Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: ibIdem Your search found 1075 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1-100:1. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section] ad aediculam, et cryptam subterraneam, unde corpus S. Domnii translatum est Spalat. Huc quippe maximi ex urbibus Spalati, Tragurii, Clissae, et circumjectis agris oppidisque hominum concursus fiunt, popularibus plausibus, studiisque B. Domnii nomen et sepulchrum celebrantium. Plurima ibidem sacrificia matutinis horis fieri solent; et cryptae sanctissimi martyris reliquiis olim insignis subeundae, ac per otium contemplandae omnibus facultas datur, ostio patefacto, amotoque lapide; quo diligenter occluso, nullis aliis anni temporibus patet. Ac ne quid ad popularem ejus diei
2. Adam Parižanin. Tres hymni perantiqui de Laudibus... [Paragraph | Section] traditum, hunc Joannem a Fulgineo fuisse illum ipsum Eremicolam, de quo in tabulis Trimitanis mentio fit sane honorifica. Huic ergo, ut illae tabulae memorant, nocte quadam vigilanti augustissima specie, ac beatissimo lumine fulgens Virgo Deipara sese palam ostendit, Templum ibidem Deiparae condit eumdemque jussit in hasce insulas trajicere, ubi solitariam vitam ageret, Deique parentis nomen ac religionem propagaret. Quo illi viso, jussuque mirifice laetus nihil morae interposuit, quin extemplo Virginis mandata exsequeretur. Ergo simulatque locum sibi divinitus
3. Anonymus. A. Ch. 1066. Cicca monasterium B.... [Paragraph | Section]
coram uicinis in loco supradicto, hoc est in monasterio sancti martiris Grisogoni, confirmaret et sigilli proprii munimine roboraret.
filio iupani Pribinne, et
presbitero Prodano, et presbitero Dragsano, atque Girgi de Tugari.
et non modicam
partem de prephato territorio a me subtrahere cepit: a territorio Pribistrii usque
sursum ad Petram.
Vnde nos conuocatis iterum multis Spalatinorum nobilibus, inter quos etiam Jacobum
Marianorum ducem cum suis militibus ibidem interesse rogauimus, ante quorum
presentiam cum prefato decertauimus Miroslauo, ubi et conuentionem hisdem
monentibus nobilibus cum eis denuo fecimus. Quapropter afirmauit nobis prefatas terras
quas subtraere uolebat et insuper nobis
et Sdedrugo, pro II solidis et duobus
pariis de solis pro fine, coram Mesagalina et Petro Carbone.
Nycole pro II. solidis
et I. modium frumenti pro fine, coram Gregorio Cimpli et Iohanne Cotini.
supranominata terra, de fratre eius Dragano
pro I. modio frumenti et II. stara de sale pro fine; Draganego duornico testis.
Uitaze quę
sursum sunt, pro V. modio frumenti et medio et I caseum pro
fine; coram Dranego duornico et Calendulo.
setnico et Iuuano filio brauaro, et Zurra filio Tripuni238;
presbiter Panesa, Budimir tepciza, et presbiter Uilcano.
pontis, quas terras Cirne dicebat esse suas. Sed quia nullam ostendebat
certitudinem, et monasterium eas possidebat et scriptum ostendebat, iudicauit
monasterio, quod eas iuramento firmaret et placitum optineret. Quod iuramentum Talmatius
sancti Petri iupanus ibidem fecit, astantibus testibus Magerro et Duymo Pinose et etiam
predictus abbas Issaac suum prepositum Martinum pristaldum dedit. Ego Sabatius
subdiaconus, communis iuratus notarius, precepto abbatis Issaac hoc breue scripsi.
denudatum opus suum
nequissimum sedens ad prandium, misit gladiatores, qui eum decollarent, orante praeterea rege, milites circumdederunt
eum, ut autem cognovit rex, vocatis episcopis et haeremita, qui ibidem aderant,
dixit: Quid est domini mei? Quid egistis? Quare me sic decepistis? Cur verbis,
et iuramentis vestris credens, sine culpa morior? At ipsi prae verecundia
vultis eius non audebant aspicere. Tunc rex facta oratione, et
quam rapuit Theseus et per mare nauigans, cum iam ipsam exosam haberet, reliquit in quadam insula solam et aufugit cum sorore ipsius Phedra, sed Bachus, qui et Liber pater dicitur, eam inueniens sibi in uxorem accepit. Quidam dicunt, quod Adria dicitur a quodam Adrio Ytali fratre, qui regnauit ibidem uel secundum quosdam Adria dicitur ab adra, quod est lapis, quia lapidosa et montuosa est hec prouintia. Vnde Ouidius: Subdita montane brachia Dalmatie.
II. De Salona
Et dum iret uia Claudia prope ciuitatem quandam, que Iulia Crisopolis appellatur, satellites imperatoris post ipsum currentes inuaserunt eum et strictis mucronibus circumdantes amputauerunt caput eius. Ipse uero martir uirtute diuina propriis manibus caput suum de terra dicitur eleuasse et ibidem quendam fluuium, qui Sytirion nominatur, firmis gressibus transuadasse ibique sepultus aliquo tempore requieuit. Cum autem dominus multa per eum miracula operaretur, ex multis prouintiis pro sanitate adipiscenda ad locum ipsum confluebant. Tunc Salonitani ciues, quia equinomius erat beato
accessit, sed misit prius et ab imperatoribus Constantinopolitanis fauorem obtinuit. Qui tamen preceperunt eidem, ut domini pape se conspectui presentaret. Sed ipse conscius electionis iniuste non accessit ad papam nec requisiuit consensum responsalis eius, sed temeritate precipiti fecit se ibidem in archiepiscopum consecrari.
qui Totila duce de partibus Teutonie et Polonie exierunt, dicitur Salona fuisse destructa. Etenim dux ipse, antequam arma inferret Ytalie, per partes Dalmatie uastando transiuit Salonamque urbem ex parte uastauit. Ipse intrauit prescriptum edificium Dioclitiani cesaris et imperiales titulos ibidem sculptos deposuit atque deleuit, aliquam etiam partem eiusdem edificii destrui fecit.
edificii destrui fecit.
