Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: fUerIt Your search found 2195 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 401-500:401. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
402. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fructus est,
quod possessorem suum ad ęternę pacis bonum feliciter transmittat,
si ipse usque in finem ita ut dictum est egerit.
403. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut Christo seruias. Offendet autem si per impatientiam Deum probro aliquo lacessieris | uel ad furtum rapinam-que auaras porrexeris manus. Cuncta igitur id genus bona erunt, si admixta illis uirtus fuerit, mala uero si adhęserit nequitia. Ad bona autem mala-que diiudicanda sapientum acquiescendum esse consilio ratio admonet. Sed sapientia in quam nullus cadere potest error, Deus est.
404. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uasa electa fuere,
uasa magnę domus,
alii quidem aurea alii uero argentea.
Ad quos propheta:
405. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quidem explicat psalmista dicens:
406. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et in rubedinem inflammatę auiditatis | et in lepram excrescentem. eo quod frequenti usu non satiatur turpis libido sed magis accenditur. Gula Quintum genus lepra capitis est et barbę in uiro uel muliere. cum locus humilior fuerit reliqua carne | et capillus flauus solito-que subtilior | Lepra inquit capitis et barbę est. Caput et barba gulę contigua sunt. non inepte igitur lepram hanc ad crapulę uitium referemus. Quoties per ingluuiem impotes rationis facti fuerimus et
407. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] peccatur. potest enim fieri, ut aliquis partim uirtutibus pręstet, partim alicui uitio deditus sit. Superbia Sexta lepra caluitii est. Si in caluitio inquit | uel recaluatione albus uel ruffus color fuerit exortus, et hoc sacerdos uiderit | condemnabit eum haud dubie leprę quę orta est in caluitio. Quoniam caluitium summa capitis occupat, per hoc superbię elationem signari reor. Semper se supra se errigit superbus, inani tumet
408. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Septima uero ac suprema istarum, quę in Leuitico simul tractantur lepra | non hominis esse dicitur sed uestimenti. Vestis linea inquit siue lanea, quę lepram habuerit in stamine atque subtegmine | aut certe pellis uel quicquid ex pelle confectum est, si alba uel ruffa macula fuerit, infecta lepra reputabitur. Demus hanc (si libet) quod reliquum est, iracundię uitio. Cum enim nulla animi passio ita hominem infatuat atque dementat ut iracundia, merito lepra ista non hominis est, sed vestis.
409. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] erunt si referantur, et peccatorum distantiam ostendisse sat est. nequis forte cum Stoicis deliret | et paria esse putans, non magis timeat interimere hominem quam lędere. Nosse insuper debemus, ut supra est dictum, siue leue | siue graue peccatum fuerit, si minutorum mensuram pręterierit, poenę ignis ęterni esse obnoxium | et inferni supplicia grauitate distare non tempore. quoniam exilii eorum omnium qui illuc relegantur, finis est nullus. Restat nunc ut de mortifero crimine
410. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] improbe-que patrandi.
Vt uoluptates fugias,
memor esto sapientissimi Salomonis sententię dicentis:
411. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Qui ergo tria hęc quę proposuimus caruit ,
ille arbor bona bonos germinans fructus erit,
mala autem malos proferens fructus esse desinet.
412. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Manassen genuit iniquum atque scelestum. Nemo itaque suum peccatum patris prauitate excuset. Pater non portabit iniquitatem filii | nec filius nequitiam patris. anima quę peccauerit ipsa punietur. Qualis cuiusque in anima affectus fuerit, talia edet et opera. Intimo prius cordis morbo medicina est adhibenda, ut in cute inde nascentia hulcera curentur. Interiora si sana fuerint, ea quę foris sunt pulchre ac probe se habebunt.
413. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quibus delectatus animus et in mollitiem resolutus iam inimicis prodere ciuitatem meditatur | et illos admittere per portam male custoditi auditus. Odoratus Olfactum debellare properant unguenta. quod si odore per nares penetrante intus latens animus captus fuerit, omnibus muliebribus deliciis ad se aditum aperiet | neque eum odoramentis ad luxuriam uti pudebit. Gustus Cum gustu certabunt esculentorum poculentorum-que exquisiti sapores. quorum auiditate superatus
414. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non negaui eis.
et cum nihil omnino in hac uita permansurum animaduerteret, exclamauit:
Vanitas uanitatum et omnia uanitas.
Audi et Saluatoris in Euangelio dictum:
415. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Vanitas uanitatum et omnia uanitas.
