Bibliographic criteria: none
(All documents)
Search criteria: quoque
Your search found 5998 occurrences
More search results (batches of 100) First 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
Occurrences 4720-5235:
4720. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
hisce mundi corporibus praestitit.
Quid autem? Num leviora illa, ac minora esse censemus, quae in tenuissimis
radiorum particulis perfecit? Nam quid corpore illo, quae lux dicitur, nobis
erat obscurius? Nam autem postea, quam haec quoque est ab illo pertractata
naturae pars, quid nobis in ea penitus cogniscenda claritatis omnino
defuit? Subtilissimum, ac tenuissimum lucis radium dividimus, ac dispertimur,
singulis quibusque partibus quae ratio, quae vis
4721. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cogniscenda claritatis omnino
defuit? Subtilissimum, ac tenuissimum lucis radium dividimus, ac dispertimur,
singulis quibusque partibus quae ratio, quae vis insit, novimus, e quorum
admixtione quae colorum discrimina oriantur, quoque e corporum contextu qui
redeat color, definimus. Quid denique est in minimis his rebus, atque a sensuum
usu remotissimis, quod non optime sit nobis cognitum, atque perspectum? Quibus
in omnibus illud mihi mirabilius videri solet,
4722. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in Philosophiam merita aptius? Cujusnam enim ea laus esse potest, ut
eorum, quae ab illo sunt prodita, aut inveniendi laudem occuparit, aut
perficiendi gloriam sibi vindicet? Nam si qui gravitatis vires, aut colorum
causas ab aliis quoque saltem conjectura indicatas velint, iis ego, ut multum
tribuam, hujusmodi conjiciendi operam Phaeacum carminibus comparo. Quid autem
aut in rerum ordine statuendo, aut in cognoscendis viribus, aut in legibus
confirmandis inchoavit
4723. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
ac vestigans distantiam, unde gravitatem ejusdem in terram deducit,
eamque esse in ratione reciproca duplicata distantiarum probat, exemploque
confirmat ad vers. 308. Ad hanc deinde progreditur distantiarum legem in
caeteris quoque Planetis stabiliendam; quod ut praestet, Caeli descriptionem
praemittit, fixas primo stellas definiens, tum quas errantes vocant,
harumque a Sole distantias, motus, et conversionum tempore subjicit, quibus
adjungit et
4724. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
Terrae tribuendam. A vers.
851 descendit ad problemata quaedam motus corporum projectorum, quae
ejusmodi vi solicitentur, definitque, quid corpora, ut in ellipsi ferantur,
aut in parabola, determinet. Expositurus porro Cometas quoque eadem, qua
Planetas, teneri gravitatis in solem vi, eas primum describit, quales
observari solent, a sideribus ceteris distinguens; nihil mortalibus, ait,
funesti ab iis significari, cum vulgo jampridem timori essent,
4725. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
partium constitutionem
ignoratur, tantoque magis graduum dimensiones ubique tentandas, ut ad eam
ipsam inaequalitatem per observationes semper magis detegendam accedatur.
Pergit a vers. 1065. ad terrestrem atmosphaeram, cujus quoque exteriorem
formam a gravitate pendere necesse est; aer enim, ut caetera corpora, gravis
est, proinde inferior a superiore comprimitur eo usque, dum ejus elasticitas
cum ipso pondere aequilibretur. Exponit porro legem,
4726. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
protendi, finirique debere ait ab ingenti Solis atmosphaera
repetit, quam a vers. 1250 probat illa praesertim luce, quam zodiacalem
appellant, cujus speciem describit, ortumque ab ipsa Solis atmosphaera
repetit, a qua boreales quoque Auroras deducit, de quibus agit a vers. 1360
praecipua exponens earum phaenomena, phaenomenorumque rationem reddit
Mairanii, rejectis aliis, inhaerens sententia ad vers. 1580: redit unde ad
terrestris atmosphaerae
4727. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
debere
describere, idque ad vers. 1855. Eas invenire Curvas, ac determinare veras
planetarum cum primariorum, tum secundariorum orbitas humani ingenii his
saltem, quae nunc habemus, praesidiis muniti vires exsuperat. Ipsum quoque
trium corporum se mutuo trahentium systema inextricabile videtur, quod
mitescit tamen, si unum corpus sit longe maximum, reliqua vero duo minora,
et ad ingentem locata distantiam, cujusmodi esse Solem, Terram, ac Lunam,
4728. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
apsidum lineae, nodorumque rationem reddit ad versum 2341. Hanc Lunae in
suis motibus varietatem, atque inconstantiam hominibus ait causam fuisse, ut
ejus sideri omnia hic apud nos mutationibus obnoxia tribuerent, ac animorum
quoque nostrorum vitia, ac furorem, quo nostra plerumque culpa vexamur, inde
deducerent; ex hoc humani generis communem insaniam fabella quadam
perstringit, ac tranquillitatis animi, sapientiae, atque virtutis vim
breviter in
4729. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
pro certo regionum
situ indicat, tum quaeque causis attribuit suis, quae generatim in mutua
Terrae in Lunam ac Solem gravitate continentur; qua occasione post fluminum
quorumdam ac puteroum aestuationes, maris alios quoque motus
considerat, et qui prope polos fieri observati sunt, et qui a ventis et
fluminibus, atque ab ipsius Terrae exhalationibus excitantur. Quae omnia
fuse ad vers. 1002 persequitur. Inde et in terrestri atmosphaera
4730. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
et locum;
quod profecto animantium vitae ducendae tuendaeque perneccesarium est. Is
atmosphaerae usus in Cometis maximus est ob ipsorum recessus a Sole, ad
Solemque accessus discrimen maximum. Ex hoc tanto discrimine caudarum quoque
in cometis ortus deducitur, quae in Planetis, quibus parva est distantiarum
a Sole mutatio, ne exoriri quidem, nedum conservari possunt. Ob diversam
hujusmodi caudarum speciem, Cometae alii caudati, criniti alii, alii
4731. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
super quo diurnus motus peragitur,
situm immutare: at haec ipsa metuere insipientium esse, provido siquidem
sapientissimi Conditoris consilio est nobis in Mundi gubernatione
acquiescendum. Posteaquam ut Terra, ita Caelo quoque vigere gravitatis vim
fuse, accurateque evictum est, nunc a vers. 1696 ea dissolvit, quae contra
eandem gravitatem a plerisque objici solent, praecipue, cur stellae fixae ad
se invicem, atque ad Solem accedere non
4732. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
149 Quis neget hoc ipsum proin, quod mens cogitat, ejus
150 Esse facultatem de multis scilicet unam,
151 Propterea ut possit facile hoc absistere ab usu
152 Incolumis? veluti quoque corpora saepe moveri
153 Cernimus, et propriam naturam immota tueri.
154 At, vel si semper mens cogitet, exteriusne
155 Non ea vis menti queat advenisse, sed ista
4733. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
189 Nam si sint rerum primarum, victa repente
190 Mens se dedit, et assensu se flectit ad illas
191 Non cunctante, velut tum notas non sibi primum,
192 Sed quas ante diu quoque noverit, et meminisset
193 Quas nunquam didicisse: velut cum dicimus, esse
194 Majus parte, quod est totum, vel tempore eodem
195 Non itidem posse in rebus non esse, quod extat,
4734. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
signa, repente
210 Jam sit opus mentem, quod tum videt, esse fateri?
211 Sic etiam tenebras a claro lumine solis,
212 Sic imis montes a vallibus, albaque nigris,
213 Dura quoque a liquidis, et amara a dulcibus aetas
214 Infantum tenerae vix matris ab ubere rapta
215 Quit facile, et subito dignoscere; quodque videbit
216 Esse homines, esse illud equos, pecudesque
4735. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
331 Praeterea hanc animi vim nostri in corporis artus
332 Partim exerceri sponte, ingratisve necesse est,
333 Non id augi ut nequeat, quod agendum: libera partim
334 Est eadem. Internos quoque saepe extenditur ipsos
335 In motus animi vis libera; quisque quod intra
336 Percipit expertus, claraque in luce tuetur.
337 Nec mihi se contra Ratio hic, quae sufficit, ipsa
4736. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
390 Effluxisse queant, penitus sunt innumerali
391 Quae numero? Cur sic nequeas manifesta tueri,
392 Mens alio faceret quid tempore, reque, locoque,
393 Corpore proque alio, atque aliis quoque sensibus ejus,
394 Qualis morte obita, quid agat sine corpore sola?
395 Omnia quae quoniam nos ignorare fatemur,
396 Ignotam nobis etiam fateamur, oportet,
397 Multo
4737. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
fatemur,
396 Ignotam nobis etiam fateamur, oportet,
397 Multo plus mentis naturam, vimque animaï.
398 Altera praeterea in rebus quae corporis extat
399 Natura, an pariter quoque non ignota latescat,
400 Et penitus caeca sese in caligine verset?
401 Hujus notitiis per sensus nam via solos
402 In mentem patefit; prima ergo fronte videtur
403
4738. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
509 Natura, an vires istas constare putares,
510 Tantùm respiciunt quae sensus? proinde queamus
511 Corporis officia haec cujusque, eventa vocare.
512 Altera praeterea quoque sunt, quae munera dicas
513 Conjuncta: haec etenim junguntur semper, et haerent
514 Corporibus; proin et sejungi, seque gregari
515 Materiae sine discidio non posse putantur.
4739. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
628 Mutua quae possint a se disjungi, et abire
629 Diversùm, et seriem disrumpere continuatam;
630 Proinde sui simile est, immobile, continuumque,
631 Quodcumque est, spatium: pariter quoque, corpus ut omne,
632 Extensum est, usquam at nullo se limite finit,
633 Immensumque plagas sese protendit in omnes.
634 Per se igitur spatium quadam ratione videri
4740. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
644 Et partes habeat pars quaelibet infinitas
645 Ejus, ut et spatii, semper sine fine minores.
646 Et velut immensi spatii sint, vel possint esse, videmus;
647 Temporis immensi finitas sic quoque partes
648 Haud male cunctarum dicemus nos loca quaedam,
649 Quae durant, rerum, vel queis durare daretur.
650 At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651
4741. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
677 Hinc facile est, quoniam mensura refertur, et haeret
678 Corporibus, spatii naturam, et corporis unam
679 Credere, et unam rem signari hoc nomine utroque:
680 Illusitque virûm hic doctis quoque mentibus error
681 Saepe, etiam qui nil tribuebant sensibus ipsis,
682 Ferre et notitias veri rebantur ab ortu;
683 Non minus ad sensus referebant se tamen ipsos,
4742. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
non praeterit anno;
709 Temporis et puncto, quo primum humentibus alis
710 Incubuit somnus, punctum illud continuatur,
711 Quo demum se mens expergefacta recepit.
712 Tum quoque qui obtutus animi re fixit in una,
713 Ac succedentum saepe adventumque, fugamque
714 Formarum intra se ut nequeat convertere eosdem,
715 Ire putat solito citiorem horamque, diemque, et
4743. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
videri
745 Esse minor queat, et breviori transvolet ictu;
746 Apparet mora nulla, et puncto sistit in uno:
747 Quamvis revera minimas has temporis infra
748 Particulas aliae quoque sint sine fine minores,
749 Atque aliae, non ut minima ulla, vel ultima constet.
750 Succedunt igitur sibi certo tempore mentis
751 Notitiae, quo non multo mora possit earum
4744. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
785 Corpus quodque loco, atque alia se parte receptat
786 Immensi spatii; has ipsas cum cernere partes,
787 Aut loca non possint oculi, quod diximus ante;
788 Est opus, ut nequeant quoque motus, hoc genus, omnes,
789 Mutatos regione situs et cernere inani.
790 Vulgò at corporibus motum perhibemus inesse,
791 Mutari inter se cum cernimus ipsa vicissim;
4745. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
in puppe magister,
797 Creditur a nautis per transtra vagantibus unâ
798 In regione loci stare, immotusque manere,
799 Qui loca cum navi permutat non minus ipsâ,
800 Vel quoque cum terra, tellus si nostra movetur,
801 Et circa solem sese, et terrestria transfert.
802 Proinde sedens Tiphys puppi, aut Palinurus in alta
803 Motu corripitur gemino, et quo rapta per aequor
4746. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
802 Proinde sedens Tiphys puppi, aut Palinurus in alta
803 Motu corripitur gemino, et quo rapta per aequor
804 It ratis, et tellus quo sese immota volutat
805 Per spatia; at nautis quoque terius additur, illi
806 Dum peragunt jussa, et nigra per tabulata vagantur.
807 Cunctis verus ab his oritur tum denique motus
808 Motibus, atque aliis, si in summa hac forsitan
4747. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
817 Num ratione, ea revera, quae corpora confers
818 Corporibus, visisve locis, immotaque cernis,
819 Esse immota, et prorsus ab omni parte quieta?
820 Quandoquidem immoti spatii quoque tum loca possunt
821 Mutari vera; ante oculos aut illa moveri,
822 Ista quiescere cum cernis, quis spondeat auctor,
823 Accidere haec prorsus non contra, haec nempe moveri,
4748. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
845 Non igitur veros referendo noscere motus,
846 Nam non apparent, qua sunt ratione, valemus.
847 Pluribus exemplis manifestum reddere possim
848 Hoc tibi, quae constant quoque non incognita vulgo;
849 Certius at reliquis unum tamen accipe, quodque
850 Clarius ipsam rem, quam conor vincere, firmet.
851 E longo patulum vas pendeat, effice, fune,
4749. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1050 Omnis res hominum queis recte publica constat;
1051 Prae multis veterum fuit olim quale Laconum,
1052 Quale tuum seu Roma, Numa regnante, vel Anco,
1053 Expulsisve recens quoque Regibus, ante subactus
1054 Quam Dominam te servitio corruperit Orbis.
1055 Ergo si quis in has longe trans aequora, montesque
1056 Adveniat terras hospes, longùmque morari
4750. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1180 Sublatos simili, et pendentes gutture fracto
1181 Dicat idem patrâsse scelus, furesque fuisse,
1182 Fallitur interdum; letho quia plectier ipso,
1183 Si quis perjurus quoque sit, vel si quis adulter,
1184 Possit, et innocuum qui civem occiderit, et qui
1185 Prodere tentarit patriam, aut incendere templa,
1186 Contemptor Superûm, justique eversor, et aequi.
4751. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1194 Ergo licet multis sat causa sit unica rebus
1195 Saepe, tamen quoniam nos inde excludere clara
1196 Propterea ratione alias non possumus omnes,
1197 Per quas multa geri quoque eorum posse tuemur,
1198 Non clara ratione illa unica certa videtur.
1199 Non ita nam quidquam naturae in rebus apertum
1200 Constat, ut in claro contra se lumine pandunt
4752. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1461 Ipsum igitur per se non ullo tempore corpus
1462 Quit mutare suos, aut prorsus tollere motus.
1463 Ergo est illud iners, et semper fungitur hac vi.
1464 Proinde globum quoque si magno jaculeris eundem
1465 Nisu per liquidum projectans aëra, vel cum
1466 Tormentis lapides a grandibus excutiuntur,
1467 Non alia regione vise deflectere cernas,
4753. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1483 Ni tantùm premere; his ergo mora certa, necesse est,
1484 Temporis ut tribuatur, uti per corpora certos
1485 Possint cudentes moderatim educere motus.
1486 Diversae, genus hoc, quoque vires tempore agentes
1487 Aequali motus progignunt non alios, quam
1488 His ipsis possint qui respondere; sed uni
1489 Tempora cuique dabis si non aequalia, motus
4754. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1509 Quanto materies minor est in corpore moto.
1510 Compositos motus at dicimus esse, recentes
1511 Scilicet adduntur cum motibus ante receptis.
1512 Metiri facile hos possis quoque; nam vel eadem
1513 A tergo pellit vis corpora, qua prius ibant,
1514 Rapta via; spatium spatiis percurritur aequum
1515 Tum geminis, quorum primis a motibus alterum,
4755. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
cupitae
1554 Denique non ripae, quo cursum obversa tenebat,
1555 Applicat, at tanto, quia rapta est, inferiori,
1556 Quanto fluctisonae pernicior impetus undae.
1557 Sic quoque dum validos Juvenis de nocte lacertos
1558 Hellespontiacis agitaret fortiter undis
1559 Luce regens notos ab Abydi littore cursus,
1560 Illa luce regens, quam summa Sextias arce
4756. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1607 Quot libeat, multis; sed enim sit ut aequa potestas
1608 Cunctarum, illius, quae nempe est una, vigori.
1609 Proin quibus est vires rerum metirier usus,
1610 De multis unam ut componunt, sic quoque multas
1611 Ex una faciunt, detexuntque, atque resolvunt,
1612 Quarum quaeque plagam in diversam tendat agendo,
1613 Ut pro re fuerit. quam tunc inquirere pergunt,
4757. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
ictus;
1646 Qua regione viae reperitur, pergat eadem
1647 Corpus continua, et directa proinde, necesse est,
1648 Quo tantùm vis raptat iners, ut diximus ante;
1649 Sic quoque continuos dum fit via curva per ictus,
1650 Extera si subito cesset vis, et sibi corpus
1651 Linquat iners, quod iter jam tum tentabat, eodem
1652 Insistet recto, neque parti flectet ab ulla.
4758. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1722 Ad lucem; velut in spinis cum lubrica serpens
1723 Deposuit vestem, ad solem nitidissima fulget.
1724 Principio geminas in partes divide tempus,
1725 Quo, per divisos quoque tractus, insita corpus
1726 Vis feret; ex illo tenta hinc producere puncto,
1727 Ad quod directae contendunt undique vires,
1728 Tres radios tres ad regiones tramitis hujus,
4759. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1732 Tres laterum costas, ternos et habentia flexus,
1733 Quae, quia communis veniunt de vertice puncti,
1734 Atque pede insistunt super aequo, aequalia debent
1735 Esse, et mensuras quoque distenduntur in aequas.
1736 In media medio corpus regione viaï
1737 Tempore cum fuerit, facito, vis extera pellat
1738 In punctum; via tunc oriens deflectet ab illa
4760. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1749 Demittit; quae cum medium se dirigat illum
1750 Per radium, radio non ipsi cogere debet
1751 Corpus ut accedat, contra nec ut inde recedat);
1752 Par quapropter erit primo quoque. Tempore corpus,
1753 Fac, nova deinde pari immotum vis urgeat illud,
1754 Ut prius, in punctum; formae par area rursus
1755 Tertia prodibit triquetrae: sic duplice duplex,
4761. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
habebunt.
1759 Sin pro temporibus momenta brevissima sumas
1760 Temporis, externasque putes crebescere vires
1761 Ictibus assiduis, ut tramite corpus agatur
1762 Incurvo; quoque tum manifestum id constet, oportet,
1763 Quod doceo, curvos quanquam est via flexa per arcus.
1764 Ambigua nec item per te ratione tueri
1765 Tutemet ipse queas, quod scilicet ordine verum,
4762. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1772 Non omni de parte simul concurrere in unum.
1773 Invenies pariter, punctum quod corpore obitur,
1774 Si motu quocumque itidem moveatur, et aequis,
1775 Queis punctum, pellatur idem quoque viribus, atque,
1776 In mundi partem directis corpus eandem;
1777 Tum fore, temporibus respondeat area quaevis,
1778 Area, quae punctum peragrante a corpore confit.
4763. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1778 Area, quae punctum peragrante a corpore confit.
1779 Hanc etiam prorsus rationem invertere possis;
1780 Nam si conveniant et tempus, et area, praeter
1781 Corporis in punctum vires, quoque inesse videbis
1782 Aequales alias illis, queis mobile punctum
1783 Corripitur, pariterque eadem loca respicientes.
1784 Contemplator item, si vis, quam tendere nuper
4764. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1846 Quae si absit, quoniam per idem removeret ab arcu
1847 Tum spatium sola impellens vis insita corpus,
1848 Corporis a curvo foret et fuga tanta meatu;
1849 Scilicet a puncto fugientem vim quoque quandam
1850 Percipimus simul esse, a vi quae prodit inerte,
1851 Quarum non eadem, neque par (licet utraque cogat
1852 Effugere) est mensura; via metimur inertem
4765. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1882 Dicatur corpus, si res ferat ipsa, metumve,
1883 Spemve inter, positum simul avertique, rapique;
1884 Nec dubitem interdum nostris in versibus ipse
1885 Aut his, aut, genus hoc, aliis quoque vocibus uti.
1886 At si his nominibus se veram exponere credant
1887 Rem, neque non propriam verborum, cum fugientem
1888 Vim dicunt, pugnas, librari, vincere, vinci,
4766. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1980 A puncto; quam cum loca sunt intersita plura,
1981 Tanto plus, quanto foret ipse capacior orbis
1982 Clausus in hic circum spatiis, quam clausus in illis;
1983 Illam praeterea quoque concipe mobilitatem,
1984 E quocumque loco delapsum corpus (eandem
1985 At vim semper habens) quam puncto acquireret ipso
1986 In medio: nunc hac si mobilitate repente
4767. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2024 Nam quodcumque oritur vi qualibet, illud oportet,
2025 In quas vis directa, plagas servetur in illas;
2026 At cum omnes toto positus mutantur in orbe,
2027 Mutantur quoque proinde plagae; qua propter ab una
2028 Parte quod exortum est, paulatim disperit orbis
2029 Illius ex alia, redeuntque eadem omnia, ut ante,
2030 Cum primum incepit se in gyrum volvere corpus.
4768. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2050 Quae fuerat vis ante trahens, nunc facta repellens,
2051 Quamque repellentem nos ante vocavimus, ipsam
2052 Nunc contra nobis vocitare necesse trahentem est;
2053 Rectaque contingens arcus quoque semita versos
2054 Vertetur pariter, nec, ut ante, recedere corpus
2055 A puncto per eam, sed contra accedere possit,
2056 Quandoquidem a puncto tum ipse remotius arcus
4769. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2064 Tantorum; quamquam non sponte avellor opella,
2065 Verum invitus ab hac, subitoque ingrata futura est
2066 Ipsa queis, notique placent, retinentque labores.
2067 Scilicet in nostris vis est quoque mentibus illi
2068 Fors similis, qua materiam perhibemus inertem.
2069 Hinc non ipsa juvant nos tantùm expertia motus
2070 Otia, non requies semper jucunda laborum est;
4770. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2136 Nimirum molli cui flexa cupidine corda
2137 Jamdudum, videt interdum rem funditus omnem
2138 Labi, atque absumi vires, fanaeque parari
2139 Dedecus, aeternosque obita quoque morte dolores,
2140 Nequitiaeque suae fors poenitet, oppositoque
2141 Fors tum jurat item vitam traducere more;
2142 At post cum vultus redeunt simulacra decori,
4771. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
6 Si neque mens morbo, neque corpus langueat aegrum:
7 It varias solers porro, experiensque per artes,
8 Prodit et a longo semper prudentior usu:
9 Haud aliter sua Doctrinae quoque tempora mutant;
10 Ipsae ortus habuere suos, teneramque juventam,
11 Deinde novos auctus, majoraque robora sumunt;
12 Nam Genus humanum, sua quo producitur omnes
4772. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
per ora virorum
96 Spargier, et tanto renovarier incremento
97 Interdum, ex uno ut nascantur millia multa;
98 Longius idcirco nobis promittimus aevum,
99 Immensosque licet quoque spes extendere in annos,
100 Temporis et saevos labentis temnere morsus
101 Magnis praesertim pro rebus; nam leve queis est
102 Pondus, ferre queant aetatem haud denique multam.
4773. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
denique multam.
103 Sed quae fata manent nostros ventura labores?
104 Quantum aevi mihi fas optare? Quid augerer ausis
105 His immortali de tempore? Concitat istis
106 Me quoque promissis, et mentem numine Phoebus
107 Implet, et incessit: jam, quo feror, impetus ire est.
108 Quapropter quoniam, praeter jam cognita semper
109 Munera quae fuerant generatim corporis omnis,
4774. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
107 Implet, et incessit: jam, quo feror, impetus ire est.
108 Quapropter quoniam, praeter jam cognita semper
109 Munera quae fuerant generatim corporis omnis,
110 Omni in materie quoque inertem haerescere dixi
111 Vim, nec item certa non hanc ratione probavi;
112 Quod superest, prius ac gravitatem denique ad ipsam
113 Delabar, fieri satis uno carmine porro
4775. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
solis quaerere legem.
128 In gemino par materies cum corpore constat,
129 Mutatis aeque tum motibus, aequa, necesse est,
130 Mutatae ratio, mensuraque mobilitatis
131 Sit quoque; motus enim hìc respondet mobilitati:
132 Non ita, materies si dispar; namque videbis,
133 Aeque ut mutentur motus, debere minori
134 Tanto plus celerem
4776. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
184 Qui si jam semel inceptet, non desinat unquam
185 Tum concedendi simul impetus, inque sequendi
186 Immemorabile per spatium, aeternumque per aevum.
187 Non in res quoque cum connitimur, attrahimusque,
188 A nobisve repellimus, in conamina nostra
189 Semper et oppositis contendi, ert viribus aequis
190 A rebus, contra quas nitimur, experiemur.
4777. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cera prementem;
192 Luctantemque manus deducens arbore ramum
193 Ducier a viridi sentit se percita ramo.
194 Nitimur inflexi sic pondere corporis ipso,
195 Et pede pellentes quoque terram vincere magnum
196 Interdum lapidem, tensoque adducere fune.
197 Sic etiam validis innixus viribus urget
198 Limitem agro positum, cum vult distendere fines
4778. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
294 Corpora, uti duras silices, ut robora, et ossa,
295 Atque adamantina saxa metallorumque rigores:
296 Ipsa tamen quae sunt oculo deprensa sagaci
297 Flecti et reflecti quosvis quoque posse per ictus.
298 Nempe pilam vitream, vel eburnam forte colore
299 Si tingas aliquo, tum vitri, eborisve rotundi
300 Alterius, sed non fucati, incurrere cogas
4779. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quae sunt mediâ puncta in regione globorum,
364 Illam mota viam insistunt, quae nectit utrumque
365 Punctum ipsum medium, productave transmeat illac:
366 Tunc etenim haec eadem pariter via recta quoque illud
367 Trajiciet punctum, sese in quo corpora pulsant.
368 Ast alia quacumque via genus alterum, oportet,
369 Scilicet obliquae fieri inter corpora plagae.
370 Ergo
4780. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
381 Oscula pressa semel nunquam ut dimittere possint.
382 Jam quoniam aequalis post ictum motus utrinque
383 Exoritur, veluti jam diximus, oppositamque
384 In partem; oppositam quoque gigni mobilitates
385 In partem, sed non aequales proinde, necesse est;
386 Nam sic inter eas, et corpora vertitur ordo,
387 Corpore uti majore minor, contraque minore
4781. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
est.
