Bibliographic criteria: none
(All documents)
Search criteria: dum
Your search found 6144 occurrences
More search results (batches of 100) First 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
Occurrences 5151-5233:
5151. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [Paragraph |
Section]
variis nobilitandi modis et nobilium classibus quae olim in Hungaria
viguerunt
§ 1 Hungari principio omnes ex aequo liberi fuerunt.
1 Hungari, sicut omnes alii pastores populi, dum regnum occuparunt, nullam
hereditariae nobilitatis idaeam habuerunt. 2 Cum
constitutio eorum fuerit mere militaris, singulum nationis
individuum erat miles eoque nomine omnes et exemptione a quibusvis
5152. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [Paragraph |
Section]
per pactum hoc praerogativam consecuti sunt, adeoque stirpes eorum
in primitiva cum reliquis nationis individuis aequalitate permanserunt.
§ 3 Origo hereditariae nobilitatis et status optimatum.
1 Ac Hungari quidem, dum regnum invaserunt, donec in corpore exercitus
simul consistebant, Slavis Marahensibus, qui illud eotum possidebant, praevaluere.
2 Postquam his devictis, occupato Regno, divisisque inter totam nationem a
proportione gradus, quem quisque in exercitu tenebat,
5153. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [Paragraph |
Section]
gaudeant
libertate. 3 E converso Andreas II
7.3 Andreas: in MS-to legitur sic: Andreas?
in proferendo infra § 42 de 1217. diplomate, dum quendam Urusz ad statum
privilegiatum evehit, iam ea utitur expressione: ut inter servientes regios perpetuo
adnumerari possint. 4 Duravit deinde compellatio haec usque tempora
Stephani V; hic enim in diplomate 1265, quod § 38, et 1271, quod §
5154. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
debitores. 4 Quo loco pro intellectu veterum
diplomatum observandum venit quod saepe omnes conditionariorum castro adscriptorum species
generali castrensium nomine designentur, veluti in Belae IV diplomate de 1240. dum dicit:
nolentes in obsequiis castrensium intervenire confusionem... placuit eorum debita
subiuncta pensione designare. 5 Hic enim per castrenses
intelligit omnes castro adscriptorum conditiones.
5155. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
in Ritu Expl. Verit.
saepius memorantur, sed ita obscure ut inde elici non possit an hoc genus hominum eandem vel
distinctam a iobagionibus castri effecerint conditionem. 2 §-o
42o eiusdem Ritus diserte distinguuntur dum dicitur: iobagiones de Bekus,
scilicet Sungud etc, item iobagiones de castrensibus exempti, scilicet Réche etc; ita
et §-o 174 ubi dicitur quod essent quidem iobagiones, sed de castrensibus
exempti; non absimiliter
5156. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
iobagiones essent
de castrensibus exempti. 3 Omnia haec distinctam
exemptorum de castrensibus a iobagionibus castri conditionem
denotare videntur. 4 E contra dum §-o 248 dicitur et hoc ipsum omnes
alii iobagiones tam exempti, quam liberi S. Regis astruxerunt, cum iobagiones
castri ab exemptis distinctum non nominentur, videntur hae duae classes
eandem effecisse conditionem. 5
5157. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
eas proferamus, observare iuvat primum quod vocula libertas in veteribus
litteris, ubi de determinanda alicuius conditione agitur, plane in contrario sensu, idest pro
onere servitio aut praestatione summi debeat. 3
Quare dum in diplomatibus dicitur: contulimus eidem terram T. sub libertate filiorum
iobagionum castri, intelligi debet sub iisdem servitiis, ad quae reliqui
iobagiones castri obligantur. 4 Potest hoc ex ipso diplomatum
contextu facile elici,
5158. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
causam ostendit, quare vocabula
libertas in tam improprio sensu fuerit usurpata. 7
Nimirum singulo conditionariorum statui certa tantum et determinata obligatio,
ut § 12-o iam diximus, incumbebat. 8 Quare dum quispiam ad aliquem
conditionarium statum assumptus fuit, ab omnibus aliis oneribus eximebatur. 9
Et ad hanc exemptionem per voculam libertas alludebatur. 10
Deinde iuvat etiam observare quod in veteribus litteris vocula
5159. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3230 |
Paragraph |
Section]
10
Deinde iuvat etiam observare quod in veteribus litteris vocula filii, si non ad
personam, sed ad statum eius, de quo agitur, designandum referatur, pro vocabulo
descendentes intelligi debeat. 11 Proinde dum dicitur
filii udvornicorum, filii castrensium, idem est ac diceretur
descendentes ex udvornicis, descendentes e castrensibus. 12
Iam ad rem ipsam.
5160. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
pro onere vel servitio summi debeat, uti superius diximus.
4 Caeterum diploma hoc iam disertam et exemptionis terrae et aggregationis in
coetum nobilium clausulas continet. 5 Verum instrumentum hoc iam finem
periodi primae, dum stylus cancellariae regiae iam ad aliquam consistentiam pervenerat,
emanavit. 6 Anteriorum regum diplomata, ut mox videbimus, eatenus adhuc
variabant.
§ 32 Item speculatoris?
1 Inter multiplices,
5161. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
adeoque ex uno
aliove fundamentali Regni legi contrario facto usum epochae illius metiri non licet.
18 Deinde quod impegerint in aliquot
40.18 aliquot: aliquod MS
diplomata, quibus reges, dum terram aliquam
nobili largiuntur, una facultatem eandem vendendi, legandi etc concedant.
19 Unde illi inferunt quod hi praecipuae proprietatis effectu, facultate
nempe collata bona sine consensu regio
5162. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
habetur aplicamus eos libertati nobilium de Zepes... exercituantes in futurum sicut de
tanta terra exercituandi caeteris mos exstitit usuatus.
