Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: IUst.* Your search found 7412 occurrences
First 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1701-1800:1701. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iactet |
et alios contemnat |
et parui reputet.
Sed talem condemnat propheta dicens:
1702. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in contrarium uerti qui diuina incessere pręsumunt,
psalmista dicente:
1703. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] (!) I nunc superbe preme alios ut te extollas, insidiare, machinas omnes intende, ut per aliorum erumnas ad fastigium alicuius dignitatis ascendas, dummodo scias iustissimum simul et potentissimum esse illum, quem offendis. Quod si pręsentium honorum cupidine duceris, quis erit finis concupiscendi? regnum adeptus aliud desyderabis, terrę maris-que imperio potitus quęres siquis ultra alius lateat orbis, cuius nondum dominus factus sis | et
1704. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] debent offendamus.
Deinde parentibus nostris obedire nos et natura suadet |
et diuina lex iubet.
Vnde Apostolus:
1705. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Qui me audierit,
absque terrore quiescet,
et abundantia perfruetur,
malorum timore sublato.
In Ecclesiaste quoque dicitur:
1706. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] mundi atque honores,
quę superbię fomenta sunt.
Post hęc in eodem propheta Dominus ait ad domum Iacob:
1707. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quę est igitur pax ista, quę obedientibus promittitur, si Christi discipulis non pax sed odia hominum offeruntur? De interiori ergo pace intelligendum est, quoniam obedientes mandatis non perturbantur animo, sed semper in spe futuri boni conquiescunt. ac tanto magis iustitię operibus proficiunt, quanto minus pręsentibus bonis deliniuntur. Longęuitas etiam promissa est dicto audientibus. quam quidem beatioris uitę ęternitatem interpretari possumus. Nulla enim felicitas est | in hac lachrymarum ualle diu
1708. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] spernit eum qui misit me. Deo igitur Patri te o monache obedisse existima, cum seniori tuo obedieris, et bonorum quę hactenus dicta sunt, te compotem fore spera: securitatis, pacis | iustitię, longęuitatis, uictorię, regni, exauditionis, cum Christo amoris, in Deo beatitudinis. De inobedientię poena. Caput XII Et cum tot
1709. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] triste atque acerbum esse potest,
quod non sit libenter subeundum proposito tanto pręmio?
Si persecutione inquietaris,
audi Dominum dicentem:
1710. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Idem sola uerbi uirtute morbos curat,
mortuos suscitat,
et aiunt:
1711. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] diligentius conscientiam nostram examinabimus,
inueniemus |
nihil mali nobis non iure ac merito accidere.
Nam licet illum a quo accepimus iniuriam nunquam offenderimus,
offendimus tamen Deum in multis |
Ideo quicquid etiam ab illis quos non lęsimus patimur,
ex iusto Dei iudicio prouenire sciamus |
feramus-que molliter ac modeste.
iuxta illud Micheę prophetę:
1712. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prouenire sciamus |
feramus-que molliter ac modeste.
iuxta illud Micheę prophetę:
1713. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 135r | Paragraph | SubSect | Section] Iram ergo Domini perquam humiliter toleremus, quia peccauimus. tunc autem ab eo speremus lucem, cum per peccatorum poenitentiam iratum placauerimus. Neque enim aliter egit latro in cruce, cum fateretur iuste se pati et digna factis recipere | et conuersus ad Saluatorem clamaret: Memento mei Domine cum ueneris in regnum tuum ! Ob quam tolerantię subiectionem meruit et ipse inuitari ad lucem | Domino respondente: Hodie mecum eris in paradiso .
1714. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Qui ergo parum patiens fuerit, qui odientem non dilexerit, qui denique pro iniuria beneficium beniuolentiam-que non reddiderit, Patris cęlestis filius esse non poterit. Ille solem suum oriri facit super bonos et malos, et pluit super iustos et iniustos, ut doceat te omnes diligere, neminem lędere, nullam appetere uindictam cum offensus fueris, sed potius offensa te dignum iudicare. Hęc humilitatis, hęc patientię uirtus est. Virtus autem (ut Apostolo placet) in infirmitate perficitur. Vbi exerceres
1715. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ad peccatum,
quod ignoranter commisissent.
1716. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quod tibi impedimenta sublata sint sequendi illum,
qui sequentibus se non terrenas opes largitur sed cęlestes,
non fragiles sed ęternas.
Crede igitur Prophetę dicenti:
1717. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] translatus est ad ęternę felicitatis locum, omni prorsus liber molestia repletus-que lętitia ineffabilium bonorum. Quicquid ergo nobis ad beatitudinem transituris non uidetur uiam impedire, tolerabile est | et iustę querelę causam dum uirtuti nihil officit, excludit. Ad illa ueniamus, quę falso fortuita mala nuncupantur, cum nihil sit quod non prouidentia diuina contingat. Ea sunt terrę maris-que
1718. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | cędes | incendia | cętera-que id genus multa. Quę ut fortiter perferantur, primo sciendum aduersa quęque in hac uita necessario euenire | et tam bonis quam malis esse communia. sed iustis bona esse iniustis uero mala, si modo castigati non se correxerint. Porro istę aduersitatum causę sunt. Iustis ideo accidunt, ut per patientię uirtutem maiora mereantur pręmia | ac ne forte prospero rerum successu elati labantur.
