Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].
§ 48 An in prima periodo viguerit usus nobilium pure diplomaticorum.
1 Inter recitata superius diplomata quatuor sunt quae impetratoris ad
statum nobilium elevationem diserte exprimuntur quin clausulam de possessae per eos
terrae a prioribus oneribus exemptione contineantur; nimirum Emerici de 1197, quod
§-o 36, Stephani V de 1203, quod §-o 38 laudavimus. 2 Res haec eam excitare
potest quaestionem, an impetratoribus diplomatum horum aliqua terra reipsa collata fuerit?
3 Si propter defectum clausulae de exemptione terrae nullam
ipsis collatam fuisse sustineamus, una admittere debemus quod jam in prima periodo, ignota
licet adhuc armalistarum idaea, nobiles per diplomata regum, quae nec terrae
alicujus collationem, nec insignium concessionem continebant, creati fuerint, adeoque quod
aevo illo distincta a donatariis et armalistis nobilium ita dicta
diplomaticorum classis viguerit quae deinde invehendis armalistis primam
forsitan ansam praebuerit. 4 Verum cum e sedecim, quae hanc in rem supra
protulimus, diplomatibus, clausula de exemptione terrae tantum in quatuor desideretur,
impetrator primi e provocatis diplomatibus fuerit suburbanus, id est castrensis,
reliqui vero iobagiones castri, malim ego existimare quod clausula haec, vel qua
suapte subintelligi credita ultro exmissa sit, vel vero quod compilatoris aut describentis
oscitantia emanserit; omnes enim hos qua conditionarios terras eo nomine jam antea possidere
debuisse supra ostendimus; jam vero nisi hae terrae a prioribus oneribus exemptae fuissent,
impetratores diplomatum horum aut hoc porro etiam jam qua nobiles sustinere, aut
terram dimittere debuissent. 5 Posterius inde mihi minus credibile videtur
quia aevo illo conditionarii plerique omnes unice e fructibus terrae suae vitam sustentabant;
proinde vix aliquis eorum nobilitatem tanto pretio sibi comparaturus fuisse videtur ut unicum
sustentationis suae fundum dimmittat. 6 Quod primum attinet, equidem non me
latet quod usque Ludovici I art. 11 inter ipsos nobiles quoad praerogativas discrimen
viguerit, id est quod fuerint nobilium classes quae non omnibus perfectae nobilitatis
praerogativis fruebantur. 7 Verum 3310 discrimen hoc, ut mox
ostendemus, in ipsis collatae nobilitatis litteris exprimi solebat; quod enim in quatuor
illis, de quibus agitur, diplomatibus convincatur impetratores illorum plene nobilitatos et
omnium praerogativarum nobilitarium participes redditos fuisse puto. 8 Restat
ut alterum quod assumpsimus argumentum, nempe de variis nobilium speciebus, expediamus.
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].
|