11 Porro ex ipso praesentis Andreae II diplomatis stylo apparet quod
Andreas, dum de aliis nobilium praerogativis loquitur, easdem tanquam statui huic inhaerentes
exprimat, dum vero ad operarum ad castrum Zepes praestationem descendit, iam innuit quod
exemptionem ab his e speciali tantum gratia concedat.
12 E quo
5163. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
de
tanta terra exercituandi caeteris mos exstitit usuatus.
11 Porro ex ipso praesentis Andreae II diplomatis stylo apparet quod
Andreas, dum de aliis nobilium praerogativis loquitur, easdem tanquam statui huic inhaerentes
exprimat, dum vero ad operarum ad castrum Zepes praestationem descendit, iam innuit quod
exemptionem ab his e speciali tantum gratia concedat.
12 E quo conficit reliquos nobiles Scepusienses oneri huic reipsa
subiacuisse. 13 Denique hoc
5164. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
diplomate hac utatur clausula: illa gaudeant libertate, qua alii veri,
puri et naturaliter Nobiles gratulantur. 3 Vidimus denique § 35 quod
Andreas III in recitato illic de 1299. diplomate eandem ferme clausulam adhibeat, dum dicit
volentes ut illa gaudeant libertate eoque potiantur honore, quo veri et puri Regni
nostri nobiles gratulantur. 4 Quod per veros,
puros, et naturaliter nobiles primitivi Regni nobiles
5165. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3260 |
Paragraph |
Section]
passim pro nobilibus reputati, sed ab ipsis etiam regibus hoc axiomate
insigniti fuerint. 3 Bela IV in diplomate 1269, quod inter Hevenessiana
prostat, ipsos iobaggyiones, id est milites, ecclesiae Albensis pro
nobilibus habuisse videtur dum dicit: quod cum inter primos et postremos ejusdem
ecclesiae nostrae iobbagyiones super nobilitate et statu iobbagyionatus eorum fuisset gravis
discordia suscitata; Ladislaus IV in diplomate de 1273, quod in archivo nobilium
campi Turopolya asservatur,
5166. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
hi perinde ac alii castrorum iobbagyiones nobilitatem, ut jam ostendimus, per distinctum
regis privilegium debuerint impetrare.
10 De naturalibus iobbagyionibus ecclesiae Albensis id ipse
Bela in laudato supra diplomate diserte definivit dum ait statuentes quod omnes illi,
qui usque ad praesens tempus... nomine iobbagyionum permanserunt, eadem gaudeant per omnia
libertate, qua iidem primi, veri et naturales iobbagyiones... perfruuntur.
11 Itaque sicut naturaliter
5167. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
articulatim
expendere, an, et quibus ex his oneribus iobbagyiones castrorum obnoxii fuerint.
11 Istvanfius libro IV testatur quod Cumani et
Siculi, quorum status ad conditionem iobbagyionum castri utcunque accedebat,
regi, dum ei filius nascebatur, unum bovem mittere consveverint. 12 Nobiles
campi Turopolya occasione susceptae inter fratres divisionis divisori, comiti
suo terrestri, bovem hodiedum praestant. 13 Mos hic ab eo inde tempore, dum
adhuc castri
5168. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
accedebat,
regi, dum ei filius nascebatur, unum bovem mittere consveverint. 12 Nobiles
campi Turopolya occasione susceptae inter fratres divisionis divisori, comiti
suo terrestri, bovem hodiedum praestant. 13 Mos hic ab eo inde tempore, dum
adhuc castri Zagrabiensis iobbagyiones erant, profluere, et quem tunc comiti
suo terrestri dant bovem, hunc eotum ad castrum praestitisse videntur. 14
Quare mihi admodum probabile efficitur quod reliquorum etiam castrorum iobbagyiones occasione
5169. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
huic an non ipsi quoque iobbagyiones castri
, qui aut vineas possidebant, aut mulsum, vel cerevisiam coquebant subjecti fuerint, necdum
exploratum est.
20 Descensibus e converso comitis castri, id est praestando
eidem, dum officii causa proficiscebatur, gratuito hospitio et intertentione eos obstrictos
fuisse, e Rit. Expl. Verit. § 323 apparet, in quo iobbagyionum descensum
comiti persolventium fit mentio. 21 Apparet etiam e diplomate Nicolai
bani
5170. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
Quod actores in hac lite fuerint castrenses, inde apparet
quia reliqui castro adscripti conditionarii non per
centurionatus, sed per villicatus distributi fuerunt.
25 Itaque dum rei se ita defendebant, idem est ac si dixissent se non esse
castrenses, sed sic dictos liberos homines; his enim solis
proprius fuit iste census et ab iis compellationem etiam liberarum denariorum sortitus est.
26 E quo satis
5171. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
diploma Mathaei, bani
totius Sclavoniae, de 1270, ex authographo descriptum, quo usum et consvetudines, quibus
nobiles Regni Sclavoniae ab immemoriali, ut illic dicitur, tempore
in iudiciis utebantur, articulatim confirmat, et cujus § 40, uti id, dum illud commentarer,
dispescui, dicitur: Et quod omnia praemissa debito ordine observentur, cum comite
Zagrabiensi continuo duo nobiles et duo iobbagyiones castri, et totidem cum comite
Crisiensi, quos Regnum eligendos duxerit, judicabunt.
5172. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
re statuere temperamentum ardui certe negotii
momentum habet. 8 Cum enim insitum sit humano animo illud ut suam quisque
extendere gestiat potestatem, divisis hac ratione summi imperii partibus debet in temperatis
ejusmodi imperii formis naturaliter evenire ut, dum singulum corpus eam, quae sibi obvenit,
summi imperii partem extendere adlaborat, continuo inter corpus legislativum, executivum et
iudiciale lucta vigeat; saepe enim legislativum corpus eam erroneam adoptat opinionem quod
haud secus adversus usurpationes potestatis
5173. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
digna est attentione quod licet non paucos in
illa naevos usus ipse detexerit, in sua tamen integritate jam ultra saeculum feliciter
subsistat.