398 Quare cum motum rebus constare duabus
399 Jam teneas, quarum tibi sit tum cognita rerum
400 Altera, materies nimirum in corpore utroque,
401 Cognosces totam pariter quoque mobilitatem,
402 Quae post impulsum moli communis utrique est:
403 Hujus et a primis pariter discrimina nosces,
404 Quantum et propterea mutatum in corpore utroque est.
4782. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
437 Cum duo se in partem volventia congrediuntur?
438 Alterum at immotum si sit, vel fronte vicissim
439 Obversa hinc illinc pariter concurrat utrumque,
440 Exprimere exemplo, quid tum quoque fiat, eodem
441 Possumus, aut nullas geminis de coetibus uni
442 Prorsus divitias fingentes esse, alieno
443 Ipsum aut aere premi contra, multoque gravari
444 Foenore,
4783. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
485 Nam quoniam tanta resilit vi corpus utrumque,
486 Certat ubi laesum formae renovare decorem,
487 Quanta compressum fuerat, cum perderet illam;
488 Ipso, tantundem quoque erit, quod gignitur, ictu,
489 Incrementi; ideo lucra ingeminemus, oportet;
490 Nempe in corporibus, queis vis ea maxima constat:
491 Sin minor (ut vere est in cunctis), augmine crescent
4784. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
560 Hoc ipsum impellens, nimirum si geminetur,
561 Corpus erit, simul ad compactum corpus utrumque.
562 Hinc licet agnoscas, si corpora terna globorum
563 Sint, quorum medium media quoque mole sit inter
564 Altera bina, atque hoc si primo corpore corpus
565 Impellas medium, quod deinde subibit, iturum
566 A sociis procul esse cita mage mobilitate,
4785. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sit corpus, abisset
568 Primi incurrente in se tantùm corporis auctu:
569 Ast et adhuc fuga major erit, si certa sit inter
570 Has ternas ratio moles, et mutuus ordo;
571 Quoque magis, genus hoc, crescent discrimina, crescet
572 Hoc magis extremi pariter fuga corporis illa.
573 Denique, disponens si non tria corpora tantum,
574 Multa sed inter se conjungas ordine certo
4786. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
istic
631 Sistendum, sed adhuc opus est, ea fingere mille
632 Regna, et tam late tot per florentia regna,
633 Quotquot erunt, hominum cunctorum condere censum;
634 Vix etenim quoque tunc numerum contingere possis
635 Optatum, rebusque aequalem inducere nostris.
636 Hic quoque, jam supera quod dixi mollia secum
637 Obliqua statuens confligere corpora plaga,
4787. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
regna,
633 Quotquot erunt, hominum cunctorum condere censum;
634 Vix etenim quoque tunc numerum contingere possis
635 Optatum, rebusque aequalem inducere nostris.
636 Hic quoque, jam supera quod dixi mollia secum
637 Obliqua statuens confligere corpora plaga,
638 Est opus, ut pariter dicatur, corpora, pressae
639 Scilicet ex ictu reparant quae damna figurae,
4788. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
oras.
810 Ex hoc igniferi docuit Mavortis ad usus
811 Certius aeratis nova mittere fulmina belli
812 Longe e tormentis, et cuncta evertere missis:
813 Quin alia aggressus quoque multa est, unde venirent
814 Amplae, et praeclarae mortalibus utilitates,
815 Ubertim vitam quae ornarent, instruerentque.
816 Quae tamen hìc ad rem facientia noscere nostram
4789. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
869 Aspicies, inquam, non quattuor, ut prius, aequo
870 Tempore, at octonas cursum proferre per ulnas,
871 Majorique viae duplo contendere tractu;
872 Quandoquidem duplo quoque major mobilitas est
873 Ultima mobilitate, cadens quam corpus habebat
874 Temporis in medio momento; ut tempora nam cum
875 Crescat mobilitas, media esse in tempore debet
4790. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
alter,
903 Atque alter sese post hunc, alterque propagat
904 Alte diffusis foliis, lateque virescens;
905 A vero pariter certo sic ordine verum
906 Exit, et hinc aliud quoque, supremumque nec ullum est,
907 Ex quo non itidem produci plurima possint.
908 Censendis ergo in spatiis quam diximus esse,
909 Imparium ratio numerorum nos ea ducit
4791. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1031 Et protecta Ducis clypeo gens utraque pugnat
1032 Quaeque sui, magnisque audaces ausibus instant,
1033 Quamque struunt alii, certant evertere molem.
1034 Italia invisam non deserit hìc quoque fortem,
1035 Et sequitur sua fata, suas utrinque valentes
1036 Jungit opes divisa, alienoque excita pugnat
1037 Pro decore, hinc atque hinc nullos latura triumphos.
4792. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1051 Viribus inclamant non respondere, neque esse
1052 Propterea has vires a mobilitate putandas,
1053 Ut spatium, in sese repetita, at simplice tantum,
1054 Et simul a toto quoque tempore, corpora major
1055 Quo tum conscendunt; quoniam quo corpora major
1056 Tollet mobilitas, hoc plus erit in saliendo
1057 Temporis
4793. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1074 Unde globus cecidit, quanto fuit intervallum
1075 Altius; in sese repetita, ut diximus ante,
1076 Quam nos proin sit opus metiri mobilitate:
1077 Aequa erit idcirco causae mensura quoque ejus,
1078 Per quam, nimirum vivam vim, fossa cavata est.
1079 Praeterea volvens terram se grave pondus,
1080 Efficiunt, multa aera valenti ut verbere pulset,
4794. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1082 Flexibus; inflecti nam quattuor illa repente,
1083 Mobilitate ubi sint geminatâ impulsa, tuentur,
1084 Ut fuit inflexum prius ipsa a simplice simplex:
1085 Quapropter tum bis geminatam vim quoque rentur.
1086 Nec minus exultant, cum queis resilire potestas,
1087 Corporibus faciunt pulsari corpora; namque
1088 Si tum particulae cujusvis mobilitates
1089 In sese
4795. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1105 Unguine vel molli super imprimit, aerave flecti
1106 Cogit ob impulsum, revolutum per sola pondus;
1107 Mobilitas si vividior sit, et impetus ejus;
1108 Tempus item quoque erit productius, et mora major,
1109 Ipsam qua sit opus paulatim mobilitatem
1110 Illo ex offensu minui omnem, et proinde perire.
1111 Propterea cum vis mage longo obstantia vincet
4796. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1313 Quae fuerit facies ex illo plana reperta,
1314 Orbis erit, sed de parti productior una
1315 Tantùm, atque hinc ovi referens ab imagine nomen;
1316 Quantumvis forma paulum quoque distet ab ovi.
1317 Nam quibus excurrit laterum productior oris,
1318 Flectentes se circum aeque curvatur in arcus,
1319 Nec magis hinc crassus, magis hinc subtilis, ut ovum est.
4797. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1328 Nullaque proin velut in medio confinia restent.
1329 Propterea similis non aequi est orbis, et aequi
1330 Ortus; et hinc multis natura utriusque, necesse est,
1331 Prodeat in rebus similis quoque, multaque constent
1332 Hujus, et illius communia munera formae.
1333 Sin contra obliques ductus magis usque secantes,
1334 In geminum tergum magis usque excurret utrinque
4798. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1355 Dicetur species proscissi haec altera coni.
1356 Denique sic pergens ductus converte secantes,
1357 Ut, quod non licuit nuper, modo fiat, ut alter
1358 Jam non incolumis penetretur tum quoque conus;
1359 Protinus hinc geminos atque hinc discurrere ramos
1360 Conorum scissa in facie oppositaque videbis;
1361 Brachiaque oppositas procul utrorumque per oras
4799. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1430 Partibus in sese repetitis assimilare,
1431 Partibus illius, que tangit mempe, viaï,
1432 Puncto interceptis, et tractu quolibet illo.
1433 Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434 Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435 Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436 Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
4800. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1451 Quid feriat; quoniam noto via flectitur arcu
1452 Non alio, quam quo species sese altera flectit.
1453 Si tubas eructans idem sit proinde, globique
1454 Pondus idem, certusque modus quoque pulveris intus
1455 Sulphurei, dabitur cunctos praenoscere ab uno
1456 Ictus, in quascumque plagas, altamve, humilemve
1457 Aerea convertas dirum ora vomentia fulmen.
4801. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
manente,
1549 Altera vis spatium manet haud mutata per omne
1550 Aequaque, parque sibi, nec agens non ictibus aequis.
1551 Illis propterea peraguntur legibus îsdem
1552 Hic quoque cuncta, quibus vacuo grave corpus agebat
1553 Aere se, recto sursum deorsumve volatu.
1554 Hoc discrimen erit tamen unum: tempore eodem
1555 Quod minor exoritur loca per declivia tanto
4802. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
lapsum:
1600 Ne subito tanta illicantur membra ruina.
1601 Praetera quendam confingas intus inanem
1602 Mente globum; medium quem summo a vertice ad imum
1603 Mente tua quoque confictus pertranseat axis;
1604 Cujus ab extremo si ducas culmine multas
1605 Has aliquasque vias, direscto tramite quamque,
1606 Convexa illius quas ultima finat orbis
4803. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1678 Nam ratio, dicunt, qua fit, peragantur ut aequis
1679 Chordae temporibus, quas imus terminat axis,
1680 (Se variae licet inter, inaequalesque) profecto
1681 Exiguis eadem quoque debet in arcubus esse,
1682 Cum prope quique suis aequi sint denique chordis:
1683 Proinde itidem aequali procursus tempore quosque
1684 Exiguos peragi, cum scilicet itque, reditque
4804. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1709 Incipiente super, quam per declivia chordae,
1710 Aequet at in medio vires, effoetaque demum
1711 Fiat, et imbellis, neque pulsu polleat ullo.
1712 Hinc tibi mobilitas quoque primò exorta per arcum
1713 Bis superat, quae sit per chordam, mobilitatem,
1714 Perpetuòque illic oritur nova major, ad oras
1715 Dum ventum medias fuerit; propulsaque proinde
4805. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1728 Qualia sed chordas per, et arcus temporis omnis
1729 Atque fugae semper discrimina, quantaque constent,
1730 Si libet, est alio rationum a fonte petendum.
1731 Sed prius aggrediar quam rem quoque cominus ipsam,
1732 Pergam usus varios imitarier agricolarum.
1733 Foecundae prius hi mandent quam semina terrae,
1734 Exurunt tribulos, et sontes funditus herbas
1735
4806. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illo,
1754 Altera sola infert nova in haec declivia corpus,
1755 Quae minor idcirco est totius mobilitatis
1756 Impete; discrimenque quod est, decrescere debet,
1757 Si quoque decrescat flexus, quo se aequora nectunt.
1758 Qui si infinitè tum denique decrescendo
1759 Vanescat prope, differitas oritura viarum
1760 Declinatarum, quae tempore scilicet aequo
4807. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1766 Ut parvis infinitè sit tenuior ipsa
1767 Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768 Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.
1769 Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770 Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771 Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1772 Ordine proin possit sita dicier infinite
1773 Exiguorum.
4808. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1855 Conficitur quicumque ruendo, tempora pendent
1856 A spatiis arcùs, quae corpus conficit, atque a
1857 Mobilitate ipsa, proin scire licebit eorum
1858 Momentorum omnem quoque summam, et tempora tota.
1859 At facili magis hac alia ratione putabis
1860 Tempora curvatum per iter quodcumque ruendi,
1861 Si quocumque viae puncto distinguere pergas
4809. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illa,
1895 Contractisque aeque spatiis languesceret aeque.
1896 Qui tibi quo fiat jam lapsus tempore, nosce,
1897 Possis rebus ab his ut ad illas scandere notis.
1898 Sic quoque praerupti qui tendit ad ardua montis,
1899 Ascensu non ferre audet vestigia recto,
1900 Praecipiti nam saepe ruens pede devolüatur;
1901 Ast huc atque viam sinuatam molliter illuc
4810. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ipso metimur et arcu;
1976 Nam via majori pensari mobilitate
1977 Major, ut existant paria omnia tempora, debet.
1978 Ergo age, finge etiam: per fictas nempe valemus
1979 Ire quoque ad verum res; nam via sternitur illuc
1980 Sic facilis saepe, et clara, et certissima longae:
1981 Cuius vetet idcirco confingi posse quid ipsis,
1982 Quae vere existunt, simile, unde educere
4811. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pronum
1983 Plurima sit, veris aptare, et nectere deinde
1984 Quae valeas rebus, peragis quas, sive revolvis,
1985 Quaeque alio nequeant facili mitescere cultu?
1986 Sic quoque cum magnos captura palatia reges
1987 Apparat, aut populi plausum exceptura theatra
1988 Aedificare Faber, laxisve educere templa
1989 Porticibus, celsasque tholo contingere nubes,
4812. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2033 Mimirum, quoniam debetur longius illis,
2034 Majores qui sunt, tempus, quod nempe videmus
2035 Curvare majore sinu, atque recedere chordis
2036 Quos magis a propriis, ut iter quoque longius extet.
2037 Adde, quod hic non est, ut parvo constat in arcu,
2038 Incipiente duplex flexu, velut esse necesse est,
2039 Vis gravitatis, at haec usque imbecillior exit,
4813. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2085 Possumus, et veluti fluere, haec discrimina nobis
2086 Hasque vices tenues, quae parvo in tempore longe,
2087 Scilicet infinitè in parvo tempore fiunt,
2088 Est expendere opus, quoque ordine, qua ratione
2089 Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090 Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
2091 Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
4814. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2091 Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
2092 Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093 Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094 Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095 Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:
2096 Scilicet his parvis, infiniteque minutis
2097 Respondere aliae similes res invenientur
4815. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2194 Despiciuntur? Ut in vasto gutta aequore ponti
2195 Unica, praeruptis ut in Alpibus addita saxi
2196 Pondera, quae digito moveas, et ut una per agros
2197 Flaventes stipula, ut paulum quoque bella retenta.
2198 Attamen hic opus est intentis esse, quid ingens
2199 Ne de tam parvis, contemnendisque oriatur
2200 Interdum, magna et rerum momenta sequantur;
4816. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ventis, pedibusve lapillus
2206 Incipere aërio saxosi vertice montis
2207 Labi, et majorum subito turbare quietem
2208 Impulsu lapidum, qui per declivia pendent;
2209 Hi quoque praecipitent per dorsum ut montis; eoque
2210 Impete dimotae rupes tum, vulsaque montis
2211 Fragmina dent magnos sonitus, vastamque ruinam
2212 Per nemus antiquum, et sata valle virentia
4817. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
montis
2211 Fragmina dent magnos sonitus, vastamque ruinam
2212 Per nemus antiquum, et sata valle virentia cultâ,
2213 Excidium ferant subjectis urbibus ingens,
2214 Ut quoque scintillam excipiens stipula una propagat
2215 Protinus ingentem campis flaventibus ignem;
2216 Uruntur segetes, et sparsa mapalia late
2217 Pastorum, sylvis et flamma exuberat altis,
4818. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2222 Transmisit montes citus, in tutoque resedit:
2223 Vel celeri sine subsidio deleta tuorum
2224 Agmina, capta vel arx longo circumsita marte:
2225 Denique cunctantem vel te quoque percutit hostis
2226 Protinus adveniens, circumventumve paratas
2227 Ducit in insidias, cogitque occumbere victum,
2228 Turpiter abiectis captivum aut dedier armis.
4819. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
16 Semperque inter se variae, et plerumque nocentes.
17 Quo mihi nunc paulum tecum discurrere aventi,
18 Summatim et multas regnandi attingere formas,
19 Perfacile est, quoniam per te quoque plura valebis
20 Sufficere ipse tibi; queis enim te certius ipso
21 Noverit haec, usu qui tractas publica longo,
22 Diversasque olim qui non privatus adisti
23 Sidere
4820. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
92 Queis libeat, rebus, proprioque ita flectere mentes
93 Arbitrio, quam tuta foret, quam magna potestas!
94 Obstant saepe tamen mores, exemplaque nota
95 Majorum, et tenerae quoque patrum tradita quaedam
96 Judicia aetati, penitusque infixa medullis,
97 Unde queant variis haerere in rebus honorem
98 Percipere, oppositis at contra dedecus
4821. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
obtunditur acer,
145 Luxus, et ambitio simul incubuere; labascunt
146 Tum priscae leges, consurgunt usque recentes,
147 Nequidquam; arbitrio versantur cuncta Potentum;
148 Quoque libet, plebem impellunt mercede redemptam.
149 Illi inter sese contendere, paulatimque
150 Cedere amor patriae cum libertate, procaxque
151 Tum demum in populo per cuncta licentia ferri.
4822. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
179 omnem in naturam, varia infinitaque prorsus!
180 Quin genera ipsa forent etiam infinita profecto:
181 Immensusque itidem quam late est usus earum!
182 Quamlibet inspicias si frondem, haec est quoque, dicas,
183 Cui sua debetur curvi natura meatus
184 Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185 Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186 Illa loci
4823. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
198 Perspicit officium rectae, clarèque tuetur
199 Ipsa viae, quo nimirum pars quaelibet ejus
200 Parti cuique super poni queat, aptarique:
201 Illud in orbe videt munus quoque, quo fit, ut arcus
202 Arcum alium ex uno possit latere integere omnem.
203 Ex his, res aptas mensuris comparat omnes
204 Inter se, et rerum mensuras percipit ipsas,
4824. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
arripiebat,
294 Gallicaque ora simul: siquidem praeclara reperta
295 Ista videbantur; quantumvis pauca fuissent
296 Cognita, nec magnos, ut nunc, traducta per usus.
297 Haec quoque Tyrrheni, suetus quo vincere multa,
298 ingenio tentata Viri; quod claudit in illo,
299 Nam cupiens, via curva sinu, cognoscere, quantum
300 Majus sit spatium spatio, qui protulit, orbis;
4825. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ollis.
377 Uno deinde globos si emittas tempore, ductu
378 Quemque suo; metam ante alios contingere cernes,
379 Qui ruet exortos revoluto ex orbe per arcus.
380 Praeterea quoque scire licet, cum decidit alte
381 Per, genus hoc, arcus grave corpus, in omnibus aeque id
382 Punctis usque viam premere hanc; vi namque prementi
383 Respondere fugam celerem reperimus; eoque,
4826. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
officiatur
394 Corporibus. Verum vigeat si legibus illa
395 Diversis, infinitos confingere quarum,
396 Si sit opus, libeatque, modos, praescriptaque possis,
397 Si quoque particulis variis loca consita, per quae
398 Trajicitur, varia ratione morentur, et obstent;
399 Experiuntur uti restantes aëris auras,
400 Vimque novam venti, suspenso corpora fune
4827. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
per florea prata,
404 Et laetos ineunt coetus, risusque, jocosque;
405 Omnia mutari varia ratione, modisque
406 Tum par est; alio descensus ordine sese
407 Inter erunt, alio quoque tempora, dissimilique
408 Natura, queis tunc erit usus, opusque, meatus.
409 Haec via difficilis tamen est, obductaque multis
410 Sentibus, illaeso vix ut pede transeat illuc
4828. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
solem
419 Audet, nocturnasque oculis inferre tenebras.
420 Deinde opus est, cum jam patefactum pluribus extet,
421 Corpora curvatos ut eant demissa per arcùs,
422 Hoc quoque nosse, ubi jam prolapsum corpus ad imum
423 Venerit aequi orbis, vel ab aequo cujus origo est,
424 Quem tibi nimirum nuper signavimus, arcùs,
425 Aut flexi alterius cujusviscumque meatus,
4829. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
502 Quilibet; hoc etenim repetitum protinus in se
503 Si foret, alterius bis duplum temporis esset,
504 Qua ratione inter se constant fila, necesse est.
505 Quandoquidem quoque si descendant recta per axes
506 Corpora; percursis respondent axibus ipsis,
507 Si repetita semel sint in se, tempora quaeque.
508 Quapropter motus breviore reciprocus ille
4830. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
526 Mobilitas quoniam est eadem, velut ante probavi,
527 Ac si se rectà corpus demitteret illinc.
528 Proin simul et fili protensi, arcùsque patentis
529 Si noscas tractum; poteris quoque noscere, quae sit
530 Maxima mobilitas, extremoque ultima fundo.
531 Proin poteris, geminis vl plumbea pondera filis
532 Si prope suspendas, vel eburnea mole rotunda,
4831. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tempore sese,
552 Quo nunc se vibrat, cum sic disjuncta recedunt.
553 Hoc igitur puncto confingimus esse recepta
554 Corpora, et hoc finem vibranti ponere virgae.
555 At quoque si corpus tantùm suspenditur unum,
556 Attamen ut filum grave sit, seu virga; locatae,
557 Corporis, et filif partes, virgaeve rigentis
558 In regione sitùs varia, varieque remotae
4832. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
589 Paulo majora, ut speres sentire, quod optas;
590 Tum loca deberi nimium sublimia, lapsus
591 Unde oritur, fateare, necesse est; proptereaque
592 Praecipiti lapsu magnam quoque mobilitatem,
593 Dimotis magnos obices et gignier auris,
594 Quae faciant, certum ne possis prendere tempus.
595 At contra exiguos agitur cum pondus in arcus
4833. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
609 Fili intervallum deorsum; proin quantaque rectae
610 intervalla viae casus tunc ille reposcat
611 Tempore perdurans, decies pars sexta quod extet
612 Partis item decies quoque sextae simplicis horae.
613 Quantum est id spatii, quod corripit iste volatus?
614 Esse prope agnosces, pedibus ter quinque quod aptes,
615 Non aliis, non jam quacumque a gente petitis,
4834. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
854 Servando solem, vel suda sidera nocte:
855 Proin momentorum discrimen nosceret, atque
856 Per mare labendo, quantùm provecta sub ortum,
857 Sive sub occasum puppis sua, quoque rotundae
858 Illa sit in puncto terraï, sciret aperte,
859 Atque id mole super terram referente notaret.
860 Nonne videas aequis virgae a procursibus omnem
4835. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non haec,
875 Quando opus est, fiunt; sumptu non sunt ea nostro
876 Edita, nec nostros expectant sidera nutus.
877 Et veluti, lateat si morbi causa Medentes,
878 Ipse quoque ignotus morbus sit, non minus audent
879 A signis illi causam, morbumque latentem
880 Conjicere ambiguis, nunc hunc, nunc protinus illum,
881 Atque alium, atque alium, et remedî genera omnia
4836. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
îsdem
968 Aequales, tamen esset, ubi plus corporis extat,
969 Majus pondus adhuc, et plus intendere nervos
970 Cogeret, idque ab humo tollentem, seu retinentem
971 Plus quoque lassaret, versantemque aëre dextram.
972 Proin, quia diversis majora, minoraque constant
973 pondera corporibus, non est, ut dicere possis
974 Vim quoque inaequalem gravitatis, dissimilemque
4837. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
retinentem
971 Plus quoque lassaret, versantemque aëre dextram.
972 Proin, quia diversis majora, minoraque constant
973 pondera corporibus, non est, ut dicere possis
974 Vim quoque inaequalem gravitatis, dissimilemque
975 Aequales per materiae se fundere partes.
976 Hìc opus est igitur scrutarier, atque videre,
977 Num, quantum numerus punctorum, materiesque
4838. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1112 Destinat, atque ideo majoris munere motùs
1113 Afficiet plures, tantundem et detrahet a se
1114 Corpus agens, tantumque morae patietur eundo.
1115 Plures particulae quoque dimoveantur, oportet,
1116 Si liquor ille fluens sit densior, aurave scissa:
1117 Plus retinent labens corpus, motumque retundunt.
1118 Denique si facias illas magis esse tenaces
4839. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Omnia quae faciunt porro, ut res ardua longe
1122 Scire sit, obstandi in summa quae quantaque vis sit,
1123 Cum causis collata suis, notisque elementis.
1124 Adde, quod implexum mage redditur id quoque multo
1125 Propterea, quod stipantur prae corpore partes,
1126 Conque premuntur, ubi velut aër exsiliente
1127 Pollent vi; ast aliae a tergo tamen exsilienti
1128 Vi
4840. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quoque multo
1125 Propterea, quod stipantur prae corpore partes,
1126 Conque premuntur, ubi velut aër exsiliente
1127 Pollent vi; ast aliae a tergo tamen exsilienti
1128 Vi quoque pollentes ipsa hac propellere possunt
1129 Vi properans corpus; retrorsumque ilicet illae
1130 Conversae celeri minuant obstantia gyro.
1131 Inde novo at de fonte velut, de mobilitate
4841. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1140 Sin alia inspicias, similem auctum, causaque restans,
1141 Mobilitasque feret, nam dupla a duplice tantùm,
1142 Ternaque de terna nascetur. Denique possit
1143 Illa itidem ex aliqua constans quoque parte videri,
1144 Immutataque: vel potius tribus omnibus illam
1145 Compositam ex istis rationibus esse fatendum.
1146 Haud bene conveniunt verùm cum legibus istis,
4842. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1220 Pulveream ut possint retinere per aëra longùm,
1221 Et per aquam nubem; minor et frons, et mora saxis.
1222 Nunc alii qui sit offensus, cum grave corpus
1223 Aurarum it grave per pelagus quoque, sive liquorum,
1224 Dicendum est. cuncta hìc diverso a pondere pendent:
1225 Pondera metimur, sub eadem corpora mole
1226 Mutuà cum referuntur; et hinc graviora vocamus
4843. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
minus, illud enim gravius. Gravitasque per omnes
1230 Aeque particulas cum sit divisa, necesse est,
1231 Ut cum particulis in corpore pondera crescant;
1232 Proin, mage quod densum est, gravius quoque corpus habeto.
1233 Sic ligno plumbum est, sic plumbo densius aurum,
1234 Et gravius; proin par auri pila fortius imam
1235 Nititur ad terram ob gravitatem, quam pila plumbi;
4844. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
atque calentem.
1260 Quare, cum corpus super undas fluctuat, illud
1261 Esse minus debet grave sustentante liquore.
1262 Partim a natura tamen id pendere tenaci
1263 Undarum quoque possit, et ipsa proinde figura
1264 Corporis: argenti sic labrum extare videmus,
1265 Atque super lymphas nitidum fluitare liquentes:
1266 Sed minor hìc gravitas est; ipsum namque metallum
4845. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1282 Nonne vides igitur, tunc, corpus ut innatet undis,
1283 Corporis externam frustra non esse figuram,
1284 Nempe tenax adeo cum sit liquor, atque repugnet
1285 Disjungi a sese; quod item quoque saepe videre est
1286 In guttis, si sudantes humore cavernas
1287 Ingrederis; longùm madidis suspensa tenetur
1288 Fornicibus, nec non nisi pondere decidit aucto
4846. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1289 Guttatim, liquidis quantumvis partibus unda.
