Your search found 6144 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 3656-3997:

Multis dari solent, ut debifca esse videantur, videlicet expeditori, concepistae, cancellistis, registratori etc. etc. (Episcopus in Transilvania detinetur.) Interea dum superiora agerentur, contentio quaedam inter Hungaricam et Transilvanicara cancellarias orta est, ratione abitus suae episcopalis excellentiae urgebat istum cancellarius Hungariae, causa etiam locumtenentiae banalis officii, postulabat a Sua Majestate alia, et causa boni publici a tota

nisi rex ipse locumtenentes constituat, ad quem indubie legum interpretatio pertineret. Atque his ex rationibus constitutum per dominum comitem banum locumtenentem cancellaria Hungarica recognoscere nullatenus voluit. Banus econtra banalis istud authoritatis esse, dum bani viverent (secus vacante banali officio) contendebat. Plurimum sese firmans in consvetudine, eatenusque catalogum creatorum per banos locumtenentum producebat, aula haud unquam reclamante, sed nominatos pro talibus recognoscente. Addebat etiam anni 1723. articulum... in quo banalis tabulae

in campo civitatis, vulgo Seminarszke cziglenicze dicto, prope Zagrabiam in praesentia domini locumtenentis et aliorum etiam dictum repetierunt militare exercitium. (Audacia Croatae unius Viennae die 13. Octobris 1748.) Eodem hoc tempore, dum Viennae morarentur, quidam ex militibus compagniae domini Gerlichich in suburbio Lonsztross furentem bovem per cornua apraehensum stitit, et manu una bovem tenens Hungaricum, altera frameam e vagina accipiens, praecisis framea in pede nervis, eundem decidit, magna spectantis populi

a regno et bano sunt avulsi, ut per articulum in diaeta 1751. Hungariae instar particulares suos ablegatos ad diaetas mittant, praebuerintque occasionem, ut similiter Croatiae comitatus fato locumtenentiali consilio subjiciantur et banus sit aliquando purus baronis regni titulus. Sic fit, dum privatum interesse antefertur rationi publici: sic dum praesunt publico, qui ignorant publici boni interesse. (Palatini litterae.) 4. Lectae quoque fuere missiles litterae comitis palatini Joannis Palffi et judicis curiae regiae Georgii

in diaeta 1751. Hungariae instar particulares suos ablegatos ad diaetas mittant, praebuerintque occasionem, ut similiter Croatiae comitatus fato locumtenentiali consilio subjiciantur et banus sit aliquando purus baronis regni titulus. Sic fit, dum privatum interesse antefertur rationi publici: sic dum praesunt publico, qui ignorant publici boni interesse. (Palatini litterae.) 4. Lectae quoque fuere missiles litterae comitis palatini Joannis Palffi et judicis curiae regiae Georgii Erdoedy, quibus ex odio cancellarii, et ne frater suus

suorum, domino Ladislao Bisztriczey cancelista cancellariae aulico-Hungaricae et domino Joanne Jursich, per dominum vicarium temporaneum Balthasarem Magdalenich statutus est, cui statutioni interfuit aeque dominus canonicus Franciscus Thauszy, sed ut executor, dominus Krisanich praediorum illorum dum viveret usufructuarii et possessoris causa rerum ibidem vendendarum. | Quamvis autem observatum fuisset, statutiones donatariis episcopalibus factas fuisse aliquando per praediales litteratos, aliquando et a potiori in abbatia per dominum comitem

senatorum vel loqueretur cum episcopi plenipotentiariis. Quare judicialiter admoniti, an domum resignare vellent, reposuerunt, se ad illegitimum nihil debere respodere. Quo non intellecto responso exspectanda erat commissio, cui ad Kuttievo itum obviam. Et cum eadem concessum Posegam, dum confiscatio facta examinata fuisset, cives neglectum a fundis censum quaerebantur, litterasque binas Zagrabiensis episcopi Georgii Braniug producebant, quibus, reperta et demonstrata obligatione, se persoluturum promittebat. Obligationem autem docere volebant, quodam libro suo praetendentes,

est comitatus cassa. Notarii Krajachich crucifixus processus et allegata partium, quaedam accomodata, quaedam autem pro relatione ad Suam Majestatem reservata, ad decimas episcopo Zagrabiensi debitas et negatas ventum est. Comitatus ipse articulum occasione commissionis Alexandri Patachich, dum comitatum erigeret, de praestandis minoribus decimis conditum confessus est. Agnovitque decimas minores etiam deberi episcopo secundum diplomata et alia rescripta regia, desuperque articulum condidit cujus authenticam copiam ex actis congregationis accipiendam domino Dellimanich commissum

ascensurum, et pro diurno cuivis ft. 10, dico decem, ex cassa regni ordinati. (Episcopum aggreditur protonotarius.) Occasione hujus tam apertae contra clerum passionis episcopus partes cleri tuiturus et etiam pastoris munus executurus, dum turpe esse moneret, unius principis, fidei, patriae membra tantis dividi dissidiis, non dubitarunt saeculares praecipue protonotarius aggredi verbis ipsum episcopum, eundemque lacessire. (Statuta congregationis et acta.) Hac autem

regulationem impediret, imo se scidisse a regno. 2do. Episcopum in publica congregatione regni turpe regnum et status turpes appellasse, status autem similibus asvetos non esse. 3tio. Capitulum disputasse omnia, imo contra nobilibus jura egisse, dum nobiles sessionis unius taxandos proposuit. 4to. Ab ablegatione exmissos esse tanquam interessatos ratione Dubiczae et dicandorum suorum hominum, et regno esse liberum, hunc vel alium deputandi, talemque libertatem, quod iisdem comes Adamus Bathyani Croatiae banus,

nisi duorum aut trium Zagrabiae canonicorum esset. (Cleri responsa.) Ad haec omnia egregie per canonicum Kercselich responsum fuerat. Et quidem ad 1. haud timendam esse praetensam animorum discordiam, quin pacem potius et felicitatem patriae, dum et ecclesiasticus status non modo conservare patriam erit obligatus, sed et eidem prospicere, immo tanto magis quo et commoda aliqua se inde habiturum conspiciet. Si enim regulationis universa utilitas equestri tantum statui attribuenda veniat, non est, cur etiam clericalis status non

aliquid. Dein quod hactenus ex clero unus aut | duo prouti ferebant tempora, militem et commendantem egerit, nunquam secuta est disunio neque animorum discordia, quo ergo fundamento timeri nunc debeat? Ad 2. Templorum curam omnino sacerdotibus esse, arma vetita, sed dum conjungi possunt caetera, quid impedit profecto in defensam patriae, religionis, sui ipsius, et clero arma sumere, neque negatum hactenus. Immo cur olim cum regibus exiverit clerus? Cur banderia dederit? Cur hodiedum Zagrabiensis ecclesia dare debeat? Cur inconveniens futurum non erit, uti nec

ad diem hunc confluebant. Promoveri cupientes aesculentorum et vini largiori oblatione mereri oportebat, ut promoveatur. Hinc poti festo sanctae Luciae confluentes ad Lukavecz, arcem ipsorum et magistratus restaurandi locum, ubi plerumque rixae, clamores, verbera intra confluentes eveniebant, dum pars hunc pars alium promovendum clamabat, pugnis aliisque sustinebat promovendum, vi ad sedem locumque occupandum trahendo, aliis eundem retrahentibus per capillos vestiumque dilacerationem, ac saepissime per verbera ipsa. Sustulerat prohibueratque inauditum hunc electionis modum

vicecomitem, ac ut is singulas quaslibetve causas per magistratuales judicatas semper revideat, revisas tavernico refferat, qui suo non contentaretur judicio, ad curiam appellantem admittat. Saluberrima dispositio facto domino Raffay evanuit. Is enim salarium sibi resolvi ac de eo assecurari dum voluisset, causas antea revidere nollens quam mercedem haberet, magistratus per cameram Posoniensem sese ab onere solvendi vicetavernici eximentes, tavernico aeque ex salario suo resolvere sibique subtrahere nil volente, Raffajo solis taxis et judiciariis contentari renuente, res omnis evanuit.

Szrachicze cum suis, bano subjecta fuere, Leopoldi imperatoris obtento desuper confirmatorio diplomate. Regni status vigore cujusdam Matthiae regis privilegii supremum confiniorum capitaneum eligendi habebant authoritatem. Qui supremus capitaneatus banis occasione illius juramenti, dum ad officium investiebatur, deferri per status consveverat, vigore cujus ipse ex regni cassa 1500 fl. accipiebat. In suprascriptis autem confiniis per praesidia, per banum constituebantur commendantes, ex quibus primus fuerat commendans Kostanicensis, cui ante banum Josephum

canonicus Zagrabiensis Nicolaus Skerlecz ut banderii ecclesiae Zagrabiensis capitaneus, primus in eliberata Dubicza commendans et capitaneus fuit, a quo tempore penes ecclesiam continuo mansit, licet regiam confirmationem nunquam obtinuissent, quamvis 1718. banalem, comitis nempe Joannis Palffy. Dum Transvunanae partes per Marsiglium Turcis datae fuissent, capitulo una cum episcopo Cisvunanae relictae erant, ubi insimul ligneum | quoddam praesidium erexerunt, ac tandem etiam partibus Transvunanis 1714. rehabitis, ibidem 1736

Antemuranus dominus Nicolaus Givovich, Quinque Ecclesiensis praepositus et coadjutor episcopi Sirmiensis adesse non potuisset, adstantes consecrationi episcopi fuerunt dominus Wolffgangus Chiolich episcopus Segniensis et Bonifacius episcopus Pettinensis ex ordine Franciscanorum, inter quos dum pro dextera et praecedentia lis oborta fuisset, Pettinensis tanquam episcopus consecratione anterior eandem habuit, qui episcopi in arce hospitabantur. (Episcopus Bosnensis consecratur.) Ipsam autem Bosnensis consecrationem cum sua

portatilia consecravit, fuitque primus quem fecit actus suae potestatis et ordinis episcopalis, hocque mense Aprili. (Poena canonici Chasmensis propter perjurium.) Occasione mixtae commissionis, quae Zagrabiae superiori anno incoata decurrebat, dum inquisitiones plures colligerentur, accidit: ut parochus et canonicus Chasmensis dominus Joannes Jambrekovich Dobrae pro parte episcopi testaretur coram judlium Kesser. Suum autem testimonium postea scripto revocaret, immo dominum judlium falsarium vellet, et rursus pro parte confinii

plures colligerentur, accidit: ut parochus et canonicus Chasmensis dominus Joannes Jambrekovich Dobrae pro parte episcopi testaretur coram judlium Kesser. Suum autem testimonium postea scripto revocaret, immo dominum judlium falsarium vellet, et rursus pro parte confinii testaretur. Quod dum publicum fuisset, per officii fiscalem in jus vocatus est et processu facto, licet stricti perjurii convictus non fuisset, consequenter nec poenas perjurantium non incurisset, tamen per sententiam canonicatu Ohasmensi privatus est, ac praeterea in poena emendae linguae propter injuriatum

viris pro honore haberetur, ipsa tamen | Varasdinensis civitas inhumanam se exhibuit erga episcopum proprium, quoniam quinto primum die ad salutandum episcopum duos ex magistratu miserunt, qui repraehensi fuere. Et occasione processionis theophoricae dum parochus episcopum invitare meditaretur, offensi fuerunt arbitrando, contra senatorum dignitatem futurum, si ipsi baldachinum deferent. Quare festo corporis Christi episcopus in Franciscanorum ecclesia religiosis ordines contulit et processio pluvia fuit impedita.

rogando, ut eundem vicarium consilio et auxilio, ubi requireret, adjuvarent. Suas facilitates et dimissoriales ita habeant ut veri et indubitati episcopi. Et cum Zagrabiensi episcopatui vicinus foret, suae episcopali | excellentiae etiam significatum. Quae dum consistorio suo easdem Labacensis litteras communicasset, proponente quaestionem canonico Kercselich, an non contradicendum foret ex parte Zagrabiensis episcopi ob parochias illas, quae in districtu et provincia Metlicensi Aquilejensem recognoscunt. Inque 1. Quia legibus regni et articulis

sit, nec terminanda speretur, quousque idem ordo commandam habuerit, ut bene res perpendenti patebit. Atque licet magnum hodie contra antecessores nostros canonicos murmur, quod olim Metlicam comparaverint, ut ipsa bonum et dominium est. ego tamen non satis excuso capituli Zagrabiensis commembra, dum oblatam sibi a Teutonico ordine commandam non reluerunt. Et ex re foret, si illam aut capitulum aut episcopus vel unitim emerent, tunc enim et ipsa Metlicensia bona redderentur et decimae rehaberentur, et partes illae episcopatui facilius jungerentur. Nam et nunc a Teutonico ordine parochiae

vel unitim emerent, tunc enim et ipsa Metlicensia bona redderentur et decimae rehaberentur, et partes illae episcopatui facilius jungerentur. Nam et nunc a Teutonico ordine parochiae visitantur et ordinis sacerdotes plerumque iis praeficiuntur. Et hoc intendisse anteriores canonicos suspicor, dum Metlicam emebant. Hac occasione etiam nata fuit quaestio de parochia sancti Laurentii in Vivodina, quae indubie in regno est, attamen episcopi Zagrabiensis jurisdictionem non agnoscit, sed abbatis in Lonstross. Quod inde accidisse authumatum, quod olim dominium illud Cisterciensium fuerit. Quod

uxorem suam, causa concubinae quam habebat, persecutus est, ut ipsa ob mariti saevitiam profugeret in Sclavoniam. Cum autem et concubinarius accusaretur et medio parentis legitima uxor divortium peteret, partes consistorium citavit, ergo parens filiam reducit consistorio sistendam. Quam maritus dum ex Sclavonia redivisse intellexisset, poenitentiam simulans in domo paterna visitat, luget de praeteritis, spondet meliora omnia. Immo filtrum odii esse persvadet. Quare ad hoc tollendum, ad divinatricem mulierem ut secum iret, persvasit. Quae eundem secuta, dum ad nemus venirent,

Quam maritus dum ex Sclavonia redivisse intellexisset, poenitentiam simulans in domo paterna visitat, luget de praeteritis, spondet meliora omnia. Immo filtrum odii esse persvadet. Quare ad hoc tollendum, ad divinatricem mulierem ut secum iret, persvasit. Quae eundem secuta, dum ad nemus venirent, ab illo cultro transfixa est, et dum vociferantem audiret, ex illa percunctatur, an vulnus lethale crederet, illa negante, accedit iterum et usque eo saevire non omisit, quousque cadaver non vidisset. Heu quo non abripit caecus amor.

intellexisset, poenitentiam simulans in domo paterna visitat, luget de praeteritis, spondet meliora omnia. Immo filtrum odii esse persvadet. Quare ad hoc tollendum, ad divinatricem mulierem ut secum iret, persvasit. Quae eundem secuta, dum ad nemus venirent, ab illo cultro transfixa est, et dum vociferantem audiret, ex illa percunctatur, an vulnus lethale crederet, illa negante, accedit iterum et usque eo saevire non omisit, quousque cadaver non vidisset. Heu quo non abripit caecus amor. (Hospites arcis episcopalis.) Absente sua

medio comitis colonelli Adami Batthyany aureum numisma cum catena aurea, ornata Suae Majestatis icone in numismate expressa diamantibus, domino vicebano Joanni Rauch dono misit. Quod ex donantis gratia omnino preciosum, ex intrinseco autem sui valore vix 2000 superans. Hoc idem dominus vicebanus dum primo deferret, observatum est, alios dominos Croatas tulisse aegrius. (Anni memoria.) Annus iste ut cum intenso incepit frigore, ita et cum frigore desiit. Vina protulit in mediocritate, sed ob aestum quo abundabat egregia. Tempestates

data non fuit. (Sancti Victoriani reliquiae.) N. B. Ivanichii apud Franciscanos allatum Roma ex catacumbis sancti martyris ex dato nomine Victoriani reliquiae a provinciali Joanne Baptista Bellanovich allatae dum ex generali rediret capitulo, approbante episcope publicae venerationi sunt expositae ad aram 14 auxiliatorum dictam. Annus domini 1751. Episcopatus suae excellentiae annus

ad compositionem usque tumultus. Confiniarii autem ad campum penes Komogovinam sese congregarunt, per dies octo ibi permanentes, tum data sponsaque fide, inde casas | repetierunt proprias, hac tamen per expressum lege, ut semper adesse, congregarique eos oporteat, dum vel hoc exigerent circumstantiae vel ipsis a Theodoro mandaretur. Colonellus Kleffeld Kostaniczae mansit ipse, eamque fortificare arcem non destitit, missis ad congregates Komogovinae tumultuantes nunciis, ut causam darent tumultus, quod tamen sincere non praestiterunt. Rem etiam totam

pugnent, sed ut audiantur. Hinc generales ad sua invitarunt confinia cum precibus, ut audiantur. Igitur generalis Kheill, Scherzer ad pagum Chetertkovecz cum militia sua profecti sunt. Et ibidem postulata, preces confiniaristicorum audita, fuse scripta, ut postea Suae Majestati praesententur. Quod dum praestitum fuisset, fidesque a generalibus data, quod haec Majestati praesentanda forent, tandem sub his conditionibus pax conclusa est. 1mo. Quod generalis audire singulos velit contra officialem vel officiales lamentantes, quod et factum, compertique rei incompedati

prima inter episcopum electum Zagrabiensem et canonicum Balthasarem Kercselich.) Dominum electum Zagrabiensem episcopum Franciscum Thauszy a me a pueris cultum et pro singulari patrono habitum fuisse, ipsumque omnem mihi affectum adminus simulative exhibuisse, hinc in anno 1748., dum mortuo Braniugio Viennam appulisset, nihil a me neglectum, quominus amico famularer. Cumque, ut Deo notum, de eodem ejusdemque dotibus a diversis ministris fuissem interrogatus, summa quaequae retuli, ac quavis infula dignissimum pronunciavi. Notumque pluribus reddidi, praecipue archiepiscopo

reddere. Sed viri observata astutia sibi ipsi plurimum nocuit. Sciendum 3. Naturali quadam aversione alieno a me esse animo (nec Deum testor superosque, eccur? scire vel fingere possum ipse) dominum majorem praepositum Sigismundum Sinersperg et dominum canonicum Nicolaum Magdich, qui a teneris, dum puer adhuc fuissem, me modo omni semper abominati sunt, neque divina omnipotentia facere talia possem, quibus ipsorum affectum non dicam mereri, sed placere odium possem, ut posterior coram quodam confessus sit, se summe infernum ob odium mei metuere. Uterque autem horum suos in capitulo habet

ut superius notatum. Et cum idem tanquam exter, horum notitiam habuisse non supponeretur, ad me omnia derivabantur. Sed omniscie Deus, qui noscis omnia, scis, me occasione illa neque Zagrabiae sed Viennae fuisse, nec quid ageretur scivisse, rem tamen consensu totius capituli factam fuisse. Immo dum Viennae existens factam intellexissem Suae Majestati oblationem, epistolas detinuisse, semperque fuisse contrarium. Cumque advenienti Viennam Klobusiczkio et a me detentas litteras apperuissem et fusissimo scripto repraesentassem, hanc oblationem nec esse expedientem ipsi nec clero, quin neque

suo in Nova villa habito (quod attamen mihi se daturum coram ipso episcopo aliisque iu coena apud episcopum promiserat) statim alium, ac ut canonicus fuerat, apparuisset, quod coram Deo scire possem, offensionis causam vel ansam nullam aliam praebuissem, quam quod idem qua Bosnensis episcopus, dum parochias aliquas Sclavonicas ad se pertinere voluisset, eatenusque sua repraesentatio Viennae facta Zagrabiensi episcopo per cancellariam submissa fuisset, demandante mihi episcopo, | cui ab arcanioribus fueram, per me eidem repraesentationi suae satisfactum

factum est: ut alienissimo a Bosnensi Klobusiczkius esset animo, neque me statim ad diaetam duxisset, ne suppeditem Bosnensi argumenta, ut constanter suspicabatur. Advertit etiam dominus Bosnensis, alienum a se Klobusiczkii animum, sibi omnimode adversantem, ne eidem successor daretur, et cum me, dum Posonii fuissem, jam ad se tardius et unica duntaxat vice comparuisse vidisset, et insalutato abivisse observasset, facile suspicari cepit, me quoque eidem adversari, quin Klobusiczkianae malae in se voluntatis autorem esse, quod tamen nuspiam. Heu, quae non facit suspitio. Sciendum 7. Factis,

retulit et quod vehementer dolebam, legendas offerebat omnibus cum mei prostitutione et risu. ac si nescio quaepiam vel postulassem. Immo hi ipsi aucupatores gratiae, ut a me extorquerent quaepiam, ab electo episcopo redeuntes plurima coram me evomebant, sed quod referent, nihil obtinebant. Quin dum rem similem ipse secretarius Paxi attentasset mecumque in horto obambulans meo colloqueretur, me confiteor lamentante, quod aeterna mei ab episcopo in vulgus sparsa esset derelictio et abominatio, quae honori episcopali plus quam meo derogaret, ex eodem didici |

ante aram sancti Ladislai in invidiam episcopi et canonicorum debaccatus est asserens: hos labyrintos ex nullo alio profecisse fine, ac ob mei promotionem, episcopumque paratiorem esse, ut haereticus sit, quam ut meae promotioni consentiat. Quisquis alter electus fuisset, nec verbum diceret. Quod dum ego objecissem coram episcopo adulantibus, mirabantur, quomodo haec mihi innotuerint. Metuentes, ne Viennam vel Romam recurram, hinc per omnia petiit Gaszparich, ut suum tacerem nomen, ipseque a Paxio fuit eatenus repraehensus. Quare et ex me solicite in sacristia expiscabatur, an Romam

Majestatis Vestrae sacratissimae baroni Adamo Patachih contulit, me ipsius loco archidiaconum Goricensem nominando. Et licet capitulum ipsum Zagrabiense per postulationem canonici die 12. Decembris factam hanc in electo archiepiscopo Colocensi potestatem agnovisset, attamen dum vigore expeditionis canonicam institutionem nos nominati archidiaconi ursissemus, quod electus Zagrabiensis jus patronatus sibi competere praetendisset ac ipse etiam vigore praetensivi juris patronatus promovendos nominasset, capitulum ab institutione canonica praescindendum putavit, quousque

luminaribus cum fletu maximo elevatisque manibus per Jesulum incarnatum et sanctum Stephanum lapidatum obsecrabat, ut in his gravissimis capituli circumstantiis idem capitulum adjuvarem. Me omnino et velle et obligari reposui, et effective per interpositam contradictionem satis adjuvisse, dum a regaliae nota capitulum vindicavi, modo autem nescire, cum neque sciam aliorum scrutinia. Ipse dein me ad resignationem cogebat. Consensi, virtute etiam meae in capitulo declarationis, sed ut praevie declararetur, cui debeam resignare. Volebat ipse, ut electo episcopo, at recusabam ego, causa

sequentes proposuit episcopo rationes. 1. Facta mei resignatione et aulam et archiepiscopum citius neglecturos, quia actoratus resignanti non competet, nec archiepiscopus curabit promoto resignante. 2. Si aula offensa fuerit, episcopus se excusandi habebit rationem, quod vigore mandati factum sit, dum sententia capituli usus staret pro electis. 3. Praestat episcopum, a se promotos installari curare, quia se ponet ad majus possessorium, difficiliusque aula installatos exturbabit. Quod autem regaliam attinet, sufficere episcopo in bona fide esse, se jam Romae esse praeconizatum, quod et

a comite bano aut domino Kooh, ut dissimulet, svasum, certum autem a Kollerio fuisse rogatum. Tum ne omnibus Hungariae episcopis jus patronatus disputetur, metuebat credibilius, fors et passivum debitum illius, quod capitulo ipsum fecit obligatum, ad praescindendum coegit. Caeterum Mikinovichius dum significasset referadam Suae Majestati pro parte mea factam, metus magni rumoresque fuerunt varii. Ego quoque comiti cancellario perscripseram, quod ratione usus capitulariter electo delati per productionem donationalium canonici Josephi Pogledich Veritas elucescere possit, at suam exorem

quod cancellarium offendissem. 2. Ob multa magni viri negotia scivi, eundem litteras non legere, secretarium autem suum mihi amicum non esse, ex amicis cognovi, proinde ab illa praescidi via. (Lis secunda licet non publico, cum episcopo.) Dum priora agerentur, accidit: Proposuisse electum episcopum, quin persvasisse plerisque canonicis, uti Putz, Chegetek, Petrichevich etc. ut ratione tot tantorumque capituli negotiorum, signanter autem ratione Dubiczae, in cujus sylva ratione securitatis publicae a latrociniis, ut

studens vivensque, ut publico quoque famularique possem, vota sunt. Mors abbatis Wolffgangi Kukuljevich, alias quoque tabulae regnorum Croatiae et Sclavoniae judiciariae assessoris, occasionem nanciscendi desiderii mei aperuit, dummodo sacratissimae Majestatis Vestrae suffragetur dementia, pro qua dum flexo exoro poplite. Emorior . Quam instantiam meam comiti cancellario, bano et consiliario Patachich commendavi, hancve post canonici Galliuff abitum promovi. Praevenit tamen Galliuffium. Koller favit pro viribus advenienti, banumque permovit eo, ut domino episcopo, comiti locumtenenti et

