Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Annuae 1748-1767,versio electronica (, Zagreb), Verborum 244601, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbann].
Previous section

Next section

(Joannes Galliuff, rector collegii, sollicitus pro bonis Jesuitarum.)

Quare collegii Zagrabiensis rector, pater Joannes Galliuff, cum uno patre collegii consultore ad me, qua societatis amicum, (honor iste deferri a provinciali solet, quo me etiam pater Theophilus Tonhauser sub suo provincialatu, atque anno 1752. sub rectoratu patris Stephani Pepen, Carniolo, honoratum voluit, pertinente | 258 vi officii obligatione res societatis dirigere et consilio adesse, praecipue quae vel in foro quopiam tractari necessum est vel in damnum societatis vergerent, neque sine amici consilio rem rectori tutum est agere coram provinciali, neque si cum hujus agat consilio, tametsi causam perderet, damnari potest, cum amici hi soleant a provincialibus confirmari) accedit, dolet, lamentatur et, quid agendum, consulat. Exponit, damna illa inferri collegio non potuisse nisi ex vindicta domini Raffay in causa illa, quam superiori anno cum eodem habuisset pro juvene quodam Kittonich, suamque fundat conjecturam 1. in solius Jesuitarum curiae exspoliatione, animalium alodialium acceptione, cum nihilominus Jesuitae non tumultuassent. 2. In transitu ex Lonya ad Tkalecz, servatis integre bonis intermediis. Lovrechina et Verbovecz. 3. In servatis plane domini Raffay rusticis, qui primi motores tumultus fuere. 4. In privatis erga personam rectoris tam vicebani Rauch quam et Raffaji odiis et demonstratis antea nocendi Jesuitis voluntatibus. Tum gravissimam contra eosdem ad Majestatem Suam sacratissimam jam factam et a consultoribus probatam exhibet instantiam, medio provincialis et aulicorum patrum promovendam. Obstupui, fateor, ad gravissimarum rerum instantiam. Svasi expedire collegio, si antea coram locumtenente tanquam prima instantia lamententur. Damna conscribi procurent. Sic enim evasuros fortiores. Posse autem scribi provinciali in abstracto et cum provocatione ad venturam proxime uberiorem epistolam. Subscripsit opinioni meae rector et caeteri collegii consultores. Igitur eodem die accedit locumtenentem rector. Lamentatur. Sed locumtenens reponebat, rem sibi videri incredibilem, quia vicebanum ex Lonycza revocasset et vix detineri fine alio, ac quia Gerleczi capitaneus illac cum confiniariis exmissus ob aquas et lutum necdum eo appulisset. Rector, nescio qua arte, eo locumtenentem adduxit, ut de sua vicebani revocatione ex Lonycza facta 15. Martii recognitionem plane eidem daret, quae postea ad praepotentiam vicebani probandam, uti in expositione erat, egregie servivit. Hac obtenta, clam per laniones tam porcos, quos levissimo pretio vendebat in Latinorum vico Spoliarich, quam et boves, qui in alodio vicebani erant, taxari aestimarique fecit. Expedivit etiam ad Tkalecz procuratorem, ut damna vel minima, tam curiae quam et rusticis illata, conscribantur et, pretio artificibus deposito, taxentur. Locumtenens etiam et vicebanum revocavit iterum et Gerleczium festinare jussit. - Rediit cum praemissa locumtenentis recognitione et taxatis illis bobus et porcis ad me praefactus rector, et an scribendum Viennam, postulavit. Svasi, et procuratorem exspectandum et in celebranda post