1290 Non igitur satis est, ut majus corporis extet
1291 Pondus, uti queat id mergi, quam pondus aquaï:
1292 Ast opus est, discrimen uti quoque ponderis istud
1293 Scilicet exsuperet vires, quibus unda repugnat
1294 Disjungi, findique tenax; discrimen at ipsum
1295 Si non majus erit vincendis viribus, undis
4847. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
inter se pariter sint corpora, prendes,
1357 Si sub mole pari variantia pondera quaeras;
1358 Nam tum corporibus, mage quae stipantur, oportet,
1359 Pondera concrescant pariter mage. Quin quoque pondus
1360 Aëris aurarum licet explorare liquentum,
1361 Aëra si vitreo prorsus de fornice totum
1362 Educas; quippe explorans gravitatis adempta
1363 Quae sit eo
4848. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cuique profecto
1365 Aëriae pondus moli; de corpore quovis
1366 Quantum et proin furtim decerpat ponderis aër,
1367 Scilicet in mediis cum corpora pendimus auris.
1368 Si quoque corporeas cohibentes pondera moles
1369 Ignores, quantum sint augmina densa fluentum,
1370 Et solidarum inter se, possis prendere, rerum;
1371 Has primùm exterius, post ipso pende liquore
4849. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1378 Corpore perspicies solido: diversa sub uno
1379 Corpora proin mergens, unum quodcumque liquore
1380 Vel sub diverso corpus, variataque, semper
1381 Explorans, ut sint vario in tentamine quoque
1382 Pondera, cognosces qua corpora se ratione
1383 Quaelibet inter se respectent densa vicissim,
1384 Quilibet et densi qua sint ratione liquores:
1385 Unde
4850. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1420 Si moveatur, eritque duplex proin impetus ipsi,
1421 Nec nisi cum duplici librabit pondere sese
1422 Opposito. Alterutri si tum superaddere tentes
1423 Aut spatii, aut aliquid quoque ponderis, efficies, ut
1424 Pars haec vincat, at illa per auras victa feratur.
1425 Sic igitur quanto corpus vicinius ipsi
1426 Sit puncto, sit idem tanto quoque majus, oportet,
4851. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1423 Aut spatii, aut aliquid quoque ponderis, efficies, ut
1424 Pars haec vincat, at illa per auras victa feratur.
1425 Sic igitur quanto corpus vicinius ipsi
1426 Sit puncto, sit idem tanto quoque majus, oportet,
1427 Ut queat immotum consistere, libratumque.
1428 Et jam si plures generatim machina vires
1429 Conjungat variâ inter se regione locatas;
1430
4852. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
crines
1467 Est latere ex utroque, rota currente, cavata.
1468 Sic avibus rostrum, curvosque rapacibus ungues
1469 Exacuit natura, quibus penetrare queant res.
1470 Hinc quoque per cochleas vi multa obstantia quaeque
1471 Comprimimus; peragit dum magnum dextera gyrum,
1472 Quippe movens circum, spira descenditur una
1473 Tantùm; quoque minus lata haec, gyrusque
4853. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1470 Hinc quoque per cochleas vi multa obstantia quaeque
1471 Comprimimus; peragit dum magnum dextera gyrum,
1472 Quippe movens circum, spira descenditur una
1473 Tantùm; quoque minus lata haec, gyrusque moventis
1474 Amplior est dextrae, magis hoc compendia crescunt
1475 Nostri, majori cum mobilitate, laboris.
1476 Nonne vides. Fabris cum summa in culmina saepe
4854. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1492 Instant: pro numero trochlearum tempora crescunt,
1493 Decrescitque labor: tolli vix pondera saepe
1494 Percipimus sensu; mora prodest scilicet ipsa.
1495 Mille aliis variata modis quoque machina nobis
1496 Plurima conficitur, dentesque adhibere rotarum
1497 Proderit, ut possint augeri mobilitates,
1498 Aut minui; quacumque voles ratione per illas
4855. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1524 Nec nimia asperitas, nimium neque parva vicissim
1525 Corporibus, motum gignendum vim, prope triplo
1526 Quae minor, esse satis, vi corpora juncta premente:
1527 Tu quoque servabis, lato super aequore ponens
1528 Marmoreo corpus, cui frons sit laevis, et unde
1529 Excurrat, summoque extantem marmore funis
1530 Trajiciat trochleam, et pondus sustentet in auris.
4856. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1551 Insistat clivo, vi dirigat altera eodem,
1552 Scilicet ut partis pars triplex illa sit hujus.
1553 Non tamen haec lex sit tibi firma, immotaque; namque
1554 Diversa asperitas restantem vim quoque possit
1555 Diversam facere; et si partes aequore multùm
1556 Emineant, pariter major descendere flexus
1557 Non faciet positum devexo in marmore corpus,
1558 Multo
4857. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si se
1638 Inter, jam quid ages? punctum commune duorum
1639 Scilicet invenies, ibique illa coire putabis,
1640 Unum ut de geminis, duo fingas de tribus esse.
1641 Sic quoque si fuerint quantumvis plurima, primò
1642 Si bina inter se tentes, tum bina referre
1643 Ad bina, atque itidem tum terna ad terna, per omnia
1644 Atque ita si pergas, quotquot sunt, corpora,
4858. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1670 Nam quibus in gemino reperitur tempore, bina
1671 Per loca planitiem si ducas quamlibet, illud
1672 Ex hac non poterit partem deflectere in ullam:
1673 Quandoquidem hoc gemino quoque tempore distet, oportet,
1674 Aeque alia tum a planitie, quam fingimus extra
1675 Eductam haud aliter, quam prima est; scilicet îsdem
1676 Distantes spatiis sese inter ut undique constent.
4859. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
îsdem
1676 Distantes spatiis sese inter ut undique constent.
1677 Si modo planities eadem loca bina per illa
1678 Altera ducatur, primam secet ipsa, necesse est,
1679 Quoque secat, rectus communis trames utrique est.
1680 Et quoniam debet punctum per utramque meare
1681 Illud planitiem, hoc communi tramite semper
1682 Pergat, non alio, directo proinde, necesse est.
4860. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
utramque meare
1681 Illud planitiem, hoc communi tramite semper
1682 Pergat, non alio, directo proinde, necesse est.
1683 Ast etiam aequali motu properabit, eo quod
1684 Si quoque concipias aliam, quae recta sit illi,
1685 Planitiem quamcumque, viae, debebit id ipsi
1686 Sive propinquare aequali, aut discedere lapsu
1687 Aequis temporibus, proin usque aequaliter ire.
4861. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
captam,
1737 Gaudebit quoniam perceptis excita rebus.
1738 Principio gravitas disjunctis insita terris
1739 Non aeque inter se distantes corpora defert
1740 Per tractus, quoque hic, non ictus dirigit illic,
1741 Respectes vasti si circum moenia mundi.
1742 Quod nunc ut facili possis cognoscere pacto;
1743 Ad sola telluris, si sint aequata, natantes
4862. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1798 Omnia, jam clara, et facili ratione repertum est;
1799 Sic facile haud reperire fuit, num par sit ubique
1800 Vis gravitatis, ut hic tantundem pendat in omni
1801 Europa, opposito quantum quoque pendit in orbe
1802 Corpus idem. Tibi nil Americae ferre sub oras
1803 Proderit id corpus, nostraeque examina lancis,
1804 Et pondus, quicum libratur; namque necesse est,
4863. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1856 Huc animum adjecit, quam longum, ut quaereret, esset
1857 Filum ibi, tempore uti fieret procursus in illo,
1858 Quod partis decies sextae foret unius horae
1859 Pars decies quoque sexta. Gravi ergo pondere filum
1860 Tensum, vibratumque oculis vigilantibus usque
1861 Servabat numerans procursus, sideris alti
1862 Nempe a discessu medii de culmine caeli
4864. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1861 Servabat numerans procursus, sideris alti
1862 Nempe a discessu medii de culmine caeli
1863 Ad reditum (tempus quo non aequalius ullum est).
1864 Saepe dies solidos, pernox quoque perstitit urgens
1865 Hoc opus, et repetens, iterumque, iterumque retentans.
1866 Quae tandem deprensa fuit certissima, fili
1867 Protinus aere super mensuram incidit, ut esset,
4865. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1978 Debuerit gravitas, et qua ratione, patebat,
1979 Quasque vices varia regione subire locorum.
1980 Namque alter, super axe suo dum volvier amplam
1981 Perciperet terram, vidit quoque, consita tota
1982 Corpora quae terra circum sunt, omnia nisus
1983 Orbis de medio fugiendi, non tamen aequos,
1984 Edere; nempe locis agitur queis maximus orbis,
1985
4866. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
queis maximus orbis,
1985 Majores aliis conatus esse calenti
1986 Scilicet in terra; breviores ducier orbes
1987 In geminos exinde polos; proin effugiendi
1988 Continuò quoque vim minui, et decrescere, donec
1989 Vis, et circuitus vanescat cardine in ipso.
1990 Vidit item queiscumque locis hanc vim fugientem
1991 Illis oppositas directam semper in oras,
4867. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2105 Prorsus et ambigua posita in ratione fatentur;
2106 Posse nec omniparente sua contendere cum vi
2107 Illa, nec indigenis inventis aequiparari;
2108 Quae tamen ipsa aliis quoque rejiciuntur in oris,
2109 Nempe ubi vorticibus locus est, ternisque elementis.
2110 Nimirum quae res eadem sit saepe probari,
2111 Mente, diuque
4868. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
extinguere possunt
2122 Mores, judicia, affectus, exemplaque, et usus;
2123 Propterea ut stulte videamur, sive doceri
2124 Nil a Natura nos, seu contraria prorsus.
2125 Nunc quoque, saeva tulit quales Germania quondam,
2126 Sunt variae, rapto quae semper vivere gentes
2127 Assuêrunt, quaeruntque decus crudelibus ausis:
2128 Hae pueris tinctas humano sanguine praedas,
4869. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
praelatamque omnibus esse,
19 Te Dominam, atque uni tibi cuncta vigere, tuoque
20 Inservire bono. Cur sit tua gratia tanti?
21 Tamne queas de Natura bene sola mereri?
22 Sic quoque formicis, qua fervent agmina nigra,
23 Area, quaque trahunt praedas, latebrisque recondunt,
24 Nobilior, potiorque fuat, quam quidquid ubique est.
25 Qui sua miratur, laudatque, ubique est.
4870. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
paulatim, et post terga relinquere rerum
105 Indomitum, ignotumque nihil, ne fallere possit,
106 Sed gradibus veluti tuto conscendere structis.
107 Sic quoque qui cupiunt metiri sidera quantis
108 Tractibus inter se sint, a nobisque remota,
109 Non subito attollunt sursum se, sideraque ipsa
110 Subdunt mensuris, ulnisque, et passibus aequant;
4871. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
189 Ex uno pila fors passus per mille, sed illa
190 Majori ex alio, et potiori pulveris icta
191 Incita sulphurei procurret longius, ad bis,
192 Aut quater, aut decies quoque passus mille, vel ultra;
193 Impulsùs donec sic semper mobilitate
194 Increscente novi perventum ad mobilitatem
195 Illam sit, pila qua transcurrere millia mille
196
4872. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
214 Prorsus et in luna fieri? Si scilicet illud
215 Projiciatur ea, qua dixi, mobilitate,
216 Aura neque obstet, iter tum detorquebit in arcum
217 A tangente via descendes; ut quoque motu
218 Descendit luna acta suo; sin luna ferentes.
219 In diversa illos perdat sibi reddita motus,
220 Queis nunc torquetur, solis properabit ad imam
221 Tellurem
4873. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ferentes.
219 In diversa illos perdat sibi reddita motus,
220 Queis nunc torquetur, solis properabit ad imam
221 Tellurem recta delabens, acceleransque
222 Viribus, ut faxum quoque labitur, acceleratque.
223 Haec ergo paria inter se cum prorsus, et aequa
224 Sint, atque idcirco causa producier una
225 Possint; produci par
4874. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
232 A terra quantis jam tractibus illa recedat,
233 Cum notum tibi sit, cognosces, quanta sit orbis
234 Illius via circum; et cum ejus tempora noscas
235 Circuitùs pariter, quantus quoque prodeat arcus.
236 Parte horae decies in sexta, scire licebit.
237 Proinde etiam quanto pars arcùs ultima tractu
238 A tangente via distet, quae parte sit ejus
4875. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
243 Corpora per nostras regiones concita currunt,
244 Sed tamen aequali non tempore, simplicis horae
245 Nimirum decies non sexta parte, sed hujus
246 Partis item decies quoque sexta parte minuto,
247 Ut supera certo nixus tentamine vici.
248 Nunc prius a dictis deduces, cum quoque partem
249 Horaï per eam, bis quae trigesima tantum est,
4876. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
245 Nimirum decies non sexta parte, sed hujus
246 Partis item decies quoque sexta parte minuto,
247 Ut supera certo nixus tentamine vici.
248 Nunc prius a dictis deduces, cum quoque partem
249 Horaï per eam, bis quae trigesima tantum est,
250 Hic grave descendet corpus; debere cadendo
251 Id peragi spatium, quod non, ut tempore tempus,
252 Sex
4877. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
287 Quare quo tractus puncto a flammante sit ipse
288 Major, cum repetas in se se ubi scilicet, illa
289 Rarior hoc certe lux, languidiorque meabit.
290 Subjicere hanc oculis rationem sic quoque possis;
291 Lampade per noctem succensa longius adsta
292 Te retrahens, aegre dum verba inscripta papyro
293 Possis perlegere, at possis tamen; adde priori
294 Lampada
4878. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
326 Corpora, uti Sol est, per vasti concava caeli
327 Immensis dispersa locis, nimiumque remotis
328 Stant circum velut infixa, atque immota vicissim.
329 De genere hoc igitur Sol est quoque, quem loca terris
330 Non adeo disjuncta, illis longe omnibus astris
331 Majorem ostentant, lucis vitaeque parentem
332 Scilicet: hunc obeunt vario famulantia motu
4879. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
371 Prosequimurque diu fugiens, et prendimus alte
372 Abductum, et spatiis longe deducimus amplis.
373 Ne tamen haec obducta prius latuisse tenebris
374 Mireris; motus, liceat quoque scire, vagantum
375 Stellarum, atque orbes ignotos ante fuisse,
376 Quanquam conspicuae servantius usque paterent.
377 Indigum caelo, et caelestibus esse putatum est,
4880. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
orbes, assimilesque
389 Usque sibi motus, media horum de regione
390 Deducta est paulum Tellus: num proinde peracta
391 Omnia? Non caelum discors rationibus istis
392 Tum quoque erat? Structi jam protinus orbibus orbes
393 Magnis exigui, terga ut devexa voluti
394 Hi super illorum, secum unà haerentia summo
395 Margine deferrent errantia scilicet astra,
4881. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
locatur,
460 Hos geminos tractus simul axem aequare necesse est;
461 Tractuum et istorum proin esse aequalia quaeque
462 Inter se paria, et spatio protendier aequo.
463 Hinc quoque, queis labor est florentes addere villis
464 Hortos, circum et humo varias inducere formas,
465 Hanc sic inducunt sola per variata figuram.
466 Tam longum, quam longus item, voluere, sit axis,
4882. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
altera secti.
487 Tertia proveniet, si, postquam evanuit illud,
488 Post infinitos percursos denique tractus,
489 Parte ex opposita claras reddatur in oras.
490 Illae igitur quoque tres formae haec discrimina habebunt:
491 Ut, genus hoc, duo puncta gerat, quae tertia forma est,
492 Partibus oppositis tamen, unum ut nempe receptet
493 Intra se, teneatque sinu, sit id alterum at
4883. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
521 Parte, meare; magis cum contra a Sole recedunt,
522 Serius, hanc semper motùs servantia legem;
523 Nempe ut clausa arcu, quem signet tempore corpus
524 Quolibet, et rectis quoque clausa, a limite utroque
525 Arcùs ad Solem medium quos tendere fingas,
526 Tramitibus, constet par area quaelibet areae
527 Arcu alio clausae, per quem aequo tempore corpus
4884. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
525 Arcùs ad Solem medium quos tendere fingas,
526 Tramitibus, constet par area quaelibet areae
527 Arcu alio clausae, per quem aequo tempore corpus
528 Procurrat, rectisque itidem quoque ductibus; illis
529 Denique temporibus semper respondeat omnis
530 Area, queis agitur corpus quoscumque per arcus,
531 Prodeat ut duplex a duplice, ternaque terno,
4885. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magnis conatibus ante
632 Deprensum, nisi posse vias has forsitan omnes
633 Pendere a terrae positu, lunaeque vicissim
634 Ad solem; patuere aditus ad caetera nulli.
635 Jam quoque erat jungi solis, lunaeque notatum,
636 Praecipue lunae cum motibus, aequoris aestus:
637 Tum quoque conspectum, patrio cum Juppiter astro
638 Esset jam propior, simul hunc in motibus ipsis
4886. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
lunaeque vicissim
634 Ad solem; patuere aditus ad caetera nulli.
635 Jam quoque erat jungi solis, lunaeque notatum,
636 Praecipue lunae cum motibus, aequoris aestus:
637 Tum quoque conspectum, patrio cum Juppiter astro
638 Esset jam propior, simul hunc in motibus ipsis
639 Turbari, simul et Saturnum: forte Vetustas
640 Inter vivere eos odia illa antiqua putasset,
4887. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
715 Ergo ubi perspicuas rationes videris horum;
716 Aude, age, mecum animo gemina ad vaga sidera scande
717 Quaevis, Mercurii velut, et Mavortis ad astrum;
718 Jamque aliud quoque finge astrum; quod Martis in orbem
719 Raptetur, non tam diuturno at tempore, sed quo
720 It Maja Genitus: Vis, qua foret istud in orbe
721 Inflexum, raptumque suo, magis exsuperaret
4888. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
724 Mars siquidem mage tanta per intervalla recessit.
725 At Martis vis est minor illa, quae trahit astrum
726 Confictum, quanto minus in sese repetitum
727 Hujus erit tempus ( quod idem quoque diximus esse
728 Mercurii tempus ) repetito tempore Martis;
729 Nempe quater, sex et decies opus esse minorem est:
730 At toties minus est ( quod jam lex tertia praefert )
4889. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
755 Scilicet ut decrescat, et imminuatur eundo
756 Pro spatiorum, in se si tum repetantur, adauctu.
757 Ipsa huc temporibus respondens area semper,
758 Ut docui, nos jam propius quoque duxit, ut astri
759 Esse videremus vires cujuslibet ejus
760 In medium Solem directas: namque ubi curvi
761 Corpore signantur circum properante meatus,
762 Sic ut
4890. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
785 Rectos hinc illinc tractus; sic area certa
786 Certa ut tempori item respondes clausa sit intus.
787 Ex uno libeat tunc arcùs limite parvi
788 Tangens ducere iter; tractum quoque ducere rectum
789 Ex alio tunc, viae tangentis ad oras,
790 Qui distans aeque intervallo curreret illi,
791 Limite quod rectum a primo distenditur arcus
792 Ad medium
4891. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
815 His veluti gradibus si progrediaris et ultra,
816 Jam pateat, secti e ternis, quaecumque sit, unam
817 Per speciem coni si pergat corpus, eodem
818 Illic vim fieri variam quoque more; neque ullos
819 Posse alios generis cujusviscumque meatus
820 Corpore signari, quod vis ea scilicet urget,
821 Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822
4892. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
820 Corpore signari, quod vis ea scilicet urget,
821 Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822 Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823 Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
824 Saturnum, circaque Jovem Jovis; ut gravitas est
825 Hic Terrae circa molem. Quocumque locorum
826 Jam quodvis statuas si corpus, debet idipsum
827 Percipere
4893. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
838 Et trahere, et solam gravitatis fonte potiri,
839 Nempe ut non aliò, grave quod sit, corpus agatur,
840 Hoc decus, hanc laudem largitam cernimus esse
841 Saturno quoque Naturam, Solique, Jovique,
842 Astris fors aliis itidem, et fors omnibus, usquam
843 Quae sunt, corporibus, quod post manifesta patebit.
844 Anne ideo nostris his esse simillima rebus
4894. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
889 Ut nequeas prima praesertim in origine sensu
890 Prendere discrimen, neque, si tum vertere coeptes
891 Forte vices, primaeque secundam sufficere, erres.
892 Sic quoque quo nocti committitur excipienti
893 Alma dies, tempus, possis ad utrumque referre,
894 Scilicet aut finem lucis, noctisque ruentis
895 Principium; nam lux erepera est, et mixta tenebris:
4895. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
927 Indicium irati credebant lugubre Caeli,
928 Divorumque minas: populis immittere pestes,
929 Nec non sanguineo Martis praecurrere ludo,
930 Regnorum excidiis quoque, funeribusque Potentum.
931 Attamen aerumnas, atque infortunia nostra
932 Omnia si mundo, genus hoc, per signa liceret
933 Noscere, quando foret, non diram ut suspiceremus
4896. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
caelestia calles.
1048 Proin veluti, quicumque aliqua in ditione moratur,
1049 Cogitur illius leges, et jura subire
1050 Imperii, rituque pari cum civibus uti;
1051 Sic quoque, nonne vides, oculis mortalibus ipsi
1052 Deprensi cum sunt spatio in propiore Cometae,
1053 Scilicet in noto Solis discurrere regno
1054 Nonne vides, inquam, vaga ut astra coërcita certa
4897. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1053 Scilicet in noto Solis discurrere regno
1054 Nonne vides, inquam, vaga ut astra coërcita certa
1055 Sunt gravitate, atque invicta vi Solis aguntur
1056 In Solem, quoque vimque, potestatemque Cometas
1057 Debere illius, nisusque audire trahentis,
1058 Nec proin incerta cum libertate vagari;
1059 Intorquere suum sed inter, velut astra, per oras
4898. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
offuso Sole tenebris
1111 Objectam ob Lunam, et summum subeunte laborem,
1112 Cum stellis aliis, media quae luce diei
1113 Intempestivo furgebant tempore saepe,
1114 Interdum quoque visus erat pallere Cometes
1115 Haud a Sole procul, terrebat et anxia corda.
1116 His ita judiciis firmatis, deinde meatus,
1117 Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
4899. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1168 Quam quo visus erat, diversum hunc esse putarunt.
1169 Sed via posterior demum hac expensa recenti
1170 Ut ratione fuit, molem astri nempe prioris
1171 Continuasse via quae post quoque trita, repertum est,
1172 Legibus haud aliis nimirum, quam quibus una
1173 Quaeviscumque orbis pars a palantibus astris
1174 Signatur, sive a servatis ante Cometis,
4900. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in orbem:
1204 Planitiem, caelique plagam cujusque viaï
1205 Edocet, et qua quaeque secet regione meantis
1206 Terrae iter (extremas Mundi quod finge per oras
1207 Distendi quoque, si sit opus), spatiumque, quod extet
1208 A Solis medio minimum, et qua parte locetur
1209 Conversum, vertex transversi scilicet axis,
1210 Quoque hic trajicitur, momentum temporis ipsum.
4901. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
per oras
1207 Distendi quoque, si sit opus), spatiumque, quod extet
1208 A Solis medio minimum, et qua parte locetur
1209 Conversum, vertex transversi scilicet axis,
1210 Quoque hic trajicitur, momentum temporis ipsum.
1211 Haec elementa tibi cum monstrent puncta secundae
1212 Omnia, quae a cono est, formae, primae quoque partim
1213 Monstrant, conspicitur dum caelo lux nova
4902. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Conversum, vertex transversi scilicet axis,
1210 Quoque hic trajicitur, momentum temporis ipsum.
1211 Haec elementa tibi cum monstrent puncta secundae
1212 Omnia, quae a cono est, formae, primae quoque partim
1213 Monstrant, conspicitur dum caelo lux nova labens
1214 Illa Cometarum, et quo tum directa videri
1215 Nobis debuerit quocumque in tramite, certum est.
4903. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cominus illi
1328 Sese, dum caelum convertitur, exaudire,
1329 Inter et esse choris, vulgo admirante, Deorum;
1330 Haud nimium pugnem, rem tantum auctoribus illis
1331 Tu quoque si dones, neque tum latuisse rearis.
1332 Quidquid id est, alios usus, moremque sequuti
1333 Nos, quaecumque datum est reperire, suisque latebris
1334 Eruere intectum, claris evolvere dictis
4904. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1388 Viribus oppositis gravitatis in astra vicissim
1389 Efficit adniti consurgere, quaeque Secunda
1390 Saturnumve, Jovemque petunt, simul astra necesse est
1391 A Jove, Saturnove peti, et quoque vincere victa.
1392 Nostraque Terra etiam, dum Lunam gravis ipsa feratur,
1393 Atque gravem facit, in Lunam gravis ipsa feratur,
1394 Est opus: hoc vario tumor
4905. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in Lunam gravis ipsa feratur,
1394 Est opus: hoc vario tumor aequoris indicat aestu,
1395 Qui sequitur Lunae cursus, auditque moventem.
1396 Sena quoque inter se nituntur viribus astra;
1397 Proin turbare suos cursus vicina videntur:
1398 Quod noscas, subter proin cum Juppiter adstat
1399 Saturno, comitumque agitantur utrinque cohortes.
4906. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1413 Simplice nitatur porro cum pergere semper,
1414 Quidquid agit Natura, via, nec in omnibus unam
1415 Non spectet rebus rationem, consimilemve;
1416 Jam fateare, opus est, proprium quoque materiaï
1417 Scilicet hoc omnis munus trahere esse, trahique;
1418 Cum quae subjecta est nobis, trahat, atque trahatur,
1419 Quo possunt sensus pertingere cumque, trahentem,
4907. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
more? Videtur
1427 Quandoquidem par esse, ut, quidquid possit ab ipso
1428 Munere deduci, cum tu deduxeris, atque id
1429 Deductum porro servatis congruat apte,
1430 Res quoque, quae nequeant servarier, esse rearis
1431 Consimiles aliis, deductas utpote eadem
1432 Duntaxat ratione; super quia nulla profecto est
1433 Praeterea ratio, atque aditu praecludimur omni.
4908. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1448 Alterum item in punctum se corporis altera moles,
1449 Ast impar, quacumque velis ratione, priori;
1450 Illa prior rapietur in hanc, rapietur in illam
1451 Haec quoque; visque, prior qua nititur, est opus aeque
1452 Alterius sit vi nitentis; nam manifestum est
1453 Aequalem vim vi, cum sese mutuà raptant.
1454 Singula sed quae vis punctum unumquodque prioris
4909. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1576 Propterea vasti palantia sidera caeli
1577 Cum sint, ut sensu deprendis, fronte rotunda,
1578 Horum hac si partes raptentur lege, vicissim
1579 Hac ipsa debere trahi quoque tota fatendum est.
1580 Hoc aliis in mille, velis quas fingere cumque,
1581 Materiae fieri non possit legibus; ergo
1582 Scrutantes quidam, quid Mundi illexerit ipsum
4910. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1779 Materiae, ut docui, raptus vanescere debent.