Adeoque pro Galliuff nullius fuit conscientiae testimonium. Cancellaria quoque Hungarica medio referadae suae mihi patrocinata est, meque petiit resolvendum. Galliuff egit fortissime, sed exiguos comitis cancellarii favores expertus, episcopi svasu audientiam apud Suam Majestatem procurabat, sed dum eam habere non posset ulla arte ac industria, uti ipse redux in sacristia palam retulit non semel at saepius, hoc responsi a Sua Majestate per dominum comitem banum recepit: Scire Majestatem Suam, ipsum juvenem comptulum 24 annorum esse, nec Suam delectari Majestatem visu juvenum, quae jam

ego cum itineris comite domina Christina Habianecz, Varasdino reduce a solennitate ingressus suae privignae ad moniales in festo Ursulae factae, pedester versus Paukovecz abii, currus tamen meus effective in sylvula, ut ominabar, a latronibus sistitur, servi examinantur ac tandem dimittuntur, dum dimissum vidissent ad sanctum Nicolaum, ubi ipsorum dux ipse adfuit. (Jubilaei modus et fructus.) Sed ad jubilaeum redeundum est. Quod prima fuisse Maji inceptum, superius dictum est, et postea summo fructu

Marci, praeter praebendarios, capellanos duos et altaristam, ordinati fuere theologi 4 anni presbytheri octo, item 4 seminarii sancti Josephi capellani. Parochis autem et capellanis advenientibus liberum fuerat in quacunque ecclesia confessiones excipere. Haecve omnia accuratissime observabantur. Dum confessi communicatique fuissent, rursus via antea descripta | secundario visitabant ecclesias, et habita denuo in foro sancti Marci concione revertebantur. Hoc observato, quod si novae venissent processiones, tunc hae vel prandiis ibant, dum priores

observabantur. Dum confessi communicatique fuissent, rursus via antea descripta | secundario visitabant ecclesias, et habita denuo in foro sancti Marci concione revertebantur. Hoc observato, quod si novae venissent processiones, tunc hae vel prandiis ibant, dum priores recesserunt, vel priores mane hora 11. suam secundariam processionem exequebantur. Certum est, persaepe una processione 20 hominum milia comparuisse. Quia autem semel duntaxat remotiores venissent, nec omnes domo venire poterant, ideo ex quacunque dioecesis parte quivis venire poterat

processionem exequebantur. Certum est, persaepe una processione 20 hominum milia comparuisse. Quia autem semel duntaxat remotiores venissent, nec omnes domo venire poterant, ideo ex quacunque dioecesis parte quivis venire poterat ob quotidianas processiones et se processioni conjungere. Quae dum omnes in Septembri absolutae fuissent, sacerdotibus domus deficientium fuerat demandatum, ut curam advenientium haberent ipsique processiones ducerent. (Juraich zelosus parochus.) Singularis aeternumque praedicandus zelus eluxit domini

Ludovicus Erdoedy in generalem feltmarschalleitinant, uti vocant, promotus fuerat. Salarium tamen dari solitum in hoc charactere constitutis non obtinuit, tametsi institisset satis, sed illo quod antea habuit, debuit contentari. Praeterea idem locumtenens vulnus nec parvum accepit aliud, dum authoritate superrevisoriae judiciorum auditorialium potestatis, qua gaudebat antea, per exprofessum mandatum sub initium sequentis anni 1752. a se perceptum orbatus privatusque est, totaque haec potestas bano ac bellico aulae consilio attributa. Occasionem rei huic praebuit, quod intra

13. cum de terreno Repas comitatui Simegiensi restituendo actum conclusumque fuisset, protonotarii astutia factum ac sine effectu subtilizatum, ut 35 exponeret de metis revidendis intra vicinas provincias et Chaktornyam, ubi Repas includi volebat protonotarius. Fecit lusu hoc regno expensas, dum ordinata fuit commissio sub comitibus Csaki et Orsich, ex parte Croatiae Busanio diurna obtinente. Interim cum per fatum articulum 13. specifice Repas Simegiensi comitatui restituendum ordinaretur, commissio censuit, regina hoc ipsum postea confirmante, articulari dispositioni

Joannem Nepomucenum consiliarium camerae aulicae et consilii locumtenentialis, ad quos nemo recurrerat, quod ominabar, ipsisque pro fratre meo intercedentibus, comes parens dignissimis filiis negare non potuit neque voluit, hoc ipso consolatus, quod eorundem etiam veneratio a me sit habita, dum ad eosdem recurri, ac unicus quidem | ipsum quoque dominum comitem reflexi. Quod dum de gratia sua 1748. mense Januario Posonii apud suam excellentiam quadriduo fuissem, sua excellentia mihi jubere dignabatur, ut in casum alicujus vacantiae parochiae juris

ipsisque pro fratre meo intercedentibus, comes parens dignissimis filiis negare non potuit neque voluit, hoc ipso consolatus, quod eorundem etiam veneratio a me sit habita, dum ad eosdem recurri, ac unicus quidem | ipsum quoque dominum comitem reflexi. Quod dum de gratia sua 1748. mense Januario Posonii apud suam excellentiam quadriduo fuissem, sua excellentia mihi jubere dignabatur, ut in casum alicujus vacantiae parochiae juris patronatus sui eandem suam reflecterem excellentiam pro fratre meo, tunc Romae in collegio sancti Appolinaris alumno.

per reflexiones suas quasi ordini juris et nobilitati in patentalibus praescriptus modus vindictae de duellantibus praejudicaret. Hinc reflexiones illae ad pompam factae sunt et leguleorum fuere inventum, | cum viderimus his annis exempla martialium animorum, dum ad duella provocassent Raffay, Kussevich ac olim Oreszki. (Passeres exterminandi.) Articulo statuum 10. passeres exterminandi decernuntur, ita ut a singulo fumo capita eorum 300 cum dica praestari debeant. Res, in se salutaris servandique

tunc pro locumtenente iverunt, episcopo eum exspectante (quod rursus ejus ignorantiae attributum, quod commissarius regius eum praestolari non debuisset, minus eidem ire advenienti, ut ivit plane infra gradus, obviam), qui iterum in carpento venit sub solito et generali conveniente praesentia. Dum venisset ad domum, statim cepit sedem penes episcopum, qui longum a Paxio conscriptum sermonem in ejus laudem et familiae suae sermonem legit, quo relecto subjecit: Ego (suo toto titulo recitato) qua commissarius regius te installo , et clamatum vivat, vivat. Post haec gratias novus

quod bona Popovecz concernant masculum, depositis his milibus, ad aliam statim devolventur. 3. Ut fl. Rh. mille comiti Julio alia deponat. 4. Conditionem medietatis ad sanctam Crucem ad sex annos eidem indulsit, Volebam autem, ut comes locumtenens hujus accordae haberet gloriam, ideo dum haec ageretur et coram eo comitissa Alexandro-Keglevichiana a 3. hoc puncto recessit et mille fl. eidem relaxavit. | Iste igitur Popovcensis actus fuit, uti supra dictum, praesentatus magna omnium admiratione. Res autem tota, creditum ab

historia consilium.) Eadem occasione de edenda abs me historia ecclesiae Zagrabiensis capitulo primum proposui. Laudata ab omnibus intentio. Sed cum hoc episcopo perscriptum fuisset, Paxio adversante, et nescio, quae ex sua in me invidia proponente, quid eatenus scripserit, nescio. Dum tamen duo pro revisoribus in capitulo proposuissem, praepositus major Sinersperg, qui nuper et adjutorium obtulerat, restitit per omnia. 1. Quod nemo hactenus ex capitulo scripta sua typis dederit et Ratkay Georgius ideo pulsus sit. 2. Quod ecclesia haec sine sui historia jam tot saeculis

olim cum certis latronitus fuisse complicem et sua opera a patibulo fuisse liberatum. De Busanio autem aliud legebatur plenum laudis et integritatis ejusdem. Quae silentii mandata etiam per vicinos generalatus erga consilii bellici ordines fuere promulgata. Per quod res ignota ibi quoque innotuit, dum scire avebant omnes, quid negotii intra eos fuerit. Illud autem, quo vicebanus Viennae verba sua retractavit, hic promulgatum publice non fuit, bene vero per Kleffeldium in banalibus confiniis. Immo hic Zagrabiae in mensa illud tenuit et cuivis ad se venienti legendum praebebat, mihique bis

ut paratum cum probis sit, quae ex Stiriae vel Carnioliae provincia sibi deberi putant, cum jam a Ferdinando I. diaetarum singula res haec constanter urgeatur, sintque tot et tanti articuli. Quare sub decursu adhuc congregationis ordinati fuere respectivi judlium, qui viderent et referent. Sed dum retulissent, vix aliquid et nullis probis fultum prodiit, in toto juger semialterum ad fluvium Sutla. In partibus Varasdinensibus ad Dubravam violentiae in quadam sylva praetendebantur. Ad Mokricze autem quaedam terrarum plaga an proponenda difficultabatur. Cum comes Mokricensis

in quadam sylva praetendebantur. Ad Mokricze autem quaedam terrarum plaga an proponenda difficultabatur. Cum comes Mokricensis eam Croatiae esse non difficultaret, quamvis neque hic neque in Carniolia a talibus terris aliquid publico penderetur, nec venit difficultas, nisi dum dominia Szamobor et Mokricze dissentiunt. Neque haec quaestio fuit resoluta, at dominus vicebanus assumpserat, se utrique scripturum comiti aut ad utramque accessurum et relaturum. Re tamen hac serio in considerationem accepta, cum superflua videretur, pro aliquot jugeribus terrae tam solennis

sessiones in Viennensibus dicasteriis essent, canonico Kercselich negativam tuente, quod nempe 1. dispensatio a dispensante consideraretur, pontifex duntaxat a laboribus dispensaret in gratiam plebis miserae et ex rationibus in ejus brevi, hinc sicuti non dispensat a missa, sic neque cum judiciis, dum laborum tantummodo meminit; 2. pleraque dispensatorum festorum ex decreto sancti Ladislai consequenter ex lege esse, lex autem festis diebus ferias praeciperet, hinc nec Sua Majestate interpraetante, stare feriarum praesumptionem, neque a Viennensibus dicasteriis foret paritas, ibi enim legali

ad singulum hospitem maritimum fl. Rh. unus impositus fuisset, in Croatia vero, ubi tamen rustici terras, prata, vineas, sylvas haberent, ad singulum fl. non veniat, consequenter improportio et manifesta foret injuria. Sed et illud manifeste objiciebatur, quod regnum, dum regulationem confiniorum petiisset, de praegravio priorum fumorum lamentatum non sit, nec lamentari, dum in ejus arbitrio steterunt, potuerit, quin non priorum diminutionem sed ad priorum fumorum subsidium novos fundos pro stabilienda militia fuisse petitos, scriptumque, fundos veteres sive

rustici terras, prata, vineas, sylvas haberent, ad singulum fl. non veniat, consequenter improportio et manifesta foret injuria. Sed et illud manifeste objiciebatur, quod regnum, dum regulationem confiniorum petiisset, de praegravio priorum fumorum lamentatum non sit, nec lamentari, dum in ejus arbitrio steterunt, potuerit, quin non priorum diminutionem sed ad priorum fumorum subsidium novos fundos pro stabilienda militia fuisse petitos, scriptumque, fundos veteres sive fumos 19, 23, 30 immo et per 40 fl. singillative hactenus contribuisse, hinc per novorum

excitet, avulsam a Petazzio Marcham (licet sua opera) objiciebat nec pati eos debere, ut non redeat, praecipue quod ad nationis opprobrium per confiniarios pro unitis custodiretur, quod esse videtur quasi unitorum eos fecisse servos ac mancipia. Posuerat autem anno superiore, quin adhuc 1752., dum Marcham ad munus generalatus acceperat, et anno integro quasi sub arresto tenuit ibidem vigilias compagniae unius. Hinc certum et sincere ac hac via profluxit anni sequentis rebellio, de qua ibidem fusius. | Haec in generalatu Varasdinensi

ad generalem una cum patre recurrente. Fuerat generali pro adjutantio quidam capitaneus Flumine Gerleczi sive Gerlechich, homo inconstans et adulator. Iste defert locumtenenti de Kleffeldio quaepiam, negata videlicet quapiam pecunia, quam gregariis dare debuisset, et is statim bano perscribit. Qui dum haec significat Kleffeldio, is coram officialibus omnibus, infamem eum esse, quisquis scripsit, compellavit, et acceptis testimoniis eadem generali Viennam bano submittenda offert, talismodi perscribentem coram eodem generale infamem appelans poscensque omnes examinare gregarios. Quod cum

eas inseminaret; atque ita de aliis: | desertarum, quas ex desertis sessionibus usuaret, exstirpatitiarum, quae noviter et successive fuissent exstirpatae. Sic de pratis. Vineae sessionales vel montano juri obnoxiae promiscue scribebantur, dum in observationibus istud exprimeretur. Circa alia quoque, quae occurrissent, in iisdem erat notandum. De quibus videlicet. (De observationibus.) In his universa, beneficia et maleficia, pro loci cujusvis circumstantia exprimere necessum

generalatum accedere vellent, tam quam terras plures et beneficia signanter lignationis et glandinationis inde habentes. | 4to. Cum ad Montem Claudium ventum fuisset per Chasmam, dominus Raffay conscriptoribus Chasmae obviavit, et dum ad Montem Claudium ventum fuisset, neque provisum de quarteriis, comes Patachich pro iisdem, ubi provisa sunt, interrogare cepit. Ob praesentiam domini Raffay tacentibus omnibus, cum id ursisset comes, oggerendo dudum jam significatum fuisse officialibus conscriptorum adventum, nec conveniens

Petkovich, quia lingvae gnarus germanicae, Vienna submissos regios furerios pro videndis viis, per quas Sua Majestas foret transitura, item quarteriis in quibus moratura, deduceret, si tamen in opere conscriptionali necessarius non esset. Igitur per dominum vicebanum evocatur Petkovich et tum, dum jam furerii Zagrabiae fuissent. Qua re clam per amicos insinuata, Petkovich deprecatus est functionem. 1. Quod sua banalis excellentia vel dominus Raffay, qui domi esset, vel Petkovich proponent. 2. Quod sub conditione, si in opere conscriptionali etc., foret autem necessarius tum

4. Si et is ivisset, sic operari debuisset uti Busan, nam ab eo accipienda fuisset instructio. 5. Talem esse in regno abusum, ut licet per banum locumtenentem quispiam ordinetur, si tamen ab aliquibus ex regno hoc non fiat vel probetur, mercede laboris carere, uti in se ipso fuisset expertus, dum 1751. ad generalem Kheill jussu suae excellentiae et comitis eotum locumtenentis trimestri integro famulatus fuisset. Laboris tamen sui mercedem nullam accepit, quod dispositus per quosdam non fuisset, licet a comite locumtenente submissus et ordinatus. Exorata tandem intermittendae

nec intellectum. Quare modus ille protonotarii et Raffaii ac Busanii observatus, uti probari a prudentioribus non potuit, sic magnas causavit animorum abalienationes. Viderunt enim illi ipsi, quorum non intererat, quam sibi arrogarent potentiam, hominesque nosse coeperunt, et magnates praecipue, dum 1. non auditis conscriptoribus pro lubitu suo comitem Patachich, canonicum Kercselich, vicecomitem Petkovich mercede, prius sive anno superiore attributa et definita, privarunt. | 2. Onus describendi operis iisdem imposuerunt. Domino autem Josepho Raffay

cum carthae per eum insumptae et cistae factae persolutione. Qua ex re, uti omnibus apparuit interessentia, ita tam magnates quam et nobiles alii urgere non cessabant damnatos conscriptores, ne rem hanc negligerent. Isti itaque compilato opere et fusa rei totius deductione una cum erroribus, dum pro indicta ad sequentem diem congregatione, monente et clam nuntiante ipso comite locumtenente, opus repraesentare volunt pro hora nona, uti locumtenens monuerat. Mane circa horam 7. quibusdam duntaxat ad domum regnicolarem venientibus pure ad non audiendam hanc conscriptorum

uti locumtenens monuerat. Mane circa horam 7. quibusdam duntaxat ad domum regnicolarem venientibus pure ad non audiendam hanc conscriptorum replicam, congregatio sine actorum perlectione dissoluta est ob auditos in generalatu Varasdinensi tumultus, ipsaque banalis tabula dissoluta. Et dum replicam comes conscriptionis praeses Patachich ad locumtenentem tulisset, prouti is monuerat, dissolutam esse congregationem intelligit. Replicam tamen accepit, ac semet bano et aulae missurum spopondit. Quia vero ipse ex aliorum et praecipue protonotarii ac Busanii regebatur consiliis, ideo

Dein per Kleffeldium, qui mense Januario Viennam iverat, Suae Majestati fuit exhibita, Kleffeldio sive per se sive per alios modos omnes Suae Majestati detegente, quibus locumtenens regeret. Sane hinc maximum summumque in Augustissima natum est contra locumtenentis gubernationem praejudicium, dum opus conscriptionis a se approbatum, et a quo solutio tot militum in alleviamen aerarii regii exspectabatur, officialibus plane Erdoedianis examinandum praebuit. Conscriptores non audivit, tres convicit, Raffajo remunerato. Replicam eorum a se commissam in publico non legit, furtive ut reus

cessionem moveri oportere. At Palkovich semet scripto repositurum edixit, neque in re tanti momenti nisi consideratis perpensisque antea bene rebus agere se repentine posse fatus est. Datum illi ergo est triduum, quo scripto mentem suam commissioni aperiret. Igitur is (quemadmodum legi postea, dum Kanisa redivisset mihique datam communicasset responsionem) in haec respondit summaria capita, lmo. Credi non posse neque deduci legitime, populum ob Marchae justam et legalem unitis restitutionem praesentem movisse tumultum, cum nec in eam irruisset, nec damni quidpiam attulisset, immo patrem

aut ulli alteri etiam in copia eandem porrigat, sed ad propria abeat et, cum a se vocatus fuerit, tunc redeat. Promisit ei suam omnem operam et benevolentiam. Sed edicente episcopo Palkovich, se vale accepturum a reliquis commissariis dicturumque, replicam suae dedisse excellentiae, consensit. Sed dum Hungariae cancellario semet eatenus scripturum dixisset, rationem postulavit. Dicente Palkovichio. quod ab eo dependeret foro, cogitabat tantisper et ut scribere cancellario possit, edixit. | Quid post, haec egerit Neuperghius, ignotum. Ex iis

Beck illico atque redivisset Vienna et generalatus suscepisset curam, ad normam Eszekinensis generalatus disponere incepit omnia, ac in ipsa mondura aequales facere. Officiales in suis districtibus sive compagniis habitare jussit, iisdemque domus exstruere fecit, magnis populi incommodis, dum ob tantos labores nec propriis excolendis sufficientes fuissent et animalibus privarentur. Praeterea intra Szeverin et Racham in loco Bellovar dicto et vocato pro stabalibus habitationes et praesidium instituit, immanibus miserorum hominum fatigiis, quo in loco Piaristas quoque esse oporteret.

ipse ac post eum alii, ut ex arce plane non solum clamores ederentur, sed tympani sonitus audiretur et frequentes ex arce jaculationes. Confusio ubique ingens, credebatur ab omnibus, a tumultuantibus arcem premi cum confiniariorum adjutorio. Multorum generositates hac occasione observatae, dum quidam sese absconderent, quidam fugerent, vociferarentur plerique. Tandem illi, qui extra arcem erant, videntes nil esse, causam signorum illorum ex arce continuo editorum sciscitari inceperunt, et dum iterum hi, cur explosum fuerit, ab his foraneis quaererent, post confusionem magnam fabulam

arcem premi cum confiniariorum adjutorio. Multorum generositates hac occasione observatae, dum quidam sese absconderent, quidam fugerent, vociferarentur plerique. Tandem illi, qui extra arcem erant, videntes nil esse, causam signorum illorum ex arce continuo editorum sciscitari inceperunt, et dum iterum hi, cur explosum fuerit, ab his foraneis quaererent, post confusionem magnam fabulam se ludere ipsi viderunt. Consederunt igitur in Biszag pacifice et sine periculo metuque alio quam imaginario, qui augebatur, quod Crisium submissus Hranilovich non rediret, suspicarenturque aut

foraneis quaererent, post confusionem magnam fabulam se ludere ipsi viderunt. Consederunt igitur in Biszag pacifice et sine periculo metuque alio quam imaginario, qui augebatur, quod Crisium submissus Hranilovich non rediret, suspicarenturque aut interfectum aut a Valachis detentum Crisii. Haec dum cum 2. geruntur factione, prima illa Kussichii vel sponte dissipata ob continua insomnia et ebrietates est, vel, uti credibilius, sese conjunxit cum tertia et supra memorata loca incendebat. Illam nobiles unius sessionis sub Kalnik ac ibi in vicinia degentes exstinxerunt. Dum

Haec dum cum 2. geruntur factione, prima illa Kussichii vel sponte dissipata ob continua insomnia et ebrietates est, vel, uti credibilius, sese conjunxit cum tertia et supra memorata loca incendebat. Illam nobiles unius sessionis sub Kalnik ac ibi in vicinia degentes exstinxerunt. Dum enim castello Reka appropinquarent poti rei, contra eosdem per nobiles explosum est et cadentibus aliquot alii fugati dissipatique sunt nec visi postea, aucto in iisdem procul dubio timore, quod vicebanum cum aliis adesse intellexissent. (Varasdini

examine, praecipui illi ibi ad reliquorum terrorem morti dati sunt, 20 prope minus reorum ad Varasdinenses ducti sunt carceres. Secum exeuntes a prudis quibuslibet severissime | inhibiti, sed diurnum diei cuivis a 4 grossis a pagis ibidem vicinis exsolvi debuit. Dum haec per Draskovichium in Dravanis agerentur partibus, praedii episcopalis Biskupecz vocati ad Varasdinum, alias ad comitem Antonium Klobusiczki spectans, sed a comite Josepho Szapari ex arenda possessum, rustici tumultuant, spoliataque curia et occiso misere villico sive spano, provisore

securitate dissipare oportebat.- Non solum autem rumore publico bona Jesuitarum Tkalecz exspoliari Zagrabiae auditum, sed episcopalis banderii capitaneus Spoliarich gregem porcorum integrum directe Jesuitarum postquam submisset Zagrabiam et levissimo divendidisset pretio, vicebanus quoque boves dum per Zagrabiam depelli fecisset aliique alia, res in certitudinem venit. (Joannes Galliuff, rector collegii, sollicitus pro bonis Jesuitarum.) Quare collegii Zagrabiensis rector, pater Joannes Galliuff, cum uno patre collegii consultore ad

evertendi fisci regii litteralia sua monumenta vidisset examinassetque singula, haecve sub mille amicitiae juramentis et suorum antipendiorum osculis, modo vero exhausta notitia sese actorem effecisset, eique acerrimus foret inimicus. Contra Raffay item, qui scripto plane suo sibi minatus est, dum par sententiae ab eo postulasset, quod ei servire velit. Dein horum trium unionem et praepotentiam, tot aliis firmavit exemplis, dolens unice, quod ob podagram chiragramque, quibus ipsa premeretur, nec copiam habitura sit, ut cum praeside commissionis regiae constitui valeat ad

chiragramque, quibus ipsa premeretur, nec copiam habitura sit, ut cum praeside commissionis regiae constitui valeat ad detegenda sua vulnera, et secum quae geruntur a praemissis tribus tyrannides. Videre se spem nullam effectus boni | sperare posse, dum unus Naisich commissioni adesset, qui jurare perjurareque, ex propria diceret experientia, moris haberet et fraude Deo fieri sacrificium existimaret. Oneratus talibus ad Jursichium petiit actuarius. Quo is animadverso in aliam se recepit domum et clam ad Jesuitas abiit, ut actuarius uxorem

omnia significavit et commissioni adjungendum, (etsi erga suas expensas et salarium a se pro reginae servitio et tantorum lamentantium solatio eidem persolvendum), dominum Joannem Jursich postulavit impetravitque. Porro Jursich de sui postulatione ab actuario edoctus, in rus abiit, ut abesset, dum vocaretur, prouti et absens est evocatus, ad sese sistendum pro concommissario. Sicuti vero reliqui in arce hospitati sunt, sic et Jursich. Quae ad commissionem accessio mira quibusdam visa, quibusdam erat contemptui. Effecit autem, ut resciret omnia commissio, quia, qui rei esse nolebant

ex ignorantia, sive sui exculpatione, sive demum in dominum Raffay vindicta. Modos quoque omnes, quos Raffay occasione conscriptionis bonorum Erdoedianorum adhibuit, docuit, quae item consilia habuerunt ad avertendam conscriptionem exposuit, sufflamando etiam sibi adjunctum et affectum episcopum, dum eidem scripta quaedam Raffajana aperuit. Praeterea qua ratione in spoliis praedisque actum sit, praecipue in Negovecz, detexit, et quos examinari oportet aperuit, ut omnino unus iste Thomas Schytaroczi Raffaji proditor exstiterit et suae ruinae causa. Omnia autem Schytarocziana producta et ab

Locumtenens, uti aliunde ab officio suspensus, jussis stabat commissionis, et quid facere debeat, ordines a praeside accipiebat. Pro visum statim a principio (ob instantiam superius insinuatam) miseris captivis est, iisdemque ordinatum diurnum, quod, fidelitatem putans Busanius, dum difficultaret, in disgratiam incidit et dare debuit, servandos hos enim esse, dicebat commissio. Qua occasione de Busanii potentia et causa revelabantur plurima praesidi commissionis. Ipsa autem commissio propriis impensis vixit, neque ulla accepit donaria, omniaque persolvebantur episcopo.

