Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: rerum Your search found 3676 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 501-600:501. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section] honesto
non minus auctoritatis, at minus invidiae suos inter Cives comparavit. Quam vero illius justa splendida magnifica ampla
fuerit militia: quantum laboris periculi molestiae sumptus
pro recipiendo Despoti Regno, quod hostes occupaverant,
susceperit, ut nihil arduarum et difficilium rerum stabili et
perpetua fide pro principe adiuvando formidaverit, Danubius
et Pannonia virtutum parens testis. Hinc illud olim scripsimus
502. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section] an justior an constantior fuerit? hoc idem de temperantia et omnium virtutum matre prudentia possum affirmare. Quarum alterius oris probitate, frontis verecundia, oculorum temperie manifesta et perspicua signa praebuit; alteram tot urbibus perspectis, tot moribus exploratis: tot diversarum rerum variis percepit eventis, hinc illius continentia parsimonia, frugalitas modestia, sobrietas clementia, liberalitas circumspectio, providentia docilitas, nec vulgaris memoria; sed qualis in Cynea aut Simonide; aut Temisthocle; aut Mitridate, sive in Seneca laudatur: sic ille,
503. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section] memoria; sed qualis in Cynea aut Simonide; aut Temisthocle; aut Mitridate, sive in Seneca laudatur: sic ille, quae nunquam aut vidit aut audivit, aut legit memoriter tenebat; nihilque facilius quam injurias de more Julii Caesaris obliviscebatur: hinc illum conscia tot gestarum rerum recordatione et ^ A keziratban: pro, eithetetlen. praeteritorum reminiscentia oraculum quodam esse diceres, neque Annales, fastus, historias quotidiano sermoni illius anteferres.
504. Crijević, Ilija. In Junium Sorgium avunculum suum... [Paragraph | Section] inficietur? quis Quirinum Siscianum praesulem Martyrii corona illustrem? quis sanctissimum virum Hieronymum aeque linguarum, atque doctrinae et integritatis et omnium virtutum genere cumulatissimum non admiretur? ut taceam Gothos nobis Conterraneos: qui rerum potiti sunt: quorum etiam foeminas fuisse bellicosas ex Amazonum genere memoriae proditum est, ut Pontifices Romanos Cajum et Joannem etiam Martyrio coronatos omittam: quis sanctissimum Regem Vladislavum cui coelitus corona delapsa est? quis illum qui se victimam pro re Christiana
505. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section] memoriam, consilio tanti Patris, ad te calamo parcere decrevi minime, quo certior fieres, Pompilium tuum clientulum, et mihi fere Germanum et Praeceptorem ad me venisse, cujus non me latuit Opus, cui Titulus est Solimaidos, a prima Apellaicae Gentis urbe sic dictus, a quo oriundus est ille rerum omnium Conditor Cristos, quem cuncta hic inducit creantem, ex adoptione tanti Viri filius Jacobi Sacrati tui olim Genitoris Barbula, in quo Creationem, Lapsum, et Reparationem Humani Generis adeo concinne cecinit, ut alter suo carmine Maro videatur; nec miror, studuisse potuit, ut
506. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [Paragraph | SubSect | Section] colitis summi, Juvenes, mandata Tonantis,
507. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section] exilium longinquas traxit ad oras
508. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section]
509. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section] meliori vita numen adora
510. Severitan, Ivan... . Solimaidos libri III, versio... [page aiii_r | Paragraph | Section] tanti sine fine Tonantis.
511. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et "En," inquit, "quo me sors egit iniqua,
512. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
513. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
514. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
515. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] satis, dubię succurrere plebi
516. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] renuit sacros audire prophetas,
517. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] scire futura,
518. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tamen ista teget? Nullus patet angulus orbis,
519. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
520. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
521. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
522. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
523. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iuuenem suspectibus implent.
Legati Dauidis Hannoni suspecti
524. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] In Ionadabum male consulentem
525. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
526. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dauid in utraque fortuna probatus
527. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Fertilior terra est, pluuio quę rore madentes
528. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
529. Marulić, Marko. Dauidias, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
530. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] dulcis est, ut, dum ipsum adire
contendunt, itineris asperitatem ne sentire quidem uidentur spe tam immensi boni, quod a
Domino accepturi sunt, sustentati. Alii autem econtrario nec uocem pastoris audire uolunt nec,
quanta sibi
531. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] ualitudo, uires eximiae, sensus integri, formae uenustas et reliqua corporis bona, quae nemo sapiens concupiuit. Seculi uero contemptores, quia nihil bonum existimant nisi uirtutem, per quam aeterna bona comparantur, his potissime rebus animum applicant, quae ab illis ignaris rerum aestimatoribus ueluti uilia contemnuntur. Paupertate utique, non diuitiis delectantur, humilitate, non honoribus, continentia et castitate, non luxuria neque libidine, et honestis laboribus, non turpi uoluptate. Mentem quoque sanam a Deo sibi optant, non corpus, animi
532. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] deliniti nihil de his, quae futura erant, cogitabant, in
eo duntaxat sibi beatitudinem constituentes, quod mox relinquere compellebantur.
533. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] merces est. Campi autem, qui ima montis tenent, latas uias habent, quae ducunt ad perditionem, deliciis admodum foecundi sunt, sed quae in perniciem uertantur. Incolae carnibus uiuunt, quia pecudum more praesentibus contenti futura non consyderant. Adherens terrae holus decerpunt, dum terrenarum rerum obruti curis ad contemplanda caelestia nunquam eriguntur. Porcos pascunt, qui turpis libidinis caeno inquinantur. Hircos sequuntur, qui infamis uitae foetorem exalant. Canibus lepores inuadunt, qui procacis linguae latratibus innocentiam aliorum laedunt. Nidulos aucupantur, quos inanis
534. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] pabulum fuere.
Illi autem pusilli et pomilionibus pares, cum ad certamen
progrederentur, facile uitatis ictibus acriter instabant. Itaque
proxime subeundo per subterraneos cuniculos urbem irrumpentes, ciuibus
partim caesis, partim in uincula coniectis, rerum potiti sunt, tanto
celsiorem adepti gloriam, quanto statura minores erant. Haec
parabola superbiam premit, humilitatem extollit. Ciuitas Gygantum
535. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] occidunt, sed eum potius, qui simul corpus et animam potest mittere in gehennam. Hic ille est, qui in Euangelio beatos uocat persecutionem patientes propter iustitiam et eosdem consolatur dicens: Gaudete et exultate, quoniam merces uestra copiosa est in caelis! Quis ergo tam insipiens rerum existimator est, ut non anteponat aeternam patientiae mercedem cuicunque iniuriae uindictae? DE INIVRIA QVAE NEMINI MAGIS NOCET QVAM SVO AVTORI Parabola XXXVII Fuit quidam tam irae impatiens,
536. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] DE MORTE OMNIBVS COMMVNI Parabola XXXIX Villicus, cum fenum meteret solo tenus, pratenses herbas tam quae maturae erant, quam quae adhuc lactentes tenellaeque, simul collegit. Cunctae denique pariter siccatae sunt. Quidam uillicarum rerum ignari incusabant eum imprudentiae, quod herbiculas illas nouellas non siuisset crescere, sed una cum grandioribus dissecasset. Videbatur enim, si id egisset, plus boni collecturus. At ille inscitiam illorum ridens: Certe, inquit, imperassem hoc falci, ut tempestiua tantummodo prata meteret,
537. Marulić, Marko. Quinquaginta parabolae, versio... [Paragraph | SubSect | Section] descripserimus, econtrario paradisum, ubi perfecta felicitas est, candidiore omni cerusa colore Domino adiuuante depingemus. Paradisus igitur amplissima amoenissimaque planicies est, caelo sublimior, sole luculentior, astris nobilior, omnibus thesauris preciosior, omni decore ornatior, omni rerum miraculo mirabilior, omnium plena bonorum et nullius particeps mali. Hanc mente contemplatus Baruch propheta in illam prorupit uocem: O Israhel, quam magna est domus Dei et ingens locus possessionis eius! Magnus est, et non habet finem, excelsus et immensus. Hanc ipsam sibi uehementer
538. Marulić, Marko. Regum Delmatiae atque Croatiae... [Paragraph | Section] posse finibus excessit et plurimis de suo exercitu amissis in Pannoniam cum
ignominia redire coactus est. Post hęc Polislauo regi nata est filia, quę iam nubilis uiro
tradita duos genuit filios. Atque idem Polislauus anno regni sui septimodecimo uita decessit
haud parua rerum gestarum fama post se relicta ut qui pacis bellique artibus plurimum
pręstaret.
