Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato].
FLAVI IACOBI EBORENSIS CARMINUM MORALIUM, LIBER QUARTUS.
Ad Franciscum Sagrium praeclarum iuvenem Et amicum singularem. Precatur
Dive senex, dixi, qui stas sublimis in arce. Si tibi sunt cordi carmina nostra, fave. Audiit, et caeli vexillum e parte Serena. Extulit, et coeptum currere iussit opus.
Ad Franciscum Sagrium.
Quamvis docte Sagri fortunam expertus utramque Nunc mare tranquillum, nunc vada coeca legis. Si tamen, ut par est, nec te iactare secundis, Ferre nec ignavo pectore dura soles. Totus et in temet descendis, et omnis ab uno Spes tua dependet numine, et omnis amor Iam tibi ab occasu foelicior aura Favoni Spirat, et in portu iam tua puppis agit.
Ad eundem.
Rhagusiae decus illa aurae pars ignea ab alto Lapsa polo, et tardis insita corporibus. Quaeque una hanc vastam ventura in saecula molem Intus alit, nullo tempore deficiens. Illa tibi, seu fixa loco, seu forte per artus Fusa meat, tota mente colenda venit. Ut sceleris puram liceat traducere vitam, Omnis et a sanctis moribus exstet honor. At cum summa dies aderit, volet ocyus illa Aura levis sedes, et loca nota patens.
De amore timoreque erga Deum.
Optima pars animae, princepsque scientia rerum, Si tuus a summo numine pendet amor. It comes huic uni timor haud servilis amori, At qui turpe nefas, et scelus omne fugit.
Quae vita optanda.
Nemo mihi, nemo Cumaeos optet et anos, Nemo velit Pylii Nestoris ire dies. Id velit, ut sancte liceat traducere vitam. Nam bene qui vixit, vixit et ille diu.
Vitae brevitas.
Ut Ut volat Ortygia missa sagitta manu.
Non secus, ut lucem, falso quae vita vocatur, Opprimat, umbriferis nox ruit acta rotis.
In eandem sententiam ex Herodoto desumptum.
Cum rapit ingentes externa in bella cohortes Medus, et epotis flumina siccat aquis. Illachrymat tamen, et secum non asper ut hostis, Dignus at ut magno Socrate discipulus. Ecce dies venient, cum de tot millibus inquit, Arma licet essent impia, nullus erit.
De puerorum indole.
Cum primum collo suspendit aratra iuvenci Agricola, et stimulo vertere cogit humum. Protinus agnoscit, qualis bos ille futurus, Num bonus armentis commodiorne iugo. Non secus ingenio spectatur, et indole ab ipsa, Cum puer adplicuit litterulis animum.
Pietas in parentes.
Quae damus e magni Musis desumpta Maronis, Haec tuus ediscat, verset et ore puer. Ut simul accendat virtutem carmen, et alte Haereat in tenero pectore patris amor. Cesserat Aenaeas satis, postquam inclyta Troia Arserat, et Priamus iam cinis ater erat. Pone subit coniux, parvus praecedit Iulus. Stat pater Anchises ardua colla super.
De occulta numinis vi Lyci Et Nume exemplo
Sisyphus Aeolides, non hic Lycus ille poeta Vera loqui Samium credite Pythagoram
Coniugii incommoda.
Si formosa domi sit coniux, urit adulter. Si secus, occidit quarta Megaera virum. Si dives, premit imperio. Si paupere censu, Unde mihi natus, si fit, alendus erit? Si genus e prisca deducat stirpe, superbum Ingenium, et vultus, verbaque nemo ferat. Plebeia de gente satam vicinia ridet, Nescit, et heus inquit, gignere Scilla rosam. Si prudens (licet huic rara est prudentia sexu) Illa viro leges, et dare iura velit. At si mentis inops, procul hinc, procul illa facessat. Legit ut haec quidam, contentus coelibe vita Aonidum fontes, et loca sacra colit.