remisit. Iste Martinus ex apostolica iussione multorum sanctorum reliquias accepit in partibus Dalmatie et Ystrie et detulit eas Romam ad predictum papam Iohannem. Qui uenerabilis pontifex eas reuerenter suscipiens recondidit apud ecclesiam beati Iohannis Lateranensis, ubi est fons baptisterii et ibidem iuxta fecit depingi ymaginem beati Domnii cum pallio et ceteris pontificalibus indumentis totum ex musio aureo. Similiter fecit ymaginem beati Anastasii inter alios sanctos.
pontifex annuit et misit quendam uirum reuerendissimum Gregorium de Crescentio cardinalem, ut uoluntati regie satisfaceret condecenter. Tunc cardinalis apostolica legatione suscepta transfretauit et uenit in partes Dalmatie applicuitque Tragurium. Et quia yemis adhuc asperitas imminebat, uoluit ibidem per totam quadragessimam comorari. Erat autem in comitatu eius clericus quidam capellanus ipsius, Bernardus nomine, de prouincia Tuscie, patria Perusinus, uir litteratus et eloquens, statura procerrus. Hic quia frequenter in Hungariam fuerat missus, notus erat effectus regi Bele gratiamque
illud comittere alicui de proceribus sciens, quia multa infestatio Spalatensibus ex illo castro procedat, sed accersito quodam Pontio, qui erat magister militie domus templi per regnum Hungarie, comisit ad manus eius custodiam et tutelam ipsius castri, precipiens ut uicissim fratres sue religionis ibidem faceret insidere.
Tragurienses autem auxilium nostratibus impenderunt, sed modicum et exile. Tunc uinctis a tergo manibus ad ciuitatem duxere captiuos, artissima eos custodia mancipantes. Ubi triduo sine cura iacentes tum famis sitisque tabescentia resoluti, tum carceris squalore suffocati, plures eorum ibidem expirarunt.
XXX. De bello, quod gestum est cum Domaldo
ripa Danubii, nomine Pestium. Ad quem locum maxima multitudo Hungarorum et aliarum nationum, que ultra citraque Danubium habitabant, audito infausto belli euentu et cognoscentes interitum totius exercitus confugerunt. Habebant enim fiduciam in numerosa plebis multitudine, que ex aduenis et incolis ibidem fuerat congregata. Sed dissuadebat eis Colomannus rex temeraria ausa molientibus et celesti gladio se posse resistere arbitrantibus. Consulebat autem eis, ut potius ad alia loca diuertentes salutis sue quererent munimentum. Sed cum non acquiescerent salubri consilio, discessit ab eis
ambulauit. Properabat enim impatienti festinatione arbitrans se regem posse inuadere, antequam descendisset ad mare. Sed postquam resciuit, quod rex iam in maritimis tutus maneret, lentius gradi cepit. Et cum totus exercitus ad quandam aquam, que dicitur Sirbium, descendisset, parumper consedit ibidem. Tunc truculentus carnifex iussit omnem captiuitatem, quam ex Hungaria duxerat, congregari in unum, multitudinem magnam uirorum et mulierum, puerorum et puellarum fecitque omnes in quandam planitiem duci. Et cum omnes quasi quidam grex ouium coadunati fuissent, missis spiculatoribus omnium
ulterius hasque ciuitates aggressi: Suagium et Driuosten, depopulati sunt eas in ore gladii non reliquentes in eis mingentem ad parietem. Iterum autem totam Seruiam percurrentes in Bulgariam deuenerunt. Ibi enim uterque dux Bathus et Caydanus condixerant suarum turmarum copias recensere. Illi ergo ibidem coadunati curiam celebrarunt et simulantes gratiam exhibere captiuis fecerunt per totum exercitum preconis uoce clamari, ut quicumque esset in comitatu eorum spontaneus uel captiuus, qui uellet redire in patriam, liberam se sciret habere licentiam ex clementia ducum. Tunc multitudo magna
ita gestis, regina adhuc considente in castro, Guncellus archiepiscopus ab hac luce migrauit. Vir senex et plenus dierum et ipse prefuit Spalatensi ecclesie annis uiginti duobus. Hos autem episcopos eiusdem ecclesie suffraganeos suo tempore consecrauit: Nicolaum Scardonensem quo defuncto alium ibidem consecrauit episcopum nomine Bartholomeum. Fuerunt autem ambo isti de Spalatensi ciuitate assumpti. In episcopatu Farensi consecrauit Nicolaum, qui erat canonicus Spalatensis. In episcopatu Seniensi consecrauit Borislaum, quo defuncto substituit ei Iohannem. In Nonensi ecclesia consecrauit
falsitatis processibus contra Deum et contra animas suas presumpsissent. Sic ergo abiit archidiaconus non tam uoluntarius quam coactus et sociatus Iohanne Vitalis layco in Hungariam est profectus. Ibi in presentia domini Bele regis et eius curie qualitercumque Hugrinum denuo elegit. Cui rex ibidem concessit comitatum ciuitatis Spalatensis et dominium insularum cum quibusdam aliis rebus.
quemdam de partibus Beneuentanis, Rogerium nomine, ex oppido, quod Turris Cepia uocatur. Fuerat autem clericus, capellanus cuiusdam cardinalis Iohannis Toletani, quem frequenter pro suis et ecclesie negotiis procurandis in Hungariam mittere solitus erat. Idem autem Rogerius tempore Tatarorum ibidem inuentus est, et in eorum manus incidens et inter ipsos per biennium fere sub spetie alicuius uilis et pauperis serui delitescens uix euasit mortis incursum. Cum autem ad suum dominum reuersus fuisset, cepit idem cardinalis ad ipsius promotionem satis uigilanter intendere, et ipsum in
Cum autem ad suum dominum reuersus fuisset, cepit idem cardinalis ad ipsius promotionem satis uigilanter intendere, et ipsum in notitiam et gratiam domini pape deuenire fecit.
