Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: illa

Your search found 6869 occurrences

More search results (batches of 100)
First 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4011-4198:


4011. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

incredibilem mentis vim ac celeritatem ingenii ad tot nova etiam expedienda negotia tempus tibi deesse vel occupatissimo potest. Litteris quoque inter tot tantasque, quae te diu noctuque distinent cogitationes, nescio quid, aliquid tamen concedis temporis. Vetus illa quidem nonnullorum est opinio, falsa tamen ac contemnenda, otiosorum tantum hominum esse ac vulgarium tractare litteras, quas Principibus Viris in publicarum rerum procuratione versantibus minus decoras esse putandum sit. Faluntur profecto, qui haec ita existimant. Compendiariam


4012. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

temporum ad nos transmissa sunt. Unius extat, atque ad nos usque dimanavit Lucretii venustissimum opus; cujus eo libentius mentionem facio, quod eum in scribendo secutus sis ipse. Quem Musarum etiam minime studiosum non ad legendum trahant ea, quae ab ipso versibus sunt reddita? Cui non illa antiquioris sermonis urbanitas mire placeat? Ab Epicuro et ab Epicureis quae ante illum tradebantur, scimus propter incompositum dicendi genus non ab aliis fere, nisi qui ab eadem disciplina essent, legi solita: nunc eorumdem cognoscendorum cui non ea in dicendo venustas mirificam cupiditatem


4013. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

hanc affert explicationem: ut in fluminum alveis, ubi a pontium mole coarctantur, undae celerius effluunt; sic in Terrae Vortice, ubi Luna suo corpore iter fluenti aetheris materiae arctavit, ea materies vi connitens per impeditiorem viam subjectas Oceani aquas premit, simulque Terram paulum illa impressione repellit: hinc in oppositis Terrae partibus fluere Maria necesse est, refluere vero, cum Luna ab illo loco digreditur. Et quoniam Orbis Vorticis Terrae ellipticus est, cum Luna in graciliore ejus parte (quod in Oppositionibus et in Conjunctionibus fit) versatur, arctam per se viam


4014. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

ducimur. Quod jam superest, Visus naturam explicaturus a vers. 1098. varias lucis affectiones considerat; cujusmodi est ejus reflexio et refractio. Ob refractionis radiorum rationem et remus sub undis videtur fractus, et sidera suos exortus anticipare, obitusque postponere; neque illa eo, quo apparent, loci revera sunt: tum convexis transmissi radii vitris colliguntur, concavis disperguntur. Per reflexionem vero res in speculo repraesentantur, in eoque tantum ultra, quantum sunt citra, videntur. Inde quoque oriuntur Colores: candida apparent enim corpora, quae omnes in


4015. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

et caecae praepandit lumina menti.

106   Hujus ego servata legens vestigia longe
107  Principio edico, Naturae in templa serena
108  Si juvat admitti, atque illa gaudere reperta,
109  Omnibus esse tibi dubitantum in limine primo
110  De rebus, quas nosse prius te cumque putabas:
111  Non id propterea, quia rebus nulla vel extent
112  Vera,


4016. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


446  Judice non alio, qualis Priameïus ille,
447  Cui Venus ante alias placuit Dea, Pastor in Ida;
448  Ipsa sed specie Pulchri, quod mente tenemus:
449  Ad quod ut accedunt quaedam minus aut magis, illa
450  Debebunt nobis minus aut mage pulchra videri.
451  Consimili ratione videbis de genere omni
452  Nos aliquid summum supremumque intus habere,
453  Idea quod Grajis vocitatur;


4017. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


572  Pervenies, ut non infinitum usque relinquas:
573  Nam Summum est sine fine, sibi par denique semper.

574   Non alibi inquiras, quid sit Sapientia: nusquam
575  Illa, nisi in Summo est; quod, cum se noverit intra,
576  Omne quod est, novit: quare Sapientia summa est
577  Infinitaque Mens, hujus cui scena Profundi
578  Tota quidem paterit, quam vasta est quantaque tota.


4018. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

id omne quod Ipsum est,
593  Par sibi quod genuit Verbum, foecundaque semper
594  Mens generat, semper sese quia conspicit intra.
595  Hanc Prolem Pater aeternum complexus amavit,
596  Illa quoque aeterno in genitorem fertur amore:
597  Hinc ab utroque simul sed par procedit utrique
598  Dius Amor: sic se foecundam reddidit illa
599  Impare sed numero simplex natura, tribusque


4019. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


595  Hanc Prolem Pater aeternum complexus amavit,
596  Illa quoque aeterno in genitorem fertur amore:
597  Hinc ab utroque simul sed par procedit utrique
598  Dius Amor: sic se foecundam reddidit illa
599  Impare sed numero simplex natura, tribusque
600  Constat at una manens, aliusque aliusque, sed unum
601  Omnes sunt pariter, naturae simplicis omnes.


4020. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

et preperire in luce tenebras.
606  Et jam, quod superest, pergam contexere dictis.

607   Praeterea summi debet Natura videri
608  Numinis Omnipotens, ut possit, quodquod in illa
609  Menta gerit, facere: at rerum gerit omniparentes
610  Cunctarum formas; quare omnia posse fatendum est.
611  Non illi labor ullus erit facere atque creare;
612  Nam, quaecumque


4021. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

sensus
695  Numen imaginibus; ratio quod vera refutat,
696  Qua prius esse Deum docui Verumque Bonumque.
697  Constantes igitur quae nos extare videmus
698  Corpora per sensus, eadem illa extare necesse est.

699   Et quia, quae nosmet circumstant corpora, eosdem
700  Semper per sensus variis distantia formis
701  Inter se, et longe in multis diversa


4022. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

convenientia quaerunt
765  Sectando ardorem per brumam umbrasque per aestum.
766  Ullum animi praebent intus ratione vigentis
767  Indicium; fieri quoniam ratione remota
768  Cernimus illa eadem: longe aversantur arenas
769  Frumenta; at crescunt saxosis montibus Orni;
770  Flumina amant Salices; quaerunt sibi frigora Taxi:
771  Nec tamen in plantis animus ratioque videri


4023. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

silvestris fistula cantus
801  Dat ventis animata, licet non audiat ipsa,
802  Quod canit; haec, inquam, fieri si forte rearis,
803  Falleris, et vera procul a ratione recedis.
804  Illa etenim moles motus constanter eosdem
805  Temporis, et numerum servabit in ordine primo:
806  Nec quascumque voles horas pro tempore quovis
807  Illa tuo dabit


4024. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


804  Illa etenim moles motus constanter eosdem
805  Temporis, et numerum servabit in ordine primo:
806  Nec quascumque voles horas pro tempore quovis
807  Illa tuo dabit arbitrio, sed quas feret intus
808  Dispositae: inter se contextus materiaï.
809  Nonne vides contra, quam a certa lege solutae
810  Temporis, humano voces quae ex ore feruntur,


4025. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

rerum
853  Quidquid id est, potuisse aeterno educere ab aevo,
854  Aeternasque ideo res omnes posse videri;
855  Ut, licet a Solis claro lux profluat orbe,
856  Aeternus si Sol, etiam illa aeterna fuisset:
857  Non lux Solis enim diversa constat ab illo
858  Natura; siquidem naturam utriusque patebit
859  Perpetuo in motu consistere particularum.
860  At contra Summum


4026. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


944  Sint ea magna quidem, sint contra tenuia longe,
945  Ut libet, aut triquetra aut quadrata rotundave ponas,
946  Plena foraminibus multis condensave; nunquam
947  Efficies, per se sit ut illa necesse moveri.
948  Non se igitur possunt, alio nisi mota, movere.
949  At porro causam hanc motus fateare necesse est
950  Esse Deum, quoniam non possent illa moveri


4027. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


947  Efficies, per se sit ut illa necesse moveri.
948  Non se igitur possunt, alio nisi mota, movere.
949  At porro causam hanc motus fateare necesse est
950  Esse Deum, quoniam non possent illa moveri
951  Diversis translata locis, nisi semper ab illo
952  Diversis eadem illa locis sarvante creentur.
953  Quare cum peragi videamus cuncta


4028. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

porro causam hanc motus fateare necesse est
950  Esse Deum, quoniam non possent illa moveri
951  Diversis translata locis, nisi semper ab illo
952  Diversis eadem illa locis sarvante creentur.
953  Quare cum peragi videamus cuncta movendo,
954  Omnis qui motus causa est, agat omnia, oportet.

955   Hinc facile agnosces, quam scilicet


4029. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

demittere terra;
1102  Discere praeterea, non haec bona posse beatos
1103  Efficere unquam homines, quae puncto tempore possunt
1104  Elabi, et vacuam potientis linquere dextram.
1105  Illa eadem Assyriis quondam Persisque relictis
1106  Et leviter Macedûm res pervolitavit et arma
1107  Fertilis Aegypti; celerique citissima cursu
1108  Regna peragravit Syriae Boreamque nivalem


4030. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]



1194   E parti naturam Animae quacumque tuaris,
1195  Nil illam, nisi rem quae cogitat, esse videbis:
1196  Nec recipit Mens posse aliud consistere Mentem;
1197  Sive sit illa sciens etenim dubitansve volensve,
1198  Oderit, optet, amet, metuat quoque, gaudeat, atque
1199  Tristetur, semper tamen est, ut cogitet: illo
1200  Tempore quapropter tantum, quo cogitat, extat


4031. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

modus, ast longe differre ab utroque fatendum.
1266  Hinc tibi perspicuum est, grajo qui nomine Mentem
1267  Harmoniam dicunt, procul usque per avia ferri
1268  Diversos: quid enim est habitus nisi corporis illa,
1269  Partium ubi inter se nexarum consonat ordo?
1270  At quocumque modo partes connectere pergas
1271  Corporeas, semper distare a Mente necesse est.


4032. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1316  Semper ut aeterna per terram vivere fama.
1317  Nosne Deus semper naturaque luderet istis,
1318  Deberet penitus si extingui morte sua Mens?