Audi et Saluatoris in Euangelio dictum:
416. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
417. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] putabit opobalsamum uel myrrham uel stacten uel casiam uel nardum, uel quęuis alia odoramenta olere, cum magis eum, qui cęlo dignus esse cupit, spernere terrena | et uirtutum ac sanctimonię odore fragrare oporteat. Quem si assecutus fuerit, quicquid naribus gratissimum suauissimum-que esse creditur, prę illo nauseam putabit. In cęlo enim, quo ille properat, non est Engadi uicus balsami ferax, non Sabea regio thuris abundans, non preciosorum unguentorum
418. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] ac labiorum, quia non corporis, sed spiritus sunt, faciunt ut ipsam quoque carnis circumcisionem intelligentię demus spiritali. Incircuncisus corde. Qui ergo temperans fuerit, primum cor suum circumcidet, ne cogitet malum, ne prauę appetitioni assensum prębeat | qui enim assenserit | et ad perficiendum scelus quod cogitauit animum inclinauerit, hic incircumcisus corde erit. Incircuncisus auribus. Deinde qui temperans
419. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] primum cor suum circumcidet, ne cogitet malum, ne prauę appetitioni assensum prębeat | qui enim assenserit | et ad perficiendum scelus quod cogitauit animum inclinauerit, hic incircumcisus corde erit. Incircuncisus auribus. Deinde qui temperans fuerit, suas aures circumcidere curabit, subtrahendo auditum delatorum susurris, adulatorum blanditiis, turpibus scortatorum canticis | impudentię-que scurrarum. Qui uero aliquem ex his libenter audierit, incircumcisus auribus erit.
420. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] susurris, adulatorum blanditiis, turpibus scortatorum canticis | impudentię-que scurrarum. Qui uero aliquem ex his libenter audierit, incircumcisus auribus erit. Incircuncisus labiis. Postremo qui temperans fuerit, labia sua circumcidere studebit, linguam cohibendo, ne de aliquo infamandi causa obloquatur , ne cui male dicat, ne litiget, ne rixetur, ne obprobret, ne mentiatur, nequid denique iniquum foedum inhonestum proferat. Qui autem loquenda
421. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] labiis iudicabitur.
422. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uere uiduas in Ecclesia reuerenter suscipiendas alendas-que pręcepisset, si modo unde alantur de suo non habuerint, prospicere etiam uolens nequa de his sinistri rumoris oboriatur suspicio, nequis infirmis peccandi locus detur: Vidua inquit eligatur non minus sexaginta annorum, quę fuerit unius uiri uxor, in operibus bonis testimonium habens, si filios educauit, si hospitio recepit, si sanctorum pedes lauit, si tribulationem patientibus subministrauit, si omne opus bonum subsecuta est. Adolescentiores autem uiduas deuita. Cum enim luxuriatę fuerint | in
423. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uestris Domino. Qui ergo talia legere uel audire neglexerit, Spiritu Sancto impleri non poterit. Et quomodo castitatem seruare ualebit, si Spiritus Sancti auxilio fuerit destitutus? Porro quid iocundius | aut quid optabilius | quam Dei sapientiam in Scripturis audire loquentem | et illius doctrinę inhęrere, qui solus nec falli possit | nec uelit fallere?
424. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Neque enim coram Hymeneo uel Thalassio inter se pepigere,
ut uana solebat gentilitas,
sed ut decet fideles,
Deo uero inuocato Christo-que teste et Ecclesia.
Nihil magis ratum esse debet |
quam quod his accitis ac pręsentibus pie iuste-que fuerit promissum.
Deinde idem Apostolus paucis uerbis multa complexus:
425. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] timore regum fidem deserat.
426. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
427. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Pręterea morbo aliquo affectis opitulari |
et ęgrotantibus assidere |
elemosinę genus est.
de quo in Leuitico dicitur:
428. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Potestates Ad eos maxime ista spectat comminatio, qui in potestatibus uersantur | et pastoris adepti officium gregem sibi commissum detondere non cessant. Si iumentum stercus fecerit, si extra ędis loturam quis effuderit, si cum altero parum quid altercatus fuerit, mulctatur pecunia, quasi qui maiestatem lęserit. denique mille causę habentur despoliandi inopem, nulla miserendi. Et miramur si illorum qui sic agunt, non miseretur Deus? si liberis orbantur, si ab inimicis infestantur, si et ipsi a potentioribus despoliantur? quasi
429. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] suspicere genitus, ultro se in ima telluris immergit. nec supra se pendentem metuit molem | nec post se relictum solem quicquam ęstimat; per menses plurimos perpetuam noctem sustinet, ut argentum aurum-que in suam ipse perniciem proferat. si modo quod multis contigit, non ante fuerit oppressus ruina | se-que repente cum opibus quas collegerat sepeliat. Frumenta, uinum, oleum, linum, lanam | cetera-que uitę nostrę necessaria in aperto nobis fruenda obtulerat Deus, cętera tanquam nocitura latere uolebat.
430. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] eundem apostolum) Deus uenter est,
cur non pecuniam eorum deum esse dixerimus,
quibus nihil charius est pecunia?
Nam siquando aliquis fidelis disciplinę pręceptor in illicitos contractus,
in usuras,
in immodicam lucrandi cupiditatem inuectus fuerit,
indignantur,
reclamant,
in furorem uertuntur.
431. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
432. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et malos, et pluit super iustos et iniustos. Qvaliter nos gerere debemvs in dandis beneficiis. Caput XXIII In omnes itaque beneficia conferenda sunt, sed tamen ut quo cuique opus fuerit | quod-que cuique conuenerit detur | et merita singulorum spectanda erunt et necessitates et ingenia. Dignis non solum uitę subsidia, sed etiam honores atque officia deferantur. Inopes cibo, potu, tegumento, tecto
433. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tanquam relaturus, iam retulisse uidetur. quia satis est uoluisse, quoties posse non occurrat. Ab illo qui infamia notatus est | et turpiter uiuit, non accipias beneficium, ne perditis moribus eius fauere uidearis; nisi forte eo accepto | et inita cum homine familiaritate spes fuerit | tuis admonitionibus eum reuocandi | sibi-que restituendi, ne in nequitia obduratus pereat. Cum-que etiam malis benefaciendum sit, non est prętermittenda benefaciendi occasio, si tunc se offerat, cum ille
434. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cęterum illi qui non reddere lucrari esse existimant, multum quidem falluntur. Quis enim in eum iterum beneficus erit, cuius ingratitudinem semel fuerit expertus? Itaque rarius accipiet, qui in reddendo negligentem se pręstabit. Illi uero qui capessendis uirtutibus operam impendunt, non rerum emolumenta sequuntur sed
435. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] boni, tantum postea mali irrogauit. Intuendum igitur minor-ne an maior sit iniuria quam beneficium. Minoris enim iniurię obliuisci debes | et memor esse beneficii. Cum uero maior uel par fuerit offensa, obligatione officii absolutus es | neque gratiam debes illi, qui gratię meritum lędendo amisit. Iniuriam tamen omnem, quantacunque fuerit, remittere debemus | nec uindictam appetere, propter eum qui ait: Dimittite et dimittetur
436. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] debes | et memor esse beneficii. Cum uero maior uel par fuerit offensa, obligatione officii absolutus es | neque gratiam debes illi, qui gratię meritum lędendo amisit. Iniuriam tamen omnem, quantacunque fuerit, remittere debemus | nec uindictam appetere, propter eum qui ait: Dimittite et dimittetur uobis. Sed si condonata est iniuria inquies, cur non manet beneficium? Iniuriam remitte ne Deum offendas. beneficium reddere
437. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] si nullum domino beneficium pręstitit. Sed qui talia a domino meruit accipere, negari non potest, quin pręstiterit aliquid, ob quod talia accipere uisus est dignus. Rursum si erro fugitiuus-que fuerit, si imperium domini contempserit, si furto non abstinuerit, si petulans, si mendax, si ebriosus, si rixosus, si denique nequam fuerit, nonne uinculis constringetur, stigmate notabitur, furcam ferre cogetur, flagris uerberibus-que cędetur | et uel uenundabitur uel
438. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] quin pręstiterit aliquid, ob quod talia accipere uisus est dignus. Rursum si erro fugitiuus-que fuerit, si imperium domini contempserit, si furto non abstinuerit, si petulans, si mendax, si ebriosus, si rixosus, si denique nequam fuerit, nonne uinculis constringetur, stigmate notabitur, furcam ferre cogetur, flagris uerberibus-que cędetur | et uel uenundabitur uel perimetur? Inique talia passum diceremus malum seruum nisi offendisset, sicut bonum non iure
439. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] 4
Igitur ut ab iis qui ante Diluuium fuere initium capiamus,
gratus erga Deum fuit Abel,
qui primogenita et pinguiora quęque gregis sui offerebat Domino.
quod autem propterea a Domino dilectus fuerit,
Scriptura testatur.
ait enim:
Respexit Deus ad sacrificia Abel,
ad Cayn autem sacrificia non respexit.
Maledixit quoque Cayno Dominus,
quia ille ob hoc ipsum fratri inuidens,
quod sibi pręferretur,
ad se euocatum interfecerat.
Enos
inquit corruperat uiam suam; pręter illas octo animas quę in arca seruatę sunt,
ne cum cęteris diluuio perirent.
(!)
Porro si quęris ,
quanta tunc fuerit culpa ingratorum,
multę bestię cathaclismo superfuerunt,
illorum nemo.
Iudei
Post diluuium ingratissimos omnium semper fuisse Iudeos comperio;
illos excipimus,
quorum superius facta est mentio.
terrenę luxurię deliciis post eum currere nunquam desistunt.
Sed ne solos Iudeos accusasse uideamur,
nostrorum quoque in Christum infidelitas (ut alia delicta prętermittantur) in medium ueniat,
non tam quę modo sit,
quam quę olim fuerit |
et ueri assertione uicta desierit.
De ingratitvdine hereticorvm et ivdae proditoris.
Caput X
Cum enim nullum mendacium diu stare possit,
quia nihil firmi,
nihil solidi
inquit in mundum uniuersum prędicate Euangelium omni creaturę.
Veruntamen,
qui apostolico isto fungi uoluerit munere,
eruditione ac uirtutibus pręstare debet.
Alioquin si indoctus fuerit,
facile in errorem labetur |
et quorum conscientiam curare uolet,
magis consauciabit.
Discat igitur prius,
et postea doceat,
et quod uerbis docuerit,
operibus comprobet.
Sic egisse dicitur Esdras sacerdos,
cum ad reparandam
cauendum est,
ne rudis interpres declamet in ecclesia.
