§ 22 Alter constitutionis defectus: usus partiendi cum fratribus et primogenitis regum
regni.
1 Maximam tamen internae regni perturbationi ansam dedit infelix Andreae I
partiendi cum fratre suo regni exemplum. 2 Id enim ipsum statim Andream
civili cum fratre suo bello involvit.
3 Hoc exemplo permotus Geyza I a fratruele suo Salomone rege tertiam regni
partem perinde extorsit, perindeque in civile cum eodem bellum prolapsus est.
4 Unicus cum S. Ladislao regnum hactenus divisit frater ejus Lampertus quin
civile exinde bellum consecutus sit.
5 S. Ladislaus Almo, e fratre suo Lamperto nepoti, non jam tertiam regni
partem sed Sclavoniae, quam recens conquisiverat, ducatum cessit. 6 Verum
Colomannus postea hunc recipere tertiamque regni partem eidem concedere maluit, nec multo
post in civile cum eodem bellum incidit.
3422
7 Ut id Geyza II antevertat, fratri suo Ladislao Bosniae, Stephano Syrmii
ducatum concessit. 8 Sed et hic Geyzam frequenti civili bello impetiit.
9 Bela III, ut paria inter filios suos dissidia antevertat, Emericum filium
ex asse haeredem scripsit, Andreae postea II dynastias tantum aliquot ultimis tabulis
reliquit. 10> Ast incassum. <11 Andreas enim tamdiu fratrem
armis impetiit, dum demum provincias Illyrici ab eo extorqueret.
12 Andreas II secundogenito Colomanno primum Galliciae, tum Illyricarum
provinciarum ducatum tribuit, et ab hoc quidem nullas perpessus est molestias.
13 Verum cum primogenito Bela IV, quem se vivo coronari fecerat quive hoc
nomine junior rex appellari coeperat, continuas, quamvis ad apertum bellum non perductas,
discordias habuit.
14 Bela IV Stephano primogenito Styriae recens occupatae ducatum cesserat.
15 Verum cum hunc subinde per pacis tabulas Friderico restituere debuerit,
nullum autem filio aequivalens praestare voluerit, hic patrem non jam ad tertiam, sed ad
dimidiam regni partem sibi cedendam coegit. 16 Ita editum semel inter fratres
partiendi regni exemplum effecit ut idem postea non tantum fratrueles, sed et primogeniti
regum assectarentur, id quod Hungariam decem funestis civilibus bellis involvit.