Your search found 1234 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1069-1100:

annona, arma militum, pro securitate patriae iugiter iusto numero intertenendorum; res item tormentaria, praesidiaria etc. bellica; 3) necessitates religionis Romano-Catholicae, velut Regni religionis, cuius fundus eo ipso per Cameras Regias administrari debet; 4) salaria officialium in regnicolaribus vel aulicis dicasteriis constitutorum; 5) extraordinariae erogationes in rem commercii, viarum, agriculturae, industriae, etc, rem item sanitatis publicae

conditione agitur, plane in contrario sensu, idest pro onere servitio aut praestatione summi debeat. 3 Quare dum in diplomatibus dicitur: contulimus eidem terram T. sub libertate filiorum iobagionum castri, intelligi debet sub iisdem servitiis, ad quae reliqui iobagiones castri obligantur. 4 Potest hoc ex ipso diplomatum contextu facile elici, clarissime tamen id indicat recitandum infra § 24 Belae IV diploma, ubi postquam votis hospitum de Bohemia, ut eos ad

ambiguis iuris civilis vocabulis, et ex illa multis alioquin aequivocationibus obnoxia dominii in utile, plenum, et altum, seu eminens, divisione, sed e legibus et diplomatibus patriis et usu decidi debet. 12 Iam vero leges patriae sententiae huic evidenter adversantur quia cardinalem nobilium praerogativam in eo collocant ne in bonis suis citra viam iuris turbari possint, turbarentur autem si rex collata licet

sub solo militandi onere possidebat; nunc e contra natura terrae determinat modum possessorii et ideo, si obnoxium natura sua publicis oneribus civilem fundum nobilis possidebat, haec non obstante sua nobilitari conditione supportare debet. 20 Quod si tamen nobilis colonicalem alterius domini terrestris fundum excolendum assumat, tunc partim vetus, partim modernum principium observatur, illud quidem respectu domini terrestris, quia huic omnes fundo tali inhaerentes obventiones non

terrestris fundum excolendum assumat, tunc partim vetus, partim modernum principium observatur, illud quidem respectu domini terrestris, quia huic omnes fundo tali inhaerentes obventiones non obstante nobili sua conditione praestare debet, istud vero respectu onerum publicorum; ab his enim propter nobilem suam conditionem porro etiam immunis manet; quod qualiter conciliari possit, non satis video. 21 Haec de prima periodo.

impetratores eorumdem cum veris puris et naturaliter nobilibus exaequentur, in aliis diplomatibus clausula haec desideratur, minori atque illi libertate gavisi sint? 2 Ut id debite discutiatur, ante omnia definiri debet quinam pro veris puris et naturaliter nobilibus reputati fuerint; vidimus jam § 16-o quod inter iobbagyiones castri eadem naturalium iobbagyionum distinctio viguerit. 3 Provocatum § 52-o Belae IV de 1269. diploma

has luctam producit. 7 Verum justum hac in ipsa re statuere temperamentum ardui certe negotii momentum habet. 8 Cum enim insitum sit humano animo illud ut suam quisque extendere gestiat potestatem, divisis hac ratione summi imperii partibus debet in temperatis ejusmodi imperii formis naturaliter evenire ut, dum singulum corpus eam, quae sibi obvenit, summi imperii partem extendere adlaborat, continuo inter corpus legislativum, executivum et iudiciale lucta vigeat; saepe enim legislativum corpus eam erroneam

uti solet, ut in legislationem sensim irrepere possit. 10 Non raro id, quod ex assignatis sibi reditibus superat, in corrumpenda potestatis legislativae membra convertit; quandoque militari etiam, quae ipsi, ut officio suo rite defungi possit, necessario concredi debet, potentia legislativam uno ictu usurpare solet potestatem. 11 Ipsa iudicialis potestas arbitrarias quandoque usurpare sententias sicque in legislativam potestatem serpere consvevit. Verum huic per statuendos singulae

sententias sicque in legislativam potestatem serpere consvevit. Verum huic per statuendos singulae potestati disertos limites; per statuenda, ne quae eos transgredi possit, impedimenta; denique per justum inter eas aequilibrium prospici debet. 12 Nisi proinde justi singulae potestati limites diserte praescribantur; nisi validi, sed simplices praestruantur obices ne una potestas alterius exercitium valeat sibi arrogare; nisi denique periodicum aliquod tempus constituatur, quo constitutio