Quod tam crudeliter in facultates miserorum, immo ipsam humanam vitam, et quidem sine defensae mediis saevierit, tumultu rusticorum nec viso. 3. Quod ad carnificis plane munus homines delegerit sub spe gratiae et vitae, quam promittere non potuit. 4. Quod avaritiam propriam saturare procuraverit. dum non studuit nec damnificatis per rusticos nec miserorum conservationi, immo a rusticis damnificatos, uti patres Jesuitas, comitem Patachich etc., neque vel praesumptive reos, minus autem citatos auditosque, ultro spoliavit et majores injurias intulit. 5. Quod ab exsecutione

judiciis praepositum fuisse, et universa, quae ei data erant, hodiedum servare et restituere paratum. Pro vicebano et Raffay uti et Jellachich a locumtenente commendatitiae scriptae sunt, nulla facta mentione Petkovichii et Matlekovichii, quod iisdem pro maxima cessit commendatione et utilitate, dum horum exclusio factio reputata est, et praecipue ob superius insinuata de Matlekovich facta, ob quae exclusio ejus pro vindicta est interpretata. Quare patrocinante aulae cancellario, cum Petkovich et Matlekovich in Gay tumultuantes reperissent et repulissent, neque vel unicum ibi trucidassent,

aula jam canonizatam viderent, et quod ipsi hic in patria, uti superius descripsi, de quorundam sibi illatis injuriis lamentarentur et quosdam crudelitatis accusarent, taliterque et seipsos et caeteros reos effecissent. Demum commissio Zagrabiensis in confirmanda hac opinione studium omne posuit, dum de his indagavit, neque, ut in tanto negotio communi nobilium respondeatur nomine, vel proposuit, minus vero nobilitas, ut audiretur, fuit solicita, quia tanti momenti rem nemo ut communem et publicam considerabat injuriam, sed quivis ut particularem. Hinc per ipsum nobilitatis silentium

adesse auxilio, et regnum si accusaret confiniarios, quod cum rusticis conjuncti sint, praecipue postquam vicebanus Hranilovichium eatenus submisisset, ut accusationem eludere possint: ad speciem in Guscherovecz quosdam collocavit Mihaljevich, qui palam facerent, confiniarios damnasse tumultum, dum tumultuariis resisterent, hacve via ut poenitentes principis gratia mererentur. Verum si defendere voluerunt Magdalenichium, cur vicina ibidem ejus bona Bogachevo, spectantibus his defensoribus, immo cum tumultuantibus rusticis vina Magdalenichii ibi potare adjuvantibus, combusta sunt? Cur,

vicinum confiniarii eo fundamento praetenderent, quod a genitoribus Magdalenichianae, dominis nempe Schettar, qui in confinio primic gaudebant officiis, quamvis jure pignoris tenta antea possidebantur. Cur defensores hi castelli Guscherovecz pro se illud depraedati sunt? Sane suspicari facile est, dum et confiniarii et rustici exspoliare videntur, intra eosdem et de modo fuisse conclusum, quin utinam non incineratio illa forsitan ab iisdem suggesta. Incineratis equidem curiis cogitare poterant, dominos terrestres non adeo inhaesuros, ut eadem ipsis bona restituantur, et ad summum pecuniis

et praetensos a confiniariis limites progressi non sint, sed penes eosdem iverint. Facile erumpere poterant in Posavanas partes, et si malitia rusticorum tumultus exortus fuisset, eo et Siscium ac denique Transsavanas partes irrumpendum habebant, tanquam ad partes populosiores et armorum peritas. Dum ergo eo non iverunt, at duntaxat per partes a confiniariis praetensas, signum est, aliorum malitia et non rusticorum tumultum hunc fuisse suscitatum. 4to. Ex hominum Montis Claudii sub ipsa Zagrabiensi commissione demonstrata contumacia et regulationem omnem

regno ulciscendi, nam collateraliter et de multis interrogabatur, tanquam antea in regno existens, et plurima insusurrabat, potissimum vero, impeditam regni conscriptionem ideo, ne banalia confinia per regnum exsolvi posse appareat, quod Kleffeldius ex accurata conscriptione fieri posse sustinuit, dum pro auctione salariorum militaribus officialibus Viennae egit. In causa quoque generalatus Carolostadiensis egit omnia, et ad nutum generalis, diluitque universas accusationes, a Pezzinger et Tompa tam suo quam et aliorum officialium nomine factas, adeo ut hos re infecta redire

haec possint accomodari. Petrichevich autem subirascendo reponit: Gratis est, res tota passio est, indigna Turca. Eheu quo devenit et qualiter tractatur capitulum. Ego super omnibus protestor, neque partem ullam in abominabili hac invidia habere volo. Caecus est, qui occasione hujus vacantiae dum talia fiunt, cur fiant, si non videat. Surgensque confestim abivit. Suoque abitu dissoluta est sessio capitularis. Consilia tunc apud Paxi et Reess continua. Sperabant, resolvendum Putz in praepositum, taliterque finem habitura omnia. Ressius coram me vituperabat beneficium milliesque

Petrichevich, se contra conscientiam et Deum eo minus agere posse, edixit, quod, 16. Julii epistolam illam capitularem non fuisse, agnitum sit. Ejusdem sententiae fuit canonicus omnium senior et archidiaconus Goricensis Pogledich. Paxi, Reess et Malenich perarabant scrupulos salvari omnium, dum nil aliud opus est, quam recognoscere, capituli nomine scriptam fuisse, prouti in veritate fuerat. An autem talis actus capitularis sit vel non, hoc in jure videndum postea. Canonicus quoque Balthasar Petkovich, qui Bononia ex rectoratu diebus illis rediverat, ad subscribendum vocatus,

et episcopus abiit, sessioque est dissoluta.- Quantum a cantore Adamo Ztepanich intellexi, eodem, quod subscripserunt, scripto continebatur; et lectam fuisse in capitulo epistolam illam, ad banum datam, et esse canonice capitularem, immo singulum ex subscribentibus fuisse praesentem. Hinc dum idem cantor canonicum Joannem Koosz interrogasset, qua ratione subscripsit, cum occasione mortis praepositi nec Zagrabiae fuerit, neque,integro mense Julio, reposuit, episcopum et Paxium omnes decepisse. Actionem etiam compilare oportuit, ne in mendacio banus remaneat. Malenich

Testimonia illa quamprimo a capitulo Batthyanio submissa non sunt, sed ab episcopo, quem fratruelis sui locumtenentis testimonio erga me passionatum esse scivit, dubium habere potuit et habere debuisset petereque, ut capitulum talismodi submittat litteras, sicuti etiam primas submiserat. Sed haec dum facta non sunt, imperscrutabilia Dei judicia venerari oportet. Ego 14. Septembris Vienna redditum orsus sum; Zagrabiae autem, ad enorme minimorum scandalum, magis vero illorum, qui rem intelligebant videbantque, ex una passione episcopi, qui lucerna et pastor esse deberet, talia

secretarium locumtenentis, accedit, quasi, quid facere debeat, petiturus consilium. Svadet iste, petendum mandatum, spondetque illico expediendum. Benedictus Krajachich a Lukauszkio, affine suo, ad defendendam causam animatus jam fuerat, modo exstet locumtenentis mandatum. Dum praemissa agerentur, die 24. Septembris a sancto Joanne in Selina, ubi apud parochum Nicolaum Dumbovich, sub me olim Viennae alumnum, pernoctatus sum, et habito de Marcha, nescio quomodo occurrente, sermone fors, cujus tamen non recordor, dixerim, spem non esse, ut unitis restituatur, cum

resolvit. Videbatur contentari banus, et ad finem anni hujus Gerlechichium Zagrabiam mittit pro accipienda parochia. Sed ille ab amicis suis et praecipue a fratre, locumtenentis adjutantio, item a locumtenente ipso de episcopi inconstantia edoctus, ut, quod agat, videat, admonetur. Itaque dum ad episcopum accessisset, de obtinendis dimissoriis admonetur. Respondit ille, per beneficii curati consecutionem de canonico jure jam ingremiatum esse neque opus esse, dimissoriis aliis. Cui episcopus (uti ipsemet Gerlechich, dum me visitasset et consilium, quid facere debeat, rogasset, mihi

inconstantia edoctus, ut, quod agat, videat, admonetur. Itaque dum ad episcopum accessisset, de obtinendis dimissoriis admonetur. Respondit ille, per beneficii curati consecutionem de canonico jure jam ingremiatum esse neque opus esse, dimissoriis aliis. Cui episcopus (uti ipsemet Gerlechich, dum me visitasset et consilium, quid facere debeat, rogasset, mihi aperuit) reposuit: Quid mihi cum jure canonico, hoc apud nos non viget, neque hic cum eo prodeat, quia canonici de jure audire nolunt. Obstupuit ad ista Gerlechich. Dein canonicos visitans, de iisdem dimissoriis sibi dici cum

et, reflectens me ad verba reginae mihi dicta nec per alium nunciata, cognovi, nec verbum regium verbum sanctum esse neque plus praestari debere fidei regibus quam et hominibus caeteris. Cognovi item, quo malitia hominum pertingere possit et quam sit potens invidia. Ingemui, dum cognovi, nos Deum habere vindicem, dum talibus nos castigavit pastoribus. Misertus demum tot sacerdotum sum animabus, quae Christi quotidiano corpore et sangvine ad vindictam ac invidiam saginantur, oblitae legis et charitatis, coecae ad doctrinas, quas depraedicant aliis et didicerunt. Eheu si

mihi dicta nec per alium nunciata, cognovi, nec verbum regium verbum sanctum esse neque plus praestari debere fidei regibus quam et hominibus caeteris. Cognovi item, quo malitia hominum pertingere possit et quam sit potens invidia. Ingemui, dum cognovi, nos Deum habere vindicem, dum talibus nos castigavit pastoribus. Misertus demum tot sacerdotum sum animabus, quae Christi quotidiano corpore et sangvine ad vindictam ac invidiam saginantur, oblitae legis et charitatis, coecae ad doctrinas, quas depraedicant aliis et didicerunt. Eheu si restitutio mortales obligat, qua

sibi ephebum meum euntem ad templum, Schytaroczio autem e templo redeunte, verberare non exhorruerit, accurente plebe et populo eundemque liberante. Episcopus approbavit factum, capitulum attamen, metuens, ne ad aulam deveniat res, ut cum verberato ephebo conveniat Schytaroczius, jussit, quod dum ille nollet, dicens, episcopum probare factum suum, ephebo tres aurei per capituli decanum dati sunt. 3tio. Praebendarium capellanum meum clamantibus in coelum injuriis sunt persecuti. 4to. Presbytherum Thomam Fabianich, quod falsum contra me

admisso, ut clauderentur fenestrae, minus autem vel aliquo tegumento, torsit, neque confessionem ei admittens, quin dicens: pereas et cum anima, videasque, an veritas tibi magis patrocinari valeat vel ego. Haec ad publicam facta sunt notorietatem. Episcopus tamen postea sub juramento negavit, et dum presbyther ille Colocsam ivisset, episcopus (legi, praebente archiepiscopo, litteras suas) negabat factum et ex presbythero se diffamante poscebat satisfactionem. Plurimaque alia suis locis insinuanda. 5to. In eos, qui ad me accedebant, implacabili est hodiedum odio.

promotionis commissarius Franciscanos erga Jellachichium invidiae apud generalem accusaret, et illum ad quampiam dignitatem ob totius religionis bonum intruderet. At succedere haec ad vota ambientium nequivere, equidem ab aliis omnibus praemissis, tribus quatvorve exceptis, dum commissarius de Jellachich sciscitaretur, vir imprudens, ambiens et nullius frugis referebatur. Proinde in habita Chaktornyae provincial congregatione, quantumvis commissarius pro Alexio vel maximum poneret studium, generalis vota ediceret, commendationem item episcopi, obtinere tamen

congregatione, quantumvis commissarius pro Alexio vel maximum poneret studium, generalis vota ediceret, commendationem item episcopi, obtinere tamen nil valuit. Patres enim nec audire voluerunt de Jellachichio, sed patrem Franciscum Rogecz mense Junio in provincialem elegerunt, aliosque. Dum de gvardianis creandis quaestio occurrisset, quos aliunde novus provincialis cum definitoribus eligendos habebant, ad complacendum commissario et episcopo avertendamque opinionem illam, quod provincia odio eundem prosequeretur, praefatum patrem Alexium Jellachich Zagrabiensis conventus dixere

primum ad custodem et vicarium Reess properat, lamentatur, sua narrat fata et protectionem exorat. Ab hoc mittitur ad episcopum, ubi etiam pransus est triduoque versatus, accusans laxitatis monachos et praecipue lectores, quodve ad decimam atque undecimam noctis vagentur per civissarum domus. Quae dum is etiam poenis emendare voluit, ideo semet ejectum esse, et implorare patrocinium episcopi. Totius factionis caput patrem Kutnjak insimulat et diffamat. Episcopus rem hanc totam fecit publicam et praecipue de patris Kutnjak ac monachorum laxitate, eleemosynamque, quam ab olim ex arce habebant

actualis Adami Batthyan facilitatem remissionemque et quorundara praepotentiam, maxime autem vicebani Joannis Rauch, cui qua supremo comiti oppressionem et quidem ob quantum regium contributionale impedire incumbebat, vel negligentiam vel cum Raffay conjunctionem. Et dum de hoc interrogasset, eccur nempe Rauch tametsi supremus comes talia permisisset, quae defunctus locumtenens non permittebat, eccur ad enervandam quanti contributionalis per conscriptionem causam consensit, prouti quisque Rauchio vicebano affectus erat, sic respondebat. Aliqui, uti dominus

quoque banalis jurisdictionis tumultum eorsum exmissa fuit, genuina et circumstantiali relatione, quoniam praegravationes subditorum per dominia terrestralia potiorem alia inter praedenotato tumultui causam dedisse compertum haberetur, esto quidem per praelibatam commissionem nostram regiam, dum adhuc Zagrabiae consedit et operata fuit, indicati, expost vero uberius quoque investigati istiusmodi excessus et praegravia pro justo et aequo correcta, et tum dominis terrestribus norma, qualiter subditos suos tractare, quidve ab his exigere debeant, cum et subditorum praestanda et

supplere teneatur. Quoad jugalem autem sive animalisticam robotam clementer statuimus, ut duobus animalibus, equis quippe vel bobus, pro unius, quatvor vero istiusmodi animalibus pro duorum, et sex demum praedictis animalibus praestanda robota pro trium dierum robota computentur. Dum porro subditi ad excutiendum millium, veluti corruptioni, postquam demessum est, nimium obnoxium, nocturno etiam tempore applicantur, et istiusmodi labores praestare tenentur, pro tali casu eosdem subditos subsequa die non statim ab ortu solus ad praestandam robotam adigi

obligantur, perpetratis, pro his in futurum tollendis benigne resolvimus: ut in merito quidem educilli legis dispositione in suo esse permanente, de reliquo decimus grossus, quem subditus ex vino dominali, quod eidem ad educillandum datur, percipit, eidem cedat. Praeterea, dum vinum dominale in cellario subditi absque illius causa corrumpitur, vel alias etiam perit, subditus ad bonificationem damnique, quod dominus ex hinc patitur, resarcitionem haud obligetur. Ad haec decimam ex settigeris, agnis, haedis, et apium alvearibus per dominia terrestralia in

quidem juris montani. 9. Circa usum silvarum inquiratur, in quo loco rustici illum habent, in quo non, delibereturque, an et qualiter illum habere possint. 10. Ad glandinationis beneficium pro majalibus colonorum in silvis dominalibus, dum etiam glandes procreantur, pascendis pariter reflectatur: quomodo videlicet et qualiter ipsis admittendum sit. 11. Norma educillandi ubivis locorum inter dominum et subditum ad sensum legis exponatur, quando nempe illius exercitium colonis admittatur. 12. Cum in hoc regno

ne possesso diu honore spoliari ecclesiam suam paterentur, in concordiam cum Romana ecclesia rediverunt, et Candianum seu Candidianum in patriarcham Gradensis ecclesiae elegerunt circa 610., Bonifacio IV. electionem probante et pallio donante. Ab hoc tempore secuta est ecclesiae hujus divisio, dum Venetae Gradensem, Longobardi Aquilejensem sequerentur. Et quia Aquilejensis Romanam sedem pro universali episcopo agnoscere noluisset, pallio Roma misso caruit ad annum usque 759., quo Gregorius II. papa sive sponte, ut nempe opera Sereni

imperium ad Austriacos devolutum fuisset, Veneti, in tantis aliorum ruinis praetextu illo libertatis ludere scientes, dominatum suum ampliare sciverunt et ampliarunt. Et quod ipsis firmum stabileque non fuit, occidentis imperatoribus remotius existentibus id fecere firmissimum, dum vicinari sibi imperatores viderunt, et dum in metu esse amittendorum universorum debebant, in talium perpetuitate sunt confirmati. Nescio, quis aut quo anno et quali ex circumstantia Aquilejensium illorum patriarcharum Udinam se recepit, subditusque Venetorum effectus est. Re hac Venetae

Veneti, in tantis aliorum ruinis praetextu illo libertatis ludere scientes, dominatum suum ampliare sciverunt et ampliarunt. Et quod ipsis firmum stabileque non fuit, occidentis imperatoribus remotius existentibus id fecere firmissimum, dum vicinari sibi imperatores viderunt, et dum in metu esse amittendorum universorum debebant, in talium perpetuitate sunt confirmati. Nescio, quis aut quo anno et quali ex circumstantia Aquilejensium illorum patriarcharum Udinam se recepit, subditusque Venetorum effectus est. Re hac Venetae praetendentes et supradescripta veteri illa

ut arbitramur, ob belli praesentis Borussici, quod cudebatur, circumstantias; aulae enim nostrae minus tutum videbatur, si res hae ante belli ortum nоn componerentur. Itaque, generali Woon ad faciendas delineationes per partes illas submisso, et geographis undique illuc vocatis et submissis, dum hi in mapparum delineationibus et fabricis desudarent, Venetis eisdem adstantibus et auro suo immolantibus, Harschio autem et Woonio aliter Goritiae distractis, et tum intuitu fabricarum Fluminensium, quam et Tergestini portus reparandi occupatis, a geographis illis undique adferuntur mappae,

in effectu etiam extradabantur postea, plane cum forspontalibus occasionibus Remansuris danda annis singulis gratis a regina 40 milia millii modiorum mensurae Carolostadiensis, danda reginae impensis mondura. Et promissae in militaribus promotiones et stipendia, quod hodie in effectu videmus, dum ad stabalia officia nationales inde assumpti promotique visuntur. Segnienses promotionis capaces dicti et successive promoti. Episcopo Segniensi auctum ex parochorum cassa in florenis mille subsidium. Plurimaque alia. (Petazzi ministerio

quotidianae celatae.) Quotidianae fuere Zagrabiae expost conferentiae, vicebanus ad has relationes taciebat, suarumque cunctarum actionum encomia. Ordines item homicidiorum, praedarum universorumque actuum, supra descriptorum. Verum occasione commissionis Althamianae regiae dum de his fuisset inquisitum, suppressa sunt omnia harum conferentiarum acta. Convictus vicebanus Joannes Rauch, miramurque causam, quod scriptas ad se litteras ex hoc consilio conferentiali non exhibuerit commissioni. Fors ob episcopum ejusque preces, qui, immemor lenitatis, medio Busanii

Interim Suae Majestati nomine publico supplicatur intuitu vicebani, Raffaji et Georgii Jellachich, quos commissio regia intuitu eorundem damnorum veluti capita et autores convicerat, pro relaxandis convictionalibus summis. Sed haec ipsa commendatio fuit praepotentiae attributa, dum aeque convictorum Georgii Petkovich et Nicolai Matlekovich non meminit, ideo autem non meminerat, quod prior judicia illa homicidiorum per Rauch subscripta commissioni exhibuisset, posterior confrontari in commissione voluerit cum Rauch et Raffay de demandata per eos depraedatione, quam ipsi

locumtenenti is dederat, cum commendatione sui iterata et expositione evictionis, quam speraret et legalis esset (ut Lukauszki dixit) et ex ejus replicis colligebatur. (Homines Montis Claudii lamentantur contra Raffay et examinantur.) Interea dum praemissa occultim tractarentur, ultra 300 hominum Montis Claudii Zagrabiam comparent, ad praeinsinuatam urbarialem deputationem lamentantur, protestanturque de tumultu, et quod tumultuantes dicti sint. Accusant dominum Raffay de excessibus et verberatione, praeterea privilegia sibi Vienna

uti ex judlium Kesser intellexissent, extradari urgent. Ultra triduum Zagrabiae moratis ordinatum tandem, ut a vicecomite Georgio Petkovich in domo regnicolari examinarentur. Quo idcirco vocati, etiam sunt examinati, quo in examine et eorundem confessionibus gravabatur admodum dominus Raffay. Hinc dum factum peractumve examen in praedicta urbariali deputatione legeretur, dominus Busan, Raffajanus avunculus, sinceritate vicecomitis non contentus edixit: potuisse vicecomitem aliter has illasque res expressisse, neque tam aperte inserere debuisse. At vicecomes, re hae offensus, gravius

Servabantur et in subsequis ecclesiis conciones, sed ob debilitatem concionatorum populo minus arridentes, omnesque unice contra ferias Bacchi et licentias introductas fulminatoriae et quorundam in veritate indiscretae et temerariae, ut prohiberetur a vicario generali, contra tales invehi. Unde dum ad sanctum Marcum ultima fuisset concio, ego a nobilibus matronis pro eadem invitatus eram, quam et dixi, tali populi totius concursu, ut praeter amplissimum templum forum etiam adjacens populo plenum foret. Dixi autem concionem de mundi vanitate, et res hujus saeculi non esse nisi deceptiones,

judice, qui et prius fuit, procedendum esset. Cum dominus Lukauszki a tot annis publicum advocatum ageret et judicem novi judicii apprime sciret, eo, quo debuit, scripsit, sine banalis excellentiae offensa. Quae si offensa non est, quod commissio regia primum egit judicem, nec offendi potest, dum in via novi ad eundem provocatur. Unde quia comes locumtenens primae instantiae judex non fuisset, neque in via novi respondendum eidem erat, sed legali ordine ad primaevi judicii judicem res erat dirigenda. Quare dominus Raffay, tanquam in judicio publico constitutus, suam vel in quosdam

in via novi respondendum eidem erat, sed legali ordine ad primaevi judicii judicem res erat dirigenda. Quare dominus Raffay, tanquam in judicio publico constitutus, suam vel in quosdam illico testatus est confidentiam, vel demonstravit praepotentiam et commissionis caesareo-regiae contemptum, dum novizare cupiens ad illegalem recurrit judicem, neglectis legum dispositionibus. (Oneratur actoris officio Lukauszki. Cancellarius factum regni reprobat.) His auditis ad se Lukauszkiest reversus est et, dum legeretur in publico epistola,

caesareo-regiae contemptum, dum novizare cupiens ad illegalem recurrit judicem, neglectis legum dispositionibus. (Oneratur actoris officio Lukauszki. Cancellarius factum regni reprobat.) His auditis ad se Lukauszkiest reversus est et, dum legeretur in publico epistola, pacatus, fortis perstitit omnium admiratione, universaque semet sustinere asseruit et ad litteram probatura affirmavit. Mota tunc quaestio, quis actor esse debeat. Pars Raffajum esse oportere sustinuit, sed vicerunt illi, qui Lukauszkium esse debere dixerunt. Ergo

occasionem, ut fieri solet in processu. Ad regnum autem inviatam fuisse investigationem, ut salvaret utramque. Et potuisse regnum rescribere tantum principi, quod utrumque audivisset compertumque sit, in substantia utrumque errasse, ex re tamen jure utrumque commotum fuisse, Raffajum quidem, dum indignationem se principis incurrisse metuebat et hanc, qua fidelis subditus, enodari studebat; Lukauszkium autem, dum concitationis crimen attribui sibi credidit. Consequenter prodivisse, turbato utrumque scripsisse animo. In regno praepotentias alias non esse, quam quae majorum sunt erga

potuisse regnum rescribere tantum principi, quod utrumque audivisset compertumque sit, in substantia utrumque errasse, ex re tamen jure utrumque commotum fuisse, Raffajum quidem, dum indignationem se principis incurrisse metuebat et hanc, qua fidelis subditus, enodari studebat; Lukauszkium autem, dum concitationis crimen attribui sibi credidit. Consequenter prodivisse, turbato utrumque scripsisse animo. In regno praepotentias alias non esse, quam quae majorum sunt erga minores. Et si quae forent tales, latere Suam Majestatem non possent. De servitii autem promovendi regii zelo quod haberet

sive sinistra informatione, sive suspicatu, Benedictum Krajachich causam horum adventus Viennam esse, instantiam iisdem compilasse, Majestati detulit. Ergo jubente regina compraehenduntur oratores, examinantur. Quia vero ex ipsorum fassionibus prodivisset, quod Benedictum Krajachich, dum in via obvium habuissent et eidem semet pro instantia commendassent, is eosdem repulerit, objurgaverit inobedientiae, et quod ammanuensis domini causarum Viennae promotoris Fabsich instantiam iisdem compilasset, ideo comes ab Altham haec iterum Majestati aperuit et contra

