Your search found 5513 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5092-5193:

segregatum Statuum Ordinem constituunt. 2 Caeterum, quamvis ad conciliandum Romano-Catholicae, velut Regni, religioni decus, ornamentum, et splendorem maximopere intersit, ut huic Statuum Ordini sua constet authoritas; tamen ex bonis proventibusque ecclesiarum, quibus illae dotatae sunt et quae porro etiam, velut dotes ipsarum, in perpetuum pro illis conservari administrarique debent, saltem tantum pro singillativis beneficiatorum dignitatibus exscindatur, quantum sive pro magnificentia praesulum, sive pro presbiterorum honorifica

locis perpetuo considentes instituendi sunt. 2 In his senatibus sub praesidio vice-comitum et vicario praesidio substitutorum vice-comitum consideant assessores in restauratoriis eligendi, ordinarii, pro et ex quolibet comitatus processu duo; quibus dein accedat notarius et fiscalis. 3 Iudices Nobilium his senatibus non intersint; verum foris in suis processibus perpetuo resideant curaturi ut cuncta generalium et particularium congregationum iussa intra ambitum suorum processuum

caeteri omnes ad nutum et libitum Suae Regiae Maiestatis, ex omnibus tamen quatuor Regni statuum ordinibus, ac consequenter etiam civibus, nominentur. 5 Ab his foris revisoriis demum causae ultra appellatae (appellata vero saltem iis concedenda quibus in foro primo et altero appellatorio dispar obtigit sententia) ad Senatum Regni Excelsum, comitiorum vicarium, velut sup remum iustitiarium forum pro superrevisione deferantur. 6 Et cum in Senatu Regni Excelso pro

20. 1 Ordo S. Stephani, velut Hungaricus equestris, pro meritis constitutus, aliquibus maioribus Regni dignitatibus iustis de causis suapte necessario copuletur; alioquin ad insignes dignitates non nisi quibus et merita in patriam sunt, promoventur. 21. 1 Transylvania, Gallicia, Lodomeria etc. ea qua Croatiae, Sclavoniae etc. Regna ratione Hungariae Matri incorporentur,

nempe, idest militum, et conditionariorum numeravit. 8 Quoad eos, quos Hungari in societatem armorum copiosos sane adsciverant, Slavos, cum status militum aevo illo iisdem praerogativis gavisus fuerit, quibus postea nobiles perfruebantur, si rem ad apicem exigamus, videtur usus nobiles creandi iam tum viguisse; verum momentanea notabilis gentis alicuius in armorum societatem adoptio a singularium individuorum ad statum privilegiatum elevatione admodum discrepat.

a conditionariis servitiis eximendo soli militiae officio obnoxias efficiendi, et per hoc impetratorem ad statum privilegiatum evehendi, seu, ut nunc loquimur, per donationem nobilitandi, ipsi Regno coevus fuerit. 2 Deinde quod iura et libertates, quibus status privilegiatus primum sub militis, dein sub servientis regii, denique sub nobilis nomenclatione in Hungaria gavisus est in substantia nil aliud importaverint, quam ius civitatis, idest

ad statum privilegiatum provehendi origine, superest ut ipsam actum hunc perficiendi formam, seu modum, qualis, qua periodo viguerit, uberius discutiamus; ut id planius intelligatur, iuvat diversas, quas Hungaria antiquitus habuit, hominum conditiones, de quibus alibi ex instituto egimus, hic compendio tantum recensere. 2 Praeter servos perfectos 12.2 perfectos correxi: Praefectos MS

reputandum esse existimo; caeterum vetustissimum istud ex hactenus de hoc argumento prolatis diploma, quia obscure admodum et improprie conceptum est, mirum in modum torsit Belium, Schierium, et Katonam Hist. Crit. tom 4, pag. 141, quibus necdum innotuerat haec conditionariorum graduatio et genuinum castrensium a iobagionibus castri, et horum a iobagionibus S. Regis discrimen: Istos (sunt verba diplomatis) homines suburbanos... a servitio castrensi

elevare voluerit, meminisse opportet eius, quod § 18 insinuavimus, nimirum quod ex iis, qui ad castra regia confluxerunt, liberis hominibus aliqui terras sub conditionario aliquo servitio assumpserint; tales enim debuerunt esse suburbani illi, pro quibus diploma hoc emanavit, et ideo rex dicit: eos a servitio castri subtraxi; deinde quod iobagiones S. Regis prae aliis castri iobagionibus praeeminentiae praerogativa gavisi fuerint, uti id e 304, 360 pluribusque Rit. Expl.

ut proferendis infra diplomatibus apparebit. 2 Videtur id etiam e diplomate Belae IV de 1236. elici posse, quod inter Hevenessiana extat; obtulerint nobis (dicitur illic) litteras Stephani Regis condam praedecessoris nostri filii Geysae II, in quibus habebatur quod proavis ipsorum de Bohemia venientibus in Hungariam terram, in qua fuerant hospitati, dictus Rex Stephanus eisdem liberaliter contulisset, ut in quaecunque libertate vellent, super eadem possent permanere. 3 Oblatores itaque

singula conditionarionum specie defixa, ac in particulari, quantum terrae pro dotatione iobagionis castri emensum fuerit, non est in conperto. 2 Producit Kollár in Amoen. Iur. Pub. par. 2. pag. 82 rubricam litterarum Bellae IV de 1255. quibus Ladislaum Kalnoh, et Dominicum Magnum aggregat in numerum iobagionum de Thurucz, et iisdem terram ad sex aratra hoc nomine confert. 3 Profert etiam ibidem pag. 85 alias eiusdem regis de 1298. litteras quibus Paulo...

