Your search found 2016 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1501-1600:

cum in casu investigationis teloniorum eos lex ad productionem plane privilegii obstringat, exhibitionem rationum eo minus difficultare possunt. Eruta hac ratione justa proventuum quantitate, defalcataque in lucrum proprietarii una tertia, pronum deinde erit e locali materialium et operarum pretio determinare, an? et si ita, quantum viae spatium titulo accessus et recessus proprietario exscindi debeat? Caeterum an plus vel minus una tertia titulo lucri proprietario

mercatoris seu fatigio, seu periculo merces ad destinatum tempus certo transponantur. Ubi e converso Canisa usque Flumen et vectores reperire admodum molestum, et merces iis concredere periculosum est. Deinde quod defixis Pettovii jam pluribus intermediis mercatoribus quaestor Pestiensis non debeat a primo plane Tergestino mercatore merces sibi procurare, sed eas a Pettoviensi erga moderatam provisionem commodius obtinere possit. In

et ideo haec soli conficiant. Reliqua alioquin sub classem crudorum materialium stricte veniunt. § 115. Advectae domestica navi ad Littorale Hungaricum exoticae non prohibitae merces, dum deinde Regno inferuntur, dimidium tantum ejus portorii persolvant, quod ejusdem speciei merces, si extera navi invehantur, dependunt, frumentum vero, vinum, animalia, et tabaca per domesticas naves absque omni portorio inde evehantur. Si

iterum dimidium tantum ejus portorii persolvant, cui subjacerent si exteris navibus educerentur. Motiva. Hactenus per concessos certis exoticis articulis, si hi per portus Tergestinum aut Fluminensem, seu deinde domesticis, seu exteris navibus invecti fuerint, favores, commercii tantum cursus ad Littorale Hungaricum et Germanicum sensim derivari procurabatur. Forte excitandae simul nationali navigationi manum admovere

navibus favori huic non obstat quod paucae adhuc exoticae merces vel exteris navibus in portus Hungaricos invehantur; cum enim importatio exotica nonnisi ante octo annos reserata sit, naturale est ut haec cum progressu temporis suapte accrescat. Deinde favor hic domesticam navigationem eo facilius provehet, quo pauciores adhuc exterae naves portubus Hungaricis hactenus insueverunt. Quod exportationem attinet: cum Hungaria totum, sub cujus abundantia fatiscit, Frumentum per

Motiva. Duplici ex causa suscipiendo cuipiam publico labori aliquis reclamare potest: primum si id per fundos suos cum eorum jactura procedere deberet, et de hoc immediate sequenti §-pho providebitur. Deinde si opus tale per fundos suos non procedat quidem, illud tamen praejudiciosum fundis suis effectum producturum credat: veluti si per erigendos in adversa ripa aggeres aut aliquam fluvii transsectionem terrena sua inundanda, vel a

ad suscipiendum hoc opus permoverint. Verum nulla eotum de tentaturo opus hoc privato idoneis etiam nautis providendo dispositio facta fuit, id autem solum omnem suscipiendi periculi hujus animum cuique privato adimere potuit. Deinde multa adhuc eotum commercium Hungaricum impediebant, quae postea primum sublata sunt: et ideo nec commercii, nec navigationis spiritus adhuc ita, ut nunc post auctam notabiliter intra intermedios 30 annos populationem excitatus fuit. Potest itaque fundate

sint, determinari debet ad quas navigationis stationes ex emporialibus ejusmodi locis vias commerciales instaurare intersit? Si omnia haec ordinate elaborentur, tum primum generale et systematicum navigationis planum exsurget. Hoc vero elaborato debet deinde ipse suscipiendorum sua serie laborum ordo determinari. Ac id quidem ipsa rei natura universim indicare videtur, quod primum capitalia flumina, tum collaterales fluvii, postea ducendi per vasta stagna canales, ac postremo

Ständler ) ostiarios ( Hausirer ) et proletarios, nempe sclavos rusticos, et Gottscheenses dirigitur. Nimirum ut his sensim sublatis pauci tantum majores mercatores supersint, qui deinde publicum pro arbitrio tractare possint. Ubi tamen si res practice consideretur, majores mercatores suapte et absque ullo legis praesidio illis praevalere possunt. Certum enim est quod quaestor, qui magnam alicujus articuli quantitatem habet, illum ipsa hac de

et per privatorum bona liber est. Ne tamen sub hoc praetextu suspecti, aut reipsa perniciosi homines per Regnum oberrare possint, omnis, qui quaestum hunc exercere vult, primum de integritate vitae suae testimonium a jurisdictione, in qua degit, excipere, deinde hanc seu Vice-Comiti, seu judici civitatis exhibere, et ab alterutro horum scriptam quaestum hunc exercendi facultatem impetrare debet. Testimoniales autem et scripta ejusmodi facultas semper gratis expediatur neque alias negari possit,

comparare volunt. Qui legi huic contravenerit, per concernentem comitatum pro singulo actu poena 500. florenorum mulctetur. Motiva. Quamvis provocatus Articulus disertis verbis dicat jus praeemtionis eo non extendi ut deinde aliis cariori iterum pretio venales ejusmodi res distrahantur: sub praetextu tamen illo, quod vina pro educillis, animalia pro macellis, necessaria materialia pro suis fabricis comparare ad necessitatem propriam referatur, jus