De regno nihilominus est benemeritus. Suorum casuum causae fuere cum domino Szaich jurgia, quae temperare potuisset; facilitas credendi iis, qui eidem adulabantur, vel maxime autem summum quo erat in familiam Batthyan reverentiae studium. Ob hoc offensum sibi fecit 1749. aulae cancellarium, dum ut banatum gerat mareschallus comes Batthyan sustinuit. Ob hoc omnium alienos fecit a se amnios, dum sub locumtenente Adamo Batthyan imperare ipse credebatur, et, quod bene accidit, locumtenenti, quod male actum fuisset, Rauchio tribueretur. Ob hoc demum se ipsum immolavit, quia ex omnibus

temperare potuisset; facilitas credendi iis, qui eidem adulabantur, vel maxime autem summum quo erat in familiam Batthyan reverentiae studium. Ob hoc offensum sibi fecit 1749. aulae cancellarium, dum ut banatum gerat mareschallus comes Batthyan sustinuit. Ob hoc omnium alienos fecit a se amnios, dum sub locumtenente Adamo Batthyan imperare ipse credebatur, et, quod bene accidit, locumtenenti, quod male actum fuisset, Rauchio tribueretur. Ob hoc demum se ipsum immolavit, quia ex omnibus illis, quae eidem tribuebantur, in commissione regia facillime se expedire poterat, si Batthyanios

Jursich, ut pro officio supremi comitis instarent. Erat, uti superius monuimus, Benedictus Krajachich Viennae constanter, qui pro comite generali Josepho Draskovich instantiam quoque exhiberi curavit, revelando hoc ipsum generali. Iste adit locumtenentem rogatque pro commendatione ad banum. Quam dum promissam accepisset, divertit ad Jursichium seque futurum supremum comitem dicit, quia ei hoc locumtenens promisisset. Ast Jursich a secretario Plovanich intellexerat, locumtenentem contraria scripsisse, immo incapacem esse comitem Draskovich sustinere, sed pro Naisich aut episcopo esse. Quam

esse pluribus animos, ut se neglecto per canales alios agerent, ac proinde palam bani autoritatem vulneratam esse illiusque, qui in aula et penes principem esset, laesam existimationem. Adeo res haec acerbe bano accidit, ut Vienna redeuntes retulerint, banum appraehensione infirmatum fuisse, et, dum a regina lecto affixus inviseretur, cum lacrimis lamentatum fuisse. Nescio quis, postquam Lukauszkius resolutus in assessorem tabulae judiciariae fuisset, reginae retulit, quod Lukauszki sub infamiae haereret sententia, quod cum comiti ab Altham objectum a Majestate esset, id impossibile esse

fuisse. Nescio quis, postquam Lukauszkius resolutus in assessorem tabulae judiciariae fuisset, reginae retulit, quod Lukauszki sub infamiae haereret sententia, quod cum comiti ab Altham objectum a Majestate esset, id impossibile esse asseruit, nam et in Sclavonia existens talia intellexisset, dum singulorum ferme mores sibi relati fuissent et Raffay infamiam hanc objicere ei non neglexisset. Qua re confirmavit reginam, omnia, quaecunque contra Lukauszkium dicerentur, | unam passionem esse. Accersito nihilominus ad se Krajachichio, quid haec infamia

Harum rerum facta exsecutione comes ab Altham reginae sententiam defert, rogatque videri, quae passio contra hunc miserum esset, quod absoluto et innocenti reperto re hac nocere vellent, quos passionatos non esse, officii dignitas exigeret, 2do. Et tunc, dum contra Lukauszki anno 1748. lata fuit in tabula banali sententia, id culpa Joannis Rauch, cujus causam egit, accidisse, atque ex respectu Josephi Raffay, qui procurator erat Czinderianus, sententiam illam a Joanne Busan Raffaji avunculo fuisse compilatam. Proinde praepotentias quorundam in

suo secretario Mathia Plovanich, erga quem confidentiam amiserat, tum ob litteras illas Lukauszkii ad Altham scriptas, cum et Draskovichium, suprafatum dominum Skerlecz, sive in propriis negotiis sive regni, ad palatinum atque ab eodem ad banum relegat. Iste Koermendini a se repertum palatinum dum locumtenenti significat et is Koermendinum ad parentem properaret, ibidemque una constituerentur, a reduce Vienna protonotario intelligunt, banum Carolum Batthyan dignitate hac semet sponte abdicasse et banatum resignasse, resignationemque suam a regina esse acceptatam. Novitate hac consternati

ex tot regiminibus banalibus, mondurae item procuratione, tot tantorumque numero officialium institutione ac vacantium officiorum distributione, permagnam ei annue inferebat utilitatem, uti ex ore colonelli olim sui Kleffeld habui persaepe, ac praeter utilitatem, honorem et obsequia maxima, dum latissimum habuit campum tot tantosque accomodandi. Quare his bene perpensis nec Lukauszkiana promotio nec Krajachichii motus et scripta (quamvis iste resignationem hanc opus suum et gloriam diceret) causa vera resignationis hujus esse potuerunt. Verum opinione mea, siquidem comes

Palffiiis, Eszterhaziis, generalis Nadasd banatum habeat, et quidem is, quem 1748. nec locumtenentem suum habere voluit, at ei Ludovicum Erdoedium anteposuit. 2do. Subita ejusdem declaratio. 3tio. Responsum Batthyanii protonotario datum (dum iste diceret metui, ne comes ab Altham in banum resolvatur) securum se esse, non resolvendum. 4to. Generalis Nadasd ad castra regia non exmissio, quantumvis, ut publicis continebatur etiam novalibus, imperii status hunc pro subbelliduce imperialis exercitus

quamvis pacem et unionem svadeat, quamvis ad arcana sua et aulae tegenda quosdam in regno fuisse discolos dicat, nullius facta mentione, resignationem banatus sui ex servitio regio factam fuisse narrat. Hinc non defuere, qui palam dicerent, Batthyanium se pro felicitate hujus patriae immolasse, dum, videns necessariam esse in regno bani praesentiam (prouti in ejus successore bano Nadasdio esset), se ipsum immolavit. Quae vera et genuina resignationis hujus sit causa, me saltem latet. Quam ego suspicor, et quae vulgo creditur, retuli: prudens et perspicax lector cui vult adhaereat, et si

majori contributione et viarum reparationibus; primae fuisse informationis; gubernasse per consiliarium Koller, notitiam patriae non habentem; per commissionem superioris anni praejudicari sivisse multum praerogativis nobilium; in dissensiones confusionesque tantas regnum praecipitatum esse et, dum juvare debuisset, deseruisse; in diaeta anni 1751. comitatus inferioris Sclavoniae, tot regni impensis postliminio restitutos, dicationi diaetali permisisse cum sessione propria; ut taceam, quae particulares personas respiciebant, e quorum numero et ego essem, utpote illius facilitate

accomodatione, cultu et stipendiis. Ad quae tametsi 40 milia fl. contribuant contribuentes, observandum tamen, haec providentia bani hujus (esto contributio ad principem pertineat et is cum ea disponere valeat pro lubitu uti in Hungaria, Stiria etc.)in regno emanet, dum militi banalium confiniorum datur et diplomatice eidem tantum ordinata est. Ac praeterea aliunde, ex aliis nempe provinciis et cassa regia, ad exsolutionem horum confiniorum ultra 100 milia pecuniarum annue in regnum veniunt; quo effectu, exhibent et palam testantur creditoribus uti Zagrabiensi

probata est et ob hanc loqui non audebant erantque varii. Et quia vitio innodatus non erat, neque tales novit facile, hinc plurimos vitare debuisset, quos fovebat, quia Judas Iscariothes sub osculi specie ex interessentia propria Christum vendidit. Dices: Rauch igitur non peccavit, dum modum regulandorum confiniorum bano perscripsit? dum conscriptionem ursit et defendit? dum cleri subditos contribuere debere sustinuit? dum Dubiczam confiniis applicari voluit? dum pro servando in banatu Croatiae bano Batthyan 1748. ad augustam aulam oratores procuravit? Respondeo: si

varii. Et quia vitio innodatus non erat, neque tales novit facile, hinc plurimos vitare debuisset, quos fovebat, quia Judas Iscariothes sub osculi specie ex interessentia propria Christum vendidit. Dices: Rauch igitur non peccavit, dum modum regulandorum confiniorum bano perscripsit? dum conscriptionem ursit et defendit? dum cleri subditos contribuere debere sustinuit? dum Dubiczam confiniis applicari voluit? dum pro servando in banatu Croatiae bano Batthyan 1748. ad augustam aulam oratores procuravit? Respondeo: si consideretur felicitas publica et postponantur privata

erat, neque tales novit facile, hinc plurimos vitare debuisset, quos fovebat, quia Judas Iscariothes sub osculi specie ex interessentia propria Christum vendidit. Dices: Rauch igitur non peccavit, dum modum regulandorum confiniorum bano perscripsit? dum conscriptionem ursit et defendit? dum cleri subditos contribuere debere sustinuit? dum Dubiczam confiniis applicari voluit? dum pro servando in banatu Croatiae bano Batthyan 1748. ad augustam aulam oratores procuravit? Respondeo: si consideretur felicitas publica et postponantur privata publico, laudem merebatur ab omnibus et pro

vitare debuisset, quos fovebat, quia Judas Iscariothes sub osculi specie ex interessentia propria Christum vendidit. Dices: Rauch igitur non peccavit, dum modum regulandorum confiniorum bano perscripsit? dum conscriptionem ursit et defendit? dum cleri subditos contribuere debere sustinuit? dum Dubiczam confiniis applicari voluit? dum pro servando in banatu Croatiae bano Batthyan 1748. ad augustam aulam oratores procuravit? Respondeo: si consideretur felicitas publica et postponantur privata publico, laudem merebatur ab omnibus et pro patre haberi patriae. Praestabat in confiniis

Iscariothes sub osculi specie ex interessentia propria Christum vendidit. Dices: Rauch igitur non peccavit, dum modum regulandorum confiniorum bano perscripsit? dum conscriptionem ursit et defendit? dum cleri subditos contribuere debere sustinuit? dum Dubiczam confiniis applicari voluit? dum pro servando in banatu Croatiae bano Batthyan 1748. ad augustam aulam oratores procuravit? Respondeo: si consideretur felicitas publica et postponantur privata publico, laudem merebatur ab omnibus et pro patre haberi patriae. Praestabat in confiniis justitia, praedociniorum excidium, pecuniae

provinciis usitatum et a regno promissum in supradictis contractibus. Voluit ergo Rauchius, ut publico constent vires singulorum et publicum disponere valeat, regulareque perceptorem, non is leges publico scribere. Nil etiam fuit naturalius, quam qui accipit beneficium et onus accipiat, praecipue dum a tali exemptus non est. Dubiczae restitutio et legi erat canonicae conformior et municipali, neque enim ulla capitulo est legalis donatio, et si via juris processum per regni fiscum fuisset, amittere eam debuissemus. Bani vero in officio conservatio erat patriae elevandae medium unicum, uti

inexpertum servaverit ultimum. Et de his satis. (Bani Batthyan in cathedrali Zagrabiensi memoria.) Praeter suprascripta memoriam sui Bathyanius banus in cathedrali hac Zagrabiensi basilica (reliquit), dum anno hoc 1756. particulam lingvae sancti Joannis Nepomuceni huic submisit donavitque cum capsula ecclesiae. Hanc episcopus instituta processione publica, clero, religiosis, nobilitate confluentibus, detulit et in cathedralem retulit servandamque dedit. Canonicus Joannes Baptista

gravis et taediosus.) Redux in patriam baro Stephanus Patachich libros suarum relationum retulit, ac triduo status non sine admiratione et stomacho suis relationibus detinuit. Retulit, quid emerito dixerat bano, quid ille quibusve verbis responderit; quid regia Majestas fata fuisset, dum ad regiam fuisset vocatus. A mareschallo jussum fuisse, ut pro banatu quosdam proponeret, ac proposuisse comitem Carolum Palffi mareschallum, comitem Franciscum Nadasd generalem equitatus, comitem Antonium Grassalkovich camerae praesidem, ac pro patriae more comitem generalem Josephum

equitatus, comitem Antonium Grassalkovich camerae praesidem, ac pro patriae more comitem generalem Josephum Draskovich, utpote patriae filios, cum comite Nicolao Erdoedio. Sed et dominum comitem locumtenentem proposuisse, sed responsum audivisse, esse pro officio juvenem; de comite autem Karoly, dum propositus Suae Majestati fuisset, Majestatem reposuisse, quod potator esset et cum Croatis ac vicebano aeque potatore potarent continuo. Generalem Franciscum Nadasd jam banum in gabinetto et pectore resolutum esse, ob certas tantum considerationes promulgationem ejus differi.

sit cum talibus commissarium regium loqui. Illorum est supplicare in arce et gratiam quaerere, suum, quod sibi visum fuerit, facere. Ob haec ergo non erat orator, qui persvadeat castrametantibus arcem petere. Aggredi eosdem nec tutum erat nec audebat commissarius. Hinc dies perdebantur et opera, dum certabatur, an rustici ad commissarium, vel iste ad eos, (uti a regia Majestate submissus fuisset), venire debeat. Erat in medio fonticulus quidam, ex quo et commissarius hausisset aquam et rustici. Ad hunc fontem binas ternasve deposuerant litteras rustici, ut, quemadmodum et factum est, ad

Ludinensem Martinum Jaksich perveniendo ibidemque dormiendo, rem totam hominum Montis Cladii in exiguis punctis accomodandis versari et, si audirentur debite, exiguo tempore sopiri posse omnia (persuasus sum). Firmatam eorum esse pervicaciam dicto quodam domini colonelli Gabrielis Skerlecz, dum exurendis lateribus apud eundem fuissent, eorum videlicet privilegia bona esse. Insuper quorundam e regnicolaribus post attentatam illam a domino Raffay terrenorum dimensurationem eos tum animantium at modo deserentium dicta. Neque autem ego neque procurator Jesuita sive de dictis, sive de

terrenorum dimensurationem eos tum animantium at modo deserentium dicta. Neque autem ego neque procurator Jesuita sive de dictis, sive de regnicolaribus illis sciscitabamur, at altero mane abeuntes ad commissarium Patachich pervenimus, ubi superius descripta vidimus omnia. Assidere quoque jussi, dum post tormentorum explosionem ad comparendum eos in arcis cubiculo evocabat, vidimus compagnias illas et eorum in exercitio militari profectum. Audivimus officialium lamenta, commissarii rigorem, verbo omnia supra recensita. Patachich, uti mecum confidentior, mirari sufficienter non

qua potuit, ratione negotium hoc, urgente regno, | sub diuturna hac congregatione terminandum habuit terminavitque, actuario Petro Spissich, ut hominum comitis ab Auersperg negligentiam renitentiamque accusare oportuerit, qui impediverunt opinionem, dum ex parte comitis nec se sistere, minus vero quidquam producere voluissent. Interim deductis in ordinem iis, quae oppidum produxerat, oppidum fundatas habere praetensiones, insinuabatur. Hoc coram statibus relato ac Viennam submisso. Blasekovich quoque eorsum petiit, sperans, futurum ibidem

et successive in jus vocarentur et actiones vitaque eorundem disquireretur. Equidem multae isthinc enatae sunt lamentationes, accusationes ac ad regiam plane repraesentationes. Multa hoc in personali merito rescripta mandataque regia. Szaich apparebat a cancellaria protectus, praecipue dum Joannes Rauch a candidatione pro officio vicecomitis exclusum contra legem voluit, protegebatur a bano Batthyan Rauch. Inter status autem quia divisa erant erga partes studia, ideo nec regni articulis solidi quidquam decernebatur, potissimum ob insinuatas partium protectiones. Accusabat

officiales, uti vicarius temporaneus, comes curialis, fiscalis item, episcopalium quoque bonorum praefectus, procedebant, fiscali negotium dirigente, inquisitiones colligente et, quibus volebat, favente; quoad caeteros autem comitatus officiales sub ipsius supremi comitis, Joannis eotum Rauch, dum esse potuit, praesidio. Plurimi praecipue episcopalium approbabantur et super edocto nobilitatis privilegio regni iis expediti sunt articuli, atque a contribuendo absoluti. In hoc autem tam salutari et publicum attingente opere non defuit quorundam malevolentia, qui visis examinatisque

Hungaria absolvatur. Eo quidem legalius, quod dicae sive proportionis ratio intra subditos per tot jam leges comitatibus competat, Sclavoniam autem in iis, quae legalia essent, sequi debere Hungariam, articulus 120., 1715. doceret. Servitii autem regii rationem desumebat et ex subditorum contentu, dum aequalia se ferre onera viderint, et ex belli praesentis necessitatibus ac transenae militum, defectibus, specifice positis, qui omnes enati ideo, quod comitatus irregulati essent. Quis autem et ubi, regnum quaereret. Sed et hoc expostulare autoritatem regiam, quae supremos resolvit comites

defectibus, specifice positis, qui omnes enati ideo, quod comitatus irregulati essent. Quis autem et ubi, regnum quaereret. Sed et hoc expostulare autoritatem regiam, quae supremos resolvit comites pari expeditione, uti in Hungaria. Ergone princeps se derisui ac publicae censurae exponere debeat, dum constituta per comitatus gubernandi ratione ab eadem recesserit. Tum ad enervandas rationes supra deductas descendit, descripta deputationis deputatorumque voluntate, et quidem ad primum, parum esse praepotentibus de bani autoritate, sed sub hujus praetextu gestam a se hactenus

vicebanus vel protonotarius voluit, proponere, sed non denominare, ne denominati bano se obligatos sentiant. Plus esse constituere distribuereque officia, ad regiam utpote autoritatem accedens potestas, quam pro iisdem proponere. Quid utilitatis Nicolao olim Frangepanio ex candidatione profluxit, dum comitatenses adhaeserunt potius protonotario quam bano? Quid sub banatu Batthyanii, dum locumtenenti, ejus personam bani praesentanti, Naisichius publice | abjecit calamum, scribere nolens, quia, quod scribendum fuisset, suum non fuisset beneplacitum? Busanius

obligatos sentiant. Plus esse constituere distribuereque officia, ad regiam utpote autoritatem accedens potestas, quam pro iisdem proponere. Quid utilitatis Nicolao olim Frangepanio ex candidatione profluxit, dum comitatenses adhaeserunt potius protonotario quam bano? Quid sub banatu Batthyanii, dum locumtenenti, ejus personam bani praesentanti, Naisichius publice | abjecit calamum, scribere nolens, quia, quod scribendum fuisset, suum non fuisset beneplacitum? Busanius quoque, nec banum nec locumtenentem vel cum crucigero disponere posse, licet servitium

banus, motu scilicet proprio omnes constituere officiales? Hoc bani elevasset autoritatem et respectum. Proinde non fuit aliud in deputatione illa objectum, quam propria quorundam interessentia, ac ne justo aequilibrio evadat aliquorum potentia, salva integraque esset palatini Hungariae autoritas, dum comitatus Hungariae semet restaurant, salva bani, dum magistratus civiles, dum comitatus inferioris Sclavoniae bano subjecti. Neque tunc episcopus neque Naisich aut Busan neque totum regnam praejudicium autoritati banali inferri existimarunt, sed duntaxat peribit banus in duobus his comitatibus

Hoc bani elevasset autoritatem et respectum. Proinde non fuit aliud in deputatione illa objectum, quam propria quorundam interessentia, ac ne justo aequilibrio evadat aliquorum potentia, salva integraque esset palatini Hungariae autoritas, dum comitatus Hungariae semet restaurant, salva bani, dum magistratus civiles, dum comitatus inferioris Sclavoniae bano subjecti. Neque tunc episcopus neque Naisich aut Busan neque totum regnam praejudicium autoritati banali inferri existimarunt, sed duntaxat peribit banus in duobus his comitatibus (in quibus videlicet vicebanus, protonotarius et

et respectum. Proinde non fuit aliud in deputatione illa objectum, quam propria quorundam interessentia, ac ne justo aequilibrio evadat aliquorum potentia, salva integraque esset palatini Hungariae autoritas, dum comitatus Hungariae semet restaurant, salva bani, dum magistratus civiles, dum comitatus inferioris Sclavoniae bano subjecti. Neque tunc episcopus neque Naisich aut Busan neque totum regnam praejudicium autoritati banali inferri existimarunt, sed duntaxat peribit banus in duobus his comitatibus (in quibus videlicet vicebanus, protonotarius et perceptor regni dictus degere

comitatuum et olim exstitisse, perhibeant. Sed hoc esse cor interessatorum, quia, quid cassa sit, nemo sciret. Cassa nequaquam regni est sed privatorum, quia neque bano pateret, nec vel crucigerum disponere posset. Est ista medium demonstrandae et exercendae praepotentiae, dum, quibus volunt, ordinantur salaria, ut obstetricibus plane; dum diurna sibi ordinant et accipiunt, alios vel debitis | privant. Est dissensionum fomes tum ob diurna, quae assignari solent ex personarum respectu, tum ob largitiones indignis, ut cuidam Gallo

cor interessatorum, quia, quid cassa sit, nemo sciret. Cassa nequaquam regni est sed privatorum, quia neque bano pateret, nec vel crucigerum disponere posset. Est ista medium demonstrandae et exercendae praepotentiae, dum, quibus volunt, ordinantur salaria, ut obstetricibus plane; dum diurna sibi ordinant et accipiunt, alios vel debitis | privant. Est dissensionum fomes tum ob diurna, quae assignari solent ex personarum respectu, tum ob largitiones indignis, ut cuidam Gallo medico, ideo mercedem habenti, quod cum protonotario Naisich bene

| privant. Est dissensionum fomes tum ob diurna, quae assignari solent ex personarum respectu, tum ob largitiones indignis, ut cuidam Gallo medico, ideo mercedem habenti, quod cum protonotario Naisich bene bibisset. Est injuriarum seminarium et vindictae occasio, dum ad hanc contribuant ad ultimas vires eorum subditi, qui sese mancipia quorundam non monstrant. Est avaritiae fomentum, dum ob privata lucra et interessentias ad eam lege obligati nil conferunt, uti mercatores, opifices, Graeci item, vulgo dicti Kalagiae, qui ad privatam perceptoris aliorumque

tum ob largitiones indignis, ut cuidam Gallo medico, ideo mercedem habenti, quod cum protonotario Naisich bene bibisset. Est injuriarum seminarium et vindictae occasio, dum ad hanc contribuant ad ultimas vires eorum subditi, qui sese mancipia quorundam non monstrant. Est avaritiae fomentum, dum ob privata lucra et interessentias ad eam lege obligati nil conferunt, uti mercatores, opifices, Graeci item, vulgo dicti Kalagiae, qui ad privatam perceptoris aliorumque cassam contribuerent, ad regni autem cassam, licet 1754. supplicantes offerentesque annuos 500 fl., ex impotentia allegatae

indignas regno et principe esse, quia debita regni passiva proportione fumorum, quibus inhaererent, per comitates facile ac ante unius horae laborem dispertientur. In perceptoribus autem non desiderari divitias sed fidelitatem, id, quod reges omnes in suis, quos vocant, commissariis testarentur, dum his centena centenaque credunt milia, licet illis una officii merces divitiae sint. Nec Oreski olim dives fuit, dum regni perceptoratum obtinuit. Nec Kussevich nec Busan tantas habuit, quantas in perceptoratu successive congesserunt. Mediocres subintrarunt, pingves redditi. Et quod mirum, per

facile ac ante unius horae laborem dispertientur. In perceptoribus autem non desiderari divitias sed fidelitatem, id, quod reges omnes in suis, quos vocant, commissariis testarentur, dum his centena centenaque credunt milia, licet illis una officii merces divitiae sint. Nec Oreski olim dives fuit, dum regni perceptoratum obtinuit. Nec Kussevich nec Busan tantas habuit, quantas in perceptoratu successive congesserunt. Mediocres subintrarunt, pingves redditi. Et quod mirum, per regia plane mandata, per vias varias, in periculoso illo officio sese conservarunt, neque ullus perceptorum adhuc

nationalium Paraquariae quispiam regis nomen assumpsisset, talis de conservando regis titulo fuisset sollicitus, taliterque religioni et Hispaniae regno evenissent pericula. Jesuitae autem, vi professionis titulos habere nequeuntes, provide consuluerunt Europae, Hispaniae, religioni, dum tolerarunt insolentiam populi, quoadusque a legitimo et vero rege, Hispaniae videlicet, provideri valeat. Ista et similia coram penetrantioribus et studiosis rerum status mundi dicebant Jesuitae ex congregatione sua Viennensi reduces. Quid attamen in veritate sit aut fuerit, nobis ignotum est.