quod archiepiscopus eum uitabat, non modicum tulit indigne ex eo maxime, quod de suo regno natus in his partibus presulari dignitate fuerat sublimatus. Cum autem ciues Spalatenses ipsum gratanter suscepissent et fecissent eum in domibus episcopii hospitari, rex idem uersando scrinii cartulas, quas ibidem reperit, multum sollicite perquirebat, si forte aliquod inueniretur scriptum, ex quo posset ipsum de infidelitate sui regis infamie neuo notare. Alias autem non modicas minas intentabat eidem. Verum illic paucorum dierum moram faciens uento flante secundo in Appuliam est transuectus. Et
capi fecerat, misericorditer relaxaret. Sed ipsa nullatenus acquieuit, uerumtamen, ut uidebatur aliquantulum mitigata, dedit consilium, ut ad dominum regem nuntios idoneos destinarent, spondens se apud ipsum efficaciter intercessuram. Tunc ipsos captiuos de castro Clisie transferens ad Tininum ibidem eos artissime custodie mancipauit. Et sic ipsa ad Hungariam est regressa.
ibidem eos artissime custodie mancipauit. Et sic ipsa ad Hungariam est regressa.
et regina descendissent per Sclauoniam et uenissent et consedissent in oppido, quod Bichicium appellatur, miserunt Spalatenses duodecim pueros per manus archidiaconi Duimi Cassarii et Nicolai Duimi. Qui uenientes illuc in die sancto Pasce asignauerunt pueros ad manus regis et regine recipientes ibidem pro comite, secundum quod a ciuibus electus fuerat, predictum Rolandum banum. Pueros uero susceperunt alacri animo rex et regina pollicentes se benigne agere cum eis et quod non diutius ipsos detinerent. Et sic captiui, qui per biennium fere in carcere non meritam luerant penam, liberati
perceperunt spondentes eisdem fidem infrangibillem et deuotiorem fidelitatem gerere ac in cunctis uelle parere, quicquid Ducalis sublimitas iusserit exercendum. Et morantibus ipsis prouisoribus Iadrę tantum uno naturali die, uersus reliquas maritimas ciuitates Dalmatie transfretarunt ibidem fideles eorum hortantes, ut fidelitatem, quam ceperant, constantiorem efficerent.
Epistolas quidem superius perscriptas ac prouisores ipsi Veneti ad ipsas partes destinarunt nondum ipso Ludouico rege a finibus Bihacii sequestrato.
et detenti sunt sub bona dictorum Pagensium custodia. Quorum nobilium progenies excellentior illis diebus in ipsa urbe minime reperiebatur atque ipsorum populariorum plebeitas tutior non extimabatur nec probior. Et tam istos, quam illos Pagi sic detentos cum tuta comitiua Nonam transmiserunt et, ibidem per aliquot dies captiuatis manentibus, Venetias eos destinarunt. Quibus Venetiis manentibus ductis nocte tenebrosa, ipsos in aspero clauserunt ergastulo.
Grandem equidem copiam uirorum armatorum in ciuitate Nonę, tam peditum quam equitum, ipsi Veneti stabilierunt, omnesque ciuitatum
ad fretum portus se disponunt, ut defensent cathenam.
Ibi partes mirabiliter inter se pugnant: Veneti cum dictis galleis a boreali parte, Iadertini cum quibusdam crapulis ex australi. Pars parti crebrat ictus, et Veneti tantam copiam innumerabilem iaculorum inimicos prosiliunt, quod ibidem aer caligine offuscatus putabatur. Sed Iadertini nobilius se defendebant tam cum quadam machina constructa in campo magni castri, quod Venetorum vocatur castrum, que quinquies in galleis iactauit, sed neutram valuit attingere, quam etiam variorum generum ingeniorum ipsam cathenam
qui arcta sanguinis affinitate dicto Lodouico regi fuerat alligatus, cum duabus suis galleis congruenter apparatis, cum quibus versus partes Turchenas cupiebat transfretare, eo quod iussu apostolico erat dux et capitaneus exercitus Christianę gentis, et ad sticatum Venetorum applicauit et ibidem cum Venetis in multorum prolatione sermonum fertur protexisse. Sed ea, que mutuo contulerunt, iudicio lectoris disposuimus relinquere. Et sexto Kalendas Decembris fere hora proxima meridiei prefatus Delphinus ex quirinali parte portus cum dictis suis
pro re
publica sustentanda perquam scilicet fore comendata proponunt, quas nemo executioni studuit demandare iuxta illud Magistri veritatis: Dicunt et non faciunt.
Statuunt quemque imbecillem, qui nullius commoditatis presidium prestare valeret, in exilium deponi ibidem moraturum vsque ad operis consumationem, sed moti intuitu pietatis et misericordia ab eorum proposito sunt pęnitus reuocati. Quod si ipsi Iadertini prognosticationis speciem agnouissent, ipsum salubre consilium non tam repente abiecissent, immo totis
ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur.
Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem ibidem locauerant. Sed ex utraque comitiua plurimi saucia feriuntur.
Sed ipsi Veneti certamen exercendo, crebrando componunt ex flebili magisterio quendam catum ligneo laboratum artifitio, quem ad menia ipsius castri protrahunt, in quo homines murum eiusdem fodere procurant. Sed
ex flebili magisterio quendam catum ligneo laboratum artifitio, quem ad menia ipsius castri protrahunt, in quo homines murum eiusdem fodere procurant. Sed hostes, multo assumpto cordis vigore, quamplures crepidines in ipsum premunt, quod multos ibidem latentes letali morbo cruentant, nec secundario cum simili ingenio accedere presumebant.
Arbitrantibusque prefatis Venetis, quod ipsum castrum illa virtus hominum obtinere non poterat, suo naturali esse studuerunt et intentioni suę tribuere effectum.
Quosdam, qui
Veneti coinquinauerunt et reliquos sub fiducia incolumes relaxare promiserunt.
Et quamdiu ipse partes in agonia vigilantes, quidam ex castro, qui iam scelus perpetratum executioni volebat finire, in cauponato, vbi falernum ipsius oppidi conseruabatur, clam cum quibusdam cęnobitis ibidem repertis se direxerunt et ibi feramentis murum castri ceperunt fodere. Reliqui ex consortibus super meniis existentes, qui hoc etiam participabant facinore, vexillum effigiei S.