Coniugii commoda.
At
Ex Aesopo Hispano.
Filius agricolae periit demorsus ab hydro, Dum puer ad Durii flumina pascit oves. Accurrit pater infaelix, contorquet et hastam. Illa volat. Colubro cauda resecta iacet. Infert se medium pastor vicinus, et ultro Orat, amicitiae foedus inire velint.
Fabula significat post vulnere, et
De puellarum avaritia.
Sic me semper ames, ut te mea galla, tuumque Ferre velim numeris nomen in astra meis. Verum qui super est absinthia rumor amara, Nescio quid de te sparsit in ora virum. Quod bibis, et ludis, quod passim munera poscis, Quod pretio noctes dives adulter habet. Praeterea ancillas. Sed praestat dicere coram, Cum tecum his paucis vita diebus ero. Tu vero mea lux hanc moribus exime labem. Crede mihi, ingenuis sordet avarus amor.
Vera nobilitas ex
Miles erat, Graecas Marius nec doctus in artes, At populo coram non male rhetor agit. Quid mihi maiorum titulos et stemmata iactas? Et tua quae non sunt, haec tua dona putas? Non ut opes, virtus haeredem transit in ipsum. Ut tua sit, dextra consilioque pares.
Parvae curae premunt, ingentes obstupefaciunt.
Vidit hostiles patriam subsidere in ignes Laecius, et cives aspera quaeque pati.
Spartana severitas.
Graeculus hoc quidam, cum fortior ingruit hostis, Vir sapiens fugiet, rursus ut arma gerat. Sparta tamen contra clypei desertor, et hastae Miles ut ignavus ne mea castra petat.
Romana virtus.
Stat respersus adhuc de sanguine regis Etrusci Mutius, et victo fumat ab igne manus. Ut pater imperium rerum Romanus haberet, Non cruor, aut caedes, ignis at ille dedit.
Qui verus civis.
Qui collabenti patriae vult esse superstes, Ille meo nunquam carmine civis erit. Civis erit, qui se vastum in telluris hiatum, Praecipitem admisso Curtius egit equo.
De dictatore Dentato.
Surgit ab impresso terrae Dentatus aratro, Cum trepidant cives, et gravis hostis adest. Faelix Roma parens, populi cui saepe magistros, Saepe duces magnos rura vel ipsa dabant.
Virginei animi virtus.
Cernis, ut Etrusci castris egressa Tyranni Enatet abductis Choelia virginibus? Dum peragit facinus nova dux, subsidit eunti Tybris, et obstantes in vada findit aquas.
Stultus patre occiso natis parcit. e Graeco.
Qui patris occisor natis Marcelle pepercit, Id quod habent Graeci, nescit ineptus homo.
In Lurconem.
Turpis Turpis in Eleo pulvere cessat equus. Turpis et is quisquis laudis contemptor avitae In Venerem, et plumas, vinaque totus abit.
In Hypocritam.
Qui fur nuper eras, et adulter Galle videri Alter Aristides, Hippolytusque cupis. Nam dum templa subis Divum, suspiria longum Ducis, et adsiduo murmure labra moves. Spargeris et lachrymis, et figis lumina terrae. Tardus et incedis iussus abire domum. Galle senex mutat vulpecula cauta colorem, At remanent mores, et vetus ingenium.
In ambitiosum censorem.
Prandia lauta tibi, et lautae sunt Phosphore coenae, Nullaque non dubias exstruit hora dapes. Et tamen intonsos iactas sine fine Catones, Atque graves inter pocula Fabricios. Surgis et in mores, et saecula prisca retractas, Scilicet et patriae iam cupis esse pater. Pone iterum calices, Qui censoris eget Phosphore, censor erit.
Quaelibet terra artificem alit.