1319   Praeterea illa animis unde insita poena Nocentum,
1320  Quae miseros, quamvis metuant hic nulla Potentes
1321  Supplicia, et luxu regali corpora curent,
1322  Attamen heu miseros torquet noctesque diesque,


4033. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1341  Mens erit, aeternum tum debeat ipsa manere.
1342  Nec potuisset idem tacite omnibus insinuare
1343  Usque sibi concors Natura, errore nisi omni,
1344  Nimirum quod nos semper docet illa, careret.
1345  Scilicet emissas nervo stridente sagittas
1346  Unam si videas semper contingere ferro
1347  Omnes rem, dubio procul esse fateberis illam
1348  Erectam in signum, quo


4034. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]



1349   At pueris, inquis, pariter cum corpore crescit
1350  Mens, et ubi vires firmat robustior aetas,
1351  Consilii constans etiam illa animique vigore est:
1352  Obtusis demum quassati ubi viribus artus
1353  Jam cecidere senectutis sub mole labantes,
1354  Deficit Ingenii vis, et Mens lapsa senescit:


4035. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

et caetera; quorum
1378  Vis Animam et pariter corpus perturbat, ut acri
1379  Jactentur pariter morbo, pariterque valescant.
1380  Nimirum quia juncta suo cum corpore Mens est
1381  Illa lege, pati plagas ut corporis omnes
1382  Debeat, et motus ejus sentire valentes.

1383   Foederis hanc legem, qua rerum discrepitantes


4036. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1406  Alter et hinc alter status ejus, et usque perennis
1407  Illorum series certa ratione fluentum
1408  Quapropter nihil in Mentem de corpore migrat;
1409  Nam si vel nullum corpus foret, haud minus illa
1410  Omnia perciperet, quae percipit, omnia vellet,
1411  Quae nunc velle vides, naturae nempe suae vi.
1412  Praeterea humanum componunt talibus illi
1413  Corpus principiis, ut


4037. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1437  Commerci genus et nullius foedera legis.

1438   Quae cum audis, licet in multis male tuta videri
1439  Haec possit ratio atque incerto pondere nutans,
1440  Illa tamen vehementer ob id suspecta necesse est
1441  Sit tibi, quod tanto fuerit quaesita labore
1442  Tam procul, et tantos per flexus ducta per orbes,
1443  Ut se ipsa impediat facile, involvatque


4038. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

plagarum corporis ad vim
1484  Vertit se, multumque agitata a parte tenetur:
1485  Idque alia longe ratione, ac saepe tuentur
1486  Rectores fractum puppis latus, illa minaci
1487  Turbine si dudum quassata et fluctibus atris
1488  Hiscat aquas sorbens, seu cursu naufraga caecas
1489  Indicat in Syrtes, scopuloque haerescat acuto:
1490  Experietur


4039. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

toto.
1505  Quapropter liquido deprendis, vita quod omnis
1506  Corporis et sensus fons omnis principiumque
1507  In parvo capitis media regione cerebro
1508  Insit, proinde magis Mens illa parte tenetur:
1509  Sentit, et externos impulsus excipit illic,
1510  Illinc, quos libut, motum dispertit in artus.
1511  Quare Animae est sedes cerebrum, a quo sensus in omne


4040. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

vides communia habere
1514  Inter se Mentem corpusque, ut cernere lucem est,
1515  Tangere, odorari, atque cibos gustare palato,
1516  Et sonitus audire: tamen discrimen id extat,
1517  Illa omnem sensum quod possidet intus eorum,
1518  Perque oculos aures linguam naresque manusque
1519  Gustat, odoratur, videt, et contingit, et audit;
1520  At


4041. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]



1533   Ejus item rationis erunt timor ira voluptas
1534  Et genus hoc aliae res, quae corpusque animamque
1535  Afficiunt una, ut possint utriusque vocari.
1536  Illa etiam rerum retinentia, quodque valemus
1537  Esse diu memores, poterit commune videri.
1538  Omnia quae mihi qua siant ratione modoque,
1539  Cum res poscet, eris clarandum. Plurima vero


4042. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1581  Sit natura sibi per se manifesta; neque ullis,
1582  Quam sibi sit, praesens magis et magis intima rebus
1583  Esse potest; ideo specierum hic corporearum
1584  Non eget auxilio: tum porro novit et illa,
1585  Quorum in se formas habet, e quibus omnis aperte
1586  Notitia exorta est; atque hac ab origine rebus
1587  Nomina dat, quae si numeris atque ordine constent,


4043. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1588  Non alia Pulchras poterit ratione vocare,
1589  Quam quod conveniant Formae, quam continet in se.
1590  Quid sit item Verum, cognosceret unde? nisi intus
1591  Secum ortam Veri speciem cohiberet, ut illa
1592  Notitias inter se jungat convenientes;
1593  Contra, quae nequeant bene consentire, resolvat.
1594  Omnia corporea quae non in imagine fiunt
1595  Per sensus; quoniam neque


4044. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]

totam
1623  Collustrans, densasque infusa luce tenebras
1624  Ejicit, et Veri fontem dat origine prima
1625  Omnis se Veri fontem reperire volenti
1626  Quaerentique Animae. Nescit Lux illa latere,
1627  Ingrediturque volens, et aquarum divitis instar
1628  Fluminis exundans oculos rigat, implet apertos.
1629  Atque utinam altius evectos audacia felix
1630  In Solem


4045. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | Section]


1651  Dicere fas, quid jam superest, nisi solvere poenas,
1652  Dicendum, quas proinde aliquod scelus esse secutas
1653  Est opus? at nullum potuit scelus esse, nisi omni
1654  Parte recusârit sese illa, ut postulat aequum,
1655  Subjicere Auctori: quae sic violaverat ergo
1656  Sanctas justitiae leges aeternaque jura,
1657  Par erat, ut meritas damnata a


4046. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

densumve necesse est,
65  Namque eadem ejusdem mensura est materiaï.
66  Id tibi ut exemplo confirmem; spongia multa
67  Plena tumescat aqua; quamvis majoribus illa
68  Extendi tum forte locis videatur eo, quod
69  Lympha recepta intus juncta intervalla relaxat;
70  At praeter spatium, liquido quod corpore lympha
71  Obtinet, extendi paribus


4047. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


108  Nos tamen arbitrio vulgi persaepe vocamus
109  Illud inane, quod est sine re, quam debet habere:
110  Aequor uti vacuum est, cum nullo pisce natatur,
111  Aut Navis, si merce vacat; non plenior illa
112  Quanquam est, Eois intus si pressa laboret
113  Divitiis, quam si levis extet pervia vento:
114  Nam neque durities neque pondus corpora reddunt
115  Augmine majori, sed cum


4048. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


119   Quod si forte aliquis non omnia plena reatur,
120  Corpora quandoquidem sine inani posse moveri
121  Non videt, a vera quantum ratione recedat,
122  Accipe. Progrediens quae pes loca liquit, in illa
123  Confluit extemplo atque in eodem tempore pulsus
124  Aër, qui motum pariter suscepit eundem
125  Cum pede; et id tali fieri ratione videtur.
126  Aëra propellit motus pes


4049. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


317  Nec mihi Parrhasium Latii nemus, Arcadicoque
318  Tum de colle minus Pastorum docta Corona
319  Concinet, et plausu vires animumque fovebit.
320  Legibus his certe constat Natura; nec illa
321  Est aliud, quaedam legum quam visque vigorque,
322  Quas primo in rebus sanxit Deus, edita ut ortus
323  Visere quaeque suos possint, servarier aucta,
324  Possit et in


4050. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

consistere ut ordo.

325   Prima tibi ante alias esto lex; semper eadem
326  Corpoream naturam omnem ratione necesse est,
327  Qua semel extiterit, perstare; nec excidere illa
328  Per se unquam externis nisi causis victa valebit.
329  Proinde, quod immotum est, corpus fervabit eundem,
330  Sic poscit Natura, statum, immotumque manebit.


4051. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


381  Tutemet acceptam circum aures tempora circum
382  Fundam volve manu; lapis ipse feretur in orbem,
383  Obliquumque sequetur iter, tamen usque repugnans,
384  Vimque reluctantis sentit manus; ocyus illa
385  Et quo circumagit fundam, vim fortior auget.
386  Laxata sac deinde patescat liber habena
387  Exitus; e funda tum protinus effluet ima
388  Erumpens, quo vis illum impulit


4052. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


429  Ne quam mox fraudem metuas, dum magna videbis
430  Magna et pulchra nimis, quae illius condita rerum
431  Sunt opera; quoniam et magnis majora videri
432  Hac poterunt ratione; quia illa condita constant
433  A Causa. Longe quam debes posse fateri
434  Quid majus, quam nos pertingere mente queamus.

435   Quapropter ne te in promissis plura moremur,


4053. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]



458   Protinus inter se quo distent ordine nosce.
459  Et primo Maja Geniti quod dicitur astrum
460  Nomine, Phoebeos vicinius aspicit ignes,
461  Quam Venus; illa minus te, Mars, a Sole recedit;
462  Juppiter at spatio distat majore; sed ipso
463  Longe Saturni est a Sole remotius astrum.
464  Quam colimus, Tellus Veneris Martisque locata est


4054. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


466  Praeterea caelo, quae sidera fixa vocamus,
467  Quam distent, ullis non est comprendere cuiquam
468  Mensuris: quoniam, quam distent corpora, pacto
469  Noscimus haud alio, quam si regionibus illa
470  Terrae e diversis pariter spectata videri
471  Diversa ratione queant; ut tempore eodem
472  Cum tuimur sed non ab eodem littore puppim


4055. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


475  Proin notum spatium, quod nos interjacet, illi,
476  Quo ratis a nobis distat, conferre licebit.
477  Verum e disjunctis sed eodem tempore terris
478  Sidera conspicimus si fixa, haud illa videre
479  Possumus aspectus varia ratione; neque ullis
480  Propterea potis es notis conserre locorum
481  Mensuris spatium, quo scilicet illa recedunt.
482  Ipsum


4056. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


478  Sidera conspicimus si fixa, haud illa videre
479  Possumus aspectus varia ratione; neque ullis
480  Propterea potis es notis conserre locorum
481  Mensuris spatium, quo scilicet illa recedunt.
482  Ipsum quapropter Terraï corpus ab ortu
483  Littus ad occiduum quam longe extenditur, omne
484  Si tibi sideris procul aspiceretur ab oris,
485  Aut nihil aut tenui


4057. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


485  Aut nihil aut tenui puncto par esse videres.
486  Non igitur poteris tam parvo a corpore Terrae
487  Metiri spatium, quo astrorum scena recessit.
488  Et quis proinde vetet, falsique redarguat, illa
489  Pene infinitis spatiis disjuncta recêsse?

