Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: Apol?lo.* Your search found 410 occurrences
1 2 3 4 5
Occurrences 101-200:101. Mihetić, Ambroz;... . Ambrosii Miches Cassandrae Fidelis... [Paragraph | Section] Sed in his multos communes habes, Ingenio autem ac eruditione liberali paucos, quibus Patriam tuam irradias insuper et parentes tuos illustras, qui si minus hactenus cogniti fuerunt, per te magis fulgebunt.
102. Šižgorić, Juraj;... . Epigrammata minora, versio... [Paragraph | SubSect | Section] Pascasium quondam qui tulit ille clarum.
103. Šižgorić, Juraj;... . Epigrammata minora, versio... [Paragraph | SubSect | Section] tam vera, Georgi.
104. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section] circum
105. Bunić, Jakov. De raptu Cerberi, editio... [Paragraph | Section]
responso sapientissimus pontifex et laudatori
satisfecit et, cum summo honore preditus esset, ab humilitate non discessit.
Quam autem arduum et difficile sit non illici quandoque humanę laudis
affectatione, testis est Apollonius abbas. Qui cum annos quadraginta in
deserto solitarius uixisset, iussus uoce sibi e cęlo delata iam tandem ad
frequentem locum pergere, coenobium construere, discipulos comparare tam
constanter Dominum rogasse
imitari uolentibus, qui Magister et Dominus discipulorum pedes lauit:
Exemplum, inquiens, dedi uobis, ut, quemadmodum ego feci, ita
et uos faciatis.
Hinc Apollonius abbas ad se magis quam ad eos, quibus pręerat, huiusmodi
seruitium pertinere arbitratus, suis ipse manibus hospitum lauabat pedes
abbatemque se in monendo duntaxat corripiendoque nouerat, pręterea omnium
minimus
in monte, qui uocatur Oliueti. Discamus igitur et Domini et serui
exemplo locum tempusque seruare: aliud, quo iuuetur proximus, aliud, quo
Deus adoretur.
Apollonius abbas, ut ętatis primitias Domino consecraret, quindecim annos
natus eremum adiit, in finibus Hermopolis apud Thebaidem. Quadragesimo
secessionis suę anno propius urbem redire diuinitus iussus discipulos
purius auro renitebant, quid nos facere oportet, qui peccatis peccata
cumulantes, quotidie diuinam in nos indignationem prouocamus? Submissius
supplicare debet, qui grauius delinquit.
Porro, Bartholomeum imitatus Apollonius abbas et ipse centenis genu
flexionibus die noctuque precationes repetisse perhibetur. In repetendo
assiduitas, in genu flectendo laudem meretur humilitas.
Antonius abbas, et ipse non nisi submissis genibus orans,
autem pro illis
cum lachrymis deprecante, et mortuus reuixit et, qui nequitię spiritu
agitabantur, liberati sunt. Non enim solet ad indignationem moueri, quisquis
etiam laudari contemnit.
Hinc etiam Apollonius monachus at martyr, cum in carcere detineretur, et
Philemon choraules omnibus eum opprobriis oneraret, suspirans: Fili, inquit,
misereatur tui Deus et nihil horum, quę modo in me obloquendo effudisti,
reputet ad
et ęstiuos calores et brumę frigus pertulerit, nunquam quicquam panni
sibi uel addens uel demens. Vtranque profecto diuersorum temporum molestiam
leuare posset solertia, nisi utranque tolerare mallet in Deum charitas.
Apollonius aput Thebaidem * corr. ex Thebaidam
in finibus Hermopolis collobio stuppeo, quod lebithen uocabant,
operiebatur, neque tamen ullum capitium habuit, sed lineo linteolo collum
caputque
incoluit, herbis, radicibus, aqua
sustentatus est. Pane abstinuit, donec monasterio prępositus communi cum
aliis cibo uti coepit, ut ipsos lucrificaret et quadam uitę ęqualitate
contineret.
Apollonius abbas panem, holus, herbas edere solebat, sed ita sane, ut ea uel
sale condiret uel aceto maceraret, coctum gustauit nihil.
Theonam * corr. ex Theonem quoque monachum cruda comesse
accepimus nec
creaturis adire non timuerunt neque potuerunt non obtemperare imperanti, cui
iam diuina inerat uirtus. Talibus enim dictum est: Si monti huic
dixeritis: Tolle et iacta te in mare, fiet.
Apollonium abbatem ferunt cuidam fratrum suorum humilitatis
mansuetudinisque uirtutem suis precibus a Domino impetrasse, ita ut ille,
cuius rigidę mentis asperitatem nulla mitigare castigatio poterat, postea
multis patientię
potuerit.