1719. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quę ut fortiter perferantur, primo sciendum aduersa quęque in hac uita necessario euenire | et tam bonis quam malis esse communia. sed iustis bona esse iniustis uero mala, si modo castigati non se correxerint. Porro istę aduersitatum causę sunt. Iustis ideo accidunt, ut per patientię uirtutem maiora mereantur pręmia | ac ne forte prospero rerum successu elati labantur. Paulus Vnde colaphizatus est Paulus ne magnitudine reuelationum extolleretur.
1720. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Paulus Vnde colaphizatus est Paulus ne magnitudine reuelationum extolleretur. Afflicti martyres, ut cumulatius remunerarentur. Iniustis autem ob hoc tristia contingunt, ut ad iustitiam reuertantur | et si redire noluerint, iuste condemnentur | ęternis-que mancipentur suppliciis | quorum duritia temporalibus contusa malis mollescere nequiuit. Si aduersa pateris | et Scripturę diuinę fidem pręstas, negare non
1721. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Paulus Vnde colaphizatus est Paulus ne magnitudine reuelationum extolleretur. Afflicti martyres, ut cumulatius remunerarentur. Iniustis autem ob hoc tristia contingunt, ut ad iustitiam reuertantur | et si redire noluerint, iuste condemnentur | ęternis-que mancipentur suppliciis | quorum duritia temporalibus contusa malis mollescere nequiuit. Si aduersa pateris | et Scripturę diuinę fidem pręstas, negare non potes, quod a Domino diligaris.
1722. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] eris si cum Propheta dicere poteris:
1723. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] supplicandum accedimus,
promptius ad exercenda pietatis studia exurgimus,
perseuerantius de cęlestibus cogitamus.
Hoc testatur Dauid dicens:
1724. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] potuit separari. In corpore miserabiliter fracto integra permansit fides, et hominem omnibus miseriis oneratum sola in Deo spes sustentauit. Quod si tanta ac talia iustis quoque inferantur ad probationem, quare conqueritur peccator cum castigatur ad correctionem? Verberaris qui peccator es, ut de peccato doleas, de quo fortasse non doleres, si impunitus dimittereris. non
1725. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Verberaris qui peccator es, ut de peccato doleas, de quo fortasse non doleres, si impunitus dimittereris. non dolendo autem | sanari omnino non posses. Tu puniris ut resipiscas, percuteris ut conualescas. Iustus autem plectitur, ut per patientiam maius sibi futurę remunerationis meritum exquirat | et ueluti de igne aurum, ita ille de miseriarum angustiis purior exeat atque clarior. Hinc satis constat, quam male cum illis agitur, qui nihil
1726. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] aduersi patiuntur, et tamen peccare non cessant. Manet enim eos post breuem pręsentium rerum successum nunquam finiendus cruciatus et horrenda apud inferos supplicia. Alia etiam pręsentis felicitatis infelicitatis-que ratio est. quoniam dum differtur in fine iudicium discretio-que iustorum atque iniustorum, interim tam prospera quam aduersa mundi huius omnibus communia sunt. ideo et his aliquando bene | et illis male. Cęterum obduratis et in scelere perseuerantibus male cędit prosperitas, quia insolentiores reddit.
1727. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] atque iniustorum, interim tam prospera quam aduersa mundi huius omnibus communia sunt. ideo et his aliquando bene | et illis male. Cęterum obduratis et in scelere perseuerantibus male cędit prosperitas, quia insolentiores reddit. Iustum autem neque prospera extollunt | neque frangunt aduersa; in utroque rerum euentu eandem seruat animi constantiam. Sed in aduersis si non melior, certe tutior efficitur. Semper enim ad
1728. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] laqueo captos in barathrum traherent perditionis. Cum-que post multos corporis cruciatus ad necem damnarentur, fine uitę intrepidi expectabant. magis-que timebant ne dimittantur | quam ne occidantur. Fortiores ergo et tormentis et carnificibus et regibus fuere, dum pro iustitia, pro ueritate, pro Deo certarent. Vicerunt supplicia patientia, prophana imperatorum edicta constanti atque immota christiani nominis confessione. Deos deas-que colere compellebantur. illi uero his contemptis Christum crucifixum colendum
1729. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 139v | Paragraph | SubSect | Section] dubia est et incerta,
in futuro autem erit stabilis et perpetua.
Quod ut luculentius intelligas,
rursum ille alibi ait:
1730. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Domini perferenda.
Non potest non habere talem tolerandi affectum,
qui Domino in omnibus obsequendi gerit curam.
|
et iniquo animo feram,
siqua mihi calamitas incidat,
siquod incommodum patiar,
siqua me inuidorum infestet persecutio?
cum presertim nihil mali mihi inferri possit,
quod peccata mea non merentur.