Bellae IV de 1255. quibus Ladislaum Kalnoh, et Dominicum Magnum aggregat in numerum iobagionum de Thurucz, et iisdem terram ad sex aratra hoc nomine confert. 3 Profert etiam ibidem pag. 85 alias eiusdem regis de 1298. litteras quibus Paulo... 26.2 Paulo... in MS-to post Paulo duo puncta sequuntur et Ladislao iam iobagionibus de Thurutz ad praehabitam unius aratri terram aliam itidem unius aratri adiicit,

onus illud incubuerit ut signa Regis viritim sequi teneantur; omnes aliae conditiones hominum tantum a certo familiarum numero unum militem statuere debeant. 6 Profert hanc in rem litteras eiusdem Belae IV de 1248. ipse Kollárius ibidem pag. 84m quibus confirmat donationem Belae III stirpi Namzalo factam, et quae sequentem clausulam habent: Exhibuit nobis privilegium D. Belae Regis super donatione terrae Baratrorum, de terra Andreae in comitatu de Thurucz, sub ea libertate

propriarum sylvarum; debebant impetratores possidere dimidium terrae Nyas, quae eiusdem nominis regiis sylvis adiacebat, et quarum custodia illis antea incumbebat. 3 Custodiam hanc rex iugum servitutis appellat, et tamen si exstarent litterae quibus illis hoc titulo terra Nyas primitus collata fuit, videremus indubie in illis clausulam: conferimus illam sub libertate filiorum custodum sylvarum; adeo verum est et quod conditionarii imperfectam servierint servitutem, et quod vocula

I de 1327. ex autographo descriptum, quod ita habet: quod nos volentes, ut spiculatores nostri, qui inter castra Ujvár, et Borostyán residentias et possessiones haberent iisdem libertatibus et servitiis, quibus D.D. Belae (nempe IV), Stephani (nempe III), et Ladislai (nempe IV) Regum exstiterunt, nostris temporibus permaneant: qui autem de iis tempore impacato de propriis eorum residentiis... alio se

Radus et fratres eius de Klokoche, qui de filiis iobagionum S. Regis de Goritza oriundi fuerant... tanta donavimus praerogativa libertatis ut tam ipsi quam ab eis in perpetuum descendentes de domo et familia nostra de caetero censeantur. 6 Quibus etiam terram Klokoche perpetua donavimus libertate... 7 Itaque de caetero ad iam dictum castrum nullum habeant respectum. 8 Cum castrum Goricza et pertinentem ad illud terram

de 1293. quod sequentes clausulas continet: dictam terram castri nostri de Sepes... ab eodem castro penitus exemptam, non in libertate filiorum iobagionum de Scepus, sed eo iure, seu libertate, quibus nobiles Regni nostri terras suas... dignoscuntur, possedisse dedimus, donavimus, et contulimus eidem magistro Pyrm, et per eum suis heredibus, heredumque suorum successoribus iure perpetuo, et irrevocabiliter possidendam. 2

sed etiam vocabulo irrevocabiliter utuntur; quod autem irrevocabiliter donatum est, id certe, nisi omnem verborum significationem perturbare velimus pro lubitu recipi non potest. 14 Quoad usum duo sunt in quibus se adversarii potissimum fundant; primum quod in unum aliudve primae periodi diploma inciderint quo rex collata iam bona recipit. 15 Verum exstant vicissim alia e quibus apparet quod rex donatario pro receptis bonis aliud iustum aequivalens continuo

lubitu recipi non potest. 14 Quoad usum duo sunt in quibus se adversarii potissimum fundant; primum quod in unum aliudve primae periodi diploma inciderint quo rex collata iam bona recipit. 15 Verum exstant vicissim alia e quibus apparet quod rex donatario pro receptis bonis aliud iustum aequivalens continuo assignavit. 16 Veluti est diploma Belae IV de 1242. ex authographo descriptum, quod ita habet: Quod nos cum quandam possessionem a dona Vachik... ab isdem

possidendas; adeoque ex uno aliove fundamentali Regni legi contrario facto usum epochae illius metiri non licet. 18 Deinde quod impegerint in aliquot 40.18 aliquot: aliquod MS diplomata, quibus reges, dum terram aliquam nobili largiuntur, una facultatem eandem vendendi, legandi etc concedant. 19 Unde illi inferunt quod hi praecipuae proprietatis effectu, facultate nempe collata bona sine

et ad invicem contulissent, facile deprehendere poterant quod concessa in iisdem disponendi facultas ad casum defectus referatur. 21 Ratio ipsa sententiam adversariorum convellit; nam aliquid iure perpetuo irevocabiliter (quibus verbis donationes regum plerumque utuntur) conferre et tamen illud pro lubitu recipere posse sibi repugnant; proinde aut verbis his aliud a lingua Latina alienum sensum tribuere, aut sustinere debent quod reges nulla, quaecunque verborum formula edita, assecuratione

res ad usum rerum et naturale prudentiae lumen exigatur. 23 Caeterum primum est hoc ex iis, quae supra recitavimus, diploma e quo apparet quod etiam terra castrorum nobilibus conferri consveverint, quamquam prostent copiosa diplomata e quibus iam Andream II, praesertim vero Belam IV id factitasse apparet. 24 Cum isthoc iuris publici Hungariae obiectum nec per Kollárium nec per alium quempiam satis dilucidatum sit, libet illud paucis enodare. 25 E primitivo Regni

isthoc iuris publici Hungariae obiectum nec per Kollárium nec per alium quempiam satis dilucidatum sit, libet illud paucis enodare. 25 E primitivo Regni instituto terrae castro alicui adscriptae non ad privatum regum usum, ut iam diximus, sed ad dotandos, quibus castrum egebat, conditionarios, ac praesertim iobagiones, id est milites castri, destinebantur, et ideo pro axiomate habebatur quod nobilibus, qui ex ipsa status sui praerogativa oneribus his subici non poterant,

rursus ad earum revindicationem processerit, constat; id enim complura eius diplomata testantur. 31 An hic quoque rex avulsas a castris terras ex integro recaptivaverit, perinde non liquet. 32 Utcunque sit, prostant plures successorum suorum litterae e quibus patet eos terras castrorum porro etiam aut nobilibus, aut certe iure nobilitari contulisse, prouti id ultimus primae periodi regum per praesens diploma fecit. 33 Cum hac ratione paucae tantum iobagionum castri, quae usque Ludovicum I non

Ludovicum I non defecerunt, familiae superfuerint, forte id ipsum regi huic ansam dedit ut has in praerogativis cum reliquis nobilibus, ut infra dicemus, exaequaret. 34 Caeterum scriptores in principiis iuris publici minus versati, cum in diplomata incidissent e quibus Andream II et Belam IV ad Revindicationem avulsarum a castris terrarum processisse apparet, novum inde pro sententia illa, quod reges donationes pro lubitu revocare potuerint, argumentum desumpserunt, praesertim cum aliqua eorum diplomatum vagas contineant clausulas,

imperfectis aut sic dictis liberis hominibus emanarunt. 2 Itaque illi antequam nobilitate donentur, ad statum seu conditionarii seu liberi hominis eluctari debuere, praesertim cum supra attulerimus exempla e quibus patet quod ipsi inferiorum classium conditionarii non ad statum servientium regis evecti, sed tantum ad aliam eminentiorem conditionem, utpote iobagionis castri, vel liberi S. Regis relati fuerint.