Quaelibet artificem tellus alit, odit inertem, Ille apis, hic fuci desidis instar agit. Hoc Phemis, hoc Phoebus, canit hoc longaeva Sibylla Dissipat hic cellas, implet at illa favis.
Non semper arma cedunt togae.
Cedunt arma togae, quoties qui iura ministrat Vir gravis, ingenio, iudicioque valet. At cum sceptra manu iuvenis gerit, ilicet ipsa Mars quatit arma ferox, et toga victa iacet.
Miles gloriosus.
Dum pugnant alii, fugit Aulus, et inter amicos Potus ut est, pugnas, et sua facta canit. Narrat et ut princeps inimicum invaserit agmen, Dignaque servato praemia cive ferat. Hunc tamen ut vanum nebulonem Regulus Albae Ridet, et e castris, quam procul ire iubet.
Vir sapiens simulat dissimulatque loco.
Dum cupit et mordax, et haberi Luca facetus, Iactat in Hermogenem scommata amara senem. Hermogenes ridet, ridentem Luca caveto. Qui sapit, is simulat, dissimulatque loco.
Vera haereditas.
Divitias, et opes, et equos, et praedia, et agros, Et tot praeterea stemmata clara domus. Haec moriens Nicon, haeres meus, inquit, habeto, At sibi splendorem nominis ipse petat.
Uxor nomen dignitatis, non voluptatis.
Sit foecunda licet, sit dives, et ore venusto Uxor, et ingenuis orta feratur avis. Illa voluptati raro tamen esse marito, Creditur, usque adeo tempore languet amor.
Pax silentii praemium.
Sis licet auriculae purgatae, et naris aduncae, et Centum luminibus cinctus, ut Argus erat.
Croesi consilium Cyro Regi datum.
Cum pax alma viget. solvit sua iusta parenti Natus, et incedunt ordine fata suo. It contra pater infaelix e funere nati, Sanguinea quoties Mars quatit arma manu.
Qui vir vitandus.
Varro inimicitiis suffundit frigidam, et orta Cum videt hinc, illinc aspera dissidia. Infert se medium, pacemque hortatur Ut perhibent, sufflans, et simul ore bibens.
Heraclitus et Democritus.
Pressius ut curas hominum contemplor inanes, Et subit, haec usu quae datur, hora brevis. Sic tacitus mecum. Nolis inquirere, quare Hic σόφοσ effuse rideat, ille fleat?
Filius degener.
Sobrius, et rerum prudens, et factus ad unguem Civis et egregius noster Alonsus erat. Hunc tamen excepit Caecina tricongius haeres. Pro quam dissimilis filius ille patris. At qui naturam rerum scrutantur, id ipsum Non temere, aut casu saepe venire docent. Et caussam assignant, et multa exempla petuntur, Credo equidem. Verum non ea caussa placet.
In avarum simulatorem.
Mutua mittebant, et erat certamen honoris. Carmina Virgilius, munera Tuscus eques.
Ingenii bona immortalia.
Invigilat chartis Laevinus, et illud in ore Vir bonus, et sapiens semper habere solet. Saeviat usque licet, praedetur et omnia tempus, Ingenii dotes, et monumenta manent. Macte animo Laevine, parem tibi Belgica nullum Terra tulit; tanto gaudeat illa viro.
Fides illibata.
Qui quae pollicitus verbis, re praestat et ipsa, Tertius e coelo decidit iste Cato. Et promissa dabit nobis si musta Falethus, Missus ab Elysiis hic Cato quartus erit.
Civis ignavus.
Quattuor hic obolis conductus fertur in hostem, Certus si sit opus mille subire neces. At tu inter gemitus patriae labentis in ignes, Pro pudor ignavus civis in arce sedes.
Pacis praemium.
Coelius et rixas, et lites odit amaras, Indicat ut saxo littera scripta brevis. Ergo colit fontes, et prata virentia musco, Scilicet et dulcis praemia pacis habet.
Boni militis officium.
