AD MICHAELEM GARGUREVICHIUM MEDICUM PRAESTANTISSIMUM CIV. RHAC.
Claro Poeonia doctum qui dixit in arte
Induperatori similem, non ille recessit
Avius a vero, Michael doctissime, Coi
Fama senis; multum sed, crede, et vidit, et acri
Ingenio valuit, si res contendere rebus,
Et conferre velis. Lituos, et Martia signa
Nominis et magni strepitum si denique demas,
Qui potior medico dux est? Fors Mater Achillem
Tradidit idcirco Chironi, usumque medendi,
Bellandique artes heros ut disceret una.
Namque ducis quae cura? Ille hostem e finibus arcet
Atque ferum, inrumpit si qua improvisus, et agros
Vastat, agens praedas, quatiensve insultibus arces,
Auxilio properans aut campis cedere cogit,
Aut sumptis propere telis decernere litem.
Quid medici? Nostro nimirum a corpore pestes,
Insidias vitae quae tendunt semper, et errant
Innumerae numero nos circum, avertere curant;
Tum si qua insedit subito vis, ferre nec arma
Apta, nec absistunt furias compescere morbi
Scrutantes armamentaria pharmacopejae,
Donec parta salus redeat. Nec multa; notandi
Hac quoque re nimium similes. Culpatur uterque,
Si coepto exciderit victus; laudatur et idem,
Rem bone si gessit prudens ac strenuus: omnem
Vulgus ab eventu culpam namque aestimat, atque
Virtutem a socia fortuna. Quisquis at aequus
Iudicat, hoc nulli mortali e sanguine novit
Esse datum, quamvis multa illum industria tollat,
Et votis gaudere bonis, et vincere semper,
Cum Martis fortuna anceps pariterque medentum.
In trutina studium ponendum est, curaque, qua quis
Usus in arte sua valuit, successus et aeque
Pensandus, quicumque fuit. Si pondera culpa
Haud premet aequatae lancis, quin altius acta
Evehet ad coelum virtus; quicumque ita sese
Gesserit, optato non defraudandus honore
Expectare potest meritae praeconia laudis,
Ut res cumque cadant. Te vero, maxima cujus
Virtus, et fortuna fuit, queis laudibus ornem
Aeacida celebrande mage, et Chirone magistro,
O sate Hygea alma, deducte et origine ab ipsa
Asclepi veneranda? Ejus tu numinis haeres
Arte bona geminas e nigri faucibus Orci
Ad superas revocasti oras lucemque sorores,
Dilectasque mihi, et consanguinitate propinquas,
Laude et florentes multa. Saevo utraque morbo
Languida et atritis heu viribus aegra jacebat
Persephones metuens instantis jura severae,
Hostilemque manum, cum tu miseratus acerbum
Exitium, et Phoebi solers accinctus ad artes
Fecisti melius fractis confidere rebus,
Puallatim ammissam et rursum sperare salutem.
Quam digitis tibi saepe petita arteria, quanto
Et studio pulsus numerabas gnavus et omnem
Causam explorabas morbi, linguamque notabas,
Atque oculorum aciem, atque ipsum sudoris odorem
Pervigil invisens, et convenientia signis
Pharmaca distribuens? Tua magna industria vicit,
Et dirae pepulit metuenda pericula sortis.
Jam redit, et fessis vigor artubus, et color ori
Purpureus, jam forma nitet gratissima, qualem
Ante habuere, sibi et qualem pulcherrima Cypri
Illa Dea, et Charites cuperent, et quotquot ubique
Mirata est olim formosas Graecia nymphas,
Taygeti cum forte jugis bona turba Dianae,
Peneum aut propter muscoso in margine ludit.
Utraque par Helenae matri est; quam, cur mea quod sit
Ipsa soror; dubitem foecundo dicere partu
Mnemosynen, quando una novem laetissima natas
Edidit et numero Musarum et Apolline dignas?
Et nunc illa quidem sese miratur in ore
Natarum generis florens, et prole nepotum
Multiplici et crescenti ad avitum gentis honorem.
Heu quantum matri luctum sors dura parabat,
Quantum etiam fratri, carisque sororibus! At non
Ulli majorem, tibi quam, Bernarde, tibique
Boniada, Parcea si quid crudelius ausae
Foedera conjugii rupissent, fidi et amoris
Pignora liquissent tanto moerentia casu.
Sed trepidi cessere metus: tuque optime sentis,
Atque vides, quanta est tua laus. Non vita duabus
Matribus optato nunc munere reddita per te,
Sed multis jam parta simul: felicia plaudunt
Gaudia ubi tristi resonabant omnia fletu.
His salvis Caboga minor nunc additus ipse
Per te utinam longi quamprimum expellere possit
Reliquias morbi, quique illum nunc male torquet,
E capite humorem dimittere; nulla triumpho
Digna magis laus hac, nulla et victoria Phoebi
Ante fores quae scripta aeterno in marmore vivat,
Ac duraturis referat tua nomina fastis
Inter Baglivum Plancumque, Epidauria tellus
Quos tibi produxit similes, foret alter ut Istri
Utilis ad ripas, Tyberinas alter ad arces.
Tum si fors vivent mea carmina, in his quoque vives
Non unquam certe mihi carior, hoc, bone, munus
Quam cum praestiteris cupido tua ab arte profectum,
Qua catus eximia polles, ac jure triumphas.