Your search found 4737 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1-4737:

transitu optata sibimet testatione explicare non queat. Idcirco ego tantilla Agape peccatrix, filia Dabro tribuni, diuino iubamine freta, posita in infirmitate super proprium meum decumbens lectulum, licet uiribus corporis inualida, tamen mente deo auxiliante tuta, integro autem consilio hunc onis de hereditate nostra scribere rogauimus, ita demum ut post obitum meum ita maneat deo auctore firmum et stabilem. ac si quidem pagina subscripta uidentur. In primis uolo et iubeo, ut cenaculo cum corte et

iubamine freta, posita in infirmitate super proprium meum decumbens lectulum, licet uiribus corporis inualida, tamen mente deo auxiliante tuta, integro autem consilio hunc onis de hereditate nostra scribere rogauimus, ita demum ut post obitum meum ita maneat deo auctore firmum et stabilem. ac si quidem pagina subscripta uidentur. In primis uolo et iubeo, ut cenaculo cum corte et quoquina et orto, que est post ipsa quoquina, sit in ecclesia sancti Chrisogoni; domum, ubi fornax fuit, cum orticello, que est ante ipsam,

maiores II, cucuma mortario hereo I, sella ferrea I, vrceo hereo cum aquiminile, camastras II, deuteras II, archiscamno I, arcella I, buttes II, tina I, bussedo I, macinas pario I, turabulo hereo I, stagniolo I. Hec omnia sit in ecclesia sancti Chrisogoni, et sicut prelibata est, ita deo auctore permaneat, nullus umquam ea audeat uiolare. Quicumque uero nostre deliberationi contraire uoluerit, iratum habeat patrem et filium et spiritum sanctum et maledictionem a CCCX et VIII sancti patres et in inferno cum diabolo et angeli eius ec Iuda Scariothen muneretur.

martiris, unam talem partem, qualem unusquisque haberet, ut si quis contra hec superbia tumidus erectaque ceruice noluerit dare supradictam portiunculam, iram dei et ecclesiasticam censuram se nouerit incurrere. Nos hec recordamur et testificamus, quia quando beatissimus Chrisogonus auxiliante deo reconditus est a nobis atque colocatus in sarcofago nouo, supradictus Andreas episcopus fecit amonitionem atque sermonem in plebe, ut si quis aliquod beneficium ad promerendum anime sue remedium dare tali patrono et intercessori pro nobis ad deum uoluerit utique cum magna caritate atque alacri

hoc beneficium dederint, si pro aliqua causa se subtraere uoluerint et non impleuerint uotum, quod promissum est, non permittantur ab illis, qui presunt, preuaricari eo, quod ipsi prompte et uoluntarie delegatum esse dinoscitur. Et ut apertius uobis insinuem, quod homo deo dederit, retraere non debet, sancti euangelii textum requiramus, ubi Zacheus dixit ad dominum: Domine, ecce dimidium bonorum meorum do pauperibus, et si quid aliquid defraudauero, reddo quadruplum . Unde et ego quamuis indignus episcopus precepta domini nostri Jesu Christi imitari

Cum dies festa redeat, Clara reducens gaudia. Dignanter psallat hodie Plebs tota Regi gloriae, Qui Domnium in aethere Stolis ornat victoriae. Athleta venerabilis Deo multum amabilis Largire tuis famulis Bonis gaudere coelicis. Magna sit laus Patri Deo, Potestas Unigenito Summa virtus Paraclito In tempore perpetuo. § VI. Pro

tota Regi gloriae, Qui Domnium in aethere Stolis ornat victoriae. Athleta venerabilis Deo multum amabilis Largire tuis famulis Bonis gaudere coelicis. Magna sit laus Patri Deo, Potestas Unigenito Summa virtus Paraclito In tempore perpetuo. § VI. Pro Festo S. Domnii Ratio Officii ecclesiastici, et nunc antiquati. Ex Cod. Ms. Archivi Archiep. Spalat. cui titulus: Officia SS.

e portu dirige tutus iter. Allel. Capit. Laudemus viros gloriosos, et parentes nostros in generatione sua, multam gloriam fecit Dominus magnificentia sua a saeculo. Deo et c. Hymnus.

Domnium plectro canimus sonoro
Praesulem sacrum, veneranda cujus
Haec dies

Pastor o Domni memor esto Nostri
Respice ex alto, Spalatum tuere,
Perfrui tecum queat ut beata
Luce per aevum.

Sit Deo Trino decus, et potestas,
Laus sit et Sanctis, ope nos misellos
Adjuvent, saevas erebi procellas.
Ne timeamus. Amen.

virum, quem neque promissa Tyranni, neque minae moverunt, ne confiteri vellet Christum Dominum. Allel. Psalm. Confitebor et c. Poenas constanter pertulit, et in Domino consolatus est, mortem contempsit, et vitam invenit. All.Psal. Beatus vir et c. Gratias agamus Deo, qui nobis talem dedit Patronum; et merita nos juvant, et tuentur. Allel. Psal. Laudate pueri et c. Laudetur Dominus, et honoretur Petrus Apostolus, qui per Domnium suum Discipulum, nos fecit Dei populum. Alleluja. Psal. Laudate Dominum omnes et c.

Dominum nostrum et c. Alter Hymnus De Translatione SS. Anastasii et Domnii.
Sacra scrutantur pignora,
Pia Sanctorum corpora
Domnii, et Anastasii
Jussu devoti populi.
At Praesul venerabilis
Joannes Deo amabilis
Confortat cives nobiles,
At laudat et ignobiles,
Inter ruinas vepribus
Condensus atque frondibus
Urbis Salonae fodere,
Nutu divinae gratiae.
Muneris tanti praemium
Repertum Anastasium
Primo transferunt Spalatum,

fiunt meritis
Ad salutem Christicolis.
Laetatur urbs egregia,
Devota sumat gaudia,
Thesauro tam perfulgido
Suscepto cum tripudio.
Catervam Christi Martyres
Nostras ad sedes stabiles,
Ferte frui coelestibus,
Vestris Orationibus.
Deo Patri sit gloria,
Laus quoque sit perpetua
Filio Unigenito
Cum Spiritu Paraclito. Amen. CAPUT XVIII. De templo et cultu S. Domnii in insulis Diomedaeis. § I. Cultus S. Domnii

mariti cum duabus remanens filiabus in viduitate, videlicet Domnanna et Vekenega, cepi corde perpendere, qualiter istius caduce vite non perderem hereditatem, et futuram non ammitterem perpetuitatem; sicque michi salubrius estimans consilium, ut ego cum maiori filia, scilicet Domnanna, deo dicarer monacha, minorem vero Vekenegam maritali subderem iugo. Huius vero consilii fratrem germanum et consanguineos, quos habebam, propinquos feci michi conscios, Stephanum episcopum et Drago priorem et Crinam, tocius mei actus

Petro presbiter teste, Michahel presbiter teste, Prodano teste, Rugota teste, Andreas presbiter teste. Si quis autem hanc conscriptionis uel donationis chartulam uoluerit corrumpere cupiditate deceptus, superni numinis iram incurrat sortemque possideat cum his, qui dixerunt domino deo: recede a nobis , nec ut iudicetur, sed ut perpetuo damnetur, resurgat. Ego Adam, presbiter et monachus, ueritate comperta rogatus manu mea scripsi.

nec non et spiritum sanctum ab utroque procedente, ut hec omnia inuiolabiliter conseruent. Si quis autem hanc meam oblationem qualibet cupiditate deceptus quocunque ingenio aliquo tempore a domo dei auferre temptauerit, superni numinis iram incurrat sortemque possideat cum his, qui dixerunt domino deo: recede a nobis , nec ut iudicetur, set ut perpetuo dampnetur, resurgat. Cui donationi et facto interfuerunt hi testes: Desinna, Nonensis iupanus, testis, Cerminicus Breberschico testis, Uocinna Zatinscico testis, Dalizo Poliscico testis, Cosma Luscico testis,

filia scilicet May Fauę, diuina docente clementia ac plurimorum dei seruorum fulti consilio, salubre causa nostrorum defunctorum immo delictorum redemptionis inniuimus consilium, quatinus de nostro proprio conquestu, more fidelium, omnipotenti deo pro posse nostro aliquam portionem offere possemus. Quodque deo iuuante expleri diffiniuimus. Igitur in loco, qui dicitur Selle, circa ęcclesiam sancti Stephani, quę ditioni domini nostri, uidelicet beatissimi Domnii subiacet, cepimus ad honorem principis

ac plurimorum dei seruorum fulti consilio, salubre causa nostrorum defunctorum immo delictorum redemptionis inniuimus consilium, quatinus de nostro proprio conquestu, more fidelium, omnipotenti deo pro posse nostro aliquam portionem offere possemus. Quodque deo iuuante expleri diffiniuimus. Igitur in loco, qui dicitur Selle, circa ęcclesiam sancti Stephani, quę ditioni domini nostri, uidelicet beatissimi Domnii subiacet, cepimus ad honorem principis apostolorum omnium Petri apostoli ecclesiam

diffiniuimus. Igitur in loco, qui dicitur Selle, circa ęcclesiam sancti Stephani, quę ditioni domini nostri, uidelicet beatissimi Domnii subiacet, cepimus ad honorem principis apostolorum omnium Petri apostoli ecclesiam construere, quamque deo permitente studio artificum compleuimus. Denique iam peracta, conuocato presule iam memorato, Cęterisque ministris ordinis diuini, V. idus mensis. Octubris, eandem consecrari rogauimus, ad cuius sollempnitatem quam plurimi Spalatinorum Chroatorumque uirorum

librum Sclavorum qui dicitur Methodius, legat; ibi reperiet qualia bona instituit rex benignissimus. Itaque perfectis omnibus, cardinales et episcopi, ac legati imperatoris accepta a rege licentia, et agentes gratias deo et regi, cum honore magno, et cum pluribus donis a rege datis reversi sunt ad loca sua. Similiter bani et supani atque centuriones noviter ordinati cum universo populo laudantes Deum, et

utrinque populi valde laniare, et vulnerare. Cecidit ibi Bodinus Bulgarinorum imperator, et captus est a Graecis, iussuque imperatoris relegatus est in exilium in Antiochiam civitatem. Caeteri autem fratres Bodini, quia displicuit Deo peccatum patris eorum propter periurium huc, illucque per provincias equitantes, et bella plurima committentes, omnes in bello mortui sunt vivente patre eorum, non uno quidem die, sed quisque tempore suo. Regnavit praeterea rex Michala

insons ab ordinis sui ministerio deiciatur iniuste . Honorato uero rescripsit dicens: Volumus et precipimus te in officio archidiaconatus iure pristino ministrare, custodia uero thesaurorum tibi ex officio tuo competit, unde siquid uel ex negligentia tua uel cuiusquam fraude deperiret, tu Deo et nobis satisfacere teneris . Eum uero, quem Natalis intruserat, ab archidiaconatu deiecit. Et quia in tantum scandali tumultum hec causa succreuerat, precepit papa Honorato archidiacono, ut ad sedem apostolicam personaliter accederet. Archiepiscopus uero non personaliter sed per

ultimus rex Chroatorum. Iste Laurentius inter multa alia pietatis opera fecit monasterium monialium sancti Benedicti quod satis abundanter temporalibus preditum subsidiis regularibus instituit disciplinis, ponens ibi religiosas feminas, que iuste casteque uiuentes, sancta conuersatione deberent deo et hominibus complacere. 17His temporibus celebrata fuit synodus in ciuitate Nonensi sub Iohanne cardinali apostolice sedis legato. Vbi proclamationem faciente Laurentio archiepiscopo illustris uir Demetrius, cognomento Suinimir, rex Chroatorum, restituit ecclesie sancti

ut in his solis tota Spalatensis metropolis auctoritas dependeret. Erant enim archiepiscopus, archipresbyter, sacrista, primicerius et alii quam plures litteris muniti, testificationibus armati, nil aliud nisi archidiaconum toto ore glutire parantes. At ipse nullam habens aliunde fidutiam nisi ex Deo, qui facit iudicium omnibus iniuriam patientibus, de sola enim innocentie sue causa confisus, bono animo rerum exitum expectabat. 7Erat autem tunc temporis dominus Gregorius papa nonus apud Perusium. Itaque Thomas archidiaconus consilio et fauore quorundam, quos numquam

urbium, que per potestatum regimina gubernantur. Cum enim nihil pecunie in fisco publico reperisset, per sue discretionis industriam cito ipsum abundare fecit absque grauamine alicuius. Siquidem tantam ei gratiam concessit Deus, ut ab omnibus timeretur et audiretur, quasi quidam sanctus a Deo missus. Nec solum ciuibus uenerationi erat sed de tota pene prouintia ueniebant audire ipsius sententias, quasi diuinas. Erat enim quam maxime intentus cum omnibus pacem facere factamque fideliter obseruare, superbis resistere, pacificos quasi filios confouere. Sicque breui tempore tota ciuitas

sui regiminis opus ualde commendabile aggressus est. Etenim quia uir erat detestator nequitie, cepit uigilanti studio cogitare, quonam modo fieri posset, ut tam uesanam piratarum seuitiam refrenare ualeret uocatisque non multis ex ciuibus cepit cum eis secrete tractare et eos inducere, ut bellum Deo gratum et hominibus in Almisanos inferrent. Et quamquam cerneret quosdam in facto huius negotii uacillantes nec assensum pleno corde prebentes, ardebat tamen eius animus aliquod suo tempore Deo prestare obsequium, si Dei inimicos disturbare et insequi conaretur. Tanta enim desiderii auiditate

ualeret uocatisque non multis ex ciuibus cepit cum eis secrete tractare et eos inducere, ut bellum Deo gratum et hominibus in Almisanos inferrent. Et quamquam cerneret quosdam in facto huius negotii uacillantes nec assensum pleno corde prebentes, ardebat tamen eius animus aliquod suo tempore Deo prestare obsequium, si Dei inimicos disturbare et insequi conaretur. Tanta enim desiderii auiditate in eorum ferebatur perniciem, ut cum esset in omnibus circumspectus, non satis consulte, ut uidebatur multis, in bellum processit. Nam antequam sufficientem preparationem lignorum atque armorum

Mox uero quasi quidam constantie spiritus in eorum uisceribus incalescere cepit statimque unus eorum, qui preerat quinquagenariis illis, Stephanus nomine, factus audatior dixit: Eia uiri, nonne scitis, iustam nos bellandi causam habere? Non recordamini, quod hii, qui contra nos ueniunt Deo et hominibus odibiles pirate sunt? Numquid non a tota christianitate anathematizati et execrati habentur? Nos Deus et iustitia proteget, illos sua iniquitas confundet. Nulla ergo sit trepidatio, uiriliter agite et confortamini, quia Deus dabit uictoriam de inimicis suis . Ad hanc uocem omnes

Numquid non a tota christianitate anathematizati et execrati habentur? Nos Deus et iustitia proteget, illos sua iniquitas confundet. Nulla ergo sit trepidatio, uiriliter agite et confortamini, quia Deus dabit uictoriam de inimicis suis . Ad hanc uocem omnes exilarati ceperunt commendare se Deo et beato Domnio. Tunc ordinantes se ceperunt contra hostes audacter incedere. Factum est autem, ut ambe aties minimo iam essent interuallo propinque, exclamauit Stephanus: Vindica, Domine, sanguinem seruorum tuorum, qui ab his canibus effusus est. Tunc ceperunt altrinsecus sagittis et

est. Et ecce, pars Almisanorum, quasi celitus percussa, repente disrupta est. Et cum non multi uulnerati, non multi trucidati fuissent ex eis, subito terga uertentes fugati sunt attonitique uelud amentes huc illucque discurrunt. 10At nostrorum uictrix sotietas, gratias agens Deo, qui percutit impios, et saluat sperantes in se, a tergo percutere fugientes, ligare captiuos, arma diripere non cessabant. Sed quia pauci erant, non poterant eos usquequaque insequi oberrantes. Persecuti autem eos sunt usque ad puppes biremium suarum. Ecce autem inuenerunt comitem Osor,

eis a consueta nequitia ex toto cessare. Sed potestas non aliter eorum relaxationi acquiescere uolebat, nisi ex eorum manibus excuteret gladium, quo in insontes latrocinando grassari solebant. Conabatur quippe potestas tota cordis intentione pestem piratice uesanie prorsus extinguere, magnum se Deo prestare obsequium arbitratus, si tante impietati finem imponere potuisset. Inducebat autem eos ad iuste uiuendum, nunc blandis uerbis comonens, nunc terrores incutiens. Ipsi uero, ut peruerse mentis homines, callida simulatione deducebant consilia potestatis, mallentes penaliter seruire

ligno, insultu hostium tremefacti ascenderunt ad galee presidium et lignum, cui insederant, subleuatum est rostrumque Spalatine liburne ita tenaciter hesit tamque fortiter stetit ac si clauis ferreis fuisset afixum. Cumque multo conatu temptaretur auelli, nil profuit, sed sic non homine, sed Deo capta permansit. Hostes uero desuper imminentes non desistebant homines obruere lapidibus, prosternere iaculis, donec insilientes in eam totalem ex ipsa uictoriam optinerent. Interim autem mare ad incrementum suo more surgens fecit enatare trierim et prospero aquarum cursu cum insperate prede

manum meam super eos et erunt in predam his, qui seruiebant sibi. Cesset ergo gloriari uanitas humana, cum in rebus bellicis sola uirtus operetur diuina dicente domino per prophetam: Numquid gloriabitur securis aduersus eum, qui secat in ea? Et cetera. Unde enim euentus ille inopinabilis, nisi Deo disponente processit, ut in illo certamine cum piratis nuper gesto, quod nulli pene placuit, leta successit uictoria et in hoc, quod nulli pene displicuit, tristis casus euenit? 7His itaque gestis potestas ad propria recessurus ad ecclesiam accessit et seditionis scandalum,

mox dato signo insiluerunt et extractis gladiis arripuerunt quinque de ciuibus, uidelicet Desam Michaelis, iudicem, uirum senem et grandeuum, cum suo filio Nicolao ac nepote Michaele, filio Leonardi, iudicem Iohanem Vitalis et iudicem Petrum, filium Cerneche. Quibusdam uero uulneratis alii omnes Deo prestante auxilium de manibus illorum elapsi sunt et euaserunt. 5Audiens autem Bela rex omne malum, quod regina Spalatensibus irrogauerat, ualde indoluit et protinus misit duos uiros sapientes et religiosos de ordine fratrum minorum, qui eam a seuitia sua compescerent et ad

Palatium lętum, Spalatum Salonę quietum. Post destructionem autem Salonę principes, comites, barones, milites et alij nobiles dictę ciuitatis Salonę in insulis fugientes accesserunt prudenter ad palatium Spalatinum et ibi postmodum habitauerunt. Ex quibus Salonitanis ciuibus nati sunt Deo auctore successiuis temporibus nobiles Spalatini. Et ideo uero sunt nobiles et uera fama nobilitatis eorum, quum ortum a nobilibus habuerunt, sicut Veneti, Paduani et alij quam plures nobiles habuerunt eorum antiquam originem a Troyanis et alijs nobilibus huius orbis.

tetra inuoluit caligine mentem;
Curritur in facinus, nec leges curia curat. Propter quę Spalatini statuta eorum ordinari et componi uoluerunt secundum formam inferius declaratam, ab omnipotente Deo ac uenerabilibus ecclesijs initium assumendo. Scriptum est enim: primum quęrite regnum Dei et iusticiam eius et hęc omnia adicientur uobis .
Si timeas

Obsequium regni regis amicus habet;
Non reuerens dominum, reuereberis omne creatum;
Regi suspectus, fronde cadente tremet;
Proficit absque Deo nullus in orbe labor,
Omnia prętereunt pręter amare Deum;
Non nisi dante Deo sapientia discitur ulla
Et sine quo nullus rite peritus erit.
Perfectus amor ciuium

Regi suspectus, fronde cadente tremet;
Proficit absque Deo nullus in orbe labor,
Omnia prętereunt pręter amare Deum;
Non nisi dante Deo sapientia discitur ulla
Et sine quo nullus rite peritus erit.
Perfectus amor ciuium cunctos mille cibauit
Valde mitis ualde uera semper amauit.

Flectuntur non ire: sic diem usque praesentem.
Venturam Christi gloriam, qui maxime spectans,
Stat illic arcano media in Virginis aede.
Haec super elate narrantia carmina vobis,
Siquid turpe sonat, nam pagina scripta probatur.
Gloria sit Deo seculi per secula trino,
Qui nos indignos ditavit munere tanto. 1

ac ponderosus uitiorum sicut ouis absque gubernatione in uico errasse iudicatur non recolens, ubi corruat finis eius. Tenebratus mente dicitur, salubre consilium penitus ignorans lippusque uisu proximum, ymmo ad suprema suum intuitum dirigere non atemptat. Dauid equidem uates egregius ac Deo dilectus, cognitor sui facinoris, tibicen Christi et lyra Noui testamenti, a facie iniquissimi Saulis, terribilis sui soceri, factus profugus, quodam uehementi stupore mentis ad illum, qui contra folium arboris suam inhaustibilem ostendit potentiam, et quondam in extasi sue mentis positus uerba

clare estimantes nullos alios miscuisse regis motionem preter Iaderanorum industriam ac asserentes Iadram fore fidelem regis ac eius inductu omnia castra Croatica regi tradita ipse uiriliter gubernat. Propter quod inanimati ipsi Veneti dirissimum furorem contra Iadertinos eructarunt, sicut Deo concedente studui propalare. 5. Quomodo Veneti sub tegimento quinque litteras inferius descriptas destinarunt Veneti quidem iam preconceptum animum sui exequendi propositi grandem

multa lentitate et inobedientia, neminem aduenam, qui sciret et posset consulere ac a tanto posset liberare discrimine, affectant accersire in gubernatorem. Verbis friuolis saciantur et aurę matutinalis potum assummunt, in magna clade se immiscunt et ad arctissimas perueniunt conditiones, ut Deo condonante gratiam satis lucide propalare studemus. Regnante vero vespere diei XV i20 Augusti predicti mensis, quidam classem seu galellam, in qua vltra decem potentiores viri de ciuitate Tragurii, qui Venetis transfretare extimabantur, in Vallem magistrorum applicauit. Quam Iadertini

et studeatis, nos enim pręsentibus promittimus comunitatem vestram quoad vobis insultantes et rebellantes cum gente nostra et pro potentia nostra vos defenssabimus et protegemus. At tempore in proximo, quo commodius poterimus, contra vestros ęmulos propria persona ob defenssionem vestri, Deo coadiuuante, properabimus. Medio tempore, quotiens necesse fuerit, de vestro statu litteratione et per nuntios, ut exinde certius instruamur, nos opurtunius informare velitis. Tamen preter hoc statum communitatis vestrę numquam de secretario

sunt a suis hostibus plaga magna, prout in huius seriei capitulo breuiter sunt connotata. 5. Qualiter Veneti timuerunt aduentum regis et eorum edificia deseruunt et qualiter Iadrenses expectant regem Cum autem Iadertini Deo iustissimo largiente victoriam de antiquis serpentibus sic triumphanter sese asportauerant, in multa elatione cordis sunt erecti ignorantes frameam bisacutam, quam enauanter animam scilicet et corpus in breui temporis spatio dolore debebat penetrare. Quod si misericordia diuina, cui nihil

Slavi, nobilem nepotem banorum,
Largam vestram copiam pacis et honorum.
Sic preces altissimo date creatori
Quod ipse misericors parcat peccatori.
Hic annorum domini sub cursu milleni
Trecenteni insuper atque quadrageni
Octauo sub tempore traditus et limo
In Calendis Madii mensis die primo.
Cum bona sui memoria mors ipsum voravit
Deo reddens animam hic mox expiravit.

barbari ingressi in oppidum domos spoliaverunt et destruentes moenia, igne etiam omnia consumaverunt. Tunc cives noluerunt amplius habitare ad littus, nec prope mare, sed omnes per montanos et humiles locos se locaverunt, quia Narentani duris conditionibus illos tenebant et frequenter visitabant, donec a Venetiarum duce Narentani fuerunt victi et destructi, ita deo permittente, ut illi, qui multos per multos annos vincebant, ab ipsis quoque victi et destructi essent. Post destructionem Narentanorum Braciani ceperunt

ne nostro nimium sint libera ludo,
1.27.6  Neve suum, excedant gaudia nostra, modum,
1.27.7  Illa augusta tui faciet reverentia vultus,
1.27.8  Et gravitas, magno dignaque forma Deo.
1.27.9   Nec tamen inter nos et te iuvenilia quaedam,
1.27.10  Quanquam sis canus, dicere turpe puta.
1.27.11   Quippe nec in seris, (ex te hoc audivimus), annis,

Prisca, fututor, ait. 133. DE AMORE SUO IN LEDAM PUELLAM
1.133.1  Flava Cupidineis laesit me Leda sagittis,
1.133.2  Nubere digna Deo; gignere digna Deos.
1.133.3  Haec mihi nescio quas continget capta per artes,
1.133.4  Nam servat clausas, Tyndarus ipse fores.
1.133.5  Si via nulla patet, nisi quam mens

te tam gratum fecerunt balnea nuper?
1.257.6  Nempe illic multis mentula visa tua est,
1.257.7  Memmula, Sileni quantam nec vector habebat,
1.257.8  Hellespontiaco, mentula digna, Deo.
1.257.9  Nimirum huic omnes devovere puellae,
1.257.10  Haec premit, haec dotes obruit una meas. 258. IN

1.308.7   decus? Scriptores alios, ipsi vertere Quirites,
1.308.8  At me, gentili munere, Roma legit. 309. DE AMORE DEO
1.309.1  Passio, non Deus est amor; ast humana libido,
1.309.2  Praetendit vitiis, nomen inane, suis. 310. DE DIONYSIO TYRANNO

et sit bellare peritus,
2.77.10  Sit licet ille potens: improba causa sua est.
2.77.11  Vincitur ut causa, pariter vincetur et armis,
2.77.12  Bella placent iusto non nisi iusta Deo. 439. GRATULATUR DE DUPLICI VICTORIA MATTHIAE
2.78.1  Nunc age, si quando, sacrum Paeana, Camenae,
2.78.2  Tollite dulcisonis,

insanis, tangens Venus improba, flammis,
3.3.28  Intima vibratas, fixit in ossa, faces,
3.3.29  Naturale malum funesto augetur amore,
3.3.30  Tunc furit, ut patrio Thebais acta Deo.
3.3.31  Tunc vel Chalcidicis est inconstantior undis,
3.3.32  Tunc est Hyrcana tigride saeva magis.
3.3.33  Tunc levibus levior stipulis et fronde caduca,

commenta Cupidinis arma,
3.3.158  Ocyus absedat luxuriosa Venus.
3.3.159  Pegasides veniant, veniat citharoedus Apollo,
3.3.160  Et cum Maenalio, candide Ïacche, Deo.
3.3.161  Quos gravis ingenti comitetur gloria passu,
3.3.162  Et late rapido quae pede, Fama, volat.
3.3.163  Scribere quae valeas, sunt plurima praeter amorem,

3.3.210  Inceptis aderit Calliopea tuis.
3.3.211  Quid tamen ingenio valeas, bene novimus omnes,
3.3.212  Tu fingis Clario, carmina digna, Deo.
3.3.213  At sine me paullum tantis praeludere rebus,
3.3.214  Ut sternant magnis metra minora viam.
3.3.215   Labuntur sensim, dum te praeludere fingis,

terrori est horrendae mortis imago,
3.11.106  Maximus in terris, sit licet ille timor.
3.11.107  Qui cum virtutum tanto sis agmine septus,
3.11.108  Audeo te cuivis aequiparare Deo.
3.11.109   Quin etiam spes est, aevo te posse futuro,
3.11.110  Has animi dotes accumulare tui.
3.11.111  Nunc tibi bis denis, successit septimus, annis.

aliquis seros caelebs remaneret in annos,
3.12.10  Romanae cautum legibus urbis erat.
3.12.11   Ergo et Romulidis sacratae vincula taedae,
3.12.12  Constat et aeterno complacuisse Deo.
3.12.13  Iure tua est igitur cuivis laudanda voluntas,
3.12.14  Iure igitur coniux, et pater esse cupis.
3.12.15  Sed festas matura faces cum tempora poscent,

Athesim faciam citharas audire sonantes;
3.19.68  Qua nunc Alpini perstrepit unda Padi,
3.19.69  Istuc Pierides, istuc transibit Apollo,
3.19.70  Et cum thyrsigero docta Minerva deo.
3.19.71  Istuc incipiam mansuras quaerere laudes,
3.19.72  Ut clarus titulis multa per ora volem.
3.19.73  Sed quid me famae tenet ambitiosa cupido?

quis te castam, quis dicat amore carentem?
4.6.114  Cum tibi lentus adhuc dormiat Endymion?
4.6.115  Cum rorem magno generes ex aëre? cum te
4.6.116  Iunxerit Arcadio candida lana Deo?
4.6.117  Nunc saltus iunctis peragras pharetrata Napaeis,
4.6.118  Nec finis illaesas montibus ire feras.
4.6.119  Perde malas tigres, et saevos perde leones,

pratis etiam nunc herba virebat,
4.7.48  Nec fera militiam praepediebat hyems,
4.7.49  Fortunam ulterius placuit tentare secundam,
4.7.50  Nec tam praesenti tam cito deesse Deo.
4.7.51  Pars fuit Illyrici, quam nunc vocat incola Bosnam,
4.7.52  Dura sed argenti munere dives humus.
4.7.53  Non illic virides, spatioso margine, campi,

erit eam distruere cum maximo detrimento operis iam facti, quod nisi perficiatur ibit in ruinam, et cum maxima infamia hujus Communitatis, quoniam dicetur et predicabitur per omnes regiones de pusillanimitate nostra eo quod defecerimus a tam preclaro opere, et ne simus ingrati de beneficiis a Deo receptis, et provocemus eius iram adversus nos filiosque nostros, et ne apud mortales infamiam accipiamus quod destituerimus dictam fabricam; ibit pars quod in isto Consilio fiat scruptinium pro eligendo novem nobiles hujus Consilii, et debeant ballotari illi qui eligentur in dicto scruptinio,

promiserunt libere et expedite absque aliqua conditione; ideo detur juramentum illis nobilibus qui fecerunt dictas promissiones, et illi qui jurabunt se promisisse sub conditione quod presbiteri deberent dare subventionem, sint absoluti ab eorum promissionibus; illi autem qui jurabunt se promisisse libere absque aliqua conditione, remaneant obligati iuxta suos promissiones, et hoc quia illud quod semel oblatum est Deo libere, merito non debet rectratari aut revocari.

quod est contra ecclesiastice libertatis emunitatem. Primum patet, servitium coactum nullatenus fore placitum seu acceptum, ne dum sacre Scripture testimonio, verum etiam Sanctorum exemplis edocemur, adeo ut in commune proverbium versum sit, servitium coactum Deo non placet: inquit Paulus beatissimus Apostolus ad Corintios: unusquisque enim prout destinavit in corde suo non ex tristitia aut ex necessitate, ylarem enim datorem diligit Deus. Quod autem secundo loco animarum salus ex dicto modo patet quod ex huiusmodi violentis

verbis utar beatissimi doctoris Gregorii in omelia super Matheum, solicite, inquit, dilectissimi, nos considerare expedit ne nos qui plus ceteris in hoc mundo accepisse aliquid cernimus, ab auctore mundi gravius inde judicemur; cum enim augentur dona, rationes etiam crescunt donorum; tanto ergo humilior atque serviendum Deo promptior quisque debet esse ex munere, quanto se in collatis benefitiis obligatiorem esse conspicit in reddenda ratione. Et hec ad responsionem prefate partis dicta sufficiant.

frequentius influantur, et peius quiescunt. pauperes autem sunt saniores, et melius quiescunt. Miraculum de uno rustico mortuo. Rusticus quidam nunqam uolebat aliquid audire de deo. Mortuus est. Cum autem ad ecclesiam esset delatus, Sacerdos et alii clerici officia legendo et cantando circa corpus peragerent. Fatentes quod ymago crucifixi cepit obturare aures suas manibus a cruce separatis. Quod cum omnes circumstantes aspicerent mirabantur. Tunc sacerdos ait ad populum:

singulari certamine pugnaturi procedunt, hinc Diomedes, inde Lyciorum dux Glaucus; quem Aetolus tanquam sibi antea incognitum, diligenter de progenie sua interrogat, simul obscuritatem hosti militanter objiciens, simul provide cavens, ne forte, quemadmodum paullo ante Veneri et Marti, sic et nunc deo cuipiam, sub humana specie latenti, quamvis ignarus, tamen impie congrederetur. Glaucus vero illi excusationem praefatus, tandem commemorat, se quidem a Sisypho et Bellerophonte Corinthiis regibus esse oriundum; sed modo ad Trojam venisse e Lycia. Quibus auditis confestim a Diomede hospes

esse dignoscuntur; ideo M. F. V. rogamus diligenter, quatenus praefatum D. M. Episcopum in huiusmodi decimis sibi de jure debitis tueri, ac easdem manibus suis vel suorum, libere et legitime administrari facere dignemini. Non solum nobis, sed etiam Deo in hac parte rem placitam facturi. 1460. VI. Episcopus Quinque-ecclesiarum ad D. Senensem. Dudum me R. P. V. totum dedicavi, sed

generosi illius viri Nicolai Maripetri quondam pretoris nostri, immo parentis optime meriti ac protectoris beneficii. Quippe tibique, 50 ob praecipuam existimationem que de illo viro habebatur in vita, hos ipsos honores deferri oportere sperabamus. At tum volente Deo spes de illo prius concepta, iam dudum familie tue destinata, in te ac nomine tuo consummata est! Etenim quom immortalibus eius beneficiis obligati et obnoxii simus, nedum eius memoriam dignis laudibus persequi, verum etiam nomen eius familie ac cognacionis quasi numen quodam observare,

nihil opus habes commonefactione nostra, quippe qui virum hunc intus, et in cute noris. Illud scito, quod quanto diligentius morem gesseris, tanto tibi erit utilius. De Magistro Bartholomaeo, quamvis ego non sim bonus Astrologus, tamen ita iudico, quod ille homo nescit fortuna uti. Nos hactenus, Deo iuvante, satis feliciter viximus sine Horoscopis et Genethliacis; spero vivemus et in futurum. Medici tamen et tonsoris adhuc volo memineris. Peregrinationem istam tuam Hispaniensem seu Britannicam, tunc magis laudabo, cum te salvum et locupletem revertisse audiero. Non timeo equidem tibi

quam Matthaeus in medio maris positam uariis exagitari fluctibus iure describit, quoniam diuinae iustitiae sectatores in periculosissimo huius mundi pelago sitos necesse est, et uitiorum aestibus et domesticorum externorumque hostium diuersis insidiis ac insultibus fatigari. Neque id dormiente Deo, ut quidam quidam] corr. lector A1 ex quidem rati sunt qui eius prouidentiam e rebus humanis tollere consueuerunt, uerum et uigilante et uolente, quod utique ipse Dominus per prophetam testatur: Ego, inquit, dormio et cor meum

Deus est boni et mali per se auctor not. lector A2 in marg. Ego Dominus, et non est alter formans lucem et creans tenebras, faciens pacem et creans malum; ego Dominus faciens omnia. Π nota not. lector A2 in marg. Vel Iob, in tantis malis positus, cur Deo gratias agebat dicens: Si bona de manu Domini suscipimus, mala autem quare non recipiemus? Et iterum: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. – Irrisoria siquidem esset illa gratiarum actio, ut inquit

Domini suscipimus, mala autem quare non recipiemus? Et iterum: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. – Irrisoria siquidem esset illa gratiarum actio, ut inquit Augustinus, si ex hoc gratiae aguntur Deo, quod non donauit ipse nec fecit. Aut psalmista de praeuaricatoribus legis cur diceret: diceret] corr. lector A1 ex dicetur Misit in eos iram indignationis suae, iram et indignationem et tribulationum immissiones per angelos malos. Et rursum: Ignis, grando, nix,

et euestigio incendium uastare coepit populum. Cui Aaron cum thure non tam maturate occurrere potuit, quin quattuordecim milia hominum et septingenti ab igne absorberentur. Longum foret et alias plagas et urbibus et populis priuatisque hominibus et magistratibus, Deo uolente ac iubente, inflictas enumerare. Haec autem pauca et testimonia et exempla, quae inducta sunt, satis docere possunt Deo non solum permittente sed etiam uolente ac iubente pleraque mala immo fere uniuersa fieri.

Non dicam de malo quod peccatum est, de quo grandis

hominum et septingenti ab igne absorberentur. Longum foret et alias plagas et urbibus et populis priuatisque hominibus et magistratibus, Deo uolente ac iubente, inflictas enumerare. Haec autem pauca et testimonia et exempla, quae inducta sunt, satis docere possunt Deo non solum permittente sed etiam uolente ac iubente pleraque mala immo fere uniuersa fieri.

Non dicam de malo quod peccatum est, de quo grandis nobis sermo restat, sed de illis malis nunc loquor ut sunt poenae, carceres, exilia, tormenta, mortes, diuersa dolorum mala et

et cetera id genus, quae cuncta auctore Augustino Dei iudicio dispensantur, sed multis sunt ad probationem multis ad damnationem. Etenim quinque de causis Deus omnipotens mira quadam prouidentia mortales consueuit uexare: Π attende lector quinque ob res mala hominibus a Deo inferri solere not. lector A2 in marg. quosdam enim Deus seuerius exercet, ut probatae eorum uirtuti ampliora rependat praemia; alios tristiore coercet disciplina, ne probitas eorum per lasciuiam effluat; illos pro delictis uerberibus emendatos misericorditer corripit, ne in sempiternum

sudare, per arduum extendere, malos autem lasciuire, uoluptatibus fluere, cogita filiorum nos nos] correxi ex esse modestia delectari, uernularum licentia; illos disciplina tristiore contineri, horum ali audaciam. Idem tibi de Deo liqueat: bonum uirum in deliciis non habet; experitur, indurat, sibi illum praeparat. Et post haec subdit: Miraris tu, si Deus, ille bonorum amantissimus qui illos quam optimos atque excellentissimos uult esse, fortunam illis cum qua exerceantur assignat? Ego uero non miror, si aliquando

leuitatis. Ecce spectaculum dignum ad quod respiciat intentus intentus] correxi ex intensius operi suo Deus! post Deus deleui ecce spectaculum dignum ad quod respiciat intensius operi suo Deus. Ecce par Deo dignus uir fortis cum fortuna mala compositus, utique etsi prouocauit! Non uideo, inquam, quod habeat in terris Iuppiter pulchrius si conuertere animum uelit, quam ut spectet Catonem, partibus non semel fractis, stantem nihilo minus inter ruinas publicas.

correxi ex clauis et quocumque fatigatum corpus reclinauit uulneri incumbit, in perpetuam uigiliam suspensa sunt lumina; quanto plus tormenti, tanto plus gloriae.