Qui potis est totas insomnis ducere noctes, Quique famem solitus vincere, quique sitim. Qui ducis imperio paret, qui fascis iniqui Portat onus, pluvio qui Iove carpit iter.
Pristinae R. P. dotes.
Haec duo, nempe domus peregrinis, hospita, quaeque Mens erat in doctos officio viros. Ornabant urbem rerum caput. Occidit aetas Illa, simul mores interiere boni.
Quae ad nos nihil pertinent, non inquirenda.
Cum bellum narras, nihil ad me pertinet, aio. Vincat, an Otthomanno sub duce Persa cadat. At cum vina refers, hoc inquam pertinet ad me, Scire, quoto Chius veneat aere cadus?
Qui miser, e Senecae
Et timet ad strepitum commotae frondis ab aura, Gaspar, et ignavus desidet usque domi. Nec putat aerumnis se posse avellier unquam, Vocant misellum Gasparem tragoediae.
Naturae vitia emendari nequeunt.
Putrescentis aquae vis noxia praegravat alvum. Luridaque aspectu est, teter et halat odor. Quisquis et a puero turpes exercuit artes.
In gloriosum militem.
Pyrgopolinicen Fabius se iactat, et ipsum At semel inspecti vultum sic effugit hostis, Cervus uti tigres, aut vaga dama lupos.
De duobus Criticis Lampridio et Albinovano.
Seu recitata placent, sive inquit, corrige sodes, Haec, aut illa meus carmina Lampridius. Gratum utrumque mihi. Nam versus scribit ad unguem. Praeterea emunctae naris, et albus homo est. Nulli iniurius est, nulli blanditur, in omnes Alba velut tabulis linea rasilibus. At quis Aristarchi vultum ferat Albinovani? Aut stomachum cui non moverit ille senex? Haec Romana parum vox est, ea Graecula, tolle Haec, atque illa suis verba repone locis. Non erat Hoc poterat ferri carmen, at arte caret. Grande quidem sophos, et critico res digna magistro At mihi non libeat discere grande sophos.
Poeta figulo similis.
Qui figulo similem Sagri putat esse poetam, Ipsam (crede mihi) rem prope tangit acu. Nam figulo, dum creta recens, modo grandior aequo, Amphora, et interdum ducitur olla brevis, Ducitur et gemina Sileni cantharus ansa, Et quocunque libet figitur illa loco. Non secus Aonio quicunque e fonte liquorem Ebibit, argillae mollis ad instar agit. Namque ut quisque dedit, vel non dedit, alter eodem Carmine Thersites, alter Adonis erit.
Vulgi circa virtutem imperitia ad Antonium Medicen.
Tusce puer vulgus virtutem ut nomen inane Ridet. et hic pernox ludit, et ille bibit.
Modus optimus.
Decidit e coelo ne quid nimis. Auctor Apollo. Et sapiens Graecus μέτρον ἄριστον ait. Naevus in Alcaei puero delectat, at unus. Insanire senex desinat, adde duos. Mel quoque si nimium est, in bilem Putet, et Hyblaeus sit licet ille favus. Et meus hic iusta crevit iam mole libellus. Si pudor est, tandem contrahe vela Cato.
Ad eundem Sagrium rusticantem.
Sagri si memor es senis poetae, Qui te plus oculis amat, tuaeque Prae desiderio macet lagenae. Quam primum propera redire in urbem. Sic gratus venies, venire ut arvis Africae solet hymber aestuosae.
Ad Scipionem Lucarem patritii sanguinis adolescentem, moribus praeterea, et
litteris
Lucar luce magis Pyrrho dilectae poetae Qui genus? unde domo? Vestra cur lentus in urbe Hospes agam? De me quaerere saepe soles.
Ad Didacum.