1780 Interior pars sola trahit, formam ipsa globosam,
1781 Vel referens primo revoluto a segmine coni
1782 Exortam, tantum proin illis, ut quoque dixi,
1783 Viribus, a medio loca quas distantia signant.
1784 Proinde minus paulo gravitatis inesse videtur
1785 Squamigeris in corporibus, dum
4911. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
debent cujuslibet harum
1823 Ad medium raptus spatio languere minuto,
1824 Quod superest, ad idem medium; pariterque fugam vis
1825 Tentans, ipsa quoque a spatio pendebit eodem;
1826 Nam peragens gyrum quaeque uno tempore circum
1827 Quo magis a medio hoc, tanto magis axe remota est.
1828 Quare, cujusvis summa in regione columnae
4912. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1832 Ordine quo debent alio in quocumque canali
1833 Respondere aliae simili regione locatae:
1834 Propterea illa extans in summo margine debet
1835 Respectare aliam extantem quoque margine in alto
1836 Particulam haud aliter, quam qua se illius, et hujus
1837 Mutuà respectant totae ratione columnae.
1838 Quare particularum extantum in culmine summo
4913. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
columnae.
1838 Quare particularum extantum in culmine summo
1839 Hujus, et illius cujusviscumque canalis
1840 Pondera sese inter paria esse videbis, ut ipsae
1841 Par quoque pondus habeat, librantur quippe, columnae,
1842 At sunt particulae majores, est ubi lymphae
1843 Longior ad terrae medium distensa columna,
1844 Materiumque in se majorem proinde receptant
4914. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1867 Illam, quae partes tellurem findit in aequas
1868 Trajiciens mediam, quaque ipsa tumentior extra est;
1869 Nam quantum hi tractus filorum in se repetiti
1870 Crescunt, excessu crescent quoque pondera tanto,
1871 Nempe ipso hoc calida positum vincentia pondus
1872 In regione: etenim tali ratione reperta
1873 Mutari a medio discrimina sunt spatiorum
1874
4915. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1887 Illa locis aliis quam longa quibuslibet esse
1888 Debent, quin sit opus loca terrae invisere cuncta,
1889 Et certos possis numeros signare tabellis,
1890 Quarum ope mensuras vel adhuc quoque tutius ipsas
1891 Transmittas procul ad regionem quamque remotam;
1892 Mensuras quoniam referendo ad pendula fila,
1893 Quae decies sextis huc illud cursibus aequant
4916. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
finibus hoc sit
1896 Filum, alia, poterit, quam debeat in regione
1897 Esse loci longum, cognoscere, quantaque constet
1898 Quasque peregrinas ideo mensura per oras.
1899 Sic quoque, si gravitas eadem perdurat in annos
1900 Non mutata, potes servara in postera saecla
1901 Mensuras rerum, serosque docere Nepotes.
1902 Jam
4917. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1949 Thesauris, atque in vulgus diffundere dona,
1950 Postquam ipse immensam fuerit largitus opum vim.
1951 Hoc donum, Laurine, tuum est; stupuere docentem
1952 Multa Caledoniis Mortales Te quoque in oris:
1953 Inter multa tamen longe hoc praestantius unum est.
1954 Illam nempe doces formam a tellure fuisse,
1955 Gyros agglomerat dum circa se, subeundam,
1956 Si
4918. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1956 Si liquida, et molem foret aeque densa per omnem,
1957 Atque, polos inter, medias attollier oras
1958 Mensura circum, dixi qua nuper, eadem
1959 Propterea debere, atque hinc quoque crescere eodem
1960 Ordine, quo dixi, paulatim pondera rerum,
1961 Inque polos illas gravitati accedere vires.
1962 Nonne videtur ab his tibi rebus vera profecto
4919. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1987 Esse Jovem varie, sive illic densius astrum,
1988 Qua tumet, esse via est quam qua devexa polorum,
1989 Praeterea reperire queas, verumque probare
1990 Rebus in his fieri contra quoque posse, polorum
1991 Ut de parte magis Tellus excurrat utraque,
1992 Quamvis ipsa suo sese super axe revolvat,
1993 Intus si nucleum mage denso corpore claudat
4920. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2063 Terrae inter quae sint, stratique liquentis, et illam,
2064 Et simul hoc aeque densato corpore fingens.
2065 Ergo ita per numeros juventus si fuerit par
2066 Hic raptus strati servato, par quoque aquaï
2067 Naturae tellus, ut densa est, constet, oportet,
2068 Ut densa est, aeque a minimo summoque remota
2069 Scilicet; at major, quem diximus, ille, minorve
2070
4921. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2070 Si fuerit, quam quem deducto pondere filum
2071 Significat, terram tanto mage corpore spisso
2072 Esse, minusve opu, liquidum quam corpus aquarum.
2073 Ex hoc materiem quoque quantam terra coercet
2074 Mole sua, nosces, et quanto pondere tota est;
2075 Nam ratio certe non hic erit invia ( si sis
2076 Assuetus numeris versandis ) perveniendi
4922. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
diceret illo?
2103 Soli adeant Vates, aut quos descendere solis
2104 His libeat; gressus Alcmenae ingens
2105 Inferat audaces: Veneris, ducente Sibylla,
2106 Descendant quoque cura, pius Vir; adite sepulta
2107 Vos quoque Tyndaridae Fratres loca, vosque redite
2108 Alternis; illuc cymba transmittitur una,
2109 Judicia
4923. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quos descendere solis
2104 His libeat; gressus Alcmenae ingens
2105 Inferat audaces: Veneris, ducente Sibylla,
2106 Descendant quoque cura, pius Vir; adite sepulta
2107 Vos quoque Tyndaridae Fratres loca, vosque redite
2108 Alternis; illuc cymba transmittitur una,
2109 Judicia exercet Minos, fatalia Parcae
2110 Ducunt
4924. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
prosiluissent
2154 Protinus in montes, et sustentantia flexu
2155 Se vario inter se servassent culmina magno
2156 Celsa a naufragio; quamvis altissima paulum
2157 Tum quoque inundari debebant; namque ruina
2158 Commotus vasta, expressusque cadentibus intro
2159 Molibus oceanus cumulo superabat aquarum
2160 Magnarum, et falso complebat nubila rore.
4925. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
diuque etiam post usque minores
2214 Ordine distenti, quo motis fluctibus intra
2215 Cursus erat variante aestu, ventisque coortis
2216 Post quoque, cum coepit Tellus praetendere frontem.
2217 Atque ipsi interea scopulorum culmina venti,
2218 Et Soli, et pluviae minuebant, atque ferebant
2219 In mare detractas praedas, operamque juvabant,
4926. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
principio fuit una, et deinde remoto
2253 Littore successit structis urbs altera muris,
2254 Hospitiumque recens populo dedit; altera porro
2255 Sic quoque, postremamque excepit Juppiter Ammon,
2256 Desertoque Jovi suffecit, de Jove natum
2257 Qui voluit se, deinde suam; sed et hinc modo pontus
2258 Se retrahit, magno neque portu calusus, ut olim,
4927. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2273 Et geminae fuerant adlabens ad mare Syrtes
2274 Quondiam, et navifrago terrebant aequore nautas,
2275 Nunc longo distant sejunctae a littore tractu.
2276 Quin Libyae partem quoque nunc, Nubiaeque calentis
2277 Appellant prisco servato nomine Pontum,
2278 Utque mare, inscribunt loca sic deferta tabellis.
2279 Jam quos Oceano praetendit Gallia portus,
4928. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quid grajos undique portus?
2292 Vel modo visuntur nusquam, vel ab aequore longe
2293 Disclusi. Aegaei est eductior insula ponti
2294 Omnis, et Epiri quoque latior ora, novisque
2295 Conseritur scopulis illud mare, Cyclades olim
2296 Ut genitae, et Delos Latonia. Proinde tabella
2297 Discere de veteri si nunc terraeque, marisque
4929. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
habitatur.
2308 Amplior est Batavum regio modo, quam fuit olim,
2309 Et, licet aggeribus, ne campos obruat aestu,
2310 Arceat Oceanum, semper minor advenit ille.
2311 Tu quoque littoribus distensa Britannia circum
2312 Crescis: Vos etiam Cimbri, Boreaeque nivalis
2313 Indigenae; magis usque humilis circumsonat unda.
2314 Cunctis rebus ab his qui tentat vincere semper
4930. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pingere conchae
2356 Telluris gremium sublimi in monte cavatum.
2357 His alienigenis Pyrenes viscera rebus
2358 Consita sunt; Itali montes crevistis et ipsi
2359 Sic quoque, et aequorei tumulastis monsta profundi.
2360 Totius Europeae demum quis nesciat istis
2361 Portentis foetos montes, Asiamque feracem,
2362 Et Libyam, atque alio terras sub sole repertas?
4931. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
casu,
2368 Projecta et temere, at veluti constrata manu sunt,
2369 Formae quaeque suae, gravitatis et ordine certo.
2370 Praeterea quot adhuc terram quoque signa ruendo
2371 Non maris invenias? Quandoque est anchora, ut ajunt,
2372 Quam procul a pelago, quam celsis montibus inter
2373 Duratos pisces inventa, aplustraque fracta
4932. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
inter
2373 Duratos pisces inventa, aplustraque fracta
2374 Saxea, malus item, pars et confracta carinae.
2375 Naufragii non ille fuit locus? Ergo putandum
2376 Illa quoque anteacto juga tempore mersa fuisse.
2377 Seape etiam ad fractas tabulas in monte repertas
2378 Eruta sunt huminum mulotrum saxea memba,
2379 Ossaque, et armorum, et varii vestigia amictus.
4933. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2389 Omnis ut accedat; Gallisque Britannia constet
2390 Pervia, et Aegaei scopuli maris unica fiant
2391 Insula; Bosphoriae fauces claudantur, ut olim
2392 Hyrcanae, Euxinusque lacus quoque nominitetur;
2393 Quoque Atlanta salum lavat imum, desinat esse;
2394 Et brevis, et nullos demum quoque transitus orbem
2395 Extet ab orbe novo ad veterem, defossaque campis,
4934. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
constet
2390 Pervia, et Aegaei scopuli maris unica fiant
2391 Insula; Bosphoriae fauces claudantur, ut olim
2392 Hyrcanae, Euxinusque lacus quoque nominitetur;
2393 Quoque Atlanta salum lavat imum, desinat esse;
2394 Et brevis, et nullos demum quoque transitus orbem
2395 Extet ab orbe novo ad veterem, defossaque campis,
2396 Collibus et mediis tot naufraga nostra
4935. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2391 Insula; Bosphoriae fauces claudantur, ut olim
2392 Hyrcanae, Euxinusque lacus quoque nominitetur;
2393 Quoque Atlanta salum lavat imum, desinat esse;
2394 Et brevis, et nullos demum quoque transitus orbem
2395 Extet ab orbe novo ad veterem, defossaque campis,
2396 Collibus et mediis tot naufraga nostra ruantur
2397 Navigia, argentique absorpta metalla, vel auri.
4936. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
flammae
2405 Undique, dum tellus ignescat denique tota
2406 Siccato oceano, atque omni cultore perempto,
2407 Factaque Sol, astrumque novum lucescat: at iste
2408 Nec quoque perpetuus constet nitor, almaque demum
2409 Lux pallescat, et absumpta vi sulphuris omni
2410 Desinat in cinerem Tellus ingloria inertem:
2411 Ac
4937. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
poscere visa!
7 Sic vestes primum inventae, defendere membris
8 Frigus uti possimus, acutaque verbera venti;
9 Parvaque sic tepidis in vallibus edita tecta
10 Sunt, rabiem quoque detur uti vitare ferarum:
11 At nunc purpurea, aurataque in veste locamus
12 Luxum, et delicias, nunc laxa palatia surgunt
13 Effigies etiam e saxo exceptura silentes,
4938. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
75 Crevit avarities hinc, nam, quam servet, adepta est
76 Rem facile, accumuletque, diu si parcat abuti:
77 Hinc cessere in opes privatas publica terrae
78 Jugera, quae populo quoque magno sint sat alendo,
79 Et potiundi aucti, extensique per omnia fines;
80 Nempe ita servari, quodcumque dat ubere gleba
81 Tellus ipsa, potest, nihil ulla et disperit e re.
4939. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
95 Et quoniam cum nos procurrimus immoderate
96 In rebus, prima amota, nova surgere Egestas
97 Usque solet; debet nova suppeditarier usque
98 Ars etiam, multas post se tractura quoque artes.
99 Quare et praetentis finiti sepibus agri,
100 Et positus campis limes, mensuraque in arva
101 Inducta est, quod quisque habet, ut cognoscere possit,
4940. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quam fecerat ipse
186 Hospitio, mage quam moles ea vasta Colossi;
187 Submisit fasces Doctrinae Oriente subacto
188 Magnus ubi, et subiit parvos, ut templa, penates;
189 Tu quoque ab Arpino, largum cui flumen et aureum
190 Eloquii, cupidus fontem hunc virtutis adisti:
191 Ergo Rhodo ex humili summas ita radere ponti
192 Aspiciebat aquas sidus (dixere Canopum,
4941. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fallacior illa
213 Tum tentata fuit ratio. Procul urbe Syene,
214 Cujus et haec servant, excisa et marmora nomen,
215 Qui tum adventabant, velut inter mira, referre
216 Hoc quoque consuerant, illa regione sub Austrum
217 Tercentum stadia a Borea protendere sese,
218 Queis stadiis per humum quae corpora consita recta
219 Tolluntur, muri veluti, celsaeque cupressi,
4942. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
217 Tercentum stadia a Borea protendere sese,
218 Queis stadiis per humum quae corpora consita recta
219 Tolluntur, muri veluti, celsaeque cupressi,
220 Erectique situ quoque aheni proinde cylindri,
221 Ipso in Solstitio qua Sol altissimus hora est,
222 Ex ulla prorsus non ullas parte cadentes
223 Projicerent umbras;
4943. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
umbras; nam pars super imminet una,
224 Cuique aliqua, illustrans Solis, qui corpore lato est.
225 Perceptum hinc facile est, quam partem corpore lato
226 Caeli circuitùs Sol occupat, hanc quoque partem
227 Terrae circuitùs comprendi totius illis
228 Debere a stadiis. Sol jam quis nesciat, illos
229 Quam tutum non sit fines servare sine umbra,
230 Et latam
4944. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
309 Flectitur, et torquetur; et ipsum id noscere, quidnam
310 Hic faciat, semper durum est, incertaque constat
311 Quaerendi hoc ratio: ratio proin semper, oportet,
312 Haec quoque servandi fallax, incertaque constet.
313 Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314 Tramite convexam vertente ad sidera partem,
315 Ibat lux; ideo magis apparere patentes
4945. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
315 Ibat lux; ideo magis apparere patentes
316 Hi flexus, quam par, gemini, et subtilior ille,
317 Quam par, tertius esse; gradus pars scilicet illa
318 Major ob hoc, et major item quoque Terra videri
319 Debuerat, quam sit, sedesque excrescere nostra.
320 Caetera quid memorem, primo velut artis in ortu
321 Quam variis tentata modis? Cum noscere paucis
4946. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
utrumque
456 Possis in montem excurrens a finibus illis.
457 Extrue nunc aliam speciem, velut ante, triquetram,
458 Unus ad unum illum ut pertingat nunc quoque finem,
459 Alter at hunc primum praestringat acumine montem
460 Flexus, et alter item innitatur monte secundo;
461 Jam latus agnoscis, quod ab illo limite primum
4947. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
491 Exiguum, et magnum medius, rectumque vocamus.
492 Vertice verum alii constant in utroque minores,
493 Quos valeas, quanti sint, explorare, latusque
494 Hos apices inter notum quoque, quippe repertum est.
495 Invenies igitur, via quae subtenditur imo
496 Aequore procurrens, referatur qua latus istud,
497 Obliquum veluti
4948. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
lacatum
567 Revera tunc est, locus at, quem cernimus ipsi,
568 Per caelum se circumfert in marginis oram
569 Exiguae coni primo de segmine formae.
570 Tertius his addi quoque motus denique possit,
571 Haec reperit nuper quem nostra fagacior aetas,
572 Scilicet exiguum quo se polus ipse per orbem
573 Bis denos uno decerpto volvit in annos,
4949. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
625 Mensurae graduum, formam ut deducere possis,
626 Terrai quae sit circum, compressane constet,
627 Longane, uter major nimirum, et quatenus axis.
628 Ergo ex servatis gradibus quoque, fraude retecta,
629 Compressam non parte polorum ab utraque putarunt
630 Esse; sed ex illa contra procurrere Terram:
631 Nimirum non tum stetit haec sententia primum,
4950. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Urbs confinia Zonae,
691 Unde esse incipiunt hyberno tempore noctes
692 Perpetuae magis, atque magis, dum maxima senos
693 Exaequet menses, et lux quoque maxima senos.
694 Hic calcanda jacet fluvii cognominis unda,
695 Cujus mensurae visa est aptissima primae
696 Planities; sed enim fuerat nix saepe viai
697 E medio
4951. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
698 Firma sola; algentes tractabat pellibus undas
699 Proin frustra defensa manus, nam immobilis haesit
700 Interdum; usque adeo saevit Jove frigida crudo
701 Tempestas hyberna, ut gens quoque nata sub illo
702 Aethere saepe gelu deperdat membra secante,
703 Et tanquam a bello truncatos praeferat artus.
704 Obsidione velut conclusa, arctataque parvis
705
4952. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tantum est munita labore:
728 Ipsa gradus, graduumque dedit cognosse per arcum
729 Particulas senas decies in quolibet uno,
730 Atque harum totidem quoque fragmina particularum,
731 Quae non convexis nisi vitris cernere tantum est.
732 Nimirum, genus hoc, arcte conclusa supellex,
733 Ne quid in offensu vario, compage soluta,
4953. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ipse figuram
1055 Inducit, qualem consistere posse fine ullo
1056 Ante putet vinclo, proprioque ut pondere tantum
1057 Sciliet in sese niti putat; Arbiter, inquam,
1058 Sic quoque Telluri talem conflasse figuram
1059 Creditur, aequali qualem in se pondere partes
1060 Libratae poscunt, compressam ab utroque polorum,
1061 Ut docui, et paulum regione tumentem.
4954. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1061 Ut docui, et paulum regione tumentem.
1062 Nunc circumfusas mecum te transfer ad auras
1063 E terra, breve constat iter, superamque fluentis
1064 Inspice naturae quoque frontem, cortice quali
1065 Includat Terram, num se conformet, ut illa,
1066 Atque adstricta velut vestis se inflectat in artus?
1067 At non huc gradibus, non huc conscenditur ullis
4955. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1089 Et licet aurarum calor augeat exsiliendi
1090 Conatum; calor ast idem, et quae caetera circum,
1091 Si constent eadem, densabitur aura premente
1092 Plus aucto supera pro pondere, quoque tenetur,
1093 Decrescet spatium pro ponderis ipsius auctu.
1094 His tibi jam claris subjunctis rebus, et ipsa,
1095 Quam tu cumque velis, gravitatis lege manente
4956. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
se pro repetitis
1112 Si decrescat, uti vere decrescere certum est,
1113 Lex parvis ab ea paulo diversa vigebit
1114 In spatiis; magnum in magnis discrimen habebis:
1115 Tum quoque rarescent quatuor jam partibus aurae,
1116 Jamque novem, bisque jam rursus, ut ante,
1117 In spatiis, non ut tamen ante a fronte petitis,
4957. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
numerisque notantur
1188 Diversis paulo spatia ipsa, minusque repente
1189 Progredieris, at immensum tamen; utpote si tu
1190 Millia sublimi post octingenta volatu
1191 Tum quoque dena quater scandas, tam rarus ibi aer
1192 Fundetur, vix ut decies sub sena reduci
1193 Signa queat: numeris quae nomina reddita tantis?
1194 Verum a servato diversus cernitur ordo
4958. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
exurimur aestu.
1227 Propterea esse aer prope nos pro pondere densus
1228 Non queat aggesto, constante nec ordine tractus
1229 Sublimis minui, nec, quae servata, manere
1230 Quoque loco possint, et tempore; tempore quovis
1231 Nam regione calor varie mutatur in omni.
1232 Ast aliquo a terra tractu procul, aequa per auras
1233 Temperies est, quo nequeant hae scandere
4959. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illis
1393 Sive repercussos a densis aeris auris,
1394 Nequidquam. Quoniam nimis alta conditur ardens
1395 Terra Sol mediae brumali tempore noctis,
1396 Tempore quo septem quoque saepe arsere Triones,
1397 Ut nequeant illuc radii pertingere missi.
1398 Frustra alti accensos evulgavere vapores
1399 Ursas sub gelidas simul undique convenientes;
4960. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tumentes
1442 Auras, inque polum proin ob declivia utrumque.
1443 Dum petit ille polos, interdum concipit aer
1444 Ardorem, interdumque polis procul editus ipsis,
1445 Aut quoque post multo depressior, insinuatus
1446 Auris interius terrestribus, atque deorsum
1447 Descendentibus hoc citius, quia pondus ob auras
1448 Has alienigenas increscit convenientes.
4961. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1462 Inferioribus, et sistentibus undique visum:
1463 Tantum igitur fili apparet lucentis imago
1464 Circum oras, ubi praeter ea impedientia nigra
1465 Corpora subtiles expansae nant quoque partes.
1466 Tum varios illic fuscos, clarosque videbis
1467 Alternatim orbes, cum decidet altera major
1468 Massam massa super, guttam ut super
4962. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1532 Lumina fulserunt, modo rarave, nullave prorsus
1533 Prodibant, modo creba, suique feracia longe.
1534 Ergo si repetas e prodigialia volvens
1535 Tempora, quam docui, lucis quoque signa notabis
1536 Tunc quaedam per Solis iter conspecta, suasque
1537 Effudisse comas Phoebum magis orbe sub illo.
1538 Praeterea tria sunt, quae propter quolibet anno
4963. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1706 Tum vires varias, quae volvunt corpora in orbes,
1707 Insuper ad tractus debes expendere, sed qui
1708 Sint, semel in sese repetiti. Proinde necesse est
1709 Tum quoque corporum item circa se versa trahentum
1710 Corpora materies, quae viribus aequiparari
1711 Jam queat ad tractus collatis scilicet aequos,
1712 Materies, inquam, duplici hac ratione putetur,
4964. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
spatio a servantum, et visae molis ab auctu.
1770 Haud tamen idcirco est, nequeas ut credere, Terrae
1771 Cum nimium ad Solem sit, saturnique, Jovisque
1772 Parvula materies, Veneris, Martisque quoque esse
1773 Fors magis exiguam, multo illis quippe minorum.
1774 Hinc facile efficies, prope librae examine possis
1775 Ut Solem hinc, illinc errantia sidera cuncta
4965. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
molimine corpora, eorum
1778 A spatiis inquirentes, et pondere noto,
1779 Quo commune loco medium gravitatis inesse
1780 Debeat, et quantum de corpore quoque recedat.
1781 Ergo age, finge animo, quod fors vix accidat unquam,
1782 Cuncta tamen finge astra simul, quaecumque vagantur,
1783 Deflexisse latus phoebeae ad lampadis unum;
4966. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2034 Qua Terrae gravitas in Solem) scilicet illo
2035 Ordine, quo semel haec in se repetita locato
2036 Respondet spatio claram inter lampada Solis,
2037 Lunaique globum, in sese quoque sed repetito;
2038 Nimirum gravitatis uti natura reposcit.
2039 Hanc porro Lunae gravitatem ita nempe relatam
2040 Dissolve in geminas, quarum directa sit illuc
2041
4967. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
A Terra retrahet Lunam; totumque per orbem
2151 Plus est, quod retrahet, quam quod trahet, et quia major
2152 Est arcus, per quem retrahens agit illa potestas,
2153 Et quia conatus retrahendi fit quoque major.
2154 Sed quid praeterea faciant hae, percipe, vires.
2155 Prima quidem vis, alterius parsque altera, cum sint
2156 Directae ad terram, vel contra, non pote quidquam
4968. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mobilitate minuta,
2199 Ulterius donec tandem fugere impediatur,
2200 Et rursum incipiat Telluri accedere Luna,
2201 Atque sub imperium Dominae fugitiva reverti:
2202 Semper quoque loco laterum qui vertitur ordo.
2203 Primo itidem accessus augentur, tum minuuntur
2204 Furtim mobilitate aucta, et gravitate minuta.
2205 Accessus proin deinde recessibus immitantur;
4969. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
queis major causa locis est,
2208 Illa magis distant a Terra; contra ubi major
2209 Causa recedendi, minor est distantia ibidem.
2210 Haec eadem quoque causa facit, cum Lunifer orbis
2211 Debeat a prima non aequus origine gigni,
2212 Sed species fieri coni de segmine princeps,
2213 Continuo ejusdem ut mutetur tempore forma,
4970. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2227 In sese; porro in numeros, ut vincla coegit
2228 In sua, quas vires addi, demive necesse est,
2229 Orbis ut immotus (sit qui aequo proximus orbi)
2230 Mobilis exoriatur; iter quoque deinde peregit
2231 Oppositum, vertitque vices, et mobilis orbis
2232 Motu ex proposito discrimen venit ad ipsum,
2233 Eduxitque animo relegens, quod corpus in orbem
4971. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2353 Non aliis, tunc imbriferas dispellere nubes,
2354 Ventorumque feros compescere posse furores,
2355 Inque aliud differt spes tempore tempus ab uno.
2356 Propterea neque nos fieri quoque tempore credunt
2357 Aegrotos alio, tantum illo solvere morbos
2358 Se, vel adaugere, atque exanguia linquere membra
2359 Expirantem animam: aetates cognoscere Lunae
4972. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2392 Errorem ex animis tantum haec prudentior aetas
2393 Dispulit, evellens fagis volitantibus alas,
2394 Concilioque sacras nocturno diruit aedes.
2395 Creditur in mentes quoque Lunae extensa potestas,
2396 Nam mentes plerumque etiam variae videmus
2397 Humanas, ipsumque animi versatile nostri
2398 Consilium, ingeniumque volubile prorsus, et exlex.
4973. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magis: ire per altum
49 Mente juvat caelum, juvat ima in viscera rerum,
50 In Superumque domos, atque insinuarier artem,
51 Fataque, Naturamque, et eo lassarier ausu.
52 Me quoque causarum lassat labor, et juvat idem,
53 Me quoque Musarum, studia haec sociare vicissim
54 Durum et dulce simul, curisque adjengere curas,
55 Et veluti geminum fragili mare findere puppi.
4974. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ima in viscera rerum,
50 In Superumque domos, atque insinuarier artem,
51 Fataque, Naturamque, et eo lassarier ausu.
52 Me quoque causarum lassat labor, et juvat idem,
53 Me quoque Musarum, studia haec sociare vicissim
54 Durum et dulce simul, curisque adjengere curas,
55 Et veluti geminum fragili mare findere puppi.
56 Jamque opere assiduo vexatus nocte, dieque
4975. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
81 Ergo age, quod superest, mecum hic delabere motus
82 Ad tenues Lunae, queis sese corpore paulum
83 Nutant huc illuc librat: lustrabimus inde
84 Deductae paulum pariter quoque pondera Terrae,
85 Dum fit, uti luces aequantia noctibus omni
86 Tempora praecedat anno; veniemus ad aestus
87 Protinus aequores: et caudas esse Cometis,
88 Et qua,
4976. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
caelo.