(Binck generalis Anglicus.) Navium Anglicarum commendans generalis Binck post amissam classem tantamque jacturam in Angliam fuit revocatus et sequenti anno ob plebis populique contra eundem furorem fuit expeditus misereque mortuus. Scribebatur, quod Londini, dum praedicantius pro diligendis inimicis verba ad populum diceret, mulier quaedam palam exclamasset: Ergo et infami generali Binck parcendum foret! Neutiquam Si omnibus parcendum est, huic uni nequaquam . Belli hujus Angliam inter et Galliam quae vera

Mihaljevich cum 2200 gregariorum pedestrium. Atque iste fait primus ex partibus his nostris exitus. (Borussiae rex Saxoniam occupat. Tum dispositiones. Dresda capta. Regina tuetur gabinettum. Aula Viennensis confusa. Ordines ejusdem.) Interea dum minister Borussicus Viennae urgeret aulam pro supranotata declaratione cautioneque, die 29. Augusti Lipsias Borussiae hussari subintrant, pars curiam, pars forum occupat. Hos secuti sunt equitum peditumque 8200 imperante Ferdinando duce Brunsvicensi, qui ab omni insolentia militem cohibuit,

accepta, qui ideo generalis supremus vigiliarum praefectus fuit renunciatus. Ob hanc nihilominus irruptionem timor augetur Viennae et per Bohemiam, moneturque Braunius, ut attenderet. (Novus banus Croatiae comes Franciscus de Nadasd.) Haec dum aguntur atque his in circumstantiis comes generalis Franciscus de Nadasd Viennae die 24. Septembris in barium Croatiae promulgator. Quod, accurate ponderatum, conjecturam nostram fol. 364. descriptam confirmare videtur. (Rumores varii. Galliae

Piccolomini acta. Piccolomineus porro ad Moraviam situs exercitus atque Swerinianum Borussiae corpus ab opposito Silesiae considerans, singulare certamen nullum habuit, at frequentiores tantum velitationes. Quarum memorabiliores erant generalis Lascy, dum non longe Zittavia 30 currus annonarios Borussis eripuit non sine caede concomitantium; marchionis item Spada, generalis Palffy et colonelli Varasdinensium Mihaljevich, dum ad Livven et Nabod 500 amplius e Borussis cecidissent; et demum 31. Decembris praedicti generalis Lascy, dum cum 300

singulare certamen nullum habuit, at frequentiores tantum velitationes. Quarum memorabiliores erant generalis Lascy, dum non longe Zittavia 30 currus annonarios Borussis eripuit non sine caede concomitantium; marchionis item Spada, generalis Palffy et colonelli Varasdinensium Mihaljevich, dum ad Livven et Nabod 500 amplius e Borussis cecidissent; et demum 31. Decembris praedicti generalis Lascy, dum cum 300 pyrobolariis Croatis totidemque peditibus, 200 item Carolostadiensibus equitibus, horum colonello barone Mitrovszki adjuvante, in Borussos Laudae, Ostriczii et Rattmericzii

generalis Lascy, dum non longe Zittavia 30 currus annonarios Borussis eripuit non sine caede concomitantium; marchionis item Spada, generalis Palffy et colonelli Varasdinensium Mihaljevich, dum ad Livven et Nabod 500 amplius e Borussis cecidissent; et demum 31. Decembris praedicti generalis Lascy, dum cum 300 pyrobolariis Croatis totidemque peditibus, 200 item Carolostadiensibus equitibus, horum colonello barone Mitrovszki adjuvante, in Borussos Laudae, Ostriczii et Rattmericzii hiemantes concubia nocte irruissent et cladem magnam iisdem intulissent. Haec nos summatim et

annotavimus ac ita, prouti nobis relata fuere. Qui diffusius praemissa nosse cupit, legat eos, qui ex instituto de his scripsere. Nobis ista sufficiunt pro danda lectoribus notitia rerum, quodve ad hunc acta sciamus annum. Caeterum haesit obstupuitque orbis ad insperatuum hoc bellum, et dum in summa esse apparebat Europa pace, ecce quis turbo prodiit. Dies inter aliquos captiva fit Saxonia, ejus elector et rex Poloniae in summis angustiis ob famem exercitus, amissam Saxoniam, captivam reginam conjugem, raptum spoliatumque gabinettum suum, et alia supra attacta. Hinc quae

erat alteri; hinc ex vehementibus suspicionibus erupere in bellum. Verum si bellum hoc Austriam inter Borussiamve tantum fuisset enatum, nec praecessissent foedera ilia et defensiones mutuae Galliae, Austriae, Russiae, et Anglia in neutralitate mansisset, stare posse videretur haec opinio. Sed dum foedera ista praecessere, dum, praemeditatum ex parte Austriae fuisse bellum, circumstantiae omnes svadent, ex meris suspicionibus enasci non potuit. Neque repentina in Saxoniam invasio hujusque detentio fuisset necessaria, si ex suspicionibus res procederet. 2da. Ob conjunctionem

suspicionibus erupere in bellum. Verum si bellum hoc Austriam inter Borussiamve tantum fuisset enatum, nec praecessissent foedera ilia et defensiones mutuae Galliae, Austriae, Russiae, et Anglia in neutralitate mansisset, stare posse videretur haec opinio. Sed dum foedera ista praecessere, dum, praemeditatum ex parte Austriae fuisse bellum, circumstantiae omnes svadent, ex meris suspicionibus enasci non potuit. Neque repentina in Saxoniam invasio hujusque detentio fuisset necessaria, si ex suspicionibus res procederet. 2da. Ob conjunctionem Galliae Austriaeque adeoque

quam humane cum regina aliisque agatur. Et in hujus Brühlianae accusationis poenam domus et castella ejusdem, per Saxoniam habita, rex Borussiae everti mandavit, ut, qui quoad alios mentiri non exhorruit, a propriis damnis lamentari valeat. Accusat dein Austriam, nil aliud quam bellum voluisse, dum contra initos tractatus Silesitis Borussiae subditis commercium vetuit, et lamentante eatenus rege, barone Kooh eatenus commissionato, tandem indulsit lege ea, ut 60 fl. pro cento tricesimae penderent; pluresque specificos adducit casus, concludens: belli hujus motivum et causam ex

Exemplum secutum fuisse Austriae, quae 1741. Bavariam Palatinatumque occupaverat, tenuerat, et imperatorem electum Carolum VII. excluserat, neque tamen electoratu, quo qua rex Bohemiae gauderet, fuit privata; eo minus et electorem Brandeburgiae sive regem Borussiae peceasse, dum consilia inimici praevertit. Et si regina Bohemiae, esto elector, non peccasset, si eadem ante Borussum in Saxoniam irruisset, hanc in depositum accepisset, neque peccare potuit rex Borussiae, quamvis simul Brandeburgicus elector. Hinc imperatoris edicta contra Borussiae regem lacerabat

ad suarum idearum effectum impedimentum vix supersit aliud quam Anglia, protestantis religionis caput, quae cum sibi adhaerentibus maris mediterranei teneret imperium, hocve medio Europae servaret aequilibrium thesauris videlicet suis, quibus Europae succurreret principibus, dum in quapiam constituerentur necessitate, qui propterea adorare deberent Angliam, ac in publicis tractatibus ad ejus consistere beneplacitum. Nam si aerario eos non adjuvat, vel rerum et pecuniae defectu perire alios principes est necessum. Haec, qui in historiis provinciarum, ac praecipue

cudendum, quod ob conjunctionem Borbonicae ac Lotharingicae domus apparere impossibile desiit. Mediaque ad hoc in limine apparuerant, Lotharingorum nempe ad Franciscum I. accessus, atque horum, neglectis Germanis, ad intima promotio ac usus. Obstupuit orbis, dum, mortuo 1740. anno Carolo VI. imperatore, Galliam pro domo Bavarica tanta vidit fecisse, ac Carolum VII. ad clavum imperii collocasse, Carolo autem VII. vivis erepto, Maximilianum, ejus filium, deseruisse, et electo Francisco I., Lotharingiae olim duce, in una uxoris suae Mariae Theresiae,

totius hujus belli rationem penetraverit, ac bene perpenderit, hanc nostram conjecturam damnare non poterit. Borusso nempe unicum scopum esse divexare Austriam, ne crescat aerario, impedire, ac tandem per futurum tractatum aequilibrare aulae Viennensis intentiones. Quis, obsecro, aliud cogitet, dum videmus Borussum occupata Saxonia (excepto suo capite et aula) Protestante, adeoque pro virium conservatione Protestantium | amoto catholico electore, ne faveat Austriacis, ipsis religione et sangvine conjunctus, nil ultro facere, quam evertere magazzina

motui vix futura est sufficiens, faxitque Deus, ut resistere valeat, ac in ideis suis persistat, nec moveatur cessione Silesiae aut rebus aliis. Profecto uti sub Carolo VI., qui orientalem compagniam erexerat, vi tota Protestantes in ejus iverunt exterminium, sic nunc allaboraturi sunt magis, dum conjunctam vident Austriae Galliam. Metuoque, ne Turcam, attenuata per se Austria, demum excitent, quod eis facile, partim auro suo, partim persvasione periculi, quod eorundem accederet imperio, si constans futura est catholicorum conjunctio, accidere poterit. Quod si eveniret, Austriae maximum

regem electum cupiverit. At causae hujus nec umbra apparuit. Proinde clamores minus penetrantium annotasse sufficiat. Dices: praemissa conjectura mea ex nullo manifestorum eruitur. Verum primo, Austria nec poterat nec debebat ideas suas exprimere. Rex autem Borussiae satis exprimit, dum bellum religionis esse dicit, dum status actualis imperii eversivum, dum Silesitis suis negatum lamentatur commercium, dum Austriam ingratitudinis erga Angliam arguit. Illa autem, quae ministri Saxoniae Brühl est regis Borussiae accusatio, subsequens ad causam belli est et duntaxat

causae hujus nec umbra apparuit. Proinde clamores minus penetrantium annotasse sufficiat. Dices: praemissa conjectura mea ex nullo manifestorum eruitur. Verum primo, Austria nec poterat nec debebat ideas suas exprimere. Rex autem Borussiae satis exprimit, dum bellum religionis esse dicit, dum status actualis imperii eversivum, dum Silesitis suis negatum lamentatur commercium, dum Austriam ingratitudinis erga Angliam arguit. Illa autem, quae ministri Saxoniae Brühl est regis Borussiae accusatio, subsequens ad causam belli est et duntaxat ministeriorum aulariorum Europae

clamores minus penetrantium annotasse sufficiat. Dices: praemissa conjectura mea ex nullo manifestorum eruitur. Verum primo, Austria nec poterat nec debebat ideas suas exprimere. Rex autem Borussiae satis exprimit, dum bellum religionis esse dicit, dum status actualis imperii eversivum, dum Silesitis suis negatum lamentatur commercium, dum Austriam ingratitudinis erga Angliam arguit. Illa autem, quae ministri Saxoniae Brühl est regis Borussiae accusatio, subsequens ad causam belli est et duntaxat ministeriorum aulariorum Europae praeoccupatio. Nam neque ex his omnes ad fundum

Dices: praemissa conjectura mea ex nullo manifestorum eruitur. Verum primo, Austria nec poterat nec debebat ideas suas exprimere. Rex autem Borussiae satis exprimit, dum bellum religionis esse dicit, dum status actualis imperii eversivum, dum Silesitis suis negatum lamentatur commercium, dum Austriam ingratitudinis erga Angliam arguit. Illa autem, quae ministri Saxoniae Brühl est regis Borussiae accusatio, subsequens ad causam belli est et duntaxat ministeriorum aulariorum Europae praeoccupatio. Nam neque ex his omnes ad fundum veniunt, sed extrinsecis ducuntur, uti fuit facta a

tot in locis exercitus. Hinc nec Austria ex Hungaria Silesiae adjacente molestat Borussum. Haec a me supra conjecturata causa belli hujus ex parte utraque licitum tutumque bellum facit. Principes christiani natura et jure gentium prospicere sibi suisque subditis obligantur, et praecipue dum per talia media vera et salvilica redemptis Christi sangvine proponi potest religio, horumque saluti consuli. Semperque; ex parte Austriae laudabilius et securius, si subditorum Austriae sangvine res orthodoxorum promoveantur, quam si uti hactenus haeterodoxorum stabiliantur. Protestantes

Notandum 3tio: occurrit Sveciae motus. Mortuo Carolo XII., Sveciae rege, uti suppono notum lectori, regni illius subditi a monarchia semet absolvere cogitantes, liberum sibi esse hanc vel illam filiarum praeficere sustinuerunt, taliterque dum secundogenita leges ipsi a regno propositas acceptasset, subinde auctas, dum maritus ejus in regem declararetur, nomen tantummodo regis regi reliquerunt, caetera sibi servarunt. Monarchiam hanc restituere cupiens rex aut ejus assentatores turpem pararunt modum, et die 21. Junii anni hujus

Sveciae motus. Mortuo Carolo XII., Sveciae rege, uti suppono notum lectori, regni illius subditi a monarchia semet absolvere cogitantes, liberum sibi esse hanc vel illam filiarum praeficere sustinuerunt, taliterque dum secundogenita leges ipsi a regno propositas acceptasset, subinde auctas, dum maritus ejus in regem declararetur, nomen tantummodo regis regi reliquerunt, caetera sibi servarunt. Monarchiam hanc restituere cupiens rex aut ejus assentatores turpem pararunt modum, et die 21. Junii anni hujus universos regni illius senatores proditorie exstingvi constituerunt. Sed ex quodam

reliquis. Hinc | sartores aliosque artifices rejecit, qui pro conficienda militum mondura majora ei spondebant regalia. Suum, ut vocant, adjutantium dixit leitinantium Dragoni, qui Batthyanio locumtenenti ad latus fuit. Civitati Varasdinensi impossibilia excussit; dum enim impossibile esse judex civitatis Paxi peroraret, ut civitas banalibus vigiliis recto provideret, nisi intra 24 horas factum fuerit, judicem civitatis arestandum postquam reposuisset, res tota et ante 24 horas fuit absoluta. Aucupabantur, ut fieri assolet, omnes singulique novi bani

et deputationem, minus autem per Raffajum Montis Claudii admittere mensurationem, et quidem sub vigiliis Posavanis et verberationibus a principe vetitis. Hoc si factum fuisset hominesque Montis Claudii datae ipsis regulationi semet opposuissent, contumaces reique essent; modo autem, dum res eorum tota ex repetitione submissae ipsis a principe regulationis processit, an contumaciae convinci valeant in substantia, esse dubium. Quod autem postea per Naisich et Jursich oblatara recusaverint, error quidem eorum est, sed qui ex prioribus promanavit, videlicet

Patachichianam non venerint, eosdem ex facto Patachichii excusabat. Sciebant enim principem tam clementem esse, qui ad audiendos eos commissionem exmiserat et informandam simplicitatem eorum, nullatenus autem ad terrendos atque in justo metu confirmandos. Quis autem ille est, qui non metuat, dum plenam videret militibus arcem, dum in campo equitatum, dum tormentorum explosionem, tympanorum sonitum, sociorum suorum, antequam vel videant clementissimae principis commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si

ex facto Patachichii excusabat. Sciebant enim principem tam clementem esse, qui ad audiendos eos commissionem exmiserat et informandam simplicitatem eorum, nullatenus autem ad terrendos atque in justo metu confirmandos. Quis autem ille est, qui non metuat, dum plenam videret militibus arcem, dum in campo equitatum, dum tormentorum explosionem, tympanorum sonitum, sociorum suorum, antequam vel videant clementissimae principis commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset

excusabat. Sciebant enim principem tam clementem esse, qui ad audiendos eos commissionem exmiserat et informandam simplicitatem eorum, nullatenus autem ad terrendos atque in justo metu confirmandos. Quis autem ille est, qui non metuat, dum plenam videret militibus arcem, dum in campo equitatum, dum tormentorum explosionem, tympanorum sonitum, sociorum suorum, antequam vel videant clementissimae principis commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset Patachichium, dubium

suorum, antequam vel videant clementissimae principis commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset Patachichium, dubium foret, an post ejus agendi modos reus haberi debeat; nunc, dum in pace quieteque ad capellam sancti Georgii mansit, dum audiri se petiit, qua ratione pro reo haberi debeat? Tandem profectus est, ea, quae sub commissione regia vel ante eam acta sunt ab hominibus Montis Claudii, considerari hic non posse (nisi fors acta commissionis regiae revideantur

commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset Patachichium, dubium foret, an post ejus agendi modos reus haberi debeat; nunc, dum in pace quieteque ad capellam sancti Georgii mansit, dum audiri se petiit, qua ratione pro reo haberi debeat? Tandem profectus est, ea, quae sub commissione regia vel ante eam acta sunt ab hominibus Montis Claudii, considerari hic non posse (nisi fors acta commissionis regiae revideantur sintque sub revisorio), quia per commissionem examinata et per

et ob imminens juristitium in annum alteram eam distulerunt, eo quidem lubentius, quod ab his semet eliberandi odiaque evitandi in votis habuerint. Quare hoc anno nil ultro actum est. Tituli novi bani. Bani Francisci comitis de Nadasd, dum banatum assumpsit, hi fuere characteres et honorum titulus: Excellentissimus ac illustrissimus dominus comes Franciscus de Nadasd haereditarius in Folsö Lendva, comitatuum Comaromiensis perpetuus, Albensis autem supremus comes, sacratissimarum caesarearum regiarumque Majestatum camerarius,

neque ei extradare voluissent processum, episcopus sub juramento negavit incarcerationem, et satisfactionem sibi ex presbythero impendi petiit, quamvis ea notoria fuerit incarceratio. Processum vero sic expediverunt, ac si defensus fuisset, et quod ipse in judicio agnoverit crimina. Quod dum coram metropolita negavisset presbyther, archiepiscopus, quid faciat, suspensus commendavit episcopo, ut negotium accommodaret, quia dubium esset, quid proditurum per examina. Ergo episcopus eum in gratiam suscipit, at pro capellano castrensi ad regia castra cum banalistis misit.

apponi, ideo sine metu violationis sedis liberius diffundere me potui. In exceptivis ergo ad vindemiae usque juristitium mansimus, nempe in quaestione judicatus, tum quaestionibus juris aliis atque actoratu. In quibus omnibus actor quas voluit sibi favorabiles compilavit sententias. Dum ad merita ventum est, petii ego eadem ab actore doceri, cum neque ex fama aut rumore procederet. At per sententiam est pronunciatum, actorem probare non obligari, verum me ad objecta crimina, secus quod de iisdem convicar. Tum et hanc appellavi sententiam, at negata est

comitatus et capituli oriatur quaestio, ideo pro cautela omni mandavisse supremum comitem, ut nec mihi restituantur litterae, si easdem spirituale judicium comportare et authenticare recusaret, adeoque eas nec mihi se daturum, sed servaturum. Observabatur, quo ab admonitis pergant judlium, et dum visum fuisset, quod ad supremum comitem, et quod apud eum depositae sint litterae, (quia cancellista eos secutus est ad supremum comitem specie alicujus negotii), mihi domuique a violentia et involatione pax fuerat. Replicandi attamen adhuc magis arctatum tempus. Favorem hic expertus sum

comitem specie alicujus negotii), mihi domuique a violentia et involatione pax fuerat. Replicandi attamen adhuc magis arctatum tempus. Favorem hic expertus sum saecularium omnium, qui, observata tanta erga me compassione, suis mihi serviverunt ammanuensibus, ut septem octove scripserint, et dum fatigabatur unus, alter successit. Quod sicuti Deus eis retribuere dignetur, ita machinatores indignabantur ob favorem hunc, quia, nisi ad constitutam horam fuisset replica, per contumaciam ex non defendit me convicissent. Haecve eorum fuere vota. Ad quod impediendum, quamvis

conscriptoris munio Zagrabiam veniam causa suprascriptae pecuniae. Respondi eidem, me sine aulae indultu haec facere non posse, consequenter vel pecunias, quae apud me sunt, acciperent, vel, quod perceptori numerandum est, numerarent, sicuti id fieri observavi saepe in Sisciensibus atque aliis, dum ad tempus non deponeretur pecunia; praeterea ignorarem, quid ab abitu meo ad decanum sit deportatum. Post haec accepi nullas. Gaszparieh nihilominus Busanium persolvit et, antequam ego e conscriptione redivissem, meas jam et Petkovichii, cujus curator fueram, subtraxit divisiones et has

habuisset, ita in ultima constitutus infirmitate ab illorum nemine visitatus est, tanquam is, qui divitias non curavit, et in illo erat apud omnes conceptu, quod neque passivis suis debitis expungendis futurus sit sufficiens. Iste ergo, nescio qua ex consideratione, me ad se accersiri curat. Quem dum extreme decumbere et ipse observassem et ex medico didicissem, animae primum ejus accepi rationem et sacramentis ejus muniri procuravi. Tum, quam cuperet dispositionem, proposui. De hac nec audire voluit, praecipue si coram capitularibus esse deberet, qui ad iracundiam facile eum provocarent

contra me merita, petitum simpliciter criminale et sangvinis post degradationem. Absolutis ergo fusis allegationibus, judices delegati, qui mutati jam ferme omnes fuerant, primo legere inceperunt allegata, obstupueruntque, et quae in iis continebantur et quas dictassent sententias, dum finalis ferenda erat, singulis horis et diebus aliarum fuere opinionum. Primo die simpliciter me absolvendum censuerunt, uno Malenich excepto, qui tametsi actor semper interfuit suaque eos garrulitate atque, uti voluit, rerum interpretatione distrahebat. Cumque metueret absolvendum me

sunt fraudibus, prouti et in processu Fabianich et parochi Turina. Hoc autem certum est, quod diligentissime inquisiverint et a fratre meo percunctati sint, utrum allegata Malenichiana et processum totum descriptum habeat, qui ad salvandas eorum fraudes sicuti se habere dicebat, ita dum describeretur, admissus nuspiam est ad videndum. Quid post haec actum sit, subsequis daturus sum annis. Mors Vaciensis episcopi Altham. Obiit hoc anno episcopus Vaciensis comes Michael ab Altham, statimque episcopatus Vaciensis collatus erat

tam ipse, quam et frater ejus, Hungariae cancellarius, credebant observabantque, in praedescriptis Sclavoniae motibus ex eo pure fine ad banatum promotum exstitisse Nadasdium, ne ad castra et exercitus regios, quod uterque fratrum suspirabat orabatque, exmitti possit, hinc etiam, dum a regina exmitti postulasset banus, eadem illi respondisse perhibebatur, necessarium sibi in Sclavonia esse, et habere se generales multos, sed pro rebus Sclavoniae unum illum, qui eas Sclavoniae confusiones accomodare valeat. Plusque illi futurum, si hae bene accomodentur, |

ad methodum Hungariae regulandos promittebat comitatus ipsis. Cum autem observaret, displicere quibusdam hanc comitatuum erectionem, ut dubios suspensosque teneret omnes, huic adversari contrariarique observabatur et supremos comites sola installatione contendandos, quod eo magis est creditum, dum sine ulla regulatione sunt introducti, et dum | secundo, Banus restaurat comitatum Crisiensem Varasdini, et quomodo. banus Varasdini, paucis adhibitis atque sub conferentiae specie, comitatus

comitatus ipsis. Cum autem observaret, displicere quibusdam hanc comitatuum erectionem, ut dubios suspensosque teneret omnes, huic adversari contrariarique observabatur et supremos comites sola installatione contendandos, quod eo magis est creditum, dum sine ulla regulatione sunt introducti, et dum | secundo, Banus restaurat comitatum Crisiensem Varasdini, et quomodo. banus Varasdini, paucis adhibitis atque sub conferentiae specie, comitatus Crisiensis fecit restaurationem provisorio, uti

authumabant. Offendebantur nihilominus quidam et palam, uti episcopus scriptis plane ad banum litteris eatenus, lamentabantur, quod illegali novoque modo restauratio haec acta sit, in private nempe cubiculo, et coram aliquibus tantum, atque paucissimorum suffragio. Sed his satis fieri oportuit, dum provisoria fuisse respondebatur. Interim in veritate aliud non fuit, quam rerum accommodandarum praemeditatum studium. Cum enim ex illo comitate Crisiensi lamentarentur tot tantique, quod ob privatas discordias intra emeritum vicebanum Joannem Rauch et vicecomitem Joannem Szaich a tot annis

est, quod contra legem nec candidates fuerit, quamvis necdum convictus sit, quod ita constitutus, ut ignoraret, essetne substitutus saltem vicecomes, vel non. Verum mutatis jam circumstantiis, et bani Batthyan banatus temporibus non existentibus, sua primum seposita fuit repraesentatio, quam dum urgeret apud ipsum banum etiam exceptione contra Naisichium, ob obtentam a se fassionem Naisichii super ejus bonis Bellecz, in qua exprimebatur, ab Auersperghiis ea conditione data fuisse Naisichio bona, ut Szaich causam perdat Marochensem, consequenter Naisich, collusionis eum anno superiori

rem totam rejecit; magna sane providentia, | quia neque ulli nocuit, neque omnes punire aula potuit, quae particularium horum hominum accommodationem in praesentibus belli circumstantiis quaesivit suspiravitque. Praeterea ulterioribus discordiis praescidit filum, dum ex nullius e regno societate omnes singulique quievere. Banus extractum illum fratri cancellario submisit, retulit iste reginae, quae singulare monstravit gaudium summumque suum contentum, quod Lukauszki concitationis reus non prodiverit. Scripserat autem Bisztricejo Lukauszkius, extractum ab

comitem ab Altham eatenus praemoneret rogaretque, hanc ut circumstantiam Majestati detegeret. Quod a Bisztricejo factum, credo, ob fratrem suum Georgium, canonicum Zagrabiensem, qui plurimum confessionibus reorum gravabatur. Hinc et Althamium locutum fuisse reginae et reginam gavisam exstitisse, dum Lukauszkio non appingi crimen vidit, non quidem propter eum, sed quod eliberata sit a molestiis, quae enatae fuissent iterum. Malevolentia cujuspiam instigatus, quidam rusticus in benevolo examine, me occasione illa, qua anno 1756. cum Jesuitarum procuratore p. Josepho

rei totiusque sermonis mei esse et praedictum p. Perczaich (cujus provinciali eatenus confestim scripsi, ut juberet eum, veritatem edicere), et parochum Ludinensem. Revocasse rusticum in judicio falsam priorem suam narrationem, intellexi, et locutum illa non me, sed Mathiam Petrovich, dum ad capessendum canonicatura Posegâ ivisset, fuisse accepi, propterea nec opus erat contrariis, quas exquirebam, probis, et suspicor, in benevolo illo examine, dum rustici canonicorum ignorarent nomina, a quopiam cognomen illi meum insuflamatum exstitisse, ob eum (sic!), quod qua