Nuper eras Durii, nunc es novus accola Rheni Didace, iam latii Tybridis hospes eris. Forsan adhuc Nili septemplicis ostia vises, Aut alio Gangis sole calentis aquas. Sic fortuna tenax primis nos iactat ab annis. Et levis hic firma nititur illa rota. Crede mihi, seri sperent meliora nepotes. Dicere, quae passi, quae patimurque pudet.
De Aristotelico adolescente.
Qua nova Dalmaticas Epidaurus vergit in undas, Et pater aurata Blasius arce sedet. Egregium vidi iuvenem, qui clarus avito Sanguine doctrinae candida signa dabat. Illius insignes artes miratus Apollo Quis novus hic inquit, surgit Aristoteles? Unde novum nobis nemus? et nova prata Lycei? Et schola Socraticis inclyta discipulis? Vera mihi invitis si fas est dicere Athenis, Floruit ille senex, hic sapit ante pilos.
De Italia Leandri.
Italiam rerum dominam, faelicia regna, Quaque premunt montes, quaque Et quantis, quotque illa viris, bellique togaeque Tempore, quam longo floruit imperio. Quam bene facundi Leandri scripta reponunt, Quam bene perspicua cuncta relata fide. Aequora, stagna, lacus et cinctae moenibus urbes, Castraque non unis hostibus opposita. Et nemora, et fontes, et gratae vatibus umbrae Antraque secretis aemula Pieriis. Iure suum civem fatis obiectet Abydos. Donaque pro salvo Felsina cive ferat. Ille per angustum devolvitur Hellespontum Naufragus, hic vastam traiicit Italiam.
Ariosti elogium.
Mantua vicinae noli certare Niventae. Non miror huic vates, et magis apta lyra est. Neve genus, neve arma viri contemne furentis. Crede mihi. Aenea sanior ille tuo. Niventae idest Ferrariae
Ad Riccium iratum.
Ni te perdite amo, et cupio procedere cuncta Atque tibi, atque tuo candida Ricciolo. Ni Sardo, et Sardi cupio male filio, et istis Importuna quibus credita Arestia vox. Iratus habeam Musas, et quidquid ubique est Numinis, in quo spes vatibus esse solet. Et te praecipue, cuius ni mitior aura Spiret, plectra iacent, et mea muta lyra est.
De urbe Sena capta.
Victa iacet Lupa. nil illam iuvere Gemelli. Et tulit incassum Martius ales opem. At qui fortis erat Gallus fortesque Gemelli. Et fuit eximiis viribus illa Lupa. Sed fuit infaelix verbum, et lugubre doctis. Troia fuit. Fuimus Troes, et Hector erat. Et quatit adsiduo verbere terga leo. Et sumus, heus dicunt, et qui non credit id ipsum, Adsit, et in nosmet comminus arma ferat.
Ad Nicandrum.
Iurasti quoties, Pyladae quod nullus Orestes Tam fuit unanimi vinctus amicitia. Quam tu me atque meos omnes Nicander amares Quam pote quis fratrem frater amare suum. Credebam. Verum spes me lactabat inanis, Et video esse habitum me tibi ludibrio. En iaceo, et vehemens invasit febris in artus. Quartaque nox haec est, qua mihi somnus abest. Quo tamen accessu, quo tu dignatus amicum Alloquio? Aut quaenam scripta tabella venit? Hei mihi, quis leges ausit praescribere amori? Et queror et doleo, et cogor amare magis.
Ad Fabianum.
Nuda pedes mulier, flavumque effusa capillum Saepe salutatum me Fabiane venit. Quae sic blanda sonat, rapidis sic prurit ocellis, Possit ut Aurorae sollicitare virum. Huic ego, cum primo dicet mihi mane salutem, Nescio quid certe, sed iuvenile paro. Nomen scire cupis. Nomen tibi dicat ineptus. Qui tacet, is solido novit amore frui.
Ad Torquatum, et Nannium fratres.