Sed mox ipse iusto Dei iudicio eadem tentatione tam uehementer inquietari
coepit, ut et hic senex, sicut et ille iuuenis, iam ad seculum redire secum
in animo uersaret, Cęterum sapientia ac sanctitate pręditus Apollo abbas,
iuuenem uultu demissum cernens, cum tristitię causam didicisset, blanditer
consolatus est, docens non esse malum foeda cogitatione impugnari, sed
uinci; nam se quoque idem sępe passum, Deo tamen adiuuante
disceret, non irasci. Post hęc pro illo
precatus, tentationem oratione abegit. Improuidus igitur iste confessionis
auditor nonne et se et confitentem perditum iret? Nonne cęcus cęcum ducens
ambo in foueam corruissent, nisi Apollo Domini miserantis nutu manum suam
utrique supposuisset? Sapienter itaque ab Apostolo pręceptum est: Si
pręoccupatus fuerit homo in aliquo delicto, uos, qui spiritales estis,
huiusmodi instruite in spiritu
quoque uerę perfectęque beatitatis percepturus. Si Theophilum rosę mouerunt,
moueant et nos quotidiana sanctorum miracula, ne pro Christo quicquam ferre
perpetique timeamus.
Nec te, Alexandrina uirgo Apollonia, hoc loco tacebimus. Cui dentes
euellere, quam igne cremare Decii cęsaris immanitas potuit, fidem corrumpere
non potuit.
Et tu inter Aphricanas puellas forma, nobilitate atque animo pręstans,
deiicitur. Mox defuncto patre a Dione, eius successore, in oleo, resina et
pice coquitur. Et cum ab hac quoque pernicie liberasset eam Dominus, ad
Apollinem adorandum ducta statuam precatione subuertit. Et ipse uates
Apollo, quod futurum de se non pręuiderat, redactus est in puluerem. Tum
Dione quoque morte repentina subtracto subrogatur Iulianus. Qui Christinam
in fornacem ardentem mitti iussit, sed missa noxam non sensit. Serpentibus
et demonum contemptorem.
Philoromum quoque, Galatam presbyterum, tradit Heraclides annos sex in
sepulturis habitasse mortuorum, ut semper meminisse posset se mundo mortuum
et uiuere Christo.
Nec Apollo abbas (ut Cassianus refert) oblitus est mundo se mortuum esse,
tametsi non ita procul a necessariis suis posito tuguriolo habitaret. Nam
cum a fratre seculari euocaretur, ut sibi auxilio ueniret, quod ipse bouem,
qui
41. ad eundem
multiforas nunc nunc age, tibia, uoces
64. in laudem Symonides Basantii
multiplici non caritura bono.
77. ad Apollonium de Grandis eucharisticon
non perferre labores?
Pro te pauisset pulcher Apollo greges.
arbitrium. cuius sub iure manebam.
coluisse suo reparatum numine Templum.
Ad Henricum vii. regem Angliae bello accinctum.
iungitur illa:
80.
A 74v/3; cf. CIL V 611
Ibidem
Q. LVRIVS. Q. L. APOLLOPHANES
HEIC CVBAT.
80.1. Sic lege: Quintus Lurius, Quinti libertus, hic cubat.
80.2. Heic pro hic; "i" productum per "ei", Gręcam diphtongon, scribere solebant.
VN-
VM PLETHIO
Ipse ex PLETIO correxit
MINVS QVADRVPE-
DALI. XENOGORAS CELENTI
FILIVS MENSVRAM POSVIT.
TV VALE APOLLO. ET DA NOBIS
BONA.
110.1. Olympus mons in Thessalia, ubi Pellion et Pyerus et Ossa et Pindus et Othris.
Olympi huius uerticem nubibus celsiorem esse aiunt. Est et alius mons Olympus in
Gallogręcia,
accendere
et ad arma excitare. Et ex mollibus reddere feroces.
Cui etiam est ignotum illud Pythagorae artificiose factum,
cum vidisset iuvenem amore perditum incitatumque,
Phrygio modo mitem reddidisse. Unde Sirenae, unde
Mercurius atque Apollo sibi nomen vendicarunt, nisi quia
dulcibus sonis animas mortalium gratas sibi reddiderunt?
Sed si haec in nostra musica reperiantur? Quae ut, quoquomodo sint nobis manifesta natura satis fuit solicita,
solum ut animas nostras ad caelestes speculationes revocaret,
risibilitatis, puta rudibili. Et hoc est proprium ipsis passionibus
ad differentiam ipsius quiditatis, sine qua illud cuius
est quiditas non potest concipi, quia includitur in suo
conceptu formali. Cignum tamen et ipsum corvum possum
sine albedine et sub opposita ratione concipere: solvat Apollo. Secundo notandum est, quod cognita natura
huius trianguli, certe facile cognoscemus et figuram syllogisticam
et diffinitionem ipsius in primo Posteriorum.
Quam (pace hoc dixerim) certe non video, qui eam intellexit.
Quod bene intuentibus in ipsorum expositionibus
clare innotescere
Sophoniam lib. I. In
Naum lib. I. In Abacuch lib. II. In Aggeum lib. I. Multaque alia de
opere prophetali, quę nunc habeo in manibus et necdum expleta sunt.
