ELEGIA VIII. Ad Virginem se in templo lustraturam.
Etsi Amor aetheria gravidam te fecerit aura,
Dius et intacto prodierit gremio,
Natura mirante, puer; qualis vitreum [a] ^[1] lux
Effluit innocuo tramite per speculum,
Aut pellucidulam per aquam; tamen o mea virgo
Candida, et a partu purior ipsa tuo,
Tune etiam matres inter lustranda profanas
Alta palestinae templa petis Solymae;
Cura nec illa subest, ah te ne ignara virorum
Turba putet reliquis matribus assimilem, 116
Vulgaresque inter ponat male? Quo tutus illo
Nunc magnus cessit virginitatis amor?
Quo tua fama? Ista non certe lege teneris:
Lex ea in immundum lata puerperium est.
Nulla in te humanae fuerenut [b] ^[1] contagia labis,
Nulla itidem in pura culpa pianda manet.
Atqui etiam [c] ^[1] geminas fers dona columbas
Pro gnato, niveis qui tibi ab uberibus
Abstractus patrias jamjam sistetur ad aras,
Ac superos terris pacificabit heros.
Heic aliquid certe majus latet: eja age custos
Aerato templi cardine pande fores;
Thure vaporatam, lustrali et rore parentem
Excipe, quaeque tulit munera suscipias.
En subit illa: veni jam virgo, piacula prima
Facta, licet sancta ponere in aede pedem;
Quisque locum tibi cedit, et admiratur euntem.
Tu dejecta solo lumina, corde preces
Concipis in tacito, pudibundo incedis et ore 117
Admissae veluti conscia si maculae,
Multarum una fores veluti si foemina. Mirum
Ah frustra quaeris jam decus occulere;
Te vultus tacitam prodit tuus. Aspicis? Unam
Te cupit, in te inhians ille senex [d] ^[1] oculis
In media gestit solam te visere turba.
Ut magnae praefert gaudia laetitiae;
Utque tuum amplexu gnatum petit! O bona mater,
Felicem optato pignore redde senem,
Ne renuas cupido tantisper tradere natum.
Dic age, quid viso tantum inhias puero?
Quid tantum in pulcra tibi mens stupet heroina?
Certe est et soboles nota tibi et genitrix.
Ac velut Eridani ripis, aut Asia circum
Flumina, vicini conscius interitus,
Laetior ingeminat jucundo gutture cantus
Albus olor, resonant et nemora et silüae:
Tu quoque sic nimium felix jam morte sub ipsa
Fatidica ad suaves ora modos aperis.
Scilicet haud vitam [e] ^[1] producere longius optas, 118
Quum jam pollicitam videris aetherio
Semine progeniem, nostrum quae sanguine crimen
Eluet, et claro lumine discutiens
Noctem atram, late magnum quae sparsa per orbem
Mortales misere nigra acies hebetat,
Plorantesque vagosque et tantae lucis egentes
Nos ducet sedem Caelicolum in superam;
Ulla nec oceano tellus extrema refuso
Illius sese subtrahet a radiis.
At quos tu memoras [f] ^[1] luctus? Quae dira parenti
Supplicia? Anne ullus tam ferus extiterit,
Qui non depereat puerum, qui mollia matris
Transadigat ferro pectora luctifico?
Ah metuas ne virgo; tibi jam pignora reddit
En senior; quin tu sancta quod instat, age:
Siste patri unigenam, cujus nunc fama feretur
Inclyta trans Indos, trans et Hyperboreos;
Cumque sua matris quoque fama vagabitur ingens,
Magnanimum superis hoc bona si dederis
Munus diva. Videsne altum discedere caelum,
Mirari et cupido lumine caelicolas
Jam non infestos mortalibus aerumnosis? 119
Ipse deum tanto munere jam genitor
Gavisus ponit minitantia fulmina dextra;
Hostia pro innumeris millibus una sat est.
O factum bene! Progeniem tu sistis ad aram.
O puer, o humani unica spes generis
Rite sacerdotum manibus nunc victima patri
Dum tu magna volens sisteris; o nimium
Felicem his me si vinclis, si corpore solvas!
Primus uti in sedes nuncius Elisias
Adveniam; atque idem spectacli testis, ego hisce
Vidi oculis, dicam, vidi egomet, proceres
Isacidae o fidi, puerum, quem saepe vocastis
Solliciti multis non sine muneribus;
Quem fore victorem, quemque unum nostis olympo
Vos posse ac rutilis reddere sideribus.
Ipse patri se devovit; gnatum optima mater
Obtulit immortale ausa animo facinus.
Audiet heroum haec hilaris chorus, audiet Heva,
Illi et manabit conscius ore rubor.
Sin, hoc ne immeritus possim contingere votum,
Abnuis, at liceat dicere carminibus
Matrem, sancte, tuam, liceat mi ferre per ora
Haec ipsius facta atque alia atque alia:
Tuque eris in carae matris pars carmine magna,
Suavis admixtum nomen utrumque sonat.
Annuit ecce puer votis, tuque annue virgo; 120
Donaque fac rata sint pro pietate mea.
Omnia jam sperem: nihil est potis illa negare,
Quae modo pro me gnatum obtulit ipsa suum.