Marci ab inimicis assumunt et super edificia erigunt. Innocentes vero oppidi stupefacti ammittunt
Cui marano obsesso per Iadertinos idem Capitaneus se disponebat eisdem presidium pręstare. Cum cathena obiiciente, tunc etiam trabuchorum tactu accedere dubitabat. Sed iam gallea et crapuli Iadrę ad classem marani se adheserant et neminem nautarum ibidem comperisse testificatur eo quod omnes equori se disposuerant, quos mare crudeliter conglutinasse dicimus. Et mane facto diluculo Veneti ipsos a mari haurierunt absque spiritu rationabili. Quod nauigium ablatum pariter et cum eius machina, in quo etiam multa carbassa, amplustras
qui, auidi numismate hostium, pretereuntem numerum trecenarium tam egregiorum quam infimatum virorum vrbis Teronię in sui collegio ad conficienda cum aduersariis certamina conduxerunt, vt saltem aliquem ex magnatibus vel mediocribus ciuibus possent in manibus prodere inimicorum. Fit Venetorum ibidem potestas abundantior quintupla parte. Et cum dictę partes mutuo se miscuissent, cruentaliter se hostes adinuicem deprimunt. Sed Iadertinorum turba non collectim, sed distinctim certat, quibus malefici instantissime persuadentibus, ut non diuisi et dispersi altercarentur, sed adinuicem
a primo passibus duobus, sex vel octo probi bellatores manentes a planta pedis usque ad verticem ferro et loricis decorati. Et adhuc sursum istos vltimum erat propugnaculum, in quo erant fabricata męnia eminentis staturę, distans ab alio vnico passu. Sex viri pugnatores et probiores primis ibidem balistantes. Sed in illo pauimento infimo erat hostiolum quoddam, quod secundum libitum in dicto carabo volentium aperiebatur atque claudebatur.
Et cum Iadertini Capitaneum inimicum sic excellenter paratum conspicerent ad dictam accedere cathenam,
ictus ictum, non parsimonizant, multi partium corruunt vulnerati. Iactant sex trabuchos
in hostes, Iadertinorum neminem attingere valent. Nititur ille plathus cum turri ad cathenam applicare, quem aduersarii crebribus sauciant ictibus. Fit ibidem multa Venetorum strages, quod ipse plathus ex crebra impressione aliquantulum retro secessit. Qui aliquantulum recreatus magna clade se disposuit, audacter omni pauore humanę fragilitatis postposito ad dictam cathenam se adhęsit. Cui Iadertini obiicere nitentes nequaquam valuerunt. Et
probitates de tam grandi obtento triumpho. In maximo tumultu per portum remigant.
Denique quędam ex eis ad quandam classem se vertunt et relique ad duas inimicorum galleas, quas Iadertini in mari submergere conabantur, ut tutiores ibidem permanerent, sed illę galleę, quę ad dictam classem se disposuerunt, celeriter cupiunt ipsam cremari. Sed hostes imponunt vires, terribiliter inimicos impellunt.
Multorum saxorum et telorum impressione multi ex Venetorum populo cadunt lętaliter inplagati et ex contrariis
quod ibi plurimi naturę debitum persoluerent. Quorum maleficorum carcerationes ipsi Veneti penitus ignorabant.
Tunc quidem omnes Venetorum galleę, que sursum tecte fuerant, versus galleas inimicorum rogum porrigunt, ut consuptę nihil damni patiantur. Extitit tunc ibidem pestifer defectus Venetorum. Opponunt se anquiromagi Venetorum, sępissimis mutatim sauciis, inficiunt Iadertinos. Fit murmur, iactus lapidum, fit etiam vtrarumque partium crebris emmissio spingardorum, spiculorum et aliorum bellicorum instrumentorum. Et ex hac et illa parte
spiculorum et aliorum bellicorum instrumentorum. Et ex hac et illa parte conantes Venetiani perficere id, quod cupiebant, cum multa minutione gentis a portu recesserunt.
Adhuc crastino patefaciente die hora nona atque sexto exeunte die Ianuarii ibidem extitit agon occasione angromagorum Iadrę et taliter Venetis solutis, quod materiam pugnandi sanctam non habuerunt vlterius de abstractione clasium et ipsarum crematione. Et cum Veneti ipsas Iadertinorum galleas in sui vsum conuertere non valuerunt, versus quandam classem, de qua
de bastida insurgunt ad arma, festinanter versus vrbem se dirigunt cum scalis inspicientes, que illarum esset turris, quę capta putabatur, nec inueniebant.
Tunc Iadertini, cum hostem sentiunt prope ciuitatem appropinquare, super muros ascendunt, multo cruore Venetos vulnerant, qui ibidem plurimi semiuiui relicti sunt, quod voluntatem vllius similem non habuerunt.
Et adueniente die Nono Kalendas Februarii mensis quidam decorus trabuchus
fabricatus in cymitherio S. Chrysogoni Iadrę propter ineptitudinem magistrorum pertica cum
In infimitate eius erat quoddam longissimum tignum, quo menia iuxta aduersariorum assertionem erant funditus precipitatura. Et vltimo erant due ingentes rote sustentantes quendam prolixissimum pontem, quem hostes ad menia ciuitatis dicebant appodiare, ut possent per murum discurrere et ibidem cum ipsis pugnare. Plurima quidem alia tegimenta timore percussionis sagittarum a dicto sticato extraxerunt. Conficiunt et duos trabuchos positos ex boreali parte ecclesię S. Iacobi vltra portum fundate, quibus die noctuque dictam vrbem non cessando machinabant.
Multa quidem
industriam ac strenuissimi Hectoris polleret audacia, quis extasi et stupore mentis fertiliter non abundaret, immo potius relictis
rebus humanis ad excelsa ethera non conuolaret? Quod si infortunium ipsos Iadertinos potentię hostium non obsistere posse conduxisset, nullus ibidem adinuentus per spatium unius naturalis diei vitam pacifice possideret, quin frustratim artus tam magnatum quam infimatum canibus ventilando iactarent. Sed illa pretiosa Diuina prescientia, quę populum Israeliticum manu forti et robusta a
poli excedere credebatur.
Fundauerant quidem Iadertini super domos spiritualium personarum eorum edificia, ut nauium partes tamen attingendo plus laborarent.