Aduersum Iouinianum lib. II et ad Pamachium apologeticum et
epitaphium.
Hęc Hieronymus. Postea uero uixit annos XXVII, si Prospero credimus
dicenti anno Theodosij iunioris XII ipsum obisse. In his ergo reliqua
conjuxque miserrima flebat,
Nunc nunc ex Helicone sacro date, turba sororum,
Bellum Iulii in Venetos.
Hoc opus
Inuocatio
uolucres percurrent, ęquora pisces.
meritis lepores
Non tamen omne mendacium ita graue crimen est,
sed illud tantum, quod aduersatur charitati
et cum alicuius detrimento perficitur.
Fingere autem et mentiri, quod nemini noceat, leuis est culpa.
Interdum ne culpa quidem,
sed potius meritum.
ut cum finguntur parabolę siue apologi ad pręcepta uirtutis.
Nemo quippe ignorat ea conficta esse,
non ut mendacium dicatur,
sed ut ueritas disciplinę salutaris iocundius exprimatur,
gratius acceptetur |
tenacius-que menti discentis insideat.
Sepultus est in Modin anno ętatis suę
centesimo quadragesimo sexto.
IVDAS
IVDAS, cognomento Machabeus, Mathatię sacerdotis filius, dux creatus
Apollonium, Samarię pręfectum, aduersum Israhelitas insurgentem fusis
fugatisque eius copiis interfecit spoliisque potitus est. Seronem, Syrię
principem, cum multa pugnatorum manu egressum usque Bethoron ipse cum paucis
ex Israhel
accusabant Ionatham coram rege. Rex uero repulsis accusatoribus induit eum
purpura et, ne cui aduersus illum interpellare liceret, edixit. Ionathas
ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a
Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem
cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia
castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi
ergo tali honore affectus Hierosolymam rediit. Per idem tempus Apollonius, a
Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem
cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia
castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga
uertunt et fugientes intra Azoti muros sese recipiunt Dagonis dei, qui ibi
colebatur, opem frustra implorantes. Ionathas enim capit
Apollonius, a
Demetrio Celesyrię pręfectus, Ionatham ad pugnam prouocauit. Ionathas autem
cum fratre Symone et X milibus militum expugnat Ioppen. Mox cum Apollonia
castris ad Azotum positis sedente committit pręlium. Victi Apolloniani terga
uertunt et fugientes intra Azoti muros sese recipiunt Dagonis dei, qui ibi
colebatur, opem frustra implorantes. Ionathas enim capit ciuitatem, captam
incendit, idoli templum dirruit, cuncta flammis cędibusque
quam pręuaricari.
ONIAS
ONIAS pontifex magnus Antiochi regis, cognomento Magni, tempore Hierosolymis
erat. Cum autem Symon, de tribu Beniamin, templi prępositus, Apollonium,
Tharseę filium, Celesyrię ducem, adiens ad spoliandum Hierosolymitanum
ęrarium concitasset idque ille regi retulisset, datum fuit negocium
Heliodoro. Qui Hierosolymam ueniens cum exposuisset, cuius rei gratia
Iupiter.
liberum Patrem, Liber pater.
Mercurium, Mercurius. Apollinem, Apollo. Cererem, Ceres. Palladem
Pallas. in coelum extulit. Nihil aliud Herculem filium Iouis Hercules filius
finxit se longius ire? Fingere enim est aliud exterius ostendere, aliud interius in
mente habere. Hoc autem genus mendacii est. Ex quo datur intelligi nequaquam omnem fictionem
mendacium esse aut peccatum. Finguntur parabolę, ut aliud dicatur et aliud intelligatur.
Finguntur apologi, ut, quod uerum est, per eos euidentius noscatur, uel quod morale est, menti
tenacius* hereat. Dominus quoque noster multa in parabolis est locutus. Finxit ergo se longius
ire, ut eo gestu significet ipsos, qui adhuc suspenso animo erant, a fidei perfectione abesse.
Eorum
pacis foedera
compellas, ut ipsi illa odia, illum furorem, quem in
professionis suae consortes conceperant, in Maumetanam
belluam, toti ecclesiae formidabilem, simul effundant.
Non est huius temporis (mihi crede) domesticarum iniuriarum
meminisse nec inter se depugnare uelle, ne forte apologo detur
locus muris et ranae. Apologus muris et ranae Dum enim
medio in lacu rana murem sibi alligatum in ima trahit ut
mergat et mus in sublime nititur ut euadat, miluus illis
altior in superficie aquae uolutantes conspicatus repente
directo in illos uolatu ambos unguibus
odia, illum furorem, quem in
professionis suae consortes conceperant, in Maumetanam
belluam, toti ecclesiae formidabilem, simul effundant.