Male enim exponens dicta Scripturarum,
periculum est,
ne et ipse in errorem incidat |
et alios inducat.
quod si (ut dicitur) cęcus cęco dux fuerit,
ambo in foueam cadent.
Hoc Apostolus Galatis,
quos ipse docuerat,
metuens ait:
ut et mordeat peccatorem |
et spe uenię consoletur,
ne ille abundantiori tristitia absorbeatur.
Fragilitatis tuę memor aliorum infirmitatibus medere |
et ad mentem reuoca pręceptum Apostoli dicentis:
constituit Dominus super familiam suam,
det illi in tempore tritici mensuram.
Vbi obseruandum est,
quod non solum tempore apto opus sit,
ut data prosint,
sed etiam mensura,
ut neque plus neque minus dicatur |
quam necesse fuerit.
Accommodatissima autem huic negocio tempora erunt |
ieiuniorum dies,
qui ante festum Dominicę natiuitatis Dominicę-que resurrectionis solennes habentur.
Tunc tempus acceptabile,
horreis cęlestibus reponendam.
Magnificum est mensę diuinę esse conuiuam,
sed magnificentius ab ipso mensę domino dignum iudicari,
ut sis conuiuarum inuitator et ad Sponsi nuptias conuocator multorum atque collector.
Cui hoc fuerit concessum,
dici de illo poterit quod de Ioanne Baptista fuit dictum:
rege regum reprobari?
Regnum tibi si hostis non abstulerit,
certe auferet mors,
quę semper propinquior est quam creditur.
Cęlestis uero beatitudinis pręmium |
perpetuum est et perenne.
Nullius minas metuet,
qui illud consecutus fuerit,
nullos casus formidabit semper-que felix ac beatus erit,
quem semel Dominus in suum receperit regnum.
Et si ad tantum ac tale bonum per sanctorum doctrinam peruenitur,
nulli dubium est ,
quin super omnia conducibile
Nisi enim scripsissent illi,
quibus datum fuit nosse mysterium regni Dei,
quis nunc quę uera sunt disceret?
quis doceret?
A prophetis,
ab apostolis,
a reliquis Ecclesię sanctę magistris didicimus,
quę nunc docemus.
Ipsorum profecto qui discipulus non fuerit,
non poterit esse utilis pręceptor aliorum.
De corporis manvvmqve labore.
Caput XIX
Quoniam uero prędicandi ac docendi exercitatio ad eruditos tantum pertinet,
Labor corporis.
(!)
Labore quippe corporis uegetatur intellectus,
uoluptatum appetitio coercetur,
superbia frangitur,
uirtus retinetur |
et quicquid per ocium corruptum fuerit,
per laborem instauratur.
Denique operum orationum-que uicissitudine diaboli tentamenta superantur |
et in proposito uitę sanctioris in finem usque perseueratur.
alioquin iumentis quibusdam minus sapere uideberis.
Camellus enim neque ultra solitum procedit spacium |
nec plus instituto onere recipit.
Quod si maius ferente fuerit onus,
necesse est ut opprimat.
Inconsulta effluunt,
moderata autem durant.
Neque enim qui tulerit laborem,
sed qui pertulit,
ęternę quietis beatitudinem consequetur.
indulges |
non es a periculo perditionis liber.
quando quidem non solum abundantia et saturitas euertit Sodomam,
sed etiam ocium.
immo tanto nequius ociatur pauper quam diues,
quanto minus habet causam ociandi.
Diues nempe cum ociosus fuerit,
uoluptatibus luxurię-que operam dabit.
Pauperi autem necesse erit |
furto ac rapinis quęrere unde uiuat,
et in alios grassari,
ne ipse fame pereat.
Longe itaque periculosius est ociositas egentis quam abundantis.
Quid
Quas ob res meruit fieri populi Israhelitici liberator de ęgyptiaca seruitute |
legis-que diuinę lator |
et multorum mirabilium autor |
atque aliis pręferri Dei iudicio dicentis:
Cęcos illuminare,
leprosos mundare,
mortuos uiuificare nulla possunt medicamenta
,
isti potuerunt.
Si magna gratia hęc,
haud dubium,
quin etiam magna quę gratiam secuta est merces fuerit.
Quanto igitur humiliores Deo seruiendo erimus,
tanto gloriam celsiorem consequemur.
Maria mater dei.
(!)
officio nihil prętermittendo quod uel ad humilitatem pertinere uidebitur |
uel ad charitatem.
(!)
Definiamus igitur uitiosam fore humilitatem,
quę charitati aliis-que uirtutibus non fuerit copulata.
Nam neque libidinosis proderit humilitas |
neque gulę uentri-que seruientibus |
neque alii alicui flagitio subnixis.
humilitatis ordo
Prima
credam,
supra id quod sum.
Qvanta mala pariat svperbia.
Caput II
Scriptum est pręterea:
Dominus,
nisi quia superbi licet opere interdum non peccent,
animo tamen delinquunt,
donum Dei non Dei laudi sed suę tribuendo.
Vnde idem:
plurimum poterat exegit,
ut Iudei qui in regno eius erant,
internicione delerentur |
et cum his ipse Mardocheus in crucem actus periret.