Ne vero Torquate animum, neve optime Nanni Conficite ingratis sollicitudinibus. Si spes frustrata est, si cassa, atque irrita vota Per mare, per terras diripuere Noti. Num scelus, aut crimen? vestrum est. Num denique magnum Vos patriae, et charis operam praestatis amicis. Atque hic vester amor, dulcis, et usque labor. Nullaque quod Momo vincam vel iudice, vobis Vel sine linea abit, vel sine laude dies. Qui facinus fecere, olim fors dicere fas sit. Nunc digitum labris admovet Harpocrates. Si sua virtuti sunt praemia, credite fratres, Et vos illa manent. nam meruisse sat est.
De Gabrionis in patriam reditu.
Qui modo funesta Tuneti captus in arce Gabrio victoris praeda Sinonis eras. Ecce senex septem liber de turribus exis. Iamque iter in patriam praepete carpis equo.
De Tucca poeta.
Delicias, et nequitias, et iurgia, et iras. Et iuvenum tenui murmure blanditias. Si quis Tucca tuo tollat de carmine, nae tu Tucca parum vates deliciosus eris.
Ad Balbum.
Hoccine Balbe tibi cessurum impune putasti? Ut mihi pollicitus munera, verba dares. Non ita, namque meos revocabo liber Iambos, Et faciam, ut noris, quid gravis ira potest. A miser, et digito monstrabere, et insuper urbi Fabula, quid vero fabula? risus eris. Non secus armatus videtur Fimbrius, aut qui Cursitat in laxa pharmacopola toga. Ecce Iovem lapidem iuras te vina daturum. Credidero, fiam si prius ipse lapis.
Ad Gallam.
Dives uti possis, et dici Galla puella, Mille soles artes fingere, mille dolos. Nunc rugosa cutis crocodili inducitur albo Stercore, nunc radio fingitur empta coma.
De fonte Africano.
Fonticulum vidi Getulas inter arenas. Ulmus et hic ingens, et breve carmen erat. Si via longa premit, molli requiesce sub umbra. Si sitis, haud usquam dulcior haustus aqua.
Ad amicam.
Ne vero, ne inusta mihi mea vita, meum cor Iniunge, hoc unum deprecor imperium. Ligna petis, non iusta petis, nam si meus iste Aemulus igne calet, cur ego ligna dabo? Ligna dabo, ut flamma pariter caleamus eadem, Fiet et hoc nobis dulcius obsequium.
Ad Hugonem.
Si fas Hugo mihi, quae sentio dicere, dicam. Nil benefacta valent, et nocet esse pium. Nam qui fida diu pro Tuscis induit arma, Fraude iacet Tusca Graecus Aristomenes.
Ad Petrum Velliam e Mysiae regibus oriundum de grue quae illius insignia
superstat.
Velliae magnanimae renovas qui nomina gentis, Nec sinis illustri stirpe perire genus.
Ad Crispum.
Crispe senex, nigri custos qui fornicis olim Iam novus ab Beatis flumina Divus agis. Prima meretricum viridi Pansecca sub aevo Haec tibi cum crotalis cymbala ponit anus. Tu pater, ut pridem solitus, defende puellam, Si qua velit castris aera merere tuis. Et sive illa senes argento emungit avaros, Sive rudes pueros fingit amare, fave Nec minor, ut grandis cadat intra retia thynnus, Cura sit. ingratus parvulus ille venit. Unum praeterea prae cunctis Dive precanti Annue, ne quis iners pascua taurus aret. Non obscura manent te praemia stabis in auro, Qui modo fumosa ligneus aede sedes.
De navi Petri.
Hic est ille senex, olim cui retia curae. Haec ratis, hi comites, hic erat ille lacus. At mala tempestas, et turbidus ingruit auster Et fragor in toto est, mortis et umbra freto. Pone metum Bariona tibi res magna peracta est. Nam salvi comites, salva carina tua est.