§ 146. Favores Articulo 17. §-pho 1. majoribus et minoribus fabricantibus concessi etiam ad eos extenduntur, qui merces Hungaricas exportant, seu deinde ejusmodi quaestor domesticus, seu recentius illocatus sed necdum naturalisatus, seu etiam simpliciter exter fuerit. Domestici, et recentius illocati sed necdum naturalisati, si majorem quampiam

quod jam 4. projecti hujus §-pho eos et colonicalis conditionis et cujusvis opificii capaces declarandos esse proposuerit, demisse opinari debet ut favores etiam quaestus ad eos perinde extendantur; eorum vero seu deinde tolerantialis taxa seu contributio ita regulatur, ne propter aliorum impotentiam pauci illi, qui cum insigni publici emolumento aut fabricas erigent aut notabile exportationis commercium exercebunt, isthoc legis beneficio priventur.

vel vero minorem sed per plures annos continuandam summam offerre expediat, uti et summae ipsius quantitatem generoso Statuum Regni in bonum publicum zelo integram relinquat, adeoque spontanei oblati nonnisi genericam in proponendo Articulo mentionem injiciat. Deinde tamen circa ipsam etiam conflandi e spontaneo oblato fundi modalitatem expositis iterum praevie aliorum projectis suam etiam demissam depromat opinionem. § 148. Itaque, quod primam quaestionem attinet:

videntur; primum, ut pro casu etiam intestati certa, sed exigua quotta, v.gr. medius a 100 defigatur, quam haeres fundo publico dependere debeat; secus enim onus hoc non in omnes dimanaret, quod justitiae distributivae adversari videtur. Deinde ut modus stabiliatur, quo concernentibus jurisdictionibus de singulo testamento certo constare possit. In moderna enim legis provisione executor aut haeres illud, ni sponte velit, publico pandere non tenetur, et ideo posset fundus publicus legatis suis frustrari,

e spontaneo oblato conflando, vel deliberare necessum sit? Et vero si praecise numerus propositorum fundorum spectetur, hi necessitati cassae hujus suffecturi videri possent. Verum jam nec id constat: an eos omnes Legislatio stabilitura sit? Deinde si etiam omnes stabiliantur, proventus eorum, praeter auctionem salis et arhalem fundum, ne politico quidem calculo determinari possunt; id tamen tuto statui posse videtur, quod omnes vix quadringentena millia annue elaturi sint. Jam vero is praeter recensita

mutuari possint. Futurum hac ratione dicit, ut parte ex una capitalistae, non habentes amplius, quo pecunias elocent, eas cassae huic inferre obligentur; parte vero ex alia, ut particulares hae cassae publicis etiam totius Regni necessitatibus succurrere possint. Fusius deinde deducit emolumenta instituti hujus, explicat relationem, que inter particulares comitatuum et generalem Regni perceptorem stabiliri debeat, modum denique, quo maleversationes anteverti possint, proponit. Verum

societatis haberi potest. Jam primum omnia haec, aut complura ex iis, aliter atque supponimus evenire possunt, et tunc projectum hoc ne realem quidem utilitatem producet; stabiliendus autem per legislationem fundus certus esse debet. Deinde si projectatum telonium etiam ultra 5 pro 100 producat, lucrum hoc in systemate projecti hujus non publico, sed privatis actionariis cedet, et in omni novo opere nova ejusmodi manipulatio suscipi deberet. Praeterea titulus telonii pro

sunt, nituntur fundamento, quia projectans realem pro earum securitate conflandam cassam supponit. Verum ille duplicatam relate ad realem cassam harum quantitatem proponit; id autem, ut infra ostendetur, justam proportionem jam excedit; deinde ille nimis magnam facta ad jam currentes schedas regias reflexione copiam, nempe octo milliones ad semel emittendos suadet. Denique ut primum realem cassam ea, qua ille proponit, modalitate conflari non posse apparet, jam schedae etiam bancales ex

nota colonos.
At variis, quae cuique petit laus debita, signis
120  Et decora, et mores, et grandia facta notentur.
Haec animo sibi quisque suo confingat, et omnes
Exerat ingenii vires, mentisque vigorem
Extundens: tum deinde oculos, tum deinde labori
Adjungat dextram: Arcadicis haec cura colonis
125  Digna magis, longe et jaculorum dignior usus,
Haec nostros meliora decent certamina ludos.
Praemia digna dabo victoribus. Alphesibaei

At variis, quae cuique petit laus debita, signis
120  Et decora, et mores, et grandia facta notentur.
Haec animo sibi quisque suo confingat, et omnes
Exerat ingenii vires, mentisque vigorem
Extundens: tum deinde oculos, tum deinde labori
Adjungat dextram: Arcadicis haec cura colonis
125  Digna magis, longe et jaculorum dignior usus,
Haec nostros meliora decent certamina ludos.
Praemia digna dabo victoribus. Alphesibaei Primi nimirum

sit ad prima rerum initia, summasque causas, velut altissimas stirpes, unde reliquarum omnium series procreantur ac fluunt. Quapropter nequaquam nobis continuo ad remotissima rerum principia deveniendum est, ut per inferiorum deinde, ac succedentium causarum ordines ad ultimos rerum effectus perspiciendos descendamus; sed a rebus ipsis paulatim pedetentimque ad propinquiores primo causas movendus est cursus, deinde ad alias, quae propiores iis sunt, gradus

