Your search found 1183 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 701-800:

Benedicti Krajachich cum Ladislao Szalle caeterisque magistratualibus civitatis Zagrabiensis, ad quam examinandam Zagrabiam ipse concesserat, priore adhuc anno sese camerae excusaret. Sed Radosztichio cameram spernente et in consiliario barone Francisco Koller suam stabilitatem figente, postquam circa hoc ipsum tempus Viennae, ut supra notatum, facta fuisset cancellariae Hungaricae mutatio, Radosztich Ignatius ita cecidit, ut jussu regio non solum administratoris cameralis in Croatia titulo et pensione, sed consiliariatus officio sit privatus ad finem Decembris. Ipse Varasdinum pro hyeme

capitulo, ut pro passivis familiae avitis debitis executionem minarentur, fuitque canonicus Delinich, ad peragendam, ordinatus. Fiscalis episcopi Sigismimdus Komaromi, Keglevichiorum defensor et advocatus, die ordinatae executionis mittitur ab episcopo Loborinum, qui, se ejiciendum e bonis circa festum s. Josephi, comiti denunciat. Miser rudisque ac neglectus, quo se vertat, nescius, ne confusionem videat Catharina, rogat eandem, ut ad condictam festi diem non adveniat; scripturum se, dum adesse debeat possitque, causamque hujus sincere puellae detegit, indictam nempe

etc. potitus, priora cessit proprietario domino comiti Rattkay, ex quibus aliisque capitalia 40 prope milium fabricavit. Vixit cum sene illa annis 18., qua demortua nactus est thori sociam Reginam Rauch, Sigismundi olim vicecomitis filiam, aeque senem et annum 50 superantem circa annum 1750., qua cum crevit divitiis, quia et bona Gregurovecz, obtinuit, Sztanjevecz item, ac Zagrabiensem domum, quae duo comiti Petro Sermage pro 17 milibus fl. vendidit, adaugens capitalia, alia item obtinens per uxorem milia copiosumque argentum. Regina haec, uti supra

non autem ex jure sibi id est qua regi Hungariae competente. Septimo. (Hyemis descriptio.) Si quae unquam, haec sane fuit sine nivibus, sine frigore hyems; veris initio fuere tecti montes nivibus, subfrigida experiebamur tempora circa 19 et sequentes dies Maji, in Junio pruina fuerat. Dei hoc fuit adoranda providentia, quoniam favente colendis agris tempore inseminaturae multae factae sunt ubivis ac ferme ab omnibus, ut animalium defectum hyemis amoenitas suppleret, factumve fuerit exiguis pecoribus inseminatum plus fuisse

et banderiorum regulationis. Eodem quasi momento Viennae impressus libellus Adami Francisci Kollarii, Pannonii Neosoliensis, Mariae Theresiae Augustae a consiliis et Vindobonensis bibliothecae palatinae custodis primarii: De originibus et usu perpetuo potestatis legislatoriae circa sacra apostolicorum regum Hungariae libellus singularis. Typis Joannis Thomae de Trattner caesareo regiae Majestatis aulae typographi et bibliopolae. Liber iste omnino singularis et eruditionis majoris, ac moderna ferunt studia; praecipue ob cap. 13., quo regias diaetales

sunt. (Baronatus regni novus. Indigena comes Sermage.) Ad finem Februarii diaeta protracta est majori otio quam labore. Quid in ea et qualiter conclusum | sit, testantur editi articuli, circa quos noveris, baronatum, ut vocamus, regni unum adauctum esse, videlicet turmae praetorianae capitaneatum. Primus hoc titulo baro regni effectus princeps Nicolaus Eszterhazy. Secundo, appellationem rusticis ex dominali foro admissam esse, qua haetenus carebant etc. Comes Sermage

(Antonius Jankovich mortuus.) Mortuus etiam Septembri mense est dominus Antonius Jankovich in bonis suis Hungariae, consiliarius apostolicae Majestatis et assessor banalis tabulae declaratus, quamvis ad eam non pertigerit; decessit in flore aetatis circa annos videlicet 29 circiter. Inordinata rita facile mortem accelleravit. Prolium tutores post uxorem fecit sororem suam Catharinam Niczky et excellentissimum dominum vicecellarium Fekette, cujus agnatam reliquit viduam. Capitulum mortuo eo in bonis Horvaczka fecerat executionem more veteri in

Nekoliko riječi prekrižano. venit Zagrabiam sub praetextu congregationis, reipsa, ut ob passiva domus Draskovichianae debita cum capitulo ageret. Aestiva frumenti procreatio anno hoc fuit sterilis et nulla, authumnalis uberior et desideratum a tot annis frigus circa 23 Decembris incoavit. Decimo quarto. Fuit ab aula anno hoc submissus quidam mineralista, qui montes Medved, Okich, caeterosque plane ad mare visitavit, mineras detecturus; fumos fecit praetereaque nihil. Die 29. Decembris media duodecima ante meridiem obiit Zagrabiae Antonius

Pisac nije ispisao. elocatam | sed praemortuam duas patri nepotes foeminas relinquentem. Ludovicus cum uxore sua venit ad discordias et vixêre separatim sine sententia, illa tamen praecessit fatis maritum circa 1745., nec in agone perfecte reconciliata; erat qua adhuc in classe nobilium constitutus vicecomes comitatus Varasdinensis, qua magnas et comes 1746. post erectum comitatum Verocensem primus ejusdem supremus comes. Ob apoplexiam 1756. administrator sibi datus fuit episcopus

status neutiquam acceptatum, uti in diaeta 1751. Naisichius declaravisset, de quaestione intra comitatum et clerum nil actum, privilegium Poseganae civitatis promulgatum et armales Vollich Emerici. (Teodorus comes Batthyan) die 16. Septembris circa nonam vespertinam Zagrabiam appellens, misso curru ad domum Erdoedianam, me invisere dignabatur, ultra horam mecum constitutus, altero in Ozaly abiens. Bellovarinensis comissarius de die 19. Septembris Zagrabiam venit pro levanda transferendaque cassa, et levatis 18 milibus fl.