apud privatos plurimi Ritus. Expl. Verit. §-i meminerunt, quos ego omnes liberos homines fuisse et apud privatum talem ingenuum aliquod servitium obivisse reor. 8 3-o. Prostant quidem complura regum primae periodi diplomata quibus certa castri terra ab huius servitio eximitur et iure nobilitari confertur. 9 In nullo tamen eorum id exprimi recordor quod impetrator antea ignobilis fuerit. 10 Quare omnes illae donationes iam nobilibus

exstat quod ita habet: Consideratis fidelitatum meritis M. Nicolai... volentes dilectionis nostrae indicio eundem insignire cristam inferius descriptam, quae vulgo kincz dicitur, in forma avis, scilicet falconis aurei habentis distensas blanchas alas, sub quibus folia deaurata in modum herbae luherae dependent, super cujus falconis nasum viridis ramusculus effectus exstitit folia habens aurea, eidem magistro et generationi suae tamquam sub regio nostro vexillo militare debentibus duximus conferendum; ita nihilominus ut si

tantum stirpis ornamento procurarit. 8 Praeter duorum horum ego nullius e secunda periodo regis diploma legi quo scutum gentilitium alicui confertur. 9 Quare mihi rem in medio relinquere tutissimum videtur donec plura secundae periodi diplomata, quibus insignia concedetur, prolata fuerint. 10 Si nullum horum clausulam de nobilitato impetratore contineat, tum quidem tuto affirmari posse puto quod usus hic sub Ferdinando I invaluerit.

est quod fuerint nobilium classes quae non omnibus perfectae nobilitatis praerogativis fruebantur. 7 Verum discrimen hoc, ut mox ostendemus, in ipsis collatae nobilitatis litteris exprimi solebat; quod enim in quatuor illis, de quibus agitur, diplomatibus convincatur impetratores illorum plene nobilitatos et omnium praerogativarum nobilitarium participes redditos fuisse puto. 8 Restat ut alterum quod assumpsimus argumentum, nempe de variis nobilium speciebus, expediamus.

fuerint. 2 Verum quot 49.2 quot: quod MS universim nobilium classes fuerint, quae inter se honoris tantum praerogativa, quae vero libertatis diversitate discretae fuerint, denique quibus oneribus fuerint obnoxii illi, qui plenam nobilitatem non sunt consecuti, non ita pronum est expedire. 3 Liber tamen vadum hoc quoad diplomatum, quae hactenus nancisci potui, fide licet pertentare. 4 Provocat Kerchelich in Hist. Eccl.

alio praeter militiam servitio et praestatione, forum regium, et sub regiis tantum signis militandi honor in horum quoque diplomatibus, ut vidimus, aut diserte exprimantur, aut per generalem illam clausulam indicentur ut omnibus illis libertatibus gaudeant, quibus reliqui servientes regii aut nobiles regni perfruuntur; tota itaque cooptatorum in aulam regiam nobilium honoris praerogativa in eo substitisse videtur, quod illi frequentius in aula regis versari

operis immunes quidem erant, quia armis ex instituto serviverunt. 3 An non tamen aliis oneribus et pecuniariis solutionibus obnoxii fuerint, non ita expeditum est. 4 Ad aliquam quaestioni huic lucem affundendam juvat onera, quibus castrenses suberant, enucleare. 5 Proventus castrorum regi et comiti potissimum a castrensibus obvenisse e Rit. Exp. Verit. §-his 44, 194, et 360 non obscure elicitur. 6 Inter hos Andreas II in decreto de 1222. art.

8 Locus sicut caeteri castrenses appellat quidem ad centurionem, verum aut me omnia fallunt, aut e contextu totius hujus orationis secundum regulas hermeneuticae tuto statuere licet quod castrenses omnibus et hic expressis, a quibus rex vinitores suos eximit, et in provocato Andreae II articulo designatis oneribus obnoxii fuerint, atque inde profluxerit studium illud sibi exemptionem a castrensibus praecurandi, quod e Ritus. Expl. Verit. §-his. 42, 174, 183, et 248

subjacuerint, vel inde conficitur quia secus castrenses per sui ad conditionem iobbagyionis castri elevationem nullum cepissent beneficium, imo novum insuper armis serviendi onus in se attraxissent. 10 Iuvat itaque articulatim expendere, an, et quibus ex his oneribus iobbagyiones castrorum obnoxii fuerint. 11 Istvanfius libro IV testatur quod Cumani et Siculi, quorum status ad conditionem iobbagyionum castri utcunque accedebat, regi, dum ei filius nascebatur, unum bovem

Haec itaque fuit illa imperfectorum, ut ita dicam, nobilium classis, quam Verboczius part. 2. tit. 14. § 11 et 12 conditionaria quadam servitute collectarumque solutione obnoxios fuisse tradit, et quam primo Ludovicus in communionem omnium, quibus veri nobiles fruebantur, praerogativarum adscivit. § 57 Quando iobbagyiones castri et ecclesiae ad imperfectam licet nobilitatem eluctati sunt? 1 Cum iobbagyiones castri de primaevo regni

imperfectam licet nobilitatem sint assecuti. 14 Vadem sententiae hujus habeo praeter jam recitata diplomata pretiosum illud iudicialis antiquitatis monumentum, diploma Mathaei, bani totius Sclavoniae, de 1270, ex authographo descriptum, quo usum et consvetudines, quibus nobiles Regni Sclavoniae ab immemoriali, ut illic dicitur, tempore in iudiciis utebantur, articulatim confirmat, et cujus § 40, uti id, dum illud commentarer, dispescui, dicitur: Et quod omnia praemissa debito ordine observentur, cum

his districtibus non eam geometricam iniverint proportionem ut aequalis populi numerus aequalem habeat in comitiis numerum legatorum, constat; neque ipsi Angli id abnuunt hac in re non usquequaque regulariter actum fuisse; alibi proportionem hanc subsequa tempora, quibus unus locus effloruit, alter ad minorem redactus est populationem, commutasse; malunt tamen receptum usum retinere quam tot gravissimis quaestionibus implicitam rem in examen vocare. Ut ordinata votisationis norma vigeat.

nationi visum fuerit, rationis crediderunt. 22 Et hae sunt illae potestatis executivae, id est regis, in Anglia praerogativae, quae proverbio illi quod rex Angliae tantam habeat authoritatem ut omnibus benefacere possit, locum dederunt. 23 Quibus e contra vinculis constringatur ne cuiquam (juxta idem proverbium) malefacere possit, et ex superioribus jam apparuit, et ex iis, quae mox, praesertim de ejus officio dicemus, luculentius apparebit.