Sed utroque horum Iob, ille noster constantissimus, spectabilius multo dedit spectaculum, multoque Deo gratius et iucundius, Π Iob constantissimus not. lector A2 in marg. qui non mundi gloria accensus, ueluti hi quos modo enumerauit Seneca, sed Dei ipsius spectatoris reuerentia; spoliatus lautissima substantia, carissimis filiis orbatus, uniuersa priuatus

hi quos modo enumerauit Seneca, sed Dei ipsius spectatoris reuerentia; spoliatus lautissima substantia, carissimis filiis orbatus, uniuersa priuatus familia, esca uermibus factus, atque in ipso omni miseriarum fundo constitutus, inter foetores tamen et acerbissima corporis totius uulnera gratias Deo decantabat. nota not. lector A1 in marg. Vel illi tres spectatissimi pueri, Annania, Azaria et Misael Π tres pueri not. lector A2 in marg. quale constantiae suae exemplum praebuerunt! Qui

subire maluerunt, quam Dei omnipotentis iussa … omnipotentis] add. in marg. iussa uiolare. Quid de illis fortissimis uiris fratribus Machabaeis loquar, omnibus excruciatibus, quoscumque furiosa mens Antiochi sciuit excogitare, corpora sua pro Deo patriisque legibus exponentibus? Praecipue de illa uiragine matre eorum, quae non modo filiorum non indoluit crudelia crudelia] corr. ex cecidelia exempla, sed, uiriliter eos exhortando ne prae diuino amore ulla dubitarent subire tormenta,

itidem et uirorum bonorum uirtus calamitatibus uariis a uitiis purgatur. Quid ergo nunc de illis dicendum est, qui sedulis et uotis et precibus diuinas fatigare aures non cessant, petentes se a uexationibus erripi? Numquid non id postulant, ne boni uiri fiant, ne quicquam propria uirtute a Deo promereantur? Π utrum postulandum a uexationibus eripi not. lector A2 in marg. Immemores illius: Beatus uir, qui suffert in temptationibus, quoniam, cum probatus fuerit, accipiet coronam quam repromisit Deus diligentibus se. Probat enim uario examine Deus et, an

Deus diligentibus se. Probat enim uario examine Deus et, an digni amicitia sua sint, saepius experitur; non quod Deus non cognoscat quales futuri sint (cui tam uentura quam praeterita ac instantia aeque praesentia sunt et qui cuncta ex suo arbitrio ire iubet), Π Deo praeterita ac instantia aeque praesentia sunt not. lector A2 in marg. uerum quo et ipsi sibi et ceteris innotescant, eorumque uirtus et patientia cognoscatur, quas nisi perpessis multis aduersitatibus et angustiis assequi impossibile est. Non est ergo, ut mea fert opinio, uiro bono

diuisitque eos, ut in ipsis experiretur Israel utrum audiret mandata Domini, quae praeceperat patribus eorum per manum Moysi, an non. Callebat siquidem sapientissimus rerum opifex populi ingenia saepiusque periculum fecerat, quippe quamdiu iugo premebatur seruitutis frugi erat, uberioremque Deo famulatum exhibebat, sed eo deposito mox inutilis, immo uero et rebellis Domino reddebatur. Π sub iugo seruitutis uberiorem famulatum exhibebat not. lector A2 in marg. Cui Deus non est ueritus seueriorem se praebere uel patrem uel pedagogum, ut, qui sponte

et cum bestiis atque feris erit habitatio tua. Faenum quasi bos comedes et septem tempora commutabuntur super te, donec scias quod dominetur Excelsus in regno omni et cuicumque uoluerit det illud. Quae singula cum completa essent, quam humilis, quam mansuetus, quam Deo subiectus et in lege ipsius fuerit eruditus audiamus: Ego, inquit, Nabuchodonosor oculos meos ad caelum leuaui et sensus meus redditus est mihi; et Altissimum benedixi et uiuentem in sempiternum laudaui ac glorificaui, quia potestas eius potestas sempiterna et regnum eius in omnem generationem;

est qui resistat manui eius et dicat ei: Quare fecisti? Et concludit dicens: Igitur ego Nabuchodonosor laudo magnifico et glorifico Regem caeli, quia omnia opera eius uera et uiae eius iudicia, et gradientes in superbia potest humiliare. Ecce flagellatus quam resipiscit, qui in deliciis positus a Deo superbiendo delirauerat, ut statuae suae uniuersos populos diuinos exhibere honores compelleret, et cum esset foetidum lutum, sese Deo aequaret, iratus in illos pueros gloriosissimos, qui dementiae eius morem gerere contemnebant, toruo uultu clamitabat: Quis est

uera et uiae eius iudicia, et gradientes in superbia potest humiliare. Ecce flagellatus quam resipiscit, qui in deliciis positus a Deo superbiendo delirauerat, ut statuae suae uniuersos populos diuinos exhibere honores compelleret, et cum esset foetidum lutum, sese Deo aequaret, iratus in illos pueros gloriosissimos, qui dementiae eius morem gerere contemnebant, toruo uultu clamitabat: Quis est Deus qui eruat uos de manu mea?

Quotiens populus Domini flagris et calamitatibus diuersis est coactus diuinam resumere disciplinam et idola

delinquere conspicit, erga eos uirgam assumere non retardat, quam ut senseris, mox reatum recognosce et cum psalmista prostratus exclama: Miserere mei, Deus, secundum magnam misericordiam tuam, quoniam iniquitatem meam ego cognosco et peccatum meum contra me est semper. Propitio enim flagellatur Deo, qui sub uerberibus non induratur; hos enim castigans castigat Dominus, at morti non tradit. Nam ipse prior pollicitus est: Nolo mortem peccatoris, sed ut conuertatur et uiuat. Magnae quippe misericordiae Dei est non sinere peccatores cuncta ex sententia agere,

tamen non aspernatur, quod uero hi, qui temporalibus non emendantur uerberibus, aeternis excrucientur tormentis. Idem ipse Hieronymus auctor est. Nam mox fere intulit: Quaeret hic aliquis: Si fidelis deprehensus in adulterio decolletur, quid de eo de eo] corr. lector A1 ex deo postea fiat? Aut enim punietur, et falsum est quod dicitur post dicitur canc. lector A1 non “non iudicabit Deus bis in id ipsum”; aut non punietur, et optandum erit adulteris ut hic breui poena puniantur, ne trucidentur

cadit in terram sine uoluntate patris nostri; aut parentum neglegentiae tribuendum est quod paruuli sine baptismo moriuntur, ut nihil ibi agant diuina iudicia. Quid dicam quod paruulus aliquando ante baptisma exspirat? Etiam festinantibus parentibus et paratis ministris ut paruulus baptisetur, Deo tamen uolente non datur, qui eum paululum in hac uita non tenuit ut daretur. Quid est quod aliquando paruulis infidelium filiis potuit ne irent in perditionem, et filiis fidelium non potuit baptismate subueniri? Vbi certe ostenditur quod personarum apud Deum non sit acceptio; alioquin electorum

nati factum et ipsi caeco et multis aliis occasio sempiterni luminis exstitit, et pueri absque baptismate decedentes plerosque parentes sollicitos ad quaerendam lauacri gratiam effecerunt. nota not. lector A1 in marg.; mala non numquam a Deo inferuntur suis fidelibus per parandum futurum bonum not. lector A2 in marg. Constantino quam salutaris fuit illa leprae percussio! Et breuiter nullum adeo graue malum fuit, quin ex ipso multo maius eliciatur bonum. Callet enim oppido sapientissimus artifex etiam ex spinis rosas

Hoc faciens uere poteris iustus rectusque corde appellari et illam Dauiticam audire iubilationem: Laetamini iusti in Domino et gloriamini omnes recti corde. – Nam quid quid] corr. lector A1 ex quidquid est, inquit Augustinus, “recti corde” nisi non resistentes Deo? Quisquis homo quicquid patitur propter uoluntatem afflictiones, maerores, labores et humiliationes non tribuit nisi uoluntati Dei iustae; ipse enim est rectus corde. Peruersi autem corde praui et distorti sunt, qui mala quae patiuntur non recte non recte] corr. lector

Idcirco quando in discrimen eorum ueniunt, omnibus illa flagitiis et criminibus defendere non erubescunt, non pietati parcunt, non amicis, non fratribus, non parentibus, non famae suae, non honori, non ipsi denique omnium conditori deo: omnia perturbant, omnia subruunt, polluunt et profanant. Contra uero illi, qui uirtutem colunt eiusque praesidio freti sunt, nullis omnino opibus adduci queunt ut non solum rem piaculo,

de quibus plenius postea disseremus, amatores nimii praecipue curandi sunt. I 8 Antidotum irreligiosorum Irreligiosi uero uiri et impii maxime inducendi sunt ut recte de Deo ipsiusque prouidentia sentiant, suspicentur caelum, considerent tam disparem aequalitatem lationis eius, intueantur terram, mare, et quae in illis nascuntur uniuersa, qua lege gignantur, uiuant, operentur, et intereant; se praeterea ipsos

uero delicatis gloriam, diuitias, potentiam, honorem, quem ipsi habent, aut quo perfuncti sunt, et aliorum uel ordinis uel generis eius miseriam, inopiam, infortunium ad memoriam reducere expedit ac monere uelint potius illis rebus gaudere et deo, qui eis tanta praestiterit, cum nihil amplius quam alii quiuis miseri promeriti ab eo essent, meritas agere gratias. Recolant quoque insigne illud ac omni laude dignum Amasis regis Aegypti factum, cui cum Polycrate tyranno

qui fidit medico et a quo pristinam ualitudinem expectat, nullas amariores potiones, nullas incisiones, nulla cauteria, nullam omnino acerbitatem quam a medico patitur malam esse putat neque ob hanc aliquem concipit maerorem; idem et tu, si de Deo existimabis ut merito et de uero omnium patre et Domino debes, comperies liquido nihil tibi mali euenisse posseue euenire. Hinc merito ab ipso in euangelio arguimur et increpamur: Si uos, qui estis mali, nostis uestris filiis bona data

Secundo uero loco diximus illud posse persuaderi malum non esse quod uel omnibus uel potioribus nobiscum commune est; ex hoc ipsum, quod omnibus commune est, non est ueri simile malum esse; cum enim tale nihil nisi uel a deo uel a natura proueniat, non est rationabile ipsos auctores suum damnasse opus; damnassent autem profecto si malum, quod operi suo uel non dare uel adimere potuerunt, dederunt tamen aut

et forsan non inepta declarabitur inter mala minime computandum. Si enim uera illa est sanctissima sapientum sententia, quam Cicero in Tusculanis refert quaestionibus, neque uiuis neque mortuis quicquam mali euenire, nec eorum res a deo immortali umquam negligi, quomodo igitur nos illud malum appellare audebimus quod optimis amicis Dei datum esse uidemus? Et de quibus ipsos tamquam de ingentibus beneficiis sedulo

noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. Similiter et Paulum

sed hac imprudenti temeritate perdidit infelix quod capere tam ardenter properabat: non enim per piaculum, sed per pietatem iter ad illa bona patet ipso Platone attestante, qui ait ex hac uita, quam a deo accepimus, nefas esse quenquam iniussum discedere. Praestolanda est igitur illius uoluntas qui nobis uitam dedit et illi reddenda cum iusserit, bonaque accipienda quando ipse concesserit in cuius manu et reposita sunt.

hominibus de horreis eiecit atque abstulit. Contra milleformes daemonum incursus quis innocentia sua fidit; quandoquidem ne quis fideret etiam paruulos baptizatos, quibus certe nihil est innocentius, aliquando sic uexant ut in eis maxime Deo ita sinente monstratur huius uitae flenda calamitas et alterius desideranda felicitas. Iam uero de ipso corpore tot existunt morborum mala ut nec libris medicorum cuncta comprehensa sint, in quorum pluribus ac paene omnibus ipsa etiam

sunt. Ita et daemonis iudicio mortem non solum non esse malam, sed optimum hominis munus determinatum est, quippe quae hominem tantis liberat malis quantis a uita oneratur. Nec uita haec propitio, sed irato Deo data esse uidetur ipso doctissimo sanctissimoque uiro Augustino attestante, qui uno et uigesimo libro de ciuitate Dei uitam hanc mortalium totam nihil aliud quam poenam dixit et post: "Ira dei", inquit, "est ista uita mortalis, ubi homo

est et dies eius uelut umbra praetereunt." Et centesimum trigesimumque primum tractans psalmum: "Hanc", ait, "uitam nobis peccantibus dedit Deus ubi etiam necesse est ut homo a Deo conteratur, ut in sudore et labore uultus sui, cum terra ei tribulos et spinas parit." Merito ergo maiores nostri corpus istud ergastulum animae

qui fidit medico et a quo pristinam ualitudinem expectat, nullas amariores potiones, nullas incisiones, nulla cauteria, nullam omnino acerbitatem quam a medico patitur malam esse putat neque ob hanc aliquem concipit maerorem; idem et tu, si de Deo existimabis ut merito et de uero omnium patre et Domino debes, comperies liquido nihil tibi mali euenisse posseue euenire. Hinc merito ab ipso in euangelio arguimur et increpamur: Si uos, qui estis mali, nostis uestris filiis bona data

qui fidit medico et a quo pristinam ualitudinem expectat, nullas amariores potiones, nullas incisiones, nulla cauteria, nullam omnino acerbitatem quam a medico patitur malam esse putat neque ob hanc aliquem concipit maerorem; idem et tu, si de Deo existimabis ut merito et de uero omnium patre et Domino debes, comperies liquido nihil tibi mali euenisse posseue euenire. Hinc merito ab ipso in euangelio arguimur et increpamur: Si uos, qui estis mali, nostis uestris filiis bona data

Secundo uero loco diximus illud posse persuaderi malum non esse quod uel omnibus uel potioribus nobiscum commune est; ex hoc ipsum, quod omnibus commune est, non est ueri simile malum esse; cum enim tale nihil nisi uel a deo uel a natura proueniat, non est rationabile ipsos auctores suum damnasse opus; damnassent autem profecto si malum, quod operi suo uel non dare uel adimere potuerunt, dederunt tamen aut

et forsan non inepta declarabitur inter mala minime computandum. Si enim uera illa est sanctissima sapientum sententia, quam Cicero in Tusculanis refert quaestionibus, neque uiuis neque mortuis quicquam mali euenire, nec eorum res a deo immortali umquam negligi, quomodo igitur nos illud malum appellare audebimus quod optimis amicis Dei datum esse uidemus? Et de quibus ipsos tamquam de ingentibus beneficiis sedulo

noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. Similiter et Paulum

Secundo uero loco diximus illud posse persuaderi malum non esse quod uel omnibus uel potioribus nobiscum commune est; ex hoc ipsum, quod omnibus commune est, non est ueri simile malum esse; cum enim tale nihil nisi uel a deo uel a natura proueniat, non est rationabile ipsos auctores suum damnasse opus; damnassent autem profecto si malum, quod operi suo uel non dare uel adimere potuerunt, dederunt tamen aut

et forsan non inepta declarabitur inter mala minime computandum. Si enim uera illa est sanctissima sapientum sententia, quam Cicero in Tusculanis refert quaestionibus, neque uiuis neque mortuis quicquam mali euenire, nec eorum res a deo immortali umquam negligi, quomodo igitur nos illud malum appellare audebimus quod optimis amicis Dei datum esse uidemus? Et de quibus ipsos tamquam de ingentibus beneficiis sedulo

noxium malumque est, gratiae agerentur. Et tamen legimus Iob pro morte filiorum et iactura uniuersae substantiae suae, quin immo et pro ulceribus grauissimis molestissimisque uermibus quibus totus laniabatur et discerpebatur gratias Deo cantantem atque dicentem: Dominus dedit, Dominus abstulit; sicut Domino placuit, ita factum est; sit nomen Domini benedictum. Similiter et Paulum

sed hac imprudenti temeritate perdidit infelix quod capere tam ardenter properabat: non enim per piaculum, sed per pietatem iter ad illa bona patet ipso Platone attestante, qui ait ex hac uita, quam a deo accepimus, nefas esse quenquam iniussum discedere. Praestolanda est igitur illius uoluntas qui nobis uitam dedit et illi reddenda cum iusserit, bonaque accipienda quando ipse concesserit in cuius manu et reposita sunt.

sed hac imprudenti temeritate perdidit infelix quod capere tam ardenter properabat: non enim per piaculum, sed per pietatem iter ad illa bona patet ipso Platone attestante, qui ait ex hac uita, quam a deo accepimus, nefas esse quenquam iniussum discedere. Praestolanda est igitur illius uoluntas qui nobis uitam dedit et illi reddenda cum iusserit, bonaque accipienda quando ipse concesserit in cuius manu et reposita sunt.

sed hac imprudenti temeritate perdidit infelix quod capere tam ardenter properabat: non enim per piaculum, sed per pietatem iter ad illa bona patet ipso Platone attestante, qui ait ex hac uita, quam a deo accepimus, nefas esse quenquam iniussum discedere. Praestolanda est igitur illius uoluntas qui nobis uitam dedit et illi reddenda cum iusserit, bonaque accipienda quando ipse concesserit in cuius manu et reposita sunt.

hominibus de horreis eiecit atque abstulit. Contra milleformes daemonum incursus quis innocentia sua fidit; quandoquidem ne quis fideret etiam paruulos baptizatos, quibus certe nihil est innocentius, aliquando sic uexant ut in eis maxime Deo ita sinente monstratur huius uitae flenda calamitas et alterius desideranda felicitas. Iam uero de ipso corpore tot existunt morborum mala ut nec libris medicorum cuncta comprehensa sint, in quorum pluribus ac paene omnibus ipsa etiam

sunt. Ita et daemonis iudicio mortem non solum non esse malam, sed optimum hominis munus determinatum est, quippe quae hominem tantis liberat malis quantis a uita oneratur. Nec uita haec propitio, sed irato Deo data esse uidetur ipso doctissimo sanctissimoque uiro Augustino attestante, qui uno et uigesimo libro de ciuitate Dei uitam hanc mortalium totam nihil aliud quam poenam dixit et post: "Ira dei", inquit, "est ista uita mortalis, ubi homo

est et dies eius uelut umbra praetereunt." Et centesimum trigesimumque primum tractans psalmum: "Hanc", ait, "uitam nobis peccantibus dedit Deus ubi etiam necesse est ut homo a Deo conteratur, ut in sudore et labore uultus sui, cum terra ei tribulos et spinas parit." Merito ergo maiores nostri corpus istud ergastulum animae

hominibus de horreis eiecit atque abstulit. Contra milleformes daemonum incursus quis innocentia sua fidit; quandoquidem ne quis fideret etiam paruulos baptizatos, quibus certe nihil est innocentius, aliquando sic uexant ut in eis maxime Deo ita sinente monstratur huius uitae flenda calamitas et alterius desideranda felicitas. Iam uero de ipso corpore tot existunt morborum mala ut nec libris medicorum cuncta comprehensa sint, in quorum pluribus ac paene omnibus ipsa etiam

sunt. Ita et daemonis iudicio mortem non solum non esse malam, sed optimum hominis munus determinatum est, quippe quae hominem tantis liberat malis quantis a uita oneratur. Nec uita haec propitio, sed irato Deo data esse uidetur ipso doctissimo sanctissimoque uiro Augustino attestante, qui uno et uigesimo libro de ciuitate Dei uitam hanc mortalium totam nihil aliud quam poenam dixit et post: "Ira dei", inquit, "est ista uita mortalis, ubi homo

est et dies eius uelut umbra praetereunt." Et centesimum trigesimumque primum tractans psalmum: "Hanc", ait, "uitam nobis peccantibus dedit Deus ubi etiam necesse est ut homo a Deo conteratur, ut in sudore et labore uultus sui, cum terra ei tribulos et spinas parit." Merito ergo maiores nostri corpus istud ergastulum animae

sunt. Ita et daemonis iudicio mortem non solum non esse malam, sed optimum hominis munus determinatum est, quippe quae hominem tantis liberat malis quantis a uita oneratur. Nec uita haec propitio, sed irato Deo data esse uidetur ipso doctissimo sanctissimoque uiro Augustino attestante, qui uno et uigesimo libro de ciuitate Dei uitam hanc mortalium totam nihil aliud quam poenam dixit et post: "Ira dei", inquit, "est ista uita mortalis, ubi homo

est et dies eius uelut umbra praetereunt." Et centesimum trigesimumque primum tractans psalmum: "Hanc", ait, "uitam nobis peccantibus dedit Deus ubi etiam necesse est ut homo a Deo conteratur, ut in sudore et labore uultus sui, cum terra ei tribulos et spinas parit." Merito ergo maiores nostri corpus istud ergastulum animae

nostros et plangimus: quid faceremus si mori tantummodo praeciperet Deus? Voluntas eius utique sola sufficeret ad solacium cui nullum praeponere iubemur affectum. et alio loco: Si luctum horrueris, et te obtulisse Deo pignus deputari poteris, secundum tuum uotum habes post Abraham, si non potes primum, ut, quod ille non dubitauit offerre, tu saltem uidearis de sublato gaudere; ab illo Dominus postulauit, a te tulit; ille iussioni paruit: tu uoluntati

tulit; ille iussioni paruit: tu uoluntati consentis; illum per obedientiam illicita lege naturae probauit sibi deuotum: te autem per licitam conditionem mortalitatis annotet gloriosum. Nam si nec uoluntate nec ratione compelleris deuotionis Deo aliquid exhibere, in qua parte Christianum te poterit approbare? Hic Hieronymus, tametsi alios locos prudenter immisceat, praecipue tamen uoluntati

uestium et alius Iudaeorum luctus nota sunt. Haec uero cuncta ideo fiunt quod quidam putant rem se gratam et acceptam mortuis suis facturos si eos grauius luxerint. Alii quadam muliebri superstitione adducti Deo se facilius satisfacere arbitrantur si eius plaga percussi afflictos se et prostratos fateantur. Ex hac opinione, ut Cicero recte scribit, nascuntur illa uaria et detestabilia lugendi genera, pedores muliebres,

Quaecumque uero diuinitus patiuntur si laeti uolentesque excipiant, et cum Dauid cithara exultantes personent et cantent. Cithara namque in inferiore parte habet unde sonat, quare qui exultat Deo in cithara, in aduersitatibus ei gratias agit. Sed qui in psalterio, quod in superiori parte sonat, ipse in prosperis benedicit deo. Itaque haec est uoluntas Dei ut in omnibus ipse

inferiore parte habet unde sonat, quare qui exultat Deo in cithara, in aduersitatibus ei gratias agit. Sed qui in psalterio, quod in superiori parte sonat, ipse in prosperis benedicit deo. Itaque haec est uoluntas Dei ut in omnibus ipse laudetur et glorificetur. Haec autem singula apud sanas mentes, quoniam plena leuitatis fatuitatisque uidentur, utique, etiam si cui non dantur aut exhibentur mortuo, non

– gaude igitur quod custodem illorum saluasti. Simile attulit et illi, qui querebatur se in latrones incidisse: Noli queri quod incideris, sed gaude quod effugeris et deo gratias age. Pari quoque ratione et illos consolamur, quibus uel ex incendio uel naufragio, uel alio simili casu quippiam superfuit, dicendo: "Age gratias Deo qui tibi uel haec saltem reliqua esse uoluit." Quo in

sed gaude quod effugeris et deo gratias age. Pari quoque ratione et illos consolamur, quibus uel ex incendio uel naufragio, uel alio simili casu quippiam superfuit, dicendo: "Age gratias Deo qui tibi uel haec saltem reliqua esse uoluit." Quo in casu ideo homo solacium accipit, immo nonnumquam et se ipsum consolatur, quod dirior pernicies discriminis ac tempestas uehementior omnia absorbere poterat ac per eam cuncta

"Sapienter", inquit, "debet dolere qui dolet, ne perdat sine causa quod dolet." Idem et Boethius attigit quando ait: uos deo mente consimiles ab rebus infimis excellentis naturae ornamenta captatis, nec intelligitis quantam conditori uestro iniuriam faciatis. Ille genus humanum terrenis omnibus praestare uoluit, uos dignitatem uestram infra infima quaeque

canum irritatores insectare. Aut si id turpe putas, ut merito debes, amplectere mansuetudinis tranquillitatisque pacem et huius potius uoluptate suauitateque fruere quam illius, quam a spe uindictae inepte uenaris. Quod si facies, Deo hominibusque gratificabere; cum horum clarissimam uirtutem adeptus eris, illius uero mandatum adimpleueris. Nunc utrum horum eligas in tua optione positum est. Nos interea inceptum

Ceterum haec atque eiusmodi uix et raro salua Dei reuerentia ac ipsius hominis dignitate fieri posunt. Qua de re consolatorem monemus ut hunc tractando locum et pudori suo et pietati debitae consulat ne, dum hominibus placere studet, Deo conditori suo displiceat, aut, dum amico prodesse cupit, obsit animae suae. IV 18 Tertius locus a frustratione Solent et ex tertia ratione aduersarii aliquod solacium

detractoribus blasphemis et grassatoribus impiissimis; qui sanctissimus, immo qui solus est sanctus, nasci de peccatoribus uoluit, ex domino seruus fieri, ex principe frater, ex Deo homo, et sempiternus mortalitatis subire infirmitatem. Atque ille , qui caelos, sidera, angelos, et pretiosissima quaeque condiderat, luteam assumpsit uestem; qui

generis finis, non profecto ob haec friuola et caduca ille factus est propter quem etiam caeli conditi sunt. Alius ergo mortalium est finis et ob aliud procul dubio hoc in mundo producimur; nimirum ut per patientiam ac obedientiam Deo creatori nostro in hoc ergastulo isto paruo nostrae uitae tempore eas possessiones, illam gloriam et honorem promereamur quae antiquus ille serpens diabolus per superbiam inobedientiamque

insonti! Quod etiam theologorum non minus efficaci astruitur ratione. Etenim sapientum ambigit nemo Deum uniuersa propter hominem condidisse, hominem uero propter se ipsum; quam ob rem, cum homo non sibi, uerum Deo potius uiuere habet, nefas est ei procul dubio uitam suam, quam Domino debet a quo eam et acceperat, adimere. Quod si ademerit, iure ab eo Dominus pro perfidia aut temeritate

etiam quaeque ipse ingenio studioque peperisti; quae si colliges et sperabis omnia optime et, quae accident, qualiacumque erunt, sapienter feres. Deo autem sit gloria et uero consolatori spiritui sancto, in cuius unitate uiuit pater et filius per immensa saecula .

III.6.1 Cic. fam. 5,16,2, ubi neque esse III.6.2 deest in V1 | Apul. de deo Socr. 4, apud Aug. de civ. 9,7,11-19 III.6.3 Cic. fam. 4,5,4, ubi moriendum fuit

antiq. Iud. 7,11,5 IV.5.10 Hier. ep. 40,11 IV.5.11 Boeth. Cons. phil. 2P5,26-27, ubi uos autem deo IV.5.13 cf. Val. Max. 3,8, ext. 6 IV.6.1 inimicos

IV.16.17 Iuv. 13,180 IV.16.18 Iuv. 13,181-92 IV.16.20 Deo... gratificabere ] et Deo et hominibus carus eris V1 | illius uero ] illius etiam V1 | optione ] opinione V1 IV.17.1 ipsorum ] eorum V1

IV.16.17 Iuv. 13,180 IV.16.18 Iuv. 13,181-92 IV.16.20 Deo... gratificabere ] et Deo et hominibus carus eris V1 | illius uero ] illius etiam V1 | optione ] opinione V1 IV.17.1 ipsorum ] eorum V1

ibis per placidas undas placidumque per aequor
Et per piscosas protinus ibis aquas.
Aspicies arctum gemino mare littore clausum,
Aspicies rigidos undique rupe locos,
Aspicies nati non parua foramina montis:
Sunt hic ignicremo facta sacella deo.
Pręterea turres quas separat unda uidebis,
Vnda profunda maris saepe tenentis iter.
A tergo postquam decedent lumine turres,
Ante oculos crescent moenia littorea.
Prospicies factam lętis in collibus arcem:
Non

ipsius, si aduixisset, futurus erat, in primo uitae suae limine clarissime demonstrauit. Annos natus duodecim, cum orbatam patre familiam tanta prudentia regeret ut nec mater, matronarum praestantissima, nec fratres eius parentis sentirent desiderium, coepit deo dicatum pectus zelo religionis feruescere. Clarescebat autem iam tunc nomen religiosissimi doctissimique uiri magistri Francisci, conciuis et auunculi sui, nunc summi pontificis papae Sixti, qui per id tempus

per quietem discebat, ita ut insomnia ipsius non uisa solum, sed certa uiderentur oracula. Quibus uarie sollicitatus coepit auunculum suum hortari, coepit importunius compellere Romam peteret atque in ea urbe uersari uellet, in qua a maximo omnium rectore deo futurus summus pontifex erat designatus; ubi et seipsum accepturum ab eo cardinalatus decus et alios uniuersos honores, quibus eum functum uidimus, mira asseueratione praedicebat. Cerno hic nonnullos praelatos et ex aliis ordinibus uiros praestantes a

lector dominicae passionis ad illum locum peruenit ubi scriptura inquit et inclinato capite emisit spiritum. Cf. Io 19, 30: et inclinato capite tradidit spiritum. Ad hanc uocem illa dilecta deo anima ueluti certo accepto signo ad dominum suum confestim euolauit. Ad hanc... euolauit: deest in editione M. Cerdonis. O felix atque iterum felix cui et uita

atque dux suo ductu atque auspiciis Venetorum imperium longe lateque propaget. Impressum est hoc opusculum Venetiis per Bernardum pictorem et Erhardum Ratdolt de Augusta una cum Petro Ioslein de Langencen correctore ac socio. Laus Deo. M. CCCC. LXXVII.

Ad Hieronymum Papalem
Hieronyme, in teneris sic carmina concinis annis
Vt liceat de te coniicere ista mihi:
Tempora Apollinea gestabis cincta corona
Et solues Lycio debita uota deo;
5  Tunc tua per terras ibit perque ęquora fama,
Quisque feret nomen sydera ad alta tuum.
Si, quibus incumbis, studiis pręstabis in illis,
Tędia nec longus conferet ulla labor;

Et tanto, o Medices, obuius ire malo,
Christicolam populum si cogas foedus in unum
Turcarum ut ualidas frangere possit opes.
15  Hi sunt qui cupiunt cunctos delere fideles
Et uiolare tuo templa dicata Deo.
Hi tibi commisso generi fera bella mouentes
Desistunt nullo carpere nostra die.
Hi pecus atque homines prędantur, cędibus instant
20   Vdaque de nostro tela cruore gerunt.

non occupet ira:
Libera sint uobis publica consilia. Ad sacerdotes
Templa male exornant argentum, uestis et aurum:
Casta, sacerdotes, corda dicate Deo. Causidicus uersibus rectis bonus, retrogradis malus
Pax bona, non mala lis, probitas non conscia fraudis,
Questio quas pręstat, da mihi diuitias.

magnis insignibus olim
Sancte actę uitę gloria maior erat. Epitaphium Sanctę Catherinę
Passa rotas gladioque caput truncata tyrannum
Vici; sicque Deo sum modo iuncta meo.
Virginitas etiam dignam me fecit amore
Eius, qui genitus Virgine Matre fuit.
Filia regis eram, nunc Regis filia regum 5
Sedibus in superis regna beata colo.

Post hęc Cęsareę Cornelius incipit illi
Gentili posita credere perfidia.
25  Inde abiens Petrus sanctam remeauit ad urbem,
Carcere ubi clausus ferrea uincla tulit.
Sed miserante Deo tali se clade redemptum
Protinus angelica uidit ut ille manu,
Perrexit Romam magiaque dolisque Symonem
30  Armatum uicit fortior ipse fide.
Hic est ille Symon quem iam damnauerat ipse,

Andreas
Andreas, Petri quondam germanus et idem
Discipulus Christi sicut et ille bonus,
Achaię populos docuit; mox ponere iussit
Plurima iam noto templa dicanda Deo.
5  Hunc Egea furens crudeli uerbere cęsum
Constituit turpi morte necare crucis
Vanos esse deos dicentem quos colit ipse,
Vtque uni Christo uota precesque daret.

Atque ibi bis deno transacti temporis anno
Ducitur ad Martis templa prophana dei.
5  Stabat marmoreo bellator corpore Mauors,
Armis terribilis, fronte oculisque minax.
Huic dare thura deo dum cogitur ipse Philippus,
Ingens ex aditis prodiit ecce draco
Insiliensque duos rabido ferit ore tribunos
10  Pręsulis et natum continuoque necat.
Tabificus reliquos infecit anhelitus hydri

uidit, retulit inde pedem
Et: »Fugiamus«, ait, »ne nos domus ista ruina
30  Opprimat in cuius parte Cherintus adest.«
Post hęc orando subuertit templa Dianę,
Quique aderant uero se dedidere Deo.
Mox Aristodemo propinante antistite uirus
Hausit inoffensis, res noua, uisceribus.
35  Corpora quin etiam tali consumpta ueneno
Pristino uitę reddidit officio.

seque suosque simul.
Hirthacus at regni post hęc successor amore
Egippo natę captus Iphigenię,
Dum sibi coniugio, sed frustra, posceret illam
20  (Nanque erat hęc Christo uirgo dicata Deo),
Iratus sancto, qui iam sacrauerat ipsam,
Transadigi orantis cuspide terga iubet.
Atque ita iustitiam retinens uitamque relinquens
Mattheus uitę dona perennis habet.

Augustinus erat stabilis defensio ueri,
Et certum falsi dogmatis exitium.
Ardua deplanans, dubiorum lubrica firmans,
Errorem a nostra depulit iste fide.
5  Credere mente Deo si uis magis ipse fideli,
Quę sunt scripta suis, disce, uoluminibus.
Et si uis morum cultu pręstare piorum,
Disce quid in uita fecerit ille sua.

2.35.6   Alitibus pictis ethera, flore solum,
2.35.7   Ornastique hominem diuino munere solum
2.35.8   Et facis, ut sapiat te duce sacra deo.
2.35.9   Et mihi scintillam donorum, summe, dedisti,
2.35.10   Laus tibi, cui debet gloria cuncta dari.

3.1.30   Virgine qui natus, qui cruce passus erat.
3.1.31   Thura feram et grano fumabunt templa Sabeo
3.1.32   Atque canam nostro carmina grata deo.
3.1.33   Tu, decus Ambrosi nostrum, mactato bidentem,
3.1.34   Qualem pro nato saepe litare solent.
3.1.35   Quam si mactabis,

3.12.5.12   Est tamen eternus unus in orbe deus.
3.12.5.13   Est quoque magna nimis sacri ueneratio festi,
3.12.5.14   Quo colitur celso uictima plena deo. Iunius
3.12.6.1   Iunius inmensi uenit cum fruge caloris

Nouember
3.12.11.1   Celicolas cunctos ueneratur prima Nouembris
3.12.11.2   Prestat et eterno sic decus omne deo.
3.12.11.3   Altera lux umbras tenebroso carcere clausas
3.12.11.4   Placat et optata quippe iuuantur ope.

patiens Paupertas, pauper Prodigus Peruersus Partus Poetę Pictor Piscator Perfidia Petitio, petanda a Deo Potentia Patria Peccatum, peccator Promissum, promissio Parsimonia Prodigia Pergerinatio, peregrinus Pudor, pudicus

Ęgyptii ibes contra serpentium aduentum; Cyrenaici Acorem deum, muscarum multitudine pestilentiam afferente 109 . Muscę immolato tauro, deo quem Myoden uocant, extra territorium id abeunt 286 . Praxitelles interrogatus, quę maxime opera sua probaret in marmoribus, respondit: quibus Nicias manum admouisset 333 .

Quę res peccatum, cupiditatem afferunt 155 .
Aduersa. Non tam cumulus bonorum iocundus esse potest quam molesta decessio 105 . Nihil in malis habendum quod a Deo uel natura constitutum 106 . Videntur enim omnia repentina grauiora 121 . Malum opinionis, non naturę. Epicuri circa hoc sententia. Defatigatio miseriarum ęgritudines animi facit leuiores

dixit animos hominum esse sempiternos. De eodem Pythagorę Platonisque et aliorum sententię. Animos sursum ferri probat rationibus. Quomodo animum intelligimus, cum nunquam uiderimus 96 . Quod semper mouetur, id ęternum est. Animorum origo a Deo. Quod animus diuidi non possit ideoque nec interire affirmat 99 . Socrates noluit educi custodia sentiens animos esse immortales. Cato gauisus est se nactum causam mortis. Sententię de animo Epicureorum, Dicearchi et Stoicorum

Dicearchi et Stoicorum 100 . Item Panetius et Plato. Animus in partes distributus duas: altera rationis particeps, altera expers 113 . Idem 130 . Animum cum Deo comparandum dicit 147 . TULLIVS DE FINIBVS
Agricola. De his quę terra gignit 74 . Amicicię laus

amat pecuniam, Deum amare non potest 210.
Appetitus mali refrenatio dicitur continentia 21 .
Animas a Deo factas et a Deo dari 10 . De creatione et infusione animarum 149 . Primus Pythagoras animas dixit esse immortales 151 . De animę origine

Deum amare non potest 210.
Appetitus mali refrenatio dicitur continentia 21 .
Animas a Deo factas et a Deo dari 10 . De creatione et infusione animarum 149 . Primus Pythagoras animas dixit esse immortales 151 . De animę origine 163 .

125 . Pythagoras immortalem dixit. Democritus non credidit. Socrates disputauit 257 . Anima quid sit uel qualis, percipi non potest 316 . Discedens a corpore statim pręsentatur Deo iudicanda. Quomodo anima cognoscit semetipsam 31 . Habitaculum. De clausura sororum 154 . Asella uirgo unius cellulę clausa angustiis latitudine paradisi fruebatur 185 .