490   Proin quoque quis dubitet Solem, si desuper altis
491  Longe a Sideribus spectetur, luce videndum


4058. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


518  Qui late toto dispergunt lumina caelo.
519  Scilicet hinc clara constat ratione probatum
520  Sidera non tenui puncto majora videri.

521   At quia tantum illa Lunam fulgere tuemur,
522  Qua Solem de parte videt, fateare, necesse est,
523  Esse Nothon; propriam neque enim de corpore lucem
524  Jactat, at objecto susceptam a Sole remittit.


4059. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


541  Lumina, non propria sed Solis luce superbit:
542  Quandoquidem ipsa etiam per caelum, ut Cynthia, flexis
543  Cornibus incedit persaepe, et candida tantum
544  Illa parte nitet, Solis qua conspicit Orbem.
545  Hesperus est, sequitur cum Solem nocte ruente,
546  Vertit in occiduas et lucem fulgida metas:
547  Phosphorus at contra pariter Solemque diemque


4060. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

cum Solem nocte ruente,
546  Vertit in occiduas et lucem fulgida metas:
547  Phosphorus at contra pariter Solemque diemque
548  Luce sua praecurrit, eamque obvertit Eoas,
549  Ex illa quia Sol parti convestit, ad oras.
550  Hac ratione etiam Mars Mercuriusque videntur
551  Fulgere phoebeo, quod cernunt, lumine tantum.
552  Saturnique Jovisque quoque versit eodem


4061. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Solem, suaque illi dona remittat?
564  Idque tibi ex ipsa caeli ratione valebo
565  Confirmare: prope est Soli cum Luna, suique
566  Plus quam dimidia cum caeca est parte, videbis
567  Illa parte quidem conspersam lumine tenui;
568  Quod certe a Terra super insiluisse fatendum est:
569  Namque ea paulatim lux deficere incipit, ut se
570  Qua clara est, removet tellus: quapropter opinor,


4062. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

rationum pondere mentem
595  Est opus, haec quonam fiat variantia motu?

596   Propterea, caelo fieri qua singula constet,
597  Usus erat rationem aliquam reperire: neque illa
598  Credendum tamen est nobis quod condita rerum
599  Summa sit haec: quis enim temere id non crederet audax,
600  Ex infinitis rationibus et mage pulchris
601  Et mage naturam ad


4063. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]



711   Haec quoque sunt solida constantia sodera mole;
712  Nec propriam jactant lucem, sed Sole receptam.
713  Hanc opus est valde tenuem jactarier ad nos;
714  Nam nudis oculis illa usurpare nequimus:
715  Prisca proinde Viros omnes aetate latebant:
716  Donec per vitreos tandem conspecta tuborum
717  Anfractus: vidit primum Vir gentis Hetruscae:
718  Inclitus


4064. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1040  Tunc a Sole Polum, radiis qui exarserat ante,
1041  Atque alia de parte alium convertat ad ignes.
1042  Proin tibi per nostras late dominabitur oras
1043  Tristis hiems: longas cessare per illa videbis,
1044  Tabescente die paulatim, tempore noctes.
1045  Tum glacies constringet aquas, et flumina sternet,
1046  Canescent nivibus juga montium, et horrida nudas


4065. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1055  Tum mediam radiis Sol recta percutit urens,
1056  Aequatoque Polum spatio collustrat utrumque.
1057  Idcirco aequatae procedunt lucibus umbrae
1058  Omnes per Terrae regiones. Illa vocamus
1059  Tempora Ver, cum post brumam venere rigentem:
1060  At, qui ferventes aestatis temperat ignes,
1061  Dicimus Autumnum: non illo ditior ulla est
1062  Tempestas: matura


4066. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1140  Mercuriusque Venusque citato ut uterque volatu
1141  Transmeet: hanc ob rem cursus mutare videntur
1142  Tam varia ratione suos ea sidera; fitque,
1143  Ocyus ista meant quia terra, segnius illa,
1144  In speciem tantum nostri variantia visus;
1145  Proptereaque opus est, nunc in statione tuamur,
1146  Nunc celerare viam, nunc retro sidera ferri.


4067. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1157   Quod superest, quosdam pergam dissolvere nodos.
1158  Terra suos, inquis, si se ipsa cieret in orbes,
1159  Corpora non deorsum recta cecidisse valerent;
1160  Subtraherentur enim tunc illa ruentibus, in quae
1161  Missa cadunt, terra loca concita: sed neque Terrae
1162  Pars ea subtrahitur, neque labi obliqua notatum est
1163  Corpora, quae supera cadere e regione tuemur:


4068. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

caelo servatum est sidera ferri
1202  Non una ratione hieme atque aestate, nec una
1203  Veris et Autumni per tempora: namque videntur
1204  In medio caeli spatio non semper eundem
1205  Illa tenere locum, nec eodem tramite ferri:
1206  Nempe ut Mensorum Caeli Terraeque sagaces
1207  Perspiciunt oculi; non virtus omnibus haec est:
1208  Proinde situm queat ut Tellus variasse videri.


4069. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

et tempestatibus atris
1304  Exoriens caelum terras pontumque fatigat;
1305  Ut memorant, quibus haec tentata pericula ponti.
1306  Bellatrix humero fax emicat, altera planta,
1307  Illa rubens, haec caeruleo contincta colore;
1308  Balteus aurato stellarum promicat igne.
1309  Eridanusque Pater fluviorum haud deficit illa
1310  Caeli parte fluens: Leporique propinqua minantis


4070. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1306  Bellatrix humero fax emicat, altera planta,
1307  Illa rubens, haec caeruleo contincta colore;
1308  Balteus aurato stellarum promicat igne.
1309  Eridanusque Pater fluviorum haud deficit illa
1310  Caeli parte fluens: Leporique propinqua minantis
1311  A tergo Canis ira impendet; Sirius ille
1312  Dicitur: at Procyon vicino sidere fulget.
1313  Continuata micant tria


4071. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

numeret quot denique partes.

1428   Principio in speciem glomeraminis esse rotundam
1429  Est opus; haud simplex ratio quod monstrat apertum.
1430  Atque mihi vel cum primis illa esse videtur,
1431  Deficiente quod in Luna compareat Orbis
1432  Caecus propter eam, quam tellus projicit, umbram.
1433  Quod si terra foret triquetra aut quadrata, videri


4072. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1434  Deberet pariter Lunaï in corpore caeco,
1435  Ut primum inciperet jam deficere, angulus umbrae:
1436  Scilicet haud foret in conum porrecta per auras,
1437  Pyramidi sed par in Lunam excurreret illa;
1438  Rectum proinde latus simul aspiceretur et umbrae
1439  Angulus in Lunae facie, cum deficit, atra.
1440  Quod quoniam non fit, Terram par dicere non est
1441  Quadratam aut


4073. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

progrediendo,
1459  In pelagus sensim ruere, et depressa videntis
1460  Effugere ex oculis tandem, pontumque subire.
1461  Quae fieri non posse putem, si plana sit illa
1462  Tellus parte tibi; quare omni a parte rotunda est.

1463   Huc accedit, uti, qui terras puppe relinquunt
1464  In mare progressi, primo navalia portus


4074. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

convexa per aera rotarum
1490  Esse videbuntur, vel si quid tenuius extat.

1491   Ne tamen idcirco Terram aeque a parte rotundam
1492  Esse putes omni; media nam forsitan illa
1493  Excrevit paulo convexior in regione,
1494  A geminis compressa polis; fors planior illic
1495  Est, et longa polo contra procurrit utroque.


4075. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1504  Arctoae, nimio pars oras sole calentes;
1505  Ut spatiis ita distantes ingentibus inter
1506  Se conferre queant Terrae loca mensa,suisque
1507  Evincant certis demum rationibus, illa
1508  Num qua parte sui protuberet, excurratque.
1509  Quondam erat in votis, Sapiens regnaret ut ipse,
1510  Vel saperent reges; tali fore namque beatos
1511  Imperio Populos atque


4076. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

potenti
1519  Hostibus evictis quatere atque evertere Marte.
1520  Quanquam ille et sumtis cui non metuendus in armis
1521  Bellipotens? vult pace tamen sibi quaerere laudem,
1522  Illa concussas medius componere Gentes
1523  Gaudet, et arte sua pacatum cernere Mundum.

1524   Quod superest, Zonis praecinctam quinque rearis
1525  Tellurem. Prior est,


4077. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1529  Projiciunt umbras: nam cum Sol flexit ad Austrum,
1530  In Boream umbra cadit; cum contra Aquilonia Regna
1531  Illustrat, cadit umbra eadem contraria in Austrum.
1532  Bisque illa certum est terrae regione quotannis
1533  Nullam e corporibus cadere ullis partibus umbram:
1534  Desuper excurrens nam Sol bis lumine recto
1535  Impendet, supraque caput bis praeterit urens;


4078. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]



1552   Percipe praeterea. Terraï quae loca distant
1553  Cardine ab alterutro geminorum utrinque polorum
1554  Aequa mensurae pariter ratione, necesse est
1555  Illa loca aestatemque simul brumamque rigentem
1556  Perferre, et pariles noctes agitare diesque.
1557  Non simul at possunt ortumque obitumque videre
1558  Solis: et oppositis qui distant partibus, uno


4079. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

nomen,
1600  Atque aliae atque aliae cultu ut nomine Gentes
1601  Regna tenent: dives stat Caliphornia ponto
1602  Insula; non est et reliquas ut dicere post hanc
1603  Jam morer; illa tibi par regnis grandibus extat.
1604  Parte alia oppositum Boreae qua vergit in Austrum,
1605  Aurea Castellae regio est, Guianaque late
1606  Porrigitur; non ulla ferax magis altera Tellus


4080. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1651  Moschorum Imperium complectitur, hisque propinquos
1652  Suecosque, Danosque, et quorum nomina versu
1653  Claudere Musa vetat, Boreaeque et frigoris ejus
1654  Indigenas; nec non illa tellure Britannos
1655  Avulsos paulum et munitos aequore circum.
1656  Pars alia Europae, qua se convertit ad Austrum,
1657  Cum Regnis te vasta tuis Hispania pulchramque


4081. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

primo jam tempore Mundi,
105  Omnis quod rerum quoque tum Natura repente
106  Constiterit, qualis post longos constitit annos
107  Parti perfecta ex omni, quia Mente creata est
108  Illa, cui summa est simul Ars et summa Potestas.

