Your search found 5998 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5501-5600:

Tempore et ex illo iussit mortalia secla
622  Candida odoratas dis ossa adolere per aras. 614 Hanc quoque cognovit etc. In ea heic opinione Clericus est, irt putet reapse Iovem fuisse deceptum a Prometheo, quamvis id Hesiodus non sit ausus dicere invidiam civium pertimescens, quasi impius foret. Ego

facto videtur Hesiodus ossium adolendorum diis invectam repetere consuetudinem, quum prius id non fieret, sed adeps tantum aut viscerum pars aliqua combureretur. An haec Holocautomatum institutio? Alii quoque ita putayerunt.
623  Tum gravibus stimulis actus sic voce Prometheum

redimicula pulcro
640  640 Daedalea ac visu miranda; hinc flore recenti tur ferrum invenisse: aes etiam vocant et Cbalybon et aes, quasi hoc quoque sit inventum Chalybum. Vnde et Virgilius Georg. lib. I canit: » India mittit ebur, molles sua thura Sabaef, » At Cbalybes nudi ferrum,

subita grave sensit ab ira
684  Supplicium, frustraque vafer sua vincla nequivit
685  685 Effugere, innexum nodis quae saeva coercent.
686   Sic quoque, ubi contra Briareum commotus ad iram
687  Est genitor Cottumque Gygenque, hos compede vinxit
688  Miratus roburque immane habitumque lacertosque

699  Viribus eximium e bello, palmamque referrent.
700  700 Discordi siquidem perculsi corda labore 686 Sic quoque, ubi contra etc. Iam supra tres hosce Titanes vidimus; a patre Caelo coniectos in carcerem. Heic vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi

dira, et ferrea pectore saevo
848  Corda gerit. tenet usque manu, quem forte priorem
849  Arripuit, divis etiam immortalibus hostis.
850  850 Heic quoque et inferni surgunt resonantia regis 841 Nec procul hinc gemini etc. Lethum et Sopor fratres sunt, ac Noctis filii, dicunturque

Noctis filii, dicunturque a poeta habitare iuxta sedem noctis eiusdem ac diei, et numquam a sole illustrari, quasi aut illuc non descendat sol, aut in ea regione lucem amittat suam fons ipse lucis. 850 Heic quoque et inferni etc Vide haec quam magnifico verborum apparatu lib. vI Aen. a Virgilio efferuntur. Omnibus autem notum est, Plutonem e Siciiia rapuisse filiam Cereris Proserpinam,

adversi flamine raptant
971  In syrtes, nautasque premunt. non tendere contra,
972  Nec fugere est, si quis iactantibus incidat undis.
973  Saepe quoque et pictis halantes floribus agros
974  Effusi perflant, hominumque boumque labores
975  975 Pulvere corrumpunt, sparsis cum murmure aristis.

edidit Horas
998  Eunomienque Dicenque atque Irenen florentem,
999  Tempore quamque suo mortalibus alma ferentem
1000  1000 Munera. progenuit Parcas quoque, queis honor ingens
1001  Ab Iove, magnanimam Clotho, Lachesimque potentem,
1002  Atropon et fortem, generi quae commoda nostro

1036  Lucem hausit validus Triton, qui stagna profundi matre Minervam in lucem edidit, ita Iuno, qua erat ambitione praedita, ne ista quoque in re minus potuisse Iove videri voluit, Vulcanumque ex se sola et concepit et peperit. Nam illa iy (piXorr\Ti ■> ut est in textu vulgato, sine dubitatione legenda sunt

105  Non, ita me servent musae, timet. ergo age segnem
106  Rumpe moram, i fidens culta per ora, liber.
107  Nam tibi si laudem Spergesius annuat ullam,
108  Sic quoque mutata veste legere diu.
109  Annuet. illum autem quem tu bone cumque probaris,
110  Et Charites vatem Castalidesque probant.
111  Sic tibi et Hesiodus vivet donatus, et

ob oculos ponit, tum et monita quaedam sapientissima Persae proponit. Maxima ex parte autem ratio scribendi, quae praecepta continet, parum inter se cohaeret, ita, ut soluta quasi et nihil minus quam adstricta sit oratio. Quae subinde quoque antiquitatem spirat, et non semel idem repetit; prorsusque a scribendi ratione, qua recentiores sunt usi, qui nudas orationi sententias inserunt, abhorret. Non raro et digreditur; ut videlicet taedium fratris, quod ex

rem Ovidius animadvertit.
41  Quem facili magnae Cereris fert munere tellus,
42  Quoque satur litesque seras, alienaque captes
43  Rixando bona quaeque? at non et deinde licebit
44  Sic facere: irarum caussas abrumpere praestat
45  45 Iudiciis, quae recta Iovis

satius: nunc ferrea namque
208  Progenies luctus inter noctesque diesque
209  Tristis agit; violenta deum sic ira fatigat
210  210 Correptamque malis agitat. tamen his quoque finem 205 Ipse utinam etc. Ergo Hesiodus post Troianum bellum seu quinta aetate vixit. Haec ferrea dicitur aetas ab Hesiodo,

quae non aliam ob caussam deterior omnibus ab eodem statuitur, nisi quod vetera omnia laudare homines, ac nova vituperare solent, irascique iis quibuscum versantur iam senes. 210 tamen his quoque finem etc. Hincne illa Virgilii in Salonini genethliaco? Vltima cumaei venit iam carminis aetas, et quae sequuntur. Certe et carmen cumaeum esse Hesiodi potest, cuius

pariterque hominum dilectus amore.
363  Omnes ignavos odere: haud dedecus ullum
364  Fert labor, indecorem fert secum ignavia labem.
365  365 Quin operi incumbens alium quoque rumpere coges 351 Ignavo namque atra etc. Iam superius dixerat, ignaviam, quamvis in promtu omnibus, fugiendam; virtutem,

non ardua dictu
560  56o Res etenim: mihi plaustra dato, fortesque iuvencos.
561  Reddere sed pariter res est haud ardua contra:
562  Plaustra bovesque meus labor occupat. hunc quoque fallit
563  Incautum spes vana, sibi qui dives inani
564  Est animo, statuitque extemplo condere currum
565  565 Ignarus, centum praedurum robora plaustrum