quam impediendi; quin immo de promovendis actum est, egeruntque; reversi sunt Vienna indictave Zagrabiam ad festum s. Margarethae pro mense Julio regni congregatio. Haec fuit frequentissima, ut esse solet Zagrabiae, in ea multa acta sunt, praecipua fuêre: excorporatio tenutorum circa Carolostadium a jurisdictione regni et comitatus ad jurisdictionem militarem generalatus illius; publicatus ejusdem negotii et comissionis regiae commissarius dominus baro Franciscus Xaverius Koller, tum vicepraeses Viennae Illyricus et commissionis sanitatis, item ex parte militarium dominus

quartum 9. Episcopus Viennae detinetur et tandem Zagrabiam pergit 9. Occulte et sine pompa Zagrabiam venit 9. Infirmatur 10. Introductio sive installatio episcopi 10. Difficultas circa praepositum Chasmensem superata 11. Incendium in arce 11. Mussitatio alicujus 11. Homines camerales et regii absunt 11. Vicarius temporaneus declaratus 12. Comes curialis

Moritur episcopus Bosnensis et novus eligitur 18. Institutio sedis vicarialis novae. Vicarius novus et consiliarii episcopates 19. In negotiis ecclesiae duo plenipotentiarii mittuntur Posegam 19. Acta Posegae circa domum episcopalem Posegae habitam 19. Acta circa minores decimas comitatus Posegani 21. De pagis tribus Viennam relegatur episcopus 21. Finis commissionis 21. Comes Grassalkovich Zagrabiam pergit.

Institutio sedis vicarialis novae. Vicarius novus et consiliarii episcopates 19. In negotiis ecclesiae duo plenipotentiarii mittuntur Posegam 19. Acta Posegae circa domum episcopalem Posegae habitam 19. Acta circa minores decimas comitatus Posegani 21. De pagis tribus Viennam relegatur episcopus 21. Finis commissionis 21. Comes Grassalkovich Zagrabiam pergit. Qualiter exceptus ab episcopo 22. Visitatur

per cameram apprehenduntur 23. Bosnensis et Segniensis episcopi Zagrabiam veniunt 23. Conferentia Zagrabiae 23. Abbatissae electioni adest 23. Congregatio regni Zagrabiae 23. Circa praediales exemptos quaestio. Cur regulatio acceptata 24. Rationes pro praedialibus 24. Rationes contra praediales 24. Subjiciuntur Suae Majestati praediales ignobiles 24. In deputatione disputatio

59. Sancti Victoriani reliquiae 59.
Annus 1751. Regales pro diaeta 60. Congregatio regni 60. Banalis tabula 60. Bacchanalia 60. Nives copiosa 60. Papae declaratio circa vigiliam sancti Mathiae apostoli 60. Jubilaeus annus per dioeceses et ordinationes episcopi circa jubilaeum 60. Regni congregatio 26. Februarii 61. Disputatio pro cassa 61. Gravanima pro diaeta 62. Lecti ex candidatis

pro diaeta 60. Congregatio regni 60. Banalis tabula 60. Bacchanalia 60. Nives copiosa 60. Papae declaratio circa vigiliam sancti Mathiae apostoli 60. Jubilaeus annus per dioeceses et ordinationes episcopi circa jubilaeum 60. Regni congregatio 26. Februarii 61. Disputatio pro cassa 61. Gravanima pro diaeta 62. Lecti ex candidatis ablegati ad diaetam 62. Praetensio Raffaii 63. Batthyany commercialis 63. Mors patris

ad effectum commissionis Althamianae 260. 2da deputatio ad satisfaciendum depraedatis rusticis. Raffay denuo accusatur 261. Deputatio 3tia pro elaborando urbario stabili 262. Observationes circa puncta idealia 263. Joannis Rauch resignatio 263. Novus vicebanus et pronotarius 264. Magnates offensi modo electionis protonotarii 264. Variae hominum opiniones 264. Joannes Rauch criminaliter attrahendus praecipitur 264.

Mors Ladislai Lukauszki 418. Novi assessores in tabula 418. Domus regnicolaris Zagrabiae reparatur pro bano gratis 418. Pro archivis dispositio 419. Comes Orsich et Sermage generales 419. Comes junior Sermage Petrus defendit Zagrabiae. Paulinorum deliria circa studia et assertiones 419. Per theses easdem unus eliberatus ex carceribus 420. Monachis theses displicent 421. Anni descriptio 421. Congregatio regni pro mutuandis 10 milionibus 421. Mors Elizabethae reginae Moscoviae 421. Vinkovich

Ut proinde securam ad posteros constitutionem nostram transmittamus, antiquos nos mores resumere oportet; sola enim frugalitate absque avaritia et zelo patriae serviendi absque ambitione libertas et comparari et iam parta tuto retineri potest. Hi sunt privati mei circa perficiendam et ad statum securitatis collocandam in proximis comitiis constitutionem sensus. Hos ego inclitae universitati in postrema hac, quam ante diaetam celebramus, congregatione ea de causa proponendos existimavi ut interea, dum agendorum series obiectum hoc

evocentur sumtibus fundi literarii aliquot historiae naturalis apprime gnari viri, qui eadem per totum Regnum investigent; hi ubi talia detexerint, quae immediato usui deservire possunt, relationem Consilio statim praestent. Istud vero notitiam hanc cum inviatione circa modum praeparationis (si id natura articuli talis exegerit) continuo publicam reddat. Motiva. Quod Hungaria plura, quam quae hactenus nota sunt, utilia naturae producta possideat, palam notum est, quod haec detegere