156 Haec illis monstrabit iter fax maxima in undis
157 Aequoreis, plusquam nobis Cynosura, Heliceque;
158 Fixa manens etenim, qua sint regione, docebit,
159 Quoque loco positae volitantes per mare puppes.
160 Hoc igitur, Lunae facies quod versa videtur
161 Usque eadem ad Terram, tentant deducere multi
162 Illius a gemino motu, qui tempore eodem
4977. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
165 Et certe hic geminus si Lunae corpora volvens
166 Motus, quisque sibi semper pede curreret aequo,
167 Non celerans, tardansque vicissim, et Lunifer axis
168 Effert Luniferum quoque semper rectus ad orbem;
169 Tum Terrae puncto a medio quae tramite recto
170 Ad Lunae medium duci via fingitur, ipsa
171 Usque locum Lunae in facie tranaret eundem;
4978. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Aspicias binis gradibus comprendier omnem;
182 Ille gradus nequeat binos excedere nutus,
183 Qui siet. Quin in Boream nutabit ab Austro
184 Tum quoque Luna, vel a Borea dum migrat in Austrum.
185 Sed quoniam Lunae mediam non motus ubique
186 Est sibi par circa Tellurem, ut par sibi constat
187 Alter, Luna suo quo circumvolvitur axe;
4979. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
minorve.
256 Quapropter faciem semper convertit eandem
257 Ad Terram, nisi se quantum in latera utraque vibrat,
258 Paulum nempe, suo tenues dans corpore nutus.
259 Sic quoque cum lapidem non omni a parte rotundum,
260 Aut ferrum aequoreis projectum mergimius undis,
261 Volvitur in fundum haud libratis partibus, et se
4980. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
303 Astri in materia, sive in variante figura.
304 Quare nonne vides, rerum ut Natura reposcat
305 Ipsa, ut Luna sua facie se vertat eadem
306 Perpetuo ad Terram? Proin ut quoque credere possis
307 Perfacile, assimili circum vertigine volvi
308 Saturni, atque Jovis Comites, id lumina quamquam
309 Nostra sibi nequeant supponere, ni Comes unus
4981. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
335 Esse velis densa, variantibus haud male circum
336 Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337 Multiplex, variosque situs formasque receptans
338 Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.
339 Jam veluti ratio, qua Cynthia vertit eandem
340 Ad Terram faciem, comites quoque possit ad omnes
341 Perfacile induci; cur
4982. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
formasque receptans
338 Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.
339 Jam veluti ratio, qua Cynthia vertit eandem
340 Ad Terram faciem, comites quoque possit ad omnes
341 Perfacile induci; cur non et caetera multa
342 His tribuas pariter, fieri quae diximus ante
343 In Luna, positus dum mutat, tempora, motus?
4983. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut Lunifer orbis.
372 At si Lunarum distensior annulus ille
373 Introrsum sit, uti corpus tum denique ad ipsum
374 Pertingat, circumque infixus adhaereat arcte;
375 Tunc quoque mutantur nodi, sed lentius; omnis
376 In toto namque hic partit se corpore motus.
377 Nunc, ades, ad Terram in media regione tumentem
378 Verte animum, inscriptumque puta, quantum potes,
4984. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
453 Neve fluentibus, et refluentibus avehar undis,
454 Vestris me audentem manibus sustollite Musae,
455 Naturae quae jam mores didicistis, et artem.
456 Aequoris aestus item causis quoque pendet ab isdem,
457 Luna quibus turbatur.Uti non aequa moventem
458 In Solem gravitas Terrae, Lunaeque meantum,
459 Collatam Terrae Lunam turbare
4985. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
460 Sic et inaequalis gravitas, quam Terra recepit
461 Partibus in varis non aeque a Sole remotis
462 Adducere, statum perturbat partium earum
463 Inter se. Lunae vires quoque viribus adde
464 Phoebeis similes, sed plus turbare valentes,
465 Utpote quae Terram spectat vicina, facitque
466 Intervallorum discrimina partibus ejus
467 Majora.
4986. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in illis
528 Temporibus, luces queis fiunt noctibus aequae,
529 Cynthia si fratri conjucta, oppostave flectat,
530 Quam cum Sol tetigit caeli vertentia signa.
531 Tum quoque concussum convexius insilit aequor
532 Terra a Sole minus discedente, atque remota,
533 Quam cum se in spatis errando dimoverit alta.
534 Scilicet haec servata diu, longosque per annos
4987. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magni exquirere nuper
537 Oceani voluere, atque ejus noscere mores
538 Instabiles; varios proin portus, multaque ponti
539 Littora lustratum fluctus adiere sonoros.
540 Jam quoque praecipua his communibus adjice quaedam:
541 Nullis de genere hoc agitari scilicet aequor
542 Fluctibus, exiguum quod sit, quod et undique clausum,
543 Nullis atque lacus omnes quantumlibet
4988. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
557 Fluctus quaque die, sine lege et tempore certo:
558 Praeterea ventos, tempestatesque fluentis
559 Perturbare vices ponti; nam saepe retardant,
560 Saepe moras adimunt, minuunt quoque saepe, vel augent.
561 Haec sunt, quae Veteres Naturae arcana putarunt
562 Invia, quae propter, si vera est fama, fluenti
563 Mersit se Sapiens ponto, dum littora maestus
4989. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
618 Lunave, Solve, unum si fulgeat, ipsaque constet
619 Circum tota liquens Tellus, et tempore puncto
620 Possit ea fingi forma, quam postulat ipsum
621 Libramen, possitque aliam quoque tempore puncto
622 Induere, ut motus nil turbent ante recepti;
623 Tunc adjuncto alio quid in istis accidat astro,
624 Quid Terra partim solida constare, quid ipsis
4990. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
depressior ora
638 Illinc Telluris circum usque recedet utrinque.
639 Illa aliis humilis mage erit quapropter, eoo
640 Quae videt, occiduoque lavantem gurgite Lunam:
641 Sic quoque, si Sol est, qui pertrahat, illa necesse est
642 Longa sit in Solem simili constata figura.
643 Sed quia vis Solis longe longeque remoti
644 Vi Lunae minor est proprios, sit licer ipsa
4991. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
omnes,
667 Exinde immoto phoebeius axis ab axe
668 Disjungi, et procul occiduas se ferre sub oras
669 Continuo, donec recta ad latera ipsa secentur:
670 Axis ad occasum quoque Terrae avulsus abire
671 Principio; sed cum discesserit intervallo
672 Aegre aliquo, verum haud longo (cum scilicet a e
673 Multo phoebejus properans velocius axis
4992. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et Lunai jungitur axi
677 Tum, cum transversi media phoebeius ille
678 Se posuit regione loci; qua deinde relicta
679 Pergit ad oppositam quia Solis protinus axis,
680 Ipse quoque a Luna rursum divulsus in ortum
681 Progreditur; multum non longo at tramite; rursus
682 Namque gradus relegit; cumque oram venerit ille
683 Prorsus ad oppositam, Lunae hic componitur axi.
4993. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
681 Progreditur; multum non longo at tramite; rursus
682 Namque gradus relegit; cumque oram venerit ille
683 Prorsus ad oppositam, Lunae hic componitur axi.
684 Hae redeunt quoque deinde vices, phoebejus in orbem
685 Axis dum procedit, et altera dum loca visit
686 E latere, atque ex his Lunae dum transit ad axem.
687 Adversa idcirco summi duo puncta tumoris
4994. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
749 Fluctus ad occasum, sed contra fluctus ad ortum
750 Serior; illud, ubi laterum ora enaverit; ast hoc,
751 Postquam delituit, vel Cynthia tota refulsit.750
752 Non causis quoque cernis ab his, cur debeat esse
753 Aestuum inaequalis geminorum mortus, ab orbis
754 Finibus aequantis cum distat Luna? diurno
755 Tunc motu non Luna orbem contundit eundem,
4995. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
876 Quam cum per Cancrum, perque Aegocerota vagatur;
877 Tempore namque illo saltem vicina vagatur
878 Luna tibi aequanti (ciet unde valentius) orbi;
879 Ast alio procul excurrit quoque, signaque lustrat
880 Hyberna, aut aestiva; ideo minus incitat unas.
881 Attamen haud subito summi, vim propter inertem,
882 Adveniunt aestus, minimive, ut diximus ante,
4996. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
881 Attamen haud subito summi, vim propter inertem,
882 Adveniunt aestus, minimive, ut diximus ante,
883 Summus erit minimusque sed alter deinde, vel alter.
884 Denique cognosces quoque fluctibus augmina reddi
885 Illis temporibus multo majora, quibus Sol
886 Aspicit oppositam sibi, conjunctamve sororem,
887 Ipsi si Soli proprior
4997. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
aequor
928 Per Terrae spatia ampla, et rauco advolvit arenas
929 Murmure; post labens per jugera multa resorbet
930 Laevia saxa: novis albescunt littora spumis.
931 Tum quoque si scopulos circumflectatur oberrans
932 Hic atque hinc aestus, procurrunt frontibus undae
933 Adversis ccursantes, et murmura magna
934 Edunt impulsu valido, ingeminantque tumores,
4998. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
978 Multos Luna dies semper; semel itque, reditque
979 Proin mare quaque die: communi caetera deduc
980 A causa, et supra positis rationibus apta.
981 Ast illo magni fiunt quoque in aequore motus
982 Propterea; quoniam sive acta sit aestibus unda,
983 Seu ventis, leviterque polo propulsa propinquet,
984 Continuo admota ad partes sese applicat illas,
4999. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
991 Ire sub occasum comparent. Insula monte
992 A glaciali avulsa illic dum saepe per undas
993 Innatat, ad Zephyri sedem, seu flectit ad Euros.
994 Aequoreis in aquis pariter quoque cernere saepe est
995 Cursus huc illuc diversos, flumina vel quod
996 A terra impellunt; vel ab imo orientia fundo;
997 Concitus aut aer in ventos desuper ortos,
5000. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
acta procelis,
1002 Externo quas non agitari flamine cernas.
1003 Nunc liquidas undis mecum te transfer ad auras
1004 A liquidis, aestumque hujus quoque nosce elementi
1005 Instabilis, quique a causa gigantur eadem
1006 Aerio tumor in pelago circum undique fuso.
1007 Aer cum fluidus sit, ut unda, quis, aera, pugnet,
5001. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1148 Servatae, lucisque vices, non causa valebit
1149 Eduxisse alia, ut Telluris protinus aer
1150 Mutatus circum, ut fallentia saepe tuborum
1151 Vitrea septa? Aer Solis quoque nonne nitentem
1152 Concinnet, cum Sol obtecta luce laborat,
1153 Annulum, ut amissae parva in solatia formae?
1154 Et tamen (a vero quantum deducere possunt
1155 Jam
5002. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tanusque paratus,
1199 Et longo par est per cuncta excurrere versu.
1200 Permultis suus hic Terrae datus usibus aer
1201 Scilicet est, aliisque suus quoque proficit astris
1202 Aer, si quis is est, errantibus: haec sed ab illo
1203 Commoda percipimus nostrae non ultima vitae,
1204 Nobis distribuit quod lucem, quodque calorem
5003. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1454 Impulsus nequent ullos sentire, neque ullos,
1455 Quos videas, ire in motus; perniciter ire
1456 Cur poterunt illic, praesertim ubi vincere debent
1457 Oppositam quoque vim gravitatis abire vetantem?
1458 Praeterea cur non caudas errantibus astris
1459 Tunc adnectendum foret omnibus, ipsa vapores
1460 Cum queat illorum quoque lux jactare superne,
5004. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1457 Oppositam quoque vim gravitatis abire vetantem?
1458 Praeterea cur non caudas errantibus astris
1459 Tunc adnectendum foret omnibus, ipsa vapores
1460 Cum queat illorum quoque lux jactare superne,
1461 Et secum abripere, et distendere per regiones
1462 Illas, quas caude visus majore Cometa
1463 Trajicere insignis, praelongo et verrere tractu.
5005. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corporis umbram
1474 Si credas, quoniam non tam queat illa videri
1475 Longa, sed a spatio semper subtilior esse,
1476 Et demum in puncti extremum finire cacumen:
1477 Tum quoque lucis eo fractae vis atque reflexae
1478 Aere, quae sparso collustret lumine fumos,
1479 Omnes impediat prorsus, dispellat et umbras:
1480 Praeterea vel si non dispellatur, et ejus
5006. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1487 Interdum; tractus medio neque semper in axe
1488 Ille oritur: varia vidi regione locorum
1489 Quaque die positus mutantem; tempore parvo
1490 Post etiam gemini conspecti, qui quoque lata
1491 Multavere situs in cauda: denique Soli
1492 Cum jam vicinum caudam protenderet astrum
1493 Praelongam, quini supera nigrescere visi,
1494 Hoc genus, et multo
5007. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1518 Exhalans circumpositis nam rarior auris
1519 Est sumus, proprio proin quem cum sidere motum
1520 Percepit, sejunctus ab illo amittere debet
1521 Protinus: ipse foret quin si quoque densus, ut aura est,
1522 Perderet extemplo; clara ratione repertum
1523 Est siquidem, si forte globus moveatur in aeque
1524 Densatis auris, alio aut quocumque liquore,
5008. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
motus?
1566 Vel parva apparent trans magnam sidera caudam;
1567 Est opus, ut constet tenuissima proinde, nec ingens
1568 Possit diluviun, fuit illud quale, creare.
1569 Sic quoque ne credas, ingens cum machina Mundi
1570 Debeat extremo flammas perferre furentes
1571 Exitio, ex aliquo id propius veniente Cometa,
1572 Qualis ab igne rubens Solis redit, exoriturum;
5009. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1581 Tam lautis epulis, quid tanto denique sumptu?
1582 Vastus praeterea suus aer undique lucem
1583 Colligit a stellis jactantibus aethere in omni,
1584 Abraditque vagis idem quoque plurima ab astris,
1585 Ipsum quae recidunt in Solem, non secus ac quae
1586 Sunt in eo maculae, forbentur ab illus aestu.
1587 Hac ratione tibi rerum stat summa perennis
5010. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1591 Ut solet in multis, quae nos componimus, esse
1592 Molibus, atque ideo quae poscunt saepe refingi.
1593 Transitus at propior nobis cum forte Cometae
1594 Accidere interdum possit, quoque multa venire
1595 Inde mala in Terras inerdum posse videntur.
1596 Fumantis caudae pars ejus in area nostrum
1597 Insinuata, venenifero nos laedere possit
5011. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
usque
1842 Nitatur, sed non ingratis, vique coactum;
1843 Ut faceret, si vel sunes, vel sentiat ictus;
1844 At veluti sponte, atque illectum ut amore, volensque;
1845 Sponte quoque extendi veluti vult, nec penetrari,
1846 Motibus et nullis, nulli pugnare figurae.
1847 Sin gravitatem et adhuc tamen ipse hoc ordine perstas
1848 Velle movere, locoque jubes decedere primo,
5012. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1908 Trans et utrumque polum: in regiones saepe vagantum
1909 Astrorum veniunt, transcurrunt saepe vel infra.
1910 Proin si turbineis vaga motibus astra ferantur,
1911 Hi quoque turbineo motu raptentur, oportet.
1912 Non igitur posunt concepto perge cursu;
1913 Raptatosque illos cogi, quo turbinis urget
1914 Vis ea, deducique suo de tramite cernas;
5013. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1958 Ergo aut sistuntur, vel quo non convenit ire,
1959 Concitae eunt, aliasque suo immiscere tumultu
1960 Gaudent, et varia pellunt regione, feruntque.
1961 Sic in fluminibus quoque reddi his parva secundis
1962 Tempora vorticibus, praesertim ubi flectitur alveus,
1963 Cernimus; intereunt vix orti, impletque cavatos
1964 Protinus unda sinus, quos fecerat ante retorta.
5014. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2022 Sentiri aetherius ne impulsus possit, et ingens
2023 Plaga, nec avelli quidquam, raptumque moveri.
2024 Verum quae projecta cadunt, deorsumque revertunt,
2025 Cur ea non penetret quoque tunc, adeatque sine ictu?
2026 Cur latere hoc tantum, cur hac regione resistat
2027 Materies? Mireris aquam, quae pondera ligni
2028 Vi depressa vomit sursum, levioraque rerum
5015. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2026 Cur latere hoc tantum, cur hac regione resistat
2027 Materies? Mireris aquam, quae pondera ligni
2028 Vi depressa vomit sursum, levioraque rerum
2029 Caetera, ni videas prono quoque flumine ferre,
2030 Verum ea, praecipiti quanquam amne, immota natare.
2031 Utque haec materies cogit deflectere Lunam
2032 Circum, cur etiam non circum haec corpora pellat?
5016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
aestus,
2035 In quo versatur medius Sol, et vaga circum
2036 Sidera, converti super uno debeat axe
2037 Illo ipso, Solem qui trajicit; omnia certe
2038 Sex vaga debebunt quoque circa hunc sidera volvi;
2039 Cur igitur vario declinant omnia flexu?
2040 De mediique abeunt, quo vis properantior, orbis
2041 Aequore, et huc illuc tentant diversa meatus?
5017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2104 Obstet parte ratis, aut exeat ordine certo?
2105 Nonne vides, quantas fingendo cudere leges
2106 Mens debet, varie queis densae sint celeresque
2107 Pro spatiis partes, astro et pro quoque novatae
2108 Diverso? varie commutat quodlibet astrum
2109 Nam spatia, a Solis quibus imo limite distat.
2110 Astrorum inter se varios jam confer et orbes;
5018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2215 Tu ne te Mundo longe meliore regendo
2216 Immiscere velis; mentes contingere nostras
2217 Interius nequeas; animi tua jussa recusant.
2218 Attamen est aliquis quoque mentibus impetus, et vis
2219 Indita, non qualis late per corpora fusua est,
2220 At quadam tamen inflectens ratione, agitansque
2221 Interius nostros animos, ut protinus inde
5019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
gyro
2302 Incipiunt; quaque ora feruntur, succus in auris
2303 Fila in tenuia flavescens deducitur; ultro
2304 Paulatim in tereti concluditur ille sepulchro,
2305 Et clausus quoque pergit opus, dum scilicet omnem
2306 Evomuit succum, atque exanguia membra reliquit,
2307 Acceptura novam porro rediviva figuram.
2308 Quae facitis ceras, et mella liquentia, parvae,
5020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2315 Haec fuit agricolis; Reginae nomine verum
2316 Dignanda est mater, regnum hoc muliebre feratur.
2317 Nullum fervet opus sine matre, aut publica tangunt
2318 Commoda; projiciunt ingratam tum quoque vitam:
2319 Ipsa movet, regit ipsa, et pacis et arbitra belli.
2320 Mel de flore legunt, scrutari florea norunt
2321 Septa, ubi congesti succi, dulcemque liquorem
2322
5021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
dextra,
2336 Appositis tamen et flexus novere, modosque
2337 Senorum laterum; spatia implent cuncta, caventque,
2338 Nusquam ne constet cerae parcissimus usus.
2339 Tum quoque pro vario cunabula semine condunt;
2340 Plurima, parva tamen, queis sexus nescia partu
2341 Immittatur apes; magis ampla et rara virili
2342 Pro stirpe; augusta surgunt rarissima mole,
5022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2377 Sentimus vires; inde esse, et vivere quemque
2378 Allicit; et miseram quanquam, duramque trahamus
2379 In luctu vitam, tamen esse, et vivere dulce est.
2380 Notitiis trahimur rerum quoque, veraque nostri
2381 Exoptant animi, et dulcedine tangimur horum
2382 Mira, nescio qua; de veris exoriuntur
2383 Vera alia, et cupido se nexu in pectore jungunt.
5023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
recessus?
2403 Unde tot in populos, tantasque coivimus urbes?
2404 Unica non homines junxerunt mutua vitae
2405 Subsidia inter se, neque magni commoda coetus;
2406 At quoque posse loqui, atque aliis expromere sensa,
2407 Atque aliorum etiam cognoscere, et inde moveri.
2408 Finge aliquem solam placidi inter veris honores,
5024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2428 Naturas tam dissimiles; id praestet utrinque
2429 Inditus, hinc animis in consona corpora quidam,
2430 Illinc corporibus quidam conatus in illas,
2431 Ut vita, atque omnis quoque vitae hinc prodeat usus.
2432 Jam quid opus tam distantes contingere sese
2433 Naturas? Per vim sine tactu mutua possunt
2434 Officia exercere suam, et communia quaeque
5025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
leges
2437 Non opis est nostrae forsan, praesentia quamvia
2438 Omnia sint, atque intra nos peragantur, et ipsum
2439 Afficiant sensum; neque jam deprendere motus,
2440 Id quoque u liceat, sat erit, qui scilicet omnes
2441 Interius varia in nobis ratione geruntur,
2442 Cum volumus, cupimus, gaudemus, percipimusque;
2443 Compositi nimirum motus sunt; proinde necesse
5026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2444 Hos foret in motus alios iterumque, iterumque,
2445 Inque alios motus dissolvere, donec ad ipsa
2446 Prima retexendo sit ventum elementa; vicissim
2447 Tum conferre elementa iner se, quoque geratur
2448 Ordine quid rerum, qua quid quoque lege, videre
2449 Nec tamen interea nostrae, quae libera, mentis
2450 Vim secludere ab his,
5027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
donec ad ipsa
2446 Prima retexendo sit ventum elementa; vicissim
2447 Tum conferre elementa iner se, quoque geratur
2448 Ordine quid rerum, qua quid quoque lege, videre
2449 Nec tamen interea nostrae, quae libera, mentis
2450 Vim secludere ab his, dominam ast adsciscere talem,
2451 Arbitrio mens ipsa suo ut quascumque movere
5028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
63 Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64 Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65 Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66 Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est
67 Lux, ut corpora magna suis; ast ordine longe
68 Diverso, atque aliis consistunt legibus illae.
69 Omnia quae pariter nobis
5029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quoque viribus acta est
67 Lux, ut corpora magna suis; ast ordine longe
68 Diverso, atque aliis consistunt legibus illae.
69 Omnia quae pariter nobis quoque dia Viri mens
70
Extudit exquirens, e magnis addidit ingens
71 Inventum inventis, quin inter caetera summum,
72 Quaecumque anteactis jamdudum aetatibus
5030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
murus
101 Obstruit, atque sita e latere hoc tegit omnia, et illo.
102 Cum sequitur recta lumen, quod nocte Viator
103 Dum graditur gelida, prospexit, pervenit illuc,
104 Quoque tremens caleat, considit laetus ad ignem.
105 Cum radium Solis clausum in penetrale receptas,
106 Aspicis aerio volitante in pulvere rectos
107 Signari longo lucente in tramite tractus.
5031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
se flectere quoquam
136 Per sese sinit, et cursus mutare tenorem
137 Primi posse, nisi adveniat vis extera mutans,
138 Causaque de coepto decedere tramite cogens.
139 Proin quoque per sese diffundi lumen oportet,
140 Si nihil obsistat pergenti, per loca longe
141 Immensa, et spatii tractus sine fine vorare.
142 Propterea a nobis spactari sidera possunt
5032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sine fine vorare.
142 Propterea a nobis spactari sidera possunt
143 Fixa, licet nostras superent distantia cunctas
144 Mensuras, loca nam lumen media omnia tranat.
145 Hinc quoque sit, vigor ut lucis minuatur eundo
146 Pro spatiis in se repetitis; lucidus ingens
147 Namque globus, circa medium qui funditur ignem,
148 Si
5033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
155 Densa magis lux est, quo sit minor ipsa, vel ejus
156 Quo minor est, mediam qui findit, maximus orbis,
157 Quo minus aut spatium a medio est in se repetitum.
158 Quam tibi rem supera quoque dixi, quam quoque tentans
159 Deduxi loquerer, circum spatiis quae funditur amplis:
160 Nunc quantum est opus, ut possis reminiscier, edam.
161 Nocturnae a flamma remove candente lucernae
5034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Densa magis lux est, quo sit minor ipsa, vel ejus
156 Quo minor est, mediam qui findit, maximus orbis,
157 Quo minus aut spatium a medio est in se repetitum.
158 Quam tibi rem supera quoque dixi, quam quoque tentans
159 Deduxi loquerer, circum spatiis quae funditur amplis:
160 Nunc quantum est opus, ut possis reminiscier, edam.
161 Nocturnae a flamma remove candente lucernae
5035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cuncta volare
302 Per loca: prima prius sed adire, sequentia porro,
303 Dicendum est; quo vis rationem praeter inertis
304 Ducent servatae te res quoque (namque valemus
305 Subjicere id sensu, et diuturnum lucis euntis
306 Nosse iter): ars operae multae tamen, ingeniique
307 Haec praestantis erat: ratio illuc altera defert
5036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
316 Scrutari pigeat, quae sunt opus, atque ita multis
317 Multa quidem, quae sunt noscenda, evolvere dictis,
318 Tenuia praesertim rerum; nam certior omnis
319 Est ratio, tenues quoque solveres undique nodos.
320 Primo dum Comites illi Jovis orbibus astrum,
321 Quisque suis, obeunt, Soli cum parte feruntur
322 Aversa, densam saepe illabuntur in umbram,
5037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
389 Cassine, edomuit; leges ea fixit eunti
390 Huic Comiti, tabulisque novis inscripsit, ut inde
391 Praedici possint medii ipsi pene labores.
392 Attamen et suberant discrimina tum quoque quaedam
393 Temporis, ut numeris semper quid fraudis in illis
394 Saepe retentatis esset tamen: illius usque
395 Prodibat praecox labor, aut cunctantior omnis.
5038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
turbet.
