Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], Poetici lusus varii, versio electronica (), versus 5453, verborum 35062, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [word count] [djurdjevipoe].
XXXVIII. DE ORIGINE COCOLATIS SIVE PSICRI PUERI IN CACAUM,
THERMIDIS PUELLAE IN VAGINULAM ET GLICERAE
ANUS IN MELLITAM ARUNDINEM METAMORPHOSIS
1 Flos Dryadum, Divum sanguis, spes alta procorum Neptuno geminam formosa Peruvia prolem Uno pulchricomos Psicrumque et Thermida nixu Edidit et patrio lavit sub gurgite natos. Sed velut in geminos proprium diviserit aevum, Occidit ipsa parens durique in limine fati Non gemuit sortem, modo post sua fata superstes Viveret in geminis, quo mavult vivere, natis. Dum caderent vires, dum lumina nocte natarent, Adstantem Gliceram (comes haec fuit una iacenti) 142 2 Alloquitur: »Tu fida comes, tu primus ab istis Noster amor, gemini tu sis mihi pignoris heres, Te matrem noscant, binae tibi prolis imago Maternum referat semperque loquatur amorem. Sic mihi terra levis.« Dixit, lacrymisque profusis Accepit Glicere natos et terra parentem. Crescebant pueri post raptae funera matris Crescentesque simul bis septima viderat aestas, Cum pugna ingenii patuit. Vix credere posses Uno fonte satos, tanta est discordia morum, Unus ut absimili latitaret in indole sanguis. Thermis fusca genas oculisque vomentibus ignem, Fervida in incessu pronaque in iurgia lingua, Impatiens fraeni gaudensque cruore ferarum Retiaque et pharetras et culmina moratis amabat. Visu dulcis erat Psicrus, sed frigida menti Segnities aderat gelidusque in sanguine languor Usque adeo, ut sexum vultusque animosque viriles Ipse videretur calidae cessisse sorori. Horror ei armorum, cervosque timebat et, albam Si vidit capream, lacrymis clamabat et ore: »Ursus adest, Glicere«; iussus torquebat in auras Vultibus aversis et cluso lumine telum. Saepe focum iuxta Glicerae sua pensa trahenti Assidet et crebro versatum turbine fusum Miratur patulo ore puer seu stamina rupta Colligit et captis molitur vincla locustis. 3 Illacrymat Glicere, quod Thermis fervida supra Quodque viros infra Psicrus foret; illius ardor, Huius torpor agit miseram in suspiria mentem: »O mihi«, clamabat, »per fata liceret utrique Addere temperiem vel, quo soror aestuat, igne Languores, mi Psicre, tuos animare tuoque Frigore inestinctos infringere Thermidis aestus, Diversum veluti cum pronuba flamma metallum In melius miscet medioque vapore maritat.« 4 Interea magno sonitu Neptunia Thermis E saltu silvisque redit; glomerantur anhelae Hinc atque hinc comites, venabula lata plagaeque, Eiectaque canes ducentes aera lingua. 143 Pone ferae fixae iaculis et pinguia nigro Sanguine terga suum patuloque horrentia rictu Membra lupi et propria fumantes caede leenae. Ut frater vastos ipsaque in inorte minantes Vidit apros torvamque leam, tum pallidus ora Implevit plangore domum: »Neptune, petenti Profer opem, Neptune, precor, saevaeque sororis Frange minas, quae cognatum potura cruorem Armat setigeras fraterna in funera pestes.« 5 Exarsit virgo furiis totasque profudit, Quas dabat ingenium, quas et labor auxerat, iras, Implicitumque coma Psicrum assilit, inde paventem Allidit terrae, mox strictam terque quaterque Excussamque manum fraternae concita malae Imprimit et validos probris exaggerat ictus: »Nec tibi divinus sanguis, nec spumeus auctor Te supera de stirpe dedit, turpissime rerum, Degener, at temere fugiens reboantia vento Antra lepus genitrixque humili de plebe ferarum Te media peperere fuga. Consortia vilis Sanguinis et fratris nomen nomenque sororis Devoveo, mihi ne frater foedissimus obsit Extinguatque meas cognata ignavia laudes.« 6 Extemplo Glicere proiecto perdita fuso Neptunum inclamans et quidquid ubique Deorum est Thermida tentabat fraterno avellere vultu. Mox, ubi nil prosunt lacrymae, discerpere canos Certat utraque manu, crinales scindere vittas Votaque ferre Iovi: »Vocem fas audiat«, inquit, »Et caeli divumque fides, sunt funera votum Spesque mihi, modo sic concordia dulcis utrique Temperiesque animi contingere possit alumno.« Clamanti intremuit tellus in seque receptum Stantis utrumque pedem crassa radice ligavit; Brachia difugiunt, et rugas aequat aniles In lignum durata cutis, producitur alte Corpus et aequali stringuntur mebra tenore In nodos discreta pares. Iam canna videtur, Iam plumae tenues, in quas coma cana recessit, Allambunt Zephyros, stridet iam verbere venti 144 Atque annosa gemit gracili sub arundine nympha. At superi, ut Glicerae mores et dulce referrent Pectoris ingenium, pro sanguine mella dedere Et sacro teretes implerunt nectare venas. 7 Haec est, quam Brasilae foetam candore pruinae Regales epulas animantem atque integra passim Cernimus invito servantem poma Decembri. »Quae nova frons, Glicere? Glicere, quo verteris, eheu!« Dixerat utque manus pulsato a fratre remotas In caelum extulerat visu conterrita Thermis, Sic manet et ruptas coepit frondere per ungues. Conticuit subito, dubium an formidine monstri An quod iam natus pressisset guttura cortex, Plantaque fit, calidae non dissona planta puellae, Quae longos quatiens siliquae sub imagine fructus Hinc sortita suum fertur Vaginula nomen. Non tibi, Psicre, sinunt superi lugere sinistro Nutricis fato, fato gaudere sororis; Namque ut in obscena fusus tellure iacebas, Sentis stirpe pedes et libro corda teneri, Si modo sensisti, nam, stipes et arbor ut esses, Sat fuerat vultus veteremque auferre figuram, Caetera stipes eras. Baccae, quibus affluit arbos, Traxere ingenium pueri. Stat torpor in illis, Quippe famem gaudent ignavo fallere succo Arcanoque avidos ulcisci frigore dentes. Mole frutex parva est, vacuis nec crescit in arvis, Nutricem poscit, poscit puer esse videri Et magna nemorum vitam duxisse sub umbra, Simplicitas nam prisca manet, dixere Cacaum Indigenae, et Graium dedit illi ignavia nomen. 8 Hinc celer in terras paribus Cilenius alis Labitur et raptos utraque ex arbore foetus Praedulci Brasilae committit glutine cannae. Sic gaudet Glicere, sic fratri Thermis inheret, Sic domat implacidam Psicrus post fata sororem. Temperies utrique datur, in utroque renidet, Quam sit mitis amor, quam sit concordia dulcis. Ast Atlantiades hinc pocula ducta parenti Obtulit etherio, queis fertur Iuppiter haustis Damnasse ambrosios pulso Ganimede liquores. 145
Đurđević, Ignjat (1675-1737) [1700], Poetici lusus varii, versio electronica (), versus 5453, verborum 35062, Ed. Veljko Gortan [genre: poesis - epigramma; poesis - elegiacum; poesis - ode; poesis - sonetto; poesis - idyllium; poesis - metamorphosis; poesis - paraphrasis] [word count] [djurdjevipoe]. |
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.