Eo
539. Marulić, Marko. Regum Delmatiae atque Croatiae... [Paragraph | Section] diuitum auaritia, nec plebs potentiorum uim formidabat, omnes pariter tuente ac protegente ipsa regis iustitia, quę neminem prorsus inique uexari patiebatur. Cumque omnium prope par cura esset arua colere, pecudes alere, negotiationibus exerceri, nunquam antea regnum illud ulla rerum copia opulentius fuisse memorabatur. Abunde in ciuitatibus erat uestis preciosa decoraque arma et phalerati equi, exquisita supellex, auri quoque argentique uis, gemmę, margaritę et quęque alia quę mortalium animos uel ęstimatione uel pulchritudine allicere solent. Sed,
540. Marulić, Marko;... . Principium operis Dantis Aligerii... [Paragraph | Section] recedere tergo.
541. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 104 | Paragraph | Section] in ipsis Venetiis tunc erat tumultus: amiserant Forum Julii, Trevisium jam jam erat futurum in manu Caesaris, cum subito supervenit liga et publicatio ejus inter Pontificem, Regem Catholicum et Anglie cum Venetis sub titulo defensionis Ecclesiae et in rei veritate pro salute Venetorum et ruina rerum Caesaris, et nihilominus sua Majestas, nonobstante hac et multis aliis gravissimis offensis, semper Caesar, pro satisfactione Catholici Regis fuit contentus condescendere ad illam pacem quam Veneti proposuerunt et pecierunt, et quam ter mutarunt, sicuti faciunt fraudulenti
542. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 105 | Paragraph | Section] contrahentes qui nolunt concludere, et credat Serenitas Vestra quod Veneti nunquam acceptabunt aliquam, quamvis optimam pacem pro eis, neque umquam conquiescent commiscere Orbem Christianum, donec expellant ex tota Italia, Gallos, Hispanos, et Germanos, quos ipsi Barbaros appellant, et ipsi rerum potiantur et si eo tunc quando nuper repudiarunt pacem Rome, prius per eos petitam, fuisset acriter progressum contra eos, quod bene poterat fieri, ad hanc diem res fuisset perfecta, et conjunctis manibus Veneti accepissent illam pacem quam placuisset Caesari et Regi Catholico eis dare, et
543. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 106 | Paragraph | Section] sicuti periclitatur. Scribunt ex Rhodo Tyrannum Turchorum, qui delevit fratrem quem tuebantur Sophiani, convertere omnia arma contra Rhodios et parare classem maritimam et terrestrem pro obsidione Rhodi imo milites Ordinis, qui maxime formidant exitium rerum suarum, miserunt ad Italiam ad parrandam classem que subveniat eis, Turci etiam intrarunt Crovatiam et expugnatis Comiti Jo. de Corbavia, tribus oppidis, abduxerunt ei ultra duo milia et quingentos homines et interminati sunt se redituros cum magnis viribus ad occupandum totam Croatiam;
544. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 94 | Paragraph | Section]
545. Baničević, Jakov. Epistulae anni 1513, versio... [page 32 | Paragraph | Section] Don Beltram et sicuti jubet Serenitas Vestra expedivi litteras in ea meliori forma qua potui obtinere a Caesarea Majestate, videlicet quod mandat locum tenenti mutine, * [*Il se nommoit Vire de Fuerst.] ut ponat dictum Domini de Gavarra in possessionem illarum rerum si non est in prejuditium alicujus personae privatae et in illa eum manu teneat donec Caesar melius fuerit informatus: postea melius disponet, et litteras hujusmodi misi ad Dominum de Rogendorf, et quicquid ulterius in ea re facere potero, faciam libentissime pro satisfactione Serenitatis
546. Beneša, Damjan. Epistolae dedicatoriae ex opere de... [page aiv | Paragraph | Section] Si quis rerum naturam,
in pace siue in bello malis. Accedit huc quod isthaec omnia tractauit
Etsi vero tuae
Dominationi sum obligatissimus, multo magis tamen me sibi obnoxium fore intelligat, si in
re mea vel mediocrem diligentiam adhibuerit.
Hoc est in causa. Quum nescio quo turbine quave procella violenter actus per tot
discrimina rerum tandem inops consilii et auxilii huc appulerim tuaeque Dominationis
beneficio hunc locum nactus sim, ubi perbenigne a venerabili magistro Ioanne Kilmair
teneor, nullum tamen fructum ex meis laboribus capere potui; et quum fuisset mihi animus
interpretandi aut
uincis auos,
Humillima commendatio, licet nunquam fuerit tanta facilitas, vel totaliter humiliandi Venetos, vel eos saltem ad debitas conditiones pacis compelendi, sicuti nunc est, nihilominus ita volente Beatitudine Pontificis constringitur haec pax Veneta, pro qualitate rerum, satis iniquis pro Caesare conditionibus: cum ex hac pace datur vita ipsis Venetis et utinam non fomentum ad pristinum omnia deducenda: conditiones autem, que missae sunt ex Urbe, includuntur hiis. Ad eas Caesar respondit se eas comprobare, dummodo quilibet retineat id quod ad presens tenet,
illic typus et umbrę,
hic ueritas et umbrarum caliginem dissipans desiderata lux.