iudicium recipere; ex copiosis autem, qui illi hunc in finem proponuntur, judicibus praeter 12 contra omnes arbitrarie excipere, sicque ipse ferme reus iudices sibi legere possit. § 7 Praesidia quibus Angli constitutionem suam communiverunt. 1 Et hi sunt limites quos Angli singulae summi imperii parti praestituerunt. 2 Ne vero una in alterius potestatis limites aut serpere aut irruere possit, subsequa singulae obstacula posuere:

remedium adhibere possunt. 16 Ne autem potestas executiva ipsos, si semper iidem sint, repraesentantes in suam partem traducere, aut ipsi legati nationis in aliqua reipublicae noxia principia conspirare queant, lex comitiorum cursum sex annis definivit, quibus transactis natio ad novum iterum repraesentantum delectum procedere debet. Per revocandum post mortem singuli regis in examen constitutionis statum. 17 e) Nec his adhuc praesidiis contenti Angli constituerunt ut

solet. 20 Ut tamen variae sunt rerum humanarum vicissitudines, quandoque non tantum constitutionem, sed ipsum etiam primitivum pactum Tonans eventuum evertit. 21 Gubernii forma modum illum, qua singula summi imperii pars per eos, quibus concredita est, exercetur, significat. 22 Ita in Hungaria regius ille senatus, qui lateri regis adhaerebat, illa regni in comitatus divisio, illi parochiani, seu comitatenses magistratus, per quos rex executivam suam exercebat potestatem; forma comitiorum,

ius bona possidendi, magistratus capessendi, et suffragia in comitiis edendi nullum inter optimates, et reliquos nobiles discrimen esse constituerunt. 8 Itaque primis occupati regni temporibus duae tantum hominum classes vigebant: liberi seu nobiles (sub quibus etiam optimates comprehendebantur) et servi. 9 Servis natura sua omnis possessorii incapacibus, totius regni terrae inter nobiles per duces distributae fuerunt. 10 Atque ita cum characteristica democratiae nota sit ut omnis, qui aliquam terrae

ultra caeteros nobiles habent". Epocha prima. § 12 Sub S. Stephano ad monarchico-aristocraticum systema reducta est. 1 Post suscepta Christiana sacra accesserunt episcopi et abbates, quibus praeter ius spiritualia curandi, partim de recepto eotum religionis hujus systemate, partim quia necessarius pro agendis publicis negotiis literarum usus, penes hos solos fuit, praecipuae etiam in administratione reipublicae partes concredi debuerint. 2

articulo 11-o et 20-o. 5 Et quia cameralibus, salinariis, et tricesimalibus officiis Judaei et Ismaelitae licet domestici admoveri coeperant, ab eo quoque prohibitus fuit articulo 24. 6 Deinde in cameralibus hic positus fuit limes ut rex depositoria, a quibus salem venderet, tantum in confiniis erigere, in ipso vero regno nonnisi in Regécz et Szaboch tenere possit articulo 25, quod utique liberam in ipso regno salis distractionem eotum fuisse ostendit. 7 Porro ne rex monetam alterius, quam, quae sub Bela

in Elisabetha, Stephani V consorte (e). 13 Totidem adscitarum in consortium imperii reginarum exempla hac epocha tenemus, nempe Saroltae a Geyza duce (f) et Giselae a S-to Stephano (g). Fratres et primogeniti regum, quibus pars aliqua regni obvenit, in consortium imperii non adsciscebantur. 14 Fratres regum, quibus tertia pars regni obtigit, non assumebantur in societatem regni, verum ducatum suum aut provinciam proprio jure gubernabant. 15 Ita

hac epocha tenemus, nempe Saroltae a Geyza duce (f) et Giselae a S-to Stephano (g). Fratres et primogeniti regum, quibus pars aliqua regni obvenit, in consortium imperii non adsciscebantur. 14 Fratres regum, quibus tertia pars regni obtigit, non assumebantur in societatem regni, verum ducatum suum aut provinciam proprio jure gubernabant. 15 Ita etiam primogeniti regum, qui vivo patre coronati fuere, etsi jam adolevissent junioresque reges compellarentur, communionem

solliciti status fuere. 12 In id unice intendebant ne rex suam cum detrimenta statuum potestatem extendat, neve proceres nobilitatem opprimant. 13 Id si evenit, convenere status, etiam a rege non rogati, concepere brevia aliquot legum capita quibus abusus illi sufferebantur. 14 Leges has libertates suas appellavere, licet reipsa partitionem legislativae, executivae, et judicialis potestatis, id est constitutionem regni, in se complectant. 15 Has regi pro confirmatione praesentarunt; qui

art. 8-o. 15 (d) Combina Colomanni libri 1. cap. 2-um et 7-um usque 13-um et videbis institutum illud nil aliud fuisse quam judicium primae instantiae pro causis nobilium. 16 (e) Plena est exemplorum ejusmodi historia, quibus rex refractarios comites armis compescere debuit. § 26 Aerarii et proventuum forma. 1 Proventus regis hac epocha in amplo illo terrarum tractu, qui ducali condam domui obvenerat et a copiosis regum

quae decessor suus in ejus obversum egerat, antiquata, novus vero rex ad ea vitanda per expressum obstrictus fuisset, tota prima periodo necdum viguit. Infirma constitutionis praesidia. 11 Quod summum est, quatuor illa, quibus Hungari constitutionem suam muniverant, praesidia admodum infirma fuerunt. a) Inaugurale sacramentum. 12 Inauguralis enim juramenti reges nullam habuisse rationem supra ostendimus.

ad indicenda comitia cogi debuit. 8 An tamen eadem reipsa celebraverit, non constat. 9 Post 20 enim annos, id est 1338, praelati apud Pontificem denuo conqueruntur: "Regem, a quo rerum potiretur, generales ordinum conventus vetare, in quibus regni status ex consvetudine hactenus temperari consveverit" (d). 10 Adeo nempe mance concepta fuit constitutio regni ut praecipuum comitia agendi legesque in iisdem ferendi jus in ea diserte expressum non fuerit, sed ejus intuitu ad tantum ad

conventibus abrogatis art. 3; de taxis judicialibus art. 7. et 24; denique de termino in quo motae de proprietate possessionum lites debeant definiri art. 25. 11 (a) In conclusione decreti 1351. ita loquitur: "consideratis fidelibus obsequiis... quibus in cunctis nostris... negotiis... prosperis pariter et adversis, specialiter vero in sumenda vindicta innoxii sanguinis... fratris nostri... intrepide se submittendo... nostrae majestati studuerunt complacere." 12 (b) De prima expeditione

