Your search found 770 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 649-706:

reliquis aliquibus terras suas sub certi servitii aut obventionis praestatione excolendas dederunt, alios relictis iisdem sub solo militandi onere, quas iam possidebant, terris in armorum societatem adsciverunt, uti id alibi iam demonstravimus. 4 E primis ignota antea Hungaris hominum, qui nec servi neque tamen perfecte liberi erant conditio enata est, et conditionariorum compellationem accepit. 5 Horum numerum iam sub ducibus vehementer increvisse inde apparet quod in variis, quae prostant, S.

4 Debuit itaque iam duces de novis militiae supplementis cura incessere; haec autem non secus obtinere potuerunt quam si, ut advicinantibus in Regnum exteris terras sub solo militiae onere conferant, aut domesticorum, quos iam antea in classem conditionariam receperant, terras ab omni alio praeter militiam onere eximendo eosdem ad statum militum elevent; cum hac ratione singulares familiae ad privilegiatum militum statum evectae sint, ignoto licet adhuc

iterum et tertia hominum conditio in Hungaria enata est, qui liberi erant ab omni potestate dominica, et tamen iure civitatis non gaudebant. 4 Haec hominum conditio iam hospitum, iam liberorum hominum compellatione, qua antea sola nationis Hungaricae individua gaudebant, designari coepit. 5 Ut se ab his distingvant, Hungari videntur tum primum militis compellationem adoptasse. 6 Sola enim haec nomenclatio in legibus S. Stephani libro 1. c. 4,

eandem effecisse conditionem. 5 Ego utrosque ad eandem conditionem pertinuisse, eos tamen, qui quondam 17.5 quondam: condam MS immediate conditioni iobagionis castri ascripti fuerunt, prae illis, qui antea castrenses fuere, et primum per exemptionem a castrensibus, gradum iobagionis castri consecuti sunt, honoris praerogativa gavisos fuisse arbitror. 6 Nam per exemptos a castrensibus non nisi ii

maiori prae exemptis his existimatione gavisi fuerint, discitur e §pho. 174-o. 10 Cum enim inde appareat quod veteres Castri Novi iobagiones quosdam Iku, Laurentium etc. pure ideo lite impetierint ut demonstrent eos antea fuisse castrenses, et conditione iobagionis castri tardius donatos, utique nil nisi praerogativam honoris prae illis consequi voluerunt; apparet enim e toto Expl. Verit. Ritu quod aevo illo ingens inter conditionarios aemulatio viguerit, et

homines. 2 Hi ut servitia castri obire possint, debebat utique aliqua terrarum castrensium portio conferri, uti id infra § 28 ostendemus. 3 Quod si vero conditionarius inferioris classis ad gradum hunc provectus fuerit, cum is iam antea admensam servitio prioris suae conditionis terram possidere debuerit, haec tantum a servitio priori eximebatur et oneri militiae castri obnoxia efficiebatur. 4 Exemptio eiusmodi a servitio prioris conditionis quandoque diplomati diserte inserebatur, uti in

1245. diplomate vidimus. 5 Alias generaliter tantum dicebatur, quod talis conditionarius una cum terra sua ad statum iobagionis castri evehatur, uti id e recitato ibidem Caroli I de 1311. privilegio apparet; quod si terra, quam talis conditionarius antea possidebat, pro dotatione iobagionis castri insufficiens fuit, tunc rex aliam adhuc terram adiciebat, prouti id ex iam provocato Belae IV de 1245. privilegio apparet; cum enim impetrator 25.5 impetrator: imperator MS

castri insufficiens fuit, tunc rex aliam adhuc terram adiciebat, prouti id ex iam provocato Belae IV de 1245. privilegio apparet; cum enim impetrator 25.5 impetrator: imperator MS eiusdem antea piscator fuerit, debuit iam habere admensam conditioni huic terram, et tamen eidem rex terram Vendeghi per diploma istud de novo contulit. § 26 An pro dotatione iobagionis castri certa terrae

nobilitandi, qui in Hungaria olim viguit, planius intelligatur, e re futurum existimatur diplomata, quae de hoc argumento hactenus detegere potui, recitare; si haec eodem tenore emanassent, uno prolato sat erat conditionem impetratoris, in qua antea versabatur, exprimere, et datum singuli diplomatis indicare. 2 Nunc cum singulum ferme diploma diversi tenoris clausulas contineat, interest ut substantiales singuli clausulae proferantur. 3 Protulit Kollár toties citato opere pag. 84 donationem