rerum principia deveniendum est, ut per inferiorum deinde, ac succedentium causarum ordines ad ultimos rerum effectus perspiciendos descendamus; sed a rebus ipsis paulatim pedetentimque ad propinquiores primo causas movendus est cursus, deinde ad alias, quae propiores iis sunt, gradus faciendus, atque ita ad remotiorum etiam seriem, colligationemque progrediendum, quoad ingenii nostri imbecillitas admirabilem tanti ordinis magnitudinem sustinere possit. Aequo enim animo

est, qui, quae summa, ac praecipua erant, invenit, atque absolvit, caetera item, quae tenuiora essent, adumbravit, ac aliis excolenda reliquit, atque ita idem omnia et inchoasse, et perfecisse videri possit. Atque utinam ab his, qui deinde ad has disciplinas excolendas sese conferunt, ampla quaedam, atque insignia rebus hisce, ac rationibus incrementa adjungantur. Sed nescio, quo pacto accidit in artibus fere omnibus, ac doctrinis, ut cum aliquem excellentem gradum

earum proprietatum nobis non ommitendum. Tum a vers. 607. de tempore, et spatio agit: utrumque dividit in absolutum et relativum: primo spatium absolutum considerat, deinde tempus absolutum, tum spatium relativum, postremo tempus item relativum. A vers. 783 ad motum transit, pariter tam absolutum, quam relativum: absolutum, quem et verum appellat, aestimari per vires impressas,

abesse. Haec omnia ad versum 1260 exponit. Tum ad proprietates corporum delabitur, easque inductione probat, nempe, impenetrabilia, extensa esse, ad figuras omnes, motusque recipiendos idonea, atque in immensum divisibilia. Deinde a vers. 1420 proprietatem a Recentioribus detectam explicat, nimirum vim inertiae quae corpus conservat in eodem statu quietis, vel motus uniformis in directum, nisi aliqua vis externa cogat eum statum immutare: exponit

rationes digreditur, ad vers. 893; sed successus non respondit propter agitationem penduli in navi, et propter mutationes longitudinis penduli, ob caloris, et frigoris vices, cui rei tamen non simplex adhiberi remedium potuit. Deinde ad gravitatem redit, et quaerit, an ipsa in omnibus corporibus aequalis sit, a vers. 934; eam revera esse in omnibus materiae particulis aequalem probat ex eo, quod corpora omnia in medio non resistente aeque velociter

a vers. 134. Lunam aggreditur attingens ejus motus, ac vestigans distantiam, unde gravitatem ejusdem in terram deducit, eamque esse in ratione reciproca duplicata distantiarum probat, exemploque confirmat ad vers. 308. Ad hanc deinde progreditur distantiarum legem in caeteris quoque Planetis stabiliendam; quod ut praestet, Caeli descriptionem praemittit, fixas primo stellas definiens, tum quas errantes vocant, harumque a Sole distantias, motus, et

Hae leges, ut in Planetis primariis circa Solem, ita et in secundariis, seu Satellitibus circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde aestus cum Sole et Luna conjunctus, aberrationes Jovis, et Saturni, eorumque Satellitum, cum illi propius inter se distant, astronomicarum tabularum post aliquod tempus corrigendarum necessitas, forma

varia ejusdem interior usque ad medium constitutio. Concludit idcirco a vers. 1995 non constare nobis veram Terrae figuram, si a solo aequilibrio repetatur; ad verae tamen proximam conjectura nos duci. Quaerit deinde vim generaliter in corpus figura quavis praeditum, exponitque ad vers. 2089 rationem in totius Terrae densitatem mediam inquirendi. Demum ex intimo terrestrium partium textu capta occasione episodium concinnat enumerando

oblita temere procurrit. LIBRI QUINTI. Primum homines necessitas effecit industrios ad artes, quibus vitae subvenirent, inveniendas, quae deinde ad delicias, ad fastum, ambitionemque traductae sunt; quod pluribus illustratur exemplis; illud praecipue exquiritur, unde homines a naturali inter se aequalitate ad inaequalitatem transierint, et ad rerum dominia, ac

unde homines a naturali inter se aequalitate ad inaequalitatem transierint, et ad rerum dominia, ac terrarum pro cujusque jure divisiones, qua ex re agros dimetiendi profluxit ars, praesertim in Aegypto, exundante Nilo, quae deinde mirum aucta in modum sub Geometria nomine transiit ad universae Telluris magnitudinem, figuramque deprehendendam, et ad distantias, ac moles siderum. Haec praefatus de magnitudine, et figura Telluris per observationes

Tum a vers. 1602 ab atmosphaera terrestri tanquam gradu facto Caelum conscendit ipsa ducente gravitate, agitque de massis et densitatibus quorundam Planetarum, gravitatisque ratione in singularum superficiebus. Transit deinde ad commune gravitatis Planetarum omnium, Cometarumque centrum, unde infert nullum totius Solaris Systematis corpus unquam quiescere posse, neque revera in Ellipsi circa Solem moveri, sed alias curvas vias circa commune

nostrarum similibus provenire. Ex hoc ad caelestium corporum atmosphaeras gradum facit, quarum quoddam est in Venere observatum indicium. A vers. 1122 Lunae atmosphaera sitne, qualisque, ad vers. 1179 conjicit. Cometarum deinde, quae certissime existunt, atmosphaeras aggreditur, in earumque inquirit usus, quos a nostro deducit aere, cujus prae caeteris officium est lucem, caloremque dividere ita, ut et illam ab uno loco in alium transferat, et

tempora Musae.
Primus/m, quod magnis doceo de rebus et, arctis/artis
Religionum animos nodis involvere curo
Queis Musa hos cari felix exolvere tentat.
Deinde, quod obscura de Re tam lucida pango
Carmina, Museo contingens cuncta Lepore. Ex Lucretio
puta naturale, Mosaicas/m, Christianas/m, quae una

22  Per quas et magni jam primum exordia mundi
23  Ponebas, cuncta invicto et nunc ordine flectis:
24  Da Verum effari, aeterna quod Mente latebat
25   Ante ortus rerum, quod deinde per omnia fusum est,
26  Immissumque, vigent per Te quaecumque creata:
27  Da decus, et sacros Musarum inferre lepores,
28  Quos petit ipsa tuis Majestas indita gestis.