– in continua hac potestatum lucta aut potestas executiva etiam legislationem ad se adtrahere sicque arbitrarium efficere imperium, aut legislativa potestas executivam nimium constringere sicque rem ad anarchiam deducere, aut denique iudicialis legislativam etiam arripere debet potestatem. 13 Omnia haec diserte definire ad primitivum quidem, quo natio imperantem sibi constituit, pactum pertinuisset; sed cum in illa saeculorum, quo Europea regna condita sunt, barbarie necdum sufficiens ad id

universim omnia, quae reipublicae administrationem quoquo modo respiciunt, objecta referuntur; ne tamen populus attributa sibi per constitutionem legislativae potestatis parte sensim exuatur, de certis objectis peculiariter provideri debet. 2 Tale est primum: Quoad ius tributa imperandi. 3 a) Ius necessaria pro intrinsecae et extrinsecae securitatis conservatione tributa imperandi. 4 Id si soli principi concredatur, facile

etiam executiva potestate omnis respublica opus habet. 3 Ut autem haec officio suo rite defungi possit, major ipsi, quam qua non ditissimus tantum quisque, sed ne plures quidem in unum consentientes et legibus refractarii cives pollere possunt, potentia attribui debet. 4 Si haec conflato e pluribus corpori deferatur, actio ejus utique lentior plerumque esse solet ac reipublicae felicitas exposcit. 5 Et ideo omnes, quae systemata temperatae gubernii formae adoptarunt gentes, potestatem executivam uni

25 Alterum ejusdem officium est ut, qua parte leges ipsam potestatem executivam concernunt, haec easdem perinde debeat observare. 26 Utroque hoc officio Angli reges suos jam tunc, cum regiam capessit dignitatem, solenni, quod eotum nuncupare debet, sacramento obstringunt. § 6 Limites et organisatio iudicialis potestatis. 1 Iudicialem e contra potestatem non modo ab executiva, sed ab ipsa etiam legislativa ita divulserunt: 2 a) Ut

ipsos, si semper iidem sint, repraesentantes in suam partem traducere, aut ipsi legati nationis in aliqua reipublicae noxia principia conspirare queant, lex comitiorum cursum sex annis definivit, quibus transactis natio ad novum iterum repraesentantum delectum procedere debet. Per revocandum post mortem singuli regis in examen constitutionis statum. 17 e) Nec his adhuc praesidiis contenti Angli constituerunt ut post singuli regis mortem omnes constitutionis partes in examen revocentur,

Angli: In stricta observandarum formularum et litteralis legis sensus obligatione. 23 a) Primum certas singulae actioni formulas praescripserunt, quas si actor ad amussim non observet, totum ejus institutum evanescere debet, si vero tale, cui lex nullam adhuc actionis formulam praescripsit, factum se evolvat (quod in commercialibus praesertim objectis saepe usu venire solet), actor comitia interpellare debet ut novam facto ejusmodi actionis formulam praescribant. 24 Deinde cum

quas si actor ad amussim non observet, totum ejus institutum evanescere debet, si vero tale, cui lex nullam adhuc actionis formulam praescripsit, factum se evolvat (quod in commercialibus praesertim objectis saepe usu venire solet), actor comitia interpellare debet ut novam facto ejusmodi actionis formulam praescribant. 24 Deinde cum in factis etiam per legem jam decisis ejusmodi circumstantiae se evolvere soleant quae expressis in lege circumstantiis diserte quidem non conveniunt, aliquam tamen cum iis seu

diplomatibus sollicite conquisiverunt, primogeniturae ordinem praedicantes clausulae; quis enim prohibebit reges ne clausulas infundatis licet praetensionibus suis faventes propriis diplomatibus inserant? 46 Res ipsa eventuumque vices et factorum series indagari debet. 47 Haec autem aperte ostendunt in secundo, tertio et ultimo periodi hujus rege vel id in quaestionem vocatum fuisse, an masculo prae foemineo sexu ius competat successionis; ostendunt post 100 ab aditu per S.