lite, quam ejus intuitu archiabbas civitati intentaverat. 6 Produxit ille privilegium Belae III de 1139, confirmationem ejus a Bela IV factam de 1254; civitas e contra produxit mandatum Ludovici I de 1352. adeoque unico post articulos, de quibus sermo est, anno tardius emanatum, quo prohibet mercatoribus et viatoribus, ne evitandi tributi causa per collaterales vias commeare praesumant, quin illic vel civium, minus nobilium faciat mentionem. 7 Quid multa? art. 85:1492 iisdem

est, anno tardius emanatum, quo prohibet mercatoribus et viatoribus, ne evitandi tributi causa per collaterales vias commeare praesumant, quin illic vel civium, minus nobilium faciat mentionem. 7 Quid multa? art. 85:1492 iisdem ferme verbis quibus hi duo Ludovicaei articuli conceptus est, et tamen sub Vladislao nobiles aliquo tributi generi subjectos fuisse nemo affirmabit qui vel levem statisticae Hungariae tincturam habet. 8 Ut adeo sensum provocatarum legum non nisi imperitia compilatoris,

alicui vix subscripserit cum confirmationem constitutionis Andreanae et Ludovicaei decreti primum 1384. ad preces statuum ediderit (a). 4 Exortis propter Caroli parvi caedem turbis Maria sequenti statim anno 1385. 8-a Novembris comitia Budae celebravit (b) quibus, cum status non jam Ludovici tantum et Andreae II decretorum, sed omnium a quibusvis regibus Hungariae concessarum libertatum confirmationem peterent, hanc generalibus terminis 15-a Novembris elargita est. 5 (a) "Praelatorum (sunt verba Diplomatis)

Reipsa enim tulit palatinus sententiam contumaciae in causa civili. 21 Procedebant autem palatini absque interventu comitis parochiani, cum vicecomitibus judicibus nobilium, et juratis assessoribus. 22 Habeo complures adjudicatorias e quibus patet palatinos ejusmodi congregationes pro comitatu Iaurinensi et Comaromiensi, pro Gömöriensi et Tolnensi, pro Neogradensi et Honthensi simul celebrasse. 23 Imo legi adjudicatorias e quibus patet pro tribus comitatibus simul congregationem celebratam

22 Habeo complures adjudicatorias e quibus patet palatinos ejusmodi congregationes pro comitatu Iaurinensi et Comaromiensi, pro Gömöriensi et Tolnensi, pro Neogradensi et Honthensi simul celebrasse. 23 Imo legi adjudicatorias e quibus patet pro tribus comitatibus simul congregationem celebratam fuisse. 24 Caeterum constat quod Hungari inde ab exordio regni usque finem secundae epochae politica et judicialia simultanee in comitatibus pertractaverint, ipsarumque politicarum

obstringitur. Praeter objectum externae securitatis 4 Unicum est objectum securitatis externae seu jus belli et pacis, foedera aliique cum vicinis principibus tractatus, de quibus sub nullo hactenus rege in comitiis actum fuisse seu e legibus, seu e diplomatibus erui potuit; indicio manifesto quod haec regi privative concredita fuerint. 5 (a) In praefatione decreti 3-ii §-o 3-o, ubi dicitur: "celebrato praelatorum,

Albertini haeredem regni nominent; cum in apographo decreti hujus, quod Alberto extradederunt (a), et quidem in conclusione ejus Elisabetham regnum jure geniturae concernere agnoscant; cum denique Eusebius Verinus protulerit litteras e Goldasto quibus status in casum mortis Alberti sibi haeredibusque suis successionem detulisse Elisabetha affirmat (b). 2 Huic certe articulus 20-us decreti hujus collimat, quo se rex obstringit quod filias suas absque consensu statuum nolit maritare. 3

Laxiores certe, quam quos subinde Hunyadio gubernatori praescripserunt, eos non fuisse tuto licet existimare. Forma administrationis quam tunc stabiliverunt. 7 Egere deinde comitia subsequo anno 1445. (a) quibus et successionem Ladislai Posthumi stabiliverunt, et peculiare regni sigillum, sub quo necessariae et commemoriales litterae (b) expediantur, effingi procurarunt; ac sigillum quidem regni jam antea exstabat fuitque ejus usus,

Ladislaum Posthumum jam nunc regem agnoverint, et quod coronationem, quam hic adhuc in cunis subiverat, pro valida eotum adhuc non reputarint. 10 (a) Docet id Verböczy P. 2. tit. 14. § 35. et Friderici imperatoris ad civitatem Bartphensem litterae quibus eam hortatur ut suffragium suum his comitiis in Ladislaum Posthumum conferat. In Vestigiis Diaetarum. 11 (b) Sunt verba provocati supra Verböcziani §-i. 12 (c) Possidet clarissimus Pray litteras judiciales hoc

internae pacis modos cum in Albensibus, tum in Pestanis comitiis agitarunt (a); quid tamen in iis sancitum fuerit, non constat, cum memoria tantum comitiorum horum in posterioribus litteris existat; id unum constat eos decrevisse ut occupata per privatos regia castra, e quibus hi regnicolis multas injurias inferebant, demptis paucis, quorum usus privatis relictus est, restituantur (b); decreverunt etiam ut Ladislaus una cum corona e manibus Friderici imperatoris ita repetatur ut, si abnuerit, is bello etiam impetatur (c); seu imminens

statibus expresserunt ut eodem anno 13-a Iulii non jam per repraesentantes, ut antea, sed iterum viritim (d) convenirent, et examinato Ujlakio (e) vicariam regis potestatem Ioanni Hunyady gubernatoris nomine detulerint. 2 Itaque videndum tantum restat quibus limitibus auctoritatem ejus circumscripserint. 3 (a) Patet id ex ingressu decreti quo Ioannes Hunyady gubernator renunciatus est, in Vestigiis Diaetarum pag. 253-a, ubi dicitur: "eas res modosque quibus... tot diebus, totque annorum

Itaque videndum tantum restat quibus limitibus auctoritatem ejus circumscripserint. 3 (a) Patet id ex ingressu decreti quo Ioannes Hunyady gubernator renunciatus est, in Vestigiis Diaetarum pag. 253-a, ubi dicitur: "eas res modosque quibus... tot diebus, totque annorum curriculis alternis insidiis, persecutionibus acerrime contra sese fine dato pacem reformare et charitative sibi invicem commorari possent, avidissime exquirere coepissent." 4 Quod utique veram indicat anarchiam.

manserit. 3 Adjunxerunt nempe illi unius praelati, unius baronis et duorum nobilium consilium, ad quos omnia referre debebat, tempore vero octavarum insuper palatinus, judex curiae, duo praelati, duo barones, et sex nobiles eidem adscripti fuerunt, cum quibus judicia exerceat (articulus 7-us). 4 In absentia consiliariorum dederunt illi quidem potestatem currentia negotia et 60.4 et addidi minores causas expediendi,

