Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].
§ 11 De educatione et scholis
1.1 Educatio privata magis quam publica est, parentibus enim relicta est
omnis cura educationis; scientiae nec propagatae, nec excultae sunt hactenus, hinc spissae
ignorantiae tenebrae mentes Portugallorum occupant maxima ex parte. 2
Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem
primo sub Iosepho accepit haec; Ullissiponae fundata est, sed per eundem translata est
Coimbriam; Alfonsus 4. rursus Ulissiponam transtulit, et Ioannes rursus retulit Coimbriam;
tempore tamen subjectionis Portugalliae multis annis desolata et clausa fuit donec
recentioribus primo annis restaurata fuisset. 3 Altera Eborae residet, eam
Henricus Cardinalis fundavit, quae proprie accademia est tantum, 1558. fundata est.
4 Gymnasia, scolae triviales copiosae habentur, anno '720. Ioannes 5. fundavit
societatem eruditam historiae Portugallicae Ulissiponae; anno '21. societatem problematicorum;
societatem generalem anno '52. Tomari fundavit Iosephus. 5 Habetur etiam artis
poeticae et rhetoricae societates sub diversis nominibus; in poesi maxime excellunt, cuius
studium ipsis etiam carissimum est; reliquae scientiae segniter pertractantur, et theologiae
instar multis futilitatibus et ineptiis repletae sunt; postremis tamen annis censurae rigor
mitigatus est, libri Romae prohibiti licite invecti et venditi sunt. 6
Iurisprudentia, medicina in vilissimo statu est in hoc regno; nulla etiam experimenta in
physica, chimia et medica ipsis nota sunt.
2-264
Barić, Adam Adalbert (1742-1813) [1792], Statistica Europae, versio electronica (), Verborum 91598, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [baricastat].
|