274  Haud secus ac sumptis miles Romanus in armis,
275  Undique cum sese sua sub vexilla recepit,
276  Pluribus e junctis fulgentes aere manipli
277  Principio exsurgunt, ex istis deinde cohortes,
278   E multis prodit legio una cohortibus; uni
279  Si jungas aliam, atque aliam bis, terve, quaterve,
280  Fit Poenum ausurus tentare exercitus hostem.

412  Cum vigeant, totidem nos percipiamus, oportet,
413   Multa modis: at si notis superadditur unus,
414  Tum species quaedam nova corporis, atque potestas
415  Exoritur: si deinde decem, aut adjungere centum
416  Pergas, aut decies diversos denique centum
417  Sensus, quàm variae vires, diversaque nostras
418   Afficient quovis e corpore munera mentes!

428   Effigies animo: nec res succendere possunt
429  Ignotae desiderium; haud se proinde carentes
430  Credunt, nec nimium, si credant forte, molestum est.
431  Sed si oculis ars deinde Medentum accesserit aegris,
432  Suffusasque acies purgaverit; ecce repente
433   Cum sensu nova cuncta novo, nova corpora circum
434  Mirantur, circumque novas cum luce figuras,

600  Audendam tamen: est nulli expugnabile regnum:
601  Illudunt variae species, simulacraque rerum
602  Pro rebus captantur inania, fictaque monstra,
603   Fictae arces, vani referuntur deinde triumphi,
604  Structaque Thessalico veluti stant omnia cantu.
605  Jam praeter, supera quae corporis enumeravi
606  Conjuncta (huic siquidem junguntur semper, et haerent)

825  Unâ se spatii? Quapropter ne tibi motum
826   Tum fieri tantùm statuas, cum a corpore corpus
827  Vicino, quod forte quietum fingis, abire
828  Aspicies, aliique accedere deinde, quietum
829  Quod pariter spectes: neque enim spectare quieta
830  Illa sat est; ast in vera est opus esse quiete.
831   Sic igitur quasvis cum nostro corpore partes,

978  Lactea, nec tenerae ludunt per prata puellae;
979  Ast aliquis tamen et rebus decor esse severis
980   Creditur, et proprii manet ingens gloria cultus;
981  Primùm vera tibi si pandimus, atque ea deinde
982  Ordine quaeque suo manifesta in luce locamus.
983  Haud etenim haec nimio poscunt perfusa videri
984  Ornatu, qui vim rerum, et nativa retundit
985   Lumina: sunt

1112  Quaeque etiam rerum discrimina, quantaque constent;
1113  Demum a servatis animum deferre sagacem ad
1114  Plurima, quae inventis videantur legibus apta:
1115   Atque ea si rebus noscamus deinde retectis
1116  Consentire, ratae leges sint, firmaque jura;
1117  Sin collata novis rebus lex claudicet hilum,
1118  Restitue adjungens, qua deficit, excidensque,
1119  Qua

1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.
1142  Munera quandoquidem, quae nos communia toti
1143  Semper materiae sensuque et mente tuemur,
1144  Quaeque nec intendi valeant, nec deinde remitti,
1145   Ut calor, aut frigus, sed perstant una, eademque,
1146  Munera materiae generatim ea totius esse
1147  (Quo mundi sit cumque loco, terrave sub ima,

1176  Interdum gressus, constructaque sidere moles.
1177  Nam veluti turpi pro furti crimine cum quos
1178  Damnatos capitis longinqua viderit hospes
1179  Dum trahit urbe moras; alios si funere deinde
1180   Sublatos simili, et pendentes gutture fracto
1181  Dicat idem patrâsse scelus, furesque fuisse,
1182  Fallitur interdum; letho quia plectier ipso,
1183  Si quis

1437  Corpora quo servare statum conantur; inertem
1438  Addimus idcirco, per se discedere eodem
1439  Quod nequeant, veluti torpentia, fixaque in uno,
1440   Et transire per hunc modo versaque deinde per illum,
1441  Induere atque alium porro irrequieta recentem;
1442  Mutandique odium videantur inertia ob istud.
1443  Inspice quod volvunt herbaram molle per aequor

illum
1750   Per radium, radio non ipsi cogere debet
1751  Corpus ut accedat, contra nec ut inde recedat);
1752  Par quapropter erit primo quoque. Tempore corpus,
1753  Fac, nova deinde pari immotum vis urgeat illud,
1754  Ut prius, in punctum; formae par area rursus
1755   Tertia prodibit triquetrae: sic duplice duplex,
1756  Ternaque sic terno nascetur tempore; eadem

experiensque per artes,
8  Prodit et a longo semper prudentior usu:
9  Haud aliter sua Doctrinae quoque tempora mutant;
10   Ipsae ortus habuere suos, teneramque juventam,
11  Deinde novos auctus, majoraque robora sumunt;
12  Nam Genus humanum, sua quo producitur omnes
13  Annorum per circuitus diuturnior aetas,
14  Cultius in multis, longeque peritius exit;

