Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: in Your search found 109468 occurrences
First 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 101074-103488:101074. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101075. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Statistica communiter dicitur notio praesentis constitutionis alicuius
regni.
101076. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sic situs teritorii, cuius qualitates ad constitutionem non pertinent, et
tamen partem statisticae efficiunt.
101077. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] circumstantiarum erit statistica; haec notitia debet
esse philosophica, non materialis, prout nempe res tantum se oculis meis sistit, sed debeo
causam, debeo rationem scire etiam, et tunc habebo philosophicam notitiam.
101078. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101079. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] statum scire possimus, debemus historiam
eorum inspicere.
101080. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] primis
agemus.
101081. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ministris, legatis populorum.
101082. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] volente, notio statisticae.
101083. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1.1 Omnia facta, omnes res in Hispania gestae efficiunt Historiam Hispaniarum;
de quibus ordine hic.
101084. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 2.1 Incolae antiquissimi Hispaniarum ignorantur; primi noti incolae sunt Foenicum descendentes; qui 800 ante Christum natum sedes fixerunt in Hispania; Hiasiaticae erat originis, nempe Asiae minoris, ubi imperia Tirus et Sidon erat iis temporibus; territorium eorum in Asia erat sterile et exiguum, hinc per industriam debuerunt succurrere, proin coeperunt artes, opificia excolere, mercaturamque tractare et navigare, et sic celeberrimi mercatores evaserunt, et cum tempore ditissimi; hinc etiam inventores navigationis maritimae dicuntur.
101085. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] succurrere, proin coeperunt
artes, opificia excolere, mercaturamque tractare et navigare, et sic celeberrimi mercatores
evaserunt, et cum tempore ditissimi; hinc etiam inventores navigationis maritimae dicuntur.
101086. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mercaturamque tractare et navigare, et sic celeberrimi mercatores
evaserunt, et cum tempore ditissimi; hinc etiam inventores navigationis maritimae dicuntur.
101087. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mercatores
evaserunt, et cum tempore ditissimi; hinc etiam inventores navigationis maritimae dicuntur.
101088. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt Africanae, ubi
celeberrimum imperium eorum fuit; hi erant Foeniceae originis, etiam nempe coloniae Foenicum.
101089. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per Elissam, uxorem Sicchei, fundata fuit civitas Carthaginensis; quam
poetae Didonem dicunt.
101090. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Carthaginensis; quam
poetae Didonem dicunt.
101091. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Didonem dicunt.
101092. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vi auri in Hispania tracti et detenti
sunt 300 ante Christum natum annis, post primum bellum Punicum cum Romanis gestum.
101093. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] eam incoluerunt et Hispaniam
fecerunt provinciam Romanam.
101094. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Anglicum per Saxones, Pannonicum per Hungaros,
Hispanicum.
101095. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 5.1 Primi invaserunt Vandali, Suevi et Alani Hispanias imperio occidentali
extincto; hi ex Germania receperunt se ad Hispanias.
101096. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanias imperio occidentali
extincto; hi ex Germania receperunt se ad Hispanias.
101097. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] receperunt se ad Hispanias.
101098. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanias.
101099. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam Syrnigos
adjiciunt, sed cum Alanis idem erant; Vandali et Alani cum initio saeculi 5‑i venerunt in
Hispanias 409‑o anno.
101100. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Europa in Africam migrarunt, in provincias orientalis imperii, circa 428. in regione
Carthaginis; hoc regnum eorum duravit usque finem fere saeculi 6‑i; evertit illud Belisarius,
Iustiniani imperii orientis strenuus bellidux.
101101. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regnum eorum duravit usque finem fere saeculi 6‑i; evertit illud Belisarius,
Iustiniani imperii orientis strenuus bellidux.
101102. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101103. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in
Hispania, et ipsi bella inter se gesserunt, ubi a Suevis devicti sunt Alani imperiumque
fundarunt Suevi in Hispania.
101104. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101105. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sibi partem Galliae, dein profligatis et devictis Suevis,
eorum provincias occuparunt in Hispania et suum
101106. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in
Hispania; sed Svintilla Flavius circa 637 eos penitus expulit ex Hispania.
101107. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sed Svintilla Flavius circa 637 eos penitus expulit ex Hispania.
101108. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] plurima bella in Africa,
in ipsa etiam Hispania habebant et provincias recuperarunt, et usque Svintillae tempora ibi
permanserunt; ab eo vero expressi sunt omnes.
101109. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] seu Mauros; hi incolae Africae erant, Mahomedanaeque religioni addicti
(Mahomed ex Arabia oriundus saeculo 6‑o religionem suam fundavit tardiusque totam Africam
Asiamque occuparunt eius asseclae); enatis ergo dissensionibus extrudere voluerunt Gothos ex
Africa, imo etiam in Hispania eos adorti sunt, et primo 711 anno ipsis successit Gothos
subjicere et extrudere ex Hispania.
101110. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] primo 711 anno ipsis successit Gothos
subjicere et extrudere ex Hispania.
101111. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] annorum omnes provincias Gothicas sibi retinuerunt.
101112. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ad Xeres la frontera; et sic per aliquot annos suberat Hispania caliphis Saracenorum;
Talid calipha imperium tenente apud Saracenos, ipsi caliphae diviserunt provincias Hispanicas in
plures praefecturas, ex quibus tardius totidem regna facta sunt, cum praefecti usurpatores
fierent in sibi subjectis provinciis, quos vi armorum sibi servarunt; tardius tamen per Gothos
haec regna omnia extincta sunt rursus.
101113. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] rursus.
101114. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Floruerunt autem haec
regna Saracenorum: Corduba, Saragossa, seu Caesaraugusta, Valentia, Hispalense, Tolletanum,
Granatense.
101115. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Tolletanum,
Granatense.
101116. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallitiaque montosa; hic sex 7‑ve annis latitantes consultantesque tandem devenerunt in eligendum ducem sibi Pelagium; hic ex veteri Gothorum regia stirpe oriundus Kindasvindae, regis Gothorum, nepos erat; instruxit copias, collegitque armatos; vires Saracenorum divisae erant jam in plures praefecturas et partes; pugnavit feliciter dominatumque suum extendit ulterius circa 718 et ulteriores annos; post Pelagium subsequi duces etiam strenue se gesserunt contra Saracenos, qui etiam ex Francia ejecti sunt per reges Francicos usque ad Eborum fluvium, unde dein
101117. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] strenue se gesserunt contra Saracenos, qui etiam ex Francia ejecti sunt per reges Francicos usque ad Eborum fluvium, unde dein principatus Catalauniae enatus est; ex ceteris vero ditionibus, quas Saracenis extorserunt Franci, enatum est Regnum Navarrae, cuius pars trans Piraeneos in Hispania, alia vero pars in Francia jacet; hinc et hodie et Hispaniae et Galiae rex scribit se Regem Navarrae; coaluerunt dein hae parvae provinciae Pelagii et sic semper firmiores et potentiores evaserunt Gothi in Hispania; sic Sanctius 1‑us dux Aragoniam eripiunt Saracenis.
101118. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Saracenos, qui
etiam ex Francia ejecti sunt per reges Francicos usque ad Eborum fluvium, unde dein principatus
Catalauniae enatus est; ex ceteris vero ditionibus, quas Saracenis extorserunt Franci, enatum
est Regnum Navarrae, cuius pars trans Piraeneos in Hispania, alia vero pars in Francia jacet;
hinc et hodie et Hispaniae et Galiae rex scribit se Regem Navarrae; coaluerunt dein hae parvae
provinciae Pelagii et sic semper firmiores et potentiores evaserunt Gothi in Hispania; sic
Sanctius 1‑us dux Aragoniam eripiunt Saracenis.
101119. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Franci, enatum
est Regnum Navarrae, cuius pars trans Piraeneos in Hispania, alia vero pars in Francia jacet;
hinc et hodie et Hispaniae et Galiae rex scribit se Regem Navarrae; coaluerunt dein hae parvae
provinciae Pelagii et sic semper firmiores et potentiores evaserunt Gothi in Hispania; sic
Sanctius 1‑us dux Aragoniam eripiunt Saracenis.
101120. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quam maxime ex eo quod praefecti abusi potestate sua
usurpaverint provincias sibi commissas.
101121. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] agnoscere dominium aulae Castilianae, solvendo
eidem tributum.
101122. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101123. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt duae monarchiae Castiliae et Arragoniae,
et ipsum imperium Saracenicum extinctum est, proin mansit sola exigua Navarra.
101124. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et ipsum imperium Saracenicum extinctum est, proin mansit sola exigua Navarra.
101125. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] conjuncta sunt regna ita, ut maritus uni praesit imperio, uxor
alteri regno.
101126. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 3 In Castilia regnavit Henricus 4, hic defecit in masculo sexu,
sed sororem Isabellam et filiam Iohannam Bertrandillam
101127. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 4, hic defecit in masculo sexu,
sed sororem Isabellam et filiam Iohannam Bertrandillam
101128. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] maxime cum Alphonso 5‑o rege
Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae).
101129. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vero illius Iohannam, ut in omni casu regnum Castiliae
conjungatur cum Portugallia.
101130. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] casu regnum Castiliae
conjungatur cum Portugallia.
101131. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] successoribus habet, nempe Isabellam; Castiliani interim excitati per Aragones
et fratrem Alphonsum Henrici 4‑ti coegerunt Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen
fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella
consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam
urgerent, in effectum deductum est.
101132. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Henricum renunciare regno suo, post mortem tamen
fratris iterum substitutus est; Ioannes vero 2‑us cum filio suo omnem lapidem movit ut Isabella
consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam
urgerent, in effectum deductum est.
101133. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] movit ut Isabella
consentiret in sponsalia cum Ferdinando filio Ioannis; hoc cum multi ex statibus devicti jam
urgerent, in effectum deductum est.
101134. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sucessio
Isabellae, exclusa Iohanna; et tunc etiam diversis limitibus circumscripserunt auctoritatem
Isabellae, quam quasi proprio ductu elegerunt; Ferdinandum vero maritum eius corregentem
declararunt.
101135. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] circumscripserunt auctoritatem
Isabellae, quam quasi proprio ductu elegerunt; Ferdinandum vero maritum eius corregentem
declararunt.
101136. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ferdinandum vero maritum eius corregentem
declararunt.
101137. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in occupatis civitatibus; Alfonsus tamen
destitutus auxilio regis Franciae Ludovici 11‑i, iteratis vicibus cladem accepit ab Ferdinando;
anno 1476 ad Taurum totaliter victus est et ejectus est 1479‑o anno ex Hispania, ubi etiam pacem
inire coactus est et renunciare juribus in regnum Castilianum una cum sponsa; et cum
haereditatem Alfonsus cum Iohanna non acquireret, etiam eam deseruit, et hinc Clarissa monialis
facta est Iohanna.
101138. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] abolito titulo Regis Arragoniae dixit se Regem Hispaniae; felix habebant regnum hi principes
Isabella et Ferdinandus.
101139. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum
suffultus viribus Africanis; tandem ad solam urbem Granatam restrictus, coactus est se dedere
1491‑o anno.
101140. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] incolis Granatensibus; sed 1493 anno renovatum prius decretum et coacti sunt omnes ad fidem catolicam amplectendam, et qui nollent, excederent provincias; quod decretum etiam cum maxima severitate executioni datum est; Iudaeorum ergo magna copia emigravit ex Hispania, et partim in Africam partim in Portugalliam se receperunt; idem etiam cum Saracenis contigit et quidem ad 17,000 familiarum, proin cum maximo totius regni dispendio, qua ingentem vastitatem reliquerunt hi homines, qui etiam seduli opifices magnique artifices erant in Hispania, proin et
101141. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sed 1493 anno renovatum prius decretum et coacti sunt omnes ad fidem catolicam amplectendam, et qui nollent, excederent provincias; quod decretum etiam cum maxima severitate executioni datum est; Iudaeorum ergo magna copia emigravit ex Hispania, et partim in Africam partim in Portugalliam se receperunt; idem etiam cum Saracenis contigit et quidem ad 17,000 familiarum, proin cum maximo totius regni dispendio, qua ingentem vastitatem reliquerunt hi homines, qui etiam seduli opifices magnique artifices erant in Hispania, proin et opulenti erant, ingentem
101142. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ex Hispania, et partim in Africam partim in Portugalliam se receperunt; idem
etiam cum Saracenis contigit et quidem ad 17,000 familiarum, proin cum maximo totius regni
dispendio, qua ingentem vastitatem reliquerunt hi homines, qui etiam seduli opifices magnique
artifices erant in Hispania, proin et opulenti erant, ingentem
101143. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] homines, qui etiam seduli opifices magnique
artifices erant in Hispania, proin et opulenti erant, ingentem
101144. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vexas evitandas, interne tamen plurimi manserunt Iudaei, vel Mahometani;
et hanc superstitionem diu continuarunt ad posteros suos, praesertim Iudaei.
101145. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnes possibiles causae,
cum fide catolica pugnantes, tardius vero plures causae delatae sunt huic tribunali.
101146. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Sub hoc Rege Christophorus Columbus detexit novem orbis partem, nempe
Americam, sumptibus Ferdinandi; Portugalli enim jam prius ausi oceanum ingredi varias
detectiones fecerunt.
101147. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sumptibus Ferdinandi; Portugalli enim jam prius ausi oceanum ingredi varias
detectiones fecerunt.
101148. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 3 Excessit 3‑a Aug.
anno 1492. post 70 dierum iter; jam repperit insulam Antillam, quam Szant Salvador denominavit,
anno sequenti redivit domum, ubi admiralis (seu archicallasi) Indiarum titulo honoratus est.
101149. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] redivit domum, ubi admiralis (seu archicallasi) Indiarum titulo honoratus est.
101150. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per bullas suas fecerunt potestatem regibus terras
illas detectas occupandi, sibique servandi, sub onere propagandae religionis; sic Portugalli
Brasiliam, Hispani Peruviam et alia regna occuparunt; idem Angli et Belgae fecerunt.
101151. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] servandi, sub onere propagandae religionis; sic Portugalli
Brasiliam, Hispani Peruviam et alia regna occuparunt; idem Angli et Belgae fecerunt.
101152. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] haec detectio Americae;
praecipue vero status Hispaniae mirum in modum mutatus et fortificatus est.
101153. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] agnatum, nempe Ludovicum Antegavensem qui erat frater
junior Caroli 5‑i regis Franciae, praeteritis omnibus vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno
Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam;
tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem
pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia.
101154. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Franciae, praeteritis omnibus vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno
Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam;
tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem
pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia.
101155. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vicinioribus agnatis, nempe Ludovico Magno
Rege Hungariae; hinc Ludovicus Carolo Dirachio dedit sumptus et copias contra hanc Iohannam;
tempore hoc recte schisma erat in ecclesia inter Clementem et Urbanum 6‑um ob habitationem
pontificis Clementis in Gallia Avignionae et Urbani in Italia.
101156. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] debuisset Johannes frater,
sed Alfonsus filio Ferdinando Notho voluit relinquere; cum tamen pontifex tamquam dominus
directus habitus sit semper Neapolitani regni, etiam pontifex consensum suum dedit pro
Ferdinando Notho; hinc mortuo patri suo naturali etiam eidem successit in Neapolitano regno.
101157. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Ferdinando filio
Fridericus se dedidit Gallis, a quo
101158. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suum Phylippum Pulcrum, archiducem Austriae, maritum Iohannae, filiae Ferdinandi;
hic Phillippus fuit genitor Caroli 5‑i et Ferdinandi imperatoris.
101159. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pacem inire, sed Ferdinandus astutus auxit tempore induciarum exercitum suum in Neapolitano regno et hinc non expectantes inducias adorti sunt Gallos eosque retruserunt; Phillipus quamquam se obsidem obtulerit Gallis, non tamen est acceptatus, sed sequenti anno cum exercitu venit in Hispanias; nihil tamen profecit Ludovicus, sed potius cedere debuit totum regnum Ferdinando; 1504 mortua est Isabella, et tunc Ferdinandus neptem Ludovici 12‑i Germanam Foxanam in uxorem sumpsit, conspicuamque summam pecuniae dedit adhuc Ludovico XII, et sic pax composita est;
101160. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quamquam se obsidem obtulerit Gallis, non tamen est
acceptatus, sed sequenti anno cum exercitu venit in Hispanias; nihil tamen profecit Ludovicus,
sed potius cedere debuit totum regnum Ferdinando; 1504 mortua est Isabella, et tunc Ferdinandus
neptem Ludovici 12‑i Germanam Foxanam in uxorem sumpsit, conspicuamque summam pecuniae dedit
adhuc Ludovico XII, et sic pax composita est; et ab eo tempore usque saec. praesens permansit
Neapolis penes Hispaniam.
101161. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ut renuntiet juri suo; haec Iohanna mentis vitio laborabat.
101162. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] status Castiliae nihil efficere
possit
101163. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quis succedere debeat; Philippus Pulcher missus a patre Maximiliano venit statim in Castiliam, ut uxoris suae jus retineat; etiam Ferdinandus comparuit, sed status Philippo concesserunt ibique rex electus est nomine uxoris suae Iohannae; Philippus post septem menses regiminis in Castilia in 28 anno mortus est; habuit jam duos filios, Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic
101164. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] succedere debeat; Philippus Pulcher missus a patre Maximiliano venit statim in Castiliam, ut uxoris suae jus retineat; etiam Ferdinandus comparuit, sed status Philippo concesserunt ibique rex electus est nomine uxoris suae Iohannae; Philippus post septem menses regiminis in Castilia in 28 anno mortus est; habuit jam duos filios, Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic agitata est ut
101165. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic agitata est ut
Ferdinando deferetur administratio agente maxime cardinali Ximene; administravitque usque mortem
suam Ferdinandus.
101166. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totam Ferdinando, cum ei
titulum Chatolici attribuisset; pontifex enim illis temporibus habebatur pro domino directo et
illimitato rerum spiritualium et temporalium.
101167. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Sub idem tempus occurrit occasio Ferdinando magnam partem Navarrae
acquirendi.
101168. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] possedit eo tempore ducatum
Mediolanensem; hic ducatus conterminus est ditionibus Venetis; Ludovicus hic voluit extendere
potestatem suam in Italiam, proin ex Venetis decerpere voluit quidpiam provincias; parabat ergo
bellum contra Venetos, sed necesse fuit fautores Venetorum in partem suam attrahere; hinc cum
Ferdinando Catolico, cum Iulio 2‑o Pontifice et Maximiliano Imperatore
101169. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ex Venetis decerpere voluit quidpiam provincias; parabat ergo
bellum contra Venetos, sed necesse fuit fautores Venetorum in partem suam attrahere; hinc cum
Ferdinando Catolico, cum Iulio 2‑o Pontifice et Maximiliano Imperatore
101170. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quidpiam provincias; parabat ergo
bellum contra Venetos, sed necesse fuit fautores Venetorum in partem suam attrahere; hinc cum
Ferdinando Catolico, cum Iulio 2‑o Pontifice et Maximiliano Imperatore
101171. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] agnatum et foederatum
Ludovici 12, Ioannem Alfredanum; Iulius ergo pontifex denominavit
101172. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sententiae
suae executorem Pherdinandum
101173. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ferdinando Chatolico Carolus archidux Austriae; hic erat filius Philippi Pulchri et
Ioannae, quae erat Ferdinandi filia et Isabellae.
101174. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ferdinandi, et jam
prius possedit 17 provincias Belgicas jure haereditatis Burgundicae; regnum Castiliae accepit
jure matris Iohannae, quae quidem adhuc vixit, sed mentis vitio laboravit; item et regna
Arragonica titulo matris suae; Carolus hic nomine Caroli 5 imperatoris notus est, in Hispania
erat 1‑us; hic usque 1556. annum regnavit.
101175. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] conatus sit.
101176. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] se curis aggravari, haereditatem Austriacam cessit Ferdinando fratri juniori suo, addito pacto mutuae successionis, et hinc enatae sunt duae lineae, Austriaco-Hispanica, et Austriaco-Germanica; primis annis Carolus statim molestias in Hispania habuit, seditio enim per absentiam eius in Germania exorta est per proceres, sub nomine Iunta Santa, seu Foedus Sanctum; comparuerunt ergo armati contra defensores Caroli; ratio saeditionis fuit Germanus, peregrinus princeps Carolus; dein Carolus antea fuit in possessione 17 Belgicarum provinciarum, natus fuerat ibi,
101177. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] molestias in Hispania habuit, seditio enim per
absentiam eius in Germania exorta est per proceres, sub nomine Iunta Santa, seu Foedus Sanctum;
comparuerunt ergo armati contra defensores Caroli; ratio saeditionis fuit Germanus, peregrinus
princeps Carolus; dein Carolus antea fuit in possessione 17 Belgicarum provinciarum, natus
fuerat ibi, sedemque in Belgis habuit, hinc etiam ad Hispaniam secuti sunt eum ministri et
servitores Belgici, quos etiam promovit, et fovit ubique.
101178. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] exorta est per proceres, sub nomine Iunta Santa, seu Foedus Sanctum;
comparuerunt ergo armati contra defensores Caroli; ratio saeditionis fuit Germanus, peregrinus
princeps Carolus; dein Carolus antea fuit in possessione 17 Belgicarum provinciarum, natus
fuerat ibi, sedemque in Belgis habuit, hinc etiam ad Hispaniam secuti sunt eum ministri et
servitores Belgici, quos etiam promovit, et fovit ubique.
101179. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Carolus antea fuit in possessione 17 Belgicarum provinciarum, natus
fuerat ibi, sedemque in Belgis habuit, hinc etiam ad Hispaniam secuti sunt eum ministri et
servitores Belgici, quos etiam promovit, et fovit ubique.
101180. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101181. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regnum Hispaniae; post
duos annos etiam Peruvianum regnum et Chili regnum occupaverunt, belliduce Ferdinandus Kortecz
101182. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fortunam tentaturus exivit
terras quaesitum novas, deprehendit Dlapskalenses pauperes tamen homines, hi eum
versus Mexicanum regnum perduxerunt; prohibuit Motezuma imperator Mexicanus extensionem
Europeis; sed retrusi sunt usque urbem Mexicanam, in lacu Mexicano sitam, urbem sat splendidam
palatiis imperatoris et templo idolo Viczli puczli dedicato.
101183. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] dedicato.
101184. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ad 600,000 marcarum auri deposuit; cum haec contingerent, commendans Cubae Delasquaesius invidens famae Cortezii eum qua commendans eius revocavit [eum]; cum non veniret, exercitum ei opposuit in insula Mexico, sed Cortesius vicit Delasquaesium; donec exterius pugnatum esset, in urbe contra 80 Hispanos, quos Cortezius in urbe reliquit, exarsit seditio, sed etiam ob iniquitatem Hispanorum, qui plus semper et plus auri et gemmarum extorquere voluerunt saeviveruntque; in somno et crapula opressos agressi sunt, multisque cesis, eos exspoliarunt; redux ergo
101185. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] haec contingerent, commendans Cubae Delasquaesius invidens famae Cortezii eum qua commendans eius revocavit [eum]; cum non veniret, exercitum ei opposuit in insula Mexico, sed Cortesius vicit Delasquaesium; donec exterius pugnatum esset, in urbe contra 80 Hispanos, quos Cortezius in urbe reliquit, exarsit seditio, sed etiam ob iniquitatem Hispanorum, qui plus semper et plus auri et gemmarum extorquere voluerunt saeviveruntque; in somno et crapula opressos agressi sunt, multisque cesis, eos exspoliarunt; redux ergo Cortezius deprehendit circiter aliquot
101186. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in insula Mexico, sed Cortesius vicit Delasquaesium; donec exterius pugnatum esset, in urbe contra 80 Hispanos, quos Cortezius in urbe reliquit, exarsit seditio, sed etiam ob iniquitatem Hispanorum, qui plus semper et plus auri et gemmarum extorquere voluerunt saeviveruntque; in somno et crapula opressos agressi sunt, multisque cesis, eos exspoliarunt; redux ergo Cortezius deprehendit circiter aliquot centenos homines in armis, quibus Motezuma liberatis praeerat, sed Hispani non territi copia eos fortiter aggressi sunt, eosque ubi ceciderunt, ipse
101187. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] exarsit seditio, sed etiam ob iniquitatem Hispanorum, qui plus semper et plus auri et gemmarum extorquere voluerunt saeviveruntque; in somno et crapula opressos agressi sunt, multisque cesis, eos exspoliarunt; redux ergo Cortezius deprehendit circiter aliquot centenos homines in armis, quibus Motezuma liberatis praeerat, sed Hispani non territi copia eos fortiter aggressi sunt, eosque ubi ceciderunt, ipse Montezuma occisus est; electus est dein Gattimozin imperator, sed et hic captus et in vincula conjectus est a Hispanis; Mexicani tamen non territi caede
101188. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] redux ergo Cortezius deprehendit circiter aliquot centenos homines in armis, quibus Motezuma liberatis praeerat, sed Hispani non territi copia eos fortiter aggressi sunt, eosque ubi ceciderunt, ipse Montezuma occisus est; electus est dein Gattimozin imperator, sed et hic captus et in vincula conjectus est a Hispanis; Mexicani tamen non territi caede tot millium rursus cinxerunt urbem demolitisque aggeribus eos aquis cinxerunt et fame perimere volebant Hispanos, sed illi cadaveribus caesorum Mexicanorum structis aggeribus reliquerunt civitatem; sed prius in
101189. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et in vincula conjectus est a Hispanis; Mexicani tamen non territi caede tot millium
rursus cinxerunt urbem demolitisque aggeribus eos aquis cinxerunt et fame perimere volebant
Hispanos, sed illi cadaveribus caesorum Mexicanorum structis aggeribus reliquerunt civitatem;
sed prius in lacu quoque cum Mexicanis pugnare debuerunt navibus, sed et ibi victi sunt
Mexicani; Gattimozin in tormentis carbonum una cum sacerdote uno Mexicano mortuus est cum fateri
nollent, aut non possent, locum quo thesauros suos et ecclesiae in lacum injecerunt.
101190. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] urbem demolitisque aggeribus eos aquis cinxerunt et fame perimere volebant
Hispanos, sed illi cadaveribus caesorum Mexicanorum structis aggeribus reliquerunt civitatem;
sed prius in lacu quoque cum Mexicanis pugnare debuerunt navibus, sed et ibi victi sunt
Mexicani; Gattimozin in tormentis carbonum una cum sacerdote uno Mexicano mortuus est cum fateri
nollent, aut non possent, locum quo thesauros suos et ecclesiae in lacum injecerunt.
101191. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] aggeribus reliquerunt civitatem;
sed prius in lacu quoque cum Mexicanis pugnare debuerunt navibus, sed et ibi victi sunt
Mexicani; Gattimozin in tormentis carbonum una cum sacerdote uno Mexicano mortuus est cum fateri
nollent, aut non possent, locum quo thesauros suos et ecclesiae in lacum injecerunt.
101192. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] scimus
etiam reges Galliae aliquot haeredes scriptos esse a Iohanna regina Neapolitana, Ferdinandus
tamen Catolicus exturbavit Gallos ex alia dimidia parte etiam; hanc ergo partem jure postliminii
voluit Franciscus rex Franciae.
101193. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] qui dein possedit hunc ducatum
101194. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] debet juramentum fidelitatis praestare.
101195. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ducatus esse
feuda Galliae.
101196. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ne suprimat omnes; hinc omni
modo egerunt Itali ut Gallos prohibeant ex Italia; belli his occasione ergo Galli ejecti sunt ex
Mediolanensi ducatu; duas clades, unam ad Vicociam, et aliam ad Ticinum seu Paviam decretorias
Galli acceperunt die 24. Feb. 1525. anno; ubi temere se in pugnam immisit, disperso toto
exercitu eius, ipse Franciscus cum plerisque proceribus suis captus est, Madrittumque deductus.
101197. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ubi temere se in pugnam immisit, disperso toto
exercitu eius, ipse Franciscus cum plerisque proceribus suis captus est, Madrittumque deductus.
101198. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] toto
exercitu eius, ipse Franciscus cum plerisque proceribus suis captus est, Madrittumque deductus.
101199. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] proposuit ei, quas acceptare diu
tergiversatus est, et hinc usque 14. Ian. 1526. in captivitate fuit; propter quod etiam in
gravissimos morbos incidit, ex quibus tamen reconvalescens coactus est omnes conditiones Caroli
subscribere; fuerant hae tabulae pacis: Franciscus juri in regnum Neapolitanum renunciet.
101200. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] reconvalescens coactus est omnes conditiones Caroli
subscribere; fuerant hae tabulae pacis: Franciscus juri in regnum Neapolitanum renunciet.
101201. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 6 2‑o) Ducatum Mediolanensem restituat duci Svorciae Francisco, et per hanc
renunciationem etiam res publica Geneva in libertatem restituta est.
101202. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Caroli.
101203. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 8‑o) Omnia haec puncta solenni jure jurando confirmet.
101204. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] imperator ambitiosus non nihil, adjecit etiam hoc ut quoties imperator jusserit eum
redire in captivitatem, toties redire cogatur; Franciscus ergo, ut eludat hunc articulum,
curavit in Gallia palatium rurale aedificari, eique nomen Madriti indidit, quo se recipere
posset citatus in captivitatem.
101205. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] rurale aedificari, eique nomen Madriti indidit, quo se recipere
posset citatus in captivitatem.
101206. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etsi non graves et ponderosae, fecerunt, ut
parlamentum publice reclamaret huic pacificationi omni.
101207. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] metum incussit Italis; hinc ipse
pontifex foedus inivit cum Francisco pluribusque Italiae respublicis
101208. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] imperator vero cum rege Angliae inivit foedus.
101209. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] juvit etiam Germanos, quod lues circa
Neapolim multos Gallorum ipsumque ducem Foxinum eripuerit; Carolus ergo adegit pontificem ad
pacem ea conditione ut recedat ipse a foedere, et etiam alios abigat ab hac unione; quod cum
contigisset, Franciscus ipse recedere debuit et in urbe Belgii Cammeraco nova pax confecta est;
in hac renovata sunt omnia puncta pacis Madritensis; aliqua puncta accesserunt, nempe de
redemptione duorum principum Gallicanorum in summa duorum millionum et 500,000 imperialium.
101210. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Neapolim multos Gallorum ipsumque ducem Foxinum eripuerit; Carolus ergo adegit pontificem ad
pacem ea conditione ut recedat ipse a foedere, et etiam alios abigat ab hac unione; quod cum
contigisset, Franciscus ipse recedere debuit et in urbe Belgii Cammeraco nova pax confecta est;
in hac renovata sunt omnia puncta pacis Madritensis; aliqua puncta accesserunt, nempe de
redemptione duorum principum Gallicanorum in summa duorum millionum et 500,000 imperialium.
101211. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] a foedere, et etiam alios abigat ab hac unione; quod cum
contigisset, Franciscus ipse recedere debuit et in urbe Belgii Cammeraco nova pax confecta est;
in hac renovata sunt omnia puncta pacis Madritensis; aliqua puncta accesserunt, nempe de
redemptione duorum principum Gallicanorum in summa duorum millionum et 500,000 imperialium.
101212. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in summa duorum millionum et 500,000 imperialium.
101213. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] liberos non haberet, succedat Carolus in hoc ducatum.
101214. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] de Dammes dicitur, seu
Tractatus personarum illustrium sexus foeminaei; munere etiam legatorum utebantur foeminae in
hac pace; ex una parte erat Margareta amita Caroli, ex alia persona mater Francisci Ludovica,
1529-i anno.
101215. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] dicitur, seu
Tractatus personarum illustrium sexus foeminaei; munere etiam legatorum utebantur foeminae in
hac pace; ex una parte erat Margareta amita Caroli, ex alia persona mater Francisci Ludovica,
1529-i anno.
101216. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101217. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totum regnum.
101218. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] marcarum argenti, et 3000 mar. auri infecti,
seu crudi; facti vero argenti 20,000, auri vero 2000, 1538. anno; fertur in his omnibus
provinciis ab anno 1520. usque '38. 12 milliones hominum caesos fuisse.
101219. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Iohannitae, Teutones etc; ejectis Christianis per Saracenos etiam hi ordines ejecti sunt; hi
ergo Hospitallarii ad insulam Rhodi se receperunt, sed et hinc ejecti per Turcas dispersi sunt
per Italiam, Germaniam; Carolus ergo ipsis ob merita sua donavit insulam Melitam, in mari
Mediterraneo sitam, a quo loco nomen habent et hodie; alii sunt titulares, alii ordinarii, hi
habent praedia seu commendaturas.
101220. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Germaniam; Carolus ergo ipsis ob merita sua donavit insulam Melitam, in mari
Mediterraneo sitam, a quo loco nomen habent et hodie; alii sunt titulares, alii ordinarii, hi
habent praedia seu commendaturas.
101221. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est ultima coronatio imperatorum per pontifices facta.
101222. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Consuetudo imperatores coronandi per pontificem originem ducit ab 800. anno,
quo Carolus Magnus a Silvestro pontifice coronatus et imperator electus est, extincto in Italia
et occidente imperio Longobardico; et hinc originem ducit vocula electus regnorum imperator quem
adhuc hodie in titulo imperatoris depraehendimus.
101223. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et imperator electus est, extincto in Italia
et occidente imperio Longobardico; et hinc originem ducit vocula electus regnorum imperator quem
adhuc hodie in titulo imperatoris depraehendimus.
101224. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vocula electus regnorum imperator quem
adhuc hodie in titulo imperatoris depraehendimus.
101225. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sua; ursit etiam pontifex Clemens ut sic Alexandro
Medicaeo eam ut feudum donet et Alexander ducat naturalem filiam Margaretham; annuit ergo
Carolus et Alexandrum, civem opulentum, fecit ducem Florentiae.
101226. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Clemens ut sic Alexandro
Medicaeo eam ut feudum donet et Alexander ducat naturalem filiam Margaretham; annuit ergo
Carolus et Alexandrum, civem opulentum, fecit ducem Florentiae.
101227. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101228. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ducem dejecit trono suo; Carolus ergo refugientem ad se Muleasem ipse in persona
reposuit dignitati suae fracto Barbarossa, et tunc Muleassem promisit nunquam se velle esse
hostem Christianorum, nunquam amicum Turcarum; praesidium tamen Colletanum sibi servavit, ut
pedem fixum in Africa haberet, Tunaetanos vero tributarios fecit.
101229. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] foedus cum Solimanno Turcarum imperatore, et
hinc enatum est foedus perpetuum Gallorum cum Turcis; et reipsa tunc maximas molestias causarunt
Turcae Carolo; nihilominus tamen fortuna favente et perspicatia sua usque '38. annum
grassavit Gallos in ipsa quoque Gallia direpitque
101230. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallos in ipsa quoque Gallia direpitque
101231. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallos in ipsa quoque Gallia direpitque
101232. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] urbes
Gallicas aliquas; anno '38. indutiae celebratae sunt; pontifex etiam egre ferens foedus
Christianissimi principis cum Turcis coepit agere de pace inter potentes hos imperantes; hinc
inducias primum in unum dein vero in 9‑em annos effecit inter eos; sic dein tamen in amicitiam
devenerunt iterum hi duo imperantes, quae tamen amititia non nisi 4 annis duravit; elapsis enim
4 annis exarsit iterum bellum ob ducatum Mediolanensem, quem Carolus promisit Francisco, non
tamen illi dedit.
101233. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in amicitiam
devenerunt iterum hi duo imperantes, quae tamen amititia non nisi 4 annis duravit; elapsis enim
4 annis exarsit iterum bellum ob ducatum Mediolanensem, quem Carolus promisit Francisco, non
tamen illi dedit.
101234. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] duravit; elapsis enim
4 annis exarsit iterum bellum ob ducatum Mediolanensem, quem Carolus promisit Francisco, non
tamen illi dedit.
101235. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suscepta fuit, in finem vergente
autumnno jam, ubi obstantibus nebulis pluviis, procellis, destructa classe, sua re infecta
redire coactus sit.
101236. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in finem vergente
autumnno jam, ubi obstantibus nebulis pluviis, procellis, destructa classe, sua re infecta
redire coactus sit.
101237. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Caroli occissos fuisse; Franciscus ergo cum Christiano 3‑o rege Daniae, cum Gustavo 1‑o rege Sveciae, et cum Sulimanno 2‑o imperatore Turcarum, Carolus cum Henrico 8‑o rege Angliae inivit foedus (qui ipsi infensus fuit nempe Francisco, quod cum ipso schisma non fecerit); Galli in Belgio et Italia multa ex sententia gesserunt fregeruntque saepe Caesareos, in specie ad Caerisolas, opido Piemontii; omni enim ex parte aggressi sunt Carolum, Turcae per admiralem Barbarossam, qui ad Gallias multa millia Turcarum intulit ad expellendum Carolum ex Gallia;
101238. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1‑o rege Sveciae, et cum Sulimanno 2‑o imperatore Turcarum, Carolus cum Henrico 8‑o rege Angliae inivit foedus (qui ipsi infensus fuit nempe Francisco, quod cum ipso schisma non fecerit); Galli in Belgio et Italia multa ex sententia gesserunt fregeruntque saepe Caesareos, in specie ad Caerisolas, opido Piemontii; omni enim ex parte aggressi sunt Carolum, Turcae per admiralem Barbarossam, qui ad Gallias multa millia Turcarum intulit ad expellendum Carolum ex Gallia; plurimos tamen excessus fecerunt Turcae in ipsa Gallia amicissimis, seu Gallis; Carolus
101239. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gesserunt fregeruntque saepe Caesareos, in specie ad Caerisolas, opido Piemontii; omni enim ex parte aggressi sunt Carolum, Turcae per admiralem Barbarossam, qui ad Gallias multa millia Turcarum intulit ad expellendum Carolum ex Gallia; plurimos tamen excessus fecerunt Turcae in ipsa Gallia amicissimis, seu Gallis; Carolus per Campaniam ad viscera Galliae properavit, et jam Parisiensibus horrorem maximum incussit, et etiam cinxisset urbem si Henricus coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus urbibus; in medio fortunarum tamen suarum
101240. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] expellendum Carolum ex Gallia; plurimos tamen excessus fecerunt Turcae in ipsa Gallia amicissimis, seu Gallis; Carolus per Campaniam ad viscera Galliae properavit, et jam Parisiensibus horrorem maximum incussit, et etiam cinxisset urbem si Henricus coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus urbibus; in medio fortunarum tamen suarum [fortunarum] decrevit pacem facere cum Gallis propter res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein
101241. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] plurimos tamen excessus fecerunt Turcae in ipsa Gallia amicissimis, seu Gallis; Carolus per Campaniam ad viscera Galliae properavit, et jam Parisiensibus horrorem maximum incussit, et etiam cinxisset urbem si Henricus coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus urbibus; in medio fortunarum tamen suarum [fortunarum] decrevit pacem facere cum Gallis propter res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus est scopum
101242. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] jam Parisiensibus horrorem maximum incussit, et etiam cinxisset urbem si Henricus coadjutor non emansisset diutius in expugnandis duabus urbibus; in medio fortunarum tamen suarum [fortunarum] decrevit pacem facere cum Gallis propter res Germaniae valde contricatas; exorta enim est in Germania rebellio ob Lutheri et Calvini schisma, quibus jam complures principes Germaniae adhaerebant; ipse dein imperator consecutus est scopum suum, nempe ducatum Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc 1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos.
101243. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Mediolanensem jam pro [suo] filio suo consequtus est, et hinc
1544. pax Crepiacensis coaluit inter eos.
101244. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] inter eos.
101245. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] inivit, trajectoque Rheno tres provincias, seu diaeceses (nempe Metis,
Tullum, et Verdunnum) Lotharingiae occupavit; hinc ergo distractus Carolus debuit contra Gallos
agere cum 100,000 hominum, irrito tamen conatu; nam Metensem urbem recuperare non potuit a
Gallis; irrupit dein in Artesiam provinciam Galliae, duasque urbes insignes occupavit, et solo
aequavit.
101246. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] occupavit; hinc ergo distractus Carolus debuit contra Gallos
agere cum 100,000 hominum, irrito tamen conatu; nam Metensem urbem recuperare non potuit a
Gallis; irrupit dein in Artesiam provinciam Galliae, duasque urbes insignes occupavit, et solo
aequavit.
101247. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallos
agere cum 100,000 hominum, irrito tamen conatu; nam Metensem urbem recuperare non potuit a
Gallis; irrupit dein in Artesiam provinciam Galliae, duasque urbes insignes occupavit, et solo
aequavit.
101248. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ante finem huius belli Carolus 1554. consiliavit matrimonium inter filium suum Phylippum et
reginam Angliae Mariam.
101249. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Post hoc matrimonium sequenti anno nausea quasi tantorum negotiorum et
bellorum affectus, ut se pietati devovere posset depositis omnibus curis suis abdicationeque
omnium regnorum solitudinem quaesivit; haereditatem Belgicam primo filio suo Philippo cessit,
qui etiam sedem in Belgis fixit, ut vicinior esset uxoris suae regno.
101250. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] solitudinem quaesivit; haereditatem Belgicam primo filio suo Philippo cessit,
qui etiam sedem in Belgis fixit, ut vicinior esset uxoris suae regno.
101251. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] esset uxoris suae regno.
101252. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tamen 1556. adhuc inducias fecit cum Francisco
101253. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic nomine 2-i gubernavit Hispaniam, quia honoris gratia Philippum Pulcrum A. A. D. D. Austriae in unum regem suorum numerarunt; Maria eius uxor anno '58. mortua est, quo etiam parens Carolus mortuus est; et quidem sine prolibus mortuus est; Phylippus ergo sedem suam transtulit in Hispaniam; vix tabulae pacis Vancellensis ratificatae fuissent, jam iterum Galli bellum renovarunt; Philippus cum 50,000 suorum statim obviam ivit Gallis, in Italia quoque habuit Octavium ducem Parmensem, sibi additum, quod ei ducatum Placentiae donaverit; alium Cosimum Medicaeum,
101254. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mortua est, quo etiam parens Carolus mortuus est; et quidem sine prolibus mortuus est; Phylippus ergo sedem suam transtulit in Hispaniam; vix tabulae pacis Vancellensis ratificatae fuissent, jam iterum Galli bellum renovarunt; Philippus cum 50,000 suorum statim obviam ivit Gallis, in Italia quoque habuit Octavium ducem Parmensem, sibi additum, quod ei ducatum Placentiae donaverit; alium Cosimum Medicaeum, qui ducatum Florentinum a Carolo habuit, et ei Senensem rempublicam donavit adhuc; item et Sabaudiae ducem; ipsa quoque uxor eius Maria, tunc adhuc vivens,
101255. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] facere debuerunt cum Philippo.
101256. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam Philippus tria bene munita loca, quae in Galliis expugnavit,
restituere debuit; occasione huius pacis stipulatus est Phylippus sibi Isabellam filiam Henrici
2‑i regis Galliarum, quae Carolo filio Filippi ex primo matrimonio jam desponsata fuit.
101257. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sibi Isabellam filiam Henrici
2‑i regis Galliarum, quae Carolo filio Filippi ex primo matrimonio jam desponsata fuit.
101258. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] In Belgio Hispanico exorta est his temporibus rebellio, quae originem modernae
reipublicae Holandicae dedit; Filippus enim, cum sedem suam in Hispaniam transtulisset,
gubernatoribus subjecit has provincias, et sub his enatae sunt lites et malcontentiones
Belgarum, quae dein in cruentum bellum errupit
101259. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgae enim mitissimo imperio assueti amplisque privilegiis gaudentes praesertim sub Carolo, qui apud eos educatus fuit; Philippus vero totus Hispanus, trux et melancolicus sprevit eos et tantum Hispanis addictus fuit; maximum vero quod nimis severe exercuerit autoritatem suam in protestantes Belgas; ob has ergo causas enatae sunt rebelliones ad quas componendas misit ducem Albanum cum mandato ne a voluntate et severitate regis vel latum unquam recedat; his tamen non tantum res non melioratae, sed magis adhuc destructae
101260. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ducem Albanum cum mandato ne a
voluntate et severitate regis vel latum unquam recedat; his tamen non tantum res
non melioratae, sed magis adhuc destructae sunt; gliscebat odium aliquot annis,
quibus plures provinciae se conjunxerunt, donec 1568. in apertum bellum erupit, quod per 80
annos duravit, una cum tempore aliquo induciarum.
101261. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] melioratae, sed magis adhuc destructae sunt; gliscebat odium aliquot annis,
quibus plures provinciae se conjunxerunt, donec 1568. in apertum bellum erupit, quod per 80
annos duravit, una cum tempore aliquo induciarum.
101262. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] jam regibus; hi ergo recuperandae prioris
religionis et libertatis causa rebellarunt contra Filippum, maxime Granatensis regni incolae; hi
enim homines ad formam quidem Christiani se distinxerunt vestitu diversisque moribus, quos
Philippus ipsis prohibuit; et sic bellum enatum est in quo multa millia hominum caesa sunt,
donec fractis viribus eorum dispersit eos per universam Hispaniam.
101263. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et sic bellum enatum est in quo multa millia hominum caesa sunt,
donec fractis viribus eorum dispersit eos per universam Hispaniam.
101264. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sacrae inquisitioni tradiderit,
ubi etiam peremptus est, et eodem anno etiam Isabella mortua est, non sine suspitione veneni.
101265. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] toti Italiae formidabiles effecti sunt; Pius ergo 5‑us pontifex vigebat omni modo ut unitis viribus agatur contra Turcas; Phylippus ergo cum Venetis et pontifice huic expeditioni praefecit fratrem suum naturalem Iohanem (Don Juan d'Austrie); sub initium optatos effectus habuit, in specie anno 1571. ad Lepanto, non procul Corintho 24.1 non... Corintho additum in MS-to , eximiam victoriam retulerunt de Turcis, ubi capto duce Turcarum eoque contra jura gentium decapitato totam classem eorum destruxerunt et exercitum sparserunt; cum
101266. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] agatur contra Turcas; Phylippus ergo cum Venetis et pontifice huic
expeditioni praefecit fratrem suum naturalem Iohanem (Don Juan d'Austrie); sub initium optatos
effectus habuit, in specie anno 1571. ad Lepanto, non procul Corintho 24.1 non...
Corintho additum in MS-to , eximiam victoriam retulerunt de Turcis, ubi capto duce
Turcarum eoque contra jura gentium decapitato totam classem eorum destruxerunt et exercitum
sparserunt; cum tamen hic
101267. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101268. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] jure foemineo petierunt regnum, inter hos
fuit etiam Philippus II, qui jure matris Isabellae, quae Emmanualis
101269. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ludovicus cum sua matre matrimonium conscientiae inivisse; maxima tamen pars
Portugallorum eum pro legitimo habuerunt regemque voluerat, et hinc bellum enatum est; suffultus
quidem est a Gallis, sed non ita ut resistere potuisset Phillipo, et hinc expulsus est ex
Portugallia, et in Gallia defecit.
101270. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suffultus
quidem est a Gallis, sed non ita ut resistere potuisset Phillipo, et hinc expulsus est ex
Portugallia, et in Gallia defecit.
101271. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuit, ab hac vero
ad Elisabetham protestantibus accommodatam; pontifices voluissent ergo Elisabetham tamquam
haereticam et inobedientem regno privare et excommunicare; Sixtus ergo Quintus Romanus pontifex
executorem suae sententiae fecit Phylippum, qui etiam odio personali ferebatur in eam, tamquam
talem quae eius matrimonium oblatum excussit et respuit
101272. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] oblatum excussit et respuit
101273. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 20,000 classiariorum et
8,000 navarcorum, et omni die in sustentationem huius classis 30,000 aureorum erogavit.
101274. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 30,000 aureorum erogavit.
101275. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Conflixerunt in oceano Germanico, quia etiam Belgae conjunxerunt naves suas
classi Anglicae; in hoc conflictu victoria stetit penes Anglos, partim fortitudine Anglorum,
partim procellis et fluctibus destructa classe.
101276. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic Philippus accepto nuncio hoc tristissimo fertur dixisse se non
contra fluctus et procellas bellum gessisse.
101277. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum gessisse.
101278. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] idem tempus Philippus se miscuit controversiis quae in Gallia propter
successionem enatae sunt; linea etiam regnans Aurelianensis extincta est in Henrico 3‑o per
Clementem Jacobum monachum ex insidiis occiso; respexit ergo regimen stirpem agnaticam, nempe
Domum Bourbonicam, quae in regno Navarreo ad haec tempora praefuit; fuit in Navarra ergo
Henricus etiam 3‑us dictus; huius parens fuit Antonius rex Navarrae 27.1 huius...
Navarrae in margine MS qui dein nomine Henrici 4‑i in Gallia successit.
101279. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quae in Gallia propter
successionem enatae sunt; linea etiam regnans Aurelianensis extincta est in Henrico 3‑o per
Clementem Jacobum monachum ex insidiis occiso; respexit ergo regimen stirpem agnaticam, nempe
Domum Bourbonicam, quae in regno Navarreo ad haec tempora praefuit; fuit in Navarra ergo
Henricus etiam 3‑us dictus; huius parens fuit Antonius rex Navarrae 27.1 huius...
Navarrae in margine MS qui dein nomine Henrici 4‑i in Gallia successit.
101280. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] monachum ex insidiis occiso; respexit ergo regimen stirpem agnaticam, nempe
Domum Bourbonicam, quae in regno Navarreo ad haec tempora praefuit; fuit in Navarra ergo
Henricus etiam 3‑us dictus; huius parens fuit Antonius rex Navarrae 27.1 huius...
Navarrae in margine MS qui dein nomine Henrici 4‑i in Gallia successit.
101281. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] stirpem agnaticam, nempe
Domum Bourbonicam, quae in regno Navarreo ad haec tempora praefuit; fuit in Navarra ergo
Henricus etiam 3‑us dictus; huius parens fuit Antonius rex Navarrae 27.1 huius...
Navarrae in margine MS qui dein nomine Henrici 4‑i in Gallia successit.
101282. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] receptus et coronatus est;
firmatus semel domi Henricus ad ulciscendam injuriam dein Phylippo bellum intulit quod, etsi non
omni vi et fortitudine geri potuisset, ob debilitatam tantis bellis Galliam, tamen res non
contemnendas fecit, praesertim in Belgio Hispanico.
101283. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ducem de Lerma, cum omnibus creaturis suis removit a sua statione; aliud eius
negotium fuit bellum Belgicum, quod cum omni vi industriaque incoatum fuit; verum ob domesticas
vicissitudines aliaque bella nihil cum eis efficere potuit.
101284. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuit bellum Belgicum, quod cum omni vi industriaque incoatum fuit; verum ob domesticas
vicissitudines aliaque bella nihil cum eis efficere potuit.
101285. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101286. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] destitutus tantum filiam habuit, recidit ergo successio ad lineam agnaticam, nempe ad Carolum Néverniensem; haec familia habitavit a longo tempore in Gallia, proin fuit stricte subditus et vasallus Gallicanus; convertit ergo hic Carolus se ad regem suum Ludovicum 3‑um ut eum in successione suffulciat; jam aemulum habuit Phylippum 4‑um, qui ab imperatore sperabat hoc feudum vel ad minimum maximam eius partem; alteram vero familiae Sabaudicae cessisset, quae etiam praetensiones formavit; deventum est ergo ad bellum; nam Ludovicus 13 eo perduxit apud
101287. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quibus sperans incubuit supprimere et debilitare domum
Austriacam, quod plerumque suasu cardinalis Richelieu factum est, qui ad
potentiam maximam evehere conatus est aulam regis sui, quod supressione Hugenotarum domi et
immixtione et ingestione in omnia negotia exterorum regnorum efficere conatus est.
101288. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suasu cardinalis Richelieu factum est, qui ad
potentiam maximam evehere conatus est aulam regis sui, quod supressione Hugenotarum domi et
immixtione et ingestione in omnia negotia exterorum regnorum efficere conatus est.
101289. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hugenotarum domi et
immixtione et ingestione in omnia negotia exterorum regnorum efficere conatus est.
101290. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pax confecta est, et Ferdinandus
imperator debuit Carolo Néverniensi conferre feudum.
101291. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Amadaeo duci Sabaudiae partem portionis Mantuanae, nempe Montem Ferrati cessit Ludovicus 13, ut eum sibi devinceret liberumque transitum haberet per eius comitatum in Italiam; Hispani ergo hoc bello non multum laudabilis fecerunt, sicque regni Hispaniae auctoritas vilescere coepit in Italiam; anno 1633. decessit in Belgio Isabella filia Phylippi 2‑i, improlis quidem, et hinc iterum reciderunt ceterae provinciae ad Hispanos, sub quorum potestate permanserunt usque initium huius saeculi; ceterae vero 7 provinciae nunc nomine Belgii foederati venerunt.
101292. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] portionis Mantuanae, nempe Montem Ferrati cessit Ludovicus 13, ut eum sibi
devinceret liberumque transitum haberet per eius comitatum in Italiam; Hispani ergo hoc bello
non multum laudabilis fecerunt, sicque regni Hispaniae auctoritas vilescere coepit in Italiam;
anno 1633. decessit in Belgio Isabella filia Phylippi 2‑i, improlis quidem, et hinc iterum
reciderunt ceterae provinciae ad Hispanos, sub quorum potestate permanserunt usque initium huius
saeculi; ceterae vero 7 provinciae nunc nomine Belgii foederati venerunt.
101293. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 2‑i, improlis quidem, et hinc iterum
reciderunt ceterae provinciae ad Hispanos, sub quorum potestate permanserunt usque initium huius
saeculi; ceterae vero 7 provinciae nunc nomine Belgii foederati venerunt.
101294. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] post hunc vero annum apertum bellum erupuit; praetextus fuit Philippus Cristophorus Elector Trevirienses, hic enim fuit inter perduelles et rebelles favitque protestantibus, hinc Hispani eius electoratum invaserunt expugnataque urbe Treviriensi ipsum quoque electorem ceperunt; in huius ergo restitutionem in integrum movit bellum Ludovicus 13‑us; hoc bellum usque 1648. annum protractum est, seu usque pacem Vestphallicam, qua bellum 30 annorum Germaniae terminatum est; hac pace bellum Gallorum cum Germanis terminatum est, sed cum Hispanis adhuc 25 annis
101295. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum erupuit; praetextus fuit Philippus Cristophorus Elector Trevirienses, hic enim fuit inter perduelles et rebelles favitque protestantibus, hinc Hispani eius electoratum invaserunt expugnataque urbe Treviriensi ipsum quoque electorem ceperunt; in huius ergo restitutionem in integrum movit bellum Ludovicus 13‑us; hoc bellum usque 1648. annum protractum est, seu usque pacem Vestphallicam, qua bellum 30 annorum Germaniae terminatum est; hac pace bellum Gallorum cum Germanis terminatum est, sed cum Hispanis adhuc 25 annis bellarunt Galli.
101296. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Germaniae terminatum est; hac pace
bellum Gallorum cum Germanis terminatum est, sed cum Hispanis adhuc 25 annis bellarunt Galli.
101297. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum
60 annis subjecti fuissent Hispanis; tantis ergo malis vexatus nullibi quidpiam memorabile
efficere potuit, sed tantum vires attritae sunt et auctoritas Hispaniae eviluit.
101298. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuissent Hispanis; tantis ergo malis vexatus nullibi quidpiam memorabile
efficere potuit, sed tantum vires attritae sunt et auctoritas Hispaniae eviluit.
101299. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quod ipsi Hispani, tantis bellis vexati, onera plurima imposuerint ipsis, exhauriverintque
regnum; hinc 1640. rebellare coeperunt sub ductu Iohannis ducis de Draganea, qui originem a
regibus prioribus ducebat; occisis ergo Hispanis una cum prorege occupatisque urbibus et
portubus se in libertatem restituerunt; usque 1668. bellatum est cum Hispanis; quo tempore se
diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati sunt.
101300. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] prioribus ducebat; occisis ergo Hispanis una cum prorege occupatisque urbibus et
portubus se in libertatem restituerunt; usque 1668. bellatum est cum Hispanis; quo tempore se
diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati sunt.
101301. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] restituerunt; usque 1668. bellatum est cum Hispanis; quo tempore se
diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati sunt.
101302. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] se
diviserunt et a Hispanica aula independentes declarati sunt.
101303. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] haec; impedita tamen est
haec rebellio et oppressa in semine; omnia haec mala Philippus videns causam eorum omnem in
ministerium suum retrusit; hinc remoto etiam primario ministro Gasparo de Gusmalium ei suffecit
nempe Ludovicum Harem, sed nec hac re multum effecit; nam anno 1647. in regno Neapolitano
emersit
101304. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] remoto etiam primario ministro Gasparo de Gusmalium ei suffecit
nempe Ludovicum Harem, sed nec hac re multum effecit; nam anno 1647. in regno Neapolitano
emersit
101305. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] effecit; nam anno 1647. in regno Neapolitano
emersit
101306. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] emersit
101307. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] inducendas, deventum est; fiebat id quoque in Neapolitano regno, ita, ut etiam fructibus in foro venalibus accisa imponeretur; hoc graviter ferebant Neapolitani fructibus assueti; cum ergo hae accisae vi exigerentur, enatae sunt lites et tumultus in foro, et ex hac contempta parva scintilla ingens exarsit incendium; populus habuit ducem suum Thomam Agnellum, piscatorem, astutum hominem, qui artibus suis clam ultra 100,000 hominum sibi devicit armavitque omnes; prorex ergo Dux de Arthos efficaces fecit dispositiones; dux eorum
101308. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] se ita curis et molestiis distrahi valedixit bello Belgico ut totas vires contra Portugallos vertere possit, quos damnandi maximam spem habuit; Belgas vero nimis a se remotos et potentes jam vix ac ne vix quidem subjungere se posse videret; sub idem tempus pax Vestphalica coaluit in Germania, et eodem negotio ergo in Vestphallia Phylippus renunciavit juri suo in 7 provincias foederatas eosque pro hominibus liberis declaravit; et sic contra Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic
101309. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] valedixit bello Belgico ut totas vires contra Portugallos vertere possit, quos damnandi maximam spem habuit; Belgas vero nimis a se remotos et potentes jam vix ac ne vix quidem subjungere se posse videret; sub idem tempus pax Vestphalica coaluit in Germania, et eodem negotio ergo in Vestphallia Phylippus renunciavit juri suo in 7 provincias foederatas eosque pro hominibus liberis declaravit; et sic contra Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic enim foedus commercii causa inivit
101310. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Portugallos vertere possit, quos damnandi maximam spem habuit; Belgas vero nimis a se remotos et potentes jam vix ac ne vix quidem subjungere se posse videret; sub idem tempus pax Vestphalica coaluit in Germania, et eodem negotio ergo in Vestphallia Phylippus renunciavit juri suo in 7 provincias foederatas eosque pro hominibus liberis declaravit; et sic contra Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic enim foedus commercii causa inivit cum Portugallis, vi cuius Portugallos defendere
101311. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quidem subjungere se posse videret; sub idem tempus pax Vestphalica coaluit in Germania, et eodem negotio ergo in Vestphallia Phylippus renunciavit juri suo in 7 provincias foederatas eosque pro hominibus liberis declaravit; et sic contra Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic enim foedus commercii causa inivit cum Portugallis, vi cuius Portugallos defendere debuit contra Phylippum; decrevit ergo pacem inire cum Gallis, quae etiam 1659. in montibus Pyreneis per cardinalem
101312. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Portugallos se tota vi convertit, sed mox in eo impeditus est per Olivierum Cronvel, usurpatorem coronae Anglicae; hic enim foedus commercii causa inivit cum Portugallis, vi cuius Portugallos defendere debuit contra Phylippum; decrevit ergo pacem inire cum Gallis, quae etiam 1659. in montibus Pyreneis per cardinalem Mazarini, ministrum Ludovici Galliae regis, et Ludovicum Haruz, coaluit; per hoc foedus Catalauniam Phylippus recepit a Gallis, sed totum comitatum Ruscimonensem, quem hoc bello Hispani occupaverant, restituere
101313. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ludovici Galliae regis, et Ludovicum Haruz, coaluit; per hoc foedus Catalauniam Phylippus recepit a Gallis, sed totum comitatum Ruscimonensem, quem hoc bello Hispani occupaverant, restituere Gallis debuit; hic comitatus clavis fuit Hispanis in Galliam, et hoc comitatu amisso per montes Pyraeneos divisi sunt a Gallis Hispani; ipsis etiam Anglis obtulerunt Hispani pulcherrimam Americae insulam Iamaicam, pacis ineundae causa, et hinc etiam cum Anglis pax coaluit, adjecto adhuc Anglis pulcherrimo portu Belgii Hispanici
101314. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] portu Belgii Hispanici Dünkirchum (Dunquerca).
101315. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hoc promissum in tabulis pacis solemniter insertum esset.
101316. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nempe sub Maria Anna Filippi 4‑i vidua; ut tamen melius negotia irent
tutrici ex certo numero procerum consilium status adjunxerunt ad graviora negotia pertractanda;
huic consilio interfuit etiam Ioannes Austriacus junior filius Phylippi 4‑i; hic multas
vicissitudines fecit in hoc consilio, ita ut exturbari debuerit per reginam eique suffectus est
P. Neidhart confessarius reginae, per quod multorum animos abalienavit a se regina, donec non
101317. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sed segniter, praesertim cum
1667. per Ludovicum 14. regem Galliae bello petiti fuissent; causa fuit dos,
quam Ludovicus 14. pro uxore sua petiit post mortem Philippi 4‑i, quamquam se obligaverit nihil
unquam velle se petere dotis loco, et quidem in specie petiit Provincias Belgicas.
101318. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Scivit Ludovicus se et cum Anglis et cum Belgis debere habere rixas propter petitionem suam; hinc Belgas et Anglos bello implicare commisit, quod reipsa effecit; ardente ergo hos inter bello praetensiones suas formavit apud Hispanos, et cum id non obtineret, irrupit in Belgium armata manu, sibique subjecit plurimas civitates cum toto ducatu Burgundico; videntes haec belligerentes Belgae foederati et Angli seque delusos observantes pacem inter se fecerunt et foedus iniverunt contra Ludovicum 14‑um, sibique Svecos adjunxerunt, et sic cum
101319. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] adjunxerunt, et sic cum societate Hispanorum pacem extorserunt Ludovico; et sic 1668. Aquisgrani pax coaluit; ut nempe Burgundiae comitatum restituat Hispanis Ludovicus; arces tamen munitas demoliri curavit prius Ludovicus ut sic alia occasione data eo facilius occupare possit; in Flandria vero aliqua loca sibi servavit; enervata sic Hispanorum potentia auctaque Portugallorum potestate per amicitiam Anglorum, pacem confecerunt cum Portugallis eodem anno, et sic Portugalia independens declarata fuit, et in statum priorem restituti sunt, Aquisgrani; unicum
101320. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sic alia occasione data eo facilius occupare possit; in Flandria vero aliqua loca
sibi servavit; enervata sic Hispanorum potentia auctaque Portugallorum potestate per amicitiam
Anglorum, pacem confecerunt cum Portugallis eodem anno, et sic Portugalia independens declarata
fuit, et in statum priorem restituti sunt, Aquisgrani; unicum locum in Africa, nempe Septam
(Ceutam) pro memoria dominii sui in Portugalliam sibi servarunt.
101321. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vero aliqua loca
sibi servavit; enervata sic Hispanorum potentia auctaque Portugallorum potestate per amicitiam
Anglorum, pacem confecerunt cum Portugallis eodem anno, et sic Portugalia independens declarata
fuit, et in statum priorem restituti sunt, Aquisgrani; unicum locum in Africa, nempe Septam
(Ceutam) pro memoria dominii sui in Portugalliam sibi servarunt.
101322. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] potentia auctaque Portugallorum potestate per amicitiam
Anglorum, pacem confecerunt cum Portugallis eodem anno, et sic Portugalia independens declarata
fuit, et in statum priorem restituti sunt, Aquisgrani; unicum locum in Africa, nempe Septam
(Ceutam) pro memoria dominii sui in Portugalliam sibi servarunt.
101323. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hoc factum eorum, avulsit, profusis millionibus pellexit ad suas
partes Anglos, ipsos etiam Svecos avulsit a foedere Hollandico, et sic non expectatus comparuit
cum exercitu suo, captis tribus provinciis ipsam Hollandiam invasit, et Amsterodamo minatus est
jam ruinam; Hollandi tamen in hoc periculo praeruptis aggeribus et apertis cataractis maritimas
aquas immiserunt, et sic se aquis cinxerunt 1672‑o anno; in mari tamen felicius bellarunt
Hollandi, insignes enim victorias retulerunt de Gallis.
101324. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et sic non expectatus comparuit
cum exercitu suo, captis tribus provinciis ipsam Hollandiam invasit, et Amsterodamo minatus est
jam ruinam; Hollandi tamen in hoc periculo praeruptis aggeribus et apertis cataractis maritimas
aquas immiserunt, et sic se aquis cinxerunt 1672‑o anno; in mari tamen felicius bellarunt
Hollandi, insignes enim victorias retulerunt de Gallis.
101325. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] insignes enim victorias retulerunt de Gallis.
101326. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sui, etiam Angli
deseruerunt Gallos; hoc bellum usque 1678. protractum est, et omnibus his annis tam strenue se
gessit Ludovicus 14. ut ille Noviomagi ubi pax tandem coaluit, adhuc conditiones praescriberet.
101327. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hoc bellum usque 1678. protractum est, et omnibus his annis tam strenue se
gessit Ludovicus 14. ut ille Noviomagi ubi pax tandem coaluit, adhuc conditiones praescriberet.
101328. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt in integrum; Hispani tamen 16
loca munita in Belgio Hispanico Gallis cedere debebant, una cum comitatu Burgundico; Galli etiam
ipsis aliquot exigua loca occupata restituerunt Hispanis.
101329. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] debuit regina, ne amplius ad negotia publica et regni
influere possit, minister vero eius Valantzoela ad insulas Phylippinas relegatus est usque dies
vitae suae; regina vero Toleti resedit.
101330. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] resedit.
101331. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] principum, non diu permansit in quiete, sed causas quaesivit ulterioris belli; hoc ut habeat deputavit Cameras reunionis sic dictas, seu commissiones politicorum, qui exquirerent praetensiones aulae Gallicanae in aliis regnis, et provinciis; primum erat regnum Hispaniae, in quod praetensiones putabat se deprehendisse; missa ergo deputatione petierunt comitatum Lutzeburgicum pro equivalenti praentensionum suarum; hoc cum Hispani facere non possent, ne sic Galli totum Belgium ad se attrahent, Ludovicus armata manu irruit 1681‑o anno in hunc comitatum
101332. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispaniae, in quod praetensiones putabat se deprehendisse; missa ergo deputatione petierunt comitatum Lutzeburgicum pro equivalenti praentensionum suarum; hoc cum Hispani facere non possent, ne sic Galli totum Belgium ad se attrahent, Ludovicus armata manu irruit 1681‑o anno in hunc comitatum eumque totum sibi subjecit expugnata arce Lutzeburgensi; et eo scivit vi pecuniarum suarum adducere Belgas et Anglos Ludovicus ut, licet garantirisaverint pacem Noviomagensem, tamen non tantum Hispanos non juverint, sed potius Angli juverunt Gallos; contra Leopoldum
101333. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totum sibi subjecit expugnata arce Lutzeburgensi; et eo scivit vi pecuniarum suarum adducere Belgas et Anglos Ludovicus ut, licet garantirisaverint pacem Noviomagensem, tamen non tantum Hispanos non juverint, sed potius Angli juverunt Gallos; contra Leopoldum vero suscitavit Turcas in Hungaria, ut nec is juvare potuerit Hispanos; Hispani ergo deserti ad 20 annos coacti sunt inducias facere cum Gallis 1684, ut nempe duo loca munita in Belgis recipiant Hispani, cetera vero occupata a Hispanis servarent sibi Galli; pax tamen non nisi 4 annis duravit; nam 1688.
101334. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Noviomagensem, tamen non tantum Hispanos non juverint, sed potius Angli juverunt Gallos; contra Leopoldum vero suscitavit Turcas in Hungaria, ut nec is juvare potuerit Hispanos; Hispani ergo deserti ad 20 annos coacti sunt inducias facere cum Gallis 1684, ut nempe duo loca munita in Belgis recipiant Hispani, cetera vero occupata a Hispanis servarent sibi Galli; pax tamen non nisi 4 annis duravit; nam 1688. bellum restauravit; incepit autem tunc cum imperatore Leopoldo ut sic etiam Hispanos involvat; fuit autem assumpta occasio belli Archiepiscopatus
101335. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vacans; pro hoc commendavit Ludovicus principem Firstenberg, Imperator vero et Pontifex ducem Bavariae, qui etiam electus est; et hinc bellum incoatum; mox etiam cum Anglis et Hollandis lites habuit Ludovicus 14 ob detronisatum Iacobum 2‑um in Anglia eique substitutam domum Lineburgico-Brunsvicensem; ad has lites ergo concurrerunt etiam Belgae, Iacobus vero confugit ad Ludovicum Galliae regem, qui eum etiam ejecto principe Vilhelmo 3‑o restituit; bellum hoc initio horrende afflicti sunt; Galli enim ad viscera
101336. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ad viscera
Hispaniae jam devenerunt, 1689. sub duce Noely Parcellonem expugnarunt, et jam Madrito
approximarunt, et sic usque 1697. sustinuit hoc bellum contra potentissimas potentias Europae;
hoc anno pax coaluit Risvicensis, vi cuius cuncta Ludovicus restituere debuit Hispanis; in
Anglia vero Vilhelmum 3‑um invitus recognoscere debuit regem Angliae.
101337. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Europae;
hoc anno pax coaluit Risvicensis, vi cuius cuncta Ludovicus restituere debuit Hispanis; in
Anglia vero Vilhelmum 3‑um invitus recognoscere debuit regem Angliae.
101338. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nulla relicta sobole; extincta ergo est linea Austriaca
Hispanica, proin jus devolvebatur ad aliam lineam, nempe Austriacam Viennensem Leopoldi.
101339. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Delfinum, ex hoc natus est Ludovicus dux Burgundiae, et ex hoc Ludovicus 15tus; Phylippus ergo dux Antegavensis, qui etiam filius erat Ludovici Delfini, electus est rex Hispaniae, et ex hac sunt adhuc reges Hispaniae, linea vero Ludovici ducis Burgundiae successit in Gallia; Innocentius 11‑us pontifex cum clero Hispanico plurimum in hoc fecit; cum morte ergo Caroli Galli statim Phylippum sub nomine 5‑i induxerunt in regnum armata manu, ibique inauguratus est; tandem etiam Sabaudia et Bavaria, Portugallia, Anglia, Hollandia eum
101340. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et ex hoc Ludovicus 15tus; Phylippus ergo dux Antegavensis, qui etiam filius erat Ludovici Delfini, electus est rex Hispaniae, et ex hac sunt adhuc reges Hispaniae, linea vero Ludovici ducis Burgundiae successit in Gallia; Innocentius 11‑us pontifex cum clero Hispanico plurimum in hoc fecit; cum morte ergo Caroli Galli statim Phylippum sub nomine 5‑i induxerunt in regnum armata manu, ibique inauguratus est; tandem etiam Sabaudia et Bavaria, Portugallia, Anglia, Hollandia eum recognoverunt; nemo ergo praeter Leopoldum protestatus est, et in ditiones
101341. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Delfini, electus est rex Hispaniae, et ex hac sunt adhuc reges Hispaniae, linea vero Ludovici ducis Burgundiae successit in Gallia; Innocentius 11‑us pontifex cum clero Hispanico plurimum in hoc fecit; cum morte ergo Caroli Galli statim Phylippum sub nomine 5‑i induxerunt in regnum armata manu, ibique inauguratus est; tandem etiam Sabaudia et Bavaria, Portugallia, Anglia, Hollandia eum recognoverunt; nemo ergo praeter Leopoldum protestatus est, et in ditiones Hispanicas Italiae Eugenium cum 32,000 misit, ad vindicandum jus suum; solus quidem parum
101342. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] plurimum in hoc fecit; cum morte ergo Caroli Galli statim Phylippum sub nomine 5‑i induxerunt in regnum armata manu, ibique inauguratus est; tandem etiam Sabaudia et Bavaria, Portugallia, Anglia, Hollandia eum recognoverunt; nemo ergo praeter Leopoldum protestatus est, et in ditiones Hispanicas Italiae Eugenium cum 32,000 misit, ad vindicandum jus suum; solus quidem parum effecisset Leopoldus, sed Angli et Hollandi defecerunt a Ludovico, qui eos delusit spe divisionis provinciarum aliquarum Hispanicarum, dein aegre ferebant arctam hanc unionem
101343. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tam terra, quam mari, et usque 13 annorum duravit et nomine belli successionis Hispanicae venit; partes belligerentes sibi praefixerunt, ut exturbato Phylippo 5‑o ex trono Hispaniae, substituatur Carolus junior filius Leopoldi, sicque mens Ludovici deludatur, quamquam successio in Hispania spectasset Leopoldum patrem, et postremum Iosephum primum filium seniorem, hi tamen duo renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari sub nomine Caroli
101344. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] filius Leopoldi, sicque mens Ludovici deludatur, quamquam successio in Hispania spectasset Leopoldum patrem, et postremum Iosephum primum filium seniorem, hi tamen duo renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari sub nomine Caroli 3‑ii, et sic jam praecipuum belli theatrum fuit Hispania, in qua etiam paulo post ad Almanaram in Valentia decretalem victoriam retulerunt de Gallis et Hispanis, et sic Arragoniam, Neucastilium, Catalauniam et
101345. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] primum filium
seniorem, hi tamen duo renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum
est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari
sub nomine Caroli 3‑ii, et sic jam praecipuum belli theatrum fuit Hispania, in qua etiam paulo
post ad Almanaram in Valentia decretalem victoriam retulerunt de Gallis et Hispanis, et sic
Arragoniam, Neucastilium, Catalauniam et
101346. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] renunciarunt juri suo; primis annis sat ancipiti fortuna bellum gestum
est, Galli tamen ex Catalaunia ejecti sunt, in urbe Barcillonensi Carolus se curavit inaugurari
sub nomine Caroli 3‑ii, et sic jam praecipuum belli theatrum fuit Hispania, in qua etiam paulo
post ad Almanaram in Valentia decretalem victoriam retulerunt de Gallis et Hispanis, et sic
Arragoniam, Neucastilium, Catalauniam et
101347. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Leopoldus, cui Iosephus 1‑us successit; anno 11‑o mortuus est etiam Iosephus sine haeredibus, solus ergo remansit Carolus; maluit ergo incertam successionem relinquere et certam arripere, quod etiam fecit et sic imperator sub nomine Caroli 6‑i coronatus est in imperatorem, et regem Hungariae; hoc videntes Angli et Hollandi, ne Carolum ad formidabilem lenient auctoritatem, mutarunt consilia sua, et voluerunt potius Phylippum 5. regem Hispaniae habere, hinc se primi Angli Gallis conjunxerunt circa 11 annum, sed et hoc Angli non sine
101348. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sine ratione fecerunt.
101349. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101350. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fratrem suum restituere, hinc etiam tunc indiguisset ope Ludovici 14‑i; quod tamen non contigit, cum Anna prae mortua fuerit; Carolus ergo desertus a foederatis consensit in pacem, quae Utrajecti in Hollandia anno 13 huius saeculi coaluit; non tamen omni ex parte renunciatum est in hac pace juri praetendentiarum; praecipua capita huius pacis consistit in divisione et sumptuum satisfactione; nempe Phylippus 5. sit verus rex Hispaniae Europae; ut tamen duae monarchiae aliquando non conjungantur, Phylippus 5‑us pro se et suis successoribus debuit renunciare
101351. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quod tamen non contigit, cum Anna prae mortua fuerit; Carolus ergo desertus a
foederatis consensit in pacem, quae Utrajecti in Hollandia anno 13 huius saeculi coaluit; non
tamen omni ex parte renunciatum est in hac pace juri praetendentiarum; praecipua capita huius
pacis consistit in divisione et sumptuum satisfactione; nempe Phylippus 5. sit verus rex
Hispaniae Europae; ut tamen duae monarchiae aliquando non conjungantur, Phylippus 5‑us pro se et
suis successoribus debuit renunciare successioni in Francia.
101352. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] juri praetendentiarum; praecipua capita huius
pacis consistit in divisione et sumptuum satisfactione; nempe Phylippus 5. sit verus rex
Hispaniae Europae; ut tamen duae monarchiae aliquando non conjungantur, Phylippus 5‑us pro se et
suis successoribus debuit renunciare successioni in Francia.
101353. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] renunciare successioni in Francia.
101354. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] successioni in Francia.
101355. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cessae sunt.
101356. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] versus Africam situm est, et hinc clavis maris Mediterranei merito dici potest, ob
fretum angustum quod inter Africam et Gibraltar est; sic ergo diminuta Hispania vehementer est;
Phylippusque contentus non fuit.
101357. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] non fuit.
101358. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] usque Alpium altitudines.
101359. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] remotis; secundo, sciverunt Hollandi se perpetuis rixis Gallorum
expositos esse ob defectum munimentorum in limitibus; hinc egerunt ut arces suas habere et iis
militiam propriam illocare possint; hae urbes dein Barier Städte cognominatae sunt; domus ergo
Austriaca hanc servitutem in se recepit, imo etiam stipendia his militibus solvit aula
Viennensis; hanc tamen servitutem Iosephus 2. anno 1781. sustulit.
101360. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] garantes partes
contra Philippum; primi erant Galli; mortuo enim ibi Ludovico 14‑o successit pronepos Ludovicus
15., qui sub ducis Aurelianensis Phylippi gubernio regnavit, hic ergo promptus erat ad bellum,
ut sibi amicos conciliaret exteros; fuit enim valde lucrosum tutorem esse in Galliam; acceserunt
etiam Angli; anno 18‑o cladem navalem Philippo intulerunt, et sic 19‑o anno jam de pace
cogitatum est, quae etiam anno 20‑o coaluit penitus; Carolus ergo 6. cuivis juri in Hispaniam
formandae
101361. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ad bellum,
ut sibi amicos conciliaret exteros; fuit enim valde lucrosum tutorem esse in Galliam; acceserunt
etiam Angli; anno 18‑o cladem navalem Philippo intulerunt, et sic 19‑o anno jam de pace
cogitatum est, quae etiam anno 20‑o coaluit penitus; Carolus ergo 6. cuivis juri in Hispaniam
formandae
101362. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et sic 19‑o anno jam de pace
cogitatum est, quae etiam anno 20‑o coaluit penitus; Carolus ergo 6. cuivis juri in Hispaniam
formandae
101363. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum omnibus Americanis provinciis attribuatur
Phylippo.
101364. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] priori pace amissas provincias.
101365. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] haec 20. anno facta sunt, et 25.
diplomate publico hoc feudum ei addixit imperator; anno 1724. Phylippus 5. abdicationem fecit
regiminis sui et Ludovico 1‑o (amantissimo) filio suo cessit regimen Hispaniae;
hic post septem menses regiminis in variolis mortuus est; post eius mortem rursus Phylippus 5.,
qui primo 41 anni fuit, regimen suscepit; anno 1725. eruperunt dissensiones inter Phylippum 5.,
et Ludovicum 15. regem Galliae; causa huius fuit haec: Ludovicus 15. jam jam
101366. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hanc aetatem; curator ergo dux Aurelianensis putabat
matrimonio conjungendas esse aulas has, Hispanicam et Gallicam, nempe Mariae Annae Victoriae
101367. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] majorennitatis, nempe 14 annum; cum ergo a tutore suo liberatus fuisset, assumpsit sibi Carolum ducem Borbonium pro ministro primario; jam inter stirpem Burboniensem et Aurelianensem summum intercedebat odium, maxime propter tutoratum; ut ergo Carolus Burbonensis odium suum exserat in defunctum tutorem regis, Aurelianensem, conatus est omnia evertere, quae tutor fecit; hinc etiam haec sponsalia irritare conatus est; exosam reddidit ergo eam apud Ludovicum, et ipsi proposuit Catharinam, Stanislai Lescincki, nobilis Poloni, qui bis rex Poloniae electus, sed
101368. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ludovico et eam duxit repudiata Hispanica sponsa; parens ergo Phylippus hanc
ignominiam ulturus cum Carolo 6‑o foedus inivit contra Gallos; cum tamen Carolus non posset
juvare serio, egit apud aulam Anglicanam ut negotium hoc componat; Angli ergo comparuerunt magna
classe in mari et mediatorem fecerunt (Georgius ergo 1‑us rex Angliae).
101369. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101370. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Anno 1731. mortuus est Antonis dux
Parmensis, et sic statim [ipsi] successit ipsi filius Phylippi 5‑i Carolus; anno vero 35.
successit in Hetruria mortuo Gasto.
101371. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] eventus optatissimus fuit, pyratae fracti, et praesidia recepta sunt.
101372. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pyratae fracti, et praesidia recepta sunt.
101373. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum indixit Carolo Sexto; ratio huius fuit Sanctio pragmatica, quam Carolus inducere voluit, vi cuius unicam filiam suam Mariam Theresiam, in defectu alterius prolis, in omnibus provinciis sibi succedere voluit, exclusis omnibus iis, qui jus habebant successionis; induxit Carolus in suis provinciis, cum consensu suorum subditorum, hanc sanctionem, eamque ab exteris receptam et garantirisatam voluit; in hac sanctione etiam successio limitata est, nempe ut primo succedant descendentes Mariae Theresiae, his deficientibus Iosephi primi succedant descendentes, hos
101374. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Mariam
Theresiam, in defectu alterius prolis, in omnibus provinciis sibi succedere voluit, exclusis
omnibus iis, qui jus habebant successionis; induxit Carolus in suis provinciis, cum consensu
suorum subditorum, hanc sanctionem, eamque ab exteris receptam et garantirisatam voluit; in hac
sanctione etiam successio limitata est, nempe ut primo succedant descendentes Mariae Theresiae,
his deficientibus Iosephi primi succedant descendentes, hos excipiant Leopoldi primi succesores;
anno 1724. post comitia Hungarica publicata est haec sanctio.
101375. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] successionem; 1725. Hispania, 1727. Russia, 1732. Anglia una cum
evictione, 1730. Hollandia una cum evictione, 1732. Dania, 1735. Francia recognovit eam.
101376. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] proniores erat, cum Ladislaum Lezcincky mortuo Augusto 2‑o rege Poloniae voluerint trono Polonico intrudere contra Caroli 6‑i et Annae Czarissae Russiae factionem, qui Augustum 3‑um electorem Saxoniae voluerunt, et reipsa etiam Augustus factus est rex Poloniae; imperator ergo in Italia satis resistere non potuit, cum etiam in Polonia fuerit distractus; hinc regnum Neapolitanum et Siciliam occupaverunt Hispani; interim videns se non sufficere, et ut post obitum suum filiae regnum pacatum relinqueret, tulit sacrificium hostibus suis, nempe regnum
101377. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Augusto 2‑o rege Poloniae voluerint trono Polonico intrudere contra Caroli 6‑i et Annae Czarissae Russiae factionem, qui Augustum 3‑um electorem Saxoniae voluerunt, et reipsa etiam Augustus factus est rex Poloniae; imperator ergo in Italia satis resistere non potuit, cum etiam in Polonia fuerit distractus; hinc regnum Neapolitanum et Siciliam occupaverunt Hispani; interim videns se non sufficere, et ut post obitum suum filiae regnum pacatum relinqueret, tulit sacrificium hostibus suis, nempe regnum Neapolitanum et Siciliam cessit Hispanis, et hinc '35. pax
101378. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] occupaverunt Hispani; interim videns se non sufficere, et ut post
obitum suum filiae regnum pacatum relinqueret, tulit sacrificium hostibus suis, nempe regnum
Neapolitanum et Siciliam cessit Hispanis, et hinc '35. pax coaluit Viennae; definita vero est
pax anno '38. Versaille in Gallia; hinc ergo dux Parmensis Carolus, filius Phylippi 5‑i, factus
est rex Neapolis et Siciliae.
101379. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Lotharingiae circa ea tempora
erant Franciscus, parensIosephi 2‑i, et Carolus, gubernator Belgii; horum ergo duorum vexatorum
a Gallis principum partes tuitus est Carolus 6‑us, eos Viennam detulit splendideque educavit,
ita ut dein plane filiam suam Mariam Theresiam Francisco in uxorem dedit; Galli ergo urgebant ut
hi duo principes concedant ipsis Lotharingiam, et eius loco acciperent magnum Hetruriae ducatum
(Toscannam), quae modo cum morte Gastonis ducis vacans facta est; et sic reipsa etiam commutatio
facta est.