palam notum est, quod haec detegere intersit, nemo infitiari potest: quod autem id non secus, quam per exmittendos ex professo hunc in finem viros in historia naturali practice versatos perfici possit, aeque extra dubium versatur. Unica itaque circa necessarios ad id sumtus quaestio moveri potest, verum Deputatio haec demisse existimat, eum esse fundi literarii Hungarici statum, ut is expensis his omnino sufficiat. Et si in moderno ejus statu pro sumtibus his fundus re ipsa non adesset, censet Deputatio

tunc enasciturus exinde favor in alio articulo reciproce semper compensetur. Motiva. § 67. Projecti hujus aequalitatem portorii quoad merces indifferentes, id est, circa quas nulla peculiaris reflexio subversatur, proposuimus. Hic et in subsequis §§-phis sermo erit de talibus articulis respectu quorum a generali concernentis portorii quotta propter subversantes particulares considerationes recedi debet. Si Hungaria proprium

§ 91. Postquam conformandum praemissis principiis vectigal Hungaricum editum fuerit, de novo iterum edendo nonnnisi tunc consilium suscipiatur, si substantialis in commercii cursu mutatio intercedat. Quodsi vero circa aliquos tantum articulos mutationem portorii fieri, circumstantia commercii exposcere videatur, Consilium Locumtenentiale ea de re praevie sufficienter audiatur. Camera vero nullam vectigalis mutationem per officia tricesimalia antea publicare possit, quam per

comitatus per sui gremium continuare non obligantur. Motiva. Hactenus nulla quoad objectum viarum legis provisio exstitit, et ideo negotium hoc per administrationem publicam tantum pro re nata curabatur. Expedit itaque ut legislatio circa hoc quoque objectum aliqua principia defigat, juxta quae opus hoc per totum Regnum aequaliter procuretur. Quod nulla amplior tantisper regio viis commercialibus carere possit, jam in Elaborato status actualis §-pho 68. ostendimus. Et

mercatoris creditum uno ictu prosternere potest. Et ideo viarum reparatio, quamquam nulla adhuc lex obligatoria exstiterit, hactenus etiam sponte curabatur. Verum cum nulla jurisdictio omnes, quas curare sua interest, vias simul perficere potuerit, circa ipsum laboris hujus ordinem magna hactenus in Regno varietas viguit. Urgebantur potissimum postales viae, tamquam commeatui publico deservientes; status militaris quandoque pervicit ut aliquae suscipiendis tantum per intervalla

et Moldaviam; nec non Littorale ducunt, res ipsa jam stabilivit. In his parum jam ad perfectionem desiderari, conservationique tantum viarum harum intendendum esse, in jam provocato Elaborato et §-pho ostendimus. Circa illas etiam, quae ex adjacentibus Germanicis Provinciis comitatibus in vicina harum emporia ducunt, vias, quas perinde pro principalibus declaravimus, vix aliqua subversari potest difficultas; verum quoad collaterales, quae ex aliquo

dubium efficiant, an expensas proprietarius vel vero vector debeat supportare; quare id cognitioni judicis, modo mox declarando deferendum censebatur. § 109. Controversia, quae in ejusmodi casibus seu circa allegandi per vectorem impedimenti realitatem aut validitatem, seu circa enascituram tam in promotione, quam in depositione mercium deteriorationem exorientur, localis jurisdictio summarie decidet, et sententiam suam statim effectui mancipabit; salva

quare id cognitioni judicis, modo mox declarando deferendum censebatur. § 109. Controversia, quae in ejusmodi casibus seu circa allegandi per vectorem impedimenti realitatem aut validitatem, seu circa enascituram tam in promotione, quam in depositione mercium deteriorationem exorientur, localis jurisdictio summarie decidet, et sententiam suam statim effectui mancipabit; salva parti, decisione hac non contentae, praetensionem suam solenni juris via in

deteriorationem exorientur, localis jurisdictio summarie decidet, et sententiam suam statim effectui mancipabit; salva parti, decisione hac non contentae, praetensionem suam solenni juris via in forma novi prosequendi facultate. Quaestiones tamen, quae circa causatum proprietario mercium propter has ad stipulatum tempus non advectas damnum emergent, non summaria, sed ordinaria juris via coram competenti foro pertractentur. Motiva. Provisio haec

commercii omnino deposcit ut exortae inter mercatores et vectores differentiae quo citius superentur, nimirum ne seu unus, seu alter longum in his discutiendis tempus perdere debeat. Questiones autem circa id: an allegatum per vectorem impedimentum seu reale, seu sufficiens sit? uti et de eo: an merces seu in promotione, seu in depositionis loco deterioratae sint? et si ita: in quo valore? in stationibus a loco ordinariorum fororum remotis plerumque exoriri, et in

Pestino Canisam, inde vero Pettovium. Viae Carolinae distincta est hoc in genere ratio; in hac enim vecturae de statione ad stationem plerumque conducuntur, adeoque quaestiones etiam inter mercatores et vectores de statione ad stationem exoriri solent. Circa modum has decidendi varius quidem hactenus usus viguit, fluctuatque in praesens etiam hoc objectum. Cum tamen Flumine et Buccari tribunalia mercantilia jam subsistant, illiusque etiam Carlostadii proximius inducendi spes

viguit, fluctuatque in praesens etiam hoc objectum. Cum tamen Flumine et Buccari tribunalia mercantilia jam subsistant, illiusque etiam Carlostadii proximius inducendi spes adsit, stabilitis vero semel foris mercantilibus alia circa objectum hoc provisio fieri debeat, Deputatio ejus est demissae opinionis, ut in Carolina modernus differentias ejusmodi dirimendi modus in suo esse relinquatur; nimirum, ut has Camerales, qui in singula statione defixi sunt, Officiales