Non ergo grauate perpetiar,
quod iuste irrogatur,
sed Dominum meum deprecabor,
ut concedat mihi in omnibus patientiam |
et in ipsa patientia scelerum meorum purgationem atque ueniam.
ut qui me dignatus est facere laborum suorum participem,
faciat tandem et glorię consortem.
|
siue priuata lacessiti fuerimus inuidia |
siue opes uis aliqua rapuerit |
siue morbi sęuierint |
siue charissimorum mortes frequentarint |
siue aliud aliquid aduersi acciderit de omnibus gratias agere nos oportebit |
et in omnibus confiteri ac dicere:
Iustus es Domine,
et rectum iudicium tuum.
Scriptum est enim:
quam mitis,
quam misericors est Deus.
non continuo impatientiam nostram punit,
sed interdum uotis murmurantium facit satis,
ut beneficio prouocet ad poenitentiam.
At uero si benefacta non profecerint |
nec murmurationum cessauerit impia temeritas,
tunc demum ulciscitur ingratos et iuste poenas exigit ab obstinatis.
quod alii affluant diuitiis,
pręstent honoribus,
multę apud omnes opinionis sint,
et te uel pręcedant gloria |
uel ęquent.
Talis profecto diaboli liuor est,
qui semper tristatur ac moleste fert,
quod iusti eo ascendant,
unde ipse decidit.
In deum maledicta proferens
(!)
Quid dicam de illis,
quorum in tantum excedere solet furor,
ut aliquid aduersi passi in Deum
Vos uero tot prodigiis,
tot miraculis in Dei ueri cultu confirmati,
eiuscemodi crimen dimittitis impunitum.
Qua in re plane ostenditis terrena uobis curę esse non cęlestia |
et nomen uos habere christianorum non religionem neque iustitiam.
Vir enim fidelis obturare statim manibus aures debet,
ne uocem Dominum suum maledicentis audiat,
uel repente auersus fugere,
ne sacrilegi oris petulantię fauere uideatur,
si manserit |
uel auscultarit |
et simul cum maledico
Dominum suum maledicentis audiat,
uel repente auersus fugere,
ne sacrilegi oris petulantię fauere uideatur,
si manserit |
uel auscultarit |
et simul cum maledico ipso diuinam incurrat ultionem.
Quod si murmurantis populi contumaciam Deus iustus sępissime corripuit,
quomodo sceleratissimorum hominum impietatem non castigabit?
et si a murmuratione quoque aduersus Deum cauendum sit,
quanto magis a maledicto siue blasphemia?
Cum-que omnis impatientia iustitiam Dei non operetur,
populi contumaciam Deus iustus sępissime corripuit,
quomodo sceleratissimorum hominum impietatem non castigabit?
et si a murmuratione quoque aduersus Deum cauendum sit,
quanto magis a maledicto siue blasphemia?
Cum-que omnis impatientia iustitiam Dei non operetur,
non frustra de salute Philippensium solicitus Apostolus:
Post hęc mentem quoque hominis excęcat impatientia |
et quę recta uera-que sunt,
non sinit dignosci neque intelligi.
Ideo-que ista animi perturbati passio maxime in iudiciis faciendis cauenda est.
Nunquam enim iuste iudicabit,
qui iratus est.
Nam si ille cui iratus fuerit,
pro crimine delato mulctari merebitur,
hic ulciscendi auiditate iustę poenę modum excedet.
aut si de rebus lis erit,
omissa iudicii consultatione aduersus eum cui infensus
Ideo-que ista animi perturbati passio maxime in iudiciis faciendis cauenda est.
Nunquam enim iuste iudicabit,
qui iratus est.
Nam si ille cui iratus fuerit,
pro crimine delato mulctari merebitur,
hic ulciscendi auiditate iustę poenę modum excedet.
aut si de rebus lis erit,
omissa iudicii consultatione aduersus eum cui infensus est,
ferre sententiam festinabit |
iustę poenę modum excedet.
aut si de rebus lis erit,
omissa iudicii consultatione aduersus eum cui infensus est,
ferre sententiam festinabit |
si aliis quibus pręsidemus consultum uolumus.
Illam uero brutam et irrationalem declinemus |
tanquam et nobis et omnibus qui ea utuntur,
noxiam atque perniciosam.
Phinee
pręsidem ab odio atque ira procul esse oportet dum iudicat.
Debet tamen meritas ab illis qui mali aliquid perpetrarunt,
poenas exigere,
siue ut ipsi corrigantur |
siue ut alii reprimantur similis poenę metu,
quam damnatos iuste perpeti uiderint.
Equidem ita reor |
inter iram et iustitiam Dei nihil interesse,
nisi quod irę uocabulum tunc usurpet Scriptura,
cum peccata uindicantur,
iustitię autem nomen etiam ad remunerationem
Debet tamen meritas ab illis qui mali aliquid perpetrarunt,
poenas exigere,
siue ut ipsi corrigantur |
siue ut alii reprimantur similis poenę metu,
quam damnatos iuste perpeti uiderint.