101380. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et sic reipsa etiam commutatio
facta est.
101381. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hunc ducatum Lotharingiae cessit Ludovicus 15. Stanislao Lescinckio; post eius mortem vero 1766. incorporatus est coronae Franciae; anno '739. iterum bello se immisit Phylippus 5. cum Anglis ob possessiones eorum in America, et praecipue ob commercia furtiva (heimliches Handel); nam in America viget regula ut populi subjecti tantum cum suis metropolitanis commercium exerceant, nempe subditi Anglicani cum Anglis tantum etc.; hinc ergo exortum est bellum in Florida et Canada; hoc bellum dein continuatum est per plura regna; anno enim 1740. mortuus est
101382. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ob possessiones eorum in America, et praecipue ob commercia furtiva (heimliches Handel); nam in America viget regula ut populi subjecti tantum cum suis metropolitanis commercium exerceant, nempe subditi Anglicani cum Anglis tantum etc.; hinc ergo exortum est bellum in Florida et Canada; hoc bellum dein continuatum est per plura regna; anno enim 1740. mortuus est Carolus 6. in Octobri; emersit ergo hic rursus quaestio de successione foeminarum; primi erant Hispani qui protestati sunt contra sanctionem ex eo quod acceptatio eius prior sit
101383. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regula ut populi subjecti tantum cum suis metropolitanis commercium exerceant, nempe subditi Anglicani cum Anglis tantum etc.; hinc ergo exortum est bellum in Florida et Canada; hoc bellum dein continuatum est per plura regna; anno enim 1740. mortuus est Carolus 6. in Octobri; emersit ergo hic rursus quaestio de successione foeminarum; primi erant Hispani qui protestati sunt contra sanctionem ex eo quod acceptatio eius prior sit praejuditiosa successoribus suis; dixit enim stirpi suae prioritatem competere prae Mariae Theresiae, cum eius stirps
101384. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic Ferdinandus venit ad successionem exstincta linea seniore, nempe Mathia; Phylippus vero 5. descendit ex Anna, filia Maximiliani 2., sorore Mathiae et Rudolfi, et nepote Ferdinandi primi; interim haec omnia jus Phylippo non tribuerunt; nam in successione habet ratio ultimi possessoris, proin Maria Theresia tamquam proxima ultimo possessori maximum jus habuit; miserunt ergo copias in Hispaniam ad occupandas terras pro quartogenito filio suo Phylippo; jam hoc bellum successionale ingressi sunt plures alii, nempe Carolus
101385. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sorore Mathiae et Rudolfi, et nepote Ferdinandi primi; interim haec omnia jus Phylippo non tribuerunt; nam in successione habet ratio ultimi possessoris, proin Maria Theresia tamquam proxima ultimo possessori maximum jus habuit; miserunt ergo copias in Hispaniam ad occupandas terras pro quartogenito filio suo Phylippo; jam hoc bellum successionale ingressi sunt plures alii, nempe Carolus dux Bavariae, qui universam haereditatem Austriacam pro se praetendit; provocavit enim ad conventionem, quae [intercessit] inter suos
101386. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Saxones; et Fridricus rex Borussiae; huius ascendens Fridericus Vilhelmus adhuc elector Brandeburgicus, fecit conventionem cum domo Austriaca de certis Silesiae partibus, tardius etiam Fridericus 3. fecit conventiones vi cuius pro certa summa cessit Austriacis partem suam aliquem in Silesia; Fridericus ergo rex Borussiae protestatus est contra hanc pactionem, et fere integram Silesiam pro se praetendit; hoc bellum, licet per 8 integros annos durasset, fortitudine Hungarorum irritum redditum est; ipsi quoque Hollandi, Angli ex parte sua non deerant; eductis
101387. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] irritum redditum est; ipsi quoque Hollandi, Angli ex parte sua non deerant; eductis enim classibus Hispanos Gallosque fregerunt; ab anno '44‑o Galli deposita larva pro se coeperunt vastare Belgicas provincias Austriacas; post mortem Caroli 6. electus est Carolus dux Bavariae in imperatorem nomine Caroli 7‑i; debilis tamen princeps ejectus per Hungaros ex suis provinciis erumnis et egritudine oppressus mortuus est; et sic Franciscus dux Lotharingiae '45. electus est in imperatorem succesitque in imperio nomine Francisci
101388. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mortem Caroli 6. electus est Carolus dux Bavariae in imperatorem nomine Caroli 7‑i; debilis tamen princeps ejectus per Hungaros ex suis provinciis erumnis et egritudine oppressus mortuus est; et sic Franciscus dux Lotharingiae '45. electus est in imperatorem succesitque in imperio nomine Francisci 1‑i; anno 1746. mortuus est Phylippus 5. in Hispania, ei successit Ferdinandus 2‑us, et ab eo tempore jam segniter bellum hoc ex parte Hispanorum gestum est; caeterum cum potentissimis duobus maritimis potentiis agendum
101389. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est Carolus dux Bavariae in imperatorem nomine Caroli 7‑i; debilis tamen princeps ejectus per Hungaros ex suis provinciis erumnis et egritudine oppressus mortuus est; et sic Franciscus dux Lotharingiae '45. electus est in imperatorem succesitque in imperio nomine Francisci 1‑i; anno 1746. mortuus est Phylippus 5. in Hispania, ei successit Ferdinandus 2‑us, et ab eo tempore jam segniter bellum hoc ex parte Hispanorum gestum est; caeterum cum potentissimis duobus maritimis potentiis agendum habuerint, ipsos etiam Gallos in
101390. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tamen princeps ejectus per Hungaros ex suis provinciis erumnis et egritudine oppressus mortuus est; et sic Franciscus dux Lotharingiae '45. electus est in imperatorem succesitque in imperio nomine Francisci 1‑i; anno 1746. mortuus est Phylippus 5. in Hispania, ei successit Ferdinandus 2‑us, et ab eo tempore jam segniter bellum hoc ex parte Hispanorum gestum est; caeterum cum potentissimis duobus maritimis potentiis agendum habuerint, ipsos etiam Gallos in America lacessiverunt Angli, plurimum Borussus astu et fraudibus suis
101391. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in imperio nomine Francisci 1‑i; anno 1746. mortuus est Phylippus 5. in Hispania, ei successit Ferdinandus 2‑us, et ab eo tempore jam segniter bellum hoc ex parte Hispanorum gestum est; caeterum cum potentissimis duobus maritimis potentiis agendum habuerint, ipsos etiam Gallos in America lacessiverunt Angli, plurimum Borussus astu et fraudibus suis effecit, integram enim fere Silesiam occupavit; anno 1748. pace Aquisgravensi clausum est bellum hoc; Hispani quidquid amiserunt per bellum ad Anglos recuperarunt, et ducatum Parmensem acceperunt a Maria
101392. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] amiserunt per bellum ad Anglos recuperarunt, et ducatum
Parmensem acceperunt a Maria Theresia pro Filippo fratre Ferdinandi 2‑i; hic Filippus fuit
parens Isabellae, uxoris primae Iosephi 2‑i; constitutum tamen est, quod si contingeret Carolum
fratrem succedere Ferdinando in casu defectus, tunc Philippus hic succedat Carolo in regno
Neapolitano, et ducatus Parmensis recidat ad domum Austriacam.
101393. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et ducatum
Parmensem acceperunt a Maria Theresia pro Filippo fratre Ferdinandi 2‑i; hic Filippus fuit
parens Isabellae, uxoris primae Iosephi 2‑i; constitutum tamen est, quod si contingeret Carolum
fratrem succedere Ferdinando in casu defectus, tunc Philippus hic succedat Carolo in regno
Neapolitano, et ducatus Parmensis recidat ad domum Austriacam.
101394. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic succedat Carolo in regno
Neapolitano, et ducatus Parmensis recidat ad domum Austriacam.
101395. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Galli omnia
occupata restituere debuerunt.
101396. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnibus ab omnibus.
101397. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 2‑us hic languidum admodum habuit imperium in Hispaniam et etiam
sine prolibus mortuus est; ei successit tertiogenitus frater Carolus 3, antea rex Neapoleos et
Siciliae; debuisset ergo huic Carolo succedere Phylippus frater in Neapolitano regno; interim
Phylippus mansit in possessione suorum ducatuum, Carolo vero successit filius in regno
Neapolitano, nempe Ferdinandus, modernus rex; hic Carolus Phylippum maximum tamquam haebes et
mentis impos exhaeredatus est.
101398. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et etiam
sine prolibus mortuus est; ei successit tertiogenitus frater Carolus 3, antea rex Neapoleos et
Siciliae; debuisset ergo huic Carolo succedere Phylippus frater in Neapolitano regno; interim
Phylippus mansit in possessione suorum ducatuum, Carolo vero successit filius in regno
Neapolitano, nempe Ferdinandus, modernus rex; hic Carolus Phylippum maximum tamquam haebes et
mentis impos exhaeredatus est.
101399. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mansit in possessione suorum ducatuum, Carolo vero successit filius in regno
Neapolitano, nempe Ferdinandus, modernus rex; hic Carolus Phylippum maximum tamquam haebes et
mentis impos exhaeredatus est.
101400. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] filius, declaratus est successor in Hispania; et Ferdinandus est rex Neapolitanus et Siciliae renunciatus; caeterae potentiae aut noluerunt, aut non potuerunt reclamare huic instituto Caroli, quamquam contra apertas pacis conditiones actum fuerit; domus Sabaudica, quae expectantiam in Placentiae ducatum habuit, parato aere excontentata fuit; Maria Theresia vero consensit, etiam si jus apertum in Parmensem ducatum habuit; fuit enim tunc bello septennali involuta, et cum Gallis egit contra Borussum, eo a fortiori, quod Iosepho 2‑o, filio suo, desponsata fuerit
101401. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] potentiae aut noluerunt, aut non potuerunt reclamare huic instituto Caroli, quamquam contra
apertas pacis conditiones actum fuerit; domus Sabaudica, quae expectantiam in Placentiae ducatum
habuit, parato aere excontentata fuit; Maria Theresia vero consensit, etiam si jus apertum in
Parmensem ducatum habuit; fuit enim tunc bello septennali involuta, et cum Gallis egit contra
Borussum, eo a fortiori, quod Iosepho 2‑o, filio suo, desponsata fuerit Isabella, Phylippi huius
filia.
101402. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam si jus apertum in
Parmensem ducatum habuit; fuit enim tunc bello septennali involuta, et cum Gallis egit contra
Borussum, eo a fortiori, quod Iosepho 2‑o, filio suo, desponsata fuerit Isabella, Phylippi huius
filia.
101403. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Phylippi huius
filia.
101404. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] coaluit foedus
inter 4 aulas Bourbonicas, nempe Hispaniam, Galliam, regnum Neapolitanum et Parmensem ducatum;
nempe arctissimo vinculo se conjunxerunt ad ferendum sibi auxilium in omni casu;
vigore huius foederis Carolus 3. rex Hispaniae statim in bellum involutus est,
nam Galli juverunt Austriacos, Borussum juvabat Angli; hinc Galli cum Anglis in America et in
mari concurrerunt; hinc etiam Carolus deposita neutralitate hostes esse debuerunt
101405. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ducatum;
nempe arctissimo vinculo se conjunxerunt ad ferendum sibi auxilium in omni casu;
vigore huius foederis Carolus 3. rex Hispaniae statim in bellum involutus est,
nam Galli juverunt Austriacos, Borussum juvabat Angli; hinc Galli cum Anglis in America et in
mari concurrerunt; hinc etiam Carolus deposita neutralitate hostes esse debuerunt
101406. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nempe arctissimo vinculo se conjunxerunt ad ferendum sibi auxilium in omni casu;
vigore huius foederis Carolus 3. rex Hispaniae statim in bellum involutus est,
nam Galli juverunt Austriacos, Borussum juvabat Angli; hinc Galli cum Anglis in America et in
mari concurrerunt; hinc etiam Carolus deposita neutralitate hostes esse debuerunt
101407. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Borussum juvabat Angli; hinc Galli cum Anglis in America et in
mari concurrerunt; hinc etiam Carolus deposita neutralitate hostes esse debuerunt
101408. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Anglorum; Hispani tamen exiguum quid retulerunt boni, imo plurima habebant
damna; anno vero '63. pax universalis facta est in Europa; haec pax dicitur Fonteneblö-iensis;
Angli hoc bello subegerunt insulam Cubam a Hispanis, hanc repetierunt, acceperunt etiam, sed
Floridam in America septentrionali cedere debebant Anglis.
101409. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] excitavit, multi etiam Galli transiverunt ad Hispanos, imo primaris regis minister fuit
Gallus, ergo etc.
101410. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ad Hispanos, imo primaris regis minister fuit
Gallus, ergo etc.
101411. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] de
Aranda et huius perspicacia tumultus compositi sunt; ea occasione ingens suspicio in Iesuitas
recidit, quod etiam illi manus in tabula harum discordiarum habuerint, et hinc totus ordo eorum
relegatus fuit ex Hispania; anno 1767. una eademque die colligati, navibus impositi, et in
Italiam translati sunt, 12‑a Octobris.
101412. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] relegatus fuit ex Hispania; anno 1767. una eademque die colligati, navibus impositi, et in
Italiam translati sunt, 12‑a Octobris.
101413. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Franciae videns hoc
foedus inivit cum his provinciis commerciale, hinc etiam contra Ludovicum 16‑tum arma sumpserunt
Angli anno '75.
101414. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vehementer restrinxit, pro bono et commodo plebis, ad duo
tantum loca.
101415. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
Historia Portugalliae.
101416. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispaniam grassatae etiam Lusitaniam
invaserunt; primi erant Alani, eos secuti sunt Vandali et Suevi, qui omnes ex Hispania
transiverunt sedesque suas fixerunt; Alani tamen regnum ibi non condiderunt, sed primi erant
Svevi qui regnum fundarunt sedesque fixas ibi habuerunt, prouti in Hispania.
101417. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt Vandali et Suevi, qui omnes ex Hispania
transiverunt sedesque suas fixerunt; Alani tamen regnum ibi non condiderunt, sed primi erant
Svevi qui regnum fundarunt sedesque fixas ibi habuerunt, prouti in Hispania.
101418. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sedesque suas fixerunt; Alani tamen regnum ibi non condiderunt, sed primi erant
Svevi qui regnum fundarunt sedesque fixas ibi habuerunt, prouti in Hispania.
101419. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ibi non condiderunt, sed primi erant
Svevi qui regnum fundarunt sedesque fixas ibi habuerunt, prouti in Hispania.
101420. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] habuerunt, prouti in Hispania.
101421. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam provinciam Transmontanam; his
duabus provinciis commune nomen Portucale inditum fuisse deprehendimus; hoc dein nomen tardius
per g loco c scriptum invenimus, et hinc originem nominis totius regni quidam deducunt.
101422. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 6. anno 1095, quo etiam decessit
Alfonsus.
101423. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nupsit Ferdinando Paesio, comiti Trassamore; vitricus hic initio quidem ut tutor administravit provincias, dein vero usurpata dignitate ad suos devolvere voluit haeredes; cum vero 18 annorum esset Alfonsus edoctus est per suos fideles de statu negotiorum; excitatis ergo factionibus in comitatu Portugalliae Theresia se convertit ad aulam Castilianam, ad Alfonsum 7‑um (vel 8‑vum); ibi quaesta est adversus filium suum pollicitaque est quod post obitum suum sine haeredibus velit feudum domino directo restituere, si ipsam tuitus fuerit contra filium, quem
101424. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Complura tamen prius bella gessit Alfonsus contra Saracenos, a quibus complura territoria accepit; anno 1139. contra Ismarum Saracenorum regem insignem retulit victoriam, qui trans Tagum regnum suum habuit, et cum 5 regulis suis vasallis venit contra Alfonsum; Alfonsus in Campo Regio (dictus est Campus Regius, quia in hoc campo prima vice suscepit titulum regium, ut incitaret suos milites) metatus est castra sua, felicissimam victoriam retulit de Ismaro et 5 vexilla principum occuparunt, et ideo ad insigne Portugalliae, quod ut rex novum suscepit,
101425. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Alfonsus contra Saracenos, a quibus complura territoria accepit; anno 1139. contra Ismarum Saracenorum regem insignem retulit victoriam, qui trans Tagum regnum suum habuit, et cum 5 regulis suis vasallis venit contra Alfonsum; Alfonsus in Campo Regio (dictus est Campus Regius, quia in hoc campo prima vice suscepit titulum regium, ut incitaret suos milites) metatus est castra sua, felicissimam victoriam retulit de Ismaro et 5 vexilla principum occuparunt, et ideo ad insigne Portugalliae, quod ut rex novum suscepit, 5 haec vexilla in perennem memoriam relata
101426. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] (dictus est Campus Regius, quia in hoc campo prima vice suscepit titulum regium, ut incitaret suos milites) metatus est castra sua, felicissimam victoriam retulit de Ismaro et 5 vexilla principum occuparunt, et ideo ad insigne Portugalliae, quod ut rex novum suscepit, 5 haec vexilla in perennem memoriam relata sunt; post hanc victoriam ad limites usque Algardiae trans Tagum protulit limites comitatus sui; post hoc ergo celebravit conventum statuum; Romanorum Pontificum aucupatus est favorem ut titulum regium obtinere possit seque tueri contra Castilianos;
101427. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] solvere; Innocentius ergo reclamantibus Castilianis ei
titulum regium tribuit; promissionem suam defuncto Innocentio sub Alexandro 3‑o renovavit et
consummavit; hic Pontifex misit ipsi coronam cum bulla solemni, qua etiam anno
1143. Lamaci in comitiis coronatus est; bellum quidem gestum est cum
Castilianis, sed favente fortuna semper Lusitanis.
101428. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 5 Tardius coronatio una cum
solutione tributi neglecta est a Portugalis.
101429. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] a Portugalis.
101430. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] captus est Alfonsus a Castilianis una cum opido Padajotz; haec tamen captivitas non pessimas sequelas habuit; unice capta loca in regno Castiliano restituere debuit Alfonsus, independens tamen mansit; in Lamacis comitiis etiam ordo successionis definitus est, regnum indivisibile in posterum declaratum, regni successio haereditaria illata est, et quidem pro utroque sexu; primo ergo succedunt omnes descendentes in linea recta, et praeter hos frater regis; etiam foeminae succedunt, et quidem descendentes filiae excludunt fratres parentium – hic casus modo
101431. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regno Castiliano restituere debuit Alfonsus, independens tamen mansit; in Lamacis comitiis etiam ordo successionis definitus est, regnum indivisibile in posterum declaratum, regni successio haereditaria illata est, et quidem pro utroque sexu; primo ergo succedunt omnes descendentes in linea recta, et praeter hos frater regis; etiam foeminae succedunt, et quidem descendentes filiae excludunt fratres parentium – hic casus modo contigit in Portugallia; foeminae tamen clausula sunt circumscriptae, si peregrino principi non nubant; si ergo nubat, ammittit jus
101432. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] declaratum, regni successio haereditaria illata est, et quidem pro
utroque sexu; primo ergo succedunt omnes descendentes in linea recta, et praeter hos frater
regis; etiam foeminae succedunt, et quidem descendentes filiae excludunt fratres parentium – hic
casus modo contigit in Portugallia; foeminae tamen clausula sunt circumscriptae, si peregrino
principi non nubant; si ergo nubat, ammittit jus haereditatis, ne sic regnum ad peregrinos
principes perveniat per foeminam.
101433. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] si peregrino
principi non nubant; si ergo nubat, ammittit jus haereditatis, ne sic regnum ad peregrinos
principes perveniat per foeminam.
101434. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per foeminam.
101435. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suas auxit, melioravit regnum; anno 1212. Salvam urbem munitam Mauris eripuit; ei successit Alfonsus 2. Grassus; hic patris vestigiis inhaerens Alcassar urbem Mauris eripuit cum aliis minoribus terris; continuavit tricas cum Pontifice, nihil enim cessit clero; infelix tamen erat in eo quod excommunicatus sit sicque mortuus 1223; ei successit Sanctius 2‑us; huic non minus pacatum cessit regnum, petulantia enim cleri de die in diem crevit; caeterum per 22 annos regnum sustinuit, tamen per Pontificem exauctoratus est, per Innocentium 4‑um, ob obstinatiam
101436. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Alcassar urbem Mauris eripuit cum aliis minoribus terris; continuavit tricas cum Pontifice, nihil enim cessit clero; infelix tamen erat in eo quod excommunicatus sit sicque mortuus 1223; ei successit Sanctius 2‑us; huic non minus pacatum cessit regnum, petulantia enim cleri de die in diem crevit; caeterum per 22 annos regnum sustinuit, tamen per Pontificem exauctoratus est, per Innocentium 4‑um, ob obstinatiam suam; cedere ergo fratri suo Alfonso debuit regnum; hic tamen vivo Sanctio 2‑o rex dictus non est, sed regens; anno 1248. decessit Sanctius 2. et
101437. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per 22 annos regnum sustinuit, tamen per Pontificem
exauctoratus est, per Innocentium 4‑um, ob obstinatiam suam; cedere ergo fratri suo Alfonso
debuit regnum; hic tamen vivo Sanctio 2‑o rex dictus non est, sed regens; anno 1248. decessit
Sanctius 2. et sic Alfonsus successit in regno nomine Tertii; hic uxoris nomine comes erat
Boloniae, seu Bonnoniae, quae est provincia in Picardia Franciae; uxor eius erat Mathildis; hic
territorium suum auxit accessione regni Algardiae anno 1281.
101438. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ob obstinatiam suam; cedere ergo fratri suo Alfonso
debuit regnum; hic tamen vivo Sanctio 2‑o rex dictus non est, sed regens; anno 1248. decessit
Sanctius 2. et sic Alfonsus successit in regno nomine Tertii; hic uxoris nomine comes erat
Boloniae, seu Bonnoniae, quae est provincia in Picardia Franciae; uxor eius erat Mathildis; hic
territorium suum auxit accessione regni Algardiae anno 1281.
101439. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in Picardia Franciae; uxor eius erat Mathildis; hic
territorium suum auxit accessione regni Algardiae anno 1281.
101440. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Habuit tamen cum pontificibus prius lites propter matrimonium suum
hocce, quia vivebat adhuc eius prior uxor.
101441. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] uxor.
101442. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per Phylippum pulcrum regem
Galliae exstinctus est ordo hic; Dionisius tamen rex Portugalliae e contra clementer cum ipsis
egit, et nisi tunc dissolvit ordinem cum 1312. Viennae Gallorum per Pontificem exstinctus
fuisset; et tunc ex bonis confiscatis eorum fundavit ordinem Christi in Portugallia multaque
monasteria et caenobia fundavit; academiam Coimbricensem etiam fundavit anno 1290, ex qua hodie
universitas facta est.
101443. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1312. Viennae Gallorum per Pontificem exstinctus
fuisset; et tunc ex bonis confiscatis eorum fundavit ordinem Christi in Portugallia multaque
monasteria et caenobia fundavit; academiam Coimbricensem etiam fundavit anno 1290, ex qua hodie
universitas facta est.
101444. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] qua hodie
universitas facta est.
101445. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] anno '340. ad limites Hispaniae congressum est;
Alfonsus ergo ea fortuna et dexteritate egit ut stratis 200,000 Maurorum profligaverit ceteros
captis multis milibus; hinc ergo nomen Audacis accepit, quia ab hac victoria
pendebat salus Christianorum in occidente.
101446. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est; Alfonsus ergo hanc Agnetem trucidari curavit et
hinc turbae enatae sunt, arma corripuit contra patrem eumque throno dejicere voluit; inter has
turbas anno 1351. decessit, ei successit Petrus I. filius Rigorosus, et juxta alios etiam
Crudelis dictus est, ob nimiam severitatem in exercenda justitia; hinc etiam Iustitiarius dictus
est.
101447. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] patrem eumque throno dejicere voluit; inter has
turbas anno 1351. decessit, ei successit Petrus I. filius Rigorosus, et juxta alios etiam
Crudelis dictus est, ob nimiam severitatem in exercenda justitia; hinc etiam Iustitiarius dictus
est.
101448. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 12 Ei successit
Ferdinandus filius, Nobilis vel Gentilis dictus; hic multum nocuit Portugalliae per tumultus
domi excitatos et bella splendide nimis gesta.
101449. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] juverunt Galli; Petrum vero juverunt Angli; Petrus reipsa ejectus est ex regno, sed tardius Eduardus, princeps Anglus, superatis adversariis reposuit Petrum; Henricus tamen frater bellum reparavit ut ipsum quoque Petrum caperet 1369. ad Montyial, ubi dein post 10 dies propria manu in carceribus trucidavit Henricus Petrum sibique thronum arripuit; hoc ergo negotium dedit etiam regi Portugalliae ansam belli; Henricus enim fuit naturalis filius Alfonsi II. regis Castiliae, proin non habuit jus ad regnum, Ferdinandus vero 1, rex Portugalliae, fuit filius
101450. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Sancii 4‑i filiae; proin habuit jus ad coronam Castiliae; bello ergo jus suum quaesivit, sed pluribus annis inutiliter pugnatum est, cum maximo Portugalliae damno; et anno '373. juri suo abdicavit Ferdinandus, imo tardius inivit contractum cum Henrico vi cuius successionem in ipsa Portugallia detulit ad domum Henrici; non enim habuit filium, sed filiam Beatricem; hanc ergo desponsavit Iohanni filio Henrici, et sic, ut Portugallia devolvatur ad haeredes Iohannis et Beatricis; sed Beatrix fuit ex adulterio nata, uti
101451. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] domi et contra Castilianos; feliciter
ergo gestis rebus profligarunt Castilianos ex tota Portugallia, et sic Iohannes hic Nothus totam
Portugalliam sibi purgavit; felicissimam victoriam ad Alinbaratam anno 1385. retulerunt
Portugalli de hostibus suis.
101452. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] profligarunt Castilianos ex tota Portugallia, et sic Iohannes hic Nothus totam
Portugalliam sibi purgavit; felicissimam victoriam ad Alinbaratam anno 1385. retulerunt
Portugalli de hostibus suis.
101453. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] servatum regnum a jugo Castilianorum; bellum tamen cum
Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum
est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et
Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101454. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum tamen cum
Castilianis usque '399. protractum est; eo anno pax quidem coaluit, sed etiam post eam renovatum
est bellum et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et
Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101455. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et duravit usque 1411, et tunc finalis pax coaluit cum Ioanne 2‑o rege Castiliae et
Iohanne Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101456. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Notho, qua pace Castiliani in perpetuum renunciarunt suo juri in Portugalliam; hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101457. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic
Iohannes multum contulit ad fortunam suorum, navigationem valde fovit, ipse indicavit
navigantibus viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101458. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] viam in Indias orientales, quamquam sub eo adhuc non detegerunt eam
101459. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] insulas Canarias Portugalli, in specie Maderam et insulam Porto Santo, tardius insulas Asores; bellum Africanum continuatum est; in urbe Coimbria residebant ad haec tempora reges Portugalliae, Iohannes tamen hic Ullissiponam (Lisabon) transtulit, ubi et hodie est sedes regum; in hac ergo urbe contraxit morbum pestilentiae, qui tunc grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem; successit ipsi Eduardus coronae princeps; memorari
101460. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bellum Africanum continuatum est; in urbe Coimbria residebant ad haec tempora reges Portugalliae, Iohannes tamen hic Ullissiponam (Lisabon) transtulit, ubi et hodie est sedes regum; in hac ergo urbe contraxit morbum pestilentiae, qui tunc grassabatur per Europam occidentalem, et in hoc exstinctus est post laudabile regnum, anno '433; habuit 4 legitimos filios, et unum naturalem; successit ipsi Eduardus coronae princeps; memorari meretur etiam Iohannes, et Henricus Navigator, filius Iohannis Nothi; ille navigationem promovit
101461. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] meretur etiam Iohannes, et
Henricus Navigator, filius Iohannis Nothi; ille navigationem promovit et ipse navigationem
ingressus est; fuit dux Deviseo et magnus magister ordinis Christi; naturalis filius eius, nempe
Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit
ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum
Portugalliae obtinuerunt.
101462. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Nothi, erat Alfonsus, ex hoc deducit moderna regnans familia in Portugallia originem; donavit
ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum
Portugalliae obtinuerunt.
101463. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regnans familia in Portugallia originem; donavit
ipsi parens ducatum de Braganca; huius ergo successores excusso jugo Hispanico regnum
Portugalliae obtinuerunt.
101464. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] eos ante urbem ad cladem provocarunt, et ipsos ad internecionem vicerunt; et sic frater eius Ferdinandus Castus obses datus est Marocanis, ubi peste correptus decessit; ipse Eduardus domum revertens hoc morbo corruptus mortuus est; filius Eduardi fuit Alfonsus, qui 6 annorum fuit in morte patris; successit ergo anno 1438. patri nomine Alfonsi 5‑ti; data est ergo ipsi Eleonora mater, Ferdinandi regis Arragoniae filia, in tutorem et gubernatricem regni; egressa minorennitate in Africam expeditionem suscepit ulturus cladem patris, recuperavit omnia prius
101465. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ubi peste correptus decessit; ipse Eduardus domum revertens hoc morbo corruptus mortuus est; filius Eduardi fuit Alfonsus, qui 6 annorum fuit in morte patris; successit ergo anno 1438. patri nomine Alfonsi 5‑ti; data est ergo ipsi Eleonora mater, Ferdinandi regis Arragoniae filia, in tutorem et gubernatricem regni; egressa minorennitate in Africam expeditionem suscepit ulturus cladem patris, recuperavit omnia prius possessa, et novas occupationes fecit anno '458, et hinc Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis
101466. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hoc morbo corruptus mortuus est; filius
Eduardi fuit Alfonsus, qui 6 annorum fuit in morte patris; successit ergo anno 1438. patri
nomine Alfonsi 5‑ti; data est ergo ipsi Eleonora mater, Ferdinandi regis Arragoniae filia, in
tutorem et gubernatricem regni; egressa minorennitate in Africam expeditionem suscepit ulturus
cladem patris, recuperavit omnia prius possessa, et novas occupationes fecit anno '458, et hinc
Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus.
101467. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et gubernatricem regni; egressa minorennitate in Africam expeditionem suscepit ulturus
cladem patris, recuperavit omnia prius possessa, et novas occupationes fecit anno '458, et hinc
Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus.
101468. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in Africam expeditionem suscepit ulturus
cladem patris, recuperavit omnia prius possessa, et novas occupationes fecit anno '458, et hinc
Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus.
101469. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et novas occupationes fecit anno '458, et hinc
Africanus dictus sit; tardius vero regis utriusquis Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus.
101470. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Algarbiae nomen suscepit, factis maioribus
in Africa occupationibus.
101471. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] detegendi et occupandi terras infidelium contulerunt, et quidem cum jure exclusionis omnium
aularum; hoc fecit Nicolaus V, Calixtus Tertius, Sixtus IV etc.
101472. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] restrictum suum, hinc conabatur ante omnia limites potestatis suae extendere, omniaque agere sine statuum et ordinum concursu; enata est ergo hinc malecontentio subditorum, et ex hac conjuratio plurium, cui etiam agnati Iohannis se associarunt, inter caeteros Iacob dux Deviseo, qui in secundo gradu erat cognatus Ioanni; alter erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est publice,
101473. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] erat Ferdinandus dux de Braganca, qui erat
nepos filii naturalis Ioannis Nothi; haec tamen conspiratio prodita est et capita seditionis
incarcerata, nempe principes duo cum ceteris, anno '483‑o; Ferdinandus capite plexus est
publice, Iacobus vero ab ipso Iohanne confossus est in carceribus, ceteri plures capite plexi,
rex vero continuavit auctoritate propria regere populum suum.
101474. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ex Hispania recepit hic rex, salvo usu religionis uniuscuiusque; sed non diu usi sunt hac libertate, nam et ibi coacti sunt ad religionem Christianam; commercium magnopere juvit; provinciam Congo et Ginea fortalitiis et praesidiis firmavit, et novas expeditiones ordinavit, in quibus tandem ad finem Africae pervenerunt, ad promontorium nempe Bonae Spei, per Bartholomaeum Diacz, anno '492; Christophorus dein Columbus fecit prius iter in Americam ex partibus Hispanorum; hinc enatae sunt lites maximae inter Portugallos et Hispanos; Iohannes enim II dicebat
101475. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] magnopere juvit; provinciam Congo et Ginea fortalitiis et praesidiis firmavit, et novas expeditiones ordinavit, in quibus tandem ad finem Africae pervenerunt, ad promontorium nempe Bonae Spei, per Bartholomaeum Diacz, anno '492; Christophorus dein Columbus fecit prius iter in Americam ex partibus Hispanorum; hinc enatae sunt lites maximae inter Portugallos et Hispanos; Iohannes enim II dicebat se jus exclusivam habere ad detegendas terras incognitas; compositae ergo sunt lites per pontifices ut hae duae aulae cum exclusione aliarum gentium dividant
101476. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nominis honore ornatus est, maximum et
splendidissimum fuit sub ipso regimen; conjunxit se vinculo affinitatis cum Hispania, ut
praesidium quodpiam haberet, et fors regnum Hispaniae devolveret ad ipsum, hinc duxit Alfonsi
filii Iohannis 2‑i relictam viduam Isabellam, sed ea in primo puerperio mortua fuit, et etiam
eius filius Michael paulo post mortus est; duxit ergo filiam tertio natam Mariam Ferdinandi
Chatolici; etiam hac mortua duxit Eleonoram Phylippi Pulcri Austriaci filiam, ex qua dein
successores habuit.
101477. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in primo puerperio mortua fuit, et etiam
eius filius Michael paulo post mortus est; duxit ergo filiam tertio natam Mariam Ferdinandi
Chatolici; etiam hac mortua duxit Eleonoram Phylippi Pulcri Austriaci filiam, ex qua dein
successores habuit.
101478. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] situm erat.
101479. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ultusque est perfidiam Chalecutienseum, qui aliquot suorum trucidarunt, quos ibi
reliquit; tardius praesidiis se firmarunt Portugalli, et varias occupationes fecerunt; cum
Aegyptiis tamen et Venetis tardius multos habebant tricas; hinc pertinet id, quod ante detectum
hoc iter in duas orientales
101480. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per nationes
barbaras usque ad Aegyptios, hi dein vendebant Venetis, qui monopolium exercebant per totam
Europam cum aromatis; detecta vero per Portugallos via commodissima ad orientales Indias, merces
aliam viam susceperunt, Portugalli enim leniori sumptui
101481. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ergo omni modo egerunt ut Portugallos exturbent ex usu commercii;
conspirarunt ergo cum Aegyptiis, Persis, qui omnes detrimentum habebant ex hoc commercio; hinc
ergo bellum ingens paratum est contra Portugallos non obstantibus tamen his molestiis, devictis
multis, seque firmatis in Indiis, commercium suum ultro quoque sustentarunt, et sic permanserunt
in monopolio usque subjectionem suam Hispanis; per Hispanos vero devenit ad Hollandos hos
commercium, penes quos et hodie est.
101482. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ergo cum Aegyptiis, Persis, qui omnes detrimentum habebant ex hoc commercio; hinc
ergo bellum ingens paratum est contra Portugallos non obstantibus tamen his molestiis, devictis
multis, seque firmatis in Indiis, commercium suum ultro quoque sustentarunt, et sic permanserunt
in monopolio usque subjectionem suam Hispanis; per Hispanos vero devenit ad Hollandos hos
commercium, penes quos et hodie est.
101483. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in Indiis, commercium suum ultro quoque sustentarunt, et sic permanserunt
in monopolio usque subjectionem suam Hispanis; per Hispanos vero devenit ad Hollandos hos
commercium, penes quos et hodie est.
101484. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1500, casu detexerunt Brasiliam; anno '501. Americus Vesputius expeditus est ad detegendam
Brasiliam penitus, hic ergo pro rege suo Emanuele occupationes fecit, militibus stabilivit
munimenta sua; suscepit Emanuel etiam expeditionem contra Marocanos, qui ipsum inquietabant
saepe in suis occupationibus, et hoc quoque bene ipsi successit, repetitis enim victoriis fregit
ipsos.
101485. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] expeditionem contra Marocanos, qui ipsum inquietabant
saepe in suis occupationibus, et hoc quoque bene ipsi successit, repetitis enim victoriis fregit
ipsos.
101486. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] bene ipsi successit, repetitis enim victoriis fregit
ipsos.
101487. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] patris in omnibus pari felicitate pressit; consummata fuit sub ipso apprehensio insularum Molucanarum; Carolus 5. imperator movit ipsi difficultatem propter occupationem insularum Molucanarum, et quidem ex pace Tortesilensi; dicebat enim Carolus has insulas ad se spectare, quia in ipsius territorio jacebant; cum tamen videret eum ejicere non posse, petiit aequivalens in pecunia; obtulit ergo Iohannes 350,000 ducatorum Carolo, et sic speciali Caesar-Augustana pace roboratus est hic tractatus; ipsi etiam principes Asiatici egre tulerunt dominium
101488. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Molucanarum; Carolus 5. imperator movit ipsi difficultatem propter occupationem insularum Molucanarum, et quidem ex pace Tortesilensi; dicebat enim Carolus has insulas ad se spectare, quia in ipsius territorio jacebant; cum tamen videret eum ejicere non posse, petiit aequivalens in pecunia; obtulit ergo Iohannes 350,000 ducatorum Carolo, et sic speciali Caesar-Augustana pace roboratus est hic tractatus; ipsi etiam principes Asiatici egre tulerunt dominium Portugallorum, hinc saepe bella enata sunt, sed Iohannes 3. auctoritatem suam prudentia et perspicacia
101489. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Portugallorum, hinc saepe bella enata sunt, sed Iohannes 3. auctoritatem suam prudentia
et perspicacia sua retinere scivit; maximam molestiam ei incolae Cambajae crearunt, qui
munimentum Diu evertere volebant, sed ipsorum consilium eversum est per Iohannem.
101490. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] munimentum Diu evertere volebant, sed ipsorum consilium eversum est per Iohannem.
101491. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et confirmatum, primus recepit, et ipsis usus est ad convertendos aethnicos
suos; Coimbriae ergo primum collegium eorum fundavit; inter hos ergo missionarios celeberrimus
fuit S. Franciscus Xaverius.
101492. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] proin non parum educatio eius contulit ad totius civitatis detrimentum; commercium enim fuit jam a saeculis praecipuum Portugalliae fulcrum, desueverunt jam ab armis; ille vero audax, belli ardore fervens subtraxit subditos a commercio, et arma tractare fecit, praesidia sua in Africa lustravit, ipse expeditionem in persona in Indias orientales proficisci voluit, terras suas augendi, et ardue ipsum ab hoc periculoso coepto abstrahere poterant; in regno Marocano bellum domesticum ardere coepit inter duos principes, Mulei Mahumed, et inter Mulei Moluco;
101493. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] contulit ad totius civitatis detrimentum; commercium enim fuit jam a saeculis praecipuum Portugalliae fulcrum, desueverunt jam ab armis; ille vero audax, belli ardore fervens subtraxit subditos a commercio, et arma tractare fecit, praesidia sua in Africa lustravit, ipse expeditionem in persona in Indias orientales proficisci voluit, terras suas augendi, et ardue ipsum ab hoc periculoso coepto abstrahere poterant; in regno Marocano bellum domesticum ardere coepit inter duos principes, Mulei Mahumed, et inter Mulei Moluco; Sebastianus ergo occasionem hanc
101494. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totius civitatis detrimentum; commercium enim fuit jam a saeculis praecipuum Portugalliae fulcrum, desueverunt jam ab armis; ille vero audax, belli ardore fervens subtraxit subditos a commercio, et arma tractare fecit, praesidia sua in Africa lustravit, ipse expeditionem in persona in Indias orientales proficisci voluit, terras suas augendi, et ardue ipsum ab hoc periculoso coepto abstrahere poterant; in regno Marocano bellum domesticum ardere coepit inter duos principes, Mulei Mahumed, et inter Mulei Moluco; Sebastianus ergo occasionem hanc arripiens,
101495. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ille vero audax, belli ardore fervens subtraxit subditos a commercio, et arma tractare fecit, praesidia sua in Africa lustravit, ipse expeditionem in persona in Indias orientales proficisci voluit, terras suas augendi, et ardue ipsum ab hoc periculoso coepto abstrahere poterant; in regno Marocano bellum domesticum ardere coepit inter duos principes, Mulei Mahumed, et inter Mulei Moluco; Sebastianus ergo occasionem hanc arripiens, succurrit Mahumedo; sperabat enim extensionem provinciarum suarum; hinc 1578. expeditionem in persona suscepit, profectus contra
101496. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] periculoso coepto abstrahere poterant; in regno Marocano bellum domesticum ardere coepit inter duos principes, Mulei Mahumed, et inter Mulei Moluco; Sebastianus ergo occasionem hanc arripiens, succurrit Mahumedo; sperabat enim extensionem provinciarum suarum; hinc 1578. expeditionem in persona suscepit, profectus contra Molucum; factumve sit astu Moluci, vel temeritate Portugallorum, sufficit quod Portugalli se immiserint ad ignotas terras sibi; non procul ab urbe Alcassar Quivir, ad fluvium Luco, hic ipsum praestolabatur
101497. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Moluci, vel temeritate Portugallorum, sufficit quod Portugalli se immiserint ad ignotas terras sibi; non procul ab urbe Alcassar Quivir, ad fluvium Luco, hic ipsum praestolabatur Molucus et eum ad proelium provocavit, cruenta ergo intercessit pugna, in qua totus fere exercitus Portugallorum deletus est, et ipse Sebastianus occubuit (comparuit quidem '99‑o eius saeculi homo, qui se Sebastianum dixit, sed auditus non est); ipsi etiam Mahomed et Molucus in hoc bello occubuerunt, Molucus quidem ex morbo sub ipsa pugna;
101498. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Molucus et eum ad proelium provocavit, cruenta ergo intercessit pugna, in qua totus fere exercitus Portugallorum deletus est, et ipse Sebastianus occubuit (comparuit quidem '99‑o eius saeculi homo, qui se Sebastianum dixit, sed auditus non est); ipsi etiam Mahomed et Molucus in hoc bello occubuerunt, Molucus quidem ex morbo sub ipsa pugna; tristissimus fuit hic eventus pro regno; totus enim fere exercitus, nobilitas praecipua, ipse rex et cum eo tota regnans familia extincta est; suscepit ergo Henricus cardinalis, ultimus ex stirpe Iohannis Nothi, qui
101499. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et hinc consenserunt etiam status ut evocentur omnes connexae aulicarum
praetensiones investigentur, et ipso adhuc vivente judicio statuum et ordinum successor
eligatur; optimum tamen hoc coeptum per mortem repentinam Henrici interruptum est; anno '580.
101500. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] investigentur, et ipso adhuc vivente judicio statuum et ordinum successor
eligatur; optimum tamen hoc coeptum per mortem repentinam Henrici interruptum est; anno '580.
101501. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] excepit Portugallorum, quod fuit 12‑a Apri. '581.
101502. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuit filius Ludovici ducis de
Beja, qui fuit filius Emanuelis M. et Violantae de Gonetz; hic Antonius dixit se esse legitimum
filium Ludovici, sed multi negabant eum legitimum filium, hinc etiam dictus est Antonius Nothus;
de Crato dictus est, quia Crato est civitas Portugalliae, in qua ordinis Melitensis equites
habuerunt magnum prioratum, qui iis temporibus erat Antonius Nothus.
101503. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] filius Emanuelis, qui eodem anno mortuus est quo Henricus cardinalis.
101504. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 2 Hic ergo juvenis Carolus Emanuel nomine Beatricis aviae suae, quae nupta fuit Carolo Sabaudiae ducis, avo Emanuelis; hic tamen ob debilem aetatem suam non ursit valde, sed potius consensit in Phylippum 2‑um regem Hispaniae, qui etiam filiam suam Catharinam dedit ei in uxorem; sed et ceteri praetendentes parum aut nihil ausi sunt contra potentem Phylippum regem; solus Antonius de Crato restitit ei; constitit enim ei de odio canino, quod inter Portugallos et Hispanos exstitit, hinc sperabat se viribus suorum valere fors contra Filippum, et etiam
101505. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Antonius de Crato restitit ei; constitit enim ei de odio canino, quod inter Portugallos et Hispanos exstitit, hinc sperabat se viribus suorum valere fors contra Filippum, et etiam a Gallis et Anglis adjutus est; Filippus tamen praetensionem suam valido exercitu supponit, intravit in viscera Portugalliae, bis vicit Antonium eumque profligavit ex tota Portugallia, et hinc 1581. ipsam Ulissiponam cinxit, ubi in necessitate rex proclamatus est, comitia dein in urbe Tanoro indixit, in quibus privilegia nationis confirmavit, novaque ipsis complura promisit jura; et
101506. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] viribus suorum valere fors contra Filippum, et etiam a Gallis et Anglis adjutus est; Filippus tamen praetensionem suam valido exercitu supponit, intravit in viscera Portugalliae, bis vicit Antonium eumque profligavit ex tota Portugallia, et hinc 1581. ipsam Ulissiponam cinxit, ubi in necessitate rex proclamatus est, comitia dein in urbe Tanoro indixit, in quibus privilegia nationis confirmavit, novaque ipsis complura promisit jura; et sic Portugallia peregrino principi subjecta fuit; Antonius de Crato se ad insulam Terceram, quae est una ex insulis Asoriis,
101507. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam a Gallis et Anglis adjutus est; Filippus tamen praetensionem suam valido exercitu supponit, intravit in viscera Portugalliae, bis vicit Antonium eumque profligavit ex tota Portugallia, et hinc 1581. ipsam Ulissiponam cinxit, ubi in necessitate rex proclamatus est, comitia dein in urbe Tanoro indixit, in quibus privilegia nationis confirmavit, novaque ipsis complura promisit jura; et sic Portugallia peregrino principi subjecta fuit; Antonius de Crato se ad insulam Terceram, quae est una ex insulis Asoriis, quae omnes Crato addictae erant,
101508. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] adjutus est; Filippus tamen praetensionem suam valido exercitu supponit,
intravit in viscera Portugalliae, bis vicit Antonium eumque profligavit ex tota Portugallia, et
hinc 1581. ipsam Ulissiponam cinxit, ubi in necessitate rex proclamatus est, comitia dein in
urbe Tanoro indixit, in quibus privilegia nationis confirmavit, novaque ipsis complura promisit
jura; et sic Portugallia peregrino principi subjecta fuit; Antonius de Crato se ad insulam
Terceram, quae est una ex insulis Asoriis, quae omnes Crato addictae erant,
101509. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vero Phylippus 2. exercitum contra Elisabetham
reginam Angliae, anno '589.
101510. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ab Anglis appulit ad
insulam Terceram, ut eam sibi subjiceret, sed jam adfuit classis Hispanorum, proin parum
effecerunt Angli; recepit se ergo iterum in Franciam, ubi anno 1598. mortuus est sine
haeredibus.
101511. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ut eam sibi subjiceret, sed jam adfuit classis Hispanorum, proin parum
effecerunt Angli; recepit se ergo iterum in Franciam, ubi anno 1598. mortuus est sine
haeredibus.
101512. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanorum, proin parum
effecerunt Angli; recepit se ergo iterum in Franciam, ubi anno 1598. mortuus est sine
haeredibus.
101513. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuisse eremitas et unum pistorem.
101514. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vero comparuit
20 annis tardius, nempe eo anno, quo Phylippus mortuus est; hic comparuit Venetiis, ubi se
aperte regem Sebastianum dixit; aula Hispanica id audiens, eum astu Florentiam evocari fecit,
ibi interceptus et in Hispaniam deductus est, ubi in squalidissimos conjectus
carceribus, ibi vitam suam terminavit; de hoc ergo ultimo adhucdum est dubium, an vere fuerit
necne Sebastianus; quicumque enim eum viderunt ipsum pro vero Sebastiano servarunt.
101515. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] adhucdum est dubium, an vere fuerit
necne Sebastianus; quicumque enim eum viderunt ipsum pro vero Sebastiano servarunt.
101516. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum Portugallis faciebant, ex qua multum lucrati sunt, sicque opes suas auxerunt; Phylippus ergo rex Portugalliae effectus hunc ramum sustentationis foederatis rescidit, prohibuit Portugallis omnem communionem cum Hollandis, omne commercium; enorme flagellum fuit hoc pro foederatis; in desperationem ergo acti id fecerunt quod non facile secus ausi fuissent; quaesiverunt nempe ipsi viam ad Indias orientales, impediti maxima inter pericula per viam consuetam fractis omnibus impedimentis, quae Portugalli et Hispani ipsis ubique locorum posuerunt, devenerunt ad
101517. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] adhuc vivente Phylippo sibi occuparunt per quod Portugallis multum nocuerunt, firmati vero per hoc etiam alias occupationes fecerunt, et Portugallos ubique fregerunt; inter haec decessit Phylippus 2, ei successit Phylippus 3‑us, qui, ut scimus, languidum admodum habuit imperium; in Portugallia commercium magis magisve concidere coepit, et ipsum regnum exhauriri; ab anno 1598, quo Phylippus decessit, usque 1605. ipsis insulis Molucanis Portugallorum potiti sunt Hollandi, cum ceteris fere omnibus possessionibus orientalibus eorum, in quibus se positis
101518. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] admodum habuit imperium; in Portugallia commercium magis magisve concidere coepit, et
ipsum regnum exhauriri; ab anno 1598, quo Phylippus decessit, usque 1605. ipsis insulis
Molucanis Portugallorum potiti sunt Hollandi, cum ceteris fere omnibus possessionibus
orientalibus eorum, in quibus se positis munimentis et citadelis magis semper et magis
fundarunt.
101519. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] erexerunt (Vest-indische) et sic ad annum usque 1638. fere totam Brasiliam eripuerunt Portugallis; imo et ultimum eorum commercium Iaponense astu ipsis extorserunt; nempe Portugalli prioribus temporibus missionarios miserunt ad Japonenses, qui felici successu operati sunt in Japonia, et sic etiam commercium ad se adtraxerunt Portugalli; Hollandi ergo conati sunt suspectos reddere missionarios Portugallos et cum ipsis etiam aliqua ratione religionem Christianam; dixerunt enim missionarios et Portugallos velle Romani Pontifici subjicere imperium
101520. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt suspectos reddere missionarios Portugallos et cum ipsis etiam aliqua ratione religionem Christianam; dixerunt enim missionarios et Portugallos velle Romani Pontifici subjicere imperium Japonense; auxit effectum huius astutiae intercepta unius missionarii epistula ad Pontificem, in qua dicitur multos jam fideles obnoxios esse sedi Romanae; hinc 1638. attrocissimam persequtionem susceperunt in Portugallos, ita ut facile 70,000 hominum trucidata sint, etiam baptisati Japonenses; et sic grati Japonenses commercium cum Belgis inceperunt et actu tantum
101521. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] enim missionarios et Portugallos velle Romani Pontifici subjicere imperium Japonense; auxit effectum huius astutiae intercepta unius missionarii epistula ad Pontificem, in qua dicitur multos jam fideles obnoxios esse sedi Romanae; hinc 1638. attrocissimam persequtionem susceperunt in Portugallos, ita ut facile 70,000 hominum trucidata sint, etiam baptisati Japonenses; et sic grati Japonenses commercium cum Belgis inceperunt et actu tantum Belgis patet territorium Japonense ex omnibus Christianis; 1640. etiam in Africa exturbarunt Portugallos suis ditionibus;
101522. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hinc 1638. attrocissimam persequtionem susceperunt in Portugallos, ita ut facile 70,000 hominum trucidata sint, etiam baptisati Japonenses; et sic grati Japonenses commercium cum Belgis inceperunt et actu tantum Belgis patet territorium Japonense ex omnibus Christianis; 1640. etiam in Africa exturbarunt Portugallos suis ditionibus; sed etiam domi diversis malis vexati sunt Portugalli, praemebantur enim diversis exactionibus ob perpetua Hispanorum bella per totam Europam, et ultimatim considerabantur ut populus armorum jure oppressus; expectarunt ergo ultro
101523. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Portugalli, praemebantur enim diversis exactionibus ob perpetua Hispanorum bella per totam Europam, et ultimatim considerabantur ut populus armorum jure oppressus; expectarunt ergo ultro occasionem jugum hoc intolerabile dejiciendi; hinc jam '638. anno coeperunt quaedam civitates se in libertatem adserere, sed suppressi sunt a Hispanis cum non adfuerit adhuc communis consensus; meliorem tamen occasionem nacti sunt sub Phylippo 4‑o, qui bellis ubique pressus etiam domi cum Catalaunis lites habuit; titulo ergo contra Catalaunos
101524. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanis cum non adfuerit adhuc communis consensus; meliorem tamen occasionem nacti sunt sub Phylippo 4‑o, qui bellis ubique pressus etiam domi cum Catalaunis lites habuit; titulo ergo contra Catalaunos procedendi se armarunt undique irruperuntque in urbes, et praecipue Lissabonam, quam una cum portu et in eo existente classe sibi occuparunt; Vasconcello gubernator totius provinciae se opposuit quidem cum suis Hispanis, sed captus et trucidatus est, et sic exiguum post tempus tota Portugallia a Hispanis purgata est, regnum
101525. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] communis consensus; meliorem tamen occasionem nacti sunt sub Phylippo 4‑o, qui bellis ubique pressus etiam domi cum Catalaunis lites habuit; titulo ergo contra Catalaunos procedendi se armarunt undique irruperuntque in urbes, et praecipue Lissabonam, quam una cum portu et in eo existente classe sibi occuparunt; Vasconcello gubernator totius provinciae se opposuit quidem cum suis Hispanis, sed captus et trucidatus est, et sic exiguum post tempus tota Portugallia a Hispanis purgata est, regnum ipsum sequutae sunt omnes possessiones Americanae, et
101526. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] occuparunt; Vasconcello gubernator totius provinciae se opposuit quidem cum suis
Hispanis, sed captus et trucidatus est, et sic exiguum post tempus tota Portugallia a Hispanis
purgata est, regnum ipsum sequutae sunt omnes possessiones Americanae, et Africanae; sola Septa
seu Certa in Africa mansit sub potestate Hispanorum; anno '641. congregati sunt in comitiis
Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus
vir, et Iohannis Nothi descendentibus
101527. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum suis
Hispanis, sed captus et trucidatus est, et sic exiguum post tempus tota Portugallia a Hispanis
purgata est, regnum ipsum sequutae sunt omnes possessiones Americanae, et Africanae; sola Septa
seu Certa in Africa mansit sub potestate Hispanorum; anno '641. congregati sunt in comitiis
Portugalli, et de rege eligendo actum est; aderat princeps Iohannes dux de Bragancza, conspicuus
vir, et Iohannis Nothi descendentibus
101528. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam Pontificis, sed Portugalli paratiores erant ad schisma faciendum quam ut se subjiciat
Hispanis; initio enim Phylippus non potuit agere contra Portugallos, ob bella cum Gallis,
Anglis; videntes se sic efficere non posse quodpiam, profusis multis pecuniis conati sunt
Hispani in ipsa Portugallia seditionem incipere, et necem Iohannis decreverunt, sed per
Marchionem de Ajamonte, amico Iohannis, prodita est astutia et remotum periculum; tutus ergo
mansit Iohannes.
101529. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam conspicua classis Hollandica Lissabonae, ad defendendos Portugallos, ad 10 vero annos induciae factae sunt circa ditiones occupatas; has tamen inducias neutra pars observavit; nam incolae Brasilienses rebellarunt contra Hollandos et se adjunxerunt Portugalliae, Belgae vero in Indiis orientalibus invaserunt ceteras provincias, sic insulam Ceilo, quam maxima ex parte Portugalli habebant, sibi occuparunt, et sic usque '661, '2, '3. perdurarunt altercationes inter eos donec '669. finalis pax coaluisset inter has nationes, Hollandos et Portugallos;
101530. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] orientalibus invaserunt ceteras provincias, sic insulam Ceilo, quam maxima ex parte Portugalli habebant, sibi occuparunt, et sic usque '661, '2, '3. perdurarunt altercationes inter eos donec '669. finalis pax coaluisset inter has nationes, Hollandos et Portugallos; Portugalli vero in usu libertatis suae permanserunt usque nostra tempora semper; Iohannes hic 4‑us rem aerarii optime administravit, suasque non exiguas divitias omnes in bonum reipublicae convertit, et 56 milliones reliquit in 6. anno regni cum anno '653. mortuus esset; successit ei
101531. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] altercationes inter eos donec '669. finalis pax coaluisset inter has nationes, Hollandos et Portugallos; Portugalli vero in usu libertatis suae permanserunt usque nostra tempora semper; Iohannes hic 4‑us rem aerarii optime administravit, suasque non exiguas divitias omnes in bonum reipublicae convertit, et 56 milliones reliquit in 6. anno regni cum anno '653. mortuus esset; successit ei secundogenitus filius Alfonsus, nam Theodosius senior ei praemortuus est; hic Alfonsus nomine 6‑ti venit et per 12 annos regnavit; fuit 13 annorum cum parente
101532. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] coaluisset inter has nationes, Hollandos et Portugallos; Portugalli vero in usu libertatis suae permanserunt usque nostra tempora semper; Iohannes hic 4‑us rem aerarii optime administravit, suasque non exiguas divitias omnes in bonum reipublicae convertit, et 56 milliones reliquit in 6. anno regni cum anno '653. mortuus esset; successit ei secundogenitus filius Alfonsus, nam Theodosius senior ei praemortuus est; hic Alfonsus nomine 6‑ti venit et per 12 annos regnavit; fuit 13 annorum cum parente privaretur; tutrix eius fuit Ludovica Guzman mater, ex stirpe
101533. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Guzman mater, ex stirpe illustri ducum Medinae Sidoniae.
101534. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et ordinibus proponere; alii dicunt matrem unum intellexisse cum monachis, qui eam etiam suffoverunt; ordines tamen his non moti urserunt regis institutionem, et hinc '662. rex proclamatus est, quo etiam mater mortua est; bella cum exteris feliciter gesta sunt ad ea usque tempora in Europa, sed infeliciter in Indiis orientalibus cum Belgis, hi enim sensim Portugallos ex una civitate ad aliam repraesserunt, et jam urbem residentiam Goam conati sunt iis eripere; Portugalli ergo ad Anglos se converterunt, qui dein pacem confecerunt inter Belgas et Portugallos;
101535. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] alii dicunt matrem unum intellexisse cum monachis, qui eam etiam suffoverunt; ordines tamen his non moti urserunt regis institutionem, et hinc '662. rex proclamatus est, quo etiam mater mortua est; bella cum exteris feliciter gesta sunt ad ea usque tempora in Europa, sed infeliciter in Indiis orientalibus cum Belgis, hi enim sensim Portugallos ex una civitate ad aliam repraesserunt, et jam urbem residentiam Goam conati sunt iis eripere; Portugalli ergo ad Anglos se converterunt, qui dein pacem confecerunt inter Belgas et Portugallos; pax haec favens fuit Belgis;
101536. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ex una civitate ad aliam repraesserunt, et jam urbem residentiam Goam conati sunt iis eripere; Portugalli ergo ad Anglos se converterunt, qui dein pacem confecerunt inter Belgas et Portugallos; pax haec favens fuit Belgis; debuerunt enim renunciare possessionibus Belgarum in Indiis orientalibus, imo intuitu Brasiliae ipsis aequivalens stipulati sunt Portugalli, anno 1661; haec tamen pactio effectum non habuit, sed iterum recruduit bellum, anno vero '69. finalis pax inita est; procedente bello Phylippus, cum se
101537. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] declaravit et divortium petiit; rem hanc omnibus viribus adjuverunt monachi, remque eo adduxerunt, ut Alfonsus post 12 annos gubernii renunciaverit regno, quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice
101538. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnibus viribus adjuverunt monachi, remque eo adduxerunt, ut Alfonsus post 12 annos gubernii renunciaverit regno, quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli
101539. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] remque eo adduxerunt, ut Alfonsus post 12 annos gubernii renunciaverit regno, quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli Hispanici, nam Ludovicus 14.
101540. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Alfonsus post 12 annos gubernii renunciaverit regno, quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli Hispanici, nam Ludovicus 14. rex Galliae post mortem
101541. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regno, quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli Hispanici, nam Ludovicus 14. rex Galliae post mortem Phylippi 4. regis Hispaniae bello lacessere
101542. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quam renunciationem etiam susceperunt status; Petrus ergo nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli Hispanici, nam Ludovicus 14. rex Galliae post mortem Phylippi 4. regis Hispaniae bello lacessere coepit
101543. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nomine regentis administravit regnum et 1668. Petrus duxit reginam in uxorem, Alfonsus vero arctissima custodia in remota urbe custoditus est in insula Tercera, dein vero in urbe Sintra 16.1 in... Sintra in margine adscriptum. ; anno '683. decessit Alfonsus in captivitate sua, ab hoc vero anno Petrus titulum regis publice assumpsit; anno 1668. finis impositus est belli Hispanici, nam Ludovicus 14. rex Galliae post mortem Phylippi 4. regis Hispaniae bello lacessere coepit Hispanos ad obtinendas 13 provincias Belgii titulo dotis pro uxore
101544. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 14. valde potens evaderet, conspirarunt Sueci, Angli, Hollandi cum Hispanis et sic
Acquisgrani pacem subscribere debuit Ludovicus 14, et tunc etiam hac pace Acquisgranensi res
composita est etiam per Anglos inter Hispanos et Portugallos, 1668. anno; hac ergo pace
Portugalli in integrum restituti sunt, Hispani agnoverunt majestatem Portugalliae, et ex Septa
(Ceuta) in Africa nil sibi reservarunt, omnes etiam aulae Europeae recognoverunt
majestatem Portugalliae.
101545. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Acquisgrani pacem subscribere debuit Ludovicus 14, et tunc etiam hac pace Acquisgranensi res
composita est etiam per Anglos inter Hispanos et Portugallos, 1668. anno; hac ergo pace
Portugalli in integrum restituti sunt, Hispani agnoverunt majestatem Portugalliae, et ex Septa
(Ceuta) in Africa nil sibi reservarunt, omnes etiam aulae Europeae recognoverunt
majestatem Portugalliae.
101546. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] aulae Europeae recognoverunt
majestatem Portugalliae.
101547. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sua feliciter gubernavit regnum suum.
101548. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et classem restaurare ut authoritatem
sibi procuraret apud exteros; desolata enim erat facies harum rerum sub ipsius regimine.
101549. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sibi procuraret apud exteros; desolata enim erat facies harum rerum sub ipsius regimine.
101550. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fodinis adamantum in Brasilia percepit, profudit in
monachos et moniales (indoles Ioannis inde conjici potest quod rex Borussiae scribat de eo, quod
a Pontifice impetraverit potestatem missam celebrandi usque ad elevationem).
101551. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] conjici potest quod rex Borussiae scribat de eo, quod
a Pontifice impetraverit potestatem missam celebrandi usque ad elevationem).
101552. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totum regnum erat jam divisum in diaeceses et archiepiscopatus; Ullissipona erat sub jurisdictione archiepiscopi, hinc egit Iohannes, ut Pontifex capellam suam aulicam elevaret ad dignitatem ecclesiae metropolitanae, et sic duae erant metropolitanae dein in urbe; hinc Iohannes divisit urbem in novam et veterem, occidentalis eius pars nova, orientalis vetus dicta est, et sic partem novam cessit novo metropolitae, veterem vero permisit antiquo; haec dein divisio civitate donata est; fundavit nobile monasterium Mass.
101553. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et archiepiscopatus; Ullissipona erat sub
jurisdictione archiepiscopi, hinc egit Iohannes, ut Pontifex capellam suam aulicam elevaret ad
dignitatem ecclesiae metropolitanae, et sic duae erant metropolitanae dein in
urbe; hinc Iohannes divisit urbem in novam et veterem, occidentalis eius pars nova, orientalis
vetus dicta est, et sic partem novam cessit novo metropolitae, veterem vero permisit antiquo;
haec dein divisio civitate donata est; fundavit nobile monasterium Mass.
101554. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ut has aulas affinitatis vinculo ligarent; '729. ergo Iosephus Emanuel
Iohannis 5‑i filius duxit Mariam Annam Victoriam filiam Philippi 5‑i, quam Ludovicus 15.
repudiavit; et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5.
101555. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] duxit Mariam Annam Victoriam filiam Philippi 5‑i, quam Ludovicus 15.
repudiavit; et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5.
101556. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et filius Philippi 5‑i Ferdinandus duxit Mariam Barbaram filiam Iohannis 5.
101557. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in insula Pegon quam format fluvius Caja; est nempe locus Extremadurae;
in hac ergo insula palatium splendidum ligneum exstructum est, et ad aequalitatem gentium
observandam duplex ingressus factus est ad palatium, ut sic quivis regum solus sine alterius
praejudicio intrare potuerit in pompam.
101558. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in hac ergo insula palatium splendidum ligneum exstructum est, et ad aequalitatem gentium
observandam duplex ingressus factus est ad palatium, ut sic quivis regum solus sine alterius
praejudicio intrare potuerit in pompam.
101559. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suae cum aula Romana praescidit; Clemens 13. successor videns schisma hoc hinc concessit Iohanni
5. hoc jus facta conventione inter litigantes.
101560. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] relaxari coepit, et quidem ob violatum jus gentium in
immunitate legatorum; Madritti enim suspecti aliqui homines cum famulitio legati Portugallici
notitiam habuerunt, et frequentarunt Petri de Belmonte legati ad eum; hi homines suspecti
quaesiti ad carceres occultarunt se in aede legati; requisitus legatus ut extradet hos
suspectos, et cum non satisfaceret huic petito, mandato Phylippi 19 ex famulitio
legati incarcerati sunt; Portugalli hoc audientes, 19 Hispanici legati homines incarcerari fecit
101561. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et cum non satisfaceret huic petito, mandato Phylippi 19 ex famulitio
legati incarcerati sunt; Portugalli hoc audientes, 19 Hispanici legati homines incarcerari fecit
101562. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] deventum est, primi Hispani in
limitibus Portugalliae et Brasiliae hostilitates exercuerunt; Portugalli ergo refugerunt ad
Anglos, qui etiam negotiatione et belli apparatu pacem Hispanis extorserunt.
101563. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101564. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pontifice Caspari regimine fiebant, languida erant; decessit 1750; successit ei Iosephus Emanuel filius; hic usque '72. annum regnavit; hic adjecit animo, ad mendanda ea quae male aut languide sub patre gesta sunt, maxime sub ministerio Bombalii; anno '753. cum Hispania se in tractatum immisit propter insulam S. Sacramenti, ob quam multae controversiae prius enatae sunt; cessit nempe eam Hispanis, hi vero partem Paragvariae cedebant Portugallis; excitatae sunt tamen turbae inter commissarios, qui per seditiosos incolas dispersi sunt, recidit dein tota
101565. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ulissiponensis per terremotum et inde exortum incendium 1‑a Novembris fere tota deleta est; anno '58. tamen maior infelicitas Iosephum mansit, ad necem enim se peti publice videre debuit; cum enim ex distractione domum reverteretur ex dumetis 9 scloporum explosiones factae sunt in caretam eius, sed tamen ex omnibus unicus globus in brachio sinistro eum tetigit; redux investigationes fieri fecit, sed nemo repertus fuit, investigata tamen re magis suspecti esse coeperunt duo proceres de hoc crimine, nempe dux Abejro, et
101566. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1‑a Novembris fere tota deleta est; anno '58. tamen maior infelicitas Iosephum mansit, ad necem enim se peti publice videre debuit; cum enim ex distractione domum reverteretur ex dumetis 9 scloporum explosiones factae sunt in caretam eius, sed tamen ex omnibus unicus globus in brachio sinistro eum tetigit; redux investigationes fieri fecit, sed nemo repertus fuit, investigata tamen re magis suspecti esse coeperunt duo proceres de hoc crimine, nempe dux Abejro, et Marchio Tavoro, intimus amicus prioris; cum his in
101567. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] globus in brachio sinistro eum tetigit; redux investigationes fieri fecit, sed nemo repertus fuit, investigata tamen re magis suspecti esse coeperunt duo proceres de hoc crimine, nempe dux Abejro, et Marchio Tavoro, intimus amicus prioris; cum his in suspitionem venerunt etiam Iesuitae, in specie pater Malegrida; cinctis ergo palatiis superius nominatorum omnes incarcerati sunt, processusque contra eos exarsit, quid decisum, quid probatum sit, ignoratur; ex effectu tamen colligere licet eos perduellionis reos et convictos
101568. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] redux investigationes fieri fecit, sed nemo repertus fuit, investigata tamen re magis suspecti esse coeperunt duo proceres de hoc crimine, nempe dux Abejro, et Marchio Tavoro, intimus amicus prioris; cum his in suspitionem venerunt etiam Iesuitae, in specie pater Malegrida; cinctis ergo palatiis superius nominatorum omnes incarcerati sunt, processusque contra eos exarsit, quid decisum, quid probatum sit, ignoratur; ex effectu tamen colligere licet eos perduellionis reos et convictos fuisse, nam 12. Jan. anni '759. lata est
101569. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cinctis ergo palatiis superius nominatorum omnes incarcerati sunt, processusque contra eos exarsit, quid decisum, quid probatum sit, ignoratur; ex effectu tamen colligere licet eos perduellionis reos et convictos fuisse, nam 12. Jan. anni '759. lata est sententia perduellionis in omnes supra nominatos, quae sententia etiam executioni tradita est; Iesuitae scilicet 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem
101570. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] licet eos perduellionis reos et convictos fuisse, nam 12. Jan. anni '759. lata est sententia perduellionis in omnes supra nominatos, quae sententia etiam executioni tradita est; Iesuitae scilicet 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in
101571. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] perduellionis in omnes supra nominatos, quae sententia etiam executioni tradita est; Iesuitae scilicet 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio
101572. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tradita est; Iesuitae scilicet 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse;
101573. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 4 laqueo suffocati, proceres vero gladio percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et
101574. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] percussi sunt, bona omnia harum familiarum in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et infensissimus Jesuitarum hostis; dein
101575. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in fiscum redacta, et nobilitatis omniumque privilegiorum privati sunt descendentes; et in totum ordinem Jesuitarum relegatio decisa fuit; omnes enim colligati tam in Europa, quam America, navibus in Italiam delati sunt; et bona ipsorum in fiscum et pias causas conversa sunt; in scholis ipsis substituti sunt oratores S. Phylippi Neri; dicunt quidam totum hoc ex odio marchionis Bombal, primarii ministri Iosephi, adversus Jesuitas evenisse; Bombal enim fuit totum-fac Iosephi, et infensissimus Jesuitarum hostis; dein processus hic sub modo regnante
101576. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuisse, sed fiscus regius se opposuit huic
sententiae commissionis et declaravit se evincere velle omnes perduelles fuisse; hinc tertio
revisio facta est processus et relatio huius tertiae inquisitionis incerta est, quia nihil ad
publicum prodivit; descendentes tamen duorum procerum in integrum, etiam in bona omnia et
honores restituti sunt; incertum ergo hactenus est num regina hoc ex gratia vel justitia
fecerit.
101577. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regius se opposuit huic
sententiae commissionis et declaravit se evincere velle omnes perduelles fuisse; hinc tertio
revisio facta est processus et relatio huius tertiae inquisitionis incerta est, quia nihil ad
publicum prodivit; descendentes tamen duorum procerum in integrum, etiam in bona omnia et
honores restituti sunt; incertum ergo hactenus est num regina hoc ex gratia vel justitia
fecerit.
101578. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et relatio huius tertiae inquisitionis incerta est, quia nihil ad
publicum prodivit; descendentes tamen duorum procerum in integrum, etiam in bona omnia et
honores restituti sunt; incertum ergo hactenus est num regina hoc ex gratia vel justitia
fecerit.
101579. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regina hoc ex gratia vel justitia
fecerit.
101580. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gratia vel justitia
fecerit.
101581. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] habuit cum pontifice Clemente 13. summas altercationes ob ordinem Jesuitarum cassatum et Pontifici transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex; Iosephus rursus fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus suum, et contra
101582. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] transmissum ad Italiam; haec sponsalia etiam erant contra jus canonicum; offensus Josephus legatum Romanum misit domum, idem fecit Pontifex; Iosephus rursus fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus suum, et contra Anglos excitare, sed Josephus observata stricta neutralitate elusit ipsos; hinc '62. Hispani coeperunt lacessere
101583. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Pontifex; Iosephus rursus fere in belli contentionem devolutus fuisset, si Angli ei opitulati non fuissent; scimus enim his temporibus bellum arsisse in Europa tota, ob successionem Mariae Theresiae; Angli enim pro parte Austriacorum erant, Galli cum Hispanis conati sunt Portugallos in foedus suum, et contra Anglos excitare, sed Josephus observata stricta neutralitate elusit ipsos; hinc '62. Hispani coeperunt lacessere Portugallos, sed Angli causam belli scientes prompti ferendis auxiliis erant, repraesseruntque Hispanos, et eodem dein anno pax universalis
101584. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanos, et eodem dein anno pax universalis composita est.
101585. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] erexit et confirmavit, quod Romanus Pontifex nullo modo ferre voluit; edidit ergo
bullam anno '65. in favorem Iesuitarum, recte tunc, cum Hispania et Portugallia eum urgeret
101586. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tamquam ecclesiae summe necessarium in perpetuum confirmavit; Iosephus vero sub poena capitis prohibuit episcopis publicationem hujus bullae; episcopus Michael dela Annunciata, episcopus Coimbriae, fautor Pontificis, curavit prohiberi sub poena excommunicationis omnes libellos, qui in favorem factorum regiorum scribebantur; in hac littera pastorali etiam quaedam accerbitates contra regem et ministerium erant; Iosephus ergo eum exauctoratum ad publicos carceres perpetuos [eum] condemnavit; hae acerbitates inter duas aulas durarunt usque mortem Clementis 13; ei
101587. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] confirmavit; Iosephus vero sub poena capitis prohibuit episcopis publicationem hujus bullae; episcopus Michael dela Annunciata, episcopus Coimbriae, fautor Pontificis, curavit prohiberi sub poena excommunicationis omnes libellos, qui in favorem factorum regiorum scribebantur; in hac littera pastorali etiam quaedam accerbitates contra regem et ministerium erant; Iosephus ergo eum exauctoratum ad publicos carceres perpetuos [eum] condemnavit; hae acerbitates inter duas aulas durarunt usque mortem Clementis 13; ei successit cardinalis Ganganeli sub nomine
101588. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Ganganeli sub nomine Clementis 14‑i; hic praestantissimus vir, aliorum longe
principiorum quam Romanus Pontifex prior anno '73. concordatis initis pacem restituit,
ordinemque Jesuitarum extinxit tamquam ecclesiae et civitatibus noxium.
101589. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Romanus Pontifex prior anno '73. concordatis initis pacem restituit,
ordinemque Jesuitarum extinxit tamquam ecclesiae et civitatibus noxium.
101590. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tamquam ecclesiae et civitatibus noxium.
101591. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] statu belli vivunt cum caeteris principibus, nisi praepotentia unius gentis retineantur in respectu, caeteri vero minores gentes tributo annuo sibi inducias emere debent, sub titulo doni gratuiti 20, aut 30,000 aureorum; Marocani enim ante finem induciarum [ceperunt] arcem Malaczan in Africa expugnare coeperunt, compositi tamen sunt rursus aucto honorario annuo; eodem anni fine iterum in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum
101592. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sibi inducias emere debent, sub titulo doni gratuiti 20, aut 30,000 aureorum; Marocani enim ante finem induciarum [ceperunt] arcem Malaczan in Africa expugnare coeperunt, compositi tamen sunt rursus aucto honorario annuo; eodem anni fine iterum in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum hoc ex desperatione huius hominis accidit; hic enim rusticus ad summam egestatem deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim
101593. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gratuiti 20, aut 30,000 aureorum; Marocani enim ante finem induciarum [ceperunt] arcem Malaczan in Africa expugnare coeperunt, compositi tamen sunt rursus aucto honorario annuo; eodem anni fine iterum in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum hoc ex desperatione huius hominis accidit; hic enim rusticus ad summam egestatem deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim praeter asellum unum habuit, quo merces
101594. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ante finem induciarum [ceperunt] arcem Malaczan in Africa expugnare coeperunt, compositi tamen sunt rursus aucto honorario annuo; eodem anni fine iterum in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum hoc ex desperatione huius hominis accidit; hic enim rusticus ad summam egestatem deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim praeter asellum unum habuit, quo merces deportando per montes se intertenuit, non valens tributum
101595. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hinc sterile mansit matrimonium; defuncto Josepho successit eius filia Francisca excluso fratre regis; interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit bellum his temporibus inter Anglos et colonistas Americanos, hoc extensum est ad Gallos et Hispanos et Belgas; Portugalli tamen in statu indifferenti manserunt; etiam in eo prudenter et politice se gesserunt Portugalli, quod in neutralitatem armatam, quam Russica imperatrix procuravit, se non immiserint; Angli tamen renunciare debebant colonistis suis Americanis sicque pax '83. anno coaluit.
101596. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Josepho successit
eius filia Francisca excluso fratre regis; interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit
bellum his temporibus inter Anglos et colonistas Americanos, hoc extensum est ad Gallos et
Hispanos et Belgas; Portugalli tamen in statu indifferenti manserunt; etiam in eo prudenter et
politice se gesserunt Portugalli, quod in neutralitatem armatam, quam Russica imperatrix
procuravit, se non immiserint; Angli tamen renunciare debebant colonistis suis Americanis sicque
pax '83. anno coaluit.
101597. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] interim maritus Petrus titulum regis gessit; floruit
bellum his temporibus inter Anglos et colonistas Americanos, hoc extensum est ad Gallos et
Hispanos et Belgas; Portugalli tamen in statu indifferenti manserunt; etiam in eo prudenter et
politice se gesserunt Portugalli, quod in neutralitatem armatam, quam Russica imperatrix
procuravit, se non immiserint; Angli tamen renunciare debebant colonistis suis Americanis sicque
pax '83. anno coaluit.
101598. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam filius Petri Franciscus et quidem improlis, postquam
maxima indicia et specimina magni ingenii et praestantis legislatoris dedisset; ab eo tempore
Iohannes junior princeps et princeps Brasiliae, qui conjugem habet Mariam Carolinam, filiam
Caroli 4‑ti regis Hispaniarum, in uxorem
101599. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] praestantis legislatoris dedisset; ab eo tempore
Iohannes junior princeps et princeps Brasiliae, qui conjugem habet Mariam Carolinam, filiam
Caroli 4‑ti regis Hispaniarum, in uxorem
101600. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est pars Belgii totius
seu provinciarum inferiorum Germaniae Niederland; sitae sunt hae provinciae ad Rhenum.
101601. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101602. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] regnante Merovea, dein per divisiones provinciarum satis debilitati sunt, donec iterum Carolus Magnus conjuctis omnibus provinciis mirum in modum auxisset provincias suas; post Carolum rursus facta est divisio; Ludovicus enim primus filius Caroli incidit cum filiis suis tribus in altercationem, et post eius mortem facta est divisio provinciarum; Lotharius accepit Italiam, Carolus Franciam, Ludovicus vero Germaniam; Lotharius paulo post defecit et hinc tantum Germanicum et Francicum mansit imperium, Lothariae vero provinciae
101603. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hinc tantum Germanicum et Francicum mansit imperium, Lothariae vero provinciae divisae sunt inter 2 fratres, et tunc Belgium recidit ad Gallos; sic permanserunt negotia usque defectum lineae Ludovici, et tunc Germania factum est regnum electivum; saeculo 9-o Gallia divisa est etiam in Lotharingiae et Franciae regnum, et tunc Belgium Lotharingiae regno adjectum est; sed paulo post extinctum est hoc regnum Lotharingiae, et tunc Belgium recidit ad Franciam, sed tardius iterum ex regno Franciae excisa est portio titulo Ducatus Lotharingici, cui iterum Belgium
101604. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] titulum, nempe Othoni 1-o jure
exclusivo).
101605. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Saec. 10, 11. erant obscurissima pro tota Europa, in quibus mera bella, turbae et altercationes
inter gentes vigebant; sub his temporibus saepe potentes nobiles et alii jura majestatica
aliaque sibi non competentia jura sibi appropriabant, hinc enatum est systema feudale in
Germania et Francia, partim cum consensu regum, partim iis invitis, et hinc factum est ut
Germania in complures ducatus, comitatus, principatus divisa fuerit, uti eam et hodie videmus
divisam.
101606. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] inter gentes vigebant; sub his temporibus saepe potentes nobiles et alii jura majestatica
aliaque sibi non competentia jura sibi appropriabant, hinc enatum est systema feudale in
Germania et Francia, partim cum consensu regum, partim iis invitis, et hinc factum est ut
Germania in complures ducatus, comitatus, principatus divisa fuerit, uti eam et hodie videmus
divisam.
101607. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hinc enatum est systema feudale in
Germania et Francia, partim cum consensu regum, partim iis invitis, et hinc factum est ut
Germania in complures ducatus, comitatus, principatus divisa fuerit, uti eam et hodie videmus
divisam.
101608. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Francia, partim cum consensu regum, partim iis invitis, et hinc factum est ut
Germania in complures ducatus, comitatus, principatus divisa fuerit, uti eam et hodie videmus
divisam.
101609. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Idem [accidit] etiam in Belgio accidit; ea ratione qua Germania
divisum est in plures dinastias, comitatus, principatus, ex quibus dein 17 provinciae enatae
sunt.
101610. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] decursum saeculorum
hae provinciae per nuptias, per hereditariam successionem, imo et titulo emptionis ad paucorum
dominatum devenerunt, donec tandem ad unius ducis Burgundiae lineae junioris omnes hae
provinciae devolverentur; senior enim stirps Burgundica, quae ex Hugone Capeto in Gallia
descendit, extincta est 1345; ducatus ergo Burgundiae recidit ad coronam.
101611. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] extincta est 1345; ducatus ergo Burgundiae recidit ad coronam.
101612. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Burgundiae, seu aliquem partem Burgundiae et 17 provincias Belgicas; Maria non diu vixit, ei successit Philippus Pulcher, qui plerumque Gandaviae habitavit cum sua uxore Iohanna, Ferdinandi Chatolici filia, ita ut Carolus filius eius hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum corona Hispanica; Carolus hic intendisse legitur hos provincias in unum corpus
101613. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et 17 provincias Belgicas; Maria non diu vixit, ei successit Philippus Pulcher, qui plerumque Gandaviae habitavit cum sua uxore Iohanna, Ferdinandi Chatolici filia, ita ut Carolus filius eius hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum corona Hispanica; Carolus hic intendisse legitur hos provincias in unum corpus colligere, et titulo regni unius eas
101614. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Maria non diu vixit, ei successit Philippus Pulcher, qui plerumque Gandaviae habitavit cum sua uxore Iohanna, Ferdinandi Chatolici filia, ita ut Carolus filius eius hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum corona Hispanica; Carolus hic intendisse legitur hos provincias in unum corpus colligere, et titulo regni unius eas administrare, ad facilitanda
101615. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic natus sit in Belgio, qui etiam successit patri suo, in Hispania defuncto, in Belgio; postquam vero post Ferdinandi Chatolici decessum etiam rex Hispaniae factus fuisset, conjunxit hic Carolus 5. has provincias cum corona Hispanica; Carolus hic intendisse legitur hos provincias in unum corpus colligere, et titulo regni unius eas administrare, ad facilitanda regiminis negotia; hoc tamen coeptum ei non successit ob ampla privilegia et immunitates omnium provinciarum, quae tamen nullo modo induci poterant ad renunciandum juribus suis; permanserunt ergo hae
101616. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] corpus colligere, et titulo regni unius eas administrare, ad facilitanda regiminis negotia; hoc tamen coeptum ei non successit ob ampla privilegia et immunitates omnium provinciarum, quae tamen nullo modo induci poterant ad renunciandum juribus suis; permanserunt ergo hae provinciae in suo statu; cavit tamen Carolus solemni edicto ab omnibus provinciis recepto, ne unquam ullo sub praetextu dividantur hae provinciae, ad omne malum divisionis antevertendum; sub hoc Carolo Belgae florentissima tempora habebant; ille enim ibi natus et educatus totus Belga erat,
101617. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suo statu; cavit tamen Carolus
solemni edicto ab omnibus provinciis recepto, ne unquam ullo sub praetextu dividantur hae
provinciae, ad omne malum divisionis antevertendum; sub hoc Carolo Belgae florentissima tempora
habebant; ille enim ibi natus et educatus totus Belga erat, eosque in ipsa Hispania omni modo
juvit, navigatio enim, commercium, manufacturas omni modo promovit, faustissimumque sic regimen
habuit.