Pestienses merces Flumine perinde habere poterunt, sicut nunc eas Tergesto obtinent per Pettovienses. Caeterum transportus mercium natura sua sub categoriam objectorum commercialium cadit, adeoque exoriturae circa id quaestiones fora mercantilia, postquam in Regno erecta fuerint, suapte respicient. Ad evitandam tamen cum vigentibus hactenus jurisdictionis principiis collisionem, interest ut coetus ejusmodi vectorum et sponte, et diserte foro mercantili se subjiciat.

supersedeatur. Videbantur autem Deputationi huic labores hi alacrius processuri, si eorum obligatio jurisdictionibus diserta lege imponatur. § 118. Ut labores hi ordinate perfici et jurisdictiones adaequatas circa ejusmodi objecta relationes Consilio praestare, istud vero fundatas superinde opiniones Suae Majestati submittere possit, jurisdictiones quidem, ubi labores ejusmodi occurrunt, idoneo, et non tantum geometriae et geodesiae, sed et

individuorum numero. Motiva. In comitatibus illis, in quorum gremio nulli hydraulici labores occurrunt, sufficiunt talia individua, quae labores pontium et viarum dirigere et emergentes circa dimensiones urbariales quaestiones dirimere possint, adeoque geometriae tantum et geodesiae principiis instructa sunt. In aliis, ubi hydraulici labores frequentes sunt, ut individuum ejusmodi hydraulicam etiam scientiam

forte exposcente rei gravitate ipsius directoris opinio cum extero summae hac in arte existimationis viro communicetur. § 121. Quodsi tamen circa ordinationem ejusmodi seu per jurisdictionem aliquam, seu per privatum etiam, cujus interest, difficultas obmoveatur, Consilium recurrentes sufficienter audiet, et si hi novam petant revisionem, ad hanc peragendam unum ex adjunctis, sumtibus

elaborabit planum regulationis nautarum, in quo parte ex una remigum erga navarchos et vicissim, parte vero ex alia proprietariorum navis, erga navarchos et vicissim officia diserte definiantur, una necessarius etiam circa suscipiendam, exercendam, et deserendam hanc professionem politiae ordo praescribatur. In opere hoc et ad subsistentia jam hoc in genere in Germanicis Provinciis instituta, et ad peculiares, quae circa unum aliumve fluvium

una necessarius etiam circa suscipiendam, exercendam, et deserendam hanc professionem politiae ordo praescribatur. In opere hoc et ad subsistentia jam hoc in genere in Germanicis Provinciis instituta, et ad peculiares, quae circa unum aliumve fluvium occurrere possunt, circumstantias reflectet, illudque comitiis praesentabit. Motiva. Ut regulatio nautarum fundate elaborari possit et multae locales jurisdictiones, et status mercantilis, et

quam parum illa eidem in aliis provinciis adversatur. § 144. Jure praeemtionis dominorum terrestrium jam per Articulum 75. 1723. ad propriam tantum necessitatem restricta, ne circa ipsum ejusmodi necessitatis intellectum ulteriores quaestiones obmoveri possint, declaratur quod per necessitatem hanc propria tantum dominorum terrestrium consumtio, aut immediatus ad rationem sui usus intelligatur. Itaque hi jure praeemtionis non gaudent in

intersit, qui ad semel tantum dependatur, vel vero cujus depensio usque ad futuram legislationem perduret? In tanta negotii hujus complicatione Deputatio haec se nihil aliud praestare posse existimavit, quam ut demissum suum circa omnes has quaestiones sensum praeprimis aperiat, tum recensitis, quae sibi submissa sunt, aliorum projectis de illis quidem fundis, de quibus legislatio proprio arbitrio disponere potest, in hypothesi stabiliendarum

minorem sed per plures annos continuandam summam offerre expediat, uti et summae ipsius quantitatem generoso Statuum Regni in bonum publicum zelo integram relinquat, adeoque spontanei oblati nonnisi genericam in proponendo Articulo mentionem injiciat. Deinde tamen circa ipsam etiam conflandi e spontaneo oblato fundi modalitatem expositis iterum praevie aliorum projectis suam etiam demissam depromat opinionem. § 148. Itaque, quod primam quaestionem attinet: Deputatio ejus est demissae

ordo, singulique laboris sumtuum schemata seorsim elaborentur, et postquam hic per legislationem definitus fuerit, labores eadem serie suscipiantur; ut id perfici, optatumque successum habere possit, Deputatio illa, quae hunc laborum ordinem elaborabit, debet aliquam circa quantitatem fundi commercialis, cui labores ejusmodi commensurari possint, habere cynosuram. Hanc autem habere non posset, si nullus distinctus commercialis fundus exstaret, sed per longas primo ambages decidi deberet quotta pars generalis fundi

§ 149. In hac distincta Commercialis et Eventualis Cassae hypothesi, cum nullum e submissis seu per jurisdictiones, seu per privatos projectis aliquod seu inter cassas, idest circa propositorum fundorum applicationem discrimen faciat, sed omnia hydraulicos tantum labores aut alios commerciales usus respiciant, Deputatio etiam eadem universim tantum expendenda, et tum primum propriam de quo fundo? ad quam cassam applicando? opinionem

arharum fundo simpliciter separandam, per Cameram Hungaricam administrandam, et exinde pensiones nonnisi viduis Hungarorum decernendas esse Deputatio existimavit. Ut hoc tanto magis per legem determinari possit, discutienda quidem forent omnia, quae circa institutum hoc vigent normalia, utpote circa tempus, a quo salaria decurrere incipiant, circa detractam carentialem et characterialem, circa mensem emortualem, et his similia, cum in his saepius variatum sit. Verum id non ad hujus, sed Politicae