Illic pręterea per seruos suos nobis locutus est Deus:
hic per filium.
et tunc quidem in Adam mortui eramus,
nunc uiuimus in Christo.
Explicata tandem rerum: quas aggredimur, propositione:
inscriptionis-que ratione ostensa |
reliquum est: ut Spiritu Sancto aspirante uela pandamus:
et ab ipsa, quam Deo debemus fide: illo beneiuuante institutum opus auspicemur.
pro bono uidelicet malum,
pro ueritate mendacium,
pro antidoto uenenum.
Quo autem facilius illos declines,
audi Dominum dicentem:
tenebras quam lucem.
quibus ait Dominus:
Ille qui Christo Domino Legis
pręcepta se custodisse dixerat,
audit unum sibi adhuc deesse,
ut bonis quę habebat, in usus pauperum distractis
cęlestes diuitias parare sibi maturet.
hoc ergo Legi deesse apparuit,
ut terrenarum rerum cura contempta
cęlestibus tantum bonis comparandis inhiemus.
Lex enim et prophetę usque ad Ioannem,
quia illi pręsentem tantummodo felicitatem obseruatoribus Legis promittebant |
Ioannes autem primus regnum cęlorum coepit
esse |
et iam de ipsa fortitudinis uirtute,
prout nobis diuinus Euangelii sermo suggerit disseramus.
De animi fortitudine.
Caput XIV
Fortis animo is est, qui nulli rerum fragilium cupidini succumbit |
et neque aduersitatibus frangitur | neque prosperitatibus insolescit;
cęlestibus tantummodo bonis adipiscendis inheat ,
cętera contemnit.
Fortis est igitur qui uincit auaritiam | et audit Dominum dicentem:
multiplex ac uarius est,
procul erit a salute?
Profecto nihil prodest corrigi,
ubi contingit repente deprauari.
Sed cętera percurramus,
cum de isto inconstantię uitio abunde dictum est supra.
Igitur neque ille fortis erit, qui timore perterritus delinquit |
et dum uel rerum suarum
uel corporis detrimentum
uel uitę periculum cauet,
Deum offendere non ueretur.
ait:
Solitudo itaque pręcipue quęrenda est,
ut anima in peecatis mortua per poenitentiam ad gratiam uiuificantem
reuocetur.
Quoniam ut modo diximus,
et pessimę animi cupidines minus in secessu uirium habent |
et mens terrenarum rerum curis expedita ad contemplanda diuina magis
attollitur .
dicente ad discipulos Domino:
petent ab eo.
Omnibus ergo uirtutibus excultum atque exornatum oportet esse
sacerdotem.
Vt igitur uere sacerdos sit,
necessaria est illi sobrietas,
castitas,
fides,
charitas,
iustitia,
prudentia,
scientia,
terrenarum-que rerum contemptus
et cęlestium desyderium atque amor.
Vt sit sobrius,
Dominum audiat in Ezechiele pręcipientem:
significantia intelligere.
Et quoniam hanc spicarum confricationem sabbato ab apostolis factam
legimus,
hoc admonet nos |
ea quę mystica sunt, commode perpendi consyderari-que non posse,
nisi cum secularibus curis liberi et expediti sabbatum id est quietem agimus.
Terrenarum enim rerum solicitudo legentem implicat,
et ipsa in aduersum mentem distrahens cogitatio, quę leguntur quę-que audiuntur, non satis intelligere permittit.
Intentione animi opus est,
ut lecta percipias |
et percepta ediscas teneas-que memoriter.
Postquam autem mysticos sensus litterę
per quem aditus ad supernam beatitudinem uerissime comparatur sine
fine fruendam.
De pravis cogitationibus cavendis.
Caput XXVIII
Quantum autem ad bene beate-que uiuendum conferre solet diuinarum
rerum contemplatio,
tantum ad male agendum alliciunt cogitationes prauę.
Quę cum etiam inuitis nobis et nolentibus frequenter obrepant,
quanto uiolentiores putas fore,
siquando uictus manum dederis,
qui nunc repugnas?
ante
per nocturnam imaginem fuit uulgata quam euenisset,
quodam somniante,
quod ordeaceus panis castra Madianitarum suo ictu subuertisset.
Regum quoque historia testatur |
Salomoni dormienti apparuisse Dominum |
fuisse-que locutum,
et sicut petierat,
rerum scientiam ac sapientiam contulisse.
Somnio fidem fecit euentus.
Nam eum sapientissimum inter reges fuisse satis constat.