Generalia constitutionis Anglicae principia.
3 Iam vero Angli, dum suam conderent constitutionem, homines non quales
esse deberent, sed quales sunt considerarunt.
Diversitatem conditionum retinere.
4 Noluerunt itaque illi seu facultatum, seu conditionum aequalitatem
5174. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
liberis potioris nationis repraesentantum suffragiis decernitur, eum in
hypocaustro, ubi legati populi conveniunt, ordinem stabiliverunt ut singulus singulum
loquentem non modo audire, sed et videre possit, ut singulus quidem plena gaudeat differendi
libertate, non ut eum, dum perorat, quisque interturbare ausit; ubi tamen praeses quaestionem
jam satis exhaustam videt, ut imperato silentio ille ad connumeranda suffragia procedere
possit; cum apud liberum populum publicas etiam esse oporteat de legibus ipsis
consultationes, hypocaustum illud
5175. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
offensivum: offensum A, B
bellum sibi reservarunt, defensivi curam soli principi tradiderunt.
14> Angli utriusque potestatem in principem transtulerunt. <15
Galli recentissime rem maxime ad vivum resecasse videntur, dum et omni in aequilibrium
Europeae influxui, et omni offensivo bello palam renunciarunt; defensivi vero primam
provisionem principi, reliqua populo reservarunt. 16 Caeterum Angli, ut illa,
quae superius memoravimus, pericula evadant, sufficiens se in eo
5176. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
utrumque
simul, distinctum quid alii voce hac designari arbitrantur.
6 Si rem ad vivum resecem, ego postremorum sententiae adstipulor.
7 Primitivum enim pactum sunt conditiones illae, quas constitutae antea in
naturali libertate tribus, dum in unum populi corpus coiverunt, praescripserunt illi, cui aut
totum, aut majorem summi imperii partem detulerunt. 8 Primitivum seu tacitum,
seu expressum pactum eo statim momento, quo coalescens in unum populus summum imperium
introduxit, existere debuit.
5177. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
Itaque de eo quis imperet, quave ratione imperium exerceat, cum primae statim populi unione
pactum perfici debebat. 11 Tale et quidem explicitum est pactum illud quod
septem Hungarorum tribus, antea, ut Porphirogenitus docet, ad invicem independentes, cum
Arpado, dum eidem principatum super omnes tribus detulerunt, inivisse, Anonymus Belae
notarius tradit. 12 Verum conditiones pacti hujus rudi adhuc populo tunc non
poterant non esse paucae et admodum simplices.
13 Post longiorem in occupato regno moram,
5178. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
instituta revocaverit (e).
8 Constat quod ipse Henricus imperator postquam Hungaros ad recipiendum,
ejecto Samuele, regem Petrum persvasisset, hunc ad observanda imposterum Hungarorum instituta
obstrinxerit (f). 9 Constat denique quod idem Henricus, dum postea Salomonem
in solium Hungaricum restituit, totum iterum Hungariae statum ad morem patrium revocarit (g).
10 Geyzam I in constitutionem regni quidpiam immutasse hactenus non comperi.
11 Sanctum vero Ladislaum eadem rite observasse testes sunt
5179. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
totius cleri et populi."
14 (c) Chartuitius: "accersitis episcopis et primis palatii, primum cum eis
tractavit (nempe S. Stephanus) de substituendo pro se rege."
15 (d) Ioann. archid. de Gverche, dum de exauctorato Petro et Samuele
electo narrat: "Duces, episcopi, comites, ad quos de regno providere pertinebat (...)
Samuelem (...) regem dicunt."
16 (e) Simon Keza: "Aba... ea, quae Petrus statuerat, in irritum revocans
Hungarorum scita jussit
5180. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
capite 31-o: "Henricus regem
Hungaris, et Hungaros regi reconciliarit, concessitque potentibus Hungaris Hungarica scita
servari et consvetudinibus judicari." 18 E quo una patet in Herm. Contr.
errore typothetae loco "Hungarica" irrepsisse "Baiavarica," dum dicit "Hungaros petentes lege
Baiavarica donavit." 19 Quis enim credat tenacissimum institutorum suorum
populum peregrinam legem uno ictu inducendam ultro orasse.
20 (g) Id enim significare videntur illa Lamb. Schafnaburgensis verba:
5181. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
quod minori
nobilitati non jam optimates tantum, sed ipsi etiam reges graves fuerint, docet informis
licet, quae anno 1222-o stabilita est constitutio, quam Decretum fundamentale
appellamus. 2 Patet enim e hujus articulo 13-o quod optimates, dum ad aulam
proficiscebantur, minoribus nobilibus gratuitum indubie victum et pabulum extorquendo, gravia
damna intulerint. 3 Patet ex articulo 14-o quod comites populos castri sui
oppresserint. 4 Patet ex articulo 30-o quod aliqui ex optimatibus
5182. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
regnis, ubi
libertas electionis maxime vigebat, usos fuisse constat; res haec ab iis casibus metienda
venit quando rex, aut nullam, aut minorennem, aut plures etiam adultas
masculas proles reliquit.
7 Primus casus, dum nempe rex nullum reliquit filium, statim post funus S.
Stephani se evolvit. 8 Si primogeniturae ordo jam stabilitus fuisset, huic
Andreas I succedere debuisset. 9 Regnavit vero Petrus, qui ex Arpadiana
styrpe per masculum ne descendebat quidem.
5183. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
contendebant, regno admoveri debebat. 29 Visum est potius Belae II, etsi
caeco, Lamperti, S. Ladislai fratris, ex filio Almo nepoti regnum deferre.