Sed uide quomodo Deus deposuit potentes de sede |
et exaltauit humiles.
Rex edoctus per reginam coniugem suam Hester,
quam bene de illo meritus fuerit Mardocheus detectis olim insidiis coniuratorum in ipsum,
mutauit edictum |
Iudeos-que liberę conditionis esse iussit.
VIII
Qualis autem superborum poena futura sit,
pręsentia demonstrant.
Nam si in uita quoque grauissime plectuntur,
haud dubium quin multo acerbiora passuri sint |
post mortem in inferno,
nisi decedentium comes fuerit humilitas.
Id quanquam ex his quę diximus perspicue apparet,
addamus tamen et alia quędam de Scripturis,
ut quo plures aduersus uitium istud sententias didicerimus,
in euitando efficiamur diligentiores.
in quo offenditur Deus.
Omnia extrema prius perpetienda sunt |
quam contra Dei iussa,
mandata,
leges aliquid agendum.
Nec unquam dubitandum,
quin illud bonum ęquum-que sit,
quod iussum a Deo atque constitutum fuerit.
Cuius unius sapientia nunquam errat |
et bonitas a sui perfectione deflectitur.
Cuicunque igitur ita ut oportet de Deo persuasum fuerit,
non inquiret quare sic aut sic aliquid ille iubeat
ęquum-que sit,
quod iussum a Deo atque constitutum fuerit.
Cuius unius sapientia nunquam errat |
et bonitas a sui perfectione deflectitur.
Cuicunque igitur ita ut oportet de Deo persuasum fuerit,
non inquiret quare sic aut sic aliquid ille iubeat siue mandet,
sed tantum quod imperatum est,
id persequi atque perficere curabit.
Abraham
Deo parendi atque obsequendi sedulitas.
Quę profecto si nobis contigerit,
nullus hominum timor obstabit,
nullus pudor,
quin agamus,
quicquid uel a Domino |
uel a pontifice uel a collegii nostri pręposito iniunctum fuerit.
Non timuerunt sancti prophetę magnos reges coram arguere |
neque populo plebi-que aduersa denunciare,
cum a Domino mitterentur.
autem resistunt,
ipsi sibi inquit damnationem acquirunt.
Quoties ergo imperatum est,
quod potestati quę a Deo est conuenit,
parere debemus ut Deo.
At uero cum male,
impie,
iniuste aliquid iussum fuerit,
malignitati eius qui iussit resistendum est |
neque quod fieri uoluit faciendum.
Talis quippe iussio nequaquam sequitur ordinem a Deo datę potestatis,
sed eius qui abutitur potestate,
prauitatem atque nequitiam.
Iccirco idem
esse,
dicto obedire,
sed subiunxit:
ad omne opus bonum paratos esse.
Cum itaque potestas aliquid iusserit,
subditi mens mature perpendat,
utrum bonum an malum sit quod iubetur.
si bonum fuerit pareat,
si malum,
parere caueat,
ne Deum offendat.
Quod si nec bonum nec malum uidebitur,
perinde ac si bonum esset obtemperet.
Satis est enim si malum non est quod iubetur.
Bonum autem etiam si iussum non fuerit,
agere
iubetur.
si bonum fuerit pareat,
si malum,
parere caueat,
ne Deum offendat.
Quod si nec bonum nec malum uidebitur,
perinde ac si bonum esset obtemperet.
Satis est enim si malum non est quod iubetur.
Bonum autem etiam si iussum non fuerit,
agere expediens erit.
Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere.
Vis inquit non timere potestatem? bene fac.
Fieri quidem potest,
ut potestas male officio suo fungens aduersus innocentem sęuiat,
sed Dominum
dicente:
indignos esse iniuria |
et illum dignum,
qui peccatum non fecit.
uel illos qui Spiritu Sancto repleti erant,
et tamen infestationibus impiorum hominum carere non poterant.
Quod certe fateri nemo,
nisi stultissimus fuerit potest.
Dominus igitur omnium innocentissimus,
omnium optimus,
falsis criminationibus circumuenitur et tacet,
accusatur et nihil respondet |
ab hominibus diiudicatur hominum angelorum-que conditor atque dominator,
et sustinet.
Nos
arbitratur?
De patientia Iob. et qvare bonis accidant mala.
Caput XVIII
Vt autem omnium pręsentium tempestatum magnitudinem superes,
quanta passus fuerit uir Deo charissimus Iob |
et quam ad omnem erumnarum impetum immobilis permanserit,
semper tibi occurrat.
et si multo grauiora illum leuiter placide-que pertulisse inuenies,
pudeat te in leuioribus minus esse fortem.
et iracundię motum pro uiribus compescere assuescat.
Minoribus igitur delictis obstaculum faciat,
ne ad maiora prorumpat.
quando ne minima quidem hinc decedentium impunita erunt,
nisi ante pro illi poenitudinis opera labore-que satisfactum fuerit.
diuina uerberet uindicta.
Siquis uos uel leuissima offenderit contumelia,
continuo maiestatis lęsę reus peragitur |
et acerbius etiam quam meretur punitur.