Non est huius temporis (mihi crede) domesticarum iniuriarum
meminisse nec inter se depugnare uelle, ne forte apologo detur
locus muris et ranae. Apologus muris et ranae Dum enim
medio in lacu rana murem sibi alligatum in ima trahit ut
mergat et mus in sublime nititur ut euadat, miluus illis
altior in superficie aquae uolutantes conspicatus repente
directo in illos uolatu ambos unguibus comprehendit rostroque
dilaniauit. Sic,
Finis bonorum.
populi, super astra meantem
ueniunt, omnis tonat undique turba,
Totus mundus letatur die natalico principis.
cui nota magis fuerit Parnasia ruppes?
heu quoniam nullo moriturus in aeuo
Magnifico Viro Domino Iacobo Bono Patritio Ragusino Bernardinus Cortonus de
Vtino Minorita. S. D. P.
Apollonium illum Magum, mi suauissime Iacobe, qui multorum hominum mores uidit et
urbes, ut Pythagoram caeterosque subticeam, hic Romae quibusdam uerbis clam
festa dies, sol clarius aethere lucet.
cadit, et praeceps euoluitur impete torrens,
diuini suauissima, amabile regnum.
est eos maxime qui
auido legi, mens nec satiata recessit.
Naiadibus flumina cana suis:
nil mihi triste sonet,
huic inquam tantos inflavit hyatus?
oculis lustravit, ab imo
sub pectore numen
ut non sit adhortandi locus. Aliud est, quod vos commonere velim;
Ut video, fugam molimini. Nec probo, nec reprobo. Sed viam, qua sit fugiendum ignoro.
Totum mare undique ab omni latere fervet piratis Narentanis, Novianis,
Apolloniensibus, et aliis hostibus, qui nos circumdederunt. Ab Oriente tota classis
Turcica fere quadrigentarum triremium jam in sinu Rizonico, aut fortasse ad Epidaurum
vel vicinius appropinquavit. Ab occidente praemissae ab eadem classe triginta triremes
Matth. 3. et Luc. 3. Christus baptizabit vos Spiritu sancto et igne. Actor. 1. Sic et 1. Pet. 3. accipitur. QUARTO significat aliquando totam institutionem aut doctrinam, ut Matt. 21. Luc. 20. Baptismus Iohannis eratne ex caelo, aut non? i. tota eius institutio, aut functio. Act. 18, Apollo tantum baptisma Iohannis sciebat. i. solam eius institutionem de venturo
iamiam Messia, eamque non satis plene perceperat. Sic et de illis Actorum 19 accipiendum est, quod non fuerant satis instituti
declarat, quae etiam ab effectu Ablutio seu lavacrum dicitur. una est translaticia, quum pro donorum Spiritus sancti quasi effusione accipitur, ut supra plurib. locis. altera, quum pro Iohannis doctrina: ut quum quaeritur, an Baptismus Iohannis e caelo sit, an ex hominibus? quum dicitur Apollo nihil novisse quam Iohannis baptisma. ut supra alibi. Item quum dicitur Iohannes praedicasse baptismum resipiscentiae, ut supra, et in hoc versiculo, ac proxime sequente. Quod autem de Baptismatis nomine dicimus, de ipso quoque Baptizandi verbo simili ratione accipiendum est. Nam
Quum autem appareat, minime extinctam fuisse cum Iohanne ipsius existimationem: sed post eius obitum multos fuisse tum qui ea docerent quae de Messiae officio ac vitae innocentia divinitus disserverat: tum etiam, qui haec audita amplecterentur, quamvis Christi officium non nossent, ut de Apollo paulo ante Lucas testatus est: nec tamen usquam legamus, vel etiam probabile videatur, istos, etiamsi eadem illa in genere docerent quae Iohannes, baptismum tamen Iohannis exemplo usurpasse: minime certe necesse est, ut, ubicunque fit baptismatis Iohannis mentio, ipsam baptismi caeremoniam
Concupiscentiam et defectum aliqui Theologi etiam ex modernis, ita in definitione originalis peccati coniungunt, ut defectum intelligant, amissionem bonarum virium: concupiscentiam vero, habitum aut acquisitas accersitasve pessimas vires, amissis bonis contrarias. Vide Summam Thomae, et Apologiam Augustanam. Appetitus vox, propria quadam ratione accipitur in vulgata versione Genesis quarto: Sub te erit appetitus eius, et tu dominaberis ei. ubi appetitus videtur proprie id esse, quod Paulus huc alludens dicit ad Galatas quinto: Caro concupiscit adversus spiritum, et spiritus
Gratia Dei sum quod sum. Et, Gratia Dei erga me non fuit ociosa. Plus laboravi omnibus illis: non autem ego, sed gratia Dei, quae mecum est. Qui efficax fuit in Petro inter Iudaeos, idem in me inter gentes. Gratia, quae mihi data erat, Galat. 2. 1. Corinth. 3. Actor. 18 dicitur multum profuisse Apollo Corinthiis, per gratiam, Deo per eum efficaciter docente. Sic Actor. 14 et 15, dicuntur selecti quidam, et ad functionem graviorem missi Apostoli, gratiae traditi. Id est, singulari praesentia ac providentia Dei, qua suis ministris perpetuo astitit. Aliquando videtur et ipsam functionem