109   Id tamen haud nostris quidquam rationibus obstat;
110  Scilicet, ut si, Hominum quae sit natura, requiram,
111  Et


4082. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Numinis arte
125  Haec infinitis rationibus esse coorta;
126  Eligere e numero tanto quamcumque relictum
127  Quis neget arbitrio nobis, veramque fateri?
128  Dum tamen omne, quod ex illa deducere pergo,
129  Rebus, quas caelo fieri terraque tuemur,
130  Conveniat, neque secum in re quoque discrepet ulla.
131  Quare age jam, Mundi quae sint Primordia, dicam.


4083. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

recepta polo vicini Vorticis intro
237  Illabetur eo, quo fugerat, impete cursus.
238  Hac nunquam ratione potest cessare meare
239  Inter contiguos rapidae vertiginis aestus,
240  Illa lege tamen, tantum per aperta polorum
241  Ut queat endogredi tenuis natura Elementi;
242  Undique at extremis laterum de partibus exit.

243   Atque ubi materies ea


4084. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Austris
261  Jactari caecam per noctem hiememque malignam
262  Nauta velit, quam vel caelo ventisque serenis
263  Deprendi Siculi diros prope gurgitis aestus:
264  Namque ratem misere illa rapax vis corripit undae,
265  Contorquetque aestu, saevoque absorbet hiatu.
266  Sic tibi materies es diro agitata per orbem
267  Protinus offensu circa se turbine magno


4085. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

undae,
265  Contorquetque aestu, saevoque absorbet hiatu.
266  Sic tibi materies es diro agitata per orbem
267  Protinus offensu circa se turbine magno
268  Volvetur, liquidumque illa ratione fluensque
269  Constituet corpus; debet quod proinde rotundum
270  Esse: rotatur enim se circa; hoc dicimus Astrum:
271  Quod circumpositas quia


4086. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


292  Vorticis hujus eam, quam dicimus, ob rationem:
293  Forsan ob hanc etiam, non aequis viribus extra
294  Quod Vortex omni de parte prematur; et inde
295  Parte hac excurrat protensior, arctior illa,
296  Et sese oblongi speciem conformet in ovi.
297  Propterea haud aequum gradiuntur et astra per orbem.
298  Idcirco tellus unam quoque serius orbis
299  Absolvit magni partem,


4087. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

retro trudi atque repelli,
374  Inque polum redigi, motus quo tenuior extat,
375  Alterutrum: veluti si ligna in fluminis undas
376  Immittas medias, qua vis properantior harum est,
377  Illa sequi celerem non posse videbis aquarum
378  Cursum, ast alterutram trudi impellique repente
379  Proptrea ad ripam, qua segnior impetus urget
380  Fluminis: illa etiam moles sic corporis, una


4088. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

harum est,
377  Illa sequi celerem non posse videbis aquarum
378  Cursum, ast alterutram trudi impellique repente
379  Proptrea ad ripam, qua segnior impetus urget
380  Fluminis: illa etiam moles sic corporis, una
381  Quae de perplexis inter se primi Elementi
382  Particulis concrevit, et hinc redigetur et illinc
383  Axis ad extremas, ubi cursus tardior, oras


4089. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


402  Vi valida motus primi rejecta Elementi,
403  Multaque sese inter magnis impulsibus una
404  Sic conjuncta tegent agitatum extrinsecus Astrum,
405  Atque illa maculas tenebrarum parte refundent.

406   Quod genus est maculas tibi claro in Sole tueri
407  Hac ratione; domum, facito, per tenue foramen
408  Ingrediatur in obscuram


4090. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


482  Aversamque ideo vultus, oculisque pudicas
483  Opposuisse manus: quantus dolor iste fuisset,
484  Nunc quoque qui terris avertere cogeret ora!

485   Adde, quod illa ipsa poterit ratione repente
486  Apparere novum radiis orientibus Astrum,
487  Ante videre fuit quod nusquam: id scilicet illo
488  Tempore continget, medio cum in Vortice, ubi Astrum est,


4091. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


518  Sed disjecta fluant extra, magnoque ferantur
519  Impete, tum Solem quendam velut aëra circa
520  Constituent, longe qui Vorticis in regiones
521  Procurrit magnas; magis quia viribus illa
522  Ejiciuntur, uti longe procurrere possint.
523  Aër nec penitus forma queat ille rotunda
524  Esse; sed in morem lentis mage tollitur illis
525  Partibus, a geminis quae distant


4092. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

extra
556  Primi materies Elementi inclusa sub illis,
557  Turbineumque agitare citatis viribus aestrum;
558  Imbecillus eam rem propter Vorticis ejus
559  Motus erit, fietque remissior illa rapax vis;
560  Ut proin finitimis haud contra obsistere possit
561  Vorticibus, valido qui certant impete motus
562  Pertrahere ad sese secumque revolvere raptum.
563  Quapropter


4093. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

exterrita scirent
718  Corda, neque incassum caelo apparere putarent,
719  Dirum si quid in hoc terrarum protinus orbe
720  Acciderat, bellum caedes morbique famesque
721  Funeraque, ex illa repetabant luce coortum.
722  At cur non aliquid laetum, quod deinde sequatur,
723  Fulgori referant inopini luminis ejus?
724  Tempore cum nullo terrae regionibus ullis
725  Non


4094. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

vi languescente sua quod
734  Vorticis alterius victum sorbetur ab aestu,
735  Corpore si solido constet minus, ut queat alte
736  Jam medio propius descendere, transque meare
737  Illa loca, in motus ubi copia particularum
738  It segnes longe, atque agitur tradissimus orbis,
739  Illuc pervenit tandem, quo fortius ipsum,
740  Languidiusque Pilis non sit tangentibus; aequa


4095. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

tantae monumentum haec grande ruinae.

801   Jam quoque constat, uti palantia Sidera, quae sunt
802  Mole magis solida, majoribus intervallis
803  A medio distent; vicinius illa locentur
804  Queis solidi minus est auctus. Et mole minori,
805  Quam Tellus, quamvis Mars sit, magis ipse videtur
806  Esse tamen solidus, cum plus a Sole recedat:
807  Majorum


4096. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

re sibi constans denique in ulla:
873  Ut non ulla magis res torqueat, excrucietque
874  Illos, qui numeris et certa includere lege
875  Astrorum tentant cursus orbesque vagantum.
876  Illa quidem geminis opus est impulsibus usque
877  Pareat, et terrae, proprio quae Vortice raptat,
878  Et Solis, pariter qui circumvectat eandem
879  Cum Terra: quapropter agens vis utraque semper


4097. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


909  Namque ut montivagus Venator, saepe feraï
910  Signa pedum silvis ubi comperit, impiger illuc
911  Consequitur gaudens, quo pergunt ducere fixa
912  In praedam: neque enim poterit tunc illa sequenti
913  Elabi, et tuta intectam se condere fronde;
914  Ducere sic certam rerum vestigia mentem
915  Parva queunt etiam, capit quo praemia Veri


4098. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


938  Panaque: prisca tulit secum haec ludicra Vetustas,
939  Et teneris tantum Puerorum mentibus atque
940  Mollibus ingeniis post se tractanda reliquit.
941  At quibus est Animi vis auctior, illa refutant,
942  Vestigantque avidi veras rerum rationes.
943  Quare age, cunctarum si jam primordia rerum
944  Certa tenes, porro, quae caetera cumque supersunt,
945  Evolvamus ab


4099. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1084  Considant fundo labentia donec in imo.
1085  Nam quae condenso sunt corpora conciliatu
1086  Texta magis, quam corpus aquae, fateare necesse est,
1087  Illa cadant sub aquas immersa: at corpora contra,
1088  Sunt unda quae rara magis levioraque, quam par
1089  Auctus aquae, extabunt lymphas super, inque natabunt.
1090  Partem nimirum non undis obruta tantam,


4100. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1135  Omni privatum penitus sed pondere parva
1136  Nisus vi poterit sursum deorsumque moveri;
1137  Quandoquidem inter se tum mutua sustentantur
1138  Corpora, dum constant aeque librata: sed illa
1139  Si non conveniant in pondere, non majoris
1140  Pondus erit tantum, quantum gravitatis haberet
1141  Lancem extra: partem siquidem ejus ponderis aequam
1142  Sustinet alterius


4101. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1140  Pondus erit tantum, quantum gravitatis haberet
1141  Lancem extra: partem siquidem ejus ponderis aequam
1142  Sustinet alterius vis corporis: Ergo necesse est,
1143  Pendat parte sui dumtaxat ponderis illa,
1144  Corporis alterius superat qua pondus. Et isto
1145  Nonne vides pacto gravibus vel pondera prorsum
1146  Tolli a corporibus, minui vel posse? sed ad rem,
1147  Quam nunc


4102. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Ponderis a saxo, liquidis quod in aequoris undis
1150  Mersum est, par gravitatis habet quantum auctus aquaï,
1151  Cum qua non aequis libratum est viribus illud:
1152  Pars lapidi gravitatis erit tunc illa superstes,
1153  Parte parem qua vincit aquam: quapropter oportet,
1154  Pondera caeruleis rerum minuantur in undis.