• Hoc florente mulieres libidinis avidissimae. Scolymum in cibos Oriens et Graecia receperat. Plinius lib. xxil cap. xxil. Scolymum quoque in cibos re cipit Oriens etc et alio nomine Limoniam appellavit. Frutex est numquam cubitali altior cristisque foliorum ac radice nigra sed dulci. Eratostheni quoque laudata in

quoque in cibos re cipit Oriens etc et alio nomine Limoniam appellavit. Frutex est numquam cubitali altior cristisque foliorum ac radice nigra sed dulci. Eratostheni quoque laudata in pauperis caena. Edulis est potissimum radix, sed et herba adhuc tenella etc. Itaque per hunc fruticem et cicadae cantum aestatem denotat Hesiodus, ut et Aristoteles in Problematis

Thraciae regionibus vina sunt quamplurima, quae magnam aquae possunt vim ferre. Vide Homerum Odyss. lib. ix disserentem de illo vino, quod ab Ismaro tulerat secum Vlysses, quoque Polyphemum inebriavit. 741 Fulstrit ut primum etc Docet Clericus, Theophrastum in libro de ventis Orionem dicere oriri |y o\%yr\

838  Scilicet, ast illum nullus persuadeat auctor;
839  Namque animo haud placitus: quod capto et tempore tantum
840  840 Invadenda via est, et crebro obnoxia damno.
841  Id quoque non hominum renuit genus, unaque stultis
842  Est anima illa avido quaesita pecunia corde,
843  Sit miserum quamvis in fluctu occumbere. sed tu
844  Haec tecum mea dicta

948  Hac satus aurato cinctus latus ense decorum
949  Latonae partu est. octavaque nonaque mensis
950  950 Vtraque crescentis fauste mortalibus apta.
951  Sic quoque et undena, et veniens duodena putanda,
952  Haec bona tondendis ovibus, flaventibus illa
953  Frugibus aestivos per campos falce secandis.
954  Sed melior duodena tamen:

964  Incipit, arboribus laeva est; prolique virili
965  965 Vtilis. haud aeque teneras amat illa puellas;
966  Gignendisque adversa micat, thalamoque iugandis.
967  Haud quoque femineo generi bona prima creando
968  Sexta oritur. molles illa felicius hoedos,
969  Lanigerosque ovium foetus castrabis, et altis
970  970 Sepibus infixis circum stabula

contra praestantior alter
55  Magnanimusque, ingensque. tuo de semine Iphicleus
56  Prodiit, Amphitryon: dia Iovis editus alter
57  De stirpe Alcides heros, qui te quoque, Cycne,
58  Marte satum quondam crudeli caede peremit.
59  Viderat hunc Phoebi etc. Tu ipse profecto his perlectis versibus

59  Gavisus sermone, iterumque haec impiger infit.
60  60 O heros Iolae, Iovis cura; aspera pugna
61  Haud procul est: novi expertus te robore firmo.
62  Nunc quoque sis memor ipse tui, nec Ariona nigrum
63  Lentus agas, sors quaque dabit se laeta, sequare.
64  Haec fatus, laevi inclusit suras orichalco,
65  65 Caelatoque humeris

112  Volvitur e membris, iucunda leonibus esca.
113  Hinc magis ardescunt ad pugnam, unaque feruntur
114  Setigerique sues contra fulvique leones.
115  115 Parte quoque in clypei Lapithum pugna aspera surgit
116  Pirithoum circa, Caeneumque, Dryantaque regem,
117  Opleaque, Exadiumque, Phalerumque, Prolochumque,
118  Et Marte Ampycidem

Arctumque, Huriumque, nobilissimae accedet antiquitas, quam illi videntur quidam denegasse parem Homeri temporibus. 115 Parte quoque in clypei etc. Cui non nota Lapitharum Centaurorumque pugna? Vtrique Thessaliae populi ferocissimi ac pugnacissimi; Centauri etiam equitandi peritissimi, unde partim equi partim homines ficti a fabulis.

245  245 Venatu lepores. gemini fugientibus instant
246  Ore canes, morsuque inhiant: hoc acrius illi
247  Maturantque fugam trepidi atque evadere certant.
248  Heic quoque in herboso videas certamina campo
249  Exercere equitum turmas: stant curribus altis
250  250 Aurigae, laxantque feris fluitantia lora
251  Colla super; volucrum vis emicat

patriam historiam exorsus est, quodque illum qui avitas virtutes superavit, hanc saltem aequare par esset, atque in eodem curriculo versari. Sed ad Georgium Ferrich redeo, cujus solertia ac virtus in Illyrica lingua et poesi quoque enitent; in qua plurima specimina edidit, quae a nostris leguntur, quaeque illis in deliciis sunt. Fateor autem, quod pudet, me, qui haec praedico, aliorum potius, quam proprio judicio acquiescere debere; sero enim et