23  Indigenas propriis pellebant sedibus ipsos,
24  Omnia vastantes late loca, et undique cultus
25   Vertentes cum non humano more latinos.
26  At quoniam ex longo jam tempore deinde per omnem
27  Coepimus Europam grajis, latiisque vacare
28  Quaerendis veterum monumentis, eque ruendis
29  Mirandorum operum confusis saepe ruinis;
30   Paulatim ad

artes, excultaque quondam
31  Perventum studia, et latitantes pulvere longùm,
32  Obductaeque situ Doctrinae in luminis oras
33  Rursum, et Musarum prisci venere lepores.
34  Deinde et certatum est nova primis multa repertis
35   Addere, quae solers felixque industria saepe
36  Extudit: ingenii sic ultra extendere fines
37  Semper, et extructam magis usque attollere molem,

287  Ne mutet, vel eam, cum versa, resumere certat.
288  Verum adeo hic pollens in corpore nisus uterque
289  Est aliquo, ut subita penitus ratione geratur
290   Ille vel introrsum motus, vel deinde retrorsum,
291  Et nequeat sensu, sed sola mente videri.
292  At quoniam sensu tantùm res aestimat uno,
293   Prorsum ea dura putat, vocitatque hoc nomine vulgus

alter,
432  Ut nec opus crescant in summa, nec minuantur.
433  Proptereaque virûm numerus quo major habetur
434  In coetu, magis ille refert, nam quemque virorum
435   Uti deinde pari, atque aequato foedere dixi.
436  Atqur hinc nonne vides, quid fiat, corpora eandem
437  Cum duo se in partem volventia congrediuntur?
438  Alterum at immotum si sit, vel fronte vicissim

562  Hinc licet agnoscas, si corpora terna globorum
563  Sint, quorum medium media quoque mole sit inter
564  Altera bina, atque hoc si primo corpore corpus
565   Impellas medium, quod deinde subibit, iturum
566  A sociis procul esse cita mage mobilitate,
567  Quam, medium si dimotum sit corpus, abisset
568  Primi incurrente in se tantùm corporis auctu:

859  Conficerent eaddem constanti concita cursùs
860   Impete, quo lapsùs se in fine illius agebant:
861  Scilicet aspicies, alte si quattuor ulnis
862  Sustollas ebur, et demittas deinde globosum,
863  Sic ut (contigerit subjectae cum sola terrae)
864  Illa, qua cecidit, plano super assere volvi
865   Mobilitate queat servata, et semper eadem;
866  Quod

880   Cum per inane cadit corpus, celeratque deorsum,
881  Incipiens motùs a primo protinus ortu,
882  Tempora si numeres aequalia; tempore primo,
883  Quantum erit, ut spatii peragatur, deinde secundo
884  Tripliciter spatii tantundem fiat, oportet;
885   Quandoquidem primo finito tempore crevit
886  Tanto mobilitas labentis corporis auctu,
887  Ut, si praeterea

897  Continuò gravitatis, eo ut delabier uno
898  Per spatium possit simplex; quo protinus illis
899  Quattuor adjuncto confiant quinque, necesse est;
900   Post septem, post deinde novem, sic impare crescent
901  Decursi numero pro quovis tempore tractus.
902  Et veluti ramus de ramo gignitur alter,
903  Atque alter sese post hunc, alterque propagat

940   Pondera ter quinos prope, quos tuus accola novit,
941  Sequana, regalem tumidus qua praeteris urbem.
942  Propterea quae tum concrescit denique tali
943  Mobilitas spatio confect, deinde maneret
944  Si constans, duplex illo ipso tempore ferret
945   Corpora per spatium, nimirum adjungeret unum
946  Percursis pedibus ter denis, rursus et unum.
947  Jam,

superabunt denique partes?
1195   Sic etiam cum fossa cavatur, motus in illo
1196  Unguine non tantum producitur, argillave
1197  Dimotis primò magis altis partibus, imis
1198  Deinde per has, queiscum densantur desuper actae,
1199  Verum etiam quatitur, quod fulcit, totaque tellus
1200   Excipit impulsum. Quare omnes hìc tibi motus
1201  Causarum sint tota, opus est, effecta

duxit,
1222  Quae canimus, quique hac naturam parte reclusit,
1223  Num vivas vidit, num nomine compellavit
1224  Vires, discurrens tamen undique, et omnia vincens?
1225   Deinde tot ingeniis cum tanto tempore earum
1226  Quaeratur mensura, neque ortis litibus ulla
1227  Finis adhuc; nonne ambiguis stant omnia verbis,
1228  Nil veri quibus est, certique subesse fatendum,

1305   Sic dispersa suo cum semina multa recepit
1306  Terra parens gremio, succos convertit alentes
1307  Tantùm in quae possint paulatim extensa foveri,
1308  Lactentemque deinde tumentia crescere in herbam,
1309  Unde bonae veniant post fruges, dives et annus.
1310   Ergo age jam conum obliquo sic incipe ductu
1311  Dividere, ut possis oras te ferre per omnes

1714  Perpetuòque illic oritur nova major, ad oras
1715   Dum ventum medias fuerit; propulsaque proinde
1716  Illinc concipiunt procursus podera longe
1717  Majores; licet a medio tum deinde deorsum
1718  Usque minora fugae sint incrementa, per arcus
1719  Corpore, per chordas quam, delabente; tamen sic
1720   Ille prior vincit decursus, ut, altera motùs