Danielis etiam somnia de uentis pugnantibus ac bestiis de mari
ascendentibus |
et aliis quę leguntur,
nisi
Secessum pete,
nequid oranti impedimento sit.
idolo Bel bibaciores-que existant;
si tamen idolum illud tantum in die consumpserit,
quantum mentiti sunt eius sacerdotes,
hoc est,
similę artabas duodecim, oues quadraginta, uini amphoras sex.
Sed tamen potatus huius atque abliguritionis intemperantia
tolerabilior foret,
si rerum solummodo iacturam inferret,
et non etiam corporis atque mentis.
Hela Samarię rex cum se uino ingurgitasset,
Zambri serui insidias cauere nesciuit.
Itaque sibi uitam,
Et in Ezechiele:
Ecce inquit hęc fuit iniquitas Sodomę:
superbia,
saturitas panis |
et abundantia,
et ocium ipsius.
Quanto igitur melius penuriam pati |
et continentię uirtute abundare |
quam copia rerum affluere et turpis luxurię sordibus inquinari?
Quanto pręstabilius obseruandis ieiuniis operam dare |
et abstinentia superbiam fastum-que contundere |
quam crapula inflatum neque bonorum neque malorum quę futura sunt
meminisse |
et a Deo recedere?
De perseverantia virtvtvm.
Caput XXVI
Cum autem omnis capessendarum uirtutum labor in cassum cederet,
nisi ei pręsidio perseuerantia foret,
hoc ueluti opportuno dictarum dicendarum-que rerum loco eam inserere
operęprecium erit.
ut qui hactenus digne laudabiliter-que uersati sunt,
intelligant neque deinceps sibi cessandum,
donec ad finem usque peruentum fuerit.
Qui enim perseueruerit usque in
estis in oculis uestris et coram uobismetipsis prudentes!
Quod uitium et Apostolus prohibet cum ait:
Nolite esse prudentes apud uosmetipsos!
Neque illi quidem qui in terrenis duntaxat negociis prudentes sunt,
laudantur,
cum rerum fragilium cura implicati diuina negligant et aspernentur.
Vnde idem Apostolus:
Prudentia inquit carnis mors est,
prudentia autem spiritus uita et pax.
Et iterum:
Prudentia carnis inimica est Deo.
Sed quę inimica est Deo,
ne illi quidem cuius est,
amica
Qvid sit sapientia et vbi qvaerenda.
Caput
nihil supra uires tentare |
neque quod capere non possumus,
frustra sequi uelle,
sed suis finibus contentari |
et ea quę uerbis explicare nequimus,
fide tenere,
diuino credentes testimonio.
Porro sapientię definitionem,
quam supra retulimus,
diuinarum uidelicet atque humanarum rerum scientiam esse,
non plene factam arbitror.
Quęnam erit sapientia,
ut iam dixi,
scire tantum et non facere quę facienda
didiceris?
neque cauere quę cauenda noueris?
animal est homo.
si naturam suam non peruerterit,
sapientiam exquiret.
Ingenita est enim ei ratio,
qua et bonum expetat |
et a malo declinet.
Dabit itaque operam,
ut disciplinis instruatur,
quę naturam suam perficiant,
ne ignarus rerum erret |
nec pro bono accipiat malum et bonum pro malo,
ac dum sapienter se facere putat,
insipientię arguatur.
Nam licet affectionem boni habeamus a natura,
non tamen et scientiam quę efficit sapientem.
Inter doctum autem et indoctum multa distantia existat necesse est,
Poesis fabellarum fictionibus exhuberat,
oratoria ad gratiam loquendi artem pręfert ,
astronomia cęli syderum-que motibus et exinde futurorum diuinationibus
scatet,
philosophia sapientię studio gloriatur,
cum causas rerum naturam-que conquisierit.
Sed cum nulla doctrinarum istarum qui hominis finis sit recte uere-que
iudicare uideatur,
nemini discendas dicerem nisi aliqua in parte diuinę quoque sapientię
scientiam adiuuarent.
Operęprecium erit
ut cum nullo malorum odio,
nulla persecutione,
nullis iniuriis |
a iustitię pietatis-que proposito repelli potuerint,
multo plus gratię sibi apud Deum comparent |
quam comparassent,
si nihil in uita aduersi paterentur.
Ad hęc ipsa summi rerum Opificis prouidentia cum bona multa condidisset,
etiam mala quędam his contraria fieri iussit,
ut bona malorum comparatione optabiliora redderet.
Paradisum itaque magis desyderamus,
quia scimus et infernum esse;
uitam propter metum mortis plus
ibi;
respondebunt ululę et sirenę in delubris uoluptatis.