pii cum corpore et membris humanis, etiam Rom. 12, et 1. Corinth. 12: quae tamen similitude etiam Ethnicis fuit celebrata. nam apud Livium, [?: M- ] nius Agrippa ea utitur, cum populum, qui secessionem fecerat, cum patribus reconciliari conatur: verum [?: ] eam in Apologum et fabulam membrorum cum corpore rixantium commutat. Dicimur quoque tum Christi membra esse, 1. Corinth. 6, tum Ecclesiae, tum etiam nobis invicem. Christi, quia ille dicitur esse caput huius totius coetus, qui est Ecclesia. Porro et Ecclesia quia tum constituitur ea ex omnibus piis, tum
] quoties hanc locutionem repetit: Salutate vos [?: invi-- ] osculo sancto, Rom. 16. 1. Cor. 16. 2. Cor. 13. 1. Thess 5. denique Petrus 1. 5. Vocant autem Osculum sanctum, sinceram salutationem, ac exChristiana dilectione profectam. In primitiva quoque Ecclesia, teste Iustino in Apologia secunda, moris fuit, ut Christiani sub finem publicae Liturgiae sese invicem oscularentur, dicentes: [?: P-- ] tibi frater. Qui ritus postea mutatus est in osculationem circumgestatae imagunculae crucis, aut aliquarum reliquiarum, ut nunc in Papatu fieri videmus, quam
es: super hanc petram, quam cognovisti dicens, Tu es Christus filius Dei vivi: aedificabo Ecclesiam meam. id est, super meipsum filium Dei, aedificabo Ecclesiam meam: super me aedificabo te, non me superte. Nam volentes homines aedificari super homines, dicebant: Ego sum quidem Pauli, ego autem Apollo, ego vero Cephe, ipse est Petrus. Alii vero qui nolebant aedificari super Petrum, sed super petram, dicebant: Ego autem sum Christi. Apostolus autem Paulus, ubi cognovit se eligi, et Christum contemni: Divisus est, inquit, Christus? Num quid Paulus pro vobis crucifixus est, aut in nomine
Israelitas, significat eos augeri numero, et omni alia felicitate. Sunt igitur contrariae voces, plantare et evellere: non tantum in propria, sed in metaphorica significatione. Ierem. 11. Iehova, qui plantat te, locutus est supra te malum. Sic Paulus quoque inquit 1. Corinth. 3. Ego plantavi, Apollo rigavit, Dominus incrementum dedit: id est, Ego primum docui et institui Corinthios, Apollo porro eos etiam diligentius erudivit ac confirmavit, sed internam conversionem et profectum solus Deus dedit. Isaiae 61. Vocare eos arbores iustitiae et plantationes Domini ad glorificandum. De hac
plantare et evellere: non tantum in propria, sed in metaphorica significatione. Ierem. 11. Iehova, qui plantat te, locutus est supra te malum. Sic Paulus quoque inquit 1. Corinth. 3. Ego plantavi, Apollo rigavit, Dominus incrementum dedit: id est, Ego primum docui et institui Corinthios, Apollo porro eos etiam diligentius erudivit ac confirmavit, sed internam conversionem et profectum solus Deus dedit. Isaiae 61. Vocare eos arbores iustitiae et plantationes Domini ad glorificandum. De hac spirituali plantatione etiam Psalm. 92 loquitur: Plantati in domo Iehovae, in atriis Dei
Potens est Deus de lapidibus filios Abrahae facere. Luc. 24 Iesus Nazarenus potens fuit in sermone et opere coram Deo et hominibus: id est, fuit eloquens ac peritus theologiae, et potuit magna miracula facere, testantibus id Deo et hominibus. Idem et de Mose dicit Stephanus Actorum septimo. Apollo fuit potens in Scripturis, Act. decimo octavo. id est, exercitatus et peritus in Scripturis et tota Theologia. Tit. 1, Qui sit potens exhortari. Sic Paulus 2 Cor. 10 dicit arma sua non esse carnalia, sed potentia ad expugnationem et destructionem. Idem ibidem 12 inquit: Cum infirmor,
testantur, quum in id duntaxat spacium a Pilato perfidium petunt. Hoc igitur quum videret [?: Scapul- ] homo tam pius quam eruditus, alia via aggressus ad
hunc nodum explicare. Ostendit enim ex Apollonio Grammatico praepositionem
causam rei. Primae Petri tertio: Petere aut exigere rationem spei, quae est in vobis id est, qui flagitaverit a vobis, Quid creditis? aut cur ita creditis? qua tandem ratione, nititur ista vestra spes ac expectatio vitae aeternae? inquit igitur: Sitis parati ad respondendum, vel potius ad apologiam: hoc est, ad defensionem aut excusationem, omni poscenti aut postulanti rationem de ea spe quae est in vobis. Et ibidem quarto: Qui reddituri sunt rationem ei qui venturus est iudicare vivos et mortuos: id est, qui cogentur non tantum rationem reddere, sed etiam damnationem ob tam