101618. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] totus Belga erat, eosque in ipsa Hispania omni modo
juvit, navigatio enim, commercium, manufacturas omni modo promovit, faustissimumque sic regimen
habuit.
101619. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omni modo promovit, faustissimumque sic regimen
habuit.
101620. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ipse ducatus Flandriae et Artesiae, qui prius ad
coronam Gallicam spectabant, sub Carolo caeteris provinciis incorporati sunt, post victoriam
nobilem quam de Francisco rege Galliae retulit.
101621. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sub Philippo 2-o, filio Caroli eiusque successore; omnium horum malorum non ultima causa fuit indoles cruda, severa Philippi 2-i; Carolus enim affabilis, mitis, omni ex parte favit Belgis, sed Philippus totus Hispanus, trux, melancolicus favit Hispanis, spretis Belgis non tantum in Hispania, sed in ipso Belgio Hispanos praeposuit ipsis; hac re totius Belgii odium sibi contraxit; haec tamen non sola causa aversionis fuit, sed accessit et id, quod Philippus non tantum Caroli decreta circa haereticos renovaverit, sed ea
101622. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 2-o, filio Caroli eiusque successore; omnium horum malorum non ultima causa fuit indoles cruda, severa Philippi 2-i; Carolus enim affabilis, mitis, omni ex parte favit Belgis, sed Philippus totus Hispanus, trux, melancolicus favit Hispanis, spretis Belgis non tantum in Hispania, sed in ipso Belgio Hispanos praeposuit ipsis; hac re totius Belgii odium sibi contraxit; haec tamen non sola causa aversionis fuit, sed accessit et id, quod Philippus non tantum Caroli decreta circa haereticos renovaverit, sed ea extendit, gravioribus
101623. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] caeteris opibus et divitiis; cupiebat hic ut gubernator harum
provinciarum creatur tempore absentiae Philippi; rex interim aliam personam creavit
gubernatorem; dein dux hic voluit nuptias inire cum Catharina, ducis Lotharingiae filia, ut sic
per eam gubernator fieret; sed Philippus in neutrum consensit, sed Margaretham sororem naturalem
suam, conjugem ducis Farnese, creavit gubernatricem; hic ergo dux Aurelianensis
101624. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam statum ecclesiasticum, episcopos; videns enim
Philippus dioecesium non esse aequam distributionem, aliquas esse nimis magnas, hinc voluit
plures dioeceses creare, sicque imminuere ceterorum proventus; abalienavit ergo animos
episcoporum antiquorum, hi ergo negotiis religionis in rem suam usi non parum contulerunt ad
exacerbandos animos contra Philippum, qui severitatem suam crescente semper numero haereticorum
auxit etiam semper, nihilque de mediis lenioribus cogitavit.
101625. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in rem suam usi non parum contulerunt ad
exacerbandos animos contra Philippum, qui severitatem suam crescente semper numero haereticorum
auxit etiam semper, nihilque de mediis lenioribus cogitavit.
101626. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] animos contra Philippum, qui severitatem suam crescente semper numero haereticorum
auxit etiam semper, nihilque de mediis lenioribus cogitavit.
101627. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] auxit etiam semper, nihilque de mediis lenioribus cogitavit.
101628. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnium cum reducta inquisitione in Belgium multa milia morti tradidisset post abitum suum
in Hispania mortua uxore sua prima anno 1559.
101629. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] qui inquirerent in haereticos, et quamquam hoc tribunal nomine inquisitionis sacrae (exosae summopere Belgis) non uteretur, tamen procedura et effectus eius idem erat; severitas huius tribunalis novum momentum exacerbationis Belgarum fuit; multo enim severiores poenae adhibebantur in Belgio ab hoc tribunali quam in Hispania, ob diversam harum gentium indolem; Hispani enim severi, taciturni, parum inter se conversantes, non exigebant tantam severitatem, quam vivaces, loquaces, audaces Belgae; erravit etiam Philippus in electione consilii status, quod
101630. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et quamquam hoc tribunal nomine inquisitionis sacrae (exosae summopere Belgis) non uteretur, tamen procedura et effectus eius idem erat; severitas huius tribunalis novum momentum exacerbationis Belgarum fuit; multo enim severiores poenae adhibebantur in Belgio ab hoc tribunali quam in Hispania, ob diversam harum gentium indolem; Hispani enim severi, taciturni, parum inter se conversantes, non exigebant tantam severitatem, quam vivaces, loquaces, audaces Belgae; erravit etiam Philippus in electione consilii status, quod Margarethae gubernatrici adjecit, pro
101631. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] multo enim severiores poenae adhibebantur in Belgio ab hoc tribunali quam in Hispania, ob diversam harum gentium indolem; Hispani enim severi, taciturni, parum inter se conversantes, non exigebant tantam severitatem, quam vivaces, loquaces, audaces Belgae; erravit etiam Philippus in electione consilii status, quod Margarethae gubernatrici adjecit, pro gravioribus negotiis provinciarum dirigendis; in hoc consilio meri tales erant qui Philippo faventes et eius creaturae erant et ipso facto ceteris exosi erant; inter caeteros praecipuus erat cardinalis
101632. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispani enim severi, taciturni, parum inter se conversantes, non exigebant tantam severitatem, quam vivaces, loquaces, audaces Belgae; erravit etiam Philippus in electione consilii status, quod Margarethae gubernatrici adjecit, pro gravioribus negotiis provinciarum dirigendis; in hoc consilio meri tales erant qui Philippo faventes et eius creaturae erant et ipso facto ceteris exosi erant; inter caeteros praecipuus erat cardinalis Granvellanus, qui toti consilio, et ipsi quasi etiam gubernatrici praepositus, sine cuius assensu et nutu nil fieri poterat; hic
101633. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] consilia suaeque saluti prospicere; decreverunt ergo foedus inter se inire viresque omnes conferre ad succurrendum, si aliquis eorum ad inquisitionem traheretur, aut periculum alterutri imminueret; hoc foedus anno [anno] 1565. factum est sub nomine Compromissi; hoc Compromissum in scriptum redactum est pluribusque articulis auxerunt securitatis propriae causa, et haec quidem omnia ad Dei gloriam et regis bonum et felicitatem promovendam; hoc ergo adhuc non animo seditionis fecerunt; caput huius foederis fuit Henricus Brederod
101634. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] causa, et haec quidem omnia ad Dei gloriam et regis bonum et felicitatem promovendam; hoc ergo adhuc non animo seditionis fecerunt; caput huius foederis fuit Henricus Brederod cum 400 circiter aliis baronibus, comitibus et nobilibus; consenserunt in id, ut adhuc semel Margaretham novo supplici libello accederent ad abroganda decreta Philippi; missa nova deputatio est ad Philippum; nobiles hos ingens turba plebis comitata est ad urbem Bruxellam ad Margaretham, quae consternata est hoc confluxu; comes ergo [ergo] Berlemontius,
101635. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101636. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] corripuit ergo indignatio totum populum, non enim tantum
inoboedientes, sed jam violenti ubique erant; sacra sua prohibita publice exercuerunt, pluribus
in locis publicis, sed armati semper, ut contra violentias tuti essent; non contenta tamen plebs
protestantium his, virus suum in Chatolicos profuderunt, eorum ecclesias incenderunt, dejecerunt
statuas, praesbiteros enecuerunt
101637. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Egmontanus, Aransionensis et ceteri comites; Philippus tamen recte hos pro capitibus rebellionis habuit, et palam contra eos debacchatus est, princeps ergo Aransionensis fuga se salvavit ad Germaniae principes protestantes, a quibus magnis animatus suffultusque viribus et pecuniis; in limitibus ergo Germaniae Vilhelmus princeps Aransionensis collectis profugis eum secutis coepit exercitum colligere; gubernatrix cum aliis fidelibus Philippum invitarunt ad Belgium, ut ipse clementia componat has turbas, sed rex ducis Albani consiliis corruptus nihil de his audire
101638. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gente; imo libenter
habuerunt Hispani exortas esse has turbas, ut sic armis suppressos Belgas tamquam rebelles
amplius privilegiis et libertatibus suis privare possent.
101639. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] advenit ergo '557. anno Bruxellas; eo initium fecit quod plures nobiles suspecti ut primipili carceribus mancipati sunt, una cum comitibus pluribus; omnia acta protestantum, ipsum etiam Compromissum eorum, declaravit crimen laesae majestatis divinae et regis esse, consequenter omnes in his versati perduelles et criminis laesae majestatis rei decreti sunt; constituit ergo tribunal judiciarium criminale, quod inquireret in reos sine ulla revisionis et appellationis gratia; supplicio ergo ultimo multi affecti sunt bonaque eorum confiscata sunt; elapsi sunt quidem
101640. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pluribus; omnia acta protestantum, ipsum etiam Compromissum eorum, declaravit crimen laesae majestatis divinae et regis esse, consequenter omnes in his versati perduelles et criminis laesae majestatis rei decreti sunt; constituit ergo tribunal judiciarium criminale, quod inquireret in reos sine ulla revisionis et appellationis gratia; supplicio ergo ultimo multi affecti sunt bonaque eorum confiscata sunt; elapsi sunt quidem multi in insulas, in Helvetiam aliamque Germaniam; caeteri vero absentes rei citati sunt ab hoc tribunali, et cum non comparuerint, ut
101641. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] versati perduelles et criminis laesae majestatis rei decreti sunt; constituit ergo tribunal judiciarium criminale, quod inquireret in reos sine ulla revisionis et appellationis gratia; supplicio ergo ultimo multi affecti sunt bonaque eorum confiscata sunt; elapsi sunt quidem multi in insulas, in Helvetiam aliamque Germaniam; caeteri vero absentes rei citati sunt ab hoc tribunali, et cum non comparuerint, ut contumaces rei convicti, bona eorum confiscata sunt; interim Vilhelmus Aransionensis collectis aliquot milibus in Germania cogitavit succurrere suis; anno
101642. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] perduelles et criminis laesae majestatis rei decreti sunt; constituit ergo tribunal judiciarium criminale, quod inquireret in reos sine ulla revisionis et appellationis gratia; supplicio ergo ultimo multi affecti sunt bonaque eorum confiscata sunt; elapsi sunt quidem multi in insulas, in Helvetiam aliamque Germaniam; caeteri vero absentes rei citati sunt ab hoc tribunali, et cum non comparuerint, ut contumaces rei convicti, bona eorum confiscata sunt; interim Vilhelmus Aransionensis collectis aliquot milibus in Germania cogitavit succurrere suis; anno ergo '568.
101643. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] confiscata sunt; elapsi sunt quidem multi in insulas, in Helvetiam aliamque Germaniam; caeteri vero absentes rei citati sunt ab hoc tribunali, et cum non comparuerint, ut contumaces rei convicti, bona eorum confiscata sunt; interim Vilhelmus Aransionensis collectis aliquot milibus in Germania cogitavit succurrere suis; anno ergo '568. primas copias induxit Ludovicus comes Nassoviae, frater principis Aransionensis; obviam ei init comes Arenberg, qui gubernator Frisiae fuit; prima pugna 23-a Maji accidit et haec pugna pro Geisiis faustissima fuit, in campis
101644. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] milibus in Germania cogitavit succurrere suis; anno ergo '568. primas copias induxit Ludovicus comes Nassoviae, frater principis Aransionensis; obviam ei init comes Arenberg, qui gubernator Frisiae fuit; prima pugna 23-a Maji accidit et haec pugna pro Geisiis faustissima fuit, in campis Heilicher Lee; audiens hoc Albanus ipse se operi accinxit cum majore parte exercitus; ante tamen discessum suum Brüxellis, 2-a Iulii, comites Egmontanum et Hornanum, cum aliis multis ultimo supplicio affici curavit; Albanus ergo fregit comitem Nassoviensem ob
101645. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] discessum suum Brüxellis, 2-a Iulii, comites Egmontanum et Hornanum, cum aliis multis ultimo supplicio affici curavit; Albanus ergo fregit comitem Nassoviensem ob praevalescentem copiam hominum die 21-a Iulii; medio tempore dux Aransionensis cum parte copiarum suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum, partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo sufflatus hac fortuna solemnem statuam erigi curavit in memoriam pugnae
101646. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Brüxellis, 2-a Iulii, comites Egmontanum et Hornanum, cum aliis multis ultimo supplicio affici curavit; Albanus ergo fregit comitem Nassoviensem ob praevalescentem copiam hominum die 21-a Iulii; medio tempore dux Aransionensis cum parte copiarum suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum, partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo sufflatus hac fortuna solemnem statuam erigi curavit in memoriam pugnae suae felicis
101647. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suarum ingressus est in Flandriam, in qua tamen partim ex defectu pecuniarum, partim causae suae diffidens ob fractum totaliter exercitum fratris sui dimmisso toto exercitu suo fuga se salvavit ad Germaniae principes; Albanus ergo sufflatus hac fortuna solemnem statuam erigi curavit in memoriam pugnae suae felicis Antverpiae; post haec partim ut rebelles magis supprimat, partim cum ipse pecuniis laboraret, novis gravissimis exactionibus pressit eos; initio quidem centesimam partem omnium facultatum pendere debuerunt, dein 20-am partem bonorum immobilium, tandem
101648. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quidem centesimam partem omnium facultatum pendere debuerunt, dein 20-am partem bonorum
immobilium, tandem decimam partem omnium mobilium praestare debuerunt toties, quoties
venderentur; his oneribus gravissimis ipsos etiam quietos cives exacerbavit, praesertim cum
armata exsecutio in procinctu fuerit contra renuentes; interim cum haec Bruxellis
pararentur, relatum est ei per nuncios, quod Geisae marini urbem et portum
Hollandiae Brielam adorti sint eumque
101649. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] relatum est ei per nuncios, quod Geisae marini urbem et portum
Hollandiae Brielam adorti sint eumque
101650. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] urbem et portum
Hollandiae Brielam adorti sint eumque
101651. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] contempsit hoc voce Hispanica (Nada) nihil, et tamen ex hoc nihil prodivit tota respublica Hollandiae; hinc versum hunc in perennem rei memoriam tardius fecerunt crevit in immensum, quod fuit ante nihil; occupavit vero Brielam comes Bergensis anno 1572; anno eodem ceperunt Lissingam in insula Valchria Zeelandiae, et tardius Campoveriam urbem munitam; animati per hoc alii protestantes plures urbes rebellare coeperunt, et sic exiguum post tempus tota Hollandia, excepta Schenhooia et Amsterodamensi urbe rebellare coepit; hae ergo civitates rebellantes ducem sibi
101652. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Campoveriam urbem munitam; animati per hoc alii protestantes plures urbes rebellare coeperunt, et sic exiguum post tempus tota Hollandia, excepta Schenhooia et Amsterodamensi urbe rebellare coepit; hae ergo civitates rebellantes ducem sibi elegerunt Vilhelmum Aransionensem eique in qualitate pro-regis fidelitatis juramentum spoponderunt; intra paucos menses ultra 150 naves maritimorum Geisiorum collectae sunt in Zeelandiae portibus, adjuti ab Anglis et Gallis navibus et provisionibus bellicis, et haec classis maximas causavit Hispanis molestias; haec enim
101653. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] excepta Schenhooia et Amsterodamensi urbe rebellare coepit; hae ergo civitates rebellantes ducem sibi elegerunt Vilhelmum Aransionensem eique in qualitate pro-regis fidelitatis juramentum spoponderunt; intra paucos menses ultra 150 naves maritimorum Geisiorum collectae sunt in Zeelandiae portibus, adjuti ab Anglis et Gallis navibus et provisionibus bellicis, et haec classis maximas causavit Hispanis molestias; haec enim classis fregit mari Hispanos ubique, etiam si terra saepe victi sint rebelles a Hispanis; Geldria, Frisia, et Transisalana provincia
101654. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] annos plus quam 18,000 Belgarum manu carnificis ceciderunt, praeter eos qui bello occubuerunt; suffecit ei Ludovicum Recesnensis, commendatorem ordinis equestris S. Iacobi, et gubernatorem tunc temporis ducatus Mediolanensis; hic mitioris animi aliquantum res Hispanorum melioravit, in adventu suo quidem tota classis Hispanorum deleta fuit per Geisos maritimos anno '73; hac deleta portum Ramecensem expugnarunt una cum urbe eiusdem nominis et per hanc totam insulam Valcriam sibi subjecerunt.
101655. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] insulam Valcriam sibi subjecerunt.
101656. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101657. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum exercitu rebellium et hoc proelio ad internecionem victi sunt
in Mokerheide ad Goavam urbem die 14-a Ap; in hoc proelio ipse Ludovicus comes Nassoviae cum
fratre suo Henrico Nassoviae occubuit totusque exercitus eorum stratus et dissipatus est; post
hanc victoriam rursus Hispani in petulantiam abierunt obque defectum stipendiorum rapiebant
praedabanturque ubique.
101658. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] mediatorem, hortatus est regem Hispaniae et etiam status Belgii, ut condescendant ad pacem; misit ergo ad urbem Bredam legatos suos; non alienus erat Philippus, sed a suo proposito recedere nullo modo voluit, nullum ergo effectum habuit haec legatio; post hoc ergo, cum nullam spem in gratia Philippi viderent, Hollandia et Zeelandia, provinciae praecipuae Belgii, arctissimo vinculo se colligarunt, principem Aransionensem ducem belli sibi elegerunt illimitata cum potestate, gaudeatque omnibus juribus et praerogativis, quibus vicarii regis gaudebant; inter haec
101659. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et praerogativis, quibus vicarii regis gaudebant; inter haec eodem anno decessit gubernator Ludovicus Reccesnensis; post eius mortem consilium status suscepit gubernationem negotiorum ad interim; odium interim Belgarum adversus Hispanos, quos pro apertis hostibus habebant, mirum in modum crevit; Hispanicus enim miles ex defectu victualium et stipendiorum urbes celeberrimas Antverpiensem et Ultrajectensem exspoliaverunt et depopulati sunt; publice ergo per magistratus civitatum, quae etiam cum Geisis non faciebant, animati sunt cives ad corripienda arma
101660. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt cives ad corripienda arma contra milites Hispanos eosque ejiciendos;
et tunc plures provinciae Belgii missis deputatis communem rem fecerunt cum Hollandis et
Zeelandis, nempe Brabantia, Flandria, Artesia, Hannonia, Namurium, Utrajectensis et Mechlinia.
101661. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hollandis et
Zeelandis, nempe Brabantia, Flandria, Artesia, Hannonia, Namurium, Utrajectensis et Mechlinia.
101662. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] eliminetur, sed de
Philippi regis exauctoratione adhuc nihil memoratum est, proin non [adhuc]
rebellabant contra eum adhuc; nam si haec concessisset ipsis, prouti egerunt
apud eum, pax restituta fuisset; Philippus finxit ad speciem se consentire in hanc
pacificationem, occulte tamen decrevit hoc foedus dilacerandum.
101663. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Philippus finxit ad speciem se consentire in hanc
pacificationem, occulte tamen decrevit hoc foedus dilacerandum.
101664. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suum naturalem Iohannem Austriacum cum plena potestate rerum gerendarum, qua
gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse
fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis
inclinabant in Iohannem; tandem etiam Hollandi et Zelandi retracti sunt ad partes Iohannis sub
ea conditione, ut foedus Gandanense solemni edicto nomine Philippi regis ratihabeatur per
gubernatorem.
101665. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] status et ordines, dein ei ut locumtenentem ad latus
collocarunt dominum Aransionensem; haec tamen omnia summe displicuerunt Philippo; misit ergo
Iohanni novas copias et suppetias, quas Alexander dux Farnese adduxit anno '578; eodem anno
conflixerunt partes ad urbem Gemblusium; hoc in conflictu Hispani rursus profligarunt Belgas,
diversas urbes collimitaneas expugnarunt, spoliarunt; uti Lovanium (Löwen), Philippopolis
(Philipsbourg), Limburgum.
101666. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] evocare eique subjicere, malentes alteri subesse quam Philippo; miserunt ergo Parisios legatos, sed Henricus rerum circumstantiis impeditus deprecari debuit hanc oblationem; commendavit tamen Belgis fratrem suum ducem Franciscum Alencolis, qui etiam in Belgio comparuit; cum tamen viderent eum non comparere exercitu stipatum, dissensiones exortae sunt inter ipsos status, quas ipsum religionis novae exercitium in provinciis Catolicis adhuc non parum adjuvit; diversae ergo provinciae, tardius Valonicae dictae, deseruerunt foedus
101667. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] oblationem; commendavit tamen Belgis fratrem suum ducem Franciscum Alencolis,
qui etiam in Belgio comparuit; cum tamen viderent eum non comparere exercitu stipatum,
dissensiones exortae sunt inter ipsos status, quas ipsum religionis novae exercitium in
provinciis Catolicis adhuc non parum adjuvit; diversae ergo provinciae, tardius Valonicae
dictae, deseruerunt foedus Gandanense; hae sunt illae provinciae, quae hodie domui Austriacae
parent, tunc vero Hispanis se rursus adjunxerunt.
101668. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] provinciae, tardius Valonicae
dictae, deseruerunt foedus Gandanense; hae sunt illae provinciae, quae hodie domui Austriacae
parent, tunc vero Hispanis se rursus adjunxerunt.
101669. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hodie domui Austriacae
parent, tunc vero Hispanis se rursus adjunxerunt.
101670. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] transtulit
gubernium harum provinciarum ad interim; Philippus vero confirmavit eum in sua dignitate; ille
ergo omnia contulit ut provincias Valonicas, tunc adhuc vacillantes, abstraheret a rebellibus
conjungeretque cum Hispanis.
101671. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est paulo post Transisalana et Groninga; hoc
foedere constitutum est, ut provinciae hae unitis viribus suam libertatem vindicare velint; 2-o)
si quocunque tempore de pactione pacis ageretur cum ipsis, sine consensu omnium 7 provinciarum
nihil agatur.
101672. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum ipsis, sine consensu omnium 7 provinciarum
nihil agatur.
101673. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nihil agatur.
101674. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sed si nullam posteritatem relinqueret, recidant hae provinciae ad Gallos; hanc ultimam conditionem nullo modo susceperunt Belgae; hinc maximae dissensiones inter eum et Belgas enatae sunt; ultimo ipse Alenconius cum dedecore cum omnibus suis excedere coactus est ex Belgio, et in Galliam se recipere, ubi etiam anno '83. occubuit; videntes se delusos a Gallis imperium summum Vilhelmo Aransionensi detulerunt, ob magna eius merita; dum de his ageretur, in urbe Delforum Vilhelmus manu Caspari Gerhard pistoleta occidit 10-a Maji 1583; per eius mortem vehementer
101675. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgas enatae sunt; ultimo ipse Alenconius cum dedecore cum omnibus suis excedere coactus est ex Belgio, et in Galliam se recipere, ubi etiam anno '83. occubuit; videntes se delusos a Gallis imperium summum Vilhelmo Aransionensi detulerunt, ob magna eius merita; dum de his ageretur, in urbe Delforum Vilhelmus manu Caspari Gerhard pistoleta occidit 10-a Maji 1583; per eius mortem vehementer consternatae erant provinciae; Alexander ergo dux Farnese gubernator ubique ipsos pressit duce destitutos; congregati ergo status decreverunt officium belliducis deferre
101676. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 10-a Maji 1583; per eius mortem vehementer consternatae erant provinciae;
Alexander ergo dux Farnese gubernator ubique ipsos pressit duce destitutos; congregati ergo
status decreverunt officium belliducis deferre Mauritio, filio juniori occisi Vilhelmi
Aransionensis, videbant enim in hoc juvene 18 annorum principe magnas latere qualitates; ei
adjunxerunt locumtenentem comitem Hohenlo, virum strenuum et libertatis amantissimum.
101677. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] decreverunt officium belliducis deferre Mauritio, filio juniori occisi Vilhelmi
Aransionensis, videbant enim in hoc juvene 18 annorum principe magnas latere qualitates; ei
adjunxerunt locumtenentem comitem Hohenlo, virum strenuum et libertatis amantissimum.
101678. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Flandriam fere totam sibi subjecerunt ductu ducis Farnese, nempe Tenerimundam, Gent, Bruxellensem, Neomagum et Mechliniam; pressi sic omni ex parte recurrere cogitabant ad Elisabetham reginam Angliae; interim nec haec suscepit provinciam sibi oblatam, auxilia tamen sua ipsis in omnibus promisit, apertumque foedus die 12-a Aug. anni 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et
101679. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnibus promisit, apertumque foedus die 12-a Aug. anni 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et in majorem securitatem Belgae tres urbes maritimas eis in pignus dare debebant, nempe Brieram, Vlissingam, et Ramecum; hae civitates usque 1626. manserunt in potestate Anglorum, eo vero anno 1,000,000 imperialium redemerunt eas Belgae; additum etiam
101680. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et in majorem securitatem Belgae tres urbes maritimas eis in pignus dare debebant, nempe Brieram, Vlissingam, et Ramecum; hae civitates usque 1626. manserunt in potestate Anglorum, eo vero anno 1,000,000 imperialium redemerunt eas Belgae; additum etiam fuit id, ut Anglus bellidux praeesset non tantum his
101681. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo tempore aequivalens pro copiis et expensas belli ipsis restituant, et in majorem securitatem Belgae tres urbes maritimas eis in pignus dare debebant, nempe Brieram, Vlissingam, et Ramecum; hae civitates usque 1626. manserunt in potestate Anglorum, eo vero anno 1,000,000 imperialium redemerunt eas Belgae; additum etiam fuit id, ut Anglus bellidux praeesset non tantum his copiis, sed etiam toti exercitui; misit ergo Elisabetha comitem Leicestriae (vulgo Robertus Dudlei
101682. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] fuit, eique familiarissimus; missi sunt ergo nuncii ad Elisabetham cum precibus ut revocet comitem Leicester, quod etiam fecit Elisabetha; Belgae ergo rursus principi Mauritio detulerunt praefecturam exercitus; quoad imperium vero centrale decreverunt, ut singulae provinciae in graemio sui per status summam potestatem exercerent, independentesque fiunt hae provinciae in specialibus; in communibus vero omnium negotiis subsint omnes provinciae statibus generalibus seu communibus; sic ergo effectum est sistema 7 diversarum civitatum Belgicarum; his
101683. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] comitem Leicester, quod etiam fecit Elisabetha; Belgae ergo rursus principi Mauritio detulerunt praefecturam exercitus; quoad imperium vero centrale decreverunt, ut singulae provinciae in graemio sui per status summam potestatem exercerent, independentesque fiunt hae provinciae in specialibus; in communibus vero omnium negotiis subsint omnes provinciae statibus generalibus seu communibus; sic ergo effectum est sistema 7 diversarum civitatum Belgicarum; his constitutis sub ductu Mauritii res eorum favorabiliter gerebantur, fortunaque ipsis magis favere
101684. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quod etiam fecit Elisabetha; Belgae ergo rursus principi Mauritio detulerunt praefecturam exercitus; quoad imperium vero centrale decreverunt, ut singulae provinciae in graemio sui per status summam potestatem exercerent, independentesque fiunt hae provinciae in specialibus; in communibus vero omnium negotiis subsint omnes provinciae statibus generalibus seu communibus; sic ergo effectum est sistema 7 diversarum civitatum Belgicarum; his constitutis sub ductu Mauritii res eorum favorabiliter gerebantur, fortunaque ipsis magis favere coepit, cum ex
101685. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sub ductu Mauritii res eorum
favorabiliter gerebantur, fortunaque ipsis magis favere coepit, cum ex Flandria et Brabantia
multi opulentissimi cives se receperint ad foderatos, ob religionis libertatem, cum hae
provinciae duae per ducem Farnese Philippo subjectae fuissent, et in iis Philippus poenam exilii
statuisset in eos, qui ad sacra Christianorum redire nolent; Antverpienses enim ditissimi
mercatores se receperunt Amsterodamum sicque secum commercium transtulerunt ad foederatos.
101686. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gerebantur, fortunaque ipsis magis favere coepit, cum ex Flandria et Brabantia
multi opulentissimi cives se receperint ad foderatos, ob religionis libertatem, cum hae
provinciae duae per ducem Farnese Philippo subjectae fuissent, et in iis Philippus poenam exilii
statuisset in eos, qui ad sacra Christianorum redire nolent; Antverpienses enim ditissimi
mercatores se receperunt Amsterodamum sicque secum commercium transtulerunt ad foederatos.
101687. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sacra Christianorum redire nolent; Antverpienses enim ditissimi
mercatores se receperunt Amsterodamum sicque secum commercium transtulerunt ad foederatos.
101688. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sicque secum commercium transtulerunt ad foederatos.
101689. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Circa haec tempora parabat Philippus classem suam invictissimam contra Elisabetham reginam Angliae; etiam in Gallia miscuit se litibus Hugonotarum et Ligae Sacrae; omnes hae circumstantiae contulerunt in meliorandam protestantium Belgicorum sortem; Philippus enim aliis in regnis fractus non potuit tantas vires contra eos impendere; scimus enim classem eius ab Anglis disjectam, in Gallia quoque eum victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi
101690. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam in Gallia miscuit se litibus Hugonotarum et Ligae Sacrae; omnes hae circumstantiae contulerunt in meliorandam protestantium Belgicorum sortem; Philippus enim aliis in regnis fractus non potuit tantas vires contra eos impendere; scimus enim classem eius ab Anglis disjectam, in Gallia quoque eum victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi enervarunt seque domi omni modo firmarunt, tunc praeprimis cum Alex. Farnese cum maxima exercitus sui parte relicto
101691. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] circumstantiae contulerunt in meliorandam protestantium Belgicorum sortem; Philippus enim aliis in regnis fractus non potuit tantas vires contra eos impendere; scimus enim classem eius ab Anglis disjectam, in Gallia quoque eum victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi enervarunt seque domi omni modo firmarunt, tunc praeprimis cum Alex. Farnese cum maxima exercitus sui parte relicto Belgio jussu Philippi in Galliam proficisci debuit adversus Hugonotas;
101692. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in meliorandam protestantium Belgicorum sortem; Philippus enim aliis in regnis fractus non potuit tantas vires contra eos impendere; scimus enim classem eius ab Anglis disjectam, in Gallia quoque eum victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi enervarunt seque domi omni modo firmarunt, tunc praeprimis cum Alex. Farnese cum maxima exercitus sui parte relicto Belgio jussu Philippi in Galliam proficisci debuit adversus Hugonotas; Mauritius ergo domi diversa loca
101693. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgicorum sortem; Philippus enim aliis in regnis fractus non potuit tantas vires contra eos impendere; scimus enim classem eius ab Anglis disjectam, in Gallia quoque eum victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi enervarunt seque domi omni modo firmarunt, tunc praeprimis cum Alex. Farnese cum maxima exercitus sui parte relicto Belgio jussu Philippi in Galliam proficisci debuit adversus Hugonotas; Mauritius ergo domi diversa loca Hispanis eripuit; prima fuit
101694. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] victum a Henrico 4-o; Belgae vero interim his omnibus in rem suam usi succurrerunt in quantum poterant Anglis in mari feliciterque vires Philippi enervarunt seque domi omni modo firmarunt, tunc praeprimis cum Alex. Farnese cum maxima exercitus sui parte relicto Belgio jussu Philippi in Galliam proficisci debuit adversus Hugonotas; Mauritius ergo domi diversa loca Hispanis eripuit; prima fuit urbs Breda, quam per insultum cepit, hanc secutae sunt plures aliae civitates et sic ejectis Hispanis ex 7 provinciis bellum dein cum
101695. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] urbs Breda, quam per insultum cepit, hanc secutae sunt plures aliae civitates et sic ejectis Hispanis ex 7 provinciis bellum dein cum majori efficacia gerere potuit, sic Sutfaniam, Daventriam, Neomagnum, Steinbiccum, Koebordiam, Mons Gertrudis urbes in conspectu Hispanorum expugnavit Mauritius; intermedio tempore decessit Alex. dux Farnese et hoc quoque Belgis profuit, hic enim saepe copias eorum contrivit; Mauritio vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in
101696. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] urbes in conspectu Hispanorum expugnavit Mauritius; intermedio tempore decessit Alex. dux Farnese et hoc quoque Belgis profuit, hic enim saepe copias eorum contrivit; Mauritio vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius erat Philippus, frater senior Mauritii (dignitas vicarialis in Belgio ab antiquitus in usu erat; principes enim superioribus jam temporibus in absentia sua constituebant gubernatores vel vicarios; dignitas ergo vicarii in maxima aestimatione fuit
101697. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et hoc quoque Belgis profuit, hic enim
saepe copias eorum contrivit; Mauritio vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt
vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius
erat Philippus, frater senior Mauritii (dignitas vicarialis in Belgio ab antiquitus in usu erat;
principes enim superioribus jam temporibus in absentia sua constituebant gubernatores vel
vicarios; dignitas ergo vicarii in maxima aestimatione fuit apud plebem, et haec dignitas
permansit etiam exauctoratis regibus).--
101698. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] hic enim
saepe copias eorum contrivit; Mauritio vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt
vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius
erat Philippus, frater senior Mauritii (dignitas vicarialis in Belgio ab antiquitus in usu erat;
principes enim superioribus jam temporibus in absentia sua constituebant gubernatores vel
vicarios; dignitas ergo vicarii in maxima aestimatione fuit apud plebem, et haec dignitas
permansit etiam exauctoratis regibus).--
101699. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] vero, qui se Belgis adeo commendavit, detulerunt
vicariatum duarum provinciarum Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius
erat Philippus, frater senior Mauritii (dignitas vicarialis in Belgio ab antiquitus in usu erat;
principes enim superioribus jam temporibus in absentia sua constituebant gubernatores vel
vicarios; dignitas ergo vicarii in maxima aestimatione fuit apud plebem, et haec dignitas
permansit etiam exauctoratis regibus).--
101700. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Geldriae et Transisalanae; in caeteris enim provinciis vicarius
erat Philippus, frater senior Mauritii (dignitas vicarialis in Belgio ab antiquitus in usu erat;
principes enim superioribus jam temporibus in absentia sua constituebant gubernatores vel
vicarios; dignitas ergo vicarii in maxima aestimatione fuit apud plebem, et haec dignitas
permansit etiam exauctoratis regibus).--
101701. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] commercium et communionem cum Portugallis, ut sic commercium aromatum, quod Belgae cum maxima sua utilitate pro Portugallis faciebant, interrumpat, Belgisque ramum omnem sustentationis adimat et cogat eos ad subjectionem; interim Philippus vehementer spe sua delusus est; Belgae enim in desperationem acti, non tantum se ipsi non subjecerunt, sed ipsi detecta nova in Indias orientales via totum commercium aromatum, ejectis Hispanis et Portugallis, ad se adtraxerunt; tentarunt illi ergo ad oras orbis septemtrionales novam viam detegere anno '594, '95. et '96, ad
101702. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum maxima sua utilitate pro Portugallis faciebant, interrumpat, Belgisque ramum omnem sustentationis adimat et cogat eos ad subjectionem; interim Philippus vehementer spe sua delusus est; Belgae enim in desperationem acti, non tantum se ipsi non subjecerunt, sed ipsi detecta nova in Indias orientales via totum commercium aromatum, ejectis Hispanis et Portugallis, ad se adtraxerunt; tentarunt illi ergo ad oras orbis septemtrionales novam viam detegere anno '594, '95. et '96, ad declinandas insidias Portugallorum et Hispanorum, et ut sic compendium temporis et
101703. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] proficiscendi, anno ergo '595. pervenerunt usque insulam
101704. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] pervenerunt ad Indias orientales,
et non obstantibus Hispanis in usum commercium collocarunt, plures provincias expugnarunt,
Hispanosque ubique represserunt; eodem adhuc saec. 16-o diversae societates mercantiles
coaluerunt ad commercium evehendum, quae dein societates anno 1602-o in unam magnam societatem
contractae sunt; haec societas incredibiles divitias corrasit, ad haec usque tempora, sed modo
in praeceps ruere tendit.
101705. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanosque ubique represserunt; eodem adhuc saec. 16-o diversae societates mercantiles
coaluerunt ad commercium evehendum, quae dein societates anno 1602-o in unam magnam societatem
contractae sunt; haec societas incredibiles divitias corrasit, ad haec usque tempora, sed modo
in praeceps ruere tendit.
101706. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] adversariis suis pacem Galliae universae dedit, hinc ulturus
injuriam Philippo bellum indixit; haec rursus nova favorabilis circumstantia fuit pro Belgis;
Henricus enim foedus cum Anglis et Belgis inivit, qui tres unanimi consensu lacessiverunt
Hispanos; interim Albertus parum in Belgis facere potuit, sed limites solum tueri contra Gallos;
Mauritius vero Rinobergam et Mersam, duo munita loca Transisalanae provinciae, expugnavit 1597.
101707. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tentavit medium; cessit nempe filiae suae Isabellae provincias has jure hereditario, cum sciverit Belgas jam ipsum Hispanicum ducatum exhorruisse; cogitavit ergo eos ad saniora redire si ipsis principem proprium dederit; haec Isabella Alberto, augusto archiduci Austriae, data fuit in uxorem, addita conditione quod, si defecerit Albertus aut eius heredes, recidat Belgium ad Hispanos; jam Philippus ob provectam aetatem Isabellae, imo, ut aliqui volunt, cum per medicamenta sterilis reddita sit, scivit ipsam heredes non habituram, hinc recidisset statim post
101708. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] facta
est.
101709. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] expeditiones habuit contra Belgas, non tamen multum effecit, quamquam Iacobus rex Angliae, successor Elisabethae, defecerit a foedere Belgico Hispanisque se adjunxerit; imo Belgae inter haec tempora classem Hispanorum in portu Caditano (Cadix) concentratam cinxerunt cogitaruntque in portu classem obpugnare, successit negotium, succenderunt classem eamque fere totam exusserunt ductu Iacobi Heems Kherg, admiralis Belgarum, Spinola vero fuit Hispanorum admiralis; hoc facinoroso actu effectuato diversas urbes Mauritius in continenti cepit, sequenti anno Spinola
101710. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] concentratam cinxerunt cogitaruntque in portu classem obpugnare, successit negotium, succenderunt classem eamque fere totam exusserunt ductu Iacobi Heems Kherg, admiralis Belgarum, Spinola vero fuit Hispanorum admiralis; hoc facinoroso actu effectuato diversas urbes Mauritius in continenti cepit, sequenti anno Spinola aliquot urbes cepit; postea ad urbem Antverpiensem expugnandam animum adjecit, succurrit Mauritius oppugnatis, conflixit cum Spinola, sed victus est ab eo; hoc tamen non multum obfuit Belgis; Philippus 3-us videns se viribus non valere
101711. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] erant vires eorum tantis bellis, dein coeperunt
metuere auctoritatem Mauritii principis, qui totum exercitum a nutu suo habebat populoque
gratissimus fuit; hinc ut exercitus imminui possit, proin Mauritius quasi auctoritate sua exui,
studuerunt pactionem pacis cum Philippo iniri; in urbe ergo Antverpiensi 9-a Aprilis suscriptae
sunt 1569, cetera vero permanserunt in statu quo, Belgae nempe in usu commercii permanserunt.
101712. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] qui totum exercitum a nutu suo habebat populoque
gratissimus fuit; hinc ut exercitus imminui possit, proin Mauritius quasi auctoritate sua exui,
studuerunt pactionem pacis cum Philippo iniri; in urbe ergo Antverpiensi 9-a Aprilis suscriptae
sunt 1569, cetera vero permanserunt in statu quo, Belgae nempe in usu commercii permanserunt.
101713. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] a nutu suo habebat populoque
gratissimus fuit; hinc ut exercitus imminui possit, proin Mauritius quasi auctoritate sua exui,
studuerunt pactionem pacis cum Philippo iniri; in urbe ergo Antverpiensi 9-a Aprilis suscriptae
sunt 1569, cetera vero permanserunt in statu quo, Belgae nempe in usu commercii permanserunt.
101714. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1585. fundata; ad hanc epocham pertinet etiam
institutum religionis libertatis pro omnibus provinciis.
101715. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] libertatis pro omnibus provinciis.
101716. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101717. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sequestravit hos ducatus tamquam feuda virilia, ut nempe
eos suis agnatis dare possit; misit ergo Leopoldum ad sequestrationem cum exercitu; Brandeburgus
ergo efflagitavit opem Henrici 4-i regis Galliae et Belgarum contra domum Austriacam; domus vero
Neoburgica Hispanos evocavit in auxilium; Henricus cum se accingeret bello contra Matthiam, domi
occisus est, bellum tamen continuatum est per Gallos.
101718. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Matthiam, domi
occisus est, bellum tamen continuatum est per Gallos.
101719. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est per Gallos.
101720. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section]
101721. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] maxime Belgis obfuit quod domi enatae sint lites ob religionis negotia; sic duae sectae inter ipsos enatae sunt. Origo autem horum haec fuit: quidam professor theologiae in Universitate Lugdunensi Iacobus Arminius, laxior in theologia sua, in quibusdam discrepavit a rigosistis, in specie in materia gratiae et praedestinationis; Arminius quidem defunctus erat jam his temporibus, eius successor fuit Gomarus Franciscus, qui praedecessoris sui asserta et doctrinam refutavit, damnavit, et hinc enatae sunt sectae Arminianorum et Gomaristarum; his scissionibus
101722. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgis obfuit quod domi enatae sint lites ob religionis negotia; sic duae sectae inter ipsos enatae sunt. Origo autem horum haec fuit: quidam professor theologiae in Universitate Lugdunensi Iacobus Arminius, laxior in theologia sua, in quibusdam discrepavit a rigosistis, in specie in materia gratiae et praedestinationis; Arminius quidem defunctus erat jam his temporibus, eius successor fuit Gomarus Franciscus, qui praedecessoris sui asserta et doctrinam refutavit, damnavit, et hinc enatae sunt sectae Arminianorum et Gomaristarum; his scissionibus Mauritius
101723. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ductu Barnevellii commendabant tolerantiam Arminii, ceterae vero 4 provinciae ductu Mauritii desiderabant exstirpationem eorum; ex his nugis tandem persecutiones, turbae, et lites enatae sunt, praecipue Lugduni, Alemariae, et Utrajecti; Mauritius ergo, ut vicarius provinciarum, in diversis urbibus magistratus exauctoravit, nempe eos, qui de contraria secta erant, imo contra ipsum Barnevellium dispositiones fecit, tamquam caput et fautorem turbarum; hic comprehensus et incarceratus est cum multis aliis meritissimis viris, quibus etiam Hugo Grotius accersi
101724. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ipsum Barnevellium dispositiones fecit, tamquam caput et fautorem turbarum; hic comprehensus et incarceratus est cum multis aliis meritissimis viris, quibus etiam Hugo Grotius accersi meretur; urserunt ergo omnes partes celebrationem synodus, commoratus ergo est clerus Dorderacum, in quo tandem Arminii doctrina damnata est, Gomarii vero sententia canonica declarata; post hoc Mauritius in apertam persecutionem Arminianorum progressus est, multi relegati, sylicio affecti, nempe praecipue ii, qui exosi erant Mauritio;
101725. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] viris, quibus etiam Hugo Grotius accersi meretur; urserunt ergo omnes partes celebrationem synodus, commoratus ergo est clerus Dorderacum, in quo tandem Arminii doctrina damnata est, Gomarii vero sententia canonica declarata; post hoc Mauritius in apertam persecutionem Arminianorum progressus est, multi relegati, sylicio affecti, nempe praecipue ii, qui exosi erant Mauritio; Barnevellius perduellionis reus deprehensus capite plexus est 1619. 16-a Maji, ceteri ad perpetuos carceres damnati [nati] sunt; Arminiani tamen
101726. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Barnevellius perduellionis reus deprehensus capite plexus est 1619. 16-a Maji, ceteri ad perpetuos carceres damnati [nati] sunt; Arminiani tamen exstincti non sunt penitus, et hodie quoque exstant; interim hoc factum multos adversarios generavit Mauritio, finem tamen hae scissiones in Belgio assecutae sunt cum bellum cum Hispanis renatum fuisset, terminato interstitiorum tempore; Mauritius ergo sua pristina dignitate usus contra Ambrosium Spinola belliducem Hispanorum nominis tamen sui prius partam gloriam obscurare non nihil coepit, , et hoc quidem ob copiam
101727. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] tempore; Mauritius ergo sua pristina dignitate usus contra Ambrosium Spinola belliducem Hispanorum nominis tamen sui prius partam gloriam obscurare non nihil coepit, , et hoc quidem ob copiam adversariorum suorum quos inter praestantissimos nactus est; Mauritius ex dolore animi in morbum incidit, in quo 1625. obiit, sine legitimis successoribus, naturales tantum duos filios habuit, hinc totus principatus devolutus ad fratrem eius Fridericum; hic ergo princeps Aransionensis cum vicariatu 5 provinciarum evasit, et omnes Mauritii dignitates et honores inter
101728. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ergo sua pristina dignitate usus contra Ambrosium Spinola belliducem Hispanorum nominis tamen sui prius partam gloriam obscurare non nihil coepit, , et hoc quidem ob copiam adversariorum suorum quos inter praestantissimos nactus est; Mauritius ex dolore animi in morbum incidit, in quo 1625. obiit, sine legitimis successoribus, naturales tantum duos filios habuit, hinc totus principatus devolutus ad fratrem eius Fridericum; hic ergo princeps Aransionensis cum vicariatu 5 provinciarum evasit, et omnes Mauritii dignitates et honores inter copias obtinuit; hic
101729. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et honores inter copias obtinuit; hic Hispanos ex Sudfania et Transisalana provincia extrusit circa '29. annum, etiam munitam urbem Silvanducis cepit; anno 1629. Belgae classem argentariam Hispanorum interceperunt, nempe eam classem, qua quotannis argentum et aurum ex America in Hispaniam advehunt; Belgarum dux fuit Petrus Hein, qui insidiatus diu huic classi, tandem eam feliciter cepit, et haec adquisitio non fuit reipublicae totius, sed tantum societatis Indiarum; nam Heinnius fuit societatis commercialis dux belli; his opibus societas in maximum bonum
101730. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] aurum ex America in Hispaniam advehunt; Belgarum dux fuit Petrus Hein, qui insidiatus diu huic classi, tandem eam feliciter cepit, et haec adquisitio non fuit reipublicae totius, sed tantum societatis Indiarum; nam Heinnius fuit societatis commercialis dux belli; his opibus societas in maximum bonum totius reipublicae usa est, exstruxerunt enim magnam classem, ea Brasiliam aggressi sunt, insulam celebrem Curassao expugnarunt Hispanorumque vires cum totius Belgii commodo ubique infregerunt; sub idem tempus Ludovicus 13. rex Galliae non destitit Austriacis et
101731. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est, exstruxerunt enim magnam classem, ea Brasiliam aggressi sunt, insulam celebrem Curassao expugnarunt Hispanorumque vires cum totius Belgii commodo ubique infregerunt; sub idem tempus Ludovicus 13. rex Galliae non destitit Austriacis et Hispanis molestias facessere, per bellum in Germania intertentum per 30 annos; Suecos enim Galli multis millionibus foverunt, ut bellum continuare potuerunt cum imperatore; ipsis Belgis foederatis subsidia promisit et dedit; quae omnia mirum in modum profuerant Belgis; Vilhelmus enim interea diversa loca expugnavit, classem
101732. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] rex Galliae non destitit Austriacis et Hispanis molestias
facessere, per bellum in Germania intertentum per 30 annos; Suecos enim Galli multis millionibus
foverunt, ut bellum continuare potuerunt cum imperatore; ipsis Belgis foederatis subsidia
promisit et dedit; quae omnia mirum in modum profuerant Belgis; Vilhelmus enim interea diversa
loca expugnavit, classem Hispanorum delevit, copiasque Spinolae sublatas intercepit, detectis
planis per proditores.
101733. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] interim hoc foedus per non usum exstinctum est, nam ipsi Belgae diffidebant Gallis et metuebant eorum vicinam praepotentiam; initio tamen ipsis profuit hoc foedus, nam Vilhelmus anno '37-o Bredam expugnavit, Brasiliam fere totam circa '39. annum ceperunt Belgae maritimi, Delaminham in Affrica expugnarunt, victoriasque multas de Hispanis retulerunt in mari; Societas Commercialis Indiae orientalis Japoniam ad se adtraxit, exclusitque ex ea Portugallos et Hispanos; anno '641. Malaccam insulam expugnarunt, anno '639. Martonus Tromp Belgarum bellidux classem
101734. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallis et metuebant eorum vicinam praepotentiam; initio tamen ipsis profuit hoc foedus, nam Vilhelmus anno '37-o Bredam expugnavit, Brasiliam fere totam circa '39. annum ceperunt Belgae maritimi, Delaminham in Affrica expugnarunt, victoriasque multas de Hispanis retulerunt in mari; Societas Commercialis Indiae orientalis Japoniam ad se adtraxit, exclusitque ex ea Portugallos et Hispanos; anno '641. Malaccam insulam expugnarunt, anno '639. Martonus Tromp Belgarum bellidux classem potentem Hispanorum destruxit, haec classis occultam expeditionem minata
101735. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Japoniam ad se adtraxit, exclusitque ex ea Portugallos et Hispanos; anno '641.
Malaccam insulam expugnarunt, anno '639. Martonus Tromp Belgarum bellidux classem potentem
Hispanorum destruxit, haec classis occultam expeditionem minata est Suecis cum Danis conjucta;
contigit id in freto Anglicano Manss.
101736. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Catalaunia rebellavit, et
Philippo 4-o ingentes molestias facessivit; hos secuti sunt Portugalli; interea etiam
Ferdinandus cardinalis mortuus est, et haec omnia summe favorabilia erant Belgis; anno '44.
Aggerem Gandanensem (Saß von Gent) munimentum forte expugnarunt, etiam Vulsam in potestatem suam
redegerunt.
101737. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gravelingam et Dunquercem portum
opportunissimum ceperunt.
101738. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ceperunt.
101739. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 1-us
incoavit; nam sequenti anno '48. desperans Philippus 4. Belgas numquam debellandi, eos liberos
declaravit; adeo enim circa haec tempora fuit afflictus Philippus 4-tus tam domesticis, quam
exteris turbis, ut nullam videret spem Belgas subjugandi, hinc terminato bello tricennali in
Vestfallia etiam Belgae pro independenti populo declarati sunt.
101740. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] 4-tus tam domesticis, quam
exteris turbis, ut nullam videret spem Belgas subjugandi, hinc terminato bello tricennali in
Vestfallia etiam Belgae pro independenti populo declarati sunt.
101741. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] eius enixa est filium Vilhelmum, qui postea
nomine 3-ii patri successit; status attoniti abusibus dignitatis vicarialis decreverunt eam
vacantem relinquere, ne successores ipsos plane subjugare possint; coacti sunt tamen tardius eam
restituere.
101742. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] principibus Stuardianae familiae; expetiit ergo amicitiam Belgarum et foedus cum ipsis inire voluit, illi tamen partim exhorrentes de eius facto, partim cum negotium dubium viderent, nolebant se determinare; hinc comitem Dorislar oratorem Cromvelli, nec admiserunt pro audientia, imo in ipsa Hollandia occisus est Dorislar per Scotos exules, qui Carolum exulem secuti sunt, Cromvellus ergo satisfactionem postulavit seque ipse gravi bello ultus est; interim enim Scotiam et Hiberniam devicit, et hinc totis viribus contra Belgas vertere potuit, prius tamen secundam
101743. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ultus est; interim enim Scotiam et Hiberniam devicit, et hinc totis viribus contra Belgas vertere potuit, prius tamen secundam legationem misit ad Belgas eorumque exquisivit amicitiam, sed et hi rebus infectis redire coacti sint; interim vero negotia Cromvelii se meliorare coeperunt in Hibernia et Scotia; Cromvellus ergo ulturus ignominiam sibi in legatis suis illatam prohibuit ne quidpiam mercium peregrinis navibus in Angliam invehatur; prius enim Belgae navibus suis florentissimum commercium in Angliam habebant; dein navibus praedatoriis Anglicis copiam fecit
101744. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] viribus contra Belgas vertere potuit, prius tamen secundam legationem misit ad Belgas eorumque exquisivit amicitiam, sed et hi rebus infectis redire coacti sint; interim vero negotia Cromvelii se meliorare coeperunt in Hibernia et Scotia; Cromvellus ergo ulturus ignominiam sibi in legatis suis illatam prohibuit ne quidpiam mercium peregrinis navibus in Angliam invehatur; prius enim Belgae navibus suis florentissimum commercium in Angliam habebant; dein navibus praedatoriis Anglicis copiam fecit Cromvellius naves commerciales Belgicas infestandi et
101745. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] misit ad Belgas eorumque exquisivit amicitiam, sed et hi rebus infectis redire coacti sint; interim vero negotia Cromvelii se meliorare coeperunt in Hibernia et Scotia; Cromvellus ergo ulturus ignominiam sibi in legatis suis illatam prohibuit ne quidpiam mercium peregrinis navibus in Angliam invehatur; prius enim Belgae navibus suis florentissimum commercium in Angliam habebant; dein navibus praedatoriis Anglicis copiam fecit Cromvellius naves commerciales Belgicas infestandi et intercipiendi; Belgae haec cernentes, mitiora media tentare coeperunt, miserunt
101746. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] coacti sint; interim vero negotia Cromvelii se meliorare coeperunt in Hibernia et Scotia; Cromvellus ergo ulturus ignominiam sibi in legatis suis illatam prohibuit ne quidpiam mercium peregrinis navibus in Angliam invehatur; prius enim Belgae navibus suis florentissimum commercium in Angliam habebant; dein navibus praedatoriis Anglicis copiam fecit Cromvellius naves commerciales Belgicas infestandi et intercipiendi; Belgae haec cernentes, mitiora media tentare coeperunt, miserunt legatos Londinium pacis offerendae gratia, sed Angli repressalibus usi eos non
101747. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sibi factae fuissent, Anglica classis poscebat, ut Belgica classis plaustra submittat (ein Signal schicken), Belgae tamen id intermiserunt, Angli ergo adorti sunt Belgas enatusque acerrimus conflictus navalis; et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna
101748. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] classis plaustra submittat (ein Signal schicken), Belgae tamen id intermiserunt, Angli ergo adorti sunt Belgas enatusque acerrimus conflictus navalis; et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim
101749. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] schicken), Belgae tamen id intermiserunt, Angli ergo adorti sunt Belgas enatusque acerrimus conflictus navalis; et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim combustae partim interceptae; Belgae
101750. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Angli ergo adorti sunt Belgas enatusque acerrimus conflictus navalis; et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim combustae partim interceptae; Belgae ergo cum ingenti dedecore coacti sunt
101751. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] enatusque acerrimus conflictus navalis; et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim combustae partim interceptae; Belgae ergo cum ingenti dedecore coacti sunt pacem a Cromvellio praescriptam
101752. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et sic bellum enatum est quod 3 annis duravit, Angli tamen superiores in hoc bello; his 3 annis 7 decretoriae pugnae habitae sunt, in prima aequo Marte pugnatum est, in 2-a et 3-a Anglis favebat fortuna, in 4-a Belgae victores evaserunt, in 5-a et 6-a aequalis fortuna ambobus erat, in 7-a et ultima ad incitas redacti sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim combustae partim interceptae; Belgae ergo cum ingenti dedecore coacti sunt pacem a Cromvellio praescriptam subscribere; inter caetera jussit Cromvell ut
101753. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sunt Belgae, ipse Tromp cum magna militum suorum copia occubuit, et 7 lineales naves partim combustae partim interceptae; Belgae ergo cum ingenti dedecore coacti sunt pacem a Cromvellio praescriptam subscribere; inter caetera jussit Cromvell ut descendentes ex familia Stuard, qui in Belgio latitabant, excedere Belgium jubeant, quod etiam factum est; imo et hoc postulavit Cromvellius, ne unquam ex domo principum Aransionensium vicarios deligant, ipsamque hanc dignitatem in perpetuum exstinguant; et hoc quoque promiserunt
101754. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] jussit Cromvell ut descendentes ex familia Stuard, qui in Belgio latitabant, excedere Belgium jubeant, quod etiam factum est; imo et hoc postulavit Cromvellius, ne unquam ex domo principum Aransionensium vicarios deligant, ipsamque hanc dignitatem in perpetuum exstinguant; et hoc quoque promiserunt Belgae cum maxima sui ignominia, provincia vero Hollandiae hunc ultimum articulum publico decreto firmarunt, quod decretum Lex exclusionis nuncupatum est, anno ergo '654. 9-a Ap. tabulae pacis subsignatae sunt; ab hoc ergo tempore
101755. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Russos per Carolum 12. regem
Sveciae habito; suscitarunt ergo Danos contra Carolum spe auxiliorum, interim Carolus ipsos
quoque Danos fregit, ipsam classem Belgicam, quae pro Danis excurrit, devicit; Haffniam tamen
(Koppenhagen) tuiti sunt ab obsidione; collaborarunt ergo Belgae in eo, ut pacem conficiant,
quae etiam anno '660. coaluit inter Danos et Suecos, quin vel Dani vel Sveci quidpiam utilitatis
aut honoris referrent.
101756. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgae ei jussu Cromvelii intulerunt, quod eum exulem excedere provincias suas jusserint, bellum Belgis intulit, occasio se ei obtulit, quod Ludovicus 14 rex Galliae dotem pro uxore sua quaerens bellum intulisset Hispanis pro provinciis Belgico-Hispanicis; ne ergo ab aliis potentiis in hoc suo coepto turbatur, conatus est Belgas et Anglos bello implicare, quod etiam profusis multis millionibus aliisque stratagematibus politicis effecit, eo facilius quod Carolus 2. rex Angliae pronus ad id fuerit; primo anno Angli magno fervore rem inchoarunt et bis victores
101757. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et rancoris animi causa gerri, et non ex justa
causa, coeperunt tepide concurrere sumptibus, et hinc Belgae victores ubique
evaserunt, imo ipsam urbem Londinensem terrore maximo inundarunt; fluminis enim Tamesis, qui
urbem Londinensem alluit, se in mare profundit; inaudito ergo facinore ingressi sunt per mare
fluvium Tamesim navesque in eius portu deprehensas succenderunt et depraedati sunt.
101758. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et hinc Belgae victores ubique
evaserunt, imo ipsam urbem Londinensem terrore maximo inundarunt; fluminis enim Tamesis, qui
urbem Londinensem alluit, se in mare profundit; inaudito ergo facinore ingressi sunt per mare
fluvium Tamesim navesque in eius portu deprehensas succenderunt et depraedati sunt.
101759. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Hispanos gessit, provincias Belgico-Hispanicas unam post alteram occupavit, depopulatus est; felix hic progressus eius attentos reddidit Belgas et Anglos, sibique prospiciendum esse censebant; hinc extemplo pacem inter se et foedus contra Ludovicum 14. confecerunt ipsosque Suecos in societatem suam attraxerunt '667, sicque Ludovicus etiam coactus est anno '68. Aquisgrani pacem inire cum Hispanis, et sic ipsum removerunt Belgae foederati ex sua vicinia; paucis enim retentis locis omnia restituere debuit Hispanis; decrevit tamen Ludovicus ultionem gravem de
101760. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] gravem de Belgis sumere,
quos scivit authores fuisse eversorum suorum projectorum.
101761. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Vilhelmus 3-us minorennitatem egressus egit apud aulas sibi cognatas, nempe Borussum, et alias, ut vicariatus et capitaneatus ei restituatur; agitata est etiam res in conventu statuum, sed sinistro cum successu; maxime se huic plano opposuit Iohannes Vitt, filius Iacobi Vitt, in carceres conjecti per Vilhelmi parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status perduxit, ut decernerent hanc dignitatem non esse restituendam, imo Hollandia edito decreto
101762. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in
carceres conjecti per Vilhelmi parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat
defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status
perduxit, ut decernerent hanc dignitatem non esse restituendam, imo Hollandia edito decreto in
perpetuum abolevit in gremio suo hanc dignitatem.
101763. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] per Vilhelmi parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat
defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status
perduxit, ut decernerent hanc dignitatem non esse restituendam, imo Hollandia edito decreto in
perpetuum abolevit in gremio suo hanc dignitatem.
101764. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] esse restituendam, imo Hollandia edito decreto in
perpetuum abolevit in gremio suo hanc dignitatem.
101765. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Monasteriensi, perduxit; Belgium copiis
terrestribus destitutum fuit, nemo enim exercitus curam habuit a tempore abolitionis vicariatus;
Ludovicus ergo magno exercitu eos invadens paucorum dierum spatio tres provincias Geldriam,
Transisalanam et Ultrajectensem occupavit, hinc in Hollandiam progressi jam ipsi Amsterodamo
imminebant, eamque absque dubio cepissent, nisi laetitiis in
101766. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] habuit a tempore abolitionis vicariatus;
Ludovicus ergo magno exercitu eos invadens paucorum dierum spatio tres provincias Geldriam,
Transisalanam et Ultrajectensem occupavit, hinc in Hollandiam progressi jam ipsi Amsterodamo
imminebant, eamque absque dubio cepissent, nisi laetitiis in
101767. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] seque aqua undique cinxerunt.
101768. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Gallis subjectas, easque ex communione sua excluserunt ex eo, quod culpa earum acciderit repentina haec Gallorum invasio; alia ex parte populus totam causam in magistratus detorsit, quod dignitatem vicarialem exstinxerint, eoque devenit negotium ut excitatis turbis aliquot in locis dehonestatos magistratus populus dispulerit aliosque substituerit, praetenditque populus, ut extemplo haec dignitas restituatur; his ergo malis adacti status Hollandiae et Zealandiae primi erant qui Vilhelmum 3. renunciarunt; exemplum horum secutae sunt ceterae provinciae,
101769. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] extemplo haec dignitas restituatur; his ergo malis adacti status Hollandiae et Zealandiae primi erant qui Vilhelmum 3. renunciarunt; exemplum horum secutae sunt ceterae provinciae, et sic etiam capitanei dignitas restaurata est; populus tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre
101770. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] populus tamen his non contentus odio maximo ferebatur in Iohannem Vitt ceterosque eius asseclas republicanos et hostes dignitatis vicarialis; erant scilicet duo fratres Vitt, Cornelius erat consul Dorderacensis, Iohannes vero pensionarius; vespertino ergo tempore insultum fecerunt in Iohannem, eumque adeo ignominiose habuerunt ut aegre vitam salvaverit, hinc alia die dignitati suae sponte renunciavit; post paucos dies accusatus est Cornelius coram statibus quod Vilhelmum veneno sufferre voluerit; accusationem hanc juramento confirmavit pagensis chyrurgus
101771. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est Cornelius coram statibus quod Vilhelmum veneno sufferre voluerit; accusationem hanc juramento confirmavit pagensis chyrurgus Vilhelmus Tischelaar; interim argumenta sufficientia pro eo adduci non potuerunt, hinc cum torturae aliquot gradus sustinuisset Cornelius, lata est in eum sententia exilii perpetui, nempe ut Hagae incarceretur ad dies vitae; ante sententiae huius effectuationem cum eius frater Iohannes eum accederet, ut ultimum vale ei diceret, populus irruit in carceres, ambosque fratres in publicum protractos consecuerunt, et
101772. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] non potuerunt, hinc cum torturae
aliquot gradus sustinuisset Cornelius, lata est in eum sententia exilii perpetui, nempe ut Hagae
incarceretur ad dies vitae; ante sententiae huius effectuationem cum eius frater Iohannes eum
accederet, ut ultimum vale ei diceret, populus irruit in carceres, ambosque fratres in publicum
protractos consecuerunt, et dilacerarunt.
101773. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] torturae
aliquot gradus sustinuisset Cornelius, lata est in eum sententia exilii perpetui, nempe ut Hagae
incarceretur ad dies vitae; ante sententiae huius effectuationem cum eius frater Iohannes eum
accederet, ut ultimum vale ei diceret, populus irruit in carceres, ambosque fratres in publicum
protractos consecuerunt, et dilacerarunt.
101774. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] terra interim non multas victorias retulit, sed mari meliori Marte pugnatum est; anno tamen sequenti '73. Galli coacti sunt Belgium deserere ex eo, quod Brandeburgicus elector et Leopoldus imperator succurrerit Belgis; tres provincias avulsas per intercessionem Vilhelmi iterum in foedus assumpserunt 4 caeterae provinciae; Vilhelmus ursit per amicos suos ut ipsi conferatur etiam in tribus aliis provinciis vicariatus, et hoc etiam obtinuit, proin jam in 5 provinciis fuit vicarius generalis; interim amici eius his non contenti urserunt ut dignitas haec
101775. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] '73. Galli coacti sunt Belgium deserere ex eo, quod Brandeburgicus elector et Leopoldus imperator succurrerit Belgis; tres provincias avulsas per intercessionem Vilhelmi iterum in foedus assumpserunt 4 caeterae provinciae; Vilhelmus ursit per amicos suos ut ipsi conferatur etiam in tribus aliis provinciis vicariatus, et hoc etiam obtinuit, proin jam in 5 provinciis fuit vicarius generalis; interim amici eius his non contenti urserunt ut dignitas haec vicarialis jure hereditario deferatur Vilhelmo; annuerunt etiam status, et sic in hoc Vilhelmo hereditaria
101776. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] et Leopoldus imperator succurrerit Belgis; tres provincias avulsas per intercessionem Vilhelmi iterum in foedus assumpserunt 4 caeterae provinciae; Vilhelmus ursit per amicos suos ut ipsi conferatur etiam in tribus aliis provinciis vicariatus, et hoc etiam obtinuit, proin jam in 5 provinciis fuit vicarius generalis; interim amici eius his non contenti urserunt ut dignitas haec vicarialis jure hereditario deferatur Vilhelmo; annuerunt etiam status, et sic in hoc Vilhelmo hereditaria facta est dignitas vicarii et hinc
101777. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suos ut ipsi conferatur etiam in tribus aliis provinciis vicariatus, et hoc etiam obtinuit, proin jam in 5 provinciis fuit vicarius generalis; interim amici eius his non contenti urserunt ut dignitas haec vicarialis jure hereditario deferatur Vilhelmo; annuerunt etiam status, et sic in hoc Vilhelmo hereditaria facta est dignitas vicarii et hinc Erbstaatshalter nuncupatur, sed tantum ad mares extensa est haec dignitas; tardius tamen etiam ad feminas extensa est haec dignitas (Frisiae vero et Groningae vicariatus permansit penes
101778. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Germaniae abstraxit a foedere Gallico, nempe
archiepiscopum Coloniensem et episcopum Monasteriensem, metu proscriptionis, et sic '75. anno
liberati sunt Belgae a caeteris hostibus, et cum solo Ludovico 14-o negotium habuerunt; tandem
'78. etiam cum eo pax composita est, qua Belgae in integrum restituti sunt.
101779. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] metu proscriptionis, et sic '75. anno
liberati sunt Belgae a caeteris hostibus, et cum solo Ludovico 14-o negotium habuerunt; tandem
'78. etiam cum eo pax composita est, qua Belgae in integrum restituti sunt.
101780. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] suum deserere et cum tota familia sua fugere ad Galliam; Anglia ergo fugiente Jacobo declararunt thronum suum vacantem, et hinc detulerunt regnum et thronum Angliae Vilhelmo 3-o, vicario Belgii, jure uxoris suae Mariae, quae erat filia Jacobi fugitivi; Vilhelmus dubius haesit in hoc negotio remque Belgis foederatis patefecit, hac ergo occasione usi sunt Belgae ad molestias Gallis facessendas, contulerunt ergo negotium cum statibus Angliae, et post multas deliberationes conclusum est Vilhelmum throno Anglico imponere, sicque Angliam abstrahere a foedere
101781. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] imperator, infensissimus Ludovici 14. antagonista, qui Vilhelmum primus
recognovit legitimum Brittaniae regem; accessit etiam domus Sabaudica.
101782. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] a navibus
praedatoriis Gallorum, interim scopum suum feliciter attigerunt, nempe Ludovicum enervare et
Anglos ab eius foedere abstrahere, et sibi unire; bellum usque '697. continuatum est, quo
tempore enervatis ambabus partibus Risvici pax coaluit; puncta controversiae erant loca in
Belgio Hispanico occupata, et hereditas throni Anglicani.
101783. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] enervare et
Anglos ab eius foedere abstrahere, et sibi unire; bellum usque '697. continuatum est, quo
tempore enervatis ambabus partibus Risvici pax coaluit; puncta controversiae erant loca in
Belgio Hispanico occupata, et hereditas throni Anglicani.
101784. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] omnia; Vilhelmum vero 3-um coactus est Ludovicus
recognoscere legitimum Angliae regem, et omnes aulae Europeae idem fecerunt.
101785. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ut post mortem Caroli 2-i regis Hispaniae nepoti suo adquirat Hispaniam, in hunc finem sibi conciliare Belgium foederatum voluit, una cum Anglia, multum ergo apud Belgas egit, ut eos causae suae faventes redderet, promisit ipsis divisiones variarum provinciarum Hispanicarum, seque in conventiones immisit; Belgae tamen et Angli metuentes praepotentiam domus Bourbonicae si haec duo regna conjungerentur, desiderarunt ut hereditas Hispanica dividatur et pars eius detur tantum Philippo nepoti Ludovici, interim Ludovicus viribus suis confidens tergiversatus est in
101786. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] in conventiones immisit; Belgae tamen et Angli metuentes praepotentiam domus Bourbonicae si haec duo regna conjungerentur, desiderarunt ut hereditas Hispanica dividatur et pars eius detur tantum Philippo nepoti Ludovici, interim Ludovicus viribus suis confidens tergiversatus est in conventionibus donec moram protraheret usque mortem Caroli 2-i anno 1700; eo defuncto illico Philippum in Hispaniam induxit ipsumque inaugurari fecit; videntes Belgae et Angli se delusos esse spe divisionis provinciarum, mutarunt consilia et se domi Austriacae adjunxerunt, quae
101787. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] conjungerentur, desiderarunt ut hereditas Hispanica dividatur et pars eius detur tantum Philippo nepoti Ludovici, interim Ludovicus viribus suis confidens tergiversatus est in conventionibus donec moram protraheret usque mortem Caroli 2-i anno 1700; eo defuncto illico Philippum in Hispaniam induxit ipsumque inaugurari fecit; videntes Belgae et Angli se delusos esse spe divisionis provinciarum, mutarunt consilia et se domi Austriacae adjunxerunt, quae sub initium sola bellum gerebat contra Ludovicum; Belgae et Angli insignes progressus fecerunt,
101788. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] est Vilhelmus 3-us absque descendentibus, ergo juxta factam dispositionem
successit affinis Anna, soror conjugis suae Mariae, junior nempe filia Jacobi 2-i exauctorati.
101789. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] dispositionem
successit affinis Anna, soror conjugis suae Mariae, junior nempe filia Jacobi 2-i exauctorati.
101790. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] descendentes nempe Nassoviensis stirps et Fridericus 1-us rex Borussiae;
immo etiam Ludovicus 14. praetensiones formavit, occupavitque partem hereditatis, quae hodiedum
cum Gallia conjuncta est.
101791. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] stirps et Fridericus 1-us rex Borussiae;
immo etiam Ludovicus 14. praetensiones formavit, occupavitque partem hereditatis, quae hodiedum
cum Gallia conjuncta est.
101792. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum Gallia conjuncta est.
101793. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] foedere contra eum inito, non quidem aperte, sed ita remisit a belli fervore ut nemo
dubitaret eam contrariae intentionis esse; imo anno '711. clam pacisci cum aula Gallica coepit
et '712. aperte descivit a foedere priori; per belli huius molestias id unicum reportarunt
Belgae, quod in Belgio Hispanico diversae urbes ipsis attributae sint per modum obicis contra
omnes hostiles irruptiones, cum servitute militiam Belgicam imponendi et intertenendi, quae
urbes Barrier Städte dictae sunt.
101794. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] etiam titulum principis Aransionensis, et etiam Friso suscepit titulum hunc; lis haec pluribus annis duravit; decretum est ut amicabili conventione componatur haec lis, sed haec litis compositio per mortem Iohannis Frisonis exstincta est; ille enim cum naves lustraret impingens in funem tensum per eum in mare ejectus est, anno 11-o saeculi huius, reliquit filium minorennem, qui permansit in possessione eorum quae parens eius tenuit, partem tamen hereditatis Vilhelmi 3-ii rex Borussiae occupavit, ipse Ludovicus 14. principatum Aransionensem ipsum occupavit
101795. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Aransionensis, et etiam Friso suscepit titulum hunc; lis haec pluribus annis duravit; decretum est ut amicabili conventione componatur haec lis, sed haec litis compositio per mortem Iohannis Frisonis exstincta est; ille enim cum naves lustraret impingens in funem tensum per eum in mare ejectus est, anno 11-o saeculi huius, reliquit filium minorennem, qui permansit in possessione eorum quae parens eius tenuit, partem tamen hereditatis Vilhelmi 3-ii rex Borussiae occupavit, ipse Ludovicus 14. principatum Aransionensem ipsum occupavit pro se; compositis his
101796. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] decretum est ut amicabili conventione componatur haec lis, sed haec litis compositio per mortem Iohannis Frisonis exstincta est; ille enim cum naves lustraret impingens in funem tensum per eum in mare ejectus est, anno 11-o saeculi huius, reliquit filium minorennem, qui permansit in possessione eorum quae parens eius tenuit, partem tamen hereditatis Vilhelmi 3-ii rex Borussiae occupavit, ipse Ludovicus 14. principatum Aransionensem ipsum occupavit pro se; compositis his turbis decreverunt status Belgici debitis undequaque gravati et exhausti, a bellis,
101797. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ipse Ludovicus 14. principatum Aransionensem ipsum occupavit pro se; compositis his turbis decreverunt status Belgici debitis undequaque gravati et exhausti, a bellis, quantum [quantum] securitas eorum admittat, abstinere velint; emersit tamen mox causa belli ob successionem in Hispania et cogendum Philippum regem Hispaniae ut conditionibus pacis Ultrajectensis stet, et Belgae cum Anglis et Gallis erant potentiae, quae evictionem promittebant; interim Belgae se extricarunt ex hac molestia cum sua utilitate, Carolus enim
101798. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Philippum regem Hispaniae ut conditionibus pacis Ultrajectensis stet, et Belgae cum Anglis et Gallis erant potentiae, quae evictionem promittebant; interim Belgae se extricarunt ex hac molestia cum sua utilitate, Carolus enim imperator Ostendae erexit societatem mercatoriam quae in magnum praejudicium Belgarum erat, praecipue mercatorum Amsterodamensium, habuerunt ergo spem quod si Carolum sibi obligaverint hac re, ille vicissim hanc societatem suam exstinguere velit, quod etiam tardius accidit; hinc se conjunxerunt cum hoc foedere quadruplici, et post aliquot
101799. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] accidit; hinc se conjunxerunt cum hoc foedere quadruplici, et post aliquot
annos, cum scilicet sanctionem suam pragmaticam urgeret Carolus, exstinxit societatem hanc
mercatoriam anno '730. ut devinciret sibi Belgas.
101800. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] cum hoc foedere quadruplici, et post aliquot
annos, cum scilicet sanctionem suam pragmaticam urgeret Carolus, exstinxit societatem hanc
mercatoriam anno '730. ut devinciret sibi Belgas.
101801. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] annos, cum scilicet sanctionem suam pragmaticam urgeret Carolus, exstinxit societatem hanc
mercatoriam anno '730. ut devinciret sibi Belgas.
101802. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] a belli
calamitatibus.
101803. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Carolus 6. imperator; eius mors novis molestiis cumulavit domum Austriacam Saxonensem; Hispani, Galli, Borussi omni ex parte lacessiverunt provincias Austriacas, Belgae ergo et Angli fideliter succurrerunt Mariae Theresiae pecuniis et militiis, anno vero '44-o, cum Ludovicus 15. in ipso Belgio Austriaco quaerere coepisset pro se, coacti sunt Belgae etiam in apertum bellum condescendere cum Gallis, huius belli occassione Belgae in continenti rursus infeliciter pugnabant, variasque faciebant Galli occupationes, ob neglecta munimenta et praesidia limitanea,
101804. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Saxonensem; Hispani, Galli, Borussi omni ex parte lacessiverunt provincias Austriacas, Belgae ergo et Angli fideliter succurrerunt Mariae Theresiae pecuniis et militiis, anno vero '44-o, cum Ludovicus 15. in ipso Belgio Austriaco quaerere coepisset pro se, coacti sunt Belgae etiam in apertum bellum condescendere cum Gallis, huius belli occassione Belgae in continenti rursus infeliciter pugnabant, variasque faciebant Galli occupationes, ob neglecta munimenta et praesidia limitanea, adeo ut Belgicas jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus
101805. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Austriacas, Belgae ergo et Angli fideliter succurrerunt Mariae Theresiae pecuniis et militiis, anno vero '44-o, cum Ludovicus 15. in ipso Belgio Austriaco quaerere coepisset pro se, coacti sunt Belgae etiam in apertum bellum condescendere cum Gallis, huius belli occassione Belgae in continenti rursus infeliciter pugnabant, variasque faciebant Galli occupationes, ob neglecta munimenta et praesidia limitanea, adeo ut Belgicas jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus murmurare, omnemque huius infelicitatis causam in neglectam et
101806. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] huius belli occassione Belgae in continenti rursus infeliciter pugnabant, variasque faciebant Galli occupationes, ob neglecta munimenta et praesidia limitanea, adeo ut Belgicas jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus murmurare, omnemque huius infelicitatis causam in neglectam et vacantem dignitatem vicarialem reprimebant, tumultus primi in Zeelandia exoriebantur, nempe in urbe Campoveria insulae Valcriae, in diversis ergo locis Vilhelmum 4-tum invitis magistratibus vicarium salutare coeperunt, hos secutae
101807. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] ob neglecta munimenta et praesidia limitanea, adeo ut Belgicas jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus murmurare, omnemque huius infelicitatis causam in neglectam et vacantem dignitatem vicarialem reprimebant, tumultus primi in Zeelandia exoriebantur, nempe in urbe Campoveria insulae Valcriae, in diversis ergo locis Vilhelmum 4-tum invitis magistratibus vicarium salutare coeperunt, hos secutae sunt integrae urbes, hos provinciae et sic tandem extorta est per populum vicarialis dignitas generalis, quae
101808. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] limitanea, adeo ut Belgicas jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus murmurare, omnemque huius infelicitatis causam in neglectam et vacantem dignitatem vicarialem reprimebant, tumultus primi in Zeelandia exoriebantur, nempe in urbe Campoveria insulae Valcriae, in diversis ergo locis Vilhelmum 4-tum invitis magistratibus vicarium salutare coeperunt, hos secutae sunt integrae urbes, hos provinciae et sic tandem extorta est per populum vicarialis dignitas generalis, quae dignitas primum in hoc Vilhelmo 4-o
101809. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] jam aliquot urbes occuparent Galli, populus ergo Belgicus murmurare, omnemque huius infelicitatis causam in neglectam et vacantem dignitatem vicarialem reprimebant, tumultus primi in Zeelandia exoriebantur, nempe in urbe Campoveria insulae Valcriae, in diversis ergo locis Vilhelmum 4-tum invitis magistratibus vicarium salutare coeperunt, hos secutae sunt integrae urbes, hos provinciae et sic tandem extorta est per populum vicarialis dignitas generalis, quae dignitas primum in hoc Vilhelmo 4-o generalis facta est, negotiorum ergo
101810. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] nempe in urbe Campoveria insulae Valcriae, in diversis ergo locis Vilhelmum 4-tum invitis magistratibus vicarium salutare coeperunt, hos secutae sunt integrae urbes, hos provinciae et sic tandem extorta est per populum vicarialis dignitas generalis, quae dignitas primum in hoc Vilhelmo 4-o generalis facta est, negotiorum ergo bellicorum curam maximam habere coepit. Interim tamen Galli Bergam ad zonam (Bergobzoom), locum munitum Belgii foederati expugnarint (provinciae generalitatis sunt loca, praedia, urbes, quas Belgium foederatum possidet, sed non
101811. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgis et Austriacis, Barrier Städte quidem maxima ex parte demoliti sunt Galli, urserunt ergo
Belgae, ut Maria Theresia reparari curet, sed ea se excusavit defectu sumptuum, et hinc
aliquantum restituta sunt praesidia, sed non omni ex parte.
101812. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Städte quidem maxima ex parte demoliti sunt Galli, urserunt ergo
Belgae, ut Maria Theresia reparari curet, sed ea se excusavit defectu sumptuum, et hinc
aliquantum restituta sunt praesidia, sed non omni ex parte.
101813. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] quidem maxima ex parte demoliti sunt Galli, urserunt ergo
Belgae, ut Maria Theresia reparari curet, sed ea se excusavit defectu sumptuum, et hinc
aliquantum restituta sunt praesidia, sed non omni ex parte.
101814. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] princeps Ludovicus Brunsvicensis administravit; exorto anno '60. inter Borussum et Austriacos bello se non miscuerunt, sed principio suo constanter inhaerebant, et totos se commercio dabant. Anno '63. Vilhelmus 5. 16 annorum agens inductus est in conventum statuum; anno '66. qua 18 perfecte annorum majorennis declaratus est, duci Brunsvicensi titulum conspicuum mareschalli dederunt; paulo post uxorem duxit Vilhelmus Fridericam Sophiam, moderni regis Borussiae Vilhelmi sororem, defunctus rex Borussiae Fridericus cessit ei
101815. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Americanis et Hispanis
munitiones, arma etc.
101816. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] Belgis intulerunt sibique profuerunt; anno vero '83. pacem fecerunt; defectus fuit classis, quamquam status generales commiserunt Vilhelmo adornationem classis, arguebant ergo Vilhelmum, quod ille colludat cum Anglis et sponte non adornet classim, haec res internas turbas causavit in Belgio confecta jam pace, factae enim sunt accusationes omni ex parte contra Vilhelmum, quod ille data opera hoc fecerit; status Hollandiae primi erant, qui eum publice convicerunt et exauctorarunt per modum poenae quod commercium per ipsum tantum passum sit; negotium hoc ad
101817. Barić, Adam... . Statistica Europae, versio... [Paragraph | Section] sorori suae illatam, provinciae spreverunt hoc, non
sperantes bellum, interim Fridericus 24,000 militum suorum misit ad Belgicas provincias, quo
viso intra paucos dies dissipatus est totus exercitus adveneruntque Amsterodamum Borussi; status
generales haec videntes consenserunt in omnia quae rex Borussiae postulabat, et sic triumphabat
factio vicarialis, Vilhelmus in integrum restitutus est anno '787; ex rebellibus multi cassati
sunt; et rex Angliae et Borussiae in se assumpsit evictionem huius restitutionis vicarialis.
24,000 militum suorum misit ad Belgicas provincias, quo
viso intra paucos dies dissipatus est totus exercitus adveneruntque Amsterodamum Borussi; status
generales haec videntes consenserunt in omnia quae rex Borussiae postulabat, et sic triumphabat
factio vicarialis, Vilhelmus in integrum restitutus est anno '787; ex rebellibus multi cassati
sunt; et rex Angliae et Borussiae in se assumpsit evictionem huius restitutionis vicarialis.
totus exercitus adveneruntque Amsterodamum Borussi; status
generales haec videntes consenserunt in omnia quae rex Borussiae postulabat, et sic triumphabat
factio vicarialis, Vilhelmus in integrum restitutus est anno '787; ex rebellibus multi cassati
sunt; et rex Angliae et Borussiae in se assumpsit evictionem huius restitutionis vicarialis.
dicebatur Chaledonia.
