Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
-- --
nobis ignoto, non tamen sunt infinitae. Per Porphyrium
in universalibus, sic etiam in figuris, est ordo essentialis.
Ergo est dare primum et secundum. Et talis est triangulus,
quia G3 primus in natura, et quadratum erit secundum.
In secundo etiam noster Euclides est imitatus naturam
et viam doctrinae, quia semper ea, quae sunt prius nota
naturae et nobis, praeposuit et per ea demonstravit posterius
nota naturae et nobis. Processit enim per demonstrationes
simpliciter dantes simul esse et cognitionem,
in quibus prius sunt nobis notae causae quam effectus,
et hoc est proprium ipsis mathematicis, in quibus causae
sunt prius notae nobis et naturae, quam ipsi effectus. Puta
quod triangulus habet tres angulos aequales duobus
rectis, quam quod eiusdem trianguli angulus extrinsecus
aequivalet duobus angulis intrinsecis sibi oppositis (ut in
primo Euclidis). In quam quidem speculationem, artem
et modum procedendi ipsius Euclidis video certe multos
errare. Imo Simplicius in suis praedicamentis vera dixit,
scilicet Aristotelem, quamvis in naturalibus fuerit regula in
natura, in mathematicis parum scivisse, imo in ista doctrina
graviter errasse. Quia in capitulo xix. primi Priorum
analyticorum [99] non imitatus naturam neque istam artem
latentem, artificiosam tamen: de aequicruri probavit magis
nota per minus nota, quia per propositiones posteriores
ipsius Euclidis et etiam posteriores ipsa natura. Ex quo
inferebat Simplicius Aristotelem multo inferiorem mathematicum
quam naturalem philosophum extitisse. De quo
etiam inferri possum eundem in cognitione astronomica
multo inferiorem extitisse. In xiii. enim Metaphysicae circa
finem adducit auctoritatem Eudoxi et Calipi in motibus
orbium caelestium, affirmans melius esse scire, quod illi
dicunt quam nihil scire, credendum enim est unicuique in
arte propria. Et etiam de ipso idem dicere possum: cum in
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
|