Equidem ita reor |
inter iram et iustitiam Dei nihil interesse,
nisi quod irę uocabulum tunc usurpet Scriptura,
cum peccata uindicantur,
iustitię autem nomen etiam ad remunerationem pertineat bonorum,
in qua nullus irę locus est,
sed benignitatis.
similis poenę metu,
quam damnatos iuste perpeti uiderint.
Equidem ita reor |
inter iram et iustitiam Dei nihil interesse,
nisi quod irę uocabulum tunc usurpet Scriptura,
cum peccata uindicantur,
iustitię autem nomen etiam ad remunerationem pertineat bonorum,
in qua nullus irę locus est,
sed benignitatis.
Audiamus ergo in psalmis monentem:
Irascimini et nolite peccare.
sedabit motum.
Obserua itaque Iacobi apostoli pręceptum:
in aduersis experiri |
quam in prosperis ocio torpescere.
Prospera enim plerunque ad ignauiam compellunt,
aduersa magis incitant ad uirtutem.
Quę iusti patiendo spiritalium benedictionum gratiam acquirunt,
bonis utique non his modicis et caducis,
sed illis ingentibus et ęternis fruituri.
quę pressius euidentius-que in Euangelio quam in Lege promissa sunt.
Quanquam Lex quoque
in ignem excussa et exusta periit.
Perire non debuit dicet aliquis,
quę non lęsit.
sed ideo non lęsit,
quia Deo prohibente lędere non potuit.
periit autem quia lędere uoluit,
et mortem quam alteri inferre tentauit,
iuste ipsa pertulit.
Sic maledicus,
dum oris sui procacitate alios offendere concupiscit,
licet non offendat,
tanquam si offenderit,
poenas dabit.
Vnde in Lege scriptum est:
isto hominum genere psalmista ait:
habetur sed in celo,
incorruptibilem,
immortalem,
ęternam,
beatam,
gloriosam,
bonorum omnium plenissimam |
et nullius participem mali,
non philosophis,
non oratoribus,
non poetis promissam,
sed in Christum credentibus diuinę-que obtemperantibus legi,
hoc est pietatem iustitiam-que colentibus.
philosophi. / oratores / poetę.
Nihil itaque uobis proderit o philosophi,
scite subtiliter-que ratiocinari,
nisi etiam innocenter integre-que uixeritis.
Neque uobis rhetores ornate
tum uirtutes quas deceat imitari. In istis autem recensendis
apparebunt mira quędam dei opera, ut noscamus omnipotentem esse illum cui
seruimus erga poenitentes quidem pium et misericordem dominum, in peruicaces
autem et obduratos iustum uindicem atque ęquum prorsus utraque in parte
remuneratorem. denique ut manifestum sit, hunc solum super omnia et amandum
esse, quia bona bonis cęlestia largitur, et timendum quod iniquos atque impios
poena punit ęterna. Igitur
DCCCXCV, Iared
DCCCCLXII, Enoch CCCLXV, et non apparuit, quia tulit eum Deus, Mathusalem
DCCCCLXIX, Lamech DCCLXXVII et genuit Noe.
Noe
Noe, uir iustus, genuit Sem, Cham, et Iapheth. Iussu Dei diluuium parantis
fabricauit arcam, cuius longitudo CCC cubitorum fuit, XL latitudo. Illo
ingresso arcam cum uxore et liberis et nuribus et omnis generis animantibus
inundantes
petenti largitus est et substantiam, nihil sibi reseruans pręter uictorię
laudem, Deo propicio partam. Rursum eidem a Domino promittitur semen
stellarum numero exęquandum. Credidit Deo, et reputatum est ei ad
iustitiam. Victimas mactat, dormienti prędicitur suorum seruitus. Per
uisum uidit clibanum fumantem et lampadem ignis transeuntem. Pollicetur ei
Dominus terrę possesionem a Nilo usque ad Euphratem. Ipsa autem Sarai, cum
tantum petenti largitus est et substantiam, nihil
sibi reseruans pręter uictorię laudem, Deo propicio partam. Rursum eidem a
Domino promittitur semen stellarum numero exęquandum. Credidit Deo, et
reputatum est ei ad justitiam. Victimas mactat, dormienti prędicitur suorum
seruitus. Per uisum uidit clibanum fumantem et lampadem ignis transeuntem.
Pollicetur ei Dominus terre possessionem a Nilo usque ad Euphratem.
Ipsa autem Sarai, cum
ostium tabernaculi quasi incredula. Iam enim et uir et ipsa
senuerant. A Domino repręhensa risisse se negauit. Abraham per angelum
admonitus de futura Sodomorum euersione et Gomorreorum: Ne perdas,
inquit, Domine, justum simul cum impio! Respondit Dominus, si decem
ibi inuenirentur justi, quod parceret ciuitati. Abraham abiit et
peregrinatus est Gerraris. Dixit Saram sibi esse sororem, et rex Gerrarę
Abimelech eam sibi uendicauit.