Baal prophetarunt prospera Iosaphat, regi Iuda, ut gratificarentur ei. Micheas autem, propheta Dei, omnia aduersa missusque est in carcerem 61 . Sedechię adulatio erga regem Achab 78 . Petit a Deo, ne credat adulantibus. Psalmus XL 124 . Adulator 130 . Laudator impii. Inimico blandienti ne credideris.
Adulatio. Iterum

Auarus. Auaritia et libido sanguisugę. Vehementer emungens 132 . Detestatus sum industriam meam in acquirendo. Peccator congregat et tradit ei qui placuit Deo. Auarus secundum non habet, et laborate non cessat. Auarus non implebitur pecunia, et qui amat diuitias etc. 133 . Pecunię obediunt omnia 134 . Menelaus in potestate et malicia abundauit, qua,

cogitabat, et ipsa nocte fuit mortuus XII. Hydropicus quo plus bibit, eo magis sitit; a Domino sanatus est XIIII. Villicus diffamatus apud dominum suum. Si in iniquo mammona fideles non fuistis, quod uestrum est quis dabit uobis. Non potestis Deo seruire et mammonę. Diues auarus sepultus est in inferno, non quia diues, sed quia pauperis Lazari non est misertus XVI. Vendentes et ementes eiiciuntur de templo XIX. Auaritia reddit impios et Deum ignorare compellit; etsi milies benefactum sit

Diliges proximum tuum sicut te ipsum V. AD EFHESIOS:
Ambulate in dilectione, sicut et Christus dilexit nos, et tradidit se metipsum pro nobis oblationem et hostiam Deo in odorem suauitatis V. AD PHILIPPENSES:
Testis enim mihi est Deus, quomodo cupiam omnes uos esse in uisceribus Iesu Christi. Et hoc oro, ut caritas uestra magis ac magis

Qui diligit fratrem suum, in lumine manet, et scandalum in eo non est II. Qui non diligit fratrem suum etc.--- de dilectione proximi. Non diligamus lingua, sed opere III. Diligamus nos inuicem, quia caritas ex Deo est; et omnis qui diligit fratrem suum, ex Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quia Deus caritas est. Si Deus dilexit nos, et nos debemus alterutrum diligere. Si diligamus inuicem, Deus. in nobis manet, et caritas eius in nobis perfecta est.

scandalum in eo non est II. Qui non diligit fratrem suum etc.--- de dilectione proximi. Non diligamus lingua, sed opere III. Diligamus nos inuicem, quia caritas ex Deo est; et omnis qui diligit fratrem suum, ex Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quia Deus caritas est. Si Deus dilexit nos, et nos debemus alterutrum diligere. Si diligamus inuicem, Deus. in nobis manet, et caritas eius in nobis perfecta est. Deus caritas est, et qui manet in caritate, in

Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quia Deus caritas est. Si Deus dilexit nos, et nos debemus alterutrum diligere. Si diligamus inuicem, Deus. in nobis manet, et caritas eius in nobis perfecta est. Deus caritas est, et qui manet in caritate, in Deo manet, et Deus in eo. Siquis dixerit quoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est. Et hoc mandatum habemus a Deo, ut qui diligit Deum, diligit et fratrem suum IIII.
Auaritia. AD CORINTHIOS I: Fures,

alterutrum diligere. Si diligamus inuicem, Deus. in nobis manet, et caritas eius in nobis perfecta est. Deus caritas est, et qui manet in caritate, in Deo manet, et Deus in eo. Siquis dixerit quoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est. Et hoc mandatum habemus a Deo, ut qui diligit Deum, diligit et fratrem suum IIII.
Auaritia. AD CORINTHIOS I: Fures, auari, rapaces regnum Dei non possidebunt VI./ AD COLOSSENSES: Auaritia idolorum seruitus

Angelus receptaculum specierum est et multitudo immobilis. Quare immobilis? Quare multitudo? Angelus non est actus merus, quia componitur ex actu et potentia 350 . Quod sit unum quiddam et quod sit actus, non a se ipso habet, sed a Deo uere uno actuque purissimo; sed quod sit simplex per potentiam suscipiendi et patiendi, habet ex se ipso. Quantum extra Deum productus, a productoris perfectione degenerat. Multitudo igitur naturalis est angelus. Angelus mouet alia, id est agit in alia; ipse quidem

Dei statui pręcipue proximus procreatur, in ipsumque conuertitur sine medio, stabilis prorsus euadit 355 . Angelis pręsunt archangeli, his principatus, his quidam intellectus, qui dii iam participatione quadam denominentur, summo semper Deo pleni diuinoque nectare ebrii 381 .
Animę uires 5 . Animus immortalis 7 . Anima, ut se ipsam uideat, in animam intueatur, sicut oculus in

Mentis motus. Quod anima solis et corporum cęlestium dii sint 312 . Anima immortalis ad Deum proficiscitur rationem suorum operum redditura. Mens animę sensibusque coniuncta 322 . Mens beata unita Deo 323 . Animę corporum cęlestium 324 . Animę motus nisi mente regatur, pręuaricatur. Anima diuersa a corpore 324 . Anima prior corpore. Anima incorporea. Animę

Mentis autem opus ordinare per formas 342 . Anima materiam specie terminat. Anima non diuisibilis, sed mobilis multitudo. Anima non est merus actus. Anima quod una quędam substantia sit et actus stabilis per essentiam non a se ipsa, sed a Deo sortitur. Primum mobile anima. Quomodo anima a se mouetur 350 . Anima inter summa et infima media est. Summa sunt Deus et angelus, infima qualitas et corpus; sic utrimque tertia est, hinc cum inferioribus, illinc cum superioribus conuenit.

forma discedit 357 . Quia sibi per se conuenit esse, quia per se refertur ad Deum, quia non componitur ex aliqua potentia, in qua possit resolui 358 . Quia non habet in se potentiam ad non esse, quia esse a Deo accipit sine medio 359 . Quia est per se uita 360 . Quia uita est pręstantior corpore 361 . Irrationales uitas, non animas proprie appellamus, sed idola et simulachra

Irrationales uitas, non animas proprie appellamus, sed idola et simulachra animarum. Materia non interit, multo minus anima 356 . Quęstio: Cur non perfectione pares inter se sunt angelus atque anima, cum utraque a Deo absque medio prodeant 360 . Quid sit anima, philosophorum opiniones. Tria animę officia: agit in corpore, per corpus, per se ipsam. Quod anima non sit corporalis. Anima misera, dum premitur corpore. Apostropha ad animam, quod

nostra mens refertur ad Deum 382 . Sicut in rebus naturalibus fit resolutio ad primam materiam immortalem, sic ad formam ultimam immortalem. Homo, si non peccasset, etiam in corpore semper uiueret. Contra Epicurum de formis Deo simillimis 383 . / De formarum gradibus 384 . Contra Lucretium, quod mens potest absque corpore operari. Contra Epicurum, quod Deus non facit mentem nisi ex se ipso et per se ipsum. Contra Panetium, quod

/ De formarum gradibus 384 . Contra Lucretium, quod mens potest absque corpore operari. Contra Epicurum, quod Deus non facit mentem nisi ex se ipso et per se ipsum. Contra Panetium, quod anima sine medio est ex Deo 385 . Quale est obiectum, talis est potentia 386 . Mens unitur obiecto perpetuo et species suscipit absolutas rationesque sempiternas. Contra Epicureos de unione mentis cum speciebus absolutis et

qua ue descendunt 436 . Quando infunditur in corpore et quo, dum in corpore uiuit, ducitur. Qua parte corporis ingreditur et egreditur et quo duce progreditur. De statu animę purę 437 . Quo pacto mens Deo coniungitur 438 . Omnes mentium species possunt coniungi Deo 439 . Quęstio de statu animarum infantium et stultorum 442 .

quo, dum in corpore uiuit, ducitur. Qua parte corporis ingreditur et egreditur et quo duce progreditur. De statu animę purę 437 . Quo pacto mens Deo coniungitur 438 . Omnes mentium species possunt coniungi Deo 439 . Quęstio de statu animarum infantium et stultorum 442 . DIONYSIVS HALICARNASEVS
Agriculturę et militię laudes

353 .
Aduersa. Prouidentia Dei sępe accidunt mala 15 . Vastitas 27 . Habarth, id est transiui; maxime quando a Deo dicitur, semper plagas et aduersa signat 30 . Babyloniorum exercitus contra Hierusalem 42 . Malicia pro afflictione 43.50. 65 . Dominus misit uentum magnum in mare

120 . Tharsis mare 136 . Torrentes 290 . Torrens dicitur, qui de pluuiis uel de montibus in ualles descendit 331 . Qui dicunt aquas a Deo non esse creatas 393 . Aquę super cęlos 398 .
Accusator. Verba susurronis quasi simplicia, et ipsa perueniunt ad interiora uentris

s Ecclesiam 237 . Animę fouent corpora sua, ut corruptiuum hoc induat incorruptionem. Quomodo membra sumus Christi 237 . Anima et corpus--- uir et uxor 238 . Animas Deo uicinas fore, si corporeę labis nihil habuerint 240 . Inter spiritum hominis et iumenti 295 . Animę ante corpora 295 . Spiritus reuertitur ad Deum qui fecit illum

Audacia. Nimis confidens incautus est, metus autem prouidentiam docet 11 . Salutis desperatio pręstat audaciam 36. 37 . Auxilium frustra a Deo sperat, qui obsequi mandatis eius negligit 66 . EVSEBIVS DE PRĘPARATIONE EVANGELICA
Agricola. Dago frumenta inuenit et aratrum

adoratur 14 . Aduersa necessario euenire 83 .
Anima. Mentem in sanguine diffusam dixit Empedocles 4 . Anima Deo similis 16 . Animi cultus 43 . Anima immortalis 76. 77 . Platonis errores de anima 90.

Diluuium Ogygis, diluuium Deucalionis 140 .
Appetitus. Concupiscentia sine additaamento in malum accipitur 101 . Bona uoluntas a Deo. Concupiscentia carnalis 109 .
Anima. Animus mens 54 . Anima mutabilis intellectus 55 . Animarum

Animarum rationalium tria genera 56 . Anima corpore melior 63 . Qui putant animas hominum demones esse post corpora 63 . Contra Platonicos, qui dicunt animam Deo coęternam 75 . De uia animę liberandę 76 . Contra eos qui. dicunt animas beatas iterum ad miserias et labores redituras 90 . De natura animę creatę ad imaginem

62 . Boni demones 65 . Inter scientiam angelorum et demonum. Dii angeli 66 . Angelorum erga nos dilectio 68 . Ministerium angelorum Deo seruit 70 . De amgelorum conditione 78 . An pręscientia lapsus fuerit in angelis 80 . Lux prima angeli 81 . De angelorum

Vultures et aquilę 72 . Aduersis castigatus habet spem salutis 42 . Cur bonis nunc male, malis bene 88.
Ars. Quod artes a Deo sint 125 .
Appetitus. Pugna carnis contra spiritum 4.12.20. 29 . Ignis alienus 79 .

anima 156 . Habitaculum. Domus et tabernaculum differunt 122 . Angeli hominum custodes 15 . Dii uel domini 41 . Angeli offerunt Deo nostra bona opera 78 . Angeli 97 . Angeli, apostolorum adiutores 108 . Ordo angelicus 108 . Anngcelis utrisque opus est:

72 . Iustorum merita diuersa. Nemo omnes potest habere uirtutes 73 . Iustus dicitur non quod non peccat, sed quod multum boni operatur 84 . Omne bonum, quod gerimus, a Deo est 85 . Oneratis superponendum onus; deponentibus non cominunicandum 151 . Bonę operationes cęlandę 178 . Ioannis Baptistę conuersatio

Moderatas esse uirtutes 171 . Philosophi uirtutis studiosi 174 . Abel iustus. Enoch, Noe et alii qui ante Legem placuerunt Deo 175 . In bono perseuerandum 177 . Non est satis tantum mala non committere 178 . Profectus uirtutum semper se ultra extendens 181 .

33 . Beneficia Dei in cantico Dauid 72 . Mardocheus regem Assuerum seruauit detectis qui contra ipsum coniurauerant 97 . Porro si iuste egeris, quid donabis ei? scilicet Deo etc. 107 . Psalmus: Attende, popule meus, beneficia Dei narrantur 115 . Item Psalmus: Benedic, anima mea, Domino 118. Item Psalmus: Confitemini Domino et inuocate

de patre pessimo Ammon, rege Iuda 82 . Iob usque adeo innocentię suę conscius fuit, ut ausus sit dicere grauiorem se habere calamitatem quam peccata 102 . Iob iustus coram Deo 107 . Beatus uir qui ingreditur sine macula. Psalmus XIIII 109 . Quibus homo promeretur a Deo. Psalmus XXV 110 . Via iusti. Psalmus

se habere calamitatem quam peccata 102 . Iob iustus coram Deo 107 . Beatus uir qui ingreditur sine macula. Psalmus XIIII 109 . Quibus homo promeretur a Deo. Psalmus XXV 110 . Via iusti. Psalmus XXXVI, III. Iusti dominabuntur. Psalmus XLVIII 112 . Exercitationes spiritales. Psalmus LXXVI

Virtus probata. O quam pulchra est casta generatio cum claritate, id est fideles iusti. Ętas senectutis uita immaculata 137 . Iustitia consummata est nosse Deum 137 . Bona et mala sunt a Deo. Ante obitum tuum operare iustitiam, quoniam non est apud inferos inuenire cibum. Iustitia. Beatus uir qui in sapientia morabitur et in iustitia meditabitur, et in sensu cogitabit circumspectionem Dei etc. Ante iudicium para iustitiam tibi

Seminate uobis in iustitia, et metite in ore misericordię, innouate uobis nouale 203 . Indicabo tibi, o homo, quid sit bonum, et quid Dominus requirat a te: utique facere iudicium, et diligere misericordi am, et sollicitum ambulare cum Deo tuo 209 . In quarta quadriga equi uarii, id est habentes gratiam diuersarum uirtutum 213 .
Benedictio. Isaac benedixit Iacob

cętera aqua 25 . Die III. transierunt Iordanem, quoniam baptisma in nomine sanctę Trinitatis perficiendum erat 31. Helias quattuor hidrias aquę ter infudit super ligna holocausti, et inuocato Deo Abraham, Isaac et Iacob cecidit ignis et uorauit holocaustum 60 . Naaman leprosus septies lauit in Iordane, et mundatus est a lepra 63 .

fontis baptisma, consecretur XXII.
Benedictio. Eleuatis manibus suis benedixit eis. Et factum est, dum benediceret illis, recessit ab eis. Instruit nos, ut quotiens recedimus, benedictionibus subditos Deo comendemus XXIIII. IOANNES
Bonus. De Nathanael: Ecce uere Israelita, in quo dolus non est I. De Ioanne Baptista: Ille erat

bonum, Iudeo primum et Gręco II. Nihil mihi conscius sum IIII. Non regnet pecccatum in uobis; non enim sub Lege estis, sed sub gratia liberati a peccato serui facti estis iustitię VI. Prouidentes bona non tantum coram Deo, sed etiam coram omnibus hominibus XII. AD CORINTHIOS II:
Gloria nostra hęc est testimonium conscientię nostrę, quod in simplicitate cordis et sinceritate Dei, et

Gloria nostra hęc est testimonium conscientię nostrę, quod in simplicitate cordis et sinceritate Dei, et non in sapientia carnali, sed in gratia Dei conuersati sumus in hoc mundo I commendantes nosmet ipsos ad omnem conscienti am hominum coram Deo IIII. Prouidemus enim bona non solum coram Deo, sed etiam coram hominibus VIII. AD GALATAS:

Dei, et non in sapientia carnali, sed in gratia Dei conuersati sumus in hoc mundo I commendantes nosmet ipsos ad omnem conscienti am hominum coram Deo IIII. Prouidemus enim bona non solum coram Deo, sed etiam coram hominibus VIII. AD GALATAS:
Fructus autem spiritus est caritas, gaudium, pax etc. V. Dum tempus habemus, operemur bonum ad omnes

ACTVVM:
Paulus coram seniores Ecclesię qualiter inter eos uersatus sit, exponit XX. IACOBI:
Omne bonum a Deo est I. Fructus autem iustitię in pace seminatur facientibus pacem III. PETRI I:
Exhortatio ad sanctimoniam uitę in timore Dei et caritate

in luce, societatem habemus adiuicem, et sanguis Iesu Christi, filii eius, emundat nos ab omni peccato I. Si scitis quoniam iustus est, scitote quoniam et omnis qui facit iustitiam ex ipso natus est II. Omnis qui non est iustus, non est ex Deo. Si cor nostrum non reprehenderit nos, fiduciam habemus ad Deum etc. III. IOANNIS II:
Qui benefacit, ex Deo est; qui malefacit, non

non est iustus, non est ex Deo. Si cor nostrum non reprehenderit nos, fiduciam habemus ad Deum etc. III. IOANNIS II:
Qui benefacit, ex Deo est; qui malefacit, non uidet Deum. APOCALYPSIS:
Vestiti lino mundo et candido, id est induti Christum, et pręcincti circa pectora zonis aureis, id est reti

AD TITVM: Gratia Dei cum omnibus uobis. Amen III. AD HEBREOS: Orate pro nobis. Gratia cum omnibus uobis. Amen XIII. IOANNIS II: Sit uobiscum gratia, misericordia, pax a Deo Patre et a Christo Iesu, Filio Patris in ueritate et caritate 1 . IOANNIS III: Pax tibi.

Viri boni auiditas tuta est 9 . Sola uirtus pręstat gaudium 10 . Bona sunt, quibus admixta uirtus est, turpia quibus malicia coniuncta, est. Quid Deo similem faciat? Animus bonus 12 . Pars magna bonitatis est uelle fieri bonum 13 . Bonus uir sine Deo nemo est. Quid sit uir bonus. Inter bonam et malam conscientiam

quibus admixta uirtus est, turpia quibus malicia coniuncta, est. Quid Deo similem faciat? Animus bonus 12 . Pars magna bonitatis est uelle fieri bonum 13 . Bonus uir sine Deo nemo est. Quid sit uir bonus. Inter bonam et malam conscientiam 14 . Quod bonum est, utique necessarium est, quod autem necessarium est, non utique bonum 15 . Virtus secundum naturam est, uitia inimica

par. Virtus 26 . Magna pars profectus est uelle proficere 27 . Bona uera ad unumquenque tota perueniunt 27 . Iouem plus non posse quam bonum uirum. Nulla mens bona sine Deo. Vnum bonum quod honestum. Virtus nullo eget. Aut ista bona non sunt quę uocant aut homo felicior Deo est. Quę uera bona. Summum bonum in animo, non in corpore. Bona externa. Quomodo bonum perit. Quamdiu uirtus salua fuerit, nihil aduersi senties

Bona uera ad unumquenque tota perueniunt 27 . Iouem plus non posse quam bonum uirum. Nulla mens bona sine Deo. Vnum bonum quod honestum. Virtus nullo eget. Aut ista bona non sunt quę uocant aut homo felicior Deo est. Quę uera bona. Summum bonum in animo, non in corpore. Bona externa. Quomodo bonum perit. Quamdiu uirtus salua fuerit, nihil aduersi senties 28 . Honestum, quid. Virtus labore paratur. Bonum quod honestum

Vtrum doctrina possideatur uirtus et utrum uirtus sit scientia 8 . Virtus nec doctrina nec natura prouenit, sed sorte diuina 10 . Iuste enim ac prudenter agentes, et tu et tua respublica Deo gratum opus efficietis et in diuinum splendorem intuentes agetis. Quin etiam illuc respicientes uosmet uestraque bona perspicue discernetis. Seruilis est prauitas, libera uirtus 15 . Virtutum uoluptates uerę ac purę

uestraque bona perspicue discernetis. Seruilis est prauitas, libera uirtus 15 . Virtutum uoluptates uerę ac purę 37 . Pulchritudo est summi boni splendor 38 . Deo similes efficit cum prudentia iustitia simul et sanctitas 53 . Sub Saturno sęculum aureum 73 . Vtrum unum quiddam sit uirtus. Vtrum alii aliam uirtutis partem accipiant, an necesse sit eum qui unam

Bonorum primum sapientia, secundum corporis habitus, tertium formę commoditas 118 . Vnus Gręcorum omnium probatissimus Aristides, Lysimachi filius, extitit 132 . Petit a Deo, ut intus pulcher efficiatur 166 . Socrates: Nihil enim aliud agens circumeo quam suadens iunioribus senioribusque / uestrum neque corporum neque pecuniarum neque aliarum omnino rerum curam pluris uehementiusque qam animi

uero contrarios habitus, media uoluptatem et dolorem 25 . Euclides bonum esse unum deffiniuit; quę bono aduersa uidentur, sustulit, ea ne esse quidem dicens 26 . Plato: boni finem esse--- similem Deo fieri. Virtutem sufficere ad beneuiuendum, sed tamen instrumentis corporis indigere. Bona humana alia in corpore, alia in anima, alia extrinsecus 36 . Plato primus notionem honesti declarauit, quę a laudabili et rationabili utilique et

Lapides sancti 224 . Inter iustum simplicem et iustum sapientem 233 . Filii lucis, filii Dei 235 . Ioseph unum propositum habens placere Deo. Item Iob. 235 . Indutus lorica iustitię 240 . Incorrupti, 241 . Seruus Dei est, qui non est seruus peccati 242 . Electi Dei

420 . Filii sunt opera 421 . Dominus habitans in anima sancti 422 . Palmus graduum. Serui Domini. Stant 423 . Gratias age Deo siquid benefeceris 424 . Templum Dei. Cęllum sanctus, terra peccator 424 . Cęli sancti 425 . Multiplicabis in anima mea uirtutem 426 .

bonus, stude, sed ut sis 80 . Bona diuina et humana. Quattuor uirtutes 81 . Bonorum ordo 82 . Bonum non esse causam mali 85 . Deo similis 88 . Bona hominum uirtus 94 . AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI
Belli Punici clades 21. 22 .

nisi in quo est uera religio 38 . Boni finis. Bonum summum 54 . Bona externa 55 . Iusti dii 66 . Finis bonorum adhęrere Deo 71 . Bona uoluntas 87 . Paradisus uirtutum 97 . Quid sit secundu m hominem, quid ue secundum Deum uiuere 100 . Filii

Sara, id est animi uirtus 12 . Calcare uitia 24 . De profectione filiorum Israel 34 . Sancti non merguntur 36 . Dii qui Deo similes 36 . Bonus inter malos 38 . Sanctificatio sine qua non uidetur Deus. Multę uirtutes 44 . Perfecti, ut conceperint, statim pariunt

Cibus ac potus moderatus. Carnium et uini abstinentia 31 . De cibi ac potus discretione contra Iouinianum 43 . Ieiunium et abstinentia Deo grata 44 . Quibus sit aptior esus carnium. De eo exempla 44 . In cibis moderatio. Ieiunium 44.46. 47 . Ieiunium quadragesimę 160 .

Communio sanctorum. Corpus Christi semper accipere nec reprehendo nec probo 158 . IDEM IN PARTE SECVNDA
Consortium quorum fugiat Deo dicata uirgo 104 . De eodem 173. 184 . De eodem 192 . Consortium uiduę cum quibus esse debeat 199 . Non habitet cum matre qui

A uino abstinendum seruantibus castitatem 306 .
Contemplationis dulcedinem circa diuina effert et quid ipse in se sit expertus 153 . Contemplatio de Deo 121 .
Contraria. Multa per antiphrasim dicta, ut lucus quod minime luceat, sepulchrum quod nequaquam pulchrum 247 . Crudelitas Hunnorum

Dominum 43 . Dauid proponens ędificare templum Domino se metipsum reprehendit, quod ipse habitet in domo cedrina, et archa Dei sub pellibus 50 . Dum minarent archam, Dauid et omnis Israel ludebant coram Deo 71 . Dauid uidens populum Deo deuotum, orauit Dominum ut conseruet eam uoluntatem in eis in ęternum, et Salamoni det, ut seruet mandata sua 74. Ezechias mane consurgens cum principibus in domo

se metipsum reprehendit, quod ipse habitet in domo cedrina, et archa Dei sub pellibus 50 . Dum minarent archam, Dauid et omnis Israel ludebant coram Deo 71 . Dauid uidens populum Deo deuotum, orauit Dominum ut conseruet eam uoluntatem in eis in ęternum, et Salamoni det, ut seruet mandata sua 74. Ezechias mane consurgens cum principibus in domo Domini obtulerunt holocausta, tauros, arietes, hyrcos, agnos

timens pietatem exercebat 90 . Raphael admonuit Thobiam reuertentem, ut domum ingressus prius Deum adoraret quam parentes salutaret 92 . Thobias monet filium ac nepotes, ut semper faciant quę placita sunt Deo 93 . Neminem Iudeis resistere potuisse, nisi cum Deum reliquissent 94 . Magnus es, Domine; qui timent te, magni erunt apud te per omnia 97 . Iob surgens diluculo

Iob surgens diluculo offerebat pro filiis holocausta 101 . Quis Deum digne colat. Psalmus XIIII. Anima timentis Deum habebit bona. Psalmus XXIIII. Inuitat ad offerendum et seruiendum Deo. Psalmus XXVIII. Item in fine Psalmi XXX. Ad laudandum Deum. Psalmus XXXII 110 . Timor Domini et spes. Psalmus XXXII. Timete eum, et eripiet uos; gustate quia suauis est etc.

Psalmus XXXIII 111 . Cor contritum et humiliatum. Psalmus L 112 . Inuitat ad laudem Saluatoris Christi. Psalmus XCIIII. Qui diligitis Dominum, odite malum. Psalmus XCVI. Iubilate Deo, omnis terra. Psalmus XCVIIII 117 . In toto corde exquisiui te. Psalmus CXVIII. Ibidem: Statue seruo tuo eloquium tuum in timore tuo. Item: Memor fui nocte nominis tui. Item: Defecit in salutare tuum anima mea

tuum ante conspectum Domini 182 . / odificium australe signat feruorem delectionis 196 . Salus erit timentibus nomen eius 209 . Ego autem in Domino gaudebo, et exultabo in Deo Iesu meo 210 . Et orietur uobis timentibus nomen meum sol iustitię, et sanitas in pennis eius 217 . Matathias sacerdos zelatus legem Dei, Iudeum idolis immolantem occidit, et illum simul qui ab Antiocho

ducibus debebatur, non exegit, quia attenuatus erat populus 86 . Cyrus dimisit Iudeos; iuuit ut ędificent templum; uasa quę transtulerat Nabuchodonosor, restituit 88 . Multo minora exigeris a Deo quam meretur iniquitas tua 103 . Innocenter se habens erga bonos. Psalmus C 117 . Clementia 117 . Clementia Dauid in Saul

occidit filios Sedechię in conepectu eius, ipsum autem cathenis uinctum duxit in Babylonem; subuertit Hierusalem et templum 69 . Dauid uictis Ammonitis carpenta super eos transire fecit, non quia crudelis, sed quia obediens Deo 73. Dauid fatetur non se electum ad ędificationem templi, quia fuderit sanguinem humanum, sed Salomonem, quia pacificus 73 . Ioram fratres

Conuersi. Non abominaberis Idumeum nec Ęgyptium 28 . Ruth ad cultum unius Dei conuersa adhęret socrui 40 . Naaman lepra mundatus profitetur se non ultra sacrificaturum diis alienis nisi Deo Israel 63 . Achior credidit Deo Israel, et circumcisus est 96 . Iuda saluabitur. Psalmus XXI. Qui diluuium inhabitare facit. Psalmus XXVIII 110 .

Ruth ad cultum unius Dei conuersa adhęret socrui 40 . Naaman lepra mundatus profitetur se non ultra sacrificaturum diis alienis nisi Deo Israel 63 . Achior credidit Deo Israel, et circumcisus est 96 . Iuda saluabitur. Psalmus XXI. Qui diluuium inhabitare facit. Psalmus XXVIII 110 . Iudei conuertentur ad uesperam, id est in fine sęculi. Psalmus

Mittam uobis Heliam etc., et conuertet cor patrum ad filios, et cor filiorum ad patres eorum, ne forte ueniam, et percutiam terram anathemate 217 . Conuertimini, et uidebitis quid sit inter iustum et impium, inter seruientem Deo et non seruientem ei 216 .
Custos. Vbi non est sepes, diripietur possessio, et ubi non est mulier, ingemiscit egens 148 . Super mulierem nequam bonum est

ingrediatur ssnctuarium etc. offerat uitulum pro peccato etc. 17 . Qui fuerit leprosus, non uescetur de sanctificatis, donec sanetur, nec qui tetigerit immundum etc. De manu alienigenę non offeretis panes Deo 18 . Dedit tibi cibum manna, ut ostenderet quod non in solo pane 26 . Panis subcinericius subuertit castra Madian 36 . Philistiim cęperunt archam Domini, posuerunt in

scandalizantia abscide. Nihil enim tam nociuum quam perniciosa societas IX.
Cibus, potus. Ieiunabunt cum auferetur ab eis sponsus II. Iesus cibum daturus turbę intuetur in cęlum, ut nos instruat a Deo petere escam et non a diabolo, sicuti qui alienis iniuste laboribus nutriuntur VI. Miseretur Dominus super turbam esurientem et pascit eam VII. Discipuli sequentes Dominum obliti sunt panem sumere, ut scias, quanta cura sit eis corporis

Vt reuelentur ex multis cordibus cogitationes. ORIGENES: Cogitationes etiam malę in hominibus erant; quę propterea reuelatę sunt, ut occideret eas ille qui pro nobis mortuus est etc. Si enim reuelauerimus peccata nostra non solum Deo, sed his qui possunt mederi uulneribus nostris, delebuntur peccata nostra II. Pater, peccaui in cęlum et coram te; iam non sum dignus uocari filius tuus. Post hanc confessionem benigne suscipi meruit a patre XV. Decem leprosis iussit

restituitur: ut auditus litterę in auditum spiritus conuersus non iam seruiat, sed regnet. Malchus enim regnaturus dicitur XVIII.
Confessio. Qui autem facit ueritatem, uenit ad lucem, ut manifestentur opera eius, quia in Deo sunt facta III. Lazare, ueni foras: ut scilicet ab excusatione et occultatione peccati ad accusationem ore proprio exire prouocetur etc. XI.
Communio.

Moyses dedit uobis circumcisionem, non quia ex Moyse est, sed ex patribus, et in sabbato circumciditis hominem etc. VII.
Caritas. Ipse enim Pater amat uos, quia uos me amastis, et credidistis quia a Deo exiui XVI. Tunica inconsutilis desuper contexta caritatem signat indissolubilem et supereminentem XVIII. Prior Ioannes pręcurrit ad monumentum, sed Petrus prior introiuit XX. Petrus tanquam feruentior cęteris interrogatur a

Non enim possumus quę uidimus et audiuimus non loqui IIII. Orauerunt, ut cum fiducia loquantur uerbum sequentibus signis IIII. Ponuntur in carcere; ab angelo liberati prędicant in templo/increpantur. Petrus respondet: Obedire oportet Deo magis quam hominibus V. Caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum Sanctum, qui datus est nobis AD ROMANOS V. Diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum. Enumeratis beneficiis infert: Quid ergo separabit nos a caritate

quid facitis, omnia in gloriam Dei facite X. Si linguis hominum loquar XIII. Omnia uestra in caritate fiant. Siquis non amat Dominum nostrum Iesum Christum, maranatha XVI. AD GALATAS: Legi mortuus sum, ut Deo uiuam. Viuo autem, iam non ego; uiuit uero in me Christus, qui dilexit me et tradidit se ipsum pro me II. AD EPHESIOS: Scire etiam supereminentem scientię caritatem Christi

et ut magis abundent, hortatur IIII. AD THIMOTEVM I: Finis pręcepti est caritas de corde puro, et conscientia bona, et fide non ficta I. AD HEBREOS: Hortatur ad caritatem X. Seruiamus placentes Deo cum metu et reuerentia XII. Per ipsum ergo offeramus hostiam laudis semper Deo XIII. ACTVVM: Agabo prophetante Paulus ait: Non solum alligari, sed et mori paratus sum pro nomine Iesu XXI. PETRI I: Deum

pręcepti est caritas de corde puro, et conscientia bona, et fide non ficta I. AD HEBREOS: Hortatur ad caritatem X. Seruiamus placentes Deo cum metu et reuerentia XII. Per ipsum ergo offeramus hostiam laudis semper Deo XIII. ACTVVM: Agabo prophetante Paulus ait: Non solum alligari, sed et mori paratus sum pro nomine Iesu XXI. PETRI I: Deum timete II. In omnibus honorificetur Deus IIII. Caritas

Si propter cibum frater tuus contristatur, iam non secundum caritatem ambulas. Noli cibo tuo perdere illum, pro quo Christus mortuus est. Non est enim regnum Dei esca et potus etc. XIIII. AD CORINTHIOS I: Esca autem nos non commendat Deo. Videte ne comedendo immolata idolis offendiculum fiat infirmis. Si esca scandalizat fratrem meum, non manducabo carnem in ęternum, ne fratrem meum scandalizem VIII. AD CORINTHIOS II: Qui autem administrat semen seminanti, et panem ad

Celeritas. ACTVVM: Philippus abiens contra meridianum raptus spiritu Domini inuenitur in Azoto VIII.
Curiosus. AD ROMANOS: Tu quis es, qui respondeas Deo? Nunquid dicit figmentum ei qui se finxit: Quid me fecisti sic? An non habet potestatem figulus etc. IX. Non plus sapere quam oportet sapere XII. ACTVVM: Libros uanę curiositatis comburunt XIX.

AD COLOSSENSES: Et uos, cum mortui essetis in delictis, et prępucio carnis uestrę conuiuificauit cum illo, donans uobis omnia delicta II. AD THESSALONICENSES I: Conuersi estis ad Deum a simulachris, seruire Deo uiuo et uero, et expectare Filium eius de cęlis etc. I. AD PHILEMONEM: Obsecro te pro meo filio, quem genui in uinculis, Onesimo, qui tibi aliquando inutilis fuit, nunc autem et mihi et tibi utilis etc.

PHILIPPENSES: Nostra conuersatio in cęlis est III. APOCALYPSIS: Et cum uidissem eum, cecidi ad pedes eius tanquam mortuus I. Circumcisio cordis in spiritu, non littera, cuius laus non ex hominibus, sed ex Deo est II. AD ROMANOS: Quid profuit circumcisio ante baptismum III. Quoniam quidem unus Deus, qui iustificat circumcisionem ex fide et pręputium

nobis prius quam amentur et ut cognoscantur amanda. Infinitum uero bonum amari ante quam cognoscatur, neque tantum ut cognoscatur, quantum ut ametur, inuestigandum. At cur amandum prius quam intelligatur? 329 . Intellectus et uoluntas solo Deo satiari potest. Animę bonum est esse cum patre 386 .
Crudelis. In homicidam sponte et non sponte, per iram consulto uel non consulto. Si pater aut mater filium per iram occidit

270 . Confidendum illi qui obtemperaturus est. Nolentem obtemperare relinque 333 . Contemplationi deditum nihil ulla ex parte uel gaudere uel angi 32 . Alienatio mentis a Deo proueniens dicitur diuinus furor, cuius species IIII 59 . Actio contemplationis tanquam diuinioris gratia est instituta 70 . Socrates

Pythii filius disectus 127 . Pueri uirginesque uiui defossi 128 . Lycidas cum uxore et liberis lapidatus 132 . Oebazarus in Thracia Plestoro deo immolatus 134 . Coniuratio X uirorum 143 . De templo Iunonis ui tracti 161 . Dionysius tyrannus 176 . Pueri pro uictimis a

Beatus populus qui scit iubilationem 387 . Qui diligitis Dominum, odite malum 395 . In hymnis confitemini illi 397 . Cantabo Domino in uita mea, psallam Deo meo quamdiu sum 399 . Dilexi, quoniam exaudiuit Dominus uocem meam 410 . In toto corde meo exquisiui te 412 . Et custodiam illam in toto corde meo. Ecce concupiui

in ieiunio animam meam 371 . Producens foenum iumentis 399 . Omnia a te expectant, ut des illis escam in tempore 399 . In eos qui diffidunt uitę subsidia, si Deo seruierint 404 . Genua mea infirmata sunt a ieiunio 405 . Ieiunium 406 . Dat escam esurientibus 431 . Primus gradus

Conuerso peccatore spoliatur diabolus 285 . Offeram tibi bonos cum hyrcis, Iudeos cum gentibus 368 . Dixit Dominus: Ex Basan conuertam. Venient legati ex Ęgypto, othiopia pręueniet manus eius Deo 370 . Et dominabitur a mari usque ad mare 373 . Hęc mutatio dexterę Excelsi 375 . Commota est et contremuit terra 376 .

sit 84 .
Consolatio. Potio quę facit obliuisci calamitatis 65 .
Contemplatio. Sacrificium Deo mentis speculatio 21 . Diuinorum imagines hęc inferiora 81 . Thales in puteum cadens 82 .
Cibus, potus.

In Trinitate tres hypostases. Christus, Dei Filius, sapientia, sermo, ratio, spiritus etc. Filius missus pro salute mundi 19 . De essentia Trinitatis 23 . De membris et attributis Deo ut homini. Quomodo dicitur, quod solus habet immortalitatem 80 . Spiritus Patris et Spiritus Iesu idem 83 . Deus inuisibilis 89 . De Deo dicitur: Qui est, quia omnis

De membris et attributis Deo ut homini. Quomodo dicitur, quod solus habet immortalitatem 80 . Spiritus Patris et Spiritus Iesu idem 83 . Deus inuisibilis 89 . De Deo dicitur: Qui est, quia omnis creatura ei collata non subsistit 147 . Christus est liber intus et foris scriptus 179 . De insufflatione et missione Spiritus Sancti 204 .

130 . Afflictus 131 . Melior tristitia quam lętitia 134 . Sapientia a doloribus liberat 139 . Tristitiam non des animę tuę. Placens Deo tristitiam expelle a te 147 . In mortuum produc lachrimas 149 . Qui lugent consolabuntur 157 . Angeli pacis amare flebunt 158 .

quod uero aliis donabit, durabit usque ad annum remissionis 195 .
Decima. Abraham dedit decimas omnium Melchisedech sacerdoti 3 . Iacob uouit Deo decimas cunctorum, quę sibi Deus dederit 5 . Decimas et primitias non tardabis offerre. Primitiarum offerendarum genera 13 . Oblationes 15 . Decimę omnes terrę Domini

miratur potentiam et magnitudinem Dei 54 . Gloria Domini impleuit domum 57 . Helias stetit in monte, et Dominus pertransiit in spiritu uehementi et igne 60 . Canticum Dauid de Deo et mirabilibus eius 72 . Magnus es, Domine, in ęternum 93 . Adonay Domine, magnus es tu et pręclarus in uirtute etc. 97 . Deus sapiens corde est, fortis

tu et pręclarus in uirtute etc. 97 . Deus sapiens corde est, fortis robore: quis restitit ei, et pacem habuit? Si uenerit ad me, non uidebo eum etc. 102 . Quis ignorat omnia creata a Deo, et in manu eius esse omnia? Apud ipsum est sapientia et fortitudo etc. 103 . Sed nusquam apprehendam eum; ipse uero scit uiam meam. Ipse enim solus est sciens omnia et faciens quid uult. Qui nouerunt eum,

sua. Exaltate illum quantum potestis; maior est enim omni laude. Ne laboretis, non enim comprehendatis 150 . Confitebor tibi, Domine rex, et collaudabo te Deum, saluatorem meum 151 . [Deo omnia factu facilia esse, ipsum autem incomprehensibilem. Omnipotens creator et rector 160.] Dominator, Domine exercituum 152 . Vidi Dominum sedentem super solium excelsum etc., de gloria Domini

esse, ipsum autem incomprehensibilem. Omnipotens creator et rector 160.] Dominator, Domine exercituum 152 . Vidi Dominum sedentem super solium excelsum etc., de gloria Domini 152 . Deo omnia factu facilia esse, ipsum autem incomprehensibilem. Omnipotens creator et rector omnium, sapientię infinitę, omnia quasi nihil in comparatione illius. Omnes gentes quasi non sint, sic sunt coram eo. Ego Dominus primus et nouissimus ego sum 160 .