Fit et dira strages prime classis pugnantis penes castrum, quę potentissimos non audens tollerare ictus girauit proram, et ibidem prope horam nonam pugna quieuit. Sed mirabilius agonizant Veneti in secunda acie nauis S. Demetrii.
Sagatiores ibi insurgunt, minantur verbis, sed iaculorum coniectatione non parcunt multosque illic ex Iadertinis vulnerant et in tantum
vrbis Iadre, vbi unus ex plathis cum ponte bellum exercebat. Veneti facibus accensis, omni abiecta formidine, versus ipsum hostiolum causa id igne consumere sepius se disponebant. Quos hostes ita viriliter flagelarunt, quod quamplures absque spiritu in campum se prostrabant. Ex Iadertinis et ibidem multi arduis vulneribus sunt occupati, sed alii eorum supplebant defectum, licet pauci. Altercantur etiam mirabiliter illi, qui intus et sub illa rada extiterant, ex quibus ingens copia deficit.
Ad portam autem Campi, de qua iam in hoc capitulo prelibauimus, cum illo ponte plurimi ex
memoratum, cepisset clangere dehortando hostes, omnes aduersarii Iadertinorum fessi et nimio labore occupati ipsum sonitum audientes fugam in classibus et galleis cęperunt arripere nemine persequente. Intrant conflicti in carabos tanta celeritate, quod multa eorum edificia necnon et arma ibidem reliquerunt altoque pelago se dirrexerunt.
Cessauit ipsum prelium, quod inchoauit a tertiarum hora, et vsque ad solis occasum consumauit, in quo ex obsidentium turba defecit inter plaga sauciatos et morti traditos prope octingenti, ex obsessis quippe numquam excessit
Iunii illos duos trabucellos, qui penes S.
Iacobum fuerant stabiliti, delere fecerunt. Item tertio Nonas Iunii celeriter
illud minus sticatum, situm vltra portum, ipsi Ueneti partem igne combusserunt et partem destruxerunt, quod ipso die post solis occasum locus uacuus ibidem inuentus est.
vallis portus, equitauit intuens vrbem alacri vultu et sincero cordis affectu, quam tenerrime gliscebat a manibus eripere hostium. Ad quem ingens congeries nobilium et mediocrum uirorum conuenerat, multa reuerentia genibus flexis inclinabant, manus pariter et pedes osculando. Et aliquantulum ibidem inducias facientes, cum sui decora et venusta comitiua ad sua properauit tentoria.
Quis ergo librare posset solatium vehemens, quod fideles Iadertini percipiebant? Lingua quoque sufficiens non foret ad exprimendum. Quis benignitatem regis, quam
quam constantissimos Iadertinos velle desolatos relinquere. De duobus erit vnum iuxta ipsius pronuntiationis sermonem: Aut epithaphium ossa eius Iadrae concludet aut ipsi Iadertini a manibus eruantur Uenetorum. Hęc idem rex suo proprio ore multoties coram multis suis baronibus et nobilibus Iadrę ibidem astantibus attestatus est.
Nunc Iadertini decorant vrbem et tres nuntios egregios ad ipsum regem in dicta confinia Selmenici castramentantem vndecimo die eiusdem mensis delegantur. Et ante conspectum regis presentantes reuerentiam condecentem impenderunt ac claues vrbis
nullus preteritarum reminiscitur calamitatum, quilibet credit a tyrranico liberari imperio.
Rectoresque ciuitatis cum pluribus ingeniis disertioribus ad dictum regem adiuerunt et procidentes ante eum et detectis capitibus et genibus flexis. Senior rectoribus pro parte omnium ibidem aduenientium necnon totius ciuitatis populo dicto regi hęc verba faminauit: Populus, qui ambulabat in tenebris, uidit lucem magnam et cetera, multaque nobilium comitiua a Iadra ad regem transmearunt plurimosque sermones adinuicem protraxisse narrantur.
Aquilegiensis patriarcha, qui uiceno die Iunii Iadram uisitare prouidit a ciuibusque honorifice extitit cum exeniis susceptus.
Iubetque rex undecim trabuchos, cum quibus maius obsistebant, ex quibus infinitos lapides ex ipsis machinis ipsi marani suscipiebant, ab vrbe Iadrę, quia ibidem fuerant locati, extrahere, quos in bastide obsessum sagaciter erigere imperat.
Qui continue vltra duo milia equites exercitus et octingenti Iadertini pedites, qui in custodiam erant deputati, die noctuque non cessabant destruere quidem ciuitatem hostium. Ad horum autem custodiam
Iadertini instigauerant regem. Sed nihilominus veritas fixa habetur, quod non hac de causa, sed certius et credibilius ipsum transfretasse suscipiendum eius laboris premium et tanti ignominiosi uituperii solutionem, quia idem rex inconsensisse arbitratur.
Et nulla mora, ipso rege ibidem faciente, infregit treguam tertio intrante die Iulii, a partibus Iadrę amota militia discesit, in finesque Aurane suam callem cepit festinare, deinde aliquot dies ibidem ferre inducias ammoto vniuerso exercitu equitare non cessabat ad Panonię partes.
Geminatur nunc obsessis
et tanti ignominiosi uituperii solutionem, quia idem rex inconsensisse arbitratur.
Et nulla mora, ipso rege ibidem faciente, infregit treguam tertio intrante die Iulii, a partibus Iadrę amota militia discesit, in finesque Aurane suam callem cepit festinare, deinde aliquot dies ibidem ferre inducias ammoto vniuerso exercitu equitare non cessabat ad Panonię partes.