Ludinensem. Revocasse rusticum in judicio falsam priorem suam narrationem, intellexi, et locutum illa non me, sed Mathiam Petrovich, dum ad capessendum canonicatura Posegâ ivisset, fuisse accepi, propterea nec opus erat contrariis, quas exquirebam, probis, et suspicor, in benevolo illo examine, dum rustici canonicorum ignorarent nomina, a quopiam cognomen illi meum insuflamatum exstitisse, ob eum (sic!), quod qua emissus tabulae superioris anni mense Septembri, fecissem ad partes illas iter. Qualitercunque factum hoc sit, Deum habiturus est vindicem, qui ei

Civitas Zagrabiensis privata fuit tricesima. Cameralem hanc administrationem sensêre civitates ipsae, sentiunt nobiles. Nam civitates ab arbitrio stant camerae vel quoad ipsas restaurationes magistratuales, neque privilegiatis restaurant diebus, sed dum indulget camera. Civitas quoque Zagrabiensis via facti per cameram a tricesima suorum civium colligenda amota est contra civitatis privilegia et usum tot saeculorum ac ipsas judiciarias sententias. Nobiles ad solvendam coguntur tricesimam, pluraque talia successive augenda.

serio examinandum et vindicandum credebatur ab omnibus, ex ratione praeinsinuata, exitus nempe bani hujus ad castra et consequendae in aula commendationis et gloriae illius, quod universa prudenter accommodaverit, segniter admodum tractatum est, et sub idea illius confudendi absorbendique. Hinc dum supremus comes Joannes Jursich examina fassionesque per se intercepti Sunecz Varasdinum bano attulisset, re hac offensus apparuit, neque vel accipere. Prouti etiam submissas quasdam ex Hungaria falsas armales, quas ludimagister in Magierovo cum quodam domini Jankovich in Biszag caupona

et contributioni subjecti. Jurjevich autem, Sunecz ac alii, qui in carceribus erant, proscripti atque ad labores sunt condemnati. Busan singulis diebus ad Bichi ibat, judex fuerat magna populi admiratione et planctu. Quidquid sit, nescio, an tuti in conscientia esse possint causae hujus judices, dum tot tantaque pecuniarum milia miseris ignorantibus et deceptis restitui non adjudicarunt, sed haec penes spoliatores reliquerunt. Eheu, quas ipse vidi lacrymas horum miserorum ob non adjudicatum ipsis aes, quas maledictiones judicibus, ut omnino metuam de omnibus, quod Dei poenas non evitabunt,

frigoris usa, genio suo ad extrema ferme satisfacere videbatur. Nunc Varasdini, nunc Zagrabiae, nunc Petrinae, Carolostadii in rhedis fuit, totisque noctibus vacabat genio, saltationes, Iusus, mascherras, tametsi banus domi suae dare noluisset, in gratiam attamen hujus nec prohibere voluit, hinc, dum Varasdini commoraretur apud comitissam a Preiner in domibus Keglevichianis hospitantem, vel in hujus comitissae hospitio, donio nempe episcopali, haec agebantur. Et quia praefata comitissa continuo ad latus suum habuisset duxissetque capitaneum baronem Ferdinandum Kulmer, et ejusdem

gnarum, immo | nec bene latinum, hinc et judicatum stabilivisse, et in merito quasi deliberasse. Banus ad haec lamenta a plerisque informari voluit, num causa pertineat ad forum dominale, et dominus Rauch ut censualista Draskovichianus considerari debeat. In quo dum affirmativam habuisset plurimorum opinionem, procuratores partium coram tabula sic convenerunt: quod Rauchianus continuaturus sit causam coram eodem dominali foro, Draskovichianus nativum terminis aliis procuraturus judicem, et quod a sententia illa prima recedat, in quantum meritum causae

continuam, quam et cognoscendi intimius regni hujus. Hinc non solum protocolla regni et conferentiarum legit evolvitque assidua diligentia, sed historicum lumen habere voluit tam banorum suorum antecessorum, quam et regiminum, ac demum et sui banalis officii cognitionem. Haec dum a protonotario Petro Skerlecz deposceret, ipse genuine confessus, muneri huic me idoneum magis esse. Et quia ego ab octava die Januarii Varasdini fuissem, in praemissis historicis notitiis ut sibi succurrerem, voluit. Nec ego negare potui ob tot fratris ejus cancellarii

regum Colomanni, Andreae II., Ludovici I., Sigismundi, Mathiae Corvini et Vladislai, quae nova atque ab aliis fuere distincta; ab aliorum regum praescidi, nam fundamentaliter nova non fuere. Neque ad Austriacos attingere ob aulam praesentem volui. Haec amicis non celavi, sibique descripsere, dum scriberem, originalia enim ipsa bano tradidi, ut ipse his caream. Habent nihilominus plures, qui descripserunt alter ab altero. Tertium similiter ex legibus Lucio et Rittero excerpsi, et post mensis laborem bano omnia tradidi. Cui haec placuisse observavi, quia non solum egit gratias dixitque

fuere generales Ghilani vel Baranai, sed et contra hos exceptiones fuere variae, praecipue quod e statu magnatum non essent. Comes Adamus senior Batthyan, in Croatia possessionatus et privatim in bonis vivens, tanquam Nadasdiis, praecipue cancellario minus affectus, negligendus potius erat. Quare dum Martio ferme Aprilique mensibus de locumtenente crises forent, Borussus Aprili mense, nec expectata nivium dissolutione, uti infra dicturi uberius, nostros hybernantes nec vigilantes tempestive agressus est, et per totam ferme excurrebat Bohemiam, hinc ex aulae et Viennensium consternatione

nobilium, et sibi hos infensos reddidit Czinderi, et a partibus Bedekovichii stabant omnes, cumprimis Zagoriani, vicebanus videlicet Naisich ac alli. Quin movendae eatenus quaestioni locus datus est, ut infra dicetur, quoad praerogativam illam, detestabanturque omnes imprudentiam Czinderii, dum suis antenatis sibique ipsi conservationem praerogativae illius atribuisset. Ille attamen adeo sese cum duobus suis judlium avulserat a comitatu, ut uno eodemque tempore in diversis domibus uterque vicecomitum cum suis respective sibique adhaerentibus congregationes celebraret. Tanta fuit

ac per eos aversatus, omnia intra suos habuit, arte Marteque est consecutus. Voluit anno isto provincialis fieri, verum observans suffragiis fratrum haud eventurum, Romam se transtulit, | ac, ut a suis audivi monachis, ac, ut vocant illi, exministro Petro a Baja, dum Golocsae ac Budae hoc anno fuissem, opera potissimum dominae principissae Odeschalchi, ad quam Syrmium pertineret, effecit procuravitque provinciae illius divisionem, videlicet, ut conventus et residentiae, quos in Sclavonia inferiore, ac in banalibus confiniis Chultich, Hungaria

etiam excurrens, quamvis incognite et clancularie. Eheu, qui qualesve rumores de magno viro sparsi fuere, quos, ut rudium hominum, notare pudet. Nicolspurgo per Marpurgum Stiriae Romam fuit antefatus episcopus progressus, ac summo exceptus honore, ut septem cardinales obviam ei profecti fuerint, dum Romam ingrederetur. Confiscata a rege ei fuere ad speciem bona, attamen Borussiae regis sumptibus fuit Romae, ac postea Salisburgi, donec pax sancita fuisset 1763., post quam ipse Vratislaviam rediit. Scena haec et facti hujus suspecta intelligentioribus exstitit, vim tamen ejus nos remoti

scriptas, accepimus. Attonitos illae nos redidissent, nisi vestram in nos ingratitudinem praevie cognovissemus. Profecto si vestrum agendi modum, tot tantisque vallatum circumstantiis perpendimus, persvasum habemus, reargui vos ab ipsa conscientia vestra atque malefactis excruciari. Equidem dum nos validiori cum exercitu ad sistendos inimicorum nostrorum progressus eliberandamque Silesiam movimus, vos momento illo provinciam relinquere constituistis, quam tamen ne deseratis collatorum in vos beneficiorum nostrorum memoria exigebat. Dum nos Vratislaviam appropinquamus, vos fuga vestra

vestra atque malefactis excruciari. Equidem dum nos validiori cum exercitu ad sistendos inimicorum nostrorum progressus eliberandamque Silesiam movimus, vos momento illo provinciam relinquere constituistis, quam tamen ne deseratis collatorum in vos beneficiorum nostrorum memoria exigebat. Dum nos Vratislaviam appropinquamus, vos fuga vestra inquinastis instans illud, quo coelum justis armis nostris singularem disponebat successum. Proinde rea conscientia vestra culpas vestras vobis exaggerans, impulit vos ad illius potentiae protectionem auffugere, quacum in aperto et publico bello

rea conscientia vestra culpas vestras vobis exaggerans, impulit vos ad illius potentiae protectionem auffugere, quacum in aperto et publico bello essemus. Agnoscimus quidem, consilia vestra, frivolis praetextibus colorata, cum debitae nobis fidelitatis sacramento vos nobis significasse. Sed dum in fidelitatis essentiam peccare non exhorruistis, calliditatis | vestrae epistola intollerabilis praesumptio est. Itaque post actiones fidelitati contrarias a proditoris nota vos absolvere nequimus, praecipue quia fuga transituque vestro ad inimicorum nostrorum

cessârunt. Nescio attamen, quem, a casu isto praefatus dominus praesetulit metum, sibique ipsi non fidebat, rarius visus | Zagrabiae, et quasi metuens. Aliud fuit 1756. tumultuantium rusticorum depraedatio, quam uti avaritia causavit, ita dum convictionem in se latam per regiam commissionem tot instantiis removere non potuit, quin persolvere debuit, inconsolabilem fecit. Tertium Caroli Softich, alias etiam Maglich, olim Turcae, sed conversi successive et Zagrabiensis civis celebrisque mercatoris hoc anno et mense Januario

aliquando pro Carolo, Carolo autem summas desponente atque ab his tam Jellachichio quam et creditoribus interesse persolvente. Immo attestantibus exsolutis obligatoriis, passivorum Jellachii debitorum milia novem fl. Carolus exsolvit, pecunias Jellachichio suppeditando, quas ille et dum voluit, sub spe et promisso ineundi intra eos computus, quem nihilominus saepe a Carolo petitum ipse delusit, ad fata utriusque, prouti praemissa omnia successive per processum sunt agnita et probata, convictusque in tavernicali sede successor prioris vicecolonellus Wolffgangus Jellachich.

damnabant, quod Muratorii opera permissa. Jesuitae porro magni viri perpetuam habituri sunt abominationem, et de illo Jesuitarum neminem bene loquentem audio. Hoc illi praedicant epitaphium: Benedicto XIV. disse, scrisse e visse molto. Accusant illum, quod fatorum Jesuiticorum causa sit, dum paucos ante mortem dies ad preces ministri Portugalliae formandam contra eos inquisitionem adeo occulte subscripsit, ut eorundem generali non innotuerit. Immo pater, Rudolphi, anticamerae papalis speculator, tum, dum Portugalliae minister rogaret contra Jesuitas subscribendam inquisitionis

e visse molto. Accusant illum, quod fatorum Jesuiticorum causa sit, dum paucos ante mortem dies ad preces ministri Portugalliae formandam contra eos inquisitionem adeo occulte subscripsit, ut eorundem generali non innotuerit. Immo pater, Rudolphi, anticamerae papalis speculator, tum, dum Portugalliae minister rogaret contra Jesuitas subscribendam inquisitionis ordinationem, audivit cum aliis in anticamera praesentibus, excandescendo clarissima voce Benedictum clamasse, papam se esse universorum, habereque negotia alia, Galliae videlicet nunc tractanda, consequenter expectaret

voluit, gravis saepe aliis, et quem metuebant plurimi Germanorum. Amovit ex cancellaria hungarica Germanos consiliarios, laborum diligentia, fuitque ultimus quodvultdeus Hittner translatus ad dicasterium aliud. Religionis catholicae fuit baculus et ex locis non inarticulatis Protestantes ejecit. Dum Jaurino abire et templa sua episcopo cedere debuissent, ipsi notabilem aureorum summam deposuerant, quam ille reginae attulit, dicens: En motiva et argumenta, ob quae ultra et praeter inarticulata loca servari deberent Protestantes; en rationem objecti tumultus. Si subditi

Adami Ztepanich. 15. Julii sabbatino die, post dictum in ecclesia sacrum ex canonicali reversus consistorio, solita ecclesiae hujus cantoribus morte, hora secunda obiit reverendissimus dominus Adamus Ztepanich, abbas sanctae Trinitatis de Petrivaradino, cantor et canonicus Zagrabiensis. Dum, exspectantibus eum cibis et convivis, ad prandium iret, apoplexia tangitur et extrema unctione provisus, hora, ut supra, decessit. Natus erat 1698. ex Georgio Ztepanich et Anna Czvetussich, hinc mihi junctus sangvine, quia avia meae matris suae soror fuerat. Patre matreque orbatus est junior

praevidentes, si decimalistae, libertini, praediales robottare debuerint, onus non sentiebant, sed beneficium alii quoque supportare debuerunt. Hinc ergo reclutarum ordinata et dispartita submissio, statuebanturque Varasdini, cum tanto non forent, ut anno priore numero atque illico expedirentur, dum justus ac proportionatus fuisset numerus. Milia insuper fl. 12. mutuo accepta et status nomine Majestati suae oblata, benevolis subsidiis iterum requisitis ac ferme ad milia septem inferentibus. Laetus hac statuum resolutione comes banus pro homonymo archiducis Josephi die

ipsa vi contractus desponsavit alium. Enata quaestio de valore et validitate conditionis appositae. Plurimi pro non adjecta habendam sustinuerunt non defuere tamen, qui nullum esse matrimonium tuerentur ex juris illa regula: contractus contrahentibus legem ponere, et quae antea fuere voluntatis, dum facta sunt, evadere necessitatis. Immo monachus quidam sententiam eatenus papae obtinuerat, nullum videlicet evasisse matrimonium, sed episcopus Stoika sese opposuit, subsummens iterum, si pro mero juris temporaneoque contractu considerari debet antea initum matrimonium, papae sententiam haberi

non esse, adeoque semet exuendum praepotentia, convocatis civibus quaeri coepit, se praeterito convenisse magistratum, quod nihilominus vi commissionis Jaszianae capitale foret. Re hac terruit magistratuales, credentes plurimi, semet jam sine capitibus incedere; hinc damnabant Krajachichium, qui dum adfuit, tacebat judex, absente eo furtivisque indictis congessibus, mille civitati pericula imminere clamabat. Improtocollationem rerum, quae geruntur et in magistratu constituuntur, esse seminarium dissensionum, nec praestantissimos viros, qui hactenus notarii fuissent, uti Busan, Kussevich,

cum notorium foret foeminae delictum, quidquid sit de complice, Szalle eam protegere incepit, ac, ad suum receptam alodium, post tempus aliquod expedivit Zagrabia. Aliam tum foeminam, Krajachichii subditam olim ac ante decennium ejusdem servam, ad carceres posuit, quod ipsa prolem enixa fuisset, dum apud Krajachich inserviret. Neque hanc post trium dierum carceres examinandam permisit alteri quam sibi ipsi, sed fisco civitatis magistratum reflectente, haec contra justitiam esse, cum Szalle et Krajachich in vicem foverent inimicitias, ordinatum fuit, ut examini fiscus et duo magistratuales

qui, apertus Krajachichii inimicus, eidem pro suo genio ubivis maledicebat, erectamque adulterii contra illum et Plovanich actionem post absolutionem contumaciae prosecutus est, eam testimonio alio probare nequiens, quam data mulieris illius ad Szallium instantia et Strossichii testimonio, quod, dum exmissus cum Maczan fuisset, adulterium non negasset. Hinc per comitatum convictus iterum fuit Krajachich ac Mathias Plovanich, anno sequente 1760 uterque in tabula banali absolutus, non sine monitorio comitatus, ut legalius judicaret. Frater meus Christophorus Kerchelich, quamvis in

judicis ascendit) officio vale dixit. Communitas tota est protestata doluitque, Szalle ipsemet, resignationem non posse acceptare magistratum, pronunciavit. Tandem cum resignans nec comparere voluisset ad magistratum, petitum fuit, ut suae resignationis motiva scripto daret. Reposuit ille, se, dum et quando sive a comite bano vel regno, sive camera vel suo principe jussus fuerit, sincere ac fuse jubenti daturum; magistratiii sufficere, semet cogi non posse, et in tantis confusionibus expertaque hominum plus admiranda quam imitanda procedura, suae existimationi et famae obligatum

quam et a fisco regio intuitu testamenti. Naisichius qua executor Juliannae a Moscon viduae Sermage semet conjunxit et validitatem testamenti sustinuit, ipsam enim timebat magis quam fiscum, cum illa a medico Carlegg, chirurgis aliisque praeclaris viris attestationes juratas collegisset, tum, dum testamentum scriberetur a Naisichio, defunctum comitem extra sensus fuisse, neque vel commisisse scribendum testamentum, vel sibi praelectum ratificavisse, immo, dum manus per alium arrepta et ducta est, jam fuisse mortuum. His igitur testimoniis territus Naisichius eo facilius movit foeminam,

timebat magis quam fiscum, cum illa a medico Carlegg, chirurgis aliisque praeclaris viris attestationes juratas collegisset, tum, dum testamentum scriberetur a Naisichio, defunctum comitem extra sensus fuisse, neque vel commisisse scribendum testamentum, vel sibi praelectum ratificavisse, immo, dum manus per alium arrepta et ducta est, jam fuisse mortuum. His igitur testimoniis territus Naisichius eo facilius movit foeminam, ut contra suorum amicorum opinionem de transigendo quoad substantiam mobilem cum fisco regio non ageret praedictaque testimonia fisco cellaret, quod Naisichio qua

infensus, ut Demely, Vukasovich etc., rem hanc non solum evulgare, at plane aulae repraesentare non neglexit. Dataque ab aula ipsis est venia, ut rem hanc Romae promoverent ac agerent, quod sequenti anno ab illis non neglectum. Generalis Carolostadiensis comes Benvenutus Petazzi, dum ab utraque partium episcopo videlicet et aliis pro quorundam officialium testimoniis interpellaretur, eatenus petitae a me opinioni meae detulit, videlicet negando utrique ratione ea, quod ob praesens cum Borusso bellum officiales domi esse nequeant, ut testimonia sua tum, dum opus fuerit,

Benvenutus Petazzi, dum ab utraque partium episcopo videlicet et aliis pro quorundam officialium testimoniis interpellaretur, eatenus petitae a me opinioni meae detulit, videlicet negando utrique ratione ea, quod ob praesens cum Borusso bellum officiales domi esse nequeant, ut testimonia sua tum, dum opus fuerit, valeant authenticare. Atque haec fuêre initia adeo vulgati casus, verissime odii partium. | Regicidii intentati convicti Jesuitae puniti. Ex permissis a Benedicto XIV. contra Jesuitas in

rumore fraudum jesuiticarum, testes eorundem tum coram Raffay pro favore Jesuitarum jurantes, elictas tum in judicio fassiones, quidam in agone constituti, quidam ex scrupulis conscientiae revocarunt suumque perjurium sunt confessi; causam sui tum facti hanc narrantes, quod in confessionalibus, dum confiterentur, deponendi talismodi juramenti quibusdam pro peccatorum suorum poenitentia, quibusdam vero ad lucrandum in coelis meritum obligatio per confessarios Jesuitas Joannem Baptistam Ivich tum regentem, Andream Szallay rectorem, Mathiam Kerznarich

est habita non sine murmure regnicolarum. In hac jubente principe per regni fiscum dominum Busan promota fuit causa contra familiam comitum Erdoedy intuitu usus illius, quod supremi comites darent vicecomites aliosque comitatus officiales comitatui Varasdinensi. Qua de causa etiam superiori anno, dum Zagrabiensis et Crisiensis comitatus sunt restaurati ad legum praescripta, comitatus Varasdinensis restaurari non potuit. Produxerunt comites Leopoldinum plane eatenus consensum et privilegium usu continuo firmatum. Sed quia 56. articulo anni 1723. hoc negotium ad viam juris ordinariam fuisset

Kercselichio visitatur.) Bamis Viennam ad diem 13. Maji reginae natalem appellit uti et causa dispositionum pro principis coronae tam per se quam successive regnum praeparandis nuptiis. Quem petii, ut rogaret principem Migazzi, ut aliquando finiat, cum gratis insumere mihi molestum foret, dum autem a me requireretur, nil responderet. Decimo quarto. (Agriensis episcopus seminaria accipit Jesuitis.) Sub finem Aprilis vel Maji initium, nescio, quid episcopo Agriensi domino Francisco Barkoczi cum Jesuitis Cassoviensibus

ex seminario clericorum amovisse, et quidem per suos haidones eduxisse; qualiter autem eorsum devenerint, rescire nequivi. Jesuitae per Viennensem urbem lamentati graviter sunt contra episcopum ut violentum ac tyrannum. Episcopus autem aliud nil Viennam seripsit, ac ne inauditus convinceretur, et dum Magno-Varadino, quo ad installandum ejus loci episcopum in officium supremi comitis pergeret, rediturus esset, plenam facti sui semet daturum rationem. Quae me Viennae degente cum non advenisset, annotare ultro nil scio. Decimo quinto. (De

miles singulus pro postremis his fl. 23 persolveret. Adidit vecturarum onus, quod cassae remaneret regiae, nec subditi gravarentur, pecuniae in Croatia conservationem, quam nunc efferre necessum est, filiorum patriae in pannificinis culturam, militarium provisionem, quia nunc, dum per Judaeos submitterentur vestitus, vix alicui applicari potest, ut vel novum emere cogatur, submissum attamen persolvere debeat, vel receptum sibi applicare. Augendam per hoc contributionem regiam, dum sartores, nodifices aliarumque artium mechanici labores sunt habituri. Plurimaque |

necessum est, filiorum patriae in pannificinis culturam, militarium provisionem, quia nunc, dum per Judaeos submitterentur vestitus, vix alicui applicari potest, ut vel novum emere cogatur, submissum attamen persolvere debeat, vel receptum sibi applicare. Augendam per hoc contributionem regiam, dum sartores, nodifices aliarumque artium mechanici labores sunt habituri. Plurimaque | alia, ut emolumenti supra millionem unum deduxerit; sed ipsa haec evidentia fuit nocumento. Perpetuis siquidem atque aliis aliisque propositionum suarum commissionibus et

curia eos protegere debeat, neque esse exemplum condmnati episcopi ob privati cujuspiam justitiam. Denique Batthyanium in causa hac involutum dicebat, quem ille offendere non posset, dicens si haec causa foret inter ipsum et Malenich, certus sit, ad perenne mundi exemplum ferrem sententiam, sed, dum est inter ipsum et episcopum, cum injuria quidem sua de remedio est cogitandum. Tum pollicebatur, nec Romae me consecuturum quidpiam, et antea vitam termiuaturum, quam recepturum vivente episcopo sententiam. Spondebat favores patrociniumque suum consequendi alicujus benficii. tum conturbatum me

tuum contestationemque supremii tui domini has omnesque secuturas injurias, confer donaque patientiam, ac ut Deus meus es, esto et dominus". Subitoque mihi occurrit, quod adolescenti olim accidit. Fluctuabam videlicet multum, quem statum sequi debeam; ignoransque, quod eligebam, ac judicio carens, dum ex suppeditatis ascetis eremiticam vitam detestarer ideo, quod sibi solis vivere viderentur, ac inter activam de sacerdotali statu vel jesuitico amplectendo haererem dubius, accidit, ut in somniis inhaerentibus speciebus somnii mihi videretur, ut depictum in templis vidi Xaverium, Xaverii

tam stabales, ut vocant, officiales, quam et politici salaria aulae habentes exsolverentur; de quibus schedis sequenti anno diffusius. Redivimus itaque sub initium Julii Zagrabiam. Episcopus, nescio qua de causa, negat mihi conspectum suum ac ad se aditum, nuncians, sese denunciaturum tum, dum sibi commodum merit mecum loqui vel constitui. Stallum itaque chorumque ingressus sum. Post dies ferme 12 me accersit, ubi reperi praepositum majorem Stephanum Putcz et custodem ac vicarium Georgium Reess, ingressus salutato eo subjunxi, si et quando eundem offendissem qualitercumque, me

die sexta Maji Viennae 1761. (Georgius Gaol canonicus Zagrabiensis mortuus.) Die 4. Septembris anni hujus obiit reverendissimus dominus Georgius Gaal, canonicus Zagrabiensis et cathedralis archidiaconus, Zagrabiae ex apoplexia, dum semet ad iter disponeret. Vir gravis et prudens, licet doctrinae exiguae, verbo, ut dici solet, homo bonus. Episcopus, Viennae existens, cathedralatum transtulit (in) Paulum Gojmerecz, hujus Urboczatum contulit Georgio Delinich, canonicum fecit Nicolaum Turchich sublectorem, scribens, ut

alii, videlicet Antonius et Sigismundus, filias Helenae Theresiam et Juditam uxores habeant. ipsa effecit, ut in donatione regia, per Bedekovichios suis pecuniis empta bona ipsique inhypothecata exprimerentur. Res haec odiosos ei redidit Bedekovichios, ut (Sigismundo Viennae in Danubio submerso, dum lavare se vellet) Antonio filiam Theresiam negaret, sed hanc domino Georgio Petkovich collocaret. Casimiro Bedekovich vicebani aeque filio Jesuita existente. Post multas pluresque cum Bedekovichiis lites Helena, causa sedandae concupiscentiae, jam esto senior domino Joanni Habianecz. tum

in diei alterius synodo a Malenichio lecti sunt singuli. Et quia ex Gorensi et Zagoriensi archidiaconatibus ultra 5000 evenissent, contentus fuit episcopus dicendo: "Deo gratias, bene"; ex cathedralatu 3908, Camarcensatu ultra 2000, Goricensatu aeque. Dum ad Kemlekatum ventura est et non nisi 1128 fl. perlegerentur, in furias actus episcopus, hoc mendacium esse dicebat. Parocho Verbovcensi Lisz loqui incoante, episcupns adeo in eum invectus est, ut cohibitus vix sit a circumstantibus, quod pro more suo manus sacratas in eum non

ac nullum quidem sine suo utili sibique inscripto legato; dominae item Skerleczianae natae Despotovich, cujus filiorum Petri et Nicolai filiarumque Annae ac Ceciliae tutorem se scripsit, hunc dein transferendo in dominum Huszinecz, ut incautum involveret, quemadmodum in fine accidit, dum ratiocinaretur Huszinecz coram tabula regni judiciaria. Qua occasione Naisichii zelus plene evenit; bona nempe redacta Skerlecziana ad nihilum, attrita supellex omnis, Cecilia vendita, pluraque alia notoria plane, ut hypocrisis hominis patuerit omnibus.