Dei organa patefactam sapientiam retinendi, et aliis communicandi, et etiam ad singulas vel internas animi necessitates, vel externa negocia, difficultates et actiones accommodandi. Sic Paulus in tertium caelum raptus, et tot revelationibus sublimium mysteriorum instructus, dici potuit sapiens. at Apollos, magna dexteritate et efficacia eadem tum piis proponens, tum Iudaeos redarguens et confundens, potuit dici prudentia ac intelligentia praeditus. Ad hoc discrimen referri potest, quod Paulus dicit 1 Corinthiorum duodecimo: Per eundem spiritum alii datur sermo sapientiae, alii sermo
praetermissae sunt. Evangelium, bona annunciatio, sive bonum nuncium. Apocalypsis, revelatio. Gazophylacium, divitiarum custodia: compositum de lingua Persica et Graeca. Synodus, comitatus, vel coetus. Canon, regula. Theuchos, volumen. Apocrypha, recondita, vel occulta. Hexapla, sex simplicia. Apologia, excusatio: unde Apologeticos appellatur, vel, sicut quibusdam videtur, purgatio, seu defensio. Anagoge, superior sensus. Tropologia, moralis intelligentia. Parabola, similitudo. Anacephalaeosis, recapitulatio.
bona annunciatio, sive bonum nuncium. Apocalypsis, revelatio. Gazophylacium, divitiarum custodia: compositum de lingua Persica et Graeca. Synodus, comitatus, vel coetus. Canon, regula. Theuchos, volumen. Apocrypha, recondita, vel occulta. Hexapla, sex simplicia. Apologia, excusatio: unde Apologeticos appellatur, vel, sicut quibusdam videtur, purgatio, seu defensio. Anagoge, superior sensus. Tropologia, moralis intelligentia. Parabola, similitudo. Anacephalaeosis, recapitulatio.
Spiritus omnia scrutatur, etiam profunda Dei 966. [?: ]
Nos autem mentem Christi habemus 641 5.
Spiritualia spiritualibus comparantes 149. 38
3 Locutus sum vobis ut parvulis in Christo 986. 8. 9
Ego plantavi, Apollo rigavit 898. 39. 40
Fundamentum aliud nemo potest ponere, praeter hoc quod positum est, quod est Iesus Christus 353. 14. [?: 1- ]
Uniuscuiusque opus, qualenam sit, ignis probabit 405. 30 etc.
Cuius opus arserit,
Nam initio
plane pertinacissime adversarii, multiplicibusque rationibus ac persecutionibus, omnes commodas versiones, editiones et illustrationes huius sacri codicis impedire conati sunt: quod abunde vel sola Apologia Roberti Stephani, bene cum de studiis Theologicis, tum etiam de aliis bonis literis meriti viri, contra Theologosophistas testatur.
Caeterum in ea ipsa Apologia memorabilis plane vox cuiusdam primarii magistri Sorbonistae refertur, qui publice legens, et contra Scripturam
omnes commodas versiones, editiones et illustrationes huius sacri codicis impedire conati sunt: quod abunde vel sola Apologia Roberti Stephani, bene cum de studiis Theologicis, tum etiam de aliis bonis literis meriti viri, contra Theologosophistas testatur.
Caeterum in ea ipsa Apologia memorabilis plane vox cuiusdam primarii magistri Sorbonistae refertur, qui publice legens, et contra Scripturam declamitans, dixerit: Per Deum S. ego habui plusquam quinquaginta annos, quod nescivi quid sit novum Testamentum. Sane verissimum est, eos suam Theologiam non ex sacro illo
aliquid de Evangelio significabant. Quare in Evangelii sermone subsistere nos oportet, nec praeter Grammaticum sensum novam doctrinam quaerere. Itaque Allegoria sequitur literalem sententiam: ubi res similes ad literalem sensum, velut ad exemplum, aut imaginem comparare possumus. Sicut in Apologis enarrandis, mores tyrannorum ad luporum ingenia conferuntur, aut astuti ad vulpeculam.
Semper autem versabitur Allegoria in Sacris literis, intra locos praecipuos doctrinae Christianae. Refertur enim ad Regnum Christi, ad poenitentiam, ad gratiam, ad fidem in Christum, ad
inquit, aliud praetendit in verbis, aliud significat in sensu. Pleni sunt oratorum et poetarum libri. Scriptura quoque sacra per hanc non modica ex parte contexta est. Vorum hoc pacto latius patet allegoria, quando ea definitio etiam ad collationes, imagines, aenigmata, paroemias, parabolas, apologos, ironias accommodari potest. Igitur operaeprecium est allegoriam, de qua nobis sermo est, ab his paululum distinguere, atque concisius crassiusque definire.