Cameram Hungaricam administrandam, et exinde pensiones nonnisi viduis Hungarorum decernendas esse Deputatio existimavit. Ut hoc tanto magis per legem determinari possit, discutienda quidem forent omnia, quae circa institutum hoc vigent normalia, utpote circa tempus, a quo salaria decurrere incipiant, circa detractam carentialem et characterialem, circa mensem emortualem, et his similia, cum in his saepius variatum sit. Verum id non ad hujus, sed Politicae Deputationis sphaeram pertinere videbatur.

nonnisi viduis Hungarorum decernendas esse Deputatio existimavit. Ut hoc tanto magis per legem determinari possit, discutienda quidem forent omnia, quae circa institutum hoc vigent normalia, utpote circa tempus, a quo salaria decurrere incipiant, circa detractam carentialem et characterialem, circa mensem emortualem, et his similia, cum in his saepius variatum sit. Verum id non ad hujus, sed Politicae Deputationis sphaeram pertinere videbatur. Ad §-phum 7. Cum onus erectionis et

Deputatio existimavit. Ut hoc tanto magis per legem determinari possit, discutienda quidem forent omnia, quae circa institutum hoc vigent normalia, utpote circa tempus, a quo salaria decurrere incipiant, circa detractam carentialem et characterialem, circa mensem emortualem, et his similia, cum in his saepius variatum sit. Verum id non ad hujus, sed Politicae Deputationis sphaeram pertinere videbatur. Ad §-phum 7. Cum onus erectionis et conservationis viarum ac pontium

oblato conflandus speratur, specifice inseri debuisset. Cum tamen generositati Statuum limites praescribere sphaeram Deputationis excedat, Deputatio nonnisi generalem ejus mentionem facere potuit, debuitque incompletum hac in parte Articulum exhibere, antequam autem circa modalitatem conflandi ex Statuum oblato fundi, demissam suam opinionem depromat, modum cassas has administrandi praevie proponendum existimat. Articulus De administratione cassarum harum.

Ad §-phum 4. Ut Legislatio vel aliquam designationem facere possit, Status cassae eidem notus esse debet, id quod nonnisi per adaequatam annuarum perceptionum et erogationum notitiam obtinere potest. Caeterum possunt se etiam meritoriae circa ipsam cassarum manipulationem considerationes evolvere. Has igitur discutere et id, quod e re visum fuerit, definire Legislationi semper integrum est. Ad §-phum 5. Augustus Josephus II, ut jam praemisimus,

vel dubitare nefas esse existimavit, quod Status Regni eam, quam vel per commissam Deputationi huic fundi publici elaborationem etiam apud exteros excitarunt exspectationem, ultro expleturi sint. Superest ut quoad ultimam etiam, quae circa hoc objectum moveri potest, quaestionem Deputatio demissum sensum suum aperiat; nimirum: an fundus ejusmodi in Diaeta offerri? vel vero in hac projectum tantum ejus elaborari illudque seorsivae singulorum comitatuum determinationi substerni debeat? Non deerunt

ideo Deputatio haec ejus est demissi sensus, quod oblatum etiam pro Cassa Commerciali nonnisi in Diaeta fieri possit, et in hac hypothesi suam etiam post recensitos propositos sibi fundos depromet opinionem. § 157. Circa modalitatem conflandi e spontaneo oblato fundi nulla publica jurisdictio sensum suum hactenus expressit: privati tamen aliquot suas eatenus opiniones depromserunt, quas trutinio Legislationis substernere Deputatio officii sui existimavit. Inter has relegatus est ad

etiam plebs, in quam promanaturum ex augendo commercio beneficium pro modulo suo perinde redundabit, suas etiam in hunc finem operas tamdiu conferat, donec, ut §-pho 99. statuimus, cassa publica omnibus commercialibus necessitatibus sufficiat. Circa ipsum tantum Projecti hujus calculum Deputatio pauca aliqua observanda existimavit. Nimirum, verum quidem est, quod ultra assumtos per projectantem fundos accedet eorum fundorum proventus, quos e projectatis per Deputationem hanc §-pho 40. Legislatio

enim mercantilem operationem involvit, adeoque e legislatore mercatorem non efficit, sed fundatur unice in bancali manipulatione, quae indoli legislationis omnino congruit. Et haec est demissa Deputationis hujus circa modalitatem conflandi fundi publici opinio. Possent aliae etiam, forte magis lucrosae, sed tanto intricatiores, pluribusque fortuitis casibus expositae bancales ejusmodi manipulationes proponi: Deputatio tamen haec, spectata moderna, quae in statu actuali delineata

suum. Per secundam legem areae orbium Planetariorum sunt temporibus proportionales. Tertia demum lex quadrata temporum periodicorum facit esse, ut mediarum distantiarum cubos. Hae leges, ut in Planetis primariis circa Solem, ita et in secundariis, seu Satellitibus circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde aestus cum Sole et Luna

temporibus proportionales. Tertia demum lex quadrata temporum periodicorum facit esse, ut mediarum distantiarum cubos. Hae leges, ut in Planetis primariis circa Solem, ita et in secundariis, seu Satellitibus circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde aestus cum Sole et Luna conjunctus, aberrationes Jovis, et Saturni, eorumque

et Luna conjunctus, aberrationes Jovis, et Saturni, eorumque Satellitum, cum illi propius inter se distant, astronomicarum tabularum post aliquod tempus corrigendarum necessitas, forma Planetarum globosa, nonnullorumque circa proprium axem observata revolutio, aequinoctiorum demum praecessio in hoc apparatu non desunt. Quorum omnium causas redditurus a vers. 687 ex tertia Kepleri lege deducit Planetas omnes primarios in Solem, omnesque