4103. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

posse moveri
1203  Arte putes, extra si Terram immobile punctum
1204  Sit, quod sustentet Vectem ex adamante rigenti
1205  Tantis protensam spatiis, vis addita dextrae
1206  Ut queat ex illa momentum reddere parte
1207  Majus, et oppositam Terraï vincere molem.
1208  Saepe Syracusium dicentem talia Cives
1209  Audivere Senem. Vulgus risisset; at ejus
1210  Jam miranda


4104. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1285  Contingant genus hoc Lapides, ut scilicet alter
1286  Obvertat partem, qua corpora materiaï
1287  Introeunt, latus id, datur unde his exitus, alter;
1288  E latere hoc Lapidis transibunt illa recepta
1289  In latus appositi; medium simul aëra plagis
1290  Discutient, illos inter qui est cumque locatus.
1291  Fiet continuo, cum factus rarior


4105. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1330  Vertitur hac illac; donec se sistat ad illam,
1331  Qua fulget Cynosura, plagam? Proin Navita fretus
1332  Hac duce carpit iter dubiae vel tempore noctis:
1333  Scilicet illa polum nimbo et caligine nigra
1334  Quamlibet obductum non nunquam ostendit in undis,
1335  Ventorumque domos varias et sidera monstrat.
1336  Attamen interdum paulum declinat ab Arcto


4106. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1361  Aëra disjiciant; tergo qui proinde receptus
1362  Exagitat plagis lapidem ferrumque, locoque,
1363  Unde abiit, medio jungi compellit utrumque.
1364  Mutuus inde amor est, ut dicunt, ortus, et illa
1365  Cum Lapide aeterno sint ferri foedera nexu.
1366  Vim miram hanc Lapidis primum Armentarius olim,
1367  Ut memorant, Magnes (Lapis est dehinc unde vocatus)
1368  Detexit,


4107. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1367  Ut memorant, Magnes (Lapis est dehinc unde vocatus)
1368  Detexit, patria Tauros dum pasceret Ida.
1369  Forte canens teneros silvestri in arundine amores
1370  Haerentem clavis crepidarum sensit; et illa
1371  Miratus Lapidis cum ferro foedera, gaudent
1372  Queis jungi inter se pariter, vim mutuam amoris
1373  Protinus invidit, questusque sua impia fata est.
1374  Proderit Hanc


4108. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1482  In terram haec recta non coget vergere pondus,
1483  Sed paulum nova vis infusa attollet, et ipsi
1484  Diriget, undanti constent ut recta catenae:
1485  Si tamen interea propiore ciebis ab illa
1486  Scintillas digito, subito prolapsa redibunt
1487  Pondere subjectam recta spectantia terram;
1488  Nam tum mira fluens ab eis avertitur aura.
1489  Tum quoque carbonum cum


4109. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1643  Frigidus ille foras erumpet non aliam rem
1644  Propter, quam recto quia motu concitus exit.
1645  At perturbato cum motu ex ore patente
1646  Mittitur, aura tibi tunc aëris illa calebit.
1647  Illa nos gelidae suemus per frigora brumae
1648  Calfacere extremos digitos palmasque rigentes;
1649  Illa suemus item ceram mollire tenacem.
1650  At quia non alio


4110. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

ille foras erumpet non aliam rem
1644  Propter, quam recto quia motu concitus exit.
1645  At perturbato cum motu ex ore patente
1646  Mittitur, aura tibi tunc aëris illa calebit.
1647  Illa nos gelidae suemus per frigora brumae
1648  Calfacere extremos digitos palmasque rigentes;
1649  Illa suemus item ceram mollire tenacem.
1650  At quia non alio quimus dignoscere pacto


4111. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

cum motu ex ore patente
1646  Mittitur, aura tibi tunc aëris illa calebit.
1647  Illa nos gelidae suemus per frigora brumae
1648  Calfacere extremos digitos palmasque rigentes;
1649  Illa suemus item ceram mollire tenacem.
1650  At quia non alio quimus dignoscere pacto
1651  Res calidas, nostri nisi tactu corporis uno;
1652  Si commotus erit plus nostro in corpore sanguis,


4112. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1656  Contactu; quamvis illi natura caloris
1657  Insit commotas ob partes: idque videtur
1658  Propterea, calida unda minus quia corpore nostro est,
1659  Mens alienigenas per quod res sentit: at illa
1660  Exagitata magis si sit, quam corpore sanguis
1661  In nostro, calidam sensu fateare, necesse est.
1662  Hinc loca sub terris effossa aestate videntur


4113. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1663  Frigidiora, hiemis quam sint per tempora canae:
1664  Illis quandoquidem mage nos aestate calemus;
1665  At mage per brumam contra frigemus opertis;
1666  Quamvis revera caleant magis illa per aestum,
1667  Frigidioraque sint tristis per frigora brumae;
1668  Tempore nam tali lymphas persaepe repostas
1669  Constringit glacies; aestatis tempore nunquam
1670  Quod sumus


4114. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1667  Frigidioraque sint tristis per frigora brumae;
1668  Tempore nam tali lymphas persaepe repostas
1669  Constringit glacies; aestatis tempore nunquam
1670  Quod sumus experti; quamvis illa usque profunda
1671  Sint loca, ut efficiant frigentes contremere artus.
1672  Plerumque hic motus, calor unde est, particularum
1673  Res liquidas dilatat, et efficit, ut majori


4115. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1683  Si Bacchi tentes ampulla claudere florem:
1684  Nam gracile ascendat si tum liquor altius intus
1685  Per collum, tali dabit aucti signa caloris
1686  Tempore: quandoquidem major vis illa caloris
1687  Dilatans vinum superextulit: assimilique
1688  Agnosces pacto, vini quo tempore florem
1689  Ampullae longo cernes descendere collo,
1690  Tempore eo decrescere vim


4116. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

unda cavo, tum pondere magno
1798  Imposito videas durum sudare metallum
1799  Rore prius tenui per parva foramina lapso,
1800  Intus quam spatium sese in minus illa coarctet.
1801  Nec mirum, quoniam partes se flectere possunt
1802  Undique, qua locus est, vixque ullum proinde relinquunt
1803  Inter se spatium, nisi qua pervadere possit


4117. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

scindunt in bina cavatum,
1835  Dimidiae ferri parti tum deinde rotundi
1836  Dimidium jungunt, at nullo glutine, partem;
1837  Aëra sed media tantum e regione pilaї
1838  Educunt illa, qua post ratione docebo.
1839  Nam geminas partes ita via extrinsecus aurae
1840  Comprimit, atque arcta compagine copulat una,
1841  Octo ut jungere equos dehinc experiantur, utraque


4118. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


9  Elapsumque malis tantis se cernere suave est.
10  Idem ubi sed nudo scopuli stans vertice flexit
11  Mentem oculosque viaї aliam, qua restat eundum,
12  In partem; quidquam neque ab illa parte videnti
13  Objectum est, nisi caelum atque illa patentia ponti
14  Aequora, proin subiit quoque, quantum in fluctibus illis
15  Restet adhuc luctandum, et quae superanda laborum;


4119. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


10  Idem ubi sed nudo scopuli stans vertice flexit
11  Mentem oculosque viaї aliam, qua restat eundum,
12  In partem; quidquam neque ab illa parte videnti
13  Objectum est, nisi caelum atque illa patentia ponti
14  Aequora, proin subiit quoque, quantum in fluctibus illis
15  Restet adhuc luctandum, et quae superanda laborum;
16  Incipit aspectu paulum languescere tali


4120. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


139  Namque aeque Liquor altus eisdem viribus uni
140  Insistit fundo; nisi sit tubus alter, inanis
141  Qua patet, exigui subtilis more capilli,
142  Unde Capillaris trahit a re nomen; ab illa
143  Nam tum parte quidem suspenditur altior Unda;
144  Sive quod angustum multo tenuissimus aër
145  Insinuatus in os minus obstet; sive quod Undae
146  Particulae obrepant in rara


4121. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


190  Partibus immiscentur, et involvuntur aquaї
191  Flexilibus facile, atque infixae cuspide adhaerent.
192  Plerumque ima maris pars multo salsior extat
193  Propterea; quoniam terrae vicinior illa est,
194  Unde Sales oriuntur, et acri caerula viro
195  Diluti inficiunt. Cur vero, Torrida multo
196  Solis qua saevit Terraї Zona calore,
197  Aequor Hyperborei sit amarius


4122. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


223  Subjectum. Undarum ratio est hinc certa fluentum:
224  Namque huc atque illuc partesque recedit in omnes
225  Compressum subter mare, et aufert littora Nautis.
226  Praeterea Tellus quoque ab illa parte repulsa,
227  Qua sibi rumpit iter celeri levis aura meatu,
228  Cedit in oppositum paulum latus, atque coarctat
229  Id spatii: unde pari fluere hic ratione necesse est


4123. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


243  Nam qua fit Martis clypeoque hastaque minantis,
244  Et Veneris caelo propior, sese orbis utrinque
245  Parte in utraque sui nobis vicinior arctat.
246  Illis Luna locis idcirco (namque per illa
247  Bis loca mense meat; Solis cum scilicet ignes
248  Occiduos oriens contra atque adversa tuetur;
249  Cumque regit currus illi conjuncta silentes)
250  Illis Luna locis, inquam,


4124. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

per acerba locorum,
323  Tot per inaequales terras, tenuesque lapillos
324  Transmeet. haud ullo conatu consilioque
325  Multimodis tentans Ars unquam effecit id ulla,
326  Ut secerneret illa ab aqua, seorsumque relicta,
327  Per quae transcurrunt, inter tot cola videret;
328  Semper enim prima contractum in origine virus
329  Illa tenet, semperque suus servatur amaror.


4125. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

unquam effecit id ulla,
326  Ut secerneret illa ab aqua, seorsumque relicta,
327  Per quae transcurrunt, inter tot cola videret;
328  Semper enim prima contractum in origine virus
329  Illa tenet, semperque suus servatur amaror.
330  Nec, si sub terris acri spoliata sapore
331  Unda sit, et salso levior proinde aequore constans
332  Paulum attollatur super ipsas aequoris undas,


4126. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


413  E caelo nivibus, vasta undique volvere cernes
414  Flumina magnarum pelago vectigal aquarum:
415  Contra qua raros effundit Juppiter imbres,
416  Ut siccis Libyae regionibus, illa, necesse est,
417  Rara fluant tenui per humum serpentia rivo.
418  Mons tibi praeterea (pluviae neque montibus unquam
419  Praecelsis desunt: illorum semper inumbrant
420  Namque


4127. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


598  Insideatque casis, et agrestia culmina inumbret,
599  Fit Nebula; a tenui quae non distare videtur
600  Nube, nisi in superis haec quod suspenditur auris
601  Altior ac levior: contra depressior illa
602  Obnubis nigro terram velamine inhaerens.
603  Per brumam idcirco Nebulae plerumque coortae
604  Visuntur; quoniam conscendere protinus aër
605  Non sinit e terris stipatas


4128. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

cernis reddere saltus,
759  Propterea quia, dum constringitur intus in ictu
760  Aër, vi magna se protinus explicat; atque
761  Impellens terram, quae dura immotaque perstat,
762  Illa folliculum tolli vi cogit in auras.
763  Quam magis ut possis venti vim noscere sese
764  Expandentis, ubi est compressus, percipe causam.
765  Dico itaque a magnis id prorsum materiaї


