Your search found 109468 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 33311-33562:

di X. Encomium Thomae Nigro alias episcopi Scardonensis et Traguriensis in Vigilias magistri Vincentii Priboeuii Pharensis ordinis praedicatorum.
Quantum Hieronymo, tantum tibi Dalmata debet,
Vincenti, Pharii stella serena soli.
Ille decus nostrum, nostrae tu gloria

Unde genus Slauis, fons et origo fuit.
Quas tibi, Vincenti, pro tanto munere grates,
Quae tibi pro meritis gens tua dona dabit?
Copia nulla tibi nec flaui cura metalli,
Quo uix in triplici ditior orbe uiget.
Quod superest igitur, uotis et thure Sabaeo
Et lachrymis superum conciliandus amor.
Terra tibi ut tutam, nitidum se praebeat aer,
Aequora sint nullis exagitata notis.

de se aliquod scriptum relinquerent, quo se uixisse testarentur, ne cuncta de eis cum uita mors ineuitabilis absummeret. Sed non hac ego uana spe motus breue hoc opusculum elucubraui, sed potius clarissimorum nostri generis uirorum uita functorum sortem miseratus nactus ocium, ut in lucem restituantur, contendi. Non enim nobis solis nati sumus, sed potius patriae, amicis et communi utilitati. Quapropter, tametsi optata forsan assequutus non fuero, meus tamen labor me delectat, quia non paruam prisca nostri generis opera studiosis repetendi procul dubio materiam praebeo ac

quos lectio diuersarum rerum antiquioribus aequat prudentia, tum uero aetate maturis, quibus diuturna uita rerum experimenta subministrauit uisa et audita ad memoriam reuocando, quia historia (quemadmodum Diodorus Siculus dicit) Diodorus Siculus in Prohemio (1) priuatos uiros imperio dignos efficit, imperatores ob immortalem gloriam ad praeclara facinora impellit, milites propter laudem, quae mortuos sequitur, promptiores efficit ad pericula pro

subeunda, improbos timore infamiae a malis facinoribus deterret multaque alia bona mortalibus affert, quae singula longum esset enarrare. Reliquum est, Petre uir benignissime, ut quantulumcunque hoc de Slauorum ortu et euentibus opusculum hilari fronte in domestica archana reponas, non quale, sed ex quanto animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate

quae singula longum esset enarrare. Reliquum est, Petre uir benignissime, ut quantulumcunque hoc de Slauorum ortu et euentibus opusculum hilari fronte in domestica archana reponas, non quale, sed ex quanto animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix

quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non ommissis, quae in margine ponuntur, auctorum citationibus (si uisum tibi fuerit) in publicum prodire cura. Bene uale et me (ut soles) ama.

hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non ommissis, quae in margine ponuntur, auctorum citationibus (si uisum tibi fuerit) in publicum prodire cura. Bene uale et me (ut soles) ama. ORATIO FRATRIS VINCENTII Priboeui

M D X X V. CONFUSA SUNT OMNIA hominum genera, et perplexa est originum series, inexplicabilibusque inuoluta tricis nationum propago, uiri Pharenses praestantissimi, quibus fit, ut inanis multorum labor eo amplius eorum ineruditionem ostendat, quanto diutius in euoluendis, quae nostram praetereunt notitiam, sunt immorati. Nam quum auctorum plerique non, quae puram sinceramque sapiunt ueritatem, sed magis, quae lectoribus grata forent, scribere consueuerint, necesse fuit posteros, nullo innixos fundamento, ruinosum in scribendo aedificium erigere

ostendat, quanto diutius in euoluendis, quae nostram praetereunt notitiam, sunt immorati. Nam quum auctorum plerique non, quae puram sinceramque sapiunt ueritatem, sed magis, quae lectoribus grata forent, scribere consueuerint, necesse fuit posteros, nullo innixos fundamento, ruinosum in scribendo aedificium erigere falsumque falso addentes semet ipsos et alios secum per falsitatis praerupta praecipitare. Accedit ad haec uetustas, obliuionis auctor, nocturnas ueritati tenebras superinducere consueta et scriptorum apud plerasque gentes penuria, quae late patentia per orbem regna

Didonem Dido pudicissima. sequuti (ut idem Sabellicus inquit) Sabellicus Aeneadis prime libro IX. Carthaginenses Carthaginenses in posterum dicti sunt, multique alii, quorum memoriam consulto ommitto, uel ab hostibus oppressi uel suis hospitibus adiuncti uariata prisca nuncupatione historiae ueritatem obumbrauerunt. Ex his horumque similibus tanta est inter scriptores opinionum diuersitas, ut luce clarius

Ex his horumque similibus tanta est inter scriptores opinionum diuersitas, ut luce clarius appareat impossibile fore quempiam mortalium inconcussam de his ueritatem examusim attingere. Quapropter breuiter aliquid de nobilissima Slauorum gente dicturus curabo magis aliorum quam meam in tam abdita re opinionem referre. Nam (ut mea fert sententia) haud facile mihi exiguo et indocto comperta erunt, quae solertissimos antiquitatis scrutatores latuerunt. Enimuero ea uoluntas meam mentem frequenter incessit, ut prolixiori haec sermone retexendo quorundam auctorum dicta accuratius

ea uoluntas meam mentem frequenter incessit, ut prolixiori haec sermone retexendo quorundam auctorum dicta accuratius librarem. Vicit tamen ratio, ut uana uanis relinquens salubriora studia consectarer. Nec me penitet, quoniam (ut Plinii sermone utar) Pli. in praefatione. (6) res ardua est uetustis nouitatem dare, nouis auctoritatem, obsoletis nitorem, obscuris lucem, fastiditis gratiam, dubiis fidem, omnibus uero naturam suam et naturae suae omnia. Verum quia Dalmata et proinde Illyrius ac demum Slauus

res ardua est uetustis nouitatem dare, nouis auctoritatem, obsoletis nitorem, obscuris lucem, fastiditis gratiam, dubiis fidem, omnibus uero naturam suam et naturae suae omnia. Verum quia Dalmata et proinde Illyrius ac demum Slauus Tria in hac oratione agenda. coram Slauis de Slauorum fortunis sermonem habere statui, ideo originem gloriamque ac nominis Slauonici generis interpretationem primo in loco in medium adducam, Dalmatiae deinde, quae haud spernenda Slauorum nationis portio est,

Verum quia Dalmata et proinde Illyrius ac demum Slauus Tria in hac oratione agenda. coram Slauis de Slauorum fortunis sermonem habere statui, ideo originem gloriamque ac nominis Slauonici generis interpretationem primo in loco in medium adducam, Dalmatiae deinde, quae haud spernenda Slauorum nationis portio est, euentus perstringam, postremo huius nostrae uetustissimae ciuitatis situm successusque depromam. Sed quoniam deiparae uirginis Mariae Inuocatio numinis Mariae.

Verum quia Dalmata et proinde Illyrius ac demum Slauus Tria in hac oratione agenda. coram Slauis de Slauorum fortunis sermonem habere statui, ideo originem gloriamque ac nominis Slauonici generis interpretationem primo in loco in medium adducam, Dalmatiae deinde, quae haud spernenda Slauorum nationis portio est, euentus perstringam, postremo huius nostrae uetustissimae ciuitatis situm successusque depromam. Sed quoniam deiparae uirginis Mariae Inuocatio numinis Mariae.

deuotione deposco, tuis apud omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici nec non et ueraci stilo breuiter referam et concinne. Amplitudinem et nobilitatem generis, Primum agendum quod nunc nouo quidem uocabulo Slauorum natio dicitur,

omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici nec non et ueraci stilo breuiter referam et concinne. Amplitudinem et nobilitatem generis, Primum agendum quod nunc nouo quidem uocabulo Slauorum natio dicitur, Slauus nouum uocabulum

XI. Iudaicae antiquitatis relator, inquit) Thyrios uocauit suos, quorum princeps Thyras pater Thracum fuit, a quibus Graeci Thracium nomen commutauerunt. A Thyro enim (ut diuus docet Hieronymus) Hieronymus in glosa (9) super Genesim. nati sunt Thraces, qui (ut Strabo inquit) Strabo libro VII. (10) lingua Myssorum utuntur. Quapropter Romanis Myssios (si Appiano Alexandrino credimus)

Illyricusque sermo conueniunt. Gethae etiam, qui (ut Isidorus et Ioannes Balbus et diuus Antoninus opinantur) Isidorus ethicorum libro IX (12) . catholi. in dictione Getha. Anto. II. par. cro. tit. XI. capi. VII. (13) postea Gotthi uocati sunt, Gethae postea dicti sunt Gotthi. simul cum Dacis ac Myssiis (ut Strabo refert) Strab. li.

VII. (13) postea Gotthi uocati sunt, Gethae postea dicti sunt Gotthi. simul cum Dacis ac Myssiis (ut Strabo refert) Strab. li. VII. (14) unius idiomatis ad inuicem communionem usurpant. Qua in re aperte coniicitur Myssios Illyriosque ac Dacos et Gethas Thyrae esse posteritatem omnesque hos populos ex Thracibus ortos esse. Missii Illyrii Daci Gethae ex Thracibus orti Thracia enim (quemadmodum Plinius meminit) Pli. li.

esse posteritatem omnesque hos populos ex Thracibus ortos esse. Missii Illyrii Daci Gethae ex Thracibus orti Thracia enim (quemadmodum Plinius meminit) Pli. li. IIII. (15) c. II. inter ualidissimas Europae gentes in stratageas (16) quinquaginta diuiditur, in cuius finibus (Solino auctore) Solinus c. XV. (17) a septentrione Fines Thraciae Hister intenditur, ab oriente Pontus et Propontis, a meridie Aegeum mare,

ortos esse. Missii Illyrii Daci Gethae ex Thracibus orti Thracia enim (quemadmodum Plinius meminit) Pli. li. IIII. (15) c. II. inter ualidissimas Europae gentes in stratageas (16) quinquaginta diuiditur, in cuius finibus (Solino auctore) Solinus c. XV. (17) a septentrione Fines Thraciae Hister intenditur, ab oriente Pontus et Propontis, a meridie Aegeum mare, Macedonia autem ab occidente (ut Isidorus

a meridie Aegeum mare, Macedonia autem ab occidente (ut Isidorus Isi. ethimo. libro XIIII. (18) et Orosius referunt) Orosi. lib. I. (19) subiacet Thraciae, magnae et prepotenti regioni in magnos et ferocissimos effusae populos. Nam Gethas Gethae sunt Thraces (ut Strabo inquit) Strab. li. VII. (20) Graeci Thraces esse opinati sunt, qui utrunque Hystri latus incolebant, ut et Myssii sane et Thraces sint

non sunt Graecia quanquam Isidorus Isido. ethimolo. lib. IIII. (23) Thomasque Spalatinus Tho. de euersione Salonarum (22) . ac Vincentius Belluacensis Vinc. in spe. Hist. libro II. cap. LXII. Diuusque Antoninus Anto. prima parte cro. tit. c. III. (24) et Philippus Bergomas Supple. cro. lib II. (25)

Perhebi, Pannonii, Scordisci, Tribali, Partheni, Darsii, Dassaretii. Sed quis Illyrii pater fuerit, uaria super hoc fuisse fertur opinio. Pater Illyrii quis. Eustachius enim (quemadmodum Calepinus refert) Calepi. in dictione Illyria. (35) Cadmi eum fuisse filium docuit, Appianus autem Alexandrinus Appi. de bel. Illyri. (36) Polyphaemo Illyrium ex Galatea cum Celto et Gallo, a quibus Celtae et Galli prodierunt, natum esse

Polyphaemo Illyrium ex Galatea cum Celto et Gallo, a quibus Celtae et Galli prodierunt, natum esse demonstrat. Celtus, a quo Celtae, et Gallus, a quo Galli, Illyrii fratres. Nota est fabula Polyphaemum cum caeteris Cyclopibus fulmina Ioui in Aetna, monte Siciliae, fabricasse, unde Virgilius: "
Ferrum exercebant uasto Cyclopes in antro " , Vir. Aene. VII. (37) et Theodolus: Theodolus "Fulmina Cyclopedes Iouis imperio

demonstrat. Celtus, a quo Celtae, et Gallus, a quo Galli, Illyrii fratres. Nota est fabula Polyphaemum cum caeteris Cyclopibus fulmina Ioui in Aetna, monte Siciliae, fabricasse, unde Virgilius: "
Ferrum exercebant uasto Cyclopes in antro " , Vir. Aene. VII. (37) et Theodolus: Theodolus "Fulmina Cyclopedes Iouis imperio fabricantes". Sed siue Cadmi, siue Polyphaemi filius fuerit Illyrius, manifeste liquet uniuersos

bella, Bellum Illyricum externorum bellorum post Punica bella grauissimum. ut Suetonius Tranquillus inquit, Sueto. Tranquil. de Tyberio. (39) fuit, per quindecim legiones paremque auxiliorum copiam triennio gessit in magnis omnium rerum difficultatibus. Hinc Dionysius Punicus Diony. Punicus (interprete Rhennio Phannio) Rhennius Phannius de Illyrio dicit: Ad dextram partem protenditur Illyris alma, Posthanc Dalmatiae

Strab. li. VII. (40) Thracium genus sunt uno eodemque cum his omnibus prouintiis sermone utuntur, addideris, Slauonici generis potentiam amplitudinemque compertam habebis. Quid quod, quemadmodum Harthmanus Schedel in cronica historiata dicit, Harthmanus in cro. historiata. Amazones Gotthorum, qui exierunt de inferiori Europae Scythia, uxores fuerunt? Amazones, Gothorum, qui Slaui sunt, uxores fuerunt. Quae maritis suis dolo interfectis