30> Huic iterum filius Geyza II immediate successit. <31 Sub
hoc tertius, nempe dum rex plures jam adultos filios reliquit, casus se evolvit.
32 De principio quidem primogenito Geyzae Stephano III fasces delatae
fuerunt. 33 Verum dum postea imperator Emanuel pro ejus tertiogenito Stephano
urgeret, status et
5184. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
iterum filius Geyza II immediate successit. <31 Sub
hoc tertius, nempe dum rex plures jam adultos filios reliquit, casus se evolvit.
32 De principio quidem primogenito Geyzae Stephano III fasces delatae
fuerunt. 33 Verum dum postea imperator Emanuel pro ejus tertiogenito Stephano
urgeret, status et primogenitum exauctorarunt, et neglecto secundogenito Ladislao,
tertiogenitum, Stephanum nempe IV, regem proclamarunt. 34 Verum quidem est id
status terrore exercitus, quem imperator
5185. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
Bela III, ut paria inter filios suos dissidia antevertat, Emericum filium
ex asse haeredem scripsit, Andreae postea II dynastias tantum aliquot ultimis tabulis
reliquit. 10> Ast incassum. <11 Andreas enim tamdiu fratrem
armis impetiit, dum demum provincias Illyrici ab eo extorqueret.
12 Andreas II secundogenito Colomanno primum Galliciae, tum Illyricarum
provinciarum ducatum tribuit, et ab hoc quidem nullas perpessus est molestias.
13 Verum cum primogenito Bela IV, quem se vivo
5186. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3320 |
Paragraph |
Section]
Eorum, qui vivo patre coronati sunt, aliqui post aditum regnum coronationem repetierunt,
alii non.
4 Caeterum septem hac epocha reges vivis adhuc patribus coronati fuere.
5 Ex his Salomon, Colomannus, et Bela IV, dum regnum adirent, coronationem
repetierunt. 6 Stephanus e contra II, Bela II, Emericus et Stephanus V non
repetierunt. 7 Ut adeo nihil fixi hoc in genere per constitutionem regni
stabilitum fuisse appareat.
De
5187. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
Section]
hactenus non potuimus eruere.
19 Palatini certe nullae adhuc eo tempore hac in re partes fuere.
Minorenni haeredi regni reges ipsi tutores dabant.
20 Minorennis regis casus primis epochae hujus temporibus, dum Hungari
puero regi parere adhuc recusarent, non potuit evenire. 21 Sub finem tamen
bis se evolvit, nimirum sub Emerico, qui Ladislao III in infantia, et sub Stephano V, qui
Ladislao IV in pueritia relicto decesserunt. 22 In
5188. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
Section]
in pueritia relicto decesserunt. 22 In utroque casu de tutore et
vicaria minorennis regis administratione non status, sed patres ipsi providerunt.
23 Nam et Emericus filio suo tutorem Andream II, fratrem suum, ultimis
tabulis dedit, vicariamque eidem, dum Ladislaus adolesceret, tradidit potestatem (i), et
Stephanus V curam reipublicae viduae suae Elisabethae cum delectis aliquot primoribus suprema
voluntate interea mandavit.
24 (a) Ubertim id in Vestigiis Diaetarum ostenditur.
5189. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
Section]
sed jure suffragii gaudebant, forma comitiorum.
1 Usum comitiorum inde a S. Stephano per totam hanc periodum viguisse in
Vestigiis Diaetarum luculenter ostensum est, quamvis pauca eorum decreta ad nos
sint transmissa. 2 Id dum dico, status jura suffragii in iis gavisos fuisse
utique una adfirmo. 3 Armatae enim, ut tunc erant Hungari, gentis comitia
unice ad audienda principis jussa cogi non solent. 4 Verum longe alia atque
nunc eo aevo agendorum negotiorum ratio fuit.
5190. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
Section]
effectum fuit: 1-o non definitus regiae successionis ordo.
1 Iam primum non definitus regiae successionis ordo, tum institutum
partiendi regni (a) frequentissima civilia bella excitavit, quae utique omnem internum
ordinem debent perturbare. 2 Dum itaque haec perduraverit soluta omni
constitutionis vi anarchia sponte enasci debuit.
2-o Communicata regi judicialis potestas.
3 Porro communio potestatis iudicialis planam
5191. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
Section]
debuissent, minus adhuc remedium aliquod constitutum quo,
si comitia agere noluerunt, ad ea celebranda cogi potuissent. 8 Inde enim
factum est ut reges comitia, quam poterant longissime, different, interea vero et ipsi
arbitrarie agerent et optimates infirmam, dum per sedes suas dispersa fuit, minorem
nobilitatem facile opprimerent.
6-o Nullus renovandae per inaugurale diploma consitutionis usus.
9 Caeterum usum quidem inauguralis
5192. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
SubSect | Section]
Caroli per nuncium Pontificium
substituitur.
1 Carolus, quod Ladislaus Vajvoda sublatam restituere nollet coronam, ut
se quoquomodo firmet, eam cum statibus et nuncio Pontificio inivit rationem ut hic legalem
regni coronam eousque, dum ad legitimam redeat potestatem, exsecretur, coronatio vero cum
alia a Pontifice dono missa et per legatum benedicta corona peragatur valitura eousque, dum
recepta regni corona legalis coronatio repeti possit (a). 2 Et vero vix eam
Carolus receperat cum
5193. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
SubSect | Section]
ut
se quoquomodo firmet, eam cum statibus et nuncio Pontificio inivit rationem ut hic legalem
regni coronam eousque, dum ad legitimam redeat potestatem, exsecretur, coronatio vero cum
alia a Pontifice dono missa et per legatum benedicta corona peragatur valitura eousque, dum
recepta regni corona legalis coronatio repeti possit (a). 2 Et vero vix eam
Carolus receperat cum coronationem mox 1310. iteravit (b).