421 Lucis quippe viam (via si majorve minorve
422 Efficit id lucis) Telluris non variari
423 Solum ob mutatum positum debere, sed ipsum
424 Ad Solem Jovis ob positum quoque; namque recedit
425 Plus etiam a Terra, cum plus a Sole recedit
426 Juppiter; unde trium demive addive necesse
427 Tum foret, aut quatuor discrimina particularum,:
5039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
436 Tunc equidem, dum carpit iter lux aurea, legi,
437 Quam doceo, subici lucem debere negarem:
438 At quia neglecta hac saepe illic lege, fit, horae
439 Dimidiae qui sit par, error, et hic quoque raro
440 Incisae rebus bene consensere tabellae,
441 In quibus est lucis magnum, non omne, viarum
442 Discrimen; Comitum certe debere aliorum
443 Motibus in propriis
5040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
444 Majus uti multo sit eo discrimine, quod lux
445 Efficeret properans per tot diversa locorum;
446 Motibus inque ipsis primi, interiusque locati
447 Impar esse aliquod quoque, quod discrimina lucis
448 Illa aequet saltem, loca quae mutata sequentur
449 Ad Solem Jovis: haec propriis in motibus ergo
450 Utrisque imparia, ut dico, turbare meantis
5041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si copia constet
472 Tramite neglecto lucis, non esse profecto
473 Hunc bene neglectum noscas, non tempore puncto
474 Per loca multa ad nos proin lumina lucis adire.
475 Sic quoque si, quae habeant congesti pondera nummi,
476 Explorare juvet, non privum examine quemque
477 Tentes; invenias siquidem discrimina saepe
478 Esse aliqua: at cumulo simul omnes exige in uno,
5042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
476 Explorare juvet, non privum examine quemque
477 Tentes; invenias siquidem discrimina saepe
478 Esse aliqua: at cumulo simul omnes exige in uno,
479 Ponderis ut quantum pretiique in quoque receptum,
480 Constituas, nummo; licet aurum dextera saepe
481 Praecidens paulum, quod ferro percutit, erret.
482 Jamque aliquis longa haec tentavit sedulus arte,
5043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
498 Illa Jovem, ut totidem Lunarum corpora, cingunt,
499 Impulsusque a Sole alios aliosque receptant
500 Atque alios inter turbantes mutua sese:
501 Hos astrum interius persert quoque; sed minus errat;
502 Ocyor ejus enim sit gyros, et a Jove major
503 Ipsum illic retinet gravitas diffusa propinquo,
504 Et minus est obliqua, tegens vicinus umbra.
5044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
520 Tractibus his septem reddentur tempora tantum,
521 Hoc genus; a medio radii proin Sole fluentes
522 In Terram debere suos deferre necesse est
523 Ictus hoc ipso quoque tempre, simplicis horae
524 Scilicet octava est quae pars prope: scindere perges
525 Ut loca, sic lucis tempus quoque scinde meantis,
526 Sed jam multa locis exposcere tempora multis
5045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
522 In Terram debere suos deferre necesse est
523 Ictus hoc ipso quoque tempre, simplicis horae
524 Scilicet octava est quae pars prope: scindere perges
525 Ut loca, sic lucis tempus quoque scinde meantis,
526 Sed jam multa locis exposcere tempora multis
527 Tranandis lucem, ex alia regione petendum est,
528 Nempe a Sideribus, quae fixa vocavimus, altis,
5046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
701 Finat in medio, magis incipientibus illis
702 Mensibus, aut contra vicino abeuntibus; harum
703 Major ut alterutra est nimirum causa, minorve.
704 Nunc age, si noscas ex his quoque mobilitatem
705 Luminis esse illam, Jovis e famulantibus Astris
706 Quae nuper detecta: reposcere tempora multis
707 Multa locis dubites tranandis denique lucem,
708
5047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
754 Res in eas directus item, ut paulo ante probavi,
755 Unde fluunt radii. Conjungi saepe necesse
756 Hunc foret errorem primo, atque excrescere tali
757 Foedere, saepe quoque aut partim adversarier ipsi,
758 Aut prorsus proin aut minui, aut vanescere prorsus.
759 Aequo cum motu, pariterque cientur eandem
760 Res, oculusque plagam spectantes, error uterque
5048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
763 Ire, oculus parili circum namque impete fertur.
764 Quos at habent oculi proprios, aut corpora motus,
765 Usque adeo ad lucem lenti sunt, error ut ullus
766 Non cadere in sensum possit; cum vix quoque tractum
767 Tam tenuem ipse animus prendat, quo emissa sagitta
768 Evolet, aut praeceps per caelum fulmen agatur
769 Tempore, quo celerat radius
5049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
788 Convertit glebas habitator, crescere talem
789 Cerneret errorem, quantum impetus ipse propinquum
790 In Solem augetur, si praeter lampada Solis
791 Densatas posset quoque sidera cernere ob auras.
792 Rere itidem tenuem, quem primum diximus esse,
793 Errorem. A luna momento temporis ad nos
794 Lux volat; ex aliis cunctantior accidit astris;
5050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
decidit alveum,
899 Extemplo madefit lympha, quae non salit alte
900 Tum de fonte procul, sed quae jam eruperat ante
901 Illinc, spumosoque ruit propter pede lapsa.
902 Hoc quoque, cum Solem in rubicundo cernimus ortu,
903 Accidit; in sese Tellus dum volvitur, ejus
904 Dimidium nunc hoc, nunc illud luce rigatur
905 Solis perpetua, radiorumque istud inundans
5051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
946 Nam numero quocumque immenso vasta locorum
947 Si spatia ipse seces animo, pars ultima nostros
948 Infra ut sit sensus; possis hoc findere parvam
949 Quamvis materiem numero quoque, particulasque
950 Has intus vacuas tumida distendere fronte,
951 Unam dum secti partem circumtegat, una
952 Quaeque suam, spatii, locaque omnes omnia demum.
953 Sic
5052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
suaque undis, causa profecto est,
1041 Sed suspensa prius, tacitae tum longa quietis
1042 Otia disrumpens, tenui quanquam excita motu.
1043 Sic fieri quoque, cum radios vi cernimus in res
1044 Iruere ingenti, motusque exsurgere miros,
1045 Multa elementa tibi demonstrant notitiarum,
1046 Hoc genus; et primo, ut memini, jam diximus ante,
5053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
meatus.
1120 Verum quam tenuis lux sit, plus prendimus illinc,
1121 Immanique modo tenuatam findimus ultra.
1122 Crescit in immensum sed adhuc quoque nostra profecto
1123 Vis rationis, eum si plumae, sive papyri
1124 Imminuas motum, decima quam parte cieri
1125 Fingebas digiti, donec non posse videri
1126 Id spatium
5054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1123 Vis rationis, eum si plumae, sive papyri
1124 Imminuas motum, decima quam parte cieri
1125 Fingebas digiti, donec non posse videri
1126 Id spatium incipiat nobis; quoque crescere quantum
1127 Efficies, si pro pluma, tenuique papyro
1128 Res capias tenues multo, nubila, sumos,
1129 Sithoniae aut unde Aurorae deduximus ortus,
1130
5055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1160 Utque oculis subito res intueamur apertis,
1161 Atque ut ne fibrae laedantur, et exurantur,
1162 Ne discindantur fata laeta, at alantur in arvis.
1163 Jam nunc officium hoc geminu quoque percipe lucis,
1164 Quod nos reflecti, et refringi dicimus, esse.
1165 Nempe fit, ut radius tunc reflectatur, eatque
1166 Retrorsum, ad fines geminorum ubi corporum, ut undae,
5056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1176 Quodque petit radius, non parti tramitem ab ulla
1177 Prorsum inclinatum ad faciem, quae corpora nectit,
1178 Ast alte, interiusque meantem in corpus utrumque.
1179 Duc quoque planitiem, quae tramite constet in isto,
1180 Atque etiam in radii venientis recta meatu.
1181 Altera tum radii reflexave, fractave semper
1182 Hac in planitie jaceat via, opoetet: ab illo
5057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1200 Ejus pars semper, reflexa, repulsaque retro
1201 Una salit radii, pars altera corpus adibit
1202 Mersa novum: jam si tum venerit ille per axem,
1203 Pars saliens axem releget quoque, mersaque coeptum
1204 Ante sequetur iter, neque ab axe recedet eundo.
1205 At, si cum radius venit, inclinetur ad illum,
1206 Aeque itidem rediens pars inclinabitur, at non
5058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1315 Interdum numeros, et fines esse colorum;
1316 Rara sed ut constent violatae haec crimina legis.
1317 Fac radius varie nunc inclinetur ad axem
1318 Ingrediens, quoque iter filis mutabitur ipsum
1319 Ingressis varie; quanto inclinatur et ille
1320 Jam magis, hoc etiam mage fila infracta feruntur,
1321 A veterique recens plus distat semita ductu;
5059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Corpora: at hic tantum tamen excipe corpora, quae sunt
1328 Sulphurea longe natura, atque unguine multo
1329 Praedita; nam si sunt haec aeque densa, refringent
1330 Plus radios; quin densa minus quoque saepe videbis
1331 Filorum seriem plus detorquere meantem.
1332 Si radius fugiens de corpore tentet inane
1333 Elabi in spatium; tunc ejus flexibus aequis
1334 Pars
5060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1386 Obliquum nimis a dextra jaculante recepit.
1387 Protinus idem etenim liquido sorbetur hiatu,
1388 Si venit ex alto, et graviores imprimit ictus:
1389 Ut varius plagae obliquatae hic sit quoque limes,
1390 Pondere pro vario, forma, impulsuque lapilli;
1391 Hic etenim majora viae declivia poscet,
1392 Ille minora, levi ut se possit tollere saltu,
5061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1393 Protinus et fundum non devolvatur in imum.
1394 Cum petet at radius jam non, ut nuper, inane,
1395 Ast alio immigrans aliud de corpore corpus,
1396 Semper erit quoque, pars una ut reflexa revertat;
1397 Et, si non omnis reflectitur ille, profecto
1398 Altera semper erit confringi debeat ut pars.
1399 Si veniat minus a frangente, ut ab aere in undas,
5062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Hoc reflexa etiam pars cum discrimine crescit,
1415 Et contra minor est, quae transit, pauperiorque;
1416 Quanquam itidem ratio crescens obliqua meandi
1417 Efficit hoc ipsum, certusque est hic quoque flexus,
1418 A quo nil radii coeptet transire, sed omnis
1419 A facie exsiliat retro, prorsusque remigret.
1420 At si non duo jam diversa, at plurima constent
5063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1452 Circum et si vertas illud, mutarier ambos
1453 Advertes flexus, pariter perstare sed aequos.
1454 Pro speculo opponeus undam, resilire videbis
1455 Ex undae prima facie quoque flexibus aequis
1456 Partem haud exiguam lucis; vel si ipse metalli
1457 Pro speculo capias vitreum, obvertasque, remitti
1458 Solis ab hoc binam speciem miraberis, alteram
5064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1481 Sorbeturque ab eo tum corpore parcius intro.
1482 Si vitri argentum subter detergere vivum
1483 Collibeat, magis ipsa et adhuc minuetur imago
1484 Altera, proin prorsus quoque desinet, asperiorem
1485 Si vitro reddas faciem, unde emittitur, illam;
1486 Nam tum sparguntur radii sine lege remissi,
1487 Solaque proin remanet, tum primae frontis imago.
5065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1519 In latus, atque plaga quacumque inferre cupita.
1520 Hac ope tu radios facili plus flectere pacto
1521 Quoviscumque queas, praedictaque cuncta tueri,
1522 Nec non et facili quoque pacto expendere fractos,
1523 Praecipueque videre, tenorem semper eundem
1524 Servari a radiis accessus inter ad axem,
1525 Illi cum migrant liquidas ex aere in undas,
5066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1529 Atque ad opus, neu te procul a ratione querare
1530 Divelli: fecere fidem rationibus ipsis
1531 Sensus, mensque horum vario sinc claudicat usu.
1532 Ergo par melicos quoque ad haec inferre lepores,
1533 Versarique diu, neque longo absistere versu.
1534 Hic age, proin mecum vas effice, concava constet
1535 Cui sursum facies, formaque excide pilai
5067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1575 Ingressus trajecit, et ipsis redditur auris,
1576 Deprendes spatium, quo detorquetur ab axe.
1577 Atque inter fracti spatia, incolumisque meatus
1578 Hic perstare pares positus, quoque, ut ante, videre est,
1579 Inversa ratione tamen, quia vertitur ordo;
1580 Tunc etenim lux de raris ad densa meabat,
1581 At contra nunc de densis, in rara revertit.
5068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
descenderit illinc
1647 Qui limbo ejaculatus, itemque aliis aliorum
1648 Missorum e medio mediis tingetur ibidem
1649 Filis, ut nequeant dignosci proinde colores.
1650 Adde quoque, ipse suos si puncto mitteret uno
1651 Tantum Sol radios, quia plures inde veniret,
1652 Haud fore, ut excepit vitro, frons utraque cui sit
1653 Inter se distans aeque, non fila colorum
5069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1653 Inter se distans aeque, non fila colorum
1654 Confundant, aliisque alia involvantur in uno
1655 Juncta loco; siquidem radius, qui fronte priore
1656 Vitri dividitur, quoque frangi a fronte secunda
1657 Egrediens debet, partemque revolvere fila
1658 Rursus in oppositam, quae proinde per aera ductu
1659 Debebunt aeque inter se distante meare;
5070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
revolvunt
1710 Se tantum egressu; varie inclinata priori,
1711 Qua venere, plagae proin egrediuntur in auras.
1712 Si, quam sunt primo in partem detorta, in eandem
1713 Post quoque franguntur, multum discedere fila
1714 Tum poterunt a se, et seorsum monstrare colores.
1715 Quare tum quodvis cum filum debeat oras
1716 Diversas petere egrediens, quam quo prius ibat
5071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illinc,
1763 Nimirum quo venissent, nisi fracta fuissent:
1764 Haec igitur regione suum se flectere in orbem
1765 Debent diversa, quam qua sunt rubra locata:
1766 Sic quoque cuncta suo viridantia fila maniplo
1767 In media statione suo sese orbe coercent:
1768 Filorumque aliis implentur ab orbibus omnes
1769 Qui superant tractus a summo margine ad imum:
5072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1806 Discendunt spatio diversi, abeuntque vicissim.
1807 Ne nimium, nimiumque tamen tenuare foramen
1808 Proinde velis, rara advenient nam fila colorum.
1809 Neu nimium longo tractu quoque distet imago,
1810 Debile plus aequo nam prodit denique lumen.
1811 Porro proficies, aloque a fonte tumultus
1812 Vitabis, vitrum si citra ultrave triforme,
5073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1849 Nunc rubicundus eat, viridis nunc, caeruleusve
1850 Trans vitrum splendor; viridi munus attamen ille,
1851 Caeruleo viridis refringitur; et rubicundus
1852 Qui fuit ante, rubet quoque tum, viridisque virescit,
1853 Caeruleus, qui caeruleus jam venerat, exit.
1854 Ergo prius vitrum, radium dum frangeret, illi
1855 Si varium induxisse modum, et tinxisse colore
5074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1853 Caeruleus, qui caeruleus jam venerat, exit.
1854 Ergo prius vitrum, radium dum frangeret, illi
1855 Si varium induxisse modum, et tinxisse colore
1856 Diverso potuit; potuisset nunc quoque vitrum
1857 Hoc aliud viridi de luce effingere rubram,
1858 Flavam, et caeruleam, quae sunt et cumque colorum
1859 Caetera; vel contra de rubra, caeruleave,
1860 Aut
5075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1857 Hoc aliud viridi de luce effingere rubram,
1858 Flavam, et caeruleam, quae sunt et cumque colorum
1859 Caetera; vel contra de rubra, caeruleave,
1860 Aut alia quacumque, alias quoque, in ordine quot sunt
1861 Septeno, formare, modove invertere demum
1862 Quocumque, et mutare. Colorum vel simul omnem
1863 Si recipis speciem,
5076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1918 Flava, et caerulea. At si sint purissima vitri
1919 Corpora, qualia habet, terrasque Britannia in omnes
1920 Cocta suis mittit fornacibus, omnia cernes,
1921 Quae docui, atque rudi facies quoque cognita vulgo,
1922 Et pueris pariter mirantibus, atque puellis,
1923 Ut ludum ostendes facilem, et spectacula grata.
1924 Omnibus a filis candorem existere junctis
5077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1924 Omnibus a filis candorem existere junctis
1925 Inter se, nitidumque jubar jam noscere possis,
1926 Si dicenda velis tentare, itidemque colorum
1927 Immutabile ab his munus quoque discere rebus.
1928 Cum triquetro e vitro speciem septemplice fuco
1929 Finxeris, objecta tum collige lente receptem,
1930 Ut distracta prius coeant modo fila, brevique
5078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2083 Qui geminas aures insedit, proinde nec aequas
2084 Exposcit causas, animum percellat ut aeque.
2085 Quis quibus a silis porro color exoriatur
2086 Commixtis, ratio quaedam est quoque pervia nobis
2087 Scrutandi: in partes septem proin unius orbis
2088 Divide iter flexum in gyrum, respondeat harum
2089 Quaelibet ut puri spatio cuiusque coloris.
5079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2207 Fracta minus quae sunt, alio haud confusa colore.
2208 Sic fucata illos signabit simbria fines
2209 Alba et nigra inter loca; sic ubicumque minorem est
2210 Transitus ad lucem, duci quoque simbria debet,
2211 Non tam clara tamen, neque vivo tincta colore;
2212 Nam quae fila locis a splendidioribus adsunt
2213 Fracta magis, cum
5080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2225 At vitrum si tu triquetrum sic deinde revolvas,
2226 Ut rem fila magis depressam ostendere possint;
2227 Quae viola est, minio depressior apparebit.
2228 Quapropter videas rufis magis hic quoque filis
2229 Infringi, violae faciunt quae fila colorem.
2230 Hoc discrimen idem cernas quoque, si penetrali
2231 Clausus in obscuro figas in parjete eandem
2232 Partim
5081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2227 Quae viola est, minio depressior apparebit.
2228 Quapropter videas rufis magis hic quoque filis
2229 Infringi, violae faciunt quae fila colorem.
2230 Hoc discrimen idem cernas quoque, si penetrali
2231 Clausus in obscuro figas in parjete eandem
2232 Partim puniceam chartam, partimque rubentem,
2233 Quam tamen obvolvas transverso stamine nigro
2234
5082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
luce uberiore locare,
2259 Excerptae quam si varia res parte, modoque
2260 Multiplici inter se collatae mutua, easdem
2261 Nos ad notitias non uno tramite ducant;
2262 Haec quoque, quae rerum, genus hoc, dicenda videntur,
2263 Percipere aequo animo, mentemque advertere debes.
2264 Nimirum, veluti quoque lucis diximus ante,
2265 Rerum itidem mixtos septenos percipe sucos
5083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2261 Nos ad notitias non uno tramite ducant;
2262 Haec quoque, quae rerum, genus hoc, dicenda videntur,
2263 Percipere aequo animo, mentemque advertere debes.
2264 Nimirum, veluti quoque lucis diximus ante,
2265 Rerum itidem mixtos septenos percipe sucos
2266 Candorem efficere; at permixti non simul omnes
2267 Si sint, verum aliqui, quendam formare colorem,
5084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2356 Pulchra sub specie, vultuque latere decoro.
2357 Ostendit quidam aspectu, quia deficit ipsi
2358 Et color, et pulchro veniens de corpore virtus.
2359 Propterea in nostris quoque vestibus addimus auro
2360 Argentum, clarosque alios, rutilosque colores,
2361 Ingredimur cum conventus, spectacula, pomas,
2362 Atque ideo a sociis plausum, et speramus honores.
5085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2380 Hinc est pulchra dies, nostris velamine dempto,
2381 Quandoquidem ante oculos terram, mare, nubila profert
2382 Tot mutata modis, radiisque tot illita lucis:
2383 Nox quoque pulchra, aperit quia caelum et lucida signa:
2384 Nocte dies tamen est multo jucundior ipsa,
2385 Quod longe varios praemonstrat amica colores.
2386 Praeferimus ver autumno, brumaeque nivali, et
5086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
5 Nota sequi cupidus vestigia. Nympha sed amens
6 Interea durae riguit moerore repulsae,
7 Saxum facta, loquax tamen, atque audita remittens
8 Ultima verborum: nec tum quoque sortis iniquae
9 Hujus cum miserebat; erant sibi spicula cordi,
10 Solaque montanis in saltibus excita praeda.
11 Illimem tame nad fontem lassatus ab aestu
12 Ut
5087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
eandem
344 Seu quo conspicias obliquior, accidit inde
345 Hoc lucis minus ad sensum, et mage languida vis est.
346 Sic mediam cum luce pilam Sol irrigat, illa
347 Quam quoque tu spectes Solis regione nitentem,
348 Comparet discus veluti, qui lucidus aeque est
349 Undique; quandoquidem quas partes augmine cernes
350 Aequali, aequa etiam conspergi luce videbis.
5088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mittente a corpore distas,
370 Imminui plus quam tanto vim luminis ejus,
371 Nimirum spatiis in sese pro repetitis:
372 Nec non et reflexa, velut quoque diximus ante,
373 Vim lux imminuit spatiis (si caetera circum
374 Sint paria) abductum quibus est, quod lumina mittit
375 Ex sese corpus diffundens, Solis uti fax,
5089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
584 Omnis aërio tractu, circumque tumescit,
585 Ut pila, quandoquidem liquidis est partibus undae
586 Mutua vis quaedam, qua se conjungere tentant,
587 Conque ligare; ideo foliis quoque juncta tenetur
588 Gutta, suo compressa licet sit pondere paulum.
589 Dimidia est igitur pars guttae desilientis
590 Exposita ad solis radios, latet altera contra.
5090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
590 Exposita ad solis radios, latet altera contra.
591 Hi partim redeunt post ictum, ubicumque rotundam
592 In guttam incurrant, septenaque fila reportant;
593 Partim intro subeunt compti quoque, compositique
594 Omnigenis filis: filum intro quodque receptum
595 Recto calle meat, pertingat donec ad oram
596 Adversam, qua tum pars libera prodit in auras,
5091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Flectitur iugrediens, paulum tamen, atque revertit
660 Paulum diverso reflexum calle, meatus
661 Quam prior est; regioque viae, discurrit in auras
662 Qua porro elapsum, paulum inclinata quoque extat
663 Ad regionem illam, qua discurrebat id ante.
664 Has geminas tu deinde vias, quarum altera lumen
665 Sistit ad ingressam, post egressum altera defert,
5092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
668 Paulatim medio fac ab axe recedat ad oram
669 Intrans alterutram sursum, deorsumve; sit isto
670 Tunc iter obliquum pacto magis intorquetur, et intrat
671 In guttam deducta magis via, quoque reflecti
672 Debet lux, punctum mutatur, quoque revertit
673 Tractus, quoque situ post exit, quaque recedit
674 Deinde plaga: his rebus mutatis omnibus, illum
5093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
669 Intrans alterutram sursum, deorsumve; sit isto
670 Tunc iter obliquum pacto magis intorquetur, et intrat
671 In guttam deducta magis via, quoque reflecti
672 Debet lux, punctum mutatur, quoque revertit
673 Tractus, quoque situ post exit, quaque recedit
674 Deinde plaga: his rebus mutatis omnibus, illum
675 Mutari pariter flexum fateare, necesse est.
5094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
isto
670 Tunc iter obliquum pacto magis intorquetur, et intrat
671 In guttam deducta magis via, quoque reflecti
672 Debet lux, punctum mutatur, quoque revertit
673 Tractus, quoque situ post exit, quaque recedit
674 Deinde plaga: his rebus mutatis omnibus, illum
675 Mutari pariter flexum fateare, necesse est.
676 Certe illum agnosces, solerti singula mente
5095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
altoque volatu
941 Longe abeunt fretae volucres pernicibus alis,
942 Interdum totum videant de nubibus orbem
943 Pingier, atque Irim sua jungere cornua plenam.
944 Tu quoque conscenso ramorum culmine summo
945 Arboris, est ad rorantem quae consita fontem,
946 In guttis vacuas dispersis subter in auras,
947 Sole novo integrum despectes Iridis orbem,
5096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
979 Denique qua violae funduntur, fundier illa,
980 Parte minore sui tamen, omnes est opus ora.
981 Languescunt violae proin, pallescuntque per auras;
982 Praeterquam quod lux quoque per se pallida earum est;
983 Quapropter debent cum fuscis aëris auris,
984 Nimbosoque die confundi, atque imbribus atris.
985 Omnia quae potis es, magno, minimoque docemus
5097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1038 Interdum videre; ut sparsas rore per herbas
1039 In pratis, cum Sol caput effert mane recenti,
1040 Roscidus humor enim radios infringit, ut imber;
1041 Et cum transpicitur quoque parvae pulvis arenae
1042 Ad solem vitro convexo; ut caetera multa
1043 Praeterea, postquam radios hausere, nitescunt.
1044 Interdum quoque Luna sua curvarier Irim
5098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
imber;
1041 Et cum transpicitur quoque parvae pulvis arenae
1042 Ad solem vitro convexo; ut caetera multa
1043 Praeterea, postquam radios hausere, nitescunt.
1044 Interdum quoque Luna sua curvarier Irim
1045 Luce facit; sed rara quidem spectacula caelo
1046 Haec tuimur, quoniam reflexaque, fractaque saepe
1047 In guttis nimium tenuantur languida per se
5099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1073 Lucentem ducent circum, claramque coronam
1074 Undique, non vero flexam tamen orbe, sed ovi
1075 Ad speciem accedente, ut terrae obliqua manebit.
1076 Hac quoque nocturnos ornabit Cynthia vultus
1077 Crebrius; haec caeli nimirum nostra carebit
1078 Cum pars luce alia, lucentem ubi cernimus orbem.
1079 Nunc age, cur radiis oculorum ambage refractis
5100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1137 Quam coëant, radii; confusa apparet imago
1138 Propterea, nisi quae longe distantia rerum
1139 Monstret; namque minor radiorum hinc angulus exit;
1140 Proin cito convenient: vitris quoque fessa juvetur
1141 Convexis oculorum acies, ut muneris unam
1142 Tunc obeant, quam lens debet crystallina, partem.
1143 At quibus et turgescit, uti turgere necesse est,
5101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
debet pro re, quae cernitur; ipse
1150 Proin ut funiculis oculi suspenditur arce
1151 In media, possunt qui tendi plusve minusve,
1152 Aut paulum adduci quoque, deducique vicissim.
1153 Distantum rerum, vicinarumque fluentes
1154 Per radios igitur fieri tum debet imago,
1155 Parvarumque itidem, ut puncti nigrantis in alba
5102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1189
Crustarum sola labuntur, confracta meabunt
1190 Ipsa minus, quam cuncta aeque densissima si sint,
1191 Proptereaque ipsi paulo quoque serius axi
1192 Occurrent, quo nempe occurrunt caetera fila,
1193 Quae minus a latere adveniunt, medioque propinquant.
1194 Natura in nostro crystalli humore videtur
5103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1194 Natura in nostro crystalli humore videtur
1195 Hanc artem tenuisse; etenim compingitur idem
1196 Crustis, quae densae ad mediam mage sunt regionem.
1197 Attamen haec quoque sunt, quae filis de genere uno
1198 Prosint, ast aliis contra obsint; praetereaque
1199 Prosint tantum uni rerum spatioque plagaeque,
1200 Mutatis contra rerum spatiisque, plagisque
5104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1233 Majorique minor spatio est vigor, atque potestas:
1234 Quin infinite minor est; proin unica possit
1235 Sentiri, medio tantum quae plaga fit orbe.
1236 Et licet ad medium hoc veniant quoque non sua fila,
1237 Ex aliisque cadant diversa fluentia punctis,
1238 Non tamen illa prior turbari possit imago. 1245
1239 At si trans tenebras prospectes undique densas
5105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
unde videntur
1329 Directi effugere, ex alia jam parte receptus:
1330 Certe fictus is est, dicique vicarius idem
1331 Possit propterea, seu forte precarius, ipsis
1332 Ut quoque de speculis non multo diximus ante.
1333 Ast ea si fuerit lens aeque concava utrinque,
1334 Luminaque inter se parili distantia tractu
1335 Excipiat, faciet porro mage lata meare
5106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
meabunt
1347 Inter se spatio, et focus ille vicarius ibit
1348 Tractu infinito, ut non usquam appareat esse.
1349 Se densantia adhuc magis illa venire putato,
1350 Post quoque densari, quamvis minus, atque videbis
1351 Conduci, tandemque foco se jungere vero.
1352 Atque haec per numeros generatim solvere possit
1353 Omnia, nimirum cava, vel convexa figura
5107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1432 Proinde suo sic ipsa situ remanebit imago,
1433 Ut si tantum oculis spectasses, recta stabit.
1434 Intra sic oculum cum rerum crescat imago,
1435 Pallidior fieri debebit, ni quoque crescat
1436 Lux oculum ingrediens a rebus; copia nam par
1437 Lucis debilitatur, ubi loca per magis ampla
1438 It diffusa; sed huic facile est occurrere damno;
5108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1436 Lux oculum ingrediens a rebus; copia nam par
1437 Lucis debilitatur, ubi loca per magis ampla
1438 It diffusa; sed huic facile est occurrere damno;
1439 Namque tubo fit, cum spatiis ut lux quoque solis,
1440 Uno tot radii de puncto quolibet intrant,
1441 Orbem quot possunt pupillae trajicere arctum:
1442 At cum vitra tubis inclusa adjungimus; illi
1443 Jam tot
5109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1513 Qui coëant alia, et possint confundere fines.