Thracium genus sunt uno eodemque cum his omnibus prouintiis sermone utuntur, addideris, Slauonici generis potentiam amplitudinemque compertam habebis. Quid quod, quemadmodum Harthmanus Schedel in cronica historiata dicit, Harthmanus in cro. historiata. Amazones Gotthorum, qui exierunt de inferiori Europae Scythia, uxores fuerunt? Amazones, Gothorum, qui Slaui sunt, uxores fuerunt. Quae maritis suis dolo interfectis uirorum suorum arma arripientes, hostes uirili animo aggressae de

qui exierunt de inferiori Europae Scythia, uxores fuerunt? Amazones, Gothorum, qui Slaui sunt, uxores fuerunt. Quae maritis suis dolo interfectis uirorum suorum arma arripientes, hostes uirili animo aggressae de maritorum suorum nece sumpserunt debitam ultionem. Quae in posterum uariis bellis proficientes magnam Asiae partem sibi subegerunt. Getulli etiam Gethae dicuntur fuisse. Getulli Africe populi a Gethis orti. Qui ingenti agmine a locis suis naues conscendentes loca Syrtium in Lybia occuparunt et, quia ex Gethis uenerant,

suorum nece sumpserunt debitam ultionem. Quae in posterum uariis bellis proficientes magnam Asiae partem sibi subegerunt. Getulli etiam Gethae dicuntur fuisse. Getulli Africe populi a Gethis orti. Qui ingenti agmine a locis suis naues conscendentes loca Syrtium in Lybia occuparunt et, quia ex Gethis uenerant, deriuato nomine (ut Ioannes Balbus dicit) Getulli cognominati sunt. Catholicon in dictione Getha. Quapropter (Isidoro teste) Isido. ethi. li. IX. cap. II.

fuisse. Getulli Africe populi a Gethis orti. Qui ingenti agmine a locis suis naues conscendentes loca Syrtium in Lybia occuparunt et, quia ex Gethis uenerant, deriuato nomine (ut Ioannes Balbus dicit) Getulli cognominati sunt. Catholicon in dictione Getha. Quapropter (Isidoro teste) Isido. ethi. li. IX. cap. II. (41) opinio est apud Gotthos ab antiqua cognatione Mauros consanguinitate propinquos sibi uocare. Quodsi pro eo, quod Macedones Graecis,

Magni exercitus sermone discrepans, aperte indicat Macedones Graecis minime connumerari, quum ex antiqua sermonis unitate generis unitas abunde soleat demonstrari eosque eiusdem generis esse opinemur, quibus a teneris unguiculis simul cum materno ubere loquelle commertium concessum est. Quamobrem in illa solemni Genesis XI. Genesis XI. (44) Nembrotica linguarum divisione nullo ex auctoribus contrarium docente Macedonibus proprium idioma minime sortitis, quum ex ipsa Graecorum et Macedonum sermonis diuersitate Macedones nequaquam Graecos

(44) Nembrotica linguarum divisione nullo ex auctoribus contrarium docente Macedonibus proprium idioma minime sortitis, quum ex ipsa Graecorum et Macedonum sermonis diuersitate Macedones nequaquam Graecos esse satis superque lucide ostenderimus, labii Slauorum, cuius et in presentia sunt (quemadmodum Philippus Bergomas testatur), Supple. cro. libro XII. (45) Macedones semper extitisse necesse est ut fateamur. Quid quod Thucydides Thucidides libro promo.

parciendas fore existimo, quia Thraces Myssiosque ac Illyrios eodem generis uinculo Macedonibus colligari non ambigo. Astipulatur his Alexandri Magni Macedonis titulus, quo se regem Macedonum et Graecorum esse manifestat, necnon et genuina Macedonum et Graecorum in moribus et conuictu diuersitas, ut nequaquam apud uiros eiusdem generis tanta morum contrarietas facile mihi ualeat persuaderi. Unde cum Dioxippus Atheniensis cum Horrata Macedone singulari esset pugnaturus certamine, inter milites Alexandri, quemadmodum Q. Curtius auctor est, Graeci erant, qui

omnes passim orientis populi uniuersos catholicae fidei occidentalis orae uiros Francos esse arbitrantur. Sed ad Histros mea nunc uergente oratione Et Histri sunt Slaui. mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis Blondus de Italia illustrata, in tractatu de Histria. (48) ac Philippi Bergomatis Supple. cro. lib. IX. (49) necnon et quorundam aliorum, ut peritissimum a nobis auferre suisque connumerare diuum possint Hieronymum, Histriam Italiae esse prouinciam

ac Goricienses Goricienses. et quidam alii, passim non alio quam Slauorum idiomate ad inuicem coutantur. Quamquam propter locorum uicinitatem et continuam cum Italis consuetudinem Histri, praesertim (ut papa Pius inquit) Papa Pius in Europa sua. (50) qui maritimam oram incolunt, quemadmodum et Dalmatae Italico sermone, quum eis libuerit, colloquantur. Sed legant hi Appianum Alexandrinum Appi. de bel. Illyri. (51)

recensentem, qui Demetrium Pharium, conciuem uestrum, Histros, Illyriorum (ut ipse dicit) nationem, armata manu obtinuisse tradit. Demetrius Pharius Histros Illyriorum nationem subegit. Quapropter (sicut recte papa Pius dicit) Papa Pius in Europa. (52) Histria inconuenienter Italiae iungitur Adriatico sinu disiecta et in peninsulae modum circumdata mari. Histria in modum peninsulae. An non Polybius Poly. libro. I.

manu obtinuisse tradit. Demetrius Pharius Histros Illyriorum nationem subegit. Quapropter (sicut recte papa Pius dicit) Papa Pius in Europa. (52) Histria inconuenienter Italiae iungitur Adriatico sinu disiecta et in peninsulae modum circumdata mari. Histria in modum peninsulae. An non Polybius Poly. libro. I. (53) Macedones ab Hadria, inter quam et Histriam praecipui populi siti sunt, imperium tenuisse scribit?

Histros Illyriorum nationem subegit. Quapropter (sicut recte papa Pius dicit) Papa Pius in Europa. (52) Histria inconuenienter Italiae iungitur Adriatico sinu disiecta et in peninsulae modum circumdata mari. Histria in modum peninsulae. An non Polybius Poly. libro. I. (53) Macedones ab Hadria, inter quam et Histriam praecipui populi siti sunt, imperium tenuisse scribit? Macedones usque ad Hadriam sunt

Macedones usque ad Hadriam sunt dominati. At ubi, quaeso, compertum habent Macedones aliquando Italis imperasse? Quapropter, Tergeste (quemadmodum Pomponius Mella dicit) Pompo. Mella de situ or. lib. II. ca. I. (54) intimo in sinu Hadriae situm finiente Illyricum non est unde ambigamus Histros, inter quos (ut praefati sumus) et Italiam Tergestum mediat, Illyricam esse nationem diuumque Hieronymum ex oppido Stridonis, Diuus Hiero. Slauus fuit. quod Ptolomeus

(ipso eodem diuo hoc testante Hieronymo) Hier. de uiris illustribus. (56) confinia complectente natum non Italum, sed Slauum extitisse. Quid quod, quemadmodum Mar. Marulus M. Marulus. (57) in eos, qui diuum Hieronymum Italum fuisse contendunt, notat, diuus ipse Hieronymus non inter Pannoniam et Histriam, sed inter Pannoniam et Dalmatiam oppidum Stridonis esse dicit? Quapropter esto (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. (58) Romanos

eis aliquando imperasse non dubitamus, peculiariter Macedonum gentes esse perhiberi, quoniam Thraces, Myssii ac Illyrii eiusdem generis eiusdemque sermonis, sicut et modo sunt, cum Macedonibus exstiterunt. Macedones ergo, sicut et Histri, Thyrae sunt posteritas, tametsi, per quos aut quo in tempore simul cum multis aliis nationibus ab eo descenderint, minime ualuerim reperire, quamquam (quemadmodum papa Pius Papa Pius in Histo. Bohe. (61) ac Mechouita Mech. de duabus Sarmatiis Annalesque

sicut et modo sunt, cum Macedonibus exstiterunt. Macedones ergo, sicut et Histri, Thyrae sunt posteritas, tametsi, per quos aut quo in tempore simul cum multis aliis nationibus ab eo descenderint, minime ualuerim reperire, quamquam (quemadmodum papa Pius Papa Pius in Histo. Bohe. (61) ac Mechouita Mech. de duabus Sarmatiis Annalesque Polonorum referunt) Annales Polonorum. (62) Czech, Lech ac Rhus fratres, ob intestina bella ex Dalmatia pulsi,

cognomina contulerint, ut a Czech eorum lingua Czechi, quos Bohaemos dicimus, a Lech autem Lechi, qui nunc Poloni, a Rhus autem Rhuscii, qui et Moscouitae dicuntur, sint appellati. Sed, an aliquando priscis temporibus potentissimum hoc uirorum genus per tot amplas in unius linguae comertio prouincias diffusum uno nomine fuerit appellatum, minime audeo diffinire, uariis tamen nuncupationibus tum a Graecis, tum a Latinis eos recenseri facile est demonstrare. Varia olim nomina Slauorum Graeci enim pariter et Latini alios filiorum

populos contineri manifestum est. Et quamquam Cornelius Tacitus Corn. Tacitus de moribus Germanorum. (63) Vandalos Germanos esse dicat, Germani tamen non tantum uiros iuxta fluenta Vandali alias Visle seu Vistulae mediam perlabentis Cracouiam, in qua solent Polonorum reges statiua peragere, Cracouia sedes regum Polonie per late patentia Sarmatiae Europitanae arua usque ad Boristenem et mare Balteum, quod Visla influit, Visla fluuius Polonie magnus per uarias decurias sparsos

soliti sunt, uerum etiam, ubicumque terrarum Slaui consistant, Vandalos seu Vindelicos esse arbitrantur. Hoc enim nomine complectuntur Rhoxanos, qui, ut Sabelicus Sab. Aene. X. lib. VII. (64) et Tortelius Torte. in dictione Rhoxani. (65) opinantur, Rutheni sunt, necnon et Moscos, quorum (ut Mechouita prodit) Mech. de duabus Sar. lib. II. tractatus II. capi. primo. per quingenta Germanorum milliaria, singulo eorum quinque nostris

nostris aequiualente, a Boristene uidelicet ultra Thanaim sub principe Moscorum possessio protenditur. A latere enim Colcicae solitudinis ad Ceraunios uerso (ut Plinius inquit) Pli. lib. VI. ca. decimo. (66) est Moscorum tractus ad Hiberum amnem in Cyrrum defluentem. Ubi in hoc tractu Moscorum, ut Mechouita refert, Mech. ubi supra tra. primi cap. ultimo. inter caetera notatu digna ciuitas est Nouigrod nuncupata, ambitu maior quam Roma (habet enim in

uidelicet ultra Thanaim sub principe Moscorum possessio protenditur. A latere enim Colcicae solitudinis ad Ceraunios uerso (ut Plinius inquit) Pli. lib. VI. ca. decimo. (66) est Moscorum tractus ad Hiberum amnem in Cyrrum defluentem. Ubi in hoc tractu Moscorum, ut Mechouita refert, Mech. ubi supra tra. primi cap. ultimo. inter caetera notatu digna ciuitas est Nouigrod nuncupata, ambitu maior quam Roma (habet enim in circuitu quinque supra

amnem in Cyrrum defluentem. Ubi in hoc tractu Moscorum, ut Mechouita refert, Mech. ubi supra tra. primi cap. ultimo. inter caetera notatu digna ciuitas est Nouigrod nuncupata, ambitu maior quam Roma (habet enim in circuitu quinque supra triginta milliaria), Ciuitas Nouigrod ambitu maior quam Roma in Moscouia. haud procul a mari Balteo Graecorum ritu, quemadmodum et uniuersi Moscorum populi, iniciata; nullum fere praeter Slauorum idioma calentes. Pauci enim ex his oram, quae

Mech. ubi supra tra. primi cap. ultimo. inter caetera notatu digna ciuitas est Nouigrod nuncupata, ambitu maior quam Roma (habet enim in circuitu quinque supra triginta milliaria), Ciuitas Nouigrod ambitu maior quam Roma in Moscouia. haud procul a mari Balteo Graecorum ritu, quemadmodum et uniuersi Moscorum populi, iniciata; nullum fere praeter Slauorum idioma calentes. Pauci enim ex his oram, quae mare glaciale respicit, incolentes Vgnorum, qui (ut Isidorus dicit) Isido. ethy.

nullum fere praeter Slauorum idioma calentes. Pauci enim ex his oram, quae mare glaciale respicit, incolentes Vgnorum, qui (ut Isidorus dicit) Isido. ethy. li. IX. cap. II. (67) postea Hunni dicti sunt, Hunni in Scithia subduntur duci Moscorum. unde Vngari processerunt, tributa pellium syluestrium ab eis exigendo sermonem usurpant, in caeteris, et sacris et prophanis, propria literarum elementa, quorum Cyrillus Cyrillus auctor esse dicitur, habentes Dalmatarum sermone

dicit) Isido. ethy. li. IX. cap. II. (67) postea Hunni dicti sunt, Hunni in Scithia subduntur duci Moscorum. unde Vngari processerunt, tributa pellium syluestrium ab eis exigendo sermonem usurpant, in caeteris, et sacris et prophanis, propria literarum elementa, quorum Cyrillus Cyrillus auctor esse dicitur, habentes Dalmatarum sermone (quemadmodum ego ipse expertus sum) utuntur. Duodecim igitur nominibus Thyrae olim posteritas nuncupata, nostra hac tempestate

ualidissimum hoc uirorum genus decoratum nomen gloriae sibi uendicauit nobilium ac optimatum nomina Slaua, quod (ut praefati sumus) gloriam significat, terminando. Fidem dictorum quaeris? Libet, ut, quae diximus, uera esse cognoscas, nonnulla praestantium huius generis uirorum nomina diffusius in medium adducere, ut, cum Stanislaum, Vinceslaum, Ladislaum, Ceslaum, Bogoslaum, Marislaum, Dobroslaum, Boleslaum, Radoslaum, Berislaum, Gostoslaum, Pribislaum, Zuonislaum, Primislaum, Nimislaum, Vinslaum, Sardislaum, Vratislaum, Grezonislaum, Bisetislaum,

Zuonislaum, Primislaum, Nimislaum, Vinslaum, Sardislaum, Vratislaum, Grezonislaum, Bisetislaum, Borziuislaum, Sobieslaum, Vuraddislaum, Polislaum, Sebeslaum Haec nomina apud Slauos sunt frequentia, praecipue apud Pharenses, quemadmodum reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus. ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas. Pius Papa in Histo Bohe. (68) et Mechouita de dua. Sar. et