A Domino repręhensa risisse se negauit. Abraham per angelum
admonitus de futura Sodomorum euersione et Gomorreorum: Ne perdas,
inquit, Domine, justum simul cum impio! Respondit Dominus, si decem
ibi inuenirentur justi, quod parceret ciuitati. Abraham abiit et
peregrinatus est Gerraris. Dixit Saram sibi esse sororem, et rex Gerrarę
Abimelech eam sibi uendicauit. Mox ab angelo monitus intactam
latens habitu pacta est cum illo concubitum pro
hedo. Arabonem accepit. Discessit grauida, fornicationis accusatur coram
Iuda. Iubetur comburi, sed prolatis in medium, quę ab eo acceperat, donis
liberatur dicente Juda: Iustior me est, quia non tradiderim eam filio meo
Selę . Gemelli Illa igitur
gemellos peperit: Phares, qui prior est natus, et Zaram, qui prior uisus est
manum protulisse. A Juda
positis in Masphat castris per nuncios monuit regem
Ammonitarum, ne uastaret fines Israhel. Ipse uero restitui sibi petiit
terram suam, quam illi per uim occupauerant. Respondit Iepte restitutioni
nequaquan teneri, quod iusto bello partum sit quodque Deus ipse concesserit
possidendum nec quisque longo tempore repetierit. Inde uotum uouit Domino,
si uictor redierit, quodcunque animal de domo sua egressum primo sibi
occurrerit, id se
puniuit. Filiam pharaonis accępit uxorem.
Pręcepta patris obseruauit. Immolauit in Gabaon et in altare mille hostias
obtulit. Apparente ei per somnium Domino ac dicente: Pete tibi quod uis,
petiit cor docile, ut iuste iudicaret inter bonum malumque discernens.
Et quoniam sapientiam elegit, non solum petita accępit sed etiam diuitias et
gloriam et, si Deo fuerit obediens, longęuitatis promissionem. Veniens in
sanctam ciuitatem obtulit
Vxores habuit XIIII, filios XXII,
filias XVI. Regnauit annis
annis XL. Sepultus est
in ciuitate Dauid, sed non in sepulchro regum. Successit filius eius
Amasias.
AMASIAS
AMASIAS, Ioę, regis Iuda, filius, iustus fuit coram Domino. Interemit
interfectores patris, filiis autem eorum pepercit, ne derogaret legi.
Decemmilia Idumeorum strauit in Valle salinarum. Expugnauit Petram et
appellauit eam Iezechel. Ioam, regem Israhel, ad
trucidandos curarunt fauentibus urbium
pręfectis, dum et regem timent et Mardocheum uerentur, quem rex a se
secundum iam constituerat. Dies liberationis festus habitus apud Iudeos per
annos omnes. Hic dicendum restat: Iustus es, Domine, qui iniustos
persecutores iuste punis et in te sperantes nunquam deseris.
IOB
IOB in terra Hus simplex et rectus ac
dum et regem timent et Mardocheum uerentur, quem rex a se
secundum iam constituerat. Dies liberationis festus habitus apud Iudeos per
annos omnes. Hic dicendum restat: Iustus es, Domine, qui iniustos
persecutores iuste punis et in te sperantes nunquam deseris.
IOB
IOB in terra Hus simplex et rectus ac timens Deum fuit. Erant ei VII filii,
et pariet filium. Egredietur
uirga de radice Iesse et flos (Christus) de radice eius ascendet.
Dumque celerem
ibi in carcere. Vermis earum non morietur et ignis earum
non extinguetur. De beatificandis autem et in cęlesti regno
collocandis ait: Non esurient neque sitient et non percutiet eos ęstus et
sol. Et erit opus iustitię pax et cultus iustitię silentium et securitas
usque in sempiternum. Erit mensis ex mense et sabbatum ex sabbato.
Nullus quippe finis est in cęlo felicitatis,sicut nec miserię in
inferno. Omnium horum, quę
earum non morietur et ignis earum
non extinguetur. De beatificandis autem et in cęlesti regno
collocandis ait: Non esurient neque sitient et non percutiet eos ęstus et
sol. Et erit opus iustitię pax et cultus iustitię silentium et securitas
usque in sempiternum. Erit mensis ex mense et sabbatum ex sabbato.
Nullus quippe finis est in cęlo felicitatis,sicut nec miserię in
inferno. Omnium horum, quę breuiter attigimus,
translato. Cum Deo autem disputat, quare permittat, ut mali apprimant et
conculcent meliores se.