(
est Angliam cum Gallia prius connexam fuisse et terraemotu separata esse haec regna,
exiguum enim maris fretum Manch dictum intercedit; his Celtis se adjunxerunt Britae, incerti
originis populus, hique populi se conjunxerunt; non tamen vixerunt sub communi imperio hi
populi, sed in diversas civitates divisi, quarum quaevis suum principem habuit; ipsa haec
civitatum multitudo incremento eorum obfuit, bella continua inter se habuerunt seque
attriverunt; in hoc statu vixerunt populi, cum Iulius Caesar populos Gallicos subegisset;
subacta Gallia transcensoque
originis populus, hique populi se conjunxerunt; non tamen vixerunt sub communi imperio hi
populi, sed in diversas civitates divisi, quarum quaevis suum principem habuit; ipsa haec
civitatum multitudo incremento eorum obfuit, bella continua inter se habuerunt seque
attriverunt; in hoc statu vixerunt populi, cum Iulius Caesar populos Gallicos subegisset;
subacta Gallia transcensoque freto binas expeditiones suscepit in Brittanniam 50 annis ante
Christum natum, neutra tamen effectum habuit; recessit ergo Caesar, obsides tamen secum accepit,
securitatis in
quaevis suum principem habuit; ipsa haec
civitatum multitudo incremento eorum obfuit, bella continua inter se habuerunt seque
attriverunt; in hoc statu vixerunt populi, cum Iulius Caesar populos Gallicos subegisset;
subacta Gallia transcensoque freto binas expeditiones suscepit in Brittanniam 50 annis ante
Christum natum, neutra tamen effectum habuit; recessit ergo Caesar, obsides tamen secum accepit,
securitatis in Gallia vicina gratia; nempe Britae interim invadant Galliam.
in hoc statu vixerunt populi, cum Iulius Caesar populos Gallicos subegisset;
subacta Gallia transcensoque freto binas expeditiones suscepit in Brittanniam 50 annis ante
Christum natum, neutra tamen effectum habuit; recessit ergo Caesar, obsides tamen secum accepit,
securitatis in Gallia vicina gratia; nempe Britae interim invadant Galliam.
vicina gratia; nempe Britae interim invadant Galliam.
208. regnante Septimio Severo solidus altus murus erectus est ex vallo
Hadriani, nihilominus tamen continua bella intercesserunt inter hos populos, donec conjuncti
fuissent sub communi imperio.
incoluisse, alii ipsos etiam Gothos, alii Frisios dicunt fuisse; venerunt
ergo complura milia horum sub ductu duorum fratrum Hengisti et Horsa.
ergo his duobus praedium nobile Than et
ita permutata sunt ut hi
evocati Anglo Saxones dominium totius Brittanniae sibi attribuerent dominarentque Britannis, et
eorum dominium usque 1066. extenditur annum; tamdiu nempe dominarunt reges ex linea
Anglo-Saxonum. Devictis enim Scotis libenter habuissent Brittae si redivissent in patriam suam
Anglo-Saxones, aperte eos abigere non sunt ausi, hinc eos affligere clam
coeperunt, ut sic sponte excederent; illi tamen aucti semper advenis patriotis ex Germania
restiterunt audacter Brittis eosque, cum ad arma deventum esset,
ausi, hinc eos affligere clam
coeperunt, ut sic sponte excederent; illi tamen aucti semper advenis patriotis ex Germania
restiterunt audacter Brittis eosque, cum ad arma deventum esset, devicerunt et subjugarunt eos
qui remanserunt; multa tamen milia Brittarum domi pressi in vicinam Franciam se receperunt et in
Gallia formarunt novam provinciam, quae hodiedum Brittania Parva, vel Minor dicitur, eorumque
duces se duces Brittaniae Minoris dicebant; subjugarunt ergo Anglo-Saxones sensim totam
Britanniam excepta provincia Vallia, quae numquam subfuit
coeperunt, ut sic sponte excederent; illi tamen aucti semper advenis patriotis ex Germania
restiterunt audacter Brittis eosque, cum ad arma deventum esset, devicerunt et subjugarunt eos
qui remanserunt; multa tamen milia Brittarum domi pressi in vicinam Franciam se receperunt et in
Gallia formarunt novam provinciam, quae hodiedum Brittania Parva, vel Minor dicitur, eorumque
duces se duces Brittaniae Minoris dicebant; subjugarunt ergo Anglo-Saxones sensim totam
Britanniam excepta provincia Vallia, quae numquam subfuit dominatui Anglorum ob situm suum; est
sunt ita commixti cum aliis nationibus, quia quasi isolati
vixerunt; et hodie quoque incollae Valliae dicunt se unicos esse veros descendentes Britannorum.
provincias Britanniae, ita sensim 7 parva
regna enata sunt deinde in Britania, quorum gubernatio Heptarchia dicebatur; octavus erat status
Valliae, non conjunctae cum Anglia.
qui per Saxones
profligatus est fuit Cadvalodarus, hic in Galliam se recepit cum suis, qui spem omnem deponere
debuit recuperandi regni, cum plurimi ex suis peste attriti fuissent; hinc Romam se recepit et
monachus factus est.
recepit cum suis, qui spem omnem deponere
debuit recuperandi regni, cum plurimi ex suis peste attriti fuissent; hinc Romam se recepit et
monachus factus est.
725. fundatus est, et quidem 19-a pars omnium facultatum quotannis; anno
780. Offa rex Merciae idem fecit; haec praestatio sub initium Elemosina regis dicta est, tardius
vero Peterpenz seu Denarius S. Petri dicta est; communis facta est sub Etelvolfo haec praestatio
anno 828., cum in monarchiam coalesceret Anglia.
seu Denarius S. Petri dicta est; communis facta est sub Etelvolfo haec praestatio
anno 828., cum in monarchiam coalesceret Anglia.
suum seque primus regem Angliae dixit; Egberto hoc
regnante Dani (populus septemtrionalis Europae) littora Angliae infestare coeperunt; tandem ad
interiora ausi grandes molestias causarunt Anglis, qui eos exturbare non potuerunt e suo regno;
hoc 877. anno accidit; fixerunt ergo in Nordhumbria sedes Dani ibique tolerari debuerunt, pace
cum ipsis inita; Egberto anno 836. mortuo successit filius Etelvolfus, qui Denarium S. Petri
intulit, decessit 858; aderant duo seniores filii Etelbaldus et Etelbertus, qui regnum
diviserunt.
sua, arte bellandi, coepit erigere res Anglorum, a tributo Danorum eos
liberavit, Danosque repressit tardius, postquam illi ipsum sub initium fere ex tota Anglia
repressissent
tempora pace fruebantur Angli a Danis, sed
huius sub regis dominatu prorumperunt ex Nordhumbria, itaque terruerunt Anglos, ut Danos Lord
Danes, seu Dominos compellare coacti fuerint; diffusi sunt etiam Dani jam his temporibus per
totam Angliam; Ethelredus ergo rex Imprudens Danorum in necem conspiravit, deductum est in
effectum consilium, unoque eodem tempore multa milia eorum trucidata sunt; hanc injuriam ultus
est rex Danorum Zveno Barbae Fuscatae, validoque cum exercitu transivit in Angliam, seque cum
Nordhumbrianis suis conjunxit, et sic internecina clade
sed
huius sub regis dominatu prorumperunt ex Nordhumbria, itaque terruerunt Anglos, ut Danos Lord
Danes, seu Dominos compellare coacti fuerint; diffusi sunt etiam Dani jam his temporibus per
totam Angliam; Ethelredus ergo rex Imprudens Danorum in necem conspiravit, deductum est in
effectum consilium, unoque eodem tempore multa milia eorum trucidata sunt; hanc injuriam ultus
est rex Danorum Zveno Barbae Fuscatae, validoque cum exercitu transivit in Angliam, seque cum
Nordhumbrianis suis conjunxit, et sic internecina clade Ethelredum fregit, eumque
jam his temporibus per
totam Angliam; Ethelredus ergo rex Imprudens Danorum in necem conspiravit, deductum est in
effectum consilium, unoque eodem tempore multa milia eorum trucidata sunt; hanc injuriam ultus
est rex Danorum Zveno Barbae Fuscatae, validoque cum exercitu transivit in Angliam, seque cum
Nordhumbrianis suis conjunxit, et sic internecina clade Ethelredum fregit, eumque ultimario
multa praestanter gesserit et viriliter
contra Danos, sed optima eius coepta perfidia generi sui Edvini de Stercia prodita sunt Zvenoni;
anno ergo 1012-o se recepit Ethelredus ad Brittanniam minorem Galliae; anno 1014. occisus est in
Anglia Zveno victor totius Angliae (fertur in exspoliatione ecclesiae Divi Edmundi repentino
ictu, quasi ab angelo capite plexus esse).
se persuaderi coepit et permisit ut regnum ex
aequo dividerent.
Ethmundus adhuc tempore divisionis siccarie e medio sublatus est;
Canuthus ergo residuus convocatis statibus ex iis quaesivit an Ethmundi consanguineis quidpiam
juris esset in regnum Angliae, et cum status ad eius nutum responderent filios et fratrem
Ethmundi nihil superesse juris in regnum, Canuthus cum consensu Anglorum regnum totum obtinuit;
mortua ergo uxore sua duxit Emmam, viduam juvenem Ethelredi regis, laudabiliterque gubernavit
usque dies vitae suae Angliam, Daniam et Norvegiam; decessit anno 1036, tria sua regna divisit
inter tres filios
et cum eo stirps Danica exstincta est
Anglique liberati sunt a jugo Danorum.
comes Cantii Eduardus, confessor dictus, evocatus est; hic fuit filius Ethelredi ex
Emma natus; hic ergo nomine Eduardi 3-ii coronatus est, et cum eo stirps Anglo-Saxonica reducta
est; felix habuit imperium paceque usus est, exceptis praedociniis, quas
imperium paceque usus est, exceptis praedociniis, quas
suis, ut eos
magis devinciret, Danegeld nempe sustulit, variis privilegiis cumulavit nobiliores,
consuetudines antiquas colligi et in codicem redigi jussit, et hic fuit primus codex scriptus,
et fundamentum hodierni juris Anglici, vocatur Common Law seu Communis Lex; ipse erat in
defectu, successionem ergo destinavit Etgardo Atheling, Eduardi filio, nepoti Edmundi Ironside,
hic unicus supererat ex stirpe Anglo-Saxonica; aliqui scriptores dicunt quod Eduardus Vilhelmum
2-um ducem Normanniae, qui eius cognatus fuit, obtulerit successorem; decessit Eduardus
fuit Haraldo comiti Vestsexiae, qui Godvini comitis Cantii filius fuit; hic
non contentus munere tutoris se ipsum regem obtulit populo, suppresso pupillo suo, multosque
nactus est adhaerentes, quorum opera usus regnum Angliae usurpavit; Normanni videntes opportunam
esse occasionem in turbido piscandi, collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae
irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex
contentus munere tutoris se ipsum regem obtulit populo, suppresso pupillo suo, multosque
nactus est adhaerentes, quorum opera usus regnum Angliae usurpavit; Normanni videntes opportunam
esse occasionem in turbido piscandi, collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae
irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
se ipsum regem obtulit populo, suppresso pupillo suo, multosque
nactus est adhaerentes, quorum opera usus regnum Angliae usurpavit; Normanni videntes opportunam
esse occasionem in turbido piscandi, collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae
irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit,
quorum opera usus regnum Angliae usurpavit; Normanni videntes opportunam
esse occasionem in turbido piscandi, collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae
irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit, collectis in Francia armatis venit contra usurpatorem Haraldum, in
provincia Sussexia
collecta valida manu Haraldus Severus, rex Norvegiae
irrupit in Angliam, nempe in Nordhumbriam, ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit, collectis in Francia armatis venit contra usurpatorem Haraldum, in
provincia Sussexia exscendens multos nactus est adhaerentes, enata est pugna internecina 1066.
ad urbem Hasting, in qua Vilhelmus
ibique se cum Danis ibi degentibus conjunxit; enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit, collectis in Francia armatis venit contra usurpatorem Haraldum, in
provincia Sussexia exscendens multos nactus est adhaerentes, enata est pugna internecina 1066.
ad urbem Hasting, in qua Vilhelmus victor evasit, Haraldus sagitta sauciatus
post aliquot horas
enatum
est ergo bellum in quo superior evasit Haraldus comes Vestsexiae, profligatus est exercitus et
Haraldus rex Norvegiae ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit, collectis in Francia armatis venit contra usurpatorem Haraldum, in
provincia Sussexia exscendens multos nactus est adhaerentes, enata est pugna internecina 1066.
ad urbem Hasting, in qua Vilhelmus victor evasit, Haraldus sagitta sauciatus
post aliquot horas mortuus est; dispersis ergo copiis eius arbiter rerum
ipse occubuit in hoc bello; inter haec Vilhelmus 2-us dux Normanniae
opportunitate uti coepit, collectis in Francia armatis venit contra usurpatorem Haraldum, in
provincia Sussexia exscendens multos nactus est adhaerentes, enata est pugna internecina 1066.
ad urbem Hasting, in qua Vilhelmus victor evasit, Haraldus sagitta sauciatus
post aliquot horas mortuus est; dispersis ergo copiis eius arbiter rerum evasit Vilhelmus,
sibique regnum reservavit nomine Vilhelmi 1-i Conquestoris.
Vilhelmus victor evasit, Haraldus sagitta sauciatus
post aliquot horas mortuus est; dispersis ergo copiis eius arbiter rerum evasit Vilhelmus,
sibique regnum reservavit nomine Vilhelmi 1-i Conquestoris.
Vilhelmus,
sibique regnum reservavit nomine Vilhelmi 1-i Conquestoris.
et provinciam, quam
occuparunt, Normanniam compellarunt eisque reliquerunt, imo filiam Geysam Carolus Rolloni
desponsavit; ex hoc ergo Rollone descendit Vilhelmus hic ex parte mascula, ex femineo vero sexu
descendit ex Anglo-Saxonica stirpe).
Pontifice pellexit Vilhelmus horumque ope regnum sibi servavit, licet fortius jus haberet
Etgardus; initio favit vehementer Anglis, jura eorum omnimode defendit, sibi tamen prospexit
diversis modis et cautelis; sic securitatis gratia arma a ruricolis accipi curavit, conventicula
in civitatibus prohibuit.
gratia arma a ruricolis accipi curavit, conventicula
in civitatibus prohibuit.
solvendum eos adegit; aliud cum Scotis gessit, quorum rex
Malcolmus Audax perpetua praedocinia in Anglia exercuit, sed hic domatus coactus est vasallum se
profiteri Angliae, Vilhelmoque ut domino directo juramentum fidelitatis spopondit.
aliud cum Scotis gessit, quorum rex
Malcolmus Audax perpetua praedocinia in Anglia exercuit, sed hic domatus coactus est vasallum se
profiteri Angliae, Vilhelmoque ut domino directo juramentum fidelitatis spopondit.
6.1
belli occasione filius Robertus patrem prostravit ex equo tuncque ejectis aliquot verbis
agnito patre ad pedes eius provolutus est veniamque patris obtinuit, et Vilhelmus ei cessit jure
pleno Normanniam; interim domi enatae sunt turbae; Scotae, Dani invaserunt Angliam, imo latuit
in ipsa Anglia contra eius personam conspiratio, per quam etiam Athelinus in solium Angliae
imponi debuisset, sublato Vilhelmo; haec tamen conspiratio prodita fuit per Vilhelmum; Athelinus
tamen tentavit irruptionem in Angliam ex Scotia, sed pedem referre coactus est; tandem ipso
aliquot verbis
agnito patre ad pedes eius provolutus est veniamque patris obtinuit, et Vilhelmus ei cessit jure
pleno Normanniam; interim domi enatae sunt turbae; Scotae, Dani invaserunt Angliam, imo latuit
in ipsa Anglia contra eius personam conspiratio, per quam etiam Athelinus in solium Angliae
imponi debuisset, sublato Vilhelmo; haec tamen conspiratio prodita fuit per Vilhelmum; Athelinus
tamen tentavit irruptionem in Angliam ex Scotia, sed pedem referre coactus est; tandem ipso
Vilhelmo incitante conventio est habita
enatae sunt turbae; Scotae, Dani invaserunt Angliam, imo latuit
in ipsa Anglia contra eius personam conspiratio, per quam etiam Athelinus in solium Angliae
imponi debuisset, sublato Vilhelmo; haec tamen conspiratio prodita fuit per Vilhelmum; Athelinus
tamen tentavit irruptionem in Angliam ex Scotia, sed pedem referre coactus est; tandem ipso
Vilhelmo incitante conventio est habita inter hos duos, ut Vilhelmus 4,000
marcarum auri ei annue pendat, Athelinus vero juribus suis renunciat; non obstante Vilhelmi
benevolentia et
haec non sunt Angli ausi amplius ei
resistere, sed jugum eius usque dies vitae pertulerunt; interim Vilhelmus secundam expeditionem
habuit contra filium suum Robertum, qui per regem Galliae Philippum 1-um excitatus fuit, sed res
ad violentias non devenit; recepto ergo filio supplici in gratiam, cogitavit ultionem sumere de
Philippo qui ei tantas molestias caussavit; et reipsa etiam vires suos convertit in Gallos
domandos; hoc bello sibi mortem contraxit, febri enim correptus anno 1087. decessit.
habuit contra filium suum Robertum, qui per regem Galliae Philippum 1-um excitatus fuit, sed res
ad violentias non devenit; recepto ergo filio supplici in gratiam, cogitavit ultionem sumere de
Philippo qui ei tantas molestias caussavit; et reipsa etiam vires suos convertit in Gallos
domandos; hoc bello sibi mortem contraxit, febri enim correptus anno 1087. decessit.
Normanniae ducem, et
Henricum Clericum.
Vilhelmo reliquit Angliam, Roberto vero Normanniam;
Vilhelmus hic 2. usque 1100. annum regnavit, praeterito fratre suo seniore Roberto, agente
plerumque clero Anglico pro Vilhelmo; tumultus tamen hinc inde excitati sunt in regno, quos
fovit Robertus, qui irruptionem fecit in Angliam; verum profligatus Robertus in amicam
descendere debuit conventionem, ut nempe ad dies vitae permaneat Vilhelmus 2. in regno, eo
exstincto ad Roberti descendentes derivetur successio, sed non ad Vilhelmi; dein 3,000 marcas
auri quotannis sibi stipulavit ex Anglia Robertus.
vero Normanniam;
Vilhelmus hic 2. usque 1100. annum regnavit, praeterito fratre suo seniore Roberto, agente
plerumque clero Anglico pro Vilhelmo; tumultus tamen hinc inde excitati sunt in regno, quos
fovit Robertus, qui irruptionem fecit in Angliam; verum profligatus Robertus in amicam
descendere debuit conventionem, ut nempe ad dies vitae permaneat Vilhelmus 2. in regno, eo
exstincto ad Roberti descendentes derivetur successio, sed non ad Vilhelmi; dein 3,000 marcas
auri quotannis sibi stipulavit ex Anglia Robertus.
seniore Roberto, agente
plerumque clero Anglico pro Vilhelmo; tumultus tamen hinc inde excitati sunt in regno, quos
fovit Robertus, qui irruptionem fecit in Angliam; verum profligatus Robertus in amicam
descendere debuit conventionem, ut nempe ad dies vitae permaneat Vilhelmus 2. in regno, eo
exstincto ad Roberti descendentes derivetur successio, sed non ad Vilhelmi; dein 3,000 marcas
auri quotannis sibi stipulavit ex Anglia Robertus.
eo
exstincto ad Roberti descendentes derivetur successio, sed non ad Vilhelmi; dein 3,000 marcas
auri quotannis sibi stipulavit ex Anglia Robertus.
filio suo seniore obiit;
legitur etiam principatum Valliae sibi subjecisse, interim hoc tardius evenit; obnoxios reddidit
eos, tributumque jam prius debitum ultro quoque solvere coegit; decessit
Vilhelmus anno 1100.
reddidit
eos, tributumque jam prius debitum ultro quoque solvere coegit; decessit
Vilhelmus anno 1100.
sororem (haec fertur diris devovisse omnes ex se descendentes,
eisque maledixit, quia elicuit votum castitatis et coacta inivit matrimonium; et reipsa omnes
eius descendentes infelices erant).
devovisse omnes ex se descendentes,
eisque maledixit, quia elicuit votum castitatis et coacta inivit matrimonium; et reipsa omnes
eius descendentes infelices erant).
se descendentes,
eisque maledixit, quia elicuit votum castitatis et coacta inivit matrimonium; et reipsa omnes
eius descendentes infelices erant).
Robertus, cui mors fratris
innotuit, pedem referre coepit in patriam, collectisque in Normannia militibus in Angliam
irrupit, sed exiguo cum effectu; firmatus enim fuit jam Henricus; hinc pacificationem etiam cum
hoc fratre inivit, ut nempe ei 3,000 aureorum solvat; imo redux in Normanniam etiam hanc
pensionem ei condonavit; paulo post tamen eum paenitudo invasit paenitudineque correptus
repetiit pensionem suam; Henricus videns, quo negotium tendat, et quod frater ultimo etiam ipsum
regnum repetere posset, copias suas traduxit in Normanniam, ut fratrem
aureorum solvat; imo redux in Normanniam etiam hanc
pensionem ei condonavit; paulo post tamen eum paenitudo invasit paenitudineque correptus
repetiit pensionem suam; Henricus videns, quo negotium tendat, et quod frater ultimo etiam ipsum
regnum repetere posset, copias suas traduxit in Normanniam, ut fratrem ibi compescat; reipsa
dissipatis eius copiis ipsum Robertum cepit eumque captivum in Angliam transmisit, ducatumque
Normanniae conjunxit cum Anglia, eumque per 30 annos in carceribus detinuit usque dies vitae;
conjunctio haec Normanniae cum Anglia Francis
invasit paenitudineque correptus
repetiit pensionem suam; Henricus videns, quo negotium tendat, et quod frater ultimo etiam ipsum
regnum repetere posset, copias suas traduxit in Normanniam, ut fratrem ibi compescat; reipsa
dissipatis eius copiis ipsum Robertum cepit eumque captivum in Angliam transmisit, ducatumque
Normanniae conjunxit cum Anglia, eumque per 30 annos in carceribus detinuit usque dies vitae;
conjunctio haec Normanniae cum Anglia Francis summe displicuit ob potentiam Anglorum; hinc
Vilhelmum filium Roberti instigarunt ad recuperandum ducatum
tendat, et quod frater ultimo etiam ipsum
regnum repetere posset, copias suas traduxit in Normanniam, ut fratrem ibi compescat; reipsa
dissipatis eius copiis ipsum Robertum cepit eumque captivum in Angliam transmisit, ducatumque
Normanniae conjunxit cum Anglia, eumque per 30 annos in carceribus detinuit usque dies vitae;
conjunctio haec Normanniae cum Anglia Francis summe displicuit ob potentiam Anglorum; hinc
Vilhelmum filium Roberti instigarunt ad recuperandum ducatum suum; coactus est ergo Henricus
Clericus expeditionem in Franciam suscipere; pax tamen
cum Anglia, eumque per 30 annos in carceribus detinuit usque dies vitae;
conjunctio haec Normanniae cum Anglia Francis summe displicuit ob potentiam Anglorum; hinc
Vilhelmum filium Roberti instigarunt ad recuperandum ducatum suum; coactus est ergo Henricus
Clericus expeditionem in Franciam suscipere; pax tamen paulo post confecta est ea conditione, ut
Vilhelmo filio Roberti detur expectativa ad comitatum Flandriae, Normannia vero cedat Vilhelmo
filio Henrici Clerici; Vilhelmus tamen Roberti filius in conflictu occubuit, cum jura sua ultro
prosequi vellet;
suum; coactus est ergo Henricus
Clericus expeditionem in Franciam suscipere; pax tamen paulo post confecta est ea conditione, ut
Vilhelmo filio Roberti detur expectativa ad comitatum Flandriae, Normannia vero cedat Vilhelmo
filio Henrici Clerici; Vilhelmus tamen Roberti filius in conflictu occubuit, cum jura sua ultro
prosequi vellet; anno 1120. naufragio perivit Vilhelmus filius Henrici, una cum tota familia
sua; hoc Henricum mirum in modum afflixit cum unicus eius filius esset, cogitavit ergo ad
Mathildam filiam suam successionem devolvere; eam ergo
expectativa ad comitatum Flandriae, Normannia vero cedat Vilhelmo
filio Henrici Clerici; Vilhelmus tamen Roberti filius in conflictu occubuit, cum jura sua ultro
prosequi vellet; anno 1120. naufragio perivit Vilhelmus filius Henrici, una cum tota familia
sua; hoc Henricum mirum in modum afflixit cum unicus eius filius esset, cogitavit ergo ad
Mathildam filiam suam successionem devolvere; eam ergo Henrico 5-o imperatori in uxorem dedit,
sed Henricus improlis decessit; hinc eam collocavit Godofredo Plantagenetae, qui Fulconis
ducis
cum jura sua ultro
prosequi vellet; anno 1120. naufragio perivit Vilhelmus filius Henrici, una cum tota familia
sua; hoc Henricum mirum in modum afflixit cum unicus eius filius esset, cogitavit ergo ad
Mathildam filiam suam successionem devolvere; eam ergo Henrico 5-o imperatori in uxorem dedit,
sed Henricus improlis decessit; hinc eam collocavit Godofredo Plantagenetae, qui Fulconis
ducis Antegavensis filius erat, egit dein tota contentione, ut status Mathildae
et suis successoribus concederent successionem, quod etiam
hinc eam collocavit Godofredo Plantagenetae, qui Fulconis
ducis Antegavensis filius erat, egit dein tota contentione, ut status Mathildae
et suis successoribus concederent successionem, quod etiam assumpserunt status, eique homagium
praestiterunt in vivis existente Henrico, qui paulo post nempe 1135. decessit, et in eo
exstincta est haec stirps; non tamen stirps Plantagenetica successit, sed Stephanus Blesensis;
hic fuit comes Bononiae (de Blois); hic ergo post mortem Henrici Primi absente in Normannia
Mathilda sibi usurpavit
Antegavensis filius erat, egit dein tota contentione, ut status Mathildae
et suis successoribus concederent successionem, quod etiam assumpserunt status, eique homagium
praestiterunt in vivis existente Henrico, qui paulo post nempe 1135. decessit, et in eo
exstincta est haec stirps; non tamen stirps Plantagenetica successit, sed Stephanus Blesensis;
hic fuit comes Bononiae (de Blois); hic ergo post mortem Henrici Primi absente in Normannia
Mathilda sibi usurpavit regnum Angliae; natus fuit ex Stephano patre, et Adela filia
eique homagium
praestiterunt in vivis existente Henrico, qui paulo post nempe 1135. decessit, et in eo
exstincta est haec stirps; non tamen stirps Plantagenetica successit, sed Stephanus Blesensis;
hic fuit comes Bononiae (de Blois); hic ergo post mortem Henrici Primi absente in Normannia
Mathilda sibi usurpavit regnum Angliae; natus fuit ex Stephano patre, et Adela filia Vilhelmi
Conquestoris, proin sorore Henrici Clerici; hic ergo remisit onera populo, nobiles privilegiis
cumulavit, nobilibus erectionem moeniorum admisit, et his artibus usque dies
usurpavit regnum Angliae; natus fuit ex Stephano patre, et Adela filia Vilhelmi
Conquestoris, proin sorore Henrici Clerici; hic ergo remisit onera populo, nobiles privilegiis
cumulavit, nobilibus erectionem moeniorum admisit, et his artibus usque dies vitae, nempe usque
1154. se in regno conservavit; cum aula Gallica foedus inivit; habuit filium Eustachium, pro hoc
solicitavit filiam Ludovici 6-ti regis Galliae Constantiam, quam etiam obtinuit; turbas tamen
perpetuas habuit; primi erant Scotae, qui eum infestarunt; accessit dein bellum, quod Mathilda
ei
Ludovici 6-ti regis Galliae Constantiam, quam etiam obtinuit; turbas tamen
perpetuas habuit; primi erant Scotae, qui eum infestarunt; accessit dein bellum, quod Mathilda
ei intulit ex Normannia, cui ingens copia Anglorum adhaesit; ad Lincolnam ergo pugna decretoria
habita est, in qua fortuna favebat Mathildae; captus enim est Stephanus, et exercitus eius
fugatus, sicque inducta est solemniter Mathilda Londinum; petierunt status, ut Eduardi leges
communes restituat libertatemque omnibus priorem concedat, verum illa adhaesit; interim profugit
Stephanus
inducta est solemniter Mathilda Londinum; petierunt status, ut Eduardi leges
communes restituat libertatemque omnibus priorem concedat, verum illa adhaesit; interim profugit
Stephanus Blesensis ex carcere seque recepit ad eas partes, quae faciebant cum Scotis bellumque
novum parabat in Mathildam, et reipsa etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et
in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo
restituat libertatemque omnibus priorem concedat, verum illa adhaesit; interim profugit
Stephanus Blesensis ex carcere seque recepit ad eas partes, quae faciebant cum Scotis bellumque
novum parabat in Mathildam, et reipsa etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et
in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut
adhaesit; interim profugit
Stephanus Blesensis ex carcere seque recepit ad eas partes, quae faciebant cum Scotis bellumque
novum parabat in Mathildam, et reipsa etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et
in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut
donec Stephanus viveret permaneat in throno Angliae, verum eo
Blesensis ex carcere seque recepit ad eas partes, quae faciebant cum Scotis bellumque
novum parabat in Mathildam, et reipsa etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et
in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut
donec Stephanus viveret permaneat in throno Angliae, verum eo defuncto ad successores Mathildae
etiam bellum indixit ei eamque throno decedere coegit et
in Normanniam recedere; Henricus tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut
donec Stephanus viveret permaneat in throno Angliae, verum eo defuncto ad successores Mathildae
devolvatur; et reipsa 1154. decessit Stephanus Blesensis, ei successit Henricus 2. fundator
stirpis regnantis Plantageneticae; quae
tamen filius Mathildae collecto in Gallia conspicuo exercitu
irrupit in Angliam; Eustachius filius Stephani recte hoc tempore repentina decessit morte,
destitutus ergo successore inclinabat in Henricum et sponte amicam obtulit, coaluitque pax, ut
donec Stephanus viveret permaneat in throno Angliae, verum eo defuncto ad successores Mathildae
devolvatur; et reipsa 1154. decessit Stephanus Blesensis, ei successit Henricus 2. fundator
stirpis regnantis Plantageneticae; quae stirps 331 anno regnavit; Henricus hic usque 1189.
regnavit; fuit filius Mathildae et
1189.
regnavit; fuit filius Mathildae et Godofredi Plantagenetae comitis Antegavensis (Anjou); hic
inter potentissimos reges Angliae recensendus est, auxit limites regni sui, hereditate cum
Anglia conjunxit Normanniam ut unicus Mathildae haeres; titulo paternae hereditatis accepit in
Gallia comitatum Antegavensem, provinciam Turonensem et comitatum Meduanum (Anjou, Turenne,
Maine) titulo dotis per uxorem suam Eleonoram, filiam ultimi comitis Aquitaniae
Vilhelmi; haec Eleonora nupta fuit Ludovico 7-o regi Galliae, eam tamen
post aliquot annos
repudiavit, factam ergo liberam duxit Henricus perque eam conjunxit cum Anglia Aquitaniam,
Vasconiam et Pictavium (Guienne, Gascong, Poitou); Hiberniae insulam amplissimam etiam conjunxit
cum Anglia, quae modo regni titulo gaudet; ad haec etiam tempora vixerunt in hac insula barbarae
gentes liberae et independentes; cogitatum ergo fuit de populis his ad humanitatem et virtutes
reducendis; expeditionem ergo suscepit cum consensu Pontificis in incolas insulae, qui
ceteroquin perpetua bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi
amplissimam etiam conjunxit
cum Anglia, quae modo regni titulo gaudet; ad haec etiam tempora vixerunt in hac insula barbarae
gentes liberae et independentes; cogitatum ergo fuit de populis his ad humanitatem et virtutes
reducendis; expeditionem ergo suscepit cum consensu Pontificis in incolas insulae, qui
ceteroquin perpetua bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi status: Minster,
Lainster, Mead, Ulster, Conaugth in Hibernia, quorum principes in statu belli perpetui vivebant
inter se; his ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec
cogitatum ergo fuit de populis his ad humanitatem et virtutes
reducendis; expeditionem ergo suscepit cum consensu Pontificis in incolas insulae, qui
ceteroquin perpetua bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi status: Minster,
Lainster, Mead, Ulster, Conaugth in Hibernia, quorum principes in statu belli perpetui vivebant
inter se; his ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi
subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine Dynastiae cum Anglia; Henricus hic
auspicatissimum habuit regnum,
de populis his ad humanitatem et virtutes
reducendis; expeditionem ergo suscepit cum consensu Pontificis in incolas insulae, qui
ceteroquin perpetua bella inter se habebant; eo enim tempore florebant hi status: Minster,
Lainster, Mead, Ulster, Conaugth in Hibernia, quorum principes in statu belli perpetui vivebant
inter se; his ergo usus turbis, unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi
subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine Dynastiae cum Anglia; Henricus hic
auspicatissimum habuit regnum, nulloque bello gravatus fuit per
unam provinciam post aliam devicit, donec totam insulam sibi
subjecisset, et ab eo tempore permansit conjuncta nomine Dynastiae cum Anglia; Henricus hic
auspicatissimum habuit regnum, nulloque bello gravatus fuit per primos viginti annos; postquam
vero cum clero suo et aula Romana in contentiones devenisset, gravissimis molestiis oneratus
est; voluit enim Henricus, ut causae ecclesiasticorum coram foris saecularibus decurrerent
contra immunitatem personalem clericorum; huic decreto se opposuit archiepiscopus Cantuariensis
Thomas Beccet cum caetero clero; res
cum caetero clero; res ad pontifices devenit, nempe ad Calixtum 6-tum, odebat
suum
corregentem fecit eique homagium praestari fecit per ordines; filius hic per malevolos
excitatus, quasi parens omne jus et imperium in se detulisset, ille ergo inconsultus suffultus a
Gallis collectis copiis contra patrem suum processit; hoc videntes Scoti etiam irruperunt in
Angliam; hoc bellum anno 1183. emersit; Henricus tamen res laudabiliter gessit, repressit bis
ambos hostes, in Scotia amplam provinciam Huntingthon occupavit, Gallosque recedere coegit; post
hoc bellum decessit Henricus eius filius, jus ergo successionis devolutum est ad
parens omne jus et imperium in se detulisset, ille ergo inconsultus suffultus a
Gallis collectis copiis contra patrem suum processit; hoc videntes Scoti etiam irruperunt in
Angliam; hoc bellum anno 1183. emersit; Henricus tamen res laudabiliter gessit, repressit bis
ambos hostes, in Scotia amplam provinciam Huntingthon occupavit, Gallosque recedere coegit; post
hoc bellum decessit Henricus eius filius, jus ergo successionis devolutum est ad Richardum
secundogenitum; hic habuit sponsam destinatam Adelam Ludovici 7. regis Galliae filiam.
Adelam Ludovici 7. regis Galliae filiam.
Galliae filiam.
cum
Adela; per hoc ergo Richardus incensus arma contra patrem corripuit turbasque concitavit contra
patrem, his malis correptus in gravem incidit morbum, in quo etiam decessit anno 1189; ei
successit Richardus (Cor Leonis) filius; pacifice regnum adivit, sed 1190. progressus est in
expeditionem sacram cum Philippo 2-o rege Franciae pluribusque aliis principibus minoribus; anno
sequenti '92-o Tolomaidem oppugnarunt, hic jam inter ipsos principes enatae sunt turbae, nempe
inter Leopoldum archiducem Austriae et Richardum, dein etiam inter Philippum et
hic jam inter ipsos principes enatae sunt turbae, nempe
inter Leopoldum archiducem Austriae et Richardum, dein etiam inter Philippum et Richardum, qui
Philippus ceteroquin offensus fuit Richardo, quod sororem Adelam non duxerit; cum enim insulam
Cyprum expugnassent, incidit Richardo in oculos Perengaria principissa Navarrae, haec amoenitate
sua adeo irretivit eam, ut ipsam in uxorem acciperet; hanc insulam expugnatam plerumque viribus
et sumptibus Anglorum cessit Richardus Guidoni Lusignano ultimo regi Hyerosolimitano per
Saladinum expulso, ea conditione ut
et Richardum, dein etiam inter Philippum et Richardum, qui
Philippus ceteroquin offensus fuit Richardo, quod sororem Adelam non duxerit; cum enim insulam
Cyprum expugnassent, incidit Richardo in oculos Perengaria principissa Navarrae, haec amoenitate
sua adeo irretivit eam, ut ipsam in uxorem acciperet; hanc insulam expugnatam plerumque viribus
et sumptibus Anglorum cessit Richardus Guidoni Lusignano ultimo regi Hyerosolimitano per
Saladinum expulso, ea conditione ut regnum Hyerosolimitanum cedat Richardo; hoc ergo Gallos
pessime habuit, hinc ipsi omnes obices
perperam MS sed agnitus
et interceptus est, et per 15 menses retentus est donec non 100,000 marcarum argenti se
redimeret; interim domi Ioannes frater, qui provincias administrabat fratris sui, usurpavit
regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto
Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus
enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex
suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus
est donec non 100,000 marcarum argenti se
redimeret; interim domi Ioannes frater, qui provincias administrabat fratris sui, usurpavit
regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto
Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus
enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex
suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199.
fratris sui, usurpavit
regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto
Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus
enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex
suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199.
fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto
Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus
enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex
suis provinciis, sed in obsidione oppidi exigui sagitta vulneratus perivit anno 1199.
regem Galliae, juratum Angliae regni hostem,
reipsa emersit bellum, quod tamen Iohannes ex sententia gessit, anno tamen 3-o et 4-o belli
Galli feliciores multas occupationes fecerunt, hinc Philippo optimas pacis conditiones obtulit,
nempe cessit filio Philippo omnia loca occupata in provinciis feudatariis Gallicis, si is
Blancam sororis Ioannis filiam duxerit (Blanca haec Alfonsi ducis Castiliae, et Eleonorae filia
fuit); pacificationem hanc lubenter subscripsit Philippus, et sic Ioannes in pacifico usu
permansit regni usurpati.
conditiones obtulit,
nempe cessit filio Philippo omnia loca occupata in provinciis feudatariis Gallicis, si is
Blancam sororis Ioannis filiam duxerit (Blanca haec Alfonsi ducis Castiliae, et Eleonorae filia
fuit); pacificationem hanc lubenter subscripsit Philippus, et sic Ioannes in pacifico usu
permansit regni usurpati.
cum aula Parisina, offensa ergo etiam aula Gallicana fuit per
has nuptias; comes ergo Marcanus se conjunxit cum Arthuro, et ipsis se etiam Philippus adjunxit
rex; verum et hoc bellum feliciter satis gessit Iohannes, imo 1202-o solemnem victoriam retulit
de foederatis ad Rotomagium, in quo conflictu Artur una cum sorore sua Eleonora captus est;
Artur paucos post dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora
vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud
Philippum de cede filii sui, proin
se conjunxit cum Arthuro, et ipsis se etiam Philippus adjunxit
rex; verum et hoc bellum feliciter satis gessit Iohannes, imo 1202-o solemnem victoriam retulit
de foederatis ad Rotomagium, in quo conflictu Artur una cum sorore sua Eleonora captus est;
Artur paucos post dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora
vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud
Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam
dominus directus Ioannis in Gallia exuat
feliciter satis gessit Iohannes, imo 1202-o solemnem victoriam retulit
de foederatis ad Rotomagium, in quo conflictu Artur una cum sorore sua Eleonora captus est;
Artur paucos post dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora
vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud
Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam
dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit
inter cognatos et agnatos,
dies decessit in carceribus, non sine suspicione violentis mortis, Eleonora
vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud
Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam
dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit
inter cognatos et agnatos, quod fuit Arthurus intuitu Iohannis).
non sine suspicione violentis mortis, Eleonora
vero diu adhuc vixit in carceribus usque '240. annum; mater Arthuri accusationem fecit apud
Philippum de cede filii sui, proin de felonia indirecta; petiit ergo ut Philippus tamquam
dominus directus Ioannis in Gallia exuat eum feudis in Gallia (felonia enim indirecta intercedit
inter cognatos et agnatos, quod fuit Arthurus intuitu Iohannis).
ex contumacia ergo convictus est, et exutus declaratus est omnibus feudis Gallicanis,
processumque est ad executionem per Gallos, sed Iohannes cum potenti exercitu advenit eosque ad
Iuliomagum fregit; paulo post tamen coactus est Iohannes indutias facere cum Philippo ob turbas
in ipsa Anglia Hiberniaque, enatae sunt per Scotos et Valenses; redux ergo ad Angliam fregit
Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos indutiarum; elapsis iis in Gallia fractus est
indutiasque in duos annos fecit; pressit tantis bellis subditos suos, contra privilegia
Anglorum;
exercitu advenit eosque ad
Iuliomagum fregit; paulo post tamen coactus est Iohannes indutias facere cum Philippo ob turbas
in ipsa Anglia Hiberniaque, enatae sunt per Scotos et Valenses; redux ergo ad Angliam fregit
Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos indutiarum; elapsis iis in Gallia fractus est
indutiasque in duos annos fecit; pressit tantis bellis subditos suos, contra privilegia
Anglorum; hinc odio esse coepit Anglis eique denegabant sumptus, in his circumstantiis accessit
etiam contentio cum Inocentio 3-o pontifice habita ob vacantem
fregit; paulo post tamen coactus est Iohannes indutias facere cum Philippo ob turbas
in ipsa Anglia Hiberniaque, enatae sunt per Scotos et Valenses; redux ergo ad Angliam fregit
Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos indutiarum; elapsis iis in Gallia fractus est
indutiasque in duos annos fecit; pressit tantis bellis subditos suos, contra privilegia
Anglorum; hinc odio esse coepit Anglis eique denegabant sumptus, in his circumstantiis accessit
etiam contentio cum Inocentio 3-o pontifice habita ob vacantem archiepiscopatum Cantabourgensem;
jus electionis
Valenses; redux ergo ad Angliam fregit
Scotos, Valenses et Hibernos per duos annos indutiarum; elapsis iis in Gallia fractus est
indutiasque in duos annos fecit; pressit tantis bellis subditos suos, contra privilegia
Anglorum; hinc odio esse coepit Anglis eique denegabant sumptus, in his circumstantiis accessit
etiam contentio cum Inocentio 3-o pontifice habita ob vacantem archiepiscopatum Cantabourgensem;
jus electionis huius episcopi erat penes monachos cistercitas S. Albani, praemissa regis venia
et commendatione, monachi ergo hi proprium abbatem suum sine
de Lancton eligi, qui etiam
electus est, et cum rex manuteneret episcopum, interdixit Pontifex usum omnium sacrorum, et per
tres annos obstinaciter quivis inhaesit suo plano donec tandem Ioannes cogeretur morem gerere
Pontifici, et episcopos et monachos, quos prius rex dispulsit, in integrum restituat
ad Italiam, Pontifex hoc inaudiens excommunicavit
Iohannem, regno suo exuit, Angliamque Philippo 2-o regi Galliae donavit et suis successoribus,
imo cruciatam expeditionem praedicari curavit contra Ioannem, sub plenariarum indulgentiarum
appromissione; videns Ioannes serio apparatus in Angliam fieri ubique, clam reconciliatus est
Pontifici per cardinalem Anulfum, omnes monachi restituti sunt, damna ipsis illata resarcita,
imo totum regnum Angliae solemni edicto declaravit feudum Sedis Romanae, imo 1000 marcas argenti
promisit quotannis Romano Pontifici solvere
horum non aliter mitigare potuit, quam
concessis novis praerogativis, editaque Charta magna Libertatum; Pontifex vero, cum recurreret
Ioannes ad eum ob limitatam et annihilatam activitatem suam, Chartam hanc Libertatum delevit et
annihilavit; emersit ergo bellum attrocissimum in ipsa Anglia ob quod, cum neminem adhaerentem
haberet, fugit in Scotia ubi etiam anno 1216. decessit.
editaque Charta magna Libertatum; Pontifex vero, cum recurreret
Ioannes ad eum ob limitatam et annihilatam activitatem suam, Chartam hanc Libertatum delevit et
annihilavit; emersit ergo bellum attrocissimum in ipsa Anglia ob quod, cum neminem adhaerentem
haberet, fugit in Scotia ubi etiam anno 1216. decessit.
fugit in Scotia ubi etiam anno 1216. decessit.
legitimum successorem patris Vilhelmumque tutorem elegerunt et curatorem, qui mox
bellum contra Ludovicum gerendum habuit, qui vi armorum Gallicorum se throno
Angliae intrudere voluit; reipsa Vilhelmus ad Lincolnam eximiam victoriam retulit de Gallis in
continenti, dein etiam copias auxiliares mari vicit et dissipavit, Ludovicumque coegit pedem
referre in Galliam, et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis
declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici
gerendum habuit, qui vi armorum Gallicorum se throno
Angliae intrudere voluit; reipsa Vilhelmus ad Lincolnam eximiam victoriam retulit de Gallis in
continenti, dein etiam copias auxiliares mari vicit et dissipavit, Ludovicumque coegit pedem
referre in Galliam, et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis
declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici fuit
antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam
Ludovicumque coegit pedem
referre in Galliam, et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis
declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici fuit
antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam
expeditionem suscepit in Galliam, sed irrito cum effectu; hinc anno '59. pacem facere debuit ob
injurias et turbas domi exortas, sicque renunciare debuit juri in 5 provincias Galliae;
Ludovicus tamen 9-us rex Galliae cessit Henrico ex parte Aquitaniae
et sic anno 1218. Ludovicus juri suo renunciavit; anno 1224. majorennis
declaratus est Henricus 3-us et ab eo tempore solus gubernavit Angliam; prima cura Henrici fuit
antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam
expeditionem suscepit in Galliam, sed irrito cum effectu; hinc anno '59. pacem facere debuit ob
injurias et turbas domi exortas, sicque renunciare debuit juri in 5 provincias Galliae;
Ludovicus tamen 9-us rex Galliae cessit Henrico ex parte Aquitaniae aliquas urbes et praedia.
prima cura Henrici fuit
antiquas injurias a Gallis illatas circa feudorum amissionem in Gallia vindicare, hinc binam
expeditionem suscepit in Galliam, sed irrito cum effectu; hinc anno '59. pacem facere debuit ob
injurias et turbas domi exortas, sicque renunciare debuit juri in 5 provincias Galliae;
Ludovicus tamen 9-us rex Galliae cessit Henrico ex parte Aquitaniae aliquas urbes et praedia.
cum effectu; hinc anno '59. pacem facere debuit ob
injurias et turbas domi exortas, sicque renunciare debuit juri in 5 provincias Galliae;
Ludovicus tamen 9-us rex Galliae cessit Henrico ex parte Aquitaniae aliquas urbes et praedia.
juri in 5 provincias Galliae;
Ludovicus tamen 9-us rex Galliae cessit Henrico ex parte Aquitaniae aliquas urbes et praedia.
S.
Petri, aliaeque clericorum exactiones, quae connivente rege fiebant, exosae summopere erant
populo, curia enim Romana circa haec tempora 60,000 marcarum extrahebat quotannis ex Anglia, ubi
tamen ipse rex solummodo 50,000 marcarum percepit; ingens multitudo Itallorum irrepsit in
Angliam circa haec tempora, ob jus patronatus Romani Pontificis in Angliam, leguntur enim simul
et semel 300 Itali missi fuisse in Angliam, ut ibi accomodantur; hae ergo causae exosum
reddebant regem toti populo; exarsit ergo anno 1260. bellum in Anglia, rebelles sibi elegerunt
fiebant, exosae summopere erant
populo, curia enim Romana circa haec tempora 60,000 marcarum extrahebat quotannis ex Anglia, ubi
tamen ipse rex solummodo 50,000 marcarum percepit; ingens multitudo Itallorum irrepsit in
Angliam circa haec tempora, ob jus patronatus Romani Pontificis in Angliam, leguntur enim simul
et semel 300 Itali missi fuisse in Angliam, ut ibi accomodantur; hae ergo causae exosum
reddebant regem toti populo; exarsit ergo anno 1260. bellum in Anglia, rebelles sibi elegerunt
Simonem Montforcium; victus tamen et captus est a Simone Montforcio
haec tempora 60,000 marcarum extrahebat quotannis ex Anglia, ubi
tamen ipse rex solummodo 50,000 marcarum percepit; ingens multitudo Itallorum irrepsit in
Angliam circa haec tempora, ob jus patronatus Romani Pontificis in Angliam, leguntur enim simul
et semel 300 Itali missi fuisse in Angliam, ut ibi accomodantur; hae ergo causae exosum
reddebant regem toti populo; exarsit ergo anno 1260. bellum in Anglia, rebelles sibi elegerunt
Simonem Montforcium; victus tamen et captus est a Simone Montforcio una cum fratre Richardo et
filio Eduardo ad Leves anno 1264; rex
ingens multitudo Itallorum irrepsit in
Angliam circa haec tempora, ob jus patronatus Romani Pontificis in Angliam, leguntur enim simul
et semel 300 Itali missi fuisse in Angliam, ut ibi accomodantur; hae ergo causae exosum
reddebant regem toti populo; exarsit ergo anno 1260. bellum in Anglia, rebelles sibi elegerunt
Simonem Montforcium; victus tamen et captus est a Simone Montforcio una cum fratre Richardo et
filio Eduardo ad Leves anno 1264; rex fere per annum detentus est in carceribus; filius tamen
eius Eduardus elapsus est reperitque modum sibi ingentem
hae ergo causae exosum
reddebant regem toti populo; exarsit ergo anno 1260. bellum in Anglia, rebelles sibi elegerunt
Simonem Montforcium; victus tamen et captus est a Simone Montforcio una cum fratre Richardo et
filio Eduardo ad Leves anno 1264; rex fere per annum detentus est in carceribus; filius tamen
eius Eduardus elapsus est reperitque modum sibi ingentem numerum asseclarum comparandi, validas
copias comparavit congressusque est anno '265. cum Montforcio; in hoc conflictu Eduardus
solemnem victoriam retulit ad Evesham; sic patrem et patruum suum
una cum fratre Richardo et
filio Eduardo ad Leves anno 1264; rex fere per annum detentus est in carceribus; filius tamen
eius Eduardus elapsus est reperitque modum sibi ingentem numerum asseclarum comparandi, validas
copias comparavit congressusque est anno '265. cum Montforcio; in hoc conflictu Eduardus
solemnem victoriam retulit ad Evesham; sic patrem et patruum suum liberavit; victis rebellibus
Eduardus invitavit rebelles ad arma deponenda pacemque cum rege ineundam, confirmatio Chartae
Magnae fuit fundamentum pacificationis; anno ergo '266. facta est
deponenda pacemque cum rege ineundam, confirmatio Chartae
Magnae fuit fundamentum pacificationis; anno ergo '266. facta est pax, vixit postea usque '272.
annum intra limites potestatis suae pacifice; ad tempora huius Henrici 3-ii referri debet origo
parlamenti inferioris; prius enim in parlamento tantum status et ordines tam ecclesiastici, quam
proceres residebant; anno vero '264. etiam deputatis communitatum et urbium locus perpetuus
datus est nomine parlamenti inferioris.
Simon enim Montfortius
convocavit primus etiam deputatos civitatum et communitatum adversus Henricum, et ab eo tempore
permanserunt perennes duae camerae.
sine tamen difficultate
adimit regimen suum; hic formidabilis fuit exteris Gallis et Scotis, suis vero carissimus; jura
enim eorum intacta reliquit; Valensem populum subegit, legibusque Angliae subegit, defecit enim
stirps ducum Valliae anno '284. enatisque domi turbis Eduardus in rem suam usus turbis eorum eos
subjugavit; et ab eo tempore primogenitus, seu haeres coronae gaudet titulo principis Valliae;
anno '290. incertum ex qua causa ex omnibus provinciis suis ejecit Iudaeos.
domi turbis Eduardus in rem suam usus turbis eorum eos
subjugavit; et ab eo tempore primogenitus, seu haeres coronae gaudet titulo principis Valliae;
anno '290. incertum ex qua causa ex omnibus provinciis suis ejecit Iudaeos.
eorum eos
subjugavit; et ab eo tempore primogenitus, seu haeres coronae gaudet titulo principis Valliae;
anno '290. incertum ex qua causa ex omnibus provinciis suis ejecit Iudaeos.
si se vasallum Eduardi professus fuerit, eique juramentum fidelitatis
deposuerit, hanc enim oblationem, ut praejudiciosam, rejecit Brutzeus; convertit ergo Eduardus
se ad Ioannem Baleolum, hic aliter sentiens subscripsit omnibus petitis Eduardi, qui etiam
potenti exercitu irrupit in Scotiam et Baleolum coronari fecit, et tunc tam rex Baleolus, quam
status Scotiae juramentum fidelitatis deposuerunt Eduardo.
Eduardum,
irritarunt Hibernos etiam et Valenses, his omnibus constitutis Iohannes rex publice declaravit
homagium a se et statibus suis praestitum esse irritum, esse nullum, cum sine jure praestitum
sit, metuque tantum extortum; Eduardus vindictam sumens validum exercitum induxit in Scotiam
eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum
ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt
Iohannes rex publice declaravit
homagium a se et statibus suis praestitum esse irritum, esse nullum, cum sine jure praestitum
sit, metuque tantum extortum; Eduardus vindictam sumens validum exercitum induxit in Scotiam
eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum
ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in
Eduardus vindictam sumens validum exercitum induxit in Scotiam
eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum
ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in thronum Scotiae; Eduardus ergo cum 40,000 militum
irrupit in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus,
exercitum induxit in Scotiam
eosque coercuit repetitis cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum
ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in thronum Scotiae; Eduardus ergo cum 40,000 militum
irrupit in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus, contra Philippum Pulcrum;
cladibus; regem Ioannem captum in Angliam secum abstulit, universum
ergo regnum noviter juramentum ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in thronum Scotiae; Eduardus ergo cum 40,000 militum
irrupit in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus, contra Philippum Pulcrum; praetextus belli ex Aquitania sumptus est, quae ad haec
tempora ad
ei deposuerunt, et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in thronum Scotiae; Eduardus ergo cum 40,000 militum
irrupit in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus, contra Philippum Pulcrum; praetextus belli ex Aquitania sumptus est, quae ad haec
tempora ad Angliam spectabant; conquerebantur ergo Galli, quod Aquitaniae incolae violentias
exerceant in
et quidem non ut domino directo, sed ut absoluto
domino Scotiae; reversus in Angliam Eduardus, rursus turbae in Scotiae enatae sunt et tunc
Robertus Brutzeus irrepsit in thronum Scotiae; Eduardus ergo cum 40,000 militum
irrupit in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus, contra Philippum Pulcrum; praetextus belli ex Aquitania sumptus est, quae ad haec
tempora ad Angliam spectabant; conquerebantur ergo Galli, quod Aquitaniae incolae violentias
exerceant in Gallos; Philippus
in Scotiam, verum in hoc itinere decessit Eduardus; etiam contra Gallos bellum gerebat
Eduardus, contra Philippum Pulcrum; praetextus belli ex Aquitania sumptus est, quae ad haec
tempora ad Angliam spectabant; conquerebantur ergo Galli, quod Aquitaniae incolae violentias
exerceant in Gallos; Philippus ergo tum quam vasallum suum evocavit Eduardum ad componendam
causam hanc, et cum non staret citationi bellum ei intulit Philippus, hoc bellum non optime
gessit Eduardus, imo '297-o anno coactus est indutias inire cum Philippo ut contra Scotos se
convertere
incassum.
aliis maioribus a rege defecerunt, Spenserosque aperta factione persecuti sunt, adeo
ut ad arma provolutum sit, rexque coactus sit arma contra subditos arripere, seditiosos rex
fregit, capita intercepta seditiosorum supplicio affecit; Mortimerius tamen ex carceribus
profugit seque in Flandriam recepit; Isabella ipsa profugit in Galliam una cum principe Valliae
Eduardo ad Vilhelmum comitem Hannoniae, quem ut captaret filium suum Eduardum desponsavit
Philippinae filiae Vilhelmi comitis, sicque partim ex Flandria partim ex
aperta factione persecuti sunt, adeo
ut ad arma provolutum sit, rexque coactus sit arma contra subditos arripere, seditiosos rex
fregit, capita intercepta seditiosorum supplicio affecit; Mortimerius tamen ex carceribus
profugit seque in Flandriam recepit; Isabella ipsa profugit in Galliam una cum principe Valliae
Eduardo ad Vilhelmum comitem Hannoniae, quem ut captaret filium suum Eduardum desponsavit
Philippinae filiae Vilhelmi comitis, sicque partim ex Flandria partim ex
Hannonia attractis ad se malecontentis Anglis
comitem Hannoniae, quem ut captaret filium suum Eduardum desponsavit
Philippinae filiae Vilhelmi comitis, sicque partim ex Flandria partim ex
Hannonia attractis ad se malecontentis Anglis exercitum sat validum contrexerunt, cumque eo
digressi sunt in Anglia ductu Mortimerii; rex irrito conatu restitit, fracto enim exercitu suo
ipse rex captus est, convocatis ergo ordinibus judicatum est, quid cum rege faciendum sit,
productis gravaminibus suis, conclamatum ergo est ut rex abdicare cogatur filio suo dignitatem
regiam;
rex irrito conatu restitit, fracto enim exercitu suo
ipse rex captus est, convocatis ergo ordinibus judicatum est, quid cum rege faciendum sit,
productis gravaminibus suis, conclamatum ergo est ut rex abdicare cogatur filio suo dignitatem
regiam; necessitati cedere coactus in Eduardum 3-um filium suum transtulit regnum suum; ipse
vero Eduardus ductus de carcere in carcerem per ludibrium tandem '327o anno occisus est, eius
vero fautores Spenserii cum ceteris cunctis occisi sunt omnes.
ergo ordinibus judicatum est, quid cum rege faciendum sit,
productis gravaminibus suis, conclamatum ergo est ut rex abdicare cogatur filio suo dignitatem
regiam; necessitati cedere coactus in Eduardum 3-um filium suum transtulit regnum suum; ipse
vero Eduardus ductus de carcere in carcerem per ludibrium tandem '327o anno occisus est, eius
vero fautores Spenserii cum ceteris cunctis occisi sunt omnes.
ductus de carcere in carcerem per ludibrium tandem '327o anno occisus est, eius
vero fautores Spenserii cum ceteris cunctis occisi sunt omnes.
Eduardus 3-us
sub tutela matris suae et Mortimerii gubernavit regnum; primum curae fuit Isabellae Scotos, qui
mirum in modum se jam erexerunt, reprimat rursus; ut ergo se reficere possint Angli, pacem cum
Scotis inire cogitarunt, et quidem anno '29. renunciarunt Angli omni juri in Scotiam paxque
composita est; pax tamen haec non diu floruit, videbatur enim praejudiciosa pax Eduardo regi,
hinc ingens odium contraxit in matrem suam et Mortimerium, maiorennis enim evadens remota ab
aula matre ab anno '333. in arctissima custodia eam habuit usque '59. annum,
reprimat rursus; ut ergo se reficere possint Angli, pacem cum
Scotis inire cogitarunt, et quidem anno '29. renunciarunt Angli omni juri in Scotiam paxque
composita est; pax tamen haec non diu floruit, videbatur enim praejudiciosa pax Eduardo regi,
hinc ingens odium contraxit in matrem suam et Mortimerium, maiorennis enim evadens remota ab
aula matre ab anno '333. in arctissima custodia eam habuit usque '59. annum, quo defecit,
Mortimerium vero publice suspendi curavit Eduardus; inter haec fomes dissensionum accensus est
inter Gallos et Anglos, ob
et quidem anno '29. renunciarunt Angli omni juri in Scotiam paxque
composita est; pax tamen haec non diu floruit, videbatur enim praejudiciosa pax Eduardo regi,
hinc ingens odium contraxit in matrem suam et Mortimerium, maiorennis enim evadens remota ab
aula matre ab anno '333. in arctissima custodia eam habuit usque '59. annum, quo defecit,
Mortimerium vero publice suspendi curavit Eduardus; inter haec fomes dissensionum accensus est
inter Gallos et Anglos, ob exstinctam lineam regnatricem in Gallia; Eduardus ergo praetendit
titulo matris suae Isabellae
maiorennis enim evadens remota ab
aula matre ab anno '333. in arctissima custodia eam habuit usque '59. annum, quo defecit,
Mortimerium vero publice suspendi curavit Eduardus; inter haec fomes dissensionum accensus est
inter Gallos et Anglos, ob exstinctam lineam regnatricem in Gallia; Eduardus ergo praetendit
titulo matris suae Isabellae successionem; Philippus enim 4. rex Galliae habuit 3 filios, aetate
maximus Ludovicus 10. decessit, unicamque filiam reliquit Ioannam; post mortem Ludovici enatae
sunt turbae de eo, num Ioanna filia vel Philippus frater
filia vel Philippus frater Ludovici succedere debeat; nulla enim
lex positiva, nulla consuetudinaria habebatur pro hoc casu; status et ordines erant contra
successionem feminarum, ne sic devolvatur regimen ad exteros principes, statuta ergo est Lex
Salica, vi cuius omnes feminae in perpetuum exclusae sint a successione in regno; Salica dicitur
indubie a populo Salico, qui hodie in Hollandia existit, apud quos lex haec vigorem habuit,
fragmentumque huius legis repertum est; Philippus ergo nomine 5-i exclusa Iohanna successit,
etiam hic mortuus est paulo post
debeat; nulla enim
lex positiva, nulla consuetudinaria habebatur pro hoc casu; status et ordines erant contra
successionem feminarum, ne sic devolvatur regimen ad exteros principes, statuta ergo est Lex
Salica, vi cuius omnes feminae in perpetuum exclusae sint a successione in regno; Salica dicitur
indubie a populo Salico, qui hodie in Hollandia existit, apud quos lex haec vigorem habuit,
fragmentumque huius legis repertum est; Philippus ergo nomine 5-i exclusa Iohanna successit,
etiam hic mortuus est paulo post absque heredibus; ei successit Carolus
habebatur pro hoc casu; status et ordines erant contra
successionem feminarum, ne sic devolvatur regimen ad exteros principes, statuta ergo est Lex
Salica, vi cuius omnes feminae in perpetuum exclusae sint a successione in regno; Salica dicitur
indubie a populo Salico, qui hodie in Hollandia existit, apud quos lex haec vigorem habuit,
fragmentumque huius legis repertum est; Philippus ergo nomine 5-i exclusa Iohanna successit,
etiam hic mortuus est paulo post absque heredibus; ei successit Carolus 4-tus, tertius filius
Philippi 4-i, etiam hic
eo negotium perduxit, ut
statueretur lex qua non tantum feminae, sed etiam omnes ii viri, qui jure feminarum successionem
quaerunt, excludantur; vi huius legis Philippus rex renunciatus est ex stirpe Valesiae
Eduardusque exclusus; Eduardus juvenis initio consensit, imo ipse in Franciam discedens Philippo
6-o intuitu feudi Aquitaniae ei juramentum homagialem praestitit in Ecclesia S. Damiani; interim
concurrentes diversae circumstantiae mutarunt mentem Eduardi; in ipsa enim solemnitate praestiti
homagii comparuit Eduardus ut rex Angliae corona, castro et
qui jure feminarum successionem
quaerunt, excludantur; vi huius legis Philippus rex renunciatus est ex stirpe Valesiae
Eduardusque exclusus; Eduardus juvenis initio consensit, imo ipse in Franciam discedens Philippo
6-o intuitu feudi Aquitaniae ei juramentum homagialem praestitit in Ecclesia S. Damiani; interim
concurrentes diversae circumstantiae mutarunt mentem Eduardi; in ipsa enim solemnitate praestiti
homagii comparuit Eduardus ut rex Angliae corona, castro et calcaribus ornatus, jussus est ergo
deponere diadema suum, quod juvenis perplexus etiam fecit,
est ex stirpe Valesiae
Eduardusque exclusus; Eduardus juvenis initio consensit, imo ipse in Franciam discedens Philippo
6-o intuitu feudi Aquitaniae ei juramentum homagialem praestitit in Ecclesia S. Damiani; interim
concurrentes diversae circumstantiae mutarunt mentem Eduardi; in ipsa enim solemnitate praestiti
homagii comparuit Eduardus ut rex Angliae corona, castro et calcaribus ornatus, jussus est ergo
deponere diadema suum, quod juvenis perplexus etiam fecit, mordebat haec ignominia Eduardum,
irritatus est etiam per aulicos suos, quod tam facilis
ipsa enim solemnitate praestiti
homagii comparuit Eduardus ut rex Angliae corona, castro et calcaribus ornatus, jussus est ergo
deponere diadema suum, quod juvenis perplexus etiam fecit, mordebat haec ignominia Eduardum,
irritatus est etiam per aulicos suos, quod tam facilis fuerit in cessione sua; anno ergo '336.
renovavit jus suum, imo titulum et scutum regis Franciae assumpsit, bellumque Philippo indixit;
etiam in Scotia bellum exarsit circa haec tempora, regnante Davide Bruczeo, quaesivit ipse
Eduardus occasionem belli, ut jura sua antiqua in Scotiam
diadema suum, quod juvenis perplexus etiam fecit, mordebat haec ignominia Eduardum,
irritatus est etiam per aulicos suos, quod tam facilis fuerit in cessione sua; anno ergo '336.
renovavit jus suum, imo titulum et scutum regis Franciae assumpsit, bellumque Philippo indixit;
etiam in Scotia bellum exarsit circa haec tempora, regnante Davide Bruczeo, quaesivit ipse
Eduardus occasionem belli, ut jura sua antiqua in Scotiam recuperare possit, quibus mater
Isabella renunciavit, instigavit ergo Baleolum ipsum contra Bruzeum eumque armis suis sustinuit,
annoque
facilis fuerit in cessione sua; anno ergo '336.
renovavit jus suum, imo titulum et scutum regis Franciae assumpsit, bellumque Philippo indixit;
etiam in Scotia bellum exarsit circa haec tempora, regnante Davide Bruczeo, quaesivit ipse
Eduardus occasionem belli, ut jura sua antiqua in Scotiam recuperare possit, quibus mater
Isabella renunciavit, instigavit ergo Baleolum ipsum contra Bruzeum eumque armis suis sustinuit,
annoque '331. ejecit Davidem Baleolumque reposuit, qui in gratitudinem contestandam ei homagium
praestitit, dominumque suum directum agnovit;
regnante Davide Bruczeo, quaesivit ipse
Eduardus occasionem belli, ut jura sua antiqua in Scotiam recuperare possit, quibus mater
Isabella renunciavit, instigavit ergo Baleolum ipsum contra Bruzeum eumque armis suis sustinuit,
annoque '331. ejecit Davidem Baleolumque reposuit, qui in gratitudinem contestandam ei homagium
praestitit, dominumque suum directum agnovit; movit post hac composita valido cum exercitu, per
Hannoniam et Flandriam irrupit in Franciam; bellum hoc diuturnum fuit inter has duas nationes
perque plures reges continuatum; anno '340. Angli
Baleolum ipsum contra Bruzeum eumque armis suis sustinuit,
annoque '331. ejecit Davidem Baleolumque reposuit, qui in gratitudinem contestandam ei homagium
praestitit, dominumque suum directum agnovit; movit post hac composita valido cum exercitu, per
Hannoniam et Flandriam irrupit in Franciam; bellum hoc diuturnum fuit inter has duas nationes
perque plures reges continuatum; anno '340. Angli solennem victoriam retulerunt de Gallis, ad
quam multum contulit, quod comes Robertus Artesius, maximus hactenus Eduardi hostis, diversis
machinationibus a partibus
hactenus Eduardi hostis, diversis
machinationibus a partibus Philippi avulsus Eduardo se adjunxerit; Philippus enim 40,000 suorum
beneficionarium Flandriam versus deduci voluit, Eduardus hoc resciens impositis etiam navibus
oppressit fere omnes in mari; fractis semel Gallis fortunam ultro quoque
continuavit Eduardus; Tornacum celebrem urbem obsidione cinxit; interim in Scotia conversio
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias
suorum
beneficionarium Flandriam versus deduci voluit, Eduardus hoc resciens impositis etiam navibus
oppressit fere omnes in mari; fractis semel Gallis fortunam ultro quoque
continuavit Eduardus; Tornacum celebrem urbem obsidione cinxit; interim in Scotia conversio
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset,
in mari; fractis semel Gallis fortunam ultro quoque
continuavit Eduardus; Tornacum celebrem urbem obsidione cinxit; interim in Scotia conversio
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit,
ultro quoque
continuavit Eduardus; Tornacum celebrem urbem obsidione cinxit; interim in Scotia conversio
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno
cinxit; interim in Scotia conversio
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia
facta est: David Bruczeus Eduardum Baleolium dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
dejecit e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
in hac pugna 30,000 Anglorum
e throno, haec res pessime habuit Eduardum,
hinc cum Gallis in annum unum indutias fecit et digressus est adversus Davidem in Scotiam; annus
tamen citius elapsus est quam aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
in hac pugna 30,000 Anglorum 100,000 ad
aliquid decerni in Scotia potuisset, hinc Davidem coactus est in
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
in hac pugna 30,000 Anglorum 100,000 ad internecionem ceciderunt, solummodo in loco pugnae
30,000 Gallorum permanserunt, cecidit comes Alenconius frater Philippi cum 1500 nobilibus et
illustribus viris, ipse etiam Ioannes
solio relinquere; redivit ergo in Galliam, ubi in Normannia praecipue magnas progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
in hac pugna 30,000 Anglorum 100,000 ad internecionem ceciderunt, solummodo in loco pugnae
30,000 Gallorum permanserunt, cecidit comes Alenconius frater Philippi cum 1500 nobilibus et
illustribus viris, ipse etiam Ioannes rex Bohemiae (hic caecus ad utrumque oculum erat, tamen
bellum
progressiones
fecit, continuatum est bellum usque '46, quin aliquid notabile contingeret, anno vero hoc die
26-a Augusti ad opidum Crepiacum in Piccardia Angli conspicuam victoriam de Gallis retulerunt,
in hac pugna 30,000 Anglorum 100,000 ad internecionem ceciderunt, solummodo in loco pugnae
30,000 Gallorum permanserunt, cecidit comes Alenconius frater Philippi cum 1500 nobilibus et
illustribus viris, ipse etiam Ioannes rex Bohemiae (hic caecus ad utrumque oculum erat, tamen
bellum ingressus est), imo altera die 7,000 tironum ad castra Philippi
Gallorum permanserunt, cecidit comes Alenconius frater Philippi cum 1500 nobilibus et
illustribus viris, ipse etiam Ioannes rex Bohemiae (hic caecus ad utrumque oculum erat, tamen
bellum ingressus est), imo altera die 7,000 tironum ad castra Philippi proficiscentium
inciderunt in Anglos et ad unum occisi sunt omnes.
sunt omnes.
aggressi sunt; dein Galli in via pluvia oppressi uti sagittis non poterant humectatis,
quod Angli incommodum non habebant; etiam ex ducibus Gallicis feruntur quidam Philippo infensi
fuisse.
Philippo infensi
fuisse.
usus primus
in orbe terrarum nobis notus fuit; territi ergo Galli per inauditum fragorem facilem reddebant
victoriam Anglis.
ulciscere volens cum 60,000 Scotorum irruptionem in Angliam fecit, sed contra ipsum processit
valido cum exercitu Isabella uxor Eduardi eumque non modo reppulit, sed ipsum Davidem captum
Londinum deducit.
60,000 Scotorum irruptionem in Angliam fecit, sed contra ipsum processit
valido cum exercitu Isabella uxor Eduardi eumque non modo reppulit, sed ipsum Davidem captum
Londinum deducit.
anno '348. Caletum urbem expugnarunt Angli; pari fortuna
bellum continuatum est usque '356. annum, quo anno Eduardus rex filium suum Eduardum
Nigrum misit ad res Gallicanas gerendas, hic a lateribus patris sui semper erat,
exercitatissimusque erat in negotiis belli; Eduardus hic Niger per res praeclare gestas in
Gallia ingens nomen sibi peperit, praesertim per victoriam anno '357. relatam; hoc anno in
Galliis regnavit jam Ioannes Bonus post Philippi decessum; eo anno 8,000 Anglorum circumdata
erant per 60,000 Gallorum, Angli
bellum continuatum est usque '356. annum, quo anno Eduardus rex filium suum Eduardum
Nigrum misit ad res Gallicanas gerendas, hic a lateribus patris sui semper erat,
exercitatissimusque erat in negotiis belli; Eduardus hic Niger per res praeclare gestas in
Gallia ingens nomen sibi peperit, praesertim per victoriam anno '357. relatam; hoc anno in
Galliis regnavit jam Ioannes Bonus post Philippi decessum; eo anno 8,000 Anglorum circumdata
erant per 60,000 Gallorum, Angli ergo de victoria desperantes pacis conditiones proposuerunt,
misit ad res Gallicanas gerendas, hic a lateribus patris sui semper erat,
exercitatissimusque erat in negotiis belli; Eduardus hic Niger per res praeclare gestas in
Gallia ingens nomen sibi peperit, praesertim per victoriam anno '357. relatam; hoc anno in
Galliis regnavit jam Ioannes Bonus post Philippi decessum; eo anno 8,000 Anglorum circumdata
erant per 60,000 Gallorum, Angli ergo de victoria desperantes pacis conditiones proposuerunt,
Galli vero superbientes eas res respuerunt; Angli ergo decreverunt se fortunae et virtuti
circumdata
erant per 60,000 Gallorum, Angli ergo de victoria desperantes pacis conditiones proposuerunt,
Galli vero superbientes eas res respuerunt; Angli ergo decreverunt se fortunae et virtuti suae
committere, Eduardus 8,000 suorum intra vineas infra montes collocavit, etiam in dumeta et
silvulas suos retraxit, Galli ergo ardentes cupidine Anglos delendi dispersi eos hinc inde
persecuti sunt, praecipue equitatus Gallorum; Angli ergo sagittarum jaculatu equos eorum
petierunt, divisosque reppulerunt, qui dein equites in fugam acti maxima damna in
vineas infra montes collocavit, etiam in dumeta et
silvulas suos retraxit, Galli ergo ardentes cupidine Anglos delendi dispersi eos hinc inde
persecuti sunt, praecipue equitatus Gallorum; Angli ergo sagittarum jaculatu equos eorum
petierunt, divisosque reppulerunt, qui dein equites in fugam acti maxima damna in peditatu
Gallico fecerunt, sic turbatum exercitum Angli adorti sunt junctis viribus, internecinamque
cladem ipsis intulerunt; ipse rex Galliae Ioannes et eius filius junior captus est ab Anglis,
tres vero seniores eius filii fuga se salvarunt; eodem hoc
etiam in dumeta et
silvulas suos retraxit, Galli ergo ardentes cupidine Anglos delendi dispersi eos hinc inde
persecuti sunt, praecipue equitatus Gallorum; Angli ergo sagittarum jaculatu equos eorum
petierunt, divisosque reppulerunt, qui dein equites in fugam acti maxima damna in peditatu
Gallico fecerunt, sic turbatum exercitum Angli adorti sunt junctis viribus, internecinamque
cladem ipsis intulerunt; ipse rex Galliae Ioannes et eius filius junior captus est ab Anglis,
tres vero seniores eius filii fuga se salvarunt; eodem hoc anno David Scotiae regno
eodem hoc anno David Scotiae regno restitutus
est, praestito litro 100,000 librarum sterling, et cum scriptores nil memorent de aliis
conditionibus, videtur Eduardus rursus renunciasse juri suo eminenti.
nil memorent de aliis
conditionibus, videtur Eduardus rursus renunciasse juri suo eminenti.
urbes occupavit Eduardus; interim enim in Gallia
Carolus Delphinus Galliae regnum administravit, cui ob juventutem dexteritas deerat, ipsi
proceres reverentiam debitam ei detrectarunt; populus vero impatiens tantorum onerum nisi vi et
coactione administrabat subsidia, et complurimis in locis in motus abierunt; occasione horum
tumultuum rustici adversum nobilitatem insurrexerunt, qui cum bellum sequi debuerint,
exsugiebant subditos omni ex parte; cogitavit quidem Carolus de pace ineunda, sed Angli per
potentiam suam evecti inauditas conditiones ipsis
Eduardus; interim enim in Gallia
Carolus Delphinus Galliae regnum administravit, cui ob juventutem dexteritas deerat, ipsi
proceres reverentiam debitam ei detrectarunt; populus vero impatiens tantorum onerum nisi vi et
coactione administrabat subsidia, et complurimis in locis in motus abierunt; occasione horum
tumultuum rustici adversum nobilitatem insurrexerunt, qui cum bellum sequi debuerint,
exsugiebant subditos omni ex parte; cogitavit quidem Carolus de pace ineunda, sed Angli per
potentiam suam evecti inauditas conditiones ipsis praescripserunt;
praeter haec pro redemptione regis sui coacti sunt 3,000,000 aureorum persolvere, summam
pro iis temporibus stupendam; dein coacti sunt pignora securitatis relinquere personas illustres
30, inter quos erat filius regis Ludovicus, et frater regis; et erga omnia haec Eduardus juri
suo in Franciam renunciavit.
est usque '64. anno, quo anno ipse Ioannes Londinum reversus est e dubia
causa, nam obses filius eius Ludovicus ex Anglia profugit, se ipsum ergo obsidem dedit, incertum
an ex metu vel alia de causa; aliqui scriptores asserunt eum amoribus matronae cuiusdam
irretitum fuisse in captivitate sua, et ad eam invisendam profugisse Parisis, et sic etiam post
7 menses mortuus est Londini; et sic Carolus 5-tus sub nomine Sapientis regnum capessivit resque
Galliae summopere desolatas restaurare coepit.
irretitum fuisse in captivitate sua, et ad eam invisendam profugisse Parisis, et sic etiam post
7 menses mortuus est Londini; et sic Carolus 5-tus sub nomine Sapientis regnum capessivit resque
Galliae summopere desolatas restaurare coepit.
est Londini; et sic Carolus 5-tus sub nomine Sapientis regnum capessivit resque
Galliae summopere desolatas restaurare coepit.
rex filio suo in
remunerationem praeclare gestorum negotiorum Aquitaniam ei
adstitit ergo Petro Crudeli, qui etiam in integrum restitutus est, sed in hac
expeditione contraxit morbum phytisicum (hecticum) ex quo non amplius curatus est; aerarium suum
exhausit per bellum hoc, hinc tributa suorum auxit, per hoc alienavit animos a se suorum, qui
ceteroquin in Carolum 5. regem Galliae inclinabant, coeperunt ergo clam proceres subjectarum ab
Anglis provinciarum cum Carolo 5. conferre eique se rursus subjicere cupiebant; ut ergo causa
belli detur, detulerunt Eduardum Nigrum ut vasallum domino suo directo Carolo, ob imposita
tributa et
tributa et onera; hac occasione usus Carolus diem dixit Henrico regi Angliae ad se defendendum,
superbo responso remissi sunt ablegati, hinc ex contumacia convictum exutum declaravit omnibus
feudis paxque superior irrita pronunciata est anno '368.
oppressus est, ei successit infans 11 annorum Richardus 2-us nepos, filius
Eduardi Nigri; administrabatur regnum per tutores, concurrentibus tamen sinistris his
circumstantiis Galli felicissimos progressus fecerunt, ad quos non parum contulit pestis in
Anglia exorta et in Gallia translata, item et bellum Scotense quod Angli sustinere debuerunt;
his omnibus factum est, ut Galli ab Anglis omnia feuda excepta Brittania minore et duabus
urbibus receperunt, nempe urbe Burdegela et Bajona.
successit infans 11 annorum Richardus 2-us nepos, filius
Eduardi Nigri; administrabatur regnum per tutores, concurrentibus tamen sinistris his
circumstantiis Galli felicissimos progressus fecerunt, ad quos non parum contulit pestis in
Anglia exorta et in Gallia translata, item et bellum Scotense quod Angli sustinere debuerunt;
his omnibus factum est, ut Galli ab Anglis omnia feuda excepta Brittania minore et duabus
urbibus receperunt, nempe urbe Burdegela et Bajona.
nempe urbe Burdegela et Bajona.
suorum subditorum,
per introducta nova onera, primi erant rustici, qui in nobiles et sacerdotes conspirarunt, cum
ab his onerati et pressi fuerint; hos tamen motus oppresssit, sed mox nobilitas ipsa consurrexit
contra eum; cassavit enim parlamenta quae se ei obposuerunt in tributis exscribendis, dein suo
arbitrio coepit omnia agere; nobiles ergo conspirare in eius interitu coeperunt sicque coactus
est reconciliari nova conventione cum suis subditis; majus malum ei imminebat ex conspiratione
quorumdam agnatorum in vitam et personam suam; praecipuus
et sacerdotes conspirarunt, cum
ab his onerati et pressi fuerint; hos tamen motus oppresssit, sed mox nobilitas ipsa consurrexit
contra eum; cassavit enim parlamenta quae se ei obposuerunt in tributis exscribendis, dein suo
arbitrio coepit omnia agere; nobiles ergo conspirare in eius interitu coeperunt sicque coactus
est reconciliari nova conventione cum suis subditis; majus malum ei imminebat ex conspiratione
quorumdam agnatorum in vitam et personam suam; praecipuus ex his fuit comes Lancastrensis, qui
accitis aliquibus proceribus in eius vitam
enim parlamenta quae se ei obposuerunt in tributis exscribendis, dein suo
arbitrio coepit omnia agere; nobiles ergo conspirare in eius interitu coeperunt sicque coactus
est reconciliari nova conventione cum suis subditis; majus malum ei imminebat ex conspiratione
quorumdam agnatorum in vitam et personam suam; praecipuus ex his fuit comes Lancastrensis, qui
accitis aliquibus proceribus in eius vitam conspiravit; supressa tamen est haec conjuratio
multique ex proceribus, ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen
comes Lancastrensis se
ergo conspirare in eius interitu coeperunt sicque coactus
est reconciliari nova conventione cum suis subditis; majus malum ei imminebat ex conspiratione
quorumdam agnatorum in vitam et personam suam; praecipuus ex his fuit comes Lancastrensis, qui
accitis aliquibus proceribus in eius vitam conspiravit; supressa tamen est haec conjuratio
multique ex proceribus, ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen
comes Lancastrensis se fuga salvavit in Galliam ibique clam exercitum conquisivit; ubi Richardus
nil mali suspicans genio suo
suam; praecipuus ex his fuit comes Lancastrensis, qui
accitis aliquibus proceribus in eius vitam conspiravit; supressa tamen est haec conjuratio
multique ex proceribus, ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen
comes Lancastrensis se fuga salvavit in Galliam ibique clam exercitum conquisivit; ubi Richardus
nil mali suspicans genio suo indulgens in Hiberniam discessit, interim ergo Henricus comes cum
exercitu comparuit in Anglia; Richardo vero nuncius adferri non potuit, referunt enim scriptores
quod per septimanas contrarius
conspiravit; supressa tamen est haec conjuratio
multique ex proceribus, ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen
comes Lancastrensis se fuga salvavit in Galliam ibique clam exercitum conquisivit; ubi Richardus
nil mali suspicans genio suo indulgens in Hiberniam discessit, interim ergo Henricus comes cum
exercitu comparuit in Anglia; Richardo vero nuncius adferri non potuit, referunt enim scriptores
quod per septimanas contrarius ventus flaret, qui impediret communicationem cum Hibernia, et cum
ei etiam nunciatum fuisset, moram
ipse comes Lancastrensis ultimo supplicio affectus est; Henricus tamen
comes Lancastrensis se fuga salvavit in Galliam ibique clam exercitum conquisivit; ubi Richardus
nil mali suspicans genio suo indulgens in Hiberniam discessit, interim ergo Henricus comes cum
exercitu comparuit in Anglia; Richardo vero nuncius adferri non potuit, referunt enim scriptores
quod per septimanas contrarius ventus flaret, qui impediret communicationem cum Hibernia, et cum
ei etiam nunciatum fuisset, moram nexuit in Hibernia, aliis committens negotia sua; qui cum
mediis destituti
discessit, interim ergo Henricus comes cum
exercitu comparuit in Anglia; Richardo vero nuncius adferri non potuit, referunt enim scriptores
quod per septimanas contrarius ventus flaret, qui impediret communicationem cum Hibernia, et cum
ei etiam nunciatum fuisset, moram nexuit in Hibernia, aliis committens negotia sua; qui cum
mediis destituti fuissent, exercitum colligere non potuerunt; advenientem ergo Richardum
Henricus comes exercitu validissimo stipatus eum
cum
ei etiam nunciatum fuisset, moram nexuit in Hibernia, aliis committens negotia sua; qui cum
mediis destituti fuissent, exercitum colligere non potuerunt; advenientem ergo Richardum
Henricus comes exercitu validissimo stipatus eum
eum
tamen Henricus per 13 regiminis sui annos perpetuas molestias cum suis agnatis; sic vivente
adhuc Richardo exarsit conjuratio contra Henricum 4-tum ad restituendum Richardum, cui
conjurationi adstabant Galli, detectam tamen supressit Richardumque, ut pomum discordiarum,
sustuli in carceribus curavit sub initium anni 1400; hanc conspirationem duae aliae secutae
sunt, quos tamen omnes suppressit; Scotos concitarunt contra eum agnati, sed et hoc bellum pari
fortuna et dexteritate terminavit; Valliae incolas etiam concitarunt contra eum, et in ipsa
Anglia
sustuli in carceribus curavit sub initium anni 1400; hanc conspirationem duae aliae secutae
sunt, quos tamen omnes suppressit; Scotos concitarunt contra eum agnati, sed et hoc bellum pari
fortuna et dexteritate terminavit; Valliae incolas etiam concitarunt contra eum, et in ipsa
Anglia turbas excitarunt: sed cum unionem eorum impediret prudentia sua, fregit utramque partem
malecontentorum; profugi rebelles se in Scotiam receperunt, et cum his paulo post proruperunt in
Angliam, sed et ex hac parte sibi securitatem procuravit; inter haec anno '413.
concitarunt contra eum agnati, sed et hoc bellum pari
fortuna et dexteritate terminavit; Valliae incolas etiam concitarunt contra eum, et in ipsa
Anglia turbas excitarunt: sed cum unionem eorum impediret prudentia sua, fregit utramque partem
malecontentorum; profugi rebelles se in Scotiam receperunt, et cum his paulo post proruperunt in
Angliam, sed et ex hac parte sibi securitatem procuravit; inter haec anno '413. decessit;
reliquit filium Henricum nomine 5-ti; hic in prima aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae
fortuna et dexteritate terminavit; Valliae incolas etiam concitarunt contra eum, et in ipsa
Anglia turbas excitarunt: sed cum unionem eorum impediret prudentia sua, fregit utramque partem
malecontentorum; profugi rebelles se in Scotiam receperunt, et cum his paulo post proruperunt in
Angliam, sed et ex hac parte sibi securitatem procuravit; inter haec anno '413. decessit;
reliquit filium Henricum nomine 5-ti; hic in prima aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae regum evasit, curam suam eo direxit, ut nomen et
eorum impediret prudentia sua, fregit utramque partem
malecontentorum; profugi rebelles se in Scotiam receperunt, et cum his paulo post proruperunt in
Angliam, sed et ex hac parte sibi securitatem procuravit; inter haec anno '413. decessit;
reliquit filium Henricum nomine 5-ti; hic in prima aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae regum evasit, curam suam eo direxit, ut nomen et gloriam
gentis suae recuperaret in Gallia; praetextum belli sumpsit ex jure Eduardi 3-ii in regnum
Galliae; occasionem optimam nactus est ex
parte sibi securitatem procuravit; inter haec anno '413. decessit;
reliquit filium Henricum nomine 5-ti; hic in prima aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae regum evasit, curam suam eo direxit, ut nomen et gloriam
gentis suae recuperaret in Gallia; praetextum belli sumpsit ex jure Eduardi 3-ii in regnum
Galliae; occasionem optimam nactus est ex turbis in ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per
ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae
Isabellae ipsi competit, verum
decessit;
reliquit filium Henricum nomine 5-ti; hic in prima aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae regum evasit, curam suam eo direxit, ut nomen et gloriam
gentis suae recuperaret in Gallia; praetextum belli sumpsit ex jure Eduardi 3-ii in regnum
Galliae; occasionem optimam nactus est ex turbis in ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per
ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae
Isabellae ipsi competit, verum repulsam passus bellum Gallis indixit; eo tempore bello
aetate sua exiguas spes de se fecit, admotus
tamen regimini eminentissimus Angliae regum evasit, curam suam eo direxit, ut nomen et gloriam
gentis suae recuperaret in Gallia; praetextum belli sumpsit ex jure Eduardi 3-ii in regnum
Galliae; occasionem optimam nactus est ex turbis in ipsa Gallia enatis, eo discessit, ut per
ablegatos Carolo 6-o regi Franciae nunciaret, ut decedat regno suo, quod jure proaviae suae
Isabellae ipsi competit, verum repulsam passus bellum Gallis indixit; eo tempore bello intestino
impliciti erant Galli; nam Carolus 6. successit
hinc inter Ludovicum ducem Aureli fratrem Caroli 6-ti, et
Philippum ducem Burgundiae, patruum Caroli enatae sunt lites attrocissimae, donec status et
ordines Philippo ob experientiam rerum gerendarum dignitatem hanc deferrent; non obstante hoc
Ludovicus non cessit, sed se ingessit in curatelam et hinc totum regnum dividebatur in
Burgundicam et Aurelianensem factionem, inter quas ad arma quoque deventum est
non nunquam.