Vratislaum, Grezonislaum, Bisetislaum, Borziuislaum, Sobieslaum, Vuraddislaum, Polislaum, Sebeslaum Haec nomina apud Slauos sunt frequentia, praecipue apud Pharenses, quemadmodum reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus. ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas. Pius Papa in Histo Bohe. (68) et Mechouita de dua. Sar. et Mar. Marulus de Regibus Illyriorum (69) et Annales Polonorum

nomina apud Slauos sunt frequentia, praecipue apud Pharenses, quemadmodum reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus. ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas. Pius Papa in Histo Bohe. (68) et Mechouita de dua. Sar. et Mar. Marulus de Regibus Illyriorum (69) et Annales Polonorum (70) ac Bohemorum continent haec nomina. Quod tametsi nouum esse appareat, gloria

Magno, Philippi filio, Alexander Magnus fuit Slauus qui (ut primi Macabaeorum primo dicitur) Primi Macabeo. primo. (76) pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinis gentium, et siluit terra in conspectu eius. Quem tametsi uarii uates disertissimique oratores summo studio commendauerint, nunquam tamen digne pro meritis laudauerunt. Ille enim Dario, inclyto Persarum et Medorum rege, ter aperto Marte deuicto, occupata uniuersa Scythia, euersa Aegypto, edomitis barbaris Hyrcaniam

ea te ex gente oriundum esse, quae rebus praeclare gestis nomen ex gloria deriuatum merito est adepta. Consulto praetereo magnam ex Macedonibus Alexandri Magni sociorum successorumque multitudinem bellorum gloria et patratorum a se operum (quemadmodum Plutarcus Plutar. in uitis diuersorum. (81) et plures alii meminerunt) praestantia iuste inter illustres uiros computandam, nam (ut caetera mundi regna ommitam) Diodoro Siculo teste Diodo. Sicu. lib. primo. (82) Macedones et qui ab eis

hostibus gladio cominus, non autem literis dimicare consuetis locutos fuisse non uerearis. Stelicon uel (ut Platina inquit) Platina de Zozimo Pontifice. (84) Stilco, quo duce (ut idem post Prosperum autumat) Prosper in additione ad Eusebium et Hieronymum de temporibus. (85) Radagasius, Gothorum rex, in montibus Fesulanis fusus fuit, Stelicon Vandalus Radagasium regem Gothorum apud Fesulas fudit. ut de multis ac pene infinitis unum in medium adducam, uir

inquit) Platina de Zozimo Pontifice. (84) Stilco, quo duce (ut idem post Prosperum autumat) Prosper in additione ad Eusebium et Hieronymum de temporibus. (85) Radagasius, Gothorum rex, in montibus Fesulanis fusus fuit, Stelicon Vandalus Radagasium regem Gothorum apud Fesulas fudit. ut de multis ac pene infinitis unum in medium adducam, uir strenuissimus bellorumque Sabellico teste Sab. Aenea. VII. lib. IX.

in additione ad Eusebium et Hieronymum de temporibus. (85) Radagasius, Gothorum rex, in montibus Fesulanis fusus fuit, Stelicon Vandalus Radagasium regem Gothorum apud Fesulas fudit. ut de multis ac pene infinitis unum in medium adducam, uir strenuissimus bellorumque Sabellico teste Sab. Aenea. VII. lib. IX. (86) calentissimus, ad quem Claudiani poetae Claudia. poeta. (87) exstant lucubrationes, Honorii

stricto mucrone atrocibus Germanorum prouinciis Gallias (quemadmodum Blondus Forliuiensis comprobat) Blon. dec. prime lib. primo. (91) exterminauit et post multa commissa praelia crassationesque saeuissimas in Hispanos transfretato (testibus Paulo Diacono Pau. Diaco. li. XV. ad Historiam Eutropii. (92) Sabellicoque Sab. aene. VII. li. IX. (93) ac Platina) Plat. de Sixto

de Sixto et Leo. pontificibus. (94) Gaditano aequore totam Africam caede, incendiis ac rapinis euertit. Inter quae mala (auctore Possidonio) sanctissimus ille Ecclesiae doctor Augustinus extremum spiritum exhalauit. Possido. in legenda s. Augustini. Vandalica tandem imbecilitas duce Genserico, eorum rege Gensericus rex Vandalorum. (quemadmodum Blondus Blon. dec. prime lib. II. (95) et Sabellicus tradunt)

et Sabellicus tradunt) Sab. Aenea. VIII. li. primo. (96) nauibus transuecta a caede et incendio ad preces summi Antistitis Leonis (ut Paulus Diaconus prodit) Pau. Diaco. lib. XV. (97) in Vrbe abstinens Siciliam Vrbemque ac plaerasque Italiae ciuitates diripuit et uastauit. Quod, quaeso te, maius apertiusque aemulationis auctorum erga aduersarios testimonium afferri cupis, quam a tanto uiro unum eundemque populum imbellem et ignauum dici et tamen ueritate urgente fortissimos et

Victoris Eutropiique ac Pauli Diaconi nec non et eorum, qui post gesta imperatorum scripserunt, lucubrationes, Blondi Platinaeque ac Francisci Petrarcae uernacula lingua summos Pontifices et Caesares perstringentis, Sabellici quoque ac Pii papae diuique Antonini et Petri episcopi Echilini, quos in hac Caesarum Augustorumque ennumeratione, ubi prae caeteris eos aliquid de Slauis dixisse perspexi, nominatim citatos esse uolo, et liquido comperies Claudium cognomento Flauium Nomina imperatorum ex Slauis: Claudius, Quintilius, Probus, Carus, Carinus, Numerianus,

(101) ex Illyricis parentibus ortum, licet quidam eum Mediolanensem, alii autem Narbonensem fuisse tradant, cum ipsius filiis Carino et Numeriano Caesaribus ac Dioclitiano et eius (ut prodit Petrus Antistes Echilinus) (102) Pet. in Catalogo sanctorum de s. Marcello Gabino et Arthemia. (103) filio Maximiano ac nepote Maxentio, Maximiani filio, origine Dalmatas exstitisse, quamquam Sextus Aurelius Victor, Sex. Au. Victor de Probo et Maximiano Augustis.

compertum tibi fiet Constantium Caesarem, Constantini genitorem, Claudii Augusti Dalmatae ex filia nepotem exstitisse. Post translatum demum ad Germanos imperium Carolus ac Sigismundus et Vinceslaus, Slauorum genus ex Bohemia nacti, ut papa Pius Pius in Hist. Bohe. capitu. XXXIII et XXXIIII. (114) et Fasciculus temporum tradunt, Fascicu. temporum. (115) augustam sortiti sunt dignitatem. Quorum cum his, quos enunciaui, si uelim uel potiora tantum opera perstringere,

multotiens cum Attila, rege Humnorum, feliciter pugnauit, ac Sebeslaum Gothos (ut idem inquit) apud Schodram oppidum strenue opprimentem et Sueropillum, principem Dalmatiae, qui, ut Platina meminit, Plati. de Ioanne papa papa XIII. (119) in Italia Saracenos ingenti clade superatos e monte Gargano deiecit, et Cepemirum ac multos alios uiros insignes sua ipsa fortitudine ac animi ferocitate priscam illam Slauorum strenuitatem pre se ferentes cum Mathildi ex Bohemorum (ut papa Pius inquit) Pius in Hist.

in Italia Saracenos ingenti clade superatos e monte Gargano deiecit, et Cepemirum ac multos alios uiros insignes sua ipsa fortitudine ac animi ferocitate priscam illam Slauorum strenuitatem pre se ferentes cum Mathildi ex Bohemorum (ut papa Pius inquit) Pius in Hist. Boh. ca. XLI. (120) preclaro genere orta, uariis pro ecclesiae sancte defensione preliis in Italia uiriliter gestis famosa, quae (sicut papa Pius refert) terras in Italiae partibus positas Patrimonium sancti Petri appellatas ecclesiae Romanae dono dedit.

sua ipsa fortitudine ac animi ferocitate priscam illam Slauorum strenuitatem pre se ferentes cum Mathildi ex Bohemorum (ut papa Pius inquit) Pius in Hist. Boh. ca. XLI. (120) preclaro genere orta, uariis pro ecclesiae sancte defensione preliis in Italia uiriliter gestis famosa, quae (sicut papa Pius refert) terras in Italiae partibus positas Patrimonium sancti Petri appellatas ecclesiae Romanae dono dedit. Mathildis ex genere Bohemorum patrimonium s. Petri ecclesiae Roma. dono dedit. Libet

pre se ferentes cum Mathildi ex Bohemorum (ut papa Pius inquit) Pius in Hist. Boh. ca. XLI. (120) preclaro genere orta, uariis pro ecclesiae sancte defensione preliis in Italia uiriliter gestis famosa, quae (sicut papa Pius refert) terras in Italiae partibus positas Patrimonium sancti Petri appellatas ecclesiae Romanae dono dedit. Mathildis ex genere Bohemorum patrimonium s. Petri ecclesiae Roma. dono dedit. Libet solum Sigismundi Polonici regni Sigismundus rex

rex Polonorum uictorisissimus. nostra hac tempestate habenas modestissime ac felicissime moderantis reminisci, qui ualidissimas Tartarorum copias Tamburlani ac Batti auspitiis, quemadmodum Vicentius Belluacensis Vin. in Spe. Hist. li. XXXII. et Thomas Spalatinus Tho. de euersione Salonarum. (121) ac Mechouita refferunt, Mechouita de dua. Sar. lib. primo cap. I. olim humani generis perniciem,

lib. primo cap. I. olim humani generis perniciem, frequenter usque ad internitionon fudit potentissimumque ducis Moschorum, caesis octuaginta millibus uirorum, exercitum fudit superbientesque Liuoniae ac Pomeraniae dominos aperto Marte superans singulis annis in posterum tributa pendere coegit Vallachosque cum Turcis, quorum auxilio freti Vallachi Polonos bello lacessere ausi fuerant, non solum Poloniae fines, maiori copiarum parte amissa, maturata fuga excedere compulit, uerum etiam regionem Vallachorum ingressus totam

Turcis, quorum auxilio freti Vallachi Polonos bello lacessere ausi fuerant, non solum Poloniae fines, maiori copiarum parte amissa, maturata fuga excedere compulit, uerum etiam regionem Vallachorum ingressus totam ferro et incendiis deuastauit. Accedit ad tanti principis uirtutem eximia Polonorum in pugnando praestantia auita Slauorum traditione malentium cruenta morte decedere quam turpiter hostibus terga dare. Poloni pugnaces. Multa his similia per Slauos passim plerisque in locis frequenter fieri mentem subeunt, quae, ne nimia prolixitate

deuastauit. Accedit ad tanti principis uirtutem eximia Polonorum in pugnando praestantia auita Slauorum traditione malentium cruenta morte decedere quam turpiter hostibus terga dare. Poloni pugnaces. Multa his similia per Slauos passim plerisque in locis frequenter fieri mentem subeunt, quae, ne nimia prolixitate tedio uos forsan afficiam, silentio inuoluo. Tacere tamen nequeo, siue nauali praelio siue eductis copiis certamen fiat, ubicunque Slauonici militis terribilis furor interfuerit, semper aut uictoria comite Slauos de hostibus

Nempe hoc hominum genus, cum gloriae cupiditate incaluerit, parum sua interesse putat, utrum uitam cum sanguine euomat. Slaui gloriae uitam anteponunt. Testantur hoc creberrime et ferre incredibiles Bohemorum apud Pium papam Pius in Historia Bohemorum. (122) de hostibus parte uictoriae et atrocia passim cruentaque cum Turcis Slauorum frequentia certamina, ut ne uillulam quoque aliquam Turce ualleant a Slauis incruento Marte aufferre. Quamobrem nulli mirum uideri

manum adiecit, ut totius orbis habenas regeret, quod equidem per longa annorum curricula duce Alexandro Magno, Decio, Claudio, Probo, Dioclitiano caeterisque supra enumeratis imperatoribus felicissime ad uota est assecuta. Hic est, inquam, populus, cui benedixit dominus crescereque eum fecit in gentem magnam, quae regna uicit, imperiorum uictores edidit uictriciaque arma ferre consueuit. Hinc Slaui a Bosphoro Cimerico (ut Blondus inquit) Blon. dec. prime lib. primo. (123) in Thanaim habitare soliti uel potius inter Thanaim et Albiam

inquam, populus, cui benedixit dominus crescereque eum fecit in gentem magnam, quae regna uicit, imperiorum uictores edidit uictriciaque arma ferre consueuit. Hinc Slaui a Bosphoro Cimerico (ut Blondus inquit) Blon. dec. prime lib. primo. (123) in Thanaim habitare soliti uel potius inter Thanaim et Albiam amnem ex Bohemia per Misnam ac Sueuiam et Burgundiam occeanum influentem degentes Sarmatae, quasi suapte armati uel semper arma tenentes, dicti perhibentur. Ob studium enim armorum, ut Isidorus dicit,

(ut Blondus inquit) rege, Blondus dec. prime lib. III. (131) Italiae olim, Paulo Diacono teste, Pau. Dia. lib. XVI. (132) uictore, uniuersa Italia sunt potiti. Et tandem in Hispania, quemadmodum Blondus meminit, Blondus dec. prime li. primo et secundo. (133) pedem firmantes ad hanc usque horam ea felicissime potiuntur. Unde et optimates Hispanorum se de genere esse Visigothorum gloriantur. Hinc (ni fallor) Romani

ex causis unamquanque regionem maxime comendari uobis, Tria commendant prouinciam seu regionem. uiri praestantissimi, satis compertum esse existimo, uidelicet ex situ cum fertilitate ac ex naturalibus incolarum bonis conditionibus nec non ex ipso populorum in ea degentium studio, legibus et consuetudinibus. At haec Dalmatiae quam eminenter conueniant, Tria haec maxime conueniunt Dalmatiae. facile considerantibus apparet, si ad singula descendendo singulorum ratio pensitetur. Dalmatia enim,

aut horrida, sed inter utrunque manens semper uiret aspectuque est mirum immodum delectabilis. Maritima enim Dalmatiae pars (ut Plinio placet) Pli. lib. III. capi. XXV. (137) mille amplius insulis Mille in Illyrio insule. frequentatur natura uadosi maris aestiariisque tenui alueo intercursantibus speciem magne classis per late patentia aequora prae se ferentibus. E quibus (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. (138) Tragurium et

morbos posse incurrere. Quo fit, ut germinandis populis Dalmatia sit aptissima et proinde pace comite hominum frequentia refertissima. Vnde ferunt ante Troie incendia Dalmatiam sic collonis plenam exstitisse, quod, cum Antenor necnon et Diomedes Illyricum sulcarent salum, nullas in Dalmatia uacuas habitatore sedes inuenerunt. Sed quorsum Antenorem Diomedemque refferro, cum Argonautae longe ante litus Dalmaticum lustrantes sui transitus memoriam in eo nullibi relinquerint, quos Dalmatiam praeteruectos fuisse insulis ab Absirtho a sorore

plenam exstitisse, quod, cum Antenor necnon et Diomedes Illyricum sulcarent salum, nullas in Dalmatia uacuas habitatore sedes inuenerunt. Sed quorsum Antenorem Diomedemque refferro, cum Argonautae longe ante litus Dalmaticum lustrantes sui transitus memoriam in eo nullibi relinquerint, quos Dalmatiam praeteruectos fuisse insulis ab Absirtho a sorore Medea in eis discerpto (unde, quemadmodum Strabo Strab. lib. VII. (139) Pliniusque Pli. li. III. capitu.