Matthaeus Sovich Archidiaconus Arbensis, qui Slavam grammaticam Meletii Smotriski, quae ad desideratam aliquantisper accedit, in meliorem formam redegerat, additis etiam observationibus doctissimis: onomasticon Slavum quoque meditabatur, quod perfecisset, nisi injustis adversitatibus praepeditus morte demum fuisset praeventus. Hic plurima operis sui pretiosa monumenta reliquit, quae ut humanae res sunt haud miror latere, si adhuc forsitan

instituatur, quod iam anno 1602. status ipsi per articulum 9. inutilem esse personalem insurectionem recognoverint, eaque de causa substitutum iam eotum obtulerint militem. Verum horum neutrum cum libertatibus nobilitatis per regnantem quoque maiestatem iure iurando stabilitis posse conciliari cuique vel obiter illa perpendenti perspicuum est. Nam quod ad primum adtinet, hoc facto nobilitatem tributariae servituti subiiciendam ex terminis patet; id

necessario per eum, a quo talis miles statuitur, nobilem praestari deberent, efferrentque perpetuum et adeo grave onus quod cuique etiam rigidae contributioni facile aequivaleret. Quid iam de stipendiis praefectorum dicam? Si haec quoque a nobilibus praestari oporteat, clare res haec in tantam exurget summam ut proximam toti nobilitati ruinam adferre debeat. Et adhuc de armis et reliqua bellica supellectile nihil diximus, quae si pariter in calculum summi debeat,

militis ratio secum ferret incommoda praetereamus, sane, cum nuper tyrones statuerentur, plurimos profugisse, alios, qui fuga se subducere non poterant, ut hoc onera se expedirent ultro se mutilasse palam constat. Quidni itaque in hoc quoque designandi perpetui militis huius ratione expectandum foret quam continua designatorum illorum profugia, desolationes villarum, effectum denique ambiguum, certum autem non modo domini terrestris, sed et ipsius Principis detrimentum;

ratio continuam, et perennem inducit obligationem; quam ut sibi nobilitas ultro imponat, sicque viam imponendi sibi successive intolerabilis tributi sternat, praetendi sane non potest. Caeterum nobilitatem hac quoque ratione armorum usu exuendam se ipso patet, quod nemo certe, nisi avito degener sangvine, aequo animo ferat, praesertim cum de iis, quos aetas, aut natura armis minus idoneos effecit aut quos indispensabiles alio vocant occupationes

Status vi articuli 8i 1715. huic ita provisum esse reponunt ut, quid eatenus constitui amplius possit, nihil iam superesse videatur; nimirum agnovisse iam tunc maiores nostros mutatum esse bellandi systema, atque adeo sibi quoque de validiori, quam sola sit insurectio, defendendi Regni medio esse deliberandum; constitutum itaque ut stabilis introducatur contributio, qua stipendiarius regulatusque miles conduci inque Regni defensionem possit interteneri;

1566. regnicolae per articulum divo condam Maximiliano responderunt: nimirum de insurectione nihil novi possunt regnicolae decernere, quando iam antea satis superque his de rebus tractatum sit et satis clarae constitutiones quoque superinde factae; cum itaque iis maiora nunc quoque praestare nequeant, suplicant Maiestati Suae, dignetur gratiose providere ut ipsi contra hasce constitutiones ad alia graviora non compellantur. Ceterum quemadmodum

responderunt: nimirum de insurectione nihil novi possunt regnicolae decernere, quando iam antea satis superque his de rebus tractatum sit et satis clarae constitutiones quoque superinde factae; cum itaque iis maiora nunc quoque praestare nequeant, suplicant Maiestati Suae, dignetur gratiose providere ut ipsi contra hasce constitutiones ad alia graviora non compellantur. Ceterum quemadmodum gens haec Hungara (verba sunt articuli 3ii eiusdem

3ii eiusdem omnia) semper sese Turcarum genti opposuit, illorumque vim et ferocitatem non solum fortiter et animose multo tempore sustinuit, verum etiam saepius ab orbe Christiano repulit, sic hoc ipsum in posterum quoque, quamdiu vires suppeterent, facient, suoque ipsi proposito constanter inhaerentes pro ipsius maiestate et dulci patria sanguinem cum vita profundere nullo unquam tempore omittent. In quem firme sensum effective etiam

suarum insurgere tenetur; atque inde fit ut omnes etiam inpossessionati nobiles insurgere teneatur, Sigismundi Decreti 6i articulo 3; 1666. ar. 5; 1687. ar. 46; verum cum nobilium possessionatorum praeter defensionem coronae bona quoque sua conservari intersit, et nec secus naturalis admittere aequitas videatur ut nobilis, cuius annuus in plura exurgit census, nullam maiorem habeat obligationem atque ille cui praeter vitam et libertatem, quod tueatur, nihil

suorum pro ratione maioris minorisve discriminis plures aut pauciores praestare aequites obligentur. Ceterum aras poenates coniuges liberosque proprios tutari ipso naturae ductu obligentur, factum est ut ex naturali hac obligatione ipsi quoque rustici, antequam fixo praemerentur tributo, a certo portarum numero pro ratione periculi determinatos sibi pedites producere debuerint; postquam perennis rusticis imposita est contributio in intertentionem regulati militis

insuetum anno 1741. pro illo duntaxat casu praestitum fuisse constat, sed de obveniente a numero colonorum milite, quem cunctis priscis legibus dubio procul omni debitum anni 1741. articulus 63. nuspiam sustulit; cum tamen miles iste olim quoque a portis non quidem palatinalibus sed portis phisicis colonorum praestitus fuerit, ut nos quoque eundem in posterum portalis militis acceptione designemus. Certissimum est illud principium, quod nemo suam re aliena

quem cunctis priscis legibus dubio procul omni debitum anni 1741. articulus 63. nuspiam sustulit; cum tamen miles iste olim quoque a portis non quidem palatinalibus sed portis phisicis colonorum praestitus fuerit, ut nos quoque eundem in posterum portalis militis acceptione designemus. Certissimum est illud principium, quod nemo suam re aliena exolvere possit obligationem. Iam vero contributionem illam non a fundo, cuius dominus terrestris dominium

ex tertia partibus? Sane eotum nec quidem nonaginta tria millia sustinendo in tot partibus impetui sufficient, adeoque dignum providentia tam illustris Regni consilium foret eo suos dirigere conatus, ut intrinseca saecuritati in eum quoque eventum prospiciatur. Porro ubi status eo spectare videntur, ut illa, quae ex contributione Hungarica alitur regulata militia, ut et confiniarius miles adversus, alios Hungariae non conterminos hostes non

pro intrinseca tantum Hungariae securitate intra fines Regni semper contineatur, meminisse eos oportet, id ipsam systematis gubernii plures complectentis provincias unitatem non admittere; cuius modi systematis unitati iam tum se Hungari quoque ultro subiecere, cum ex Augusta Domo Austriaca, quam plurimis aliis Regnis etiam in provinciis imperare bene noverant, Reges sibi postmodum haereditarios effectos delegere. Quemadmodum enim omnes simul provinciae unum monarchiae

