Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
-- 14 --
sidera [16], per quae mentes hominum, fortunam [17] omnem, vitam
atque mortem. Denique ignorata ipsa effectus omnes
in sphaera activorum et passivorum ignoramus: qua etiam
cognita (ut causa) effectus omnes facile cognoscimus: de
quibus in Metheoris [18] et in De bona fortuna. Unde non
sine forti ratione divini Platonici atque Pythagorici [19] totam
philosophiam naturalem atque divinam solo numero speculati
sunt. Est enim tantae excellentiae et ambitus, quod
eminenter transcendit omnem cogitationem nostram,
totam potentiam, et lumen intellectus nostri. Quem numerum,
species, vel ideas id est rationes in opifice manentes,
specificos numeros vocavere. Dico specificos, quia
species quae hic sunt, producunt, numeros dico, nam sicut numerus numerum producit, velut duo quatuor et
quatuor octo, ita et rationes quae in opifice sunt, eas producunt
species, quae hic sunt in inferioribus. Et quemadmodum numerus res ipsas definit qui enim decem vel
septem dicit, his res quot sunt definit nec amplius cogitationem nostram errare sinit; ita et rationes opificis inductis speciebus materiam ipsam, quae inordinate fertur definiunt. Ubi enim materia speciem suscepit, non ultra
inordinate fertur. Ubi enim calidum et siccum suscepit,
ignem efficit. Ubi calidum et a4 humidum, aërem. Et sic
in aliis speciebus discurrendum est. Sed si quis hunc modum philosophandi divi Platonis et Pythagorae [20] negare
vellet, quia sic in cognoscendis rebus non sensibus corporis, sed sola vi animae uti oportet, magis sibi praeponens
modum numerus res ipsas definit qui enim decem vel
septem dicit, his res quot sunt definit nec amplius cogitationem nostram errare sinit; ita et rationes opificis inductis speciebus materiam ipsam, quae inordinate fertur definiunt. Ubi enim materia speciem suscepit, non ultra
inordinate fertur. Ubi enim calidum et siccum suscepit,
ignem efficit. Ubi calidum et a4 humidum, aërem. Et sic
in aliis speciebus discurrendum est. Sed si quis hunc modum philosophandi divi Platonis et Pythagorae 20a negare
vellet, quia sic in cognoscendis rebus non sensibus corporis, sed sola vi animae uti oportet, magis sibi praeponens
modum cognoscendi ex sensatis et non ex potentia numeri,
quae a materia abstracta est, cum omnis nostra cognitio
ortum habeat a sensu, negaret etiam mathematicalia ad
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
|