Dalmatia uacuas habitatore sedes inuenerunt. Sed quorsum Antenorem Diomedemque refferro, cum Argonautae longe ante litus Dalmaticum lustrantes sui transitus memoriam in eo nullibi relinquerint, quos Dalmatiam praeteruectos fuisse insulis ab Absirtho a sorore Medea in eis discerpto (unde, quemadmodum Strabo Strab. lib. VII. (139) Pliniusque Pli. li. III. capitu. XXV. (140) ac Sabellicus dicunt, Absirthides appellate sunt) nomen

(139) Pliniusque Pli. li. III. capitu. XXV. (140) ac Sabellicus dicunt, Absirthides appellate sunt) nomen collatum manifestat. Insule Absirthides ab Absirtho, Medee fratre ab ea in eis interfecto, dicuntur. Eandem ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone Strab. lib. VII. (141) et Plinio auctoribus, Pli. lib. III. ca. XVIII et XXI.

dicuntur. Eandem ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone Strab. lib. VII. (141) et Plinio auctoribus, Pli. lib. III. ca. XVIII et XXI. (142) in Histria Polam et in Epyro Olchinium, alias Colchinium, Dalmatiam hinc inde circumstantibus prouintiis, condiderunt, suae locum quietis in Dalmatia minime obtinuerunt. Quid autem opus est, ut profusas diuersorum metallorum uenas huius soli commemorem, cum (sicut Plinius auctor est)

ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone Strab. lib. VII. (141) et Plinio auctoribus, Pli. lib. III. ca. XVIII et XXI. (142) in Histria Polam et in Epyro Olchinium, alias Colchinium, Dalmatiam hinc inde circumstantibus prouintiis, condiderunt, suae locum quietis in Dalmatia minime obtinuerunt. Quid autem opus est, ut profusas diuersorum metallorum uenas huius soli commemorem, cum (sicut Plinius auctor est) Pli.

et Plinio auctoribus, Pli. lib. III. ca. XVIII et XXI. (142) in Histria Polam et in Epyro Olchinium, alias Colchinium, Dalmatiam hinc inde circumstantibus prouintiis, condiderunt, suae locum quietis in Dalmatia minime obtinuerunt. Quid autem opus est, ut profusas diuersorum metallorum uenas huius soli commemorem, cum (sicut Plinius auctor est) Pli. lib. XXXIII. capitu. IIII. (143) sub Nerone principe quinquagenas libras auri singulis diebus

minime obtinuerunt. Quid autem opus est, ut profusas diuersorum metallorum uenas huius soli commemorem, cum (sicut Plinius auctor est) Pli. lib. XXXIII. capitu. IIII. (143) sub Nerone principe quinquagenas libras auri singulis diebus arena lota in Dalmatia fuderit. Aurum in Dalmatia copiosum. Hinc Martialis Martialis. (144) ad amicum:
Ibis litoreas, Macer, Salonas,
Felix auriferae colone terrae, Et Statius:

diuersorum metallorum uenas huius soli commemorem, cum (sicut Plinius auctor est) Pli. lib. XXXIII. capitu. IIII. (143) sub Nerone principe quinquagenas libras auri singulis diebus arena lota in Dalmatia fuderit. Aurum in Dalmatia copiosum. Hinc Martialis Martialis. (144) ad amicum:
Ibis litoreas, Macer, Salonas,
Felix auriferae colone terrae, Et Statius: Statius.

(144) ad amicum:
Ibis litoreas, Macer, Salonas,
Felix auriferae colone terrae, Et Statius: Statius. (145)
Robora Dalmatico fulgent satiata metallo. Multe sunt hac in prouintia delitiae, inter quas, ut Plinii sermone uti liceat, Plin. lib. XIII. capitu. II. (146) Iris Illyrica rarum Europae donum in componendis unguentis odoriferis computatur, magnaque est frugum ac fructuum abundantia, sic quod copiosa

(145)
Robora Dalmatico fulgent satiata metallo. Multe sunt hac in prouintia delitiae, inter quas, ut Plinii sermone uti liceat, Plin. lib. XIII. capitu. II. (146) Iris Illyrica rarum Europae donum in componendis unguentis odoriferis computatur, magnaque est frugum ac fructuum abundantia, sic quod copiosa omnifariam alimenta ad alienas partes ex Dalmatia deferuntur. Saltibus ferrarum multitudine refertis gaudet, diuersis fluminibus irrigatur, caprarum et ouium gregibus, quae (ut Aristoteles

totam demum habitudinem uirilem et robustam, ad impetum ellectissamam, praestantiorem intus gestantes animum. Nam acre est eis ingenium, ad cuncta uersatile, mens ad mortem paratissima, Qualis mens Dalmatarum manus impigra, iocunda alacritas, constantia in pugna admirabilis. Qua factum est, ut grauissimus ille Arpinas Dalmatis malum imprecatus semper eos bellicosos habitos fuisse dixerit. Nouerat enim Cicero Cice. ad Vatini. lib. V. Epistolarum. (149) ex ante

ille Arpinas Dalmatis malum imprecatus semper eos bellicosos habitos fuisse dixerit. Nouerat enim Cicero Cice. ad Vatini. lib. V. Epistolarum. (149) ex ante actis per Illyrios, Alexandri Magni fortunarum in Asia (quemadmodum refert Quintus Curtius) Q. Curtius de gestis Alexan. (150) commillitones, et per Glautiam, regem Illyriorum, Pirhi, Epirotarum regis, Plutarcho teste, Plutar. de Pirho.

III. (154) et Appianus Alexandrinus, Appia. de bel. Illy. (155) et per Theutinum Platoremque ac Versum et perplures alios Illyrici generis uiros pugnacissimos, priscis celebratos historiis, Dalmatarum in pugnando constantiam: unde eos semper belligeros esse merito asseuerauit. Quid si Claudii ipsiusque fratris Quintilii, Probi quoque ac Dioclitiani eiusque filii Maximiani ac nepotis Maxentii Carique Augustorum triumphos Tullius inspexisset? Quales Dalmatas idem esse diceret, si, quemadmodum

bellicosissimam ad senatum detulit? Illyrii prae caeteris nationibus bellicosissimi. Propositi mei metas excedam, si uniuersa strenuitatis Dalmatarum occurentia mihi potiora opera perstringendo commemorare curauero. Quamobrem breuitati studens haec ommittam, tantam in obseruandis promissis Dalmatarum esse stabilitatem contestatus, ut nihil magis oderint, quam data dextera a condictis resilire. Hinc perquam difficilime ualdeque cruente Illyricarum urbium Metulinae et Segesticiae Metulium et Segesticia urbes Illyrice. et plurium

caelestibus commendauerunt. Hinc maximus ille peritorum decor diuus fulsit Hieronymus, Hieronymus Dalmata cuius (ut Augustinus contra Iulianum dicit) Aug. contra Iulianum. (166) elloquium ab oriente in occidentem instar solis refulget. Tante auctoritatis uir, ut (quemadmodum Erasmus Rotherodamus inquit) Erasmus de Hieronymo super eius epistolas. eruditam quoque Graeciam, totius orbis semper magistram, post tot eximios scriptores ab homine Dalmata

Erasmus Rotherodamus inquit) Erasmus de Hieronymo super eius epistolas. eruditam quoque Graeciam, totius orbis semper magistram, post tot eximios scriptores ab homine Dalmata discere non puduerit, unius Hieronymi ex omnibus auctoribus commentarios in suam linguam transferendo. Is enim, ut patrium idioma (Sabellico teste) Sab. aenea. VII. lib. IX. (167) illustraret, noua literarum elementa commentus est, quibus in sacris et prophanis rebus regionis accole nostra tempestate utuntur.

discere non puduerit, unius Hieronymi ex omnibus auctoribus commentarios in suam linguam transferendo. Is enim, ut patrium idioma (Sabellico teste) Sab. aenea. VII. lib. IX. (167) illustraret, noua literarum elementa commentus est, quibus in sacris et prophanis rebus regionis accole nostra tempestate utuntur. Hieronymus Slauis elementa literarum tradidit. Sed et offitium quoque diuinum, quo Catholici utuntur christiani, in id nouum idioma (ut Blondus Blon. de Ita. illu. in

illustraret, noua literarum elementa commentus est, quibus in sacris et prophanis rebus regionis accole nostra tempestate utuntur. Hieronymus Slauis elementa literarum tradidit. Sed et offitium quoque diuinum, quo Catholici utuntur christiani, in id nouum idioma (ut Blondus Blon. de Ita. illu. in tractatu de Histria. (168) et Philippus Bergomas refferunt) Suppl. croni. lib. IX. (169) traduxit, quod Eugenius quartus Romanus Pontifex

in sacris et prophanis rebus regionis accole nostra tempestate utuntur. Hieronymus Slauis elementa literarum tradidit. Sed et offitium quoque diuinum, quo Catholici utuntur christiani, in id nouum idioma (ut Blondus Blon. de Ita. illu. in tractatu de Histria. (168) et Philippus Bergomas refferunt) Suppl. croni. lib. IX. (169) traduxit, quod Eugenius quartus Romanus Pontifex approbauit. Fulsit et aliud lumen nostra hac tempestate ex Dalmatia Marcus

traduxit, quod Eugenius quartus Romanus Pontifex approbauit. Fulsit et aliud lumen nostra hac tempestate ex Dalmatia Marcus Marulus, qui plurima christianae pietatis uolumina compilauit, et Cypicus Coriolanus Tragurita, ad quem consolatorium carmen extat Sabellici de domus deflagratione in Dalmatia, Sabel. ad Coriolanum. (170) ac Haelius et Ioannes Gotius, quorum utique meminit Sabellicus, Sabel. aenea. X. lib. VIII. (171) et Ioannes Stoicus ordinis praedicatorum Georgiusque

Priboeuius Pharius, germanus meus, ambo praedicatoriae familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi gloriam uendicauerunt. Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius,

ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit.

de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit. Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus

oportunis ualdeque utilibus circa sacros ordines suscipiendos prius ecclesia dei sanctionibus instituta sub Dioclitiano Augusto, eius affine, martyrio coronatus fuit, alter uero magne pietatis uir, multis millibus captiuorum nummo redemptis, regnum coeleste largitate mercatus in pace obdormiuit. Quam pulchrum spectaculum deposita mortalitatis sue stolla Caius caelicolis exhibuit, quando eius cognationis uiri pariter et mulieres, uictoribus palmis insignes, cum triumphali pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant,

largitate mercatus in pace obdormiuit. Quam pulchrum spectaculum deposita mortalitatis sue stolla Caius caelicolis exhibuit, quando eius cognationis uiri pariter et mulieres, uictoribus palmis insignes, cum triumphali pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem, Gabinus presbyter et martyr. uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit) Petrus in cathalogo de s. Gabino. (176)

obdormiuit. Quam pulchrum spectaculum deposita mortalitatis sue stolla Caius caelicolis exhibuit, quando eius cognationis uiri pariter et mulieres, uictoribus palmis insignes, cum triumphali pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem, Gabinus presbyter et martyr. uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit) Petrus in cathalogo de s. Gabino. (176) in sacro eloquio

pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem, Gabinus presbyter et martyr. uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit) Petrus in cathalogo de s. Gabino. (176) in sacro eloquio peritissimum, simul cum Susanna, Susanna uirgo et martyr. elegantis formae uirginae, Gabini filia, sacris litteris a patre erudita, quam (eodem Petro

habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem, Gabinus presbyter et martyr. uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit) Petrus in cathalogo de s. Gabino. (176) in sacro eloquio peritissimum, simul cum Susanna, Susanna uirgo et martyr. elegantis formae uirginae, Gabini filia, sacris litteris a patre erudita, quam (eodem Petro teste) Petrus ubi supra. (177)

iugulata. Secutaque est Arthemia, Dioclitiani filia, a Maximiano fratre pro fidei confessione interempta, nec non et Serena, Dioclitiani uxor, Serena regina Dioclitiani uxor. ac Marinus Dalmata Marinus confessor deo sine cede in pace coniuncti aliique multi in diversis Dalmatiae partibus ab hostibus fidei olim occisi. Quorum nomina tanquam uobis omnibus nota, ommitto, triginta duos fratres ordinis praedicatorum in Bosna fluminis submersione ab infidelibus necatos commemorando. XXXII fratres ordinis

est Arthemia, Dioclitiani filia, a Maximiano fratre pro fidei confessione interempta, nec non et Serena, Dioclitiani uxor, Serena regina Dioclitiani uxor. ac Marinus Dalmata Marinus confessor deo sine cede in pace coniuncti aliique multi in diversis Dalmatiae partibus ab hostibus fidei olim occisi. Quorum nomina tanquam uobis omnibus nota, ommitto, triginta duos fratres ordinis praedicatorum in Bosna fluminis submersione ab infidelibus necatos commemorando. XXXII fratres ordinis praedicatorum martyres.