4129. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


769  Lapsa pavimentum subter ferit, ilicet illam,
770  Qua tetigit, partem subito complanat in ictu;
771  Materiaeque vias constringit proinde meanti:
772  Protinus obstructum sibi iter connititur illa
773  Latius efficere, et clausos aperire meatus;
774  Quod facere haud certe possit, nisi prorsus eburnae
775  Compressum attollat subito latus illa pilaї,
776  Compellatque suae


4130. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


772  Protinus obstructum sibi iter connititur illa
773  Latius efficere, et clausos aperire meatus;
774  Quod facere haud certe possit, nisi prorsus eburnae
775  Compressum attollat subito latus illa pilaї,
776  Compellatque suae reddi, velut ante, figurae.
777  Hac ratione etiam, adducto cum tendere nervo,
778  Et prope conjunctis inflectere cornibus arcum
779  Nitimur, ille


4131. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

velut omnia, materiaї
814  Aetheriae a magno, quae permeat undique, nisu.
815  Et quoniam aetheriae magis exagitantur ab igne
816  Particulae, intendi vis Aëris illa calore
817  Debet, et inde Aër fieri quoque rarior aestu:
818  Proin vesica levis distenditur inque tumescit,
819  Ut crepitu magno tandem rumpatur, ad ignem.
820  Utque magis


4132. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Aëra claudunt,
837  Immittuntque pilam plumbi super, ecce repente,
838  Inclusis ubi dant egressum extrinsecus auris,
839  Quae spatio sese majori expandere pugnant,
840  Evolat illa fero pulsa egredientibus illis
841  Impete; uti nequeas oculis vigilantibus usquam
842  Prendere percelerem: si quae sunt obvia, frangit,
843  Parjete seu duri colliditur incita saxi.


4133. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


897  Vesicam, vitreo clausas tunc Aëris auras
898  Atque iterum atque iterum de vase educere tenta.
899  Paulatim, insertum calami per tenue foramen
900  Ac si inflata foret, distenditur illa tumescens,
901  Et magnam in molem sese explicat; atque ita crescens
902  Rumpitur interdum, vis intus tanta animaї est.
903  Nam quamvis primo sub rugis parva lateret
904  Aëris


4134. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


912  Qua sese in spatia evolvit, videatur oportet.
913  Hac etiam fit, uti de causa bulliat unda
914  Vitro inclusa cavo, velut igni fervida magno;
915  Quandoquidem aurarum multae, quas continet illa,
916  Particulae sese spatia in majora repente
917  Extendunt, quia non aliis extrinsecus auris
918  Urgentur, bullasque inflant spumantis aquaї.


4135. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


942  Pro lympha, vitrumque revolvas, altius illud
943  Haerebit paulo, bis denos ad digitos quam
944  Additus octonus; tantundem hoc densius unda est
945  Scilicet argentum, quanto est eductior illa.
946  Quod si pertundas extremo in vertice vitrum,
947  Possit ut illabi celer, et replere vacantem
948  Desuper aura locum, subito ruet unda deorsum
949  Aëre pressa novo, nec jam


4136. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1026  Praeterea Solis magno plerique calori
1027  Hunc referunt Ventum: nam, se cum vertat ad ortum
1028  Semper ab ocassu Tellus, Phoeboque manenti
1029  Occurrat; nunc hac nunc illa, semper ab una
1030  Solem parte videt; cujus calor aëra, cursu
1031  Qui Terrae abripitur, subjectum effringit, et omnem
1032  Dissipat, ut rarusque magis leviorque feratur


4137. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1043  Percutit Oceani, magnamque calore vaporum
1044  Effert vim, rareque facit, quibus anteriorem
1045  Perpetuis agitat, protrudit et aëra plagis;
1046  Idcirco Ventus fit in his regionibus illa
1047  Perpetuus, qua Sol ferri de parte videtur.
1048  Ut magis inspicias fieri quod posse, rubentem
1049  Igne pilam ferri super undas volve, videbis,
1050  Pertenui ut vento tum


4138. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1174  Aestivum post Solstitium, Grajûmque secundis
1175  Demulcent animis regiones; Ioniumque
1176  Per lucem crispant pelagus: nam condita tota
1177  Nocte silent: Thracum vicinis montibus illa
1178  Carpathiisque jugis, opus est, videantur oriri.
1179  Difficile et porro rationem reddere non est,
1180  Eois cur mane plagis plerumque flet aër;
1181  Exoriatur item sub


4139. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1226  Opposita hinc illinc valida intorsere procella
1227  In mediam se nubem, et compressere furenti
1228  Ad latera incursu, torquent raptamque revolvunt
1229  Vorticis in morem; graviori protinus illa
1230  Pondere se deorsum in terram producit ab alto,
1231  Nec manet; excurrit quo Venti raptat agens vis
1232  Praevalidi, emittitque excussas undique circum
1233  Terribili


4140. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

quia particularum
1289  Corporis accensi vis fortior aëre constat,
1290  Et levior, primo quia raptae sunt Elemento:
1291  Quare opus est aër deorsum tum proinde prematur,
1292  Illa leves contra sursum eluctetur in auras:
1293  Dum salit, imminui tenui sed acumine debet,
1294  Propterea, quia jam contritae turbine partes
1295  Corporis haud valida possunt removere prementem


4141. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

sui media; conclusus ibidem
1434  Ventus et a supera pressus gravitate cadentis
1435  Infernam magno perfringens impete subter
1436  Perscindet nubem: crepitum displosa repente
1437  Illa dat, et caeli per caerula commeditatur
1438  Horrendum tonitru, quo tellus aequora vulgo
1439  Concutiuntur; uti metuas, divulsa repente
1440  Maxima dissiliant ne vasti moenia mundi.


4142. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1531  Sacra diu templis pulsantur in omnibus aera;
1532  Auras quae circum fremitu resonante repulsas
1533  Discutiunt, agitantque, impendentemque superne
1534  Attenuant nubem, perscinduntque: ilicet illa
1535  Cum tonitru horrisono Fulmen de luce corusca
1536  Mittit, ut id Divûm violento vulnere signa
1537  Delabens confringat, et aris demat honorem.
1538  Praeterea sunt et, Fatuos


4143. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

iterum tellus concussa videtur
1763  Jam trepidare, (animum quoque nunc ita concutit horror)
1764  Sub pedibusque labare solum, ruere ardua tecta
1765  In caput: illa fuit quae mens, cum saxa domorum
1766  Alta solutarum pluerent super, imaque tellus
1767  Hisceret, obrueret fragor aures, lumina caligo,
1768  Effugiumque malo septis urgente ruinae


4144. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


24  Non manifesta palam quod ab omni denique parte
25  Illius immensi referat vestigia Summi?
26  Omnia tam variis ast inter praedita formis,
27  Quidnam majus opus, quidnam sublimius illa,
28  Undique qua constant cuncta, omniparente profectum
29  Mente putes, Hominis quam sit natura? videtur
30  Divinis decorasse hanc dotibus, effigiemque
31  Hanc finxisse Sui.


4145. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

supera jam posse secari.
99  Quapropter multo genitali semine, adhaeret
100  Adfixum certis, intra quod partibus apte,
101  Donavit natura genus muliebre, sed illa
102  Lege quidem, per se nullos ut parvula foetus
103  Ova queant sterili natura reddere prorsus;
104  Mascula ni vis et genitalis spiritus aurae
105  Per Veneris res commôrit, tum


4146. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

tangimus ipsam
157  Corporis humani nervorum extremaque fila,
158  Protinus ille idem motus se visque propagat
159  Incerebrum, mentemque ciet, rerumque suarum
160  Admonet afficiens; illa omnia persentiscit.
161  Multi praeterea, quibus haec minus apta movendum
162  Arridet ratio ad corpus sensusque ciendos,
163  Concipiunt super in nobis quendam esse vaporem


4147. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

diu tamen et desueta per annos
275  Sint opera, ut sensim non excurrentibus auris
276  Oclcusumque illis iter obstructique meatus
277  Reddantur; tunc aut prorsus sublata facultas
278  Illa erit, aut fiet longe minor inque minuta.
279  Haud secus ac silvam per densam, ubi plurima late
280  Virgulta et frutices dumique arbustaque surgunt,
281  Si fera vel torrens vel acuta falce Viator


4148. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


313  Id quoque item facili potes hoc comprendere pacto:
314  Nempe Animus ferit extemplo, quae in corpore nostro
315  Didita vis animae est, patefacta foramina pernix
316  Protinus illa subit membrorum, et commovet artus:
317  Nam recipit motum, qui parvo a mure vocatur,
318  Musculus; ejus enim similem gerit ipse figuram;
319  Ventre tumet quoniam medio, quem fascibus una


4149. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


328  Scilicet haec fieri, cum Mens jubet ipsa, videmus.
329  Ne tamen hinc credas, quod motus causa Voluntas
330  Nostra fit in nobis; quanquam illi membra movere
331  Cum libuit quaecumque, moverier illa videmus.
332  Novit an ipsa suus qui sit modus artubus auras
333  Qua cieat plaga, quo dirigat, atque reducat
334  An numerat nervos, an fibras texuit omnes
335  Corporis ipsa sui


4150. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


565  Nubila ferre jugis et caeli tangere templa,
566  Quis scit, an aequali videas tu tollier auctu,
567  Ac ego? communis nulla est mensura, queamus
568  Cui conferre; pari siquidem non illa videri
569  Mole utrique potest, illam cum cernimus ambo.
570  Quare hunc, si quis inest errorem haud possumus unquam
571  Detegere, aut ullis manifestum reddere verbis:


4151. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


587  Id quam difficile et quam magna non sine noxa
588  Corporis efficeret? contra cum caeditur ictu,
589  Aut cum forte manus propiore excutitur igne,
590  Nonne vides, intus Sensus vis illa molesti
591  Vivida quam subito Mentem ciet, atque dolore
592  Admonet esse malam sibi rem: subito excita magnam
593  Illa adhibet curam, tam diram vitet ut aegri
594  Corporis


4152. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

propiore excutitur igne,
590  Nonne vides, intus Sensus vis illa molesti
591  Vivida quam subito Mentem ciet, atque dolore
592  Admonet esse malam sibi rem: subito excita magnam
593  Illa adhibet curam, tam diram vitet ut aegri
594  Corporis aerumnam: fieri num posset id ipsum
595  Tam facili pacto tam promte, si sine Sensu
596  Mens sola ratione malum cognosceret intus?