Regni proventuum regiorum fit mentio, si status eo animum adverterint, quantos per exolutionem confiniariae militiae ipsa defensio Regni sumtus secum ferat, facile eis apparebit tantum praesidii hac in re non posse collocari, ut nisi quoque regnicolae efficacem parte etiam ex sua conatum adhibuerint, Regnum ea sola ratione tutum in omnes eventus queat reputari; ac primum proventum satis fere omnem absolvit dicasteriorum exolutio; reliqui tam camerales quam montanarum

enim articulus 8. 1715. ait, Regia Maiestas prekriženo ( id (nempe insurectionem), quoties necessum esse iudicaverit, ad conformitatem hactenus sancitarum superinde legum amodo in posterum quoque desiderare et exigere poterit, arbitrium cognoscendae necessitatis manifeste Principi defert. Quodsi omnes ab uno retro saeculo leges excutiantur, insurectionem etiam extra diaetam indici posse apparebit. Huius vero dicitur

personam afficiat, realis certe rem ipsam afficere, seu bonis ipsis inhaerere debet. Proinde cum Principi contributio iam stabilis a bonis obveniat, apparet ea ipsa re realem insurgendi obligationem exolvi, atque ita cessare illam quoque in proportionali possessionatos inter et impossessionatos nobiles oneris rationem; vim rationis huius ea labefactare consideratio non potest, quod ipsa quoque realis obligatio ipsis nobilibus inhaereat, contributio vero a re, quae

ea ipsa re realem insurgendi obligationem exolvi, atque ita cessare illam quoque in proportionali possessionatos inter et impossessionatos nobiles oneris rationem; vim rationis huius ea labefactare consideratio non potest, quod ipsa quoque realis obligatio ipsis nobilibus inhaereat, contributio vero a re, quae non nobili, sed rustico propria est, persolvatur. Nisi enim ipsam illam realem obligationem in personalem itidem transformemus, sustineri nequit quod haec

quoque realis obligatio ipsis nobilibus inhaereat, contributio vero a re, quae non nobili, sed rustico propria est, persolvatur. Nisi enim ipsam illam realem obligationem in personalem itidem transformemus, sustineri nequit quod haec quoque ipsis nobilium personis inhaereat: ut vim termini receptum sensum verbi retineamus, ut primum realis est obligationis illius titulus, debet rei, seu bonis ut sic inhaerere; sufficit atque ut hoc eodem titulo, seu a bonis nobilium

obligationis articulum 8. 1715. deprehendit gentes, et quas unice clausula illa suaque respective banderia producere officere potest; nisi forsan facta ad articuli 46. 1681. §. 10 11. et 12. reflexione, Iaziges quoque et Cumanos uti et oppida Hajdonicalia sub eandem venire considerationem statuamus; quos tamen cum subinde contributioni subiectos constet, articulus 63. 1741. non iam banderialiter, sed portaliter assumpsit.

potuerint proprio, eandem tributo redimere cogantur. Quando iam esse constat perpetuam ministerii Germanici, nobilitatem Hungaram meliori, atque aliarum provinciarum nobilitas agit, gaudere conditione, aegre ferentis, curam ut ea ad eum quoque meliori modo statum reduci possit. Quod dicitur posse gradus ipsos periculorum praevideri atque adeo praevisis his ipsis periculorum gradibus norma insurectionis admensurari, res haec eo spectare videtur ut tres ad summum

pro tali casu convocanda esset, diaeta specificata illa naturalis defensionis norma determinetur, nisi quod posse per inprovisum et repentinum aliquod periculum convocandae diaetae modum impediri obiici queat; itaque, ut huic quoque rei provideatur, posset Quinto statui, ut in casu pure talis improvisi et repentini periculi norma defensionis illius ad conformitatem articuli 8. 1715. per

duos equites producere teneantur, verum e norma, qua integris adhuc Hungariae rebus sub Vladislao banderia producebant (facta tamen debita ad statum modernum beneficiorum ecclesiasticorum proportione et rectificatione), nunc quoque ad episcopi etiam et capituli Zagrabiensis exemplum eadem restaurare ita obligantur, ut Septimo, si praelati, qui alioquin tanto praediales ecclesiae numero habent, ut definitum

quantitatem aut exequent, aut superius illi in nova banderia instauranda non obligantur. Posset quidem objici, si praelatis exoletae iam a decimis banderiorum obligatio postliminio imponatur, posse eos praetendere ut ipsi quoque postliminio, ubique ad sedecimorum usum reponantur; verum inter utrumque hoc intercedit discrimen, quod decimae publica lege pure ad usum iam restrictae sint, praelati ab onere banderii nulla sint lege absoluti.

ordinarii periculi casu insurectionem personalem deberi inficiari non possumus, generaliter sanciendum videretur ut, quoties personalis decreta fuerit insurectio, semper cum hac insurectionali militia banderia quoque prodire teneantur. His quoad primum propositionis Regiae membrum praemissis alterum membrum, cum de mora diaetalis tractatus iam supra §.5. provisum sit, unice ad certitudinem numeri armorumque provisionem recidere

militiae convertenda quemadmodum securitati Regni pro quovis ordinarii periculi casu parte ex ista congruere prospectum habetur, ita coloni a praestandi portalis militis onere pro iam dicto ordinarii periculi casu ultro quoque immunes erunt vel exempti. Et quia ad integritatem contributionis fundi numerum contribuentium non diminui vel maxime adtineret, ipsi quoque domini praelati, magnates, et nobiles, ad sensum citati articuli 8. 1715.