Sylvii
Sylvius hic situs est. Centum qui calluit artes. Et dubium, quanam clarior extiterit. At si prisca fides animi, si iuris, et aequi Cultus, et niveo pectore simplicitas. Artes sunt dicendae, et quadrant nomina rebus. Non dubium, quin his claruit ille magis. His dum vita fuit, faelix, his lumine cassum Credibile est sedes demeruisse pias. Fama est exemplo, quae non contenta sepulchro. Per mare, per terras fertur et ora virum.
Ad Philippum.
Sextilem mihi iam totum non visus in urbe Scire velim, quanam parte Philippe lates. Num Melite, num parva Chrome, num consita Baccho Tauris, an aequoreo detinet Ombla sinu? Anne magis Staeis conchilia lentus in undis Colligis? Et pigris retia tendis aquis? An sectaris apros, et figis arundine cervos, Et volucres vario decipis augurio? Quidquid id est, mallem, quam quod mala fabula nuper Nescio quid de te sparsit, et arce Petri.
In medicum temulentum.
Dic mihi, si nunquam desint tibi musta tricongi. Nec scyphus ante scyphum, nec cadus ante cadum, Unde novus nobis prodis Aetius? unde Totus Oribasios, Archigenesque sonas? Nam tua (si recte memini) dictata Galeni Vel pila, vel pernox alea nuper erant. Quaque erat appenso fumosior amphora ramo, Inde leves hederae, laurus et inde tua. Nunc sinuosa toga est, et filo pileus amplo. Et sonat in cunctis annulus articulis. Quaeque tua impietas, multos mercede recepta Ante diem Stygios cogis adire lares. Negligis, et rides. at sit tibi panis in arca Sordidus, et vappam lippa ministret anus.
Ad Marinum Cabogam.
Erigit intonsam victrix ecclesia laurum, Laurus in inciso cortice carmen habet. Post debellatos Romani nominis hostes, Iure meo cessit laurea patritio.
In Pamphilum.
Illa mihi imprimis edissere Pamphile, quare Non pudet huc, illuc currere loripedem? Cur vigil auscultas? quid mussitet ille, vel ille, Audieris nunquam cum tonuisse Iovem.
In Hispaniam.
Rem Gotham, et Gothos iactas Hispania Reges, Nomina famosis nota latrociniis. Gothus et a prisca memoratur stirpe Philippus. Iam neque Belga tibi, nec placet Austriades. At pius ille senex, natum qui sistit ad aram Quaeque senem sequitur inclyta progenies. Magnorum regum pater Israel, et pede sicco Qui mare Erythraeum transiit incolumis. Et tot praeterea vates, quibus icta superne Mens calet, et veri gnara futura canit, Ludibrio tibi sunt, et rides nomina tanta, Et si quis contra disserit, igne perit. Viderit ista comes Tarda, et sera quidem, iusta sed illa venit.
Momus in eandem.
Diceris Occidui Regina Hispania, et mundi. Falso, nam vulgus haec dare verba solet.
Hispania in Momum.
Illa vetusta nimis, chartisque abstrusa facessant. Quaeque adeo iam sint tempora, Mome, vide. Sive oriens, seu iam Titan declivis adorat Ille meas Aquilas et (pia signa) cruces.
Eadem Hispania in Zoilum verpum.
Tibi tantundem praecidant Zoile linguae, Quanto verpa minus mentula pellis habet. Quod procul Hispanis iampridem a finibus erres, Hispalis ignipotens, non ego caussa feror.
Mittit dono parpaiolam Gallicam.
Cappa coronatum, delapsaque lilia coelo, Gallicus expressit nummus in aere brevi. Exiguum munus, quod si mutaverit auro, χρύσεα καλκεῖων magne poeta dabis.
De Macarello, et Othomano.
Par luctatorum franca desudat arena, Hinc Macarellus, et hinc Aeduus Othomanus. Tertius accurrit Oppugnare duos, Herculis iste labor.