Liberator ab ingratis contemnitur 134 . De amore Sponsi Christi et Sponsę Ecclesię 135 . Hortus conclusus et fructificans Maria, uirgo et mater. Ego dormio in sepultura, et cor meum uigilat in Deo. Ecclesia Christum uocat fratrem, Mariam matrem 136 . Sapientia Dei, cum sit una, omnia potest, et in se permanens omnia innouat, et per nationes in animas sanctas se transfert 138 . Cum quietum silentium

seruatus est. De morte redimam eos. Ero mors tua, o mors; ero morsus tuus, inferne! Ipse inter fratres diuidet 203 . Israel germinabit sicut lylium, et erumpet radix eius ut Lybani, id est Christus. Filię Syon exultate, et lętamini in Domino Deo uestro, quia dedit uobis doctorem iustitię etc. Dominus de Syon rugiet 204 . De tempore Christi: In die illa suscitabo tabernaculum Dauid, quod cecidit 206 . Et erit in monte Syon saluatio, et

Ecce super montes pedes euangelizantis et annunciantis pacem...Belial uniuersus interiit 209 . Veniens ueniet, et non tardabit. Deus ab austro ueniet, et Sanctus de monte Pharan etc. Ego autem in Domino gaudebo, et exultabo in Deo Iesu meo 210 . Quęrite Dominum, omnes mansueti terrę, quia iudicium eius estis operati; quęrite iustum, quęrite mansuetum. Attenuabit omnes deos terrę; et adorabunt eum uiri de loco suo 211 . Veniet

aduentus eius, et quis stabit ad uidendum eum? 216 . MATTHEVS
DEVS. Christi diuinitas. Natum in Bethlem Magi adorant, aurum offerunt regi, thus Deo, myrrham homini. Angelus ad Ioseph: Quod in ea natum est, de Spiritu Sancto est. Vocabis nomen eius Iesum; ipse enim saluum faciet populum suum a peccatis eorum II. Ioannes: Qui autem post me uenturus est, fortior me est. Baptizato Iesu cęli aperti sunt, Spiritus Sanctus in

Derisio. Deridetur Dominus suscitaturus puellam ac dicens: Non est mortua, sed dormit. Ob hoc ut indigni uidere miracula eiiciuntur. VIIII. Diuitię, Nolite thesaurizare in terra, sed in cęlo. Vbi est thesaurus tuus, ibi erit et cor tuum. Non potestis Deo seruire et mamonę VI. Nolite possidere aurum etc. X. Semen cecidit in spinis XIII. Quid prodest homini, si mundum uniuersum lucretur etc. aut quam dabit commutationem pro anima sua? XVI. Cum audisset adolescens, abiit tristis. Erat enim habens multas

Leuate oculos uestros, et uidete regiones, quia albę sunt iam ad messem, id est Scripturę illustratę prophetarum adueniente luce uerbi Dei IIII. Est scriptum in prophetis: Erunt omnes docibiles Dei VI. Siquis uoluerit uoluntatem eius facere, cognoscet de doctrina, utrum ex Deo sit etc. VII. Qui ex Deo est, uerba Dei audit VIII. Ego in hoc natus sum, et ad hoc ueni in mundum, ut testimonium perhibeam ueritati; onmis qui est ex ueritate, audit uocem meam XVIII.
Dolor.

quia albę sunt iam ad messem, id est Scripturę illustratę prophetarum adueniente luce uerbi Dei IIII. Est scriptum in prophetis: Erunt omnes docibiles Dei VI. Siquis uoluerit uoluntatem eius facere, cognoscet de doctrina, utrum ex Deo sit etc. VII. Qui ex Deo est, uerba Dei audit VIII. Ego in hoc natus sum, et ad hoc ueni in mundum, ut testimonium perhibeam ueritati; onmis qui est ex ueritate, audit uocem meam XVIII.
Dolor. Infremuit spiritu et turbauit se ipsum

me Pater, ipse testimonium perhibuit de me; neque uocem eius unquam audistis, neque speciem eius iudistis. Scrutamini Scripturas etc. Illę sunt quę testimonium perhibent de me. Claritatem ab hominibus non accipio V. Non quia Patrem uidit quisquam nisi is qui est a Deo, hic uidit Patrem. Et nos credimus, et cognouimus quia tu es Christus Filius Dei VI. A me ipso non ueni, sed est uerus qui misit me, quem uos nescitis VII. Non ne Scriptura dicit, quia ex semine Dauid et de Bethlem castello, ubi erat Dauid, uenit Christus? Ministri

hęc loquor in mundo. Et non cognouerunt, quia Patrem eius dicebat Deum. Et a me ipso facio nihil, sed sicut docuit me Pater, hoc loquor; et qui me misit, mecum est et non reliquit me solum, quia quę placita sunt ei, facio semper. Ego quę uidi apud Patrem, loquor. Ego enim ex Deo processi et ueni; neque enim a me ipso ueni, sed ille me misit. Quis ex uobis arguet me de peccato? Honorifico Patrem meum. Est Pater meus, qui glorificat me. Ego noui eum et scio eum et sermonem eius seruo. Abraam, pater uester, exultauit, ut uideret diem meum; uidit, et

et sermonem eius seruo. Abraam, pater uester, exultauit, ut uideret diem meum; uidit, et gauisus est. Amen, amen dico uobis, antequam Abraam fieret, ego sum VIII. Quamdiu sum in mundo, lux sum mundi. A sęculo non est auditum, quia quis aperuit oculos cęci nati; nisi esset hic a Deo, non posset facere quicquam. Tu credis in Filium Dei? Respondit: Quis est, Domine, ut credam in eum etc. Qui loquitur tecum, ipse est. Ait: Credo, Domine, et procidens adorauit eum IX. Ego sum pastor bonus. Sicut nouit me Pater, et ego agnosco Patrem. Ego pono

qui in hunc mundum uenisti XI. Pater, clarifica nomen tuum. Venit ergo uox de cęlo dicens: Et clarificaui, et iterum clarificabo. Brachium Domini dicitur Christus, quia omnia per ipsum facta sunt. Ego lux in mundum ueni XII. Sciens quia omnia dedit ei Pater in manus, et quia a Deo exiuit, et ad Deum 1 corr. ex illo uadit. Nunc clarificatus est Filius hominis, et Deus clarificatus est in eo, et Deus clarificabit eum in se metipso, et continuo clarificabit eum XIII. Ego

et Patrem. Ego in Patre et Pater in me est. Pater in me manens, ipse facit opera etc. XIIII. Exiui a Patre et ueni in mundum, iterum relinquo mundum, et uado ad Patrem. Nunc scimus, quia scis omnia., et non opus est tibi ut quis te interroget; in hoc credimus, quia a Deo existi. Non sum solus, quia Pater mecum est. Dei ex Deo natus, Hilarius XVI. Dedisti ei potestatem omnis carnis, ut omne quod dedisti ei, det eis uitam eternam. Et mea omnia tua sunt, et tua mea sunt XVII. PAVLVS AD

manens, ipse facit opera etc. XIIII. Exiui a Patre et ueni in mundum, iterum relinquo mundum, et uado ad Patrem. Nunc scimus, quia scis omnia., et non opus est tibi ut quis te interroget; in hoc credimus, quia a Deo existi. Non sum solus, quia Pater mecum est. Dei ex Deo natus, Hilarius XVI. Dedisti ei potestatem omnis carnis, ut omne quod dedisti ei, det eis uitam eternam. Et mea omnia tua sunt, et tua mea sunt XVII. PAVLVS AD ROMANOS
DEVS

illum, et donauit illi nomen quod est super omne nomen, ut in nomine Iesu omne genu flectatur cęlestium, terrestrium et infernorum, et omnis lingua confiteatur, quia Dominus Iesus Christus in gloria est Dei Patris II. AD COLOSSENSES: Gratias agentes Deo Patri, qui dignos nos fecit in partem sanctorum in lumine, qui eripuit nos de potestate tenebrarum, et transtulit in regnum Filii dilectionis suę in quo habemus redemptionem in remissionem peccatorum. Qui est imago Dei inuisibilis primogenitus omnis creaturę; quoniam in ipso

mortuis, Iesum, qui eripuit nos ab ira uentura I. AD THIMOTEVM I: Fidelis sermo et omni acceptione dignus, quia Christus Iesus uenit in hunc mundum peccatores saluos facere, quorum primus ego sum. Regi autem sęculorum immortali et inuisibili, soli Deo honor et gloria in sęcula sęculorum. Amen. I. Vnus enim Deus, unus et mediator Dei et hominum, homo Christus Iesus, qui dedit redemptionem se metipsum pro omnibus etc. II. In aduentum Domini nostri Iesu Christi, quem suis temporibus ostendet

nomen est sub cęlo datum hominibus, in quo oporteat nos saluos fieri IIII. Paulus confundit Iudeos affirmans Christum esse Iesum VIIII. Paulus in synagoga docet impleri Scripturas in Christo. In Ariopago dicit se reperisse in eorum ara scriptum: Ignoto Deo. Quem ergo ignorant, hunc se prędicare etc. XVII. Apollo Iudeus euangelizans Iesum Iudeos reuincebat ostendens Christum esse Iesum in Scripturis testatum XVIII. Christus Iesus in Lege a prophetis promissus XXVIII. PETRI I: Per resurrectionem Iesu

quoniam Dominus dominorum est, et Rex regum, et qui cum illo sunt, uocati, et electi, et fideles XVII. Vidi angelum descendentem de cęlo, id est Christum, habentem potestatem magnam; et terra, illuminata est a gloria eius etc. XVIII. Salus, et gloria, et uirtus Deo nostro est: quia uera, et iusta sunt iudicia eius etc. XIX. Laudem dicite Deo nostro omnes serui eius, et qui timetis Deum pusilli et magni. Testimonium enim Iesu est spiritus prophetię. Vidi, et ecce equus albus, et qui sedebat super eum uocabatur Fidelis et

fideles XVII. Vidi angelum descendentem de cęlo, id est Christum, habentem potestatem magnam; et terra, illuminata est a gloria eius etc. XVIII. Salus, et gloria, et uirtus Deo nostro est: quia uera, et iusta sunt iudicia eius etc. XIX. Laudem dicite Deo nostro omnes serui eius, et qui timetis Deum pusilli et magni. Testimonium enim Iesu est spiritus prophetię. Vidi, et ecce equus albus, et qui sedebat super eum uocabatur Fidelis et Verax, et cum iustitia iudicat et pugnat. Oculi autem eius sicut flamma ignis, et in capite

Docilis. IACOBI: Esto uelox ad audiendum. In mansuetudine suscipite uerbum, quod potest saluare animas. Estote factores uerbi, et non auditores tantum I. IOANNIS I: Qui nouit Deum, audit nos; qui non est ex Deo, non audit nos IIII.
Dolus. Ad COLOSSENSES: Videte nequis uos decipiat per philosophiam et inanem fallaciam, secundum traditionem homiinum, secundu m elementa mundi, et non secundum Christum etc. Nemo

Diuitis auari sollicitudo. Siquid in diuitiis esset solidi, aliquando /1 et impleret. Diuitię plura cupere docent 6 . Epicurus: Multis parasse diuitias non finis miseriarum fuit, sed mutatio. Diuitiarum contemptor similis Deo 7 . Magnus est ille, qui in diuitiis pauper est 8 . Verę quietis impedimenta 9 . Opto tibi illorum contemptum quę tibi optarunt

fluunt lachrymę 49 .
DEVS. Natura, Iuppiter Stator, Fatum, Liber pater, Hercules, Mercurius. Nomina multa, Deus unus 33 . De Deo metuendo contra Epicurum 34 . Dei benefica natura nocere non potest 51 . Quid sit Deus, et iterum 88 . Fatum immutabile 95 . Non

215 . Summum bonum, id est Deum Patrem et Filium soli comparat, ut, sicut hic oculos illuminat, sic ille mentes 219 . Quęrendo, quid non sit Deus, Deum cognouerunt. Nihil recte agi absque Deo 219 . Necessitas et uoluntas idem in Deo 233 . Dii superi, mundani, demones 236 . Quęcunque fiunt, multo magis a prima quam a cęteris causis dependere. Pater et

et Filium soli comparat, ut, sicut hic oculos illuminat, sic ille mentes 219 . Quęrendo, quid non sit Deus, Deum cognouerunt. Nihil recte agi absque Deo 219 . Necessitas et uoluntas idem in Deo 233 . Dii superi, mundani, demones 236 . Quęcunque fiunt, multo magis a prima quam a cęteris causis dependere. Pater et Filius 242 . Deum omnia in numero,

236 . Quęcunque fiunt, multo magis a prima quam a cęteris causis dependere. Pater et Filius 242 . Deum omnia in numero, mensura, pondere perfecisse 244 . Quę a Deo proxime et quę per media fiant. Ego sum, qui sum 250 . Substantia ęterna 254 . Deus scit simul ac potest. Duę causę necessaria et diuina 259 . Dii supercęlestes,

causa 325 . Oportere mortales de diuinis rebus tractare. Deorum plena esse omnia 327 . Circa omnium regem cuncta sunt etc. Quod Deus per se sit. Nihil ex his quę intelliguntur, absolute de Deo affirmari debere. Deus neque intellectus neque intelligibile est. Deus super intelligentię limites est. Diuina non inueniri a nobis, sed desuper reuelari 328. 330 . Procul a molestia et uoluptate diuinitas

Omnium genitor principiumque et finis. Idem grammaticus: Omnia intus inspicis, omnia intus audis omniaque distribuis. Idem grammaticus: Sempiterna uita immortalisque prouidentia 349 . Deus super species immobilis unitas. Quomodo immobilis: In Deo nulla est priuatio 350 . Quomodo Dei naturam contemplemur 376 . Dei operatio 380 . Mentium principium Deus omnes intelligibiles species uno et proprio habet actu,

super ens. Vnum bonum, pulchrum 396 . Deus apud multos esse uocatur 397 . Lini carmina Pythagoricos in ore habuisse scribit Iamblicus grammaticus. Credenda sunt omnia. Nihil enim est incredibile. Facilia Deo omnia sunt, nihil est impossibile 406 . Deus incomprehensibilis 408 . Zoroaster grammaticus: Nihil a paterno principio progreditur aut uoluitur imperfectum 409 .

Debitum. Solon, cum debita ciuium decreto rescidisset, id constitutum sisathiam appellauit, id est oneris leuationem, quo ęsalienum remittebatur 22 . Decima ex manubiis Delphos deo missa ab Agesilao 27 .
Diabolus. Cassius Bruti uisionem non ueram, sed imaginariam ex fantasia formatam contendit. Demones enim non esse aut, si sint, uoce uti non posse, quę

Christus, Messias 78 . Duplex natiuitas Filii. Quare ipse dicitur Verbum. Natiuitas ineffabilis. In quo ab angelis differat 78 . Quam melius a Gręcis Logos quam a Latinis Verbum dicitur. Quid de Deo senserint gentiles, Zeno et Trismegistus. De secunda natiuitate Filii 79 . Causa incarnationis Christi 80 . Natiuitas, passio, resurrectio, ascensio, iudicium 81 .

nec sitit, ut aliquid materiale sibi uelit offerri 120 . De potentia Dei, quę potest homines et angelos punire 165 . Gradus ad Deum cognoscendum et ueritatem 170 . In Deo quid sit miseratio, gratia, ira 180 . Deum amandum esse, uerendum, honorificandum, metuendum 185 . Diabolus Gręce, Latine criminator 36 . De inquinatione angelorum et

18 . TERTVLLIANVS
DEVS. De Christo et quid differant Christiani ab Hebreis 7 . De Christo et Deo omnipotente 8 . De regno Dei 10 . Deus 15 .
Diabolus. Demon Socratis. Demonum operatio

Deum corporeum fingentes 62. 65 . Dei potentia 79 . Filius in Patre et Pater in Filio 90 . Misericors et iustus 97 . Anima in Deo pro mente et cognitione 113 . Pater et Filius 127 . Abyssum et sapientiam quis inuestigauit, id est Patrem et Filium 131 . Trinitas

principio erat Verbum 179 . Odisse Deus anJropopaJws dicitur, ut flere, ut irasci 180 . Videre faciem Dei homo non potest 190 . Anima in Deo 191 . Oculis mentis uidetur Deus 203 . Millia millium ministrabant ei. Facies et pedes. Qui ambulat super pennas uentorum. Sancta Trinitas 203 . Pater et

et habitaculum esse dicantur 320 . Deum nemo uidit unquam 321 . Mysterium Trinitatis 322 . Passiones in Deo iusti iudicii effectum signant 323 . Deus amen 325 . Deus ubique 327 . Deus ignis consumens 329 . Affectus in Deo quomodo

in Deo iusti iudicii effectum signant 323 . Deus amen 325 . Deus ubique 327 . Deus ignis consumens 329 . Affectus in Deo quomodo intelligantur. Deus uidens omnia 330 . Penitentia Dei 339 . Deus ignis consumens 340 . Dei potentia 340 . Pater et

74 . Ptolomeus Philadelphus Berenicen filiam Antiocho uxorem dedit cum infinitis milibus auri argentique dotis nomine, unde dictus Pherno phorus, id est dotalis 137 . Non potestis Deo seruire et mamonę 147 . Diues difficile intrabit in regnum cęlorum 166 . Diuitibus pręcipe non superbire neque sperare in incerto diuitiaum 215 . Bona

Sathanam eiicit 155 . Discordię autor 263 . Barrabas sediciosus 404 .
DEVS. Membra et affectus tropice Deo asscribuntur, non proprie 10 . Tropice Deus dicitur facere mala 16 . Recordatio in Deo quomodo intelligitur 20 . Maiestas Dei 23 .

DEVS. Membra et affectus tropice Deo asscribuntur, non proprie 10 . Tropice Deus dicitur facere mala 16 . Recordatio in Deo quomodo intelligitur 20 . Maiestas Dei 23 . Homo pro Deo Patre 24 . Adonai. Tetragramaton, id est ineffabile 30 . Pater et

non proprie 10 . Tropice Deus dicitur facere mala 16 . Recordatio in Deo quomodo intelligitur 20 . Maiestas Dei 23 . Homo pro Deo Patre 24 . Adonai. Tetragramaton, id est ineffabile 30 . Pater et Filius Deus 55 . Sancta Trinitas 100. 101 . Deus

Pater per Filium omnia condidit 260 . Deus creator 271 . Pater et Filius 283 . Funiculus triplex difficile rumpitur 296 . De Deo supra quam licet loqui periculosum est 296 . Affectus diuinus. Ira Dei 321 . Ioth, he, uau, he, Gręce, tetragrammaton. Adonai commune est 324 . Thronus Gręce Latine

Creatuurę sentiunt creatorem 149 . Fulgor et maiestas diuinitatis relucebat in facie Christi 150 . Confiteor tibi Pater, Domine cęli et terrę. In eos qui Saluatorem non natum a Deo, sed creatum asserunt 154 . Manus et brachium Dei Filius, digitus Spiritus Sanctus 155 . Christus thesaurus absconditus in agro,

salutare, in Hebreo Iesus dicitur. Christus granum frumenti 368 . Resurrexit. Christus mons. Habitabit in finem, in corpore quod assumpsit 369 . Christus leo, homo, uitulus, aquila uictor. Ascendit. Psallite Deo qui ascendit super cęlos 370 . Resurrexit. Eripe me de luto, ut non infigar. Descendit ad inferos. Christus uitulus 371 .

apud Ęgyptios 8 . Luctus Cereris 10 . Deus cęlum et terram implens 15 . Deus locutus per os prophetarum 44 . Membra in Deo 53 . Deus nullius mali autor 56 . Dei nomen 60 . Vnius Dei cognitio ab Hebreis 64 . Deus heloi. Tetrargrammaton

30 . Ligna et lapides 32 . Ex motu cęlestium futura pręuidebant 32 . Diuersa de diis opinio 42. 51 . Numa nullam imaginem deo tribuit 58 . Plato contempsit deos gentilium. Poetę de diis mendaces 85 . Socrates propter deorum contemptum occisus 85 . Orpheus de deo uno. Item Aratus

Numa nullam imaginem deo tribuit 58 . Plato contempsit deos gentilium. Poetę de diis mendaces 85 . Socrates propter deorum contemptum occisus 85 . Orpheus de deo uno. Item Aratus 87 . Idola 89 . Plato de deo inconstanter 89 . Prothagoras atheos. De entibus 92 . Philosophi de diis

de diis mendaces 85 . Socrates propter deorum contemptum occisus 85 . Orpheus de deo uno. Item Aratus 87 . Idola 89 . Plato de deo inconstanter 89 . Prothagoras atheos. De entibus 92 . Philosophi de diis 94. 95 .
Diabolus. Demones

Deus creator omnium 35 . Deitas 45 . Deus uerus Christus 52 . Deus super omnia 65 . Vni Deo sacrificandum. Deus non minor in singulis quam in omnibus 67 . Deus inuisibilis sępe se pręstitit uisibilem. De uno Deo colendo 70 . Pater et Filius Sancta Trinitas

52 . Deus super omnia 65 . Vni Deo sacrificandum. Deus non minor in singulis quam in omnibus 67 . Deus inuisibilis sępe se pręstitit uisibilem. De uno Deo colendo 70 . Pater et Filius Sancta Trinitas 72 . De cognoscendo Deo 77 . Simplex et incommutabilis Trinitas 72 . De

quam in omnibus 67 . Deus inuisibilis sępe se pręstitit uisibilem. De uno Deo colendo 70 . Pater et Filius Sancta Trinitas 72 . De cognoscendo Deo 77 . Simplex et incommutabilis Trinitas 72 . De incommutabili scientia Dei ac uoluntate 81 . De Trinitate diuina 82 . De

ficus 164 . Iesus presbiter, pontifex, caput omnium cępit terram, fugauit diabolum, in secundo aduentu omnia subiiciet 165 .
Deus Pater. In Deo uox uel affectus 7 . Dei descensus uel ascensus 10 . Quare Deus aliquid nescire dicitur 10 . Deus in corde habitat 17 .

uox uel affectus 7 . Dei descensus uel ascensus 10 . Quare Deus aliquid nescire dicitur 10 . Deus in corde habitat 17 . Nullus Deo similis 36 . Dii in Scripturis 40. 41 . Deus uerus 41 . Affectus in Deo propter nos 42 . Dominus spiritus est

Deus in corde habitat 17 . Nullus Deo similis 36 . Dii in Scripturis 40. 41 . Deus uerus 41 . Affectus in Deo propter nos 42 . Dominus spiritus est 58 . Deus ignis consumens nostra peccata. 64 . Deus pater, Ecclesia mater 82 . Pater

Deus pater, Ecclesia mater 82 . Pater et Filius 83 . Trinitas 85 . Duę personę 86 . Ira in Deo 101 . Deus sanctus 109 . Trinitas una substantia 110 . Tetragrammaton. Dii 115 . Deus absque passione

Tetragrammaton. Dii 115 . Deus absque passione 119 . Pater fons 123 . Sancta Trinitas 130 . In Deo passio 133 . Dii gentium 142 . Sancta Trinitas apud Iudeos 149 . Depositum Dei anima et corpus. Christus et Spiritus Sanctus et ratio

IDEM IN PARTE SECVNDA
Ęger. Didymus Alexandrinus captus a parua ętate oculis dialecticam et geometriam didicit 90 . Ęger Deo supplex, accepta sanitate ingratus 125 . Ęgrotanti clerico quis debet assistere 131 . Ęgroti et infirmi qui intelligantur spiritaliter 141 . Ęgrotanti ministrare

sanabitur 64 . Ioram in pręlio uulneratus rediit, ut curetur in Iezrahel. Egrotat Heliseus. Ioas, rex Israel, ad eum descendit et flet 65 . Azarias, Amasię filius, rex Iuda, in omnibus Deo acceptus, sed tantum quia excelsa non est demolitus, lepra percutitur 66 . Ezechias moriturus fleuit, et propagatum est ei uitę spacium annorum XV 68 . Dauid equos curruum subneruauit, ut supra

Ioram, filius Iosaphat, pessimus regum Iuda, pręter cętera aduersa, langore premitur, donec egrediantur uitalia 79 . Ezechias egrotauit usque ad mortem, ut supra 81 . Tobias factus cęcus gratias agit Deo 90 . Tobias filius piscis felle liniuit oculos eius, et uidit 92 . Tobias cęcitatem passus annos quattuor 93 . Iob percutitur ulcere pessimo 101.

II. Sponsa Ecclesia etc. III. Encenia templi X. Mundus pro Ecclesia, ut Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi XV. Mulier cum parit, tristitiam habet, id est Ecclesia dum Deo filios generat, tentationibus affligitur; sed cum peperit, id est superauit tentamenta, iam non meminit pressurę propter/gaudium retributionis perceptę XVI. Quadripartita uestis Domini

Lucę XI. Martion etc. ut supra Hebion. Matthei I. Martion et Manicheus Vetus laniant Testamentum IX. Martion Christi passionem phantasticam esse asseruit XII. Martion et Manicheus creaturas alienant a Deo. Dicunt Christum non esse natum ex Virgine, sed in phantasmate uisum XIIII. Contra Martionem et Manicheum X. Martion, Basilides et Valentinus respuunt Legem et prophetas X. Martion et Manicheus destruunt Vetus Testamentum

Dicunt hominem neque posse effici malum neque ex malo bonum VII. De eadem substantia et ex eadem origine esse hominum et bestiarum animas VIII. Manicheus et Martion contra Vetus Testamentum IX. Manicheus et Martion creaturas alienant a Deo. Dicunt Christum non esse natum ex Virgine, sed in phantasmate uisum XIIII. Idem XXVI. Dicunt alium Christianorum Deum, alium Deum Israel. Lucę I. Carnem phantasticam tribuunt Christo I. Contra eos II.

Dicunt alium Christianorum Deum, alium Deum Israel. Lucę I. Carnem phantasticam tribuunt Christo I. Contra eos II. Dominus curans leprosum tangit propter Manicheum V. Contra Manicheum et Martionem X. Animam a Deo, carnem a diabolo creatam dicunt XI. Manicheus et Martion contra Testamentum Vetus XVI. Manicheorum error de corpore phantastico XXIIII. Manicheus nos a malo creatos ait. Ioannis I. Item Martion I.

XI. Manicheus et Martion contra Testamentum Vetus XVI. Manicheorum error de corpore phantastico XXIIII. Manicheus nos a malo creatos ait. Ioannis I. Item Martion I. Quod uisibilia creata sint a malo deo VI. De promissione mittendi paraclyti aiunt de Manicheo fuisse prędictum VII. Cathafrigę uero id sibi tribuunt

Filii Efren 377 . Inimici nostri subsanauerunt nos 379 . Contra Eunomium et Arrium qui dicunt Filium Dei similiter esse filium, ut nos sumus. Qui dicunt diabolum, qualis est, talem a Deo esse creatum 381 . Qui pugnant aduersum sanctos XI sunt 382 . Montes tenebrosi 385 . A uerbo aspero et a sagitta uolante 390 .

Vallis oliuarum. Philosophi heretici 391 . Loquentur iniquitatem. Pupillos occiderunt. Qui dicunt Deum corporeum et habere membra 392 . In Arrianos, qui Dominum factum dicunt. Qui dicunt aquas a Deo non esse creatas. In Nouatianum negantem penitentiam 393 . Conuertit aquas eorum in sanguinem 400 . Cito fecerunt, obliti sunt operum eius 401 . Et multiplicata

Non audietur ultra iniquitas. Minimus erit in mille, et paruulus in gentem fortissimam. Propter hoc in terra sua duplicia possidebunt, scilicet in anima et corpore. Lętitia sempiterna erit eis. Gaudens gaudebo in Domino, et exultabit anima mea in Deo meo, quia induit me uestimentis salutis, et indumento iustitię circumdedit me, quasi sponsum decoratum corona et sponsam ornatam monilibus suis 165 . A sęculo non audierunt, neque auribus perceperunt, oculus non uidit, Deus, absque te,

me, quasi sponsum decoratum corona et sponsam ornatam monilibus suis 165 . A sęculo non audierunt, neque auribus perceperunt, oculus non uidit, Deus, absque te, quę pręparasti expectantibus te. Qui benedictus super terram, benedicetur in Deo amen etc. 166 . Videbitis, et gaudebit cor uestrum; et ossa uestra quasi herba germinabunt. Et erit mensis ex mense, sabbatum ex sabbato, id est quies ęterna 167 . Quare uia impiorum

uitę et uictus, ubi sit lumen oculorum et pax. Circumdabit te Deus dyploide iustitię, et imponet mytram capiti tuo honoris ęterni. Adducet deus Israel cum iocunditate in lumine maiestatis suę, cum misericordia et iustitia quę est ex ipso. Beati sumus, Israel, quia quę Deo placent, manifesta sunt nobis. O Israel, quam magna est domus Dei etc. 183 . Eleuata est gloria Domini desuper Cherub; et repleta est domus nube et atrium splendore etc. 186 .

Dominum 202 . Ero quasi ros, et Israel germinabit sicut lylium, et erumpet radix eius ut Lybani. Ibunt rami eius, et erit quasi oliua gloria eius, et odor eius ut Lybani etc. Filię Syon, exultate, et lętamini in Domino Deo uestro 204 . Stillabunt montes dulcedinem, et colles fluent lacte etc. Ecce dies uenient, dicit Dominus, et comprehendet arator messorem, et calcator uuę mittentem semen; et stillabunt montes dulcedinem, et omnes colles culti

fluent lacte etc. Ecce dies uenient, dicit Dominus, et comprehendet arator messorem, et calcator uuę mittentem semen; et stillabunt montes dulcedinem, et omnes colles culti erunt 206 . Ego autem in Domino gaudebo, et exultabo in Deo Iesu meo. Deus Dominus fortitudo mea, et ponet pedes meos quasi ceruorum, et super excelsa mea deducet me uictor in psalmis canentem 210 . Auferte uestimenta sordida ab eo. Ecce abstuli iniquitatem tuam et indui te mutatoriis

dies una quę nota est Domino, non dies neque nox; et in tempore uesperi erit lux etc. 215 . Qui uidentes malorum prosperitatem confusi dicunt: Vanus est qui seruit Deo 216 . Et orietur uobis timentibus nomen meum Sol iustitię et sanitas in pennis eius. Filii Israel inudentes felicitati gentium susceperunt ritus eorum 217 . Fides. Credidit Abraham, et reputatum est ei ad

mater eius; et bellum non fuit usque ad XXX annum regni eius. Anani propheta redarguit Asam eo quod habuerit fiduciam in rege Sirię et non tantum in Domino etc. 77 . Esdras erubuit a rege petere auxilium, ne ille impotentiam imputaret Deo Israel 84 . Thobias nunquam adorauit uitulos Hieroboam, sed pergebat adorare Deum in Hierusalem. Thobias docet fide constanti promereri uitam 90 . Beatus qui credit in Christum. Psalmus XL

Corripuit populum fidelem, Ęgyptios infideles perdidit 140 . Non natiuitatis fructus pascunt homines, sed sermo tuus hos qui in te crediderunt conseruat 140 . Crede Deo 141 . Quasi cedrus exaltata sum in Lybano etc. Fidei initium 146 . Fideiubeto proximo tuo 147 . Fides conseruatio mandatorum. Qui credit Deo, attendit

Crede Deo 141 . Quasi cedrus exaltata sum in Lybano etc. Fidei initium 146 . Fideiubeto proximo tuo 147 . Fides conseruatio mandatorum. Qui credit Deo, attendit mandatis. Sapiens credit legi Dei 148 . Omne munus et iniquitas delebitur, et fides in sęculum stabit 149 . In fide et lenitate ipsius sanctum fecit illum 150 .

sanctorum, id est unus Deus, Christus incarnatus, Sancta Trinitas una substantia 196 . Regnum fidelium nunquam dissipandum, sed comminuens reliqua 197 . Daniel exiuit illesus de lacu leonum, quia credidit Deo suo 198 . In tempore illo saluabitur populus tuus omnis qui inuentus fuerit scriptus in libro 200 . Et erit numerus filiorum Israel quasi harena maris, et dicetur eis: Filii Dei uiuentis

XIIII. Manete in me, et ego in uobis etc. Qui manet in me, et ego in eo, hic fert fructum multum. Si manseritis in me etc. XV. Et non dico uobis, quia ego rogabo Patrem de uobis: ipse enim Pater amat uos, quia uos me amastis et credidistis quia a Deo exiui XVI. Hęc est autem uita ęterna: ut cognoscant te, solum Deum uerum, et quem misisti, Iesum Christum. Manifestaui nomen tuum hominibus etc., de his qui credunt in Patrem et Filium. Non pro eis rogo tantum, sed et pro eis qui credituri sunt per uerbum

et ciuitatem Dei uiuentis, Hierusalem cęlestem, et multorum milium angelorum frequentiam, et ecclesiam primitiuorum, qui conscripti sunt in cęlis, et iudicem omnium Deum etc. Itaque regnum immobile suscipientes, habemus gratiam per quam seruiamus placentes Deo etc. XII. PETRI I: Benedictus Deus etc. qui secundum misericordiam suam magnam regenerauit nos in spem uiuam, per resurrectionem Iesu Christi ex mortuis in hęreditatem incorruptibilem, incontaminatam, immarcessibilem, conseruatam in

nox ultra non erit, et non egebunt lumine lucernę neque lumine solis, quoniam Dominus Deus illuminabit illos, et regnabunt in sęcula sęculorum. Amen XXII.
Fides. AD ROMANOS: Gratias agit Deo, quod fides eorum diuulgatur I. Probabilior bonus in pręputio quam malus in circumcisione II. Exemplum de Abraham declarat quod ex fide uiuit iustus, non ex operibus Legis. Ad iustitiam reputabitur credentibus in eum qui suscitauit Iesum Christum Dominum

IIII. Est autem fides sperandarum substantia rerum, argumentum non apparentium. Fide intelligimus aptata esse sęcula uerbo Dei, ut ex inuisibilibus uisibilia fierent. Item fidei exempla. Abel iustus, Ennoch translatus etc. Sine fide autem impossibile est placere Deo; credere enim oportet accedentem ad Deum quia est, et inquirentibus se remunerator sit etc. Per fidem uicerunt regna etc. pati uoluerunt etc. Quibus dignus non erat mundus. Et hi omnes testimonio fidei probati XI. ACTVVM:

confundetur II. IOANNIS I: Vos unctionem habetis a Sancto, et nostis omnia II. Hoc est mandatum eius, ut credamus in nomine Filii eius Iesu Christi, et diligamus alterutrum III. Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, si ex Deo sint etc. Quisquis confessus fuerit, quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, et ipse in Deo IIII. Omnis qui credit quoniam Iesus est Christus, ex Deo natus est. Omne quod natum est ex Deo, uincit mundum; et hęc est uictoria quę uincit mundum, fides

eius, ut credamus in nomine Filii eius Iesu Christi, et diligamus alterutrum III. Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, si ex Deo sint etc. Quisquis confessus fuerit, quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, et ipse in Deo IIII. Omnis qui credit quoniam Iesus est Christus, ex Deo natus est. Omne quod natum est ex Deo, uincit mundum; et hęc est uictoria quę uincit mundum, fides nostra. Qui credit in Filium Dei, habet testimonium Dei in se. Qui non credit [in] Filio, mendacem fecit eum

diligamus alterutrum III. Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, si ex Deo sint etc. Quisquis confessus fuerit, quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, et ipse in Deo IIII. Omnis qui credit quoniam Iesus est Christus, ex Deo natus est. Omne quod natum est ex Deo, uincit mundum; et hęc est uictoria quę uincit mundum, fides nostra. Qui credit in Filium Dei, habet testimonium Dei in se. Qui non credit [in] Filio, mendacem fecit eum etc. V. APOCALIPSIS: Ecce dedi coram te ostium

Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus, si ex Deo sint etc. Quisquis confessus fuerit, quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, et ipse in Deo IIII. Omnis qui credit quoniam Iesus est Christus, ex Deo natus est. Omne quod natum est ex Deo, uincit mundum; et hęc est uictoria quę uincit mundum, fides nostra. Qui credit in Filium Dei, habet testimonium Dei in se. Qui non credit [in] Filio, mendacem fecit eum etc. V. APOCALIPSIS: Ecce dedi coram te ostium apertum etc. quia seruasti uerbum

PLATO
Fortuna. Parce. Fata. Dea Necessitatis 235 . Fortuna. Ars. Fatum 280 . Fatum. Parcę 319. 322 . In Deo nihil potest cogitari fortuitum 348 . Fatum 402 . Felix. Nemo itaque felix esse potest, nisi sapiens bonusque sit 15 . Philebus de hominis bono

Mundus spiritalis 435 . De statu animę purę 437 . De beatitudine. Nouem gradus in patria, nouem beatitudines in Euangelio. De statu animę purę secundu m Christianos. Quo pacto mens Deo coniungitur. Diuersi in patria gradus, et quod omnes omnia creata uident 439 . Status animę apud Deum immobilis. Singuli in Deo contenti. De corporibus beatorum 439 . Quomodo beati a Deo illuminantur

gradus in patria, nouem beatitudines in Euangelio. De statu animę purę secundu m Christianos. Quo pacto mens Deo coniungitur. Diuersi in patria gradus, et quod omnes omnia creata uident 439 . Status animę apud Deum immobilis. Singuli in Deo contenti. De corporibus beatorum 439 . Quomodo beati a Deo illuminantur 442 . Fides. Theognis poeta: Fidelem, inquit, uirum omni auro et argento in seditione meliorem 268 .

Quo pacto mens Deo coniungitur. Diuersi in patria gradus, et quod omnes omnia creata uident 439 . Status animę apud Deum immobilis. Singuli in Deo contenti. De corporibus beatorum 439 . Quomodo beati a Deo illuminantur 442 . Fides. Theognis poeta: Fidelem, inquit, uirum omni auro et argento in seditione meliorem 268 . Qui de Deo crediderit secundum Legem, religiosus erit 309 .

corporibus beatorum 439 . Quomodo beati a Deo illuminantur 442 . Fides. Theognis poeta: Fidelem, inquit, uirum omni auro et argento in seditione meliorem 268 . Qui de Deo crediderit secundum Legem, religiosus erit 309 . Per diuinam fidem ad summum bonum perueniri 328 . Fortis. Roboris tempus mulieri XX, uiro anni XXX 211 . Formosus. Hippias

42 . Charmides, Glauconis filius, forma insignis 98 . Pulchrum est quod semper tale perseuerat 117 . Phedrus de pulchro 159 . Poscit a Deo, ut intus pulcher fiat 166 . Pulchrum sine mensura et moderatione esse non potest 262 . Qui uirtuti formam corporis anteponit 285 . Pulchritudo immutabilis est

57 . Antigonus Zenonem se feliciorem confitetur 63 . Democritus finem esse ait rectum quietumque animi statum, quem euthymiam dicit 93 . Felicitas duplex. Suprema illa quę in Deo est. Si beata uita adsit, omnia suppetunt 108 . Voluptas non omnis eligenda, sed quę ad beatam uitam pertineat 109 . Epicurus: Quod beatum atque immortale est, neque ipsum negocia

290 . Beta cocta, beta semicocta 293 . Raritas credentium ex Iudeis 296 . Fidelis quid significet 201 . Fide appropinquamus Deo 301 . Filius Abraham 310 . Aurum et argentum 314 . Christiani 317 . Quorum laudatur fides 322 .

mea. Et brachium eorum non saluabit eos. In te inimicos nostros uentilabimus cornu 354 . Dominus uirtutum nobiscum 356 . Fortitudinem meam ad te custodiam 364 . In Deo faciemus uirtutem. Et non egredieris, Deus, in uirtutibus nostris 365 . Ipse dabit uirtutem et fortitudinem plebi suę 370 . Quia firmamentum meum et refugium es tu 372 .