1824  Ad loca deveniat donec sublimia tantùm,
1825   Quantùm aliud sublimi a terra vertice surgit;
1826  Sive per istius tum partem continuati
1827  Corpus agi grave deinde libebit, sive per illud,
1828  Perveniet parili ad confinia mobilitate
1829  Illa, ubi se junctis duo finibus aequora nectunt;
1830   Namque utrinque locis aeque descendet ab altis:

1828  Perveniet parili ad confinia mobilitate
1829  Illa, ubi se junctis duo finibus aequora nectunt;
1830   Namque utrinque locis aeque descendet ab altis:
1831  Quare etiam inferius volvens se deinde per aequor,
1832  Recta sive via, ex alio seu venerit illuc
1833  Aequore, ut in flexu sed nil amiserit ipso,
1834  Terram imam parili pertinget mobilitate.
1835   Perstat

1953  Semper erit, spatiis queis corpora cumque locentur
1954  Bina, ut percursi tractus ab origine prima,
1955   Atque fugae incrementa pari pro tempore, et ipsae
1956  Vires, quaeque viae tranandae deinde supersint,
1957  Ordine ut haec inter se singula stent spatiorum
1958  Illo, quo media a terrae regione recedunt
1959  Corpora; proinde pari delabi tempore debent,
1960  

Sic facilis saepe, et clara, et certissima longae:
1981  Cuius vetet idcirco confingi posse quid ipsis,
1982  Quae vere existunt, simile, unde educere pronum
1983  Plurima sit, veris aptare, et nectere deinde
1984  Quae valeas rebus, peragis quas, sive revolvis,
1985   Quaeque alio nequeant facili mitescere cultu?
1986  Sic quoque cum magnos captura palatia reges
1987  Apparat,

2046  Invenere modos, sueti et quibus utier olim,
2047  Certe difficiles, implexique, inque pediti,
2048  Atque per ambages ducti, longosque meatus:
2049  Prorsum at deficiant illis, quae deinde supersunt
2050   Plurima praeterea, genus hoc, dicenda, neque apti
2051  Multorum clarandam ad vim sint, exque plicandam
2052  Naturam; longe sunt infra quippe relicti.

oportet,
2134  Haec Ars, haec Ratio, qua nostri educitur ingens
2135   Vis animi: simili primùm ordine magna figurat
2136  In parvis, rebusque refert pertenuibus amplas;
2137  Deinde retro res integras inquirit, et ipsam
2138  Summam a aprticulis tenuatis omnibus omnem
2139  Colligit, atque unà junctis metitur eandem:
2140   Denique contemnit semper, tenuissima longe

2180   Esse quid ova putent, nisi eorum exilia structa,
2181  Et tenuissima jam membrorum elementa, sed aequo
2182  Quae tamen ordine sint, similique, ut magna, figura?
2183  Deinde ubi non rerum summas a partibus ipsis
2184  Colligimus? Populi quis opes prius aestimet, ejus
2185   Quam varios seorsum per census, atque viritim
2186  Per capita ipsa eat ordinibus comprensa? Quis

228  Puncta, quibus recto possint a tramite findi.
229  Qui prima, ut docui, consistunt sede meatus,
230   Ipsi sunt orbes, proscissoque exoriuntur
231  Quae species tres de cono: qui deinde secundo
232  Ordine sunt, crescunt numero: quos tertius ordo
233  At recipit, longe plus crescunt, classibus isti
234  Discerni variis ut possint; jamque videmus
235  

reposcit
374  Istud iter, rectumque itidem, et quoscumque libebit
375   Diversis alios se ductibus insinuantes;
376  Tantùm ut communis sit apex, e terminus ollis.
377  Uno deinde globos si emittas tempore, ductu
378  Quemque suo; metam ante alios contingere cernes,
379  Qui ruet exortos revoluto ex orbe per arcus.
380   Praeterea quoque scire licet, cum decidit alte

globus evehit ater
417  Pertenui quamquam, at condensa spissus arena,
418  Involvitque diem, mediumque offundere solem
419  Audet, nocturnasque oculis inferre tenebras.
420   Deinde opus est, cum jam patefactum pluribus extet,
421  Corpora curvatos ut eant demissa per arcùs,
422  Hoc quoque nosse, ubi jam prolapsum corpus ad imum
423  Venerit aequi orbis, vel ab aequo cujus origo

ob ictus
441  Omnis paulatim sursum fuga decutiatur,
442  Non tamen ante, locum quam denique scandat ad illum,
443  Qui sit, ut alter erat, lapsus quo coeperat, altus;
444  Deinde viam retro legit, acceleratque ruendo,
445   Ut prius, et partem jam pernix transvolat imam,
446  Tardatoque iterum gressu loca prima revisit,
447  Atque iterum descendit, et insilit, itque,

720   Quapropter duplex, fac, lamina fiat in hujus
721  Partem flexa viae, quam primam protulit orbis
722  Partem, postremamve volutus; ut utraque tantùm
723  Sublimi se tangat origine, deinde per oras
724  Obversis abeat diversas mutuà dorsis.
725   Inter utramque tamen medium cum pondere filum
726  Communi a puncto pendens intersere, prima
727  Distendi medias