6-ti, et
Philippum ducem Burgundiae, patruum Caroli enatae sunt lites attrocissimae, donec status et
ordines Philippo ob experientiam rerum gerendarum dignitatem hanc deferrent; non obstante hoc
Ludovicus non cessit, sed se ingessit in curatelam et hinc totum regnum dividebatur in
Burgundicam et Aurelianensem factionem, inter quas ad arma quoque deventum est
non nunquam.
et Aurelianensem factionem, inter quas ad arma quoque deventum est
non nunquam.
deventum est
non nunquam.
in qua multa milia caesa
et capta sunt Gallorum; victricia arma sua longe lateque protulit per totam Normanniam; negotia
eius non parum adjuvit, quod Ioannes Burgundiae dux clam foedus cum Henrico iniverit eumque
adjuverit, et sic usque '419. annum totam Normanniam subjecit; in ipsa aula enatae sunt turbae
inter reginam Isabellam et Carolum Delfinum et patrem Carolum 6-tum propter zelotipiam; Carolus
enim rex licentiosam et effrenorum morum uxorem suam Isabellam (Bavaram natione) repudiavit,
instigante non nihil filio Carolo; Isabella ergo vindictam
instigante non nihil filio Carolo; Isabella ergo vindictam spirans ipsa Henrico 5-o se
associavit, ut filium tanto certius excludat e regni successione, contra quem eo majus odium
concepit, quod eam thesauris et pretiosis, quae multis annis corrasit, spoliari curaverit
pecuniasque in negotium belli impendi suaserit.
perimendi Ioannem Intrepidum, invitatum ergo, simulata
amicitia, Ioannem trucidari curavit; hoc factum arripuit dein mater Isabella ad perdendum filium
suum, hinc conspiravit cum Philippo Bono filio Ioannis; hinc a parte deficientes a rege et
regno, rem communem cum Anglis fecerunt; in urbe Treca procudebant consilia sua cum Henrico 5-o,
citatus est Trecam, ut se purgaret, et cum non compareret, exul declaratus est hereditatisque
indignus; Isabella cum Philippo peculiari tractatu Henrico adserta est successio in Francia, et
pro maiori robore Isabella filiam
a rege et
regno, rem communem cum Anglis fecerunt; in urbe Treca procudebant consilia sua cum Henrico 5-o,
citatus est Trecam, ut se purgaret, et cum non compareret, exul declaratus est hereditatisque
indignus; Isabella cum Philippo peculiari tractatu Henrico adserta est successio in Francia, et
pro maiori robore Isabella filiam suam, sororem Caroli Delfini ei in uxorem dedit,
constitutumque est, ut vivente Carolo 6-o Henricus tantum titulo administratoris et regentis
gaudeat, eo vero defuncto succedat Henricus; ipse rex debilis persuasus est ad ratihabenda
sua cum Henrico 5-o,
citatus est Trecam, ut se purgaret, et cum non compareret, exul declaratus est hereditatisque
indignus; Isabella cum Philippo peculiari tractatu Henrico adserta est successio in Francia, et
pro maiori robore Isabella filiam suam, sororem Caroli Delfini ei in uxorem dedit,
constitutumque est, ut vivente Carolo 6-o Henricus tantum titulo administratoris et regentis
gaudeat, eo vero defuncto succedat Henricus; ipse rex debilis persuasus est ad ratihabenda haec,
imo ipsum parlamentum adactum est haec subscribere anno 1420; his oleum igni
tantum titulo administratoris et regentis
gaudeat, eo vero defuncto succedat Henricus; ipse rex debilis persuasus est ad ratihabenda haec,
imo ipsum parlamentum adactum est haec subscribere anno 1420; his oleum igni affusum est, bellum
enim omni ex parte exarsit; Henricus, cum in aestu maiore exercitu suo acceleraret iter,
contraxit morbum, in quo etiam defecit anno '422; ei successit filius Henricus 6-us, qui etiam a
rebellibus ut rex Franciae agnitus est; erat quidem minorennis, hinc patrui duo Ioannes dux
Betforczius, qui
defuncto succedat Henricus; ipse rex debilis persuasus est ad ratihabenda haec,
imo ipsum parlamentum adactum est haec subscribere anno 1420; his oleum igni affusum est, bellum
enim omni ex parte exarsit; Henricus, cum in aestu maiore exercitu suo acceleraret iter,
contraxit morbum, in quo etiam defecit anno '422; ei successit filius Henricus 6-us, qui etiam a
rebellibus ut rex Franciae agnitus est; erat quidem minorennis, hinc patrui duo Ioannes dux
Betforczius, qui Francia praeerat, dux vero Godfredus Glocester in Anglia
contraxit morbum, in quo etiam defecit anno '422; ei successit filius Henricus 6-us, qui etiam a
rebellibus ut rex Franciae agnitus est; erat quidem minorennis, hinc patrui duo Ioannes dux
Betforczius, qui Francia praeerat, dux vero Godfredus Glocester in Anglia
praeerat; primis annis ad maximas incitas redactus est Carolus Delfinus, seque recipere coactus
est ad sterilissimas extremas provincias, etiam sicarii pro eo interficiendo emissi sunt;
interim diversis circumstantiis emergentibus se rursus erexit, non parum contulit ad
ei committeret; promisit urbem Aurelianensem ab obsidione Anglorum
Caroli sunt enatae dissensiones inter
Philippum Bonum et Betforcium, ob quas Philippus reconciliatus est Carolo eique adhaesit contra
Anglos; causa dissidiarum fuit Iacobina, quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito
suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno
'431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in
praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli erectas
esse, sponte se ei subjecerunt; ipsa Parisina urbs,
reconciliatus est Carolo eique adhaesit contra
Anglos; causa dissidiarum fuit Iacobina, quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito
suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno
'431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in
praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli erectas
esse, sponte se ei subjecerunt; ipsa Parisina urbs, postquam 17 annis subesset Anglis, anno
'436. Carolum recepit ut regem legitimum; his
Anglos; causa dissidiarum fuit Iacobina, quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito
suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno
'431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in
praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli erectas
esse, sponte se ei subjecerunt; ipsa Parisina urbs, postquam 17 annis subesset Anglis, anno
'436. Carolum recepit ut regem legitimum; his temporibus, nempe '444, indutiae initae sunt
quae duci Glocesterio nupsit repudiato Ioanne marito
suo proximo agnato Philippi, Philippus ergo Bonus bello in ipsa Anglia petiit Glocesterium; anno
'431. Henricus Parisiis quidem coronatus est in regem Galliae, sed hoc non multum praefuit, in
praeceps enim ruebant negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli erectas
esse, sponte se ei subjecerunt; ipsa Parisina urbs, postquam 17 annis subesset Anglis, anno
'436. Carolum recepit ut regem legitimum; his temporibus, nempe '444, indutiae initae sunt cum
Gallis, et tunc jam in Anglia enatae
negotia Anglorum in Gallia; videntes enim urbes Galliae res Caroli erectas
esse, sponte se ei subjecerunt; ipsa Parisina urbs, postquam 17 annis subesset Anglis, anno
'436. Carolum recepit ut regem legitimum; his temporibus, nempe '444, indutiae initae sunt cum
Gallis, et tunc jam in Anglia enatae sunt turbae et conjurationes adversus Henricum; enatis his
turbis Carolus sub praetextu excessuum ab Anglis patratorum indutias rupit, et sic bellum usque
'453. continuatum est; his bellis Carolus non tantum suas provincias, sed etiam feuda Anglorum
recuperavit, et
rupit, et sic bellum usque
'453. continuatum est; his bellis Carolus non tantum suas provincias, sed etiam feuda Anglorum
recuperavit, et Anglos ex universa Francia excepta urbe Caleto ejecit.
constitutum ergo est ut
Henricus dignitati suae renunciet, Richardus protectoris titulo gaudeat, eoque decedente eius
lineam spectet successio, non Henrici; haec tamen pax non fuit diuturna; uxor enim Henrici
Margareta ad Scotiam profugit, ibi valido exercitu comparato irrupit in Angliam contra
Richardum; occassione huius conflictus Richardus captus est et trucidatus cum multis aliis
eiusque exercitus fractus, seditiosi tamen filium Richardi Eduardi
eiusque exercitus fractus, seditiosi tamen filium Richardi Eduardi
parenti anno '61; hic devicta regina dissipatisque aliis rex
proclamatus est nomine Eduardi 4-ti, primusque fuit ex Eboracensi stirpe; Henricus 6-tus fugit
in Scotiam elapsus ex carceribus, comparuitque cum exercitu, tam felici cum successu, ut cogeret
Eduardum Londino excedere et in Belgium se recipere; rursus redux profligavit Henricum eumque
cepit et incarceravit; denuo profugit et rursus captus est; comparuit interim Margareta cum
exercitu ex Francia, sed circumdata ab Richardi militibus capta est ipsa regina una cum filio
suo 18 annorum; Eduardus hic
se recipere; rursus redux profligavit Henricum eumque
cepit et incarceravit; denuo profugit et rursus captus est; comparuit interim Margareta cum
exercitu ex Francia, sed circumdata ab Richardi militibus capta est ipsa regina una cum filio
suo 18 annorum; Eduardus hic juvenis in conspectu patris sui Henrici 6.
trucidatus est, dein ipse Henricus manu propria fratris Richardi tranfossus est, regina vero
magna summa pecuniae restituta est Gallis; anno ergo '471. terminata est haec tragoedia; anno
'72. bello petitus est
fratrem suum Georgium curavit
trucidari; sub idem tempus contra Scotos bellum gessit, qui prioribus temporibus semper Henrico
adhaeserunt; eos devicit, urbem Barbic cum territorio, quod Henricus eis cessit, recepit.
ipse regnum favente comite Buccincanio, potenti viro, eo
potissimum ex capite, quod Eduardus 4. fuerit spurius filius Richardi ducis Eboracensis, proin
illegitimus; ipse vero Richardus, cum figuram patris referat, sit verus filius patris sui
Richardi, hinc invaso regno Eduardum 5. in Tover includi curavit ibique trucidari curavit,
tardius vero ipsum ducem Buccincanensem perimi curavit, cuius opera rex factus est, cum enatis
inter eos simultatibus in Richardum conspiraret; paulo post etiam Annam Denevilis, uxorem suam,
curavit trucidari ex eo, quod decreverit
vero Richardus, cum figuram patris referat, sit verus filius patris sui
Richardi, hinc invaso regno Eduardum 5. in Tover includi curavit ibique trucidari curavit,
tardius vero ipsum ducem Buccincanensem perimi curavit, cuius opera rex factus est, cum enatis
inter eos simultatibus in Richardum conspiraret; paulo post etiam Annam Denevilis, uxorem suam,
curavit trucidari ex eo, quod decreverit in uxorem accipere Elisabetham, sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt,
in Tover includi curavit ibique trucidari curavit,
tardius vero ipsum ducem Buccincanensem perimi curavit, cuius opera rex factus est, cum enatis
inter eos simultatibus in Richardum conspiraret; paulo post etiam Annam Denevilis, uxorem suam,
curavit trucidari ex eo, quod decreverit in uxorem accipere Elisabetham, sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in
inter eos simultatibus in Richardum conspiraret; paulo post etiam Annam Denevilis, uxorem suam,
curavit trucidari ex eo, quod decreverit in uxorem accipere Elisabetham, sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in Belgium, collectis ibi copiis venit in Angliam, ubi
innumeros asseclas habuit; cruenta intercessit pugna inter hos duos, in qua Richardus lethali
Denevilis, uxorem suam,
curavit trucidari ex eo, quod decreverit in uxorem accipere Elisabetham, sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in Belgium, collectis ibi copiis venit in Angliam, ubi
innumeros asseclas habuit; cruenta intercessit pugna inter hos duos, in qua Richardus lethali
sauciatus vulnere decessit ad Bosfordium, totusque exercitus eius fractus
in uxorem accipere Elisabetham, sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in Belgium, collectis ibi copiis venit in Angliam, ubi
innumeros asseclas habuit; cruenta intercessit pugna inter hos duos, in qua Richardus lethali
sauciatus vulnere decessit ad Bosfordium, totusque exercitus eius fractus est; omnibus ergo
laetantibus Henricus comes Richmundiae
sororem interfecti
Eduardi juvenis, formosissimam virginem; ob inauditas has crudelitates complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in Belgium, collectis ibi copiis venit in Angliam, ubi
innumeros asseclas habuit; cruenta intercessit pugna inter hos duos, in qua Richardus lethali
sauciatus vulnere decessit ad Bosfordium, totusque exercitus eius fractus est; omnibus ergo
laetantibus Henricus comes Richmundiae nomine 7-i coronatus est; hic ex stirpe
complures conjurationes
in eum factae sunt, imprimis comes Richmundiae, qui cum Buccincanio in Richardum conspiravit;
profugit territus morte Buccincanii in Belgium, collectis ibi copiis venit in Angliam, ubi
innumeros asseclas habuit; cruenta intercessit pugna inter hos duos, in qua Richardus lethali
sauciatus vulnere decessit ad Bosfordium, totusque exercitus eius fractus est; omnibus ergo
laetantibus Henricus comes Richmundiae nomine 7-i coronatus est; hic ex stirpe Tudorensi fuit,
proin per eum nova stirps regnans inducta est, quae usque Elisabetham
sic lites inter duas rosas per hoc matrimonium terminatae sunt
amicabiliter; non deerant tamen malevoli, qui molestias causarent Henrico; sic producebant
adhaerentes Eboracensis stirpis hominem larvatum, quem dicebant Eduardum Varvicensem, eique
deberi regnum, quamvis verus Eduardus in Tower inclusus detineretur; hic larvatus fuit filius
pistoris; sed Henricus 7. produxit publice in ecclesia S. Pauli verum Eduardum Varvicensem ad
confundendos malevolos; res tamen eo advecta fuit per potentiores alios, qui fovebant hunc
larvatum, ut ipse Henricus in periculo
qui molestias causarent Henrico; sic producebant
adhaerentes Eboracensis stirpis hominem larvatum, quem dicebant Eduardum Varvicensem, eique
deberi regnum, quamvis verus Eduardus in Tower inclusus detineretur; hic larvatus fuit filius
pistoris; sed Henricus 7. produxit publice in ecclesia S. Pauli verum Eduardum Varvicensem ad
confundendos malevolos; res tamen eo advecta fuit per potentiores alios, qui fovebant hunc
larvatum, ut ipse Henricus in periculo versaretur; postremo tamen fregit Henricus seditiosos
capto larvato hoc Lamberto Simnel, quin potius se
verus Eduardus in Tower inclusus detineretur; hic larvatus fuit filius
pistoris; sed Henricus 7. produxit publice in ecclesia S. Pauli verum Eduardum Varvicensem ad
confundendos malevolos; res tamen eo advecta fuit per potentiores alios, qui fovebant hunc
larvatum, ut ipse Henricus in periculo versaretur; postremo tamen fregit Henricus seditiosos
capto larvato hoc Lamberto Simnel, quin potius se sponte subjecit Henrico qui ei etiam gratiam
fecit, et ad culinam eum retrusit pro lixa.
2 Contra Carolum 8-vum Franciae
regem expeditionem suscepit cum Maximiliano Archiduce Austriae; Anna enim Brittaniae desponsata
fuit Maximiliano, interim Carolus 8. eam persuasit, ut relicto Maximiliano ei nuberet, quod
etiam contigit; alia causa fuit, quod occiso in bello Carolo Audaci duce Burgundiae Carolus 8.
sequestraverit Burgundiam ut feudum Gallicum; anno ergo '489. bellum ei illatum est; hoc tamen
bellum non omni ex parte bene gestum est, cum rursus in Anglia
ut relicto Maximiliano ei nuberet, quod
etiam contigit; alia causa fuit, quod occiso in bello Carolo Audaci duce Burgundiae Carolus 8.
sequestraverit Burgundiam ut feudum Gallicum; anno ergo '489. bellum ei illatum est; hoc tamen
bellum non omni ex parte bene gestum est, cum rursus in Anglia
hic larvatus Becking Varbeck qui filius Judaei baptisati
fuit, et per Margaretam viduam suffultus fuit, imo ipse Carolus 8. rex Franciae eum etiam
recognovit verum esse Richardum eumque ad aulam suam recepit regemque Angliae recognovit-- hic
larvatus eo audaciae perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei
adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in
et per Margaretam viduam suffultus fuit, imo ipse Carolus 8. rex Franciae eum etiam
recognovit verum esse Richardum eumque ad aulam suam recepit regemque Angliae recognovit-- hic
larvatus eo audaciae perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei
adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
Franciae eum etiam
recognovit verum esse Richardum eumque ad aulam suam recepit regemque Angliae recognovit-- hic
larvatus eo audaciae perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei
adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein
Angliae recognovit-- hic
larvatus eo audaciae perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei
adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein Henricus in Scotiam irrupit, Iacobum ad
internecionem vicit eumque ad pacem coegit; tandem
perduxit, ut in Hiberniam transiret, ubi etiam totum fere regnum ei
adhaesit, inde in Scotia digressus est, ibi Iacobus rex eum recognovit eique in uxorem dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein Henricus in Scotiam irrupit, Iacobum ad
internecionem vicit eumque ad pacem coegit; tandem ubique pressus se gratiae Henrici commisit,
dedit
cognatam unam eique copias dedit; his omnibus suffultus cum exercitu venit in Angliam; interim
et has molestias redux in Anglia superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein Henricus in Scotiam irrupit, Iacobum ad
internecionem vicit eumque ad pacem coegit; tandem ubique pressus se gratiae Henrici commisit,
qui eum incarcerari curavit, profugum vero in furcam agi curavit; hoc tempore ultimum principem
Eduardum ut perduellem capite plecti curavit anno '497.
superavit Henricus 7; initio quidem feliciter
se gessit larvatus Varbek, sed dein fregit eum, imo dein Henricus in Scotiam irrupit, Iacobum ad
internecionem vicit eumque ad pacem coegit; tandem ubique pressus se gratiae Henrici commisit,
qui eum incarcerari curavit, profugum vero in furcam agi curavit; hoc tempore ultimum principem
Eduardum ut perduellem capite plecti curavit anno '497.
capite plecti curavit anno '497.
hoc bellum, anno dein '513. pacem plane inivit cum Gallis,
quod maxime cardinali Volsejo, qui primarius minister Henrici erat et a Gallis obligatus fuit,
adscribi debet, indolique Henrici, quae valde mutabilis erat et inconstans.
mutabilis erat et inconstans.
Cum Francisco rege Galliae etiam initum est foedus, quo Henricus renunciavit
pro se et suis successoribus juri in provincias Gallicas, Franciscus vero 50,000 imperialium
annue pendendorum promisit; haec '526. et '7-o agebantur.
Franciscus vero 50,000 imperialium
annue pendendorum promisit; haec '526. et '7-o agebantur.
regno suo ab aula sua; Henricus enim, cum 20 annis cum uxore sua Chatarina
vixisset, indifferens erga eam factus, eam repudiare voluit; accessit ergo Romanum Pontificem
7-um Clementem per legatum suum petiitque divortium, verum Pontifex, ne aulam Arragonicam
offendat, non consensit in illud; rex ergo ipse fecit divortium quoad mensem et thorum,
honorifice tamen habebatur semper Chatarina; interim Henricus Annam Bolenam formosissimam
virginem procabatur; interim Pontifex duos cardinales deputavit ut dijudicent negotium,
Chatarina tamen protestabatur adversus hos
protestabatur adversus hos judices, Volseum et Campesium, petiitque ab ipso
Pontifice cognosci negotium; interim Henricus recurrit ad accademias exteras ut illi judicent,
et unanimi consensu decretum est matrimonium ejus esse incestuosum; proposuit rem statibus et
parlamento, et in eandem sententiam abiverunt status; ipse Thomas Cranmer primas regni pertracto
in sententiam suam clero Anglicano adhaesit regi; his omnibus perfectis non attenta sententia
Pontificis publicavit divortium, cui dein maxime obfuit card. Volseus, quamquam initio favisset
sententiae
cognosci negotium; interim Henricus recurrit ad accademias exteras ut illi judicent,
et unanimi consensu decretum est matrimonium ejus esse incestuosum; proposuit rem statibus et
parlamento, et in eandem sententiam abiverunt status; ipse Thomas Cranmer primas regni pertracto
in sententiam suam clero Anglicano adhaesit regi; his omnibus perfectis non attenta sententia
Pontificis publicavit divortium, cui dein maxime obfuit card. Volseus, quamquam initio favisset
sententiae regis-- voluit enim Henrico conciliare sororem Francisci regis Galliae; hoc cum
Pontificis publicavit divortium, cui dein maxime obfuit card. Volseus, quamquam initio favisset
sententiae regis-- voluit enim Henrico conciliare sororem Francisci regis Galliae; hoc cum
innotuisset Henrico, eum ex gratia sua ejecit, imo tardius capite plecti curasset eum, si in via
mortuus non fuisset; anno ergo '32. duxit Annam Bolenam; enatae sunt ergo lites gravissimae
inter Clementem 7-um et Henricum, unusque alium omni possibili modo vexavit; Henricus annatas et
confirmationes abolevit, reditusque Pontificis ex Anglia restrixit et prohibuit;
delata sunt omnia ea jura, quae prius Pontifici competebant; hinc introducta
fuit specialis juris jurandi formula, qua regis hanc potestatem recognoscit jurans; hoc
Iuramentum Supremaciae dicitur; erant quidem multi, qui nolebant elicere hoc juramentum, hinc
poena mortis statuta est in eos qui elicere nollent; Ioannes Fishus episcopus Roshesteriensis et
Thomas Moore cancellarius regni huic formulae suscribere nolebant, hinc diu in
carceribus macerati tandem capite plexi sunt, cum pluribus aliis; reditus antea Pontificales,
nempe
dicitur; erant quidem multi, qui nolebant elicere hoc juramentum, hinc
poena mortis statuta est in eos qui elicere nollent; Ioannes Fishus episcopus Roshesteriensis et
Thomas Moore cancellarius regni huic formulae suscribere nolebant, hinc diu in
carceribus macerati tandem capite plexi sunt, cum pluribus aliis; reditus antea Pontificales,
nempe annatas et decimas, regi adjudicabant; decessit inter haec Pontifex; ei successit Paulus;
hic omnibus mediis, quibus Pontifices uti solent, usus est ad eos retrahendos, nempe
et decimas, regi adjudicabant; decessit inter haec Pontifex; ei successit Paulus;
hic omnibus mediis, quibus Pontifices uti solent, usus est ad eos retrahendos, nempe minis,
interdictis, tandem excommunicavit regem; rex vero sui loco constituit Thomam Cromvell,
generalem vicarium in spiritualibus (hic Cromvell ex filio fabri ferarii factus est
archiepiscopus, comes Essexiae, et supremus cancellarius); huius ergo opera curavit ea peragi,
quae ipse peragere non potuit in sacris; anno '38-o omnium monasteriorum sublationem decrevit
rex cum statibus, et hinc
tandem excommunicavit regem; rex vero sui loco constituit Thomam Cromvell,
generalem vicarium in spiritualibus (hic Cromvell ex filio fabri ferarii factus est
archiepiscopus, comes Essexiae, et supremus cancellarius); huius ergo opera curavit ea peragi,
quae ipse peragere non potuit in sacris; anno '38-o omnium monasteriorum sublationem decrevit
rex cum statibus, et hinc ultra 640 monasteria sunt secularisata eorumque bona in fiscum redacta
sunt; opes et thesauros ecclesiarum corrasit in fiscum suum; clerici Anglicani conventum
celebrabant sub Cromvelii
factus est
archiepiscopus, comes Essexiae, et supremus cancellarius); huius ergo opera curavit ea peragi,
quae ipse peragere non potuit in sacris; anno '38-o omnium monasteriorum sublationem decrevit
rex cum statibus, et hinc ultra 640 monasteria sunt secularisata eorumque bona in fiscum redacta
sunt; opes et thesauros ecclesiarum corrasit in fiscum suum; clerici Anglicani conventum
celebrabant sub Cromvelii praesidio egeruntque de statuendis certis fidei articulis, qui dein
sub poena mortis credendi propositi sunt; ad haec Henricus edita bulla solemni
huius ergo opera curavit ea peragi,
quae ipse peragere non potuit in sacris; anno '38-o omnium monasteriorum sublationem decrevit
rex cum statibus, et hinc ultra 640 monasteria sunt secularisata eorumque bona in fiscum redacta
sunt; opes et thesauros ecclesiarum corrasit in fiscum suum; clerici Anglicani conventum
celebrabant sub Cromvelii praesidio egeruntque de statuendis certis fidei articulis, qui dein
sub poena mortis credendi propositi sunt; ad haec Henricus edita bulla solemni subditos a
vinculo subjectionis liberavit, sed nihil profecit
certis fidei articulis, qui dein
sub poena mortis credendi propositi sunt; ad haec Henricus edita bulla solemni subditos a
vinculo subjectionis liberavit, sed nihil profecit pauper, rex enim nobiles et clerum ex parte
sua habebat, et hinc turbae excitatae non sunt; articuli fidei 6 in concilio Anglicano procusi a
parlamento confirmati sunt sub poena capitis; visque sic illata est conscientiis.
hominum superstitum Chatolicorum copia enecata fuit,
praesertim cum dein circa transsubstantiationem enatae fuissent lites inter Anglos.
multa alia regulavit Henricus, sacerdotibus matrimonia admisit, pias
fundationes sequestravit, et eorum capitalia in alios usus convertit, seminaria erexit,
episcopatus fundavit 6 novos; principatus Valliae sub Henrico incorporata est Angliae omniaque
jura et privilegia extensa sunt in hunc principatum; insulae Hiberniae, quae prius Dynastia
compellabatur, titulo regni ornata est ab Henrico, in Pontificis vexationem; putabatur enim ad
ea tempora tantum Pontificem posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum
Scotis, quod feliciter admodum
in alios usus convertit, seminaria erexit,
episcopatus fundavit 6 novos; principatus Valliae sub Henrico incorporata est Angliae omniaque
jura et privilegia extensa sunt in hunc principatum; insulae Hiberniae, quae prius Dynastia
compellabatur, titulo regni ornata est ab Henrico, in Pontificis vexationem; putabatur enim ad
ea tempora tantum Pontificem posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum
Scotis, quod feliciter admodum gesserunt Angli, ipse Iacobus 5-us rex Scotiae in flore aetatis
decessit ex aegritudine animi; heredem hic Iacobus
quae prius Dynastia
compellabatur, titulo regni ornata est ab Henrico, in Pontificis vexationem; putabatur enim ad
ea tempora tantum Pontificem posse titulos regis concedere; anno '42. recruduit bellum cum
Scotis, quod feliciter admodum gesserunt Angli, ipse Iacobus 5-us rex Scotiae in flore aetatis
decessit ex aegritudine animi; heredem hic Iacobus reliquit Mariam, hanc voluit Henricus
desponsare Eduardo 6-o filio suo, verum hanc rem Galli tardius impediverunt.
heredem hic Iacobus reliquit Mariam, hanc voluit Henricus
desponsare Eduardo 6-o filio suo, verum hanc rem Galli tardius impediverunt.
unica Bononiensi urbe expugnanda adhaesit,
dein plane pacem fecit retenta urbe tamdiu, donec redimeretur a Gallis 800,000 aureorum;
Henricus hic utut primis annis charum se omnibus reddiderit, tamen ultimis vitae annis se
odiosum coepit reddere per severitatem suam, in crudelitate non nunquam exorbitantem; inivit in
ordine 6 matrimonia; primum erat cum Chatharina Arragonica cum qua 20 annis vixit, et genuit
Mariam cum ea; divortium cum ea fecit; haec usque '536-tum annum vixit.
adhaesit,
dein plane pacem fecit retenta urbe tamdiu, donec redimeretur a Gallis 800,000 aureorum;
Henricus hic utut primis annis charum se omnibus reddiderit, tamen ultimis vitae annis se
odiosum coepit reddere per severitatem suam, in crudelitate non nunquam exorbitantem; inivit in
ordine 6 matrimonia; primum erat cum Chatharina Arragonica cum qua 20 annis vixit, et genuit
Mariam cum ea; divortium cum ea fecit; haec usque '536-tum annum vixit.
Hovarda, Edmundi ducis Nordfolci filia, hanc adulterii accusatam, cum eam
nauseasset, capite plecti curavit; post hanc 6-tam duxit Chatarinam Baar, Ioannis Nevils comitis
Latimir filiam; haec eum supervixit, quae post eius mortem Seimurio duci nupsit; prouti odebat
matres, ita odium in liberos eorum derivavit, hinc Mariam et Elisabetham incapaces regiminis
declaravit voluitque Eduardum tertiogenitum succedere; morti tamen proximus mutavit consilium,
filias declaravit capaces regiminis, cum videret etiam filium imbecilem esse; anno '547.
decessit Henricus; ei
decessit Henricus; ei successit Eduardus, qui sex annis tantum regnavit; regnum sub tutela
Ioannis Seymurii avunculi sui gubernavit, qui Protectoris nomine gubernavit regnum; hic maxime
curavit, ut projectatae a Henrico nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam
in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco
coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris; nutabant
Scoti donec plures et plures in partes Gallorum propendebant; Seymurius ergo putabat Scotos
regnum; hic maxime
curavit, ut projectatae a Henrico nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam
in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco
coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris; nutabant
Scoti donec plures et plures in partes Gallorum propendebant; Seymurius ergo putabat Scotos
terrendos esse, hinc eis bellum intulit repetitisque vicibus eos fregit, sed in tantum etiam
abalienavit eos, ut ex proposito Gallis cedendam Mariam studerent; tandem
nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam
in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco
coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris; nutabant
Scoti donec plures et plures in partes Gallorum propendebant; Seymurius ergo putabat Scotos
terrendos esse, hinc eis bellum intulit repetitisque vicibus eos fregit, sed in tantum etiam
abalienavit eos, ut ex proposito Gallis cedendam Mariam studerent; tandem etiam Parisios
educanda data est Maria; hoc politicum
pro Francisco
coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris; nutabant
Scoti donec plures et plures in partes Gallorum propendebant; Seymurius ergo putabat Scotos
terrendos esse, hinc eis bellum intulit repetitisque vicibus eos fregit, sed in tantum etiam
abalienavit eos, ut ex proposito Gallis cedendam Mariam studerent; tandem etiam Parisios
educanda data est Maria; hoc politicum infortunium fuit dein causa depositionis, et etiam mortis
Seymurii; excidit enim ex gratia regis per fratrem suum Thomam et comitem Tudley,
per fratrem suum Thomam et comitem Tudley, hinc Seymurio
tutela interdicta fuit; suasit Tudlei ut cura principis integro senatui committatur, non uni,
ipse ergo praeses huius senatus electus est, finem ergo bello Gallicano et
Scotensi imposuit; in Galliam reservavit Angliae omnia jura quae prius habuerunt, urbem Bononiam
restituit gratis; Reformatio longe lateque digressa est in Anglia sub his protectoribus;
exercitium Chatolicae religionis prohibitum; Ioanes Tudleus non contentus protectoris titulo
cogitabat etiam ad
committatur, non uni,
ipse ergo praeses huius senatus electus est, finem ergo bello Gallicano et
Scotensi imposuit; in Galliam reservavit Angliae omnia jura quae prius habuerunt, urbem Bononiam
restituit gratis; Reformatio longe lateque digressa est in Anglia sub his protectoribus;
exercitium Chatolicae religionis prohibitum; Ioanes Tudleus non contentus protectoris titulo
cogitabat etiam ad stirpem suam devolvere, usus est mediis ad hoc; hinc Saymurium de medio
tollendum decrevit, et reipsa publice accusatum per conductos
reginam, secuta sunt multa milia militum
aliorumque potentum; ipse Ioannes Tudlei necessitati cedens eam recognovit reginam publiceque
reginam proclamari curavit; his peractis advenit Maria utque regina urbem ingressa est; Ioannes
Tudlei interceptus est, una cum Ioanna Graya, et in Tower concludi curavit; Tudleum 22. Aug.
capite plecti curavit.
nasceretur ex hoc matrimonio, ad eum
spectaret regnum Angliae, cum comitatu Burgundiae et 17 provinciis Belgicis; vicissim filius
Carolus Philippi ex primo matrimonio habeat Hispaniam cum provinciis Americanis; si vero Carolus
improlis decederet, descendentes Mariae succedant tam in matris quam patris hereditate.
et 17 provinciis Belgicis; vicissim filius
Carolus Philippi ex primo matrimonio habeat Hispaniam cum provinciis Americanis; si vero Carolus
improlis decederet, descendentes Mariae succedant tam in matris quam patris hereditate.
Maria enim
provectioris jam erat aetatis; interim status et ordines Angliae duce Suffolcio comitte
opposuerunt
qui armorum vi consopiri debebant; ipse Suffoltius et maritus Ioannae Grayae Dudleus captus est,
omnes capite plexi sunt die 13. et 12. Aprilis anno '554-o.
abrogabantur.
Chatolicorum, multi antistites vivi combusti sunt, alii trucidati
etc; plurima tamen copia eorum redivit territa exemplis aliorum ad ecclesiam Chatolicam;
Pontifex Hiberniae insulae titulum regni dedit, quem jam Henricus ipse
susceperat in contestum Pontificis.
redivit territa exemplis aliorum ad ecclesiam Chatolicam;
Pontifex Hiberniae insulae titulum regni dedit, quem jam Henricus ipse
susceperat in contestum Pontificis.
quem jam Henricus ipse
susceperat in contestum Pontificis.
Caletum cum toto territorio, quod in Gallia possederunt, Anglique omnes ejecti
sunt ex Gallia, relictis omnibus suis; huic bello anno '58. immortua est Maria post sterile
matrimonium; jus ergo successionis respiciebat Elisabetham; haec per Mariam incarcerata
detinebatur, et in constanti vitae periculo fuit, propter religionem Mariae contrariam;
dissuaserunt tamen hoc complures alii, praesertim Hispani; si enim Elisabeth
fuit, hoc vero Hispani formidabat summopere.
publicis collocaret viros tales
tales
virum, accatolicum, archiepiscopum Cantuariensem
creavit, etiam Nicolao Bacco plurimum usa est; pacem cum Gallis composuit, tamque Anglia
ceteroquin noxio in bello
suo
privavit; reginae annatae et decimae ecclesiasticae adjudicatae sunt, cum multis aliis juribus.
fuit sinodus anno '563,
ubi omnia hactenus constituta roborata novaque quaepiam determinata sunt, quae omnia nomine
Legis uniformitatis veniebant et hinc ipsi Angli initium reformationis computat ab his
temporibus Elisabethae.
Facta tamen est scissio in ipsa Anglia inter
nonconformistas, seu Puritanos, qui episcopos non admittebant sed per praesbiteros volebant regi
populum, et inter episcopales.
tam domi quam exteros, hinc in maximis semper versabatur periculis; sic subditi Chatolici
omnibus usi sunt artibus ut eam ejiciant, qui cum Gallis, cum Hispanis, cum pontificibus
communicabant negotia sua; sic Chatolici extra regnum erigebant seminaria pro educando clero
juniore in Chatolica religione, terminato cursu clericali exuebant vestes suas et redibant ad
patriam suam ibique turbas excitabant; infestam habuit Mariam Scotiae reginam, quae una cum
marito Francisco rege Galliae titulum regis Angliae suscepit, imo et sigillo Anglico usa est;
Elisabetham
rex
Hispaniae contrarius fuit, ne ad Mariam Scotam devolvatur Anglia; haec tamen omnia pericula
Elisabetha prudentia sua et popularitate superavit; Elisabetha omni modo curavit molestias
Mariae generare, tamquam offensissimae hosti suae; enatis ergo per comitem Muray turbis in
Scotia, eas Elisabetha fovit efficaciter; comes enim Iacobus Muray frater Mariae religioni
Helveticae addictus fuit eamque conatus est promovere, Maria vero Chatolica erat; invidebat dein
sorori suae conspicuam dignitatem, qua ipse privabatur; inter haec anno '560. mortuus est
invidebat dein
sorori suae conspicuam dignitatem, qua ipse privabatur; inter haec anno '560. mortuus est
Franciscus rex Galliae Mariaque redivit ad Scotiam, et ab hoc tempore abstinuit
a titulo reginae Angliae, ut sic Elisabetham sibi devincat; in Gallia circa haec tempora etiam
turbae enatae erant inter Guisios et Ligam Sanctam, seu inter Hugonotas et Catolicos; Elisabetha
ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae Anglis Portum Gratiae
in pignus dabant, quem enim occuparunt, et sic
reginae Angliae, ut sic Elisabetham sibi devincat; in Gallia circa haec tempora etiam
turbae enatae erant inter Guisios et Ligam Sanctam, seu inter Hugonotas et Catolicos; Elisabetha
ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae Anglis Portum Gratiae
in pignus dabant, quem enim occuparunt, et sic Elisabetha omnes machinationes aulae Parisinae a
suo regno avertit; interim circa '64. annum turbae in Scotia recruduerunt, et in apertam
seditionem negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae,
accessit
inter Hugonotas et Catolicos; Elisabetha
ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae Anglis Portum Gratiae
in pignus dabant, quem enim occuparunt, et sic Elisabetha omnes machinationes aulae Parisinae a
suo regno avertit; interim circa '64. annum turbae in Scotia recruduerunt, et in apertam
seditionem negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae,
accessit etiam vitae ratio Mariae; haec enim vidua facta nupsit Henrico Darley, cognato suo,
descendebant enim ambo ex Iacobo 4-o rege Scotiae, Maria ex
Elisabetha
ergo suscepit fovendos Hugonotas, ut Gallis molestias causaret; Hugonotae Anglis Portum Gratiae
in pignus dabant, quem enim occuparunt, et sic Elisabetha omnes machinationes aulae Parisinae a
suo regno avertit; interim circa '64. annum turbae in Scotia recruduerunt, et in apertam
seditionem negotium abivit; causa maxima huius fuit frater naturalis Mariae C. Moraviae,
accessit etiam vitae ratio Mariae; haec enim vidua facta nupsit Henrico Darley, cognato suo,
descendebant enim ambo ex Iacobo 4-o rege Scotiae, Maria ex masculina, Darley vero ex
torpescere amor inter conjuges, Maria
enim capta fuit amoribus Davidis Ricci, qui titulo musicae pervenit ad aulam Mariae, ubi postea
intimus minister factus est; offendit haec res maritum, fratrem, et omnes proceres, hi regis
selotipiam magis excitarunt; ipse ergo rex conspiravit in necem Davidis, id quod inter
prandendum accidit; ipse rex pluribus nobilibus stipatus irruit in cabinetum Ricciumque
extractum consecuerunt; hoc factum adeo excerbavit reginam ut decrevit caedem mariti, quam etiam
effectuavit per Georgium Botvell, cui dein nupsit Maria; caedes
pervenit ad aulam Mariae, ubi postea
intimus minister factus est; offendit haec res maritum, fratrem, et omnes proceres, hi regis
selotipiam magis excitarunt; ipse ergo rex conspiravit in necem Davidis, id quod inter
prandendum accidit; ipse rex pluribus nobilibus stipatus irruit in cabinetum Ricciumque
extractum consecuerunt; hoc factum adeo excerbavit reginam ut decrevit caedem mariti, quam etiam
effectuavit per Georgium Botvell, cui dein nupsit Maria; caedes praestantis huius viri
vehementer irritavit populum, et multum ad seditionem contulit; Maria
etiam
effectuavit per Georgium Botvell, cui dein nupsit Maria; caedes praestantis huius viri
vehementer irritavit populum, et multum ad seditionem contulit; Maria quantum potuit restitit,
sed concusso exercitu capta et incarcerata est per suos, Botvell vero fuga se salvare debuit in
Daniam; jussa ergo regno se abdicare filioque suo Jacobo 2-o cedere regnum; Jacobus erat infans
unius anni, eius tutor electus est Iacobus Muraviae comes; elapsa est quidem regina ex
carceribus, fortunam suam ibi tentavit, sed victa rursus fuga se coacta est salvare ad
suam, a qua sperabat meliorationem sortis suae, anno '68.
suae, anno '68.
hinc Mariam incarcerari
curavit Elisabetha, commercium litterarum ei interdictum fuit, anno '570; Maria tamen occulte
epistolas expedivit, quae dein interceptae sunt, et hoc ursit mortem eius; interim Philippus
2-us omnes modos quaesivit Elisabetham vexandi, fovit profugos Catolicos in Belgis
conspiravitque adversus Elisabetham; non pepercit aequa regina Angliae sumptibus quibus eum
affligere potuit, hinc rebelles Belgas juvit omni modo.
Elisabetham vexandi, fovit profugos Catolicos in Belgis
conspiravitque adversus Elisabetham; non pepercit aequa regina Angliae sumptibus quibus eum
affligere potuit, hinc rebelles Belgas juvit omni modo.
vero coepit
fovere rebelles Chatolicos in Hibernia circa '578. annum, involutus fuit Philippus etiam turbis
Gallicis, quas Elisabetha fovit diligenter, ut Hispanos ibi detineat; ad extremum vero
Elisabetha apertum foedus inivit cum Belgis tamquam gente libera anno '585-o; inter haec in
Anglia variae conjurationes propullulabant in favorem Mariae, detectae tamen sunt omnes, proin
in semine suffocatae; una ex periculosissimis fuit ea quam excitare ferebatur legatus
Gallicanus; detectae sunt litterae manu Mariae exaratae quibus statuebatur ut siccarii
circa '578. annum, involutus fuit Philippus etiam turbis
Gallicis, quas Elisabetha fovit diligenter, ut Hispanos ibi detineat; ad extremum vero
Elisabetha apertum foedus inivit cum Belgis tamquam gente libera anno '585-o; inter haec in
Anglia variae conjurationes propullulabant in favorem Mariae, detectae tamen sunt omnes, proin
in semine suffocatae; una ex periculosissimis fuit ea quam excitare ferebatur legatus
Gallicanus; detectae sunt litterae manu Mariae exaratae quibus statuebatur ut siccarii
immittantur, qui Elisabetham trucident; post hoc factum
Gallicis, quas Elisabetha fovit diligenter, ut Hispanos ibi detineat; ad extremum vero
Elisabetha apertum foedus inivit cum Belgis tamquam gente libera anno '585-o; inter haec in
Anglia variae conjurationes propullulabant in favorem Mariae, detectae tamen sunt omnes, proin
in semine suffocatae; una ex periculosissimis fuit ea quam excitare ferebatur legatus
Gallicanus; detectae sunt litterae manu Mariae exaratae quibus statuebatur ut siccarii
immittantur, qui Elisabetham trucident; post hoc factum conclamatum est per totum parlamentum
periculosam hanc
exaratae quibus statuebatur ut siccarii
immittantur, qui Elisabetham trucident; post hoc factum conclamatum est per totum parlamentum
periculosam hanc personam sufferendam esse e vita, constituti ergo sunt judices qui Mariae
processum formarent, cuius finis fuit sententia capitis in Mariam lata, tamquam criminis laesae
majestatis ream; adhaesit diu Elisabetha donec subscriberet eius morti, persuasa tamen per
ministros de justitia facti subscripsit, sic ergo capite plexa est Maria anno '587. 5-a Feb.
post carceres 16 annorum; et haec fuit causa principalis
est Maria anno '587. 5-a Feb.
post carceres 16 annorum; et haec fuit causa principalis quod Philippus postea bellum indixerit
Elisabethae; ipse Iacobus rex Scotiae minabatur attrocissimum bellum, sed Elisabetha conscientia
tacta promisit Iacobo quod velit regnum Angliae devolvere in eum, et hinc etiam caelebs
permansit Elisabetha ad dies vitae, et his delinitus fuit; anno '588. Philippus suscepit
expeditionem illam notam classe sua invincibili, propter adjutos Belgas rebelles; quod Maria in
articulo mortis vindicem Deum et Philippum provocaverit omneque
conscientia
tacta promisit Iacobo quod velit regnum Angliae devolvere in eum, et hinc etiam caelebs
permansit Elisabetha ad dies vitae, et his delinitus fuit; anno '588. Philippus suscepit
expeditionem illam notam classe sua invincibili, propter adjutos Belgas rebelles; quod Maria in
articulo mortis vindicem Deum et Philippum provocaverit omneque jus ei cesserit;
dein quod Pontifex executorem sententiae excommunicationis delegerit Philippum; concurrit
Belgium foederatum omnibus viribus ad sustinendam Elisabetham,
et Philippum provocaverit omneque jus ei cesserit;
dein quod Pontifex executorem sententiae excommunicationis delegerit Philippum; concurrit
Belgium foederatum omnibus viribus ad sustinendam Elisabetham, praestolabantur classe sua Angli
et Belgae in freto Caletano, Belgas vero Hispanicos, qui se conjungere volebant cum classe
invincibili, dispulebant
cum Hispanis usque
annum 3-um futuri saeculi, secunda plerumque pro Anglis fortuna; cum Henrico 4-to rege Galliae
foedus inivit etiam Elisabetha contra Sacram Ligam, quam Philippus fovit, et sic omni ex parte
Hispani aggressi sunt, et infestati.
cepitque ducem eorum Tirpoen, caput seditionis, et sic tamen circa '602. redivit Hibernia ad
obedientiam decapitato Tirpoen; anno '603, anno aetatis 70, post 45 regiminis annos, ante mortem
suam coram parlamento eo rem perduxit, ut Jacobus rex Scotiae eligeretur successor eius in
regno.
Henricus 3-us rex Franciae,
Franciscus dux Alenconius, frater Henrici; Comes Laicestriae; omnes hos per plurimos annos
distraxit, speque lactabat, ut sic diversas aulas sibi demolliret, nulli tamen nupsit.
Commercii Persici quoque originem Angli Elisabethae
debent '569-o anno; item et commercium Levantinum (ad partes maris Mediterranei
orientalis); fundavit societatem Levantinam; rem monetariam ad meliora principia reduxit,
detectis Gineae littoribus, in quibus detecta est magna auri vi, primi aurei nummi in Anglia
cussi sunt, quae inde adhuc Ginee dicuntur (9 fl. valent).
debent '569-o anno; item et commercium Levantinum (ad partes maris Mediterranei
orientalis); fundavit societatem Levantinam; rem monetariam ad meliora principia reduxit,
detectis Gineae littoribus, in quibus detecta est magna auri vi, primi aurei nummi in Anglia
cussi sunt, quae inde adhuc Ginee dicuntur (9 fl. valent).
principia reduxit,
detectis Gineae littoribus, in quibus detecta est magna auri vi, primi aurei nummi in Anglia
cussi sunt, quae inde adhuc Ginee dicuntur (9 fl. valent).
Gineae littoribus, in quibus detecta est magna auri vi, primi aurei nummi in Anglia
cussi sunt, quae inde adhuc Ginee dicuntur (9 fl. valent).
(quae ab Elisabetha caelibe, quae eam occupari curavit, sic nuncupabatur).
occupari curavit, sic nuncupabatur).
historia
obscura Scotiae extenditur usque 838. annum; Sceltae
Scotiae extenditur usque 838. annum; Sceltae
etiam Albaniam dicebant; Celticus his populus abivit procedente tempore in duos
populos, in Pictos et Scotos (seu nigros); tardius commemoratur Picti qui Germanicae erant
originis; Scotae vero Graecae originis.
tempora viguit
senioratus; ultimus deficiens fuit Alexander 3. qui 1289. emortuis prolibus decessit, habuit
quidem filiam Margaretham, quae nupta fuit regi Norvegiae Erico, sed praemortua est; reliquit
tamen filiam Margaretham, quae desponsata fuit Eduardo regi Angliae, sed illa in itinere
decessit; regnante hac stirpe Kenetica religio Christiana florere coepit.
quo tempore alternatim jam ex una, jam alia stirpe succedebant;
Eduardus 1-us rex Angliae immiscuit se litibus cognatorum horum, hinc Ioannem Baleol regem
fecit ea lege, ut se vasallum diceret Eduardi 1297; puduit Ioannem et Scotos huius
subjectionis, hinc involuto Eduardo in bellum excussit jugum servitutis; armata manu comparuit
Eduardus, Ioannes victus est et Londinum deductus, et ipsi Eduardo juramentum subjectionis
deposuerunt; per opportunitatem tamen belli Gallicani Scotae deficientes Bruczeum regem
proclamarunt; post ipsum regnavit David
juramentum subjectionis
deposuerunt; per opportunitatem tamen belli Gallicani Scotae deficientes Bruczeum regem
proclamarunt; post ipsum regnavit David Brucze.
ob infelicia fata et bella sua; eius filius Iacobus 18 annis
detinebatur captus apud Anglos, hinc interregnum erat.
Anno '424. restitutus
est regno, Vilhelmus Atoliae comes eum trucidavit per seditionem; successit ei filius Iacobus
2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae
summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis
peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum
vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore
aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est
Atoliae comes eum trucidavit per seditionem; successit ei filius Iacobus
2-us, qui anno '460. in bello Anglicano occubuit; ei successit Iacobus 3-us; hic astrologiae
summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis
peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum
vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore
aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est stirps.
summe deditus neglexit curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis
peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum
vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore
aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est stirps.
curas regni, hinc offensi cives in eum conjurarunt; victus a seditiosis
peremptus est in fuga '488. anno; ei successit filius Iacobus 4-tus; hic usque '513. annum
vixit, pugnando contra Anglos occubuit; ei successit Iacobus 5-tus, hic decessit '548. in flore
aetatis; cum ipso in sexu masculo exstincta est stirps.
hic reformatae religioni
addictus infensum reddidit sibi clerum et viduam reginam, hinc eiectus est etiam ex tutela et
Maria mater suscepit tutelam; anno '556. decessit Maria tutrix, et filia regina proclamata est;
nupta fuit Francisco regi Galliae, qui '60. anno decessit; redux in Scotiam nupsit cognato suo
Henrico Darley, ex quo genuit Iacobum 6-tum.
occisus est; dein tutelam gessit Mathias Stuard, comes Lenociae, qui '71. ex insidiis
occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas
comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603.
annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc
tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine Iacobi 1-i in
Magna Brittannia;
Historia
qui '71. ex insidiis
occisus est; ei sucessit Iacobus Arrestui comes Marniae, qui '72. mortus est; Iacobus Duglas
comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603.
annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc
tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine Iacobi 1-i in
Magna Brittannia;
Historia Magnae Brittaniae resumitur
conatus est omni modo haec
comes Morton, qui usque '587. tutelam gessit, quo maiorennis evasit Iacobus; regnavit ad '603.
annum in sola Scotia; mortua vero eo anno Elisabetha successit ei etiam in Anglia; et ab hoc
tempore incipit nova epocha, nempe Unionis; regnavit ergo ab anno '603. nomine Iacobi 1-i in
Magna Brittannia;
Historia Magnae Brittaniae resumitur
conatus est omni modo haec duo regna connectere, effectuare tamen id nequivit, ob jurium
disparitatem; titulum tamen regis Magnae
fuit opportune conspiratio, supplicio affectis capitibus extincta est conjuratio.
extincta est conjuratio.
ineundum foedus cum Belgis foederatis.
quae per Chatolicos contra
regem et totum parlamentum directa fuit; conjurantes enim decreverunt supposito pulvere pyreo
aedes Vestmonasterienses (Vestminsterhall), in quibus parlamentum considere solet, in auram
ejicere sicque protestantes una cum rege enecare; 30 enim dolia et in quovis dolio 3
centenarios, proin 90 c. pulveris pirei intulerunt in cellariam; pridie tamen eius diei, quo
peragi debuisset scelus, detecta est conspiratio, et quidam per ipsum Jacobum; Marchio enim
Montegill habuit sibi addictos inter conjuratos, qui ipsi significarunt,
conjurantes enim decreverunt supposito pulvere pyreo
aedes Vestmonasterienses (Vestminsterhall), in quibus parlamentum considere solet, in auram
ejicere sicque protestantes una cum rege enecare; 30 enim dolia et in quovis dolio 3
centenarios, proin 90 c. pulveris pirei intulerunt in cellariam; pridie tamen eius diei, quo
peragi debuisset scelus, detecta est conspiratio, et quidam per ipsum Jacobum; Marchio enim
Montegill habuit sibi addictos inter conjuratos, qui ipsi significarunt, ambigue quidem, ne
cras conventui ordinum interesset, et ex ipsa urbe
fidis hominibus illuc depraehenderunt omnia; Robertus
Catesius, Thomas Perci, Thomas Vinter, comes DicBüc cum pluribus aliis meris Chatolicis
convicti criminis huius ultimo supplicio affecti sunt; illa occasione solemne
jusjurandum inductum est in Anglia, quod praestare debebant omnes regi et regno servientes,
quod et hodie retinetur.
criminis huius ultimo supplicio affecti sunt; illa occasione solemne
jusjurandum inductum est in Anglia, quod praestare debebant omnes regi et regno servientes,
quod et hodie retinetur.
supplicio affecti sunt; illa occasione solemne
jusjurandum inductum est in Anglia, quod praestare debebant omnes regi et regno servientes,
quod et hodie retinetur.
omnes regi et regno servientes,
quod et hodie retinetur.
conspicuae coloniae missae sunt in
Americam, in Hiberniam, quae valde desolata fuit his temporibus.
suos acceperunt, et in Anglia imminutus est numerus, quod
multi vitio vertebant, cum per hoc fabricae, agricultura in ipsa Anglia deffecerit; ad haec
tempora recidit institutio Mensae Argentariae Londinensis 1609. anno (Bancc); '611. anno
Iacobus novam speciem nobilitatis, prius in Scotia usuatam tantum, induxit in Angliam, nempe
barones, qua re se non parum exosum reddidit, secundum taxas enim vendidit hanc nobilitatem,
interressentiae
est numerus, quod
multi vitio vertebant, cum per hoc fabricae, agricultura in ipsa Anglia deffecerit; ad haec
tempora recidit institutio Mensae Argentariae Londinensis 1609. anno (Bancc); '611. anno
Iacobus novam speciem nobilitatis, prius in Scotia usuatam tantum, induxit in Angliam, nempe
barones, qua re se non parum exosum reddidit, secundum taxas enim vendidit hanc nobilitatem,
interressentiae
(Bancc); '611. anno
Iacobus novam speciem nobilitatis, prius in Scotia usuatam tantum, induxit in Angliam, nempe
barones, qua re se non parum exosum reddidit, secundum taxas enim vendidit hanc nobilitatem,
interressentiae
sed ante mortem suam Georgius Viliers procuravit
nuptias inter Ludovici 13-ii regis Galliae sororem, et hoc matrimonium cum Henrici 4-ti filia
ratihabitum est; anno 1624. mortuus est Jacobus, ei successit Carolus 1-us, qui usque '49.
annum regnavit sat infeliciter; odium in patrem constitutum in se mox devolveret retinendo
ministrum Viliers, duxit Henrici 4-ti filiam Henricam, per quam ingens multitudo Chatolicorum
irrepsit in Angliam; accessit, quod Carolus cum Scotis quoque altercationes habuerit, quas jam
Jacobus incepit, propter
suam Georgius Viliers procuravit
nuptias inter Ludovici 13-ii regis Galliae sororem, et hoc matrimonium cum Henrici 4-ti filia
ratihabitum est; anno 1624. mortuus est Jacobus, ei successit Carolus 1-us, qui usque '49.
annum regnavit sat infeliciter; odium in patrem constitutum in se mox devolveret retinendo
ministrum Viliers, duxit Henrici 4-ti filiam Henricam, per quam ingens multitudo Chatolicorum
irrepsit in Angliam; accessit, quod Carolus cum Scotis quoque altercationes habuerit, quas jam
Jacobus incepit, propter praesbiterianos et Calvinianos, ubi
est; anno 1624. mortuus est Jacobus, ei successit Carolus 1-us, qui usque '49.
annum regnavit sat infeliciter; odium in patrem constitutum in se mox devolveret retinendo
ministrum Viliers, duxit Henrici 4-ti filiam Henricam, per quam ingens multitudo Chatolicorum
irrepsit in Angliam; accessit, quod Carolus cum Scotis quoque altercationes habuerit, quas jam
Jacobus incepit, propter praesbiterianos et Calvinianos, ubi se caput ecclesiae dicere
incepit, quod praesbiteriani non ferebant; perfregit tamen Jacobus voluntate
altercationes habuerit, quas jam
Jacobus incepit, propter praesbiterianos et Calvinianos, ubi se caput ecclesiae dicere
incepit, quod praesbiteriani non ferebant; perfregit tamen Jacobus voluntate
sua et tunc statim episcopatus induxit, prout in Gallia erant; idem fecit filius Carolus, qui
episcopos confirmavit, bona ipsis restitui jussit a privatis familiis; anno '25. bellum
inchoavit Carolus contra Hispanos, et '26. contra Gallos bellum movit; fovendos enim suscepit
Hugonotas contra Ludovicum 13.
ipsis restitui jussit a privatis familiis; anno '25. bellum
inchoavit Carolus contra Hispanos, et '26. contra Gallos bellum movit; fovendos enim suscepit
Hugonotas contra Ludovicum 13.
inchoavit Carolus contra Hispanos, et '26. contra Gallos bellum movit; fovendos enim suscepit
Hugonotas contra Ludovicum 13.
sumptus pro
persona sua, minores constitutos; hinc debita contraxit, pecunias ubique corrasit, quae omnia
summopere populum affligebant; proposuit post haec status longiori tempore non convocare, cum
tamen pecunia opus erat varias praestationes exegit, quae confirmatae non erant; in Scotia
pariter indignatio mirum in modum crevit in Carolum, cuius causa fuit religio.
hinc debita contraxit, pecunias ubique corrasit, quae omnia
summopere populum affligebant; proposuit post haec status longiori tempore non convocare, cum
tamen pecunia opus erat varias praestationes exegit, quae confirmatae non erant; in Scotia
pariter indignatio mirum in modum crevit in Carolum, cuius causa fuit religio.
debita contraxit, pecunias ubique corrasit, quae omnia
summopere populum affligebant; proposuit post haec status longiori tempore non convocare, cum
tamen pecunia opus erat varias praestationes exegit, quae confirmatae non erant; in Scotia
pariter indignatio mirum in modum crevit in Carolum, cuius causa fuit religio.
tempore non convocare, cum
tamen pecunia opus erat varias praestationes exegit, quae confirmatae non erant; in Scotia
pariter indignatio mirum in modum crevit in Carolum, cuius causa fuit religio.
et nobilitas, quae bona episcoporum
restituere debebant; adhaesit tamen res usque '36. et '7-um annum; hoc anno edito novo decreto
confirmavit ecclesiam episcopalem, libros precatorios, Chatechismam induxit, et promulgari
curavit; per hoc eo deventum est ut ad arma provolaretur in provinciis Scoticis; Alexander
Lesleus, bellidux celebris, se ducem saeditiosis praebuit, eos animavit, ut titulo defendendae
religionis agerent pro conscientiae libertate; habita fuit '38. anno Sinodus Blascoviae et anno
'39. Edinburgae, in his sinodis omnia Caroli decreta
deventum est ut ad arma provolaretur in provinciis Scoticis; Alexander
Lesleus, bellidux celebris, se ducem saeditiosis praebuit, eos animavit, ut titulo defendendae
religionis agerent pro conscientiae libertate; habita fuit '38. anno Sinodus Blascoviae et anno
'39. Edinburgae, in his sinodis omnia Caroli decreta abolita sunt, reductaque est ecclesia
praesbiteriana decretumque est hanc sinodi constitutionem omnibus modis et viribus defendendam
et sustinendam etiam contra ipsum regem; haec decreta in scripturam redacta sunt, et nominibus
omnium roborata;
'38. anno Sinodus Blascoviae et anno
'39. Edinburgae, in his sinodis omnia Caroli decreta abolita sunt, reductaque est ecclesia
praesbiteriana decretumque est hanc sinodi constitutionem omnibus modis et viribus defendendam
et sustinendam etiam contra ipsum regem; haec decreta in scripturam redacta sunt, et nominibus
omnium roborata; quae nomine conventionis facta sunt '39; imo decretum est vi armorum
Carolum adigere ad subscribenda haec omnia, et sic sub finem eiusdem anni
[Carolo] publico manifesto in limitibus
haec decreta in scripturam redacta sunt, et nominibus
omnium roborata; quae nomine conventionis facta sunt '39; imo decretum est vi armorum
Carolum adigere ad subscribenda haec omnia, et sic sub finem eiusdem anni
[Carolo] publico manifesto in limitibus promulgato Carolo bellum indictum fuit; Carolus haec
videns cogitavit de conscribendo exercitu frangendisque seditiosis, non tamen omni efficatia se
parare poterat; populus enim Anglicanus ei offensus fuit, et a fortiori per hoc novum bellum se
exosum reddidit,
auxilia militaria et pecuniaria
exposcebat; hinc ipsi Angli negotia cum Scotis agere coeperunt communemque rem effecerunt;
Carolus haec videns remittere debuit a suo fervore, et cum Scotis transigere coactus est anno
'639. novumque parlamentum et sinodus convocanda statutum est, in hoc sinodo communi omnia
prius decreta per status confirmata sunt et per parlamentum roborata, Caroli vero statuta omnia
annihilata sunt; inter haec interceptae sunt litterae, quas seditiosi Scotae miserunt ad Belgas
et Gallos, constitit ergo Carolo de nominibus et intentione
per status confirmata sunt et per parlamentum roborata, Caroli vero statuta omnia
annihilata sunt; inter haec interceptae sunt litterae, quas seditiosi Scotae miserunt ad Belgas
et Gallos, constitit ergo Carolo de nominibus et intentione seditiosorum; convocato ergo
parlamento in Anglia proposuit id statibus sperabatque quod ii causam communem cum eo facturi
sint eique assistant Scotos debellare volenti, sed spe delusus est; praesbiteriani enim Angli
supresserunt eius praetensionem volebantque gravaminibus statuum Angliae obviam iri priusquam
ad haec
enim Angli
supresserunt eius praetensionem volebantque gravaminibus statuum Angliae obviam iri priusquam
ad haec digrederentur; hinc rex re infecta '640. anno cassavit parlamentum.
rex re infecta '640. anno cassavit parlamentum.
parlamentum.
adegit; Carolus
ergo suffultus per Chatolicos ipse in persona exercitum deduxit in Scotiam, sed praeter clades
nihil retulit fugatusque est; lenioribus ergo mediis uti coactus proposuit Scotis ut tandem
litibus finis imponeretur; Scotae ergo Angliae status mediatores proposuerunt in his turbis
indutiasque fecerunt cum Carolo; rex ergo 5-tum parlamentum convocavit sub finem anni '40, quod
parlamentum Longum, Diuturnum, et Sanguinem siciens appelatum est; hoc enim 7 et ultra annis
duravit et necem Carolo attulit; ipsi Angli cum Scotis foedus iniverunt, ut
Diuturnum, et Sanguinem siciens appelatum est; hoc enim 7 et ultra annis
duravit et necem Carolo attulit; ipsi Angli cum Scotis foedus iniverunt, ut Angli armatos
Scotos pecuniis et stipendiis juvarent, Scoti vero parlamentum defenderet adversus insultus
Caroli; his confectis in parlamento audaciores effecti omnia sus- deque vertebant, episcopos
ejiciebant e conventu, regem ipsum cum pluribus ministribus accusabant, comitem Staffordiae,
pro regem Hiberniae, seditionis accusabant et ad mortem petebant, quod invito
Carolo
Carolo etiam optinuerunt; Carolum adegerunt ut renunciet juri parlamentum
abolendi; his non contenti voluerunt ut conventionem Anglorum cum Scotis rebellibus ratam
habeat; haec omnia Carolus inermis ratihabere debuit, una cum sententia capitis in Staffordiae
comitem lata; post haec vectigalia alia regi ademerunt sibique appropriarunt, imperium circa
classem et exercitum cum caeteris juribus maiestaticis ei ademerunt.
una cum sententia capitis in Staffordiae
comitem lata; post haec vectigalia alia regi ademerunt sibique appropriarunt, imperium circa
classem et exercitum cum caeteris juribus maiestaticis ei ademerunt.
sibique appropriarunt, imperium circa
classem et exercitum cum caeteris juribus maiestaticis ei ademerunt.
conjuratio Chatolicorum contra protestantes in flammam apertam erupit multaque milia
utraque ex parte caesa sunt, recidit ergo suspicio in regem, quod haec eo consentiente facta
sint; videns Carolus se lenitate nihil efficere posse, rigore et severitate usus est, comparuit
ipse in parlamento stipatus militibus et ministerio suo, sexque viros parlamenti proditionis
reos postulaverit, sed status extemplo innocentes declararunt hos sex viros eiusque iram
contempserunt, turbas excitarunt in urbe, per quas coactus est rex se fuga salvare ad castellum
urbi
nihil efficere posse, rigore et severitate usus est, comparuit
ipse in parlamento stipatus militibus et ministerio suo, sexque viros parlamenti proditionis
reos postulaverit, sed status extemplo innocentes declararunt hos sex viros eiusque iram
contempserunt, turbas excitarunt in urbe, per quas coactus est rex se fuga salvare ad castellum
urbi vicinnum; rege absente magis semper et magis excedere coeperunt status turbasque contra
regem
ad mutuam pacem et tranquilitatem reducendam, sed
nihil confieri potuit; ipse ergo rex cogitavit de colligendo exercitu contra rebelles anno '45.
et '6-o; exercitus tamen illius debilis admodum erat respectu rebellium neque communicationem
habuit cum exteris, cum omnes portus in manibus rebellium exstiterint; Carolus tamen solennem
victoriam retulit de rebellibus initio, ipse tamen multos suorum amisit, cum e contra ex Scotia
semper plures et plures comparerent rebelles, hinc iteratis vicibus fractus est a rebellibus,
intercessit novus tractatus, qui
haec secta ex nimia licentia credendi in Anglia; principium eorum
erat aequalitas gratialis omnium hominum, praeseferebant pietatem aliquorum severitatemque
morum, qua se ubique commendarunt et insinuabant; hi ergo decreverunt praesbiterianos ex curia
superiore repellere; in curia inferiore jam dominabant, factionibus enim suis sciverunt se
deputatos eligi facere sicque tonum pro arbitrio suo dabant; eorum intentio fuit regem perdere,
eiusque dignitatem convellere et eliminare; Scotis 400,000 lib. sterling exsolvere decreverunt
titulo stipendiorum
militarium, sed ea conditione, ut regem Carolum extradent, Scoti excecati
pecuniarium vi eum extradederunt sub hac conditione ut nil contra personam eius suscipiatur;
deductus ergo est ad Hampton Cur ibique arcte custoditus; profugit hinc et jam Angliam
excessit, verum in insulam Vigg agnitus et reductus Londinum est; enatae sunt post haec lites
inter independentes et praesbiterianos; Cromvellus ergo excitatis militibus turbas excitavit,
urbem Londinensem ingressus est eamque occupavit, consilium bellicum ex meris independentibus
consistens
fieri ad arma provolarunt pro rege defendendo;
primi erant Valliae incolae et Scoti; eventus huius belli unica pugna decisus est anno '48, hac
pugna Cronvellius devicit et Scotos et Valenses, capto celebri duce Scotorum Hamiltonio;
interim status Curiae minoris se immiserunt in tractatum cum rege aderatque spes unionis, sed
unicum punctum, abrogatio nempe ecclesiae episcopalis, consilia omnium intervertit tractatumque
interturbavit, cum dein ipse Cromvellus prohibuerit omnem tractatum in posterum cum rege; post
haec Cromvellus coepit cogitare de
Scotorum Hamiltonio;
interim status Curiae minoris se immiserunt in tractatum cum rege aderatque spes unionis, sed
unicum punctum, abrogatio nempe ecclesiae episcopalis, consilia omnium intervertit tractatumque
interturbavit, cum dein ipse Cromvellus prohibuerit omnem tractatum in posterum cum rege; post
haec Cromvellus coepit cogitare de supprimendis et eliminandis ex utraque curia omnibus iis,
qui causae Caroli regis favebant; diversos ergo capi et in carcere conjici curavit, alios
fugavit, et sic curia inferior constabat ex meris puritanis et
omnium intervertit tractatumque
interturbavit, cum dein ipse Cromvellus prohibuerit omnem tractatum in posterum cum rege; post
haec Cromvellus coepit cogitare de supprimendis et eliminandis ex utraque curia omnibus iis,
qui causae Caroli regis favebant; diversos ergo capi et in carcere conjici curavit, alios
fugavit, et sic curia inferior constabat ex meris puritanis et independentibus Cromvelli
creaturis; hi ergo abrogarunt curiam superiorem penitus, omnem potestatem et imperium penes
populum esse statuerunt, proin
populo justitiam redderet adversus
regem Carolum; curia ergo ordinavit judices qui regis negotium inquirerent; denominati ergo
sunt 150 judices.
negotium inquirerent; denominati ergo
sunt 150 judices.
ergo
sunt 150 judices.
dixit se non respondere huic
colluviei hominum illegitime congregatae; quarta vice adducto regi sententia mortis, ut
convicto horum criminum, perlecta est, qua sessione numerus judicum ad '67. diminutus fuit, et
quidem sententiae subscripserunt tantum 59; executio suscepta est in area Vitehaliae, ubi in
pegmate capite plexus fuit per larvatum carnificem 30-a Jan. 1649.
huic
colluviei hominum illegitime congregatae; quarta vice adducto regi sententia mortis, ut
convicto horum criminum, perlecta est, qua sessione numerus judicum ad '67. diminutus fuit, et
quidem sententiae subscripserunt tantum 59; executio suscepta est in area Vitehaliae, ubi in
pegmate capite plexus fuit per larvatum carnificem 30-a Jan. 1649.
numerus judicum ad '67. diminutus fuit, et
quidem sententiae subscripserunt tantum 59; executio suscepta est in area Vitehaliae, ubi in
pegmate capite plexus fuit per larvatum carnificem 30-a Jan. 1649.
capite plexus fuit per larvatum carnificem 30-a Jan. 1649.
nomen regium, juramentum fidelitatis et insigne regni
mutavit, sicque nomen Reipublicae susceperunt; dux Hamilton cum multis aliis capite plexus est.
quievit, sed conatus est hereditatem suam recuperare per
Gallos suffultus; primos gressus in Irlandia fecit, Dublini enim per Chatolicos rex proclamatus
est sicque tota insula pro eius partibus stetit; contra Hibernos ergo decreta fuit expeditio
belliduce Cronvellio, qui felix in omnibus suis coeptis intra anni spatium fregit Hibernos
eosque subjecit parlamento suo.
anni spatium fregit Hibernos
eosque subjecit parlamento suo.
subjecit parlamento suo.
ergo Carolus stipatus exercitu Gallicano; Cromvellus
ergo redux in Anglia exercitum suum restauravit sicque in Scotiam irrupit, quam jam Carolus
tunc tenebat, sed hic pariter Cronvellus Scotos ad internecionem vicit, fortissimum praesidium
Trocheliam expugnavit; Carolus tamen in urbe Sion inauguratus est; restaurato exercitu Carolus
decrevit irruptionem facere in Angliam; Cronvellus se retraxit Londinum usque
ibique praestolabatur Carolum eumque ad Vorcesteriam totaliter vicit quamquam
numero militum longe inferior
suum restauravit sicque in Scotiam irrupit, quam jam Carolus
tunc tenebat, sed hic pariter Cronvellus Scotos ad internecionem vicit, fortissimum praesidium
Trocheliam expugnavit; Carolus tamen in urbe Sion inauguratus est; restaurato exercitu Carolus
decrevit irruptionem facere in Angliam; Cronvellus se retraxit Londinum usque
ibique praestolabatur Carolum eumque ad Vorcesteriam totaliter vicit quamquam
numero militum longe inferior esset Carolo; ipse Carolus ab omnibus destitutus erravit aliquot
diebus absque auxilio
Cronvellus se retraxit Londinum usque
ibique praestolabatur Carolum eumque ad Vorcesteriam totaliter vicit quamquam
numero militum longe inferior esset Carolo; ipse Carolus ab omnibus destitutus erravit aliquot
diebus absque auxilio ita, ut in cavam quercum coactus sit se recipere, in qua 6 diebus
latitabat, donec tandem navi oneraria elapsus est in Franciam.
ibique praestolabatur Carolum eumque ad Vorcesteriam totaliter vicit quamquam
numero militum longe inferior esset Carolo; ipse Carolus ab omnibus destitutus erravit aliquot
diebus absque auxilio ita, ut in cavam quercum coactus sit se recipere, in qua 6 diebus
latitabat, donec tandem navi oneraria elapsus est in Franciam.
eumque ad Vorcesteriam totaliter vicit quamquam
numero militum longe inferior esset Carolo; ipse Carolus ab omnibus destitutus erravit aliquot
diebus absque auxilio ita, ut in cavam quercum coactus sit se recipere, in qua 6 diebus
latitabat, donec tandem navi oneraria elapsus est in Franciam.
interim
sub imperio Moncii exercitum suum restaurabant, sed Cronvellus eum illico subpressit
sententiaeque suae obnoxios reddidit, et sic decretum est Scotiam incorporare Angliae sub
nomine unius reipublicae.
Scotis
et Hibernis tulit legem navigationis, qua interdicta fuit advectio mercium in Angliam exteris
navibus; per hanc legem Belgis magnum illatum est damnum, praesertim cum naves praedatoriae
ipsis multas naves arriperent; his constitutis putabat tempus adesse Cronvellus se in usum
partae authoritatis collocare; nihil ei obstitit quam curia inferior, quam decrevit etiam
potestate sua exuere; ingressus ergo summa authoritate curiam dicebat usum jam non esse huius
parlamenti, proin eum esse dissolutum; qui etiam caeca obedientia ducti se subtraxerunt,
potestate sua exuere; ingressus ergo summa authoritate curiam dicebat usum jam non esse huius
parlamenti, proin eum esse dissolutum; qui etiam caeca obedientia ducti se subtraxerunt, et sic
dissolutum est parlamentum; ne tamen quid videretur contra leges fecisse, post aliquot dies in
forma parlamenti induxit 140 homines; hos homines ex meris amicis et sibi faventibus collegit,
alios vero plerosque stolidos et ineptos homines deputavit, qui dein ipsi abdicationem fecerunt
muneris sui potestatemque consilio bellico detulerunt, cuius caput et motor fuit
nec se coronari sivit, ut specie libertatis tam religionis, quam civilis
obcecet populum.
quaestio eo perduxit
eum ut juramentum fidelitatis ei praestarent, dimisit dein totum parlamentum; circa '656. annum
foedus cum Gallis inivit contra Hispanos, nempe cum Ludovico 14-o contra Philippum 4.
expugnarunt classemque argentariam interceperunt a
Hispanis; anno eodem '56. convocavit parlamentum novum, hoc proprio motu ei coronam et nomen
regium obtulerunt, quod tamen depraecatus est.
nempe '58. anno in Februario; ipse vero Cronvellus 3-a Sept. '58. expiravit
morte naturali, postquam 5 annis mira sapientia sagacitateque gubernasset usurpatas provincias
suas.
invaluit in
Anglia; valida aderat factio, quae eius filio Richardo Cronvell patris potestatem deferre
volebant, hinc convocati sunt proceres de factione Cronvelli, qui ei deferebant omnem
potestatem; sed Richardus nec ea mentis perspicatia nec ea authoritate pollebat ut his in rem
suam uti potuisset; hinc praefecti militiae Fletvoot et Lambert primos motus facere coeperunt,
convocando membra parlamenti independentium, quae Cronvellum authoritate exuit; per hoc ergo
parlamentum Richardo adempta est dignitas protectoris; post hoc urserunt milites ut ex
Fletvoot et Lambert primos motus facere coeperunt,
convocando membra parlamenti independentium, quae Cronvellum authoritate exuit; per hoc ergo
parlamentum Richardo adempta est dignitas protectoris; post hoc urserunt milites ut ex graemio
sui comissio securitatis deputetur, in quam deferatur summa potestas anno '659; inter haec in
Scotia saniora consilia agitare coeperunt
convocando membra parlamenti independentium, quae Cronvellum authoritate exuit; per hoc ergo
parlamentum Richardo adempta est dignitas protectoris; post hoc urserunt milites ut ex graemio
sui comissio securitatis deputetur, in quam deferatur summa potestas anno '659; inter haec in
Scotia saniora consilia agitare coeperunt
'659; inter haec in
Scotia saniora consilia agitare coeperunt
proceres 31.1
iis 59, qui morti patris Caroli subscribebant; cadavera mortuorum effossa
sunt et rotis fracta, inter quos ipse Cronvellus protector erat, qui effossus ex Vestmünster
abtey per manum carnificis raptatus fuit ad locum supplicii (Archenholcz dubitat, et dicit per
malevolos etiam in hoc actu substitutum fuisse corpus Caroli regis corpori Cronvelli); status
Carolo listam civilem conspicuam determinarunt; ecclesia episcopalis restituta est juribus suis
antiquis supressis praesbiterianis; in ipsa etiam Scotia conatus est invehere episcopalem
ecclesiam, per
ad locum supplicii (Archenholcz dubitat, et dicit per
malevolos etiam in hoc actu substitutum fuisse corpus Caroli regis corpori Cronvelli); status
Carolo listam civilem conspicuam determinarunt; ecclesia episcopalis restituta est juribus suis
antiquis supressis praesbiterianis; in ipsa etiam Scotia conatus est invehere episcopalem
ecclesiam, per quod in Scotia abalienavit animos a se, praecipue cum Catolicam uxorem duceret
Gallam.
hoc actu substitutum fuisse corpus Caroli regis corpori Cronvelli); status
Carolo listam civilem conspicuam determinarunt; ecclesia episcopalis restituta est juribus suis
antiquis supressis praesbiterianis; in ipsa etiam Scotia conatus est invehere episcopalem
ecclesiam, per quod in Scotia abalienavit animos a se, praecipue cum Catolicam uxorem duceret
Gallam.
ecclesiam, per quod in Scotia abalienavit animos a se, praecipue cum Catolicam uxorem duceret
Gallam.
Non multo post amor et fervor erga Carolum torpescere coepit in
animis Anglorum, arguebatur nimium vestigiis patris et avi sui inhaerere, eum nimis
voluptatibus esse deditum; denique eum clancularium Chatolicum esse, praesertim cum '662.
Chatharinam regis Galliae filiam duceret in uxorem, et per eam ingens numerus Chatolicorum in
regnum inveheretur; portum Dunquercam vendidit Ludovico 14-o Galliae regi; post aliquot annos,
nempe '64, apertum foedus inivit cum Gallis, quae omnia displicebant Anglis; condescendit dein
Carolus in favorem Ludovici 14. in
coepit in
animis Anglorum, arguebatur nimium vestigiis patris et avi sui inhaerere, eum nimis
voluptatibus esse deditum; denique eum clancularium Chatolicum esse, praesertim cum '662.