Status omnes magistratus ad abdicanda officia cogunt et ipsi illa conferunt. 8 De ipsa potestate executiva exiguam admodum gubernatori status reliquisse videntur. 9 Patet enim ex articulo 3. quod in comitiis, quibus hic electus est, omnes regnicolae officia sua abdicare debuerint, novos vero non gubernator, sed ipsi status creaverunt magistratus. 10 Patet ex articulo 3. quod postquam ea etiam castra, quae prioribus Pestiensibus comitiis prae manibus privatorum

regem salutarunt. 4 Obtento nihilominus quod in Corpore Juris sub nomine decreti insertum est inaugurali diplomate, seu capitulatione, quod enim id pro tali habendum sit, apparet ex articulis 1-o et 2-o cum finali ejus clausula combinatis e quibus patet quod et rex statibus de observanda regni constitutione, et status regi de praestanda eidem fide et obedientia juratam dederint cautionem. Status regi juramentum fidelitatis nuncupant. 5 Qua in re dignum

a successore palatino repetere, maluit nullum Zapolio dare successorem. 24 Ne tamen respublica se absente, Viennae enim potissimum morabatur: detrimentum caperet, invexit novum hactenus locumtenentis regii munus, cujus indefinitam adusque potestatem iis, quibus sibi visum est, limitibus circumscribere potuit (f). 25 (a) Narrant id coaevi scriptores, sed et prolatae in Vestigiis Diaetarum pag. 348 et 352 ab utrinque factae considerationes testantur. 26 (b) Quod si

sunt, duo nempe 1458, et 1470. unum. 6 Decreta annorum 1472. et 1475. aeque per extensum exstare Kovachich in Vestigiis Diaetarum indicavit, ac praeter haec omnia aliarum insuper octo vestigia detexit, quorum nonulla fortasse adhuc e latebris, in quibus recondita sunt, subinde protrahentur. 7 Itaque sub Mathia 32, quibus regnavit, annorum curriculo novemdecim consilia, et quidem ab anno 1470. usque 1479. annua celebrata fuisse ex iis tantum, quae hactenus productae sunt, litteris apparet. 8

aeque per extensum exstare Kovachich in Vestigiis Diaetarum indicavit, ac praeter haec omnia aliarum insuper octo vestigia detexit, quorum nonulla fortasse adhuc e latebris, in quibus recondita sunt, subinde protrahentur. 7 Itaque sub Mathia 32, quibus regnavit, annorum curriculo novemdecim consilia, et quidem ab anno 1470. usque 1479. annua celebrata fuisse ex iis tantum, quae hactenus productae sunt, litteris apparet. 8 Quid si avara scrinia magis adhuc referentur? 9 Ego certe nullus

pro certis negotiis missus inde non quidem ex Nostro mandato, ut ipse dixit, sed ex nonnullorum praelatorum et baronum regni consilio ad imperatorem divertens, non Nostro nomine, sed eorum ex parte ibi multa egit. 7 Illinc reversus certos articulos adtulit, quibus respondere et eos firmare vel infirmare non est Nostrum, cum non personam Nostram, ut dicunt, sed totius regni universitatem concernant." § 81 Leges judiciales privatim nullas tulit. 1 Iudiciales

perlatas fuisse copiosi, qui hanc in rem in ejus decretis exstant, articuli evincunt. 2 Anno quidem 1474. art. 12-o prohibetur rex ne processum juris mandatis suis impediat. 3 Verum sub quot aliis, quibus arbitrarius agendi modus non imputetur, regibus ejusmodi leges statui debuerunt; quam facile unum aliudve mandatum illegale illam legis provisionem producere potuit; sufficit quod in ipsa re judiciaria nihil novi extra comitia constituerit quodve in cognitionem

suo subjecit, remonstrat. 23 Nemo illas hactenus protulit. 24 An renunciationem Friderici in successionem Hungariae contineant, authores in utrum disputant; mihi affirmativa inde confici videtur quod in posterioribus 1491. pactis, quibus Maximiliano Friderici filio ius successionis in Hungariam addicitur, nulla ad anni 1464. provocatio fiat, quod certe vix intermissum fuisset nisi iis per subsequum 1477. pactum derogatum fuisset. 25 (b) "D. D," dicitur ibi, "praelati, barones,

proponuntur. 1 Uladislaus capitulationi huic in Farkashida seu Wolfoserl, quem vicum jam tunc limitem regni constituisse apparet, ultima Iulii subscripsit. 2 Praefixit deinde pro coronatione comitia Albam Regalem in 14. Septembris (a), in quibus 21-a ejusdem mensis coronatus consvetum sacramentum nuncupavit. 3 An tamen vicissim status juramentum fidelitatis eidem, prouti tribus suis decessoribus fecerunt, praestiterint, non constat. 4 Constat tamen, quod nullos eidem

17 (c) Ioannes Zápolyius post Ludovicum II in Hungaria, Stephanus Báthorius serius in Polonia. 18 (d) Tractatum hunc ratificationi statuum substratum fuisse docent regales Uladislai in Vestigiis Diaetarum pag. 414-a, quibus civitatem Bartphensem ad comitia 1492. evocat, ubi dicit: "quibus autem legibus pacem ipsam pepigimus, necessarium putavimus inter caeteros Nostros regnicolas etiam fidelitatibus vestris plane omnia communicare." 19 Indignae autem hae

Stephanus Báthorius serius in Polonia. 18 (d) Tractatum hunc ratificationi statuum substratum fuisse docent regales Uladislai in Vestigiis Diaetarum pag. 414-a, quibus civitatem Bartphensem ad comitia 1492. evocat, ubi dicit: "quibus autem legibus pacem ipsam pepigimus, necessarium putavimus inter caeteros Nostros regnicolas etiam fidelitatibus vestris plane omnia communicare." 19 Indignae autem hae conditiones in eo consistebant: ut Uladislaus omnia, quae per Mathiam

(nimirum in quo illa confoederatio procusa fuit) contra nos et tractatum nostrum mutuum intentarunt et hodierna die in Alba Regali nituntur. 29 (h) Protulit Kollár in eodem Diplomatico Auctuario has mandatarias litteras pag. 268, quibus status legatis suis generalem, quidquid pro bono publico expedire visum fuerit, potestatem concesserunt. 30 (i) Protulit Kollár ibidem ipsas has pacis 1506. initae tabulas in quibus omnes illae durae 1491. conditiones exmittuntur et tantum

