus provideamus
163. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] atque ita addicta sunt, ut iam una eius fimbria Zagrabiensem plane Comitatum a Crisiensi intersecet, quasi iterum erecta alioquin e bonis nobilium confinia regni coordinare eademque seu restringere, seu extendere non pertineret ad potestatem legislativam, aut vero quasi liberum esset potestati executivae sub arbitrario necessitatis publicae nomine possessores e bonis suis erga arbitrariam iterum aestimationem et bonificationem etiam invitos proturbare. Non multo post executiva potestas ad effectum tot tantarumque superinde conditarum
164. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1098 | Paragraph | SubSect | Section] § 10. Ipsi etiam illi qui primi agriculturam profitebuntur Zingari equos quidem possidere possint, trafficam tamen cum iis nonnisi erga scriptum Dominii indultum exercere ausint. Haeredibus nihilominus eorum, nisi de furto aliquo suspectos se reddiderint, liberum etiam cum equis commercium relinquatur. Motivum. Zingari, consueto genti huic vivendi modo educati, adeo proclives sunt ad equorum furta ut iis etiam, qui agriculturam primi profitebuntur, fidere intutum sit. Proles
165. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1098 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] determinare, et determinationi huic, sub dictanda in via juris per competentem jurisdictionem prudenti arbitrio pecuniaria mulcta, proprietarius se accomodare tenetur. Motivum. Jus proprietatis, id est: liberum de rebus suis disponendi facultatem sartam tectamque conservari, ipse civilis societatis scopus exigit; neque tamen jus hoc eo extendi potest, ut proprietarius fundo suo cum detrimento publici abuti possit, abuteretur autem, si repertum in fundo suo utile
166. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section]
Articulus XI.
167. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section] annis coemat, paravit; denique nullis casibus obnoxiam distractionem, cum haec in domestica
consumtione fundetur; quae omnia relate ad privatos, qui tabacam ad exteros deportant,
quaestores, aliter se habent. Itaque justitia ipsa exigit, ut commercium cum producto hoc
liberum semper conservetur, et Abaldo Viennense, ne in formale monopolium
degeneret, per subsistentem continuo concurrentiam in justis limitibus contineatur.
Articulus XIII.
45.
Nova in tractando utilius aliquo opificio aut manufactura inventa, si talia sunt, quorum
manipulatio facile secreta conservari potest, inventori, nisi arcanum suum administrationi
publicae aperiat, nullum exclusivum privilegium concedatur. Liberum tamen eidem
sit manipulationem ejusmodi, reservato sibi secreto, exercere.
Motivum.
Ostendimus in Elaborato status actualis §-pho 41. quod fixum inter fabricas et
manufacturas discrimen vix statui possit:
quia manipulationem hanc alioquin nemo alter imitari, et
eidem lucrum praeripere poterit.
E converso non interest ut ad revelandum secretum suum directe stringatur,
quia secus ille arcanum sum in aliam provinciam transportabit; debet itaque illi liberum
secreti sui exercitium relinqui, praesertim cum homines ejusmodi alioquin secreta sua seu ad haeredes transmittere, seu amico alicui, qui illud post fata eorum
continuat, communicare soleant.
§ 56.
Absolute propria alicui opificio fabricata alterius speciei opifici non liceat elaborare.
Si tamen fabricatum aliquod, quod aut aequivocum sit, aut vel aliquem cum alio opificio
nexum habeat, istud utriusque speciei opificibus conficere liberum sit.
Motiva.
Frequenter quoad ejusmodi artefacta differentiae inter caehas oboriuntur. Donec caehae
subsistunt, non potest utique admitti, ut unius speciei opifex fabricata, quae alteri
sit quod nec fertilitas Hungariae, nec activa ejus commercii
bilanx, nec onera Germanicarum Provinciarum Hungaricum Germanico commercio subordinari
exposcat, restat ut paucis edoceatur quod id salva Regni Constitutione nec fieri possit.
Hungaria qua Regnum liberum eidem, qui Germanicis Provinciis imperat, Principi sponte,
sed ita se subjecit, ut nullam ab ipsis Germanicis Provinciis, id est ab eorum dicasteriis
aut tribunalibus, dependentiam unquam agnoverit. Cum Augustus Josephus II. in sequelam
praeconceptae a se
nonnisi per
Germanicas Provincias in Hungariam adferuntur, adeoque deperditae proventus tricesimalis
Hungarici ne per reciprocum quidem hoc satis compensabuntur.