Dioclitiani uxor. ac Marinus Dalmata Marinus confessor deo sine cede in pace coniuncti aliique multi in diversis Dalmatiae partibus ab hostibus fidei olim occisi. Quorum nomina tanquam uobis omnibus nota, ommitto, triginta duos fratres ordinis praedicatorum in Bosna fluminis submersione ab infidelibus necatos commemorando. XXXII fratres ordinis praedicatorum martyres. Pro quorum sanctitatis ostensione (quemadmodum in Cronica ordinis praedicatorum legitur) Cronica ordinis

olim occisi. Quorum nomina tanquam uobis omnibus nota, ommitto, triginta duos fratres ordinis praedicatorum in Bosna fluminis submersione ab infidelibus necatos commemorando. XXXII fratres ordinis praedicatorum martyres. Pro quorum sanctitatis ostensione (quemadmodum in Cronica ordinis praedicatorum legitur) Cronica ordinis praedicatorum. singulo quoque anno in loco, ubi submersis sunt, longo tempore triginta duo luminaria in die occisionis eorum apparuerunt. Ex his horumque similibus luce clarius manifestum

ab infidelibus necatos commemorando. XXXII fratres ordinis praedicatorum martyres. Pro quorum sanctitatis ostensione (quemadmodum in Cronica ordinis praedicatorum legitur) Cronica ordinis praedicatorum. singulo quoque anno in loco, ubi submersis sunt, longo tempore triginta duo luminaria in die occisionis eorum apparuerunt. Ex his horumque similibus luce clarius manifestum esse existimo optimas Dalmatarum corporis et animi naturales dotes caelestis gratiae donis abunde perfici et augeri, quando quidem

ordinis praedicatorum martyres. Pro quorum sanctitatis ostensione (quemadmodum in Cronica ordinis praedicatorum legitur) Cronica ordinis praedicatorum. singulo quoque anno in loco, ubi submersis sunt, longo tempore triginta duo luminaria in die occisionis eorum apparuerunt. Ex his horumque similibus luce clarius manifestum esse existimo optimas Dalmatarum corporis et animi naturales dotes caelestis gratiae donis abunde perfici et augeri, quando quidem iuxta incarnati uerbi dei sententiam maiorem hac dilectionem nemo habet, nisi ut

Titus et Domnius Dalmatis fidem Christi praedicauerunt. Quod postquam semel Dalmatae complexi sunt, nunquam ab eius integritate deciderunt. Quin potius ex feruore spiritus diuino cultui propensius incumbendo Dalmaticarum ritum, quo genere uestium ad hanc usque diem in missarum solemniis ubique terrarum sacrosancta utitur Romana ecclesia, Dalmatae (quemadmodum diuus testatur Thomas) Tho. IIII. sen. dist. XXIIII. q. IIII. q. III. (182) adinuenerunt. Dalmaticae in

diem in missarum solemniis ubique terrarum sacrosancta utitur Romana ecclesia, Dalmatae (quemadmodum diuus testatur Thomas) Tho. IIII. sen. dist. XXIIII. q. IIII. q. III. (182) adinuenerunt. Dalmaticae in Dalmatia primum inuente. Culta enim ueste (sicuti Ioannes Balbus refert) apud Romanos utentes Dalmaticati dicebantur. Catho. in dictione Dalmatia. Hinc Lampridius de Commodo Augusto: Dalmaticatus in publicum processit.

sen. dist. XXIIII. q. IIII. q. III. (182) adinuenerunt. Dalmaticae in Dalmatia primum inuente. Culta enim ueste (sicuti Ioannes Balbus refert) apud Romanos utentes Dalmaticati dicebantur. Catho. in dictione Dalmatia. Hinc Lampridius de Commodo Augusto: Dalmaticatus in publicum processit. Lampri. de Commodo Augu. (183) Dalmatae enim priscis temporibus (ut Calepinus reffert) chiridotis, Calepi. in

adinuenerunt. Dalmaticae in Dalmatia primum inuente. Culta enim ueste (sicuti Ioannes Balbus refert) apud Romanos utentes Dalmaticati dicebantur. Catho. in dictione Dalmatia. Hinc Lampridius de Commodo Augusto: Dalmaticatus in publicum processit. Lampri. de Commodo Augu. (183) Dalmatae enim priscis temporibus (ut Calepinus reffert) chiridotis, Calepi. in dicti. Chirodota. (184) quae sunt uestes manicate sericeae,

in dictione Dalmatia. Hinc Lampridius de Commodo Augusto: Dalmaticatus in publicum processit. Lampri. de Commodo Augu. (183) Dalmatae enim priscis temporibus (ut Calepinus reffert) chiridotis, Calepi. in dicti. Chirodota. (184) quae sunt uestes manicate sericeae, infecte colore, quem hodie Dalmascum uocant, usi sunt. Que etiam machrochere appellantur, unde Scipio Gallo homini delicato obiectat, quod cum chirodota tunica, id est manicata et prolixa ultra brachia manus

uestes Plautus (185) uocat mamleatas. (186) Missas facio municipales Dalmatarum leges, quarum accurata constitutione unanimique obseruantia res publica Dalmatarum uehementer olim aucta fuit, nobilissimeque fuerunt praepotentesque ciuitates in ea aedificate. Ex quibus potiores commemorare me non piget, ut noueris Dalmatas etiam antiquis temporibus politicis moribus studuisse. Fuit enim Dalmatiae olim Delmin uel Dalmium, Delmin uel Dalmium. ampla sane (ut Strabo inquit)

(ut Strabo tradit) emporium. Strab. lib. VII. (188) Qua deuicta Polio genitum a se filium Salonium uocauit, Salonius. de quo Maro Vergilius. (189) in Bucolicis cecinit:
Magnus ab integro saeculorum nascitur ordo,
Iam redit et uirgo, redeunt Saturnia regna,
Iam noua progenies caelo demittitur alto. Pharumque, Pharum. quod (ut Strabo inquit) Strab. lib.

Iam redit et uirgo, redeunt Saturnia regna,
Iam noua progenies caelo demittitur alto. Pharumque, Pharum. quod (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. (190) Paros antea dicebatur, a Pariis conditum in insula (Plinio teste) Pli. lib. III. capi. XX et XXV. (191) portunata, Pharos et Phara dicta. Huius oriundus fuit (quemadmodum Polybius Poly. lib. II. (192)

Demetrius, rex Illyriorum, uir utique bellicosissimus, de quo infra (ut policiti sumus) loquemur. Nerenta (195) Narenta. etiam, a Plinio Narona dicta, Pli. lib. III. capi. XXI. (195) in littore Naronis amnis sita, Pharensibus olim aduersus Venetos confoederata, cum quibus (ut Sabellicus inquit) Sab. aenea. IX. li. II. (197) et de gestis Veli. IIII. (198) centum septuaginta annis de

septuaginta annis de maris imperio decertauit. Iadera Iadera. quoque, rerum abundantia insignis, olim, Vegetio teste, Vegeti. de re mili. lib. IIII. capitu. (199) Liburniae domina, de re publica Romanorum, sicut in commentariis Caesaris dicitur, In com. Cae. de bel. ciui. libro III. (200) semper officiosissima, quanto alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in

Iadera. quoque, rerum abundantia insignis, olim, Vegetio teste, Vegeti. de re mili. lib. IIII. capitu. (199) Liburniae domina, de re publica Romanorum, sicut in commentariis Caesaris dicitur, In com. Cae. de bel. ciui. libro III. (200) semper officiosissima, quanto alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in insula Issa, Issa insula, in qua

in commentariis Caesaris dicitur, In com. Cae. de bel. ciui. libro III. (200) semper officiosissima, quanto alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in insula Issa, Issa insula, in qua Moeum. quae nunc Pharensibus paret, harum regionum (ut in iisdem comentariis dicitur) In com. Caesa. de bel. ciui. libro IIII. (202) oppidum nobilissimum, quod priscis temporibus

com. Cae. de bel. ciui. libro III. (200) semper officiosissima, quanto alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in insula Issa, Issa insula, in qua Moeum. quae nunc Pharensibus paret, harum regionum (ut in iisdem comentariis dicitur) In com. Caesa. de bel. ciui. libro IIII. (202) oppidum nobilissimum, quod priscis temporibus rem publicam Romanam contra Philippum, regem

(200) semper officiosissima, quanto alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in insula Issa, Issa insula, in qua Moeum. quae nunc Pharensibus paret, harum regionum (ut in iisdem comentariis dicitur) In com. Caesa. de bel. ciui. libro IIII. (202) oppidum nobilissimum, quod priscis temporibus rem publicam Romanam contra Philippum, regem Macedoniae, uiginti lembis expeditis iuuisse

alias a Venetis magis auersa, tanto hisce temporibus honori et saluti eorum magis affecta. Moeum (201) in insula Issa, Issa insula, in qua Moeum. quae nunc Pharensibus paret, harum regionum (ut in iisdem comentariis dicitur) In com. Caesa. de bel. ciui. libro IIII. (202) oppidum nobilissimum, quod priscis temporibus rem publicam Romanam contra Philippum, regem Macedoniae, uiginti lembis expeditis iuuisse Titus Liuius auctor est, Titus

Iusti. li. VII. (205) urbs nobilissima, (sicut Orosius dicit) Orosius li. III. (206) ciuitas Illyriorum opulentissima. Epidaurus Epidaurus quoque, in quo praecipue Esculapio litatum fuerunt, ubi et ad praesens antrum ostenditur, quod demon in forma serpentis pro Esculapio inhabitauit, Romanorum (ut Plinius inquit) Plin. lib. III. capitu. (207) colonia. Rixo etiam alias

Orosius dicit) Orosius li. III. (206) ciuitas Illyriorum opulentissima. Epidaurus Epidaurus quoque, in quo praecipue Esculapio litatum fuerunt, ubi et ad praesens antrum ostenditur, quod demon in forma serpentis pro Esculapio inhabitauit, Romanorum (ut Plinius inquit) Plin. lib. III. capitu. (207) colonia. Rixo etiam alias Rixanum, Rixanum unde et sinus Rixonicus dicitur, oppidum (ut

conspicuum, summam omnium negotiorum per senatum decernendo, nihil ommittentes, quod ad rem diuinam humanamque recte disponendam utile fore conspiciunt. Spalatum (213) Spalatum. uel (ut quidam dicunt) Spaletum, natale Marci Maruli solum, a Dioclitiano in agro Salonitano exstructum. Quo in loco priuatam degens uitam tanta animi uoluptate ob loci amoenitatem afficiebatur, quod reuocantibus eum per literas ad reassumendum, quod sponte deposuerat, imperium (quemadmodum Sabellicus Sabel. aenea. VII. lib. VIII.

per senatum decernendo, nihil ommittentes, quod ad rem diuinam humanamque recte disponendam utile fore conspiciunt. Spalatum (213) Spalatum. uel (ut quidam dicunt) Spaletum, natale Marci Maruli solum, a Dioclitiano in agro Salonitano exstructum. Quo in loco priuatam degens uitam tanta animi uoluptate ob loci amoenitatem afficiebatur, quod reuocantibus eum per literas ad reassumendum, quod sponte deposuerat, imperium (quemadmodum Sabellicus Sabel. aenea. VII. lib. VIII. (214) post Eutropium

Vincentius et Dominicus fratres Catharenses. suis scriptis et indefessis ad populum praedicationibus celebre reddiderunt. Sicumque, a nostris Sibenicum dictum, Sibenicum alias Sicum. uario piscium genere et rerum oppulentia delitiosum, in quem locum (ut Plinius inquit) Pli. lib. III. capi. XXI. (218) Claudius Augustus ueteranos misit. Corcyra Nigra, his temporibus Corcula appellata, Corzula. Gnosiorum (ut Strabo prodit)

aduersus ualidam classem, cui, teste Sabellico, Sabel. aenea. X. li. septimo. (220) preerat Federicus Aragonius, a suis ciuibus uiriliter deffensatum. Colentum et Arba Arba. in insula, quae secundum Calepinum Calepi. in dictione Sardona. (221) post Ptholemeum Ptholemeus. (222) Sardona dicitur, fructuum suauitate nota, Pagumque Pagum. praecipua

Sabel. aenea. X. li. septimo. (220) preerat Federicus Aragonius, a suis ciuibus uiriliter deffensatum. Colentum et Arba Arba. in insula, quae secundum Calepinum Calepi. in dictione Sardona. (221) post Ptholemeum Ptholemeus. (222) Sardona dicitur, fructuum suauitate nota, Pagumque Pagum. praecipua salis facilitate praeciosum, Coricta (223)

nota, Pagumque Pagum. praecipua salis facilitate praeciosum, Coricta (223) Coricta. quoque lanificio potens, Segnia (224) Segnia. etiam a mercatoribus frequentata et plura alia, et in littore maris et procul a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse. Strab. lib. VII.

a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse. Strab. lib. VII. (225) In quibus equidem laetus hospitibus patet ingressus tutusque recessus. Quorum inter caetera notatu digna copiosa est sanctarum reliquiarum possessio, quas indigene praecipua colunt ueneratione largaque in exornandis eis impensa prosequuntur.

Strab. lib. VII. (225) In quibus equidem laetus hospitibus patet ingressus tutusque recessus. Quorum inter caetera notatu digna copiosa est sanctarum reliquiarum possessio, quas indigene praecipua colunt ueneratione largaque in exornandis eis impensa prosequuntur. Cultissimis enim nitent Dalmatarum urbes episcopalibus ecclesiis amplaque sunt frequentia apud eos religiosorum monasteria et, quod ad rem summopere pertinere existimo, nihil fere in urbibus Dalmatiae hospitum obtutibus

praecipua colunt ueneratione largaque in exornandis eis impensa prosequuntur. Cultissimis enim nitent Dalmatarum urbes episcopalibus ecclesiis amplaque sunt frequentia apud eos religiosorum monasteria et, quod ad rem summopere pertinere existimo, nihil fere in urbibus Dalmatiae hospitum obtutibus occurrit, quod christianam non redolet pietatem. Nam quanto acriori in pugnam feruntur impetu, tanto in conuictu Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse

Cultissimis enim nitent Dalmatarum urbes episcopalibus ecclesiis amplaque sunt frequentia apud eos religiosorum monasteria et, quod ad rem summopere pertinere existimo, nihil fere in urbibus Dalmatiae hospitum obtutibus occurrit, quod christianam non redolet pietatem. Nam quanto acriori in pugnam feruntur impetu, tanto in conuictu Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos,

Dalmatarum urbes episcopalibus ecclesiis amplaque sunt frequentia apud eos religiosorum monasteria et, quod ad rem summopere pertinere existimo, nihil fere in urbibus Dalmatiae hospitum obtutibus occurrit, quod christianam non redolet pietatem. Nam quanto acriori in pugnam feruntur impetu, tanto in conuictu Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos, ratione solertes, in aduersis

impetu, tanto in conuictu Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos, ratione solertes, in aduersis constantes, in prosperis mites fateantur, predicent, commendent et extollant. Multa et pene innumerabilia uirtutis Dalmatarum monumenta suppetunt, quae, ne uolumen cudere uidear, postponenda ad praesens esse iudico, praesertim quia ueteres lectitantibus historias nota esse non uereor.

Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos, ratione solertes, in aduersis constantes, in prosperis mites fateantur, predicent, commendent et extollant. Multa et pene innumerabilia uirtutis Dalmatarum monumenta suppetunt, quae, ne uolumen cudere uidear, postponenda ad praesens esse iudico, praesertim quia ueteres lectitantibus historias nota esse non uereor.

Valtu. de re mili. lib. XI. (230) Dalmatae sunt, Lyburni sunt Dalmatae auxilio ab Augusto fuisse uictum et apud Sabellicum Caium Marium consulem primo congressu cum Dalmatis infeliciter dimicasse multaque his similia in commentariis Caesaris In com. Cae. de bel. ciu. libro IIII. (231) et apud Polybium Poly. lib. II. (232) Sabellicumque Sab. aenea. VI. lib. IX.

(230) Dalmatae sunt, Lyburni sunt Dalmatae auxilio ab Augusto fuisse uictum et apud Sabellicum Caium Marium consulem primo congressu cum Dalmatis infeliciter dimicasse multaque his similia in commentariis Caesaris In com. Cae. de bel. ciu. libro IIII. (231) et apud Polybium Poly. lib. II. (232) Sabellicumque Sab. aenea. VI. lib. IX. (233) ac Titum Liuium

dec. III. lib. II. (234) et huiusmodi auctores facile est reperire. At illa praestantioribus dimittendo haec a nobis breuiter perstricta sint. Neque enim orationis angustia euagari nos longius patitur. Ad hanc ergo, in qua sumus, urbem aliqua de ipsa notatu digna dicturi descendamus. CVPIENTI Tertium agendum. mihi huius nostrae uetustissimae ciuitatis, post uarias ab hostibus deuastationes a maioribus nostris non multum ante haec

Tertium agendum. mihi huius nostrae uetustissimae ciuitatis, post uarias ab hostibus deuastationes a maioribus nostris non multum ante haec tempora instaurate, pristinas necnon et nouas fortunas, uiri integerrimi, (quemadmodum uobis policiti sumus) repetere in primis ipsum insulae, in qua haec ciuitas posita est, situm pro mei tenuitate ingenioli describere opere pretium uisum fuit, ut, comperta praecipua eius ad bellica facinora opportunitate, nulli mirum uideatur Pharenses a Romanis, quemadmodum Polybius ac Appianus Alexandrinus tradunt, ualida

agendum. mihi huius nostrae uetustissimae ciuitatis, post uarias ab hostibus deuastationes a maioribus nostris non multum ante haec tempora instaurate, pristinas necnon et nouas fortunas, uiri integerrimi, (quemadmodum uobis policiti sumus) repetere in primis ipsum insulae, in qua haec ciuitas posita est, situm pro mei tenuitate ingenioli describere opere pretium uisum fuit, ut, comperta praecipua eius ad bellica facinora opportunitate, nulli mirum uideatur Pharenses a Romanis, quemadmodum Polybius ac Appianus Alexandrinus tradunt, ualida classe ingentibusque copiis

tradunt, ualida classe ingentibusque copiis Paulo Emilio, qui (ut idem Polybius Poly. lib. III. (235) ac Sabellicus refferunt) Sabel. aenea. V. lib. II. (236) in Canensi strage Romanorum occubuit, et Marco Lelio consulibus Pau. Emilius et Mar. Le. consules. fuisse impetitos. Pharos enim insula, Phara a Plinio dicta, Paros, quae et Phara, insula describitur.

(ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. (238) a Pariis conditam (quemadmodum supra tetigimus) urbem habens, Pharum urbs. circa Nerentani sinus intima uiginti quinque milibus passuum distans ab hostio Naronis amnis in littore Dalmatiae, quatuor supra uiginti stadiis a continenti diuellitur longitudinem nacta stadiorum quingentorum et sexaginta. Latitudo non est ubique eadem, sed, quod maximum spatii eius est latitudinis, sex et nonaginta stadiis mensuratur. Principium insulae a continenti planum est, insigne

stadiorum quingentorum et sexaginta. Latitudo non est ubique eadem, sed, quod maximum spatii eius est latitudinis, sex et nonaginta stadiis mensuratur. Principium insulae a continenti planum est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium, Duo oppida in principio insulae a continenti. ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu musiuo opere pictis in eis apparentibus. In praesentia quinque sunt hac in planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam

eius est latitudinis, sex et nonaginta stadiis mensuratur. Principium insulae a continenti planum est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium, Duo oppida in principio insulae a continenti. ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu musiuo opere pictis in eis apparentibus. In praesentia quinque sunt hac in planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate

a continenti planum est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium, Duo oppida in principio insulae a continenti. ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu musiuo opere pictis in eis apparentibus. In praesentia quinque sunt hac in planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae

est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium, Duo oppida in principio insulae a continenti. ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu musiuo opere pictis in eis apparentibus. In praesentia quinque sunt hac in planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae campos umbrosis montibus

oppidorum non multum ad inuicem distantium, Duo oppida in principio insulae a continenti. ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu musiuo opere pictis in eis apparentibus. In praesentia quinque sunt hac in planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae campos umbrosis montibus permixtos habet, multarum

planicie uillae maiori ex parte, quamquam pars eorum arua Cereris causa (nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae campos umbrosis montibus permixtos habet, multarum rerum in usus hominum cedentium, uini uidelicet oleique ac ficorum necnon et croci melisque ac caeterorum fructum praeter Cererem feracissimos, haud spernendo uirorum numero et robore corporis Pharenses fortes. et animi uiuacitate preditorum, peculiari quadam naturae

sobrii magna uini copia affluentes. Nam cum maxima sit optimi apud Pharenses uini abundantia (non enim decimam sui uini partem ipsi potando consumunt), grande tamen facinus, immo scelus esse arbitrantur uinum aqua non flagellatum potare. Quam ob causam, si cui aliquando ex aduenis temulento in publicum prodire euenit, uelut mente captum omnes, sed praecipue pueri (quemadmodum uos ipsi probe scitis) eum iniuriis contumeliisque afficiunt derisionibusque prosequuntur. Exstat in medio fere huius insulae ager ad septentrionem spectans, praecipua diligentia cultus, in

uinum aqua non flagellatum potare. Quam ob causam, si cui aliquando ex aduenis temulento in publicum prodire euenit, uelut mente captum omnes, sed praecipue pueri (quemadmodum uos ipsi probe scitis) eum iniuriis contumeliisque afficiunt derisionibusque prosequuntur. Exstat in medio fere huius insulae ager ad septentrionem spectans, praecipua diligentia cultus, in circuitu stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus, Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile. ex quibus minimus

in publicum prodire euenit, uelut mente captum omnes, sed praecipue pueri (quemadmodum uos ipsi probe scitis) eum iniuriis contumeliisque afficiunt derisionibusque prosequuntur. Exstat in medio fere huius insulae ager ad septentrionem spectans, praecipua diligentia cultus, in circuitu stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus, Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile. ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem

eum iniuriis contumeliisque afficiunt derisionibusque prosequuntur. Exstat in medio fere huius insulae ager ad septentrionem spectans, praecipua diligentia cultus, in circuitu stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus, Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile. ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil

optime cultus, circa quem undecim sunt uile. ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis

ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo

domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo

ei praeter murum in circuitu desit ad satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.

pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt. Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri Martyris Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium. breui

urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt. Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri Martyris Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium. breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis

sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt. Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri Martyris Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium. breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis quoque uicis ualde pulchre nostris diebus erecte ecclesie fidele praebent testimonium, praecipue hoc in tempore, in quo iuxta certissime ueritatis uaticinium refriguit charitas multorum. Math. XXIIII. (239) Quid, si omnes huius agri

monasterium diui Petri Martyris Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium. breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis quoque uicis ualde pulchre nostris diebus erecte ecclesie fidele praebent testimonium, praecipue hoc in tempore, in quo iuxta certissime ueritatis uaticinium refriguit charitas multorum. Math. XXIIII. (239) Quid, si omnes huius agri fructus eorum essent? Potior enim fructuum ibidem collectorum ad hanc, in qua sumus, urbem (nam uester iste fere

diui Petri Martyris Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium. breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis quoque uicis ualde pulchre nostris diebus erecte ecclesie fidele praebent testimonium, praecipue hoc in tempore, in quo iuxta certissime ueritatis uaticinium refriguit charitas multorum. Math. XXIIII. (239) Quid, si omnes huius agri fructus eorum essent? Potior enim fructuum ibidem collectorum ad hanc, in qua sumus, urbem (nam uester iste fere totus ager

praebent testimonium, praecipue hoc in tempore, in quo iuxta certissime ueritatis uaticinium refriguit charitas multorum. Math. XXIIII. (239) Quid, si omnes huius agri fructus eorum essent? Potior enim fructuum ibidem collectorum ad hanc, in qua sumus, urbem (nam uester iste fere totus ager est, illi autem coloni sunt) pars defertur. Neque ommittendos existimo lembos seu miorones cum caeteris minoribus nauibus ac retibus octuagenarium numerurm supra centum apud eos excedentibus (aestiuo

quinque haud spernendae quantitatis nauium nouerim esse possessorem? Industrii enim uiri sunt et torporis ignauiaeque penitus inimici. Quapropter neminem capiat admiratio duas olim, alteram ab oriente, alteram ab occidente, cuius supra meminimus, egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse, Due olim urbes in hoc agro fuerunt. ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias

Industrii enim uiri sunt et torporis ignauiaeque penitus inimici. Quapropter neminem capiat admiratio duas olim, alteram ab oriente, alteram ab occidente, cuius supra meminimus, egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse, Due olim urbes in hoc agro fuerunt. ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi

earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse indicantia. Oppidum in medio agri. Est et unum adhuc fere integrum inter montes

Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse indicantia. Oppidum in medio agri. Est et unum adhuc fere integrum inter montes oppidum Oppidum inter montes adhuc fere integrum. urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est

adhuc fere integrum inter montes oppidum Oppidum inter montes adhuc fere integrum. urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est unicum habens angustum hostiolum, in qua ob antiquitatem nullum cementi uestigium apparet. Sunt et in plerisque aliis huius insulae locis humanae habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a

inter montes adhuc fere integrum. urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est unicum habens angustum hostiolum, in qua ob antiquitatem nullum cementi uestigium apparet. Sunt et in plerisque aliis huius insulae locis humanae habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a meridiolani (240) insulae parte posita Pharum proprie,

supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est unicum habens angustum hostiolum, in qua ob antiquitatem nullum cementi uestigium apparet. Sunt et in plerisque aliis huius insulae locis humanae habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a meridiolani (240) insulae parte posita Pharum proprie, uulgo autem (sicut Calepinus prodit) Lisna, Calepi. in dictione Pharum.

est unicum habens angustum hostiolum, in qua ob antiquitatem nullum cementi uestigium apparet. Sunt et in plerisque aliis huius insulae locis humanae habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a meridiolani (240) insulae parte posita Pharum proprie, uulgo autem (sicut Calepinus prodit) Lisna, Calepi. in dictione Pharum. (241) corruptius autem Lesina dicitur, Pharum,

habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a meridiolani (240) insulae parte posita Pharum proprie, uulgo autem (sicut Calepinus prodit) Lisna, Calepi. in dictione Pharum. (241) corruptius autem Lesina dicitur, Pharum, uulgo Lisna, corruptius Lesina dicitur sex in hac insula olim oppida absque uillis,quae numerosae erant, exstitisse. Sex praeter primariam urbem in insula

(240) insulae parte posita Pharum proprie, uulgo autem (sicut Calepinus prodit) Lisna, Calepi. in dictione Pharum. (241) corruptius autem Lesina dicitur, Pharum, uulgo Lisna, corruptius Lesina dicitur sex in hac insula olim oppida absque uillis,quae numerosae erant, exstitisse. Sex praeter primariam urbem in insula Phara oppida. Ex quibus pristinae Pharensium uires metiri debent, quibus olim una cum Lyburnis, qui (ut Vegetius Veget. de re

in dictione Pharum. (241) corruptius autem Lesina dicitur, Pharum, uulgo Lisna, corruptius Lesina dicitur sex in hac insula olim oppida absque uillis,quae numerosae erant, exstitisse. Sex praeter primariam urbem in insula Phara oppida. Ex quibus pristinae Pharensium uires metiri debent, quibus olim una cum Lyburnis, qui (ut Vegetius Veget. de re mili. li IIII. capitulo. (242) et Robertus Valturius tradunt) Rober. Val.