paucorum, ut vidimus, terrae iugerum potiri potuerit. 9 Cum donatio haec nec clausulam exemptionis ab oneribus prioris conditionis, nec aggregationis in coetum servientium regiorum contineat, videri posset quod Ruthenus iste iam antea nobilis fuerit, et per donationem hanc novam tantum terram impetraverit. 10 Verum retrahit me ab hac opinione clausula illa pro suo auro hereditatem de nostra possessione dare dignaremur; aut enim me omnia fallunt, aut e clausula hac totoque

tenemus exemplum evecti ad gradum servientis regii liberi hominis. § 31 Item custodis sylvarum? 1 Quoad conditionarios libet ab inferioribus eorum speciebus ordiri; nobilitati, qui antea sylvarum custos erat, exemplum exhibet prolatum a Wagner Anal. Scep. pag. 293 diploma Ladislai IV de 1283. quod ita habet: considerantes servitiorum merita dictorum, Sepes et Simonis... eosdem simul cum dimidietate terrae Nyas

error cubat, et scribi debebat: nostrarum; nemo enim se per privilegium eximi curat a custodia propriarum sylvarum; debebant impetratores possidere dimidium terrae Nyas, quae eiusdem nominis regiis sylvis adiacebat, et quarum custodia illis antea incumbebat. 3 Custodiam hanc rex iugum servitutis appellat, et tamen si exstarent litterae quibus illis hoc titulo terra Nyas primitus collata fuit, videremus indubie in illis clausulam: conferimus illam sub libertate filiorum custodum

Andreas... quod per spectis meritoriis servitiis discreti viri Mark... et comitis Michaelis fratris eiusdem, et quod sylvam densam et inhabitabilem debeat excultivare iuxta tenorem privilegii nostri iisdem antea concessi hanc gratiam duximus faciendam quod eadem libertate, qua universi nostri nobiles gaudent... ipsi gaudeant. 3 Praeterea si iuxta Regnum Hungariae nos exercituare contingeret, ex tunc ad ipsum generalem exercitum nostrum unum armatum

iam innuit quod exemptionem ab his e speciali tantum gratia concedat. 12 E quo conficit reliquos nobiles Scepusienses oneri huic reipsa subiacuisse. 13 Denique hoc quoque diploma ostendit quod Michael, iam antea comes, nobilitatem tum primum adeptus sit. § 43 Corollaria, et discrimen inter veterem et modernam nobilitandi per donationem formam. 1 Si omnia haec exempla rite expendantur, apparebit: 1-o, quod

servitium obivisse reor. 8 3-o. Prostant quidem complura regum primae periodi diplomata quibus certa castri terra ab huius servitio eximitur et iure nobilitari confertur. 9 In nullo tamen eorum id exprimi recordor quod impetrator antea ignobilis fuerit. 10 Quare omnes illae donationes iam nobilibus factae fuisse videntur, domestici vero plebeii debuerint sibi statum conditionarii antea procurare, et sic demum per exemptionem impetratae

In nullo tamen eorum id exprimi recordor quod impetrator antea ignobilis fuerit. 10 Quare omnes illae donationes iam nobilibus factae fuisse videntur, domestici vero plebeii debuerint sibi statum conditionarii antea procurare, et sic demum per exemptionem impetratae eo nomine terrae ad statum nobilium eluctari. 11 Utcunque id se habeat, exteri certe plebeii per collationem liberae alicuius terrae nobilitati nullum exemplum prostat.