tota, sive ipsius ad haec sua incrementa ratio. Tunc quaedam a Newtono inventa theoremata innuit ad hoc argumentum spectantia, quem tamen non demonstrasse ait figuram sphaeroidis Ellipticae indui debere a fluido homogeneo circa proprium axem gyrante, cujus particulae se in ratione reciproca duplicata trahunt, idque primum a Mac. Laurino ostensum accuratissime, ut absoluta jam videri possit investigatio Telluris figurae ex aequilibrio, nisi

ratione in singularum superficiebus. Transit deinde ad commune gravitatis Planetarum omnium, Cometarumque centrum, unde infert nullum totius Solaris Systematis corpus unquam quiescere posse, neque revera in Ellipsi circa Solem moveri, sed alias curvas vias circa commune illud centrum longe implexus, quanquam non longe ab Ellipsi distantes debere describere, idque ad vers. 1855. Eas invenire Curvas, ac determinare veras planetarum cum

Transit deinde ad commune gravitatis Planetarum omnium, Cometarumque centrum, unde infert nullum totius Solaris Systematis corpus unquam quiescere posse, neque revera in Ellipsi circa Solem moveri, sed alias curvas vias circa commune illud centrum longe implexus, quanquam non longe ab Ellipsi distantes debere describere, idque ad vers. 1855. Eas invenire Curvas, ac determinare veras planetarum cum primariorum, tum secundariorum orbitas humani

in barometris, quam percipiamus, mutationem effici. Eos porro aestus, qui in Jove, ac Saturno, illo quatuor, hoc quinque circumferente Lunas, fieri debent, considerat, ubi et de Jovis fasciis agit, quae possunt et a nubibus circa Jovem ipsum exortis nostrarum similibus provenire. Ex hoc ad caelestium corporum atmosphaeras gradum facit, quarum quoddam est in Venere observatum indicium. A vers. 1122 Lunae atmosphaera sitne, qualisque, ad vers. 1179

tanquam quidam fumus ascendat in caudam, quae fumi conscensio ab impulsu lucis a Sole incurrentis gigni non potest. Cur quidam nigrantes sulci observentur in caudis, exquiritur, qui possint esse nobis indicio, Cometas etiam circa proprium axem converti. Demum vapores Cometae caudas efformantes dissipari perpetuo, mutarique demonstrat. Quae omnia ad vers. 1555 expediuntur. Refelluntur exinde nonnullae de Cometarum caudis, Cometisque ipsis falsae

vagantibus unâ
798  In regione loci stare, immotusque manere,
799  Qui loca cum navi permutat non minus ipsâ,
800  Vel quoque cum terra, tellus si nostra movetur,
801   Et circa solem sese, et terrestria transfert.
802  Proinde sedens Tiphys puppi, aut Palinurus in alta
803  Motu corripitur gemino, et quo rapta per aequor
804  It ratis, et tellus quo sese immota volutat

1467  Non alia regione vise deflectere cernas,
1468  Quàm deorsum, sua quo gravitas, et pondera cogunt:
1469  Nec ratione alia servant per saecula longa
1470   Astra suos circa solem labentia motus;
1471  Quae, si praeterea vic nulla alicunde veniret,
1472  Perpetuò vim propter inertem deproperarent
1473  Aequali magnum rectoque per aethera lapsu,

1291  Diversi, atque sinus magis amplos pandere pergunt.
1292  Intacto secuisse velis sin vertice conum,
1293  Ut nova sic oriens aequo frons undique tractu
1294  Distet ab orbe, fuit quem circa mobile filum
1295   Versum; plana alium pariter frons praeferet orbem
1296  Olli consimilem prorsus, sed forte minorem,
1297  Majoremve, magis puncto ut tum forte, minusve

309  Corporea, assimilis luci, tenuive vapori.
310   Verum hanc dissusae gravitatis noscere legem
311  Certius ut possimus, opus conscendere et ultra est;
312   Nam quoniam circa Solem vaga multa feruntur
313  Astra, feruntur item vario cingentia gyro
314  Astrum errans aliquod, proin quae dixere Secunda,
315  Et flectunt quandam vim propter continuatam

oras
405  Hanc rursum in superas, caeli et rationibus artem
406   Aëre Sarmatico quanquam nutritus, et illa
407  Fruge Vir indigena, mediis tamen esset Athenis
408  Qui decori, circa immotum sex corpora magna
409  Convertens illo, quo diximus, ordine Solem.
410  At Cimber, tibi qui semotam condidit Urbem
411   Uranie a vulgo, non inter versa locabat

more; neque ullos
819  Posse alios generis cujusviscumque meatus
820   Corpore signari, quod vis ea scilicet urget,
821  Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822   Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823  Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824  Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum

820   Corpore signari, quod vis ea scilicet urget,
821  Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822   Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823  Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824  Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826  Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827  Percipere has

auctu.
822   Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823  Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824  Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825   Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826  Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827  Percipere has vires, atque ad cujusque vocari
828  Regina simul; magis ire illuc, polentius unde

alter,
996  Quos, ut Tyndaridas quondam, fama extulit ingens
997  Pugnaci ingenio claros, magnifique repertis,
998  Esse ait errantum de gente, et volvier astrum
999  Immenso circa phoebeam lampada gyro
1000   Ob spatia haud oculis deprensum immania nostris;
1001  Praeterea Comites, ut Saturnumque, Jovemque
1002  Circumstant, quocumque abeant, hoc cingere multos,

1952  Multa Caledoniis Mortales Te quoque in oris:
1953  Inter multa tamen longe hoc praestantius unum est.
1954  Illam nempe doces formam a tellure fuisse,
1955   Gyros agglomerat dum circa se, subeundam,
1956  Si liquida, et molem foret aeque densa per omnem,
1957  Atque, polos inter, medias attollier oras
1958  Mensura circum, dixi qua nuper, eadem