Chatharinam regis Galliae filiam duceret in uxorem, et per eam ingens numerus Chatolicorum in
regnum inveheretur; portum Dunquercam vendidit Ludovico 14-o Galliae regi; post aliquot annos,
nempe '64, apertum foedus inivit cum Gallis, quae omnia displicebant Anglis; condescendit dein
Carolus in favorem Ludovici 14. in belli contentiones cum Belgis, inter quod tempus
regis Galliae filiam duceret in uxorem, et per eam ingens numerus Chatolicorum in
regnum inveheretur; portum Dunquercam vendidit Ludovico 14-o Galliae regi; post aliquot annos,
nempe '64, apertum foedus inivit cum Gallis, quae omnia displicebant Anglis; condescendit dein
Carolus in favorem Ludovici 14. in belli contentiones cum Belgis, inter quod tempus Ludovicus
Belgium Hispanicum oppressit; causa huius belli petita fuit ex nimio commercii progressu
Belgarum, maxima tamen causa fuit vindictae studium, cum excedere jussus sit Belgium sub
Cromvello.
in uxorem, et per eam ingens numerus Chatolicorum in
regnum inveheretur; portum Dunquercam vendidit Ludovico 14-o Galliae regi; post aliquot annos,
nempe '64, apertum foedus inivit cum Gallis, quae omnia displicebant Anglis; condescendit dein
Carolus in favorem Ludovici 14. in belli contentiones cum Belgis, inter quod tempus Ludovicus
Belgium Hispanicum oppressit; causa huius belli petita fuit ex nimio commercii progressu
Belgarum, maxima tamen causa fuit vindictae studium, cum excedere jussus sit Belgium sub
Cromvello.
fuit ex nimio commercii progressu
Belgarum, maxima tamen causa fuit vindictae studium, cum excedere jussus sit Belgium sub
Cromvello.
Thamesim exusserint classem Anglicanam in portu Schatan; coaluit ergo pax inter
eos, et cum Suecis, Hispanis foedus iniverunt contra Ludovicum, qui pacem Aquisgravensem
recipere coactus est.
inter eos praecipuus fuit Jacobus
frater Caroli, de quo, quod Chatolicus fuerit, nemo dubitavit.
Dein hic
consilium nimis cum aula Gallica servaverat, foedus etiam initum est cum Gallis contra Belgas,
quod bellum ex parte Caroli misere gestum est; in varias contentiones incidit Carolus cum suis
parlamentis, praecipue ex eo quod nimium faveat Chatolicis, numerus eorum mirum in modum
augeatur per regnum; quod Jacobus dux Eboracensis frater Caroli anno '71. publicam fidei
Chatolicae professionem elicuerit, quod Jacobus mortua prima uxore aliam Chatolicam duxerit
ducis Modinensis filiam, quem tum succedere sciverunt, cum Carolus legitimis
fidei
Chatolicae professionem elicuerit, quod Jacobus mortua prima uxore aliam Chatolicam duxerit
ducis Modinensis filiam, quem tum succedere sciverunt, cum Carolus legitimis destitueretur
liberis; sic constitutis animis repente spargebatur rumor quod Chatolici conjuraverint in
Carolum et omnes protestantes exstirpandos Jacobumque Chatolicum regem eligendum; hic rumor
mirum quantum contulit ad exacerbandos animos civium inter se; initio multi Chatolici
incarcerati sunt, dein etiam protestantes multi condemnati sunt; hinc novum jusjurandum
eligendum; hic rumor
mirum quantum contulit ad exacerbandos animos civium inter se; initio multi Chatolici
incarcerati sunt, dein etiam protestantes multi condemnati sunt; hinc novum jusjurandum
invectum est pro omnibus publicis officialibus, quod Test dicitur et hodie quoque in usu est;
hoc Test est fidei professio, quam solummodo episcopales elicere poterant, proin nec Chatolici
nec praesbiteriani; urgebant parlamenta, ut Jacobus, ut Chatolicus, successionis incapax
declaretur; ipse Carolus illi suasit ergo ut interim Angliam deserant
parlamenta, ut Jacobus, ut Chatolicus, successionis incapax
declaretur; ipse Carolus illi suasit ergo ut interim Angliam deserant
etiam fecit et ad Belgium discessit; cum tamen parlamentum urgeret rem, cassavit illud '69.
ordine 3-a parlamenta convocavit usque '80-um annum, dein
plane nullum convocavit amplius, sed Jacobum revocavit ad Angliam severitateque usus est in
omnes eos qui urgebant exclusionem Jacobi, inter quos ipse Jacobus dux de Montmut erat, qui
filius naturalis Caroli erat, et qui in exilium missus est, cum alii supplicio afficerentur.
non sine suspicione veneni decessit Carolus anno '685-o; cum sine
heredibus moreretur Carolus, successit ei frater Jacobus dux Eboracensis, cui maxime favebant
episcopi et exercitus Scotensis; habuit ille mox altercationes cum Jacobo duce Montmut filio
naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia
habuit et in Anglia.
anno '685-o; cum sine
heredibus moreretur Carolus, successit ei frater Jacobus dux Eboracensis, cui maxime favebant
episcopi et exercitus Scotensis; habuit ille mox altercationes cum Jacobo duce Montmut filio
naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia
habuit et in Anglia.
ei frater Jacobus dux Eboracensis, cui maxime favebant
episcopi et exercitus Scotensis; habuit ille mox altercationes cum Jacobo duce Montmut filio
naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia
habuit et in Anglia.
episcopi et exercitus Scotensis; habuit ille mox altercationes cum Jacobo duce Montmut filio
naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia
habuit et in Anglia.
cum Jacobo duce Montmut filio
naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia
habuit et in Anglia.
Belgia
habuit et in Anglia.
exceptus est a Jacobo; Chatolicis
scolas publicas indulsit, ecclesias aperuit ipsis, Jesuitis Londini collegium aperuit, quendam
patrem Peters Jesuitam intimum suum ministrum creavit; his vehementer exulcerati sunt animi
protestantium, hinc turbae jam variae enatae sunt in provinciis, hinc coactus est parlamentum
convocare, quod vehementer contra omnia facta Jacobi processit; interim Jacobus publico edicto
Chatolicis libertatem religionis admisit, et 7 episcopos, qui eius voluntati refragarent,
incarcerari curavit, et ipsum parlamentum cassavit
supposititium, interim princeps hic nomen principis Valliae
suscepit; proceres tamen protestantes cogitare coeperunt de mediis Jacobum hunc a successione
excludendi, et Mariam cogitarunt ei sufficere, miserunt ergo nuntios ad Mariam et eius maritum
Vilhelmum, eius collaborationem in hoc expetierunt.
et eius maritum
Vilhelmum, eius collaborationem in hoc expetierunt.
ergo nemine prohibente excensionem
fecit urbesque vicinas occupavit, et sensim integras provincias, ipsi episcopi et
praesbiteriani adjunxerunt se Vilhelmo, et cum Londinum appropinquaret, Jacobus uxorem suam cum
neonato principe dimisit, ipse vero 23. Decemb. eam secutus est in Franciam; interim ordines
Londinum congregati parlamentum constituerunt, quo factum Vilhelmi tamquam necessarium
laudarunt, guberniumque ei detulerunt et regni hereditatem per desertionem Jacobi vacuam
detulerunt Mariae, ut legitimo heredi, cum soboles sit suspecta neonata,
soboles sit suspecta neonata, legesque fundamentales
violatas esse per Jacobum patrem; Vilhelmus ergo nomine uxoris suae regni gubernacula
capessivit; et si deficeret Vilhelmus et Maria, substituta est Anna eiusque descendentes anno
'689-, et hoc anno etiam Hiberniae gubernacula in eum translata sunt; ipsi dein Scotae sequenti
anno secuti sunt Anglos Vilhelmumque cum Maria receperunt; ipsi tamen Hiberni non transiverunt
ad partes Vilhelmi, sed, ut erant plerumque Chatolici cum pro-rege suo Tirconel Jacobo 2-o
fideles adhaeserunt; hic ergo Vilhelmus ab
anno secuti sunt Anglos Vilhelmumque cum Maria receperunt; ipsi tamen Hiberni non transiverunt
ad partes Vilhelmi, sed, ut erant plerumque Chatolici cum pro-rege suo Tirconel Jacobo 2-o
fideles adhaeserunt; hic ergo Vilhelmus ab '689-o ad '702. annum regnavit, princeps hic in
omnibus maxima cura satisfecit statibus et ordinibus, ut sibi devincat suorum animos, religioni
Anglicanae se conformavit, nempe episcopali ecclesiae; maximam in id convertit curam, ut
pericula a Ludovico et Jacobo ipsi intentata a se amoliatur, fere enim usque '97. annum
suo Tirconel Jacobo 2-o
fideles adhaeserunt; hic ergo Vilhelmus ab '689-o ad '702. annum regnavit, princeps hic in
omnibus maxima cura satisfecit statibus et ordinibus, ut sibi devincat suorum animos, religioni
Anglicanae se conformavit, nempe episcopali ecclesiae; maximam in id convertit curam, ut
pericula a Ludovico et Jacobo ipsi intentata a se amoliatur, fere enim usque '97. annum strenue
bellum gessit cum Gallis; cum Hispanis et Leopoldo imperatore in foedus condescendit contra
Ludovicum; initio favit quidem fortuna Jacobo, qui in persona in
devincat suorum animos, religioni
Anglicanae se conformavit, nempe episcopali ecclesiae; maximam in id convertit curam, ut
pericula a Ludovico et Jacobo ipsi intentata a se amoliatur, fere enim usque '97. annum strenue
bellum gessit cum Gallis; cum Hispanis et Leopoldo imperatore in foedus condescendit contra
Ludovicum; initio favit quidem fortuna Jacobo, qui in persona in Hiberniam digressus est, quam
intra exiguum tempus totam sibi subjectam habuit; conspicuam navalem victoriam retulit de
Belgis, anno tamen '90. fortuna eum destitit, accepta enim clade
maximam in id convertit curam, ut
pericula a Ludovico et Jacobo ipsi intentata a se amoliatur, fere enim usque '97. annum strenue
bellum gessit cum Gallis; cum Hispanis et Leopoldo imperatore in foedus condescendit contra
Ludovicum; initio favit quidem fortuna Jacobo, qui in persona in Hiberniam digressus est, quam
intra exiguum tempus totam sibi subjectam habuit; conspicuam navalem victoriam retulit de
Belgis, anno tamen '90. fortuna eum destitit, accepta enim clade ad fluvium Boin pedem referre
coactus est ex Hibernia; missae sunt quidem
in id convertit curam, ut
pericula a Ludovico et Jacobo ipsi intentata a se amoliatur, fere enim usque '97. annum strenue
bellum gessit cum Gallis; cum Hispanis et Leopoldo imperatore in foedus condescendit contra
Ludovicum; initio favit quidem fortuna Jacobo, qui in persona in Hiberniam digressus est, quam
intra exiguum tempus totam sibi subjectam habuit; conspicuam navalem victoriam retulit de
Belgis, anno tamen '90. fortuna eum destitit, accepta enim clade ad fluvium Boin pedem referre
coactus est ex Hibernia; missae sunt quidem suppetiae per
Hiberniam digressus est, quam
intra exiguum tempus totam sibi subjectam habuit; conspicuam navalem victoriam retulit de
Belgis, anno tamen '90. fortuna eum destitit, accepta enim clade ad fluvium Boin pedem referre
coactus est ex Hibernia; missae sunt quidem suppetiae per Gallos in Hiberniam, sed nihil
proficere poterant; nam anno '91. die 13-a Julii alteram internecinam cladem retulerunt a
Vilhelmo postquam omnes Galli ejecti sunt ex Hibernia; his in Anglia confectis Vilhelmus in
Belgium transivit, ibique Gallos in continenti pressit; anno '95-o decessit
enim clade ad fluvium Boin pedem referre
coactus est ex Hibernia; missae sunt quidem suppetiae per Gallos in Hiberniam, sed nihil
proficere poterant; nam anno '91. die 13-a Julii alteram internecinam cladem retulerunt a
Vilhelmo postquam omnes Galli ejecti sunt ex Hibernia; his in Anglia confectis Vilhelmus in
Belgium transivit, ibique Gallos in continenti pressit; anno '95-o decessit Maria absque
liberis, sed Angli generosi Vilhelmo regni possessionem reliquerunt, etsi
nullum jus sanguinis haberet ad coronam Angliae;
referre
coactus est ex Hibernia; missae sunt quidem suppetiae per Gallos in Hiberniam, sed nihil
proficere poterant; nam anno '91. die 13-a Julii alteram internecinam cladem retulerunt a
Vilhelmo postquam omnes Galli ejecti sunt ex Hibernia; his in Anglia confectis Vilhelmus in
Belgium transivit, ibique Gallos in continenti pressit; anno '95-o decessit Maria absque
liberis, sed Angli generosi Vilhelmo regni possessionem reliquerunt, etsi
nullum jus sanguinis haberet ad coronam Angliae; sub idem tempus periculosam
missae sunt quidem suppetiae per Gallos in Hiberniam, sed nihil
proficere poterant; nam anno '91. die 13-a Julii alteram internecinam cladem retulerunt a
Vilhelmo postquam omnes Galli ejecti sunt ex Hibernia; his in Anglia confectis Vilhelmus in
Belgium transivit, ibique Gallos in continenti pressit; anno '95-o decessit Maria absque
liberis, sed Angli generosi Vilhelmo regni possessionem reliquerunt, etsi
nullum jus sanguinis haberet ad coronam Angliae; sub idem tempus periculosam conjurationem
fecerunt Galli et
jus sanguinis haberet ad coronam Angliae; sub idem tempus periculosam conjurationem
fecerunt Galli et Jacobitae contra Vilhelmum, interim vigilantia Anglorum detectum est
periculum, elusaque intentio conjuratorum, qui collecti, incarcerati sunt, et acerba executio
suscepta est in eos.
executio
suscepta est in eos.
est Vilhelmum legitimum M. Brittaniae
regem recognoscere; sub Vilhelmo magna copia Hugonotarum ex Gallia migravit in Angliam propter
sublationem aedicti Navetensis; inter quos praestantissimi artifices, fabricantesque erant, per
quorum industriam res commercialis Angliae mirum in modum promota est.
res commercialis Angliae mirum in modum promota est.
fuit ut nepotem suum Philippum regno Hispanico imponeret,
quod per defectum Caroli 2-i vacans erat, hinc Belgas et Anglos spe divisionis provinciarum
conatus est in partes suas pertrahere; hinc defuncto anno '699-o Carolo, vel potius '700. anno
Ludovicus induxit Philippum in Hispaniam; videntes ergo Angli se delusos, conjunxerunt se cum
Austriacis contra Ludovicum anno '701. et '2-o anno, Ludovicus vero mortuo anno '701. in
Francia Jacobo 2-o praetendente seniore coepit filium eius Jacobum 3-um ut praetendentem
juniorem efferre eumque regem Angliae
conatus est in partes suas pertrahere; hinc defuncto anno '699-o Carolo, vel potius '700. anno
Ludovicus induxit Philippum in Hispaniam; videntes ergo Angli se delusos, conjunxerunt se cum
Austriacis contra Ludovicum anno '701. et '2-o anno, Ludovicus vero mortuo anno '701. in
Francia Jacobo 2-o praetendente seniore coepit filium eius Jacobum 3-um ut praetendentem
juniorem efferre eumque regem Angliae declarare; ipse vero Vilhelmus anno '702-o infeliciter ex
equo prolapsus mortem opetiit, quin successores relinqueret; facta tamen est dispositio
seniore coepit filium eius Jacobum 3-um ut praetendentem
juniorem efferre eumque regem Angliae declarare; ipse vero Vilhelmus anno '702-o infeliciter ex
equo prolapsus mortem opetiit, quin successores relinqueret; facta tamen est dispositio prius,
ut Anna succedat, quae etiam in defectum versabatur, hinc decreto perpetuo sub Vilhelmo adhuc
statutum est, ut omnes Chatolici in perpetuum excludantur; 2-o) Annae substituerunt successorem
Sophiam, quae Ernesto Augusto duci Brunsvico-Linaeburgico, electori Hanoverano nupta fuit; haec
Sophia fuit neptis
declarare; ipse vero Vilhelmus anno '702-o infeliciter ex
equo prolapsus mortem opetiit, quin successores relinqueret; facta tamen est dispositio prius,
ut Anna succedat, quae etiam in defectum versabatur, hinc decreto perpetuo sub Vilhelmo adhuc
statutum est, ut omnes Chatolici in perpetuum excludantur; 2-o) Annae substituerunt successorem
Sophiam, quae Ernesto Augusto duci Brunsvico-Linaeburgico, electori Hanoverano nupta fuit; haec
Sophia fuit neptis Jacobi 1-i; hic enim habuit filiam Elisabetham quae Friderico electori
Palatiniali nupta fuit, ex hoc
Palatiniali nupta fuit, ex hoc matrimonio nata fuit haec Sophia.
suo Georgio; Sabaudia et
Portugallia sub ea in societatem belli contra Gallos pertracta est; Angli acquisitiones pulcras
fecerunt.
est; Angli acquisitiones pulcras
fecerunt.
facere, sed obfuit ei factio Vihgs, quae propugnabat jura et
libertates; factio vero Doris assistabat regiae potestati, eamque propugnabat; satis tamen
Toris his temporibus potentior erat alia, hinc effectum est ut regina multos amoverit ex
consilio qui erant de factione Vihgs, in ipsa electione membrorum parlamenti factio Toris
regnabat, suppressis aliis.
nova stirps regnans invecta est, quae modo quoque regnat; hic Georgius initio
statim regiminis dimisit ministros Annae, seque ad nutum protestantium adcommodavit, novum
parlamentum convocatum, cuius membra ex factione Vighs erant potissimum, ministrorum Annae
facta est accusatio in parlamento, et hinc commissio deputata est, quae inquireret in facta
priorum ministrorum, ex quibus aliqui male mulctati sunt; interim non deerat fatuorum qui
communicantes cum aula Gallicana restituere volebant stirpem Stuardam, exstincta Brunsvicensi;
et reipsa in omnibus
Georgius initio
statim regiminis dimisit ministros Annae, seque ad nutum protestantium adcommodavit, novum
parlamentum convocatum, cuius membra ex factione Vighs erant potissimum, ministrorum Annae
facta est accusatio in parlamento, et hinc commissio deputata est, quae inquireret in facta
priorum ministrorum, ex quibus aliqui male mulctati sunt; interim non deerat fatuorum qui
communicantes cum aula Gallicana restituere volebant stirpem Stuardam, exstincta Brunsvicensi;
et reipsa in omnibus tribus regnis enatae sunt turbae, quae tamen Georgii perspicatia
est accusatio in parlamento, et hinc commissio deputata est, quae inquireret in facta
priorum ministrorum, ex quibus aliqui male mulctati sunt; interim non deerat fatuorum qui
communicantes cum aula Gallicana restituere volebant stirpem Stuardam, exstincta Brunsvicensi;
et reipsa in omnibus tribus regnis enatae sunt turbae, quae tamen Georgii perspicatia et
favente fortuna suppressae sunt; anno '715; fractis una die 13-a 9-bris Scotis et Anglis, ipse
Jacobus ex Anglia redire coactus est.
in omnibus tribus regnis enatae sunt turbae, quae tamen Georgii perspicatia et
favente fortuna suppressae sunt; anno '715; fractis una die 13-a 9-bris Scotis et Anglis, ipse
Jacobus ex Anglia redire coactus est.
suppressae sunt; anno '715; fractis una die 13-a 9-bris Scotis et Anglis, ipse
Jacobus ex Anglia redire coactus est.
statuit in praemium pro eius capite; multi ex celeberrimis nobilibus in utroque
regno mortis poena affecti sunt, ut rebelles; Georgius omni studio conatus est bellum cum
exteris praecavere, ne interim domi seditiosi praevaleant; hinc se immisit in tractatum, qui
intercessit inter Carolum 6-tum et Belgas; foedus copulavit cum Austriacis Gallis et Belgis,
contra Philippum 5. Hispaniae regem, qui non contentus divisione Hispanicarum provinciarum
bellum parabat.
his tractatibus tamen
Georgius immortuus est anno '727; ei successit Georgius 2. filius, qui usque '60. annum
regnavit, hic tractatus patris continuavit et terminavit.
auxit hoc bellum mors Caroli 6-i anno '40; debebant enim Angli ut
evictores defendere Mariam Theresiam.
ut
evictores defendere Mariam Theresiam.
evocarunt Roma
Carolum Eduardum seniorem filium Jacobi, ipsumque statuerunt trono Anglico imponere, excitata
ergo est conjuratio in Anglia per Jacobitas, cui multi adhaerebant, praecipue in Scotia
grassabantur; ipsam enim capitalem urbem Edinburgum ceperunt Jacobitae, qua capta in Angliam
discesserunt et fere ad viscera Angliae pervenit, nudata enim erant haec regna militibus; anno
tamen '46. comparuit validus exercitus contra Eduardum, praesertim ex Germania, quo exercitu
fractus est Eduardus et eodem anno ejectus est ex Anglia, et ex ipsa Scotia
bellum intulit Georgius 2-us Gallis propter negotia
successionis Mariae Theresiae, gesto per triennium feliciter admodum bello mortus est anno
'760; ei successit Georgius 3-us, nepos Georgii 2-i et filius Friderici; sub hoc bellum
Gallicanum prospere continuatum est, praesertim in America, etiam in Germania, imo etiam
Portugalliam tuitus est Georgius contra Hispanos et Gallos; anno '63. pax universalis coaluit;
Anglia lucrata est Canadam, caput Bretonis, partem provinciae Luisianae;
insulam S. Vincenti, Tobago; in
2-us Gallis propter negotia
successionis Mariae Theresiae, gesto per triennium feliciter admodum bello mortus est anno
'760; ei successit Georgius 3-us, nepos Georgii 2-i et filius Friderici; sub hoc bellum
Gallicanum prospere continuatum est, praesertim in America, etiam in Germania, imo etiam
Portugalliam tuitus est Georgius contra Hispanos et Gallos; anno '63. pax universalis coaluit;
Anglia lucrata est Canadam, caput Bretonis, partem provinciae Luisianae;
insulam S. Vincenti, Tobago; in Affrica Senegaliam; ex
in America, etiam in Germania, imo etiam
Portugalliam tuitus est Georgius contra Hispanos et Gallos; anno '63. pax universalis coaluit;
Anglia lucrata est Canadam, caput Bretonis, partem provinciae Luisianae;
insulam S. Vincenti, Tobago; in Affrica Senegaliam; ex parte Hispaniae acceperunt Floridam.
Anglia lucrata est Canadam, caput Bretonis, partem provinciae Luisianae;
insulam S. Vincenti, Tobago; in Affrica Senegaliam; ex parte Hispaniae acceperunt Floridam.
partem provinciae Luisianae;
insulam S. Vincenti, Tobago; in Affrica Senegaliam; ex parte Hispaniae acceperunt Floridam.
suarum recipiant, coeperunt excogitare varios titulos, varias
contributionum species; inducere ergo coeperunt cartam signatam (Stempel Papier), qua mirum in
modum exacerbarunt Americanos, imo aequalitatem jurium cum populo metropolitano praetendebant,
sessionemque et jus voti in parlamento petebant; surdis tamen auribus excepti sunt, sed carta
signata cassata est; Societas Indiae orientalis Anglicana sponte sibi imposuit tributum 600,000
Lib. Ster. annue aerario regio pendendum, ut sic immunitas praestetur aerario quod initio hanc
societatem magnis
carta
signata cassata est; Societas Indiae orientalis Anglicana sponte sibi imposuit tributum 600,000
Lib. Ster. annue aerario regio pendendum, ut sic immunitas praestetur aerario quod initio hanc
societatem magnis summis et navibus bellicis adjuvit, praesertim cum haec societas in
provinciis Asiae Indostanis amplas occupationes faceret; nomine renovatorum privilegiorum
suorum sequentibus annis in diversa bella incidit haec societas, et ipsius negotia societatis
quoque convulsa sunt; enatis ergo quaerelis in parlamento negotia politica huius societatis
aerario regio pendendum, ut sic immunitas praestetur aerario quod initio hanc
societatem magnis summis et navibus bellicis adjuvit, praesertim cum haec societas in
provinciis Asiae Indostanis amplas occupationes faceret; nomine renovatorum privilegiorum
suorum sequentibus annis in diversa bella incidit haec societas, et ipsius negotia societatis
quoque convulsa sunt; enatis ergo quaerelis in parlamento negotia politica huius societatis
subordinata sunt parlamento, cum tamen prius independens esset in omnibus.
bellicis adjuvit, praesertim cum haec societas in
provinciis Asiae Indostanis amplas occupationes faceret; nomine renovatorum privilegiorum
suorum sequentibus annis in diversa bella incidit haec societas, et ipsius negotia societatis
quoque convulsa sunt; enatis ergo quaerelis in parlamento negotia politica huius societatis
subordinata sunt parlamento, cum tamen prius independens esset in omnibus.
renovatorum privilegiorum
suorum sequentibus annis in diversa bella incidit haec societas, et ipsius negotia societatis
quoque convulsa sunt; enatis ergo quaerelis in parlamento negotia politica huius societatis
subordinata sunt parlamento, cum tamen prius independens esset in omnibus.
Anno '73. inter colonias
Americanas et populum metropolitanum Anglicum novae altercationes incoatae sunt; exacerbati
enim erant animi Americanorum per priores exactiones, hinc abstinebant ab iis mercibus, quas ab
Anglis emere debebant, hinc fabricantes et opifices adhaeserunt in Anglia; miserunt ergo suos
deputatos ad parlamentum, per quos statu calamitoso suo exposito postulabant jurium communionem
agente celeberrimo Franclino; auxit querelas suas coacta emptio ipsis per Anglos impositae
herbae Thee, cuius monopolium habuit societas mercatoria;
jurium communionem
agente celeberrimo Franclino; auxit querelas suas coacta emptio ipsis per Anglos impositae
herbae Thee, cuius monopolium habuit societas mercatoria; deputati tamen hi re infecta
redierunt; hinc coeperunt diversi conspirare, qui dein integras provincias in suam sententiam
perduxerunt; tandem 13 provinciae se univerunt et jugum Angliae excusserunt; politica negotia
eorum moderabatur Franclinus, militaria moderabatur Vassingthon generalis;
habuerunt etiam suum senatum ex omnibus 13 provinciis
excusserunt; politica negotia
eorum moderabatur Franclinus, militaria moderabatur Vassingthon generalis;
habuerunt etiam suum senatum ex omnibus 13 provinciis constantem, qui Congressus dicebatur, et
negotia publica communia moderabatur uti in Belgio foederati.
Ministerialis factio suadebat vi armorum esse domandos
rebelles; oppositionistae vero volebant, ut lenitate, transactione reducantur; longa haec
cunctatio suspirium Americanis praebuit seque contra Anglos tuendi; ad extremum cum partes
convenire non potuerint, consenserunt in id, ut ipsi regi detur optio; Georgius ergo bellum
praelegit; expedita ergo est classis bellumque exarsit in America anno '775-o.
transactione reducantur; longa haec
cunctatio suspirium Americanis praebuit seque contra Anglos tuendi; ad extremum cum partes
convenire non potuerint, consenserunt in id, ut ipsi regi detur optio; Georgius ergo bellum
praelegit; expedita ergo est classis bellumque exarsit in America anno '775-o.
detur optio; Georgius ergo bellum
praelegit; expedita ergo est classis bellumque exarsit in America anno '775-o.
nocuit Anglis; videntes Angli se renunciare debere
13 provincias, ut ultionem sumerent de perfidis Belgis, ipsis bellum indixerunt omnesque naves
eorum, ubicunque interceptas, occuparunt et spoliarunt; hoc confecto anno '86-o pax coaluit
inter omnes, 13que provinciae amissae sunt in perpetuum; insula Minorca Hispanis cessa est.
computatur, impopulatio tamen exigua
respectu tantae extensionis; anno '90-o enatae sunt dissensiones inter Anglos et Hispanos, et
jam jam bellum erupit propter Americae aliquas pagas incultas et nullius adhuc,
opera tamen ministrorum Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
tamen exigua
respectu tantae extensionis; anno '90-o enatae sunt dissensiones inter Anglos et Hispanos, et
jam jam bellum erupit propter Americae aliquas pagas incultas et nullius adhuc,
opera tamen ministrorum Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
inter Anglos et Hispanos, et
jam jam bellum erupit propter Americae aliquas pagas incultas et nullius adhuc,
opera tamen ministrorum Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
aliquas pagas incultas et nullius adhuc,
opera tamen ministrorum Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
Pitt in Anglia et Florida Blanca in Hispania coaluit pax partesque
excontentatae sunt.
eas ad pacem cogat, servandi
aequilibrii causa in Europa.
ex qua natus
est Jacobus 3, qui nomine praetendentis senioris venit; uxorem habuit Mariam Clementinam,
Ludovici Sobiezki, Poloniae prinicipis, filiam; ex hoc matrimonio natus est Carolus Eduardus,
et Henricus Eduardus; Carolus praetendens junior dictus est, fecit enim excensionem in Scotia
et Anglia, sed repulsus est; sub Ludovico 15. vi pacificationis cum Anglis initae discedere
debebant
ad comitissam Albaniae.
recte de iis judicandi, et eam ad casus obvenientes applicandi.
usum et applicationem earum rerum facere posse debeo, omnis enim scientia utilis
esse debet.
praesentis est etiam fons, nam res a nobis remotis scire non possunt, nisi per
visum apud peregrinantes, aut per lectionem eorum, quae scripta sunt de iis; sic statum
Hispaniae tantum ex scriptis aliorum, et auditu noscimus.
medio earum discernemus quid bonum, quid
malum sit, aut quid fieri hic vel ibi debeat, quid intermitti.
cognoscendum praebent, ut bona immitari, mala fugere possimus et declinare.
bona immitari, mala fugere possimus et declinare.
Montosa
territoria aeque discerni debent a planis, haec enim pro politico magnam differentiam facere
possunt; item et fluvii mariaque, vulcani.
necessariorum et utilium, non superfluorum et inutilium. Soli fertilitas alia
est naturalis, alia artificialis; ad fertilitatem soli pertinent omnia tria naturae regna, tam
animalium, quam vegetabilium, et mineralium.
utilium, non superfluorum et inutilium. Soli fertilitas alia
est naturalis, alia artificialis; ad fertilitatem soli pertinent omnia tria naturae regna, tam
animalium, quam vegetabilium, et mineralium.
inutilium. Soli fertilitas alia
est naturalis, alia artificialis; ad fertilitatem soli pertinent omnia tria naturae regna, tam
animalium, quam vegetabilium, et mineralium.
est naturalis, alia artificialis; ad fertilitatem soli pertinent omnia tria naturae regna, tam
animalium, quam vegetabilium, et mineralium.
tria naturae regna, tam
animalium, quam vegetabilium, et mineralium.
etiam
metropolitana, in quibus tota civitas fundata est, alia sunt unita, quae accesserunt tardius;
unio haec alia est incorporativa, ubi adest
communio omnium jurium cum metropolitana provincia, alia sunt adnexa tantum territoria, in
quibus communio jurium non habetur, sed vel retinentur antiqua jura, vel communi consensu alia
statuuntur.
communio omnium jurium cum metropolitana provincia, alia sunt adnexa tantum territoria, in
quibus communio jurium non habetur, sed vel retinentur antiqua jura, vel communi consensu alia
statuuntur.
vel retinentur antiqua jura, vel communi consensu alia
statuuntur.
1--o) ex corporis constitutione; 2--o) ex indole animi;
3--o) ex linguae suae perfectione; 4--o) ex numero; 5--o) juxta diversam, quam ad se habent,
relationem, proin juxta classes et factiones suas.
3 Constitutio corporis
incolarum varium influxum habet in finem civitatis; validi enim et robusti incolae utiles erunt
civitati, et numerus eorum facilius adaugebitur. Diversitas haec plerumque a climate dependet, a
quo etiam color, temperamentum civium dependet; sic in frigidioribus provinciis saluberrimo aere
gaudent incolae, et robusti sunt, in calidis vero provinciis fusci, debiles, morbis perpetuo
vexati; sic etiam varia deprehendimus temperamenta apud variorum regnorum incolas; ex hac
varietate temperamenti varias virtutes et varia vitia;
civitatis; validi enim et robusti incolae utiles erunt
civitati, et numerus eorum facilius adaugebitur. Diversitas haec plerumque a climate dependet, a
quo etiam color, temperamentum civium dependet; sic in frigidioribus provinciis saluberrimo aere
gaudent incolae, et robusti sunt, in calidis vero provinciis fusci, debiles, morbis perpetuo
vexati; sic etiam varia deprehendimus temperamenta apud variorum regnorum incolas; ex hac
varietate temperamenti varias virtutes et varia vitia; sic aliud est sanguineum, aliud
melancholicum, aliud cholericum, aliud denique
vexati; sic etiam varia deprehendimus temperamenta apud variorum regnorum incolas; ex hac
varietate temperamenti varias virtutes et varia vitia; sic aliud est sanguineum, aliud
melancholicum, aliud cholericum, aliud denique phlegmaticum; haec omnia maximum quoque influxum
in animum hominum habent; sic septentrionales populi sunt generosi, bellicosi, libertatis
amantes, cum meridionales sunt meticulosi, timidi, ad despoticum regimen proclives. Pariter ad
res serias, ad scientias aptiores sunt septentrionales gentes quam calidarum provinciarum
ad
res serias, ad scientias aptiores sunt septentrionales gentes quam calidarum provinciarum
incolae.
gentes quam calidarum provinciarum
incolae.
hospitales non sunt, jure
gentium aut nullo aut severo utuntur, quae exteros despiciunt; tales sunt Asiaticae et
Africanae gentes.
affines linguae sunt quae ex
eadem matre deductae sunt; sic Gallica, Hispanica, Italica sunt linguae affines, quia eiusdem
matris Latinae sunt filiae.
verum quidem est quod in nulla civitate deprehendatur omnium possibilium maxima impopulatio;
interim maior impopulatio erit signum florentis civitatis, ubi e contra desolata terra ceteris
paribus erit signum barbarae gentis.
fames; populis enim belli furore distentis agricultura languescit, hinc diuturni
belli certissima sequela erit fames, quae tamen impopulationis summe obest; 3--o) pestis aliique
grassantes morbi; 4--o) neglectus commercii, agriculturae, manufacturarum, nam numerus populi
semper est in proportione cum occasionibus sustentationum.
ad
quos certi honores, beneficia et praerogativae restringuntur, illi sunt nobiles; qui his non
gaudent, ignobiles.
gaudent, ignobiles.
nobilium magis vel minus est restricta.
minus est restricta.
restricta.
et alios ab opinione sua discrepantes
vel persequitur vel impedire studet.
variae
sunt factiones; aliae ergo factiones sunt: ecclesiasticae,
militares, politicae; sic scimus in Anglia factiones ecclesiasticas fuisse presbiterianorum,
episcopalium et independentium.
non
intelliguntur secus, quam
collecti, et hinc est mos status certis temporibus convocandi, ex quibus comitia oriuntur; et
hinc reges, qui extra usum positas volebant leges fundamentales, intermiserunt status convocare;
sic scimus in Gallia ab anno 1667. non fuisse congregatos status usque ad annum 1789.
hinc reges, qui extra usum positas volebant leges fundamentales, intermiserunt status convocare;
sic scimus in Gallia ab anno 1667. non fuisse congregatos status usque ad annum 1789.
usum positas volebant leges fundamentales, intermiserunt status convocare;
sic scimus in Gallia ab anno 1667. non fuisse congregatos status usque ad annum 1789.
intermiserunt status convocare;
sic scimus in Gallia ab anno 1667. non fuisse congregatos status usque ad annum 1789.
1789.
regiminis forma vel
in despotismum vel in anarchiam, quorum utrumque pessimum in suo genere est.
cum gradu proximus succedit, alia linealis, cum gradu proximus ex linea descendentium succedit.
succedit.
soli mares succedunt; cognatica, ubi feminae ex linea
recta praeferuntur maribus ex linea obliqua; mixta est, ubi hae duae sunt mixtae, in qua nempe
et hereditas et electio locum habet.
cognatica, ubi feminae ex linea
recta praeferuntur maribus ex linea obliqua; mixta est, ubi hae duae sunt mixtae, in qua nempe
et hereditas et electio locum habet.
hae duae sunt mixtae, in qua nempe
et hereditas et electio locum habet.
sic in linea Keneti in Scotia haec obtinuit successio; optinet etiam
maioratus, cum successio habetur linealis et unus in solidum succedit exclusis omnibus aliis;
proin maioratus excludit divisibilitatem regnorum.
plerumque hodie obtinet in hereditariis successionibus; et quidem ita, ut valeat jus
repraesentationis, et tunc tantum transit successio ad laterales, cum nemo adest, qui
repraesentet jure primogenitum.
ita, ut valeat jus
repraesentationis, et tunc tantum transit successio ad laterales, cum nemo adest, qui
repraesentet jure primogenitum.
20.1 Regimen hereditarium hodie passim ubique in usu est, ad evitandas
molestias interregni aliasque turbas; in regnis electivis adjici solent conditiones, quae mutuo
consensu roborantur, et nomine capitulationum veniunt, cuius exemplum in
Germania habemus; solebant antiquitus in electivis regnis adjici etiam puncta de duratione
regiminis, ut nempe ad tot vel tot annos habeat regimen vel ad dies vitae. Solebat adjici etiam
clausula commissoria, ut nempe tantum eousque imperium habeat, donec leges fundamentales non
passim ubique in usu est, ad evitandas
molestias interregni aliasque turbas; in regnis electivis adjici solent conditiones, quae mutuo
consensu roborantur, et nomine capitulationum veniunt, cuius exemplum in
Germania habemus; solebant antiquitus in electivis regnis adjici etiam puncta de duratione
regiminis, ut nempe ad tot vel tot annos habeat regimen vel ad dies vitae. Solebat adjici etiam
clausula commissoria, ut nempe tantum eousque imperium habeat, donec leges fundamentales non
violaverit imperans, ipso ergo facto
Cessat imperium personale per mortem et per abdicationem, quae tamen cum consensu populi fieri
debet, quia posset aliquando civitati noxia esse talis abdicatio.
cum per praeconem publicum
(Herold) publicatur novi regis electio; coronationem, quae non ubique recepta est; tandem est
homagii praestatio, ubi et subditi homagium praestant, et imperans jurejurando promittit se
leges fundamentales observare velle inviolatas; haec omnia tantum in monarchicis regiminis
formis locum habent, nam in aristocratia et democratia nunquam emoritur imperans, proin nec
inaugurari debet.
novi regis electio; coronationem, quae non ubique recepta est; tandem est
homagii praestatio, ubi et subditi homagium praestant, et imperans jurejurando promittit se
leges fundamentales observare velle inviolatas; haec omnia tantum in monarchicis regiminis
formis locum habent, nam in aristocratia et democratia nunquam emoritur imperans, proin nec
inaugurari debet.
Hispaniae se dicit
archiducem Austriae.
consuetae
sunt ad maiorem auctoritatem et maiestatem principum; quae omnia nomine etiquette veniunt; huc
pertinent archi-officiales, aulae-officiales etc.
et maiestatem principum; quae omnia nomine etiquette veniunt; huc
pertinent archi-officiales, aulae-officiales etc.
principum; quae omnia nomine etiquette veniunt; huc
pertinent archi-officiales, aulae-officiales etc.
et capitulationem occurritur huic malo, vel
si hoc non, ad minimum tempore pacis ad labores publicos adhibeantur cum magna civitatis
utilitate.
militiae et tormentorum; ad primas quattuor classes pertinent
lineales, quae frontem et aciem exercitus formant, hae sunt maximae; generatim omnes naves
lineales debent habere 50 tormenta, sed habent cum 80, 90, 100, ad summum 120 tormentorum; maior
ad haec tempora non comparuit in mari. A 50 usque 24 tormenta capaces naves dicuntur fregatae,
hae secundum locum tenent in acie, defenduntque proprie lineales naves. 3--o) sunt cutter; hae
sunt minimae naves bellicae a 24 tormentis deorsum usque 10-8.
aciem exercitus formant, hae sunt maximae; generatim omnes naves
lineales debent habere 50 tormenta, sed habent cum 80, 90, 100, ad summum 120 tormentorum; maior
ad haec tempora non comparuit in mari. A 50 usque 24 tormenta capaces naves dicuntur fregatae,
hae secundum locum tenent in acie, defenduntque proprie lineales naves. 3--o) sunt cutter; hae
sunt minimae naves bellicae a 24 tormentis deorsum usque 10-8.
5 Cuivis
classi, seu flotti praeest archi-calassus, seu admiralis, viceadmiralis, et contraadmiralis.
per vexilla, Flagge, colorem
nationis prae se ferentia.
domi haberi non possunt, adhuc pretiosiorem reddunt classem.
Leges et justitia gentium spectant etiam ad statisticam.
revisoria.
publicos pertinent etiam jura regalia, quo spectant montes, fluvii, maria, omnia quae
infra terra latent, uti minerae omnes etc. Jus ergo piscandi huc pertinet, praecipue piscatio
unionum, auri lotura, jus nauli et telonii; jus veredariorum seu postae, lignationis jus in
vastis silvis, quae nullius sunt, jus venationis, fodinarum, monetas cudendi; huc pertinent
monopolia omnia principum, uti lotteria, carta signata etc. Huc pertinent reditus casuales,
uti fiscalitates, thesauri, mulctae
monopolia omnia principum, uti lotteria, carta signata etc. Huc pertinent reditus casuales,
uti fiscalitates, thesauri, mulctae pecuniariae, taxae.
taxae; huc pertinent extraordinariae contributiones e.g.
Kriegssteuer tempore belli; huc dona gratuita spectant, quae non nunquam etiam exiguntur; huc
pertinent debita publica authoritate contracta, quae a civibus tardius solvi debent; huc
schaedae bancales, assignationes, quae in casu necessitatis sint, huc lotteriae majores, ollae
fortunae nomine principis erectae.
sint, huc lotteriae majores, ollae
fortunae nomine principis erectae.
majores, ollae
fortunae nomine principis erectae.
possint opificiis et fabricis, et sic ipsam agriculturam promoveant et
sustineant; accedente dein commercio utrumque florebit, si commercium ita fuerit instructum ut,
quantum fieri potest, omnium lucrosissima fiat, lucrum vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
commercio utrumque florebit, si commercium ita fuerit instructum ut,
quantum fieri potest, omnium lucrosissima fiat, lucrum vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
florebit, si commercium ita fuerit instructum ut,
quantum fieri potest, omnium lucrosissima fiat, lucrum vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
si commercium ita fuerit instructum ut,
quantum fieri potest, omnium lucrosissima fiat, lucrum vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
lucrosissima fiat, lucrum vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
vero augebitur, si producta naturae
transformata jam in varias formas vendita fuerint, praecipue exteris.
vendita fuerint, praecipue exteris.
30.1 Commercium consistit in permutatione in specie, et in emptione et
venditione. Aliud est activum, aliud passivum, aliud in continenti fit, aliud in aquis;
commercium activum praeferendum est semper passivo, nam in eo lucratur natio vendens etiam
vecturas, quod in passivo non adest.
passivum, aliud in continenti fit, aliud in aquis;
commercium activum praeferendum est semper passivo, nam in eo lucratur natio vendens etiam
vecturas, quod in passivo non adest.
Bilanx commercii enascitur si utilitas
totius commercii calculetur; persolutio in
commercio fit vel per pecunias vel per cambium; assecurationes et mensae argentariae (Banco)
summe necessariae sunt pro commercio.
haec schaeda dicitur etiam accia.
sit, ut 10 / 40, 25 procento portet, tunc haec summa 10 vel 25 erit dividens.
seu cum detractione certae summae ex valore interno.
Si vero sit species lucri, emuntur cum Aggio, seu plus datur quam sit valor internus acciae.
Aggio, seu plus datur quam sit valor internus acciae.
est
cura monetarum ad evitandas fraudes et deceptiones privatorum; imperans ergo effigie vel
stigmate suo cavet de pondere et valore interno monetae.
per proportionem unius metalli ad aliud
– sic argentum se habet ad aurum sicut 14:1 – dein ex ipso valore interno metallorum; admiscetur
tamen monetis aureis et argenteis heterogeneum metallum ad durabilitatem et maius volumen
obtinendum; interim aurum et argentum debet manere in integra sua proportione.
religionem scimus esse modum dei colendi;
hic modus diversissimus est.
esse modum dei colendi;
hic modus diversissimus est.
Matrices religiones sunt quattuor: ethnica,
Judaica, Christiana et Mahomedana; ex his quattuor procedentibus temporibus diversissimae sectae
enatae sunt.
sunt quattuor: ethnica,
Judaica, Christiana et Mahomedana; ex his quattuor procedentibus temporibus diversissimae sectae
enatae sunt.
temporibus diversissimae sectae
enatae sunt.
Mahometana dominatur in Asia et Africa.
in dogmatibus religionis;
conscientiis enim subditorum vis imponi non potest, nec coactio; et hinc heresis certe ut
delictum civile considerari non potest, nec apostasia; haec enim omnia circa dogmata religionis
versantur, quae tamen imperanti non subsunt, siquidem nullum influxum in finem civitatis
habeant.
hinc heresis certe ut
delictum civile considerari non potest, nec apostasia; haec enim omnia circa dogmata religionis
versantur, quae tamen imperanti non subsunt, siquidem nullum influxum in finem civitatis
habeant.
civile considerari non potest, nec apostasia; haec enim omnia circa dogmata religionis
versantur, quae tamen imperanti non subsunt, siquidem nullum influxum in finem civitatis
habeant.
alia est publica, alia privata, alia
mixta. Privata pure parentibus committitur. Publica sine influxu parentium fit per ipsam
civitatem; mixta est cum parentibus praescribitur regula educationis bonae, et haec a plerisque
politicis praefertur duabus aliis educationis speciebus; in finem huius educationis necessariae
sunt scholae, quo pertinent universitates, academiae generales et speciales, et scholae
inferiores cum gymnasiis.
politicis praefertur duabus aliis educationis speciebus; in finem huius educationis necessariae
sunt scholae, quo pertinent universitates, academiae generales et speciales, et scholae
inferiores cum gymnasiis.
philosophia, theologia, jurisprudentia et medica. Amoeniores scientias
efficit: rhetorica, poesis, musica, lingua et historia.
imperans peculiariter distinguit ex ceteris ministris et favore et confidentia sua.
et confidentia sua.
duo habet departamenta, unum pro negotiis externis, aliud pro internis. Internum
dividitur in plura departamenta pro diversitate negotiorum internorum; in consilio status vel
ipse princeps vel primarius minister praesidet.
Hungarica aulica, et commissio aulica studiorum Viennae; his
collegiis praeesse solent cancellarii aulici.
provincialia etiam huc
spectant, quae immediate moderationem negotiorum specialis provinciae gerunt; tale est consilium
locumtenentiale regium in Hungaria; haec subordinata sunt collegiis aulicis.
huc
spectant, quae immediate moderationem negotiorum specialis provinciae gerunt; tale est consilium
locumtenentiale regium in Hungaria; haec subordinata sunt collegiis aulicis.
et relationibus, et complexus omnium horum remediorum efficiet systema regiminis
(Staatssystem); hi fines secundarii dicuntur etiam interesse et ratio status (Staatsinteresse);
saepissime fit ut et imperans aliud interesse status habeat, et ipse populus aliud; cum ergo
fines horum in perpetua sint collisione, etiam remedia erunt diversa et opposita, parum ergo
utrinque efficietur; sed si unicum sit interesse totius gentis, tunc speratur eius felicitas,
quia communibus viribus nationis agetur ubique in unum eundemque finem.
status habeat, et ipse populus aliud; cum ergo
fines horum in perpetua sint collisione, etiam remedia erunt diversa et opposita, parum ergo
utrinque efficietur; sed si unicum sit interesse totius gentis, tunc speratur eius felicitas,
quia communibus viribus nationis agetur ubique in unum eundemque finem.
alia est interna, alia externa; alia nempe per
circumstantias externas, alia per internas regitur; omnes enim circumstantiae, quae ad finem
civitatis quidpiam faciunt, rationem status constituent; hinc videmus hanc rationem status
diversis gentibus diversam esse; sic aliqua gens in belligeratione collocat rationem status, uti
Borussia hactenus, alia in commercio, uti Portugallia.
alia per internas regitur; omnes enim circumstantiae, quae ad finem
civitatis quidpiam faciunt, rationem status constituent; hinc videmus hanc rationem status
diversis gentibus diversam esse; sic aliqua gens in belligeratione collocat rationem status, uti
Borussia hactenus, alia in commercio, uti Portugallia.
Generatim ratio status
omnibus gentibus suadet praecavere ne aliae gentes laedantur, imo amicitiam cum omnibus
quaerere, ne ultionis causa nos bellis exponamus, quae civitati plerumque noxia esse solent.
milliaria complectitur, consequenter tota Magna Brittannia complectitur 4516 millia .
est temperatum, hieme aeque ac aetate; hiems
mitigatur per ventos meridianos, aestatem vero venti septentrionales ex Scotia mitigantur; in
Anglia tamen varians est aestus et tempestas, aura tamen est salubris, utut humoribus et
nebulis sit obnoxia.
aestus et tempestas, aura tamen est salubris, utut humoribus et
nebulis sit obnoxia.
et
nebulis sit obnoxia.
Scotia, quae montibus referta est, aura est
frigidior, purior.
septentrionalis
maximis gaudet montibus, meridionalis non adeo.
non adeo.
Utraque regio rivis et fluviis amoenis rigatur. Angliae praecipuus
fluvius est Tamesis (Themse); nascitur ex duobus rivis Thamis et Isis in Oxoniensi comitatu,
infra Londinum effuditur in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in
amoenis rigatur. Angliae praecipuus
fluvius est Tamesis (Themse); nascitur ex duobus rivis Thamis et Isis in Oxoniensi comitatu,
infra Londinum effuditur in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex
(Themse); nascitur ex duobus rivis Thamis et Isis in Oxoniensi comitatu,
infra Londinum effuditur in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
duobus rivis Thamis et Isis in Oxoniensi comitatu,
infra Londinum effuditur in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
infra Londinum effuditur in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
in canalem, commercio praecipue Londinensibus est accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
accomodissimus.
2--o) est Sabria, hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
hic in Vallia septentrionali oritur et in oceanum Athlanticum exoneratur.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
3--o) Meduanus oritur in comitatu Cancio et in Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
Thamesin ad portu Schatan influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
influit. 4) Threnta
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
in Stafordia oritur et in Album influit, qui est sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
sinus maris. 5) Huna (Eden) in Vestmorlandia
ortus effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
effuditur in sinum Sollvay. 6--o) Dea (Dee) ex comitatu Merdiniensi, effuditur in
Balticum.
nominis, 3--o) Gotta (Gliff) influit in mare
Hybernicum.
speciosa; animalium fere omnium
fetura habetur in Anglia, tam cornuta pecora, quam alia, praecipue oves, equos; pascua ovium
copiosissima sunt, lanam enim post Hispanicam optimam producat; equi eorum tam ob velocitatem
quam durabilitatem suam omnibus Europeis praeferuntur, et in maximo pretio sunt in ipsa
Anglia, 200 000 et 800 000 fl. venduntur; ex feris deprehenduntur lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
omnium
fetura habetur in Anglia, tam cornuta pecora, quam alia, praecipue oves, equos; pascua ovium
copiosissima sunt, lanam enim post Hispanicam optimam producat; equi eorum tam ob velocitatem
quam durabilitatem suam omnibus Europeis praeferuntur, et in maximo pretio sunt in ipsa
Anglia, 200 000 et 800 000 fl. venduntur; ex feris deprehenduntur lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
Hispanicam optimam producat; equi eorum tam ob velocitatem
quam durabilitatem suam omnibus Europeis praeferuntur, et in maximo pretio sunt in ipsa
Anglia, 200 000 et 800 000 fl. venduntur; ex feris deprehenduntur lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
omnibus Europeis praeferuntur, et in maximo pretio sunt in ipsa
Anglia, 200 000 et 800 000 fl. venduntur; ex feris deprehenduntur lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
in ipsa
Anglia, 200 000 et 800 000 fl. venduntur; ex feris deprehenduntur lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
lepores, cervi, dammae;
animalia rapacia, uti lupi, ursi, vulpes in tota Anglia non dantur.
et
exsiccatis et per potum utuntur.
et stannum in copia,
cuprum, ferrum exiguum, auri nihil, argenti exiguum quid, cristallus, alumen, marmor,
alabastrum, lapis aedilis et lithantraces copiosi, aquae medicatae non desunt, ad Bathomiam
thermae calidae, aquae salsae, acidulae.
habet tota Anglia 4
silvas solummodo, easque quercinas; caret fulgentibus metallis, et rapacibus animalibus, deest
mel et cera, quibus Hybernia succurrit.
septentrionali;
fetura animalium in tota Scotia est florentissima; habent equatia copiosa; lana tamen ovium
eorum non est tam bona
habent equatia copiosa; lana tamen ovium
eorum non est tam bona
ferrum, magnetem, cristalla, agat,
marmorem, lithantraces; amethistum caeruleum, rubinum, topasum, habent etiam speciem
adamantis; aquae minerales, saliferae.
computatur ad 3600 milliaria ; est sub zona temperata, hinc gaudet climati utcunque
temperato, frigora tamen praedominant; aer est spissus et humidus nec non insalubris, regio
plena est paludibus; fluvius maior est Senus, ad 300 extenditur Anglica milliaria; dividit
Hyberniam in meridionalem et septentrionalem.
gaudet climati utcunque
temperato, frigora tamen praedominant; aer est spissus et humidus nec non insalubris, regio
plena est paludibus; fluvius maior est Senus, ad 300 extenditur Anglica milliaria; dividit
Hyberniam in meridionalem et septentrionalem.
temperato, frigora tamen praedominant; aer est spissus et humidus nec non insalubris, regio
plena est paludibus; fluvius maior est Senus, ad 300 extenditur Anglica milliaria; dividit
Hyberniam in meridionalem et septentrionalem.
maior est Senus, ad 300 extenditur Anglica milliaria; dividit
Hyberniam in meridionalem et septentrionalem.
in meridionalem et septentrionalem.
tamen et
buffones in tota insula non cernuntur; in fetura animalium consistit omnis thesaurus huius
insulae;
agricultura ob silvas, montes, et stagna copiosa exigua est, canabum et lini cultura magna
est, crocus (Saffran) in copia habetur; copia adest lignorum omnis generis.
et stagna copiosa exigua est, canabum et lini cultura magna
est, crocus (Saffran) in copia habetur; copia adest lignorum omnis generis.
modicum argenti et marmore.
Defectum habet in vino, frumento et sale.
provincias tamquam subjectas et colonicales;
aurum habent ex coloniis Africanis, magnumque commercium habent cum illis, partim cum
nigritis, partim cum gossipio, osse elefantino; ex Asiaticis provinciis habent sacharum,
caffee, sinsiper, piper, orisa, gosipium et sericum; in Bengalia copiosae arbores habentur,
ligni pretiosi calambra, et sericum, et animal rinoceros; in America habent copiosas insulas:
Jamaica, Barbados, S. Christoforus, Monsserapus et Nevers cum Antigoa; Granada cum pluribus
insulis, S. Vincentius, S. Dominicus; Tobago, insulas
habent cum illis, partim cum
nigritis, partim cum gossipio, osse elefantino; ex Asiaticis provinciis habent sacharum,
caffee, sinsiper, piper, orisa, gosipium et sericum; in Bengalia copiosae arbores habentur,
ligni pretiosi calambra, et sericum, et animal rinoceros; in America habent copiosas insulas:
Jamaica, Barbados, S. Christoforus, Monsserapus et Nevers cum Antigoa; Granada cum pluribus
insulis, S. Vincentius, S. Dominicus; Tobago, insulas Beremudas; in litoribus harum insularum
uniones piscantur, cedrus crescit hic, et testudines
copiosae arbores habentur,
ligni pretiosi calambra, et sericum, et animal rinoceros; in America habent copiosas insulas:
Jamaica, Barbados, S. Christoforus, Monsserapus et Nevers cum Antigoa; Granada cum pluribus
insulis, S. Vincentius, S. Dominicus; Tobago, insulas Beremudas; in litoribus harum insularum
uniones piscantur, cedrus crescit hic, et testudines copiosi habentur; in provinciis
Americanis habentur canes pontici (Biber), nerz; orisa copiosa, gossipium sericum, linum,
canabes, tobaca optima ex Virginia et Marilandia, cineres clavellati,
copiosas insulas:
Jamaica, Barbados, S. Christoforus, Monsserapus et Nevers cum Antigoa; Granada cum pluribus
insulis, S. Vincentius, S. Dominicus; Tobago, insulas Beremudas; in litoribus harum insularum
uniones piscantur, cedrus crescit hic, et testudines copiosi habentur; in provinciis
Americanis habentur canes pontici (Biber), nerz; orisa copiosa, gossipium sericum, linum,
canabes, tobaca optima ex Virginia et Marilandia, cineres clavellati, ligna omnis generis,
herbae medicatae diversae; pix copiosa, captura salparum et piscis cete; sacharum,
Magna Brittania continet ergo tria regna; quae nomenclatura jam sub
Jacobo 1--o cepit invalescere, donec anno 7. huius saeculi facta unione incorporativa omnium
trium regnorum hoc nomen civitate donatum fuisset; nomine vero Angliae venit antiqua Anglia
Saxonica, haec in septem provincias subdivisa est, quae provinciae prius regna integra et
diversa a se invicem erant; tota Anglia in 40 comitatus dividitur, qui Schir appellantur.
Vallia dividitur in septentrionalem et meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
anno 7. huius saeculi facta unione incorporativa omnium
trium regnorum hoc nomen civitate donatum fuisset; nomine vero Angliae venit antiqua Anglia
Saxonica, haec in septem provincias subdivisa est, quae provinciae prius regna integra et
diversa a se invicem erant; tota Anglia in 40 comitatus dividitur, qui Schir appellantur.
Vallia dividitur in septentrionalem et meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
hoc nomen civitate donatum fuisset; nomine vero Angliae venit antiqua Anglia
Saxonica, haec in septem provincias subdivisa est, quae provinciae prius regna integra et
diversa a se invicem erant; tota Anglia in 40 comitatus dividitur, qui Schir appellantur.
Vallia dividitur in septentrionalem et meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
nomine vero Angliae venit antiqua Anglia
Saxonica, haec in septem provincias subdivisa est, quae provinciae prius regna integra et
diversa a se invicem erant; tota Anglia in 40 comitatus dividitur, qui Schir appellantur.
Vallia dividitur in septentrionalem et meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
Saxonica, haec in septem provincias subdivisa est, quae provinciae prius regna integra et
diversa a se invicem erant; tota Anglia in 40 comitatus dividitur, qui Schir appellantur.
Vallia dividitur in septentrionalem et meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
meridionalem, et in 12 comitatus, proin sunt 52
comitatus in tota Anglia.
centum sexaginta milia 6 et 63; jugerum terrae 37 082 540.
traxit stirps Stuarda.
se primus regem dixit; hi non gaudent communione jurium et
privilegiorum cum Anglia, sed a prorege per districtas leges gubernant; dividitur in quattuor
provincias Kanant, Leinczter, Münczter, Ulster.
provincias Kanant, Leinczter, Münczter, Ulster.
orientalibus provinciae pertinent ad societatem commercialem
Indicam; Africanae et Americanae subsunt immediate coronae; provinciae societatis vivunt in
statu strictae subjectionis, et non reguntur Angliae legibus, sed pro commoditate et utilitate
societatis reguntur; idem fit in Africa et America; provinciae hae omnes secundum regulas
coloniales reguntur, premebantur, nihilominus per naturae productorum venditionem opes
stupendas cumularunt; quae causa fuit quod jugum Anglicum excusserint 13 provinciae.
§ 2 De
coloniales reguntur, premebantur, nihilominus per naturae productorum venditionem opes
stupendas cumularunt; quae causa fuit quod jugum Anglicum excusserint 13 provinciae.
§ 2 De incolis.
venditionem opes
stupendas cumularunt; quae causa fuit quod jugum Anglicum excusserint 13 provinciae.
§ 2 De incolis.
stupendas cumularunt; quae causa fuit quod jugum Anglicum excusserint 13 provinciae.
§ 2 De incolis.
Angliae ingens est populi numerus; prioris
saeculi in fine Viliam Peti in sola Anglia 7 360 000 incolarum statuit; tardius vero 7 055 706
prodierunt; anno 1777. nova computatio facta est, 6 354 015 prodierunt; huius imminutionis
causa est quod emigraverint Angli copiosi in Americam.
Anglia 7 360 000 incolarum statuit; tardius vero 7 055 706
prodierunt; anno 1777. nova computatio facta est, 6 354 015 prodierunt; huius imminutionis
causa est quod emigraverint Angli copiosi in Americam.
causa est quod emigraverint Angli copiosi in Americam.
ad capita 1 410 115, protestantia vero 751 169, consequenter 2 161 514.
300.
sunt descendentes variarum gentium; antiquissimi erant
Brittae, hos superarunt et se cum illis miscuerunt Romani, hos secuti sunt Angli, Saxones et
Jutti, qui subjugatis Brittis et Scotis fundarunt heptarchiam, quam Egbertus in monarchiam
convertit; accesserunt dein Dani in Angliam saec. 11--o; Vilhelmus induxit Brittas ex
Normannia, hos secuti sunt tardius Belgae, et etiam Galli, qui pressi per religionis
persecutionem in Angliam se receperunt; moderni tamen Angli descendunt maxime ex Anglis et
Saxonibus, Danis item et Gallis, paucissimi ex
Jutti, qui subjugatis Brittis et Scotis fundarunt heptarchiam, quam Egbertus in monarchiam
convertit; accesserunt dein Dani in Angliam saec. 11--o; Vilhelmus induxit Brittas ex
Normannia, hos secuti sunt tardius Belgae, et etiam Galli, qui pressi per religionis
persecutionem in Angliam se receperunt; moderni tamen Angli descendunt maxime ex Anglis et
Saxonibus, Danis item et Gallis, paucissimi ex Brittis et Romanis.
aliqui etiam melancolico-cholerici.
obtinet
veneratio et cultus differentia inter status diversos, quia infimus onerum deportator vel
Holzfäller se aequalem existimet principi vel cuicumque Lord.
libertatis nemo negligit; tota Angliae libertas
consistit in hoc axiomate: Omnia ea sunt licita, quae expresse et positive legibus prohibita
non sunt, et vicissim; proin analogia legum locum non habet apud Anglos; libertas tamen haec
populi nullum plane influxum habet in onerum publicorum subportationem, ad onera enim publica
omnes conferunt.
tamen haec
populi nullum plane influxum habet in onerum publicorum subportationem, ad onera enim publica
omnes conferunt.
sedulos, maxime commercio, fabricis et oeconomiae deditos.
vanitatem, luxum, prodigalitatem et morum corruptionem pronos reddit
morum corruptionem pronos reddit
ad amicitiam condescendunt; miles Anglicanus bene ali cogit
neque paucis contentatur; in omnibus passionibus vehementes, in ira furiosi plane; apud plebem
mores crudiores deprehenduntur.
in hypochondriam labuntur, quae per autochiriam plerumque terminatur,
accedit huc etiam libertas cogitandi circa religionem.
item et socialitatibus, Gesselschaft, quod nomine Club ipsis venit,
faciles sunt etiam in consuetudinibus et moribus exterarum gentium, praecipue Gallorum,
recipiendis, utut odio habeant nationem Gallicam.
praecipue Gallorum,
recipiendis, utut odio habeant nationem Gallicam.
eius modi Petit Metre.
severissimae contra delicta feminarum, sed et
favorabiles.
Lingua Anglicana composita est ex diversarum gentium regnum sensim
inhabitantium linguis, ex Latina, Brittanica, Germanica, Danica et Gallica; ex Germanica tamen
plurimum superest, cuius tamen dialectus multum mutatus est.
prius valde fuit in usu, et fuit etiam lingua aulica usque Elisabetham, quae reduxit Anglicam,
quae prius tantum plebis lingua fuit.
Ex his legibus dimanant diversa juris publici capita; nempe regnum est
hereditarium, obtinet indivisibilitas monarchiae; ordo successionis est cognaticus, obtinet
jus primogeniturae, obtinet denique jus repraesentationis; feminae ergo habent praerogativam
prae maribus in linea recta, quae est cognatica successio.
hereditarium, obtinet indivisibilitas monarchiae; ordo successionis est cognaticus, obtinet
jus primogeniturae, obtinet denique jus repraesentationis; feminae ergo habent praerogativam
prae maribus in linea recta, quae est cognatica successio.
in
omnia jura defuncti antecessoris ipso facto succedit, citra omnem ritum et coronationem, proin
per nativitatem accipit omne jus; nam cum princeps Valliae per regem declaratur, jam per
status praestatur homagium ut futuro successori et regi.
regem declaratur, jam per
status praestatur homagium ut futuro successori et regi.
successionis dubium enascit, parlamentum habet jus discutiendi et determinandi successionem;
immo parlamentum putatur gaudere etiam jure mutationem faciendi in ordine successionis; sic
scimus stirpem Stuardam exclusam esse, scimus per parlamentum statutum fuisse ne catholicus in
Anglia regni hereditatem capessere possit.
18 annis; idem etiam '765. anno
determinatum est; regis arbitrio relictum est tutores et regentes declarare per testamentum;
ubi autem rex non determinat, parlamentum solet eligere; reges absentes vel impediti ipsi
reges constituunt regentes, plerumque uxores suas, si vero in morbum gravem vel maniam incidat
(uti contigit moderno regi Georgio 3--o), eligit parlamentum; si conjuges non adsint, raro
committitur singulari personae gubernium, sed collegio virorum illustrium, qui vel a rege vel
a parlamento eliguntur.
virorum illustrium, qui vel a rege vel
a parlamento eliguntur.
Regentes diversis utuntur titulis: protectores, Lord
Gardyieng compellantur.
compellantur.
dein jus jurandum formula generali; accedunt eum
dein praelati et eum exosculatur, dein ungitur sacro oleo rex, postea archiepiscopus
Cantuariensis et primas regni eum coronat; post hoc proceres seu Lord praestant juramentum
fidelitatis et obedientiae, dein eum exosculantur in gena sinistra; accipit dein sacram cenam,
servatur dein contio, post hanc praeces funduntur, et sic actus coronationis terminatur.
Unus gratiae
gladius et curtana dicitur, quo ei potestas gratiam dandi confertur; alii duo sunt gladii
iustitiae, unus pro rebus profanis, alter pro rebus et negotiis ecclesiasticis.
jura enim majestatica sunt mixta, sunt divisa inter regem,
curiam superiorem, et inferiorem; non obstante tamen restrictione regis conspicua sunt tamen
eius jura; et quidem leges per parlamentum latae sine regis confirmatione vim legis non
habent, et provisio per regem facta in curia inferiori examinatur primo; si rejiciatur,
nunquam legem efficiet; si adprobetur, tunc a curia superiori investigatur; etiam haec
rejicere potest; si non placeat ei, regi propria est executio legum independenter; regis est
praecipua officia et munera conferre
et votum ferendi.
ferendi.
Jura maiestatica externa exercet independenter circa legationes foedera,
bella et pacem; interim expensas pro bello parlamentum inferius resolvit; si tamen suis
sumptibus gerere velit et possit, nemo oberit ei; generatim ergo in omnibus, in quibus rex
lege restrictus non est, in iis illimitate jura maiestatica exercet; regi competit etiam jus
parlamentum, quod ipsi non placet, dissolvendi et dimittendi; dein habet enim jus
procrastinandi, seu differendi parlamenti sessiones, et tandem habet jus cassandi parlamentum,
seu deputatos jure suo privandi,
quod ipsi non placet, dissolvendi et dimittendi; dein habet enim jus
procrastinandi, seu differendi parlamenti sessiones, et tandem habet jus cassandi parlamentum,
seu deputatos jure suo privandi, et tunc communitates alios mittere debent.
dissolvendi et dimittendi; dein habet enim jus
procrastinandi, seu differendi parlamenti sessiones, et tandem habet jus cassandi parlamentum,
seu deputatos jure suo privandi, et tunc communitates alios mittere debent.
ministris imputantur;
eius persona est sanctissima, et, ut Angli dicere solent, sola cogitatio eum occidendi inter
maxima crimina reputaretur; praerogativas regum appellant sacra sacrorum Deitatis Anglicanae
Diadema.
intelligunt regem, superius et inferius parlamentum seu
curiam; interim cum rex aperte habeat jus parlamentum convocandi, cassandi etc. dicendum per
parlamentum intelligi tantum conventum ordinum, seu duas curias; in his ergo omnes
congregantur, qui nomine statuum veniunt; in curia superiori congregantur stricte sic dicti
pares curiae seu Lords, qui vel ecclesiastici vel profani sunt; ex profanis tantum capita
familiarum habent jus sessionis; ex ecclesiasticis sunt duo archiepiscopi et
curiam; interim cum rex aperte habeat jus parlamentum convocandi, cassandi etc. dicendum per
parlamentum intelligi tantum conventum ordinum, seu duas curias; in his ergo omnes
congregantur, qui nomine statuum veniunt; in curia superiori congregantur stricte sic dicti
pares curiae seu Lords, qui vel ecclesiastici vel profani sunt; ex profanis tantum capita
familiarum habent jus sessionis; ex ecclesiasticis sunt duo archiepiscopi et 24 episcopi
Angliae et Scotiae; hae tamen duae classes non
stricte sic dicti
pares curiae seu Lords, qui vel ecclesiastici vel profani sunt; ex profanis tantum capita
familiarum habent jus sessionis; ex ecclesiasticis sunt duo archiepiscopi et 24 episcopi
Angliae et Scotiae; hae tamen duae classes non formant duos status, sicut in Hungaria, sed
unicum statum, proin nulla est aemulatio, nulla invidia; saeculares jure hereditario gaudent
hac praerogativa, ecclesiastici vi officii sui habent eam; saecularis tamen solummodo tempore
majorennitatis, nempe 21--o aetatis anno, gaudet hac praerogativa, dein
ex Scotia tantum 16 eliguntur per ceteros Lords, qui
nomine omnium intersunt parlamento.
est hoc jus.
pluralitate votorum eligunt, nempe eorum qui possessionati sunt vel aedes et certos
reditus habent; eliguntur autem solemniter et plerumque marchiones, duces nempe tales qui jure
voti et sessionis non gaudent in curia superiori; ibi enim tantum primogenitus gaudet jure
voti in superiori curia; in hac curia inferiori tam Angliae, quam Scotiae deputati locum
habent; tota curia inferior venit nomine communitatis et efficit unum statum, inclusive cum
statu rustico.
eligunt, nempe eorum qui possessionati sunt vel aedes et certos
reditus habent; eliguntur autem solemniter et plerumque marchiones, duces nempe tales qui jure
voti et sessionis non gaudent in curia superiori; ibi enim tantum primogenitus gaudet jure
voti in superiori curia; in hac curia inferiori tam Angliae, quam Scotiae deputati locum
habent; tota curia inferior venit nomine communitatis et efficit unum statum, inclusive cum
statu rustico.
18 comitatus Valliae mittunt totidem deputatos,
dein urbes Valliae mittunt 12, proin omnes simul sunt 513
votorum, eligentes debent esse incolae eius loci, debent fundos et
certos reditus habere; idem etiam de eligendis intelligi debet, sic deputatus Angliae eligi
non potest, nisi 600 Lib. sterling proventus habeat; urbanus vero deputatus debet 300; diurna
enim deputati non habent in Anglia, prout in Hungaria, sed Scotae habent diurna; rex pro
lubitu suo convocat quomodo quorsum, et quotiens ipsi
debent esse incolae eius loci, debent fundos et
certos reditus habere; idem etiam de eligendis intelligi debet, sic deputatus Angliae eligi
non potest, nisi 600 Lib. sterling proventus habeat; urbanus vero deputatus debet 300; diurna
enim deputati non habent in Anglia, prout in Hungaria, sed Scotae habent diurna; rex pro
lubitu suo convocat quomodo quorsum, et quotiens ipsi
vero deputatus debet 300; diurna
enim deputati non habent in Anglia, prout in Hungaria, sed Scotae habent diurna; rex pro
lubitu suo convocat quomodo quorsum, et quotiens ipsi
est homagii praestatio, 1606. inductum; aliud est juramentum Supremaciae, quo
regem supremum caput ecclesiae recognoscunt; quod 1534. inductum est.
aliud est juramentum Supremaciae, quo
regem supremum caput ecclesiae recognoscunt; quod 1534. inductum est.
1534. inductum est.
suis, oratione ipsos salutat, commendat salutem, et facit suos
provisiones, dein abit; status vero separati respondent ipsi et gratias agunt pro salutatione;
hoc responsum, vulgo Danksagungs-Addrese, per deputationem solemnem submittitur regi; alias
rex nunquam comparet in parlamento, sed si peculiaris provisio ardua facienda est, comparet
etiam in parlamento; tandem comparet cum provisionibus decretis vim legis tribuit; ultimo in
abolitione vel cassatione comparet etiam rex.
dein abit; status vero separati respondent ipsi et gratias agunt pro salutatione;
hoc responsum, vulgo Danksagungs-Addrese, per deputationem solemnem submittitur regi; alias
rex nunquam comparet in parlamento, sed si peculiaris provisio ardua facienda est, comparet
etiam in parlamento; tandem comparet cum provisionibus decretis vim legis tribuit; ultimo in
abolitione vel cassatione comparet etiam rex.
hoc responsum, vulgo Danksagungs-Addrese, per deputationem solemnem submittitur regi; alias
rex nunquam comparet in parlamento, sed si peculiaris provisio ardua facienda est, comparet
etiam in parlamento; tandem comparet cum provisionibus decretis vim legis tribuit; ultimo in
abolitione vel cassatione comparet etiam rex.
si peculiaris provisio ardua facienda est, comparet
etiam in parlamento; tandem comparet cum provisionibus decretis vim legis tribuit; ultimo in
abolitione vel cassatione comparet etiam rex.
rex.
membra
gaudent jure vota sua et sessionem in sua absentia aliis deferendi, prouti
est apud nos absentium tabula; deputati curiae inferioris non accipiunt instructionem a suis
comitatibus, sicut in Hungaria, hinc proprio arbitrio concludunt in bonum civitatis, et
communitates consentire debent, quia hi repraesentant totum populum, a quo tamen instructio
haberi non potest tam facile, sicut apud nos, ubi tantum comitatus ipse dat instructionem.
Anglicani.
membra gaudent immunitate maxima, et excepto casu perduellionis
violari et incaminari
nequeunt, proin et reali et corporali immunitate
gaudent; omnis habent jus promotiones faciendi in parlamento circa quodcumque objectum;
praecipua potestas parlamenti se exserit in jure legum ferendarum, et tributorum imponendorum.
de condenda nova legs
fieri debet.
osi le vau (rex gratias agit fidelibus
subditis suis, acceptat eorum benevolentiam, et desiderat id ipsum.)
sibi odiosas bullas; et hinc merito Angli gloriari possunt quod nulla lege
moderentur nisi quam ipsi condiderunt; dein quod nulla ferant tributa, nisi quae ipsi sibi
imposuerunt.
libertatem infregisse, parlamentum hoc contra ipsum procedet; rex tamen, cum infallibilis sit,
non subesse hinc judicio, sed ministri eius incusantur.
hoc contra ipsum procedet; rex tamen, cum infallibilis sit,
non subesse hinc judicio, sed ministri eius incusantur.
Cachete sublata, quae
erant epistolae clausae quibus inarrestabantur viri praestantissimi quin processus ipsis
formaretur; apud Gallos originem habuerunt, sed modo et ibi sunt prohibitae.
clausae quibus inarrestabantur viri praestantissimi quin processus ipsis
formaretur; apud Gallos originem habuerunt, sed modo et ibi sunt prohibitae.
Hybernia habet suas distinctas leges,
et per proregem gubernatur. Leges condere potest tantum illas, quae non praejudicant legibus
et commodo Anglorum et Scotorum. Leges tamen Angliae non respicit Hybernia, nisi specifice id
exponatur.
ad
impediendam degenerationem regiminis formae; ipse filius primogenitus regis princeps Valliae
est membrum factionis oppositionis.
degenerationem regiminis formae; ipse filius primogenitus regis princeps Valliae
est membrum factionis oppositionis.
regiminis formae; ipse filius primogenitus regis princeps Valliae
est membrum factionis oppositionis.
factionis oppositionis.
per solemne diploma a rege acquiruntur, cum prerogativa paris Curiae, et tunc plerumque
acquirunt praedicatum, ab urbe vel praedio suo quodam; hic conspicuus titulus tantum ad
primogenitum filium transit, qui etiam tantum jure sessionis et voti gaudet in Curia
superiori; stirps Marlborug habet pro utraque stirpe hunc titulum, exstincto nempe sexu
masculino.
titulus tantum ad
primogenitum filium transit, qui etiam tantum jure sessionis et voti gaudet in Curia
superiori; stirps Marlborug habet pro utraque stirpe hunc titulum, exstincto nempe sexu
masculino.
Marlborug habet pro utraque stirpe hunc titulum, exstincto nempe sexu
masculino.
Praerogativa ergo haec est solummodo personalis in Anglia neque
inhaeret bonis et praedium nobilitare non nobilitat alium, sed quivis possidere potest illa
bona, non sicut in Hungaria.
concedebantur, tardius per abusum etiam pecunia vendebantur; qui abusus quam maxime sub Jacobo
primo invaluerunt.
Dein sunt Bannerets (Banner
Herrn), sunt sicut equites aliarium gentium; hi utuntur titulo Sir cum prioribus, nempe
Baronets.
sunt.
1--us se etiam ducem Normaniae compellavit.
dein, ut affligat
Pontificem propter non admissum divortium uxoris suae, se regem Hyberniae adpellavit, et Caput
ecclesiae; tempore Jacobi 1--i accessit titulus regis Scotiae, sed Jacobus se cepit jam regem
Magnae Brittaniae apellare; qui titulus ab anno 7--o huius saeculi est in usu; a suis
generatim Sire compellatur; proles vero regis generatim filii et filiae Magnae Brittaniae
compellantur; primogenitus princeps Valliae et dux Cornubiae dicitur; principis Valliae
titulus speciali regis diplomate datur, expleta minorennitate, et tunc jam status et
titulus speciali regis diplomate datur, expleta minorennitate, et tunc jam status et ordines
ei homagium ut futuro regi praestant; dux vero Cornubiae nascitur; intuitu Scotiae apellatur
Stevar von Schottland (princeps Scotiae) et a tempore unionis apellatur etiam dux de Rodsei in
insula Scotiae Bood.
postea vero ipse; ceteros filios rex ornat
titulis prout ipsi placet, communiter ipsos duces comitatum creat, per hos titulos jus parium
consequntur et sunt consiliarii status.-
jus parium
consequntur et sunt consiliarii status.-
status.-
Filiae regum per ordines dotari
consueverunt dum nubunt; omnes proles sunt in plena potestate patria.-
dum nubunt; omnes proles sunt in plena potestate patria.-
patria.-
Scutum regis Angliae varium fuit pro diversis temporibus, modo divisum est in 4 areas; prima
area rursus divisa est in duas areas perpendiculares, in prima sunt duo leopardi aurei
congredientes in campo aureo, quod est insigne Angliae, in sinistra area est leo rubens in
campo aureo, quod est Scotiae insigne; in alia area est insigne Franciae, nempe 3 flores
lilii, in 3--a area est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum
pro diversis temporibus, modo divisum est in 4 areas; prima
area rursus divisa est in duas areas perpendiculares, in prima sunt duo leopardi aurei
congredientes in campo aureo, quod est insigne Angliae, in sinistra area est leo rubens in
campo aureo, quod est Scotiae insigne; in alia area est insigne Franciae, nempe 3 flores
lilii, in 3--a area est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum tegitur corona supra
quam eminet leopardus
area rursus divisa est in duas areas perpendiculares, in prima sunt duo leopardi aurei
congredientes in campo aureo, quod est insigne Angliae, in sinistra area est leo rubens in
campo aureo, quod est Scotiae insigne; in alia area est insigne Franciae, nempe 3 flores
lilii, in 3--a area est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum tegitur corona supra
quam eminet leopardus coronatus; totum scutum cingit ligula ordinis equestris Sancti
prima sunt duo leopardi aurei
congredientes in campo aureo, quod est insigne Angliae, in sinistra area est leo rubens in
campo aureo, quod est Scotiae insigne; in alia area est insigne Franciae, nempe 3 flores
lilii, in 3--a area est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum tegitur corona supra
quam eminet leopardus coronatus; totum scutum cingit ligula ordinis equestris Sancti Georgii,
in hac ligula scriptum est simbolum ordinis
aurei
congredientes in campo aureo, quod est insigne Angliae, in sinistra area est leo rubens in
campo aureo, quod est Scotiae insigne; in alia area est insigne Franciae, nempe 3 flores
lilii, in 3--a area est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum tegitur corona supra
quam eminet leopardus coronatus; totum scutum cingit ligula ordinis equestris Sancti Georgii,
in hac ligula scriptum est simbolum ordinis Honni soi qui mal i
est Scithara (harfa) aurea cum cordis argenteis in campo caeruleo; in 4--a
area est insigne stirpis Brunsvicensis; totum scutum tegitur corona supra
quam eminet leopardus coronatus; totum scutum cingit ligula ordinis equestris Sancti Georgii,
in hac ligula scriptum est simbolum ordinis Honni soi qui mal i pense-- nebulo sit, qui male
cogitat; scutiferi sunt a dextris coronatus leo, a sinistris unicornis argenteus cum corona in
collo, huic coronae adnexa est catena aurea, quae corpori circumvolvitur, et intra pedes
quam eminet leopardus coronatus; totum scutum cingit ligula ordinis equestris Sancti Georgii,
in hac ligula scriptum est simbolum ordinis Honni soi qui mal i pense-- nebulo sit, qui male
cogitat; scutiferi sunt a dextris coronatus leo, a sinistris unicornis argenteus cum corona in
collo, huic coronae adnexa est catena aurea, quae corpori circumvolvitur, et intra pedes
posteriores desinit; uterque insistit fasciae argenteae cum inscriptione Dieu et mon Droi.
posteriores desinit; uterque insistit fasciae argenteae cum inscriptione Dieu et mon Droi.
S. Andreae conjunctae sunt in
vexillis; princeps Valliae utitur proprie regio scuto; quod tamen differt, quod superne non
corona, sed galea plumis tribus struthiocamelinis ornata, et symbolum illius est Servio.
suppletur. 7--o) Magnus mareschallus, seu
praefectus copiarum; haec est hereditaria stirpi ducum Nordfolcc. 8--o) Magnus admiralis, seu
architalassus.
nempe: decanus sacellae regiae, qui est
episcopus; huic subest vice-decanus, quem eligit decanus; secunda est dignitas magni
elemosinarii, qui subelemosinarium habet adnexum; initium huius officii est quod reges per
tales elemosinas distribuerint; hi officiales comparent in maxima pompa cum rex publice
comparet cum aula sua.
est dignitas magni
elemosinarii, qui subelemosinarium habet adnexum; initium huius officii est quod reges per
tales elemosinas distribuerint; hi officiales comparent in maxima pompa cum rex publice
comparet cum aula sua.
geritur ex ligula caerulea lata pendens, quae per sinistrum
humerum pendet ad latus dextrum; diebus solemnibus ex catena aurea geritur; articuli catenae
referunt rosas albas et rubras, et convectuntur nodis Gordiis; praeter haec gerunt ligulam
caeruleam augustiorem, quae in pede sinistro infra genu portatur; huic ligulae insutum est
aureo labore nebulo, qui male cogitat; ordinis huius magnus magister est rex, equites sunt 25,
differentia nulla est inter omnes; summis personis confertur tantum.