Allegoria ergo est, interpretatio Scripturarum, petita aliquanto longius, et vel propter utilitatem, vel propter neces,
9 Quinto prudenter decernas oportet, ad quod genus causae, sive concionis Theologicae, Epistola unaquaeque referatur Enimvero pleraeque sunt didascalici, sive dogmatici generis: exceptis posteriore ad Corinth. illa ad Philippenses, et brevissima ad Philemonem. Quarum prima tota est Apologetica, ideoque generis correctorii, vel (ut Rhetorum more loquamur) iudicialis: secunda, hortatoria: tertia, commendaticia, seu petitoria, quamobrem generi Deliberativo accensendae.
10 Sexto atque ultimo loco, distinguentur notis quibusdam praecipua doctrinae Christianae capita,
dies coepta sit. Alii Mathusalem post diluvium vixisse, et sic non tantum sunt octo animae reservatae. Haec et alia plurima ex divinis libris male intellectis hauserunt haeretici: non tamen propterea abolendae sunt sacrae Literae, aut tollenda illa loca, in quae haeretici offenderunt. Symmachus in Apologetico contra Anastasium Imperatorem: Cuncti, inquit, qui ab initio dogmatis Christi Catholicam fidem diverso proposito persequi et affligere conati sunt, praevalendo defecerunt, et Catholica et orthodoxa veritas hoc praevaluit magis, quo putaretur oppressa. Quae sicut insectatoribus suis
Quaedam cum sint, non dicuntur, sed colliguntur. Quaedam nec sunt, nec dicuntur: ut Deum esse malum. Quaedam et sunt et dicuntur: ut Deum esse, et esse misericordem.
Non omnium librorum sacrae Scripturae tractatio omnibus aetatibus permittitur apud Hibraeos. Gregorius Nazianzenus in Apologia: et Hieronymus in Prooemio Commentariorum in Ezechielem.
EXPLICATIO.
Hebraeorum seniores tradunt, quod fuerit apud eos quaedam talis antiquitus laudabilis observatio, at non omni
Aio te Aeacida Romanos vincere posse: dubium est, uter accusativus verbum praecedere aut sequi debeat: eoque etiam incertum est, an Romani Aeacidam, aut contra, victuri sint. Cum aut Croeso dicit oraculum, eum dissoluturum magnum imperium: dubium est, in quod regnum, Cyrine an Croesi respexerit Apollo. Tales innumerae ambiguitates etiam in sacris reperiuntur. Dixi de hoc orationis vitio supra ante tropos paulo prolixius.
MACROLOGIA est, cum non necessariis vocibus longa fit oratio, quae recte ad Pleonasmum referri potest, de quo alibi. Gen. 13, Quin et ipsi Loth comitanti
capitis omnes in genere simul accusat.
Aliquando vero a genere aut toto incipit, et in id etiam desinit, interposita enumeratione partium aut specierum: ut 1 Cor. 3, in fine incipit ac desinit sententia verbis, Omnia sunt vestra. Interponit autem enumerationem, sive Paulus, sive Apollo, sive mundus, sive vita, sive mors, sive praesentia, sive futura, etc. Sic Col. 3, incipit a genere: Mortificate membra vestra terrestria: et desinit etiam in genus, exuere et induere novum hominem: interponit autem variorum peccatorum enumerationem.
Membra
sumus mundo, et angelis et hominibus. Nos stulti propter Christum, vos autem prudentes per Christum: nos imbecilles, vos autem validi: vos clari, etc. Veluti excrementa mundi facti sumus omnium reiectamentum ad hunc usque diem. 1 Cor. 3, Omnia namque vestra sunt, sive Paulus, sive Apollo, sive Cephas, sive mundus, sive vita, etc. Omnia namque vestra sunt, vos autem Christi, Christus vero Dei. 1 Cor. 1, Videtis enim vocationem vestram fratres, quod non multi sapientes secundum carnem, non multi potentes, non multi claro genere nati, verum quae stulta erant
etiam in oculos incurrunt, seu evidentiam faciunt. Atque hisce dicendi rationibus Scriptura alias omnes linguas longissime superat: veteribus tamen valde usitatum fuit, tum in brevi dicto, tum et in longa oratione realibus istis locutionibus uti. Hinc sunt parabolae, allegoriae, similitudines, apologi et aenigmata.
Dicetur mox in capite de Evidentia, res etiam eo modo magis ante oculos exhiberi, cum fiunt operosae, seu quasi in motu ac vita proponuntur. Idem etiam hîc dici posset, quod sermo est vehementior, cum res vivas ac efficaces, seu agentes producit: sicut Homerus
ad mortem ignominiosam crucis.
Porro efficax
Šižgorić, Juraj; Azzo Phorestus; Georgius Priolus; Petrus Barocius (c. 1445-1509?) [1487], Epigrammata minora, versio electronica (), 77 versus, verborum 589, Ed. Paolo Tremoli Olga Perić [genre: poesis - epigramma; poesis - elegia] [word count] [sisgorgepigrm].