Demonum hęc nomina sunt.
Domus eorum es,
si perdite uiuis.
draco tibi est diabolus,
si uirosos eius afflatus non deuitas.
strutio tibi est si terrenarum rerum curis implicaris.
Strucio
Licet pennas habeat strutio,
nunquam tamen a terra subleuatur.
Pilosus
Pilosus tibi est,
si in uitiis consenesces.
pilosa namque est senectus.
Quod ut succedat,
eorum industriam,
qui paralyticum gerebant,
imitari oportet.
Illi tecto domus in qua Christus erat,
patefacto |
ęgrotum coram Iesu submiserunt |
et morbo receperunt liberatum.
Nos quoque abiecta terrenarum rerum cura culmen cęlestis contemplationis inscendamus |
et per ea quę creata sunt,
mente ingressi
inueniemus Creatorem.
et cum inuenerimus,
ei nos reuerenter submittamus,
ut quod altitudo
stipe sustentatus est.
nudus iacuit in pręsepio,
nudus pependit in cruce |
atque is qui cęli terrę-que erat dominus,
nec sindonem suam habuit,
qua uelaretur mortuus,
nec suum quo conderetur sepulchrum.
Quod si omnium Dominus in tanta rerum egestate in hoc seculo uiuere uoluit,
pudeant sacerdotes,
erubescant episcopi |
amplas sibi ędes construere,
cumulandis pecuniis operam impendere,
uestibus preciosis renidere ,
omnibus denique mundi deliciis diffluere
persuadet libido.
non ut oportet uiuendo,
sed potius ut delectat.
Latos agros,
regias domos,
tiriantinas uestes,
auream argenteam-que supellectilem,
phaleratos equos,
uenaticos canes,
nobiles seruos uultis possidere,
non ut Christi discipulos decet,
sed terrę dominos,
et ea rerum copia,
quę nec ueteri |
nec noua Lege conceditur uobis,
abundare.
Nam cum populus Israhel ad Terram Promissionis translatus esset per
singulas tribus diuidendam,
sacerdotali tribui est a Domino dictum:
patientia martyrii designari mihi uidetur.
sacculus enim et pera uictui seruit,
gladio autem fidei ab impietate persequentium defendimur.
notandum
Porro per ea quę superius dicta sunt,
rerum quęrendarum solicitudo tollitur,
non ocium imperatur.
Quęrite, inquit, primum regnum Dei!
Sed qui regnum Dei quęrit,
non solum cęlestium contemplationi |
aut impartiendę aliis doctrinę uacat,
sed etiam manibus operatur,
partim ut alimenta sibi paret,
partim
uictum labor non suffecerit,
aliunde id quo indiges tibi adiicietur.
Licet enim et ab illis accipere quos doces,
quia dignus est operarius cibo suo,
et qui altari seruit,
fas est ei uiuere de altari,
id est de his quę templo offeruntur.
Omnis enim rerum utendarum oblatio pauperum census est,
non eorum quibus sua satis sunt.
Cum autem omnia defuerint,
tunc demum manum suam porriget Deus |
et qui mundo quoque seruientes alit,
sibi seruientibus deese non poterit.
uobis,
ut diligatis inuicem,
sicut dilexi uos.
Igitur sicut Christus Dominus nos diligit,
ita et nos diligamus nosipsos proximos-que nostros,
non ad pompam,
non ad honores,
non ad delicias |
neque ad opes cumulandas,
sed ad earum rerum exercitationem atque cultum,
quibus eternum cęleste-que bonum comparatur.
In hoc, inquit, cognoscent omnes,
quia discipuli mei estis,
si dilectionem habueritis ad inuicem.
minus diligit.
(!) Elemosynę distribuendę ratio
Cęterum in omni uitę necessitate ordo tenendus est indigentibus
subueniendi.
In rerum pari inopia |
propinquioribus prius opem feras |
quam minus propinquis |
et domesticis quam extraneis |
et fidelibus quam infidelibus |
et bonis denique quam malis.
Iesus enim Dominus noster ante se a pastoribus qui in Iudea erant,
quam ab alienigenis adorari uoluit.
et ante in
responsis destiteris,
si tacueris,
si denique furentem tacitus pręterieris atque recesseris.
ea duntaxat de causa,
ut ille minus culpabilis sit ,
cum sęuierit minus.