Andrea quod terrae castrorum a quocunque violenter occupatae, restituentur." 22 (c) Vide in Vestigiis Diaetarum pag. 138. decreti hujus articulum 5-um et notam (d). § 27 Id tamen de iure tantum intelligi debet, de facto saepe inter arbitrarium imperium, oligarchiam et democratiam militarem fluctuavit. 1 Caeterum eandem, quae sub S. Stephano invecta est, constitutionis formam tota prima regum periodo de iure perdurasse satis apparet; nimirum quod potestas

agnoscebant potestatem, quorum tamen incolae propriorum fundorum proprietate in tantum gaudebant, quod eos libere vendere et emere potuerint. 8 Quae ex his ad regem aut reginam spectabant, regales vel reginales vocabantur. 9 De primis intelligi debet decreti hujus articulus 10-us, de posterioribus articulus 13. 10 (c) Vestigia Diaetarum pag. 288. et 289-a. 11 (d) Ibidem pag. 297. 331. et 333. 12

illi adversari videatur, operae pretium puto tantisper enucleare quo sensu gravis illa circa Mathiam querela accipi debeat? Mathias status a communione potestatis legislativae non exclusit. 3 Ut rex arbitrarie agat, debet seu omnem et legislativam et judicialem usurpare, seu executiva sua abuti potestate. 4 Mathias status e legislationis communione adeo non exclusit ut potius hanc in litteris suis identidem agnoverit (a) et id ipsum opere etiam contestatus sit.

petere nec propria authoritate imponere velit (c). 3 Cum Mathias regnum nonnisi cum fine Martii adiverit, diaeta vero haec in Junio adeoque post tres statim menses eodem anno celebrata sit, cautio haec non ad Mathiam, sed ad aliquem e suis decessoribus referri debet, adeoque Mathiam non fuisse primum exigendae (in vicem lucri camera) unius floreni authorem satis apparet. 4 An tamen Mathias promisso huic usque 1462. steterit, hactenus non constat. 5 Vero tamen similius

anno lex Albertina per articulum 33. iisdem plane verbis renovatur et in ejus effectum Stephanus Zapolyius electus fuit, quamvis ne hujus quidem electio in publicas tabulas relata sit; ab eo inde tempore palatinos a statibus constanter electos fuisse, tamdiu existimari debet donec quis contrarium ejus sufficienti testimonio docuerit. De iuristitio sub diaeta et salvo conductu. 6 Ut tempore comitiorum fora omnia sileant, sub Uladislao 1507. articulo 12-o primum sancitum

et illum quidem etiam extra limites regni educendi facultas regi conceditur, quoad banderialem autem et portalem negatur. 59 Certe ipsa rei natura sententiam hanc excludit; ut enim quis continuum militem alat, jam fixus debet esse intertenendi militis numerus; jam vero norma insurrectionis ferme semper variabat, jam enim a singula porta, jam a viginti, jam a 33, jam a 36, jam etiam a 100 portis unus miles praestabatur. 60 Et ideo nova semper fiebat portarum rectificatio.