a praestandi portalis militis onere pro iam dicto ordinarii periculi casu ultro quoque immunes erunt vel exempti. Et quia ad integritatem contributionis fundi numerum contribuentium non diminui vel maxime adtineret, ipsi quoque domini praelati, magnates, et nobiles, ad sensum citati articuli 8. 1715. relate ad articulum 63. 1741. ad praestandos seu a portis, seu a numero colonorum equites pro eodem ordinarii periculi casu imposterum quoque non

ipsi quoque domini praelati, magnates, et nobiles, ad sensum citati articuli 8. 1715. relate ad articulum 63. 1741. ad praestandos seu a portis, seu a numero colonorum equites pro eodem ordinarii periculi casu imposterum quoque non obligabuntur. Personaliter tamen insurgere quoque haec tangit obligatio, sua etiam banderia producere, etiam in casu ordinarii periculi, quo videlicet fines regni ad mentem articuli 2di Sigismundi decreti 5i in

ad sensum citati articuli 8. 1715. relate ad articulum 63. 1741. ad praestandos seu a portis, seu a numero colonorum equites pro eodem ordinarii periculi casu imposterum quoque non obligabuntur. Personaliter tamen insurgere quoque haec tangit obligatio, sua etiam banderia producere, etiam in casu ordinarii periculi, quo videlicet fines regni ad mentem articuli 2di Sigismundi decreti 5i in proximo versarentur periculo aut eosdem hostis leviori

ita obligati permanebunt ut mox depulso tali periculo insurectionalis illa militia admittatur. Banderiorum porro obligatio, quemadmodum legum patriarum sensu perpetuo non aliis, quam praelatis, capitulis quoque et conventibus beneficio decimarum gaudentibus idque a competente ipsis decimarum beneficio incumbebat, ita nunc quoque communi statuum et ordinum ac Sacratissimae Maiestatis consensu sancitum est ut habita restaurati

porro obligatio, quemadmodum legum patriarum sensu perpetuo non aliis, quam praelatis, capitulis quoque et conventibus beneficio decimarum gaudentibus idque a competente ipsis decimarum beneficio incumbebat, ita nunc quoque communi statuum et ordinum ac Sacratissimae Maiestatis consensu sancitum est ut habita restaurati divina clementia victricibusque Augustae Domus Austriacae armis regni ratione per clerum Hungariae beneficio decimarum

annue submittatur ita ut et iidem comitatis sollicitam adhibeant curam, quatenus cum personaliter insurgere obligati tum alii sub rationem banderii cadentes congruis armis et equis sint provisi. Articulus vero iste ad ista quoque Regna Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae per omnia extensus esse intelligitur, hac tamen modificatione ut sex illi superioris et inferioris Sclavoniae comitatus numerum et insurgere obligatorum, et eorum, qui sub nomen

terras dominorum suorum saltem colentibus, non possidentibus, atque ideo in republica per ipsos terrestres dominos sufficienter repraesentatis, nativa illa liberae migrationis libertas: nae, tum in complemento vetustae suae et antesignanae gloriae posita gens Hungara ultro quoque aliis populis se immitandam praeponet; utpote quae aequitati, ceu basi verae libertatis, iam a patribus dudum fundatae, felicitatem totius populi nunc superstruit omnibus numeris absolutam.

speciali tamen nomine castrensium, aut servientium castro compellabantur. 2 Horum conditio prae aliis conditionariis pro tantisper honoratiori reputabatur, quia in casu necessitatis pro defensione castri ipsi quoque arma corripere debebant, aevo autem illo potissimum armorum usus honorem adferebat. 3 Caeterum eos certo censu obstrictos fuisse docet Rit. Expl. Ver. § 44 ubi dicitur: castrenses castrensium censione debitores. 4

Quod hi fuerint descendentes eorum, quos iam S. Stephanus militiae alicuius castri adscripsit, e diplomate Stephani III de 1169. genuino suo Sensui infra § 23 restituendo apparet. 3 Retinebant quidem hi quoque iobagiones castri conditionem, in censu tamen militiae aliisque publicis occasionibus primum semper locum tenuere, et ideo a reliquis honoris tantum praerogativa discernebantur. § 18 Qui compellabantur liberi

6 Quam quidem quaestionem ego commode resolvi posse arbitror, si statuamus quod antiquioribus Bela IV temporibus, si omnes castri iobagiones regium exercitum viritim sequi debuerunt (quod tamen, ut § 27 iam insinuavimus. necdum est in comperto) tunc hi quoque cum castrensi militia proficisci, in ipsis tamen castris non nisi civile suum officium exercere debuerint; 7 postquam vero a iobagionibus castri non nisi a certo stirpium numero milites ad exercitum regium mitti coeperunt, quod tunc et comes curialis, et

eosdem de eodem iobagionatu castri eximentes in numerum servientium regalium et coetum nobilium Regni ex munificentia regia duximus transferendos, volentes ut tam ipsi quam eorum heredes perpetua libertate gratulentur. 5 Hic quoque comes Dominicus debuit minutiori alicui rei regiae secundum ea, quae § 35 observavimus, praefectus fuisse, cum filii primo eius nobilitatem sint assecuti. § 42 42 transposui; cf.