4153. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


671  Abscissa a trunco cui decidat, atque trementes
672  Jam per humum digitos agitet moribunda; queretur
673  In digitis tamen atque manu sentire dolorem
674  Truncatus, parti velut ac foret integer illa
675  Credere, si nescis rationem, forte recuses;
676  Crede tamen, quoniam id ratio quoque vincere debet:
677  Per fibras etenim cerebri e regione fluentes,


4154. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

videbis
802  Atque iterum atque iterum vibrari: in quaque necesse est
803  Esse ex impulsu valido tum parte tremorem:
804  Dum tremor est, poteris liquidos haurire sonores
805  Auribus: illa pari quoniam facit intremat aër
806  Commotus fremitu: porro compesce manenti
807  Chordam exultantem digito; tum protinus omnis
808  Desinet audiri Sonitus, quia sistitur aër.


4155. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


892  Audit ubi Orantem Populus, prope tempore eodem
893  Vox reflexa venit, quo missa loquentis ab ore est,
894  Multiplici pariter ferit ictu fortius aures:
895  Non ita, si laxis instrata tapetibus illa
896  Marmora sint, quoniam voces non inde redibunt;
897  Obruit has etiam Populi stipata caterva
898  Vestibus, et quae per suspiria redditur aura.
899  Si circum effundi nequit, at


4156. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Graeci quam dicunt, exoriatur,
957  Arrectas cupide penetrans quae suaviter aures
958  Pertentat tacita motum dulcedine pectus.
959  Scilicet hac animi mira ratione trahuntur;
960  Illa rapit Mentes alte insinuata, suoque
961  Evehit extra se mortalia corda lepore.
962  Praestantes Animae, queis altius insidet intus
963  Haec Pulchri species haec Ordinis insita forma,


4157. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

tremulo circum queat aëra motu.
983  Exagitare, suas celerans hic proferet undas
984  Intactam ad digitis eburno pectine chordam;
985  Pareat illius tunc ictibus illa necesse est.
986  Tenuiter impulsa est primo, dum chorda secundos
987  Post redit ad cursus, novus aëris advenit ictus
988  Vim geminans motus, et, quo via, dirigit illuc;
989  Post


4158. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

aëris advenit ictus
988  Vim geminans motus, et, quo via, dirigit illuc;
989  Post aliusque aliusque supervenit et nova jungit
990  Verbera conveniens in tempore, quo parat itus
991  Illa suos; igitur magis usque impulsa cietur,
992  Ex fremitu donec Sonitum exaudire queamus.
993  Consimile est altis pendentia turribus aera,
994  Invenit quorum Campania nomen et usum,


4159. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

multis qui partibus aëra dicunt
1032  Constare, ut variae sint vires officiumque,
1033  Et varia illarum natura, nec una potestas;
1034  Proptereaque Sonos sit certos apta ciendi
1035  Illa tremore suo, diversos altera, tantum
1036  Quaeque suos, veluti diviso munere, reddat.
1037  Nec nova res auras naturae haud simplicis esse
1038  Aërias, siquidem foecundant omnia late


4160. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1098  Quod superest, Visus naturam percipiamus:
1099  Et quia, quae Visum feriat, res luce videntur;
1100  Si bene naturam, quam multo ostendimus ante,
1101  Lucis mente tenes, quid ab illa profluat, audi.
1102  Primo cum radii densatum in corpus aguntur,
1103  Protinus ut nequeant caecas transire recepti
1104  Et penetrare vias omnesque illabier intro,


4161. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1210  In loca res, radiis quae respondere videntur,
1211  Nostra licet fracti detergant lumina, rectis.
1212  Non tamen a Speculis, quae constant aequore laevi,
1213  Transferri res haec ratioque valebit ad illa,
1214  Extima queis facies convexa aut concava constat:
1215  Concava namque augent pariter removentque figuras;
1216  At longe tenui propiores augmine contra
1217  Reddere res


4162. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

rerum
1330  Ex sese facies, ut lux rubicunda pyropi est,
1331  Propterea, quoniam vix ullos ille Colores
1332  Reflectit, praeter viva quam luce rubentes.
1333  Quantum ultra Mens illa Viri foecunda repertis
1334  Processit? quid non praeclaris extudit ausis?
1335  Quid non divina meditando protulit arte?
1336  Atque equidem, si res foret haec non invia Musis,


4163. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1500  Nunquam aspexerunt qui lumina, Noctivagique
1501  Multa decussatis si prae se corpora virgis
1502  Obvia contingant, hinc illinc, dextera quae sint
1503  Laevaque, percipient; baculo licet illa sinistro
1504  Mutuo in offensu tangantur, laevaque dextro.
1505  Et quoniam in partes a puncto corporis omnes
1506  Quolibet innumeri lucis saliuntque fluuntque
1507  Reflexae


4164. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1649  Esse videtur, ubi caeli jam finibus haerent
1650  Extremi, quo se tollunt conduntve sub undas,
1651  In medii quam cum consurgunt culmina Mundi:
1652  Nam vel ab occasu veniens tunc illa vel ortu
1653  Clara minus lux est, densisque obtunditur auris;
1654  Pupula propterea fit latior; unde necesse est
1655  Amplior in nostris Oculis pingatur imago
1656  A radiis,


4165. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1726  Cum nos in puppi videamur stare quieta:
1727  Percipimus siquidem nos motum ab imagine mota,
1728  Quam radii pingunt coëuntes intus in ipsis
1729  Concussis Oculi fibris; ast illa movetur,
1730  Corporis atque Oculi properanter continuoque
1731  Si situs inter se mutetur: namque necesse est
1732  Tum varias Oculi radium percurrere


4166. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1751  Vertice conspectam, media cui fronte micabat,
1752  Unicus ut caelo fulget Sol, unicus orbis.
1753  Quod si forte Oculo manus uni subdita subter
1754  Pressit eum; quoniam parti tum nervus ab illa
1755  Fit brevior, perfert neque eodem tempore motum
1756  In cerebrum; rerum, fit, ut omnia bina tuamur,
1757  Bina coruscantis florentia lumina flammae
1758  Oraque bina Virûm


4167. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

constat.
1911  Contra, nescio quae, perfundunt Gaudia mentem,
1912  Sanum si valeat corpus, caeloque sereno
1913  Rideat alma dies: neque causam advertimus ejus
1914  Laetitiae: nihil illa aliud tamen esse videtur,
1915  Quam, quod sancitum est, animae cum corpore foedus,
1916  Corpore uti sano valeat, languente sit aegra.
1917  Est quaedam in nobis tamen et moerere Voluptas;


4168. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1949  Jamque carere malis: quin et meminisse diu jam
1950  Functorum Natos et dicta et facta Parentum
1951  Juverit, et pictos illorum cernere vultus.
1952  Nec nos contristant tantum mala nostra, neque illa,
1953  Quae bona sunt nobis, hilarant; verum utraque saepe
1954  Noc aliena solent hilares et reddere tristes.
1955  Si bona contingant alii, quae dira negavit
1956  Sors nobis, et


4169. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

apte,
59  Et juvat: hoc illud, quod nos inquirimus omnes.
60  Ardor hic in nobis ita funditus insitus haeret,
61  Ut desiderio non possit nostra Bonorum
62  Averti (quamvis ultro petat illa) Voluntas.
63  Expetit illa libens; ast, ut petat, usque necesse est.
64  Nonne vides suavi pariter pariterque potenti
65  Quam regat imperio Naturam providus Auctor?


4170. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

quod nos inquirimus omnes.
60  Ardor hic in nobis ita funditus insitus haeret,
61  Ut desiderio non possit nostra Bonorum
62  Averti (quamvis ultro petat illa) Voluntas.
63  Expetit illa libens; ast, ut petat, usque necesse est.
64  Nonne vides suavi pariter pariterque potenti
65  Quam regat imperio Naturam providus Auctor?
66  Scilicet


4171. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

necesse est,
184  Tempore perpetuo constet mansura, nec ullos
185  Formidet tristes, qui vertant omnia, casus.
186  Ergo felicem veli possint caetera vitam
187  Reddere Divitiae, tamen illa a parte videmus
188  Deficere, instabiles quoniam sunt, longa nec, illae
189  Queis maneant, nobis promittere tempora quimus;
190  Cum tueamur, uti modo res attollat in amplas


4172. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


286  E tenui filo; pallebat morte propinqua
287  Attonito similis. Nunc regnis fide, Potentem
288  Quae te jam faciant, et reddant proinde beatum.
289  Nunc et Amicitiam Regum pete; scilicet illa
290  Una saepe suos evertit lapsa ruina,
291  Saepe quoque incolumis (res est male tuta) Potestas.
292  Praeterea clarum quae tollit Gloria nomen
293  Non levis et fallax non


4173. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

placida nam pace quieti
304  Haud minus horrescunt mortem, ac plebecula vilis.
305  Hoc igitur subdit stimulos hos Gloria motus
306  Scilicet ardores hos excitat; illa laborum
307  Oblitos facit atque fui; dat prodiga vitae
308  Pectora, dum cupiunt potiori vivere vita:
309  Usque adeo ignari sectamur inania rerum!
310  Ac si jam


4174. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

nostri num Fama supersit,
312  Nostraque num vivant aeternis nomina fastis,
313  Nomina cum sonitu quoque praetereuntia vano.
314  Sed fac pertineat tandem; num Gloria summa
315  Illa erit in paucas nomen diffundere Gentes,
316  Claudere et angusto regionum limite Famam;
317  Cum nequeas tota late innotescere terra,
318  Quantulacumque fuat, sed semper pluribus ipse


4175. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


375  Semper erit, quod deficiat, semperque quod optes.
376  Vis ea nimirum, qua nos impellit agitque
377  In summum Natura Bonum, movet irrequietam
378  Assiduo mentem, nunc hac nunc jungier illa
379  Semper ut exoptet cum re, quam credit habere,
380  Quo sibi felicem tum possit fingere vitam:
381  Praesertim si quid magnum mirumque novumque
382  Objiciatur, in id rapimur