Quod si forte ideo inflatur superbia,
quia diuitiis abundat,
quia uiribus prestat,
quia rerum prosperitatibus fruitur |
ac propterea melioribus inuidet,
multos contemnit |
nec paucos afficit iniuria,
haud equidem illicitum reor |
optare ei aliquam opum iacturam,
corporis debilitatem,
fortunę minus ex sententia fluentis iniuriam |
ut
ut eam acquiramus possideamus-que precibus a Domino solicitandum esse admonemur.
dicitur enim:
Quoniam iustitię partes sunt |
inhonesta respuere,
recta diligere,
de omnibus diiudicare,
unicuique rei congrua distribuere.
Constantię autem ab officio non discedere,
nec aduersis deiici |
nec prosperis efferri,
in omni rerum euentu ęquabilem se pręstare,
pro religionis assertione impiorum potentiam nihil uereri |
et a uita prius quam a fide recedere.
In omni autem colenda conseruanda-que uirtute |
non philosophorum opinionibus niti debes,
sed sanctarum
quemadmodum e contrario iustis et innocentibus |
et non suam sed Dei sequentibus uoluntatem bona omnia euenire.
Cur autem iustis quandoque male |
et iniustis bene?
hoc certe minime uidebitur mirum,
si rerum exitum,
qualis utrorumque futurus sit spectabimus.
Iustis quippe uiris aduersa quę contingunt,
summę perennis-que felicitatis meritum per patientiam comparant .
Malorum uero prosperitas nequioris luxurię illis materia est |
intemperantię-que
Verissima autem Christi unguenta sunt:
fides,
spes,
charitas,
castitas,
pudicicia,
mansuetudo,
liberalitas,
pax,
patientia,
modestia,
constantia |
cęterę-que uirtutes.
quarum suauitatem quisquis conceperit,
aliarum rerum omnium fragrantiam facile contemnet,
immo nefas putabit opobalsamum uel myrrham uel stacten uel casiam uel nardum,
uel quęuis alia odoramenta olere,
cum magis eum,
qui cęlo dignus esse cupit,
spernere terrena |
et uirtutum ac sanctimonię odore fragrare oporteat.
uitam elegisse,
ut Deo famuleris,
non ut uentri seruias.
De tactu.
Caput XXIV
Tactus postremo nostri synceritatem seruare poterimus,
si ab iis quę rerum prohibitarum cupiditatem prouocare consueuerunt,
manus continebimus.
aut in ędificiis Deo dicandis impendant.
sic fecit Dauid,
sic Salomon,
sic Esdras sacerdos.
egestas requirit |
et quod honestę sustentationi sufficit uel non petenti prębe.
Quicquid ultra necessitatem est,
quicquid obesse poterit,
ne prębeas etiam si flagitarit.
Quod si tibi grandis rerum suppetit copia,
da multa sed multis.
Nam si uni dederis,
licet ille acceptis non male utatur,
tu tamen unum diligere uideberis,
alios odisse.
Christus autem non pro uno mortuus est,
sed pro omnibus.
Eius munificentię eris emulator,
cum plurimis benefeceris.
Times ne si dederis,
ipse egeas?
Sed dare elemosinam magis prodest |
quam thesauros recondere.
Times mori?
sed elemosina a morte liberat.
Times damnari?
sed elemosina peccata purgat et uitam lucratur ęternam.
Tot terribilium rerum metu hominem eximit elemosina |
et ad summam prouehit beatitudinem |
tu tamen auarus cumulandis non distribuendis opibus inhias |
ueluti de promisso dubius,
de pollicitatione incertus.
cum multis aliis in locis Veritatis ipse sermo eadem asseueret et astruat.
perueniri ,
et illos qui in his uersati fuerint,
a Christo audituros:
Venite benedicti Patris mei,
percipite regnum a constitutione mundi uobis paratum.
Regni itaque cęlestis hęredes erunt,
qui rerum suarum terrenarum ipsos pauperes fecerint participes.
Ab hac sane pietatis uirtute nec ipsi pauperes excusantur.
Non habes quam alteri porrigas stipem |
da si habes aquę frigidę
Sed enim tam fatua est cupiditas,
ut ne flagellata quidem resipiscat.
Aduersitatibus interdum affliguntur auari,
et tamen mala quę sustinent,
non solo uitio imputant sed fortunę.
Itaque rerum amissione non emendantur,
sed magis ad prędandum rapiendum-que accensi reparare amissa festinant,
donec ipsi uitam amittant |
et ad inferos detrusi crimen suum tandem agnoscant.
Siquis tamen
Rex
Quod autem reges omnium semper opulentissimi sunt,
hoc ideo fit ,
quia regum opes non tam suę quam populi sunt.
Eorum quippe impensis plebes tute degunt,
ab hostium iniuria proteguntur,
in rerum uite necessariarum copia conseruantur.
Quemadmodum autem communi utilitati exposita esse debet principis opulentia,
ita et priuatorum diuitię adiumento sint egestati alienę.