possidendam. 2 Exhinc iam diserte apparet quod nobiles terras suas eminentiori iure possederint quam iobagiones castrorum. 3 Iam vero e compluribus, quae recitavimus, diplomatibus, apparet quod hi quoque terras suas ad heredes transmiserint. 4 Proinde eminentius nobilium ius in nullo alio consistere poterat, quam in proprietate. 5 Et tamen non potuit se Kollárius continere quin citato opusculo par. 2. pag. 92

transmiserint. 4 Proinde eminentius nobilium ius in nullo alio consistere poterat, quam in proprietate. 5 Et tamen non potuit se Kollárius continere quin citato opusculo par. 2. pag. 92 praeiudicatam suam opinionem ad hoc quoque diploma obtrudat, quasi nobiles utile tantum dominium in bonis suis habuissent. 6 Verum paradoxam hanc sententiam author libelli de nobilium in bona sua iure iam nuper confutavit. 7 Mihi tota lis de nomine

30 An Andreas II negotium hoc reipsa confecerit, non constat; quod Bela IV et terras castrorum nobilibus conferre continuaverit, et rursus ad earum revindicationem processerit, constat; id enim complura eius diplomata testantur. 31 An hic quoque rex avulsas a castris terras ex integro recaptivaverit, perinde non liquet. 32 Utcunque sit, prostant plures successorum suorum litterae e quibus patet eos terras castrorum porro etiam aut nobilibus, aut certe iure nobilitari contulisse, prouti id ultimus

dum vero ad operarum ad castrum Zepes praestationem descendit, iam innuit quod exemptionem ab his e speciali tantum gratia concedat. 12 E quo conficit reliquos nobiles Scepusienses oneri huic reipsa subiacuisse. 13 Denique hoc quoque diploma ostendit quod Michael, iam antea comes, nobilitatem tum primum adeptus sit. § 43 Corollaria, et discrimen inter veterem et modernam nobilitandi per donationem formam. 1

hoc compilasse, cum pro alas albas scribat blancas alas. 5 Caeterum cum ne in hoc quidem diplomate diserta de collata impetratori per concessionem scuti hujus nobilitate clausula contineatur, dubitare licet an non hic quoque jam antea nobilis fuerit et insignia haec tantum pro ornamento stirpis suae impetravit, praesertim cum magister compellitur; verum quidem est quod, ut supra ostendimus, complures, qui comites compellantur, postea primum nobilitatem adepti sunt,

omne in honoris gradu tantum constiterit vel inde apparet quod reliquae reales nobilium praerogativae, veluti exemptio ab omni alio praeter militiam servitio et praestatione, forum regium, et sub regiis tantum signis militandi honor in horum quoque diplomatibus, ut vidimus, aut diserte exprimantur, aut per generalem illam clausulam indicentur ut omnibus illis libertatibus gaudeant, quibus reliqui servientes regii aut nobiles regni perfruuntur;

gavisi fuerint. 15 Postquam primitivae illae stirpes partim naturali rerum cursu, partim per continua ferme bella interciderunt, tum primum creati a S. Stephano milites pro naturaliter nobilibus, id est primitivis, haberi coeperunt. 16 His quoque sensim exstinctis nulla amplius nova creatorum nobilium epocha defixa fuit, quia nullus successorum ejus tot fundandae novae periodi titulos conjunxit, videlicet fundatoris regiae dignitatis, instauratoris Christianae religionis, in ipsum denique sanctorum cathalogum

proprietario promontorii obveniebat et quod nos ius montanum appellamus, intelligi praestationique huic nonnisi illos, qui vineas in alieno territorio tenebant, principio subjectos fuisse; postquam tamen mulsum et caerevisia coqui coepit, e his quoque a coctoribus plebejis certam quantitatem desumptam fuisse alibi docuimus. 19 Censui huic an non ipsi quoque iobbagyiones castri , qui aut vineas possidebant, aut mulsum, vel cerevisiam coquebant subjecti fuerint, necdum exploratum

qui vineas in alieno territorio tenebant, principio subjectos fuisse; postquam tamen mulsum et caerevisia coqui coepit, e his quoque a coctoribus plebejis certam quantitatem desumptam fuisse alibi docuimus. 19 Censui huic an non ipsi quoque iobbagyiones castri , qui aut vineas possidebant, aut mulsum, vel cerevisiam coquebant subjecti fuerint, necdum exploratum est. 20 Descensibus e converso comitis castri, id est praestando eidem, dum officii causa

denariorum non subjacebant, minus certe onus hoc manere poterat iobbagyiones castrorum. 28 De fekepénz quis exactionis hujus titulus, quae quantitas, cui dependi debuerit, ni ariolando quidem assequi licet. 29 Castrenses huic quoque obnoxios fuisse inde conjici potest, quod vinitores in provocato Belae privilegio ab hoc quoque titulo eximantur. 30 Per debitum centurionis nil aliud intelligi potest quam certa aeris quantitas, quam singulus gregarius centurioni suo dependebat.

28 De fekepénz quis exactionis hujus titulus, quae quantitas, cui dependi debuerit, ni ariolando quidem assequi licet. 29 Castrenses huic quoque obnoxios fuisse inde conjici potest, quod vinitores in provocato Belae privilegio ab hoc quoque titulo eximantur. 30 Per debitum centurionis nil aliud intelligi potest quam certa aeris quantitas, quam singulus gregarius centurioni suo dependebat. 31 Censui huic castrenses obnoxios fuisse, ex ipsa, quam commentamur,

scripturis apparet, ut adeo non improbabiliter confici possit novitates has primam secutis non multo post ejus mortem tumultibus ansam praebuisse. 11 Utcumque tamen sit, de eo constat quod exaequatio nobilium porro quoque perduraverit, Transylvania vero et Slavonia ad veterem tributorum formam mox redierint. 12 Cum nihilominus jam post laudatum Ludovici I art. 11 novum iterum inter armalistas et donatarios nobiles discrimen invectum fuerit