donatorii nobilitatione clausula superflua effecta sit. 17 Porro quod propter eundem terras iam nobilitari iure, iam sub conditionaria servitute conferendi usum conditio, sub qua terra conferebatur, in donatione diserte exprimi, quod si autem terra antea sub conditionaria servitute possessa iure nobilitari conferebatur, eius a prioribus oneribus exemptio diserte indicari debuerit. 18 Nunc invecto inter terras liberas, quas nobiles, et publicis oneribus obnoxias, quas ignobiles

de varia hominum in Hungaria conditione ostendimus) colonorum systema cum initio secundae periodi enatum est. 5 Cum enim colonis multa de conditione servorum adhaeserint, veluti quod sint glebae adstricti etc. iam minus atque antea conditionariis via ad nobilitatem patuit. 6 Iam reges excepto extraordinario quodam casu nullum e colonis suis nobilitabant, alienos autem absque domini eius terrestris assensu, quem non ita pronum fuit impetrare, alioquin nobilitare non

hac iam induci coepit, militem, ad servitores regios et optimarum adinvectarum iam hac periodo regiarum urbium cives, quaestores, opifices, et litteratos sensim reddit. 8 Hi plerique omnes terra carebant, adeoque non poterant, uti antea, conditionarii per exemptionem iam possessae terrae ad statum nobilium elevari, verum, donec armalistarum systema invectum est, debuit ipsis rex ad hoc, ut eos nobilitet, terram de possessione sua, ut in provocato § 90 Belae IV diplomate

Usus hic tota ferme tertia periodo perduravit. 3 Tandem sub augusta Maria Theresia illud per cancellariam regiam principium adoptatum est quod donatio nonnisi nobili conferri possit, ut adeo si nihilominus alicui ignobili donationem fieri contingat, hic antea nobilitatem sibi per armales debuit procurare. 4 Haec de forma nobilitandi per donationem. 5 Iam de armalibus. § 46 Scuta gentilitia jam in prima periodo conferebantur.

traditque tantam in hoc genere sub rege isto viguisse facilitatem ut nobilitas per armales pro 25 florenis pensione impetrari potuerit. 3 Alii hunc ignobilem absque omni terrae collatione nobilitandi usum a Sigismundo, rege una et imperatore e Germanico, ubi ille antea viguit, Imperio, Hungariae illatum arbitrantur, nullum tamen hactenus, quod sciam, pragmaticum pro alterutra e his sententiis argumentum prolatum viguerit, docet prolatum a Katona Hist. crit. tom. ** pag. **,

facere pollicitus fuisset. 4 Verum insignia haec non in tesseram neo-collatae nobilitatis, sed pro majori tantum stirpis ornamento collata fuisse exinde conficitur quod e contextu diplomatis appareat impetratorem ejus comitem Stephanum jam antea inter optimates locum tenuisse; adeoque instrumento hoc id necdum conficitur quod usus per armales nobilitandi jam in prima periodo viguerit. § 47 Quando usus per collationem nobilitatem conferendi incoeperit?

cum pro alas albas scribat blancas alas. 5 Caeterum cum ne in hoc quidem diplomate diserta de collata impetratori per concessionem scuti hujus nobilitate clausula contineatur, dubitare licet an non hic quoque jam antea nobilis fuerit et insignia haec tantum pro ornamento stirpis suae impetravit, praesertim cum magister compellitur; verum quidem est quod, ut supra ostendimus, complures, qui comites compellantur, postea primum nobilitatem adepti sunt, adeoque

castrensis, reliqui vero iobagiones castri, malim ego existimare quod clausula haec, vel qua suapte subintelligi credita ultro exmissa sit, vel vero quod compilatoris aut describentis oscitantia emanserit; omnes enim hos qua conditionarios terras eo nomine jam antea possidere debuisse supra ostendimus; jam vero nisi hae terrae a prioribus oneribus exemptae fuissent, impetratores diplomatum horum aut hoc porro etiam jam qua nobiles sustinere, aut terram dimittere debuissent. 5 Posterius inde mihi minus

fuisse puto. 8 Restat ut alterum quod assumpsimus argumentum, nempe de variis nobilium speciebus, expediamus. § 49 1 Cum Ludovicus primum per articulum 11 omnes nobiles exaequarit, satis constat quod antea iisdem praerogativis non omnes gavisi fuerint. 2 Verum quot 49.2 quot: quod MS universim nobilium classes fuerint, quae inter se honoris tantum praerogativa, quae vero libertatis

utriusque Kemlegh et Capronczae inhibuisset ne nobiles castrenses (dicere debebat iobbagyiones castrorum) signanter de campo Zagrabiensi ad servitia facienda et taxas persolvendas compellant; subjicit deinde: et nobiles castrenses, quos antea semper banis audientiam fecisse (id est horum tantum iudicium agnovisse) intelleximus, ab obedientia castris facienda extrahimus; Medved in Zagrabiensi, Rakonok (nunc