parochus mortuus.) Zagrabiae die 24. Aprilis fuit solemnis depositio reliquiae s. Feliciani martyris ad parochiale templum s. Marci, quod loci parochus dominus Georgius Juraich per Franciscanum Franciscum Kutnjak superiori anno Roma adferri fecit, dum idem Kutnjak adversus suos monachos Romae ageret, restituique ad lecturam zagrabiensem jubente Franciscanorum generali debuisset. Ducta est processio a sacello s. Joannis Nepomuceni, ac in foro concionem dixit Jesuita p. Mathias Simatich. Statua lignea, in qua fuerunt

videlicet Alanus, Paulini contra Lepoglavae, ignotae ipsis doctrinae novitate territi, ad adulandum etiam episcopo, professum notoriumque inimicum meum, palam exponere praesumpserunt, genus philosophandi ecclecticum, a Papa Clemente XIII. anno superiore die 14. Junii per bullam, quae incipit: "Dum inter gravissima", damnatum esse ut haereticum, solamque ac unicam philosophiam Thomisticam, prouti ab ipsis exponeretur, pro philosophiae catholicae dogmate praescripsisse. Theses has ut vulgarunt ob typum Zagrabiae, ita rumore per eos sparso, me in Croatiam haeresim inducere meditari, plurimi

litteratis, mihi, non Sabolich at ipse approbans inflixisset. Tum descendi, quid sit philosophandi genus ecclecticum, quid de eo senserit Augustinus, Hieronymus, Chrisostomus, descriptisque copiosis horum textibus, (quos scivi unice apud monachos valere), Christum ipsum fuisse ecclecticum docui, dum veritatis habuit rationem destructa synagoga hujusque doctrina. Hinc judaizare eos videri subsumebam, qua re minus intelligentes maxime terrui. (Per theses easdem unus eliberatus ex carceribus.) Ex praemissa nihilominus mea scriptione patris

accidit, non solum quod 40 fl. millia, quae | bona moneta commissario ex contributionibus rusticorum dare debuit, fuisse Viennam missa et hac non exsolvi officiales nisi supramemoratis cartis, gregarios autem fatalibus crucigeris, sed et fuit gravius, dum commissarius ipse semet exsolvi cartis in medietate non difficultabat, episcopus Zagrabiensis cum clero eatenus sit protestatus, quin officiales etiam comitatuum ex publicarum rerum ignorantia contrariebantur. Qua ratione modico, illo lucro etiam, quod redundasset ex non factis schedarum

Mensuras quoque aridorum, vulgo modios, ad minora reduxerunt. Rei hujus invigilatores positi in locis quibusdam, qui deinde, ut fert hominum avaritia, excessus varios patrabant. Profecto in foro parochiae s. Georgii sub Plessivicza a caedibus vix abfuit, percussique plane nobiles, dum rusticis assaturas accipere intentassent. Vicecomes ipse Spissich ob laniones Zagrabienses punitos aliaque a modo debito aliena, per se tamen gesta, cum civitate incommoditates habuit. Plura similiter alia ab eodem gesta sunt. Inter mala referenda primum ejus praepotentia, cujus ambitu

alia ab eodem gesta sunt. Inter mala referenda primum ejus praepotentia, cujus ambitu factum, ut optimi aptioresque judlium resignarent, uti Josephus Kerchelich, cujus loco fuit substitutes Franciscus Mikulich, potator celebris summeque contentiosus et nixosus, inter popinas quaerendus, dum fuisset necessitas. Et cum quendam potus percusisset presbytherum ex mota inter eos quaestione, an papa, regina major esset, ob scandala talia et censuras fuit amotus, succedente ei Joanne Zaverszki, Stephamis quoque Babochay sive Cheh resignavit, accepto successore Josepho

episcopatu successore, annuam quandam pensionem exigeret, idem semet reginae istud dicturum aperit dixitque, ut ex apprehensione hujus, laesae nempe antea creditae integritatis, Josephus Koller brevi extingveretur. Filius ob hanc injuriam Barkoczio ubivis restitit, ac ob illatas injurias Jesuitis, dum eos ex seminariis ejecisset qua episcopus et primas, tyrannidis magnum virum arguebat. Barkoczius, se Kollerio superiorem ratus, huic nec qua episcopus Agriensis immolare eumdemque adorare voluit, favores potius quaerens ministerii, | foeminarum item apud

ratus, huic nec qua episcopus Agriensis immolare eumdemque adorare voluit, favores potius quaerens ministerii, | foeminarum item apud reginam acceptarum, similiumque virorum, quos gratiis Augustae valere intelligebat. Rodebat res haec Kollerium, praecipue dum vidit, Barkoczium resolutum primatem. Accidit, ut anni hujus Augusto mense imperator, regina regiaeque proles ex Hollich, imperatoris dominio, Sassinium a Paulo Eszterhazy, provinciali Paulinorum Hungariae, ad noviter erecti Sassiniensis Paunorum templi consecrationem, ab ipsomet primate

essent. Probabant alii: 1. quia magnus primatis animus de mediis omnibus esset provisurus, adeoque, aliarum omnium cultarum nationum instar, peti foris non debebit educatio, quae domi futura est; 2. ita excolendam illustrandamque Hungariam totam; 3. aeris in patria erit major copia et conservatio, dum Viennam tanta exmitti non debebunt, quae hactenus submittebantur; 4. praetensionibus tot tantisque Austriacorum in Hungariam prospexisse primatem. (Collegium Pazmanianum‚ emptum a Zagrabiensi clero. Synodus

deponenda venire, onus taxatum collegii 500 fl. annue esse, pluraque alia. Quibus auditis | visoque eo, collegium illud amplius quam 80 fl. milia exhaurire, iis, qui antea probabant, coepit displicere. In levamen Paxius, dum et quando col- legium croaticum fuerit reparatum, ex illo 1500 ab inquillinis haberi posse perorabat, e domibus vero penes Laurentianas 500, ex collegio ipso Pazmaniano a mercatoribus merces deponentibus fl. 200, quibus rebus condigne satisfieri

capitulo conditum. Verum pro taxa suspirantibus avaris canonicis, terruerant Ressium, capitularem fidedignitatem suo facto periclitari, conceptusque ac habitus dominus Nicolaus Skerlecz pro notorio publicoque capi tuli hoste, defensionibus meis in capitulo nihil ei suffragari valentibus, praecipue dum credebatur, in fl. rh. mille receptione testamenti privatorum avaritiam defraudasse. Ressius in me uno sperabat, quia unus eum pro veritate tuebar. Interim vexam illam 200 fl. redemit ad saturandam quorumdam avaritiam, inductus ad haec a canonico Petrovich, qui omnium scientiarum

Ego ipse in exsecutione latarum sententiarum processi vidique Konschinae miseram Magdichianae olim conditionem. Antea splendebat tota, cocos totque ancillas habuit, ephebos item, ut meis vidi oculis persaepe apud collegam assessorem constitutus et pransus. Nocuit sub Magdichio culinae fumus, nunc, dum fuissem Konschinae, vidi ipse | ancillae vilissimae munus eam gerere, parare cibos, scopare, purgare ollas, porcis deferre urticas et quisquillias; antea a Magdichio orari iratam, a Zana more rustico imprecari sibi, sese percuti; nil negabat volenti Magdich, a

militares (episcopo tacente ad capituli preces, ne suo suffragio capitulum Siscio ac ipse Hrasztovicza privarentur) praesidiorum erectionem urgent, ex depraedicata per eos necessitate. Objiciebatur urgentibus amissio jurisdictionis regni aliaque plurima ab exemplis patentibus generalatuum. Tum, dum ista clamoribus absorberentur, protonotarius Petrus Skerlecz, exhibitis per comitem banum delineationibus, de sumptibus quaerere incepit, qui nempe ad erectionem necessarii forent. Bano haec ac militaribus audire renuentibus praetendentibusque, antea resolvendam venire praesidiorum erectionem,

pulsoque schismate, Lutheri dogmata in Moscoviam inducenda procuraret, quin legitimam uxorem suam Catharinam Zerbst Anthaltinam natam, arci cuidam praeclusam repudiaturus, diceretur; sufticienda illi Angliae regis sorore, ut fama ad remotas has Croatiae terras ferebat. Ipse securum se ratus, dum cum suis quibusdam proceribus legiones quasdam lustraret et uxorem Catharinam adesse juberet, ipsa perimendam se rata, opera officialis ad suas vigilias excubantis Petroburgum in vestitu rusticano effugit, ac ad templum perveniens, in eodem se recondidit. Interea sacerdotum medio ac praedicti

musica, templi apparatu, dicente pro concione p. Mathia Simatich Jesuita; rectorem suum, pontificem, episcopum et civitatis magistratum prima parte laudante, altera laudes beatissimae virginis, tertia ejus statuae historiam praedicante; videlicet: statuam illam ante annos 144, dum Jesuitae eo loco fuissent, ubi nunc Capucini locati forent, fuisse ab angelis recreatam cantu regina coeli, et successive transeuntibus Jesuitis ad locum moderni collegii, inde fuisse portatam repositamque ad eum locum, ex quo fuisset accepta, et nunc pietate rectoris ad aram

scribebatque latinas epistolas; delitiae olim illi arma, equi, venatio animusque plus virilis, quam foemineus; in partus suos fuit crudelis passimque creditum, vel fuisse androgynam vel clytoridem. Quin a pluribus praeclaris nobilibusque foeminis, quibus fingere opus non fuerat, relatum mihi est, dum dormire eas cum Pudentiana contigit sive in via, sive domi ejus ad succumbendum sibi fuisse provocatas, et quandoque oppressas, ut harum quaedam a me consilium rogarent, quaedam stupescerent penis virilis in foemina vim, explicatione facta, clytoridem habuisse videtur.

Josephi Keglevich cum circumstantiis.) Die 4. Aprilis in cathedrali basilica per episcopum electum Syrmiensem Joannem Bap. Paxi ecclesiae ritu benedictae sunt nuptiae intra comitem Josephum Keglevich et Rosaliam Thauszy, episcopi provisoris filiam. Qua in re noveris lector, anno 1751 dum Franciscus Thauszy in Zagrabiensem episcopum resolveretur Posonii, pauper quidam inopsve ac senecio per Hungariam vagatus, ad nominatum episcopum se contulit dicens: semet credere paris cognominis episcopum sibi esse junctum sangvine; exhibuitque armales, ut vocamus, litteras, quibus caruisset

Rosalia. Praedictus comes Josephus Keglevich, postquam cognatam suam Catharinam Keglevich comitis Petri olim filiam, quam praecabatur, non obtinuisset, praeeligente illa baronem Franciscum, filium Stephani colonelli Patachich, ex desperatione vel potius innata illi levitate ex educationis defectu, dum bacchanalisticis feriis in Glogovecz Zagoriae apud viduam Suvichianam hujus filiam Catharinam nubere anhelantem et elegantis formae atque corporis puellam conspexisset, ejus amore accensus, inscia etiam matre, at uno fratre puellae pyrabolariorum capitaneo conscio, die 14. |

die ordinatae executionis mittitur ab episcopo Loborinum, qui, se ejiciendum e bonis circa festum s. Josephi, comiti denunciat. Miser rudisque ac neglectus, quo se vertat, nescius, ne confusionem videat Catharina, rogat eandem, ut ad condictam festi diem non adveniat; scripturum se, dum adesse debeat possitque, causamque hujus sincere puellae detegit, indictam nempe sibi esse die eo executionem a capitulo. Komaromi postquam variis objectis desperatum fecisset juvenem levemque comitem, svadet, vel orandum capitulum esse pro suspendenda executione, vel ducendam uxorem, quae

Komaromi postquam variis objectis desperatum fecisset juvenem levemque comitem, svadet, vel orandum capitulum esse pro suspendenda executione, vel ducendam uxorem, quae media praeberet solvendorum debitorum. Adveniunt Zagrabiam. Comes apud canonicum Joannem KukuIjevich, suum Viennae rectorem, dum convictorem ageret collegii croatici, capit hospitium. Iste, ut favores mereatur episcopi, cui ante invisus fuerat, praedictam proponit Rosaliam, rem secus sine remedio esse. Cum Suvichiana esto contracta fuissent sponsalia receptaeque mutuo arsiae ob respectum episcopi semper invalidanda,

Joannem Kukuljevich, quia valde meritum de episcopo (sic expressum in collatione) adeoque una et domum ei Paxianam se conferre, canonicum vero Joannem Jozipovich, parochum Crisiensem et administratorem Poseganum. Minus exspectata haec fuere capitulo, incognita ipsi Paxio, qui obstupuit, dum epistola legeretur, dicens, semet necdum resignavisse. Crevit episcopi Paxii admiratio, dum post lectam epistolam promoti possessorium, illico productis episcopi collationalibus, ursissent. Paxius, se nec habiturum, qui ligna sibi adferat, edicebat, petens: possessorium promotorum suspendi per

adeoque una et domum ei Paxianam se conferre, canonicum vero Joannem Jozipovich, parochum Crisiensem et administratorem Poseganum. Minus exspectata haec fuere capitulo, incognita ipsi Paxio, qui obstupuit, dum epistola legeretur, dicens, semet necdum resignavisse. Crevit episcopi Paxii admiratio, dum post lectam epistolam promoti possessorium, illico productis episcopi collationalibus, ursissent. Paxius, se nec habiturum, qui ligna sibi adferat, edicebat, petens: possessorium promotorum suspendi per dies aliquot, ut sic ipse in usu praedii ad abitum suum maneret. Sic velle episcopum,

aliam recensere circumstantiam in congregatione regni propositam, ubi his capituli ablegatis duo Skerlecz et Busan, quia non subscripsissent, pro apertis ecclesiae inimicis et Varasdino fuerunt descripti et hac occasione denuo accusati. Quia vero subjunxisset Kukuljevich, hunc esse effectum, dum rectores collegiorum faverent convictoribus ipsisque excolendis darent operam, me ab eo affici clarum erat. Hinc reposui, si laesum se sentiret, patere sibi actionem injuriarium, rectoribus autem collegii studendum esse, ut sibi crediti alumni et convictores pro sua |

a Skerlecz fuisset percussus vel caesus baculis. Malenich et ego risimus, Popovich autem eloquitur, se in sedriis observavisse, saepe provocationes fieri ad tabularia praejudicia, saepe ex his ferri sententias, consequenter cum ego tabularista sim, ex tabularibus me fuisse locutum praejudiciis; et dum dissoluti progrederemur ad aedes, idem Popovich me rogabat, et quid et quae illa sunt tabularia praejudicia, panderem. Reposui, esse judiciariam ambiguarum legem interpraetationem; replicuit ille, vos tabularistas vinculum quoddam habere debere, ne intelligi valeatis, donec quis tabularista non

ac ut fama retulit suusque narrabat actuarius, plenis marsupiis aureorum redivit. Post captam quietem abiit cum actis et relatione Viennam ad nuncium, a Majestate ipsa reprehensum se dicebat narrabatque de tot circumstantiis levissimis contra episcopum complici faventibus. Respublica Veneta, dum Vegliam ad moniales examinandas parabat iter, vetuit, ne praesumeret, alias se ad carceres ducendum. Quare neque eo progredi ausus est. Iste igitur, cum Viennae fuisset, duo sibi imponi a capitulo vidi: primo, ut auctionem illam politicorum enervet, responditque, se omne possibile tractavisse

hominibus, eamque capit, Depoczianas ejicit suosque homines. Universa sic appraehendens seseque contra jus omne possessorem efficiens, partium utraque advocatos suos Viennam mittit. Et esto gravissimum fulminatorio repositorium in favorem domicellae ab aula venisset, comes et huic se opponit, dum substitutus vicecomes Mathias Sztolnekovich ad effectum mandati eo pervenisset. Post factum hoc festinat Viennam comes sperans in eo remedium et relaxationem repositorii, quia judicis et exequentis facto res evenisset, verum errores erroribus addere nolens cancellaria, cum quidquid sit, de

dein provisorem, postea arendatorem ejusdem arcis gessisset, conflatisque hinc pecuniis armales litteras sibi procuravisset. Assessori canonico Galliuff profuit status ecclesiasticus, eumque a poena exemit, juris autem ignoratio a malitia, capitulum quoque cryses suas passum est, dum inscio domino Ignatio Volkovich obligatorias hujus comiti Orsich tradidisset, ad excontentandum Voikovichium hac ratione ab Orsich in 47 illis milibus florenorum. Iste dum mense Junio interesse deponere vellet, capitulum istud levare non poterat ob praeassumptam a comite Orsich obligationem.

ecclesiasticus, eumque a poena exemit, juris autem ignoratio a malitia, capitulum quoque cryses suas passum est, dum inscio domino Ignatio Volkovich obligatorias hujus comiti Orsich tradidisset, ad excontentandum Voikovichium hac ratione ab Orsich in 47 illis milibus florenorum. Iste dum mense Junio interesse deponere vellet, capitulum istud levare non poterat ob praeassumptam a comite Orsich obligationem. Volkovich metuens, ne bonis privetur, executionis specie tituloque executorio comes Orsich bona retineat, (prouti a vicecomite Spissich informatus et volebat, nisi Viennae

assecutus; divesque multum, ex uxore Sybilla Woghner Labacensi filium reliquit praedictamve Theresiam, cujus frater jam capitaneus, florentibus annis mortuus, unicam reliquit filiam, uxorem modo capitanei Kempenich in imperio, vidua autem ejus generalis modo Rodt uxore. Theresia 13 fuit annorum, dum genitoribus orbata esset, tutoratum ejus assummente generali Strasoldo. Occasione conscriptionis rerum per auditorem et conscriptores multis fuit spoliata clenodiis aureisque. Fatus tutor et generalis Strasoldo secretario suo sponsam volebat, quod dum impetrare nequiret, vim adhibuit,

modo Rodt uxore. Theresia 13 fuit annorum, dum genitoribus orbata esset, tutoratum ejus assummente generali Strasoldo. Occasione conscriptionis rerum per auditorem et conscriptores multis fuit spoliata clenodiis aureisque. Fatus tutor et generalis Strasoldo secretario suo sponsam volebat, quod dum impetrare nequiret, vim adhibuit, carceribus inclusit, non patente alteri ad eam aditu, quam Franciscano cuidam, secretario et cuidam Rueff, stulto habito creditoque. Post carceres dierum 15 vim pudicitiae ejus inferre volebant secretarius cum Franciscano, hac ut ratione cogeretur nubere,

monacho, ad carnalem actum se praeparabat secretarius, cum ob adventum praedicti Rueff ipsa salvata est. Haec per vicecolonellum Ivanicensem, sibi a Rueff relata, aulae detecta sunt, per commissariatum advenienteque mandato caesaris, erga praevias fati vicecolonelli dispositiones per Rueffium, dum dimitteretur ex aresto Theresia, ad currum ibi paratum factamque Varasdinum usque ad speciem cum auriga conventionem conscendit; ductaque sine vestitu ac indusiis aliis, ac quibus operiebatur, per devia Varasdinum est, ubi repertis paratis jam litteris per postam Viennam petiit, cavente pro

reginae ipsi, ac comiti banc. A matris morte (foeminae salacis prurientisque in senio etiam libidinis, ut relictis aliis mihi notis eventibus satis appareret ex publico illo, fol. 199 et 200 supra commemoratis; lubentissimeque monachis et ecclesiasticis succumbebat, dicens: mereri se credere, dum esurientibus carnes praeberet et famelicis provideret serviretque) Johanna dispositione etiam regia Ursulinarum monasterio Varasdinensi fuit tradita, 300 fl. regina annue ei suppeditante. Praedicto domino Nicolao Skerlecz puellae in bonis Reka et praetensionibus iis, quae ei a fratribus

Petrinam causa, a bano post bimestre exilii recepti iterum, hodie-dumque apud eum manentis. Aliae per alios somniatae, ut lusus, conversatio liberior cum actricibus com(oe)diarum, saltatricibus item commenta fuere; haec enim nunc sunt ornamenta juventutis, non poenae occasio, quin culpa censentur, dum negliguntur, occasione sese oferente; quin fatus Joannes Draskovich praedictas libertates pro religione habet. Quarto. (Generalis Bech Carolostadii multa induxit.) Greneralis Beck statim ac Carolostadium appulit, provideri coepit populo

fatus Joannes Draskovich praedictas libertates pro religione habet. Quarto. (Generalis Bech Carolostadii multa induxit.) Greneralis Beck statim ac Carolostadium appulit, provideri coepit populo esurienti, tum et aerario regio; populo quidem, dum per supremum vigiliarum praefectum Kovachich festine ac mense Jannario in dominiis Erdoedianis, Draskovichianis leviori precio praeemit frumenti ac millii modios plus quam 80 milia, obligatione deponendi ejus Carolostadii ad finem Februarii mensis quarum vecturarum onere subditi Erdoediani

leviori precio praeemit frumenti ac millii modios plus quam 80 milia, obligatione deponendi ejus Carolostadii ad finem Februarii mensis quarum vecturarum onere subditi Erdoediani animalibus privati sunt, offerebantque, reluendum per eos totum frumentum illud cum augmento notabili; aerario regio, dum inauditas novasque contributiones posuit Carolo: stadii ac alibi. A navibus vectores, vulgo ladvari, certum quantum annue exsolvere sunt obligati, accisae rebus impositae ut educillo, macello, foro etc., taxae opificibus, quaestoribus etc., constitutus quasi

proprio in episcopum Segniensem resolvit patrem Pium Manzzador instituti Barnabitarum Romae, ut vocant, ministrum generalem, sed olim Viennae ad s. Michaëlem apud Barnabitas concionatorem germanicum, virum praeclarum et cujus conciones typo sunt expositae. Hungariae cancellarius dum instantes pro episcopatu Majestati referret, se fatum Manzzador resolvisse, Majestas reposuit. Ad servandam attamen formam impediendaque Hungarorum in diaeta lamenta, cum praedictus pater Hungarus non esset, sed Hispanus origine, cancellarii ipsius voto idem Manzzador in facta

attamen formam impediendaque Hungarorum in diaeta lamenta, cum praedictus pater Hungarus non esset, sed Hispanus origine, cancellarii ipsius voto idem Manzzador in facta dein per cancellariam referada fuit propositus. Sic eventurum, | praedixeram Zagrabiae, dum ab amicis Vienna etiam pro petendo episcopatu Segniensi hortabar, nominandum videlicet monachorum qnempiam, ut probaretur, num clero populoque Segniensi concordia futura sit major cum episcopo monacho, quam fuisset ecclesiastico; nam et cum prioribus episcopis uti Nicolao Pohmajevich et

ideo in se conflatam dicebat, quod clerum populumque ad continentiam vocaret libidinemque eorum damnaret, qua de causa singuli de clero ab episcopo accusabantur. Ergo et hinc desummebam conjecturam, futurum monachum episcopum, quod etiam accidit. Praetendunt papae, dum vacare contingit in curia beneficium quodpiam, ad papam pertinere non solum confirmationem sed nominationem ipsam; qua de re Vienna 1749. constitutus occasione ea, dum episcopus Klein suum resignavisset Romae episcopatum, ego quoque summa approbatione scribere jussus fueram, evictumque, legem