minor nobilitas, aequam cum optimatibus partem habuerit (b). 4 Si quae tamen proximioribus aetati illi scriptoribus fides est, gravissima negotia, veluti consensus in propositum a rege successorem (c), exauctoratio prioris et alterius electio (d), tum quoque penes episcopos et optimatos fuit. 5 Tantum, an occasione coronationis inaugurale nuncupaverit sacramentum, non constat. 6 Id constat quod primus statim S. Stephani successor Petrus, homo exter peregrinisque imbutus principiis,

bonorum et officiorum ita restricta fuit ne haec exteris, sed nobilibus tantum Hungaris conferre possit, articulo 11-o et 20-o. 5 Et quia cameralibus, salinariis, et tricesimalibus officiis Judaei et Ismaelitae licet domestici admoveri coeperant, ab eo quoque prohibitus fuit articulo 24. 6 Deinde in cameralibus hic positus fuit limes ut rex depositoria, a quibus salem venderet, tantum in confiniis erigere, in ipso vero regno nonnisi in Regécz et Szaboch tenere possit articulo 25, quod utique liberam in ipso

ab ipso patre (nempe Emerico) filii sui (nempe Ladislai) vice corporaliter iuramentum (...) sicut progenitores sui (...) impenderunt;" vide Vestigia Diaetarum pag. 78; anno vero 1214. inter privilegia Strigoniensis archiepiscopi Pontifex numerat: "praestatio quoque sacramentorum a regibus et reginis Hungariae eorumque haeredibus." 7 Quod autem sacramentum hoc non ad ecclesiasticas tantum immunitates, sed etiam ad jura regni directum fuerit, docuimus in nota (a) ad §-um 15.

hi vicissim populorum regiorum terras occupaverint, quae reciproce restituendae ordinantur articulo 2-o et 5-o. 7 Quod rex seu domi, seu in exercitu deficientium bona via facti occupaverit; id enim articulis 6-o et 9-o prohibetur. 8 Caeterum hoc quoque decretum nullo iterum alio quam regis filiorumque suorum juramenti, tum intentatae anathematis poenae praesidio fulcitum fuit. 9 Vel ex ipso tamen decreti hujus tenore, tum quod Belam comitia saepius celebrasse in Vestigiis Diaetarum evictum

32.2 propius: proprius B regni constitutionem respexit (a). 3 Et e posterioribus clausulae hujus verbis, et ex illo instrumenti de 1307. textu: "Nobiles quoque Regni Hungariae, quos hactenus indigna servitute oppressisse dignoscuntur, juxta naturalem ipsorum libertatem, cuique et ubicunque voluerint, servire, seu propriis rebus curam impendere, sine omni contradictione permittantur," e duobus, inquam, his textibus, quanta

sed electionis via regnum adivisse (a); quod occassione inaugurationis suae sacramentum dixerit, nullum quidem diplomaticum exstat argumentum. 2 Cum tamen electionis via regnum adiverit, cum patrem ejus jurasse constet, vix dubitare licet quod hic quoque vigentis jam a tanto, ut ostendimus, tempore consvetudinis hujus officium praestiterit. 3 Diploma inaugurale ne hunc quidem edidisse admodum probabile est, siquidem ipsam constitutionem Andreanam octavo primum regni sui anno, id est 1351, et

difficultas; cum enim ibi id tantum constituatur ut nobiles, si alias quam per locum tributorum transire possunt, per haec tributorum loca transire non cogantur, videtur innui, quod si a contrario nullas alias quam per loco tributorum transire potuerunt, tributum ipsi quoque dependere debuerint, praesertim cum subsequo articulo 17-o id tantum prohibeatur ne, si nuptiarum causa telonium transeunt, una argenti marca, prout abusive invaluerat, ab iisdem exigatur, adeoque ordinaria tributi depensio a contrario hic quoque supponi

potuerunt, tributum ipsi quoque dependere debuerint, praesertim cum subsequo articulo 17-o id tantum prohibeatur ne, si nuptiarum causa telonium transeunt, una argenti marca, prout abusive invaluerat, ab iisdem exigatur, adeoque ordinaria tributi depensio a contrario hic quoque supponi videatur. 2 Verum inter plurima, quae hactenus coram judiciis producta sunt, et hujus et anteriorum aetatum instrumentis, nullum adhuc ejusmodi in medium prolatum est e quo usus persolvendi a nobilibus seu telonii seu nauli census elici

tenentur, nisi qui vadit in Theutoniam." 10 In privilegio civitatis Pestiensis de 1224: "Item infra limites regni nostri ab omni tributo, salva tricesima, sint exempti." 11 In privilegio civitatis Zagrabiensis dicitur: "Eosdem quoque nullius exactionis talliae, seu collectae, vel cujuslibet publicae functionis subire volumus." 12 In privilegio civitatis Szakolczensis de 1382. ipse Ludovicus ita loquitur: "quod ipsi de rebus, ac bonis, ac mercibus ipsorum propriis ad

42.12 potentiariis: poten***is B cognoscendi, id est, proclamatas congregationes celebrandi, quae antea solis palatinis competebat, jam comitibus parochianis deferatur. 13 Caeterum id quoque e toties laudato diplomate apparet quod cum exordio enati nuncios tantum comitatuum ad diaetas evocandi usus non duo, ut postea, sed quatuor e singulo comitatu potiores nobiles deligi consveverint. 14 Apparet denique, quod mutatio haec non in

et locationibus bonorum et officiolatuum atque immunitatum officialibus et baronibus regni. 11 Item in disponendis praelaturis ac beneficiis ecclesiasticis tam majoribus, quam minoribus, ac recompensandis maritis fidelium. 12 Quibuslibet quoque infidelibus et delinquentibus, secundum unius cujuscunque demerita puniendis, nec non in faciendis, emendandis et exercendis judiciis exercendumque, agendum, dirigendum, et concludendum in omnibus his, quae ad reges Hungariae suos praedecessores et