Ipse dabit uirtutem et fortitudinem plebi suę 370 . Quia firmamentum meum et refugium es tu 372 . Quęrite Dominum et confirmamini 399 . In Deo faciemus uirtutem 404 . Fortitudo et laus mea Dominus 412 . Furtum. Non id quod furto sublatum est, sed mens furantis attenditur 248 . Onesimus furtum fecerat

per unum deum tribui 66 . Boni finis 67 . Visio Dei 71 . Comparatio hominis nunc iusti et olim in paradiso positi 79 . Beatitudo a Deo condita 82 . Inter frui et uti 82 . Promissa, uita ęterna uel tempora ęterna quid sit 89 . Qui dixerant animas beatas rursum ad labores redituras

56 . Religio, pietas, latria 67 . De uero Dei cultu. Vnus Deus 67 . Etiam Legis sanctos sub fide Christi iustificatos 73 . Credidit Deo Abraham, et reputatum est ei ad iustitiam ante circumcisionem 123 . Populus Dei 134 . Iob de alienigenis fidelis 150 . Quomodo uiuunt ex fide 159 .

famam sibi quęsiuit 57. Humilitas Domini Iesu 178. Glorię cupiditas periculosa 195. Gula. Intemperantia cibi damnata a phisicis 45. Satietas et ex uilissimis uitanda 46. Crapula abominabilis Deo 47, 48. Vinolentia 162. Gula libidinis mater 216. IDEM IN PARTE SECVNDA Gloria. Quorum fama ad se uisendos ex longinquis etiam regionibus homines traxit 111.

uenti qui de thesauris, id est de Christo, educuntur 127. Gratia non operum retributio, sed donantis largitas est 171. Gratia Dei indigemus ad bene operandum 182. Plenam perfectionem ex gratia Dei, non ex merito possideri credimus 233. Omne quod habent homines a Deo, gratia est 297. BIBLIA Gloria. Translata est gloria ab Israel capta archa a Philisteis. Phinees uxor Ezechias peperit Ichaboth, id est Inglorium 41. Ezechias iactabundus ostendit diuitias suas nunciis regis Babyloniorum; ob hoc

concupiscentię 21. Sanguinem edi uetat, quia anima carnis est. Ne comedatis quę immunda sunt 27. Postquam saturati fuerint, abibunt post deos alienos 30. Comederunt de frugibus terrę, et manna defecit 31. Filii Heli sacerdotis tollebant carnes de cacabo, et a Deo morte mulctati sunt 41. Ionathas contra edictum regis gustauit de melle, et Deus non dedit responsum. Ipse uero ad mortem damnatus uix multorum precibus liberatus est 44. Dauid inebriauit Vriam uólens eum concitare ad concubitum uxoris. Nouerat enim uinum stimulos esse ad

actis pepercit Miphiboseth, Ionathę filio, memor beneficiorum Ionatę. Dauid gratias egit Domino, quod unxerit ipsum in regem, deiecerit inimicos, peccata dimiserit 54. Dauid commendat Salomoni Berzelai Galaditis filios, quia occurrerunt ei fugienti a facie Absalon 55. Salomon Deo gratias egit pro beneficiis acceptis accipiendisque et pro accipiendis supplicauit 57. Salomon dona accepit a regina Saba, sed plura dedit 76. Esdras gratias egit Deo pro beneficiis a rege acceptis 84. Thobias enarrat beneficia Dei erga se. Idem gratus

Berzelai Galaditis filios, quia occurrerunt ei fugienti a facie Absalon 55. Salomon Deo gratias egit pro beneficiis acceptis accipiendisque et pro accipiendis supplicauit 57. Salomon dona accepit a regina Saba, sed plura dedit 76. Esdras gratias egit Deo pro beneficiis a rege acceptis 84. Thobias enarrat beneficia Dei erga se. Idem gratus erga ductorem suum, pro omnibus gratias agit Deo. Iudith prostrato Holopherne soli Deo dat laudem uictorię suę 96. Cantauit canticum Domino Iudith: Cantate Domino in cymbalis

et pro accipiendis supplicauit 57. Salomon dona accepit a regina Saba, sed plura dedit 76. Esdras gratias egit Deo pro beneficiis a rege acceptis 84. Thobias enarrat beneficia Dei erga se. Idem gratus erga ductorem suum, pro omnibus gratias agit Deo. Iudith prostrato Holopherne soli Deo dat laudem uictorię suę 96. Cantauit canticum Domino Iudith: Cantate Domino in cymbalis etc. 97. Iudith abram, seruam suam, dimisit liberam eo quod fidelis sibi fuerit in pericula eunti 97. Assuerus gratiam aliquando

supplicauit 57. Salomon dona accepit a regina Saba, sed plura dedit 76. Esdras gratias egit Deo pro beneficiis a rege acceptis 84. Thobias enarrat beneficia Dei erga se. Idem gratus erga ductorem suum, pro omnibus gratias agit Deo. Iudith prostrato Holopherne soli Deo dat laudem uictorię suę 96. Cantauit canticum Domino Iudith: Cantate Domino in cymbalis etc. 97. Iudith abram, seruam suam, dimisit liberam eo quod fidelis sibi fuerit in pericula eunti 97. Assuerus gratiam aliquando relaturus Mardocheo iussit litteris

proximum 128. Israel tibi laudes decantabat, cum inimicorum tuorum primogenita percuterentur 140. Danti mihi sapientiam dabo gloriam 151. Cantate Domino, quoniam magnifice fecit etc. 154. Ezechias sanatus gratias agit cantico 159. Date Domino Deo uestro gloriam antequam tenebrescat etc. 170. Gloriatus sum a facie manus tuę 171. Restituto sibi regno rex laudat regem cęli. Confitetur opera eius uera et omnes uias eius iudicia 197. Iudas uictor statim ad reparandum cultum Dei, quem

reparandum cultum Dei, quem hostis destruxerat, animum intendit, adorans Deum, qui propiciatus est eis 218. Iterum uictis hostibus obtulit sacrificia 219. ludei celebrant diem scenophegię, quando liberati repararunt dirruta et mundarunt prophanata 224. Pro uictoria laudes Deo dixerunt 228. Gratia diuina. Si uenerit ad me, non uidebo eum, si abierit, non intelligam 102. Deus custodiebat me, quando splendebat lucerna eius super caput meum et ad lumen eius ambulabam in tenebris 106. In manibus abscondit lucem et

Gratia. Filio reuertenti pater occurrit, quia nos peccatis impedientibus ad eum peruenire non possumus nostra uirtute, nisi ipse occurrens sua adiuuet gratia XV. Non sufficit humanum propositum absque diuino subsidio. Petrus enim, quamuis feruens esset, derelictus tamen a Deo supplantatus fuit ab hoste XXII. IOANNES Gloria. Contra uanam gloriam Chrisostomus III. Quomodo uos potestis credere qui gloriam ab inuicem accipitis et gloriam, quę a solo Deo est, non quęritis? Magnum igitur

quamuis feruens esset, derelictus tamen a Deo supplantatus fuit ab hoste XXII. IOANNES Gloria. Contra uanam gloriam Chrisostomus III. Quomodo uos potestis credere qui gloriam ab inuicem accipitis et gloriam, quę a solo Deo est, non quęritis? Magnum igitur uitium est iactantia etc. V. Discipuli adhuę terrena sapientes dicunt Domino: Manifesta te ipsum mundo etc. suadentes inanem gloriam VII. Ego autem non quęro gloriam meam; est qui quęrat et iudicet VIII. Si ego glorifico me ipsum,

gratiarum sunt, idem autem Spiritus diuidens singulis prout uult. Emulamini charismata meliora XII. Gratia Dei sum id quod sum XV. AD CORINTHIOS II: Fiduciam autem talem habemus per Christum ad Deum, non quod sufficientes simus cogitare aliquid a nobis quasi ex nobis, sed sufficientia nostra ex Deo est III. AD EPHESIOS: Vnicuique autem nostrum data est gratia secundum mensuram donationis Christi etc. de diuersitate donorum IIII. AD PHILIPPENSES: Deus est enim qui operatur in uobis et uelle et perficere pro bona uoluntate II. AD THESSALONICENSES I:

et uelle et perficere pro bona uoluntate II. AD THESSALONICENSES I: Spiritum nolite extinguere V. AD HEBREOS: Optimum est enim gratia stabilire cor XIII. IOANNIS I: Tenebrę transierunt, et uerum lumen iam lucet II. Gentiles. ACTVVM: Petro reuelatum etiam gentes mundari a Deo X. Paulo dixit Dominus: Exi longe ad nationes XXII. PETRI I: Prophetę de futura in uobis gratia prophetauerunt etc. I. METHAMORPHOSES
Gula.

habeat, et non in altero 216. Mihi autem absit gloriari nisi incruce Domini nostri Iesu Christi 217. Melius est nomen bonum 276. Inanis gloria 280. Insipiens laudatus superbit 281. Fallax gratia 282. Tanquam foenum uelociter crescent 348,349. Deo, non tibi da gloriam 409. Gula. Ebrietas 213. Sicera interpretatur ebrietas 213. Vinolentus 244. Potus 247. Vacantes potibus et dantes symbola 277. Cui ueh? Non ne his qui morantur in uino 278. Vbi ebrietas, ibi nullum secretum

qui bibebant uinum 371. Pingue, crassum 427. Boues eorum crassi 430. Gratus. Gratiarum actio generaliter pro communibus beneficiis Dei, specialiter pro speciali nobis collato 236. Gratias agit ab inimicis liberatus 325. Gratiarum actio 342. Deo de omnibus agendę sunt gratię 345. Noli obliuisci omnes retributiones eius 398. Gratia. Nisi Dominus ędificauerit domum 48. Non ex operibus nostris, sed ex Dei gratia saluati sumus 51. Auster, aquilo 97. Perfectos etiam indigere misericordia

iurare 125. Non iurare omnino 179,231. De eodem 307. Infamia. Cauendam esse infamiam 184. Ratio habenda non solum conscientię, sed etiam famę 188. Exit infamia de mendacio etc. 191. Prouidentes bona non solum coram Deo, sed etiam coram omnibus hominibus 197. Infernus. Penę inferni et purgatorii 315. Hypochrita bene loquitur, et male uiuit 302. BIBLIA Iudex. Moyses Hietro

Opprimuntur innocentes. Et si uideris multos iniuste opprimere egenos, Dei reseruantur iudicio 133. Opprimamus pauperem, iustum, uiduam, senem etc. 137. Contumelia patris filii confusio. Honor patris filii gloria. Infamis est qui derelinquit patrem, et maledictus a Deo qui exasperat matrem 141. Non placeat tibi iniuria iniustorum 144. Contra oppressorem suum pauper exauditur 148. Opprimentes pauperes per legem iniquam 153. Phassur percussit Hieremiam prophetantem et misit in neruum. Cras eductus prophetat

176. Sedechias mala passus, quia non obediuit uerbis Domini 177. Orastis me, et annunciaui. Sed decepistis animas uestras, quia non audistis uocem Domini Dei uestri 179. Qui uocem Domini non audierunt, perierunt 179. Faeti sumus subtus et non super, quia peccauimus Deo nostro non obediendo uoci ipsius 183. Hierusalem arguitur inobedientię 185. Educam uos de medio et gladium inducam super uos, quia in pręceptis meis non ambulastis 186. Ionas non obediens uoci Domini a pisce deglutitur 207. Faciam in furore et indignatione

ueneno doli. Sic Chayn obtulit sacrificium subdolum et reprobatum XIIII. Iustitia neminem inhibet ab opere bono. Ideo Dominus pręcipit, ne prohibeant illum qui nomine ipsius inuocato eiiciebat demonia, licet non sequeretur ipsum IX. Date quę sunt Cęsaris Cęsari et quę Dei, Deo XII. Inuidia diaboli mors intrauit in orbem terrarum contra ipsum I. Tradito Ioanne recessit Iesus in Galilea. Docet in persecutionibus non expectare, sed cum inciderimus, manere I. De Domino dicunt: In furorem uersus est, et Belzebub habet III. Ventus et

eius futuram enunciat, eo quod non cognouerit tempus uisitationis suę XIX. Hierusalem calcabitur a gentibus, donec impleantur tempora nationum XXI. Filię Hierusalem, nolite flere super me, sed super uos ipsas XXIII. Iuramentum. Insiurandum quod iurauit ad Abraam. Furor de Deo dictus non signat passionem, sed punitionem. Sic neque Deus iurat ut homo, sed uerbum eius loco iuramenti ad certitudinem promissi exprimit I. Hypocrita, eiice primum trabem de oculo tuo, et tunc prospicies, ut educas festucam de oculo fratris tui.

Non potest mundus odisse uos; me autem odit, quia ego testimonium perhibeo de illo, quia opera eius mala sunt VII. Pharisei quęrentes occasionem accusandi Iesum adducunt ad eum deprensam in adulterio etc. VIII. Illuminauit Dominus cęcum a natiuitate et dicunt: Non est hic homo a Deo, qui sabbatum non custodit. Conspirauerant Iudei, ut siquis eum confiteretur esse Christum, extra synagogam fieret. In peccatis natus es totus et tu doces nos. Et eiecerunt eum foras IX. Iesus iam non palam ambulabat apud Iudeos etc. Non quia timeret, sed exemplum discipulis

cęci fiant IX. Acetum oblatum ori Domini signat Iudeos degeneratos a uino patriarcharum et prophetarum etc. XVIII. PAVLVS AD ROMANOS Iudicium Dei. Omnes stabimus ante tribunal Christi; unus quisquenostrum pro se rationem reddet Deo XIIII. AD CORINTHIOS I: Siquis superędificat supra fundamentum fidei aurum, argentum, lapides preciosos, ligna, fenum, stipulam, uniuscuiusque opus manifestum erit III. Angelos iudicabimus VI. Cum autem subiecta fuerint illi omnia, tunc et ipso Filius

CORINTHIOS I: Adhuc carnales estis, cum sit inter uos zelus et contentio III. AD GALATAS: Quod si inuicem mordetis et comeditis, uidete ne ab inuicem consumamini. AD PHILIPPENSES: Nihil terreamini ab aduersariis; quę est illis causa perditionis, uobis autem salutis, et hoc a Deo etc. I. AD THESSALONICENSES II: Iustum est apud Deum retribuere retributionem his qui uos tribulant; et uobis qui tribulamini, requiem nobiscum in reuelatione Domini Iesu etc. I. IOANNIS I: Qui fratrem suum odit, in tenebris est usque adhuc II. IVDĘ: Turbulenti

quid j mihi utile est, sed quod multis, ut salui fiant X. PETRI I: Hęc est enim gratia apud Deum benefaciendo sustinere iniuriam. Sicut et Christus sustinuit etc. II. Si exprobramini in nomine Christi, beati eritis IIII. Imprudens. AD CORINTHIOS I: Placuit Deo per stultitiam prędicationis saluos facere credentes. Quod stultum est Dei sapientius est hominibus, et infirmum fortius. Stulta mundi elegit Deus etc. I. Inconstantia. In Iconio Paulo sacrificare uoluerunt credentes esse Mercurium; mox eiecerunt lapidantes XIIII. IACOBI:

Locus ubi oporteat omnes collectos iudicari ac deinde ad inferos proficisci 84,185. Non iuuenem, sed senem esse bonum iudicem oportet 202. Vter iudex melior etc. 268. Curię iccirco templis proximę, ut inibi iudicantes meminerint se, dum alios iudicant, a Deo iudicari 288. ludicii ordo 305. De iudicum ignauia et probitate 308. Diuinum iudicium nusquam potest euitari 310. Forum uenale. Redhibitio 315. Iudicium uirgo pudica 319. In iudicum delicta et recte officio fungentium honorem. Qualiter accusetur

triplex: quidam diuitiis se pręstare putant, quidam corporis, quidam animi bonis 35. Quę ignoramus, nemo nos ut lubet agere permittet 44. Thales, dum sydera suspicit, in foueam incidit 53. Furor, id est mentis alienatio, et hęc duplex: altera ab humanis morbis, altera a Deo prouenit 59. Stultorum nanque est infinita progenies. Quapropter siquis eos uituperare peragat, defatigabitur 86. Furor diuinus 161. Furoris duę species 164. Morbus animę dementia. Eius genera duo: insania et imperitia 262. Leues et fatui in aues

non 164. Regnabit Christus mille annis in terra secundum uaticinia Sybillę 166. Quod finis non erit nisi Roma destructa 166. Ira. Contra irę uitium 39. Ira 140. Deum irasci et gratificari 171. Contra Stoicos dicentes in Deo esse gratiam, sed non iram 171. Quod Deus irascitur 172: Ira quid in Deo 180. Differentia irę. Quod sine ira peccata non corriguntur 101. Quod Deus uitiis irascitur 182. Quod malorum felicitas non ideo sit quod Deus non

finis non erit nisi Roma destructa 166. Ira. Contra irę uitium 39. Ira 140. Deum irasci et gratificari 171. Contra Stoicos dicentes in Deo esse gratiam, sed non iram 171. Quod Deus irascitur 172: Ira quid in Deo 180. Differentia irę. Quod sine ira peccata non corriguntur 101. Quod Deus uitiis irascitur 182. Quod malorum felicitas non ideo sit quod Deus non irascatur, sed quod patientissimus sit 183. Si Deus irascitur, cur homines irasci prohibuit 183. Ira in

214. Israel carneus, Israel spiritalis. Scribę et pharisei. Delicto eorum salus gentium data 236. Quia obliti estis Dei, saluatoris uestri 237. ludei quondam in honore, nunc in tribulatione 243. Qui Christum, brachium Domini nescierunt 249. Non ita a Deo percussi, ut ipsi percusserunt Christum 251. Quod pauci erant credituri. Percussi a Deo. Contra X tribus. Scribę et pharisei 256. Vt uidentes non uideant, et cęci uideant. Perdam sapientiam sapientium. Scribę et pharisei 252. Contra scribas et

Quia obliti estis Dei, saluatoris uestri 237. ludei quondam in honore, nunc in tribulatione 243. Qui Christum, brachium Domini nescierunt 249. Non ita a Deo percussi, ut ipsi percusserunt Christum 251. Quod pauci erant credituri. Percussi a Deo. Contra X tribus. Scribę et pharisei 256. Vt uidentes non uideant, et cęci uideant. Perdam sapientiam sapientium. Scribę et pharisei 252. Contra scribas et phariseos 256. Vt uidentes non uideant et cęci uideant. Perdam sapientiam sapientium, scribarum et phariseorum

ignis in spinis 412. Eripe me ab homine malo 426. Ira Dei 16, 30. Furor illis secundum similitudinem serpentis 35. Obfirma faciem tuam super 43. Magna ira est, cum peccantibus non irascitur Deus 49. Ira non est Deo naturalis, sed nostris uitiis prouocatur 51. Furor et ira insanię proxima 126. Qui irascitur fratri suo 146. Scidit uestimenta 179. Ira duplex 231. Sol non occidat super iracundiam uestram 232. Ira uel furor in Deo 233. Nihil foedius

Deus 49. Ira non est Deo naturalis, sed nostris uitiis prouocatur 51. Furor et ira insanię proxima 126. Qui irascitur fratri suo 146. Scidit uestimenta 179. Ira duplex 231. Sol non occidat super iracundiam uestram 232. Ira uel furor in Deo 233. Nihil foedius iracundia 244. Fatuus statim iudicat iram suam 268. Ira perficiens malum 272. Facilis ad irascendum 273. Ira in malos, lenitas in bonos 273. Fuge iracundos 277. Ira grauis, ira immisericors 281. Totum spiritum

Demetrius erga Iudeos 113. Antiochus 115. Inimieus. Dauid Saulis sibi inimicissimi necem fleuit 55. Heliseus eis qui eum perdere uolebant pepercit 78. Hierusaiem a Pompeio capta 126. Inobediens Deo Saul mulctatur 54. / ludeorum hęreses, pharisei, saducei, Esseni, quarta secta 114. Fortes pro legibus tuendis 159. Roma pelluntur sub Tyberio 160. Constantes in fide 165. Dissidium inter illos et

peccatis et acquirit gratiam 141. Ne dicas: In multitudine munerum meorum respiciet Deus. Elemosinis te purga 142. Si benefeceris, scito, cui feceris. Benefac iusto, da misericordi etc. et non dederis impio. Fili, si habes, benefac tecum, et Deo dignas oblationes offer. Ante mortem benefác amico tuo, et secundum uires tuas porrigens da pauperi. Elemosina uiri quasi sacculus cum ipso, et gratiam hominis quasi pupillam conseruabit 144. Elemosina duplex: utilis et inutilis. Donum insipientis non accipiendum 145. Super

Hilarem enim datorem diligit Deus. Dispersit, deditpauperibus etc. Facientibus elemosynam dicitur, quod abundabunt pane et in iustitia proficient et in simplicitate fidei IX. AD PHILIPPENSES: Repletus sum acceptis quę misistis, in odorem suauitatis hostiam acceptam, placentem Deo IIII. AD THIMOTEVM II: Det misericordiam Dominus Onesiphori domui, quia sępe me refrigerauit, cathenam meam non erubuit, sollicite me quęsiuit et inuenit I. AD PHILEMONEM: Philemoni gratias agit, quod per eum uiscera sanctorum requieuerint I. ACTVVM: Petrus claudo petenti elemosynam dedit

AD CORINTHIOS I: Laboramus operantes manibus nostris IIII. Abundantius illis omnibus laboraui: non ego autem, sed gratia Dei mecum XV. AD EPHESIOS: Laborate manibus IIII. AD COLOSSENSES: Omnia quęcunque facitis in uerbo aut in opere, omnia in nomine Dei nostri Iesu Christi gratias agentes Deo et Patri per ipsum III. AD THESSALONICENSES I: Nocte ac die operantes, ne quem uestrum grauaremus II. Vt operentur manibus IIII. II: Non inquieti fuimus inter uos neque gratis panem manducauimus ab aliquo, sed in labore et fatigatione nocte et die operantes, ne quem uestrum

etiam bonos e medio tolli, ut autorum memoria deleretur 108. Pindarus: Lex est omnium regina mortalium 125. Adrastia, legum dea 209. Minus delinquit qui non sponte aliquem perimit quam qui circa constitution es de h onestis et bonis iustisque fallit 209. Leges a deo hominibus inspirantur 266. Minos, Lycurgus, Solon legum conditores. Legum finis cultus diuinus 267. Leges ferendę boni gratia 268. Legum lator ad amplissimam uirtutem dumtaxat respiciat 268. Propositum erit legiferi cętera bona prę animi bonis paruifacere 280.

18. LACTANTIVS FIRMIANVS Liberalitas Thimonis in pauperes 128. Qualiter utendum liberalitate 130. Verę liberalitatis merces 131. Captiuorum redemptio 132. Quoties rogaris a paupere, tentaris a Deo 134. Luxus. Voluptatem non esse summum bonum 57. Voluptatis assertores: Leucippus, Democritus, Epicurus 63. Quare plus uoluptatis datum homini quam cęteris animalibus 140. Libido. Meretrices honoribus affectę: Lupa, Leena, Fauna. Flora uel

176. Luxurię dediti 200,201. Gygantes qui terrenis operibus seruiunt 231. Princeps hortorum 240. Atteretur ciuitas uanitatis 246. Terra dicitur anima quę carnaliter uiuit 250. Qui portat imaginem terreni 242. Qui in carne sunt placere Deo non possunt. Descendentes in Ęgyptum 294. Ecce tenebrę opperient terram 313. Horti Adonidis mundana uoluptas 323. In angustiis constituti nequaquam uoluptatibus pristinis iuxta errorem Epicuri, animo perfruimur 325. Habitatores

225. Pharasim mons, Gabaon uallis 254. Ararath regio in Armenia, per quam Araxes fluit 269. Tharsis 347. Terra Ausitis, Hebraice terra Hus 367. Turris Anathot. Torrens Cedron 378. Liberum arbitrium. Forsitan audient, Deo hoc non conuenit, sed nostro loquitur affectui, ut liberum homini seruetur arbitrium 368. In nostra positum est potestate uel facere quid uel non facere, ita dumtaxat, ut quicquid boni operis uolumus, appetimus, explemus, ad Dei gratiam referamus 369. Domus ecclesia, horti

427. Lętitia. Inter gaudium et lętitiam 214. Animus gaudens ętatem floridam facit. Spiritus tristis exsiccat ossa 272. Impinguasti in oleo caput meum 336. Iubilus quid sit 339,344. Lętamini in Domino et exultate, iusti 343. Iubilate Deo in uoce exultationis 357. Lętetur cor meum, ut timeat nomen tuum 385. In nomine tuo exultabunt 387. Tunc repletum est gaudio os nostrum et lingua nostra exultatione 420. Lętetur Israel in eo qui fecit ipsum 435. Liberum

in parabolis... 1 lex, tabernacula, / prophetę 113. Lex de successionibus 131. Finis Legis Moysi mors. Lex Euangelium 132. Syna locus, ubi data Lex 144. Lex et Euangelium 147. Lex cessat. Inter litteram et spiritum 148. Legi mortus sum, ut Deo uiuam 152. Deuteronomium secunda Lex. Ipsi filii Lex 157. Lex spiritalis est 158. Lex iubet interficere reges peccantes 164. Moyses Lex, Iesus Euangelium 165. Cessarunt uetera in aduentu Christi 165. Dabir ciuitas litterarum 169. Lex

reges peccantes 164. Moyses Lex, Iesus Euangelium 165. Cessarunt uetera in aduentu Christi 165. Dabir ciuitas litterarum 169. Lex peccati 170. Lętitia. Isaac risus uel gaudium 13. Gaudium 109. Causas lętitię Deo et angelis damus, cum poenitentiam agimus 133. Liberum arbitrium 111. Diaboli liberum arbitrium 114. Lectio. Libri seculares ligna excelsa et umbrosa 7. Putei Scripturę 17. Concubinę sunt gentilium litterę uel disciplinę 19.

sapientem 102. Neminem mori ante tempus. Teramenes uenenum lętus bibit 103. Item quidam Lacedemonius. Item alii 104. Theodotus cruci affigendus: Nihil refert, ait, humine an sublime putrescam. Quando mors ęquo animo appetitur 105. Mors optimum a Deo pręmium 106. Non nasci optimum; huic proximum mori. Euripides nascente homine dolendum, moriente lętandum putauit. Alcidamus laudationem mortis scripsit. Ennius in sua morte neminem lachrymare permittit. Solon: Mors mea ne

proximum mori. Euripides nascente homine dolendum, moriente lętandum putauit. Alcidamus laudationem mortis scripsit. Ennius in sua morte neminem lachrymare permittit. Solon: Mors mea ne careat lachrimis. Nihil in malis habendum quod a Deo uel a natura constitutum est 107. Mortis necessitas angorem leuat. Miser est qui metuit mortem uel dolorem 144. Malus. Vitiositas genus est, malicia species 133. Modus esse in uitio non potest, ut qui e Leucade se pręcipitauerit sustineri 135. Malorum

Cur nuptię referuntur ad numerum XXX 155. Nuptię in Channa 1 Galileę 156. Inter uxorem et scortum 161. Quod uxor relicto uiro, quamuis adultero et Sodomita, non possit alteri nubere 216. Mendacium. Omnis homo mendax 89. Mendacium Deo indecens; hominibus interdum utile iuxta Platonem 133. Augustinus arguit Hieronymum, quod dixerit Paulum simulate locutum in reprehensione Petri, quia nullum mendacium in Scripturis admittendum 223. Respondet non mendacium id, sed honestam dispensationem dici debere 228.

De organo, tuba, fistula, cythara, sambuca, buccina , psalterio, tympano, choro 80. Miseria huius sęculi et uitę pręsentis 302. BIBLIA Mundus. Enarratur eius creatio generatim 108. Mundus a Deo creatus. Psalmus LXXXVIII 116. Sapientia creauit mundum 126. [Mundus 130] Ager, id est mundus 136. Mundi creatio et ornatus 144. Altitudo et species cęli, sol, luna, stellę, arcus, nix, corruscatio, nebulę, nubes, grando, terremotus, Nothus,

et excutit manus suas ab omni munere 158. Daniel gratis interpretatur scripturam promissaque dona recusans ait: Munera tua sint tibi, o rex, et dona, domus tuę alteri da etc. 197. Symon Machabeus multa petenti Antiocho, Demetrii fìlio, nequaquam acquieuit, sed in Deo confidens contempsit tyranni potentiam 224. Tarsenses et Malotę indignantur se dono datos concubinę Antiochi regis 225. Rasias, cum se ipse in preceps dedisset, adhuc spirans rupto uentre diripiens intestina proiecit in turbam 229. Maledicus. Qui maledixerit

iacebunt in solitudine, filii uagabuntur XL annis in deserto 21. Balaam ariolus pro mala dictione inuitus benedicebat populo Israel 23. Maledictio super monte Nebal trans Iordanem 27. Fenenna Annę exprobrauit sterilitatem. Igitur Anna Deo concedente peperit Samuelem 41. Dauid maledixit montibus Gelboe, ubi ceciderunt fortes Israel 49. Semei, quia maledixerat Dauid regi, a Salomone iussus non egredi urbem, post triennium egressus morti addicitur 55. Maledictio

eius 203. Ab ea quę dormit in sinu tuo custodi claustra oris tui 209. Audiui opprobrium Moab et blasfemias filiorum Ammon, quę exprobrauerunt populo meo etc. 211. Maledictio quę egreditur super faciem omnis terrę 213. Negantes in Deo iustitiam 216. Mollis 130. Amoue carnalitatem 135. Pluuia ponitur pro uoluptatum illecebris 152. Vsque quo deliciis dissolueris, fìlia uaga 176. Ve qui canitis ad uoces psalterii etc. 206. Decaluare et tondere super filios deliciarum

et recurrat iudicium et conteratur cor et refringatur caput et reuertatur puluis in terram suam, unde erat, et spiritus redeat ad Deum qui dedit illum 135. Iustus, si morte pręoccupatus fuerit, in refrigerio erit. Raptus est, ne malicia mutaret intellectum illius. Placita enim erat Deo anima eius etc. 137. Mors impii 137. Tetigit autem et iustos tentatio mortis 140. Mortuo non prohibeas gratiam. In omnibus operibus tuis memorare nouissima tua etc. 142. Cum morietur homo, hęreditabit serpentes et bestias et uermes.

anima eius etc. 137. Mors impii 137. Tetigit autem et iustos tentatio mortis 140. Mortuo non prohibeas gratiam. In omnibus operibus tuis memorare nouissima tua etc. 142. Cum morietur homo, hęreditabit serpentes et bestias et uermes. Mors a Deo est. Memor esto, quoniam mors non tardat 144. Super mortuum plora et super fatuum 145. Memento nouissimorum 147. Melior est mors quam uita amara 147. De officiis mortuo prestandis. O mors, quam amara est memoria tua homini iniusto et diuiti. O mors, bonum est

illi, interficietur 28. Diuini Philistinorum consuluerunt in restitutione archę anos fieri aureos et mures aureos etc. 42. Israel diuinationi studens et auguriis transfertur in Assyriam 67. Prohibetur inquisitio per maleficia, sed a Deo requiri uisionem 153. Deiectio Babylonis propter maleficia 161. Meretrix habens maleficia 209. Accedam ad uos in iudicio, et ero testis uelox maleficis etc. 216. Mandata Dei. Non habebis deos alienos etc. 12.

uapulabit paucis XII. Mors. Qui puellam defunctam fiebant, exclusi sunt, ne suscitari eamuiderent. Idigni enim sunt uidere resurrectionis gloriam, qui sic lugent mortuos quasi nunquam resurrecturos VIII. Mors triplex, id est naturę et culpę et in qua morimur peccato, uiuimus Deo IX. Pater, in manus tuas commendo spiritummeum. Et hęc dicens expirauit XXIII. Magister. Pręibis ante faciem Domini parare uias eius ad dandam scientiam etc. I. Ioannes mirabilior quod non formidauit interitum corripiens Herodem quam quod uirtutis meritis

recordatus est Dominus iniquitatum eius etc. Quantum glorificauit se et in deliciis fuit, tantum date illi tormentum et luctum XVIII. Mors. AD CORINTHIOS II: Scimus enim, quoniam si terrestris domus nostra huius habitationis dissoluatur, quod ędificationem ex Deo habemus, domum non manufactam, sed ęternam in cęlis. Dum sumus in hoc corpore, peregrinamur a Domino. Audemus autem et bonam uoluntatem habemus magis peregrinari a corpore et pręsentes esse ad Deum V. AD THESSALONICENSES I: Ne tristentur de dormientibus, sicuti quia spem

, se metipsum ędificat. Volo autem omnes uos loqui linguis, magis autem prophetare XIIII. Mulieres in ecclesiis taceant, domi uiros suos interrogent XIIII. II: Docet modeste obiurgandum quem iam delicti penitet, ne forte abundantiori tristitia absorbeatur qui eiusmodi est II. Coram Deo in Christo loquimur; omnia autem, carissimi, propter ędifìcationem uestram XII. AD GALATAS: Licet nos aut angelus de cęlo euangelizet uobis pręterquam quod euangelizauimus uobis, anathema sit I. Si adhuc hominibus placerem, Christi seruus non essem Euangelium quod

quia reprehensibilis erat etc II. Si pręoccupatus fuerit homo in aliquo delicto, uos qui spiritales estis, huiusmodi instruite in spiritu lenitatis, considerans te ipsum ne et tu tenteris VI. AD THESSALONICENSES I: Ita loquimur non quasi hominibus placentes, sed Deo qui probat corda nostra II. Corripite inquietos V. AD THIMOTEVM I: Seniorem ne increpaueris, sed obsecra ut patrem, iuuenes ut fratres, anus ut matres, iuuenculas ut sorores in omni castitate IIII. II: Formam habe sanorum uerborum I. Secundum euangelium meum in quo laboro usque ad uincula quasi

obsecra, increpa in omni patientia et doctrina. Tu uero uigila, in omnibus labora, opus fac euangelistę, ministerium tuum imple, sobrius esto IIII. AD TITVM: Tu autem loquere quę decent sanam doctrinam etc II. ACTVVM: Doctrinam ex hominibus per se dissolui, ex Deo uero durare semper V. Petro prędicante cecidit Spiritus Sanctus super eos qui audiebant uerbum X. Paulus et Barnabas eiecti, excusso pedurn puluere ueniunt Iconium XIII. Paulus et Thimoteus uetantur a Spiritu Sancto loqui in Asia XVI. Dominus nocte apparens confortauit

quędam in contumeliam etc. II. In nouissimis diebus erunt homines se ipsos amantes, cupidi, elati etc. III. AD HEBREOS: Malus similis terrę, proferenti spinas et tribulos. VI. IOANNIS I: Si in tenebris ambulamus, mentimur nos societatem habere cum Deo I. III : Ve illis qui in uia Chain abierunt et errore Balaam mercede effusi sunt et in contradictione Chore perierunt I. APOCALYPSIS: Foris canes et uenefici et impudici et homicidę et idolis seruientes et omnis qui amat et facit

et mixtis. Aeris figura octo facies habens octoedra 251. Vtrum sit genitus 253. Vnus 254. Aer et aqua inter ignem et terram 254. Mundi generatio ex mente et necessitate [compositus] 256. Mundus infernus. Numero 256. Mundus creatus a Deo per Filium 329. Corpoream substantialemque cęli formam carere materia probat Auerois ex sententia Aristotelis 340. Zoroaster grammaticus: Mundus habet intellectuales rectores immobiles 341. Materia mundi. Mouendi cęli ratio. Cur in circulum sperę

illi medellam conferre. At si parere nolit, tunc consulentem ipsum uirum putabo et medicum, si eum omiserit, Quod si considendo ulterius perseuerauerit, contra putabo ignauum, scilicet atque artis expertem 333. Qui sine magistris legendo discunt 392. Nihil disci posse nisi docente Deo 395. Mutatio rerum. Omnia in motu esse 46. Motus duo genera: alterum secundum locum, alterum secundum rei naturam 47. Motus sensus et sensibile 50. Motuum species 54. Mutationem animo omnibus in rebus pręterqam malis esse periculosissimam

131. Mulier. Cornelię, uxoris Metelli, filię Scipionis, laus 37. Matronas defunctas laudandi mos 51. Phocionis uxoris modestia laudatur 61. LACTANTIVS FIRMIANVS Mundus a Deo factus 38. Elementa Deus distinxit, qualitates, tempora 39. Mundum non esse ęternum 41. Quando et quare factus a Deo mundus 147. Ratio mundi non potest ab homine apprehendi 148. Errauerunt philosophi de ratione mundi, qui

LACTANTIVS FIRMIANVS Mundus a Deo factus 38. Elementa Deus distinxit, qualitates, tempora 39. Mundum non esse ęternum 41. Quando et quare factus a Deo mundus 147. Ratio mundi non potest ab homine apprehendi 148. Errauerunt philosophi de ratione mundi, qui Dei prouidentia gubernatur 149. Mundus cuius causa factus 151. Quare creatus 153. De fine mundi et ętate 160. De renouatione mundi 168.

erant; accessit mens eaque composuit. Mundus ex atomis 16 . Cęlum dixit ex lapidibus compositum 17 . Plato duo principia ponit: Deum et materiam. Mundum ex elementis et quę in mundo sunt. Item a Deo conditum et animatum 35 , 36 . Ex omnibus, quę subsisterent corporibus, factum esse cęlum opinatur 36 . Aristoteles quintum elementum esse dicit ex quo sunt cęlestia

- Non, inquit, uiuere malum est, sed male uiuere 58 . Zeno dixit inimicos et alienos inuicem qui probitati non studeant, e contra amicos qui student 66 . Malum et impium sine Deo esse. Quod duplici ratione accipitur, siue quod Deo contrarius dicatur siue quod aspernetur Deum 72 .
Minas nemini intendas, ait Chilo. Esse enim muliebre

malum est, sed male uiuere 58 . Zeno dixit inimicos et alienos inuicem qui probitati non studeant, e contra amicos qui student 66 . Malum et impium sine Deo esse. Quod duplici ratione accipitur, siue quod Deo contrarius dicatur siue quod aspernetur Deum 72 .
Minas nemini intendas, ait Chilo. Esse enim muliebre 10 .

Origenes. Pierius. Eusebius. Didimus 12. Xenocrates Polemonem iuuenem e turpissimo fecit continentissimum philosophum. Sic Socrates Phedonem 13. In gutture tuo sit tuba 25. Qui turpis lucri gratia non corripit delinquentes 45. Obedire debes Deo magis quam hominibus 57. Tuba in Scripturis 65. Aqua et potus pro doctrina 67. Argue sapientem, et diliget te 76. Quando doctrina non fuerit in ecclesia, perire uirtutes, uitia inualescere 78. Stilabit dulcedine sermonis Dei 79.

dulcedine sermonis Dei 79. Magistri pręsumptio 105. Lucri gratia 126. Alium doces, et ipse non facis 142. Audite, pueri, disciplinam patris 162. Docens propter lucra uel gloriam 181. Doctus non sibi arroget, sed gratias agat Deo 186. Prudens eloquii spiritalis 196. Panis et aqua sermo doctrinę 200. Veh mihi, quia tacui 203. Exaltate uocem, leuate manum 229. Ociosi est suam tantum salutem quęrere et non etiam aliorum 242. Beati qui seminatis super omnes aquas,

Magassarius. Adiabenus 62. Sabinus Syrus. Iulianus 65. Pedanius. Ionatas. Loguston 67. Malus. Alexander ob improbitatem ciuibus inuisus, cum placatiore oratione sibi eos placare uellet, quęsiuit, quomodo eis satisfaceret si moreretur, audiuit 3. Catulus deo ulciscente morbo expauescendo periit 79. Mors. Timidus est habendus qui mori non uult, cum opus est, et qui non uult cum oportet 40. CXV milia LXXX elati Hierosolimis, DC milia cadauera eiecta 64. Mors libertatem animis pręstat. Mors ineuitabilis. Qui sibi

cantus discendi 81, 82. Mendacium. Aliquando falso utendum ad utilitatem audientium 83. AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI Mundus. Mundi anima 27, 47. Quod mundus non sit Deus 51. De principiis 54. Mundus a Deo factus 77. De conditione mundi. Quare nunc et non antea factus 77. Mundi et temporis unum principium 78. De pulchritudine uniuersi. Diuisit Deus inter lucem et tenebras 80. Et uidit Deus lucem, quia bona est 81. Qui innumerabiles putant mundos 87.