Institutum necessitatis coronationis genuine explicatur.
5194. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
SubSect | Section]
ad evitanda interregni mala,
nulla facta fecisse provisio comperiatur.
15 (a) Docet id instrumentum coronationis in Vestigiis
Diaetarum pag. 178. ubi dicitur: "ut tale novum (diadema) illi antiquo, dum (id est,
donec) sic detinetur, succederet, ac accederet liberatio."
16 (b) Docetur id proprie Caroli I instrumento in Vestigiis
Diaetarum pag. 176-a.
17 (c) In eodem instrumento ibidem episcopi dicunt: "cui
5195. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3426 |
Paragraph |
SubSect | Section]
institutum
viguisse.
§ 32 Carolus inaugurale sacramentum nuncupavit quidem; an tamen capitulationem aliquam
ediderit vel Andreanam adminus constitutionem confirmaverit, hactenus non constat.
1 Carolus dum illegitima adhuc corona 1309. incingeretur, inaugurale
quidem dixit sacramentum, verum occasione hac nec constitutionem Andreanam confirmavit, nec
aliud inaugurale diploma edidit. 2 Per verba tamen illa: "Nobiles regni sui
Hungariae in approbato et antiquo
5196. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3460 |
Paragraph |
SubSect | Section]
sit, justum certe de illa Verböczii sententia part.
2-a tit. 14-o § 12-o dubium surgit quod omnes Andreae II successores decretum hoc in ipsa
inauguratione debuerint confirmare.
5 (a) Testatur id etiam synchronum Chronicon Budense dum ait:
"Magnatum, procerum, militum, ac communitatis nobilium regni Hungariae voluntate unanimi et
favore (...) coronatus exstitisset."
§ 35 Monarchico- tamen aristocraticam constitutionis formam pro omnibus aliis regibus
5197. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3460 |
Paragraph |
SubSect | Section]
vindicandam fratris sui necem exercitum ducere vellet, de re hac semper in comitiis
constitui procuravit (b). 6 Anno 1351. Andreanam, ut jam vidimus,
constitutionem confirmavit novasque in iisdem comitiis leges perferri concessit.
7 1378. dum de renunciando per Carolum parvum omni in Hungariam jure, deque
deferenda filiae suae Mariae cum sponso Sigismundo post fata sua successione ageretur, id
ipsum in comitiis pertractatum voluit (c). 8 Status certe in reali
potestatis legislativae exercitio
5198. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3460 |
Paragraph |
SubSect | Section]
prosperis pariter et adversis,
specialiter vero in sumenda vindicta innoxii sanguinis... fratris nostri... intrepide se
submittendo... nostrae majestati studuerunt complacere."
12 (b) De prima expeditione testimonium praebet synchronus author, dum
ait: "communicato consilio suorum principum, militum et baronum". 13 De
altera instrumentum a Pray prolatum: "matre nostra, ac aliis praelatis, ac regni nostri
baronibus, diu super hoc, et mature deliberantes," vide Vestigia Diaetarum pag.
5199. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3460 |
Paragraph |
SubSect | Section]
potest quam quod nobiles lucrum camerae a subditis suis exigere et aerario
regio inferre debuerint. 5 Explicationem hanc confirmat prolatum a Pray
instrumentum (a); si enim Ludovicus unquam pecuniis egebat, tunc certe his opus habuit dum
Neapolitanam susciperet expeditionem; et tamen hac etiam occasione tantum civitatibus
regalibus et reginalibus nec non villis liberis certam pecuniariam summam eum imposuisse ex
eodem instrumento apparet.
6 (a) Vide Vestigia
5200. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 |
Paragraph |
SubSect | Section]
16 (a) "Sic videlicet (verba sunt diplomatis) ut de singulis ipsius regni
nostri comitatibus quatuor potiores nobiles ad diem et locum praedictos convenire
debuissent."
17 (b) Dum pro cognoscendis actibus potentiariis palatini ejusmodi
congregationem praefixerunt, proclamata congregatio, dum vero pro
malefactoribus puniendis, judicium palatinale aut generale
appellabatur. 18 In processu
5201. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 |
Paragraph |
SubSect | Section]
quatuor potiores nobiles ad diem et locum praedictos convenire
debuissent."
17 (b) Dum pro cognoscendis actibus potentiariis palatini ejusmodi
congregationem praefixerunt, proclamata congregatio, dum vero pro
malefactoribus puniendis, judicium palatinale aut generale
appellabatur. 18 In processu abbatiae de Abraham productum est instrumentum
de 1351. cujus hoc est initium, "Nos Nicolaus palatinus... quod in congregatione
5202. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 |
Paragraph |
SubSect | Section]
pecuniis defendendi (in praefatione) et cum hos sine stipendiario milite nec concipi quidem
possit, hac est prima in legibus Hungariae ejus mentio. 11 Ejusdem decreti
articulo 1-o insurrectionis obligatio primum ita modificatur ut status ad eam nonnisi tunc,
dum regiae gentes ad propulsandum hostem non sufficiant, obstringantur. 12
Totam vero regni militiam ejus, qui eam statuerat, sumptibus intertentam fuisse ex decreti
5. art. 8-o apparet.
13 Denique decreto 6-o complures etiam leges civiles,
5203. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 |
Paragraph |
SubSect | Section]
solten", cet.
§ 53 Status in pleno potestatis legislativae exercitio persisteant.