Memorabilis est finalis articuli hujus clausula: "prout temporibus regum fieri consveverunt." 6 Primum enim hoc est diplomaticum argumentum e quo patet judicium a rege latum non fuisse supremam illam decisionem, a qua nullus jam licuerat appellare, sed hujus quoque sententiam, si solus pronunciavit, potuisse a judicibus regni ordinariis reformari. 7 Caeterum potestatem legislativam status sub gubernatore hoc adeo naviter exercuerunt ut inde a 1446. usque 1450. inclusive celebratorum

qui de impulso in necem senioris Mathiae fratris rege Ladislao sibi conscius fuit, jam non ambitio, sed conservandae vitae suae sollicitudo tenebat. 2 Itaque postquam Szilághius huic clientibusque ejus de nece hac non vindicanda fidem dederat (a), hi quoque in Mathiam adminus ad speciem consenserunt. Capitulationi pro Mathia subscribit. 3 Quicunque decretum Szilágianum attentius expenderit, illud capitulationis, seu inauguralis diplomatis vicem

obtulisse regnum supra §-o 51 vidimus, filio defecit. 6 Fridericus II, qui Mathiae tantum negotia facessivit, e linea Friderici I descendit; Fridericus hic, ut primum Ladislaum Posthumum cum S. Regni corona in suam accepit potestatem, de asserenda suae quoque lineae in regnum Hungariae haereditate consilium suscepit. 7 Hoc fine repetitum toties ab Hungaris Ladislaum Posthumum tamdiu restituere detrectavit donec eum Hunyadi armis et nomine lacessivit. 8 Cum Turcas eodem tempore Hungariae imminere

media in judiciis continuo adesse debeat. 5 Verum judices hi jam ad octavas tantum et brevia judicia restringuntur, neque eorum authoritas etiam ad politica negotia extensa fuit (d). 6 Et cum nulla ipsis defixa fuisse stipendia appareat, videntur hi quoque stabiles judices non multo post evanuisse. 7 (a) In Vestigiis Diaetarum pag. 314 dicitur hoc articulo: "Et insuper sex prudentes et nobiles viri ex proceribus regni deputentur qui et rebus regiis agendis consilio pro arbitrio

cum alienatos proventus regios potissimum potentiores praelati et proceres tenerent, forti regem animo esse oportuisset ut ingratas has tot potentibus civibus leges effectui dare potuisset. 22 Quo robore cum Uladislaus praeditus non fuerit, hae quoque leges in effectum non iverunt. 23 Praestitisset sane in tempore adhuc unius floreni subsidium decernere, conflandam ex illo summam non quaestoribus regiis, sed fidis manibus concredere, pecunia hac alienatos proventus redimere, editum in Hampone et

debebat suas illic merces deponere donec aliquis civium ex iis aliquid emere volebat. 11 Quod superfuit, id solum ad alia deinde loca poterat deportare. 12 Et tales civitates emptoriales vel loca depositorum vocabantur. 13 Hic quoque publicae administrationis defectus sub Uladislao publicis legibus confirmabatur (d). 14 Eandem rationem subit vetita equorum e regno eductio tempore illo, quo regnum nulli implicitum bello his pro copiis suis non egebat (e), uti et renovata, quam

oligarchia, tum anarchia viguit. 8 Status nobilium aristocratiae optimatum inde a primis septem ducibus insvetus praelatorum potissimum olygarchiae adversabatur. 9 Cum regem ignavum hanc impedire aut nolle aut non posse cerneret, ipse quoque in anarchiam est prolapsus. 10 Ita et olygarchia intra se ipsam, et anarchia cum olygarchia colluctabatur. 11 Ita distractis in tot partes regnicolarum animis toto regno nil nisi spolia et rapinae viguerunt. 12 Ita propagato divitum

inter clerum et statum saecularem. 1 Altera calamitatum regni causa fuit gravis inter status ipsos dissensio. 2 Clerus non contentus privilegio fori in personalibus, quod ipsi jam sub Sancto Stephano concessum fuit, sub prioribus quoque regibus connitebatur ut illud etiam ad realia extendere possit, ita ut saeculares etiam in realibus causis contra ecclesiasticos coram foro ecclesiastico procedere debeant; eratque tempus quo id reapse in effectum perduxit (a). 3 Hoc assecutus jam ipsum

sint (h), exstinctum jam videri poterat hoc incendium; res tamen aliter evenit. 19 Nam in comitiis 1497. non jam saeculares tantum cum clero, sed et nobiles cum magnatibus, immo universi, ut jam vidimus, status cum rege colliserunt. 20 Itaque haec quoque comitia nullo edito decreto infructose dissoluta sunt (i). 21 Tandem 1498. diuturnae hae saecularium cum clero dissensiones tantisper sopitae sunt. 22 Foro enim spirituali limites positi sunt articulis hujus diaetae 60. 61. et

4 k) Executiva praeter municipalium in comitatibus et civitatibus magistratuum, palatini, et coronae conservatorum electionem relate ad bonorum, officiorum, honorumque largitionem, vi ipsius constitutionis principi integra competit, et ut ultro quoque eidem integra relinquatur, salus reipublicae exposcere videtur. 5 Si enim haec restringatur, aut omnia ad merum aliquod aristocraticum arbitrium recident et in oppressivam, uti in Polonia, res desinet aristocratiam, aut certe

Bibliographia locorum inventorum

Sorkočević, Miho; Malinius Sandecensis, Gasparus; Asirelli, Pierfilippo; Fortis, Alberto; Marullo, Michelle (1739-1796) [1790], De illustribus familiis quae hodie Rhacusae exstant, versio electronica (), 121 versus, verborum 3295, Ed. Miho Sorkočević 1739-1796 [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma; prosa - tractatus; prosa - notae] [word count] [sorkocevicmfam].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Discursus in secundum membrum propositionum regiarum seu opinio de insurectione in Regno Hungariae, versio electronica (), Verborum 10693, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skerlendisc].

Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report