1514 Quapropter certo, et claro fit limite imago,
1515 Nec pallescenti paulatim desinit ora.
1516 At tubus, e genere hoc quoque, quod reprendere possis,
1517 Quiddam habet, atque novum vitium prodire videtur
1518 E vetere, abscisso velut hydrae e vertice vertex.
1519 Usque tamen leviora manent incommoda, quippe
5110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
altera vitri
1528 Emittitque a se lens, omnes mutua flectunt
1529 Introrsum; proin qui demissior ibat, in altum
1530 Insilit, et contra delabitur altus ad imum.
1531 Hoc quoque devites tamen, interponere lentes
1532 Tum tibi si libeat geminas, armare quaternis
1533 Arte hac proinde tubum, geminus bene congruat omnis
1534 Ut vicinarum focus una, conveniatque;
5111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
omnia vero.
1546 Tunc in ea coëuntum oculus regione locatus
1547 Omnes hos fasces simul excipit, effigiemque
1548 Auctam, et finitam haud incerto limite cernit.
1549 Hic quoque jam fasces coëuntes denique in ipsa
1550 Pupilla, flexu sese inclinare vicissim
1551 Majori tanto debent, quam quem sine vitris
1552 Conficerent radii, quanto vicinior extat.
5112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1634 Praeterea augeri quia primae lentis hiatus
1635 Rerum ipsa debet cum mole, extendere forsan
1636 Si nimis hanc libeat, tantus debebit hiatus
1637 Esse, globum ut superet lentis quoque, nec fatis orbis
1638 Integer esse queat. Quantum at dispergier inde
1639 Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640 Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
5113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1675 Aut novies etiam, ter eam si increscere cordi est.
1676 Ipse tubum sed jam producas, atque secundam
1677 Non mutes lentem; quod molis, imaginis illud
1678 Augmen erit; nec non quoque tunc excrescere primae
1679 Tantundem pariter debebit lentis hiatus,
1680 Constet imago eadem ut tunc aeque clara; sed orbes
1681 Dilatantur ab hoc auctu, queis fila colorum
5114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1713 Si libet, antistes, Pindi ipse ad culmina primus
1714 Deferam, et aonii suspendam parjete templi.
1715 Hanc teneris manibus noctu versate diuque
1716 Gaudentes, et ad hanc doctum quoque dicite carmen;
1717 Praecipue laudate Senem, immortalia post tot
1718 Munera, divino qui nos hoc munere ditat.
1719 Lentes hic vitreas, refractam jungere lucem
5115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1877 Et puncti fit imago, loces tu scilicet orbem,
1878 Interius qui sit vacuus; quod cernitur intus,
1879 Ut bene distingui haud confuso limite possit;
1880 Praeterea quoque fila loces subtilia, ut ante
1881 Diximus, ut valeas mensuras prendere certas.
1882 At tubus hic alios superat, longeque relinquit
1883 Omnes post sese, nequeant in multa retexi
5116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
prodere mores.
1886 Proin queat augeri multo magis, et simul ipsa
1887 Effigies non confundi, distincta sed esse.
1888 Attamen hic aliquid culpes quoque, nempe nitorem
1889 Non specula ipsa diu purum servare valebunt;
1890 Quandoquidem salibus, quadam et rubigine fusca
1891 Turpantur, clarumque jubar texere metalla,
5117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
metalla,
1892 Impediuntque, aciem species ne clara lacessat.
1893 Praeterea quamvis non jam specula ista retexant
1894 Pulsantes radios, at lens geminata retexit.
1895 Adde quoque errores, speculorum ex orbe cavata
1896 Huc infert quos forma, rotundaque segmina, lentes;
1897 Ut puncto ex uno digressi corporis unum
1898 Non bene conjungi radii, et concurrere possint
5118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1908 Et valido ventorum agitatas verbere quercus;
1909 Mercuriique itidem, Veneris, Martisque tuamur
1910 Haec super ore eadem, diversa aut multa notemus
1911 Nostris a rebus; nec tu quoque magne latescas
1912 Juppiter, aut Saturne, tuusque ille annulus ingens,
1913 Vestraque, quotquot sunt, famulantia sidera circum;
1914 Atque ita distantum longe sit nuncia rerum
5119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1965 In lunae facie quaedam mutarier annis:
1966 Nempe novas urbes condi, veteresque perire,
1967 Commutare suos, diverso et labier alveo,
1968 Inductasque mari quoque terras, et mare terris.
1969 Quae cum contingerint, uni referenda profecto
1970 Cuncta Repertori fuerint, qui protulit artem,
1971 Cernereque edocuit reflexos per radios res
5120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1981 Lentium in his, vitrique sed est communior usus.
1982 Hinc longe nobis jucundus et utilis extat
1983 Naturam parte hac alia prospectus in ipsam.
1984 Juverit idcirco, genus hoc, quoque nosse tuborum
1985 Quam variae partes, qui sit modus. Est tubus, una
1986 Cui tantum vel lens, vel vitri parva rotundi
1987 Est inserta pila; est itidem cui vitrea septa
5121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2006 Lens, quae prima, ad rem quaeque est conversa propinquam;
2007 Altera lens propior non tam tumet, ut neque porro
2008 Altera, quae media interdum in regione locatur.
2009 Hic quoque perfacile est cognoscere, quidquid oportet,
2010 Ut distincta simul rerum sit, et aucta figura,
2011 Scilicet ut supera jam dictum est; clara sed esse
2012 Non poterit, limen nisi de flammante
5122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
luce
2034 Tenuia detortâ, vel quae convertere possint
2035 Quo radios vis cumque eruptos lentibus, atque
2036 Projicere, et quovis rerum deferre figuras.
2037 Sic quoque in obscuro thalamo si adjungere rimae
2038 Exili tentes tubulum hunc, extraque fenestrae
2039 Adfixum speculum sic vertere, solis ut ictus
2040 Exceptos intro rimâ transmittat aperta
5123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
longam
2125 Corpora, praeterea brevia ipsa, rotundaque prorsus.
2126 Non aliis in rebus item pertingimus in tam
2127 Tenuia? viventum corpuscula nonne reperta
2128 Sunt quoque, queis acies ferri vel summa sit ingens
2129 Atque patens campus, quo possint exspatiari
2130 Effusa, et faciles huc illuc edere saltus?
2131 Jamque quot in foliis, in truncis, inque medullis,
5124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et generis distentum est undique nostri
27 str. 493
28 Imperium res in varias, quas flectere nostro
29 Exin arbitrio datur, atque inducere flexas,
30 Quo libet, et nostras quoque vertere in utilitates.
31 Nempe hoc Naturae dominari est, scire, quid ipsa
32 Moliri queat, et languenti adjungere vires,
33 Et multis aptare modis, facilemque movere,
5125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
137 Ut quo te inducam prorepens, quo licet, illic
138
Insistas. Flexus radii quo adstrictior illam
139 Ad faciem fuerit, majora exurgere contra
140 Intervalla opus est, quoque amplior ille, minora.
141 Jam si illa resilit radius de fronte, reditque,
142 Exoriuntur eo tunc intervalla repulsu
143 Non alia, in corpus, quam quae intra exorta fuissent,
5126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
210 Non transisse, retro verum exsiluisse videbis;
211 Crassior ast et adhuc paulo si lamina constat,
212 Trajiciet rursum in lentem, contraque revertet
213 Rursum, si vel adhuc quoque paulo crassior illa est.
214 Et sic deinde vices mutabit pro ratione
215 Aërio tractus, qui sit tranandus, ut illac
216 Transeat, ast istac nequeat transire, iterumque
5127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
aqua ut insinuetur,
233 Humens non eadem dabit intervalla videri
234 Lamina, quae prius, inter se licet ordine eodem
235 Constent, at primis tantum distantia filo
236 Uno in quoque, velis ut si tres reddere partes
237 Illis, haec partes sit habere necesse quaternas;
238 Est etenim tanto lucis subeuntis in undam
239 Accessus rectam ad regionem major ab auris.
5128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ambire foramen
283 Aspicies medium diversis orbibus, atque
284 Prodere se varie, suaque intervalla docere.
285 Concipe jam reddi partem, quae recta revertit,
286 Qua venit quoque recta, via; hanc, dum trajicit intrans
287 In primam speculi faciem, constare necesse est
288 In vice trajectus facilis, constare secunda
289 Post facie facilis regressus in vice contra,
5129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
una. Varias inducere pergas
351 Si porro formas speculo, distendier illos
352 Aspicies tantum, quantum lex ista reposcit.
353 Tot bene clarata rebus jam lege videbis
354 Hoc quoque firmatum: cum discessere meantes
355 A facie radii semel, atque abiere remota,
356 Ut libet, in spatia, haud mutari prorsus eundo,
357 Ante vices quae jam fuerant, manet una viaï
5130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
426 Cera velut, pinguisque animantum e corpore succus,
427 Aëriis quoniam implentur frigentia bullis,
428 Intra quo glaciem dispersus clauditur, hic fit
429 Clara minus glacies; proin nix quoque prorsus opaca est;
430 Nubila quina junctis exorta vaporibus undae,
431 quantumvis levia, et vacuis pendentia in auris,
432 Solem ipsum, caelumque tegunt caligine caeca;
5131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et naturam ludere scena.
485 Proinde uno textu quae paulo crassior extet,
486 concipe lamellam, cujus fila omnia primam
487 In faciem incurrant parte advenientia quavis.
488 Quoque in filorum genere uno, haud omnibus una
489 Cum vicium tum sit ratio, verum altera perstent
490 In vicibus facilis transmissus, altera contra
491 Regressus facilis; trans debent mittere sese
5132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
528 Illud idem queat, atque ex uno surgere bina?
529 Jam quid fiet? erit, filis sors omnibus una
530 Ut sit purpureis, mutata nam vice cuncta
531 Retrorsum redeunt, vicinis fors quoque filis
532 Unum intervallum est istud; proin illa reverti
533 Tum cernes etiam; at fors accidet, aurea fila,
534 Rubraque non unum numerent sibi,
5133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
578 Et claro fulgore rubentem, coccineumque:
579 Tertia purpureum dat, eoa et gente remissum,
580 Caeruleumque etiam, viridem, flavumque, rubrumque,
581 Mixtum et caeruleo rubrum quoque: quarta colorum
582 Agmen agit, prope caeruleo perfusa virore,
583 Simplex inde viror, flavescens inde subibat,
584 Lux rubra postrema est: paulum viridantia profert
5134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in eadem parte colorem.
687 Auris insinues sed si pro tenuibus undas
688 In medium, natura quibus mage densa, potensque est,
689 Quamvis instabiles quoque tum, tamen esse colores
690 Instabiles minus aspicies; contraque manebit
691 Una horum species prope non mutata, liquenti
692 Aëre si distenta natet lamella, vel undae,
5135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
706 Densior, et tenui praecingitur aëris aura,
707 Aut res siqua alia est subtilis, raraque circum,
708 Aut spatio, quo languidius nihil extat, inani.
709 Praeterea quoque scire licet, quam crassa sit omnis
710 Pars ea multiplex, quaevis qua corpora constant,
711 Corpora diversos a se mittentia fucos:
712 Hoc facile ex ipsis annellis nosse colorum
5136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quapropter corpora eodem
728 Tinguntur, quo tincta foret lamella, colore.
729 Praeterea his aliis in rebus fragmina possis
730 Lamellae multis quoque partibus assimilare
731 Corporum, uti pictis per caudam, aut colla volucrum
732 Pennis, quae varios varie conspecta colores
733 Praebent, ut varios varie quoque lamina visa.
5137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
730 Lamellae multis quoque partibus assimilare
731 Corporum, uti pictis per caudam, aut colla volucrum
732 Pennis, quae varios varie conspecta colores
733 Praebent, ut varios varie quoque lamina visa.
734 Ergo subtilem lamellam imitata pilis est
735 Pluma suis: qui per teretes excrescere fibras
736 Debent, per graciles folia ut tenuissima ramos.
5138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
734 Ergo subtilem lamellam imitata pilis est
735 Pluma suis: qui per teretes excrescere fibras
736 Debent, per graciles folia ut tenuissima ramos.
737 Lamellam hanc itidem quoque tela imitatur Arachnes,
738 Nec non et mutant cum serica fila colores.
739 Adde, quod in lanae, vel ferum splendida texta
740 Si facias olei, vel aquae penetrare liquores,
5139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
780 Ullâ aliâ tot se nunc his circundare fucis,
781 Nunc illis, quam quae molis diversa globorum est?
782 Nunc ut, quam crassas habeant quaecumque minores
783 Corpora particulas, itidem quoque scire per illos
784 Annellos possis, partiti quos sumus ante
785 Multas in series, harum reminiscere; nosces
786 Unum quandoquidem non saepe redire colorem;
787 Cumque
5140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
colorem
808 Multarum, aut rubeum; quin lumine lumen in alterum
809 Itur ab uno, ut succus ab illis evolat humens,
810 Particulaeque coloratae stipantur, et una
811 Fors quoque concrescunt constrictae glutine denso.
812 Jam viridis color ille uno ordine stare colores
813 Indicat, in quos paulatim immutatur abitque;
814 Qui quamvis non sint saturi plerumque, tamen sunt
5141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
905 Haec alio, ut partes alia sint mole, locoque.
906 Sic color attritis albentum, conque minutis
907 Partibus in nigram prorsus convertitur umbram
908 Degener; in serie quoque prima ut nempe videmus
909 Nigra loca albenti subito contermina luci.
910 Ut tamen invenias, quam crassis partibus extent
911 Alba metalla suis, frangentes id pete solers
5142. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
950 Corpora propterea Phoebi magis igne calescunt
951 Nigra, atque ardescunt citius; quod possit oriri
952 Partim a multiplici spatia intra angusta refracta
953 Luce, atque admissa; partim quoque particularum
954 Tenuium ab attritu facili magis, atque tremore.
955 Denique scire licet, cur accidat, atra propinquet
956 Saepe ut caeruleae species, et caerulea atrae;
5143. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
995 Non exinde queant etenim reflectier ulli
996 In nostras acies radii, non ulla venire
997 Lumina, rerum ita nec parvarum sensus oriri
998 Ullus, notities animo quoque surgere nulla;
999 Pellucent siquidem haec corpuscula inepta colori
1000 Nunc opus est causas tantarum inquirere rerum,
1001 Et cur se radii
5144. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
auris,
1014 Multa opera, et filis perquam subtilibus apta.
1015 Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016 Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017 Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018 Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,
1019 Vertat et in varios cultus, formasque, modosque,
1020 Seque exerceat intus, eoque nitescat ab usu.
5145. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tympana murum,
1048 Aerave, percipias sonitum cis ipse locatus;
1049 Inflectuntur enim fluitantes ad latera aurae,
1050 Et retro positas aures sensumque lacessunt.
1051 Cur quoque non itidem lucentes aetheris undae
1052 Si quid obest, inflectantur, neque tympana possis
1053 Trans murum pariter pulsata, nec aera videre?
1054 Materies an pressa fluens non undique debet
5146. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
viribus extra?
1079 Quod fit enim, radiis cum accenditur ignis in unum
1080 Collectis, horum naturam deliquat esse
1081 Igneam; id ex aliis pateat quoque rebus eundo
1082 Per varias ita res, et protinus evolüendo.
1083 Cum sunt jacta semel corpuscula parva vaporum,
1084 Hoc genus, in vacuum, recta regione meabunt,
5147. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1086 Nec minus et debent coepto procedere cursu,
1087 Corpora vel per iter veniant obiecta, neque ullas
1088 Ferre moras, quoniam tam tenuis, tamque minutus
1089 Est vapor, et tam sunt quoque pervia corpora, tamque
1090 Plena foraminibus quavis de parte viisque,
1091 Nil plerumque moram ut facere, aut inflectere possit.
1092 Quod tamen inflectit coepti de tramite cursus,
5148. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1094 Vis quam particulae, queis obvia corpora constant,
1095 In lucem exercent pellentes, sive trahentes;
1096 atque ut par uno est in corpore particularum
1097 Natura, uno in quoque pares sunt corpore vires.
1098 Viribus exstimulata aequalibus oppositisque
1099 Proin lux cum fuerit,nusquam intorquere meatum
1100 Cogitur, aut ullos obices tolerare morasque.
5149. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
morasque.
1101 Corporis interni vel septa foramina si sint
1102 Undis materiae fluidis queiscumque, vapori
1103 Lucis uti sit iter rumpendum, non plaga cursus
1104 Tum quoque mutari poterit: mutabitur una
1105 Mobilitas propter restantem undam, atque morantem.
1106 Sed super a dictis in eodem corpore non est
1107 Mobilitas lucis mutarier ut videatur;
5150. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1180 Multiplex variusque colorum? nonne videtur
1181 Undique frons similis? cur haec jacit, illa colores
1182 Aut hos, aut illos sorbet, vel denique nullos?
1183 Pro crassa varie lamella num quoque constet
1184 Partibus in facie varius situs, atque figura?
1185 Deferat et radios fors tam bene, ut omnibus, uno
1186 Qui sunt in genere, aut rimis transmittere apertis
5151. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
intersita rimis.
1244 Undai latices auro tibi sunt leviores,
1245 Partibus ut denis decedant atque novenis
1246 Ponderis; idcirco tantundem sunt mage rarae.
1247 Ast itidem quoque tam rarum deprendimus aurum,
1248 Ut facile argentum admittat sub viscera vivum,
1249 Elabi trans se tacitam et non deneget undam:
1250 Namque cavo includunt undam auro, deinde prementes
5152. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1279 Mole suus rebus color advenit: inter easdem
1280 Jam si particulas recipi intervalla viarum
1281 Tanta putes, vacua ut constent spatia aequa repletis,
1282 Deinde has particulas aliis quoque partibus esse
1283 Compositas, spatio ut medio exaequentur inani,
1284 Porro alias aliis contextas semper, ut aequum
1285 Pleno sit spatio spatium, quod inane relictum est,
5153. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1432 Jam me per sentes sequere, et rem fortiter urge,
1433 Nec lassare via, quae veri ducat ad oras,
1434 Quamvis clivosa, scruposaque, inque pedita:
1435 Scilicet haud facili possis quoque tendere gressu
1436 Sublimis properans ad summa cacumina montis,
1437 Qui superet nebulas, fuscantesque aethera nubes,
1438 Prospicere unde queas circum, longeque videre
5154. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1458 Utrorumque parem collatam; proinde necesse est
1459 Aequales cum sint in cunctis mobilitates
1460 Particulis, quibus est eadem natura, sub oras
1461 Quasviscumque ierint ingressae, ut par quoque constet
1462 Intervallorum ratio, quae diximus, illis
1463 Isdem in particulis, sintque ordine semper eodem,
1464 Nec varia inter se variis pro flexibus extent.
5155. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magis, ut libet, illa
1469 Denique ut egressus medio distabit ab axe,
1470 Sic debere etiam, si primo a corpore ad imum
1471 Transierit subito, parili quoque ab axe recessu
1472 Distare, accessuve; quod a regione fit una
1473 Quandoquidem in corpus radio ingrediente secundum,
1474 Id fit ab opposita radio egrediente, peritque
5156. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sic caetera nullum
1478 Discrimen faciunt radii in regione meantis.
1479 Haud aliter quam forte talento ditior unum
1480 Si fiam ob jactum, et tantundem ditior ipse
1481 Tu quoque, detineat sed te tamen alea pernox
1482 Praeterea paribus variantem impendia lucris;
1483 Par utriusque fuat, quantumvis empta labore
1484 Impare, mi parvo victoria, sed tibi magno.
5157. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
a Sole profugit.
1512 Jamne coloratas septenae percipis ire
1513 Lucis particulas, diverso ut quamque meatu,
1514 Cum nova diviso transmittunt corpora tractu,
1515 Sic quoque diversa fugiendi mobilitate?
1516 Utque nitens violae mutari plus via debet
1517 Trans mage confringens corpus; debere fatendum est
1518 Sic celerare magis, cunctosque anteire colores;
5158. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1525 Sideribus constet, qui in luce est, annuus error,
1526 Atque hoc diversis in septem quaerere filis
1527 Scilicet a triquetri discretis corpore vitri;
1528 Error debet enim citiori in lumine quoque
1529 Esse minor; sed et hinc discrimina mobilitatum
1530 Tenuia sunt adeo, ut nulla ratione videri
1531 Possint, et vigiles nostros impellere sensus.
1532 Hoc statui
5159. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illius, in auras
1551 Quod se diffundit varie, et volat undique nullis
1552 Legibus adstrictum, seu frangi, sive reflecti
1553 Cogatur radius, nempe ut possimus ab uno
1554 Quoque loco circum salientem cernere lucem
1555 E speculo, aut nitidas subeuntem desuper undas.
1556 Quaesitis quoque plura datur reperire, sagaci
1557 Si quaeras animo: sic et venator in alto
5160. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
reflecti
1553 Cogatur radius, nempe ut possimus ab uno
1554 Quoque loco circum salientem cernere lucem
1555 E speculo, aut nitidas subeuntem desuper undas.
1556 Quaesitis quoque plura datur reperire, sagaci
1557 Si quaeras animo: sic et venator in alto
1558 Dum nemore inquirit leporum vestigia nota,
1559 Saepe fugat capreasque leves, damasque paventes,
5161. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1621 Sic ubi stillicidi lapsu percussa frequenti
1622 Aequora strata lacus, turbantur motibus undae
1623 Incertis, numerus quanquam haud immensus earum est;
1624 Sic sonus incertus vocum quoque, si simul aures
1625 Percellent nostras, subeantque uno ordine sensum.
1626 Quare, quod superest, sunt ipsae denique lucis
1627 Particulae, per
5162. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1657 Multarum vicium discrimina multa ferebant
1658 Durum, atque implexum, cunctosque abscindere lucis
1659 Dispersae nodos, varieque per aëra fusae.
1660 Demum quod superest, aliud quoque percipe munus,
1661 Servantes luci quod inesse agnovimus almae,
1662 Ejus et ad causam, quartum licet, aggrediamur,
1663 More quidem certi non unquam abscedere nostro;
5163. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1686 Fallebant oculos, quam quaelibet altera, cui tum
1687 Addere tentarat summum extremumque cacumen
1688 Pictorum nimia in parvis industria rebus.
1689 Quare diffringi lucem quoque quid sit, et istud
1690 Dehinc, causa qua fiat, habe: cognoscere vera
1691 Jam poteris supera dictarum consequa rerum.
1692 Particula ut lucis nimium vicina trahenti
5164. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
consequa rerum.
1692 Particula ut lucis nimium vicina trahenti
1693 Materiae vires ejus praesentit, et intro
1694 Aut flectit cursus, aut retro diffugit acta;
1695 Sic quoque cum radius vicini corporis oras
1696 Extremas volucer prope radit, sive capillum
1697 Propter, sive aciem labens decurrit acutam,
1698 Debebit vires illinc sentire propinquas,
5165. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tum lumine claro:
1734 In medio subeunt virides, flavique nitores,
1735 Exterior demum rubro exornatur amictu.
1736 Altera contiguo tunc excipit ordine primam:
1737 Hanc quoque contiguo sic ordine tertia porro:
1738 Ambae caeruleae introrsum, exteriusque rubentes,
1739 Pallidulae tamen, et fessos monstrare colores
1740 Vix possunt; sed languidior, quae tertia, multo
5166. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1744 Cunctorum ductus distinctos prima colorum.
1745 Ast aliis ductus mage lati mutua sese
1746 Confundunt super impositi, tantumque videri
1747 Extremis licet; ut fieri quoque diximus ante,
1748 Post triquetrum vitrum prope si sistatur imago
1749 Discretis nondum, abductisque coloribus a se.
1750 Praeterea (servans haec nosces) magna capilli,
5167. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
possit:
1781 Cultri acies peracuta tamen conjuncta superne
1782 Integat hoc partim parvum, occludatque foramen
1783 Parte patens alia, radii qua pars quoque tantum
1784 Transmissa, atque alia candente excepta papyro
1785 Efficiet geminos lucis procurrere tractus
1786 Utrinque a medio distentos, atque imitari
1787 Protentis
5168. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
lucentes nocte Cometas.
1788 Et quia directi lux illaesique nitoris
1789 Vivida candentem illustrans puramque papyrum
1790 Caudarum premit hoc potiori lumine lumen;
1791 Hac quoque fac rimam in charta, qua transitus extet
1792 Directae radii parti, quam denique vestis
1793 Excipiat pulla, atque obtundat luminis ictus:
1794 Caudarum tractus remanent tum denique clari.
5169. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1835 Prodibat fucis; nimis ipse patere foramen
1836 Nam si forte velis, tam lato fimbria tractu
1837 Haec sit, et illa, queat super ut distendier unam
1838 Altera, confusisque simul quoque tertia constet
1839 Limitibus, nec jam possint nisi continuatum
1840 Quantumvis variae inter se dimittere lumen.
1841 At contra thalami perventum est imminuendo
5170. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1897 Quod magis a cultris, minus atque infringitur intro,
1898 In spatioque minore, minus quod distat ab illis,
1899 Et magis introrsum diffractum excurrit, abitque.
1900 Tunc quoque latescens, aliaque abducta secante
1901 Alterutra ex ipso concursu fimbria, ductu
1902 Tali flectit iter, de secto tertia cono
1903 Qualem conficeret species, quae accederet istic
5171. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1980 Rerum in natura servamus saepe, ratasque
1981 Has ideo leges generatim dicimus esse.
1982 Attamen esse aliqua inventum dein corpora, legem
1983 Praeter communem frangendi, quae quoque quandam
1984 Legem aliam norunt diversam, dissimilemque,
1985 Difficilemque, queat ratio ut tibi protinus edi,
1986 Constantem tamen usque sibi certamque, ratamque:
5172. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2265 Panesque, et Satyri, et Nympharum mille figurae.