Nota
Et responsum accipit, quod suo tempore impii punientur et iusti
atque credentes ex fide uiuent. Hinc propheta inuehi incipit in uitia:
damnat superbiam, auaritiam, crudelitatem, dolum, idolatriam. Prophetat
pręterea dę aduentu Christi, de eius passione, qua oppręssa est diaboli
erant. Denunciauit mala Syrię et Palestinę futura. Consolatus est
autem Ecclesiam aduentum prędicans Saluatoris: Exulta, inquit,
satis, filia Syon, iubila, filia Hierusalem! Ecce rex tuus ueniet
tibi, Iustus et Saluator; ipse pauper et ascendens super asinum et super
filium asinę. Subiungit inde prophetans de cruce Christi, de Spiritu
Sancto apostolis mittendo, de prędicatione miraculisque eorum ac de gentibus
cogitanda cordis immunditiam, in operando
quęstus cupiditatem, in sacrificando erga diuina irreuerentiam. Docet autem,
qualem oporteat esse sacerdotem: pacis cupidum, pietatis cultorem, ueri
studiosum, iustitię incumbentem, alios ab iniquitate auertentem legisque
diuinę non ignarum: Labia, inquit, sacerdotis custodiunt scientiam
et legem requirent ex ore eius, quia angelus Domini exercituum est.
Deinde
hominem etiam is, qui
semetipsum perimit.
apud quem Christus natus est / castigari uoluit? si impotenti Pharaonis imperio diu pressit: Hebraei Pharaoni seruientes. si Hierosolymam caput Iudaeae poene solo per Romanos aequauit / Hierosolyma diruitur. atque Hebraeos transgressos fines iusticiae vagos per orbem afflixit / Hebraei hodie quoque affligunt ac in hanc vsque diem affligit: si tot amplissima regna florentissimasque Respublicas euertit: num parcet vestris flagitiis? num contagionem istam impune vagari dimittet? En Thurca flagellum dei
Nam et
Plato Plato.
euidentissimis in Phaedro Phaedrus. rationibus ostendit, hanc artem consumari
citra iusticiae scientiam non posse: ubi Lysiam Lysias. oratorem exagitat, quod neglecta ueritate ipsiusque
iusticiae partibus, uulgi tum auram captando sectaretur lenocinia quaedam
et blandimenta
Phaedrus. rationibus ostendit, hanc artem consumari
citra iusticiae scientiam non posse: ubi Lysiam Lysias. oratorem exagitat, quod neglecta ueritate ipsiusque
iusticiae partibus, uulgi tum auram captando sectaretur lenocinia quaedam
et blandimenta uoluptatum: Periclem
Pericles. uero atque Isocratem
Isocrates. caeteris
rerum cognoscere. Necessaria oratori ad
cognoscendum. Nam et Fabius
Fabius. ait: aut in suadendo quid faciet Orator, nisi utilitate perspecta? Aut in
iudiciis, si iusticiae sit ignarus? Quid? Non fortitudinem postulat res eadem, quum
saepe contra turbulentas populi minas, saepe cum periculosa potentium offensa,
nonnunquam (ut Cicero Cicero. iudicio
Miloniano) inter circumfusa
Achilles
fortis. Aeneas pietate Aeneas
pius. narrantur insignes. Constantia Socrati, Socrates constans. Aristidi iusticia Aristides iustus. nomen aethernum peperit, magna Caesari laus
tribuitur propter clementiam, Caesar
clemens. in aliis modestia, in quibusdam liberalitas, atque
Aeneas pietate Aeneas
pius. narrantur insignes. Constantia Socrati, Socrates constans. Aristidi iusticia Aristides iustus. nomen aethernum peperit, magna Caesari laus
tribuitur propter clementiam, Caesar
clemens. in aliis modestia, in quibusdam liberalitas, atque in multis diuersae
uirtutes laudantur: tamen quicunque in
erit: nullisque modis minuenda ruina est?
spes nos irrita fallat.
Perfecto itaque opere, quod
olim promiseram, nunc exoluo. Totum hoc, quod offerimus, Christi, Saluatoris nostri,
humanitatem diuinitatemque continet. Videbis primum, quanta ille in terram de cęlo descendens
perferre uoluit, quos labores, quę supplicia, ut pro nostris peccatis ipse iustus et innocens
satisfaceret nosque diabolo erreptos et de terreno ad cęleste habitaculum translatos Deo
coniungeret. Deinde cognosces ea cuncta, quę ipsi contigisse Euangelistarum scriptura testatur,
olim quidem prophetarum oraculis, Legis cerimoniis uariisque rerum euentis
Sequitur enim:
Iesus autem transiens per medium illorum ibat. Discessit itaque ab eis et uenit
Capharnaum, ciuitatem Galileę ibique docebat populum. Qua certe in re instruit nos ne
tunc quidem, cum aduersariorum persecutionem patimur, cessandum esse ab operibus iustitię.