1280  Terrae ad planitiem flexus; nobisque, borea
1281  Qui regione sumus Mundi, aequantemque videmus
1282   Tempora non paucis distantem tractibus orbem,
1283  Signa quidem, vernum quae circa Vellus utraque
1284  Parte micant, obliqua nimis nascuntur eoo
1285  Littore; non ideo propera eluctantur ab imis
1286  Telluris nebulis, clarumque educere possunt
1287  

1301  Ambigat aurarum, quae sit mage crassa, potensque
1302   Deorsum occursantes radios convertere pulsos,
1303  Augmine vel proprium majori effundere lumen?
1304  Ipse suum jam Sol quia circa vertitur axem
1305  ( Ejus ut a maculis patefit, quas cernimus omnes
1306  tempore circuitus facere aequo, et volvier uno
1307   axe super, varias quanquam, et sine lege coortas

1706  Tum vires varias, quae volvunt corpora in orbes,
1707   Insuper ad tractus debes expendere, sed qui
1708  Sint, semel in sese repetiti. Proinde necesse est
1709  Tum quoque corporum item circa se versa trahentum
1710  Corpora materies, quae viribus aequiparari
1711  Jam queat ad tractus collatis scilicet aequos,
1712   Materies, inquam, duplici hac ratione putetur,

1819  Quae modo fixa, locis inter se sidera versis,
1820  Multa magis, quam sint, vicina, remotaque multa,
1821   Vanescentia multa, nova exorientia multa.
1822   Hoc medium circa punctum commune necesse est
1823  Corpora cuncta, quibus nempe est commune, moveri
1824  Perpetuo, et nullo capere ullam tempore pausam
1825  Posse; etenim vires, sese quibus inter aguntur,

1828  Si nunc vel nullos confingimus esse Cometas,
1829  Caetera vel turbare nihil, quia forte tributi
1830  Aeque sunt circum, atque aequali nomine pollent,
1831   Sol minimo motu circa commune feretur
1832  Id medium; circa sed Solem caetera turba
1833  Astrorum, non, ut positum, superaque receptum est,
1834  Signabit primas coni de segmine formas,

Cometas,
1829  Caetera vel turbare nihil, quia forte tributi
1830  Aeque sunt circum, atque aequali nomine pollent,
1831   Sol minimo motu circa commune feretur
1832  Id medium; circa sed Solem caetera turba
1833  Astrorum, non, ut positum, superaque receptum est,
1834  Signabit primas coni de segmine formas,
1835  Verum longe alias implexas, inque peditas,

1918  Et si tum oblique a recto nectente meatu
1919  Projiceretur in adversas simul utraque partes,
1920  Protinus excurrens atque haec, atque illa figuras
1921   Signaret circa punctum commune orientes
1922  Coni e segminibus, mediumque immobile staret
1923  Hoc punctum, aut recta motu procederat aequo
1924  Semper, ut a jacto nimirum corpore Terrae,

1933  Confectum post dimidium tum denique haberent
1934  Commune ad punctum spatium; aequo verteret orbe
1935  Sese, quodque suo, punctum hoc immobile circa,
1936   Majori, cui materies minor, orbe minori
1937  At contra, cui nimirum cumulatior illa est.
1938  Jamque extra positus qui bina haec corpora longe
1939  Spectaret,

diversa priore,
1952  Aequi non orbes, paulum sed ab orbibus aequis
1953  Distantes primo coni de segmine formae
1954  Inter se similes fierent, similique locatae
1955  Ordine circa ipsum punctum, commune quod extat,
1956   Quod pariter focus orbis et hujus, et illius esset
1957  Qui tum unum incoleret cornus, se crederet ipsum
1958  Immotum, pariter molem et se cernere volvi

in unam:
1964  Quid fiet? Medium gravitatis progredietur
1965  Illuc aequali lapsu, imter corpora at una
1966   Est ratio, prior et species servabitur omnis,
1967  Et motum circa punctum, at velut ante, ferentur.
1968   Nunc age, finge loco corpus consistere quovis
1969  Exoriens aliud, quod pertrahat, atque trahatur,
1970  Materiaque sua longe quod vincat utramque;

moles,
1979  Ut prope vanescat collatum, conveniatque
1980  Ut punctum in medium penetrans, in seque retractum;
1981   Hoc ejus spatii punctum commune feretur
1982  Ternorum circa punctum, et flectetur in orbem
1983  Aut aequum, aut ovi similem, si, nempe quod orbis
1984  Ille vel iste petat, puncti ejus jactus habebit.
1985  Qui stet in alterutro geminorum corpore proinde

molem,
1987  Credet eam volvi, sese orbis stare focorum
1988  Non aequi alterutro, media regione vel aequi;
1989  Revera tamen interea tum maxima moles
1990  Conteret exiguos circa commune meatus
1991   Ternorum punctum, similes tamen omnia visis.
1992  Reveraque itidem via, quam percurrit utrumque
1993  E geminis, circum undanti sinuabitur arcu

1998  Omni cum motu circum collata, viaque?
1999  Ille tibi motus, quo corpora bina vicissim
2000  Sese ea respectant, turbabitur, atque meatus,
2001   Quo punctum inter se circa commune volarent,
2002  Invertent formas, seseque novo ordine flectant,
2003  Prendier haec sensu ut variantia possit ab illis,
2004  Desuper alterutro qui vitam corpore ducunt,

ipsa optaret abire,
2079  Viribus exterius si tum raperetur ab aequis.
2080   Idem turbati tum fient denique motus
2081   Quolibet in Terrae pariter, Lunaeque meatu,
2082  Quo circa punctum raptae commune feruntur,
2083  Qui fierent, immota foret si Terra, neque ullus
2084  Fulgeret usquam Sol, neque solas Cynthia vires
2085  Sentiret, spatiis in sese pro repetitis

circum sese orbe revolvunt.
2324   Atque haec per numeros posita retione oriuntur,
2325  Haec caelo servantur item; proin vera videtur
2326   Haec ratio, circa Terram qua Luna cietur
2327  Per varios motus; queis nunquam cum sibi constet,
2328  Ut docui, possit constare an tempore, gyros
2329  Quo peragit circa Tellurem? Nonne necesse est,