§ 88.
Quaestori Hungaro liberum sit portorium consumtionale etiam ab exoticis mercibus seu in
limitanea, seu in mediterranea, ubi ejus interest, tricesimali
statione deponere.
Motiva.
Libertate hac quoad
quaestores per concernens
vectigal ad capitales et respective depositoriales stationes
restringuntur, adeoque hac in re aequalis est Hungari et Germani
quaestoris conditio; interea negari non potest, quod quidquid liberum commercii cursum
impedit, ejus etiam promotionem retardet, et quod necessitas deponendi, in
certis tantum locis portorii, libertatem quaestorum constringat;
saepe enim interest quaestoris ut tricesimalem manipulationem in
regulis coalescat, medio localium jurisdictionum effici procurabit. Inter has autem regulas
illud praecipue referatur ut vectorum horum coetus in omnibus rem vecturariam concernentibus
objectis judicio concernentis tribunalis mercantilis se ultro et diserte subjiciat: liberum
nihilominus sit singulo mercatori vecturas suas etiam extra has stationes per separatos
contractus permutare.
Motiva.
Haec est tutissima frequentes inter mercatores et vectores differentias aut impediendi,
aut
stimulus.
Instituto huic id universim objici potest, quod cum in ejusdem speciei merce an illa
domestica navi advecta? vel eadem efferenda sit? discerni non possit, facilis hac ratione
praevaricationibus via aperiretur. Exoticae enim merces, dum portum liberum subeunt, seu
domestica, seu extera navi advehantur, tricesimali manipulationi non subsunt; et saepe idem
mercator ejusdem speciei merces et e domestica et ab extranea navi sibi comparare solet.
Quomodo ergo has limitaneus tricesimator distinguet, dum eaedem
Hydraulico pro efformandis generalibus planis, revidendis, si res ferat,
ipsorum dirigentium opinionibus, et decidendis, quae seu inter ipsos geometras, seu etiam
inter jurisdictiones emergent, gravioribus quaestionibus in regula uti possit,
liberum tamen eidem sit pro qualicunque ejusmodi labore seu dirigentem geometram, seu
aliquod Departamenti Hydraulici individuum adhibere.
Ut tamen officiosa inter diversorum horum graduum individua
correspondentia vigeat, vel ideo
impediet. Molis tamen, si situatio admittat, innoxium locum assignabit, et ut hae in eadem
situatione rite conserventur per suscipiendas annuas investigationes
procurabit. Quodsi opus moliri volens decisioni huic non acquiescat, liberum eidem erit
modalitate §-pho 5. jam praescripta juribus suis prospicere.
Motiva.
Non licet in proprio etiam fundo tale opus collocare, quod in detrimentum
vicini cedat; quanto minus
uti possit.
Motiva.
Opus hoc et tanti in publicum momenti, et adeo sumtuosum erit, ut si Legislatio ejus
temporis perfectioni ejus per evocandum exterum aliquem famigeratum hydraulam magis
consultum iri existimaverit, id eidem liberum relinqui debeat. Erunt fortasse aliqui, qui
individuum ejusmodi ad ipsam jam mappationem dirigendam evocandum, deputatosque
regnicolares nunc statim nominandos esse existiment. Verum jam elargita pro systematica
mappatione instructio per abbatem Walcher et
Codice Cambio
Mercantili conditionibus satisfaciat, suscipere et exercere potest. Officinam etiam aperire,
aut merces sub tuguriolo exponere, qui vulgo Ständler appellantur, absque ulla seu apud
judicem, seu apud magistratum insinuatione singulo civi in propria civitate liberum est.
Quodsi tamen regnicola, sed alterius jurisdictionis incola officinam in aliqua civitate
aperire velit, praevie concivilitatem, quam magistratus eidem recusare non possit, assumere
debet; irritantur proinde omnia illa nonnullarum civitatum statua, per quae seu
voluisset, poterat id jam
tum determinare, quin curam hanc tertio cuipiam debuerit delegare. Quodsi autem fundus
ejusmodi apud privilegiatas classes quaeratur, his pro publicis proprii
comitatus necessitatibus dum, et quantum volunt, conferre alioquin liberum est, quin ullus
eatenus legislationis actus intercedere debeat.
In ipsa tamen generalis pro toto Regno fundi publici hypothesi, relate ad
secundam quaestionem, Deputatio ejus est demissi sensus, quod cassa commercialis
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.