Mulctatur quandoque qui in aliquem priuatum hominem indigne
conuitiatus fuerit |
sola in Deum contumelia tuta est.
Poena ab homine expetitur ob iniuriam homini illatam,
et Deum maledicentis scelus nulla denunciatione reprimitur.
non sinit dignosci neque intelligi.
Ideo-que ista animi perturbati passio maxime in iudiciis faciendis cauenda est.
Nunquam enim iuste iudicabit,
qui iratus est.
Nam si ille cui iratus fuerit,
pro crimine delato mulctari merebitur,
hic ulciscendi auiditate iustę poenę modum excedet.
aut si de rebus lis erit,
omissa iudicii consultatione aduersus eum cui infensus est,
ferre sententiam festinabit |
Tales ergo excursus habet impatientia,
ut hominem immoderate furentem |
usque ad abyssum inferni deuehat |
et poenis illis,
quarum nullus finis est,
irreuocabiliter tradat,
si ei usque ad uitę exitum dominata fuerit.
De ira non vitiosa sed vtili et de ira dei.
Caput XXVI
Est tamen ira quędam rationi parens,
cum uitiis irascimur uel nostris uel alienis.
Reticulum iecoris offert Domino,
qui toleratione superat iracundiam.
In iecore enim in ipso humore fellis irę receptaculum esse creditur.
Et quoniam hoc sacrificium in Lege pro peccato offerri iussum fuit,
puto quod is qui in omnibus patiens fuerit,
et pręteritorum criminum facile ueniam consequetur |
et in futurum innocentiam custodiet |
seruata autem innocentia inter beatos computabitur.
Super omnia uero proderit |
mente reuoluere |
tum quę patientibus proposita sint
Nihil ei deesse poterit,
quem ubique Dei gratia comitabitur.
Qui autem linguam suam ad benedicendum assuefecerit,
hic uere Christi seruus habebitur,
illorum in cęlo copulandus consortio,
quorum morem in terra fuerit emulatus.
De maledicendi neqvitia
caput XXIX
Vt autem benedicendi studio diligentius incumbamus,
opportunum uidetur nunc scrutari,
quantum mali maledicis et impurę linguę
Interdum de re leuissima inter se dissidentes ad maximos furibundi prorumpunt clamores.
inde ne manibus quidem temperant.
De uerbis enim ad uerbera facile peruenire proprium contentiosorum est atque contumacium.
Cum-que diu obstinatis animis fuerit altercatum,
sanguine et cędibus pertinax finitur contentio |
vsque adeo noxium esse solet |
nolle linguę moderari |
et superbię uitio ab altercationibus non recedere.
Recte itaque Iacobus apostolus:
Multiplicantur quippe nequitię,
iracundia exardescit,
concipitur odium,
ex quo mala ingentia oriri solent,
si lingua a uelitatione non cohibeatur.
Reliquum est,
ut qui ita obduratus fuerit,
diabolo flagellandus tradatur,
et hoc iuxta Salomonis sententiam dicentis:
non potest in loquendo cohibere spiritum suum.
Sicut ergo urbs illa quam moenia nulla protegunt,
facilem aditum pręstat inimicis,
ita inconsulta garrulitas peccatis blande subeuntibus aperit ianuas cordis.
Cor autem quo repletum fuerit,
hoc per oris claustra effundet,
cum in uerba proruperit.
Ex abundantia enim cordis os loquitur.
et quę procedunt de ore,
de corde exeunt |
hominem-que coinquinant.
Ad finem tandem operis Deo auxiliante peruentum est.
Cui soli gratias agimus atque habemus,
confitentes eius esse beneficium,
quicquid a nobis recte institutum recte-que tractatum fuerit.
Nihil autem non recte dicitur,
quod cęlestis disciplinę ueritate firmatur.
Quare omnes equidem,
qui ista legent,
rogatos uolo,
ne forte incompti impoliti-que sermonis mei asperitate
usque ad certo certius (c. 12)
lacunam coniecit Glavičić
ordinum quae adhuc extant monasteria summa impensa extruxit, templis uero et sacerdotibus ad centum ducatorum millia elargitus est, ita ut nulla fuerit per totam Dalmatiam celebrior ecclesia cui auri aliquid uel argenti, aut preciosam uestem non legauerit. Validissimo deinde praesidio Illyricum a Turcis, dum prorex esset, tutari non destitit. Quarum rerum causa a Martino
Te latent latibula uoluntatis. Vidisti, Domine, afflictionem populi Tui et, quod subsistere ante faciem inimicorum non possumus, Tu nosti. Illud denique nullo piaculo praetermittam et plusquam dici possit uereor, Pater sancte, ne pauperes illi nostri aegestate, inopia et desperatione ducti una cum Turcis bellare et caeteros Christianos depopulari cogantur. Cuius rei qui causam dederit, Deo omnipotenti rationem reddat! Dixi tamen id propterea uobis ut, cum factum fuerit – si credere nunc non uultis – reminiscamini quia ego dixi uobis.