Auctuario has mandatarias litteras pag. 268, quibus status legatis suis generalem, quidquid pro bono publico expedire visum fuerit, potestatem concesserunt. 30 (i) Protulit Kollár ibidem ipsas has pacis 1506. initae tabulas in quibus omnes illae durae 1491. conditiones exmittuntur et tantum successio Maximiliani in genere confirmatur. 31 Ferunt oratores Hungaros ad amplectendam hanc conditionem ea potissimum consideratione permotos fuisse quod interea

educaturus sit (d). 4 (a) Discimus id cum e rescripto Uladislai ad Ladislaum Gereb de Vingarth de 1502. emisso, quo eum ad coronationem hanc invitat, tum ex alio ejusdem ad Frangopanum Veszprimiensem edito, quibus eum securum reddit quod peracta per Strigoniensem haec coronatio juribus sedis suae nihil sit derogatura. 5 (b) Provocantur in Vestigiis Diaetarum regales ipsae pro his comitiis editae pag. 462; provocantur ipsius regis litterae,

quibus eum securum reddit quod peracta per Strigoniensem haec coronatio juribus sedis suae nihil sit derogatura. 5 (b) Provocantur in Vestigiis Diaetarum regales ipsae pro his comitiis editae pag. 462; provocantur ipsius regis litterae, quibus coronationem filii sui a statibus petit, pag. 454; provocantur denique aliae Uladislai ad comitatum Szaladiensem litterae pag. 462, e quibus subsidium unius floreni pro necessitatibus confiniorum his comitiis oblatum fuisse apparet. 6 Editi tamen in

Provocantur in Vestigiis Diaetarum regales ipsae pro his comitiis editae pag. 462; provocantur ipsius regis litterae, quibus coronationem filii sui a statibus petit, pag. 454; provocantur denique aliae Uladislai ad comitatum Szaladiensem litterae pag. 462, e quibus subsidium unius floreni pro necessitatibus confiniorum his comitiis oblatum fuisse apparet. 6 Editi tamen in iis decreti nullum vestigium prostat. 7 (c) Originale capitulationis hujus exstat in archivo Croatiae; vulgavit illam

inclusae in tractatu Olomuczensi nominanter expressae non fuerint, incessit status sollicitudo ne Maximilianus eas absque lytro recipiat. 7 Obligarunt itaque Uladislaum 1492. articulo 4-o ut ipsas has civitates ad tales de se litteras elargiendas disponat, quibus se Hungariae sub certa summa oppignoratas agnoscunt, litteras vero has rex ad domum tavernicalem, ubi archivum regni asservabatur, pro securitate regni deponat. 8 Cum Uladislaus id neglexisset, 1498. articulo 23. eundem denuo ejus commonefecerunt, et

capitulationis 5-um aerario regis inferatur. 15 Tractatum pacis et 1491. et 1506. in diaeta fuisse agitatum supra vidimus. 16 Quod 1500. bellum contra Turcas etsi nullo cum effectu in diaeta decretum fuerit, mox videbimus. 17 E quibus omnibus satis apparet sub Uladislao externa etiam negotia in diaetis pertractata fuisse. 18 (a) Patet id ex articulo 4-o 1492. § 90 Memorabiliores politicae leges sub illo perlatae.

sit, ego obscuritatem hanc tamdiu improprio temporis illius scribendi modo adscribam donec probabili aliquo documento de contrario edoctus fuero. 21 (a) Exstant litterae Hunyadii gubernatoris 1449. Budae secundo die festo Nativitatis emanatae, quibus ad preces Petri de Sima possessionem ejus Cseth eximit a comitatu Szolnok exteriori, cui hactenus incorporata fuit, et illam incorporat comitatui de Beregh ex eo, quod hujus sedi judiciariae magis propinqua foret, inhibendo palatinum, judicem curiae, et alios regni

exstant, nulla oblati subsidii mentio occurrit; et cum praeter illud, quod cum stipendiario a Mathia sibi relicto milite primo statim regni anno confecit, nullum bellum gessisset, videtur postulandi subsidii nullam vel causam habuisse. 3 Bis tamen intra 24, quibus regnavit, annos subsidium hoc eidem decretum fuisse fide diplomatum tenemus, nempe 1500, quo inducias cum Turca rumpendas bellumque eidem inferendum in comitiis decretum quidem, sed in effectum perductum non fuit (a), deinde 1508. quo eidem subsidium unius floreni

(f) Comitia enim haec rebus infectis tumultuosa dissoluta fuisse docet Praefatio, quae 2-o Uladislai decreto praemissa est, §-us 6. 37 Caeterum praepotentiam Stephani Zápolii palatini illud satis remonstrat quod, licet 1492. articulo 27-o res, a quibus tricesima desumi non debeat, diserte determinatae fuerint, Zápolio tamen concessum sit ut in tricesimis, quas a rege in pignore habebat, a quibuscunque ipsi collibuerit rebus, tricesimam exigere possit. 38 (g) Hunc enim sensum facere videtur

merces suas vendere debeant, ultro vero in regnum proficisci non audeant, apparet complures exteras merces jam tum in regnum inductas fuisse. 18 (c) Productae sunt in processu abbatiae de Pilis contra civitatem Posoniensem litterae Ludovici de 1371. quibus inhibet tricesimatores ne a bobus, vaccis, porcis et similibus, item oleo, piscibus vel frugibus, nec aliis victualibus cujuscunque generis de partibus Hungariae, Austriae vel Bohemiae ad Posoniensem civitatem deferendis tricesimam desumant. 19 Productae

a bobus, vaccis, porcis et similibus, item oleo, piscibus vel frugibus, nec aliis victualibus cujuscunque generis de partibus Hungariae, Austriae vel Bohemiae ad Posoniensem civitatem deferendis tricesimam desumant. 19 Productae sunt etiam Sigismundi de 1416. quibus tributarios suos inhibet ne a victualibus ad abbatiam M. Pannoniae et Pilisiensem inferendis tributum aliquod exigant. § 93 Regulatio monetae et rei montanisticae.