1 Caeterum status sub Alberto in communione legislativae potestatis
perstitisse e 1-o statim decreti hujus articulo apparet, dum rex se obstringit quod leges,
consvetudines et libertates regnicolarum, id est constitutionem, "ad priorem... statum...
praelatorum ac baronum regni consilio reducere, et manutenere" velit. 2
Patet etiam inde quod in politicis art. 8. 21. et 28, in
5204. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3470 |
Paragraph |
SubSect | Section]
5 Ast Sigismundus, cum non
Bohemiam tantum possideret, sed insuper Romanorum esset imperator, frequenter longasque
moras in exteris regnis trahebat, quae internae saepe perturbationi ansam dederunt.
6 Ad has proinde praecavendas status respexerunt dum Albertum, qui praeter
Bohemiam Austriacas etiam provincias possidebat, ad figendam in Hungaria residentiam
strinxerunt.
Objectum externae securitatis adhuc videtur regi fuisse reservatum.
7 Objectum
5205. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
potestatem legislativam status sub gubernatore hoc adeo naviter
exercuerunt ut inde a 1446. usque 1450. inclusive celebratorum singulis annis
comitiorum vestigia jam detecta sint (a), detegenda indubie reliquorum etiam duorum, usque
dum Ladislaus Posthumus ipse regimen capesseret, annorum.
Status omnes magistratus ad abdicanda officia cogunt et ipsi illa conferunt.
8 De ipsa potestate executiva exiguam admodum gubernatori status
reliquisse
5206. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
60.15 exempti: exemplo B
(e).
16 Ita status in prima statim longiori regis absentiae occasione commodo
reipublicae minus prospexerunt, dum magnam potestatis executivae partem ad se pertraxerunt.
17 Debuit enim gubernator variis aemulorum insultibus patere, id autem
vigentem jam anarchiam debuit magis adhuc confirmare. 18 Patet id vel e
variis privatarum familiarum confoederationibus
5207. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
fidelitatis nuncupant.
5 Qua in re dignum est attentione quod rex non ad omnium praedecessorum
suorum, sed tantum ad Sigismundi avi et Alberti patris sui leges sacramentum nuncupaverit.
6 Ut adeo et hinc iterum errasse Verböczium appareat dum omnes Andreae II
successores decreta ejus in aditu regiminis juramento confirmasse affirmat.
§ 62 Decreta comitiorum jam tum comitatibus submitti consveverunt.
1 In inaugurali 1453. decreto status per articulum
5208. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
affirmat.
§ 62 Decreta comitiorum jam tum comitatibus submitti consveverunt.
1 In inaugurali 1453. decreto status per articulum 10 (a) legislativam
suum circa tributa imponenda potestatem luculente exercuerunt, dum impositum, ut vidimus,
1440. nobilibus impossessionatis lucrum camerae revocarunt.
2 Dum enim articulo 10 taxas inconsvetas abrogant, nil aliud intelligere
potuerunt quam impositum nobilibus impossessionatis, ut supra vidimus, lucrum camerae.
5209. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
1 In inaugurali 1453. decreto status per articulum 10 (a) legislativam
suum circa tributa imponenda potestatem luculente exercuerunt, dum impositum, ut vidimus,
1440. nobilibus impossessionatis lucrum camerae revocarunt.
2 Dum enim articulo 10 taxas inconsvetas abrogant, nil aliud intelligere
potuerunt quam impositum nobilibus impossessionatis, ut supra vidimus, lucrum camerae.
3 Pro ignobilibus enim taxa haec jam inde a Carolo I publicis legibus
stabilita adeoque consveta
5210. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
5 Ad comitia haec non jam omnes viritim nobiles, sed nuncios tantum
comitatuum convenisse praefatio decreti hujus manifestum facit.
6 (a) Lucrum Camerae fuit consvetum inde a Caroli temporibus subsidium;
dum proinde hoc articulo dicitur: "taxae inconsvetae ulterius non fiant" de nullo alio quam
de subsidio hoc nobilibus imposito intelligi potest.
§ 63 Mala aerarii administratio.
1 Convulsum publicae administrationis
5211. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
enim vacante regno praelati et barones
comitia pro eligendo novo rege praefixissent (a), Szilághius cum 40 armatorum millibus ad ea
comparuit, hocque armorum terrore Garaianas partes ita prostravit ut antequam eligendo regi
manus admoveretur, se in quinquennium, dum nempe Mathias adolescat, gubernatorem eligi
procuraverit. 2 Electionem hanc extortam fuisse vel inde apparet quod
dignitas haec nullis, ut in Hunyadio factum est, limitibus circumscripta, immo ipsa electio
ne in decretum quidem comitiorum horum relata
5212. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
5-o); nobiles, sacerdotes et studiosos a depensione telonii eximunt (articulo 10).
6 Et tamen renovant perlatam, ut jam vidimus, primum sub Sigismundo legem ut
rex regnum propriis proventibus defendere debeat. 7 Insurrectionem vero tunc
primum, dum regius miles non suffecerit, locum habere declarant (articulo
2-o). 8 Cum primus
66.8 Cum primus: cumprimis B
hic post exstinctam in masculo Arpadianam domum e
5213. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
tractatum animum serio applicuisset. 19 Tantum tamen et Mathias et status
regni in coronae recuperatione momentum posuerunt ut tam duras, quas vix victus hostis
suscepturus erat, conditiones in tractatu hoc subiverint (c). 20 Nimirum ut
Fridericus, dum vixerit, titulum regis Hungariae retinere possit; si Mathiam deficere
contingat, Hungariam haereditario jure obtineat; ut Mathiae, si conjugem ejus, quam sterilem
esse Fridericus probe noverat, obire contingeret, secundum inire matrimonium non liceat;
denique ut
5214. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
jure obtineat; ut Mathiae, si conjugem ejus, quam sterilem
esse Fridericus probe noverat, obire contingeret, secundum inire matrimonium non liceat;
denique ut corona 60,000 aureis redimatur. 21 Noverat nempe Mathias se
firmum in solio tamdiu non futurum dum ejus electio per impositam sibi coronam obfirmetur;
noverant status totum suum et electionis et legislativae potestatis jus in possessorio
sancti hujus pignoris, ut jam explicuimus, radicari. 22 Ideo grave licet
illud litrum status e propriis facultatibus
5215. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
locumtenentis regis transfertur articulo 4. et 10-o.
