EIDEM ALTERA.
Haec tibi, Spergesi, dum Graium dona parabam,
Optabamque tuum ferre per ora decus,
Heu quantus trepido fundit se luctus ab Istro,
Omnia quo late personuere loca,
Singultusque inter vox haec sonat omnibus una:
O faciles nobis demite caelicolae

-- PA131 --

Demite vos vitam nobis; at reddite matrem,
Reddite Caesareis dulce decus laribus,
Reddite solamenque inopum, columenque senectae,
Iucundum cunctis reddite praesidium.,
Irrita sed fuerunt populorum vota, nec ullas
Audivere polo numina magna preces.
Occidit heu meritis et fama maxima regum,
Occidit a patriis edita Caesaribus
Austrias illa potens pietate et grandibus orsis,
Quidquid virtutum, quidquid honoris erat,
Vna in se capiens; qua nil spectabat Olympo,
Seu ferret Phoebus, sive referret equos,
Maius ad occasum roseo sublimis ab ortu
Per varia omnigenum dissita regna virum.
Flerunt Sequanicae sedes, et Tescheniae arces,
Flevit Parma dolens, moestaque Parthenope,
Et natas doluere suas, quas plaudere matri
Cernebant, contra ferre modo inferias,
Atratas, tremulisque ululatibus externatas,
Ac sparsas largis fletibus ora, vident.
Heu genus, heu benefacta! hanc tu mors invida terris,
Quae fuit aeternum vivere digna, rapis?
Nec puduit laesisse sacrum caput? heu quot in uno
Funere crudelis Persephone eripuit?
Eripuit certe multos, illa omnibus aequam
Quum matrem populis barbara surripuit.

-- PA132 --

Quid mihi cum lauro? laurum iam ponit et ipse
Caesar, cumque piis fratribus imbre madet.
Et suaves cantus, et fila sonantia, musae,
Indicia et laeti mittite nunc animi;
Solvite taeniolas, ac tristi tempora fronde
Cingite, dum tantas flemus ad exsequias.
Lux fugiat, lux ipsa polo tenebrosa minetur
Exitium, ac terras umbra maligna tegat,
Si iura ingratae rapiunt iam ferrea mortis,
Quae secli longum spes melioris erat,
Cedentem a nobis. cessit, devictaque morbo
Marmoreo posuit frigida membra toro
Regnatrix populorum ingens, quos ipsa beatos
Fecerat aequatis legibus imperitans,
Nec terrore ullo, sed dulci matris amore
Cunctorum in se animos verterat atque oculos
Aurea per terras spargens late undique iura.
Quid faciles aditus, mollia quid memorem
Pectora, et assuetos precibus mitescere sensus,
Sparsaque largifica munera magna manu?
Scilicet id propter solita est gaudere, quod esset
In magno reliquis ditior imperio,
Divitiis large ut multos attollere quiret,
Et duram a miseris pellere pauperiem
Non sibi sed populis dives. velut igneus ardor
Solis, ab immensa lampade qui radios,

-- PA133 --

Qua se cumque undis tollunt fluitantibus arva,
Fundit, et irriguo promovet igne sata
Insinuans frugum genus omne, et mollibus auris
Semina permixtus viva tumefaciens.
Testes Vindelicique, et curvo Pannones ense,
Atque Bohemorum moenia magnanimum,
Testes et Belgae, Dacique, et fida Liburnum
Litora, et Insubri gens opulenta soli,
Ah quoties dextram magnae sensere parentis
Nullis parcentem sumptibus atque opibus,
Si quando aut bellum populos exciret ad arma,
Aut fallax Cereris dona negaret ager,
Non doluit quisquam, quin illius acta dolore
Ipsa pio teneras spargeret imbre genas;
Nec quisquam optata votorum est sorte potitus,
Gaudia materno pectore quin caperet,
Adversaeque comes fortunae unaque faventis
Assuerat prae se ferre vices populi.
Haec mage Moeonidae cantu, quam fortis Achilles,
Digna, haec Aeneae sunt pietate prius.
Felix o nimium felix, quam vincere nulla
Fraus valuit tanto in culmine compositam,
Transversamve egit sceptra inter gemmea fastus
A recto diae tramite iustitiae,
Quam sibi proposuit comitem, qua praemia, et ipsis
Sueta dare est poenas provida criminibus.

-- PA134 --

Illa quidem magnas inter numerabitur usque
Heroinas, quot secla tulere; sed o
Vindobona infelix, quo nunc tua gloria cessit,
Quam dominae in vita dulcis alebat amor?
Moesta iaces, tristi perculsa a turbine luctus,
Ceu qui fulmineo tactus ab igne stupet.
Quid tamen et quereris? mortali an semine quidquam
Progenitum dirum fugerit interitum?
An virtus non astra petat? sunt praemia caelo;
Virtuti haud tellus apta sat ista fuit.
Sceptra diu gessit mortalia, contulit arma,
Stravit et adversos Marte fremente duces,
Vtque minae cessere, Aquilas victricia signa
In tacita iussit degere clausa domo,
Obruta nec misera, nec sorte elata secunda,
Vinceret, aut contra cederet, impavida.
Ingeniis patefecit iter, promovit et artes,
Excoluit magni templa verenda dei;
Imperii fines provexit, et aurea mundum
Quae teneant, mater germina multa dedit,
Virtutisque viam sua per vestigia vidit
Carpere non usquam deficiente pede.
Vidit et ingenuos, duce se, florescere mores
Tartareum pulsis in barathrum vitiis,
Et late gentes optata in pace reliquit
Caraque longinquis caraque finitimis.

-- PA135 --

Ergo abiit matura polo, subvectaque caeli
Vertice sidereas visere gaudet opes,
Quas nec bella agitant discordibus impia telis,
Nec fraudum, aut scelerum turbat acerba cohors;
Sed stabiles sine fine manent, lucisque beatae
Vsque novo affusae flumine dulce vigent.
Illic plena deo, caelestique addita coetu
Potat inexstinctae gaudia laetitiae.
Nomen at in terris venienti clarius aevo
Florescet fama nil metuente mori;
Quin etiam ante alios in magno Caesare vivet,
Cui spes, cui tota est nostra relicta salus.