Alioquin et ipsi diuites egebunt ac miseri erunt.
cuius ingratitudinem semel fuerit expertus?
Itaque rarius accipiet,
qui in reddendo negligentem se pręstabit.
Illi uero qui capessendis uirtutibus operam impendunt,
non rerum emolumenta sequuntur sed morum.
Eis incumbunt officiis,
eorum cura studio-que distringuntur,
in quibus uersantes |
non diuitiis quę improbis etiam communes sunt,
sed quod longe beatius est,
uitę sanctimonia proficiunt.
Quin immo
beneficia accepissent,
magis etiam constanter illum colere debuerunt.
De beneficiis Ivdeis collatis post dilvvivm.
Caput V
Videamus igitur primo,
quę-nam illis ab indulgentissimo rerum largitore Deo pręstita fuerint bona.
deinde quam ingrate ipsi ex aduerso se gessere,
et simul quę postea passi sunt mala.
Iudei
Solis unius Dei ueritas fuit reuelata,
Tempore iudicum
Transeamus ad tempora iudicum.
Iosue defuncto degenerauit populus.
Colere coepere Baal et Astaroth,
non numina sed monstra.
Ob hoc passi sunt direptiones rerum-que detrimenta |
nec omnino pares esse poterant uiribus aduersariorum.
Deinde quoniam Palestinis et Cananeis aliis-que idolatris cultu et connubiis iungere se ausi fuerant,
Deo poenam huiusce flagitii exigente annos octo seruierunt Cusanrasathaim Mesopotamię regi.
Cum
hominibus.
Plausum enim uulgi quęrunt |
et docti dici quam sancti malunt.
nec uident quod callidis diaboli suggestionibus supra pinnaculum templi statuuntur,
ut quo altius ascenderint,
grauius ellidantur cum ceciderint.
Quid tu ingenium iactas |
aut rerum multarum cognitionem ostentas,
qui non ex his quidem,
sed ex operibus iudicaris?
Magis Deo placet sancti rusticitas |
quam peccatoris hominum ore laudata scientia.
Non ergo attendat doctor,
quid auditores delectet audire,
|
quam a recti honesti-que tramite deuiare.
Tam ergo malum est carere uiuę uocis hortatoribus ad coercenda uitia uirtutes-que capessendas |
quam bonum eos habere.
Quare uos omnes qui in deserto seculi huius uitam agitis |
et terrenarum rerum solicitudinibus occupamini,
quęrite pium,
quęrite sanctum opportunis temporibus uobis monitorem,
quo declamante et modestius discatis uiuere |
et meliora possitis sperare.
Vos quoque qui dono Dei spiritalis doctrinę scientiam estis consecuti,
incumbite operi officio-que
simplicibus et indoctis eam dabimus exercitationem,
quę corporis manuum-que labore constat.
Iuuat enim post soluta precationum sacrificia operis aliquid facere,
ut habeat mens et cogitatio in quo se occupet |
et minus libera sit facultas euagandi per illas rerum temporalium uanitates,
quę uel inuitis nobis obrepere interdum et obuersari animo solent.
Honestus quique labor monacho conuenit:
aut legere |
aut scribere quę sancta sunt.
pingere etiam uel fingere sanctorum imagines,
quarum
esse dicitur.
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Quinquaginta parabolae, versio electronica (), Verborum 13330, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - parabola] [word count] [marulmarquinqu].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Regum Delmatiae atque Croatiae gesta, versio electronica (), Verborum 4606, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [marulmarrdcg].
Marulić, Marko; Dante Alighieri (1450-1524; 1265-1321) [1510], Principium operis Dantis Aligerii de Fluentino sermone in Latinum conuersum, versio electronica (, Split), 138 versus, verborum 974, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - epica; poesis - versio; poesis - fragmentum] [word count] [marulmardante].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1513], Epistulae anni 1513, versio electronica. (), Verborum 5324, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist1513].
Beneša, Damjan (1476-1539) [1514], Epistolae dedicatoriae ex opere de secundo bello Punico, versio electronica (, Lyon), verborum 1502, Ed. Rezar, Vladimir [genre: prosa - epistula dedicatoria] [word count] [benesadepistolaededic].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Epistolae III, versio electronica (), Verborum 975, versus 33, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - elegia; prosa oratio - epistula] [word count] [andreisfepist].
Baničević, Jakov (1466-1532) [1515], Epistula ad Margaretam Archiducissam (1515-01-17), versio electronica. (, Innsbruck), Verborum 280, Ed. G. Amboise [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [banicjepist15150117].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.