828  Quare ubi sex horis praecurrere cuncta videntur,
829  Quartâ est terraï promotior ora sub ortus
830   Parte; quater senis circum omnem, non simul, horis
831  Terram, nempe prius vicinis, deinde remotis
832  Sole ferente diem populis; proin temporis istud
833  Discrimen geminas inter cognoscere siqua
834  Arte queas terrae regiones, queis tamen aeque
835   Tollatur

fluentes
1096  Possunt officere, atque obstare meantibus intra
1097  Corporibus: primùm, liquidae quod semper eundo
1098  Finduntur partes, et iter vi rumpitur illud:
1099  Deinde, graves quod labuntur gravia illa per auras,
1100   Aut lymphas, aut materiam quamcumque fluentem.
1101  Pendet causa prior non causa a simplice; namque est
1102  Corporis et facies commoti,

jacebit
1634  Amborum medium gravitatis, eo ut magis uni
1635   Accedat puncto, quo majus corpus ibidem est;
1636  At quo materies minor est, plus distet ab illo.
1637  Sed tria deinde tibi referantur corpora si se
1638  Inter, jam quid ages? punctum commune duorum
1639  Scilicet invenies, ibique illa coire putabis,
1640   Unum ut de geminis, duo fingas de tribus esse.

quae loca filum
1910   Aeque monstrabant aequo pro tempore longum,
1911  Distabant spatiis, tellus qua lata patescit,
1912  Ut cadere in sensus discrimina parvula possent.
1913  Deinde urens quae sol, aut sole potentior ignis
1914  Addiderant longum in tractum incrementa metallis,
1915   Non ea tanta quidem, sat ut essent, visa profecto.
1916  Ferri virga pedes in sex distensa

2058  Diversisque locis urgeri corpora deorsum
2059  Dissimili nisu gravitatis, scilicet illic
2060   Tardius, hìc contra paulo cunctantius ire.
2061  Quin et forte locis îsdem, quod deinde monendum est,
2062  Credere vix possis tempora longa manere
2063  Aequales ictus gravitatis, ponderaque aequa.
2064  I nunc, atque hominum mirare in mentibus ipsis
2065  

277  Qandoquidem lux illa eadem, quae non ita distans
278  Ante globi brevioris erat stipata minorem
279  Per faciem, sese faciem dissundit in amplam,
280  Fingere quam possis majoris deinde pilaï.
281   Vivida propterea minus hic, densataque tanto,
282  Est opus, ut lux sit, quanto magis ampla rotundi
283  Est spatii facies; facies sed crescere certum est

lumine tectum
295  Floreat; invenies expertus non nisi duplo
296   Inde recedere te spatio debere, papyro
297  Demum ut vix possis perarata agnoscere sensa;
298  Accensa sed deinde novena lampade, terno
299  Tantum intervallo decedes; denique deno
300  Si libeat retrahi tractu, quot lumina posces,
301   Vix legere ut possis, velut ante? Sat ulla profecto

314  Astrum errans aliquod, proin quae dixere Secunda,
315  Et flectunt quandam vim propter continuatam
316  Continuò cursus, nobis vidisse necesse est:
317   Primum vis ea quo nitatur, deinde locorum
318  Pro spatiis, quali vel crescat, vel minuatur
319  Ordine: sed paulum nobis ante omnia motus
320  Astrorum varii, facies lustrandaque caeli
321  Omnis, ut est

570   Se sibi cum toties, quot constant partibus unis,
571  Scilicet addideris, toties, quod prodiit inde,
572  Rursum addens; ita formatos ratione videbis
573  Respondere pari primos, qua deinde secundos
574  Inter se numeros, atque ordine stare vicissim
575   Seu duplo pariter, seu triplo, dimidiove,
576  Aut quocumque alio magno, parvove,

581  Quattuor at porro plus, quam ipse Caducifer, extet
582  Cum prope Mars spatiis evectus, quattuor in se
583  Fac semel ut repetas, ut fiant sexque, decemque;
584  Tum sibi deinde quater conjungens sexque, decemque,
585   Quattuor, et decies sex agglomerabis in unam
586  Componens summam, ut nuper, quater ipse quaternus
587  Quo numerus toties sibi junctus surgat, oportet.

trahuntur,
709  Quo mage de medio distant, mage crescere semper
710   Esse opus, haud alia, quam qua ratione locorum
711  Augentur spatia a medio distantia puncto:
712  At si deinde pares, vel eosdem corpora in orbes
713  Tempore procurrant non aequo, esse ordine verso
714  Vires, in sese repetitum ut tempus utrinque.
715   Ergo ubi perspicuas rationes videris horum;

937  Nunquamne uberior, longeque salubrior annus
938  Successit, vel composito pax laeta tumultu?
939  Scilicet insuetis, quae praecessere, solemus
940   Ignari rebus, qui sunt tum deinde secuti,
941  Eventus tristes praesertim, luctisicosque,
942  Quique premente malo nostros percellere possint
943  Plus animos, veluti causis, signisce referre,
944  Cum

1113  Intempestivo furgebant tempore saepe,
1114  Interdum quoque visus erat pallere Cometes
1115   Haud a Sole procul, terrebat et anxia corda.
1116   His ita judiciis firmatis, deinde meatus,
1117  Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
1118  Servatis loca nempe locis deprendere paucis
1119  Omnia tentarunt numeris gravitatis, adiret
1120  

1117  Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
1118  Servatis loca nempe locis deprendere paucis
1119  Omnia tentarunt numeris gravitatis, adiret
1120   Tempore conspicuus toto quae deinde Cometes;
1121  Nam visum, si congruerent his vera, fore, ingens
1122  Momentum ut positis rationibus adjiceretur,
1123  Atque ibi phoebeae gravitatis