In miraculis omnipotentia Dei 177,178. Matrimonium. Proletarii, quod proli gignendę operam darent, militia uacabant 21. Quia foemina ex latere uiri educta est, cara esse debet uxoris et mariti coniunctio 92. Concubitus coniugalis. Copula a Deo instituta 105. An etiam in paradiso generandum fuisset. Generandi officium in paradiso sine ruboris appetito się! 107. Qui diligit uxorem suam, se ipsum diligit 109. De iure coniugiorum 113. Abrahę concubina 124. Miseria hominis. Vita

94. Quam mortem primis hominibus comminatus est Dominus 94. Philosophi qui animę a corpore separationem non putant poenalem 95. Qui moritur in Adam 97. Mendacium dici potest omne peccatum 100. Malus. Mala uoluntas non est a Deo 34. Mala uoluntas efficiens operis mali. Causam efficientem malę uoluntatis non esse quęrendam 86. Filii carnis 107. Magus. Hydromantia Numę 53. De impietate artis magicę 58. De illicitis artibus. Magia. Theurgia. Chaldeus.

Maledictio 117. Qui maledicit Christo 124. Mulcta. Dominus castigat, ut prosit 31. Plagę Ęgypti 32. Obstinatos deus non castigat 42. Gratias age, si castigaris a Domino 43. Medicus Christus 72. Medicina a Deo est 115. Musica a Deo est 125. Musicę concordia suauem sonum reddit 139. Canticum. Cantica canticorum 179. Mors animę 24. Mors peccati 82. Mortuus tam in bono quam in malo dicitur 99. Mors quędam inimica

Christo 124. Mulcta. Dominus castigat, ut prosit 31. Plagę Ęgypti 32. Obstinatos deus non castigat 42. Gratias age, si castigaris a Domino 43. Medicus Christus 72. Medicina a Deo est 115. Musica a Deo est 125. Musicę concordia suauem sonum reddit 139. Canticum. Cantica canticorum 179. Mors animę 24. Mors peccati 82. Mortuus tam in bono quam in malo dicitur 99. Mors quędam inimica Christo, quędam amica 111. Exire

, quando adductus ad Samuelem ungitur in regem 45. De plebe exaltatus ad regnum. Psalmus LXXXVIII 116. Ancilla hęres dominę suę 132. Salomon suam natiuitatem fatetur similem esse reliquorum hominum 138. Honestas a Deo est 144. Nauta. Iosaphat, rex Iuda, fecit classes, quę naufragauerunt, quia in partem earum acceperat Ochoziam 61. Pericula nauigationis. Psalmus CXII 118. In sermone Dei siluit uentus et cogitatione sua placauit abyssum. Qui nauigant mare,

Filium reguli hora septima deseruit febris. Nam septenarius numerus est quietis, uel quia per septiformem spiritum est omnis remissio peccatorum IIII. Annos XLVIII habens in infirmitate audit: Tolle grabatumtuum et ambula, id est dilige proximum et ambula cum Deo. Hoc enim ad sanitatem deerat, ut ad quadragenarium numerum, qui aliquo modo perfectus est, perueniret V. Quinque panes ordeacei, duo pisces VI. Non ne XII sunt horę diei? Dies Christus, horę apostoli eius XI. Cubitis fere CC discipuli aberant a terra trahentes rhete ad

quasi ateres, atrepton, ateron, id est indomitus, inexorabilis, noxius. Pelops a pelas, id est prope, et opsis, quod ad uisionem pertinet. Tantalus quasi talantaton, id est infelicissimus 110. Eutychides, id est prosper. Sosia, id est Theophìlus seruator. Theophilus, id est deo charus. Theos, id est Deus a thin, id est natura currendi. Eo quod solem, lunam, terram, stellas, cęlum deos putarunt. Demones, id est intelligentes uel sapientes. Heroes, semidei ab erin dicti, quod dicere significat, quia facundi et ad disserendum

AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI Nobilis. Varro inde esse dixit, ut se homines diis genitos mentiantur 17. Naturalaudatur, uitium uituperatur 85. Vitium nocetnaturę. Natura non est Deo contratia. Natura irrationalium 85. Numerus senarius perfectus 83. XI peccatum significat, X Legem. XII 115. VII 130. ORIGENES Nobilis. Tribus Leui ex qua sacerdotes, Iuda, ex

fallax. Os lubricum 131. Totum spiritum suum profert stultus, sapiens differt et reseruat in posterum. Promptus ad loquendum. Os suum aperuit sapientię, et lex clementię in lingua eius 132. Tempus tacendi, tempus loquendi. Ne temere quid loquaris. Pauca et considerate loquere de Deo. In multis sermonibus inuenitur stultitia. Verbis tempera 133. Orationis finis. Verba sapientum audiuntur in silentio plus quam clamor principis inter stultos. Sermo sapientis. Sermo stulti 134. Verba sapientum sicut stimuli 135.

componeris: contempserunt te amatores tui, animam tuam quęrent 168. Ecce uenerunt quibus te lauisti et circuOnHinisti 1 stibio oculos tuos, et ornata es mundo mulieri 189. Obedientia. Noe obediuit, et seruatus est 1. Abraham, ut obediret Deo, filio non pepercit 4. Si feceris omnia quę loquor, inimicus ero inimicis tuis etc. 19. Si custodieris pręcepta Domini et feceris, quot bona consequeris, uide 26. Seruantibus mandata promittit ubertatem campi, non seruantibus autem minatur contraria 27.

Obediens in malo. Obediens mandatis 130. Obediens patri et matri 131. Legem seruans. Qui custodit legem, beatus est. Principi obsequentes 132. Melior obedientia quam uictimę 133. Qui custodit pręceptum, non experietur quicquam mali 134. De creaturis Deo obedientibus. Nullus permansit in mandatis Domini, et derelictus est 141. Si uolueris mandata seruare, conseruabunt te, et in perpetuum fidem placitam seruare 144. De obedientia mandatorum. Qui audit me etc. 146. Sapiens non odit mandata. Sacrificium

uolueris mandata seruare, conseruabunt te, et in perpetuum fidem placitam seruare 144. De obedientia mandatorum. Qui audit me etc. 146. Sapiens non odit mandata. Sacrificium salutare est attendere mandatis et discedere ab omni iniquitate 148. Omnia obediunt Deo 150. Si me audieritis, bona terrę comedetis. Si nolueritis, gladius deuorabit uos 151. Vtinam attendisses mandata mea etc. 162. Audite me duro corde 161. Obedientes protecti ab inimicis 167. Audite uocem meam, et ero uobis Deus, et uos

deuorabit uos 151. Vtinam attendisses mandata mea etc. 162. Audite me duro corde 161. Obedientes protecti ab inimicis 167. Audite uocem meam, et ero uobis Deus, et uos eritis mihi populus 169. Rechabitę obedientes patri, Iudei non obedientes Deo 177. Sollicitus ambula cum Deo tuo 209. Nicanor fugiens confitetur Iudeos a Deo protegi, eo quod parerent legibus ab ipso constitutis 227. Opus dignum ędificatio templi per Salomonem 47. Reędificatio per Zorobabel et Iosue cępta et biennio intermissa

mandata mea etc. 162. Audite me duro corde 161. Obedientes protecti ab inimicis 167. Audite uocem meam, et ero uobis Deus, et uos eritis mihi populus 169. Rechabitę obedientes patri, Iudei non obedientes Deo 177. Sollicitus ambula cum Deo tuo 209. Nicanor fugiens confitetur Iudeos a Deo protegi, eo quod parerent legibus ab ipso constitutis 227. Opus dignum ędificatio templi per Salomonem 47. Reędificatio per Zorobabel et Iosue cępta et biennio intermissa inuidia Samaritarum 84, 89.

me duro corde 161. Obedientes protecti ab inimicis 167. Audite uocem meam, et ero uobis Deus, et uos eritis mihi populus 169. Rechabitę obedientes patri, Iudei non obedientes Deo 177. Sollicitus ambula cum Deo tuo 209. Nicanor fugiens confitetur Iudeos a Deo protegi, eo quod parerent legibus ab ipso constitutis 227. Opus dignum ędificatio templi per Salomonem 47. Reędificatio per Zorobabel et Iosue cępta et biennio intermissa inuidia Samaritarum 84, 89. Operatio 128. Opera magnifìca, domus, uineę

ei 27. Senex de monte Ephraim Leuitam cum uxore suscepit hospitio in Gabaa; inferentibus impiis hospiti uim, filiam uirginem offerens eum liberare cupiebat, simul ut illi leuius peccarent 39. Mulier Sunamitis Heliseum prophetam solita erat suscipere domi suę. Ob id precibus eius a Deo impetrauit prolem iariì marito sene. Idem puerum illi mortuum suscitauit 62. Foris non mansit peregrinus, hostium meum uiatori patuit 106. Ęgypti hospites in seruitutem redigebant 141. Vita nequam hospitandi de domo in domum 147. Aduenam

Non falmulabus imponit ministerium, sed ipsa met suscepit XII. Obstinatus. XLVIII annos habens in infirmitate non habet hominem qui mittat eum in piscinam, ut sanetur. Assiduitas enim peccandi difficultatem peperit emendandi, sed dum sanari cupit, sanitatem a Deo accipit, et quod impossibile fuit hominibus, possibile fit Deo V. PAVLVS AD CORINTHIOS I Oratio. Veni non in sublimitate sermonis aut sapientię etc. I. Non enim in sermone regnum Dei est, sed in uirtute

Obstinatus. XLVIII annos habens in infirmitate non habet hominem qui mittat eum in piscinam, ut sanetur. Assiduitas enim peccandi difficultatem peperit emendandi, sed dum sanari cupit, sanitatem a Deo accipit, et quod impossibile fuit hominibus, possibile fit Deo V. PAVLVS AD CORINTHIOS I Oratio. Veni non in sublimitate sermonis aut sapientię etc. I. Non enim in sermone regnum Dei est, sed in uirtute IIII. AD EPHESIOS: Bonum loquimini IIII. AD COLOSSENSES: Orate

facere et non facienti peccatum est illi IIII. IVDĘ: Leues et infructuosi I. APOCALYPSIS: Quia neque frigidus es neque calidus, sed quia tepidus es, incipiam te euomere ex ore meo III. Honor. AD HEBREOS: Nec quisquam sumit sibi honorem, sed qui uocatur a Deo tanquam Aaron. Sic et Christus non se metipsum clarificauit, ut pontifex fieret, sed qui locutus est ad eum: Filius meus es tu etc. tu es sacerdos in ęternum etc. V. IACOBI: In conferenda alicui dignitate non persona inspiciatur, sed meritum II. PETRII: Omnes honorate

sublimioribus subdita sit XIII. AD CORINTHIOS I: Circumcisio nihil est e tprępucium nihil est, sed obseruatio mandatorum Dei VII. AD PHILIPPENSES: Iesus humiliauit se metipsum factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis II. AD THIMOTEVM I: Pręcipio tibi coram Deo etc. ut serues mandatum absque macula irreprehensibile usque in aduentum Domini etc. VI. AD HEBREOS: Magis obtemperandum esse patri spiritus quam patri carnis XII. Mementote prępositorum uestrorum.

usque in aduentum Domini etc. VI. AD HEBREOS: Magis obtemperandum esse patri spiritus quam patri carnis XII. Mementote prępositorum uestrorum. Obedite prępositis uestris XIII. ACTVVM: Obedire oportet Deo magis quam hominibus V. PETRI I: Adolescentes, subditi estote senioribus V. IOANNIS I: In hoc scimus, quoniam cognouimus eum, si mandata eius obseruemus. Qui seruat uerbum eius, uere in hoc caritas Dei perfecta est. Qui facit uoluntatem Dei, manet in ęternum II. Qui seruat mandata eius, in

Homo diuinitatis particeps. Fabula Promethei circa productionem educationemque hominis 82. Prothagoras ait hominem esse mensuram rerum omnium, ita ut qualia mihi quęque uidentur, talia et mihi sint 109. Homines e terra nasci. Homo formatus e terra 186. Homines a Deo formati, et aliis admixtum aurum, argentum, ęs 203. De hominis compositione 250. Quantum ad animam et corpus 251. Zoroaster grammaticus: Homo naturę audentissimę artificium 407. Trismegistus inquit magnum miraculum esse hominem, animal uenerandum et adorandum

PLVTARCHI Ocium. Hortę deę templum semper apertum, ut quę semper horis omnibus ad bene aliquid operandum hortaretur 78. Consualibus equos et asinos coronis exornant et ociari sinunt 78. Quirinalia stultorum ferię 81. Honori deo aperto capite immolant 75. Candidati in ueste sine toga magistratum petunt, ut uulnera et cicatrices ostendere possint, quibus eo honore digni iudicentur. Altero ex censoribus mortuo, alterum magistratu se abdicare oportebat 78. Omnes magistratus purpurati pręter tribunos 80.

deosculari manum 36. Qui episcopatum desiderat 142. Electi in principatum nouer.iinus mensuram nostram 197. Obedientia. Esaias non erubuit nudus incedere Dei pręceptis nihil honestius iudicans 225. Sacrificium Deo 279. Si cęli obediunt Domini uoluntati 286. Anathot, id est obedientia 349. Obedientibus promittitur salus 373. Hieremias maluit Deo obedire quam hominibus 379. Odores. Engadi balsami et palmarum fertile 4. Obstinatus. Subuerti

Obedientia. Esaias non erubuit nudus incedere Dei pręceptis nihil honestius iudicans 225. Sacrificium Deo 279. Si cęli obediunt Domini uoluntati 286. Anathot, id est obedientia 349. Obedientibus promittitur salus 373. Hieremias maluit Deo obedire quam hominibus 379. Odores. Engadi balsami et palmarum fertile 4. Obstinatus. Subuerti uos etc. et non redistis ad me 52. Peccator, cum uenerit in profundum impietatis, contemnit 53. Et Ęthiopes uertuntur in filios 59.

uos etc. et non redistis ad me 52. Peccator, cum uenerit in profundum impietatis, contemnit 53. Et Ęthiopes uertuntur in filios 59. Fames animę 77. Plangendi peccatores 97. Dicunt esse bonum quod malum est 108. A bestiis captum Deo non offertur 116. Ficus infructuosa 133. Contemptores 137. O, o, fugite de terra aquilonis 154. Verterunt ad me dorsa 161. Qui inebriatur calice Babylonio 180. Cęlum ęneum et terra ferrea 199. Veh qui trahitis iniquitatem in funiculis

Bethania domus obedientię 169, 177. Filius V obediens patri 188. Obedite dominis sicut Christo 238. Potestati subditos esse et obedientes 249. Pax cum paupertate, diuitię cum iurgio 272. Hominis proprium obedire Deo 275. Vir obediens loquetur uictoriam 276. Qui dimittitur uoluntati suę, confundet matrem suam 282. Obedientia super sacrificium 296. Vt faciam uoluntatem tuam, Deus meus, uolui 351. Viam mandatorum tuorum cucurri 415. Ordinatione tua perseuerat

hominis conditionem tardam putant 87. De temporali conditione generis humani 88. De conditione primi hominis 91. Cur ex uno homine multi. In primo homine plenitudo generis. De lapsu primorum hominum 92. Pręuaricatio quam primam sensit poenam. Qualis homo factus a Deo et in quam sortem decidit per uoluntatis arbitrium 94. Adam peccans prius reliquit Deum quam relictus est ab eo 95. Si non peccassent, fuissent immortales 96. Homo interior 98. Homo animalis et carnalis idem 100. Monstrosa hominum genera. An sint

VALERIVS MAXIMVS
Perfidiam pularis ultus Papirius Cursor 64 . Petenda a Deo quę ipse nouit profutura 65 . Pauper modicis contentus satis beatus 66 .
Potentia. Non oportere in urbe nutrire leonem. Sin alitus sit, obsequi ei

Reipublicę administratio actionum secunda 78 .
Petitio. Inconueniens est postulare, ut diligamur a Deo, cum ipsi inter nos odimus 50 .
Poetę. Epicurus et Democritus de atomis 3 . Epicurus ut in physicis, ita et in logica inermis ac nudus

uolenti eam desponsare 128 . Mulierum uitanda consortia seruis Dei 131, 133 . De uirgine, quę nec a sancto Martino uisitari passa ab eodem commendatur 134 . Ad uirgines Deo dicatas uitę institutio 147 . Virgo fugiat uirorum consortium exemplo Dauid et Dinę 152 . De consortio marium fugiendo ancillis Christi 153 . De laudibus uirginitatis

256 . Imitatores paupertatis estote 303 .
Petitio. De modo orandi et dicendi officium 155 . Ad orandum te para quasi cum Deo locuturus 161 . De horis orandi 168 . De eodem 180 . Corpus pariter et animus tendatur ad Dominum 214 . In psallendo non dulcedo

Ne tardaueris conuerti ad Dominum 207 . Conuersio Pauli et latronis in cruce 211 . Item de latrone et Samaritana 213 . Tepidos minus placere Deo 235 . De eodem 244 . Ezechias egit penitenti am, et CLXXXV milia Assyriorum ab uno angelo una nocte deleta sunt 259 . Item Iosaphat. Item Moyses. Penitentia Petri,

benefaciendi 176 . Vitia uirtuti proxima 179 . Stoici delicta omnia paria iudicant 186 . Incorrigibiles exosi Deo 252 . Propter peccata uenire aduersa probat 259 . Septies in die cadit iustus etc. 277 . Nullus mundus a peccato. Peccarunt Zacharias, Iob, Abraham, Isaac,

Caritas Aaron et Moysi erga populum 285 . Benignus Dominus et misericors 304 . Estote misericordes. Pauperibus subuenire quam templa extruere et auro ornare acceptius est Deo 305 . Aliis errepta sibi offerri odit Dominus. BIBLIA
Pax. Isaac fodit puteum, et quia nemo obstitit, uocauit eum Latitudo

Custodi pacem 126 . Sponsa orat, ut possideat terram in pace 136 . Pacem sibi implorat. Adiurat, nequis turbet pacem illius 137 . Probata coram Deo et hominibus fratrum concordia et amor proximorum, et uir et mulier sibi bene consentientes 146 . Salomon imperauit in diebus pacis etc. 150 . Et conflabunt gladios suos in uomeres, quia

Iterum 188 . Olla plena bonis carnibus efferbuit etc. 180 .
Pudicicia. Sarra sublata in domo pharaonis pudiciciam non amisit. Raptor flagellatus a Deo integram restituit uiro suo Abraham 2 . Gerraris Abimelech inuiolatam reddit admonitus ab angelo 3 . Iudas nesciens concubuit cum cognata Thamar. Hęc peperit geminos. Ille deinceps

admonebat, necessariis iuuabat, mortuos sepeliebat. Surgens de conuiuio abiit, attulit cadauer et iuxta deposito eo lugens manducauit, uesperi sepeliuit 90 . Patris et matris sollicitudo de Thobia absente. Opera pietatis Thobię oblata coram Deo per angelum 92 . Hester cum periculo capitis sui regem adiit, ut pro Iudeis supplicaret. Pro eorum salute suam contempsit 98 . Amici uisitant Iob et prę dolore diebus VII manent nihil loquentes ei.

In funiculis Adam traham eos et in uinculis caritatis etc. Non faciam furorem irę meę, non conuertar, ut disperdam Ephraim, quoniam Deus ego et non homo. De manu mortis liberabo eos etc. Misericordiam et iudicium custodi, et spera in Domino, Deo tuo 203 . Sanabo contritiones eorum, diligam eos spontaneę, quia auersus est furor meus ab eis. Zelatus est Dominus terram suam et pepercit populo suo 204 . Deus annuncians homini eloquium suum

Nonne uerba mea bona sunt cum eo qui recte graditur 208 . Nunquid offeram ei holocautomata? etc. Quid Dominus requirit a te, o homo. Vtique facere iudicium et diligere misericordiam, sollicitum ambulare cum Deo tuo. Quis, Deus, similis tui? Qui aufers iniquitatem et transis peccatum reliquiarum hereditatis tuę 209 . Cum iratus fueris, misericordię recordaberis 210 . Reuertar ad Hierusalem in misericordiis

uestimenta sua, clamauerunt in cęlum inuocantes auxilium 218 . Antiochus sero penitens, cum iam morbo pręuentus ad miserabilem interitum urgeretur a Domino, scelerum suorum conscius ait ęquum esse, ut mortalis Deo immortali subiectus sit; proinde pollicebatur se eis benefacturum, ad quos modo perdendos pergebat. Vtique, cum iam nec sibi ipsi benefacere poterat 227 .
Patientia. Moyses pro Maria,

et aliquot de filiis suis traducendos esse Babylonem, ait: Bonus sermo Domini. Sit tantum pax et ueritas in diebus meis 68 . Thobias cęcus factus non est contristatus, sed gratias egit Deo. Idem iurgante se uxore ingemuit et orauit in pace recipi a Domino spiritum suum 90 . Sara, filia Raguelis, ab ancillis probro iactata quasi ipsa per emisset uiros suos, ieiunauit et orauit pariterque infamia ac morte deinde coniugatorum

Pauper calumnians pauperem. Pauper. Pauper sapiens. Salomon expetit a Domino nec diuitias nec paupertatem, sed tantum necessaria 132 . Qui gloriatur in paupertate, quamto magis in substantia. Pauper humilis abundabit. Paupertas et honestas a Deo sunt. Pauper. Nequissima paupertas in ore impii 144 . Deprecatio pauperis ex ore usque ad aures perueniet, confusus prę inopia 145 . Pauper superbus 146 . Pauper habendi

intulerunt thuribulis, et egressus ignis a Domino deuorauit eos 16 . Qui comederit morticinum uel captum a bestia. Nolite conuerti ad idola 17 . Agrum ne seres diuerso semine etc. Qui sacrificabit deo Moloch, lapidabitur. Alienigena non comedet de sanctificatis. Sacerdos uxorem repudiatam non recipiat. Pontifex uirginem uxorem ducet 18 . Non facietis uobis idolum et sculptile. Externus qui ad ministrandum accesserit, morietur

Ęgyptii erroribus obscurati densissimas tenebras passi sunt 140 . Si oberrauerit, derelinquet eum sapientia et tradet eum in manu inimici sui. Proditor 142 . Initium superbię hominis apostatare a Deo. Error et tenebrę peccatoribus concreta sunt. In synagoga peccantium exardebit ignis, et in gente incredula exardescet ira 144 . Proditio ciuitatis. Conspiratio in principem 146 . Qui derelinquunt Dominum,

Cor eius aduersus Testamentum sanctum, ueniet ad austrum et a Romanis percutietur 200 . Sume tibi uxorem fornicationum, et fac filios fornicationum, quia fornicabitur terra a Domino 201 . Fornicati sunt a Deo suo. Ideo fornicabuntur filię uestrę, et sponsę uestrę adulterę erunt. Incidistis in laqueum, quia idolastrastis.1 Sicut uacca lasciuiens declinauit Israel. Ligauit eum spiritus in alis suis, et confundentur a sacrificiis suis. Omnes adulterantes quasi clibanus accensus a

alis suis, et confundentur a sacrificiis suis. Omnes adulterantes quasi clibanus accensus a coquente. Ve eis, quoniam recesserunt a me. Vastabuntur, quia pręuaricati sunt in me 202 . Idolatria punita. Noli lętari, Israel, quia fornicatus es a Deo tuo. Disperdentur excelsa, idoli peccatum, Israel. Comedistis frugem mendacii. Reuersus est Ephraim in Ęgyptum et in Assyriis polutum comedit. De perfidia Israel bis. Obliti sunt mei, et ego ero eis quasi leena etc. Samarię maledicitur propter idola

In die illa disperdam nomina idolorum de terra et pseudoprophetas et spiritum immundum. Qui conuerti noluerint, non erit super eos imber, sed erit ruina etc. 215 . Laborare fecistis etc. contra negantes in Deo iustitiam uel prouidentiam. Vnde dicunt: Vani sunt qui seruiunt Domino 216 . Filii Israel susceperunt ritus gentium inuidentes felicitati eorum. Scripsit Antiochus in omni regno suo, ut omnes idolis sacrificarent, recusantes uero morerentur.

triduo orauit neque manducans neque bibens 91 . Thobias et Sara coniugati primis tribus noctibus orationi tantummodo uacauerunt. Oratio et elemosina commendantur. Prostrati in facie orauerunt horas tres. Angelus dicit se obtuliase coram Deo orationes Thobię et eius pietatis opera 92 . Omnes ex toto corde orabant Deum 94 . Conciderunt in facies ad orantes Deum ac precantes cum fletu. Omnis populus per totam noctem intra ecclesiam orauerunt

Prope est Dominus omnibus inuocantibus eum in ueritate. Psalmu s CXLIIII 125 . Oratio 128 . Custodi pedem tuum ingrediens domum Dei et appropinqua, ut audias. Pauca et considerate loquere de Deo 133 . Placare, Domine, cito super montem Bethel, id est domum Dei. In tabernaculo oraui etc, 135 . Ecclesia supplicat iustis, ut pro se deprecentur. Illi ab ea exigunt confessionem ueri

Cum clamauerint ad aures meas uoce magna, non exaudiam eos 186 . Daniel orans accepit reuelationem somnii regis 196 . Daniel orabat apertis fenestris contra Hierusalem ter in die flectens genua coram Deo suo. Proiectus leonibus manet illesus, et interdicto cibo a Domino pascitur 198 . Daniel: Coepi Dominum rogare et deprecari inieiuniis, sacco et cinere confitens peccata, petens misericordiam et recolens beneficia Dei

Orauit, et Dominus misertus est. Vidit uocantem iudicium ad ignem. Orauit, et Dominus misertus est 206 . Ionas clamauit ad Dominum de uentre cethi, et piscis euomuit eum in aridam 207 . Curuabo genu Deo excelso 209 . Vsque quo, Domine, clamabo, et non exaudies? Vociferabor ad te uim patiens, et non saluabis 210 . Hi qui non acceperunt disciplinam, clamabunt, et non exaudiam etc.

leprosus mundatur in Iordane 63 . Ioachaz fecit malum, abducitur uinctus in Ęgyptum, ne regnet in Hierusalem. Transmigratio Iudę in Babylonem 69 . Heliu iratus contra Iob, quod iustum se diceret coram Deo 107 . Peccauit Dauid numerando populum et patitur suorum pestilentiam 75 . Dominus per prophetam: Vos reliquistis me, et ego reliqui uos in manu Sesac 76 . Peccatum damnat

Iuxta uoluntatem suam facit tam in uirtutibus cęli quam in habitatoribus terrę 197 . Contra eos qui dicunt: Non faciet bene Dominus, et non faciet male 211 . Negantes in Deo iustitiam uel prouidentiam 216 .
Predestinatio. Nescit homo, utrum amore an odio dignus sit 134 . Verbum Domini in ęternum manet

fideles ab infidelibus X. Si duo ex uobis consenserint super terram, de omni re quamcunque petierint, fiet illis a Patre meo qui in cęlis est XVIII. Reddite quę sunt Cęsaris Cęsari, id est corpori necessaria, et quę Dei Deo, id est fidem et iustitiam XXII.
Pudicicia. Centesimus fructus uirginibus, sexagesimus uiduis et continentibus deputatur XIII. Non omnes capiunt uerbum istud, sed quibus datum est etc. Sunt

Iudeorum VI. Pharisei increduli quęrunt signum de cęlo tentantes. Videte et cauete a fermento phariseorum et Herodis VIII. Quis quis scandalizauerit unum ex his pusillis credentibus in me IX. Iesu egresso denunciatur templum ruiturum, quoniam sine fide impossibile est placere Deo. Videte, nequis uos seducat. Multi enim uenient in nomine meo etc. Abominationem desolationis stare,. ubi non debet, id est hereses regnare in Ecclesia XIII. Vnus ex uobis tradet me, qui manducat mecum. Veh homini illi per quem Flius hominis tradetur.

de templo Domini, quod est ipse. Fitque domus orationis qui fuerat spelunca latronum XI. Gallus, lucis nuncius, quis est nisi Spiritus Sanctus, cuius uoce et in prophetia et in apostolis nos de trina negatione excitamur ad amarissimos post lapsum fletus, qui male cogitauimus de Deo, male locuti sumus ad proximos, male fecimus ad nos metipsos. Hieronymus XIIII. Petrus coepit flere et meruit ueniam. Contra Nouatianos qui dicunt post baptismum delinquentibus non esee locum uenię XIIII. Dominus post

LVCAS
Pax. Ad dirigendos pedes nostros in uiam pacis I. Christus nasci uoluit, cum totus terrarum orbis pacem ageret, ut pacem et concordiam sibi gratissimam esse denotaret. Gloria in altissimis Deo et in terra pax hominibus bonę uoluntatis II. In quamcunque domum intraueritis, primum dicite: Pax huic domui X. Pax quandoque damnosa XII. Adueniente Iesu turbę clamant: Benedictus qui uenit rex in nomine Domini. Pax in cęlo et gloria in excelsis XIX. Herodes et Pilatus

donec induantur uirtute ex alto XXIIII.
Prouidentia. Nonne quinque passeres ueneunt dipondio, et unus ex illis non est in obliuione coram Deo. Sed et capilli capitis uestri omnes numerati sunt XII. Capillus de capite uestro non peribit XXI. Passio Domini. Ecce positus est hic in ruinam et in resurrectionem multorum in Israel, et in signum cui contra dicetur: et tuam ipsius animam pertransibit

inuenitur a Iesu et in fide Filii Dei solidatur IX. Si mundus uos odit etc. Sed hęc omnia facient uobis propter nomen meum, quia nesciunt eum qui misit me XV. Absque synagogis facient uos. Sed uenit hora, ut omnis qui interficit uos arbitretur obsequium se pręstare Deo. Et hęc facient uobis, quia non nouerunt Patrem neque me XVI. Mitte gladium tuum in uaginam XVIII. Percussus Iesus alapa a seruo, humiliter factum redarguit, non iudicat XVIII. Quod martyrum cicatrices apparebunt in corpore glorificato ad decorem XX. Petri martyrium

Peruersus. Multi ergo audientes ex discipulis eius dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire VI. Quęritis me interficere, quia sermo meus non capit in uobis. Quare loquellam meam non cognoscitis? Quia non potestis audire sermonem meum. Qui ex Deo est, uerba Dei audit. Propterea uos non auditis, quia ex Deo non estis VIII.
Perfidia. Medius uestrum stetit, quem uos nescitis I. Quod scimus, loquimur, et quod uidimus, testamur, et testimonium nostrum non

eius dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire VI. Quęritis me interficere, quia sermo meus non capit in uobis. Quare loquellam meam non cognoscitis? Quia non potestis audire sermonem meum. Qui ex Deo est, uerba Dei audit. Propterea uos non auditis, quia ex Deo non estis VIII.
Perfidia. Medius uestrum stetit, quem uos nescitis I. Quod scimus, loquimur, et quod uidimus, testamur, et testimonium nostrum non accipitis. Lux uenit in mundum, et dilexerunt homines magis

uestro moriemini. Quo ego uado, uos non potestis uenire. Vos deorsum estis, ego de supernis sum. Vos de mundo hoc estis, ego non sum de hoc mundo. Si non credideritis, quia ego sum, moriemini in peccato uestro. Si Deus pater uester esset, diligeretis utique me. Ego enim ex Deo processi et ueni. Vos ex patre diabolo estis et desideria patris uestri uultis facere etc. Si ueritatem dico, quare non creditis mihi? VIII. Qui non intrat per hostium in ouile ouium, sed ascendit aliunde, ille fur est et latro. Fur non uenit, nisi ut furetur, et

Quod si non se continent, nubant. Precio empti estis, nolite fieri serui hominum. De uirginibus pręceptum non habeo, consilium autem do etc. Solutus non quęrat uxorem. Qui sine uxore est, sollicitus est quę Domini sunt, quomodo placeat Deo. Qui matrimonio iungit uirginem suam bene facit, et qui non iungit melius facit. Mulier soluta, cui uult, nubat. Beatior autem erit, si sic permanserit VII. AD THESSALONICENSES I: Hęc est uoluntas Dei sanctificatio uestra, ut abstineatis uos a

Nulla opera proficere ad salutem sine caritate etc. de laudibus caritatis XIII. Quotidie morior propter gloriam uestram, fratres XV. II: Pater misericordiarum et Deus totius consolationis, id est Deo gratias, qui semper triumphat nos in Christo Iesu II. Quis infirmatur, et ego non infirmor? Quis scandalizatur, et ego non uror? XI. Non quęro quę uestra sunt, sed uos. Ego libentissime impendam, et superimpendar pro animibus uestris XII. AD GALATAS: Alter

in carne mea pro corpore eius, quod est Ecclesia I. AD THESSALONICENSES I: Excipientes uerbum in tribulatione multa, cum gaudio Spiritus Sancti I. Sed ante passi et contumeliis affecti, sicut scitis, in Philippis, fiduciam habuimus in Deo nostro loqui ad uos euangelium Dei in multa sollicitudine II. Nemo moueatur in tribulationibus istis. Ipsi enim scitis, quod in hoc positi sumus III. Patientes estote ad omnes V. AD THIMOTEVM II: Exhortatio ad martyrium. Noli

non pro illo dico, ut roget quis V. APOCALYPSIS: Seniores ceciderunt coram Agno habentes singuli citharas et phyalas aureas plenas odoramentorum, quę sunt orationes sanctorum laudes dicentes Redemptori V. Et ascendit fumus incensorum de orationibus sanctorum coram Deo VIII.
Potentia. AD ROMANOS: Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit. Non est enim potestas, nisi a Deo. Vis autem non timere potestatem? Fac bonum. Si autem malum feceris, time. Non

dicentes Redemptori V. Et ascendit fumus incensorum de orationibus sanctorum coram Deo VIII.
Potentia. AD ROMANOS: Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit. Non est enim potestas, nisi a Deo. Vis autem non timere potestatem? Fac bonum. Si autem malum feceris, time. Non enim sine causa gladium portat etc. XIII. AD TITVM: Admone illos principibus et potestatibus subditos esse III.

Si dixerimus, quia non peccauimus, mendacem facimus eum, et uerbum eius non est in nobis I. Omnis qui in eo manet, non peccat, et omnis qui peccat, non uidet eum nec cognouit eum. Qui facit peccatum, ex diabolo est, quoniam ab initio diabolus peccat. Omnis qui natus est ex Deo, peccatum non facit, quoniam semen ipsius in eo manet; et non potest peccare, quoniam ex Deo natus est III. Qui scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem etc. Est peccatum ad mortem; non pro illo dico, ut roget quis. Scimus quoniam

I. Omnis qui in eo manet, non peccat, et omnis qui peccat, non uidet eum nec cognouit eum. Qui facit peccatum, ex diabolo est, quoniam ab initio diabolus peccat. Omnis qui natus est ex Deo, peccatum non facit, quoniam semen ipsius in eo manet; et non potest peccare, quoniam ex Deo natus est III. Qui scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem etc. Est peccatum ad mortem; non pro illo dico, ut roget quis. Scimus quoniam omnis qui natus est ex Deo, non peccat, sed generatio Dei conseruat eum, et malignus non tanget

non facit, quoniam semen ipsius in eo manet; et non potest peccare, quoniam ex Deo natus est III. Qui scit fratrem suum peccare peccatum non ad mortem etc. Est peccatum ad mortem; non pro illo dico, ut roget quis. Scimus quoniam omnis qui natus est ex Deo, non peccat, sed generatio Dei conseruat eum, et malignus non tanget eum. Mundus totus in maligno positus est V.
Promissum. PETRI II: Non tardat Dominus promissionem suam, sed patienter agit

resurrexit a mortuis primitię dormientium etc. Item de Adam et de Christo XV. AD CORINTHIOS II: Pro omnibus mortuus est Christus, ut qui uiuunt, iam non sibi uiuant, sed ei qui pro ipsis mortuus est et resurrexit V. Omnia autem ex Deo qui nos reconciliauit sibi per Christum, et dedit nobis ministerium reconcialiationis. Quoniam quidem Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi etc. Deus eum qui non nouerat peccatum, pro nobis peccatum fecit, ut nos efficeremur iustitia Dei in Christo

factum sub Lege, ut eos qui sub Lege erant redimeret, ut adoptionem filiorum reciperemus IIII. AD EPHESIOS: Per crucem interficiens inimicicias in se metipso et ueniens euangelizauit pacem etc. II. Tradidit se metipsum pro nobis oblationem et hostiam Deo in odorem suauitatis V. AD COLOSSENSES: Et uos, cum mortui essetis in delictis, in prępucio carnis uestrę conuiuificauit cum illo, donans uobis omnia delicta, delens quod aduersus uos erat chirographum decreti, quod erat contrarium nobis, et ipsum tulit de

VIII. Non ex operibus, sed ex uocante dictum est ei: Quia maior seruiet minori. Iacob dilexi, Esau odio habui. Miserebor, cui misertus sum. Igitur non uolentis neque currentis, sed miserentis est Dei. Cuius uult miseretur, et quem uult indurat. Tu quis es, qui respondeas Deo etc. VIIII.
Purgatorium. AD CORINTHIOS I: Sicuius opus arserit, detrimentum patietur; ipse autem saluus erit, sic tamen quasi per ignem III.

habere 57 . Patientia in aduersis. Patientia Mutii, Fabricii, Rutilii, Reguli, Socratis 58 . Lacedemonii pueros flagellis ad patientiam durant. Demetrius omnia quę euenire possunt se libenter offerens tanquam deo, quocunque duxerit, obtemperaturus. Contemnite paupertatem, dolorem, fortunam 59 . Fortis et patiens omnem temporum difficultatem sciet legem esse naturę 61 . Fortis animi 62 .

nulli malum est, nisi repugnanti 62 . Liber de paupertate. Paupertas lęta non est paupertas. Paupertas expedita est, cum secura est. Si uis uacare animo, ut pauper sis, optes, aut pauperi similis. Aude opes contemnere et te quoque dignum finge Deo. Nemo alius dignus Deo est, nisi qui opes contempsit. Si uis scire quod nihil mali sit in paupertate, compara inter se multum pauperes et diuites etc. 63 .
Peruersus.

repugnanti 62 . Liber de paupertate. Paupertas lęta non est paupertas. Paupertas expedita est, cum secura est. Si uis uacare animo, ut pauper sis, optes, aut pauperi similis. Aude opes contemnere et te quoque dignum finge Deo. Nemo alius dignus Deo est, nisi qui opes contempsit. Si uis scire quod nihil mali sit in paupertate, compara inter se multum pauperes et diuites etc. 63 .
Peruersus. Volunt homines ita

pisces uenales gerunt 98 . Pugna inter delphinos et crocodrillos. Natura crocodrilli 101 .
Petitio. Sic uiue cum hominibus tanquam Deus uideat, sic loquere cum Deo, tanquam homines audiant 4 . Precibus et uotis non esse opus ait. Fac te, inquit, ipse felicem 12 . Potentia 3 . Confusam uitam et perturbatam potentes agunt; tantum

Sophista qui mores mercede tradit, uel sophista est artifex quęstus gratia contentiosus 63, 64 . Sophistę 79 . Dialectica 89 . Poetę uel expellendi uel cogendi, ut de Deo honeste loquantur 118 . Gorgias de rhetorica 119 . Rhetoricam peritiam esse, non artem 122 . Socrates qualis fuerit 157 . Furor

70 . Quam ob causam pudefactis aures summę rubescant, iratis oculi 71 . PROBLEMATA PLVTARCHI
Pax. Cur Termino deo nihil animatum immolant? Quia pacis custodem ab omni sanguine incontaminatum esse oporteat 75 .
Pudicicia. Liberos coram parentibus nudari nefas putant 77 .

misericordiam inter uitia et morbos ponit 69 . Vbi sit uera pietas 107 . Quod philosophi uera caruerunt humanitate, eam inter morbos animi ponentes 134 . Quę materia sit in Deo miserationis, gratię uel irę 180 . Deus patientissimus 182 . Penitentia per circumcisionem et per carnis suillę interdictum significata 80 . Agere penitentiam nihil aliud

Apum castitas 47 .
Pauper. Cui pauca relicti iugera ruris erant 96 . Aude hospes contemnere opes et te quoque dignum finge Deo rebusque ueni non asper egenis 157 .
Partus. Sus foecunda 89, 152 .
Periculum. Dextrum Sylla

52, 68 . Planctus super penitentes, carmen super innocentes 52 . Mortificatio membrorum 68 . Tempus penitentię 71 . Penitentia in Deo 75 . Niniuitę 79 . Niniue postea subuersa 87 . Sacrificium Deo spiritus contribulatus 89, 240 . Saccus et ieiunium arma penitentię

Tempus penitentię 71 . Penitentia in Deo 75 . Niniuitę 79 . Niniue postea subuersa 87 . Sacrificium Deo spiritus contribulatus 89, 240 . Saccus et ieiunium arma penitentię 91 . Corruptio salutaris 98 . Anima penitens 103 . Penitentis

Ecce uenimus ad te. Veh nobis, quoniam uastati sumus. Laua a malicia cor tuum 338 . Dolor fugiet 344 . Resina Galaad pro penitentia 345 . Date gloriam Deo, antequam contenebrescat 351 . Doletis peccata aliorum 352 . Si penitentiam egerint, et ego penitentiam agam etc. 358 . Cathartica potio 367,

et impium 255 . Patrum peccata: Asraham, Moysi, Aaron 279 . Oblatio iniquitatis. Excusatio peccatorum. Dissipata sunt ossa secus infernum 309 . Peccata scripta coram Deo 323 . Cogitationes etiam iudicandę 330 . Impietas negat Deum, iniquitas atque peccatum; si confiteatur errorem, facile ad misericordiam flectit Deum 340 . Malicia

Si leuabo signum meum 288 . Obediens usque ad mortem. Vos me flagellastis 290 . Sepulchrum 291 . Christus despectus et inclitus, uir dolorum, percussus a Deo, sublatus de iudicio 296 . Iesus mortuus pro gente 303 . Super quem dilatastis os et eiecistis linguam 304 . Leuate signum in gentes. Vt intingatur pes tuus in sanguine.