Secundus est ordo trium coronarum, quem fundavit Henricus 4. Hic ordo per 2 secula extinctus
haesit, sed hoc seculo per Georgium primum restitutus est, qui etiam ad 36 defixit numerum
equitum; magnus magister est rex; insigne est sceptrum cum 3 coronis, dein rosa cum carduo in
lamina aurea, cum symbolo 3a juxta in uno; geritur ex rubra ligula lata ex humero dextro in
latus sinistrum; hi duo sunt Anglicani ordines. 3--us est Scoticus; et est ordo Sancti
Andreae, qui etiam der Distelorden dicitur; Jacobus 5. rex Scotiae 1596. fundatus est
quem fundavit Henricus 4. Hic ordo per 2 secula extinctus
haesit, sed hoc seculo per Georgium primum restitutus est, qui etiam ad 36 defixit numerum
equitum; magnus magister est rex; insigne est sceptrum cum 3 coronis, dein rosa cum carduo in
lamina aurea, cum symbolo 3a juxta in uno; geritur ex rubra ligula lata ex humero dextro in
latus sinistrum; hi duo sunt Anglicani ordines. 3--us est Scoticus; et est ordo Sancti
Andreae, qui etiam der Distelorden dicitur; Jacobus 5. rex Scotiae 1596. fundatus est
haesit, sed hoc seculo per Georgium primum restitutus est, qui etiam ad 36 defixit numerum
equitum; magnus magister est rex; insigne est sceptrum cum 3 coronis, dein rosa cum carduo in
lamina aurea, cum symbolo 3a juxta in uno; geritur ex rubra ligula lata ex humero dextro in
latus sinistrum; hi duo sunt Anglicani ordines. 3--us est Scoticus; et est ordo Sancti
Andreae, qui etiam der Distelorden dicitur; Jacobus 5. rex Scotiae 1596. fundatus est
ligula lata ex humero dextro in
latus sinistrum; hi duo sunt Anglicani ordines. 3--us est Scoticus; et est ordo Sancti
Andreae, qui etiam der Distelorden dicitur; Jacobus 5. rex Scotiae 1596. fundatus est
in hoc ordine sunt 12 equites; magister magnus est 13, ad imitationem 12 apostolorum et
Christi; exspiravit jam ordo hic; Anna tamen regina restauravit ordinem hunc anno 1703,
Georgius 1. ipsum confirmavit; insigne illius est S. Andreas cum radiis aureis in alba cruce
Andrei, geritur ex catena aurea, cuius anuli referunt ramos et folia vitium colore viridi
opere encaustico; symbolum est Nemo me impune lacesset.
hodie vero sedes regum omnium 3 regnorum est Augusta Tribunantum seu Londinum; originem huius
urbis referunt ad [annum] 2945 orbis annum, interim origo non est certa; scriptores maximam et
populosissimam nec non opulentissimam praetendunt totius orbis urbem; sita est in latere
septentrionali fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3
partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in
Londinensi urbe resident potissimum mercatores, opifices, artifices; Vestmünster
regnorum est Augusta Tribunantum seu Londinum; originem huius
urbis referunt ad [annum] 2945 orbis annum, interim origo non est certa; scriptores maximam et
populosissimam nec non opulentissimam praetendunt totius orbis urbem; sita est in latere
septentrionali fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3
partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in
Londinensi urbe resident potissimum mercatores, opifices, artifices; Vestmünster occupant
nobiles et rex; in Sudvark nautae et
seu Londinum; originem huius
urbis referunt ad [annum] 2945 orbis annum, interim origo non est certa; scriptores maximam et
populosissimam nec non opulentissimam praetendunt totius orbis urbem; sita est in latere
septentrionali fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3
partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in
Londinensi urbe resident potissimum mercatores, opifices, artifices; Vestmünster occupant
nobiles et rex; in Sudvark nautae et piscatores.
maximam et
populosissimam nec non opulentissimam praetendunt totius orbis urbem; sita est in latere
septentrionali fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3
partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in
Londinensi urbe resident potissimum mercatores, opifices, artifices; Vestmünster occupant
nobiles et rex; in Sudvark nautae et piscatores.
fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3
partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in
Londinensi urbe resident potissimum mercatores, opifices, artifices; Vestmünster occupant
nobiles et rex; in Sudvark nautae et piscatores.
artifices; Vestmünster occupant
nobiles et rex; in Sudvark nautae et piscatores.
communem jurisdictionem Londinensem, sed Monasterium est jurisdictionis abbatialis.
6.1 Magistratus Londinensis in festo S. Michaelis eligitur; ei praeest Lord
Major, qui 24 Altermänner
quibus 14 senatores adjunguntur.
ad 4 milliaria computatur; ad 7000
platearum computantur, et 120 000 domorum privatorum; impopulatio ad unum 1 000 000
computatur; in 135 parochias divisa est civitas.
domorum privatorum; impopulatio ad unum 1 000 000
computatur; in 135 parochias divisa est civitas.
Aedes publicae Londini
sunt: antiqua regia (Vitehall), quae juxta Tamesim sita est; in hac reges antiquitus
residebant; 1698. conflagravit hoc pallatium; in hoc palatio rex audientiam solemnem praebet
legatis exteris, et libellos a statibus ad se directos excipit rex; in hac aede capite plexus
est rex Carolus. 2--o) est regia Sancti Jacobi, quae S. James dicitur, haec in Vestminster
hall sita est et est residentia moderna regia, ab Anna regina fundatum; adest ecclesia aulica
splendidissima S. Jacobi. 3--o est Sommersets huse (hause). 4--o
antiquitus
residebant; 1698. conflagravit hoc pallatium; in hoc palatio rex audientiam solemnem praebet
legatis exteris, et libellos a statibus ad se directos excipit rex; in hac aede capite plexus
est rex Carolus. 2--o) est regia Sancti Jacobi, quae S. James dicitur, haec in Vestminster
hall sita est et est residentia moderna regia, ab Anna regina fundatum; adest ecclesia aulica
splendidissima S. Jacobi. 3--o est Sommersets huse (hause). 4--o est aedes parlamenti, sola
major 170 pedes habet, latitudo 148 pedum, et quidem citra ullam columnam; in
in Vestminster
hall sita est et est residentia moderna regia, ab Anna regina fundatum; adest ecclesia aulica
splendidissima S. Jacobi. 3--o est Sommersets huse (hause). 4--o est aedes parlamenti, sola
major 170 pedes habet, latitudo 148 pedum, et quidem citra ullam columnam; in hac sala
conventus solemnes habentur; in hac aede etiam Bibliotheca conservatur. 5--o est Domus
praetoria, amplissima. 6--o Turris Londinensis Tower (Tauer); nomine huius turris venit
collectio plurium aedium quae moenibus cincta sunt, in quorum medio eminet turris alba;
moderna regia, ab Anna regina fundatum; adest ecclesia aulica
splendidissima S. Jacobi. 3--o est Sommersets huse (hause). 4--o est aedes parlamenti, sola
major 170 pedes habet, latitudo 148 pedum, et quidem citra ullam columnam; in hac sala
conventus solemnes habentur; in hac aede etiam Bibliotheca conservatur. 5--o est Domus
praetoria, amplissima. 6--o Turris Londinensis Tower (Tauer); nomine huius turris venit
collectio plurium aedium quae moenibus cincta sunt, in quorum medio eminet turris alba; hic
fuit antiquissima sedes regum, sed modo
pedum, et quidem citra ullam columnam; in hac sala
conventus solemnes habentur; in hac aede etiam Bibliotheca conservatur. 5--o est Domus
praetoria, amplissima. 6--o Turris Londinensis Tower (Tauer); nomine huius turris venit
collectio plurium aedium quae moenibus cincta sunt, in quorum medio eminet turris alba; hic
fuit antiquissima sedes regum, sed modo armamentarium, domus monetaria, archivum regni, et
clenodia regni conservantur, nec non omnes ii incarcerant, qui contra statum delinquunt; 60
tormentis munita sunt moenia, gubernator illius est
sedes regum, sed modo armamentarium, domus monetaria, archivum regni, et
clenodia regni conservantur, nec non omnes ii incarcerant, qui contra statum delinquunt; 60
tormentis munita sunt moenia, gubernator illius est magni momenti homo. 7--o Basilica
mercatorum (Börse), in qua aedes mercatores conveniunt negotiorum suorum gratia; hanc 1566.
Thomas Gressham fundavit, sed conflagravit jam et restaurata est per mercatores; inferius sunt
200 officinae mercatorum et copiosae camerae.
sunt
200 officinae mercatorum et copiosae camerae.
(Nefgatae) sunt nobilissimae
aedes quibus 500 aedes accedunt, ex quibus eminet ecclesia cathedralis S. Pauli, maxima in
orbe post S. Petri ecclesia.
confectus est, et conjungit Sudvark cum
Vestmünster; portus etiam commemorari debet, qui ultra 1000 navium capax est.
una cum effigie praetendentis ex linea Stuard.
Palatia aestiva pro regibus habentur 4; 1) Kensington prope Tamesim, hoc
Vilhelmus 3 fundavit. 2) Hampton Kur, ad 3 miliaria ab urbe ad Tamesim, fundavit cardinalis
Thomas Volsejus. 3) Richmundia in Comitatu Suriensi juxta Tamesim. 4) Vindsor ad Tamesim
quoque; in hoc moderna familia regnans se distrahit in aestate.
§ 5 De externae securitatis mediis.
habentur 4; 1) Kensington prope Tamesim, hoc
Vilhelmus 3 fundavit. 2) Hampton Kur, ad 3 miliaria ab urbe ad Tamesim, fundavit cardinalis
Thomas Volsejus. 3) Richmundia in Comitatu Suriensi juxta Tamesim. 4) Vindsor ad Tamesim
quoque; in hoc moderna familia regnans se distrahit in aestate.
§ 5 De externae securitatis mediis.
Anglica tam terrestri quam navali gaudet exercitu, superat
tamen potentia eius maritima.
provincialis magis regulata, quae 33 000 adaequare
deberet pro
omnis provisio, facile
enim ad 60 000 armanda in Tower Londinensi habentur armatura; copiae insigniter solvuntur,
Anglus enim inediae non est assuetus; ad alendos decrepitos optimae sunt dispositiones,
acquirunt pensiones et ubicunque vivere possunt; qui agnatos non habent in urbe Schelsea simul
aluntur.
Magna Brittannia arces exiguas aut nullas habet, est enim insula, proin
satis natura munita contra exteros, sed praesidiorum loco habet litora et portus insigniter
munitos.
habet litora et portus insigniter
munitos.
in limitibus Scotiae superioris hoc saeculo aliquae citadelae positae sunt contra
monticolas, et omnibus armis privati sunt; id ipsum in Hybernia cum catholicis accidit, quibus
ademerunt omnia arma, ne protestantes invadere possint.
10
678 tormenta numerabatur.
tormenta in his a 100 ad
120, militia in his a 700 ad 780 capita; 2--ae classis naves 15; tormenta 90, militia inter
600 et 660 capita; 3--ae classis 103 naves, quibus a 64 usque 80 inposita erant tormenta,
numerus militiae 400; 4--ae classis 69 naves, tormenta intra 50 et 60 in singulis navibus,
numerus militiae 280. 5--ae classis 62; tormenta intra 26 et 40, militia 190; 6--ae classis
naves 24, tormenta inter 20 et 24, militia 130.
26 et 40, militia 190; 6--ae classis
naves 24, tormenta inter 20 et 24, militia 130.
est; regulatio militiae subest soli regi, hinc omnes leges
militares sunt leges regiae.
militares sunt leges regiae.
Depfort,
Volvich, Portus Magnus vel Portus optimum, seu Pocmuthum, Plimut; praeter hos dantur et alii
minores portus; in majoribus his portibus classis conservantur, reparatur, et armatur; in
singulis portibus habentur domus armamentariae, magazina; generatim naves Anglicae in tota
Europa sunt optimae et fortissimae, et etiam velocissimae.
§ 6 De legibus municipalibus etc.
naves Anglicae in tota
Europa sunt optimae et fortissimae, et etiam velocissimae.
§ 6 De legibus municipalibus etc.
florebant in Anglia donec regnum hoc eorum
paruit dominio; tardius Angli, Saxones, et Dani supervenientes leges et consuetudines suas eo
transtulerunt, et sic usque Eduardi Confessoris tempora permansit res; hic vero rex leges et
consuetudines florentes colligi curavit in codicem, qui nomine Common Law venit; codicem hunc
Vilhelmus 1. in linguam Gallicam transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit,
et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti
statutis, quae omnia modo quoque in
tardius Angli, Saxones, et Dani supervenientes leges et consuetudines suas eo
transtulerunt, et sic usque Eduardi Confessoris tempora permansit res; hic vero rex leges et
consuetudines florentes colligi curavit in codicem, qui nomine Common Law venit; codicem hunc
Vilhelmus 1. in linguam Gallicam transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit,
et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti
statutis, quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt.
in codicem, qui nomine Common Law venit; codicem hunc
Vilhelmus 1. in linguam Gallicam transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit,
et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti
statutis, quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt.
quae leges privatae dicuntur.
desunt leges militares utriusque militiae, quae tamen tantum belli
tempore vigent, et pacis tempore subsunt publicis legibus civilibus.
militiae, quae tamen tantum belli
tempore vigent, et pacis tempore subsunt publicis legibus civilibus.
et etiam in ecclesiasticis negotiis, in quibus etiam jus canonicum Romanum
restrictum tamen locum habet.
jus canonicum Romanum
restrictum tamen locum habet.
et si accusetur etiam, judex exiguam poenam imponit
transgressori.
tantum in platea deprehensum licet inarrestare, ex domo vero vel
hospitio suo neminem integrum est extrahere.
facile determinatur stante hoc
principio.
4.1 Utram jurisdictionem, tam civilem, quam criminalem, exercet rex per
judices, et magistratus diversos, quos rex denominat; jurisdictio haec jam ex lege, jam ex
privilegiis competit tribunalibus et collegiis.
Judices inferiores in urbibus et comitatibus complures sunt, qui judices
pacis compellantur et sunt singulares personae; hi casus minoris momenti summarie decidere
possunt; praeterea debent politiae curam habere, item reos accusatos comprehendendi, et
inquisitionem generalem in eos instituere; tribunal secundi ordinis consistit
ex congregatis omnibus pacis judicibus, quod omni anno quater fit, et ex omni comitatu
congregatur; hoc collegium ordinariam exercet jurisdictionem; assumuntur 12 jurati cives ut
omni comitatu
congregatur; hoc collegium ordinariam exercet jurisdictionem; assumuntur 12 jurati cives ut
assessores; hoc collegium habet jus speciale examen instituendi adversus incarceratos, et
ipsis processum solemnem formandi et sententiam ferendi.
et
ipsis processum solemnem formandi et sententiam ferendi.
restrictum.
1, 2 vel etiam 3 judices, nempe 12 legum sapientes, qui in parlamento
sedem, sed non votum decisivum habent; hos judices mittendi potestas est regis, sorte tamen
deciditur quis judex quorsum mittantur, ne interessentia locum habere possint; hi ergo judices
bis per annum, in vere et autumno, mittuntur ad suos districtus, in quibus judicia celebrant
per comitatus in ordine et ideo peregrinantes dicuntur; non autem soli decidunt, sed 12
juratos cives ut assessores adhibent pro decidendis causis; hoc ergo tribunal revidet causas
decisas per
qui in parlamento
sedem, sed non votum decisivum habent; hos judices mittendi potestas est regis, sorte tamen
deciditur quis judex quorsum mittantur, ne interessentia locum habere possint; hi ergo judices
bis per annum, in vere et autumno, mittuntur ad suos districtus, in quibus judicia celebrant
per comitatus in ordine et ideo peregrinantes dicuntur; non autem soli decidunt, sed 12
juratos cives ut assessores adhibent pro decidendis causis; hoc ergo tribunal revidet causas
decisas per inferiores judices, alias decidet, et hoc tribunal est
decisivum habent; hos judices mittendi potestas est regis, sorte tamen
deciditur quis judex quorsum mittantur, ne interessentia locum habere possint; hi ergo judices
bis per annum, in vere et autumno, mittuntur ad suos districtus, in quibus judicia celebrant
per comitatus in ordine et ideo peregrinantes dicuntur; non autem soli decidunt, sed 12
juratos cives ut assessores adhibent pro decidendis causis; hoc ergo tribunal revidet causas
decisas per inferiores judices, alias decidet, et hoc tribunal est aeque criminale ac civile.
Praeter haec
hoc ergo tribunal revidet causas
decisas per inferiores judices, alias decidet, et hoc tribunal est aeque criminale ac civile.
Praeter haec provincialia fora habentur etiam tria metropolitana tribunalia; quae tribunalia
metropolitana aeque per 12 sapientes legum celebrantur in aestate et hyeme.
provincialia fora habentur etiam tria metropolitana tribunalia; quae tribunalia
metropolitana aeque per 12 sapientes legum celebrantur in aestate et hyeme.
est
tribunal camerae; huius activitas restricta est ad causas circa contributiones versantes; ab
hoc dicasterio exemptus est Lancastriae comitatus, qui proprium tribunal habet.
ab
hoc dicasterio exemptus est Lancastriae comitatus, qui proprium tribunal habet.
halle; adsunt 4 judices ambulantes.
halle; adsunt 4 judices ambulantes.
forum revisorium omnium causarum; cuius
praeses est cancellarius regni cum 12 assessoribus consiliariis; hoc tribunal tribuit sibi
aliquando jus recedere a rigore legum in causis in quibus aperta iniquitas eveniret si
verbaliter legibus inhaeretur.
patet adhuc
ad curiam superiorem accessus per instantiam; hoc tribunal summum est etiam forum tabulae
parium, et omnium delictorum publicorum.
sed ad
cancellariam regiam apellatur, ubi rex denominat speciale judicium delegatum pro ea causa;
saepe praeter spirituales causas etiam profanae referuntur ad tribunal ecclesiasticum, uti
causae matrimoniales et testamentorum.
uti
causae matrimoniales et testamentorum.
facti; judex vero seu tribunal decidit quaestionem
juris.
decidit quaestionem
juris.
in Anglia ob antiquitatem legum; sic in sola
Londinensi urbe 4000 advocatorum vivunt, et hinc paradisus advocatorum dicitur.
2 Circa actum
fenoliae
exercet, gaudet privilegio clerici, id est poena mortis condemnari non
potest; alia delicta morte cum exacerbatione et confiscatione bonorum in primo genere delicti
puniuntur.
delictum debet probari, et si quis convincatur per testes, propria oris fassio non requiritur;
etiamsi neget delinquens, tamen sententionabitur; summe tamen necesse est ut delinquens
respondeat judici, sive negatione sive affirmatione; nam si delinquens obtinaciter taceret in
nullo delicto locum habere potest poena ordinaria, sed convicto delinquenti dictatur poena
dura et fortis dicta quae consistit in eo: delinquens in subterraneo cubiculo exutus ponitur
ad foveam, ita ut pedes sint altiores quam caput, dein corpus oneratur ponderibus, et sic
sententionabitur; summe tamen necesse est ut delinquens
respondeat judici, sive negatione sive affirmatione; nam si delinquens obtinaciter taceret in
nullo delicto locum habere potest poena ordinaria, sed convicto delinquenti dictatur poena
dura et fortis dicta quae consistit in eo: delinquens in subterraneo cubiculo exutus ponitur
ad foveam, ita ut pedes sint altiores quam caput, dein corpus oneratur ponderibus, et sic
permittitur donec exstinguatur; datur ipsi una die panis, alia aqua donec vivit; multi se huic
durae poenae subjiciunt ut familiam
summe tamen necesse est ut delinquens
respondeat judici, sive negatione sive affirmatione; nam si delinquens obtinaciter taceret in
nullo delicto locum habere potest poena ordinaria, sed convicto delinquenti dictatur poena
dura et fortis dicta quae consistit in eo: delinquens in subterraneo cubiculo exutus ponitur
ad foveam, ita ut pedes sint altiores quam caput, dein corpus oneratur ponderibus, et sic
permittitur donec exstinguatur; datur ipsi una die panis, alia aqua donec vivit; multi se huic
durae poenae subjiciunt ut familiam suam liberent, in
in subterraneo cubiculo exutus ponitur
ad foveam, ita ut pedes sint altiores quam caput, dein corpus oneratur ponderibus, et sic
permittitur donec exstinguatur; datur ipsi una die panis, alia aqua donec vivit; multi se huic
durae poenae subjiciunt ut familiam suam liberent, in casu nempe perduellionis et criminis
laesae maiestatis.
et sic
permittitur donec exstinguatur; datur ipsi una die panis, alia aqua donec vivit; multi se huic
durae poenae subjiciunt ut familiam suam liberent, in casu nempe perduellionis et criminis
laesae maiestatis.
aqua donec vivit; multi se huic
durae poenae subjiciunt ut familiam suam liberent, in casu nempe perduellionis et criminis
laesae maiestatis.
casu nempe perduellionis et criminis
laesae maiestatis.
laesae maiestatis.
sed et aliquae leges
municipales ante unionem in Scotia latae.
ante unionem in Scotia latae.
praeter hos ordinarios habentur etiam
extraordinarii aliquando assessores; hoc Edinburgi residet; aliud colegium est pro revidendis
causis criminalibus, quae Curia justitiae compellatur, cuius praeses habet 5 judices sibi
adjunctos; hi sunt judices peregrinantes, sicut in Anglia 12 sapientes.
justitiae compellatur, cuius praeses habet 5 judices sibi
adjunctos; hi sunt judices peregrinantes, sicut in Anglia 12 sapientes.
versantur.
5 In Hybernia prorsus nulla est differentia cum Anglia tamquam cum
provincia dominata.
§ 7 De reditibus publicis.
suum florens reddendum; 3--a rubrica est
venditio salis; 4--a accisa, quae pluribus mercibus inhaeret, nempe cerevisiae, hidromelli
(seu ex pomis et piris facto potui), lithantracibus, tabacae, herbae, thee, caffee, cacao,
vino et cremato; hanc accisam illi pendunt, qui in minutis vendunt, uti caupones, cavearii
etc; 5--o) reditus ex charta signata, et reditus postae; praestatio domibus inhaerens juxta
numerum fenestrarum; a curribus quoque habetur praestatio et a numero equorum, imo pro ipsis
sedibus portatilibus omnes officiales
plerumque juxta
valorem fundi a quovis centum desumuntur tot partes, quot parlamentum designat. 2--a rubrica
est ex hordeo tosto (Maltz), ex quo cerevisia coquitur; harum duarum rubricarum quantitas non
est defixa, quia non sunt defixae semel pro semper, licet jam a saeculo in usu sint, dein nec
quantum pro omni anno est aequale.
nativitatis et mortis nec non conjugiorum.
procento per aerarium; aliquando etiam ad titulum mutui recurritur per chartas bancales.
debita, anno 14. ad 53 milliones et 600 000 excreverunt,
anno 53. ad 72 milliones, [anno] 62. anno 110 milliones, anno 74. ad 137 milliones Ł, modo
levi calculo 150 Ł milliones debitorum subsummi possunt; anno 17--o huius saeculi imminuerunt
census, et residuum converterunt in exsolutionem debitorum; modernus minister Pitt multum
adlaboravit circa exsolutionem debitorum, sed parum effecit.
in exsolutionem debitorum; modernus minister Pitt multum
adlaboravit circa exsolutionem debitorum, sed parum effecit.
parum effecit.
etc.
est in Anglia societas agraria, quae fundo amplissimo
et locupletissimo gaudet, ex quo praemia et incitamenta pro re rustica distribuebantur; et
etiam pro evectione frumenti ponuntur praemia ut sic industria excitetur.
Anglia societas agraria, quae fundo amplissimo
et locupletissimo gaudet, ex quo praemia et incitamenta pro re rustica distribuebantur; et
etiam pro evectione frumenti ponuntur praemia ut sic industria excitetur.
Quod opificia adtinet, ea in Anglia sunt in maximo flore, nullique Europaeo cedunt opifices
eorum; ex opificiis his florentibus enatae sunt fabricae et manufacturae; initium fabricarum
ad saeculum 14. recidit; tunc leguntur textores, tinctores, fullones inducti esse in Anglia ex
Belgio; sub Elisabetha maximum ponebantur fundamentum fabricarum per receptos Hugonotas;
pannifabricae omnium plurimae sunt in regno, fertur enim 5--a Angliae pars pannificio
occupari; formant panni diversum pannum
enatae sunt fabricae et manufacturae; initium fabricarum
ad saeculum 14. recidit; tunc leguntur textores, tinctores, fullones inducti esse in Anglia ex
Belgio; sub Elisabetha maximum ponebantur fundamentum fabricarum per receptos Hugonotas;
pannifabricae omnium plurimae sunt in regno, fertur enim 5--a Angliae pars pannificio
occupari; formant panni diversum pannum
receptos Hugonotas;
pannifabricae omnium plurimae sunt in regno, fertur enim 5--a Angliae pars pannificio
occupari; formant panni diversum pannum
fertur enim 5--a Angliae pars pannificio
occupari; formant panni diversum pannum
sic
ad recipiendum colorem aptissimos reddunt.
intertexto etiam auro et argento, item et limbi aurei et argentei;
chalibeas fabricas celeberrimas habent, nec non cupreas et ex aurichalco, quae in Eboracensi
comitatu florent; coriaeae, testaceae fabricae quam plurimae habentur, item et speculorum,
chrystallorum, a potiori in Eboracensi comitatu; horologia, instrumenta mathematica et
chirurgica ad summum florem perducta sunt in Anglia, item panni et merces chalibeae; urbs
Londinensis est centrum maximorum opificum, prout est centrum divitiarum.
nec non cupreas et ex aurichalco, quae in Eboracensi
comitatu florent; coriaeae, testaceae fabricae quam plurimae habentur, item et speculorum,
chrystallorum, a potiori in Eboracensi comitatu; horologia, instrumenta mathematica et
chirurgica ad summum florem perducta sunt in Anglia, item panni et merces chalibeae; urbs
Londinensis est centrum maximorum opificum, prout est centrum divitiarum.
a potiori in Eboracensi comitatu; horologia, instrumenta mathematica et
chirurgica ad summum florem perducta sunt in Anglia, item panni et merces chalibeae; urbs
Londinensis est centrum maximorum opificum, prout est centrum divitiarum.
florem perducta sunt in Anglia, item panni et merces chalibeae; urbs
Londinensis est centrum maximorum opificum, prout est centrum divitiarum.
opificum, prout est centrum divitiarum.
In Scotia hoc saeculo primo florere coeperint fabricae et manufacturae;
tibialium habentur fabricae in Scotia celeberrimae, item et texturarum lini et canabis;
praecipua sedes fabricarum est Lascovia. In Hybernia plures sunt pannificinae, item et
texturae laneae, lineae, in quibus proximi sunt Anglis; habentur etiam testaceae fabricae,
item et vitreae res; navium magna est fabricatura in Hybernia tam bellicarum quam
commercialium.
celeberrimae, item et texturarum lini et canabis;
praecipua sedes fabricarum est Lascovia. In Hybernia plures sunt pannificinae, item et
texturae laneae, lineae, in quibus proximi sunt Anglis; habentur etiam testaceae fabricae,
item et vitreae res; navium magna est fabricatura in Hybernia tam bellicarum quam
commercialium.
sed et externum commercium Angliae est
florentissimum; propriis enim navigiis praestant omnes vecturas. Florentissimum Anglorum
commercium est cum Portugallis, Hispanis, Italis, Gallis, Belgis; etiam cum Suecis, Danis et
Russis habent commercium, sed non adeo lucrosum; in partibus Levantinis magnum commercium
habent, nempe in partibus orientalibus maris Mediterranei cum Algiris, Smirnensibus,
Constantinopolitanis etc., in Africae occidentalis et orientalis littoribus, in quibus
potissimum permutatione mercium suarum coemunt
propriis enim navigiis praestant omnes vecturas. Florentissimum Anglorum
commercium est cum Portugallis, Hispanis, Italis, Gallis, Belgis; etiam cum Suecis, Danis et
Russis habent commercium, sed non adeo lucrosum; in partibus Levantinis magnum commercium
habent, nempe in partibus orientalibus maris Mediterranei cum Algiris, Smirnensibus,
Constantinopolitanis etc., in Africae occidentalis et orientalis littoribus, in quibus
potissimum permutatione mercium suarum coemunt producta Africana, potissimum aurum, ebur et
nigritos, et
Hispanis, Italis, Gallis, Belgis; etiam cum Suecis, Danis et
Russis habent commercium, sed non adeo lucrosum; in partibus Levantinis magnum commercium
habent, nempe in partibus orientalibus maris Mediterranei cum Algiris, Smirnensibus,
Constantinopolitanis etc., in Africae occidentalis et orientalis littoribus, in quibus
potissimum permutatione mercium suarum coemunt producta Africana, potissimum aurum, ebur et
nigritos, et hoc commercium valde est utile Anglis, et intuitu bilancis numericae, et
utilitatis.
Danis et
Russis habent commercium, sed non adeo lucrosum; in partibus Levantinis magnum commercium
habent, nempe in partibus orientalibus maris Mediterranei cum Algiris, Smirnensibus,
Constantinopolitanis etc., in Africae occidentalis et orientalis littoribus, in quibus
potissimum permutatione mercium suarum coemunt producta Africana, potissimum aurum, ebur et
nigritos, et hoc commercium valde est utile Anglis, et intuitu bilancis numericae, et
utilitatis.
in Africae occidentalis et orientalis littoribus, in quibus
potissimum permutatione mercium suarum coemunt producta Africana, potissimum aurum, ebur et
nigritos, et hoc commercium valde est utile Anglis, et intuitu bilancis numericae, et
utilitatis.
potissimum permutatione mercium suarum coemunt producta Africana, potissimum aurum, ebur et
nigritos, et hoc commercium valde est utile Anglis, et intuitu bilancis numericae, et
utilitatis.
Anglorum,
in quibus etiam plurimas occupationes fecerunt.
ab orientalibus, ob minorem valorem auri in partibus orientalibus intuitu
Europeae.
fumatis, nec non
pellis crudis.
detrimentum
capiat, neque permittuntur ad summum florem perduci fabricae mercium, quae in Anglia florent,
et has merces non audent emere ab aliis gentibus, sed debent emere ab Anglis; distrahunt
saponem, sebum, pelles crudas; pecunia ex his percepta maxima ex parte refluit in Angliam pro
pannis aliisque.
habent utilissimum.
est, sed abolita paulo post anno
tamen '672. restaurata est; anno vero '751. parlamentum cassavit privilegium huius societatis.
est, haec societas ob abusus in maximo fuit periculo exstinctionis, hinc ad
excitandam emulationem fundarunt aliam adhuc societatem orientalem, interim contrarium enatum
est; una enim societas conata est alterius commodum evertere, hinc 1701. duae hae societates
conflatae sunt in unam cum exclusivo privilegio; haec societas ingentes fecit acquisitiones,
et conspicuum tenet regnum in Indiis orientalibus; dividens huius societatis annis
superioribus fuit 10 per centum, ultimis tamen his annis recidit dividens ad 6 per centum;
negotia enim huius
aliam adhuc societatem orientalem, interim contrarium enatum
est; una enim societas conata est alterius commodum evertere, hinc 1701. duae hae societates
conflatae sunt in unam cum exclusivo privilegio; haec societas ingentes fecit acquisitiones,
et conspicuum tenet regnum in Indiis orientalibus; dividens huius societatis annis
superioribus fuit 10 per centum, ultimis tamen his annis recidit dividens ad 6 per centum;
negotia enim huius florentissimae societatis his ultimis anis ibant in deterius.
ingentes fecit acquisitiones,
et conspicuum tenet regnum in Indiis orientalibus; dividens huius societatis annis
superioribus fuit 10 per centum, ultimis tamen his annis recidit dividens ad 6 per centum;
negotia enim huius florentissimae societatis his ultimis anis ibant in deterius.
seu mensa argentaria, quae 1649. regnante Vilhelmo 3--o introducta est;
occasione enim belli privati bancarii et mercatores crediderunt ingentes summas aerario, his
ergo concessum est privilegium mensam argentariam instituendi, hi habent jus pecuniis
substituendi chartas in defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod
1649. regnante Vilhelmo 3--o introducta est;
occasione enim belli privati bancarii et mercatores crediderunt ingentes summas aerario, his
ergo concessum est privilegium mensam argentariam instituendi, hi habent jus pecuniis
substituendi chartas in defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in
bancarii et mercatores crediderunt ingentes summas aerario, his
ergo concessum est privilegium mensam argentariam instituendi, hi habent jus pecuniis
substituendi chartas in defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in monetam cuditur; chartas enim tam publicas quam
privatas etiam
mensam argentariam instituendi, hi habent jus pecuniis
substituendi chartas in defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in monetam cuditur; chartas enim tam publicas quam
privatas etiam coemit banc temporibus iis, in quibus valor earum decrevit, et mutatis
circumstantiis cum
hi habent jus pecuniis
substituendi chartas in defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in monetam cuditur; chartas enim tam publicas quam
privatas etiam coemit banc temporibus iis, in quibus valor earum decrevit, et mutatis
circumstantiis cum lucro illas erogant.
defectu, quae dein chartae in pleno valore circulant, absque omni
rabat, quia haec banca fundatur in fide publica, pro his vero chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in monetam cuditur; chartas enim tam publicas quam
privatas etiam coemit banc temporibus iis, in quibus valor earum decrevit, et mutatis
circumstantiis cum lucro illas erogant.
chartis fidem faciunt banc;
negotium huius bancae consistit in redemptione chartarum publicarum, dein in coemptione auri
et argenti crudi, quod dein in monetam cuditur; chartas enim tam publicas quam
privatas etiam coemit banc temporibus iis, in quibus valor earum decrevit, et mutatis
circumstantiis cum lucro illas erogant.
mercium ad 6 788 166 Ł, pretium invectarum mercium ad 5
707
et manufacturarum;
neque ultima ratio deficientis commercii Anglicani est nimium pretium mercium Anglicanarum,
quae ab aliis nationibus non quidem ea bonitate, sed multo leviori pretio haberi possunt.
leviori pretio haberi possunt.
occupationibus apud Anglos sit.
§ 9 De norma monetarum.
sit.
§ 9 De norma monetarum.
voculae sterling ignota est, quidam ab urbe Sterling,
quidam a voce Saxonica Stoerae, lex, repetunt; per libram olim intelligebantur moneta, 12
loth habuit, tardius tamen recessum est ab hac methodo, nam ex una libra 4 libras cudebant; in
Gallia vero una moderna libra est 80--a pars antiquae; in Anglia ad 9 nostros florenos
aestimatur libra.
quidam a voce Saxonica Stoerae, lex, repetunt; per libram olim intelligebantur moneta, 12
loth habuit, tardius tamen recessum est ab hac methodo, nam ex una libra 4 libras cudebant; in
Gallia vero una moderna libra est 80--a pars antiquae; in Anglia ad 9 nostros florenos
aestimatur libra.
libram olim intelligebantur moneta, 12
loth habuit, tardius tamen recessum est ab hac methodo, nam ex una libra 4 libras cudebant; in
Gallia vero una moderna libra est 80--a pars antiquae; in Anglia ad 9 nostros florenos
aestimatur libra.
Aureae monetae in Anglia sunt aurei ginei, a provincia
Africa Guinea, ex qua copiosum aurum acceperunt; sub initium valuit unam libram, sed tardius
uno solido auctum est pretium, cuduntur quadruplicati, duplicati, et quadrantes; hi aurei a
temporibus Caroli 2--i sunt in usu.
nummi sunt: coronae, quae valent 5 solidos, etiam dimidiatae
cuduntur; solidi, qui 12 denarios valent; cuduntur ex argento etiam 6 denariorum, 4, duorum et
unius denarii nummi; ex cupro dimidii et quadrantes denarii cuduntur.
Ł, anno '748. aestimabatur ad 30 000 000 Ł, quae et hodie
est massa. Chartarum circulant 150 000 000 Ł S.
tantum 9 denarios valeat, Anglicus vero 12.
§ 10 De religione.
§ 10 De religione.
partim vi, partim bonis exstirpati sunt; regnante tamen Henrico 8. facta
est defectio; filia quidem eius Maria religioni Christianae chatolicae addicta fuit; cum tamen
non diu vixerit, soror eius Elisabetha stabilivit et fundavit ecclesiam Anglicanam; paulo post
enata est in ipsa ecclesia Anglicana lis; pars Genevensem, pars vero episcopalem regiminis
formam voluit; praesbiteriani in statu coactionis vivebant diutissime, donec sub Carolo rege
praevalescente ecclesia praesbiterianorum subprimeretur ecclesia episcopalis; tardius vero
rursus
religioni Christianae chatolicae addicta fuit; cum tamen
non diu vixerit, soror eius Elisabetha stabilivit et fundavit ecclesiam Anglicanam; paulo post
enata est in ipsa ecclesia Anglicana lis; pars Genevensem, pars vero episcopalem regiminis
formam voluit; praesbiteriani in statu coactionis vivebant diutissime, donec sub Carolo rege
praevalescente ecclesia praesbiterianorum subprimeretur ecclesia episcopalis; tardius vero
rursus opressi sunt, et vix gratiam tolerantiae obtinere poterant, ab omnibus tamen muneribus
publicis exclusi erant; hae
diutissime, donec sub Carolo rege
praevalescente ecclesia praesbiterianorum subprimeretur ecclesia episcopalis; tardius vero
rursus opressi sunt, et vix gratiam tolerantiae obtinere poterant, ab omnibus tamen muneribus
publicis exclusi erant; hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem,
etiam in quibusdam dogmatibus.
ecclesia praesbiterianorum subprimeretur ecclesia episcopalis; tardius vero
rursus opressi sunt, et vix gratiam tolerantiae obtinere poterant, ab omnibus tamen muneribus
publicis exclusi erant; hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem,
etiam in quibusdam dogmatibus.
tardius vero
rursus opressi sunt, et vix gratiam tolerantiae obtinere poterant, ab omnibus tamen muneribus
publicis exclusi erant; hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem,
etiam in quibusdam dogmatibus.
publicis exclusi erant; hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem,
etiam in quibusdam dogmatibus.
hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem,
etiam in quibusdam dogmatibus.
ad haec tempora permansit; gens Anglica,
libertatis civilis studiosissima, etiam circa religionis negotia libere
sentire, credere, et profiteri se posse putat et sentit; nullus hic est populus, apud quem tot
religionis monstra existerent quam in Anglia, quod jam ipse Barclajus testatur; hodie
catholici Judei, Calvinistae, anabaptistae, tremulantes (quacceri), hodie etiam theistae
habent ecclesiam in Anglia, et omnes libere profitentur religiones suas, cum summa
tollerantia; solis Mahometanis et catholicis
credere, et profiteri se posse putat et sentit; nullus hic est populus, apud quem tot
religionis monstra existerent quam in Anglia, quod jam ipse Barclajus testatur; hodie
catholici Judei, Calvinistae, anabaptistae, tremulantes (quacceri), hodie etiam theistae
habent ecclesiam in Anglia, et omnes libere profitentur religiones suas, cum summa
tollerantia; solis Mahometanis et catholicis interdictus est lege publica usus et exercitium
religionis; ex causis tamen politicis dissimulate se habent catholici, sed restricte.
summa
tollerantia; solis Mahometanis et catholicis interdictus est lege publica usus et exercitium
religionis; ex causis tamen politicis dissimulate se habent catholici, sed restricte.
senii.
ad clerum inferiorem.
parlamento, sed
hi sublati sunt.
fit ad cancellariam regiam, rex ergo
denominat judicium delegatum pro his causis decidendis.
praeter haec habentur enim synodus
nationales seu universales, qui sunt complexus omnium 13 synodorum, Edinburgi omni anno
habentur; ex quovis praesbiterio mittuntur praesbiteri et seniores pro magnitudine
praesbiterii jam plures jam pauciores, et pro ratione urbium etiam in praesbiterio
contentorum; in hoc nationali synodo omnia negotia ecclesiastica deciduntur; rex tamen est
caput ecclesiae etiam Scotensis.
nationales seu universales, qui sunt complexus omnium 13 synodorum, Edinburgi omni anno
habentur; ex quovis praesbiterio mittuntur praesbiteri et seniores pro magnitudine
praesbiterii jam plures jam pauciores, et pro ratione urbium etiam in praesbiterio
contentorum; in hoc nationali synodo omnia negotia ecclesiastica deciduntur; rex tamen est
caput ecclesiae etiam Scotensis.
et seniores pro magnitudine
praesbiterii jam plures jam pauciores, et pro ratione urbium etiam in praesbiterio
contentorum; in hoc nationali synodo omnia negotia ecclesiastica deciduntur; rex tamen est
caput ecclesiae etiam Scotensis.
etiam in praesbiterio
contentorum; in hoc nationali synodo omnia negotia ecclesiastica deciduntur; rex tamen est
caput ecclesiae etiam Scotensis.
et dispensandi jura exceptis casibus per parlamentum sancitis.
haec tamen bona successive in fiscum redacta sunt et habent numerata stipendia; episcopus
Londinensis habet tantum 2000 Ł S, reliqui episcopi adhuc minus habent.
numerata stipendia; episcopus
Londinensis habet tantum 2000 Ł S, reliqui episcopi adhuc minus habent.
habet tantum 2000 Ł S, reliqui episcopi adhuc minus habent.
olim copiosi erant in Anglia, hodie nulli sunt;
ultimus ordo fuit Iesuitarum in Anglia qui integram formabant provinciam in Anglia; hoc seculo
exstincti sunt et hi.
§ 11 De scholis, scientiis et artibus.
fuit Iesuitarum in Anglia qui integram formabant provinciam in Anglia; hoc seculo
exstincti sunt et hi.
§ 11 De scholis, scientiis et artibus.
educatio locum habet, nempe in
accademiis et universitatibus; quod publicam adtinet educationem, Anglis vitio vertitur quod
absque differentia omnes aequaliter educentur absque status futuri discrimen.
eruditionis gradum consequuntur, praecipue quoad disciplinas serias; neque
desunt ipsis omnia possibilia media et subsidia ad litteras; habent bibliothecas, musea,
instrumenta, stipendia tam publica quam privata quibus industria excitatur et fovetur.
musea,
instrumenta, stipendia tam publica quam privata quibus industria excitatur et fovetur.
Anglosaxonum, fertur anno 887. vel '90. fundasse, proin est antiquissima in Europa
post Parisiensem; Alfredus 4 scolas fundavit, pro theologia, pro grammatica et rethorica, pro
logica, philosophia, et musica; et tandem geographia et mathematica.
hanc universitatem Georgius 1--us eo honoravit
quod gradum philosophiae ibi susceperit.
Utraque universitas largissimis
fundationibus provisa est tam publicis, quam privatis; ambae universitates gaudent
jurisdictionibus criminalibus et civilibus, habent in magistratu criminali cancellarium,
praetorem, vice-cancellarium, 2 procuratores, et curatorem; in parlamento utraque sedem et
votum habet in Tabula statuum; in juridica et medica facultate Londini solet gradus accipi.
fundationibus provisa est tam publicis, quam privatis; ambae universitates gaudent
jurisdictionibus criminalibus et civilibus, habent in magistratu criminali cancellarium,
praetorem, vice-cancellarium, 2 procuratores, et curatorem; in parlamento utraque sedem et
votum habet in Tabula statuum; in juridica et medica facultate Londini solet gradus accipi.
est tam publicis, quam privatis; ambae universitates gaudent
jurisdictionibus criminalibus et civilibus, habent in magistratu criminali cancellarium,
praetorem, vice-cancellarium, 2 procuratores, et curatorem; in parlamento utraque sedem et
votum habet in Tabula statuum; in juridica et medica facultate Londini solet gradus accipi.
statuum; in juridica et medica facultate Londini solet gradus accipi.
Collegium
medicum habet jus inspiciendi farmacopeas et xenodochia.
jus inspiciendi farmacopeas et xenodochia.
habent Londini; eminet inter has societas regia eruditorum,
quae ex proprio et privato se sustinet, et ingentes sumptus in rem litterariam facit,
praecipue in historia nationali, mechanica, physica, geographica et astronomia, et
architectura tam militari quam civili, nec non in re rustica et agricultura; et haec societas
excitavit etiam alias gentes ad erigendas tales utilissimas
excitavit etiam alias gentes ad erigendas tales utilissimas
quam publicae societates, circa diversa objecta
litteraria versantes sic, circa antiquitates etc.
In Hybernia Dubliniensis habetur, quae
suis provisa est colegiis; societates aeque habent eruditas ad imitationem Angliae, Edinburgae
eminet societas medica; praeter universitates habentur etiam scolae diffusae per omnia 3--a
regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur.
societas medica; praeter universitates habentur etiam scolae diffusae per omnia 3--a
regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur.
etiam scolae diffusae per omnia 3--a
regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur.
3--a
regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur.
in universitatibus habentur.
maximus enim est eius
usus in parlamento; ab anno 1660. habentur omnes sermones in parlamento habiti expressi in
plurimis tomis.
anno 1660. habentur omnes sermones in parlamento habiti expressi in
plurimis tomis.
in parlamento habiti expressi in
plurimis tomis.
in sua oratione plus logicus est quam orator,
magis soliditatem et vim verborum, quam eorum amoenitatem curat: in poesi magis celebratur ars
Anglorum, quam in oratoria.
quam eorum amoenitatem curat: in poesi magis celebratur ars
Anglorum, quam in oratoria.
In campo historiarum olim Angli parum
desudarunt, posterioribus tamen annis etiam in hac excellere ceperunt; nulla pars philosophiae
est, quam Angli negligerent; in mathesi, geometria, physica, ethica et politica maxime eminent
per privatam potissimam instructionem, nam in publicis scholis ex praescripto legum docetur
philosophia adhuc Aristotelica, multis futilitatibus et ineptiis repleta; mathesis tamen et
physica sunt ipsis amoenissimae scientiae.
adhuc Aristotelica, multis futilitatibus et ineptiis repleta; mathesis tamen et
physica sunt ipsis amoenissimae scientiae.
Iurisprudentia etiam per omnes
partes suas publice traditur, privatim tamen excolitur quam maxime tam theoretice, quam
practice; in partibus philosophicis juris maxima merita habent, nempe jure naturae, jure
gentium, et publico universali.
traditur, privatim tamen excolitur quam maxime tam theoretice, quam
practice; in partibus philosophicis juris maxima merita habent, nempe jure naturae, jure
gentium, et publico universali.
theologi per linguarum orientalium culturam totam vitam suam iis condiscendis terunt
antiquosque classicos volvant neglecta theologia.
Galli quidem ipsis palmam praeeripuisse
anhelant in pictura, architectura.
praeeripuisse
anhelant in pictura, architectura.
his.
duo non habent eandem
activitatem cum prioribus; negotium tamen coloniale spectat ad Consilium commercialem.
caput illius ipse rex.
integros comitatus
regunt et Lieutinent compellatur; rex confert has dignitates communiter proceribus; alii sunt
Cheriff, seu subalterni locumtenentis, qui mandata regia, sententiasque tribunalium executioni
dare debet, manipulat regios reditus.
tribunalium executioni
dare debet, manipulat regios reditus.
regios reditus.
ipsum in Scotia obtinet, ubi
antiquitus haec dignitas haereditaria fuit familiis privatis, modo rex confert pro suo
arbitrio, excontentatis familiis; etiam Consilium status cessavit in Scotia a tempore unionis.
7.1 Hybernia tamen ut provincia vi armorum subjecta satis coarctatur.
sufferre quae civitati obsunt, et omnia retinere quae bonum civitatis
exposcit, et his habitis ad alia nova quaerenda disgrediendum esse.
forma, ratio ergo status interna suadet hanc
regiminis formam retinendam esse; quod vero regiminis forma bona sit, id sufficienter
felicitas totius nationis, florens commercium, litterae, artes, et fabricae docent et
testantur; ratio ergo status suadet ut regiminis forma in neutram degeneret partem, ut
factiones in Anglia interteneantur, ne tamen ulla factio prevaleat; unicum jus
repraesentationis videtur modernis temporibus regulandum esse, quod et reipsa urgetur a parte
oppositionis; et reipsa forma regiminis Anglica optima est; omnia enim
regiminis formam retinendam esse; quod vero regiminis forma bona sit, id sufficienter
felicitas totius nationis, florens commercium, litterae, artes, et fabricae docent et
testantur; ratio ergo status suadet ut regiminis forma in neutram degeneret partem, ut
factiones in Anglia interteneantur, ne tamen ulla factio prevaleat; unicum jus
repraesentationis videtur modernis temporibus regulandum esse, quod et reipsa urgetur a parte
oppositionis; et reipsa forma regiminis Anglica optima est; omnia enim bona aliarum regiminis
formarum in ea sunt
factiones in Anglia interteneantur, ne tamen ulla factio prevaleat; unicum jus
repraesentationis videtur modernis temporibus regulandum esse, quod et reipsa urgetur a parte
oppositionis; et reipsa forma regiminis Anglica optima est; omnia enim bona aliarum regiminis
formarum in ea sunt concentrata demptis tamen omnibus malis; regis auctoritas restricta est,
ei tamen facultas bonum faciendi non adempta; ratio status suadet ut commercium, fabricae,
manufacturae conservantur, agricultura efflorescat, in his enim nationales divitiae
consistunt; ratio
est; omnia enim bona aliarum regiminis
formarum in ea sunt concentrata demptis tamen omnibus malis; regis auctoritas restricta est,
ei tamen facultas bonum faciendi non adempta; ratio status suadet ut commercium, fabricae,
manufacturae conservantur, agricultura efflorescat, in his enim nationales divitiae
consistunt; ratio status suadet ut credit, seu fides publica in Anglia conservetur, ob chartas
publicas copiosas, neque fides publica degenerat in fidem aulae; deerit enim secus fundus
securitatis.
malis; regis auctoritas restricta est,
ei tamen facultas bonum faciendi non adempta; ratio status suadet ut commercium, fabricae,
manufacturae conservantur, agricultura efflorescat, in his enim nationales divitiae
consistunt; ratio status suadet ut credit, seu fides publica in Anglia conservetur, ob chartas
publicas copiosas, neque fides publica degenerat in fidem aulae; deerit enim secus fundus
securitatis.
ratio status suadet ut commercium, fabricae,
manufacturae conservantur, agricultura efflorescat, in his enim nationales divitiae
consistunt; ratio status suadet ut credit, seu fides publica in Anglia conservetur, ob chartas
publicas copiosas, neque fides publica degenerat in fidem aulae; deerit enim secus fundus
securitatis.
ingens vulnus inflixit
Angliae ob commercium frustratum; status ergo ratio poscit, ut quantum possibile est amicitia
cum Americanis restauratur, ut sic tamen commercium aliquadamtenus restauretur; praecavendum
erit summopere ut omnes turbae, contentiones, et divisiones in ipsa Magna Brittania
praecaveantur; regnum enim in se divisum desolabitur; huc pertinet omnes factiones religionis
causa enatae, item dissensiones ob stirpes regnantes; hae enim dissensiones facile bella post
se trahunt.
frustratum; status ergo ratio poscit, ut quantum possibile est amicitia
cum Americanis restauratur, ut sic tamen commercium aliquadamtenus restauretur; praecavendum
erit summopere ut omnes turbae, contentiones, et divisiones in ipsa Magna Brittania
praecaveantur; regnum enim in se divisum desolabitur; huc pertinet omnes factiones religionis
causa enatae, item dissensiones ob stirpes regnantes; hae enim dissensiones facile bella post
se trahunt.
causa enatae, item dissensiones ob stirpes regnantes; hae enim dissensiones facile bella post
se trahunt.
ob stirpes regnantes; hae enim dissensiones facile bella post
se trahunt.
favorabilis est nexus cum Portugallia,
nempe tractatus commercialis qui intercedit inter Angliam et Portugalliam; cum Imperio Romano
eiusque principibus amicitiam colere aeque utile erit Angliae; maxime ex eo, cum rex Angliae
sit elector Hanoveranus et suas possessiones habeat in Germania; saepe dein Anglia opus habet
exercitu campestri, quem plerumque ex Germania accipiunt; quod potentias septemtrionales
adtinet, cum hae tantum obesse non possint Angliae excepta Russia, interim si foedus inirent,
obesse possent, ratio ergo status suadet ut omnia
Russia, interim si foedus inirent,
obesse possent, ratio ergo status suadet ut omnia vincula et foedera impediantur foveanturque
dissensiones per ministerium.
ut omnia vincula et foedera impediantur foveanturque
dissensiones per ministerium.
milliaria quadrata continet.
Tota provincia constat ex 7 provinciis foederatis; sunt hae ordine
praerogativae honoris: Geldria, seu maxima pars antiqui Geldriae ducatus; huc pertinet etiam
comitatus Zutfaniae antiquae; ista provincia divisa est in superiorem et inferiorem, inferior
rursus divisa est in Vetaviam et Velaviam; Comitatus Holandiae, haec antiquitus Batavia
nuncupabatur, constat ex ipsa Hollandia et Frisia occidentali; haec provincia est maxima et
potentissima ex omnibus provinciis, habet enim 300 milliaria in superficie sua; Comitatus
Zeelandiae – haec
superiorem et inferiorem, inferior
rursus divisa est in Vetaviam et Velaviam; Comitatus Holandiae, haec antiquitus Batavia
nuncupabatur, constat ex ipsa Hollandia et Frisia occidentali; haec provincia est maxima et
potentissima ex omnibus provinciis, habet enim 300 milliaria in superficie sua; Comitatus
Zeelandiae – haec provincia ex 8 insulis constat, nempe: Valcria, Bevelandia australis; Tola,
S. Phylipi, Valferdic, Bevelandia septemtrionalis, Duibeland, Scaldria; quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae
ex 8 insulis constat, nempe: Valcria, Bevelandia australis; Tola,
S. Phylipi, Valferdic, Bevelandia septemtrionalis, Duibeland, Scaldria; quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae prius regnum celebre erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum
nempe: Valcria, Bevelandia australis; Tola,
S. Phylipi, Valferdic, Bevelandia septemtrionalis, Duibeland, Scaldria; quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae prius regnum celebre erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe),
S. Phylipi, Valferdic, Bevelandia septemtrionalis, Duibeland, Scaldria; quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae prius regnum celebre erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et
quarta provincia est
Utrajectensis, olim erat episcopatus; Comitatus Frisiae prius regnum celebre erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae
erat quod Carolus
Magnus evertit, hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae spectant; sexto est
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80
hodie in 3 partes est divisa: in occidentalem, quae est pars Hollandiae, in
orientalem, quae est pars Germaniae et ad Borussiam spectat, denique in Frisiam ipsam, quae
est ipsa haec provincia; haec 100 milliaria complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae spectant; sexto est
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80 milliaria ,
subdividitur in 4 partes:
complectitur; ipsa Frisia in 3 partes subdivisa
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae spectant; sexto est
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80 milliaria ,
subdividitur in 4 partes: Daventia (Dvente), Sallaudia, Vollenhovia, Drentia; septimo est
Groningen, [habet] 80 mil. in superficie habet, haec multitudine canalium excellit,
dividitur in Omelandiam et Groningam; per Groningam
est, nempe in Tractum orientalem (Oster Goe), Tractum silvanum (Senenvolden), et Tractum
occidentalem (Vester Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae spectant; sexto est
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80 milliaria ,
subdividitur in 4 partes: Daventia (Dvente), Sallaudia, Vollenhovia, Drentia; septimo est
Groningen, [habet] 80 mil. in superficie habet, haec multitudine canalium excellit,
dividitur in Omelandiam et Groningam; per Groningam intelligitur urbs huius
Goe); ad hanc provinciam etiam 4 minores insulae spectant; sexto est
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80 milliaria ,
subdividitur in 4 partes: Daventia (Dvente), Sallaudia, Vollenhovia, Drentia; septimo est
Groningen, [habet] 80 mil. in superficie habet, haec multitudine canalium excellit,
dividitur in Omelandiam et Groningam; per Groningam intelligitur urbs huius
nominis cum suo territorio; per Omelandiam intelligitur provincia tota circa urbem et eius
provincia Trans Isalana (Ober Isel), haec in superficie habet 1 et 80 milliaria ,
subdividitur in 4 partes: Daventia (Dvente), Sallaudia, Vollenhovia, Drentia; septimo est
Groningen, [habet] 80 mil. in superficie habet, haec multitudine canalium excellit,
dividitur in Omelandiam et Groningam; per Groningam intelligitur urbs huius
nominis cum suo territorio; per Omelandiam intelligitur provincia tota circa urbem et eius
territorium; tota ergo provincia nuncupatur Provintz von Stadt und Land.
provinciae hae Generalitatis sunt diversae: in Brabantia possidetur urbs
et dominium Silva Ducis, item urbs Gravia, regio Glicana (Land v. Guick), possidetur urbs
Breda et marchionatus Berga ad Zomam (Berg ob Soom) et Trajectum ad Mosam, et comitatus
Froenhowensis; in Linburgensi Ducatu etiam habent Belgae provincias, nempe provinciam Trans
Mosam, ex parte comitatus Dalemensis etiam possident plurimum, in provincia hac etiam partem
Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident
Belgae in
(Land v. Guick), possidetur urbs
Breda et marchionatus Berga ad Zomam (Berg ob Soom) et Trajectum ad Mosam, et comitatus
Froenhowensis; in Linburgensi Ducatu etiam habent Belgae provincias, nempe provinciam Trans
Mosam, ex parte comitatus Dalemensis etiam possident plurimum, in provincia hac etiam partem
Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident
Belgae in Flandria in urbe Slusa, quae portu provisa est; item urbs Alexia, quae arce munita
gaudet, Bensoa urbs ad Mosam, Stephanoverda, quae duae urbes in
in Linburgensi Ducatu etiam habent Belgae provincias, nempe provinciam Trans
Mosam, ex parte comitatus Dalemensis etiam possident plurimum, in provincia hac etiam partem
Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident
Belgae in Flandria in urbe Slusa, quae portu provisa est; item urbs Alexia, quae arce munita
gaudet, Bensoa urbs ad Mosam, Stephanoverda, quae duae urbes in Geldria superiore sitae sunt.
Linburgensi Ducatu etiam habent Belgae provincias, nempe provinciam Trans
Mosam, ex parte comitatus Dalemensis etiam possident plurimum, in provincia hac etiam partem
Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident
Belgae in Flandria in urbe Slusa, quae portu provisa est; item urbs Alexia, quae arce munita
gaudet, Bensoa urbs ad Mosam, Stephanoverda, quae duae urbes in Geldria superiore sitae sunt.
in provincia hac etiam partem
Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident
Belgae in Flandria in urbe Slusa, quae portu provisa est; item urbs Alexia, quae arce munita
gaudet, Bensoa urbs ad Mosam, Stephanoverda, quae duae urbes in Geldria superiore sitae sunt.
haec omnia proprios morbos Belgis causant, uti scorbutum, paralisim (Gicht), catharum; hi
morbi praecipue Hollandiae, Zeelandiae, Groningae, et Frisiae communes sunt, et longam aetatem
non admittunt; his accedit hydrops et febres.
morbos Belgis causant, uti scorbutum, paralisim (Gicht), catharum; hi
morbi praecipue Hollandiae, Zeelandiae, Groningae, et Frisiae communes sunt, et longam aetatem
non admittunt; his accedit hydrops et febres.
maximus fluvius est Rhenus, qui ex
Helvetia per Germaniam ad Belgium defluit et ibi ramos plurimos format, partim naturales,
partim artificiales canales, talis est canalis Corbullonis; 2--o) est Mosa, qui ex Lotharingia
decurrit et secat Geldriam et Hollandiam et influit in Rhenum; 3--o) Scoldis (Schalde), oritur
in Picardia Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare.
per Germaniam ad Belgium defluit et ibi ramos plurimos format, partim naturales,
partim artificiales canales, talis est canalis Corbullonis; 2--o) est Mosa, qui ex Lotharingia
decurrit et secat Geldriam et Hollandiam et influit in Rhenum; 3--o) Scoldis (Schalde), oritur
in Picardia Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare.
defluit et ibi ramos plurimos format, partim naturales,
partim artificiales canales, talis est canalis Corbullonis; 2--o) est Mosa, qui ex Lotharingia
decurrit et secat Geldriam et Hollandiam et influit in Rhenum; 3--o) Scoldis (Schalde), oritur
in Picardia Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare.
naturales,
partim artificiales canales, talis est canalis Corbullonis; 2--o) est Mosa, qui ex Lotharingia
decurrit et secat Geldriam et Hollandiam et influit in Rhenum; 3--o) Scoldis (Schalde), oritur
in Picardia Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare.
Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare.
2 cornua, et influit in mare.
est sinus maris Süder See, erumpit ex mari
Septemtrionali, et Hollandiam, Geldriam, Transisalanam, et ex parte Frisiam
lambit, in longitudine habet 15 milliaria et in tota periferia 50; Belgis utilissimus est hic
sinus pro commercio interno; in Hollandia est Lacus Harlamensis, item aquae, quas Ij
appellant, et sunt ultra Amsterodamum, formantque lacum; habetur etiam lacus Bisbos, hic anno
1421, 19. novembris enatus est, 72 pagi absorpti sunt cum omnibus incolis.
et aeris salubritati non omni ex parte prosunt; adsunt
stupendae cataractae et coarctationes aquarum maritimarum, quae ipsis instar arcium et
praesidiorum sunt, nam apertis cataractis inundare noverunt provincias suas sicque hostes
arcere.
et coarctationes aquarum maritimarum, quae ipsis instar arcium et
praesidiorum sunt, nam apertis cataractis inundare noverunt provincias suas sicque hostes
arcere.
copiosa ob pascua copiosa,
maxime in Hollandia, Frisia, Groninga et Transisalana provincia, hinc gaudent lacte, butiro et
caseo; habentur greges etiam ovium ex quibus lana non mediocris habetur; ferae sunt exiguae,
sed pisces copiosissimos
et Transisalana provincia, hinc gaudent lacte, butiro et
caseo; habentur greges etiam ovium ex quibus lana non mediocris habetur; ferae sunt exiguae,
sed pisces copiosissimos
lacte, butiro et
caseo; habentur greges etiam ovium ex quibus lana non mediocris habetur; ferae sunt exiguae,
sed pisces copiosissimos
greges etiam ovium ex quibus lana non mediocris habetur; ferae sunt exiguae,
sed pisces copiosissimos
maritimae; ex regno vegetabili habent in Hollandia aliquantum frumenti, etiam in Geldria, sed
fructus arborum in abundantia habentur; ex regno minerali, habentur lithantraces, sed ligna
exigua, etiam gleba focaria gaudent.
ex regno minerali, habentur lithantraces, sed ligna
exigua, etiam gleba focaria gaudent.
aquam potabilem habent, et cisternis
collectis aquis pluvialibus utuntur.
commercium et fabricas.
amoenissimi censentur, imo Hollandi in tota Europa peritissimi sunt hortulani, fabricantes
optimi.
in tota Europa peritissimi sunt hortulani, fabricantes
optimi.
Europeas Belgae possident etiam in aliis mundi
partibus amplissima territoria, quae omnia vi armorum sibi subjecerant in omnibus 3 mundi
partibus; in America occasione belli Hispanici subegerunt sibi fere totam Brasiliam
Portugallicam, quam tamen maxima ex parte amiserunt; in Provincia Guiana 3 colonias possident;
1--a Suinane est, haec ad 30 milliaria extenditur introrsum versus, 2/3 partes
huius coloniae pertinent ad urbem Amsterodamensem, 1/3 vero ad Indiae societatis
occidentalis compagniam; 2--a
1/3 vero ad Indiae societatis
occidentalis compagniam; 2--a Besseguero, 3--a Barnice; haec 3--a est privatorum civium
colonia; possident etiam insulam Currassao et S. Eustachius, et hae ditiones ob sacharum,
caffe, indigo et tobacam sunt perutiles.
haec 3--a est privatorum civium
colonia; possident etiam insulam Currassao et S. Eustachius, et hae ditiones ob sacharum,
caffe, indigo et tobacam sunt perutiles.
promontorium Bonae spei; hoc summi est momenti cum sit clavis in Indias orientalis
propugnaculoque munitissimo provisum est, gaudet vino optimo hoc promontorium, quod ipsum
utillissimum commercium praebet ipsis.
commercium praebet ipsis.
ad societatem Indiae
orientalem; aliae vero omnes possessiones Africae ad occidentalem societatem Indiae pertinet;
nempe in Ginea littoribus arces munitissimas duas possident De la Minha seu fanum S. Georgii;
praesidium dein Moure, seu Nassoviense.
Africae ad occidentalem societatem Indiae pertinet;
nempe in Ginea littoribus arces munitissimas duas possident De la Minha seu fanum S. Georgii;
praesidium dein Moure, seu Nassoviense.
nempe in Ginea littoribus arces munitissimas duas possident De la Minha seu fanum S. Georgii;
praesidium dein Moure, seu Nassoviense.
praesidium dein Moure, seu Nassoviense.
habent
possessiones Belgae; in continenti praeter innumeras factorias et depositoria in littoribus
Malabariae possident Cananor, Cangananor, Cochin, Coilan, quae praesidia nobilissima sunt in
regnis eiusdem nominis; cum his regulis Belgae foedus colunt commercii causa; in litoribus
Colomandel habent Nagapatnan, aliud est munimentum Geldriae; in Litoribus piscationis Belgae
arbitri sunt totius piscationis et commercii; ad Tutucorin habent piscationem perlarum cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et
et depositoria in littoribus
Malabariae possident Cananor, Cangananor, Cochin, Coilan, quae praesidia nobilissima sunt in
regnis eiusdem nominis; cum his regulis Belgae foedus colunt commercii causa; in litoribus
Colomandel habent Nagapatnan, aliud est munimentum Geldriae; in Litoribus piscationis Belgae
arbitri sunt totius piscationis et commercii; ad Tutucorin habent piscationem perlarum cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
cum his regulis Belgae foedus colunt commercii causa; in litoribus
Colomandel habent Nagapatnan, aliud est munimentum Geldriae; in Litoribus piscationis Belgae
arbitri sunt totius piscationis et commercii; ad Tutucorin habent piscationem perlarum cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
Geldriae; in Litoribus piscationis Belgae
arbitri sunt totius piscationis et commercii; ad Tutucorin habent piscationem perlarum cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
ad Tutucorin habent piscationem perlarum cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
cum
exclusione omnium gentium; in paeninsula Malacca habent urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
urbem eiusdem nominis et portum, una
cum territorio amplo.
In maribus diversas possident insulas; possident
magnam partem insulae Ceilon seu Cinamoni, in qua integra silvae cinamoni habentur; in hac
insula habent diversa munimenta, cidadella, ut eam in suo potestate retineant, et alios
arceant gentes.
insulae Ceilon seu Cinamoni, in qua integra silvae cinamoni habentur; in hac
insula habent diversa munimenta, cidadella, ut eam in suo potestate retineant, et alios
arceant gentes.
silvae cinamoni habentur; in hac
insula habent diversa munimenta, cidadella, ut eam in suo potestate retineant, et alios
arceant gentes.
dominio directo in diversos adhuc regulos huius insulae; in hoc regno Iacatra sita est
celeberrima urbs Batavia, quae inexpugnabili praesidio et portu provisa est, hic est centrum
totius commercii Belgici; haec insula suppeditat orisam, gosipium, caffee, sinsiper, imper; in
Sumatra insula possident 2 munimenta Palimban et Iamblin, per haec sunt in dominio totius
commercii; in insula Timor habent depositorium munitum; insula Macassar seu Celeps cum omnibus
populis et regulis dominium supremum Belgarum recognoscunt, tributum solvunt, et ab anno
Iacatra sita est
celeberrima urbs Batavia, quae inexpugnabili praesidio et portu provisa est, hic est centrum
totius commercii Belgici; haec insula suppeditat orisam, gosipium, caffee, sinsiper, imper; in
Sumatra insula possident 2 munimenta Palimban et Iamblin, per haec sunt in dominio totius
commercii; in insula Timor habent depositorium munitum; insula Macassar seu Celeps cum omnibus
populis et regulis dominium supremum Belgarum recognoscunt, tributum solvunt, et ab anno '667.
cum Belgis solis commercium faciunt; ipsa urbs Macassar Belgarum
urbs Batavia, quae inexpugnabili praesidio et portu provisa est, hic est centrum
totius commercii Belgici; haec insula suppeditat orisam, gosipium, caffee, sinsiper, imper; in
Sumatra insula possident 2 munimenta Palimban et Iamblin, per haec sunt in dominio totius
commercii; in insula Timor habent depositorium munitum; insula Macassar seu Celeps cum omnibus
populis et regulis dominium supremum Belgarum recognoscunt, tributum solvunt, et ab anno '667.
cum Belgis solis commercium faciunt; ipsa urbs Macassar Belgarum est.
adnexas habet insulas, quae communi nomine Uliasse veniunt; altera est insula Bandai,
quae etiam 4 minoribus constat insulis, in his insulis cariofili, nuces et flos miristicus
unice crescit, proin soli Belgae suppeditant toti Europae haec aromata; nunquam autem plus
invehunt in Europam quam sciunt consumendum, cetera comburunt, ne aut vilescant pretium, aut
nimis extollatur; Termata, Tido, Timo et Bastian sunt etiam insulae in quibus tantum supremum
dominium habent Belgae.
nuces et flos miristicus
unice crescit, proin soli Belgae suppeditant toti Europae haec aromata; nunquam autem plus
invehunt in Europam quam sciunt consumendum, cetera comburunt, ne aut vilescant pretium, aut
nimis extollatur; Termata, Tido, Timo et Bastian sunt etiam insulae in quibus tantum supremum
dominium habent Belgae.
nimis extollatur; Termata, Tido, Timo et Bastian sunt etiam insulae in quibus tantum supremum
dominium habent Belgae.
efficiunt territorium metropolitanum et
dominans; singulae hae provinciae sunt independentes in negotiis privatis; praeter has habetur
etiam alia provincia, Trencia dicta, quae non est foedere juncta cum 7 prioribus, sed omnia
jura majestatica ipsa exercet, vivit tamen in statu protectionis respectu totius reipublicae.
vel ad privatos vel ad societates mercatorias spectant et
sunt subjectae; provinciae hae gubernantur per suos gubernatores, qui omnes subsunt
gubernatori summo Bataviae residenti.
§ 2 De incolis
originem suam ducit ex diversis gentibus; Batavi,
Frisii antiqui primi erant incolae; accesserunt Romani, Franci, diversique populi Germanici
sedes fixerunt exstincto imperio Romano; temperamento gaudet populus melancholico-flegmatico,
sunt benefici, taciti, serii et sinceri, in affectibus admodum moderati, neque in iram proni,
judicii
maturitate et acumine ingenii gaudent; hae dotes animi aptos reddunt Belgas ad commercium,
ad speculationem.
Batavi,
Frisii antiqui primi erant incolae; accesserunt Romani, Franci, diversique populi Germanici
sedes fixerunt exstincto imperio Romano; temperamento gaudet populus melancholico-flegmatico,
sunt benefici, taciti, serii et sinceri, in affectibus admodum moderati, neque in iram proni,
judicii
maturitate et acumine ingenii gaudent; hae dotes animi aptos reddunt Belgas ad commercium,
ad speculationem.
Belgas ad commercium,
ad speculationem.
libenter succurrunt, qui in periculo sunt eam amittendi;
vitia communia Belgarum sunt avaritia et habendi cupido; haec omni ex parte censeri non
possunt, hic enim stimulus ipsis originali tempore summe neccesarius fuit.
Arguitur etiam intemperantia eorum in potu, utut vinum ipsis non crescat; hoc tamen ex
physicis explicari debet rationibus, illi enim intra aquas habitantes debent roborare corpus
suum per labores copiosos delassatum; sexus femineus laudatur puritate morum, ordine in rebus
domesticis, et a parsimonia; imperii domestici cupidae sunt, quod Belgae ultro ipsis
concedunt; laudatur decor formae et candor ipsarum; in conversatione notatur quaedam coactio
et difficultas.
intra aquas habitantes debent roborare corpus
suum per labores copiosos delassatum; sexus femineus laudatur puritate morum, ordine in rebus
domesticis, et a parsimonia; imperii domestici cupidae sunt, quod Belgae ultro ipsis
concedunt; laudatur decor formae et candor ipsarum; in conversatione notatur quaedam coactio
et difficultas.
et difficultas.
propriam linguam Hollandicam, quae est corrupta
Germanica lingua; hoc saeculo Germanica pura et Gallica invaluit, ipsa domestica Hollandica
est locupletata et ad regulas gramaticae exacta.
et Gallica invaluit, ipsa domestica Hollandica
est locupletata et ad regulas gramaticae exacta.
consensu decidantur, cetera decidantur
suffragiorum pluralitate. 4--o) Nulla provincia foedera cum exteris jungere possit, sed
foedera omnibus communes esse debent. 5--o) Omnes provinciae domesticum imperium independenter
ordinent, et religionis negotium tractent. 6--o) In cudendis monetis omnes provinciae eandem
normam observent. 7--o) Lites si emergerent, per ipsas provincias
amice componantur; si lis emergeret communis, definiatur consensu provinciarum, si non
possit, arbitrio gaudeat vicarius
cudendis monetis omnes provinciae eandem
normam observent. 7--o) Lites si emergerent, per ipsas provincias
amice componantur; si lis emergeret communis, definiatur consensu provinciarum, si non
possit, arbitrio gaudeat vicarius in eo negotio. 8--o) Status foederati [convocati] teneantur
toties quoties convocati ad negotia publica tractanda ad urbem Ultrajectensem; absentes vero
conclusis praesentiam stare teneantur. 9--o) Si in his defixis articulis obscuritas emergeret,
quae explicatione indigeret,
definiatur consensu provinciarum, si non
possit, arbitrio gaudeat vicarius in eo negotio. 8--o) Status foederati [convocati] teneantur
toties quoties convocati ad negotia publica tractanda ad urbem Ultrajectensem; absentes vero
conclusis praesentiam stare teneantur. 9--o) Si in his defixis articulis obscuritas emergeret,
quae explicatione indigeret, haec omnibus statibus est relicta; si non coalescerent provinciae
in explicatione, vicarius facere possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur,
quoties convocati ad negotia publica tractanda ad urbem Ultrajectensem; absentes vero
conclusis praesentiam stare teneantur. 9--o) Si in his defixis articulis obscuritas emergeret,
quae explicatione indigeret, haec omnibus statibus est relicta; si non coalescerent provinciae
in explicatione, vicarius facere possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur, nihil novetur.
absentes vero
conclusis praesentiam stare teneantur. 9--o) Si in his defixis articulis obscuritas emergeret,
quae explicatione indigeret, haec omnibus statibus est relicta; si non coalescerent provinciae
in explicatione, vicarius facere possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur, nihil novetur.
est relicta; si non coalescerent provinciae
in explicatione, vicarius facere possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur, nihil novetur.
provinciae
in explicatione, vicarius facere possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur, nihil novetur.
possit interpretationem. 10) In his articulis sine consensu
communi omnium provinciarum nihil mutetur, nihil novetur.
per unam septimanam quivis ex
assessoribus, durat autem praesidium usque mediam noctem diei Dominici et Lunae; pergit per
turnum: prius est ex Geldria, dein Hollandia, Zelantia
audientiam coram ipsis habent, secundam coram vicario;
potestas tamen Statuum generalium est deputata et delegata, neque jure proprio regunt, nam
saepe ad reddendas rationes pertrahuntur; etiam vicarius
generalis gaudet sessione in generalibus statuum congregationibus, sed tantum votum
consultorum habet, non decisivum, propter militare servitium; milites enim et qui in servitiis
exterae aulae sunt perpetuo excluduntur a decisivis votis.
nam
saepe ad reddendas rationes pertrahuntur; etiam vicarius
generalis gaudet sessione in generalibus statuum congregationibus, sed tantum votum
consultorum habet, non decisivum, propter militare servitium; milites enim et qui in servitiis
exterae aulae sunt perpetuo excluduntur a decisivis votis.
generalis gaudet sessione in generalibus statuum congregationibus, sed tantum votum
consultorum habet, non decisivum, propter militare servitium; milites enim et qui in servitiis
exterae aulae sunt perpetuo excluduntur a decisivis votis.
excluduntur a decisivis votis.
8 Bis jam in
casibus extraordinariis congregati sunt status universales, et tunc Statuum generalium
evanescit auctoritas, patet ergo et hinc Statuum generalium delegatam esse auctoritatem.
habiti sunt, in his conventibus leges
fundamentales conduntur cum omnium provinciarum consensu.
dein etiam externam admittunt assumere
nobilitatem, sic multi habentur Imperii equites, Franciae nobiles, et hi faciunt unum statum;
alium constituunt cives civitatum et possessores fundorum.
aliis provinciis, et respectus illius haberi debet cum
plurima onera sufferat.
a temporibus cum provinciae hae subessent ducibus Burgundiae, domui
Austriacae et Hispanicae; in absentia enim principum creati sunt vicarii, seu gubernatores
provinciarum, qui omnes provincias gubernabant.
Republica semel enata
mutatio facta est per se in negotio regiminis; dignitas tamen vicarialis retenta est, ad
regendum populum qui jam assuevit regi per gubernatores, quamquam jam tunc gubernium penes
status esset, et ab hoc tempore permansit vicarius praecipua dignitas in Belgio, exsecutorque
decretorum statuum; habuit tamen haec dignitas multos adversarios, uti in historia vidimus,
hinc exstincta aliquoties est haec dignitas generalis vicarii; sed semper restituta est, et
hinc anno '747. Vilhelmus creatus est generalis vicarius omnium
retenta est, ad
regendum populum qui jam assuevit regi per gubernatores, quamquam jam tunc gubernium penes
status esset, et ab hoc tempore permansit vicarius praecipua dignitas in Belgio, exsecutorque
decretorum statuum; habuit tamen haec dignitas multos adversarios, uti in historia vidimus,
hinc exstincta aliquoties est haec dignitas generalis vicarii; sed semper restituta est, et
hinc anno '747. Vilhelmus creatus est generalis vicarius omnium provinciarum et in simul
vicarius provincialis uniuscuiusque provinciae haereditariaque effecta est
exsecutorque
decretorum statuum; habuit tamen haec dignitas multos adversarios, uti in historia vidimus,
hinc exstincta aliquoties est haec dignitas generalis vicarii; sed semper restituta est, et
hinc anno '747. Vilhelmus creatus est generalis vicarius omnium provinciarum et in simul
vicarius provincialis uniuscuiusque provinciae haereditariaque effecta est pro utroque sexu
penes stirpem Nassoviensem; ordo ergo successionis est
mixtus, nempe femineae veniunt in subsidium, et observatur in successionem
generalis vicarius omnium provinciarum et in simul
vicarius provincialis uniuscuiusque provinciae haereditariaque effecta est pro utroque sexu
penes stirpem Nassoviensem; ordo ergo successionis est
mixtus, nempe femineae veniunt in subsidium, et observatur in successionem jus
primogeniturae, et locum habet majoratus, non senioratus.
et in simul
vicarius provincialis uniuscuiusque provinciae haereditariaque effecta est pro utroque sexu
penes stirpem Nassoviensem; ordo ergo successionis est
mixtus, nempe femineae veniunt in subsidium, et observatur in successionem jus
primogeniturae, et locum habet majoratus, non senioratus.
primogeniturae, et locum habet majoratus, non senioratus.
intuitu exercitus campestris, et supremus architalassus
intuitu classis; in singulis dein provinciis aeque et primarius officialis est in politicis,
et supremus capitaneus exercitus.
aeque et primarius officialis est in politicis,
et supremus capitaneus exercitus.
tempore, dum exercitum ipse ducit, etiam generales nominat vicarius.
maritimarum vicario cedit.
arbitrio nullam operationem bellicam suscipere potest, ad evitandas tamen molestias
tempore belli adjudicantur ex conventu aliquot rei bellicae periti, qui vicarium ad castra
sequuntur, et hos consulere debet in omni operatione sua.
tempore belli adjudicantur ex conventu aliquot rei bellicae periti, qui vicarium ad castra
sequuntur, et hos consulere debet in omni operatione sua.
vicarium ad castra
sequuntur, et hos consulere debet in omni operatione sua.
sequuntur, et hos consulere debet in omni operatione sua.
intuitu totius reipublicae, in quantum cum circumstantiis provinciarum compatibilia sunt; dein
in provinciis, in quibus bona possidet, censetur inter status et jus sessionis et voti habet.
bona possidet, censetur inter status et jus sessionis et voti habet.
justitiae in singulis
provinciis, ipsiusque nomine sententiae publicantur et jure aggratiandi gaudet, nominatque
officiales justitiae; in maioribus tamen foris status candidant aliquos ex quibus ille eligere
potest pro arbitrio suo; etiam jus aggratiandi restrictum est, in atrocioribus enim delictis
et homicidio voluntario non potest aggratiare.
gaudet, nominatque
officiales justitiae; in maioribus tamen foris status candidant aliquos ex quibus ille eligere
potest pro arbitrio suo; etiam jus aggratiandi restrictum est, in atrocioribus enim delictis
et homicidio voluntario non potest aggratiare.
delictis
et homicidio voluntario non potest aggratiare.
vel dependenter ex
candidatione, vel plane independenter; speciatim utuntur
et manutenendi jura urbium et tandem curae politicae ipsi
incumbit; munera militaria confert in provinciis, praefectus
habet in omnibus provinciis; hoc saeculo renunciatus est
etiam capitaneus provinciarum generalitatis; societas Indiae orientalis eum sibi praefectum
denominavit; adnexi sunt ipsi reditus conspicui; et occidentalis quoque societas eum
praefectum elegit; declaratus est vicarius in provincia Trentia.
eum sibi praefectum
denominavit; adnexi sunt ipsi reditus conspicui; et occidentalis quoque societas eum
praefectum elegit; declaratus est vicarius in provincia Trentia.
reipublicae, praesertim intuitu rerum et negotiorum
militarium; vidimus enim tempore intervicariatus statum militarem desolatum fuisse.
status horum quarteriorum quotannis suos conventus particulares celebrant in
praecipua quarterii urbe; ex omnibus dein quarteriis conveniunt etiam omni anno ad
provincialem conventum; praeses huius conventus est bourggravius Noviomagensis.
aeque, nobilitas et 18 urbes, 11 Hollandiae et 7 Frisiae; hic status seorsim non conveniunt,
sed quotannis
sed quotannis
Utrajectensis; deputati nobilitatis et urbis unicae Utrajectensis deputati.
Repraesentates capitulorum olim erant 8; 4 nobiles, 4 ignobiles; tardius
nobilibus adjectus est unus, omnes hos deputatos nominat vicarius.
deputati 3--um quarteriorum, et 11 urbium;
3--a quarteria haec distribuuntur in 30 jurisdictiones, quorum quaelibet suum praesidem habet,
et deputatos 2 mittunt, nobilem et ignobilem, ad conventus generales.
et deputatos 2 mittunt, nobilem et ignobilem, ad conventus generales.
pluralitate suffragiorum deciduntur negotia.
constituunt artifices et opifices, 6--am navigatores et piscatores; 7--am
rustici et agricolae.
§ 4 De ceteribus iuribus etc.
Dignitatum quarumcunque in Belgio nunquam et nulla obtinet haereditas,
idque ex forma libera reipublicae.
Amici Confoederati;
Hispania eos compellat: Domini Status Generales; interim ab anno '29. tribuitur ipsis
ordinarius titulus Celsi ac Potentes; imperator primus fuit Iosephus 1. qui anno 10. huius
saeculi dedit Belgis competentem titulum, vocula tamen Domini emanet semper; in contextu Euer
Hochmögende, Vestra Potentia; Belgium vindicat sibi locum post reges et rempublicam Venetam,
proin ante electores Imperii; hi tamen contrarii fuerunt, et obtinuerunt tacito consensu hanc
praecedentiam.
proin ante electores Imperii; hi tamen contrarii fuerunt, et obtinuerunt tacito consensu hanc
praecedentiam.
S. R. I. princeps; marchio
Vlisingae etc. vicarius haereditarius, generalis capitaneus et admiralis foederatarum Belgii
provinciarum, praeses equitum et nobilium Hollandiae ac Frisiae occidentalis gubernator
generalis Indiarum Belgicarum.
Indiarum Belgicarum.
Domini, Son
Excellence, nominabantur.
est leo aureus erectus in campo rubro, qui
brachio dextro gladium tenet, sinistra fasciam 7 sagittis constantem.
leo hic in capite habuit pileum libertatis, ab eo tempore vero coronam
auream.
Antequam in libertatem fuissent asserti, scutum eorum fuit Pera
mendicalis (Bettelsack), tardius navis
fluctibus agitata, et in periculo fluctuans cum inscriptione Incertum, quo fata ferent.
libertatem fuissent asserti, scutum eorum fuit Pera
mendicalis (Bettelsack), tardius navis
fluctibus agitata, et in periculo fluctuans cum inscriptione Incertum, quo fata ferent.
asserti, scutum eorum fuit Pera
mendicalis (Bettelsack), tardius navis
fluctibus agitata, et in periculo fluctuans cum inscriptione Incertum, quo fata ferent.