Ad hęc frequenter etiam lapidibus eum obruere concupierunt. Nam cum in templo eos docuisset,
ut Ioannes ait, dixissetque: Antequam Abraham fieret, ego sum. Tulerunt — inquit
— lapides, ut iacerent in eum. Iesus autem abscondit se et exiuit
— cum publicanis et peccatoribus manducat magister
uester? Non uiderunt et hoc quidem inepte atque absurde obiici ei, quem fatentur esse
magistrum. Magister quippe et cum peccatoribus uersari debet, ut eos monitis salutaribus ad
poenitentiam reuocet, et cum iustis, ut doceat perseuerantia eis opus esse ad beatitudinis
pręmia consequenda. Tam autem incongruę obiectioni ipse Dominus respondens ait: Non est
opus ualentibus medicus, sed male habentibus. Quasi diceret: Medicus animarum sum;
publicani et peccatores pharmaco
cęcorum, quid hoc sit, quod in Osee* propheta legis:
Misericordiam uolo, et non sacrificium. Tua te scriptura conuinco, tuo te gladio
iugulo. Deus tuus per prophetam clamat: Misericordiam uolo, et tu ab his, quibus
maxime miserandum est, auerteris, dum iustus non esse, sed uideri expetis. Misericordiam
uolo — inquit — non sacrificium. Tu autem econtrario te facere satis
putas nolle miserescere et uelle sacrificare. Misericors autem medicus: Non ueni
— inquit — uocare iustos,
dum iustus non esse, sed uideri expetis. Misericordiam
uolo — inquit — non sacrificium. Tu autem econtrario te facere satis
putas nolle miserescere et uelle sacrificare. Misericors autem medicus: Non ueni
— inquit — uocare iustos, sed peccatores. Hoc est non eos, qui non indigent, sed
eos, qui indigent miseratione.
Proprium enim bonitatis diuinę est misereri et parcere, misereri peccatoribus, parcere
poenitentibus, pertinaces autem et sine fine peccare intendentes poena, quę finem non
non eos, qui non indigent, sed
eos, qui indigent miseratione.
Proprium enim bonitatis diuinę est misereri et parcere, misereri peccatoribus, parcere
poenitentibus, pertinaces autem et sine fine peccare intendentes poena, quę finem non habet,
punire. Non est itaque iustus, qui hominem in delictis pereuntem cernens negligit, dummodo
illum corripiendo et monendo possit a periculo liberare. Deserit enim primam ac potissimam
iustitię partem, quę est erga proximum dilectionis et charitatis.
Idem Dominus filiam cuiusdam principis uiri
poenitentibus, pertinaces autem et sine fine peccare intendentes poena, quę finem non habet,
punire. Non est itaque iustus, qui hominem in delictis pereuntem cernens negligit, dummodo
illum corripiendo et monendo possit a periculo liberare. Deserit enim primam ac potissimam
iustitię partem, quę est erga proximum dilectionis et charitatis.
Idem Dominus filiam cuiusdam principis uiri mortuam suscitaturus deridebatur, quia eam non
mortuam esse, sed dormire responderat. Dormiebat enim illi soli, quę aliis omnibus mortua
erat. Iussit ergo, ut
— ut Ioannes ait — collegerunt
concilium et dicebant: Quid facimus, quia hic homo multa signa facit? Si dimittimus eum sic,
omnes credent in eum, et uenient Romani et tollent locum nostrum et
gentem. Timent Romanos et Deum non uerentur, ut iustum et innocentem interficiant. Nec
animaduertunt potentiorem quidem esse illum, ad cuius uocem mortui resurgant quam eos, quorum
armis urbes expugnentur. Hoc enim hominum est, illud supra homines et diuinę proprium
potestatis.
Vnus autem ex ipsis, Caiphas nomine,
in Iesum. Lazarum occidere cogitauerunt; quasi
uero Iesus ipse, qui suscitauit mortuum, suscitare non possit occisum et iterato miraculo
plures etiam conuertere ad sui credulitatem. Cęterum nequaquam egerunt, quod cogitarant. Et
tamen, quasi qui egissent, sic diuinę iustitię damnationem incurrerunt. Quoties enim
decernenti male agere deficit facultas, ipsum uelle pro actione imputatur.
Post hęc illa quidem fiunt, quę Ioannes commemorat. In crastinum — inquit —
turba multa, quę
Qui enim Christi baptismo lotus est, totus
mundus est. Confirmatione tamen ei opus est, ne inquinetur. Vnde baptizatos in
ecclesia sacro deinde chrysmate inungi ab episcopo cernimus. Vel hoc est illud, quod Paulus
ait: Nihil mihi conscius sum, sed non in hoc iustificatus sum; qui iudicat* me, Dominus
est. Non enim sufficit nostra emundatio, id est a peccatis abstinentia; nisi Christi
meritum accesserit, cęleste regnum ingredi non merebimur. Tunc ergo Iesus pedes nostros lauat,
cum per passionis suę gratiam nos de terra
carnis humanę, quam exuerat, a mortuis
resurgendo assumpsit.