Perseuerantia. Lignum imputribile ansuccham 273 . Purgatorium. Mundabit triticum 192 . Ordo purgationis, ut, qui minus deliquerit, prius purgetur 231 . Prouidentia. Cura Deo uniuersarum gentium 62 . Absurdum est ad hoc Dei deducere maiestatem, ut sciat per momenta singula, quot nascantur culices etc. 122 . Deus uarie genus dispensat humanum

Stygmata Domini Iesu Christi portans 218 . Vicisisse est aduersarios in angustiis non cessisse 227 . Sufferentes inuicem in charitate 228 . In periculis et miseriis Deo gratię referantur 236 . Patientia in tentationibus comprobatur 247 . Vinctus Iesu Christi Paulus 251 . Patientia in aduersis 260 .

320 . Qui non credit, iam iudicatus est 320 . Portę mortis idolatria 325 . Dixit insipiens in corde suo: Non est Deus 328 . Demones Deo, Iudei Christo, heretici Ecclesię inimici 330 . Ne perdas cum impiis animam meam 338 . Puluis qui omni uento mouetur 341 . Erubescant impii, etiam deducantur in infernum

in Domino, et dabit tibi petitiones cordis tui 348 . Auribus percipe lachrimas meas 351 . Exurge! Quare dormis, Domine 355 . Nisi pura conscientia depreceris a Deo, non exaudieris 361 . Vespere, mane, meridie clamaui 362 . Clamor cordis 365 . In orati one tentamenta 366 . Incensum. Prima

Figurę passionis 190 . Christus a Patre, a se ipso et ab inimicis traditus 198 . Christus nos redemit de maledicto Legis factus pro nobis maledictum 201 . Nemo propinquat Deo absque cruore Domini Iesu. Pacem faciens per sanguinem crucis suę 224 . Crux Christi non solum nobis, sed etiam angelis profuit 226. 229 . Crux Christi 228 .

pacis 135 . Pacem omnia appetunt 157 . Pacis genera 157 . Pax animę rationalis. Pax ordinata 158 . De pace populi a Deo alieni. De pace seruientium Deo 162 . Pudicicia. De Lucretia 5 . An primi sęculi uiri usque ad eam ętatem, qua filios generasse referuntur, a concubitu continuerint 112 .

Pacem omnia appetunt 157 . Pacis genera 157 . Pax animę rationalis. Pax ordinata 158 . De pace populi a Deo alieni. De pace seruientium Deo 162 . Pudicicia. De Lucretia 5 . An primi sęculi uiri usque ad eam ętatem, qua filios generasse referuntur, a concubitu continuerint 112 . Gymnosophistę

naturam 80 . Causa peccati ex anima, non ex carne 100 . De lapsu primi hominis 103 . Quale eius peccatum 103, 104 . Homo rectus a Deo, a se malus 107 . De magntudine pręuaricationis primę 179 . Promissiones Dei ad Abraham 122, 123 . Abrahę Chanaan terra promissa 123,

utitnr 59 . Foemoralia linea. Zona pellicea 76 . Primogeniti primitię. Decimę 107 . Pietas Dei oleum 53 . Misericors Deo similis 58 . Christus aduocatus 101 . Penitentia. Mortificatio membrorum 9 . Primus homo de terra terrenus, secundus de cęlo cęlestis 16 .

25 . Grauitas peccati 34 . Triplex peccandi uia: dicto, facto, cogitatione. Grauitas 36 . Peccatum diaboli pecunia 37 . Qui ex Deo est, non peccat. Socii peccati 42 . Peccatum ad mortem et non ad mortem non facile discerni potest 46 . Nemo tutus a peccato 54 . Peccatum in hominem, peccatum in Deum

BASILIVS MAGNVS Quęre alphabetum in fine eius operis. PLINIVS
Religio. Rhadata, oppidum Ęthiopum, in quo felis aurea pro deo colebabatur 71 . Hirpię super ignem ambulantes non comburuntur 75 . Gymnosophistę immotis oculis solem contuentes. De Api boue. Caput LIIII 94 . Miluus nihil

237 . Vbi die solenni simię saltant 243 . Veneris Acreę templum nec adire nec uidere mulieribus licet 262 . Victimam non iugulant, sed pręfocant, ut integrum deo offerant 271 . De Mose et quid de Deo senserit 289 . In Osyridis templo nec cantor nec tibicen nec psaltes canit 308 . Deum putant alterum mortalem, alterum

243 . Veneris Acreę templum nec adire nec uidere mulieribus licet 262 . Victimam non iugulant, sed pręfocant, ut integrum deo offerant 271 . De Mose et quid de Deo senserit 289 . In Osyridis templo nec cantor nec tibicen nec psaltes canit 308 . Deum putant alterum mortalem, alterum immortalem 310 . Sacerdos pręcedit regem

Religio. Diis confiteri, non sacerdoti uoluit 75 . Idem 84 . Idem 95 . Dii a Lacone contempti 93 . Deo suplicandum, ut benefacere possis 97 . Rex et imperator qualis eligendus 4 . Princeps erga subditos. Rex bonus 6 . Imperator erga subiectos

Sanctorum reliquię uenerandę contra Vigilantitum 61 . Duę perfectiones 73 . In quo perfectus et in quo imperfectus 74 . Oblatio uictimarum ideo offerri Deo iussa, ne offerretur demoniis 85 . Ecclesia persecutionibus creuit 106 . Ministrorum Dei officia 135 . Quomodo bigamia non obstet episcopo ordinando et de officio episcopi

sequatur Dominum 113 . Si uis ad uitam ingredi, serua etc. 123 . Oportes per multas tribulationes introire in regnum cęlorum 124 . Anna, postquam obtulit Deo filium, in tabernaculo nunquam postea recępit 129 . Clericorum institutio 130 . Clericis ius hęreditatis interdicitur 131 . De clericis quibus exemplo esse

Ad Exuperantium exhortatoria 203 . De intemperantia monachorum urbanorum 204 . Bonosum laudat, quod relicto sęculo deserta penetrarit 206 . Militem, ut Deo incipiat militare, hortatur 207 . Non esse ius adeundę hęreditatis nec aliquid postulandi a iudice sęculi iis qui sęculo renunciarunt 208 . Officium episcopi diuersum ab officio monachi

Egredere de terra tua 2 . Moyses iussus est educere populum de Ęgypto in terram lacte et melle manantem 10 . Primogenita sanctificata Domino 11 . Primogenitum dabis Deo. Sanctuarium, propiciatorium, mensa, candelabrum, lucernę. Item tabernaculum, uelum, archa, altare, uasa, tentoria etc. Expiatio altaris. Omnis qui tetigerit illud, sanctificabitur. Quę facienda super altari. Oblatio

Congregata multitudine in area quę est ab oriente portę sacrę etc. 90 . Thobię posteritas omnis in conuersatione sancta permansit 93 . Hortatur ad seruiendum Deo cum timore. Psalmus II 108 . De fideli ad religionem conuerso. Psalmus XV 109 . Regimen Ecclesię, Psalmus XXII. Orat dirigi in uia Domini. Psalmus

Regimen Ecclesię, Psalmus XXII. Orat dirigi in uia Domini. Psalmus XXIIII. Diligentia cultus diuini. Qui diluuium inhabitare facit. Psalmus XXVI 110 . Mihi adhęrere Deo bonum est. Psalmus LXXII 114 . Elegi abiectus esse in domo Domini etc. Psalmus LXXXIII 116 . Plantati in domo Domini multiplicabuntur. Psalmus XCI

resurrexit a mortuis per gloriam Patris, ita et nos in nouitate uitę ambulemus. Si autem mortui sumus cum Christo, credimus, quia simul etiam uiuemus cum illo. Exhibete membra uestra seruire iustitię in sanctificatione VI. Exhibeatis corpora uestra hostiam uiuentem, sanctam, Deo placentem, rationabile obsequium uestrum. Et nolite conformari huic sęculo etc. XII. Induimini Dominum Iesum Christum, et carnis curam ne feceritis in desideriis XIII. AD CORINTHIOS I: Dei agricultura estis, Dei ędificatio estis

III. Qui adhęret Domino, unus spiritus est. Non estis uestri; empti enim estis precio magno. Glorificate et portate Deum in corpore uestro VI. Vos estis corpus Christi et membra de membro. Emulamini charismata meliora XII. II: Christi bonus odor sumus Deo, in his qui salui fiunt et in his qui pereunt: aliis quidem odor mortis in mortem, aliis uitę in uitam II. In omnibus nos exhibeamus sicut Dei ministros, in multa patienti a etc. in omnibus aduersis et item in uirtutibus spiritalibus et in prosperitate.

si consurrexistis cum Christo, quę sursum sunt quęrite, ubi Christus est in dextera Dei sedens. Quę sursum sunt sapite, non quę super terram. Mortui enim estis, et uita uestra abscondita est cum Christo in Deo III. AD THIMOTEVM I: Tu autem, o homo Dei, hęc fuge, id est diuitias et auaritiam. Sectare uero iustitiam, pietatem, fidem etc. VI. II: Admoneo te, ut resuscites gratiam Dei, quę est in te per impositionem manuum mearum. Non enim dedit

Sectare uero iustitiam, pietatem, fidem etc. VI. II: Admoneo te, ut resuscites gratiam Dei, quę est in te per impositionem manuum mearum. Non enim dedit nobis Deus spiritum timoris, sed uirtutis et dilectionis et sobrietatis etc. I. Nemo militans Deo implicat se negociis sęcularibus, ut ei placeat cui se probauit. Nam et qui certat in agone, non coronabitur, nisi legitime certauerit. Laborantem agricolam oportet primum de fructibus percipere. Seruum autem Domini non oportet litigare, sed mansuetum esse ad omnes,

suscitasse, qui deinde dictus est Virbius XV . SENECA
Religio. Non aspicias, quam plenas quisque manus Deo, sed puras admoueat. Non enim aliter nisi optimus animus pulcherrimus Dei cultus est 86 . Tutissima res est nihil timere pręter Deum 87 . Fulminum procuratio 95 .

Veniet iterum qui nos reponat dies in lucem etc. 13 . PLATO
Religio. Sanctitas ea iustitię pars est, quę suum Deo tribuit. Hanc pietas pręcedit, religio sequitur. Euthyphron de sanctitate 19 . Quid sanctum, quid prophanum? 20, 21 . Nunquid omne iustum sanctum. Sanctitas. Cura est deorum ministra

43 . Mysterium. Amor 59 . Corybantes, quando aliquem sacris initiaturi sunt, in solio collocant, plaudunt, choreas ducunt 90 . Dei cultus quomodo faciendus; nulli nisi Deo credendum 205 . Qui mentis aciem ad ea quę uere sunt direxit, ei non superest ocium, quo negocia hominum inferiora respiciat etc. 217 . Quę erit disciplina, per quam animus ex his quę

quibus Deus firmiter coli non potest, primum quod anima antiquior corpore generationis participe, deinde ueram esse mentem in astris 323 . Virtus maxima religio 324, 327 . Moderata quidem seruitus est, quę Deo exhibetur, immoderata uero quę hominibus. Deus quidem hominibus temperatis lex est, intemperatis uero uoluptas 337 . De sacerdotibus 401 . Porphyrius inquit: animus Deuum inquirendo purus efficitur, Deum

Deum habet docem 126 . Quare a philosophis ueritas inueniri non potuit nec ab iis qui terrenis dediti sunt 127 . Caput religionis est Deum nosse et colere 128 . Quod religio Deo, misericordia homini debetur 129 . Quę iusto non conueniunt, licet non iniusta uideantur 141 . Exhortatio ad suscipiendam cum religione sapientiam 169 . Religio hominis

pie uiuere ac iuste 54 . Quod omnia sapientum sunt. Diogenes inspexerat mulierem inhonestius diis procidentem. Eius igitur superstitiortem auferre uolens accurrit dicens: Non uereris, mulier, ne forte stante post tergum Deo--- cuncta enim plena ipso sunt--- inhoneste te habeas? 57 . In phano coenans inter panes sordidos appositos sublatos abiecit dicens in sacrum nihil oportere sordidum ingredi 59 . Pios et

a religando 58 . [Babylon potentissima] Quid quęrit a te Deus tuus, nisi ut diligas eum 107 . Viam bonam elige, deinde corpus mortifica 114 . Qui nolunt simul Deo seruire et mamonę3 135 . Qui tardant ingredi religionem 146 . De Ęgypto transiens in Terram promissionis 178 . Alii filii Dei, alii serui sumus

Qui tardant ingredi religionem 146 . De Ęgypto transiens in Terram promissionis 178 . Alii filii Dei, alii serui sumus 180 . Appropinquamus Deo mente, non corpore 256 . Apostatę 258 . Chirotonia ordinatio clericorum per manuum impositionem 309 . Perfecti. Incipientes 316 .

facit 340 . Imitator Christi 349 . Introibo ad altare Dei 354 . Obliuiscere populum tuum et domum patris tui 356 . Non ne Deo subiecta erit anima mea 365 . Introibo in domum tuam in holocaustis 367 . Deus qui inhabitare facit unius moris in domo 369 . Elegi abiectus esse in domo Dei mei

136 . Alexandri regnum diuisum. Reges Ęgypti. Laodice regnandi cupiditate maritum ueneno sustulit 137 . Princeps impius. Rex iustus 282 . Regna terrę, cantate Deo 370 . Principatus incerta possessio 186 . Rex impius 279 . Rex iuuenis 305 . Rex terrę est qui corpori suo imperat

Merito superstitionem gentium contemnimus 10, 11 . Gręcorum honestior theologia 12 . Ęgyptiorum 13 . Oracula 19, 20 . Deo inherendum 25 . Oracula defecerunt 30, 31 . Esseorum uita 53, 54 . Resurrectio secundum Platonem 78 .

Reus. Anima damnata ad supplicia 79 . AVGVSTINVS DE CIVITATE DEI
Religio. Homo Deo consecratus 68 . Ad Abraham dicitur: Exi de cognatione tua 122 .
Risus. Zoroastres natus risit 180 .

An congruit bonis latius uelle regnare 27 . Regnum dat Deus 31 . Quid differant cupiditas glorię et cupiditas dominationis. Malos regnare facit Dominus propter peruersitatem populi. Romanorum regnum a Deo dispositum 38 . Christianorum imperatorum uera felicitas. Constantinus. Theodosius 39 . De tribus excellentioribus gentium regnis 123 . De ęquo iure dominandi

111 . Leuitę. Perfecti 130 . Sabbati spiritalis obseruatio 133 . Scenophegia uel tabernaculorum 134 . Sancti dicuntur qui se uouerunt Deo. Vitulus 136 . Abarim. Contemptus terrenorum 145 . Leuitę portantes arcam 151 . Pars tribus Iudę. Ciuitas solis 167 . Dies

incohatum 59 . Ęque miseros esse dicunt Stoici, qui propius sapientię sunt quam qui longe absunt 65 . Prudentia ars uiuendi 69 . Nosce te ipsum--- assignatum Deo 75 . Beatus cui contigerit etiam in senectute ut sapiat, Plato 78 . Sapienti plus adesse quod uelit quam quod nolit 85 . Somnus quare secundum naturam datus creditur

et in quo quis defecerit 97 . Exemplis gentilium ad confirmationem nostrorum dogmatum uti possumus. Apostoli scientia et sapientia pręferuntur philosoph is 111 . Scientiam diuinorum habere non potest qui Deo tradente non acceperit 112 . Stultum Dei sapientius est hominibus 122 . Ve qui prudentes sunt apud se met ipsos 123 . Infatuatus est omnis homo ab scientia

Vtrum solitaria an cum multis uita melior 173 . Periculum commorantium in urbibus 201 . Solitudinis laudes exponit 202 . Et docet nihil esse timendum ei qui Deo confidit. De deliciis heremi 203, 204 . Qui uixerunt in heremo 204 . Laudat Sebastianum, heremi cultorem 206 . De Paulo, primo heremita 209 .

138 . Multa dicuntur de sapientia. Vani sunt autem omne homines in quibus non subest scientia Dei. Sanctis autem tuis maxima erat lux: columnam ignis ducem habuerunt ignotę uię 140 . Omnis sapientia a Domino Deo est. Et cum illo fuit semper, et est ante ęuum. Sapientiam Dei quis inuestigauit. Initium sapientię timor Domini. Fili, concupiscens sapientiam conserua iustitiam, et Deus prębebit illam tibi. Sapientia suscipit inquirentes se etc. Cruciabit illum in

prostrati fuere 96 . Aman Mardocheo necem machinabatur indigne ferens se ab uno ipso non adorari, eadem passus est quę contra illum pręparauerat 98 . Scio quod non iustificetur homo compositus Deo, si uoluerit contendere cum eo etc. 102 . Dixisti: Purus est sermo meus, et mundus sum in conspectu tuo 103 . Nunquid propter te derelinquetur terra et transferentur rupes de loco suo?

et mundus sum in conspectu tuo 103 . Nunquid propter te derelinquetur terra et transferentur rupes de loco suo? 104 . Eleuati sunt ad modicum et non subsistent. Nunquid iustificari potest homo comparatus Deo 105 . Si leuaui super pupillum manum meam 106 . Dixisti: Mundus sum ego et absque peccato. Hoc ergo est in quo non es iustificatus 107 . Ipse, scilicet diabolus est rex

Confidens in se ipso. Superbus. Superbus. Leo. Gallus. Aries 132 . Superbus 141 . Non te extollas. Non te iustifices et noli uideri uelle sapiens 142 . Superbia odibllis Deo et hominibus. Quid superbis, terra et cinis? Initium superbię hominis apostatare a Deo. Initium omnis peccati est superbia. Duces superbi. Noli extolli in opere. Caue a dolosis et superbis 144 . Homo acharis. Superbia

Superbus 141 . Non te extollas. Non te iustifices et noli uideri uelle sapiens 142 . Superbia odibllis Deo et hominibus. Quid superbis, terra et cinis? Initium superbię hominis apostatare a Deo. Initium omnis peccati est superbia. Duces superbi. Noli extolli in opere. Caue a dolosis et superbis 144 . Homo acharis. Superbia 145 . Extollentiam oculorum ne dederis mihi, Domine. Pauper superbus

Deus? 139 . Non omni homini cor tuum manifestes 143 . Amico et inimico noli narrare sensum tuum 145 . Secreta manifestans 147 . Deo nihil occultum 149 . Secretum non reueles 150 . Dabo tibi thesauros absconditos et archana secretorum, ut scias quia ego Dominus 161 . Si occultabitur uir in

liberationis in aduersis. Psalmus XLI 111 . Accepto beneficio sperat alia. Psalmus LX. Sperat in Domino se euasurum periculum. Psalmus LXI 113 . Quare sperat in Deo pro se et contra inimicos. Psalmus LXX. Bonum ponere spem in Domino. Psalmus LXXII 114 . Spes Dauid in persecutione Saulis. Psalmus LXXXV 116 . Qui firmat spem in Domino,

persecutione Saulis. Psalmus LXXXV 116 . Qui firmat spem in Domino, protegitur ab eo. Psalmus XC. Plebem suam non derelinquet. Psalmus XCIII 117 . Adiuuari et protegi a Deo sperantes in eo. Psalmus CXIII 119 . Bonum est confidere in Domino quam confidere in homine. Psalmus CXVII 119 . Portio mea, Domine. Psalmus CXVIII

expectabo eum 182 . Bonus est Dominus sperantibus in eum, animę quęrenti illum. Bonum est pręstolari cum silentio salutare Domini 182 . Perditio tua, Israel; tantummodo in me auxilium tuum. Spera in Deo tuo semper 203 . Dominus spes populi sui et fortitudo Israel 204 . Conuertimini ad munitionem uincti spei 214 . Sperate in Domino et a uerbis uiri peccatoris ne

sub Ezechia: tauri LX, arietes C, agni CC, boues DC, oues III milia. Filii transmigrationis obtulerunt holocaustomata 84 . Oblata in dedicatione templi sub Zorobabel 89 . Sacrificium Deo, spiritus contribulatus. Psalmus L 112 . Dominus iustus concidet ceruices peccatorum. Psalmus CXXVII 122 . Victimę impiorum abominabiles etc.

sicut serpentes X. Quomodo dicunt homines esse Filium hominis? Vt et nos scrutemur, quid alii opinentur de nobis: si malum, ut emundemus, si bonum, ut augeamus XVI. Contra tentantes docuit nec tacendum nec simplicite r respondendum, dicens: Reddite Cęsaris Cęsari, Dei Deo XXII. Vigilate ergo, quia nescitis, qua hora Dominus uester uenturus sit. Si sciret paterfamilias, qua hora fur ueniret etc. XXIIII. Quę paratę erant intrauerunt cum eo ad nuptias. Vigilate, quia nescitis diem neque horam XXV.

VI. AD COLOSSENSES: Instructi in caritate et in omnes diuitias plenitudinis intellectus, in agnitione mysterii Dei Patris et Christi Iesu, in quo sunt omnes thesauri sapientię et cientię absconditi II. IACOBI: Siquis autem uestrum indiget sapientia, postulet a Deo I. Qui sapiens est, ostendat operationem suam in mansuetudine sapientię. Item contra sapientiam terrenam. Item de sapientia, quę de sursum est III. Superbia. AD ROMANOS: Contentio inter Iudeos et Romanos pręferentes se alteri

sed humilibus consentientes XII. AD CORINTHIOS I: Qui se existimat stare, uideat, ne cadat X. AD GALATAS: Siquis existimat se aliquid esse, cum nihil sit, ipse se seducit VI. ACTVVM: Herodes pro contione laudatus non dedit honorem Deo et ab angelo percussus expirauit XII. IACOBI: Deus superbis resistit, humilibus dat gratiam IIII. APOCALYPSIS: Quia in corde suo dicit: Sedeo regina, et uidua non sum, et luctum non uidebo. Ideo in una die uenient plagę eius, mors et luctus et fames, et igne

pontifex factus in ęternum VI. IOANNIS I: Siquis peccauerit, aduocatum habemus apud Patrem Iesum etc. II. Seruus. AD EPHESIOS: De officio seruorum et dominorum VI. AD COLOSSENSES: De eodem. Item Domino fideliter ut Deo seruiendum III, IIII. AD THIMOTEVM I: Quicunque sunt sub iugo serui, dominos suos omni honore dignos arbitrentur etc. VI. AD TITVM: Seruos dominis suis subditos esse etc. II. PETRI II: Serui corruptionis. A

non superbum, non iracundum etc. amplectentem eum, qui secundum doctrinam est, fidelem sermonem, ut potens sit exhortari in doctrina sana et eos qui contradicunt arguere I. AD HEBREOS: Nec quisquam sumit sibi honorem, sed qui uocatur a Deo tanquam Aaron. Sic et Christus etc. V. PETRI I: Seniores, pascite qui in uobis est gregem Dei etc. non lucri gratia, sed uoluntarie V. IOANNIS I: Sed uos unctionem habetis a Sancto et nostis omnia II.

2 . Si honesta sunt quę facis, omnes sciant, sin turpia, quid refert neminem scire, cum tu scias? O te miserum, si contemnis hunc testem 14 . Quid enim prodest ab homine aliquid esse secretum: nihil Deo clausum est 34 .
Silentium. Tene semper uocis et silentii temperamentum. Tamen et in hoc incumbe, ut libentius audias quam loquaris 87 . Tacere qui nescit,

Cicero, cum rem obscurissimam significare uellet: Id, inquit, numero Platonis obscurius 225 . Eatenus de diuinis asseuerandum, quatenus diuinis oculis comprobetur 243, 251 . Superiora horum principia Deo nota sunt atque ei qui Dei sit amicus 257 . Haud pium est mysteria philosophię cum his communia facere qui ne somniare quidem purificationem animi potuerunt 328, 331 . Somnus in quo non se obiiciunt uisa

Pueri ad somnum motu et uocibus deliniuntur 295 . Epimenidem Cretensem annos quinquaginta dormisse aiunt 401 . Vnde insomnia. Somniorum interpres. Quando ueriora insomnia. Orpheus grammaticus de Somnio deo 403 . Senes, si modesti et faciles sint, haud nimis senectus his laboriosa contingit etc. 190 . Neque uir modestus inique senectutem feret cum paupertate neque immoderatus cum diuitiis facile

Gradus sapientię, primus falsa intelligere, secundus uera cognoscere 25 . Sapientia lumen cordis, sicut sol oculorum 35 . Non plus sapere quam oportet 39 . Scientia a Deo est, opinatio ex homine 50 . Contra Achademicos multa scire natura rerum et uitę necessitas cogit 51 . Sapientia hominis in medio est neque scit omnia neque nescit 52 .

ratione naturalium sciri non possunt 52 . Sol, luna, astra, uenti, nubes etc. hominis gratia facta 177 . Sepultura. Sepultura pauperum 177 . Sacrificium. Quę Deo offerenda. Contra eos qui offerunt uictimas et lumina etc. 121 . Quale sacrificium aut donum offerendum Deo 146 .

Sepultura. Sepultura pauperum 177 . Sacrificium. Quę Deo offerenda. Contra eos qui offerunt uictimas et lumina etc. 121 . Quale sacrificium aut donum offerendum Deo 146 . LAERTIVS
Sapiens. Thales primus uocatus sapiens

Monachi per Ęgyptum et Syriam 225 . Seruus. Multo melius est stulto ut seruiat sapienti quam ut sua nitatur stultitia 140 . Spes. In se confidens 50 . Spes in Deo 74 . Neque speretis in ducibus 109 . Nusquam tuta fides 109 . Oculi omnium in te sperant, et tu das escam eorum in tempore suo 235 .

329 . Securitas negligentiam, negligentia contemptum parit 249 . Sacrificium. Quid holocausta, hostia, uictimę, hostię ueteres cessarunt 303, 360 . Victimę concessę, ut Deo potius quam idolis immolentur 343 . Animus, non sacrificium placat 344 . Sacerdos. Sacerdotes erant primogeniti ante sacerdotium Aaron 7 . Sacerdos castus

Nequis confidat sibi 281 . Qui sibi mundus uidetur 283. Formicę in messe cibum pręparant 283 . Sapientia confortabit sapientem 299 . In solo Deo confidendum. Domini est salus. Sacrificate sacrificium iustitię et sperate in Domino 321 . Lętentur omnes qui sperant in te 322 .

Speraui in misericordia Dei in ęternum 360 . Dominus susceptor est animę meę. Quis dabit mihi pennas sicut columbę 361 . Iacta in Dominum curam tuam. Ego autem sperabo in te. In Deo sperabo. Non timebo quid faciat mihi homo 362 . Et in umbra alarum tuarum sperabo 363 . Moab olla spei meę. Vana salus hominis. Deduxisti me, quia factus es spes mea 365 .

quid faciat mihi homo 362 . Et in umbra alarum tuarum sperabo 363 . Moab olla spei meę. Vana salus hominis. Deduxisti me, quia factus es spes mea 365 . Spes mea in Deo est. Sperate in eo omnis congregatio populi. Nolite sperare in iniquitate. Laudabuntur omnes qui sperant in eum. Lętabitur iustus in Domino et sperabit in eo 366 . Spes omnium finium terrę et in mari longe 367 .

Non erubescant in me qui expectant te, Domine 371 . In te, Domine, speraui; non confundar in ęternum 372 . Spes mea a iuuentute mea 372 . Mihi autem adherere Deo bonum est, ponere in Domino Deo spem meam 373 . Beatus uir qui sperat in te 384 . Domine, refugium factus es nobis 388 . Sperabo in Domino quoniam ipse liberabit me

me qui expectant te, Domine 371 . In te, Domine, speraui; non confundar in ęternum 372 . Spes mea a iuuentute mea 372 . Mihi autem adherere Deo bonum est, ponere in Domino Deo spem meam 373 . Beatus uir qui sperat in te 384 . Domine, refugium factus es nobis 388 . Sperabo in Domino quoniam ipse liberabit me de laqueo uenantium

bonus securus sit, quia euadere potest malus 424 . Clamaui ad te, Domine; dixi: Tu es spes mea 428 . Oculi omnium in te sperant, Domine 430 . Spes in homine. Spes in Deo. Spes eius in Domi no, Deo ipsius. Dominus soluet compeditos, Dominus erigit elisos 431 . Et in eis qui sperant in misericordia eius 433 . Laudate Dominum, dracones et abyssi

potest malus 424 . Clamaui ad te, Domine; dixi: Tu es spes mea 428 . Oculi omnium in te sperant, Domine 430 . Spes in homine. Spes in Deo. Spes eius in Domi no, Deo ipsius. Dominus soluet compeditos, Dominus erigit elisos 431 . Et in eis qui sperant in misericordia eius 433 . Laudate Dominum, dracones et abyssi 435 . Seruus.

mysterio absconditam loquimur 59 . Quinque prudentes 91 . Israel 112 . Sapientię seruiens habet requiem 113 . Omnis sapientia a Deo est 114, 115 . Intellectus. Scientia 131 . Scientię rudimenta 135 . Sapientię ornamentum 139 . Flumen sapientię Iordanis

139 . Flumen sapientię Iordanis 141 . Moysi scientia 142, 145 . Sapientia non in corporeis 145 . Prudentia carnis inimica Deo 163 . Equi a Iesu interficiuntur, id est uitia 168 . Sapiens iustus doceat simpliciores 166 . Caleph, qui interpretatur cor, primus accipit sortem terrę sanctę. Is est

De indumentis pontificis et unctione 66 . Quis ad sacerdotium eligitur 66 . Sacerdotes minores 67 . Sobrius sit 68 . Mens Deo consecrata 88 . Ordo sacer 93 . Leuitę 94 . Pręsumens 96 . Sacer. Electus 108 .

se patiatur siti perire, id est sensus carnis insultant rationi, ut cędat concupiscentiis 94 . Cadat uirtus eorum qui promittunt uiolare sancta tua 95 . Sathan non poterat nocere Iob nisi accepta licentia a Deo 101 . Militia uel tentatio est uita hominis super terram 102 . Ipse scit uiam meam, et probabit me quasi aurum, quod per ignem transit 105 . Obstetricante manu eius

Prepara animam tuam ad tentationem 141 . Insidię diaboli 147 . Inuocat Dominum contra aduersarium 148 . A tentationibus liberatus gratias agit Deo 151 . Clamabunt ad Dominum a facie tribulantis 155 . Domine Deus noster, possederunt nos domini absque te 156 . Liberator Hierusalem ab obsidione Sennacherib

In eo enim in quo passus est ipse et tentatus, potens est et eis qui tentantur auxiliari II. IACOBI: Omne gaudium existimate, fratres, cum in tentationes uarias incideritis etc. Beatus qui suffert tentationem. Nemo, cum tentatur, dicat, quoniam a Deo tentatur. Tentatur enim a concupiscentia sua etc. I. Subditi estote Deo; resistite autem diabolo, et fugiet a uobis IIII. PETRI I: Nunc oportet contristari in uariis tentationibus, ut probatio uestrę fidei multo preciosior sit auro

II. IACOBI: Omne gaudium existimate, fratres, cum in tentationes uarias incideritis etc. Beatus qui suffert tentationem. Nemo, cum tentatur, dicat, quoniam a Deo tentatur. Tentatur enim a concupiscentia sua etc. I. Subditi estote Deo; resistite autem diabolo, et fugiet a uobis IIII. PETRI I: Nunc oportet contristari in uariis tentationibus, ut probatio uestrę fidei multo preciosior sit auro etc. I. APOCALYPSIS: Draco abiit facere pręlium cum reliquis

sed ui naturę 111, 112 . Quam ob rem uenter repentino timore effluat 112 . Timor contrahit sanguinem, pudor effundit 113 . Terrę motus cum fieret, ignorabant, cui deo sacrificare oporteret 20 . Tinctura. De generibus uocabulisque colorum 19 . Testis falsus e saxo Tarpeio deiiciebatur 118 . Tentatio. Accipitrem auem rapidissimam a

Dominum. Ecce sic benedicetur omnis homo qui timet Dominum 421 . Qui timetis Dominum, benedicite Domino 425 . Voluntatem timentium se faciet 430 . Beneplacitum est Deo super timentes eum 433 . Terra Iudeę fertilis 57 . Auster pro Ęgypto 60 . Rabbat quę et Philadelphia 67 . Idumea. Duma

304 . Pugna assidua 323 . Increpuerunt me renes mei 329 . Errue animam meam ab impiis 330 . A te eripiar in tentatione et in Deo meo transgrediar murum 332 . Persequar inimicos meos et comprehendam illos 332 . Et comminuam illos ut puluerem 332 . A uiro iniquo eripe me. Si mei non fuerint dominati

Qui uult pie uiuere in Christo, tentationem patietur 46 . Columbas obtulit qui diaboli insidias cauit 57 . Pusilli scandalizantur 82 . Impugnantur Deo seruire nolentes 116, 127 . Tentatio inducens ad peccandum 129 . Membra scandalizantia 137 . Tentatio demonum 143 .

IN PARTE SECVNDA
Vaticinium. Improbat eos qui de paginis Euangelicis sortes legunt 292 . Quod prophetę quę scripserunt etiam intellexerint 297 . Votum. Deo non reddere quod promiseris, sacrilegium est 189 . Viuendi uia duplex: bona et mala 187 . Ne cogites, quid alii faciant mali, sed quid boni, ipse facere debeas 215 .

fibula aurea donum in fugam cęsis XXX milibus 228 . Eiusdem uictoria cum paucis contra multos. Eiusdem uictoria contra Nicanorem 229 . Votum. Homo qui uotum fecerit et spoponderit Deo animam suam 19 . De his qui uoto obligantur et qui non 24 . Cum uotum uoueris, non tardabis reddere 29 . Iepte uotum crudele: immolauit unicam filiam

Non me derelinquas usquequaque. Psalmus CXVIII 120 . Votum Dauid ędificandi templi. Psalmus CXXXI 123 . Votum 130 . Siquid uouisti Deo, ne moreris reddere. Displicet enim ei infidelis et stulta promissio 133 . Votum fallentes traditi Chaldeis 177 . Vrbs. Chain occiso fratre primus ędificauit ciuitatem 1 .

cinerem super capita sua et orantes 94 . Humilium et mansuetorum semper tibi placuit deprecatio 95 . Dominus humiles ponit in sublime. Quantus sum ego, ut respondeam Deo; qui, etiam si habuero quippiam iustum, non respondebo, sed meum iudicem deprecabor 102 . Contra folium, quod uento rapitur, ostendis potentiam tuam, et stipulam siccam persequeris 103 . Qui

Fragilitatem suam confitetur. Psalmus XXIX 110 . Contriti et humiles saluantur. Psalmus XXXIII. Mansueti hęreditabunt terram. Psalmus XXXVI 111 . Non ne Deo subiecta erit anima mea? Psalmus LXI 113 . In altis habitans et humilia respiciens. Psalmus CXII. Humiliatus sum et liberauit me. Psalmus CXIIII 119 . Adhęsit

141 . Humilia ualde spiritum tuum, quoniam uindicta carnis impii, ignis et uermis 142 . Mites et humiles. Sapientia humiliati exaltabit caput illius et in medio magnatorum considere illum faciet. Humiliare Deo et expecta manus eius 144 . Humilia te 145 . In fide et lenitate ipsius Moysi sanctum fecit illum. Dauid in omni opere dedit confessionem Sancto et Excelso in uerbo glorię

id quod sum XV. AD EPHESIOS: Mihi autem omnium sanctorum minimo data est gratia etc. III. AD PHILIPPENSES: Hoc enim sentite in uobis quod et in Christ o Iesu: qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se ęqualem Deo, sed se metipsum exinaniuit, formam serui accipiens in similitudinem hominum factus et habitu inuentus ut homo. Humiliauit se metipsum factus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis etc. II. Non quod iam acceperim aut perfectus sim; sequor autem siquomodo

per somnia, per sincopam 1 . Fit etiam uaticinium ex melancholici humoris contractione, animam ab externis negociis seuocantis, ut fuit in Socrate. Item per temperatam complexionem, per solitudinem, per numinis admirationem et per castitatem mentis Deo deuotę 404 . Victoriam optimam esse se ipsum uincere, turpissimam a se uinci 268 . Duo sunt quę uictoriam pariunt: aduersus hostes audacia, aduersus amicos infamię timor

aiunt in rebus agendis primo uulturis aspectu delectatum 81 . Vrbs. Quid est quod omnes muros sanctos putant, portas non sic. Mos urbis condendę 76 . Veritas. Saturno aperto capite immolant, tanquam ueritatis deo 75 . Vigilia. De media nocte diei principium apud Romanos 80 . AVLVS GELIVS
Vaticinium. De libris Sybillinis et

Rerum et temporum ordo confusus in prophetis 360, 368 . Ananias pseudopropheta ex adulatione prospera concinens 371 . Ezechiel quando coepit prophetare 372 . Soli Deo competit scire futura 372 . Pseudophrop hetę. Semeias 373 . Eodem tempore Ezechiel in Babylone, Hieremias in Hierusalem prophetarunt 374 . Obscuritas prophet arum

Trichaptę et byssinę 177 . Humilitatis uirtus 94 . Quęrite Dominum omnes mansueti terrę 138 . Abrahę humilitas: se terram et cinerem dixit, dum cum Deo loquitur 187 . Ego sum minimus apostolorum 196 . Pauperes spirit u, qui iugo Domini colla subiecerunt 234 . Mitis et pauper 257 .