Ad Matthaeum Benessum Rhacusanum Rectorem.
Ergo sextiles frustra venere Kalendae, Et tot nostra ferent irrita vota Noti. Ingratae Musae si nunc Rectore Benesso Deseritis vatem, quando feretis opem?
Ad eundem.
Cum meditor frustra nova carmina Phoebe canenti Affer opem, dixit, quam mea Musa negat.
Ad Lustram adolescentem nobilem et divitem.
Faelices redire dies, quibus impius Ammam, Quas meruit poenas rege iubente dedit. Nunc resonat plausu domus omnis, et undique currus Munera, servati sic voluere patres. At mihi non aurum, non regum purpura donum, Non ebur, aut rubris eruta concha vadis. Nam fortuna tenax primis me vexat ab annis. Et vagus huc, illic hospes, et exul agor. Si tamen exigui (nuper mea cura) libelli, Chartaque nec minio tincta, nec apta croco. Munera sunt dicenda. et quadrant nomina rebus. Iamdumdum illa meus munera Luster habet.
S. D.
Salvus sis. Arnoldum chirurgum unice amari a me non ignoras. huius ego tibi natos,
immo Urbis Rhacusae delicias et amores sic commendo, ut commendare magis neque
possem, si vellem, neque vellem, si possem. Hercule uterque sic te amat et ut ad te scriberem, Alexander tuus, immo noster amice a me contendit, cura, ut valeas, et ama nos. Muretum medicum, qui animi candore nivim ipsam et lac vincit, gaudere, et bene rem gerere opto. Imposuit mea Musa tibi, tu fingere nugas His similes, et par perge referre pari.
De Zerlino musico.
Dum nova plectra quatit delphine invectus Arion, Obstupuere maris numina Nereides. At Zerline tuae captus dulcedine vocis Stat pater attonitis Adria cinctus aquis.
De Adolpho Germano puero pulcherrimo et abstemio, praeterea sculptore
insigni.
Quis non eximios mores, frontemque modestam Laudet, et ingenium pulcher Adolphe tuum? Tu dulces Heliconis aquas e fonte petisti Sobrius, et Bacchi pocula amara fugis. Praeterea seu sculpis ebur, seu marmora fingis, Mira fides, spirant marmora, vivit ebur.
In Tyrrhenum.
Cum praecursoris laevam Tyrrhene petisti, Ferrea frons, et mens tunc tibi laeva fuit. Nam cur nostra petas? Aut cur donabimus illam Laevam, quae nobis dextera semper erit?
Gratulatur Dominico Slatericco nobili iuveni, et Patavinae scholae rectori natum
filiolum.
Praescia venturi Ille calor nobis ex Helicone venit. Qui modo filiolus superas tibi prodit in auras Dulcis amor matris, deliciumque tuum. Hic desiderium fratris solatus adempti Vivet, et illustri nomine civis erit. Nec satis id constet, patriae num charior ille, Illius in patriam maior an extet amor. Denique non alius potior, seu res sit agenda Consilio, seu fors postulet illa manum. Tunc Slatericca domus titulis se tollat avitis Altius, et longe gloria gentis eat. Interea dum vagit adhuc, premat ubera matris. Crescat ut in laudes, et patris acta puer.
Aliud.
Quod scitus puer his novis Kalendis Sit natus, tibi gratulantur omnes, Quicunque Aonios amant recessus, Et myrti foliis tegunt capillos, Optant praeterea, ut subinde dulces Ex illo videas avus nepotes.
Carmen villae inscribendum.
Cum subeunt urbis fastidia, fervet et aetas, Huc herus, et coniux, saepe venire solent. At cum bruma redit, redeunt quoque taedia ruris Illi abeunt, et me villica servat anus.
Pir, Didak (1517 – 1599) [1596], Cato minor, sive disticha moralia, versio electronica (), versus 5366, verborum 40443, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; poesis - ode] [word count] [didacuspcato]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.