2266 Porro erit, efficiat lux ut plerum calorem, et,
2267 Si violentior est, ignem, flammasque voraces.
2268 Hoc quoque principiis, quae dixi, confit ab îsdem.
2269 Lux in corpus agens refracta reflexaque crebris
2270 Ictibus interius minimas huc dimovet atque
2271 Illuc particulas urgens, celeremque tremorem
5173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2301 Fors ferrum a fornace rubens, quod forcipe prensum
2302 Ingenti nigrans Cyclopum dextera versat,
2303 Non aliud jam sit, scintillans massa nisi ignis.
2304 Fors ideo quoque Sol, et caelo ardentia summo
2305 Sidera sunt solido constantia corpore, nostra
2306 Ut tellus, aut praeterea vaga caetera quae sunt
2307 Astra; sed illa suis agitata in partibus intus
5174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
horrentia claustra.
2459 Testes Peruvii cultores, Japoniique;
2460 Testes Trinacriae populi, qui cernitis igne
2461 Aetnam exundantem, et minitantem incendia mundo;
2462 Tu quoque Parthenope nimium vicina Vesevo
2463 Testis es, ah quoties densa conspersa favilla
2464 Horrificos inter sonitus, terraeque fragores,
2465 Dum sursum projecta alto e cratere videres
5175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2527 Quanto vos fastu vestram imperioque per urbem
2528 Ire videremus, quantos canere inde triumphos,
2529 Prisces in prisca ritus quam velle novare
2530 Sede, et adhuc non visa tamen quoque fingere rerum
2531 Multa, et inauditos ut veros prodere mores:
2532 Cuncta palam extarent, nisi quae corruperit ardor;
2533 Et labefactarit largo olim flumine inundans,
5176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
instar ab aere,
134 Grajo deductum quod nomine compellamus
135 Chalcanthum; inde solet subjecto educier igne,
136 Quod vocitant, oleum: liquor est acerque tenaxque.
137 Hic quoque contacto fluidam trahit aëre lympham.
138 Sat sibi sed postquam detractam junxerit illinc,
139 Desinit; at retinet junctam, nec surgere posthac
140 Ni validis raptam flammis permittit in
5177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
184 Horribili crepitu cum nitro sulphur et illo
185 Cum sale commixtum, quo crustas dolia ducunt?
186 Sulphur enim in nitrum, nitrumque in sulphur, in acrem
187 Immittens se utrumque salem quoque, sal in utrumque,
188 Impete praecipiti sic impelluntur, ut una
189 Protinus omnia eant in flammas, inque vapores,
190 Protinus atque abeant resoluta efflataque in auras.
5178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
atque vacillant
248 Concussi montes, vacuisque innixa cavernis
249 Culmina, saxaque trans aperit quassata viam vis.
250 Interdum vasto diducta patescit hiatu
251 Tum quoque, nigrantesque videtur mittere ab imo
252 Terra orco fumos, tenebrisque offundere caelum.
253 Hi tamen explosis saepe exhalare vapores
254 Possunt trans rarae permulta foramina terrae,
5179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
260 Cum sonitu horrifico; depugnant frontibus omnes
261 Adversis, velut Aeolio diffugerit antro
262 Turba ferox, longum impatiensque fremensque retenta.
263 Tum quoque turbinibus convolvier aëra diris
264 Aspicias; nam qua consumens aëra figensque
265 Ille vapor pergit, circum reparare ruinas
266 Aurae deproperant subitae, et loca inania replere;
5180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fulgere maligne,
278 Sulphureumque gravem circum demittere odorem.
279 Clamorem tollunt tremefactae ad sidera gentes,
280 Et votis diram avertunt lucemque luemque.
281 Fit quoque, sulphurei ut volitantes saepe vapores
282 Tempore praesertim, quo siccaque fissaque terra est,
283 Impingant acida in nitri corpuscula, et una
284 Commixti fervore novo magnoque calescant,
5181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
288 Tela trisulca Jovis fiunt, et missile fulmen,
289 (Proin etiam a terra perhibent quod saepe coortum)
290 Et quidquid liquidis succendi cernimus auris.
291 Nempe acidis itidem quoque foeta vaporibus aura
292 Aëris est, variis fervorem inducere rebus
293 Qui possint, ignemque; ideo est, ignescat ut auris
294 Aes facile in mediis ferrumque, ut flamma creetur
5182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
recepta.
315 Nonne hoc est acidas undas magis esse valentes
316 Hoc sale quam ferro in raptando, proin veniente
317 Post sale, dimisso huc convertat vincula ferro;
318 Sic quoque dimittat ferrum, et magneta resolvat,
319 Aeraque prae ferro pariter contemnat habendo,
320 Praeque aere argentum (pretiosa ut Glaucus ahenis
321 Cum Diomedeis commutans spreverat arma
5183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
381 His aliisque modis miscendo plurima rerum,
382 Hoc genus, atque aliud, torquendoque igne ministro,
383 Jam nihil invenies esse, ut facile evolet auris
384 Sublatum, quin id fixis quoque partibus extet,
385 Queis quocumque volat, sibi junctis adjicit alas;
386 At dimittit eas partes, jungatur amica
387 Si mage re, rapitur dum per sublimia: flammis
5184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
403 Si tentes, ignem et circumdare, ut efferat alte,
404 Invenies sulphur constare bitumine crasso
405 Quodam, quod totum flammae facile imbuat ardor,
406 Atque acidis salibus quoque, terrae et pondere crassae.
407 Et quia telluris foecunda hoc viscera foetu
408 Sunt acido, possit rebus communis origo
409 Hinc repeti multis, quaecumque exordia ducunt
5185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
444 Solvier, haud valeat sensum ullum inferre saporis.
445 Utque facit gravitas, pelagus fundatur ut omne
446 Tellurem circum, magis est quae densa gravisque;
447 Sic facere hic raptus quoque possit, aquosa superne
448 Particulis ut fundantur terrestribus (ut quae
449 Sunt mage compactae), salis et corpuscula fiant;
450 Nam secus haud
5186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
453 Corpora tam facile, in queis nant resoluta metalla.
454 Utque globo in magno terrae graviora feruntur
455 Ad medium, fundumque magis volvuntur in imum
456 Pondera; sic salis in parvo quoque corpore possit
457 Materies magis in medium, quae densior, ire
458 Conniti, salis et, tellus ut parva, sit una
459 Particula in medium, siccis durisque coactis,
460 Et
5187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
regione plagaque,
513 Credibile est molli cum semine formarentur,
514 Partes non solum dispôstas lege fuisse
515 Certa, ut sic certae concrescat forma figurae,
516 Sed quoque consimili, quo magnes tendit ad ursam,
517 More, latus certum certam obvertisse sub oram,
518 Esset cui lateri vis indita certa, plagaeque.
519 Ex his nonne vides certas inducere formas
5188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
semperque figuras
607 Illis serviscens lustris natura reformat,
608 Exustasque novis terorribus implet arenas.
609 Ut lymphâ trahitur sal, et sale lympha vicissim,
610 Sic quoque multa trahunt lympham, plusquam ipsa trahatur
611 A sese, veluti vitrum est: si vitrea duplex
612 Lamina namque a se paulum disjuncta, sed aeque,
613 Insistat labro, quod repleat unda; videbis
5189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
crassior exin,
628 Et fiet minus alta minusque, abeuntibus illis
629 A sese, certoque sinum curvamine flectet,
630 Tertia quod referat proscissi segmina coni.
631 Sic quoque conscendet gemina inter marmora lympha,
632 Proin et vi simili vitreae vis marmora pollent.
633 Ima tubi vitrei, cui nomen fecimus a re,
634 Nempe capillari, quoniam de more capilli
5190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
679 Concurrunt, spatia et celerans magis arcta subibit,
680 Scilicet unde magis compulsa trahetur, et a qua
681 Illam parte magis vis inclinata propellet,
682 Dum properat, fac vitra quoque illa parte recedant
683 Paulatim, cursus paulatim lentior exit,
684 Sistetur demum vitris distantibus aeque.
685 Haec ergo in spatiis brevibus viget, hisque minutis
5191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
hisque minutis
686 Elicitur vis usque potentior, in minimisque est
687 Maxima, ut ipsam vim gravitatis vincere possit,
688 Ut docui multis exemplis, fornice scabro
689 Ut quoque gutta docet speluncae e fornice pendens,
690 Utque, tubos intra, circum oras celsior unda,
691 Concavaque in medio. Ast argenti pondera vivi
692 Sunt depressa oras circum, medioque tumescunt:
5192. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
701 Quod tibi ne mirum possit fortasse videri,
702 Rerum multa potes jam decrescentia nosse
703 Paulatim, donec nihilum veniatur ad ipsum;
704 Nec non a nihilo si tum quoque progrediaris
705 Excerpens animo, quiddam, quod dicere possis
706 Esse minus nihilo, exoritur, velut extet id ipsum
707 Opposita prorsus ratione, et crescat ab ista
5193. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
716 Et stadio prima obluctantem devehat hora
717 Uno tum duplici, triplici post, alterâ et alterâ,
718 Imminuatur uti progressus qui fuit ante,
719 Proinde novem primum, dein octo, post quoque septem
720 Percurret stadia acta ratis sudante lacerto.
721 Unda decem stadiis sed cum hora devehet una
722 Praecipitans, prorsus ripam spectabit eandem
723 Jam non
5194. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
738 Ultra progressis coeptat tunc esse repulsus,
739 Contractisque magis spatiis magis imprimit ictus.
740 At contra in multis queat hoc contingere rebus,
741 Ut vice conversa spatiis quoque crescat ab arctis
742 Nimirum raptus, dilatatisque repulsus.
743 Mille tibi, genus hoc, odia enarrare vicissim
744 In rebus valeam, sed erit proponere sat nunc
5195. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
765 Quam fuerit, starent junctae cum corpore in uno.
766 Particulae fluido quae sunt in corpore, cum sint
767 Non adeo forti inter se compage ligatae,
768 Et nimium exiguae cum sint quoque, quippe agitari
769 Quae possint facile, et fluidum componere corpus,
770 Disjungi facile hae possunt quoque, disque sipari,
771 Et rarefieri, parvoque volare vapores
5196. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
767 Non adeo forti inter se compage ligatae,
768 Et nimium exiguae cum sint quoque, quippe agitari
769 Quae possint facile, et fluidum componere corpus,
770 Disjungi facile hae possunt quoque, disque sipari,
771 Et rarefieri, parvoque volare vapores
772 In tenues motu; nec non et frigore contra
773 Constringi rursus parvo, et densarier una.
774 Sed quae
5197. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
810 Humectos sibi habere pedes, nec rore retentos;
811 Propterea et latae vitrorum tangere sese
812 Non possint geminae facies, resupina supinae
813 Quamlibet incumbat; proin et quoque pulveris una
814 Particulae aggestae, ut coalescant corpus in unum,
815 Difficile est, nisi conflentur, lymphave madescant,
816 Exhalans porro quae vero glutine jungat,
5198. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in unum,
815 Difficile est, nisi conflentur, lymphave madescant,
816 Exhalans porro quae vero glutine jungat,
817 Vitra unde, et solidi lateres consistere possint:
818 Vim quoque propter eam duo concurrentia lata
819 Marmora vix valeant nimium nimiumque propinquo
820 Accessuque premi inter se, amplexuque teneri;
821 Nec non et liquefacta super vix incidit aera
5199. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
imber;
829 Ipsa volans ramove sedens contunditur ales
830 Guttis; at guttae se tergo obstante rotundae
831 Devolvunt; manet et super ipsas sic quoque frondes
832 Gutta rotunda; nequit diffundi quippe repulsa.
833 Audent propterea volitantes littore mergo
834 Quaesitum praedam spumantes ire sub undas.
835 Cunctis
5200. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
846 Exsiliendi, aliquid de motu perdere debent;
847 Nec quod perditur, affusas id transit in auras
848 Mutatum, vere in nihilum sed abire necesse est,
849 Nam pariter spatio id quoque perditur ipsum in inani.
850 Ergo cum in mundo concurrant corpora semper
851 Corporibus, motus concursibus esse minores
852 Isti continuo deberent, denique nulli.
5201. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
addit
859 Fervorem minimis, et motum, et saepe calorem:
860 Unde salit cor, atque animantum sanguine venae
861 Exsultant calidae, et ducuntur stamina vitae;
862 Unde quoque interior communis mater et altrix
863 Terra calet passim, unde ardescere corpora multa
864 Cernimus, et circum claram diffundere lucem,
865 Unde et Sol almum mittit cum luce calorem.
5202. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
902 Praeterea et constat spatiis se plurima in îsdem
903 Adduci raptu valido corpuscula, nullo
904 Plurima, vel contra opposita se avertere fronte.
905 Postremo notum claratumque hoc quoque constat,
906 Mutatis spatiis vires mutarier ipsas,
907 Sic nempe a raptu transiri saepe repulsus
908 Ad regionem, ex hac vel contra illius ad
5203. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1042 Sese particulas, rarum ob, crebrum ve putatum est
1043 Contactum; primas certe minimasque creatas
1044 Particulas solida constantes simplicitate,
1045 Quo numero visum est, quoque auctu, quaque figura
1046 Naturae summo Artifici, rerumque Parenti,
1047 Aptanti rebus primordia quaeque cupitis:
1048 Scilicet has aliis compostas partibus esse,
5204. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1079 Sed quia sit motu fervor, mediisque tenetur
1080 Rerum in particulis, magnas inter minimasque
1081 Scilicet, et gravium quae rerum, et quae coëuntum,
1082 Ut docui, fines stant intra, proin quoque visum
1083 In mediis queisdam spatiis agnoscere certas
1084 Esse repellentes vires, atque esse trahentes;
1085 Inde queant motu partes turbante agitari,
1086 Qui secus
5205. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1119 Arreptum est igitur, duris composta videri
1120 Corpora particulis, etiam quae fluvida constant,
1121 Nam secus in glaciem non possent ista coire;
1122 Quin etiam lucis duras debere quoque esse
1123 Particulas, ut diversis diversa videri
1124 Munera jam laterum regionibus indita possint;
1125 Proinde, fuit nunquam penetrari ut corpore visum
1126 Corpus;
5206. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
a ratione,
1192 Seclusis aliis unam qui comprobat, erret.
1193 Errat sit, sua qui quod tecta immota tuetur,
1194 Immotas urbes, immota cacumina montium,
1195 Immotum pariter quoque terrae existimat orbem;
1196 Esset enim, terra vel mota, immota domorum
1197 Haud jam tecta minus, montesque, urbesque, videre.
1198 In minimis nunc si spatiis sit forte repulsus
5207. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non copia rerum,
1309 Mentis opes; audax obstanti quaeque viarum
1310 Disjecit; patuere aditus ad templa latentis
1311 Intima Naturae, inductique per abdita gressus.
1312 Tu quoque tolle caput felix Epidauria Cive
1313 Terra tuo, primis teque urbibus insere, clarum
1314 Propterea late posthac memorabere nomen.
1315 Jamque agite, extremum hunc Musae perferte laborem,
5208. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1317 Ejus ab ore hausta, et mihi pectore credita amico
1318 Laetae ad Parnassi supremum attollite culmen,
1319 Et facite, ut tacitum pertentent gaudia pectus,
1320 Cum leget ipse sua, et quoque tum probet, et mihi plaudat.
1321 Principio cum quid molitur daedala rerum
1322 Natura, ire gradus assueta est usque per omnes;
1323 Nec queat extemplo se magno immittere saltu,
5209. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et odores:
1338 Paulatimque ingens sonitus vanescit in auris:
1339 Atque gravis lapidis paulatim mobilitas se
1340 Auget, vel carpit, dum desilit ille, salitve.
1341 Sic quoque quid possit loca commutare remota,
1342 Quin loca progressa convisat continuato
1343 Intercepta?quid et distantia saecula jungat
1344 Durando, mediis fuerit quin omnibus annis?
5210. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
linea, rectum
1356 Interrumpere iter per se queat infinitum;
1357 Nunquam, quae curva est, non ibit sive per orbes
1358 Circum infinitos sua per vestigia semper,
1359 Seu quoque per spiras accedens semper ad unum
1360 Punctum aliquod, semperque una a regione recedens,
1361 Sive per infinita extendens se loca ramis
1362 Productis, ex infinito et saepe reductis
5211. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1366 Quin eat, aut redeat vel ab ista parte, vel illa.
1367 Eductae quodcumque viae est tum munus, et ipsi
1368 Quae res cumque fuat conjunctaque nexaque, debet
1369 Sic quoque vel minui vel crescere, nec dare saltus;
1370 Quod genus est quoddam circa punctum revolutus
1371 Et curvas tractus recta distentus ad oras,
1372 Curvataeque viae flexus sinus, et plaga, motus
5212. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1435 Sentiri ut parvae moles, sic tempora parva
1436 A nobis nequeunt, quantumvis partibus infra
1437 Sint infinitis, neque sint ea parva profecto
1438 In sese, nostris sed sensibus, ut quoque parva
1439 Corpora plurima sunt, pedibus collata, vel ulnis;
1440 Metiri nostro nam corpore corpora suemus
1441 Cuncta, et res nostro quoque
5213. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut quoque parva
1439 Corpora plurima sunt, pedibus collata, vel ulnis;
1440 Metiri nostro nam corpore corpora suemus
1441 Cuncta, et res nostro quoque cunctas ducere sensu.
1442 Propterea immensum Mundi est hoc Omne, quod omnes
1443 Mensuras superat nostras, longeque recedit
1444 Omni a notitia mentis quoque, forsan at ipsum
5214. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1441 Cuncta, et res nostro quoque cunctas ducere sensu.
1442 Propterea immensum Mundi est hoc Omne, quod omnes
1443 Mensuras superat nostras, longeque recedit
1444 Omni a notitia mentis quoque, forsan at ipsum
1445 Collatum extra alii mundo fuat instar arenae
1446 Pertenuis, quo quae vivant animantia, prendant
1447 Vix orbem hunc sensu: quaevis fera parva, tumenti
5215. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1453 Fors et adhuc constant genera infra multa animantum,
1454 Quae neque ab his valeant tam parvis parvula cerni,
1455 Quaeque sibi, ut nobis nos, possint magna videri.
1456 Hac ratione potes quoque longum dicere quodvis,
1457 Vel breve tempus; idem longum facit esse videri
1458 A nostra numerus mente ingens notitiarum,
1459 Quae sibi succedant, perceptus; at una rapaci
5216. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
rearis,
1467 Crescere vel minui pedetentim, cernimus usquam
1468 Quae nos in rebus, capere incrementa, revolvi
1469 Porro et per damna; et pedetentim mobilitatem
1470 Proin quoque vel minui vel crescere, posse neque omne
1471 Protinus extingui, quin cuncta impendia, quae sunt
1472 In medio, subeat paulatim, posse neque omnem
1473 Protinus enasci, quin per compendia
5217. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1510 Paulatim nam sic impulsus excipiantur,
1511 Et dum contactae pergunt concedere frontes,
1512 Fiat, mobilitas pedetentim ut corpore toto,
1513 Omnes perque gradus mutetur: sic quoque sese
1514 Jam facili rentur ratione hoc prendere, quare
1515 Impulsus cum vi major sine fine premente
1516 Debeat esse, tamen non omne, quod efficit ille,
1517 Esse
5218. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1599 Particulas, post disjungi pellente vicissim;
1600 Terno opus est saltem mutari limite vires,
1601 Et quo particulas sit transitus a gravitate
1602 Sese ad pellentes aurarum, quoque tenacem
1603 Transitus ad nexum sit ab auris, quoque tenaci
1604 A nexu ad summum hunc infinitumque repulsum.
1605 Multa expendendo quin mollia corpora, multos
5219. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1600 Terno opus est saltem mutari limite vires,
1601 Et quo particulas sit transitus a gravitate
1602 Sese ad pellentes aurarum, quoque tenacem
1603 Transitus ad nexum sit ab auris, quoque tenaci
1604 A nexu ad summum hunc infinitumque repulsum.
1605 Multa expendendo quin mollia corpora, multos
1606 Transgressus, genus hoc, reperire licebit, et ipsa
5220. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1617 Omnem in materiam gravitas; unoque tenore
1618 In spatiis itidem minimis est, quippe minutis
1619 His infinite crescens sine fine per omnem
1620 Materiem; cur non similes quoque conjiciendum est
1621 Hinc alias mediis spatiis per corpora cuncta
1622 Vires? cum quae sunt in eis discrimina, possint
1623 Diverso a positu punctorum cuncta venire.
5221. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1661 Et capite ipsa suo, dum nunc longissima currit,
1662 Nunc brevior, curvas designet tramitis oras;
1663 Aequata haud aliter quam si volvatur arena.
1664 Ut varie inter se fuerint res, sic quoque curvum
1665 Hoc iter efficiunt varium, ut mutarier omnes
1666 In formas valeat, recto et quandoque meatu
1667 Extendi, raro tamen; ut ratione pari sunt
1668 Collatae,
5222. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1675 ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,
1676 Illam qui referat rationem, ubicumque loci sit.
1677 Atque ea si ratio simplex sit, nec varietur
1678 Ullo per sese saltu, quoque simplicis ille
1679 Curvus ductus erit naturae, reddere saltus
1680 Ut nequeat subitos, aut interrumpere cursum.
1681 Et contra si fors detur cognoscere curvi
5223. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut raperentur.
1861 Sic tantum si sit pila pernix aerea, murum
1862 Non jam percutiat, non diruat, at sine noxa
1863 Trajiciat; tanto si ferri nos quoque cursu
1864 Interdum natura dedisset, ahena frustra
1865 Ostia portarum starent, valvaeque, feraeque;
1866 Obsisterit quid enim? vacua atque adaperta fuissent
5224. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
haud ipse profecto
1899 Transcurret, tenui dum mobilitate meabit,
1900 Perque suum depulsus iter deflectetur, et illa
1901 Exagitabit item pulsans, quoque ocyus ibit,
1902 Concutiet magis; at transcurret denique, cursus
1903 Si nimium pernix, longeque citissimus extet,
1904 Ut neque turbetur propior, neque mutua turbet.
5225. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1940 In medio interdum multi; quae nempe potestas
1941 Est spatium, minui quod possit, et usque minora
1942 Corpora, at usque tamen puncta infinita receptet;
1943 Et contra augeri possit quoque semper, et intra
1944 Se capere immani numero crescentia vasta
1945 Corpora, uti nunquam non et sit pluribus aptum.
1946 Decrescens haec, aut crescens sin fine potestas
5226. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2081 Queis modo constiterant. Arcui at si clausa sequenti
2082 Area forte minor constet, neque tollere puncti
2083 Jam totam possit tardantis mobilitatem,
2084 Transcurretur item limes quoque tertius, ac tum
2085 Incipiet celerans ad quarti limitis oras
2086 Cursus; sic et itus reditusque fit amplior omnis.
2087 Quin etiam primi statione in limitis extent
5227. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2109 Proinde videbuntur vinciri haud glutine duro:
2110 Ast hic cum sita sunt, contra compage tenentur
2111 Dura; atque excursus quia curvi tramitis ille
2112 Esse potest longus, quantum libet, haec quoque quantum
2113 Forte velis, crescet vis punctis dura tenaxque.
2114 Et quia multiplici via curva excurrere pacto
2115 Possit ab axe, et se varios deferre per arcus,
5228. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2113 Forte velis, crescet vis punctis dura tenaxque.
2114 Et quia multiplici via curva excurrere pacto
2115 Possit ab axe, et se varios deferre per arcus,
2116 Multiplex quoque vis durae genus est, variumque.
2117 Sic primum genus est ubi limitis, esse repellens
2118 Excursu poterit nimio procul editus arcus,
2119 At non tam magno, qui raptum continet, arcus,
5229. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2121 Tertius, ipse etiam, veluti prior ille, repellens.
2122 Illo igitur summa vi limite puncta resistent,
2123 Ne compressa ad se accedant, itidemque resistent,
2124 Ne quoque discedant, dilatenturque vicissim,
2125 Non tanta sed vi, quae si vincatur, ut ultra
2126 Transvectum punctum contingat limitis oras,
2127 Tertius unde arcus distenditur in loca vasta;
5230. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2129 Sic tibi congeries filorum pressa negabit
2130 Sese in se trahere, et spatium conducere in arctum;
2131 Restabunt distenta itidem, tantumque resistens
2132 Crescet vis, quantum distendens vis quoque crescet,
2133 Donec ad extremum veniatur, filaque demum
2134 Rumpantur, pereatque omnis vis ante resistens.
2135 Sic aqua cum nequeat spatia in
5231. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
distat
2383 Alterutra a regione foci, quam limite limes
2384 Ille a vicino) vis ut se dirigat illac
2385 Qua flexum signatur iter, tergumque recurvum est;
2386 Quandoquidem quoque tum major distantia tanto
2387 Altera erit, quanto minor altera; proinde repulsus
2388 Aequales opus est, existant raptibus; ergo
2389 Compositae hae vires raptantes e latere uno
5232. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
secundae.
2413 Dumque gradu pergit curvum celerante per orbem,
2414 Per quem vis raptat, curvo tamen exit ab orbe
2415 Protinus, exoritur de curvo nam fuga motu.
2416 Hic quoque pro vario discrimina limite fiunt;
2417 Nam si limes erat generis tunc ille secundi,
2418 Illo in discessu crescet vis usque repellens,
2419 Usque trahens minuetur, erit quapropter, ut usque
5233. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2420 Abscedat punctum, et spatia in majora feratur.
2421 At si non extra, nec eo super orbe, sed intra
2422 Id statuas punctum; adducens vis fortior exit,
2423 Languidior contra abducens, proin tum quoque punctum
2424 Abscedit procul ora introrsum, ad punctaque tendit:
2425 Sed fient, limes si sit prior, omnia contra;
2426 Dimotum extrorsum punctum introrsumque revertit
5234. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vi gravitatis.
2448 Caeruleum leni sic per mare flumine pulsae
2449 Discurrunt puppes, at non tolluntur in auras,
2450 Ni fera contorto tempestas vortice raptet.
2451 Sic quoque parva globis si laevibus atque minutis
2452 Constaret moles, illi per lubrica possent
2453 Convolvi tenui vi, non discedere juncti;
2454 Namque trahens forti retinet compage potestas.
5235. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
longe removeri vides. Ob ipsam tam
multiplicem ac variam rerum inter se plerumque disjunctissimarum tractationem
quo pacto possunt adipisci illud unum et simplex, de quo nobis est sermo? Aut si
id quoque modo consequentur, isthaec
iners materiae conjunctio, quam unam assequi illi possunt, num satis pellet
animos, et cum illa actionis consensione, quam Epici sequuntur, conferri
poterit? Tum B., At, inquit, si opifices
Bibliographia locorum inventorum
Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].
More search results (batches of 100) First 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
|