2326   Haec ratio, circa Terram qua Luna cietur
2327  Per varios motus; queis nunquam cum sibi constet,
2328  Ut docui, possit constare an tempore, gyros
2329  Quo peragit circa Tellurem? Nonne necesse est,
2330  Nunc brevius, nunc fiat idem diuturnius, ut sunt
2331   Turbantes circum causae, et sunt caetera circum?
2332  Esse vices etiam diversas adjice cunctas,

Quin in Boream nutabit ab Austro
184  Tum quoque Luna, vel a Borea dum migrat in Austrum.
185  Sed quoniam Lunae mediam non motus ubique
186   Est sibi par circa Tellurem, ut par sibi constat
187  Alter, Luna suo quo circumvolvitur axe;
188  Punctum illud debebit idem, quod diximus esse
189  In Lunae facie trajectum a tramite recto,

Lunae
201   Circuitus: certe quisque horum dissidet unus
202  A multis: varianter enim turbantur ab ipso
203  Sole, aliisque etiam longum post tempus ab astris,
204  Quae Solem circa medium errabunda feruntur,
205  Saepe peregrinis itidem, ignotisque Cometis.
206   Quin si forte velis mediam de pluribus unam
207  Mensuris variis mensuram fingere motus,

234  Partium, ut ante fuit, super axe revolvere nec se
235  Incipiat quoquam. Gravitas in parte sed una
236   Si major sit, erit pars ut magis ista deorsum
237  Descendat, Lunam et se circa flectere cogat.
238  Hac modo, quae gravior, partem ratione locari,
239  Fac, reputes, latere ut gravitas aequalis ab omni
240  In Terram rapiat; cum deinde recesserit illo

cum vi exaequabitur omni
282  Circum aliarum, ut non ullo convertere motu
283  Ipsa queat corpus, variosque inducere nutus.
284  Quare si corpus non extra exceperit ullum
285  Circa se motum, non illam flectere sese
286   Propter vim partis poterit. Primoribus astris
287  Proin longe evectis medio de Sole, necesse est,
288  Non inferre queat motus id scilicet ullos;

redibit.
327  At quid Saturnique, Jovisque sequacibus astris
328  Ex aliis porro conjectes, fulgere luce
329  Dum variante vides in partibus orbis eisdem?
330  Forsitan hoc circa sese glomerata revolvi
331   Indicet illa, nec una intro convertere semper
332  Se facie ad prima, et dominantia sidera, proinde
333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.

982  Propterea; quoniam sive acta sit aestibus unda,
983  Seu ventis, leviterque polo propulsa propinquet,
984  Continuo admota ad partes sese applicat illas,
985  Queis minor in Terra se circa motus eunte est;
986   Cumque suum servet motum, quem coeperat illo,
987  Quo fuerat dimota, loco, transcurrit in ortum.
988  At contra ex ipso venientes cardine fluctus,

aera certe
1182   Tollere sideribus non possis, aera quorum
1183  Crines constituunt ipsi, et coma lucida circum.
1184  Nudis hic oculis etiam dignoscitur aer,
1185  Corpore qui, circa quod funditur, amplior esse
1186  Ter decies saepe est conspectus: cernimus ipsum
1187   Quin quod et in medio corpus, nucleumque Cometae
1188  Dicimus, haud solidum est, at ut aer crassior extra

quibus ante
1349  Intro immigrarant, devectae, se mago raro,
1350  Quam fuerint prius, in latera omnia corpore fundunt.
1351  Propterea Solis longe magis aera densum
1352   Se circa inveniunt, et vi majore valentem
1353  Ejicere et longe sursum protrudere victas.
1354  Hinc ergo aetheriis facile expelluntur ab auris,
1355  Et

1732   Quam cum se prorsus loca per contraria volvit,
1733  Ducit ubi simul ad Terram Sol, Terraque raptans.
1734  Hoc fiat, nisi se cum Terra Luna quotannis
1735  Convertat circa Solem, proin vim fugientem
1736  Ipsa habeat; qui vi Terram non deferit, atque
1737   Non ruit in Solem. Tantum, cum prima vagtur
1738  Per loca Luna, fugam gravitas ea vincere paulum

1974  Ut diversa forent, quam nunc sunt, omnia vulgo?
1975  Principio vortex si deorsum corpora cogit
1976  Delabi gravia in Terram, et subtilis eodem
1977   Pellit materies, quae circa vertitur axem:
1978  Cur sunt in punctum medium directa, nec ipsum
1979   (356)
1980  Terrae pulsa petunt axem propiore meatu

2035  In quo versatur medius Sol, et vaga circum
2036  Sidera, converti super uno debeat axe
2037  Illo ipso, Solem qui trajicit; omnia certe
2038   Sex vaga debebunt quoque circa hunc sidera volvi;
2039  Cur igitur vario declinant omnia flexu?
2040  De mediique abeunt, quo vis properantior, orbis
2041  Aequore, et huc illuc tentant diversa meatus?

LIBER SEPTIMUS
1   Hactenus, exagitent qua vi se grandia Mundi
2   Corpora, quo constet nimirum Terra vigore,
3  Et Sol, et circa medium astra errantia Solem;
4  Nunc almae vires ad lucis progrediendum est,
5   Fulgentisque novos ritus, moresque videndum
6  Naturae; neque enim peragi ordine cuncta putare

Bibliographia locorum inventorum

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report