Ergo et hinc desummebam conjecturam, futurum monachum episcopum, quod etiam accidit. Praetendunt papae, dum vacare contingit in curia beneficium quodpiam, ad papam pertinere non solum confirmationem sed nominationem ipsam; qua de re Vienna 1749. constitutus occasione ea, dum episcopus Klein suum resignavisset Romae episcopatum, ego quoque summa approbatione scribere jussus fueram, evictumque, legem eam extra Italiam non obligare, ac vel maxime in Hungaria. Nunc an haec iterum inter aulam Viennensem et Romam curiam quaestio eruperit; aut qualiter sit determinata, ad

ob tot pecunias aulae datas, licet iniquissimo modo ac titulo exactas per vim, crudelitatem in subditos, ecclesiae spolia, testamentorum pro lubitu invalidationes; neque audiuntur tot tantorumque lamentantium lacrymae, dissimulantur illatae per eum injuriae, spoliationes, damna, quia dum monetur vel ad se de accusationibus perscribitur, pecuniarum Viennam submission enervat omnia. Quemadmodum porro credebatur ab omnibus, ordinem hunc pro solis futurum Hungaris huicque aggregandos vicecomites aliosque nobilium, ut consequendae cujuspiam crucis affectu desiderarent plurimi, ad

de accusationibus perscribitur, pecuniarum Viennam submission enervat omnia. Quemadmodum porro credebatur ab omnibus, ordinem hunc pro solis futurum Hungaris huicque aggregandos vicecomites aliosque nobilium, ut consequendae cujuspiam crucis affectu desiderarent plurimi, ad diaetam ablegari; ita dum praedictas promotiones primas percepissent, videntes personalem praesentiae tertii ordinis cruce praeditum, de eadem consequenda omnes benemeriti desperarunt, videntes nec banum fuisse remuneratum, sed ob taxas vulgatas soli juvenes dissipare asveti spem consequendae obtinuerunt solvendaeque

die III. Julii comparuere, quos pro more primas Hungariae Franciscus Barkoczi salutavit, oratione hic adnexa sub A. Sada se ne nalazi u rukopisu taj govor. Dum pro more Posoniensem arcem ingrederentur Majestates, plebs pro: vivat Maria Theresia, clamabat: vivat Franciscus Nadasd banus Croatiae, qui affectus bano ingratus fuerat credebaturque ab inimicis procuratus. Die altero propositiones regiae auditae sunt, augendae videlicet contributionis in uno

opus, Italia et cumprimis Roma istud non solum damnavere, at igni sacravere. | Caeterum creditum a singulis, aulae jussu scripsisse Kollarium id, quod svadebant propositiones regiae, quas eum nosse oportuit praevie. Hinc crysi non caruit aula, dum opus nutu suo exaratum tueri noluit. Adversus libellum sub anonymo scripsit aliquis sub titulo: Vexatio dat intellectum, opus adversus aulam, quo conabatur persvadere, reges nostros vere nec dominos esse, esse autem dominum quemvis nobilem. Prodiit opus hoc ex primatis Barkoczi

sub diaeta cremasset, damnasset, aut saltem prohibuisset, uti opus Kollarii. Scripsi ego etiam adversus Kollarium, sed nequaquam de singulis, at pure causam ponendo, cui et quomodo principes de rebus ecclesiasticis merae disciplinae leges ferant; adeoque legislativa potestate gaudere ecclesiam, dum Kollarius istud suo opere enervare niteretur, ad quae Posoniensis deputatio nec advertit. Manuscriptum meum misi primati ipsique Kollario. Interim quia ad opus Kollarii omnia praemissa a nobis descripta sunt nempe historia, deputationis acta Posoniensis, apologia Kollarii, opus illud:

scripserit, Kollarium fateri esseque sub juramento fassum, opus illud neutiquam suum, at meum esse. Quae res heu quale odium excitavit adversus me tam in capitulo, quam et regno. Secundo, in eodem | opusculo non parcitur Rittero et cum falsifitatibus. Quare dum duxit me Ritteriana ova spargere, cum extraneus devoluta ad me Ritterii quaedam scire nequiverit, viderit autem Ritteriana manuscripta Paxius, suspicione gravatur. Tertio, quia inferioris opus primas non vulgasset ut istud, Paxium autem promoverat ipse ad episcopatum Syrmiensem, quod ad putum

ferri etiam sunt detectae et colli incoatae anno sequente. (Lectoris Malenich memoria.) Posonio scriptum, ablegatum capituli Georgium Malenich disseruisse palam de augenda contributione vel maxime vero, quod nobis volupe charumque sit, dum subditi nostri, ad nos venientes, nobis ferunt anseres, anatras, capones, et dum videmus pendere quidpiam ex eorem manibus, eos audimus et benigne accipimus, si vero nil adferentes intuemur, repellimus; certe, ut indigna haec fuere diaetali congressu et levissimi judicii sui suaeque infamis

(Lectoris Malenich memoria.) Posonio scriptum, ablegatum capituli Georgium Malenich disseruisse palam de augenda contributione vel maxime vero, quod nobis volupe charumque sit, dum subditi nostri, ad nos venientes, nobis ferunt anseres, anatras, capones, et dum videmus pendere quidpiam ex eorem manibus, eos audimus et benigne accipimus, si vero nil adferentes intuemur, repellimus; certe, ut indigna haec fuere diaetali congressu et levissimi judicii sui suaeque infamis avaritiae indicia, sic de condigno explosus est nedum ibidem ab intelligentibus, sed

Viennae erecta est instar hungaricae illius anni 1760. Hortus oliin Eugenianus attributus huic cohorti est, data illi ante hungaricam eminentia, est enim germanicae juventutis; et ne lis sit eatenus aliqua, quod hi Germani charactere superioris procenturionis vulgo oberleitinantii gaudeant, dum Hungari subprocenturionis honore insigniti forent, conclusum publicatumque est. Horum insuper Germanorum exigua et periculis carentia sunt obsequia, cum Hungari praecursare obligarentur tantorum periculo et ruina. Pro hac augusta nulla fuere exacta per Sclavoniam et Hungariam, ut alias fieri

essent. Res haec magnam apud clerum et magnates invidiam concitavit. Dicebant primo: 14 i ½ redka prekrižano. | Quod dum diaetaliter de augendis tabulae banalis assessoribus constitutum non fuisset, banum sine praevio statuum ordinumque consensu ejusmodi auctionem assessorum privative orare non potuisse, cum ob gubernationis connexionem, cum Majestas non sit, tum ob salarium, quod electi in

examinanda et cognoscenda praevie, prouti et modus; permoleste enim habuere magnates, quod hi neglecti sint et unus saltem ex iis non positus. Comes Patachich Joannes annis multis gratis egit tabulae banalis supernumerarium, dein fl. 200 fuit assecutus ob labores impensos. Hinc dum gratis laborandum est, laborari debere a clero et magnatibus; dum honor et merces adsunt, haec nobilibus attribui. Pro magnatibus nullas esse in regno accomodationes, hinc exiguum esse quoque eorum in regno numerum, et qui sunt, accommodationis defectu eos negligi et oeconomicis occupari

enim habuere magnates, quod hi neglecti sint et unus saltem ex iis non positus. Comes Patachich Joannes annis multis gratis egit tabulae banalis supernumerarium, dein fl. 200 fuit assecutus ob labores impensos. Hinc dum gratis laborandum est, laborari debere a clero et magnatibus; dum honor et merces adsunt, haec nobilibus attribui. Pro magnatibus nullas esse in regno accomodationes, hinc exiguum esse quoque eorum in regno numerum, et qui sunt, accommodationis defectu eos negligi et oeconomicis occupari oportere. Tertio, protonotarium cum bano lusisse, ut sic etiam in

adsunt, haec nobilibus attribui. Pro magnatibus nullas esse in regno accomodationes, hinc exiguum esse quoque eorum in regno numerum, et qui sunt, accommodationis defectu eos negligi et oeconomicis occupari oportere. Tertio, protonotarium cum bano lusisse, ut sic etiam in judicialibus eluderetur, dum assessores quinque nobiles praevalituri sunt adversus opinionem suam, si, per inconcessum, duorum magnatum et praelati haberet conjunctionem; nam vota quinque adversus quatvor semper praevalebunt. Praeterea occupare studere nobiles omnia; habent enim comitatuum officia, habent tabulae

protonotarii animum, neque nos conferre de aliis ac rebus eruditis et historiam veterem illustrantibus, de iis vero, quae ad officium cujuscumque spectarent neutiquam, tandem relictus sum. Probatio unica remansit, an videlicet pro capituli praetensionibus ego disserere velim aut recusare. Rem hanc dum mihi tam Komaromi episcopi fiscalis quam et Petkovich canonicus proposuissent, animadvertens, quo res inclinaret, reposui omnino paratumque esse ipsi domino protonotario opus meum exbibere, cum sciam, aliud esse amicitiam ob virtutes et merita, aliud causam. Scripsi itaque dissertationem sub

austriaci, media vitae subditorum ad se trahentis; (id quod Veglienses aliique commetanei ex dispositionibus generalis Beck factis ad mare Adriaticum viderunt) sibi in fide confirmavere, ut domi meae Vegliensium unus fassus sit, malle se perire omnes, quam ad modernum austriacum regimen pervenire, dum viderent, quam tractentur vicini austriaci a Beck generali. (Piaristae Carolostadii.) Qui generalis tam Belovarini pro pp. Piaristis, Marcham introductis 1756.. templum erigere incoavit, quam et Carolostadium |

respicere, etiam ubi opus erat censuris; clero litteras restituit ac philosophica, theologica, canonica studia, quae prius Agriae Jesuitae tradebant, dicta typisque data pereleganti eatenus oratione clero docendas dedit; qua re nil potuit cogitari efficique salubrius tam ad praecepta evangelii, dum ex clero posuit deus doctores, quam et existimationem cleri. Et si monachi suas servant scholas, cur clerus a monachis deberet excoli. Synagoga vetus tamdiu habuit prophetas, donec vocationi suae incubuit, sed ubi pharisaeis, saducaeis permisit doctrinam, prophetia desiit et ipsa infecta est,

more mundi vix vivere desiit, sua omnia sunt reprobata. Praedicabatur subditorum tyrannus et milia multa restituta sunt injuriatis. Incoatum Strigonii opus, ut demoliatur, imperabatur, denuo mutata mandata sunt. Collegium Pazmanianum a Croatis reddi oportuit, denique qui maximus praedicabatur, dum vixit, post mortem minimus habitus; sic nempe ludit mundus, sic adulatorum turba. Servire Deo, optimum est. (Aula pergit ad Tyrolim. Nuptiae Petri Leopoldi. Mors imperatoris Francisci I. Josephus II. imperator et corregens.) Initio mensis

Augusti Oeniponti celebratae sunt nuptiae et sponsi Florentias missi, assumpto ducatu Hetruriae a Leopoldo Petro qua magno Hetruriae duce. Harum nuptiarum gaudiique solennitas in luctum et dolorem mutata est, quoniam imperator Franciscus I. Oeniponti die 18. mensis Augusti, dum recreari in theatre vellet, nulla praecedente imfirmitate alia vel signo ejusdem, ibi in theatro male habere coepit, et recedens, apoplexia tactus, repentine obiit. A multis creditum, veneno extinctum, quod ipsi Deo notum est. Augusta conjux obruta dolore in monasterium se recepit. Filius

per nos clementer ordinatae, successive una cum transmissis protocollis isthuc repraesentavit, quaeve hic per mixtam itidem commissionem aulicam, revisa discussaque fuerunt clementer resolvimus, ut ad procurandam inter incolas utriusque jurisdictionis tranquilitatem interimaliter, usque dum per exmittendam eatenus commissionem localem finalis linea praefatum generalatum a provinciali terreno integre separans elaborari et per nos resolvi poterit; non modo differentiae illae, respectu quarum inter partes coalitum est, aut secus per mutuum accessum norma in

sunt advecta, totidem Decembri, praeter Varasdinense officium, atque alia. Hujus autem monetae haec erat origo. Camera Posoniensis vectigalia et gabellas elevavit admodum, ut ob horum excessum cuprum aliaque metalla Neosoliensia illarumque montanarum civitatum distrahi evaserit impossibile. Hinc dum plurium annorum remansere metalla, horum distrahendorum haec inventa est ratio, ut nempe in monetas reducantur, habitaque ratione et computu valoris metallici, impensarum, gabellarum, vectigalium, officialium monetarum ac aedificiorum et horum omnium imputatione valor accrevit, ut 120

carnificis tormentis se subjecerit, cfuae cura praefectorum Erdoedianorum foret ordinaria, ut tertius numeraretur praefectus Erdoedianus, sub cura carnificis mortuus. Alii interpraetati sunt fatum hoc Schitaroczii ob primam uxorem, pro qua praetendebatur uxoricidii reus, dum eum ob adulteria argueret; quidquid sit, judicia Dei abyssus multa. (Antonius Jankovich mortuus.) Mortuus etiam Septembri mense est dominus Antonius Jankovich in bonis suis Hungariae, consiliarius apostolicae Majestatis et assessor banalis

isto, alias vetus securiusque praesidium, derelicta est. Jussu namque Beckii generalis Kleffeld transire Bellovarinum debuit caeterique stabales, quod populi onere summo erigebatur, tarde in praesidium surrecturum. Gemebat suspirando confiniarius populus tam ob labores quam adempta vitae media, dum beneficia quaevis elocarentur. Dispergebantur plurimi praecipue e Carolostadiensi generalatu. Violentiae patrabantur undique. Ex episcopi Zagrabiensis alodio Lupoglaviensi animalia ipsi episcopo ideo invasa et adempta, quod Ivanicenses comperta militarium in damnis invagiassent. Per 15 dies

intra studiosos et servos praepositi.) Festo s. Josephi sive 19. Martii praepositi majoris et episcopi Belgradiensis servi ac famuli haeri sui cum imperio monarchae, praecipue cocus nomine Blasius ex innata, ipsis petulantia, assumptis armis, in civitatis regiae terreno, dum | studiosi pacifice a secundis vesperis reverterentur, ex sacello s. Josephi contra eos, ad demonstrandam audaciam, ex virgultis armati insilierunt. Studiosi fuêre sobrii, poti praepositi servi; hinc facile fuit studiosis eripere

in domo quadam daemonem sese insinuavisse, molestare homines, et cum loci capellanus exorcisaret domum noctu, ad parochialem Gorensem transivisse daemonem; illic sese in umbra praebere adspectabilem, sermones edere, miraque patrare. Officiales quosdam rerum omnium incredulos, dum ad domum comparuissent, rustici verberavisse, pluraque similia, pro referentis peritia fingendi. Parochus Gorensis Mathias Koosz in persona venit Zagrabiam, racensuit de daemone isto quamplurima episcopo, praeposito et capitularibus, ut videretur haereticum de re ista vel subdubitare. Plurima,

et precibus quibusdam alii ad sacristiam pergunt pro venerabili. Interea saecularis vietor potus pridie e somno excitatus, credens obdormisse janitorem, ad frequentissimum sonitum accedit ad portam; claves ibi comperit, aperitque et ad hircum impingens credidit, quod casu sese involvisset funi; dum hunc eliberat, adsunt cum candellis monachi et venerabili. Rei novitate territus, credens, umbras mortuorum esse, dum voce lectorem theologiae novisset, quid hoc est, interrogat. Ipsi etiam vietorem voce agnoscentes, eum ut potatorem et nocturnae quietis turbatorem arguunt, sed is lumine habito

credens obdormisse janitorem, ad frequentissimum sonitum accedit ad portam; claves ibi comperit, aperitque et ad hircum impingens credidit, quod casu sese involvisset funi; dum hunc eliberat, adsunt cum candellis monachi et venerabili. Rei novitate territus, credens, umbras mortuorum esse, dum voce lectorem theologiae novisset, quid hoc est, interrogat. Ipsi etiam vietorem voce agnoscentes, eum ut potatorem et nocturnae quietis turbatorem arguunt, sed is lumine habito hircum eliberat, narrando factum suum, et ad lumen cognoscendi hircum inductus est ad monasterium inclusus, nec die

turribuli necessitate. Parochus, ut plebi terrorem et pessima | omina removeat, terrorem illum subsequis concionibus ad vim consecrationis retulit, pulsosque fuisse daemones, qui ibi Christo confusionem facere volebant, terrore illato, vicisse nihilominus Christum, dum ecclesiae nullum illatum est damnum. Invidebant autem daemones, quia templum illud ex lapidibus olim a gentilibus positis et facile diis seu daemonibus sacratis olim haberetur constructum. Quibus rebus populum successive ad novum templum revocavit. Hos ejus sermones ex fideli relatione eorum,

responsoriis episcopus, at iste negat et falsitatis arguit Habianeczium. Vicarius Rees de examine interrogatus, ut episcopo assentiretur, false testatur: Habianeczium nusquam fuisse approbatum, singulique examinatorum dempto unico Josepho Mikinovich. Res haec iterum turbavit Erdoedium, at dum capitularibus caeterisque Croatis originale fuisset exhibitum, omnes testabantur agnoveruntque, approbationem esse legitimam, veramque vicarii | per extensum scripturam et officii sigillum: informatoque bene Erdoedio de episcopi modis et falaciis, ipse

ad omnes extendi debere peroravit, ad parvulos aetate, ad baptizmum et educationem applicuit, ad parvulos virtute ex psalmo 14.: domine, quis habitabit etc. et quis requiescet in loco | sancto tuo , ibique denotatos versus explicuit breviter; dum venisset: qui loquitur veritatem et non fecit dolum incoassetque, episcopus: satis est, dixit, assidereque debuit mensae. Tum ad parochiam missus est in Februario. Ressius parocho dixit, mentitum se fuisse de ejus approbatione tam in gratiam episcopi, quam et quia credidisset, fidem

(Chasmenses praecedunt Paulinos.) Superius facta est mentio de mota quaestione inter Chasmenses et Paulinos ratione praecedentiae in congregationibus regni; fuisse impositum, ut partes motiva sua exhiberent, quibus visis determinaretur; Chasmenses dum causam suam commendarent protonotario, videretque is ruditatem horum, ut ad me Balthasarem Kerchelich supplicarent, eatenus svasor exstitit, cum sine motivis majoribus usus praecedentiac Paulinorum difficulter speraretur superandus, et banus partes tueretur Paulinorum, episcopus exosus foret

domi autem contrarium, quare cum usus ille, qui in diaeta esset, sit potior, ut leges communes quibusvis privatis statutis, quae ipso jure nulla sunt, quando adversus leges communes sunt; ita Sclavoniae status totius coronae judicio et per ablegatos etiam suo non potest non videre, abusum esse, dum Paulini Chasmenses in his Sclavoniae congressibus antecedunt. §pho 6. Ex actis et regni Sclavoniae articulis mentorum fidem demonstravi, nempe status Sclavoniae anno 1593. per articulum conditum supplicuisse, ut qua innutiles et sine omni cultu divino et publici commodo viventes Paulini

Sclavoniae congressibus antecedunt. §pho 6. Ex actis et regni Sclavoniae articulis mentorum fidem demonstravi, nempe status Sclavoniae anno 1593. per articulum conditum supplicuisse, ut qua innutiles et sine omni cultu divino et publici commodo viventes Paulini tollantur; pro Chasmensibus contra dum hi sigillum restituissent ob paupertatem, supplicuisse regiae Majestati, alia item plurima. Tandem abusus originem sub episcopo nempe monacho Simone Bratulich, qui simul erat locumtenens banalis, episcopus Zagrabiensis et generalis Paulinorum, tam ex cleri odio ob habitas cum capitulis lites,

et indicatione, esse opus viri magni, optime de patria et principe meriti. Facta haec sunt, ut mandârat episcopus; banus lecto opere desperatam esse Paulinorum causam cantabat. Comitis Joannis Patachich (cujus opus esse Galliuff edixerat) eruditionem in tam jejuna materia depraedicabat. Comes, dum a bano interrogaretur, asseruit, omnino traditum esse a se opus episcopo. Banus illud Paulinis communicat, ipsi ut tempus habentes generali suo, sollicitique erant pro responso; demum responderi nil posse obtinentes, ad me quoque fecêre recursum, ipseque prior Lepoglaviensis et vicarius

Erdoediani et comitis ab Altham insulani. Hi intellecto eo, quod in diaeta adaucta haberetur contributio, nil adversus hoc se habere publicarunt, sed medium exsolutionis aliud non superesse, quam ut dominorum terrestrium urbaria ad aequum et justum redigantur, determineturque stabile urbarium, dum pro genio dominii annis singulis ad nova stringerentur. Videbatur hac rusticorum renitentia aula contenta, dum in effectu protegere visa est malecontentos, ut cresceret quotidie numerus lamentantium et rusticorum audacia; quin rumor erat, haec Daunii consilio fieri, qui consilii bellici erat

adversus hoc se habere publicarunt, sed medium exsolutionis aliud non superesse, quam ut dominorum terrestrium urbaria ad aequum et justum redigantur, determineturque stabile urbarium, dum pro genio dominii annis singulis ad nova stringerentur. Videbatur hac rusticorum renitentia aula contenta, dum in effectu protegere visa est malecontentos, ut cresceret quotidie numerus lamentantium et rusticorum audacia; quin rumor erat, haec Daunii consilio fieri, qui consilii bellici erat praeses; an hoc ita sit, non afirmo. Aula nihilominus motus rusticanos dissimulavit, sed et ipsi magnates et

dominicae quinquagesimae abiens, statim in Bukovecz die 9. Februarii coram loci parocho contrahit occulte fatamque comitissam suam fecit eonthoralem; est etiam ipsa ex comitatu Liptoviensi nata Susana Malatinszki, corporis forma omnino elegante, qua comitem olim Josephum Draskovich ceperat, ut, dum ipse Leopoldopoli in Hungaria fuisset commandans, cum eadem captus pulchritudine alias lutherana conjungeretur; ob quod matrimonium suis invisus et praecipue matri fuit. Susana pauperibus est genitoribus, religione lutheranis, sorores habet plures, omnes formae elegantis. Senior est omnium |

promoveri ad officia servos, ac ad annum totam Croatiam consilio aulae bellico subjiciendam. Plurimi hoc salutare futurum e clero dicebant, quod facilius semper clero fuerit cum extraneis et praecipue Germanis quam domesticis; et experturos sic saeculares, quid quaestio appellationis sit, nempe dum per eam imperare clero voluerut, dejicientur ex alto imperio; pluraque ejusmodi de cassa inferius dicturi. (Divisio inter proles Drashovichianas.) Banus terminata banali tabula, qua jam aliunde occultus prolium Draskovichianarum vitricus,

collocatum, sed ad cameram Viennensem spectans ob ferri fodinas, quae isthic collerentur, exortae sunt differentiae et violentiae graviores, praecipue de pago Wintll vocato, cujus foret territorii, an videlicet regni Croatiae et sic sacrae coronae, aut provinciae Carniolicae; et dum partes sese ea tutarentur regula, quod vim vi repellere liceat, aula demandavit, ut tam regnum Croatiae quam et Carnioliae provincia ad faciem loci commissarios exmitterent, qui, si accomodare nequirent controversiam, genuinam darent informationem. Banus ergo commissarios ex parte regni

ut Carnioli quoque documenta sua provincialia exhiberent, fundarentque praetensionem tam in praecaedaneis duabus commissionibus (nostris et regno ignotis), ubi nomine regni missus olim Praszinszki subscripsit Carnioliae, tum Leopoldi quoddam rescriptum; | sed dum partes fide optima sibi sua crederent, vicecomes et descripsit Carnioliorum omnia et ex posteriori Josephi I. decisione, ab illis habita, partes illas controversas regni Croatiae esse, factaque deductione et instrumente uno accepto, eo rem adduxit praecipue ex quibusdam correcturis, ut omnino

suppeditavit gratis laboratores 180. Vicejudlium Krajachich habuit diurni grossos 15.; judex civitatis Szalle studebat onus hoc ad comitatum transferre, offerendo dispositionem Krajachichio, sed iste eam se habere commissionem, respondebat, ut populum exequi faciat dispositiones civitatis. Hinc dum de dispositione certaretur, effectum est, ut plebs misera, quae domi suae avidissime laborâsset, otiosa Zagrabiae manserit; si, ut incoatum est, prosequentur, optandum est, ut in adventu antichristi finem habeat stratum platearum civitatis; sumptus autem Americae totius thesauros absument; ad

et eversis aedificiis subditi ad Sikloss principis Caroli Batthyani usi repressalibus provisorem harae porcinae incluserunt, ut porcum porcorum aesca aluerunt, donec capti jussu principis subditorum ad principem oratores dimitterentur. Tum 31. Augusti iruêre in Siklos numero prope sex milia, quos dum subcenturio cataphractorum cum compagnia terrere vult, percussus lapillo nasum amisit; occisi tres milites, qui dein globos explodentes 180 rusticorum partim occiderunt, laeserunt partim. Haec et his similia plura isthic ad nos perscripta sunt. Quia vero a rusticis tyrannidis accusabantur

cum foeminis coeundo et carnalia exercendo, puerorum autem sanguinem plane exsucando et sic enecando. Res haec pluribus et clarissimis viris est incredibilis, alii ob testimonia putant haec a daemonibus fieri, assumpto defuncti cadavere. Dominus parochus Oboroviensis Adamus Habianecz, dum qua Jesuita Patakini syntaxim docuisset, ad juratam fidem sequens mihi retulit factum. Patakini nempe apud Jesuitas loci parochos sepultum fuisse quendam nobilem (cujus mihi agnomen excidit), qui dein ad suam relictam noctu accedebat et cum eadem carnalem voluit coitum et vim ei faciendo,

(Conturbia Varasdinensia.) Senatores civitatis Varasdinensis, ad augenda sua annua salaria, camerae Posoniensi projectant fundum, a tenutis civium in campo et vineis impositionem. Camera mittit eum in finem geometram cum diurno duoram fl., qui dum comparuisset, cives mensurare eum tenuta non admiserunt, et in causam hujus | indagantes postquam comperissent, haec a notario Ambrosio Vellachich et et capitaneo Fricz Jacobo proficisci, concitatis clamoribus prope erat, ut utrumque e fenestra praecipitarent.

indagantes postquam comperissent, haec a notario Ambrosio Vellachich et et capitaneo Fricz Jacobo proficisci, concitatis clamoribus prope erat, ut utrumque e fenestra praecipitarent. Utroque interim deposito aliisque suffectis, nempe ad notariatum dominus Etlinger; dum geometra mensurare vellet terras ad s. Florianum, inde ab Erdoedianis pulsus est; cives aeque foeminis sive conductis sive more rusticano transvestitis eum verberibus per foeminas praecipiti fuga sese in insulam salvare impulerunt. Judex civitatis Pullai eum reduxit et domi suae

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report