In monetis habetur scutum in parte antica, in postica miles catafractura
indutus dextra gladium, sinistra fasciam tenens 7 sagitarum, cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
in parte antica, in postica miles catafractura
indutus dextra gladium, sinistra fasciam tenens 7 sagitarum, cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
postica miles catafractura
indutus dextra gladium, sinistra fasciam tenens 7 sagitarum, cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
indutus dextra gladium, sinistra fasciam tenens 7 sagitarum, cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
dextra gladium, sinistra fasciam tenens 7 sagitarum, cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
cum hoc simbolo: Concordia res
parvae crescunt.
in dextro leo aureus in campo rubro, in sinistro rex niger in campo aureo; inferius
est leo aureus in campo caeruleo.
leo ruber
in campo aureo, pars inferior compluribus fasciis caeruleis et argenteis, undarum instar
repleta est.
argenteis, undarum instar
repleta est.
gerit 2 erectos congredientes leones aureos in campo
caeruleo.
congredientes leones aureos in campo
caeruleo.
In Belgio archiofficia vacant, cum rex non adsit; vicarius enim
pensionariusque Belgii sunt tantum officiales publici.
cum rex non adsit; vicarius enim
pensionariusque Belgii sunt tantum officiales publici.
Burgundia ducat originem.
est metropolis communis; est autem tantum pagus, sed is
ingens, magnus, splendidusque et elegans; adest in ea palatium nobilissimum, Princen Hof, a
Vilhelmo anno 1250. aedificatum, et ab eo tempore exornatum; narratur quod ligna a saeculo 13.
necdum sint a vermibus corrosa; in hoc palatio vicarius habet residentiam et status consident;
alias potissimum in bonis suis in Silva Ducis residet; ibi residet et consilium status et
camera rationaria, adest officina monetaria, et consilium bellicum, nec non sedes est omnium
legatorum aularum
et elegans; adest in ea palatium nobilissimum, Princen Hof, a
Vilhelmo anno 1250. aedificatum, et ab eo tempore exornatum; narratur quod ligna a saeculo 13.
necdum sint a vermibus corrosa; in hoc palatio vicarius habet residentiam et status consident;
alias potissimum in bonis suis in Silva Ducis residet; ibi residet et consilium status et
camera rationaria, adest officina monetaria, et consilium bellicum, nec non sedes est omnium
legatorum aularum exterarum.
§ 5
adest in ea palatium nobilissimum, Princen Hof, a
Vilhelmo anno 1250. aedificatum, et ab eo tempore exornatum; narratur quod ligna a saeculo 13.
necdum sint a vermibus corrosa; in hoc palatio vicarius habet residentiam et status consident;
alias potissimum in bonis suis in Silva Ducis residet; ibi residet et consilium status et
camera rationaria, adest officina monetaria, et consilium bellicum, nec non sedes est omnium
legatorum aularum exterarum.
§ 5 Externae
et consilium bellicum, nec non sedes est omnium
legatorum aularum exterarum.
§ 5 Externae securitatis remedia
aularum exterarum.
§ 5 Externae securitatis remedia
opera Mauritii eiusque successorum in vicariatu
celebritate nominis mirum quantum crevit in Europa, ita ut scola artis bellicae fere toti
Europae esset; mutatis tamen circumstantiis, adepta libertate sua cum se totos commercio
darent, fervor militaris eorum languescere coepit in tantum ut coacti fuerint tardius
peregrinam militiam suscipere.
1080 capita; 3 legiones Scotorum ad 2160; 5 legiones Helvetarum ad 3600; una legio militiae
marinae ad 720; 1 legio tormentariorum 1800 capita; 4 companiae cunicularii (Minörs) ad 208;
ingeneurs ad 97; tota militia ergo 32 825 capita.
hanc militiam in
Hollandia sola 10 000 provincialis militia anno '760. inducta est.
militia anno '760. inducta est.
belli a Germanicis principibus erga annua subsidia conducunt sibi exercitum.
est; in Geldria est
Neomagum, Arenacum et Zutfania. In Transisalana Daventria et Zvolla. In Trencia est Trencia,
Conardia. In Groninga ipsa urbs Groninga. Provinciae Generalitatis plenae sunt munimentis; in
Flandria est Zlusa et ager Gandanensis; Breda, Bergobzoom et Liloea in Brabantia. In Geldria
Genloa et Stephan-verda; haec munimenta sibi stipulati sunt Belgae a Hispanis, et alte Barrier
dicebantur; tardius vero in provinciis Austriacis sibi sunt stipulati sunt praesidia, quae
neue Barrier dicuntur; sunt autem sequentes: Namurium, Tornacum,
est
Neomagum, Arenacum et Zutfania. In Transisalana Daventria et Zvolla. In Trencia est Trencia,
Conardia. In Groninga ipsa urbs Groninga. Provinciae Generalitatis plenae sunt munimentis; in
Flandria est Zlusa et ager Gandanensis; Breda, Bergobzoom et Liloea in Brabantia. In Geldria
Genloa et Stephan-verda; haec munimenta sibi stipulati sunt Belgae a Hispanis, et alte Barrier
dicebantur; tardius vero in provinciis Austriacis sibi sunt stipulati sunt praesidia, quae
neue Barrier dicuntur; sunt autem sequentes: Namurium, Tornacum, Meunena, Furnae,
Groninga. Provinciae Generalitatis plenae sunt munimentis; in
Flandria est Zlusa et ager Gandanensis; Breda, Bergobzoom et Liloea in Brabantia. In Geldria
Genloa et Stephan-verda; haec munimenta sibi stipulati sunt Belgae a Hispanis, et alte Barrier
dicebantur; tardius vero in provinciis Austriacis sibi sunt stipulati sunt praesidia, quae
neue Barrier dicuntur; sunt autem sequentes: Namurium, Tornacum, Meunena, Furnae, Varnetonium,
Ipra et fortalitium Gnochianum.
fuit, et imperator militiam alere debuit; bello
Austrico-successionis desolatae sunt hae provinciae a Gallis; Iosephus 2. anno 83--o via
facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis.
debuit; bello
Austrico-successionis desolatae sunt hae provinciae a Gallis; Iosephus 2. anno 83--o via
facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis.
desolatae sunt hae provinciae a Gallis; Iosephus 2. anno 83--o via
facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis.
2. anno 83--o via
facti exegit militiam Belgicam ex his provinciis.
dividunt munimenta sua; in prima sunt maxima
munimenta, quae Guvernemente apellant et sunt 14; in 2--a sunt 30, quae Commendantenplätzen
dicunt; in 3a sunt 16 Majorsplätze dicta; proin universim 60 munimenta.
adtinet, etiam haec in longe inferiori deprehenditur statu
quam olim; potentissima enim fuit classis eorum tempore belli Hispanici et Gallici; bello
postremo vix 4--am partem habuerunt antiquae classis; modo ultra 30 naves vix numerat classis
eorum, partim quia tuti sunt et in statu foederis vivunt cum Anglis, partim quia deficit
commercium Belgicum, partim quia ipsae provinciae inter se de exercitu non conveniunt, et quia
se in aliena negotia immiscere nolunt amplius.
vix 4--am partem habuerunt antiquae classis; modo ultra 30 naves vix numerat classis
eorum, partim quia tuti sunt et in statu foederis vivunt cum Anglis, partim quia deficit
commercium Belgicum, partim quia ipsae provinciae inter se de exercitu non conveniunt, et quia
se in aliena negotia immiscere nolunt amplius.
ad 5 milliones florenorum aestimabantur, modo vix ad 2 milliones amplius; praeter haec
singulae provinciae ratas suas subsidiales conferre debent; urgente vero necessitate camera
admiralitatis etiam mutuam contrahere potest.
virorum quibus cura classis
commissa est; sunt autem hae: camera ad Mosam, seu Roterodamensis; 2--a Amsterodamensis; 3.
camera Zeelandiae seu Midelburgensis; 4. Frisiae occidentalis, quae 3 mensis Hornae et 3
Encusii considet; 5. est camera Harlingensis.
1/6--am.
adhuc naves adornari debeant, omnes camerae consentire debent; si
vero pauciores, sufficit consensus plurium.
camerae consentire debent; si
vero pauciores, sufficit consensus plurium.
status generales nominant,
ceteros officiales nominant provinciae camerarum admiralitatis ex 2 candidatis per vicarium et
consilium bellicum propositis.
habet suas distinctas leges municipales, nam singula
format rempublicam privatam, imo ipsae urbes suas leges privatas habent; leges ergo apud
Belgas sunt copiosae.
municipales, nam singula
format rempublicam privatam, imo ipsae urbes suas leges privatas habent; leges ergo apud
Belgas sunt copiosae.
et politicum.
et Hollandiae et Zeelandiae.
his titulis habentur: huc
pertinent omnes reditus provinciarum generalitatis; 2--o) praestationes teloniales omnes
omniumque provinciarum; 3--o) illud, quod quotannis detrahi solet ex lucro societatum
commercialium; si hi reditus non sufficiant 4--o) contribuunt 7 provinciae in simul.
provinciarum; 3--o) illud, quod quotannis detrahi solet ex lucro societatum
commercialium; si hi reditus non sufficiant 4--o) contribuunt 7 provinciae in simul.
Haec tamen subsidia omni anno renovari debent; consilium nempe status
generale cum vicario in fine anni rationes ineunt quantae expensae futuro anno necessariae
sint, hic calculus per rubricas proponitur statibus generalibus, demptisque percipiendis fit
repartio in singulas provincias secundum normalem praefixam; haec clavis est sequens: si 100
floreni contribuendi sunt, Geldria dat 5 f. solidos 11 et 2 den. (solidus = grosso); Hollandia
dat 57 f. 14 sol. et 8 D; Zeelandia 9f. 1. S. et 10 D; Utrecht 5 f. 15
et 10 D; Utrecht 5 f. 15 S. et 5
D; Frisia 11f. 10 s. 11 D; Transisalana 3 f. 10 S. 8 D; Groninga 5 f. 15 S. 6 D; Trentia 1 f.
19. S. et 10. D; cum hac tamen clavi non omnes provinciae sunt contentae, hinc specialis
commissio determinata fuit quae jam ab aliquot annis laboret in novo clavi conficiendo.
conficiendo.
manufacturis, etc.
exsiccandisque superfluis
aquis, ita ut paucissimis incorrigibilibus desertis exceptis omne frustum terrae fructificare
cogatur.
maximum commercii et sustentationis effecerunt; prima piscatura
Belgarum est Cabelliau Fischfang, est species salsae; hac piscatura facile 150 naves
occupantur; pisces hi partim ad littora Belgii partim intra Islandiam et Luttiam capiuntur;
pisces hos partim vivos perferunt in patria, partim statim in mari insalsant et hic est piscis
Laberdan.
effecerunt; prima piscatura
Belgarum est Cabelliau Fischfang, est species salsae; hac piscatura facile 150 naves
occupantur; pisces hi partim ad littora Belgii partim intra Islandiam et Luttiam capiuntur;
pisces hos partim vivos perferunt in patria, partim statim in mari insalsant et hic est piscis
Laberdan.
Alia est piscatura Halecum, Herringfischerei; haec est maxima
eorum piscatio, praesertim ab eo tempore quo arcanum saliendi detectum est; hac piscatura
1500, imo etiam 2000 naves occupabantur, haec piscatura 25--a Iunii initium sumit et durat
usque 25 Novembris, incipiendo in septemtrione, regrediendo semper ad patriam suam; perampla
haec occupatio novissimis temporibus valde imminuta est, respublica tamen omni possibili modo
fovet hanc hominum occupationem.
haec occupatio novissimis temporibus valde imminuta est, respublica tamen omni possibili modo
fovet hanc hominum occupationem.
homines
enim nimis parce vivunt, hinc paucissimis sibi provident de rebus necessariis; census exigui
sunt, hinc facile pecuniae haberi possunt pro speculatione, hinc etiam minori lucro contenti
esse possunt quam aliae gentes; hodie tamen fabricae non sunt in eo flore in quo erant prius,
potissimum ex eo quod etiam aliae gentes suas fabricas habeant; dein ipse luxus et frugalitas
Belgarum maius manupretium produxit pretiumque mercium auxit.
homines
enim nimis parce vivunt, hinc paucissimis sibi provident de rebus necessariis; census exigui
sunt, hinc facile pecuniae haberi possunt pro speculatione, hinc etiam minori lucro contenti
esse possunt quam aliae gentes; hodie tamen fabricae non sunt in eo flore in quo erant prius,
potissimum ex eo quod etiam aliae gentes suas fabricas habeant; dein ipse luxus et frugalitas
Belgarum maius manupretium produxit pretiumque mercium auxit.
manupretium produxit pretiumque mercium auxit.
Maxime
florentes manufacturae sunt Amsterodami et Harlemi, ubi sericeae maximae, byssus praeparatur.
Lugduni, Utrajecti florent pannificinae; textura lini omnis generis hodie
quoque in maximo flore est; Harlemii habent ingens insolatorium (Bleiche); in Geldria et
Hollandia charta optima conficitur; Delphis conficiuntur vasa figuli optima, alibi etiam
porcelana; in arte petras poliendi excellunt Belgae Amsterodami et Antverpiae.
pulvis pyraeus pro Hispania, Italia, et Turcia ibi
paratur.
Ex fabricatis tam copiosis necessario commercium tam externum quam
internum resultat; commercium ipsorum maximum est in Hispania, ab illis coemunt vinum, lanam,
ferrum et poma citri; vendunt ibi fabricata sua omnis generis.
ab illis coemunt vinum, lanam,
ferrum et poma citri; vendunt ibi fabricata sua omnis generis.
2 Frequentes
sunt Belgicae naves in Portugallia, hic vendunt aeque aromata sua et artefacta omnis generis,
emunt vinum et fructus.
audeant, tamen commercium magnum cum illis habent; Scotiam enim et Hyberniam ingredi audent,
emunt lanam, stannum et plumbum; lanae Anglicanae exportatio furtiva plerumque est.
stannum et plumbum; lanae Anglicanae exportatio furtiva plerumque est.
lanae Anglicanae exportatio furtiva plerumque est.
furtiva plerumque est.
commercium; sic
ferrum, cuprum in Svecia emunt; in Norvegia ligna et pisces; in Dania legumina, pelles; in
Polonia cerum, mel et frumentum; distrahunt ubique artefacta sua et aromata.
universam Greciam, Aegyptum, per insulas
Archipelagi, Alexandriae etc. coemunt gossipium, thus, lanam etc; hoc
commercium regitur per commissionem seu societatem Levantinam, unicuique tamen liberum est
in his partibus commercium exercere soluta certa taxa; per Africam, Americam aeque commercium
exercent; in Africa coemunt nigrites, aurum, pelles, aromata, ebur, venduntque aromata sua et
artefacta.
thus, lanam etc; hoc
commercium regitur per commissionem seu societatem Levantinam, unicuique tamen liberum est
in his partibus commercium exercere soluta certa taxa; per Africam, Americam aeque commercium
exercent; in Africa coemunt nigrites, aurum, pelles, aromata, ebur, venduntque aromata sua et
artefacta.
seu societatem Levantinam, unicuique tamen liberum est
in his partibus commercium exercere soluta certa taxa; per Africam, Americam aeque commercium
exercent; in Africa coemunt nigrites, aurum, pelles, aromata, ebur, venduntque aromata sua et
artefacta.
aromata, ebur, venduntque aromata sua et
artefacta.
6 In America exiguum quidem habent commercium, non tamen
contemnendum caffee, sacharum, gossipium, cacao et tabacam evehunt ex America; commercium
tamen furtivum habent etiam cum coloniis aliarum gentium, in quo exercitatissimi sunt.-
ceteris Europeis exclusis, et cum ceteris quoque Indiarum orientalium gentibus; omne hoc
commercium exercet societas commercialis; cogebantur enim Belgae statim initio reipublicae se
consociare ad superanda omnia impedimenta quae Hispani, Portugallique ipsis objiciebant in hoc
commercio; enatis autem pluribus societatibus cum sibi ipsi impedimento essent perque
concursum pretium mercium ipsi adaugerent, hic societates hae minores conjunctae sunt in unam
magnam anno '602--o privilegioque firmata est; fundus huius societatis fuit antea 6 million
se
consociare ad superanda omnia impedimenta quae Hispani, Portugallique ipsis objiciebant in hoc
commercio; enatis autem pluribus societatibus cum sibi ipsi impedimento essent perque
concursum pretium mercium ipsi adaugerent, hic societates hae minores conjunctae sunt in unam
magnam anno '602--o privilegioque firmata est; fundus huius societatis fuit antea 6 million et
600 000 fl., sed tardius reductus est ad 6 milliones 441 000 fl. qui fundus in 2147 accias
divisus est, proin quaevis accia ex 3000 fl. constat; haec societas, uti scimus,
perque
concursum pretium mercium ipsi adaugerent, hic societates hae minores conjunctae sunt in unam
magnam anno '602--o privilegioque firmata est; fundus huius societatis fuit antea 6 million et
600 000 fl., sed tardius reductus est ad 6 milliones 441 000 fl. qui fundus in 2147 accias
divisus est, proin quaevis accia ex 3000 fl. constat; haec societas, uti scimus, amplissimas
possessiones habet et integra regna, intuitu quarum provinciarum societas omnia jura
majestatica exercet; dependet tamen societas tota a statibus generalibus, omnia enim
accia ex 3000 fl. constat; haec societas, uti scimus, amplissimas
possessiones habet et integra regna, intuitu quarum provinciarum societas omnia jura
majestatica exercet; dependet tamen societas tota a statibus generalibus, omnia enim ex
privilegio habent; societas haec in partibus provinciarum suarum 12 000 regulatae militiae
habent, belli vero tempore duplicatur et triplicatur etiam, si necesse sit; praeterea 100
naves bellicas habent quae armantur tormentis a 20 usque 60; tota societas divisa est in 6
cameras, nempe Amsterodamensis,
enim ex
privilegio habent; societas haec in partibus provinciarum suarum 12 000 regulatae militiae
habent, belli vero tempore duplicatur et triplicatur etiam, si necesse sit; praeterea 100
naves bellicas habent quae armantur tormentis a 20 usque 60; tota societas divisa est in 6
cameras, nempe Amsterodamensis, Midelburgensis, Delfensis, Rhaeterodamensis, Harlemensis et
Encusiensis, singula camera habet suum praefectum, qui eliguntur plerumque ex iis qui plurimas
accias possident.
instar
cancellariae magni collegii habetur, nam hoc executioni dare solet decreta collegii 17
virorum; ipse vicarius sessionem et reditus habet ex hac societate.
cancellariae magni collegii habetur, nam hoc executioni dare solet decreta collegii 17
virorum; ipse vicarius sessionem et reditus habet ex hac societate.
vicarius sessionem et reditus habet ex hac societate.
supremus gubernator
residet Iava insula in urbe Batavia; hic est supremus gubernator et admiralis totius classis
socialis; confertur ista dignitas in annos 5, quia hi homines habent oportunitatem divitias
comparandi; ut ergo etiam alter hoc favore gaudeat, conferunt tantum in 5 annos; dein etiam ne
usurpatio fiat dignitatum.
ista dignitas in annos 5, quia hi homines habent oportunitatem divitias
comparandi; ut ergo etiam alter hoc favore gaudeat, conferunt tantum in 5 annos; dein etiam ne
usurpatio fiat dignitatum.
etiam alter hoc favore gaudeat, conferunt tantum in 5 annos; dein etiam ne
usurpatio fiat dignitatum.
qui in partibus dirigunt et referre debent ad generalem directorum.
ad 7 milliones et 200 000
aestimatur; haec societas '628. classem argentariam Hispanicam intercepit, quae ad 11
milliones aestimabatur; haec tamen societas anno '674. cassata est, ob exortas turbas anno
tamen '675. nova societas fundata est, quae hodie adhuc viget, sed rursus in turbis existit.
anno '674. cassata est, ob exortas turbas anno
tamen '675. nova societas fundata est, quae hodie adhuc viget, sed rursus in turbis existit.
existentes ad 400 milliones
existimantur; hic ergo pecuniae privatorum sub cura publica existunt pro commercii
facilitatione; apochae seu chartae huius banco per totam Europam circulant, et quidem sub
maxima fide, quia quaevis charta habet suam pecuniam repraesentatam in banco.
facilitatione; apochae seu chartae huius banco per totam Europam circulant, et quidem sub
maxima fide, quia quaevis charta habet suam pecuniam repraesentatam in banco.
tam numerica, quam utilitatis summa est in Belgio; pannus, tela, aromata et pisces
sunt praecipuae rubricae commercii Belgici; quaevis natio libenter commercium exercet cum
Belgis, quia Belga nunquam ad credit accipit, sed potius anticipat pecunias; magnam etiam
facilitatem in eo habent, quod omnes Europeae aulae sint debitores Belgarum ob ingentem vim
pecuniarum praesentium.
vim
pecuniarum praesentium.
Per cambium aeque ingens emolumentum habent
Belgae.
§ 9
§ 9
2 Florenus Holandicus valet 48
denarios nostros, et grossus 4 denarios nostros; aureus valet 4 florenorum et 26 denarios.
Cuditur dein moneta 3 florenorum
nomine Guilelmi 3-tii, 60 Stübar valens.
3 florenorum
nomine Guilelmi 3-tii, 60 Stübar valens.
valore, etiam in quadrante valoris.
Kronentaller = 2 florenis; Gestampelte Goldgulden
= 28 grossis.
5 grossis; Gestampelte
Schillinge = 6 grossis; dimidii in valore 3 grossis; Ungestampelte Schilling = 5 gr. et 1/2;
Dübeljat = 2 grossis; Stüber 16- 12 grossis.
= 6 grossis; dimidii in valore 3 grossis; Ungestampelte Schilling = 5 gr. et 1/2;
Dübeljat = 2 grossis; Stüber 16- 12 grossis.
minister, item generali inspectore
monetarum, 3 consiliariis et uno secretario; individua huius collegii nominant status
generales; hoc collegium invigilat monetis omnium provinciarum, cognoscit causas controversas.
consiliariis et uno secretario; individua huius collegii nominant status
generales; hoc collegium invigilat monetis omnium provinciarum, cognoscit causas controversas.
moneta sua ad monetam alterius gentis, eo
libentius suscipiat alia natio illam speciem pecuniae, proin eo libentius cum Belgis
commercium habebit, et potius aliquanto leniori pretio dabit Belgae quam alteri, qui magis
diversam pecuniam dabit ipsi.
pretio dabit Belgae quam alteri, qui magis
diversam pecuniam dabit ipsi.
pecuniam dabit ipsi.
Sic in favorem commercii Portugallici
cuduntur aurei Portugallici; pro Germania tota et regnis septentrionalibus, utuntur aureis
Hollandicis; imperialibus Albertinis utuntur in Dania, Suecia et Russia; Leoninis imperialibus
utuntur in partibus Levantinis, Turcicis Ducatons in Asia orientali utuntur.
§ 10 De negotio religionis
Scimus negotia religionis non ultimam causam esse cui existentiam et
consistentiam huius reipublicae adtribuamus; ab eo statim tempore summa libertas religionis et
conscientiae inducta est, sicque diversissimae religiones enatae.
anabaptistae, chatolici, Graeci, quae religiones omnes toleratae evaserunt; ab hac tamen sua
tolerantia erga advenas desciverunt, cum de reformatis suae nationis ageretur,
persequebantur enim se invicem propter contrarias sententias in materia gratiae, quae in
universitatibus locum suum habebant.
Graeci, quae religiones omnes toleratae evaserunt; ab hac tamen sua
tolerantia erga advenas desciverunt, cum de reformatis suae nationis ageretur,
persequebantur enim se invicem propter contrarias sententias in materia gratiae, quae in
universitatibus locum suum habebant.
Scimus quod doctrinae Arminii
adhaeserint omnes eruditi et nobiles, Gomaristis vero clerus et plebs una cum Mauritio
vicario; aperta ergo seditio et rebellio enata est multique Arminiani sanguine suo
confirmarunt sententias suas; hae turbae usque '619. perdurarunt, quo in synodo Arminiani
oppressi sunt.
vicario; aperta ergo seditio et rebellio enata est multique Arminiani sanguine suo
confirmarunt sententias suas; hae turbae usque '619. perdurarunt, quo in synodo Arminiani
oppressi sunt.
gerit sui districtus; celebrantur classes
minimum ter quotannis; si classes integrae provinciae conveniant, habentur synodus generalis
illius provinciae; ad synodum provincialem singulae classes 2 vel 3 praedicatores et totidem
seniores mittunt.
minimum ter quotannis; si classes integrae provinciae conveniant, habentur synodus generalis
illius provinciae; ad synodum provincialem singulae classes 2 vel 3 praedicatores et totidem
seniores mittunt.
provincialem singulae classes 2 vel 3 praedicatores et totidem
seniores mittunt.
9 synodus provinciales; in
Hollandia duo synodus habentur, reliquae unam formant, Trencia provincia ultimam.
ratio nulla lege definita fuit, sed solummodo
consuetudine invaluit; reformati, qui non secundum Dorderacensis synodus decreta vivunt,
distinctam ecclesiam formant, et sunt tantum tolerati; tales sunt copiosi Valones, Galli.
qui non secundum Dorderacensis synodus decreta vivunt,
distinctam ecclesiam formant, et sunt tantum tolerati; tales sunt copiosi Valones, Galli.
synodus decreta vivunt,
distinctam ecclesiam formant, et sunt tantum tolerati; tales sunt copiosi Valones, Galli.
praedicatores,
missionarios, ecclesias et synodus; sic in America 9 habentur ecclesiae, in India 46
ecclesias.
§ 11 De educatione et scientiis
§ 11 De educatione et scientiis
educatione et scientiis
Modus educandi in Belgio partim privatus, partim publicus est; circa
correctionem petulantis juventutis viget peculiaris modus in aedibus correctoriis; haec tamen
correctio fit circa omnem prostitutionem; nam feruntur in peregrinatione exsistere; in his
aedibus instituitur in scientiis, praesertim in geographia, et cognitione illarum provinciarum
ad quas peregrinasse spargeretur.
partim privatus, partim publicus est; circa
correctionem petulantis juventutis viget peculiaris modus in aedibus correctoriis; haec tamen
correctio fit circa omnem prostitutionem; nam feruntur in peregrinatione exsistere; in his
aedibus instituitur in scientiis, praesertim in geographia, et cognitione illarum provinciarum
ad quas peregrinasse spargeretur.
praesertim in geographia, et cognitione illarum provinciarum
ad quas peregrinasse spargeretur.
in omni scientiarum genere insignes; cultura tamen litterarum
non est communis Belgis, maxima enim pars lucrosis artibus operam impendunt, commercio,
piscationi, agriculturae et fabricis.
cultura tamen litterarum
non est communis Belgis, maxima enim pars lucrosis artibus operam impendunt, commercio,
piscationi, agriculturae et fabricis.
grammaticales scholae; neque universitates desunt, sic Lugduni est celeberrima, hanc sequitur
Franequerensis, Groningensis, Utrajectensis et Hartevicensis.
ab auditoribus, liberum est unicuique qui viribus
suis fidit materiam quamcumque tradere, quod institutum aemulationem quidem progignit inter
professores, sed et mater multorum malorum est.
materiam quamcumque tradere, quod institutum aemulationem quidem progignit inter
professores, sed et mater multorum malorum est.
anno 52. huius saeculi in Belgio, Harlemi celeberrima earum residet; ad exemplum
huius in diversis urbibus exsurrexerunt aliae quoque societates, sic Lugduni, Lissingae,
Amsterodami et Roterodami.
reformatam.
prudentia plurimum
Belgis debet per Grotium, de jure tamen publico suo minime sunt soliciti.
maxime tamen inclaruerunt in botania, chimia, et anatomia.
philosophiae partibus non delectantur, sed practicis, uti
physica experimentali, philologia (studio linguarum), artem etiam criticam; quod ad artes
liberales adtinet, sic in architectura magnos progressus fecerunt, non tamen Gallos et Anglos
superant; sculptura aeque non est in maximo flore; in pictura tamen maximum gradum
perfectionis adepti sunt cum Italis.
non delectantur, sed practicis, uti
physica experimentali, philologia (studio linguarum), artem etiam criticam; quod ad artes
liberales adtinet, sic in architectura magnos progressus fecerunt, non tamen Gallos et Anglos
superant; sculptura aeque non est in maximo flore; in pictura tamen maximum gradum
perfectionis adepti sunt cum Italis.
artem etiam criticam; quod ad artes
liberales adtinet, sic in architectura magnos progressus fecerunt, non tamen Gallos et Anglos
superant; sculptura aeque non est in maximo flore; in pictura tamen maximum gradum
perfectionis adepti sunt cum Italis.
superant; sculptura aeque non est in maximo flore; in pictura tamen maximum gradum
perfectionis adepti sunt cum Italis.
Belgae jam magistri erant, cum aliae gentes nec manum adjecisset huic arti.
generales; hoc
collegium ergo nomine delegato exercet jura.
consiliariis, praecipuum munus eorum est revisio calculorum, praetensionum, et expensarum
cassae generalis, revident etiam rationes generalis perceptoris, erogationesque curat
ut aequalitas inter omnes provincias
conservetur; cavendum est ne vicarius potestatem suam nimis extendat et augeat; ne regiminis
formae singularum provinciarum degenerent.
deficiat, haec enim fuit et erit semper fons omnium divitiarum Belgicarum;
luxus prodigalitasque modo invalescens praecaveatur et impediatur.
7 Navigatio,
piscatio, quantum fieri potest, ad pristinum reducatur statum; vitia domestica fabricarum
exquirantur, et meliorentur; financiae melior ratio habetur
Herculeum, ad orientem mare meridionale
et montes Piraenei
ergo complectitur 80050 milliaria.
mulorum exceptis feminis et sacerdotibus, ut sic equorum cultura
promoveatur; oves habentur copiosissimi, ob lanam elegantissimam; habentur ferae bestiae omnis
generis, volatilia, et pisces omnis generis.
copiosissimi, ob lanam elegantissimam; habentur ferae bestiae omnis
generis, volatilia, et pisces omnis generis.
bestiae omnis
generis, volatilia, et pisces omnis generis.
volatilia, et pisces omnis generis.
omnis generis.
vinum, uvas passas; adest serici quoque
cultura magna; sic '767. in Valentia 11 500 centenarii sunt collecti serici, in Murcia 4000
centenarii, in Aragonia 1700, in Granada 1000; etiam avena, hordeum, triticum, sacarum
progeneratur, rochus, et orysa.
Defectum patiuntur equorum, setigerorum, omnium pecorum cornutorum,
quandoque etiam piscium ob nimiam consumptionem; item auri et argenti; detecta enim America
neglexerunt suas fodinas; defectum patiuntur tritici.
auri et argenti; detecta enim America
neglexerunt suas fodinas; defectum patiuntur tritici.
9. Murcia; dein ex principatu Asturiae adsunt
provinciae minores: Extremadura, Quibbusgoa et Alada, et dominium Piscaja.
et dominium Piscaja.
his 18 provinciis numeratur 1500 urbes, quarum
maiores Ciudares
Ciudares
habent Ceutam, Melillam, Massalquivir et Oran cum
territoriis suis, quae tamen Hispanis lucrum non ferunt.
quae tamen Hispanis lucrum non ferunt.
ex quibus mel, ceram, sacharum, triticum, pelles et vinum
speciosum habent.
sacharum, tabacca, pelles animalium, gossipium,
cera et mel, ligna Brasiliana, indigo, variae species farmaceuticae.
Brasiliana, indigo, variae species farmaceuticae.
exiguus est numerus his provinciis; sunt autem duplices incolae, liberi et servi,
seu Hispani et Americani; omnes hae ditiones in 3 regna dividuntur, nempe Mexicanum,
Peruvianum et Granada nova, in quibus gubernator residet, sunt independentes inter se; vivunt
autem homines hi in statu strictissimo subjectionis.
§ 2 De incolis.
2 De incolis.
1.1 Hispania Europea prius populosissima fuit, hodie tamen totus numerus
populi ad 7 500 000 hominum aestimatur; anno '757. repertus fuit numerus 10 000 000 hominum.
colerico-melancolicum; hinc solitarii sunt, taciturnique
diffidentesque inter se sunt ob vigilantiam sacrae inquisitionis.
nullibi tot stultorum
ergastula habentur, quam in Hispania.
magnanimitas, temperantia, in promissis explendis promptitudo.
temperantia, in promissis explendis promptitudo.
est, consistit in lacte ovili, lactuca,
caepis et pomis diversis, et ex hoc etiam milites eorum laudantur, cum inediam perferre
valeant; temperantia in potu est generalis in Hispania, adeo ut is, qui potus deprehensus est,
numquam ad officia publica applicetur; vituperatur in ipsis ambitio, superbia
intollerabilis, pugiones constanter deferunt, etiam vilissimi eorum, ex hoc fastu abominantur
viliora opificia; vilissimus sibi appropriat titulum Don; tenaces sunt vestium, morum et
consuetudinum, omnes se ad normam
intollerabilis, pugiones constanter deferunt, etiam vilissimi eorum, ex hoc fastu abominantur
viliora opificia; vilissimus sibi appropriat titulum Don; tenaces sunt vestium, morum et
consuetudinum, omnes se ad normam regis vestiunt; pileus decussatus, pallium, pugio in latere,
sica et oculare in sacco quivis Hispanus habet
pugiones constanter deferunt, etiam vilissimi eorum, ex hoc fastu abominantur
viliora opificia; vilissimus sibi appropriat titulum Don; tenaces sunt vestium, morum et
consuetudinum, omnes se ad normam regis vestiunt; pileus decussatus, pallium, pugio in latere,
sica et oculare in sacco quivis Hispanus habet
tenaces sunt vestium, morum et
consuetudinum, omnes se ad normam regis vestiunt; pileus decussatus, pallium, pugio in latere,
sica et oculare in sacco quivis Hispanus habet
quivis Hispanus habet
non inmerito in Hispanis, nec non crudelitas et simulatio; exteros contemnunt ob
rationalismum, Gallos minime ferunt, utut regem Gallum habeant, ob disparitatem morum et
graves afflictiones, quas a Gallis perferebant.
nec non crudelitas et simulatio; exteros contemnunt ob
rationalismum, Gallos minime ferunt, utut regem Gallum habeant, ob disparitatem morum et
graves afflictiones, quas a Gallis perferebant.
custodiuntur arctissime per viros suos.
Lingua Hispanica ex variis coorta est linguis, ex Latina, Germana et
Celtica, pro parte etiam ex Arabica; lingua haec bene exculta est jam ab aliquot saeculis;
gravis est lingua et energica; purissima viget in Castilia; linguam suam optimam et
antiquissimam reputant Hispani, in non nullis tamen partibus inamoena dialectus viget, prout
in Piscaja Quibbusgoa; monticolae tamen Piscajae diversam habent linguam, quae antiqua Celtica
reputatur esse.
et
Celtica, pro parte etiam ex Arabica; lingua haec bene exculta est jam ab aliquot saeculis;
gravis est lingua et energica; purissima viget in Castilia; linguam suam optimam et
antiquissimam reputant Hispani, in non nullis tamen partibus inamoena dialectus viget, prout
in Piscaja Quibbusgoa; monticolae tamen Piscajae diversam habent linguam, quae antiqua Celtica
reputatur esse.
Hispani, in non nullis tamen partibus inamoena dialectus viget, prout
in Piscaja Quibbusgoa; monticolae tamen Piscajae diversam habent linguam, quae antiqua Celtica
reputatur esse.
reputatur esse.
Scimus regnum Hispaniae ex diversissimis coaluisse regnis quae omnia
suas leges distinctas habebant; sensim tamen Castilianae leges sunt factae universales.
Carolus 5. et Phylippus 2. ad universam extenderunt Hispaniam has
leges, virtute harum legum tota monarchia est haereditaria pro utroque sexu, imprimis succedit
primogenitus cum suis descendentibus et repraesentantibus, in defectu marium succedunt
feminae, et hae excludunt fratres suorum genitorum.
relicta tamen est praerogativa quod proprios habeat gubernatores,
Phylippus tamen 2. exstinxit ceteras eius praerogativas; hoc saeculo Phylippus 5. etiam
gubernium eius exstinxit Arragoniaeque gubernium Castiliae subjecit, cum Arragonia favisset
Carolo 6--o et domi Austriacae in bello successionali, et ab eo tempore omnes provinciae sunt
sibi incorporatae et monarchice gubernantur.
de Las Cortas generales, hi tamen status
extra usum venerunt.
3 Inter
ipsos proceres habetur peculiaris eminentior classis, qui grandes Hispaniae dicuntur, haec
praerogativa per regem tribuitur familiae ob merita sua, et tunc is, qui maioratum tenet, est
grand.
peculiaris eminentior classis, qui grandes Hispaniae dicuntur, haec
praerogativa per regem tribuitur familiae ob merita sua, et tunc is, qui maioratum tenet, est
grand.
in quo rex talem Vetter
apellat, hi viri in functionibus publicis adstant regi et quidem apposito petaso, primique
regem sequuntur, hi paribus Franciae, Angliae et electoribus imperii comparantur.
tota familia, nullibi gentium
tantus fastus ac hic.
negotiis cum exteris se
subscribit cum nomine baptismali, domi se subscribit Ego Rex. Primogenitus dicitur Princeps
Asturiae, qui tamen non nascitur, sed creatur per regem, ceteri regis filii et filiae Infant
Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
Ego Rex. Primogenitus dicitur Princeps
Asturiae, qui tamen non nascitur, sed creatur per regem, ceteri regis filii et filiae Infant
Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
Princeps
Asturiae, qui tamen non nascitur, sed creatur per regem, ceteri regis filii et filiae Infant
Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
tamen non nascitur, sed creatur per regem, ceteri regis filii et filiae Infant
Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
et filiae Infant
Von Spanien compellantur; Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
Hispani regi suo primum locum tribuunt in Europa.
in Europa.
Insigne regis Hispaniarum est divisum in areas 4; prima area rursus in 4
areas divisa est; in 1--a et 4--a conspicitur castellum aureum cum 3 turribus in campo rubro,
ut Castiliae scutum. In 3. et 2. area habetur ruber coronatus leo in cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
in 1--a et 4--a conspicitur castellum aureum cum 3 turribus in campo rubro,
ut Castiliae scutum. In 3. et 2. area habetur ruber coronatus leo in cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
cum 3 turribus in campo rubro,
ut Castiliae scutum. In 3. et 2. area habetur ruber coronatus leo in cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
In 3. et 2. area habetur ruber coronatus leo in cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
coronatus leo in cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
cubo argenteo, ut
Legionis insigne; in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
in medio 4 linearum areae aede pomum Granatense fissum bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
bifariam, ut regni
Granatensis insigne, in campo argenteo.
In quadratura maiori 2--a
perpendicularis adest divisio, in dextra adsunt 4 pali rubri in campo aureo, in sinistra est
scutum Siciliae; in superiori et inferiori areola adsunt 4 rubri pali, in duabus lateralibus
adest aquila nigra in campo argenteo.
perpendicularis adest divisio, in dextra adsunt 4 pali rubri in campo aureo, in sinistra est
scutum Siciliae; in superiori et inferiori areola adsunt 4 rubri pali, in duabus lateralibus
adest aquila nigra in campo argenteo.
in sinistra est
scutum Siciliae; in superiori et inferiori areola adsunt 4 rubri pali, in duabus lateralibus
adest aquila nigra in campo argenteo.
area
horizontalis adest divisio, superius est fascia argentea in campo rubro, ut insigne Asturiae,
alia pars est aureis lineis quinquies dextrorsum fissa et rubro limbo circumdata, et est
antiquum Burgundiae scutum.
Asturiae,
alia pars est aureis lineis quinquies dextrorsum fissa et rubro limbo circumdata, et est
antiquum Burgundiae scutum.
aureis lineis quinquies dextrorsum fissa et rubro limbo circumdata, et est
antiquum Burgundiae scutum.
dextrorsum fissa et rubro limbo circumdata, et est
antiquum Burgundiae scutum.
4 In 4--a adest horizontalis divisio, in superiore
est scutum caeruleum aureis liliis persparsum et albo limbo circumseptum, in inferiore est
aureus leo in campo nigro; in medio habetur scutum corcurale, quo exhibetur scutum stirpis
Antegavensis, nempe 3 lilia in campo caeruleo cum rubra periferia; universum scutum cingit
catena aurei velleris cum exuviis agni; telamones sunt duo leones.
corcurale, quo exhibetur scutum stirpis
Antegavensis, nempe 3 lilia in campo caeruleo cum rubra periferia; universum scutum cingit
catena aurei velleris cum exuviis agni; telamones sunt duo leones.
catena aurei velleris cum exuviis agni; telamones sunt duo leones.
magnus
elemosinarius, supremus aulae praefectus, camerariorum magister, stabulis praefectus,
falconariorum magister et venatorum magister.
Fliess); hunc ordinem anno 1431. in Flandriae urbe Bruga fundavit Phylippus Bonus; jura haec
Bourgundica pervenerunt per matrimonium, uti scimus, ad domum Austriacam, nempe Carolum 5.
regem Hispaniae, proin etiam ordo hic ad Hispaniam translatus est; exstincta domo Austriaca in
Hispania et Phylippus 5. et Carolus 6. Romanus imperator posuerunt se ad jus huius ordinis;
insigne huius ordinis sunt exuviae agni, geruntur ex catena aurea, hac catena calibem et
silicem alternatim repraesentat in suis articulis; extra solemnitatem ex rubra vel aurea
hic ad Hispaniam translatus est; exstincta domo Austriaca in
Hispania et Phylippus 5. et Carolus 6. Romanus imperator posuerunt se ad jus huius ordinis;
insigne huius ordinis sunt exuviae agni, geruntur ex catena aurea, hac catena calibem et
silicem alternatim repraesentat in suis articulis; extra solemnitatem ex rubra vel aurea
ligula geritur; hic ordo est prius in Europa et honorificentissimus.
Carolus 6. Romanus imperator posuerunt se ad jus huius ordinis;
insigne huius ordinis sunt exuviae agni, geruntur ex catena aurea, hac catena calibem et
silicem alternatim repraesentat in suis articulis; extra solemnitatem ex rubra vel aurea
ligula geritur; hic ordo est prius in Europa et honorificentissimus.
repraesentat in suis articulis; extra solemnitatem ex rubra vel aurea
ligula geritur; hic ordo est prius in Europa et honorificentissimus.
ex rubra vel aurea
ligula geritur; hic ordo est prius in Europa et honorificentissimus.
praeter magnum magistrum sunt
equites alii titulares, qui nulla praedia habent, alii sunt commendatores, qui praedia habent;
ordo prius habet 47 commendaturas; 2--us habet 56, 3--us habet 37 commendaturas.
ordo prius habet 47 commendaturas; 2--us habet 56, 3--us habet 37 commendaturas.
qui a Iacobo 2--o in urbe Montesa fundatus fuit
saec. 14, habet 13 commendaturas; ordo S. Ioannis, modo Melitensis, complures habet
commendaturas in Hispania.
Sedes regia olim erat in urbe Toletensi, temporibus Saracenicis
diversis in urbibus residebant reguli; Phylippus 2--us determinavit Madritensem urbem pro sede
sua.
immundities magna est in hac urbe; pallatium regium, quod '737. aedificari cepit,
splendidissimum est; Boen retiro est castellum aestivum regis, item Aranquetz, Casa del campo;
La florida, El bordo, Villa viciosa, et S. Ildefonso, hic nobilissima bibliotheca existat
praecipue in manuscriptis Arabicis.
§ 5
dignitates bellicae sunt: General Capitain, hic est primus architalassus; 2. est General
Lieutinente; 3. Gyeze dez Cadra
hic est primus architalassus; 2. est General
Lieutinente; 3. Gyeze dez Cadra
2. est General
Lieutinente; 3. Gyeze dez Cadra
Militia campestris ex propriis subditis copiosa non est, sed ex
peregrinis colligi debet; hinc ex Italis, Helvetis, Hibernis, et Volonibus
interna, hi cum semi-invalidis
ad 15 000 aestimantur, qui ad urbes et portus custodiendos applicantur.
000 aestimantur, qui ad urbes et portus custodiendos applicantur.
mareshall de campe, brigadier et
collonelli.
dein in Oran Africae.
Chatolicus secundum codicem adornari curavit; hic codex 1505. auctus et emendatus est per
Ferdinandum, et hic Codex Tauri dicitur et est ultimus codex, corpusque iuris et legum
Hispanicarum; leges tamen Romanae non ultimum locum habent in Hispania.
curavit; hic codex 1505. auctus et emendatus est per
Ferdinandum, et hic Codex Tauri dicitur et est ultimus codex, corpusque iuris et legum
Hispanicarum; leges tamen Romanae non ultimum locum habent in Hispania.
et est ultimus codex, corpusque iuris et legum
Hispanicarum; leges tamen Romanae non ultimum locum habent in Hispania.
habent in Hispania.
etiam ius ecclesiasticum universale in pleno suo vigore.
habetur senatus, qui ex praeside et
assessoribus constat, hi jus reddunt incolis; in civitatibus hi judices corregidor appellatur,
in minoribus regidor, seu regens, vel alcalde.
de Canarios, dela contradition a las Indias au Cadix, de Arragon, de Valentia, De Cataluna, de
Malorca; quaevis harum audientiarum habet suum regentem seu praesidem, plerumque locumtenentem
vel generalem capitaneum illius portus; ex istis tribunalibus remissio ultima fuit in Senatu
Castiliano, hic senatus est collegium mixtum et politica et criminalia in eo revidentur.
De Cataluna, de
Malorca; quaevis harum audientiarum habet suum regentem seu praesidem, plerumque locumtenentem
vel generalem capitaneum illius portus; ex istis tribunalibus remissio ultima fuit in Senatu
Castiliano, hic senatus est collegium mixtum et politica et criminalia in eo revidentur.
illius portus; ex istis tribunalibus remissio ultima fuit in Senatu
Castiliano, hic senatus est collegium mixtum et politica et criminalia in eo revidentur.
duplices esse censentur, generales et speciales
singularum provinciarum.
ergo oneribus subsunt provinciae tantum regni
Castiliani; aliae provinciae non solvunt tot et diversis titulis, sed uno titulo redimunt has
vexas diversas; sola Navarra immunis est ab his extraordinariis praestationibus; posteribus
solvit peculiarem accisam pro invectis rebus.
accisam pro invectis rebus.
usu sunt diversae accisae, decimae,
sic omnes decimae ex auro, argento effosso, decimae omnium terrae productarum, contributio
capitibus imposita, subsidium status ecclesiastici, lucrum rei monetariae, venditio quoque
bullae cruciatae, nec non diversi tituli monopoliorum, uti in Europa, titulo teloniorum;
provinciales praestationes erogatae habentur; generales vero reditus per inspectores
cameratricos percipiuntur.
ecclesiastici, lucrum rei monetariae, venditio quoque
bullae cruciatae, nec non diversi tituli monopoliorum, uti in Europa, titulo teloniorum;
provinciales praestationes erogatae habentur; generales vero reditus per inspectores
cameratricos percipiuntur.
defecit industria; accedit etiam onerum publicorum magnitudo et molestia.
ratio repetenda est ex mala regiminis forma, neglecta
financia et commercio; anno tamen '776. instituta est Coronae societas agricolaris, quae
elaborat in evehenda agricultura suffulta ab aula.
habebantur in Hispania tempore
Saracenorum, iis exstinctis evanuerunt usque Phylippi 5--i tempora omnes manufacturae.
manufacturae.
qua mirae magnitudinis specula
conficitur; lanea et linea nec non minores serici fabricae habentur Madritti, in urbe
Quadalexara pannificina florens habetur; non nulli etiam privati incipiunt jam texturas serici
facere.
jam texturas serici
facere.
omni fere gente Europea commercium, sed non lucrosum, sed
perniciosum; parato enim aere omnes necessitates suas ab exteris gentibus emere coguntur; imo
nec ipsi sibi adferunt necessitates suas, sed etiam vecturarum utilitatem cedunt exteris;
paucae comparent naves Hispanicae in Gallia, Italia, hodie etiam Angliam et Africae oras
petunt, a quibus religionis Mahometanae aversio eos ad haec usque tempora arcebat, sic anno
1786. primum pedem fixit in Hispaniam Constantinopolitanae aulae legatus, cum quo tractatus
commercii initi sunt; in America
necessitates suas, sed etiam vecturarum utilitatem cedunt exteris;
paucae comparent naves Hispanicae in Gallia, Italia, hodie etiam Angliam et Africae oras
petunt, a quibus religionis Mahometanae aversio eos ad haec usque tempora arcebat, sic anno
1786. primum pedem fixit in Hispaniam Constantinopolitanae aulae legatus, cum quo tractatus
commercii initi sunt; in America meridionali aliquod habent commercium Hispani.
naves Hispanicae in Gallia, Italia, hodie etiam Angliam et Africae oras
petunt, a quibus religionis Mahometanae aversio eos ad haec usque tempora arcebat, sic anno
1786. primum pedem fixit in Hispaniam Constantinopolitanae aulae legatus, cum quo tractatus
commercii initi sunt; in America meridionali aliquod habent commercium Hispani.
nam omnibus aliis gentibus praeclusi sunt portus Hispanici; interim nec hoc est admodum
lucrosum, nam omnes res, quas Hispani suis colonistis vendunt, non sunt producta eorum, sed
aliarum gentium Europearum, hinc Hispania est tantum canalis per quem opes et thesauri
Americae in universam Europam dimanant; dein ipsi Galli et Belgae immediatum commercium
exercent cum ipsis Americanis; nam Hispani admittunt ut nomine mercatorum Hispanicorum etiam
exteri ingrediantur portus Americanas, et hinc est ut Hispania penes omnes thesauros et
divitias
universam Europam dimanant; dein ipsi Galli et Belgae immediatum commercium
exercent cum ipsis Americanis; nam Hispani admittunt ut nomine mercatorum Hispanicorum etiam
exteri ingrediantur portus Americanas, et hinc est ut Hispania penes omnes thesauros et
divitias Americanas, in se pauper sit.
nam Hispani admittunt ut nomine mercatorum Hispanicorum etiam
exteri ingrediantur portus Americanas, et hinc est ut Hispania penes omnes thesauros et
divitias Americanas, in se pauper sit.
Hispanicorum etiam
exteri ingrediantur portus Americanas, et hinc est ut Hispania penes omnes thesauros et
divitias Americanas, in se pauper sit.
Americanas, et hinc est ut Hispania penes omnes thesauros et
divitias Americanas, in se pauper sit.
Americanas, in se pauper sit.
Gaditanus, hinc in duos ramos dividitur commercium Hispanorum, nempe in Americam
septemtrionalem, et meridionalem; in Cavanensi portu colligunt se reduces naves et sic portum
Gaditanum in Europa petunt; patet ex his quis sit bilancis tam numericae, quam utilitatis
status in Hispania, nempe dispensiosa
nempe dispensiosa
et quidem invectionis
pecuniarum et evectionis proportio est = 1:5, proin omni millione lucri 4 damni habent.
quaestum exercet, et potissimum cum cacao exercet commercium.
cum cacao exercet commercium.
in
Europa, quam America, sic in Europa habent Malaga, Aliganthae, Barcino, Fanum S. Sebastiani et
Vilboa; praecipuus est Gaditanus portus.
§ 9 De re monetaria.
argenti vel cupri summant, sic si de realibus sermo sit addi debet, utrum real de vellon vel
de platta intelligantur, seu utrum valor de cupro vel de argento sumatur; est autem proportio
inter argenteum et cupreum valorem uti 17 ad 32.
Cuduntur etiam reales de Sevilla et valet 1 R. 4 maravedis de platta,
cuduntur dimidiati et quadrates.
1 R. 4 maravedis de platta,
cuduntur dimidiati et quadrates.
quadrates.
valent
unum real; 5 real + 20 maravedis de platta = 10 real de vellon; 10 real de vellon sunt
aequales 2 liver et 2/3 Gallicano; 2 et 2/3 livrae = unifloreno Renensi; 1 ergo real de vellon
= 2 grossis nostris.
maravedis de platta = 10 real de vellon; 10 real de vellon sunt
aequales 2 liver et 2/3 Gallicano; 2 et 2/3 livrae = unifloreno Renensi; 1 ergo real de vellon
= 2 grossis nostris.
real de vellon; 10 real de vellon sunt
aequales 2 liver et 2/3 Gallicano; 2 et 2/3 livrae = unifloreno Renensi; 1 ergo real de vellon
= 2 grossis nostris.
esse ut 5:1; stante hac bilanca impossibile
est hanc legem observare, imo ea obest commercio; tandem legem hanc interpretati sunt ad purum
et crudum aurum et argentum.
§ 10 De religionis negotio.
et crudum aurum et argentum.
§ 10 De religionis negotio.
de Compostella 12
sufraganeos; 4) Granatensis 5 suf.; 5) Burgensis habet 4; 6) Daragonensis cum 7 suf.; 7)
Caesaraugustanus habet 6; 8) Valentinus cum 3 suf.
Granatensis 5 suf.; 5) Burgensis habet 4; 6) Daragonensis cum 7 suf.; 7)
Caesaraugustanus habet 6; 8) Valentinus cum 3 suf.
Caesaraugustanus habet 6; 8) Valentinus cum 3 suf.
duabus nititur concordatis, unum inter
Carolum 5. imperatorem et Hadrianum 6. et Clementem 7. de anno '524; alterum
est inter Benedictum 14. et Ferdinandum 2. de anno '753--o.
Olim pontificum
summa erant jura in Hispania, pontifices enim omnia jura majestatica circa sacra exercebant;
sed per concordata haec jura vindicata sunt regibus; confirmatione tamen pontificis opus est;
pontifici reservati sunt 52 pingues canonicatus, hos pontifex confert, in ceteris rex aut
conventione aliorum renunciat; etiam annatis et juri spolii renunciarunt pontifices; nuncius
pontificis hodie adhuc tribunal suum Madritti habet, in quo causae nomine pontificis
deciduntur.
confirmatione tamen pontificis opus est;
pontifici reservati sunt 52 pingues canonicatus, hos pontifex confert, in ceteris rex aut
conventione aliorum renunciat; etiam annatis et juri spolii renunciarunt pontifices; nuncius
pontificis hodie adhuc tribunal suum Madritti habet, in quo causae nomine pontificis
deciduntur.
pontificis
deciduntur.
tribunal adhibebantur meri
Dominicani.
distinctus est ab omnibus aliis procedendi modis, formam suam accepit partim
ab abusibus monachorum et ignorantia iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis;
tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu,
proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam
iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis;
tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu,
proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam
in sententia, nulla apellatio locum habet a sententia
huius tribunalis; proceditur erga denunciationem familiarium vel aliorum quorumcumque, adeo ut
filius patrem, consanguineus consanguineam prodere possit, quin detegatur denuncians, nulla
locum habet confrontatio, tortura in summo vigore est,
omnis condemnatus bona sua amisit partim ad ratam camerae partim ad ratam inquisitionis;
descendentibus convictorum macula infamiae inhaeret perpetua; hoc ergo tribunal non tantum
episcoporum sed et regis
Ad mortem condemnati solemniter et publicae executioni tradebantur;
solemnis ducebatur processio constans ex ordinibus religiosis omnibus, confraternitatibus, ex
nobilitate, imo ipse rex saepissime praesens fuit, celebrabatur prius sacrum; ad mortem
damnati ducebantur in medio ad locum suplicii; actus hic Auto da fee (Actus fidei)
compellatur; leguntur intra 14 anos a fine saec. 15. et initium 16. combusta fuisse 6000
hominum.
ad mortem
damnati ducebantur in medio ad locum suplicii; actus hic Auto da fee (Actus fidei)
compellatur; leguntur intra 14 anos a fine saec. 15. et initium 16. combusta fuisse 6000
hominum.
16. combusta fuisse 6000
hominum.
'3. lectum quidem est inquisitionem cessasse in
Hispania, sed anno '784. adhuc solemne Auto da fe celebratum est; plebs veneratur hoc
tribunal, eruditiores tamen aversantur totum institutum, sed nihil in contrarium possunt; ea
tamen ex parte prodest hoc tribunal, quod populus in obsequio retineatur, et omnia
praecaveantur mala, quae ex turbis religionis in alia regna promanarunt.
solemne Auto da fe celebratum est; plebs veneratur hoc
tribunal, eruditiores tamen aversantur totum institutum, sed nihil in contrarium possunt; ea
tamen ex parte prodest hoc tribunal, quod populus in obsequio retineatur, et omnia
praecaveantur mala, quae ex turbis religionis in alia regna promanarunt.
eruditiores tamen aversantur totum institutum, sed nihil in contrarium possunt; ea
tamen ex parte prodest hoc tribunal, quod populus in obsequio retineatur, et omnia
praecaveantur mala, quae ex turbis religionis in alia regna promanarunt.
contrarium possunt; ea
tamen ex parte prodest hoc tribunal, quod populus in obsequio retineatur, et omnia
praecaveantur mala, quae ex turbis religionis in alia regna promanarunt.
69 664 capita, monialium ad 38 089 capita
collocatur; universim status ecclesiasticus ad 250 000 hominum aestimatur; tanta multitudo non
potest non obesse statui.
§ 11 De educatione et scholis.
ad 250 000 hominum aestimatur; tanta multitudo non
potest non obesse statui.
§ 11 De educatione et scholis.
tanta multitudo non
potest non obesse statui.
§ 11 De educatione et scholis.
privata magis est quam publica.
universitates: Madritensis, hanc Phylippus 4. anno '625. fundavit, Carolus vero 3 formavit eam
magis anno '770; alia est in urbe Alcala dehenaros; 3. Salamancae; insigniter dotatae sunt
omnes 3; praeter has academiae diversae habentur, copiosae gymnasiae, et scholae triviales in
omni fere loco; Phylippus 5. Madritti fundavit 3 academias, linguae Hispanicae, historiae et
medicinae; Seviliae vero fundavit academiam artium liberalium.
academiam artium liberalium.
Hispanus ad scientias generatim aptus est, maxime tamen
ad poesim sunt proclives, in authorum classicorum lectione et imitatione certe non ultimi
sunt; ipse Seneca, Quintilianus, Lucanus etc. Hispani antiqui erant.
Seneca, Quintilianus, Lucanus etc. Hispani antiqui erant.
audet novationem facere, quin incurrat notam sacrae inquisitionis; in studio
medicinae hodie adhuc omnibus gentibus Europeis postponuntur Hispani, utut aevo medio Hispania
fuerit sedes celeberrimorum medicorum; Ferdinandus 2. hortum botanicum fundavit celeberrimum
Madritti; in iurisprudentia magis eminent Hispani, maxime circa jus Romanum versantur scripta
eorum; politicas tamen juris partes et philosophicas plane non excolunt.
Madritti; in iurisprudentia magis eminent Hispani, maxime circa jus Romanum versantur scripta
eorum; politicas tamen juris partes et philosophicas plane non excolunt.
minister, 5. rei
bellicae; singuli status consiliarii haec negotia seorsim manipulant, et tantum regi
substernunt consilia sua.
manipulant, et tantum regi
substernunt consilia sua.
senatus, hic senatus subjectus
est ministris status; hic senatus in 7 departamenta divisus est, cuique divisioni praeest
proprius praeses, in cuius absentia decanus seu senior consiliarius praeest.
in 7 departamenta divisus est, cuique divisioni praeest
proprius praeses, in cuius absentia decanus seu senior consiliarius praeest.
divisioni praeest
proprius praeses, in cuius absentia decanus seu senior consiliarius praeest.
decanus seu senior consiliarius praeest.
Magnus inquisitor Hispaniae, qui adnexum habet sibi confessorium regium et 7 assessores.
confessorium regium et 7 assessores.
Consilium ordinum equestrium, adest praeses cum 9
consiliariis, et aliis subalternis.
consiliariis, et aliis subalternis.
subalternis.
et
montanisticae, cum 11 consiliariis.
§ 13 De ratione status
mutatio fiat, haec perficiatur, impopulatio procuretur; fastus civium exstinguetur, otium
fugere doceantur; obices removeantur, qui commercio domestico obsunt; commercium Americanum ad
meliora principia reducatur; res finantiae etiam ad meliorem ordinem essent redigendae; in
materia religionis infinitae reformationes faciendae, Tribunal sacrae inquisitionis
sufferendum, prudens tollerantia invehenda, monachorum numerus restringendus, sacerdotalis
enim status excessive exauctus est.
et nocere poterant;
hodie tamen relate ad aulam Romanam mutata est vehementer ratio status omnium provinciarum,
Hispani tamen maxime adhuc aulam Romanam colere debent.
relate ad aulam Romanam mutata est vehementer ratio status omnium provinciarum,
Hispani tamen maxime adhuc aulam Romanam colere debent.
et foedus colere maxime cum
Sardinia.
hodie non est tantus nexus Hispaniae,
quam fuit olim, hodie ergo utcumque indifferentes sunt; cum Dania, Svecia, Russia utut hae
gentes per distantiam tantum obesse non possint, tamen in foedere haec regna multum obesse
possent.
habet
oceanum. Ad septentionem et meridiem habet Hispaniam. Situs eius est inter 37 et 42
latitudinis et 9 et 12 longitudinis gradum.
et 42
latitudinis et 9 et 12 longitudinis gradum.
excurrunt in Portugalliam et
vocantur Estrela, Sintra, Arravida, Taga, Sierra del Algarva; ex his montibus copiosi rivi et
fluvii decurrunt, nempe Milvus, Lima, Taurus, Tagus et Quadiana; qui omnes ex Hispania
profluunt in Portugalliam.
sed pauca; oves gregatim
copiosae, quarum lana non multum cedit Hispanicae; sues copiosi habentur; equi non desunt
quidem, sed pauci sunt, mulis enim asinis utuntur; ferae bestiae et alatilia
quarum lana non multum cedit Hispanicae; sues copiosi habentur; equi non desunt
quidem, sed pauci sunt, mulis enim asinis utuntur; ferae bestiae et alatilia
ferae bestiae et alatilia
vina copiosissima habentur, in Algarbia optimum crescit;
integra dumeta roris marini, silvae aurantia
aurantia
detecta
vero America neglexerunt domesticum auri
habent, ad Leiriam thermas
calidos habent saluberrimas.
copiosas provincias habet.
sunt provincia Transtagana et
Algarbia; in his provinciis 18 urbes numerantur; 530 minores urbes et pagi.
18 urbes numerantur; 530 minores urbes et pagi.
enim primi erant qui navigatione detectiones
novarum terrarum faciebant, sicque factum est ut in omnibus 3 orbis partibus suos occupationes
facerent; in mediis orientalibus quidem possessiones eorum magnam diminutionem passae sunt per
Belgas tempore subjectionis Hispanicae; in oceano Atlantico possident ex insulis Canariis
Madera et Porto Santo; praeterea nonnullas insulas Azores, ex quibus Tercera precipua est;
insulas Capitis viridis etiam possident; ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et
testudines; in littoribus Africae habent S.
tempore subjectionis Hispanicae; in oceano Atlantico possident ex insulis Canariis
Madera et Porto Santo; praeterea nonnullas insulas Azores, ex quibus Tercera precipua est;
insulas Capitis viridis etiam possident; ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et
testudines; in littoribus Africae habent S. Thoma de principe, dein insulam Fernando Pao, dein
Amy Bom; in ipsa Africa copiosissimas habebant possessiones, hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora
et Porto Santo; praeterea nonnullas insulas Azores, ex quibus Tercera precipua est;
insulas Capitis viridis etiam possident; ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et
testudines; in littoribus Africae habent S. Thoma de principe, dein insulam Fernando Pao, dein
Amy Bom; in ipsa Africa copiosissimas habebant possessiones, hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli
precipua est;
insulas Capitis viridis etiam possident; ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et
testudines; in littoribus Africae habent S. Thoma de principe, dein insulam Fernando Pao, dein
Amy Bom; in ipsa Africa copiosissimas habebant possessiones, hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano
ex his insulis habet salem, pelles, gossipium et
testudines; in littoribus Africae habent S. Thoma de principe, dein insulam Fernando Pao, dein
Amy Bom; in ipsa Africa copiosissimas habebant possessiones, hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in
Africae habent S. Thoma de principe, dein insulam Fernando Pao, dein
Amy Bom; in ipsa Africa copiosissimas habebant possessiones, hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in
hodie tantum in regno Loango,
Congo et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile
et Angolo habent possessiones; in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae;
in partibus orientalibus Africae olim per universa
littora dominabantur, hodie in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15
in Zanquever et regione Afrorum habent quasdam possessiones;
compluresque reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15 colonias divisus est quibus singulis praeest
gubernator; intimas Brasiliae partes et hodie
reguli sunt vasalli Portugallorum; arcem Magaczan in regno Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15 colonias divisus est quibus singulis praeest
gubernator; intimas Brasiliae partes et hodie possident antiqui incolae; ex his coloniis
habent sacharum et tabacam
Marocano deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15 colonias divisus est quibus singulis praeest
gubernator; intimas Brasiliae partes et hodie possident antiqui incolae; ex his coloniis
habent sacharum et tabacam optimam, gossipium, pelles animalium; cacao, vanilia, ligna
deseruerunt
anno '769.; in Asia hodie possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15 colonias divisus est quibus singulis praeest
gubernator; intimas Brasiliae partes et hodie possident antiqui incolae; ex his coloniis
habent sacharum et tabacam optimam, gossipium, pelles animalium; cacao, vanilia, ligna varia
possident in peninsula cis Gangem fluvium [habent] urbem Diu,
Damanum, Basam et Goam et Chaul; in insula Sinensi Macao habent urbem eiusdem nominis cum
territorio; in America possident amplissimas plagas ad 500 facile milliaria in longum in
littoribus Brasiliae; hic tractus in 15 colonias divisus est quibus singulis praeest
gubernator; intimas Brasiliae partes et hodie possident antiqui incolae; ex his coloniis
habent sacharum et tabacam optimam, gossipium, pelles animalium; cacao, vanilia, ligna varia
tam colorifera, tam aedilia, variae species
fodinae detectae sunt
uberrimae, anno '740. ad 18 milliones florenorum erutum est auri; etiam argenti fodinae
detectae sunt, quas privati colunt.
§ 2 De incolis.
est auri; etiam argenti fodinae
detectae sunt, quas privati colunt.
§ 2 De incolis.
privati colunt.
§ 2 De incolis.
impopulationis eaedem sunt, quae in Hispania, nempe copiosa
bella, navigatio, severitas inquisitionis, relegatio; computatur populus ad 1 800 000;
recentiores tamen scriptores 2 250 000 incolarum adnotant.
recentiores tamen scriptores 2 250 000 incolarum adnotant.
Portugalli sunt sagacis
ingenii, temperantiae amantes, humani, affabiles erga exteros, erga pauperes chari; sunt
generosi, se eruditos reputant, amorem erga regem suum ipsi praedicant cum zelo religionis;
sed sunt etiam ambitiosi, vani, assueverunt pompae, et tamen avari in summo gradu, parci in
esca et potu; passio amoris summa est apud Portugallos, hinc zelotipia summa.
sagacis
ingenii, temperantiae amantes, humani, affabiles erga exteros, erga pauperes chari; sunt
generosi, se eruditos reputant, amorem erga regem suum ipsi praedicant cum zelo religionis;
sed sunt etiam ambitiosi, vani, assueverunt pompae, et tamen avari in summo gradu, parci in
esca et potu; passio amoris summa est apud Portugallos, hinc zelotipia summa.
hinc zelotipia summa.
habet
similitudinem ob aequalitatem fontium, differentia tamen est in dialecto et terminationibus
vocum.
Inter diversas civium classes magna disproportio locum habet, uti in
Hispania, sic monachi et nobiles sunt copiosissimi, agricolae exiguo numero, opifices vero et
manufacturistae paucissimi deprehenduntur.
vero et
manufacturistae paucissimi deprehenduntur.
pontificibus solvi tunc debitum; solummodo ergo
per praeconisationem et homagii praestationem coronantur.
in persona Ioannis
4--i, sed omnia jam sunt abolita per sequentes reges, praesertim per Iosephum 1. et eius
ministrum Bombal; hodie omnia a regnum arbitrio dependent excepta contributione, quae per
deputatos statum administrabantur.
semper et Cortes Generales vocabantur; rex
habuit jus convocandi, sed 4 hebdomadis ante exordium comitiorum convocarunt reges suos
archiofficiales, nobiles, episcopos, comites, marchiones etc. quos voluit et cum his decrevit.
gerentes.
spei; reges enim, ut
excitarent ad navigationem, admiserunt ut omnis, qui promontorium Bonae spei vidisset, nobilis
esset; hodie jam eviluit haec nobilitas.
partem ex bonis, sed dotantur large et
sumptuose.
§ 4 De ceteris juris publici partibus
maiestaticis utitur excepto
jure tributorum; successio haereditaria est in Portugallia.
Magnus
etiam auxit et provincias et per hoc etiam titulum, nempe Dominus conquisitionis navigationis
et commercii Aethiopei; Ioannes 5. a pontifice rex fidelissimus dictus est, quem etiam
praefigit regio titulo.
4. primus filium suum primogenitum appellavit principem
Brasiliae; regi suo praerogativam prae omnibus Europae principibus tribuunt, dicunt enim
regnum suum a Christo Domino fundatum esse.
appellavit principem
Brasiliae; regi suo praerogativam prae omnibus Europae principibus tribuunt, dicunt enim
regnum suum a Christo Domino fundatum esse.
regi suo praerogativam prae omnibus Europae principibus tribuunt, dicunt enim
regnum suum a Christo Domino fundatum esse.
principibus tribuunt, dicunt enim
regnum suum a Christo Domino fundatum esse.
2 Scutum regis Portugalliae
componitur ex 5 parvis scutis, quae in formam crucis composita sunt in campo argenteo et sunt
caerulea, in quovis scuto sunt 5 albae maculae, quae in formam crucis Andreae collocatae sunt;
circa scutum est fascia rubria
5 albae maculae, quae in formam crucis Andreae collocatae sunt;
circa scutum est fascia rubria
in quae sunt 7 aurea castella cum portis
caeruleis et haec sunt Algarbiae scutum; superius habetur superposita galea
in qua apparet prominens draco aureus; telamones scuti sunt 2 dracones, dexter fert vexillum
argenteum, in quo sunt iterum 5 scutula cum suis 5 maculis; sinister tenet vexillum rubrum cum
7 castellis aureis.
in qua apparet prominens draco aureus; telamones scuti sunt 2 dracones, dexter fert vexillum
argenteum, in quo sunt iterum 5 scutula cum suis 5 maculis; sinister tenet vexillum rubrum cum
7 castellis aureis.
5 vulnera Christi; albae maculae denotant nummos,
quibus Iudas vendidit Christum; interim 5 scutula denotant etiam memoriam victoriae, quam
Alfonsus tunc super 5 regulis Saracenis retulit; per draconem supra galeam intelligitur
serpens aeneus Moysis.
Iudas vendidit Christum; interim 5 scutula denotant etiam memoriam victoriae, quam
Alfonsus tunc super 5 regulis Saracenis retulit; per draconem supra galeam intelligitur
serpens aeneus Moysis.
Alfonsus tunc super 5 regulis Saracenis retulit; per draconem supra galeam intelligitur
serpens aeneus Moysis.
galeam intelligitur
serpens aeneus Moysis.
separavit penitus hunc ordinem.
et proventus eorum amplissimos conjunxit cum corona; subinde tamen indulserunt
reges, praesertim Hispanici tempore subjectionis, ut alios eligerent magnos magistros, sic
anno 1749. est electus alter.
habet, ex quibus eminet prioratus de Crato, qui
plerumque principibus obtingit.
ad orificium Tagi, ad limites Portugalliae, et quidem in 7
collibus; urbs est ampla et conspicua aedium magnificentia; anno '755. die 1--a Novembris tota
fere urbs desolata est terraemotu et incendio, hodie tamen jam restaurata est.
et conspicua aedium magnificentia; anno '755. die 1--a Novembris tota
fere urbs desolata est terraemotu et incendio, hodie tamen jam restaurata est.
fere urbs desolata est terraemotu et incendio, hodie tamen jam restaurata est.
Urbs haec divisa est in antiquam et veterem
Maxima sub Ioanne 5--o evasit potentia eorum; Iosephus tamen 1--us ad 10 naves lineales
perduxit et 20 fregatas.
sparsarum legum, et
ex his consuetudinariis legibus fecit leges positivas; anno '63. Phylippus 3. rex Hispaniae
novam compilationem legum adornavit fusiorem et ampliorem et nomine ordonanczas de Portegal
venit; praeter has leges etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
legibus fecit leges positivas; anno '63. Phylippus 3. rex Hispaniae
novam compilationem legum adornavit fusiorem et ampliorem et nomine ordonanczas de Portegal
venit; praeter has leges etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
leges positivas; anno '63. Phylippus 3. rex Hispaniae
novam compilationem legum adornavit fusiorem et ampliorem et nomine ordonanczas de Portegal
venit; praeter has leges etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
Hispaniae
novam compilationem legum adornavit fusiorem et ampliorem et nomine ordonanczas de Portegal
venit; praeter has leges etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
in usu est; eodem modo jus
ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia.
est in Portugallia.
dominiis uvidoriae, et
praeses uvidor seu auditor; in regiis vero terris corregidoriae et praesides corregidor
appellatur; urbes habent suos magistratus.
et
praeses uvidor seu auditor; in regiis vero terris corregidoriae et praesides corregidor
appellatur; urbes habent suos magistratus.
Algardia, et Beiria et Transtagana fit appellatio Ullisiponam.
Ad Portense forum fit appellatio ex ceteris provinciis; unicuique foro praeest cancellarius.
foro praeest cancellarius.
Brasilia fundavit tribunal.
tam in
criminalibus quam politicis, imo inter ipsa haec fora in certis causis gravioribus concessa
est reciproca appellatio; anno '696. Petrus 2. constituit ut si valor substrati 250 millereis
in immobilibus valeat, tunc appellatio fieri possit a Portensi ad Ulissiponense, in mobilibus
vero 300.
concessa
est reciproca appellatio; anno '696. Petrus 2. constituit ut si valor substrati 250 millereis
in immobilibus valeat, tunc appellatio fieri possit a Portensi ad Ulissiponense, in mobilibus
vero 300.
anno '696. Petrus 2. constituit ut si valor substrati 250 millereis
in immobilibus valeat, tunc appellatio fieri possit a Portensi ad Ulissiponense, in mobilibus
vero 300.
si 350 in immobilibus, 400 vero
millereis valeat in mobilibus.
et domaniis, partim ex peculio privato
civium.
proventus ex venditione bullae cruciatae per Phylippum 2. tempore subjectionis invecti.
partis lucri quod mercatores ex lignorum
Brasiliensium et eboris venditione habent; 6--o) decimum nummum omnium rerum vendibilium, a
quo exempti sunt nobiles et ecclesiastici, et frumentum exemptum est; 7--o) reditus ex accisa
fluidorum et liquidorum, carnium et piscium; 8) in proventibus eorum, quos sacra inquisitio
condemnavit.
ab eo tamen tempore valde aucti sunt reditus publici, ut facile ad 70 vel 80 000 000
librorum Gallicanarum (30 000 000 fl.) aestimari possunt.
§ 8 De industria, commercio
et in specie agricultura inde a 3 saeculis
adhaeret, cum potius per commercium ditari cupiant quam per molestam agriculturam; vini
cultura eminet tamen apud eos, imo copiosissimas terras subtrahunt seminaturae per vini
culturam; hinc Iosephus rex prohibuit vitium plantationem in iis terris quae seminaturae
oportunae essent; moderna tamen regina abolevit hanc legem; opificia aeque sunt neglecta,
opifices pauci sunt et ii exteri, hinc omnia necessaria ab exteris coemere coguntur; et hinc
etiam cruda naturae producta exteris vendere coguntur ob
Africa, Indias orientalis, et ad Americam; Africam maximum est, navigant enim ad Congo,
Afrorum regnum, et Sanquever, et aurum, ebor et nigritas coemunt.
Americanum Brasiliense precipuum
eorum commercium est, sed nec hoc ad optimas commercii regulas exactum est, permittunt enim
etiam ibi nomine suo exteris commercium.
etiam ibi nomine suo exteris commercium.
cuicunque Portugallo commercium exercere in
Brasiliam, Iosephus vero rex anno '55. fundavit mercatoriam societatem ad portus Groapara et
Maranha restrictam; huic societati in annos 20 dedit privilegium, ab his ergo exclusi erant
ceteri; anno '59. fundavit aliam et concessit ei in portu Paraiba, et Barmanduco commercium
exercere.
hodie ergo nulla subsistit
societas.
societas.
etiam 1/4 escudos = 400 rees.
monetae in valore 10, 5, 1 1/2 rees; unum ree
non existit.
5, 1 1/2 rees; unum ree
non existit.
3 100 rees valent 15 cruciferos, proin 20 rees = 1 grosso nostro;
400 rees = 1--o floreno, 1000 rees = 2 florenis et 30 denariis.
valent 15 cruciferos, proin 20 rees = 1 grosso nostro;
400 rees = 1--o floreno, 1000 rees = 2 florenis et 30 denariis.
nostro;
400 rees = 1--o floreno, 1000 rees = 2 florenis et 30 denariis.
Officina monetaria est Ullissiponae, in qua etiam monetae in America
cusae recuduntur lucri causa; in Iodejaneiro
in Brasilia etiam est officina
monetaria in qua etiam privati pro certa taxa monetas cudere curare possunt ex suo auro;
universim defectus magnus est in re monetaria.
§ 10 De religionis negotiis
monetas cudere curare possunt ex suo auro;
universim defectus magnus est in re monetaria.
§ 10 De religionis negotiis
De religionis negotiis
religionis; maxime Mahometani et Judaei ipsis odio sunt, Judaeorum
tamen latentium ingens est copia.
Habet 5 episcopos subordinatos et est caput
ecclesiae.
Bragensis habet 4 suffraganeos; antiquus Ulissiponensis habet 5
suffraganeos, quo etiam episcopus Bonae spei pertinet; Eborensis 2 habet sufraganeos, sunt
ergo 20 diaeceses in parvo hoc regno; in Indiis orientalibus archiepiscopus Goae residet et
primas Indiarum vocatur; habet in urbe Macao suffraganeum suum.
habet 5
suffraganeos, quo etiam episcopus Bonae spei pertinet; Eborensis 2 habet sufraganeos, sunt
ergo 20 diaeceses in parvo hoc regno; in Indiis orientalibus archiepiscopus Goae residet et
primas Indiarum vocatur; habet in urbe Macao suffraganeum suum.
quo etiam episcopus Bonae spei pertinet; Eborensis 2 habet sufraganeos, sunt
ergo 20 diaeceses in parvo hoc regno; in Indiis orientalibus archiepiscopus Goae residet et
primas Indiarum vocatur; habet in urbe Macao suffraganeum suum.
habet in urbe Macao suffraganeum suum.
residet archiepiscopus qui 4 habet suffraganeos.
anno tamen '554. regnante Emmanuele Magno per
conventionem cum pontifice initam etiam regibus concessa sunt multa jura circa sacra; sic jus
episcopos, archiepiscopos creandi regibus cessum est, sed confirmari debent; 4--tam partem
redituum ecclesiasticorum trahit rex, quos in pias causas convertit; in subjectis tamen bonis,
cum clerici stipendio habeant, rex non trahit 4--am partem; omnis immunitas viget clericorum
in Portugallia vigore conventionis, vi huius nec jus placeti regii locum habet circa bullas
pontificias, interim tamen diversae
Emmanuele Magno per
conventionem cum pontifice initam etiam regibus concessa sunt multa jura circa sacra; sic jus
episcopos, archiepiscopos creandi regibus cessum est, sed confirmari debent; 4--tam partem
redituum ecclesiasticorum trahit rex, quos in pias causas convertit; in subjectis tamen bonis,
cum clerici stipendio habeant, rex non trahit 4--am partem; omnis immunitas viget clericorum
in Portugallia vigore conventionis, vi huius nec jus placeti regii locum habet circa bullas
pontificias, interim tamen diversae bullae pontificum subpressae
archiepiscopos creandi regibus cessum est, sed confirmari debent; 4--tam partem
redituum ecclesiasticorum trahit rex, quos in pias causas convertit; in subjectis tamen bonis,
cum clerici stipendio habeant, rex non trahit 4--am partem; omnis immunitas viget clericorum
in Portugallia vigore conventionis, vi huius nec jus placeti regii locum habet circa bullas
pontificias, interim tamen diversae bullae pontificum subpressae sunt.
viget clericorum
in Portugallia vigore conventionis, vi huius nec jus placeti regii locum habet circa bullas
pontificias, interim tamen diversae bullae pontificum subpressae sunt.
et amplos reditus percipit aula Romana; haec jura
ampla pontificum maxime a temporibus Alfonsi originem repetunt, qui tributarium fecit regnum
suum subjecitque pontifici, quae subjectio tardius quidem multis controversiis et tricis inter
reges et pontifices ansam dedit, in quibus plerumque pontifices per copiosum clerum suffulti
triumfarunt.
triumfarunt.
maximum auctoritatis pontificae est inquisitio sacra
et copiosi monachi.
et copiosi monachi.
tribunal Ioannes 3. induxit; hodie Ollissiponae,
Coimbriae et Egorae habetur; est autem in omnibus Hispanicae inquisitioni
aequalis; in urbe Goa etiam habetur inquisitionis tribunal; in Brasilia nullum unquam
exstitit; processus severior et occultior adhuc est in Portugallia quam Hispania, regesque
irrito conatu cogitarunt de hoc tribunali restringendo; proceditur maxime contra novos
Christianos, generatim delicta eadem sunt quae in Hispania; haec tamen tantum de domesticis,
exteros tamen tolerant.
inquisitionis tribunal; in Brasilia nullum unquam
exstitit; processus severior et occultior adhuc est in Portugallia quam Hispania, regesque
irrito conatu cogitarunt de hoc tribunali restringendo; proceditur maxime contra novos
Christianos, generatim delicta eadem sunt quae in Hispania; haec tamen tantum de domesticis,
exteros tamen tolerant.
domesticis,
exteros tamen tolerant.
Bona confiscata dividebantur inter cameram et
tribunal ipsum, Iosephus tamen restrinxit solum ad poenam mortis confiscationem anno 1775;
exsecutio aeque solemniter fit ac in Hispania.
Ioannes 5. fundavit
societatem eruditam historiae Portugallicae Ulissiponae; anno '21. societatem problematicorum;
societatem generalem anno '52. Tomari fundavit Iosephus.
est; reliquae scientiae segniter pertractantur, et theologiae
instar multis futilitatibus et ineptiis repletae sunt; postremis tamen annis censurae rigor
mitigatus est, libri Romae prohibiti licite invecti et venditi sunt.
segniter pertractantur, et theologiae
instar multis futilitatibus et ineptiis repletae sunt; postremis tamen annis censurae rigor
mitigatus est, libri Romae prohibiti licite invecti et venditi sunt.
instar multis futilitatibus et ineptiis repletae sunt; postremis tamen annis censurae rigor
mitigatus est, libri Romae prohibiti licite invecti et venditi sunt.
statu est in hoc regno; nulla etiam experimenta in
physica, chimia et medica ipsis nota sunt.
§ 12 De collegiis diversis
physica, chimia et medica ipsis nota sunt.
§ 12 De collegiis diversis
in hoc tam interna, quam
externa negotia regni in praesentia regis pertractantur, hic etiam omnia majoris nominis
collegia publica conferuntur.
gaudet.
facit in hoc consilio, auxit numerum secretariorum ad 3; Iosephus rex
bifariam divisit hoc consilium, uni externa, alteri interna detulit negotia.
huic subsunt, definiuntur lites inter potestatem sacram et civilem,
discutiuntur bullae, brevia et leges ecclesiasticae; huc negotia gratiae omnia referuntur.
omnibus publicis
invigilat; est in 3 partes divisa, cuique parti incubunt alia negotia, quaevis pars habet suum
inspectorem, subinde tamen unicus est; cum hoc collegio habetur connexum consilium
commerciale, quod prius diversum fuit.
divisa, cuique parti incubunt alia negotia, quaevis pars habet suum
inspectorem, subinde tamen unicus est; cum hoc collegio habetur connexum consilium
commerciale, quod prius diversum fuit.
fuit.
In urbibus et oppidis magistratus domestici praesunt; in provinciis per
gubernatores reguntur provinciae; unus eorum Goae residet, qui etiam pro-regis titulo gaudet,
hic dependet a consilio status; pro America duo sunt, gubernator alter in Sant Salvador, alter
vero in Rio Dianeiro residet.
§ 13 Ratio status
Cura et solicitudine omni agendum erit ut omnia removeantur quae
hactenus civitati oberant; Iosephus plurimum egit ut auctoritatem suam extendat neglectis
statibus sicque absoluta monarchia evasit Portugallia.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.