cui effectuationem redactarum jam in legem scriptam consvetudinum concrediderant, e iobbagyionibus castri tot, quot e statu nobilium individua delegarint. 17 Debebant certe illi in usum complurium praerogativarum nobilitarium pridem antea devenisse, quam ad hanc administrationis publicae communionem admittantur; id autem ad Belae IV regnum, qui Turopolyenses jam 1224. ad imperfectum illum nobilitatis statum, ut jam vidimus, evexit, commode referri potest. 18 In

et suffragii in comitiis consistat, donarunt, quo sic non uni tantum parti, sed toti nationi studium conservandae constitutionis inculcarent. Nobilitatem in realibus cum populo exaequare. 8 Deinde haereditariam, quae jam antea invaluerat, nobilitatem ultro etiam, sed ita stabiliverunt ut eadem omnibus externis honoris signis porro gaudere possit, in realibus tamen reliquae civium classi ex integro exaequetur, id est iisdem legibus, iisdem poenis, iisdem subsidiis subjaceat, nullos sibi

gubernii formam, alii primitivum pactum, alii utrumque simul, distinctum quid alii voce hac designari arbitrantur. 6 Si rem ad vivum resecem, ego postremorum sententiae adstipulor. 7 Primitivum enim pactum sunt conditiones illae, quas constitutae antea in naturali libertate tribus, dum in unum populi corpus coiverunt, praescripserunt illi, cui aut totum, aut majorem summi imperii partem detulerunt. 8 Primitivum seu tacitum, seu expressum pactum eo statim momento, quo coalescens in unum populus summum

exercere potest, nisi cui ille id sponte detulerit. 10 Itaque de eo quis imperet, quave ratione imperium exerceat, cum primae statim populi unione pactum perfici debebat. 11 Tale et quidem explicitum est pactum illud quod septem Hungarorum tribus, antea, ut Porphirogenitus docet, ad invicem independentes, cum Arpado, dum eidem principatum super omnes tribus detulerunt, inivisse, Anonymus Belae notarius tradit. 12 Verum conditiones pacti hujus rudi adhuc populo tunc non poterant non esse paucae et admodum

spiritualia curandi, partim de recepto eotum religionis hujus systemate, partim quia necessarius pro agendis publicis negotiis literarum usus, penes hos solos fuit, praecipuae etiam in administratione reipublicae partes concredi debuerint. 2 Atque ita e communi antea nobilium statu, licet mos haereditarios nominandi magnates eotum necdum invaluerit, enatus est intermedius ille optimatum ordo, qui non tantum constitutos in supremis regni muneribus proceres, sed eorum etiam, qui haec antea gesserunt, vastaque sibi hoc occassione bona

debuerint. 2 Atque ita e communi antea nobilium statu, licet mos haereditarios nominandi magnates eotum necdum invaluerit, enatus est intermedius ille optimatum ordo, qui non tantum constitutos in supremis regni muneribus proceres, sed eorum etiam, qui haec antea gesserunt, vastaque sibi hoc occassione bona procuraverant, posteros, nec non praelatos complectebatur. 3 Per hanc status praelatorum accessionem mitigata tantisper fuerit sub S. Stephano illa optimatum oligarchia. 4 Imo cum nobiles concessas sub

quae indubie venationi tantum deserviebant, secandas coegerit; docet etiam articulus 29-us quod inducta licet contra primitivum institutum vicesimae e clericali decima partis exactione non contentus, amplius etiam exigere incoeperit; docet articulus 6-us quod inusitatum antea tributi genus, lucrum camerae induxerit; docet denique articulus 33-us quod tributi marturinarum nomine stabiliti quantitatem augere et competentem inde etiam domino terrestri tertiam partem sibi arrogare debuerit (b). 3 Decretum hoc jam nec palatinalis

status sui praerogativas reputabant (c). 5 Voluit quidem mederi defectui huic Colomannus per institutum in singula dioecesi judicium primae instantiae quod universas cujuscunque status nobilium causas cognoscat (d). 6 Verum judicium hoc vel jam antea, vel certe per primum Andreae II decretum debuit aboleri, cum nulla amplius ejus sive in hoc, sive in posterioribus decretis memoria occurrat majoresque nobilium causae iterum ad tribunal regium revocentur, sola minorum causarum cognitione palatino delata.