4176. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

votis.
407  Quare tam longe abducit nos devius error
408  Propterea; quoniam, cum simplex unaque summi
409  Sit natura Boni, disjunctum quaerimus illud
410  Nos tamen in rebus: namque illa Potentia summa est,
411  Quae nullius egens sibi sufficit, unaque Clara,
412  Et summe per se pariter Venerabilis una est,
413  Laetaque, gaudendi quae causas invenit in se:


4177. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


459  Sic quoque laetitiis, age, nostra attollere magnis
460  Mens, omnia cui summa Boni jam cognita Finis.
461  Inspice, quo tendas, et recto siste viaï
462  Tramite te, certumque in caelum luce sub illa
463  Perge iter, ut simmae tandem felicia pacis
464  Littora contingas. Auras, age, posce faventes.
465  Nunc tibi cum summi jam meta novissima Finis
466  Constet, ad hanc omnes cum


4178. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


796  Ad normam referant, vitanda petendaque quae sint;
797  Proptereaque malos poenae terrore minantis
798  A scelere avertant. Tantum at si poena coërcet,
799  Non Natura Homines; unde unde illa insita tandem,
800  Suppliciorum omni penitus terrore metuque
801  Sublato, mentes agitaret cura Nocentum,
802  Ut nequeant placidam et pacatam degere vitam?
803  Est quiddam in


4179. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

unquam est
858  Vir bonus et sapiens: quoniam, celare vel omnes
859  Si queat, injuste nihil ille et turpiter unquam
860  Audeat, ipse sui censor morumque suorum,
861  Ipse sibi lex, illa probans, quae justa, sequensque.
862  Longe aliter Lydus quam quondam, ut Fabula prisca est,
863  Ille Gyges; subito qui, magnis terra soluta
864  Imbribus, ut referunt, cum discessisset, in illum


4180. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


946  Inde tibi multae manârunt utilitates,
947  Queis vita certe expertes essemus in omni
948  Nil admirando: tamen hic quoque saepe cavendum,
949  Ne desiderium Ratio non temperet: illa
950  Nam sine saepe solet supera se tollier audax
951  Mens, et inaccessae scrutari aeterna Pronoeae
952  Consilia, omnipotens voluit quae Diva latere.


4181. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


990  Omnia, pronaque sunt, quaecumque cupidine magna
991  Correpti exoptant Mortales, nec sua coeci,
992  Quae sunt cumque, vident vitia omnia, praetexuntque,
993  Si videant; omnes illa de parte tuentur
994  Res, qua parte queant mentique animoque videri
995  Motibus indomitis agitato convenientes.
996  Nam veluti, si res viridis trans corpora vitri
997  Aspicias,


4182. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

judicet omni.
1008  Et quamvis omnis Rationem haud audiat ipsam
1009  Interdum motus; Menti tamen usque potestas
1010  Certa manet, nunquam cedendi denique victam.
1011  Si velit, illa quidem perstat, velut ardua ponto
1012  In medio circum latrantes sustinet undas
1013  Rupes, et pelagi furias immota repellit.
1014  Arte etiam faciet, nequeat vi saepe quod ipsa:


4183. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Titulorum et Nominis ergo.
1058  Ast ubi balantum possunt per pascua laeta
1059  Tantum exaudiri voces, atque Agricolarum
1060  Spectari duri, dum vertunt arva, labores;
1061  Exulat illa eadem procul, aut sopita quiescit.
1062  Ne tamen et semper fugiendo vincere speres;
1063  Scilicet in nostro latet hostis corpore, non est
1064  Quem fugere infestum, nisi tute tibi obvius obstes:


4184. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

annis, diversis moribus uti.
1148  At sibi conveniat pulchrae in Virtutis amore
1149  Semper; eam certus constanti mente sequatur
1150  Omnibus in rebus fortuna aetate locoque:
1151  Illa regat, vitaeque modum praescribat, et aequos
1152  Conformet mores, et amorem in pectora sancti
1153  Ordinis insinuet. Quin est Amor Ordinis ipsa,


4185. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1210  Noscere; verum illud semper vitare, quod obsit,
1211  Idque sequi, quod prosit, et id constanter amare.
1212  Scilicet haec vitae Virtus Ars certa regendae
1213  Claraque lux Animo est; illa quodcumque peractum
1214  Est duce, vix ullas fraudes vix ulla timendum
1215  Errorum, quibus haec offendat vita, perîcla.
1216  Ipsa caput merita cingit Regina corona,
1217  Ipsa


4186. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1294  Nititur in finem quemvis, fraudesque dolique,
1295  Fallere queis alios hominum gens improba gaudet.
1296  Virtutis medio contra Mens excidit ejus
1297  Deficiens; quasvis temere illa et praecipitanter
1298  Nimirum aggreditur cum res, neque cogitat ante,
1299  Quid sit opus facto; proinde et mutatur in horas
1300  Sive levem ob causam seu nullam, nec sibi constat;


4187. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

coeperis, illud,
1304  Quodcumque est, properans mature perfice factum.
1305  Porro, Justitiae quae jam sit origo, sit ejus
1306  Et quae natura et proprium quod munus, agendum.
1307  Illa Virûm jungens sese inter saecla coëgit
1308  In commune Bonum: siquidem dissolvitur omne,
1309  Si caret hac, foedus; sine quo quis posse putabit
1310  Vivere vulgivago Gentes de more ferarum?


4188. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1387  Qui scelus infelix faciendo suscipit in se,
1388  Cogitur alterius quam qui subjisse furorem:
1389  Et veluti multo est id honestius auxiliante
1390  Largiri benefacta manu, quam scilicet illa
1391  Accipere, idque magis peragendum, praeque ferendum;
1392  Est inferre malim sic turpius, et mage multo
1393  Vitandum, quam vi dira tolerare


4189. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

rerumque Potentem,
1411  Auctorique tuo totum quoque reddis amorem,
1412  Relligio est: hinc sunt arae delubra precesque
1413  Votaque, sunt multo quoque sacra halantia thure.
1414  Illa erit et Pietas, Patriae cum debita carae
1415  Solvimus officia; ut cum armis defendimus ipsam,
1416  Olli et praesidium virtute decusque paramus.
1417  Quandoquidem primas vitales hausimus auras


4190. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1415  Solvimus officia; ut cum armis defendimus ipsam,
1416  Olli et praesidium virtute decusque paramus.
1417  Quandoquidem primas vitales hausimus auras
1418  In patria tellure; solum reptantibus illa
1419  Praebuit infirmis, alimentaque suppeditavit,
1420  Ut facit, atque malo tutatur ab hoste ferisque.
1421  Indidit hunc animis patriae Telluris amorem
1422  Natura, ut quovis


4191. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

Parentum.
1446  Si licet, atque aliis si mos sua saepe Poëtis
1447  Jactare, hic de me nolim non dicere, tales,
1448  Blandiri seu mi voluit Natura benigna,
1449  Seu fors illa fuit, me scilicet esse Parentes
1450  Sortitum, ut primos remeando detur ad ortus
1451  Si, queiscumque velim nasci, non regius esse
1452  Ambirem sanguis, neque Croesi divitis haeres.


4192. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

ad ortus
1451  Si, queiscumque velim nasci, non regius esse
1452  Ambirem sanguis, neque Croesi divitis haeres.
1453  Hos ego non alios legerem. Quam magna duobus
1454  Tollendi fuit illa mei, quam grataque cura,
1455  Quam dulcis magnusque labor; mi in pectus amorem
1456  Justitiae, et sancti fundebant semina Honesti
1457  Exemplis, pariter haud mollibus usque monentes


4193. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

constet?
1631  Quare, cui tantum restet transire malorum
1632  In vita, Sapiens forti se pectore debet
1633  Munire, ut magnos victor dirosque repulset
1634  Incursus animo; vel si non illa repelli
1635  Vis queat, immites tum saltem fortiter ictus
1636  Perferat, atque animo nunquam succumbat inerti.
1637  Est tibi proin medius, Fortem quem dicimus, inter
1638  Audacem


4194. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1645  Pro Rege et Patria pro Relligione geruntur
1646  Bella Viris: nam virtutem pugnare necesse est
1647  Hanc pro Justitia: proin insidiasque dolosque,
1648  Nullo posse videt quos cum illa foedere jungi,
1649  Effugit, et forti tantum rem pectore contra
1650  Aggreditur; neque se letho temere objicit audax;
1651  Scilicet ad vitae subeunda pericula magnas


4195. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1708  (Hoc opus hic labor est) nimirum inopina manenti
1709  Concutiunt animo; magno Virtutis ab usu
1710  Quandoquidem solidae tum mentis habere necesse est
1711  Confirmatum habitum; ne protinus illa vacillet,
1712  Saepe repentina si vis adversa procella
1713  Ingruit, et subitis oppugnat concita plagis:
1714  Cum se non liceat, velut in praevisa, coacto
1715  Undique praesidio


4196. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]

praesensque repente novumque,
1836  Et quo perfacili subito ratione potiri
1837  Possimus, Mentem flagranti ita concutit aestu,
1838  Ut magnos cieat motus, turbetque cupitis,
1839  Illa dari votis finem vult, proptereaque,
1840  Quandoquidem praesente bono gaudere recepto
1841  Sese posse putat, suaque illo vota replere,
1842  Illi posthabitis haeret conjuncta futuris


4197. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1870  Sint ea quantumvis immania, non nisi parvam
1871  Pertenuemque sui possunt formare figuram,
1872  Ni magis accedas; ita Menti haud magna videri,
1873  Quae constant aeterna, solent, disjuncta quod illa
1874  Credimus: interdum sed si Mens illa revolvens
1875  Ad sese velut adducat; tum sola profecto
1876  Apparent aliis evanescentibus, ante
1877  Quae nos cumque velut magna et


4198. Stay, Benedikt. Philosophiae versibus traditae... [Paragraph | SubSect | Section]


1871  Pertenuemque sui possunt formare figuram,
1872  Ni magis accedas; ita Menti haud magna videri,
1873  Quae constant aeterna, solent, disjuncta quod illa
1874  Credimus: interdum sed si Mens illa revolvens
1875  Ad sese velut adducat; tum sola profecto
1876  Apparent aliis evanescentibus, ante
1877  Quae nos cumque velut magna et praeclara movebant.
1878  Mercator sapiens


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1747], Philosophiae versibus traditae libri sex, versio electronica (), 11229 versus, verborum 82047, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - didactica] [word count] [staybphilos].


More search results (batches of 100)
First 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.