|
483. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]
sunt plaga magna. Locus
dictus
484. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]
pertinaciter manentibus Saulem unxit regem Domino ita iubente exposuitque ei legem regni. Mox ad populum: Constitui, inquit, super uos regem. Nunc, siquis uestrum a me unquam Ięsus fuerit, dicite, ut ei faciam satis. Negarunt se quicquam habere, quod de illo conquerantur. Orauit pro eis hortatusque est, a Domini cultu ne recedant, ne pereant ab ipso destituti. Saulem arguit delicti et de successore
485. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]
Belial sequi contempsere. Boues ante se agens uenit in agrum. Insiluit in eum spiritus Domini. Furens utrumque bouem concidit in frusta; ea in omnes mittens terminos ait: Sic fiet bobus illius, qui Saulem secutus non fuerit et Samuelem. Censum egit filiorum Israhel. Castra Ammonitarum afflixit. Cum autem uellet populus illos perdere, qui eum contempserant, inhibuit. Samuele populum conuocante in Galgala constituerunt Saulem regem,
486. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]
per somnium Domino ac dicente: Pete tibi quod uis, petiit cor docile, ut iuste iudicaret inter bonum malumque discernens. Et quoniam sapientiam elegit, non solum petita accępit sed etiam diuitias et gloriam et, si Deo fuerit obediens, longęuitatis promissionem. Veniens in sanctam ciuitatem obtulit holocausta, fecit conuiuium. Iudicio facto de pueris inter matres eorum dixerunt sapientiam Dei in illo esse ad faciendum iudicium. In
487. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]
Dominum, idolis seruierunt. Zachariam, Ioiadę filium, Zacharias lapidatus prophetantem lapidauerunt in a trio templi Ioa rege iubente, tametsi patris eius beneficio tum uitam tum regnum fuerit assecutus. Deo autem tot impietates ulciscente Syri numero pauci ingentes Iuda copias superant atque prosternunt. Rex etiam Syrię Azahel expugnata Geth obsedit Hierosolymam, sed a Ioa omni argento, quod in templo et in
488. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]
et Leuitis ire Hierosolymam, uadat tecum. Aurum et argentum Deo Israhel oblatum tale et fac de illo iuxta uoluntatem Dei tui. Vasa quoque, quę dicata sunt ei, trade in conspectu eius. Quicquid insuper opus fuerit ut impendas, dabis de thesauro et fisco regum et a me usque argenti talenta C, ad frumenti choros C, ad uini bathos C, ad olei totidem, ad salis
489. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]
a Domino implorant et, cum siti laborarent, insultant in Oziam principem, quod non se tradiderit Assyriis, priusquam siti perirent. Ozias pepigit cum eis traditurum se ciuitatem, si intra quinque dierum spacium a Domino missum non fuerit auxilium. Percrebuit res ista Iudit uiduę, et domo egressa coram pręsbiteris Chabri et Charmi repręhendit factum Ozię atque ipsos orare iubet, ut Deus Israhel consilii, quod mente agitabat, adiuuet propositum. Deinde ingressa
490. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]
gladio amputat dormienti caput, amputatum tradit ancillę. Eo in peram misso exeunt, quasi ad orandum, nemine prohibente. Intrant ciuitatem. Ciues re cognita metum in gaudium uertunt, Deo gratias agunt et eam, quę tantum facinus ausa fuerit, laudibus prosequuntur. Caput in muro, ut omnibus spectaculo esset, suspendunt et armis muniti in hostem turmatim prodeunt. Illi duce amisso conterriti uertuntur in fugam. Hi persecuti sunt eos cędendo usque ad fines regni. Interim
491. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | Section]
huius uaticinia prosequamur. In his legimus Domini nostri aduersus diabolum uictoriam et idolorum cultum in eius aduentu periturum. De Diabolo ait: Hęc dicit Dominus: Captiuitas a forti tolletur et, quod ablatum fuerit a robusto, saluabitur. De idolorum interitu: Contaminabis, inquit, laminas sculptilium argenti tui et uestimentum conflatilis auri tui et disperges ea sicut immunditiam menstruatę. Deinde ait:
492. Marulić, Marko. De Veteris instrumenti uiris... [Paragraph | SubSect | Section]
filium, Celesyrię ducem, adiens ad spoliandum Hierosolymitanum ęrarium concitasset idque ille regi retulisset, datum fuit negocium Heliodoro. Qui Hierosolymam ueniens cum exposuisset, cuius rei gratia ab rege missus fuerit, Onias intercessit nefas esse dicens ea per uim intercipi, quę ad sustentationem uiduarum pupillorumque reposita seruarentur. Ediuerso ille regię autoritati atque imperio obsequendum esse asseuerabat. Dies ergo
493. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]
odii. tamen plaeraeque consentaneae rationes suapte se offerunt. Occurrunt sane primo grauissima et cruenta bella quae ab Hungaris et Illyriis Thurcarum bella cum Hungaris et Illyriis. pro Triballis / Misis / atque Dardanis contra Thurcas gesta sunt: vt iis multo fuerit difficilius has obtinere prouincias / quam expugnare: tot. n. vtrinque desideratos / tot strages factas memoriae proditum est / vt qui vicit propius metum fuerit: numero tandem et hostium pertinacia victi succubuimus. Thurcarum pertinacia vincimur. Et
494. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]
bella cum Hungaris et Illyriis. pro Triballis / Misis / atque Dardanis contra Thurcas gesta sunt: vt iis multo fuerit difficilius has obtinere prouincias / quam expugnare: tot. n. vtrinque desideratos / tot strages factas memoriae proditum est / vt qui vicit propius metum fuerit: numero tandem et hostium pertinacia victi succubuimus. Thurcarum pertinacia vincimur. Et quamuis vlti ignominiam cumulatae sint: tamen fere omnibus / et praesertim barbaris a natura insitum est / vt iis quos aliquando metuerunt / semper infesti sint. Getis vnico
495. Andreis, Franjo... . Oratio Tranquilli Parthenii... [Paragraph | Section]
vtinam extaret aliqua ratio minuendi hunc dolorem / quem ingentes calamitates peperere / quotidie nouis accrescentibus. Sed qui possum abtinere a lachrimis? siquidem eo vsque miseriarum atrocitate fortunae redactus sum / vt non solum inter armorum strepitus vnico sensu aurium dolere satis fuerit: sed quod omnium miserrimum est / communium particeps malorum grauissimis calamitatibus interfui / lamentabiles Christianorum strages his oculis vidi / et infoelix miserrimae ruinae spectator extiti. Quis porro est tam ferreo pectore / quem tantum fecit alienum ab humanitate crudelitas / vt
496. Andreis, Franjo... . Oratio de laudibus eloquentiae... [Paragraph | SubSect | Section]
Plato. qui nauigauerat in Aegyptum, Pythagoras Pythagoras. etiam ad Persas, et plaerique ad alias nationes, quorum diuturnius est nomen in terris, quam eorum patria fuerit. Et quamuis unaquaeque uirtus quemlibet sui amatorem clarum faciat: quemadmodum Achilles fortitudine, Achilles fortis. Aeneas pietate Aeneas pius. narrantur
497. Berislavić, Petar. Petrus Berislavus episcopus... [Paragraph | Section]
nunciis pro expeditione contra eosdem hostes suscipienda proque modo habendarum pecuniarum ceterarumque rerum ad ipsam expeditionem necessariarum sese instantissime egisse. Apud quos si piis Sanctitatis Vestre admonicionibus obtemperatum fuerit, daturum se operam, ut imprimis miseris his regnis succurratur, sin ad eiusmodi Sanctitatis Vestre pias et sanctissimas admonitiones cohortacionesque animum non apposuerint, alia sese cogitaturum via ut ipsis regnis subvenire
498. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
cognosces ea cuncta, quę ipsi contigisse Euangelistarum scriptura testatur, olim quidem prophetarum oraculis, Legis cerimoniis uariisque rerum euentis fuisse significata. Postremo intelliges, a quanta humilitate ad qualem gloriam idem Dominus noster, non aliena, sed sua uirtute fuerit exaltatus. Qui enim per tormenta interemptus fuerat, surrexit de sepulchro uiuens in ęternum. Quem Iudei probro contemptuique habuerant, discipuli eius in cęlum ascendentem uiderunt. Quem Pilatus Herodesque damnauerant, in cęlesti regno ad dexteram sedit Dei
499. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 415 | Paragraph | SubSect | Section]
labor noster meretur, id totum tecum, cui plurimum debeo, cupio communicare. Huiusce autem uoti qua ratione compos effici queam, accipe. Ista, quę ego dudum conscripsi Tibique dedicaui, Tu in multas paginas diffundenda impressoribus trade, ut, cum plurium exemplariorum copia facta fuerit, illi, qui legerint, non mea magis quam Tua opera excitentur ad eas capessendas uirtutes, quibus uera beatitudo comparatur. Ego igitur seminaui, tu occabis, tu runcabis. Ego plantaui, tu arbustabis, tu pedabis, ut et seges ipsa lętior proueniat et uiuiferi palmites per ramos
500. Marulić, Marko. De humilitate, versio electronica [page 417 | Paragraph | Section]
donum animo metitus non iam pro uiribus conabitur, nequa in re eum, a quo tanta accepit, offendat uel sese insolenter efferendo, cum ipse semper se submisse gesserit, uel delicate uoluptuoseque uiuendo, cum ipse ab incunabulis usque in uitę finem in laboribus angustiisque fuerit, uel aduersa iniquo animo perferendo, cum idem ipse tam dura, tam acerba, tam denique intolerabilia, ut nobis perennis felicitatis aditum aperiret, uolens ac libens passus sit? Cęterum, nequis cum Iudeis erret male de Messię aduentu sentiens, monstrabimus, quicquid
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Kožičić Benja, Šimun [1516], De Corvatiae desolatione, versio electronica (, Roma), verborum 1764, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [begniusscorvatiae].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].
Berislavić, Petar (1475–1520) [1518], Petrus Berislavus episcopus Vespriminensis Leoni papae X, versio electronica (, Zlobochyna), Verborum 746, Ed. Bessenyei József [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [berislavicpepist15180410].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.