Mariae (c) quae hanc numerum tantum mittendorum e singulis comitatibus deputatorum designasse, individuae vero eligendi potestatem comitatibus reliquisse indicant. 10 Itaque mihi ea praeplacet sententia quod usus congregationum in comitatibus aut jam antea viguerit, licet nullum hactenus ejus rei diplomaticum prolatum sit argumentum, aut certe quod ipsa hac mutatae celebratarum diaetarum formae occasione usus etiam hic suam originem acceperit. 11 Sententiam hanc id etiam confirmat quod jam in Sigismundi

judicum nobilium disponatur. 12 Articulo vero 4-o authoritas de actibus potentiariis 42.12 potentiariis: poten***is B cognoscendi, id est, proclamatas congregationes celebrandi, quae antea solis palatinis competebat, jam comitibus parochianis deferatur. 13 Caeterum id quoque e toties laudato diplomate apparet quod cum exordio enati nuncios tantum comitatuum ad diaetas evocandi usus non duo, ut postea, sed quatuor e singulo

art. 10. 6 Denique invalescentibus violentiis obices ponuntur: per severam eorum prohibitionem decreto 3. art. 1, 3, et 4; per prohibita vadimonia, quae praecipuam iis dare solent occasionem decreto 2. art. 7. et decreto 3. art. 2. et 5-o; per datam, qua antea solus palatinus pollebat, comitibus parochianis potentiarios ejusmodi actus in proclamatis congregationibus cognoscendi facultatem decr. 6-o art. 4. 7 Decreto 4-o exactio lucri camerae regulabatur, verum in

nunc primum restringitur. 2 Ipsa tamen haec potestas decreti hujus articulo 2-o novam et inusitatam hactenus quoad primum regni magistratum, nempe palatinum, accepit restrictionem. 3> Palatinos <enim antea 54.3 enim antea conieci; in B lectu difficillime. per reges nominatos, et pro arbitrio dignitate motos fuisse, praeter Andreae II decreti 1231. art. 5-um copiosissimis asseri potest instrumentis (a);

Ipsa tamen haec potestas decreti hujus articulo 2-o novam et inusitatam hactenus quoad primum regni magistratum, nempe palatinum, accepit restrictionem. 3> Palatinos <enim antea 54.3 enim antea conieci; in B lectu difficillime. per reges nominatos, et pro arbitrio dignitate motos fuisse, praeter Andreae II decreti 1231. art. 5-um copiosissimis asseri potest instrumentis (a); nunc vero constituitur ut hunc rex "ex

reipsa etiam coronarunt (b). 6 Secundum jam epocha hac est istud regis illegitima corona redimiti exemplum. 7 Verum Carolus I recepta subinde legali corona hoc se denuo redimiri procuravit, sicque legitimus rex evasit; Uladislaus Polonus, cum antea, quam legalis Corona reciperetur, occubuisset, inter interreges collocatur. 8 (a) Sunt verba instrumenti coronationis in Vestigiis Diaetarum pag. 239. 9 (b) Vide Vestigia Diaetarum pag. 239.

deinde comitia subsequo anno 1445. (a) quibus et successionem Ladislai Posthumi stabiliverunt, et peculiare regni sigillum, sub quo necessariae et commemoriales litterae (b) expediantur, effingi procurarunt; ac sigillum quidem regni jam antea exstabat fuitque ejus usus, praesertim illo intervallo, quod inter Mariae captivitatem et Sigismundi coronationem intercessit, in judicialibus instrumentis (c), verum utrumque hoc et forma et inscriptione differebat (d); cumque exstante jam uno superfluum fuisset

imperatoris ita repetatur ut, si abnuerit, is bello etiam impetatur (c); seu imminens belli periculum, seu impares sustinendae adeo procellosae administrationi Ujlakii vires id demum consilium statibus expresserunt ut eodem anno 13-a Iulii non jam per repraesentantes, ut antea, sed iterum viritim (d) convenirent, et examinato Ujlakio (e) vicariam regis potestatem Ioanni Hunyady gubernatoris nomine detulerint. 2 Itaque videndum tantum restat quibus limitibus auctoritatem ejus circumscripserint. 3 (a) Patet id ex