Geminatur nunc obsessis dolor relictis agone nullumque ergo salubris consilii ualent perspicaciter pre tristitia speculari. Incedunt ut a uita priuati, tandem dolum
pugilles et, dum ipsi pugillatores festinabantur transfretare ad locum, iuxta cantum vesperorum eiusdem diei tubicen latenter submisso sono per vicos urbis titubat, ne strepitum sentiant inimici, imperatoque fidelibus ciuibus, ut arma amiciant, versus valuas migrantes properent, et ibidem confestim plusquam quadringenti uiri bellicosi cumulantur ciuitatemque egrediuntur et ad illas duas machinas penes fabricam S. Mathei constructas, quas superius patefecimus, suos gressus festinanter dirrigunt. Ibidem aliquot custodes
ut arma amiciant, versus valuas migrantes properent, et ibidem confestim plusquam quadringenti uiri bellicosi cumulantur ciuitatemque egrediuntur et ad illas duas machinas penes fabricam S. Mathei constructas, quas superius patefecimus, suos gressus festinanter dirrigunt. Ibidem aliquot custodes adinueniunt, sex ex illis vita priuantur, ex oppositis duo deficiunt, reliqui ex illis saltum properant ad sticatum, actus Iadertinorum singulariter propalant. Inimici accelerant precipitare machinas rogumque ab ipsis
custodes adinueniunt, sex ex illis vita priuantur, ex oppositis duo deficiunt, reliqui ex illis saltum properant ad sticatum, actus Iadertinorum singulariter propalant. Inimici accelerant precipitare machinas rogumque ab ipsis instruunt et inextinguibili flama incendunt duasque perticas ibidem repertas securibus particulatim infringunt. Insurgunt obsidentes ad arma, ad defenssandos trabucellos incendunt, quos hostes sentiunt, retrocedere compelluntur et valuas vrbis intrant. Satagunt Veneti trabuchos ignea liberari potentia, sed tanta uis flammę ardoris eos occupauerat,
castrum reliquit et ad hostes obsidentes aufugit conficiens conspirationem quamdam proditionis castri. Ac eodem solis cursum agente die nobilium vnus ex Venetis tres ingenuos quosdam ex Iadra duosque plebeiatos sub fide sponsionis a cymba ultra portum ibidem aduenientes in terram conscendere precatus est. Cui fide adhibita paratur complacere illius rogantis voluntati et nondum large ab arcella in terram saltum fecerant, ecce quidam ex
latibulis adeunt et potenter in ipsos impetum faciunt captiuatosque ad gallearum capitaneum
capitaneum cum paucis huic exhibitioni et proditioni tenerrime contradicentibus in compedibus nodarunt et aliquos ex his fidelibus gladio occiderunt.
forsan aliquem ex obsidentibus adipisci potuissent, et ecce illi solitam normam penes fasceninas ciuitatis suos protrahunt gressus. Latentes sentiunt impetumque contra eos viriliter faciunt, ternum numerum ex eis capiunt et in vrbem deducunt ac plurimos ibidem sauciatos relinqunt. A quibus captiuatis ambiguitas conciuium extitit denudata amplius.
Quidam Iadertini pro inferenda inimicis grauiora dispendia ac propriam patriam aliquali recreationis esu suffulcire, fabricarunt paronem monos transtrorum viginti et trium, quem die
vrbs gerebat penuriam.
Anonę modius vnus pro duodecim aureis haberi non poterat.
Tanta quidem valida fames in ipsa ciuitate turguit, quod venatores murium ac predones cattorum plurimi efficiebantur ciues, quos ad victum conuertebant, quod iam species cattorum ibidem minime reperiri poterat, holeraque crudaque brutorum corpora saturant ventrem, ex rabie comestationis resarciebant. Nunc hic, nunc ille cumbit animal rationale fame interitum, nunc is tamquam demens vigoreque naturali priuatus vrbem circuit, cibum minime
diuitis cupiebant refici et lympha purissima loco Bacchi pitisant nec valentibus alio naturali motiuo huic passioni remedium nancisci.
Quodam die septimo Kalendas vltimi mensis in aula comunis extitit generale aggregatum consilium, in quo fere ducenti conuenerant consiliarii disputantes ibidem super gestis tam arduis. Et nondum quicquam in ipso collectionis consilio terminatum fuerat, decreto quorundam nobilium ciuitatis plebs indiscreta in cuneo bellicorum hominum armorum decorata fere ducentorum in foro latiori persistens clamoreque valido resonans neci fore dignum qui concordie
plebs indiscreta in cuneo bellicorum hominum armorum decorata fere ducentorum in foro latiori persistens clamoreque valido resonans neci fore dignum qui concordie obstat, potius asserens velle ense succumbi quam pestiferam subire famem.
Audiunt consiliarii vocum clangorem, plurimi ibidem accelerant vna cum stipendiariis comunis, qui erant primi numero octuaginta. Illi timentes, ne impetus contra illos esset exactus, vnus pre alium abierunt, sicque collegium extitit commotum. Sed mox sumpto prandio sero Consilium cumulatur et insurgens
continetur versiculus Palatium laetum Spalatum Salonae quietum .
post destructionem vero Salonae a Totila Duce Polonorum, Principes, Comites, et
Barones, et alii milites Nobiles dictae Civitatis Salonae ad Insulas fugientes,
et ibidem aliquo tempore permanentes, postea major pars Nobilium Salonae
accesserunt prudenter ad aedificium, et Palatium Diocletiani Imperatoris Romani
quod constructum erat pro Regia Aula prope Civitatis Salonae quod Spalatum
appellare
Perutiae uxoris ser Mazoli Petri Andreae et quamplurimum aliorum procuratorio nomine, cum filia mea Michlina matrimonium per verba de praesenti contraxit, alter alterius manum in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti tangens et idem Artivitius dotium et conventionis instrumentum, in ibidem rogatus, celebravit: examinator
populum circumvenit illusio. Multi etenim circumvicini Principes, puta, utriusque Valachiae, item de Bulgaria nonnuli, caeterum de Albania quam plures, ac de Constantinopoli, plurima unde quaque armorum pollicebantur subsidia, invitabantque nos pennatis, ut aiunt, advolare pedibus, caetera omnia ibidem provisa esse. Paruimus tandem, tanta solicitati fiducia, movimus castra, fines hostium transegimus, restabat id solum, ut promissa opperiremur auxilia, ubi pendente spe, dietenus magis ac magis introrsum progredi visum fuit. Paruerant hoc medio nonnulla castra manibus nostris, caetera autem
Consilio supradicto per
scruptinium electos et deputatos ad disputandum audiendum et
acceptandum provisiones fiendas super fabbrica ecclesie Cathedralis Sanati Jacobi de Sibenico, et deducendum eorum provisiones opiniones et partes ad prefatum Generale Consilium, ut
ibidem ballotarentur, posita fuit pars tenoris infrascripti, et subsequentis; videlicet. Et ballotata ipsa parte, captum fuit ut in ea continetur. Cum fabrica ecclesie Cathedralis Sancti Jacobi
preclarum habuerit principium prout manifestum est, et in
presentiarum reperiatur esse
supervenerunt novitates de concilio Ratisponensi. Imperator ibi non adfuit, sed sua
legatio: dux Burgundiae in persona illuc accesserat. Quid actum sit ibi et quae
confecerint, proximis litteris tuam humanitatem certiorem faciam et orationem, quam
dominus Aeneas episcopus Senarum, ac capitula ibidem confecta tibi transmittam. Hoc
tantum habeas: imperator ex tota Alemania ducenta milia armatorum conficere
proposuit. Fit autem electus per totam Alemaniam, ut XXX. homines duos pedites bene
armatos, alii XXX. unum equitem armatum hanc ad militiam praebeant. Fiet iter ad
festum
Inuitat ad laudem Saluatoris Christi. Psalmus XCIIII. Qui diligitis Dominum, odite
malum. Psalmus XCVI. Iubilate Deo, omnis terra.