10 Ille mediator non solum in mutuis regnicolarum discordiis, sed inter
regem ipsum et regnum declaratur articulo 5-o et 6-o. 11 Ille denique
minorenni regi tutor constituitur, in illum tota, dum rex adolescat, pars legislativae,
executivae, et judicialis potestatis, quae regem respicit, transfertur articulo 2-o (d).
12 Defertur etiam eidem suprema sub nomine generalis regni capitanei
militaris potestas articulo 4-o; 13 defertur denique
5216. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
rex in adultam pervenit
aetatem, universe illius subditi et regnicolae perinde ac vero domino et regi semper obedire
et in omnibus rebus obtemperare teneantur."
30 (e) Patet id e collatione praesentium et eorum, qui tunc editi sunt,
articulorum, dum Hunyadius gubernator enunciatus esset.
31 (f) Haec quidem totidem verbis nullus scriptorum tradit, ipsa tamen
rerum gestarum combinatio facit manifestum. 32 Nam quod Mathias Joannis
Corvini post fata sua electionem procurare summo studio
5217. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3512 |
Paragraph |
SubSect | Section]
gestarum combinatio facit manifestum. 32 Nam quod Mathias Joannis
Corvini post fata sua electionem procurare summo studio adlaboraverit, quodve et in hoc et
in aliis praecipuis rebus opera Emerici Zapolii usus sit, coaevi scriptores tradunt.
33 Dum ergo parte ex una video quod muneri palatini, cui Zapolium admodum
voluit, monstruosam plane tribuerit potestatem, parte vero ex alia intelligo quod defuncto
paulo post Zapolio idem rex jam alium constituere noluerit palatinum, recte profecto infero
quod Mathias
5218. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3574 |
Paragraph |
SubSect | Section]
tantum, quantum hactenus constat, extraordinarium illud subsidium impetraverit.
18 Ubi tamen posteriores reges, quos nemo hactenus arbitrarii imperii
insimulavit, id intra brevius tempus longe frequentius exegisse mox videbimus; ut adeo, dum
Bonfinius eum per annuam unius auri floreni exactionem plurimam apud Hungaros invidiam
contraxisse narrat, id de accurata lucri camerae collectione, quam de systemate regni annue
exigendi jus habuit (m), intelligi debeat. 19 Itaque ego facilitatem potius
5219. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3578 |
Paragraph |
SubSect | Section]
et 1486. articulo 31-o; verum
necdum invecto aetate illa disciplinae militaris rigore, quis regum antiquiorum fuit sub quo
statarius miles complures excessus non commiserit?
8 (a) Diaetae Szegediensis 1485. celebratae articulus 10-us ita habet:
"Dum D. rex contra potentiam inimicorum banderium suum levare voluerit... tunc universi
regnicolae exercituare teneantur et arbitrio regis subjiciantur quando erit necessarium".
9 Vestigia Diaetarum, pag. 338.
10 (b) Sub Sigismundo
5220. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3578 |
Paragraph |
SubSect | Section]
11
Vide articulum 4 ejusdem anni.
12 (c) E littera Mathiae ad cardinalem Rangonium 1481. exarata apparet eum
et equites, et pedites partim gravioris, partim levioris armaturae sub signis suis habuisse;
equitum gravis armaturae, dum eos Neapolim socero in subsidium misit, annuum stipendium fuit
aurei 60, levis armaturae, qui jam tum huszarones appellabantur, aurei 40, peditum graviorum
64, leviorum 32.
13 (d) In transactione, quam 1459. cum aliquot baronibus fecit, dicitur:
5221. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 |
Paragraph |
SubSect | Section]
aliis
antecessoribus suis praescriptos fuisse vidimus, limitibus circumscribitur, nempe ne bona et
dignitates exteris conferre possit §-o 11, 12 et 13. 12 Ut vel rebus
Hungaricis nonnisi Hungaros in consilium adhibeat §-o 10. 13 Denique ut, dum
in Hungaria aget, palatina officia per solos regni Hungariae barones peragi procuret § 9.
14 Cum autem Uladislaus una Bohemiae imperaret, obligarunt quidem hunc
etiam prouti jam antea Albertum ad exigendam in Hungaria majorem anni partem § 8.
5222. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 |
Paragraph |
SubSect | Section]
20 Si Maximilianus vel successores plures
habuerint filios, status liberam inter eos habeant electionem. 21 Pro
sumtibus belli, id est, pro devastata per Maximilianum Transdanubiana Hungaria (Uladislaus
enim, dum eam revindicavit, in Austriam non penetraverat) centum aureorum millia
dependantur.
22 Caeterum fit quidam mentio tractatus hujus in praefatione decreti 1492.
§-o 1-o; status tamen eum ratificasse nec ex lege nec ex ullo diplomate apparet.
5223. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 |
Paragraph |
SubSect | Section]
oblatum fuisse apparet. 6 Editi tamen in iis
decreti nullum vestigium prostat.
7 (c) Originale capitulationis hujus exstat in archivo Croatiae; vulgavit
illam Kovachich in Vestigiis Diaetarum pag. 455-a; dicitur illic: "ut, dum
praefatus illustrisimus dux, filius Noster ad adultam aetatem perveniet, idem praemissas
libertates observabit... nec interim regia auctoritas sibi concessa existat, donec praemissa
omnia se observare velle promitteret."