10 Patet ex articulo 3. quod postquam ea etiam castra, quae prioribus Pestiensibus comitiis prae manibus privatorum relicta fuerant, resignanda esse decretum fuit, hujus executionem non gubernatori commiserint status, sed eorum possessores e comitiis antea non dimiserint, donec illa effective resignarunt. 11 Patet ex articulo 10-o quod potestatem ejus in conferendis bonis ad numerum 30 colonorum restrinxerint, id quod postea palatino praesente etiam rege legitime concessum fuit.

traductisque in partem suam bonorum officiorumque pollicitatione factionis capitibus Garaio palatino et Ujlakio Transylvaniae vojvoda totam hanc dissuit tempestatem. 16 Verum coronam regni non eadem impetrare potuit facilitate. 17 Debuit antea cum Alberto Austriae duce, cujus cum Friderico controversiae jam ad apertum bellum spectabant, offensivum foedus percutere. 18 Debuit Ioannem Griskra famigeratum illum in superioribus regni partibus dynastam et belli ducem a Friderici partibus abstrahere

2-o (d). 12 Defertur etiam eidem suprema sub nomine generalis regni capitanei militaris potestas articulo 4-o; 13 defertur denique suprema iudicialis potestas articulo 9-o. 14 Atque ita impositus fuit finis usitato sub duobus antea regibus gubernatores officio. 15 Ita palatinale munus longe supra illam, quam gubernatores habuere, potestatem evectum fuit (e). 16 Sola tantum donationes ad vires 32 sessionum conferendi facultas, qua Hunyadium praeditum fuisse vidimus, hac

itaque a statibus in diaeta 1467. ut tricesima simpliciter aboleatur ejusque loco vectigal coronae introducatur; ita etiam, ut abrogato lucro camerae tributum fisci regalis substituatur; nihilominus, ut nec vectigalis coronae, nec tributi regii nomine plus quam antea tricesimae et lucri camerae titulo exigatur, verum impetratae per quemcunque et quandocunque seu a tricesima, seu a lucro camerae exemptiones ad vectigal coronae, aut tributum fisci regalis nulla ratione extendi possint (a). 6 Ita Mathias sola nominis

deprehendimus; normam insurrectionis quod adtinet, de haec Mathias semper in comitiis egit. 3 Impetraverat quidem primo regni sui anno onerosiorem, quam quae sub Sigismundo praescripta fuit, insurrectionem, verum multo adhuc onerosior fuit illa, quae jam antea sub Ladislao Posthumo imperabatur (b). 4 Deinde ipse hic modus insurgendi statim triennio post ad normam Sigismundi reductus fuit 1471. articulo 2-o; anno vero 1474. se ab onere insurgendi status ad unum annum, anno vero 1478. articulo 3-o

Sigismundi reductus fuit 1471. articulo 2-o; anno vero 1474. se ab onere insurgendi status ad unum annum, anno vero 1478. articulo 3-o ad quinquennium eximi procurarunt. 5 Statarium militem et copiosiorem et magis disciplinatum quam ullus antea regum alebat quidem (c), sed et huic et baronibus, qui stataria vi muneris, quod gerebant, banderia intertenere debebant, stipendia exacte dependebat (d). 6 Prima, quae contra excessus militiae hujus occurrit, provisio 1471. adeoque 13-o regni Mathiae

Hungaros in consilium adhibeat §-o 10. 13 Denique ut, dum in Hungaria aget, palatina officia per solos regni Hungariae barones peragi procuret § 9. 14 Cum autem Uladislaus una Bohemiae imperaret, obligarunt quidem hunc etiam prouti jam antea Albertum ad exigendam in Hungaria majorem anni partem § 8. 15 Verum in casum absentiae non transtulerunt ab eo potestatem seu in locumtenentem, seu in palatinum, seu in senatum aliquam, sed tantum, ut regnum in bono ordine atque dispositione relinquat,

vicariam suam deferre velit potestatem. 16 In judicialibus etiam potestatem ejus nihilo magis atque Mathiae § 14 constrinxerunt, excessus enim in auferendis citra viam juris bonis et in infligendis poenis, quem § 15 et 16 praevenire voluerunt, et jam antea sub omnibus retro regibus et sub ipso Mathia frequentissimis legibus vetiti fuere. 17 Tria tantum nova capitulatione hac constitutionis praesidia status stabiliverunt. 18 Primum quod observantes tandem totum et electionis regis

prohibita eorumque praestationes per articulos 15, 16, 17, 18, 19, et 20. tum primum regulatae fuerunt. 17 Videntur tamen praestationes hae non tam in poenam quam ad adimendam in posterum ejusmodi tumultui ansam defixae certisque constrictae limitibus fuisse; antea enim colonorum praestationes a mero dominorum arbitrio pependisse videntur, quod utique frequentem oppressioni rusticorum praebere debuit occasionem. Lex ambigui sensus. 18 Denique explicatio articuli 54:1514.