Propheta audit in corde 385 . Victoria. Lamanasse 123 . Votum. Melius est non uouere quam uota non reddere 112 . Siquid uouisti Deo, ne moreris reddere 296 . Votum laudis 363 . Vt reddam 1 uota mea 365 . Voluntaria oris mei beneplacita fac, Domine 417 .

sufficit una uictoria 92 . Victores uicti 137 . Sanctorum uictoria et purificatio 138 .
Votum est, cum aliquid de nostris offerimus Deo 136 . Annę uotum fructus uentris. Nazarei uotum ipse met. Viri uotum, mulieris uotum 136 .
Veritas. Accincti lumbos in ueritate

ALOYSII CIPICI IURISCONSULTI ET POETAE PANEGYRICUS IN SENATUM VENETIARUM
1.1  Vive diu felix et longum cresce per aevum,
1.2  o sedes dilecta deo, nec gentibus ullis
1.3  iustitia sancti nec maiestate senatus
1.4  inferior, nulli totum cessura per orbem
1.5  seu pacem seu bella geras, et sola sub omni

1.1.4  Quo Tuus intactae uirginitatis honos!
1.1.5  Nanque immortali nupsisti, caelite uiso,
1.1.6  Protinus et sponso es nobilitata Deo.
1.1.7  Sed Tibi connubium fęlix, sine labe uirili,
1.1.8  Contigit, o Virgo, Voxque marita fuit:
1.1.9  Pusio fit Verbum Christus,

1.1.86   Computat huic senas menstrua luna uices!
1.1.87  Sic utero gaudet praegnante uieta senectus:
1.1.88   Res adeo infecta est nulla uolente Deo!«
1.1.89  Dixit et actutum posita formidine supplex
1.1.90  Suscipis aeterni nunctia uerba Dei,
1.1.91  Paulatimque tumes, foeta

1.1.94   Et caeli spaciis omnibus una capis.
1.1.95  Non tamen immensa, uirguncula, mole grauaris,
1.1.96   Sed leuior tanto es mater onusta Deo,
1.1.97  Teque idem pariter sustentat – ut omnia – foetus,
1.1.98   Vectoremque uehis caelibe uentre Tuum.

1.1.216   Signa lacessito cuius inusta solo,
1.1.217  Aurum, thus, myrrham regalia dona ferentes,
1.1.218   Hoc regi, tumulo hanc, illa dedere Deo;
1.1.219  Quique perexiguas tegetes, non atria regum,
1.1.220   Natali uoluit nobilitare suo,
1.1.221  Fecit adorari praesepe,

Arabs.
1.1.259  Angelicisne choris ostensa et sidere caeli,
1.1.260   Regibus et famulis nobilitata casa,
1.1.261  Et tellus reptata Deo spurcabitur et quae
1.1.262  Diuini rubuit rore cruoris humus?
1.1.263  Praedone sacrilegus famulum bibet ore cruento

1.1.262  Diuini rubuit rore cruoris humus?
1.1.263  Praedone sacrilegus famulum bibet ore cruento
1.1.264   Iordanem, loto sacra fluenta Deo?
1.1.265  Da monimenta Tui, Regina puerpera, partus:
1.1.266   Tutus adoratum quisque uiator eat.
1.1.267  Supplicibus pateant

tua militat armis
1.3.8   Francia; coniurant terra polusque simul.
1.3.9  Vtque tuas acies summus non deserit aether,
1.3.10   Conspirante Deo uincere uelle tuum est.
1.3.11  Inuictus – quid enim? – uix Alpes scandis, et ecce
1.3.12   Obuia deditio totius Italiae!

Italiae!
1.3.13  Ecce tui fugiunt, quos nondum prospicis, hostes,
1.3.14   Et sine momento terra Latina tua est.
1.3.15  Ergo auctore Deo simul annuis, omnia uincis,
1.3.16   Rumorem palma praeueniente suum.
1.3.17  Ocyor et uentis et fulminis ocyor alis,
1.3.18  

1.3.60   Quam breuis angusto separat unda freto,
1.3.61  Transcursuque leui consors geminabitur orbis,
1.3.62   Seruiet et nostro culmen utrunque Deo.
1.3.63  Sic facile aduerso de limine proxima uinces,
1.3.64  Et Phrygas et nulla Lydia regna mora,
1.3.65  Assyriosque ultra tendes,

1.3.82   Antraque siderea quae micuere face,
1.3.83  Praestabitque sacer cunctis purgamina terris
1.3.84   Iordanis, loto mystica lympha Deo.
1.3.85  Tigris et Euphrates sacrabitur, Indus, Hidaspes,
1.3.86   Aethereumque dabit numen Oaxis aquae,
1.3.87  Inque pios latices

3,96 sumus in margine: est auspiciis una futura tuis.
1.3.97  Iam cito laurigeris Magmed sub curribus ibit,
1.3.98   Adsurget nostro barbara mitra Deo;
1.3.99  Thrax, Scytha, Maurus, Arabs, concors ditione sub una,
1.3.100   Ortus et Occasus, totus et orbis erunt.
1.3.101  Ergo decus

furore
2.2.121  Occidis Dominum quem tu coluisse fateris?
2.2.122  Illa diu cultrix sanctarum maxima legum
2.2.123  Et soli sacrata Deo, quae gente uetusta
2.2.124  Et sacris censetur auis, Moseia plebes,
2.2.125  Quae neque inexpleto cathaclysmi est mersa profundo,

2.2.191  Lucifuga, in praeceps, oculis dum ferre recusas
2.2.192  Veridicum Lumen, Lucique illudis opertae,
2.2.193  Degener, insultasque Deo! Tamen illa silescit
2.2.194  Insignis pietas, agnoque simillima uero,
2.2.195  Immunis questus, nec uerbo aut uoce resistit,

3.13.14   Adnixa est humeris terra fretumque tuis.
3.13.15  Quid Superos igitur pro te, Grimane, precemur,
3.13.16   Digne hoc uexillo, uindice digne Deo?
3.13.17  Vt uincas quem nunc sustentas comminus hostem:
3.13.18   Dignior est Venetis laurea nulla tuis.

ecce tonat.
3.19.9  Confessa est nox illa diem meliore sereno:
3.19.10   Nox mihi perpetuo est una futura situ.
3.19.11  Mystica stella Deo et sidus natale refulsit:
3.19.12   Interdicta meis sidera sunt oculis.
3.19.13  Pastoresque pium cantabant numinis ortum:

3.28.2.26  Et promiscua temperat uoluntas.
3.28.2.27   Ergo deditus alteri, fit alter,
3.28.2.28  Atque idem Deus est Deo dicatus
3.28.2.29  Toto pectore et omnibus medullis
3.28.2.30  Nec simplex nisi spiritus, uel unum
3.28.2.31  Corpus

prioris
3.29.73  Ventum est: pars quota temporis superstes,
3.29.74  Momentum breue restat. Ergo quicquid
3.29.75  Hoc uitae reliquum est, Deo dicemus.
3.29.76  Hic me, dum loquor, increpat morantem
3.29.77  Vltra nec sinit esse tardiorem:
3.29.78  Haec occasio parua

4.11.14   Nescit et ambiguas semimarinus aquas.
4.11.15  Perspicuus tamen est duplicemque impune per aestum
4.11.16   Apparent uiridi lucida terga deo,
4.11.17  Nudaque Cymothoe mediis ostenditur undis,
4.11.18   Nuda suum pandit Deiopaea latus.
4.11.19  Non tamen hanc audet Triton

4.12.60   Gaudia per senos continuanda dies.
4.12.61  Vincula sic taedae celebrentur festa iugalis
4.12.62   Atque maritali debita sacra deo. 13.
4.13.1  »Qui rapere hanc nuptam gaudes, Hymenaee? Marito

5.2.79  Astra lauant, fessi respirat et orbita Solis,
5.2.80  Qui paribus studiis uno de sanguine surgunt
5.2.81  In caelum reparantque Deo tot regna, tot orbes,
5.2.82  Quos uobis seruire docent, quibus illa magistris
5.2.83  Temperat horrendo cultu gens barbara, soli

Leo Christipotens... ouantior axis: vv. in margine additi
5.2.108  Humanis nedum consensibus Vrbis et orbis,
5.2.109  Verum hortante Deo fastigia summa capessit.
5.2.110  Inde pharetratos Turcas ut fulminet, acres
5.2.111  Componit Gallosque Caledoniosque Britannos,

5.4.402  Pronus et in Superos Titania summere bella,
5.4.403  Nil metuens casus, praeceps cuicumque uocanti
5.4.404   In bellum parere deo, calcare uel hostem
5.4.405  Seminecem atque ipsis uestigia mergere truncis,
5.4.406  Nec tam consilio quam iudice tendere fato,

7.1.17  Quod ergo Mortis ore et inferis miser
7.1.18  Reducor, hoc tibi referre gaudeo,
7.1.19  Vt Herculi pudica Tessala, ut deo
7.1.20   Thesides Epidaurio. 2.

regi;
7.20.53  Vnus in armentis, dux unus et in grege regnat,
7.20.54   Vnius et regis iussa sequuntur apes;
7.20.55  Vno cuncta Deo constant, mortalibus unus
7.20.56   Hoc eodem exemplo rector in orbe sat est;
7.20.57   Quo magis unius moderamina poscitis, urbes,

7.51.4   Tantorum placido mitior ore rogat.
7.51.5  Hinc colitur templis certatim astrisque recaeptus
7.51.6   Aemula testato uictima parque Deo. 52. In eundem
7.52.1  Cuius inaccessum penetrauit Lyncea caelum

et de terra, Deus vero, qui creavit caelum et terram, benedicant eum caeli et terra , siquidem divino inflata spiritu civitas Sibenici rerum omnium artificem et parentem adorat Trinitatem et praecipua veneratur solennitate. Sola enim Trinitas Trinitas soli deo integre nota est, ut scribit Augustinus , exuperans omnem sensum, quam neque dicere neque cogitare neque intelligere neque cognoscere possibile est etiam oculis angelorum. Cuius solennitas celebrari solet octava die post penthecosticam festivitatem. Tunc gentes

anniversaria die, qua ad tui magistratus praeturam foeliciter fuisti ingressus, quam nos ut faustam dulci memoramus recordatione. Iterum valeat humanitas tua! Sibenici ex aedibus nostris, die pridiana Assumptionis beatae virginis, anno Salutis 1487. Laus Deo.

Gallianira,
1.170  Candida succinctae collecto syrmata nodo.
1.171  Inter quas Protheus cythara recinebat eburna
1.172  Foedera prima deum narrans festosque hymenaeos,
1.173  Praecipue Oceani thalamos, ipsoque canebat
1.174  Progeniem fluxisse deo quaecunque creata est.
1.175  Sed dicam breuius, ne dillabatur inani
1.176  Temporis hoc spatium sermone. Vt me ipsa recoepit
1.177  Doris ait meque in gremio complexa tenebat:
1.178  Egregium decus hoc, nymphae, munusque parente

Tonantis
3.128  Dis pater, ignitis produnt quae faucibus alta
3.129  Taenara et Aetnaeis torrens Vulcanus ab antris,
3.130  Quadrupedes frenare iubet cunctasque phalanges
3.131  Iussit in immotis pariter consistere castris.
3.132  Turba deo paret durisque auriga lupatis
3.133  Nigrantes attraxit equos, quibus actus ab armis
3.134  Spiritus ardentes concussis naribus ignes
3.135  Spargit et hinnitu spumas agit ore cruentas.
3.136  Illi autem trigam sistunt et calcibus auras

memor fuerat Saturnius aulae;
3.158  Qui quum pro caesis in eodem sanguine natis
3.159  Nelidae auxilium ferret, uix saucius iram
3.160  Herculis aufugit moestas Acherontis in aedes.
3.161  Haec obiectabat timor, at calcaria demens
3.162  Ira deo uesana dabat maiorque feroci
3.163  Corde dolor flammis urgebat pectus anhelis.
3.164  Ipse tamen tacitus memorabat talia secum:
3.165  "Tu genitor, Saturne, mihi, tu, regia Iuno,
3.166  Es soror, est frater mundum qui fulmine terret,

3.206  Deinde deos Erebi precibus compellat amicis:
3.207  "Summe pater rerum, uacua qui Gorgonis aluo
3.208  Stas, quem scire palam uel cuius nomen in aures
3.209  Ferre nefas, res prima, Chaos, quae rite silendo
3.210  Dum sis iuncta deo, faecunda fundis ab aluo
3.211  Omnia, tuque pater calami memorande canori
3.212  Cultor siluarum et Martis lymphator anheli,
3.213  Magna parens, Erebum medio quae claudis in antro,
3.214  Et Phlegeton et Nox, quam discolor ambit amictus:

equorum caudis impia turba semivivos trahit. Matronas fusis crinibus, natorum sanguine conspersas, plagis deturpatas, genis laceratas, gemitus, ululatus et singultus frustra mittentes, auxilium vel solamen ab aliquo incassum rogantes, ut bruta, fustibus et flagellis peragit. Puellas et virgines Deo dicatas foedissime habitas, pueros infantesque belluarum more super equis vinctos ad propria deferunt hostes atrocissimi, omnia feritatis et tormentorum genera in captivos experiuntur, quę non excogitari nedum enarrari possent. Nec tam magnus cruciatus sibi ipsi facit finem, quibus tamen impia

flamme in cuiusque vultibus excuti maxime solent, quando communis omnium salus lapsa pene erigitur ac servatur a discrimine tempestatum portum tandem securitatis ingressa componitur. Sacrarum deinceps virginum impollutus ordo gloriam Deo cnait et tantum pro felicissimo incolumitatis tue statu securus preces effundit, in quo tota earum salus sita esse videtur, cum prius tamen pro civitate nostra, pro templis, pro patria, denique salute solicitus anxiusque

Deo cnait et tantum pro felicissimo incolumitatis tue statu securus preces effundit, in quo tota earum salus sita esse videtur, cum prius tamen pro civitate nostra, pro templis, pro patria, denique salute solicitus anxiusque Deo precibus instaret continuis et ut procula a nobis hostilis ille furor arceretur, penatibus nostris in dies imminencior, antelucanis vocibus celos pulsaret. Quid demum menia nostra, olim nutancia metu instantis ac

rex noster constitutus?" Tum voti compos effecta civitas (notum enim erat te Pannonica corona redimitum) videbat omnia referta alactritate et leticia, par ubique gaudium, pares animi clamoresque pares ubique ad agendas inmortali Deo gracias efferebantur: hinc pueros proiectis trivialibus ludis confluere, inde iuvenes catervatim concurrere spectabamus, senes eciam non etate retardatos egrosque non adverse valitudinis labore detentos

fides sanctissimis ulnis circumquaque complectitur, dicendum putem? In gaudium diffunditur inauditum quidem Christiana resp/ublica/, serenissime rex, hoc tam excelso et sperato munere ab optimo maximo Deo sibi concesso, cui quidem inmortales agit gracias, qui Wladislaum hac tempestate prestantissimum ac omnium sapientissimum principem, Kazimiri regis olim Polonorum eminentissimi filium, tantum extulit provexitque, ut eo duce

litterarum studia amplexus es et in quibus eterna salus eniteret. Hinc tecum crevit summa religionis cura et perpetua cultus observancia in optimum maximumque Deum. Nihil enim apud te censebas iucundius, nihil suavius quam soli Deo inservire et eo operam impendere, quod principi virtutes omnes imperatorias prestare possit, iusticiam, liberalitatem, animi magnitudinem, facilitatem, mansuetudinem, clemenciam, frugalitatem et rerum omnium continenciam, de quibus

possit. Hec a te plurima virtutum decora parata si velim persequi, sacratissime rex, et me dicentem angustia temporis deseret et ingenioli mei mediocritas nimio pondere depressa succumbet. Quas qui iam dudum amplecti velit, mentem sibi a Deo inmortali exoret, que tantam molem sustinebit, optare eciam vitam per secula debet et innumerabiles evi dies et quantos tu mereris annos. Illud vero affirmo has esse, que te supra omnem regiam dignitatem

ad nutum mandati tui totum se libens exposuit. Cum vos itaque ex hoc fragili corporis carcere evolaveritis ad superos, lucebunt sidera vestra prope Tindaridas eternum et celi splendorem flammis recentibus fraterne pietatis et coram summo Deo felicium animas augebunt exultantes. Sed cum plurima in te et nature munera et fortune ornamenta inmortalis Deus preter ceteros principes cumulatissime congesserit, quecumque largiris et donas, penes te sunt

cernimus, cuius vultus maiestate ita omnes incendimur, ut eum tamquam numen veneremur non casu aliquo aut forte, sed consulto celorum nomini Romane nutanti pene concessum. Quid enim aliud a Deo inmortali Rachusa tua sperare potuisset, optime princeps, quam quod ei hac tempestate ultro quidem et opportune prestitisti et sic nimirum effecisti, ut metus cum tranquillitate, merores cum leticia, languores cum gaudio, angustias cum

Hierosolymis extructum consecrauit, imo uero illos ipsos, qui hec somniauerunt, uecordes et absque ulla bone mentis effigie, qui uel ex hac sine dubio preclara et speciosissima rerum quas cernimus mole non potuerint adduci uel ad suspitionem aliquam eorum, que de deo ac parente suo et tenentur ab omnibus et aliter esse non possunt, sed credo eos sicut mentis, ita et oculorum usu caruisse et hanc ingentem terram, hec latissima maria, hunc immensum aerem, et celum supra hec continuo sese uoluentem, stellas, solem, lunam, ceteraque pulcherrima huius

Quod cum falsissimum tum ratione, tum exemplo et auctoritate conuincatur, necesse est profecto et deum esse et res humanas curare et bonos, hoc est sui similes, diligere, malos contra odisse. Semper enim iustitia iniquitati repugnat et bonitas prauitati est inimica. Quod si deo, qui summa est iustitia, summa bonitas, improbi displicent, conuenit certe ut puniantur. Neque est quod mihi aliquis dicat displicentiam hanc ex affectu prouenire, quo deum ipsum, qui stabilis, firmus, inconcussus est, commoueri non decet. Mouetur nanque summus ille rerum opifex,

summus ille rerum opifex, non autem affectibus (hi enim deum attingere non possunt) sed effectibus duntaxat. Et sicut ad coercendam malitiam opprimendaque scelera insurgit, ita ad probitatem et innocentiam conseruandam presto ubique est: quorum utrunque ad iustitiam et bonitatem, que in deo summa et precipua sunt, pertinet, eique uelut soli huic lumen perpetuo adheret. Nec tamen motum hunc more humano aut cum passione uel turbatione aliqua nature illi excellentissime euenire dixerim. Quis enim deo iram hanc nostram, hoc est nostre huic similem, attribuerit, cum eam physici

conseruandam presto ubique est: quorum utrunque ad iustitiam et bonitatem, que in deo summa et precipua sunt, pertinet, eique uelut soli huic lumen perpetuo adheret. Nec tamen motum hunc more humano aut cum passione uel turbatione aliqua nature illi excellentissime euenire dixerim. Quis enim deo iram hanc nostram, hoc est nostre huic similem, attribuerit, cum eam physici asserant ex sanguinis circa cor accensione causari, et deus omnino tam corde, quam sanguine careat? Neque enim nunc de Christo, qui et ipse uerissimus est deus ex humana carne et

probos homines et cum uirtute uiuentes diligit, ita malos ira et odio prosequitur: alioqui inter uitia et studiosas actiones nil interesset. Cur autem boni uiri malis innumerabilibus plerunque in hac uita uexentur, improbi item commodis omnibus affluant, dicam paulo post: nunc, quoniam deo cure res nostras esse ostendi, prosequar cetera, que se continenter offerunt, ne instituti sermonis cursus intercidatur. Prospicit ergo, ut docui, summa illa et ineffabilis maiestas rebus humanis eisdemque pro sua diuina benignitate et prouidentia moderatur. Quod si moderatur,

si moderatur, certe prodest. Si uero prodest, conuenit ut eas etiam diligat. Si autem diligit, quis mirari debet illam saluti hominum uoluisse consulere orbique huic nocte et tenebris offuso lumen celitus demittere? Errabant enim miseri mortales studioque sapientie inquirende, quam sine deo assequi non poterant, mirum in modum torquebantur, iacebatque ipsa ueritas (ut Democritus inquit) in altissimo quodam puteo demersa; Cf. Diog. Laert. IX, 72. et Anaxagoras circumfusa esse tenebris omnia pronuntiauit,

ipse pro domino et corpus et uitam omnibus periculis exponat? At uero multo id quidem magis nos facere oportet, qui ut omnes molestias, omnes penas subeamus pro Christo, nobis gratiam, nobis premia cumulamus, non illi referimus, et in eo ipso, quod deo seruimus, quod cum uirtute uiuimus, quod a Christi mandatis non discedimus, non ipsius utilitati, qui hominum opera non indiget, sed nostre consulimus saluti. Quod autem boni plerunque in hoc seculo uexentur: mali item in

est sint semper occupati: eaque summa ope euitent que huic instituto possunt quoquo modo esse contraria. Sed lusus, commessationes, libidines et omnes id genus uoluptates quas ab ocio et diuitiis prouenire certissimum est illos uel maxime ab ea cogitatione auertunt: iubentque non deo et rationi: sed concupiscentie et uitiis omnem operam adhibere. Decet igitur probos et innocentes uiros queuis potius incommoda subire quam in ocio, in rerum copia, in delitiis ita uiuere ut merito uideantur hic mercedem suam recepisse. Nam teste Hieronymo impossibile est ex

dicet hic fortasse aliquis (utar enim uestra bonitate amplissimi patres: ac paululum a proposito digrediar: quoniam me tam diligenter attenditis) dicet inquam aliquis: Quid est quod Christus patrem orabat ut calix ille mortis a se tolleretur: cum id nequaquam uellet: aut si uolebat? cur a deo tunc exauditus non fuit? Atqui oratio hec Saluatoris ea ex parte proueniebat: que (ut modo dicebam) ad motum et afflictionem sensitiue partis attinet non que ad rationem et certam animi uoluntatem: ideoque mox addit: Verum tamen non mea uoluntas fiat pater: sed tua. Atque hoc ipsum

obtinens ante omnes gradiebatur. Ipse ipse dux: ipse tenebrarum caput perditissimo et teterrimo gregi signum dabat Quemcumque inquiens osculatus fuero ille est tenete eum. Quid postea? persoluit infelix qod promiserat: manibus impurissimis Jesum amplectitur: faciem illam deo et hominibus iratam uultui sanctissimo admouet: pallido: trementique ore Christum osculatur: neque enim ille qua erat mansuetudine proditorem suum reiicere uoluit. Perge porro: sed quid tandem hic restat nisi ut uoce tota in clamorem prorumpam? O scelerate Juda: O

sunt cum dolore? quanto eloquenda cum gemitu? quibus lachrymis deploranda? An quicquam peius? an scelestius quicquam aut fieri. aut dici. aut etiam excogitari potuit? sceleratum innocenti. sacrilegum sancto. iniquum iusto. seductorem pacifico. crudelem miti ac pio. quid superest? deo Optimo Maximo hominem infimum et pessimum pretulerunt. Trahitur ergo Christus ad uerbera: facinus indignum. res miseranda. scelus inauditum. Trahitur inquam Christus hominum Saluator ad uerbera. nudusque uelut latro aliquis ad lapideam columnam deligatur. Aderant

nisi dolori perpetuo obnoxia? Anne igitur ad Petrum. Andream. Philippum. Jacobum: ceterosque tuos discipulos: qui te derelicto aufugerunt omnes. At uero adest orbitatis solatium Johannes: Miseram me: hunc ergo suscipiam: hunc pro te retinebo fili? hominem scilicet pro deo, seruum pro domino, cognatum pro filio? O acerbam permutationem: o luctuosum solatium et meroris perpetui monimentum. Sed queso te charissime fili per uiscera misericordie tue. per eternum parentem tuum: cur miserrimam matrem in tot angustiis non adiuuas? Cur tormenta hec uel

in re ego, ut multi, priscos illos uel Romanos uel Gręcos uel alios inanium deorum cultores ualde miror, in quibus nihil perfectum esse potuit, uiam ueritatis ignorantibus, sed Iudeos primum, deinde nostros, id est, Christianos, qui soli Deo credentes neque impossibile factu esse duxerunt, quod ille pręciperet, neque implere dubitarunt. Sequantur igitur, qui uolent, Catones, Scipiones, Fabricios, Camillos, imitentur Socratem, Pythagoram, Platonem reliquosque humanę

gloriam omnemque laborem conferentes et a uera sapientia aberrantes in tenebris erroris disperiere. Iter enim, quod ad beatitudinem tenderet, sibi ipsimet constituere conati sunt, et monstratum ab ipso beatitudinis autore et largitore Deo non peruiderunt. Ideoque mentis hallucinatione elusi nequiuerunt eo peruenire, quo uolebant. Hi uero, quibus curę fuit diuinis potius quam humanis niti doctrinis et philosophiam non terrenam, sed quę de cęlo lapsa est, sequi atque

Quanuis enim istos popularis aurę uenatores magnopere mirata sit uetustas, multo magis nostros nunc uniuersa celebrat Ecclesia nullo non die in pręconiis laudibusque ipsorum occupata, quos in cęlestibus habitaculis cum Deo uiuere minime dubitat. Ita fit, ut et illic inter angelos beati et hic inter nos magni pręclarique habeantur. His arę templaque dicata sunt, horum ubique imagines errectę, horum acta dictaque ab omnibus per orbem prędicantur, ab

quod ad uitę probitatem spectat, quę tanta unquam constantia, fides, temperantia, animi magnitudo, iustitia, mansuetudo, misericordia, liberalitas in ullis fuit, quanta in istis extitit? Nullis tyrannorum cessere minis, ut obedirent Deo, nullis largitionibus corrumpi, nullis uoluptatum illecebris deliniri potuerunt, et dum pro ueritate starent, horrenda supplicia mortemque ipsam contempsere. Pro illorum, a quibus cędebantur, salute Deo supplicabant, ignoscere quam

cessere minis, ut obedirent Deo, nullis largitionibus corrumpi, nullis uoluptatum illecebris deliniri potuerunt, et dum pro ueritate starent, horrenda supplicia mortemque ipsam contempsere. Pro illorum, a quibus cędebantur, salute Deo supplicabant, ignoscere quam ulcisci iniuriam et aduersus capitales inimicicias beneficiis certare quam uindictam appetere malebant. Ad hęc alii in uirginitatis, alii in castitatis continentięque proposito perpetuo permansere.

totum denique peculium suum, ut egestati subuenirent alienę, prodegerunt, semper luxurię pietatem, diuitiis paupertatem pręferentes, ut terrenis expediti rebus cęlestes facilius capere possent. Nulli denique labori pepercerunt, quo se Deo inseruire existimarent. Proinde tanti apud illum fuere, ut potestatem eis daret curandi omnem langorem, mortuos ad uitam reuocandi, mysteria intelligendi, futura diuinandi, demoniis imperandi et, quę nemo hominum facere potest, nisi

et, quę nemo hominum facere potest, nisi cum eo Deus fuerit, faciendi. Taceatur igitur opulentissimorum quondam regum potentia fortissimorumque uirorum robur! Plus pauperculi nostri potuerunt. Taceatur philosophorum acumen! Soli ii, qui Deo credidere, ueritatem inuestigarunt. Obmutescat utrorumque gloria! Splendidiorem perennioremque, et cuius neque magnitudinem comprehendere neque longitudinem metiri possumus, Christi serui consecuti sunt. Itaque non

perfrui. Omitto nunc alios huius ordinis uiros, non quia in contemnendis rebus minus constantes fuerint, sed quia et ante apostolatum humiles inopesque extitisse apparet, stulta tunc et infirma Deo eligente, ut sapientia fortiaque confunderet. Quanuis uerissimum sit eos quoque non minus multa reliquisse, qui sibi nihil reseruauerint. Hinc est, quod tamen piscatoriam nauim et, quę resarciebant, retia dimittentes

Patarę, Lycię oppido, patri matrique unicus esset eique hęreditas satis ampla satisque commoda obuenisset, nihil prius animo agitasse dicitur, quam quo pacto distractis in pauperum alimenta rebus expeditius liberiusque soli Deo obsequeretur atque deseruiret. Hinc illud memoratu dignissimum, quod, dum uicinus quidam urgente in scelus inopia, prostitutis trium natarum corporibus uictum sibi quęrere decreuisset, ille accedens domui eius nocte

et hac in parte tutissimum erit sanctorum niti exemplis, ne uel in dando manus erret uel in supputando mens uacillet uel in largiendo inani ostentatione elatus animus liberalitatis amittat mercedem, dum hominibus magis quam Deo placere studet. Neque enim immerito Cratonem philosophum, dum Ephesi contemnendarum opum ederet spectaculum, gemmas immodicę ęstimationis contundentem a Ioanne apostolo reprehensum ferunt. Nam si pietati magis quam

quisnam esset, interrogauit. Ille se non hominem, sed angelum esse respondit, cui aliquando sumpta naufragi forma mendicanti ipse et pecuniam et argenteam lagunculam largitus esset. Cumque subiunxisset tum demum illum a Deo electum, qui pręesse Ecclesię post Pelagium pontificem deberet, e uestigio tenues dilapsus in auras conspectum eius dereliquit. Gregorius igitur quoniam neque sępius petentis procacitate sic offend

ut prius. Diues autem iam secundo recuperatam eidem referri iussit: Videbimus, dicens, uter nostrum citius defatigabitur, tu uendendo, an ego redimendo. Ille ioculo dicta modesto admodum risum excipiens: Deo gratias ago, inquit, quod inituri simus certamen diuiti salubre, pauperi commodum, mihi iocundum. Itaque quoties id muneris missum sibi accepit, toties uendendum curauit, ut inde dominis suis, id est, Christi pauperibus

omnia dilargiendo nihil sibi reliqui fecit. Nec sic quidem satiatus, Hierosolymam profectus, uenum seipsum dedit, ut haberet, quo adhuc aliorum subueniret inopię, seruusque factus est hominis, ut seruitutis precium offerret Deo. Dixi dubitatum aliquando, diuitiis an auaritia magis pręstare. Nunc adiiciam et hoc incertum esse potuisse, an illis utrisque maior in eo deinde liberalitas fuerit, si idem liberalitatis, qui opum, finis fuisset et non

ne de uictu dubitaret, ei seruiens, qui irrationabilia quoque pasceret animalia, aspiciunt duos lembos proximę ripę applicuisse uectore nullo. Cumque comperissent omni cibariorum genere, quo ipsi uesci solebant, plenos, Deo gratias egerunt, qui pro uno pane pauperi dato tam huberem alimentorum copiam sibi sine cunctatione prouidisset. Sic et monachus Sabas, * corr. ex Sabba dum Hilarionem abbatem cum trium milium

Lucia uirgo. Quę cum matrem Euticiam ad erogandas pauperibus facultates hortaretur illaque diceret, uti uitę suę finem expectaret, ipsa postea, quod uellet, de opibus suis factura: Non est, inquit, admodum gratum, o mater, Deo munus, quod, qui offert, ideo offert, quia illius usum suprema sibi interdicit dies. Da, dum sana es, ne, si moriens dederis, inuita dedisse arguaris, rem utique, quam, uelis nolis, relinquere cogeris. Victa rationibus

dedisse arguaris, rem utique, quam, uelis nolis, relinquere cogeris. Victa rationibus Euticia laudauit filię sententiam. Lucia uero iam bonis omnibus ad uotum erogatis, cum diis sacrificare compelleretur, ait sacrificium Deo acceptissimum esse uisitare pupillos et uiduas in tribulatione eorum. Et quia etiam inter tormenta misericordię in egenos comminiscebatur, misericordię semper remunerator Deus effecit, ut, cum ad lupanar traheretur, loco

inquit, misericordiam Dominus Onesiphori domui, quia sępe me refrigerauit, et catenam meam non erubuit. Sed cum Romam uenisset, solicite me qu ę siuit, et inuenit. Det illi Dominus inuenire misericordiam a Deo in illa die. Et quanta Ephesi ministrauit mihi! O felix igitur Onesiphorus, qui aliquando auditurus est optatissimam uocem illam uocantis Domini ac dicentis: Veni, benedicte Patris mei, posside tibi regnum

qui, ut iactantiam uitarent, aut occultari magnifice facta uoluerunt aut eorum laudem aliis, non sibi attribuere, ne se existimantes stare, in pręcipitium elationis ruerent et gloriam quęrentes hominum, gloriam, quę a Deo est, amitterent. Huiusce rei documenta exibere nobis uolens Magister ac Dominus noster Iesus Christus, leprosos mundat, cęcos illuminat, infirmos curat, surdo et muto aurium linguęque

iusserit, quia demonibus imperarent, sec quia in libro uitę ęternę scripti censique essent. Iterum admonebat, si quam aliquis ex illis uel secretę uisionis uel spiritalis fruitionis dotem a Deo accepisset, nemini nisi necessitate coactus proderet. Alioquin si exinde illum prę cęteris ęstimationi haberi contigerit haud facile uanę glorię uitio cariturum. Eo autem surrepente gratiam omnem, quam assecutus

fugiens patriam dereliquit, ad eremum se contulit. Et dum apud Veredonium * cor. ex Veredenium eremitam in agro Arelatensi habitaret, sabuloso ac sterili solo ab ipso terrę conditore Deo foecunditatem precibus impetrauit. Mox inde decedens uastioris solitudinis latebras petiit, ibi quęrens domicilio locum, ubi non facile mortalium de se rumores audire posset. Iudocus item fama

O beatum et felicem illum, qui se sic humiliat, ut sic exaltetur! Nunc ancillarum Christi humilitas referatur! Elizabeth, et regis Pannonum filia et lantgrauię Thuringię principis coniux, Deo gratificari cupiens non alienum a dignitate sua putauit mendicum quendam infirmum, obsitum, squalidum, olidum suo recipere sinu suisque manibus crinem illius pectere, tondere, caput lauare, totum corpus, quantum licuit, a

intellexit Dei uoluntatem, et fratrum uotis annuens, ad monasterium reuersus presbyteri officium suscepit. Hic mihi probe obseruasse uidetur, quod Apostolus ait: Nec quisquam sumat sibi honorem, sed qui uocatur a Deo tanquam Aaron. Sic et Christus non semetipsum clarificauit – inquit – ut pontifex fieret, sed qui locutus est ad eum: Tu es sacerdos in ęternum secundum ordinem Melchisedech.

urgentibus censuris regimen inuitus accepit. Indignum enim se esse arbitrabatur, qui pręesse deberet, cum se cunctis inferiorem constituisset. Sic tamen se gessit, ut multis postea miraculorum signis nobilitatus sit, Deo humilitati eius gratiam conferente. At uero, quoniam quanto dignitas maior tanto maius in dignitate positi periculum, Lamon monachus mori pręoptauit quam episcopus uiuere. Hieropoli electus nullis suasionibus adduci

penetrans antrum quoddam iniit, satis ibi se latere sperans. Cęterum cum quęreretur, lucida nubes loco incumbens prodidit latentem. Inuentus ergo in sedem, quam fugerat, rediit, non tam ab hominibus quam a Deo miraculo testante electus. Vt igitur Deo soli obediret, non ut sibi blandiretur, ad tantę rei gubernacula manum porrexit. At nunc quibus artibus is honos ambitur quaue aditur temeritate, dolendum

ibi se latere sperans. Cęterum cum quęreretur, lucida nubes loco incumbens prodidit latentem. Inuentus ergo in sedem, quam fugerat, rediit, non tam ab hominibus quam a Deo miraculo testante electus. Vt igitur Deo soli obediret, non ut sibi blandiretur, ad tantę rei gubernacula manum porrexit. At nunc quibus artibus is honos ambitur quaue aditur temeritate, dolendum magis quam dicendum puto. Sed ut nihil aliud pro uero affirmare

Maglorius * corr. ex Maiorus Britannus, Dolensis archiepiscopus, cum Budocum in sua collocasset sede, ipse se ad eremum contulit et solitariam deinceps uitam duxit, tanto factus Deo uicinior, quanto ab urbanis tumultibus fuit semotior. Fecit idem et Iustus, Lugdunensis episcopus. Qui cum in terra positus uitam egisset cęlestem, de solitudine deserti ad paradisi celebritatem euolauit,

Caput VII / DE AVARITIA VITANDA At uero, quia plerique religionis habitum induunt, non ut Christum, sed ut pecuniam lucrentur, quibus dicitur: Non potestis Deo seruire et Mammonę, eorum auaritię sanctorum continentiam opponamus, ut, qui pie in Domino uiuere uolent, omni cupiditate deposita iam hinc discant, quod gratis acceperint, gratis dare.

munus quantę patuit inuidię. Nonne tantę, ut acceptorem suum leonibus obiecerit laniandum, nisi quod mitior tunc syluestrium belluarum extitit feritas quam semper malesuadus flagitiosorum hominum liuor. Nec mirum, si Deo uolente protectus est, qui, ut suos protegeret, honorem munusque admisit, non ut sibi indulgeret. Sed si hi, qui adhuc sub Legis umbra uersabantur, uenalitati sese exponere in excipiendis diuinis

foeminarum, sanctarum utique, si non auaritię foeditate sanctitatis decorem polluissent. Consuetudo pessima apud illas inoleuerat nullam in collegium admittendi, quę certum pecunię numerum non afferret. Cuidam ex iis, cuius Deo deuotus animus a tam prophana negociatione abhorrebat, apparuit in somnis Hieronymus iubens, uti cęteris pergeret nunciare, nisi actutum poenitentes ab ea exactione destiterint, ultionem a Deo paratam iam ipsarum capitibus

afferret. Cuidam ex iis, cuius Deo deuotus animus a tam prophana negociatione abhorrebat, apparuit in somnis Hieronymus iubens, uti cęteris pergeret nunciare, nisi actutum poenitentes ab ea exactione destiterint, ultionem a Deo paratam iam ipsarum capitibus imminere. Cumque hęc in conuentu omnium narrata fuissent, ridiculo excepta sunt existimantibus deliramentum esse mulierculę aniliter desipientis nec uera, ut erant,