-- 167 --

reditum vicebani conferentia (cum vicebanus eam habere posse videatur excusationem, quod, sicuti a locumtenente ad domandos tumultuantes exmissus non fuisset, verum ex conferentia, ita ex eadem praestolandos sibi fuisse reditus sui ordines) restitutionem rerum ablatarum postulandam, secus ad principis thronum viam sibi reservari. Haec disputabantur a rectore consilia, quod metueret vicebanum absolvendum ab interessatis judicibus et provincialem non contentandum, si ad forum tale, se inscio, ivisset. Reposui, me quidem Jesuitarum ignorare statuta; quod vero primum concerneret, judicium ibi vix futurum et, si esset per omne insperatum, appellare posse | 259 ad principem in extraordinario tali judicio. Res intra Jesuitas concertata postea conclusumque, ut rector collegii nomine in conferentia etiam lamentetur. Altero statim die porrigendae collegii nomine ad conferentiam instantiae conceptum mihi attulit rector. Quo perlecto exhorrui totumque reprobavi dicens, me metuere pessima quaequae, si res talismodi publico exhibeantur, vicebanum evictorem habere publicum, et ratione vix probanda, quae conjecturando scriberentur. Quare rogante rectore competentem publico feci, quam exhibendam putabam instantiam eamque brevem. Cujus summa erat: favorum antea a publico statu receptorum recognitio, atque sub protectionis spe pro causatis in Tkalecz damnis collegium eo confidentius instare, quia perduellionis Jesuitarum crimen vindicandum non erat, consequenter sic ex necessitate provisionis et victus talia accidissent, viam bonificationis publico facilem esse, sive ex cassa publica sive ex aequanimi ad tumultuantes bonificandorum talium impositione. Nec operae pretium censeri, ut collegium augustissimae Majestatis thronum interpellare eatenus debeat, aut sive cum regno sive privatis eatenus litigare. Caeterum si impensarum ratio a nobilibus sive totius regni sive illis, quorum tumultuaverant rustici, spectanda est, se a caetero clero collegium non eximere. Haec summa erat instantiae per me scriptae, nulla vicebani, nulla cujuspiam alterius mentio, videbaturque contentus rector. - Abiit tamen, eodemque die apud viduam baronessam Josephi olim Sermage cum aliis procuratorum, nempe Benedicto Krajachich, Ladislao Lukanszki et tabulae assessore Joanne Jursich atque aliis pransus est. Uti ubivis sic et ad eam tabulam de iis, quae acciderant, sermo erat. Rectore gravius conquerente stimulantibusque omnibus, ut ad aulam praesentaret negotium, ac sinceritate plena uteretur, a prandiis et hausto vino eo devenit confidentiae, ut porrigendam publico statui instantiam tam suam quam et a me factam cum iisdem communicaret. Meam nimium esse generalem dicebant, nec ex ea quidpiam erui, cum tamen, quis? quid? cur? apud quem? etc. quaerat, in omni actione exprimi oporteat. Rectoris longe esse meliorem paucis mutandis, suamque quivis operam de stylizanda ad aulam et conferentiam expositione singuli collegio obtulerunt. Sermagiana, nata alias Juliana Moscon, foemina astutissima, subjungit, me quidem a se amari, at observasse, toto me affectu erga domum Skerlecz esse, precarique, ne ingratitudinem ab iis experiar hiuc, quia uxor domini Raffay Skerlecziana esset, quantumvis in conscriptione Raffay me gravissime offendisset, offensam ex uno Skerlecziorum affectu dissimulare, atque ex eadem causa suspectum sibi esse in omnibus negotiis illis, quaecumque Skerleczios attingerent, uti et praesens expositio ob eorumdem sororem, Raffajanam. Se ab experientia loqui, equidem epistolam domini

-- 168 --

Raffay ad se scriptam, ne Viennam exmitteret, me rogasse. Ac plura talia. |

260

His aliisque motus, rector ad partes accessit et neglecta illa, data illi a me, instantia, aliam concinnari (nescirem a quo) procuravit et in conferentia exhibuit, qua, uti intellexi, minatus est, suamque instantiam reginae commendari a statibus postulavit. Quod non sine stomacho et indignatione plurimorum acceptum est, defendentibus eundem suprascriptis tribus, ut vicebanus edixisset, se non nisi unum collegii rectorem agnoscere. [23]

Note (foot) return to page

Drugom rukom: Raffay dixerit, mirari se, cum unum tantum esset collegium, se tantum tres rectores videre.

Previous section

Next section


Krčelić, Baltazar Adam (1715-1778) [1748], Annuae 1748-1767,versio electronica (, Zagreb), Verborum 244601, Ed. Tadija Smičiklas [genre: prosa oratio - historia] [word count] [krcelicbann].
Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.