Valturius tradunt) Rober. Val. de re mi. li. XI. (243) Dalmatae sunt, maris imperium sibi uendicauerunt. Hinc Firmicus Firmicus. (quemadmodum Calepinus refert) Cale. in dict. Liburnia. (244) Liburnicum imperium usurpat pro nauali. Hinc et Lucanus: Lucanus. (245)
Pugnacesque mari Graiarum classe Lyburni. Nam (sicuti ex Polybio facile haberi potest)

exercuerunt. Sed ad Pharam insulam, unde digressi sumus, reuertamur. Cuius meridionalis plaga Meridionalis plaga Pharae maximam Illyricum sulcantibus aequor utilitatem praebet tum ex obiectu cuiusdam insulae, quae Torta (247) dicitur, in qua exstat monasterium deiparae uirginis Mariae ordinis praedicatorum, Insula Torta in qua monasterium beatissime uirginis Mariae. circa quam frequentes et optimi portus sunt, tum ex quibusdam aliis minoribus insulis centum quinquaginta stadiis occidentem uersus a

plaga Meridionalis plaga Pharae maximam Illyricum sulcantibus aequor utilitatem praebet tum ex obiectu cuiusdam insulae, quae Torta (247) dicitur, in qua exstat monasterium deiparae uirginis Mariae ordinis praedicatorum, Insula Torta in qua monasterium beatissime uirginis Mariae. circa quam frequentes et optimi portus sunt, tum ex quibusdam aliis minoribus insulis centum quinquaginta stadiis occidentem uersus a Torta distantibus, quinque millibus passuum usque ad finem Pharensis insulae paralello tractu currentibus,

tractu currentibus, inter quas et Pharam mare duodecrm stadiorum latitudinis inexhauribili piscium omniphariam multitudine scaturiens, Mare Pharium inexhauribili piscium multitudine scaturit. nonnullis quietissimis maris sinibus hinc inde patentibus, in quibus nec uenti nec unde saeuiunt, situm est, licet totum hoc maris spatium inter Pharam et praefatas insulas, ipsis insulis tumentium undarum fluctus propulsantibus, tutum nauibus praestet hospitium totusque locus iste a nautis optimus portus aestimetur. Per

saeuiunt, situm est, licet totum hoc maris spatium inter Pharam et praefatas insulas, ipsis insulis tumentium undarum fluctus propulsantibus, tutum nauibus praestet hospitium totusque locus iste a nautis optimus portus aestimetur. Per quem necesse est, praesertim in hyeme, ex Venetiis ad Graeciam Siciliamque et ad caetera orientis loca nauigantes uel inde Venetias uersus tendentes, si maxima uolunt maris discrimina euitare, suum iter dirigere, quamquam (estiuo duntaxat tempore) aliquando nonnulli nautarum inter has insulas et Issam, cuius supra meminimus,

discrimina euitare, suum iter dirigere, quamquam (estiuo duntaxat tempore) aliquando nonnulli nautarum inter has insulas et Issam, cuius supra meminimus, octo millibus passuum ab his distantem nauigare non uereantur. Tendentibus enim hac Venetias uersus ex Graecia huius tractus in principio tribus clausus monticulis, medio caeteris eminentiore arcem inaccessibilem ualidissimo firmatam muro praeruptis Vrbs Pharum describitur. (ut Sabellicus inquit) Sab. aenea. IX. libro II. (248) et de gestis

arcem inaccessibilem ualidissimo firmatam muro praeruptis Vrbs Pharum describitur. (ut Sabellicus inquit) Sab. aenea. IX. libro II. (248) et de gestis Vene. lib. IIII. (249) undique rupibus in uertice gestante, multarum capax nauium portus a dextris obiicitur, cliuo asperrimo et perangusto aditum ad ipsam arcem ab occidentali parte, a qua munitissimae tres exstant turres, perquam difficilem exhibente, Arx Pharensis munitissima sub qua urbs Pharum dicta

exhibente, Arx Pharensis munitissima sub qua urbs Pharum dicta per totum hunc montem expanditur magnamque partem urbs ipsa capiens plani, quod iacet inter montem ab oriente septingentarum fere domorum quadrato lapide sumptuose aedificatarum suburbio pressum et eum, in cuius uertice arcem exstare diximus, orientali ac meridionali aurae, unde portum mare influit, peruia situatur. Residuum plani inter hos duos montes duo ampla fora cathedralem perquam speciosam simul cum Antistitis domo aedem circunstantia efficit, superiori foro, qui ad

domo aedem circunstantia efficit, superiori foro, qui ad orientem prospicit, se aquarum fontibus ac uirentium ortorum giro gratum reddente, inferiore autem usque ad monasterium sanctissimi Marci euangelistae, quod fratres ordinis praedicatorum circa littus maris in radice occidentalis monticuli sub regulari instituto incolunt, protelato. Vbi inter caetera hoc forum, quod ualde magnum est ipsum uenustantia, exstat prae foribus episcopii cisterna mirae magnitudinis, cui aequalem me nunquam uidisse reminiscor. Quid dicam de pulcherrima praetoria

mirae magnitudinis, cui aequalem me nunquam uidisse reminiscor. Quid dicam de pulcherrima praetoria aula Praetoria aula. magnificis quatuor turribus ab occidentali ciuitatis parte iuxta aedem diui Marci euangelistae uallata, portui ac foro excellenter imminente, in qua late patens est curia, duae cysterne, ampla caenacula, iocunda deambulatoria, uaria aestiua ac hyemalia iudiciorum loca, et (ut breui seimone multa complectar) magnis sumptibus regio (ut dici solet) apparatu cuncta intus forisque disposita? Consulto priuata dimitto aedificia

seimone multa complectar) magnis sumptibus regio (ut dici solet) apparatu cuncta intus forisque disposita? Consulto priuata dimitto aedificia (quoniam, si cuncta sermone cpmplecti uoluero, nimium nostra excrescet oratio), nostri tamen caenobii ex opposito episcopalis aedis in littore maris (ut praefati sumus) siti amoenitatem non praetermittam. Cuius templum beatassimo Marco euangelistae dicatum (quemadmodum antiquiores refferunt) nobilium capella nuncupatur. Monasterium s. Marci ordinis praedicatorum. Extra quod maiores

antiquiores refferunt) nobilium capella nuncupatur. Monasterium s. Marci ordinis praedicatorum. Extra quod maiores nostri, praesertim patritii, cadauera suorum sepeliri nephas esse arbitrabantur. Quod uelut specula quaedam sic foro ac portui supereminet, ut singula in eis reperta ac fere omnes urbane et suburbanae domus et ipsa arx ac principis palatium necnon et quaedam insulae, quadraginta milibus passuum hinc distantes, facile ex eo ualeant conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii

conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam, spatiosa uiridaria, spinam corone domini eiusque sacratassime crucis portionem caeterasque sanctorum reliquias ac multa huiusmodi, silere tamen indignum duco docte probateque in moribus iuuentutis uestratum sub obseruantia regularis instituti hoc in monasterio alitae numerositatem, quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri

monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam, spatiosa uiridaria, spinam corone domini eiusque sacratassime crucis portionem caeterasque sanctorum reliquias ac multa huiusmodi, silere tamen indignum duco docte probateque in moribus iuuentutis uestratum sub obseruantia regularis instituti hoc in monasterio alitae numerositatem, quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt

silere tamen indignum duco docte probateque in moribus iuuentutis uestratum sub obseruantia regularis instituti hoc in monasterio alitae numerositatem, quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces. In conuentu s. Marci multi uiri periti. Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui

regularis instituti hoc in monasterio alitae numerositatem, quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces. In conuentu s. Marci multi uiri periti. Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm, Monasterium s. Nicolai

quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces. In conuentu s. Marci multi uiri periti. Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm, Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum. alterum sancte Crucis parua spatii

(quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces. In conuentu s. Marci multi uiri periti. Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm, Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum. alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et

diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm, Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum. alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et moribus copia non minus quam edifficiis clarum. Monasterium s. Crucis ordinis Minorum. In quo imaginem beatissime uirginis Mariae multis et manifestis pollentem miraculis merito praecipua deuotione ueneramur. Cuncta haec de Pharo ideo

alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et moribus copia non minus quam edifficiis clarum. Monasterium s. Crucis ordinis Minorum. In quo imaginem beatissime uirginis Mariae multis et manifestis pollentem miraculis merito praecipua deuotione ueneramur. Cuncta haec de Pharo ideo dixerim, Cur haec de Pharo dicta. ut ex continentis soli uicinitate commeatus, frumenti pecudumque ac

mores intuearis. Nam quicquid diues producit oriens, quicquid pingue parturit Latium, quicquid ferox gignit Illyria, quicquid aprica generat Aphrica, quicquid aspera affert Hispania, quicquid horrida permutat Scythia, quicquid felix prodit Arabia, quicquid uerbosa educit Graecia, frequenti hac in urbe est successione uenale. Magna rerum Phari commoditas. Iocundum spectaculum et urbana curiositate laborantibus satis expetibile singulis fere diebus diuersarum nationum uiros nauigio sibi inuicem hac in urbe succedentes intueri. Vidi frequenter

uerbosa educit Graecia, frequenti hac in urbe est successione uenale. Magna rerum Phari commoditas. Iocundum spectaculum et urbana curiositate laborantibus satis expetibile singulis fere diebus diuersarum nationum uiros nauigio sibi inuicem hac in urbe succedentes intueri. Vidi frequenter portum hunc prima luce esse sine nauibus, uespere autem uiginti aut triginta naues magnas in eo numeraui. Haec non tanquam uobis ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne

Iocundum spectaculum et urbana curiositate laborantibus satis expetibile singulis fere diebus diuersarum nationum uiros nauigio sibi inuicem hac in urbe succedentes intueri. Vidi frequenter portum hunc prima luce esse sine nauibus, uespere autem uiginti aut triginta naues magnas in eo numeraui. Haec non tanquam uobis ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne Pharenses Dalmatas Liburnisque ac Histris et Attintanis, qui (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. in fine.

naues magnas in eo numeraui. Haec non tanquam uobis ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne Pharenses Dalmatas Liburnisque ac Histris et Attintanis, qui (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. in fine. (250) in sinu Ionico Macedonibus aplicantur, magnaeque parti Epiri ac Etholiae (quemadmodum Polybius Poly. lib. II. (251) Appianusque Alexandrinus meminerunt) Appi. de

uobis ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne Pharenses Dalmatas Liburnisque ac Histris et Attintanis, qui (ut Strabo inquit) Strab. lib. VII. in fine. (250) in sinu Ionico Macedonibus aplicantur, magnaeque parti Epiri ac Etholiae (quemadmodum Polybius Poly. lib. II. (251) Appianusque Alexandrinus meminerunt) Appi. de bel. Illyri. (252)

meminit, Plutarc. de Cleomene. (262) quod Cleomenicum bellum dicitur, magno gerente discrimine, Demetrius cum Illyriis, primas belli partes suscipiens, incredibili audacia hostes (ut Polybius meminit) Poly. lib. II. in fine. (263) per arduum cliuum agressus Antigono uictoriam obtinuit. Cleomenico bello interfuit Demetrius. Classemque post obtentum Illyrii imperium cum Scerdelaida, Scerdelaida Illyrius. qui ei in regno

lib. II. in fine. (263) per arduum cliuum agressus Antigono uictoriam obtinuit. Cleomenico bello interfuit Demetrius. Classemque post obtentum Illyrii imperium cum Scerdelaida, Scerdelaida Illyrius. qui ei in regno successit, (ut Polybius inquit) Poly. lib. IIII. (264) partitus, Scerdelaida ad eius imperium cum quinquaginta lembis Naupaphctum et Achaiam hostiliter deuastante, ipse cum totidem lembis Cycladas insulas, unde Pharenses

Pharum edificasse Strabo auctor est, Cycladibus insulis, ut Plinius inquit, Pli. lib. IIII. ca. XII. (266) connumeratur) ferociter est depopulatus. Regno deinde pulsus Philippo, regi Macedoniae, diuersa praelia praesertim contra Etholos gerenti in consiliis et bello sic astitit, ut magnam cum Arato, duce Acheorum, Aratus dux Acheorum. eiusdem gloriae partem (ut Polybius astruit) Poly. lib. V. (267) sibi uendicaret. Demetrio igitur (ut praefati sumus)

necessariis abundans, centesime quadragesime olympiadis anno primo, hoc est anno ante incarnationem filii dei ducentesimo sexagesimo secundo, Anno ante incarnationem filii Dei ducentesimo sexagesimo secundo Pharum fuit euersum quo tempore fidissimam illam Saguntum in Hyspania cepit Hannibal, callide Pharenses opprimens ad extremum excidium perduxit. Intempeste enim noctis silentio in densissima prope urbem sylua copias delitescere iubens, Stratagema Emilii contra Pharenses. postero die (quemadmodum Sabellicus

sexagesimo secundo, Anno ante incarnationem filii Dei ducentesimo sexagesimo secundo Pharum fuit euersum quo tempore fidissimam illam Saguntum in Hyspania cepit Hannibal, callide Pharenses opprimens ad extremum excidium perduxit. Intempeste enim noctis silentio in densissima prope urbem sylua copias delitescere iubens, Stratagema Emilii contra Pharenses. postero die (quemadmodum Sabellicus Sab. aenea. V. lib. primo. (273) post Polybium Poly.

aenea. V. lib. primo. (273) post Polybium Poly. lib. III. (274) dicit) cum uiginti nauibus ad portum, qui nunc (ut reor) Socholica dicitur, Portus Socholiza, in quo exstant magni acerui lapidum super sepulchris ibi occisorum. urbi uicinum ipse applicuit. Cui obuiantes Illyrii descensum in insulam acriter pugnando inhibebant. Exhausta interim militibus ciuitate (omnes enim ad pugnam tumultuarie confluxerant) delitescentes in sylua Romani

(274) dicit) cum uiginti nauibus ad portum, qui nunc (ut reor) Socholica dicitur, Portus Socholiza, in quo exstant magni acerui lapidum super sepulchris ibi occisorum. urbi uicinum ipse applicuit. Cui obuiantes Illyrii descensum in insulam acriter pugnando inhibebant. Exhausta interim militibus ciuitate (omnes enim ad pugnam tumultuarie confluxerant) delitescentes in sylua Romani colem inter portum et urbem natura munitissimum occupauerunt. Quod uidentes Illyrii structa acie Romanos bellum non detractantes ex

Socholiza, in quo exstant magni acerui lapidum super sepulchris ibi occisorum. urbi uicinum ipse applicuit. Cui obuiantes Illyrii descensum in insulam acriter pugnando inhibebant. Exhausta interim militibus ciuitate (omnes enim ad pugnam tumultuarie confluxerant) delitescentes in sylua Romani colem inter portum et urbem natura munitissimum occupauerunt. Quod uidentes Illyrii structa acie Romanos bellum non detractantes ex cole perturbaturi agrediuntur. Cumque diu acriter pugnatum esset urgentibus a fronte et a tergo Romanis (nam ex nauibus milites in insulam

in sylua Romani colem inter portum et urbem natura munitissimum occupauerunt. Quod uidentes Illyrii structa acie Romanos bellum non detractantes ex cole perturbaturi agrediuntur. Cumque diu acriter pugnatum esset urgentibus a fronte et a tergo Romanis (nam ex nauibus milites in insulam descenderant), multis cum ipso Demetrio (ut Appianus dicit) Appi. de bel. Illyri. (275) ex Illyriis neci datis, Romani uictores exstitere. Polybius autem, Poly. lib. III.

cuius sententiae alludit Titus Liuius Titus Liu. dec. III. lib. II. (277) et Sabellicus, Sab. aenea. V. lib. primo. (278) Demetrium fuga elapsum lembis, quos tribus in locis in insula, si quid tale accideret, paratos habebat, ad Philippum, regem Macedoniae, tradit confugisse. Quem (sicut Iustinus asserit) Iusti. de uir. illust. li. XXIX. (279) sua oratione impulit, ut

sententiae alludit Titus Liuius Titus Liu. dec. III. lib. II. (277) et Sabellicus, Sab. aenea. V. lib. primo. (278) Demetrium fuga elapsum lembis, quos tribus in locis in insula, si quid tale accideret, paratos habebat, ad Philippum, regem Macedoniae, tradit confugisse. Quem (sicut Iustinus asserit) Iusti. de uir. illust. li. XXIX. (279) sua oratione impulit, ut Romanis

tradit confugisse. Quem (sicut Iustinus asserit) Iusti. de uir. illust. li. XXIX. (279) sua oratione impulit, ut Romanis bellum inferret. Apud quem usque ad extremum uitae sue magno in precio habitus, dum ex sententia Philippi urbem Messeniorum ardentius oppugnat, ab hostibus interfectus fuit. Demetrius ardenter pugnando occubuit. Multa in ipsum Polybius Poly. lib. III.