sed senatus nomini designemus, nimirum quia illud pro veteri regni instituto non in supremo tantum regis foro, sed in intimo etiam ejus consilio (quod nunc status vocamus) eidem assistere debuisset. 21 Neque enim sensus provocati articuli 7:1498. eo accipi debet, quasi Uladislaus jam habuisset stabile aliquod politicum consilium ad quod sedecim illis nobilibus accessus lege illa procuratus fuisset; hujus enim nulla uspiam seu in legibus, seu in diplomatibus memoria occurrit. 22 Verum constituebant illud ipsi

refugit. 11 Cum enim res ipsa loquatur quod in ejusmodi casu non potentior populus minoris, sed hic illius instituta debeat adoptare, sententia haec utique potentiori arridere, minori vero populo tanto magis displicere debet, si illum e libera in absolutam imperii formam transire oporteat. 12 Consideratio enim haec apud Scotos non subversabatur cum uterque populus temperata jam antea gubernii forma gavisus fuerit, adeoque dum se hi in unam

vetus quorumpiam Hungarae genti infensorum hominum studium fuerit, omnibus his conatibus idonea his adhuc comitiis impedimenta objicere jus est nationi, quod tota, si fundamentale, vi cujus Domus Austriaca Hungariae regnum adivit, pactum bene novit, Europa agnoscere debet. Sed tertius. 8 Itaque nulla jam alia quam tertia illa, quam supra explicui, modalitas superest. 9 Nimirum 1-o ut Hungaria communes porro etiam cum reliquis provinciis res habeat, 2-o ut ad omnia

puto. 3 Iteravimus jam toties hoc postulatum, quandoque reges Austriaci eidem etiam detulerunt, sed nullo unquam cum effectu. 4> Quare? quia res ipsa non admittit. <5 Rex monarchiae rebus continuo intendere debet; id ut praestet, oratores exterarum aularum, dicasteria aulica eidem semper ad manum sint, est necessum. 6 Quibus sumptibus accomodae his omnibus habitationes Budae erigentur; sed adsint sumptus, quis exteros oratores ad id coget; frequentioribus, uti jam

habeant. 6 Cum enim adversis utrumque regnum legibus diversa gubernii forma gaudeat, naturale est ut singuli regni consiliarii interna etiam alterius regni negotia ad sua principia ament revocare, quod utique in utriusque regni negotiis perturbationem adferre debet. 7 Quare ne interna Regni Hungariae negotia ad consilium status amplius deferantur, sed ut princeps erga factas sibi eatenus per cancellariam Hungaricam propositiones illa decidat, constituendum puto. 8 Consilium

status amplius deferantur, sed ut princeps erga factas sibi eatenus per cancellariam Hungaricam propositiones illa decidat, constituendum puto. 8 Consilium status, ut nomini suo respondeat, nonnisi ea, quae totam in communi monarchiam respiciunt, pertractare debet; si ad alia se imittat, intermedium tantum et inutile inter cancellaria et principem dicasterium efficit. Quoad directionem rei militaris. 9 c) Ut tota rei militaris directio in uno puncto, consilio nempe bellico,

Per regulandum jus propositionis. 33 f) Ius exponendae legis Inferiori tantum Tabulae, utpote quae totum populum repraesentat, competere potest. 34 De necesariis tantum subsidiis propositio regi relinqui debet. Per examen provisionalium ordinationem. 35 g) Vel triennio illo, quo a comitiis cessabitur, possunt se evolvere objecta secus ad legislativam potestatem spectantia, quibus instantanee provideri salus rei

ad proxima comitia referantur et, si minus utiles compertae fuerint, abrogentur, si noxiae plane censebuntur, is, qui principi author fuit, ad reddendam in comitiis rationem stringatur. 39 Arbitrium enim provisionalium legum debet principi relinqui, secus regnum utilissimarum saepe rerum jacturam faciet. 40 Ne tamen ipsa haec facultas in detrimentum statuum vergere possit, diserte constituendum puto quod hoc titulo nec officium aut dicasterium aliquod creare, nec lege jam stabilita

palatinus praeerit, quoad omnia provincialia subjiciatur. 45 In iudicialibus vero illi, penes quem summa rerum civilium est, nullus prorsus influxus admittatur. 46 Iudiciorum moderatio supremo, cui ex ipsa nominis significatione iudex curiae praeesse debet, tribunali relinquatur. 47 Ita illud etiam assequemur, ne soli semper militares supremum regni magistratum gerere possint. § 13 Quomodo constitutio firmari potest quoad potestatem executivam. Per senatum

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report