impenderet, sibi sarcire potuerit (h). 26 Usus hic cum multas inter ipsos comitatus produxerit collisiones, status eundem 1504. articulo 1-o nec immerito vetuerunt. 27 Optandum tamen fuisset ut regi adeo indigo jam tunc aut ea, quam paulo antea diximus, aut alia meliori ratione prospectum fuisset. 28 (a) In litteris Uladislai ad comitatum de Sáros 1500. in festo S. Magdalenae datis, quae in Vestigiis Diaetarum pag. 437-a producuntur, dicitur: "Qualiter in proxima generali

saepe lucrum seu fructum, quem exinde speraret, solis in expensis nuncii, vel dicatoris consumat." § 92 Tricesimarum regulatio. 1 Tricesimae primum sub Uladislao in comitiis regulatae fuerunt. 2> Antea cum teloniis saepius confundebantur (a). <3 Iam tum agnovere status quod de productis regni nonnisi tunc tricesima exigi possit, si e regno educantur (1498. art. 29. § 3). 4 De inductis nulla fit mentio, forte quod haec tamquam correlativa

status quod de productis regni nonnisi tunc tricesima exigi possit, si e regno educantur (1498. art. 29. § 3). 4 De inductis nulla fit mentio, forte quod haec tamquam correlativa alioquin subintelligi existimaverint. 5 Nam quod exterae merces dudum antea regno inferri coeperint, docent privilegia limitaneis civitatibus elargita, quorum jam § *** 92.5 *** in B vacuum relictum. (b) memoravimus. 6 De transitu etiam nil memoratur, quod inde factum

respondit. 4 Sub imbecilli enim Uladislao vetus, quae a Mariae temporibus usque Mathiae regnum viguerat, partim olygarchia, partim anarchia non modo revecta, sed et adeo aucta fuit ut jam ipsae hae duo pestes in mutuam venerint collisionem. 5 Antea, si qui potentiores dynastae praedominium arripuerunt, pressi horum potentia reliqui status tanto facilius a regibus in officio poterant contineri. 6 Si vero laxata vi imperii anarchia invaluit, optimates ipsi effreni populi licentia premebantur.

101 Luxus et exinde orta ministrorum venalitas. 1 Maximam tamen anarchiae huic ansam praebuit invalescens sensim inter omnes civium classes luxus, quaeque hunc comitari solet, et magistratuum et ministrorum venalitas. 2 Dudum quidem jam antea inter ditiores Hungaros Asiaticum fastum viguisse omnia veteris aevi monumenta testantur. 3 Verum necdum invectis artibus iisque, quae luxui serviunt, opificiis, necdum propagato commercio, omnis ferme apparatus ille in turba servorum, sonipedum numero et

minori vero populo tanto magis displicere debet, si illum e libera in absolutam imperii formam transire oporteat. 12 Consideratio enim haec apud Scotos non subversabatur cum uterque populus temperata jam antea gubernii forma gavisus fuerit, adeoque dum se hi in unam cum Anglis gentem transformarent, eandem adminus et civilem et politicam libertatem retinuerunt. 13 Haec distincta gubernii forma tantum posteriori huic instituto adfert

1 Superest ut ostendamus quod omnia, quae hactenus proposuimus, non novam inducant constitutionem, sed veterem tantum aut explanent, aut obfirment. 2 a) Fixus diaetae terminus non leve est constitutionis munimentum. 3 Antea rege comitia cogere non volente palatino, iudici curiae, et tavernico eadem convocandi provincia delata fuit. 4 Si nunc statuatur ut status sine regalibus comparere debeant, hoc non est constitutionem mutare, sed illam moribus praesentis saeculi

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report