pręterea Prasi siue Palybotri
Indorum opulentissimi 66 .
Capitalia mons, cuius incolę auri argentique metalla fodiunt. Margaritę grandiores ad
Taprobanen insulam. Ibidem opes copiosę 67 .
Stoidis insula quęstuosa margaritis 68 .
Persis etiam in luxum diues. Tylos insula plurima margaritis 70 .
Hammeum littus, ubi auri metalla.
Ecclesia uirgo dicitu r, synagoga uidua et repudiata 112 .
Ecclesia pręsens 113 .
Ecclesię latior possessio quam olim in Iudea. Ciuitas Dei. Adonaissa, id est Dominus
ibidem 122 .
Supra petram fundata 143 .
Fundamentum in farinę satis tribus 157 .
Sagena ex omni genere piscium congregans 158 .
canorę uoces 296.
Nero plumbi lamina pectori imposita sub ea cantica exclamans alendis uocibus demonstrauit rationem 325.
Sandaraca uocem limpidam et canoram facit 326.
Mors miseriarum fìnis 23.
Breuitate uitę nihil melius a natura 82.
De signis mortis ibidem. De his qui elati reuixerunt 83.
De mortibus repentinis.
Apes mortuas reuiuiscere in cinere 119.
Muscę itidem reuiuiscunt 122.
Vasa e taxo arbore mortifera esse 156.
Mela, equestris ordinis uir, in desperatione succo
63.
Inter militiam et agriculturam 66.
Noste sublato torpet uirtus 67.
Militaris uirtus 68.
Miles non metuat ducem, sed reuereatur 78.
Mulcta. Pater mulctatur qui liberos non corripit 91.
Idem 96.
Idem ibidem.
Medicus. Medicinas difficiles uitę breuitas non admittit 54.
Medicis tunc maxime credimus, cum ęgrotamus 67.
In malum medicum exprobratio 77.
Medicus optimus qui cito interimit.
Mora. Qui nobis cunctando restituit rem
fidelium persecutores. Caro et oculi eorum contabescent et linguę etc. Alter alterum interficiet, reliqui conuertentur 215.
Iudas ulciscitur desertores. Nicanoris caput et manum dexteram suspenderunt contra Hierusalem; hoc passus propter superbiam 220.
Andronicus ibidem, ubi Oniam sacerdotem occiderat, necatus est. Iason fugiens peregre periit et sepultura caruit 226.
Antiochus ob superbiam uiscerum dolore contabuit. Iudas milites, qui pro pecunia captiuos dimiserant, perfidię damnatos occidit 227.
Ioppitę CC Iudeos submergunt. Ob hoc
in Africa ad tecta pice, ad uina calce uti 344 .
noti 84 .
Pudicam dehonestat uestis preciosa 85 .
Vxoris mores domesticis tantum noti 88 .
Lacena fidelis 100 .
Lacena pudica. Idem ibidem.
Priuatus episcopus. Timotheus presbiter. Porphyrius. Hermes. Sauinianus et Sauina uirgo.
Andochius. Tyrsus et Felix. Herculanus. Benignus presbiter. Venerandus.
Decio: Saturninus episcopus. Agathon. Macarius Lionius apud
Alexandriam. Ibidem Hero. Arsenius. Isidorus et Dioscorus. Leontius.
Tyrsus et Cleonicus. Fabianus papa. Agata uirgo. Apollonia uirgo.
Policronius episcopus. Nestor episcopus. Alexander episcopus. Olympias et
Maximus. Parmenas. Elymas et Chrysotellus presbiteri. Lucas et Mutius diaconi.
famulis devotis fuisse operatum. Igitur ut dicta ecclesia, in qua est cum
tali gloria crucifixus congruis frequentetur honoribus, et debite conservetur, et quantum opus
fuerit reparetur, et fideles ipsam libenter devotionis causa confluant ad eandem, quo ibidem dono caelestis gratiae uberius se conspexerint esse refectos; Et
insulę uastiore minusque noto angulo cum sese abdidisset, diu
latere non potuit miraculis eum ubique prodentibus. Quia tamen uiribus
partim ętate, partim labore exhaustis inde iam emigrare incommodum erat,
ibidem et fugę finis et uitę fuit. Hunc tantum in ipso honoris contemptum
pręter cętera extollens Hieronymus: Mirentur, inquit, alii signa, quę fecit,
mirentur incredibilem abstinentiam, scientiam, humilitatem! Ego nihil ita
discedens tridui iter
arripuit, nulli * corr. ex nullo
labori parcens, ut humilitatem conseruaret. Peruenitque, quo
uolebat, ad ecclesiam sancti Nicolai cognomento
Decegnies et ibidem solitaria consedit. Ferunt sacelli illius fores, cum
clausę obseratęque essent, aduentanti sua sponte protinus patuisse, ut uel hinc intelligas gloriam humanam fugientibus facile
pręberi aditum ad
generis
nobilitate Roma decedens Edessam, Syrię urbem, uenit et inter alienigenas
septendecim annos incognitus mendicauit. At postquam uulgatum est uocem
diuinitus allatam Alexium mendicum in Ecclesia recipiendum, uidens ibidem
miraculum illud honori sibi futurum, Laodiceam est profectus, a Laodicea
Tharsum; a Tharso rediit Romam. In paterna domo pro peregrino pauperculo
susceptus alios septendecim durauit annos in summa rerum inopia statuque
capax construxisset habitaculum, semet illis in ministerium dedit. Ibi
puerum quendam uentris profluuio laborantem ipsa in suis ulnis ad
exonerandam aluum, etiam noctu consurgens, pluries portauit.