Nunc illo nostra redeat oratio, ubi dicitur: Et cum recubuisset. Ex quo satis
constat, quia post pedum lotionem ad mensam resedit, ut peracto Veteris Legis sacrificio
*corr. ex iustificat
Nouę sacramentum institueret, sicut ab aliis Euangelistis est relatum. Nam in
Luca Dominum ad discipulos sic dicentem audimus: Desyderio desyderaui hoc Pascha
manducare uobiscum, antequam patiar. Signanter hoc
testatur dicens: Angelos iudicabimus. Mensa itaque illa et
regnum et throni non est aliquid materiale, sed spiritale bonum neque corruptioni obnoxium
neque frui; quo frui quidem edere et bibere uocat. De quo alibi dixit: Beati, qui
esuriunt et sitiunt iustitiam, quoniam saturabuntur. Nonne igitur mirabi
Quęstio
lis quędam est ista uirtus, cui tantum ac tale propositum est pręmium? Et quoniam
super duodecim thronos sessuros eos ait, dicet aliquis: Ergo Iudas, qui in
Sciebat — inquit — et Iudas, qui tradebat eum, locum, quia frequenter Iesus
conuenerat illuc cum discipulis suis. Iudas sciebat hortum illum, in quem Iesus cum
discipulis introierat. Ipse ergo Iudas non introierat, indignus fidelium consortio, qui Iustum
iam uendiderat pro argento. Et quia hortus paradisus dicitur, proditione inquinatus paradisum
intrare non potuit. Cum illis ergo, quibus iam adheserat, ad abyssum inferni festinabat. Capi
autem Iesus ibi uoluit, ut pro peccato, quod in paradiso commissum fuerat,
quidam sequebatur illum amictus syndone
super nudo. Et tenuerunt eum. At ille relicta syndone nudus profugit ab eis. Quis
fuerit adolescens iste, incertum est. Quidam aiunt fuisse hunc de domo illa, ubi Pascha
celebrauerant, nonnulli Iacobum, fratrem Domini dictum et Iustum cognominatum. Gregorius
pontifex putat fuisse Ioannem apostolum. Quem tunc quidem iuuenem fuisse longa post
ascensionem Domini ętas testatur. Cęterum, quicunque ille fuerit, *corr. ex
queri
**corr. ex Solus
constitue atque confirma. Et quos uides propria imbecillitate
deficere, *corr. ex more
**corr. ex cęssamus
da nobis tuę gratię dono constantię robore in te colendo stabiliri et a uia
ueritatis atque iustitię nunquam discedere.
Sed iam reliqua prosequamur!
Post illa, quę superius dicta sunt, trinam Petri negationem Mattheus et Marcus enarrant,
Lucas uero pręmittit.* Nihil tamen refert, quo ordine aliquid factum sit, cum ab omnibus totum
commemoratur. Nos,
ut ea uel inficientur** uel inuertant, quę ego
docuerim, cum nota sint omnibus.
Hęc autem cum dixisset, unus assistens ministrorum dedit alapam Iesu dicens: Sic
respondes pontifici? O facinus indignum, o scelus non ferendum! Alapam dedit iniquus
iusto, seruus Domino, suo Creatori creatura, homo Deo. Sed inspiciamus percussi mansuetudinem
tolerantiamque iniuria affecti incredibilem! Poterat igni imperare, ut exurat percussorem,
sicut exussit*** quinquagenarios regis Achab, qui comprehendere uenerant Heliam prophetam; uel
apparet iniustitia, eo quod ministrum impunitum dimiserit: de homine,
antequam damnatus esset, poenam ausum sumere. Iniquus igitur pontifex malis ignoscebat,
insontes damnabat — lupus lupis fauebat, agnos persequebatur. Plus apud illum poterat
improborum temeritas quam iustorum modestia. Quales itaque ministri, talis et pręses. Atque
ideo quidem hunc, quem minister tam indigne percusserat, ille mortis reum iudicabat.
Hunc pontificem ego fuisse Caipham puto. Licet enim ad Annam prius ductus fuerit Iesus, tam
parumper tamen ibi moratur, ut
crimen, quod ad misericordię fontem
recurrentibus non ignoscitur. Illi duntaxat pereunt, qui, postquam peccauerint, de Dei
misericordia desperant; sicut periit Cayn, sicut*** Iudas, dum se grauius deliquisse putant,
quam ut ueniam mereri possint. Christus autem non uenit uocare iustos ad poenitentiam, sed
peccatores. Neminem ergo repellit pius et misericors Dominus, qui cum spe impetrandę uenię ad
eum supplex accedit.
Exacta deinde nocte illa, qua capto Domino nostro illuserunt atque insultarunt, magis quam
dici queat, nequiter ac
Romanorum pręsidi Pontio Pilato tradiderunt.
Tunc (ut Mattheus testatur) proditor Iudas commissi flagitii conscius ac
poenitentia ductus retulit pecuniam, quam acceperat, principibus sacerdotum et senioribus
dicens: Peccaui tradens sanguinem iustum. At illi dixerunt: Quid ad nos? Tu uideris. Et
proiectis argenteis in templo recessit. Et abiens laqueo se suspendit.
Quęstio
Antequam de Iuda, uideamus de principum exitiali odio in Iesum. Cum tota nocte non
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.