tunc 93.3 tunc: nunc B adhuc nec idea exstabat, impediatur. 4 Verum ignoravit adhuc aetas illa vel id, quod aurum et argentum non tantum qua materia monetae, sed etiam qua merx, quae iisdem, quibus reliqua commercii objecta, subjacet legibus, considerari debent. Ordinationes commerciales. 5 Supremus temporum illorum in re commerciali ille defectus fuit quod, ut paucis limitaneis civitatibus faveant,

et praepositus cum capitulo Albensi unam quartam seu 100, denique episcopi Syrmiensis et Nitriensis, abbas de Zobor, capitulum Bácsiense, et praepositus Titeliensis unam octavam banderii, seu 50 equites praestare tenebantur. 16 Ita equitatum, quibus rex stipendia dare debebat, 2600, quos vero clerus aluit, 4450, universim 7050 equites effecisse apparet. 17 Reliquis potentioribus dynastis, quorum 44 in articulo 22:1492. recensentur, nullus quidem certus equitum numerus admensus, indultum tamen

id adminus impetrarint ut statuendum a bonis suis militem, si rex ipse in persona exercitum ducat, non comitatus, sed regis ipsius vexillo submittere possint (h). 21 Regis et quatuor illorum baronum banderia, quibus eum stipendia suppeditare debuit, stipendiaria; miles, quem praelati aliique potentiores dynastae servare debebant, banderialis; equites, quos reliqua nobilitas a portarum, quas bona cujusque efferebant, proportione praestare debebat, portales; ipsum armatae

eundem D. Ioannem Albertum (qui superiorem Hungariam jam invaserat) cum satis numeroso exercitu et cum universis viribus suis, quas magnas habet, insequi decrevit." 41 Exstant ibidem pag. 413. aliae ipsius Uladislai de 14-a Septembris ejusdem anni litterae, quibus eidem civitati ita rescribit: "Absoluta celebratione coronationis nostrae Hungariae, curabimus succurrere necessitatibus vestris". 42> Verum nihil horum in effectum ivit. <43 Peracta coronatione miles omnis in hyberna dimissus est idque dedit

termino stipendiarii improprie usum fuisse idque tantum innuere voluisse quod sicut banderia sumptibus praelatorum, ita portalis miles sumptibus reliquorum regnicolarum interteneri debeat. 58 Secus enim evidens esset inter hanc et reliquas leges contradictio, quibus stipendiarius regis et baronatuum miles a banderiali et portali diserte distinguitur et illum quidem etiam extra limites regni educendi facultas regi conceditur, quoad banderialem autem et portalem negatur. 59 Certe ipsa rei natura sententiam hanc

inde ab anno 1492. sub toto Uladislaiano regimine altam pacem viguisse. 10 (e) "Volumus (dicitur in laudato diplomate) super pecuniis exercitualibus proximis temporibus in illo regno nostro per vos exactis, de quibus nullas penitus gentes tenuistis, certiores effici. 11 Ideo nobis committimus ut dicatores et exactores harum pecuniarum exercitualium ad diaetam instantem pro festo B. Georgii nunc venturam huc ad Nos ad dandas superinde rationes mittere debeatis."

32 Sed nec hanc quidem legem in effectum ivisse docet gravis, quae eatenus sub Uladislao inter saeculares et clerum viguit, controversia. 33 (b) Omnes hi abusus patent et e coaevis scriptoribus et e subjiciendis mox legibus quibus abrogantur. 34 (c) Causam eorum vide in Bonfinio et Tuberone. 35 (d) Patet id e conclusione decreti 1492. § 4. et 5. ubi dicitur: "Praeter praedictos (nempe in decreto hoc contentos) articulos DD. praelati, barones,

edito decreto solutis 1493. comitiis denuo propositae fuerint. 9 In subsequa tamen 1495. diaeta pauci tantum sicut cleri ita etiam optimatum abusus sublati fuerunt. 10 In particulari cassatae fuerunt articulo 15-o illae potentiorum exemtiones quibus se judicatui vicecomitum et judicum nobilium subtrahere solebant. 11 Sancitum etiam fuit articulo 25-o ut sepositis privatis negotiis inutilibusque disceptationibus causae, propter quas diaeta indicta fuit, statim in pertractationem assumantur.

cum effectu. 4> Quare? quia res ipsa non admittit. <5 Rex monarchiae rebus continuo intendere debet; id ut praestet, oratores exterarum aularum, dicasteria aulica eidem semper ad manum sint, est necessum. 6 Quibus sumptibus accomodae his omnibus habitationes Budae erigentur; sed adsint sumptus, quis exteros oratores ad id coget; frequentioribus, uti jam nec dubitare licet, diaetis Hungari regis praesentia satis frequenter recreabuntur. 7 b) Separatim

habeant adaequatum reciprocum constituendi. 40 Elaborandum vero hac ratione vectigal pro discussione et ratificatione proximis comitiis substernatur. § 11 Quomodo unio illa conservari potest relate ad dicasteria in quibus de communibus totius monarchiae rebus tractatur. 1 Iam ad 2-um; a) ut ad omnia illa dicasteria, in quibus de rebus, quae totam monarchiam concernunt, deliberatur, ministri, et respective consiliarii Hungari adhibeantur, et ipse unionis

ratificatione proximis comitiis substernatur. § 11 Quomodo unio illa conservari potest relate ad dicasteria in quibus de communibus totius monarchiae rebus tractatur. 1 Iam ad 2-um; a) ut ad omnia illa dicasteria, in quibus de rebus, quae totam monarchiam concernunt, deliberatur, ministri, et respective consiliarii Hungari adhibeantur, et ipse unionis finis et commune totius monarchiae bonum exposcit. 2 Cum interesse Hungariae jam innexum sit communi totius monarchiae bono,

militaris directio penes consilium bellicum. 13 In provincialibus e contra, veluti civile confiniorum gubernium, vestium, armorum, totiusque usque adeo bellicae supellectilis confectionem, influxus eidem vetetur. 14 Ad Senatum militarem tantum quibus rebus, cujus qualitatis, et quando miles egeat, determinare attinet. 15> Res ipsae per politicas confici debent jurisdictiones. <16 Si sub praetextu oeconomiae civilem etiam jurisdictionem usurpare possit, periculosum statum in statu

subsidiis propositio regi relinqui debet. Per examen provisionalium ordinationem. 35 g) Vel triennio illo, quo a comitiis cessabitur, possunt se evolvere objecta secus ad legislativam potestatem spectantia, quibus instantanee provideri salus rei publicae exposcit. 36 Et hae provisionales ordinationes in Anglia proclamationes compellantur. 37 Nisi hae pro ratificatione ad proxima comitia referri debeant, princeps sub praesentaneae

facile desituram potestatem primo regni magistratui largiamur, in eo certe a veteribus institutis nobis recedendum puto ut palatinus simul politicam, simul militarem, simul iudicialem habeat jurisdictionem. 42 Perlata est haec sanctio temporibus illis quibus genuina temperatae gubernii formae principia ignota fuerunt. 43 Nos in hac saeculi luce in tam luculento Angliae exemplo non, quid olim sancitum fuerit, sed quid reipublicae expediat, reputare decet. 44 Sit itaque distinctus regni capitaneus, sed

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report