Ibidem mulieris leprosę curam habens omnia illi libenter pręstitit
officioseque ministrauit, quę ipsa per infirmitatem non poterat. Post hęc
non est passa se ab ancillis uocari dominam, sed sororem, et eis aliquo de
ulteriorem deserti partem
solus abiit et in loco ab angelo monstrato consedit, ubi etiam sementem
fecit et holuscula coluit, fratrum labori parcens, ne sibi necessaria
deferendo fatigarentur, cum tridui iter ab eis distaret. Ibidem ultimum Deo
spiritum reddidit, cum centum et quinque uixisset annos, miraculis ac
uirtutibus clarus.
Non alienum uidetur de hoc Antonii habitaculo uerba Hieronymi apponere in
Hilarionis abbatis
illud est, quod sanctus Iudocus non dubitarit eremi angustias pręponere
Britannię regno malueritque in deserto Christo seruire quam in patria
Britannis imperare. Inde fugitans ad Alzeium fluuium agri Pontini peruenit.
Et cum ibidem sedem sibi ponere uellet ab Hymeone, regionis tetrarcha,
prohibitus est. Sed neque ideo propositi poenitens, dum ad ulterioris
solitudinis loca pergit, ab eo ipso, a quo pulsus fuerat reuocatus rediit
atque etiam ope
solent. Alteris terrenus honor quęritur,
alteris Paulus cęlestem gloriam est adeptus.
Isaac Syrus, tunc quidem monachus, deinde etiam ipse abbas, postquam
Spoletum, Piceni oppidum, appulisset, presbyteros rogauit, ut ibidem orandi,
quandiu uellet, copiam sibi concederent nec sinerent interim oranti quenquam
impedimento esse. Ea re impetrata dies treis continuos et totidem noctes
genibus innixus orauit. Hoc quidam hypocrisis uitio deputans
ambo episcopi, draconem
ęque pecori atque hominibus infestum stolis suis, non repugnantem, sed quasi
mansuefactum ligauerunt ac post se trahentes in puteum altitudinis immensę,
nunquam inde exiturum, deiecere. Litterę ibidem in lapide incisę factum hoc
indicant et adhuc extantes legentibus fidem faciunt.
Seuerinus, in Pannonię finibus abbas, cum Phauianum, oppidum Danubio
adiacens, fame laboraret, eo quod concreto frigoribus fluuio
Anonymus (floruit 1066) [1066], A. Ch. 1066. Cicca monasterium B. V. minoris Iaderae pro monialibus fundat, versio electronica (, Zadar), 154 verborum, Ed. Fejér György [genre: prosa - diploma] [word count] [nnchartcicca1066].
Anastazije, hrvatski biskup i kraljev kancelar (floruit 1070) [1070], Confirmatio Radovani, versio electronica (, Nin), 428 verborum, Ed. Luka Vukušić [genre: prosa - donatio; prosa - diploma; prosa - acta] [word count] [anastasiusconfirmatioradovani].
Auctores varii (1080-1105) [1080], Jura sancti Petri de Gomai, versio electronica (, Split), 6348 verborum, Ed. Petar Skok Viktor Novak [genre: prosa - charta] [word count] [aavvsupetarski].
Pop Dukljanin (c. 1149) [1149], Regnum Slavorum, versio electronica (), Verborum 12004, Ed. Vladmir Mošin [genre: prosa oratio - historia] [word count] [presbdoclregnumsl].
Toma Arhiđakon (1200-1268) [1268], Historia seu cronica Salonitanorum atque Spalatinorum pontificum, versio electronica (, Split), Verborum 40426, Ed. Olga Perić [genre: prosa oratio – historia] [word count] [thomashistsalon].
Anonymus (floruit 1346-1353) [1346], Obsidio Iadrensis, versio electronica (), Verborum 22573, Ed. Veljko Gortan; Branimir Glavičić; Vladimir Vratović [genre: prosa oratio – historia] [word count] [anonymusobsidioiadrensis].
Madijev de Barbazanis, Miha (c. 1280 - post 1358) [1358], De gestis Romanorum imperatorum atque pontificum, caput XV, versio electronica (), 471 verborum, Ed. Ivan Lučić [genre: prosa oratio - historia] [word count] [madijevmdgrip].
Pavlović, Pavao (1347-1416) [1371], Memoriale, versio electronica (), Verborum 12550, Ed. Ferdo Šišić [genre: prosa oratio - chronica] [word count] [paulopmemoriale].
Vitez od Sredne, Ivan (c. 1405-1472) [1445], Joannis de Hunyad virtus et character militaris, una rei praelio ad Varnam gestae series, sinistri exitus causae ac subsidiorum petitio, versio electronica (, Pesth), Verborum 977, Ed. György Fejér [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [viteziepist1445].
Grad Šibenik (1449) [1449], Documenta de ecclesia Sibenicensi a. 1449, versio electronica (), Verborum 1210, Ed. Vincenzo Miagostovich [genre: prosa - acta officialia] [word count] [documentaecclsibenic].
Augustin Zagrepčanin, Juraj (fl. 1454) [1454], Epistola ad Nicolaum Ostphi, versio electronica (), Verborum 1885, Ed. Ladislaus Juhász [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [augustgepist].
Marulić, Marko (1450-1524) [1480], Repertorium, versio electronica (), Verborum 315700, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - loci communes] [word count] [marulmarrepert].
Šižgorić, Juraj (c. 1445-1509?) [1485], De situ Illyriae et civitate Sibenici, versio electronica (, Šibenik), Verborum 687, Ed. Daniele Farlati [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [sisgorgmiraculum].
Marulić, Marko (1450-1524) [1496], De institutione bene vivendi per exempla sanctorum, versio electronica (, Split), Verborum 186963, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarinst].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.