1738  In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;
1739  Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740   Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741  Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742  Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,
1743  Sed medio pergens, cum monti accesseris illi,
1744  Sidus idem translata per instrumenta notato,

Esse potest? Igitur substructas has mare propter
2250   Credibile est urbes, resque huc trans aequora vectas;
2251  Quin superest et adhuc ut portus forma cavati.
2252  Condita principio fuit una, et deinde remoto
2253  Littore successit structis urbs altera muris,
2254  Hospitiumque recens populo dedit; altera porro
2255   Sic quoque, postremamque

2254  Hospitiumque recens populo dedit; altera porro
2255   Sic quoque, postremamque excepit Juppiter Ammon,
2256  Desertoque Jovi suffecit, de Jove natum
2257  Qui voluit se, deinde suam; sed et hinc modo pontus
2258  Se retrahit, magno neque portu calusus, ut olim, est
2259  Huic conjucta Pharus jam tum fuit; insula at ante
2260   Usque adeo a terra medio divisa profundo,

18  Artibus exortus, et grandes unde recepti
19  Porro auctus, in res procurrere me sine paulo
20   Longius, usus erat queis primitus instituisse
21  Vitam homines, ne deficeret, queis deinde retectae
22  Deliciae, et fines Naturae simplicis illi
23  Dimoti, atque aliis alii de moribus orti
24  Mores, atque novi cultus, distensaque longe
25   Grandia propterea

297  Consitus in Terra, qui formae in acumine summo est,
298  Constiterit; quot proinde gradus sit partibus inter
299  Se disjunctus apex turris, montisque vicissim;
300   Quod spatium pedibus dimensus deinde, per omnem
301  Circuitum sic se potuit convertere Terrae.
302  Sed praeter quam quod tractus brevis iste locorum est,
303  Quique vel exiguum nulla

1102   Aerium pelagus, binis si partibus aura
1103  Decrescat, qua densa, aliquo super edita tractu
1104  A nobis, opus esse, ut partibus ipsa quaternis
1105  Decrescat duplici in spatio, bis deinde quaternis,
1106  Deinde bis octonis, sese si scilicet ipsam
1107   Terno attollentem, spatioque sequare quaterno.
1108  Ordine quo possis invento pergere tutus,

aura
1103  Decrescat, qua densa, aliquo super edita tractu
1104  A nobis, opus esse, ut partibus ipsa quaternis
1105  Decrescat duplici in spatio, bis deinde quaternis,
1106  Deinde bis octonis, sese si scilicet ipsam
1107   Terno attollentem, spatioque sequare quaterno.
1108  Ordine quo possis invento pergere tutus,
1109  Innitique auris levibus, sursumque volare.

prora,
1545  Aut retro incursu absistens, velut ultima puppis.
1546  Quod primum est, Terrae non aequo pendet ad orbe,
1547   Annua quo Solem cingit: quod deinde secundum,
1548  Obliquo a positu deprendes Solis ab orbem
1549  Terrai magnum; nec enim protenditur aer
1550  Ex omni circum phoebeus parte, sed ipsum
1551  Trajicit

2022  Atque mage ut valeas turbantes noscere vires;
2023  Quae Terram via recta, et Solis lampada nectit,
2024  Illa tibi Terrae gravitatem in lampada Solis,
2025  Fac, referat; fac deinde, in lampada Solis eandem
2026   Quae Lunae est gravitas, referat vis scilicet illac
2027  Ducta, meat qua Solem inter, Lunamque locatus
2028  Trames; at hoc eadem tum sit contractior, et tum

silentis
2161   Lunai, donec quarto haec se proferat arcu.
2162  Est tamen extremum minima haec ad limitem utrumque,
2163  Maximaque in medio, veluti stet culmine summo;
2164  Deinde loco a medio simili auget pars ea motum
2165  Lege, prius qua carpebat, dum lumine pleno
2166   Luna micet; rursus minuit, dum rursus aditur
2167  Alter ab adverso medius locus; accelleratque

2202  Semper quoque loco laterum qui vertitur ordo.
2203  Primo itidem accessus augentur, tum minuuntur
2204  Furtim mobilitate aucta, et gravitate minuta.
2205  Accessus proin deinde recessibus immitantur;
2206   Hic sit nempe locis, et summo, et transitus imo.
2207  Proinde accedendi queis major causa locis est,
2208  Illa magis

2227  In sese; porro in numeros, ut vincla coegit
2228  In sua, quas vires addi, demive necesse est,
2229  Orbis ut immotus (sit qui aequo proximus orbi)
2230  Mobilis exoriatur; iter quoque deinde peregit
2231   Oppositum, vertitque vices, et mobilis orbis
2232  Motu ex proposito discrimen venit ad ipsum,
2233  Eduxitque animo relegens, quod corpus in orbem

2338  Perpetuis, duroque diu insudare labori.
2339  Ex his jamque potes facili tu noscere pacto,
2340  Unde sit, ut varium consuerit Luna vocari
2341   In caaelo sidus, quo deinde a nomine vulgus
2342  Detulit imperium Triviae, instabilesque potenti
2343  Subjecit Dominae res, assuetaque novari.
2344  Propterea quia quidquid habet mare, terra, vel aer

Bibliographia locorum inventorum

Bošković, Ruđer (1711-1787) [1753], Ecloga recitata in publico Arcadum consessu, versio electronica (), 325 versus, verborum 3023 [genre: poesis - ecloga] [word count] [boskovicrecl].

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report