8 (d) "Et quo"
5224. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3584 |
Paragraph |
SubSect | Section]
proventus
regii illico remittantur. 18 Pignoratariis, quidquid ultra justam investitae
summae usuram percoeperunt, in computum capitalis imputetur (g), pro residuae nefors summae
depuratione medietas impignorati proventus iisdem ita assignetur ut rex interea, dum debitum
hoc exstinctum fuerit, dimidium tantum ejusmodi proventus percipiat. 19
Tanta tamen fuit Joannis Zapolya, Transylvaniae vajvodae et Stephani palatini jam fatis
functi filii, potentia, ut hunc a justa sane hac lege exemerint et, quo is totam
5225. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
SubSect | Section]
(d);
singulum tale banderium vaivodae Transylvaniae, comites Siculorum, bani Croatiae, et comitis
Temessiensis officio affixum fuit (e), sed horum etiam stipendia rex et aerario dependere
debebat (f); soli praelati ejusmodi banderia propriis impensis alere (g) et, dum opus fuit,
in campum educere tenebantur. 15 Et quidem archiepiscopus Strigoniensis et
antistes Agriensis singulus duo, seu 800 homines, Coloczensis archiepiscopus,
Magno-Varadiensis, Quinqueecclesiensis, Transylvaniensis, Zagrabiensis episcopi et prior
5226. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
SubSect | Section]
Budae morari debeat § 3. et 5. 9 Ut munus senatoris
nonnisi triennio duret, hoc elapso novi senatores in comitiis eligantur,
priores tamen perinde reeligi possint § 9. et 10. 10 Imo si quis etiam non
reeligatur, dum ipsi libuerit, liberum habeat in senatum ingressum § 13. 11
Quod si senatorem intra triennium obire contingeret, in ejus locum rex proprio motu alium
sufficere possit § 12. 12 De stipendiis vero eandem, quam superioribus
comitiis, rationem
5227. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
SubSect | Section]
suspicati (a); Bakácsium cancellarium auro Caesaris corruptum
probrosas
101.21 probrosas: probosas B
illas 1491. conditiones subivisse communis sui temporis fama ferebat.
22 Dum Pontifex, Caesar, et rex Galliae Uladislaum ad foedus Cameraticense
invitarunt certissimamque illi recuperandae Dalmatiae occasionem praebuerunt, Uladislaum
bellum reipsa decrevisse, oratore tamen Veneto consilio Bakácsii 300 millia aureorum
offerente regem a
5228. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
SubSect | Section]
Uladislaum
bellum reipsa decrevisse, oratore tamen Veneto consilio Bakácsii 300 millia aureorum
offerente regem a Bakácsio persvasum fuisse perhibent coaeva monumenta, ut
accepta pecunia bellum dimittat. 23 Quod Bakácsius, dum adhuc esset
Zagrabiensis antistes, 30 aureorum millia, quae capitulum in insperatos turbidorum illorum
temporum eventus seposuerat, violenter illi eripuerit, plures ejus aevi litterae testantur.
24 Testantur denique quod tantas pro se suisque impetraverit
5229. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
Section]
displicere debet, si illum e libera in absolutam imperii formam transire
oporteat. 12 Consideratio enim haec apud Scotos non
subversabatur cum uterque populus temperata jam antea gubernii forma gavisus
fuerit, adeoque dum se hi in unam cum Anglis gentem transformarent, eandem
adminus et civilem et politicam libertatem retinuerunt. 13 Haec
distincta gubernii forma tantum posteriori huic instituto adfert impedimentum ut ipse ille
potentior
5230. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
Section]
iudicialibus, oeconomicis, et politicis leniori, et legali politico gubernio
postliminio restituatur.
Quoad subsidia belli.
23 e) Ut Hungaria subsidia belli, veluti tirones, annonam, foenum, stramen,
et vecturas, dum necessitas urget, suppeditet, ratio monarchiae exigit; verum, qua ratione id
fiat, nihil ejus interest. 24 Proinde cum instituta regni id secum ferant ut
haec nuspiam, nisi in comitiis decerni possint, legem hanc, quam defunctus imperator adeo
graviter
5231. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
Section]
constitutio ad totam monarchiam nihil attineat, et
quomodo firmari possit?
1 Quoad 3-tium, seu ipsam regni constitutionem.
2 Haec jam nihil ad reliquas haereditarias provincias attinet.
3 Hungaria enim jam tum, dum cum illis in unum corpus coaluit, distincta
administrationis forma gaudebat, et hujus conservationem jam per primitivum,
quod cum augusta Domo Austriaca inivit pactum, sibi reservavit.
4 Quidquid itaque ad eam seu explanandam seu
5232. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
Section]
sententiam legitimi iudicis in persona, rebus, et honore suo detrimentum capere
possit. 3 Hoc est unicum proprietatis rerum et securitatis
personarum palladium. 4 Ad hanc consequendam parte ex una homines,
dum in societatem coirent, libertati suae naturali renuntiarunt;
parte vero ex alia haec securitas respectu totius societatis non secus obtineri
potest quam si illi, qui leges infringunt, seu honoris, seu personae, seu rerum suarum
5233. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus III, versio... [page 3622 |
Paragraph |
Section]
laesae majestatis, delegatum aut
extraordinarium iudicium constitui possit, sed omnia promiscue crimina per
ordinaria et legalia iudicia cognoscantur. 13
Leges nostrae sapienter huic rei jam providerunt, dum Tabulam Regiam comitiis continuo adesse
jusserunt, quo emergentes nefors inopinos casus continuo diiudicare possit.
14 Nec obstant imaginaria illa, quae in casibus seditionum obtendi solent,
pericula. 15 Tantus enim jam est statarii militis numerus
Bibliographia locorum inventorum
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1790], Operum omnium tomus III, versio electronica (), Verborum 71764, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [skrl3].
More search results (batches of 100) First 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
|