Bunić, Jakov (1469-1534) [1490], De raptu Cerberi, editio electronica (, Dubrovnik), 1034 versus, verborum 6750, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjder].
Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].
Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].
Pucić, Karlo (1458-1522) [1499], Elegiarum libellus de laudibus Gnese puellae, versio electronica (, Dubrovnik), Versus 194, verborum 1177, Ed. Đuro Körbler [genre: poesis - elegia; poesis - carmen; poesis - cyclus] [word count] [pucicklibellus].
Bunić, Jakov; Caluus, Hieronymus; Gučetić, Ivan; Hieronymus; And.; Severitan, Ivan Polikarp (1469-1534; c. 1526; 1451-1502; c. 1526; 1472 - c. 1526) [1502], Carmina minora ex libro De vita et gestis Christi, versio electronica (), 360 versus, 4279 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - epigramma; poesis - sapphicum; prosa - epistula] [word count] [aavvcarminavgc].
Marulić, Marko (1450-1524) [1503], In epigrammata priscorum commentarius (), Verborum 25316, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - commentarius] [word count] [marulmarinepigr].
Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].
Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1509], Solimaidos libri III, versio electronica (), 1154 versus, verborum 9287, Ed. Irena Bratičević [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; poesis - carmen; prosa - epistula - praefatio] [word count] [severitanipsolimaidos].
Marulić, Marko (1450-1524) [1510], Dauidias, versio electronica (), 6765 versus, verborum 45407, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica] [word count] [marulmardauid].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Ode in triumpho reuerendissimi atque amplissimi domini Ioannis de Lasko, archiepiscopi Gneznensis, de uictoria inuictissimi Sigismundi, Polonie regis, contra Moscos habito, versio electronica (), 60 versus, verborum 294, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - oda] [word count] [andreisfode].
Marulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Marulić, Marko (1450-1524) [1522], Epistola ad Adrianum VI Pontificem Maximum, versio electronica (), Verborum 2644, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [marulmarepistadr].
Severitan, Ivan Polikarp (1472 - c. 1526) [1522], Feretreidos libri tres, versio electronica (), 807 versus, verborum 8510, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [severitanipferetr].
Niger, Toma [1522], Carmina tria ad Andream Cricium, versio electronica (, Krakow; Rim), verborum 462, versus 64, Ed. Jacek Wiesiołowski [genre: poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [nigertepigrammatacricium].
Božićević Natalis, Frano; Martinčić, Franjo; Martinčić, Jerolim; Alberti, Nikola; Alberti, Antun; Papalić, Jerolim; Paskvalić, Donat [1524], Epitaphia Marci Maruli, versio electronica (), 55 versus, verborum 383, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epigramma; poesis - epitaphium] [word count] [aavvepitaphmaruli].
Bunić, Jakov; Cortonus de Vtino Minorita, Bernardinus; Petrus Galatinus; Colonna Galatino, Pietro (1469-1534; m. post 1539.) [1526], De vita et gestis Christi, versio electronica (), 10155 versus; verborum 68245, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica] [word count] [bunicjvgc].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1527], Dialogus Sylla, versio electronica. (), Verborum 15372, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [andreisfsylla].
Kabalin, Grgur; Tolimerić, Ilija (m. 1537?) [1536], Epigrammata in codice Natalis, versio electronica (), 93 versus, verborum 644, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [aavvepigrnatal].
Paskalić, Ludovik; Camillo, Giulio; Molza, Francesco Maria; Volpe, Giovanni Antonio (c. 1500–1551; c. 1480–1544; 18. 6. 1489 – 28. 2. 1544; 1515–1558) [1551], Carmina, versio electronica (), 2642 versus, verborum 17191, Ed. Sanja Perić Gavrančić [genre: poesis - elegia; poesis - sylva; poesis - epigramma] [word count] [paskaliclc].
Pir, Didak (1517 – 1599) [1563], Ad Paulum, versio electronica (, Ferrara), Verborum 3486, versus 526, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epistula; poesis - epigramma] [word count] [didacusppaul].
Rozanović, Antun (1524-1594?) [1571], Vauzalis sive Occhialinus Algerii Prorex, Corcyram Melaenam terra marique oppugnat nec expugnat, versio electronica (), 15122 verborum, 255 versus, Ed. Nives Pantar [genre: prosa oratio - historia; poesis - ode] [word count] [rozanavauz.xml].
Lazea, Filipa (1546-1576) [1576], Carmina Latina, versio electronica (), 70 versus, verborum 319, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - hendecasyllabi; poesis - carmen sapphicum] [word count] [lazeapcarm].
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars prima, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis1].
Vlačić Ilirik, Matija (1520-1575) [1581], Clavis scripturae sacrae, pars secunda, versio electronica (), 600000 verborum, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa - tractatus; prosa - vocabularium; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [flaciusmclavis2].
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.