Romanis bellum inferret. Apud quem usque ad extremum uitae sue magno in precio habitus, dum ex sententia Philippi urbem Messeniorum ardentius oppugnat, ab hostibus interfectus fuit. Demetrius ardenter pugnando occubuit. Multa in ipsum Polybius Poly. lib. III. (280) Appianusque Appi. de bel. Illy. (281) factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere

Appianusque Appi. de bel. Illy. (281) factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere consueuerat eidem ascribentes. Mirari satis nequeo, qua fronte quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse

Appi. de bel. Illy. (281) factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere consueuerat eidem ascribentes. Mirari satis nequeo, qua fronte quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo

de bel. Illy. (281) factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere consueuerat eidem ascribentes. Mirari satis nequeo, qua fronte quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo Demetrium quis uituperet,

Illy. (281) factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere consueuerat eidem ascribentes. Mirari satis nequeo, qua fronte quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo Demetrium quis uituperet, quia minora et

factiose dicunt nimiam audatiam, alieni aeris cupiditatem, rapto enim (ut illi aiunt) uiuere consueuerat eidem ascribentes. Mirari satis nequeo, qua fronte quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo Demetrium quis uituperet, quia minora et pauciora quam hi

notabili sui exercitus portione, Petrus Marsius li. VIII. super Siluio Italico. (282) ipsum funditus euertit precauens (ni fallor), ne Pharenses, patria eorum incolumi, proprias ulturi iniurias, uendicato sibi iterum maris imperio, Romanorum in Illyrium et Graeciam nauigationes impedirent. Sed qui casus qualesque fortunae Pharensium in posterum fuerint (tametsi Strabo Strab. li. VII. (283) et Plinius Pli. li. III. c. XX et XXV.

Siluio Italico. (282) ipsum funditus euertit precauens (ni fallor), ne Pharenses, patria eorum incolumi, proprias ulturi iniurias, uendicato sibi iterum maris imperio, Romanorum in Illyrium et Graeciam nauigationes impedirent. Sed qui casus qualesque fortunae Pharensium in posterum fuerint (tametsi Strabo Strab. li. VII. (283) et Plinius Pli. li. III. c. XX et XXV. (284) ac nonnulli alii eorum meminerint) haud satis compertum habeo, nisi

urbe uestra, inito cum eis perpetuae pacis foedere, praecipuis ornati priuilegiis (nam et senatum habetis et quaestores ipsi deligitis uestrique iuris est aerarium), multis donati immunitatibus, gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili strenuoque contra aduersarios usi estis animo, cum is omnium Pharensium, et nobilium et plebeorum nec non et ruralium, mos esse uideatur, ut malint mortem uiriliter oppetere quam uel leui seruili

pacis foedere, praecipuis ornati priuilegiis (nam et senatum habetis et quaestores ipsi deligitis uestrique iuris est aerarium), multis donati immunitatibus, gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili strenuoque contra aduersarios usi estis animo, cum is omnium Pharensium, et nobilium et plebeorum nec non et ruralium, mos esse uideatur, ut malint mortem uiriliter oppetere quam uel leui seruili iniuria perstringi.

Paladinus, patritius Pharensis Nicolaus Paladinus eques auratus. (non enim nisi patritii triremibus praeficiuntur). Quod utique memoria dignum opus pristinam Pharensium uirtutem uitales reducit ad auras. Nam cum maximis agitata procellis Pharensium triremis portum, in quo, ignorantibus nostris eas ibi esse, parate ad pugnam septem Turcarum erant biremes, illapsa esset, insurgentibus in Pharenses nihil tale ueritos Turcis, tanto se animi uigore pugnandique pertinatia Pharenses tutati sunt, quod, protracta per octo horarum spatium pugna, uix pro quatuor

triremibus praeficiuntur). Quod utique memoria dignum opus pristinam Pharensium uirtutem uitales reducit ad auras. Nam cum maximis agitata procellis Pharensium triremis portum, in quo, ignorantibus nostris eas ibi esse, parate ad pugnam septem Turcarum erant biremes, illapsa esset, insurgentibus in Pharenses nihil tale ueritos Turcis, tanto se animi uigore pugnandique pertinatia Pharenses tutati sunt, quod, protracta per octo horarum spatium pugna, uix pro quatuor biremibus sufficientes naute Turcarum superfuerunt. Postremo Turcis pugna detractantibus,

si forme specimen inspicias, imperio dignum. Paulus Paladinus aprime eruditus. Qui post doctissimas de ueri sacerdotis offitio lucubrationes, ipsius patre febribus egrotante, cum triremi preesset, gesto apud Liburnum prope Pisas cum Genuensibus praelio sic amicos in spem erexit, quod nisi immatura mors eum e medio sustulisset, eternum sibi breui tempore (quemadmodum omnes opinabamur) strenuitate nomen fuisset assecutus. Sed nec Andreae Bonini Andreas Boninus. naualiumque sociorum suae triremis, Turcis Calcidem

mors incruenta fuit, qui ad unum caesi, ingenti Turcarum strage peracta, magis uictores quam uicti periere. Quid dicam de Michaele Nicolino Michael Nicolinus. malente sub Lisio, Epyri oppido, cum omnibus suae triremis nautis Turcharum gladio mortis iura experiri quam in minima parte a prisca Pharensium strenuitate degenerare? Nec Iacobum Barbum Iacobus Barbus eques deauratus. ommittendum esse puto, qui laboranti Methone, oppido Achaie, sub quo olim (quemadmodum Sabellicus repetit) Sab. aenea. IIII. lib.

suppetiis allatis, capta urbe, quam cum suis diu constanti animo tutatus fuit, grauiter sauciatus Turcharum captiuus esse didicit. Magna deinde pecuniae summa a suis redemptus, ob praecipuam eius uirtutem a Venetis aequitis aurati insigniis sublimatus, magno in praecio usque ad ultimum uitae suae ab eisdem Venetis habitus est. Sed nec Petri Blasei, Petrus Blasius. consobrini mei, partam de piratis uictoriam tacebo. Cui ampla et ad pugnam oneraria sua naue apta Aphricum littus sulcanti (Angliam enim uersus tendebat) cum

Petrus Blasius. consobrini mei, partam de piratis uictoriam tacebo. Cui ampla et ad pugnam oneraria sua naue apta Aphricum littus sulcanti (Angliam enim uersus tendebat) cum allatum esset tris Venetas rostratas naues a quodam pirata Hispano uastissimam habente nauim in Carthaginensi portu longa obsidione fatigari, ita iniquo tulit animo, ut postposita propriae salutis cura (febribus enim laborabat) neque hostium multitudinem (trecenti enim fuisse dicuntur) neque nauis aduerse notabilem supra suae nauis magnitudinem neque aeneorum tormentorum machinas, quibus

ipse cicatrices inspexi) transfixus non prius se uulneratum esse aduertit, quam direpta per socios nauales hostium naue arma deposuit. Accedit et Vittus Gazarus Vittus Gazarus. praeclarum inter confertissimos Turcarum cuneos facinus in Marbegum, Marbegus. cuius Sabellicus meminit, Sab. aenea. X. lib. VII. (287) Fori Iullii depopulatorem, trino sibi prius inflicto uulnere, praecipiti in flumen saltu salutem suam quaerere compulsum. Qui innumera

Turcarum cuneos facinus in Marbegum, Marbegus. cuius Sabellicus meminit, Sab. aenea. X. lib. VII. (287) Fori Iullii depopulatorem, trino sibi prius inflicto uulnere, praecipiti in flumen saltu salutem suam quaerere compulsum. Qui innumera Turcarum multitudine in eum ruente memorans se Pharensem esse seuientis more leonis toruo tello, magna hostium caede, propriam mortem ultus inter aceruos a se trucidatorum expirauit. Enimuero (ut fama fuit), si mille in castris Venetorum

Marbegus. cuius Sabellicus meminit, Sab. aenea. X. lib. VII. (287) Fori Iullii depopulatorem, trino sibi prius inflicto uulnere, praecipiti in flumen saltu salutem suam quaerere compulsum. Qui innumera Turcarum multitudine in eum ruente memorans se Pharensem esse seuientis more leonis toruo tello, magna hostium caede, propriam mortem ultus inter aceruos a se trucidatorum expirauit. Enimuero (ut fama fuit), si mille in castris Venetorum Vitto similes uiri fuissent, minime tam faeda plaga Christianum nomen affectum,

uulnere, praecipiti in flumen saltu salutem suam quaerere compulsum. Qui innumera Turcarum multitudine in eum ruente memorans se Pharensem esse seuientis more leonis toruo tello, magna hostium caede, propriam mortem ultus inter aceruos a se trucidatorum expirauit. Enimuero (ut fama fuit), si mille in castris Venetorum Vitto similes uiri fuissent, minime tam faeda plaga Christianum nomen affectum, minime tot castra, tot pagi, tot uille conflagrate, minime innumerabilis multitudo hominum et pecudum fuisset abducta. Nec silentio praetereundum esse puto recentem octo ruralium ex Pharensibus

praelium. quando quidem aedita prius magna Turcarum caede (nam quadraginta desiderati, duplo plures Turcis ipsis refferentibus uulnerati fuere) nostri magis uictores quam uicti felices spiritus caelicolis reddiderunt. Vnus ex nostris inter pugnandum magnis uulneribus affectus in mare cadens, abducentibus eum e conspectu Turcarum undis, tota nocte, modico eum ligno sustolente, per freta agitatus ad insulam Diomedeam, Diomedea insula. Diomedis monumento (ut Plinius inquit) Pli. lib. III. capitu.

facinora contra hostes ediderunt. Pharenses nauibus polent. Quapropter receptui mihi canendum esse puto, ne longiori sermone humanitatem uestram plus iusto defatigem, hoc unum in calce sermonis uos obsecrans, ut unanimi corde Reipublicae communisque boni curam habentes nullo pacto generositatis maiorum uestrorum obliuiscamini, sed in omnibus, quae uobis agenda incumbunt, minus uitam ducite quam uirtutem. Minus uita quam uirtus ducenda Deus

receptui mihi canendum esse puto, ne longiori sermone humanitatem uestram plus iusto defatigem, hoc unum in calce sermonis uos obsecrans, ut unanimi corde Reipublicae communisque boni curam habentes nullo pacto generositatis maiorum uestrorum obliuiscamini, sed in omnibus, quae uobis agenda incumbunt, minus uitam ducite quam uirtutem. Minus uita quam uirtus ducenda Deus enim, qui superne cuncta inspicit, laborantibus uobis pro uirtute, quanto animus praestat corpori, tanto uirtutis apicem, quo animus ipse perficitur, magnis

minus uitam ducite quam uirtutem. Minus uita quam uirtus ducenda Deus enim, qui superne cuncta inspicit, laborantibus uobis pro uirtute, quanto animus praestat corpori, tanto uirtutis apicem, quo animus ipse perficitur, magnis acquisitum difficultatibus, praecipuis in uobis extollet muneribus, ut, quemadmodum ob uirtutis amorem hostes animi, qui sunt cupiditates, uitia ac peccata, uiceritis proculque a uobis effugaueritis, sic, postquam anima a corporis societate liberabitur, aeterna faelicitate potiamini. Nostra enim beatitudo ibi est, ubi summum

aeterna faelicitate potiamini. Nostra enim beatitudo ibi est, ubi summum bonum, quod deus est, reperitur. Lactantius libro iii. di. insti. cap. XII. (289) Hoc enim uno (sicuti Lactantius Firmianus dicit) beati in hac uita esse possumus, Quo in hac uita beati esse possumus si minime beati esse uideamur, si fugientes illecebras uoluptatum solique uirtuti seruientes in omnibus laboribus miseriisque uiuamus, quae sunt exercitia et corroboramenta uirtutum, si denique asperam

ibi est, ubi summum bonum, quod deus est, reperitur. Lactantius libro iii. di. insti. cap. XII. (289) Hoc enim uno (sicuti Lactantius Firmianus dicit) beati in hac uita esse possumus, Quo in hac uita beati esse possumus si minime beati esse uideamur, si fugientes illecebras uoluptatum solique uirtuti seruientes in omnibus laboribus miseriisque uiuamus, quae sunt exercitia et corroboramenta uirtutum, si denique asperam illam uiamque difficilem teneamus, quae nobis ad

cap. XII. (289) Hoc enim uno (sicuti Lactantius Firmianus dicit) beati in hac uita esse possumus, Quo in hac uita beati esse possumus si minime beati esse uideamur, si fugientes illecebras uoluptatum solique uirtuti seruientes in omnibus laboribus miseriisque uiuamus, quae sunt exercitia et corroboramenta uirtutum, si denique asperam illam uiamque difficilem teneamus, quae nobis ad beatitudinem patefacta est, ut, quam gloriam accepistis a maioribus, posteris reddatis. Dixi. Explicit oratio fratris

teneamus, quae nobis ad beatitudinem patefacta est, ut, quam gloriam accepistis a maioribus, posteris reddatis. Dixi. Explicit oratio fratris Vincentii Priboeuii, Pharensis, Dalmatae, sacrae Theologiae professoris, ordinis praedicatorum, de origine successibusque Slauorum, in qua de Dalmatia et de Pharo actum est. Leonardi Ales Taurinensis Poetae Laureati Tetrasticon.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report