Your search found 879 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 101-200:

iam properant, grauis ecce tumultus
3.56  Auditur, fragor insonuit, totumque repente
3.57  Incaepit mugire chaos pulsuque rotarum
3.58  Quadrupedante quati magni fundamina mundi,
3.59  Quales humenti uentosa tonitrua caelo
3.60  Quum glomerant Euri pluuia impendente sub aethra
3.61  Obscura, foeti rixantur in aethere nimbi.
3.62  Mox subitum nigra caligine uoluier agmen
3.63  Aspexere procul spissamque insurgere nubem.
3.64  En quae castra uomit Phlegeton, quod Tartarus agmen

retardet,
3.178  Vt rerum domitor maecha nascatur ab una!
3.179  Est fraus in fatis quam nec seruauit ad unguem
3.180  Iuppiter, interdum licuit quoi fallere diuos.
3.181  Nam regina Sami partu sub uentre retento
3.182  Talibus eductum fatis Eurysthea tinxit.
3.183  Nil moueor quernae tenui pro uulnere clauae.
3.184  Namque haud illa deum, pigros sed perculit artus.
3.185  Te quoque Bistonio qui quadrupedante superbis,
3.186  Armipotens Gradiue pater, Diomedis acuta

facile cedunt. Quid sane de hominibus haec infaelicia loca incolentibus centone humeros pedes carbatinis obuoluentibus: qui incompti caetera praeter setas sub naribus retortas: tot campis latissimis: tot conuallibus uberrimis totius europae contemptis hasce eligere sedes maluerit: censendum sit te iudicem constituo. His itaque monticolis finitimorum horridis coniugibus commissos Aristrocratici isti huius nostrae inclyte ciuitatis nobiles ne uidelicet suas (si dis

seu vivere credant sive extrema pati. Erant fere XV milia pugnatorum, cum quibus omnibus infoelix bannus operiebatur hostem letabundus, quasi certus de victoria nescius fati sortisque futurę. Turchia vero pręsentiens insidias, timens exercitum christianorum, tam viris tam armis valatum, ad Europę montes maritimos, qui Dalmatię supereminent, declinavit cupiens nostrorum manus effugere vel potius finxit fugam, dolis et fraudibus, ut solet, pugnatura. Sed quid plura moror, Pater Sanctissime, iam iam renovabo dolores et fari cogor, quę tacere suadebat dolor. Et quis tam

79.58  Terrificas nobis incutiendo minas,
79.59  Pinifero aduersis Pindo quam flatibus instat
79.60  Eurus et hinc boreas, hinc zephyrusque notus.
79.61  Christicolas uendunt miseros per compita Turcae:

129  En sequimur vates quoscumque vocamur in usus
130  Nec detrectamus munus obire pium,
131  Principe sub roseo glacialem credimus ultra
132  Oceanum Turcam pellere posse trucem.
133  Europa atque Asia pulsum Libiaque feraci
134  Perferat ad Stygias sutilis alnus aquas,
135  Ut quem mille rates solidae vexere per orbem
136  Unica naufragii cymba sit ista sui;
137  Vel ruat in

Aestuat et nullos telum frustratur in ictus:

73   "Quid cessas, ignave puer? quid, lente, moraris?
74   Quid non arma paras? num sat mugire iuvencos
75   Inter Agenoreos semel est fecisse tonantem?
76   An, postquam Eurotae cygneo carmine ripas
77   Mulsit et Iliaca praepes stetit ales in Ida,
78   Otia sunt ducenda tibi? cur spicula gestas
79   Irrita? cur cessans inglorius otia ducit
80   Nervus et aligerum mundus iam nescit Amorem?
81   Dic, age, post

51. Cf. CIL XI 212* CAIETAE
Deuicto Hannibale, capta Carthagine et aucto
Imperio hos cineres marmore tectus habes.
Cui non Europa, non obstitit Aphrica quondam –
Respice res hominum – tam breuis urna premit. 51.1. In urna marmorea incisum hoc epitaphium fuisse aiunt Scipionis Aphricani. 51.2.

dominationem subsecutus et re omni rursus ex integro Sanctissimo Domino Nostro declarata commemoratisque incommodis et incendiis, quae ex hoc 1  Achilles de Grassis (or Achille Grassi) (1456–1523), Cardinal. A high priest of Polish origin. He went on diplomatic missions to several European courts from 1508. Sigismund wrote several letters to him concerning the Płock bishopric in the autumn of 1522, and asked for his intervention. (Compare: AT VI. 145–146, 153–154, 207.) oriri possent, non potui tamen aliud et magis praesentaneum

27 Louis II to István Brodarics Pozsony, 12 January 1524 Manuscript used: HHStA, Ung. Akt. Fasc. 1. Konv. D, fol. 57. 1 1. The Sultan spreads false rumours about his preparations for a war against Persia in order to lull Hungary and Europe to sleep, while spy reports and information from Voivods of Moldova and Wallachia suggest that he wants to attack Hungary in March in alliance with the Tatars. – 2. Knowing this, Ferdinand also sent an envoy to Rome to press for the aid. Brodarics should cooperate with the Austrian envoy

from the Voivods. He can learn all about the Sultan’s plans from these. Ludovicus Dei gratia Rex Hungariae etc. Venerabilis Fidelis nobis Dilecte. [1.] Semper nobis fuerunt suspecta callidissimorum hostium nostrorum consilia, qui dum anno superiore universam Europam falsis complent rumoribus eorum imperatorem bellis orientalibus distineri, parare in Persas expeditionem, de nostris atque aliis Thomas Crnić (Negri). Humanist of Dalmatian origin, Canon of Spalato from 1499, later Archdean, Secretary of Croatian Ban Péter Beriszló from

Acta Tomiciana VII. 20. 1. News came from Constantinople that the Pasha of Cairo had been executed for revolting against the Sultan; the Pope, who is concerned that the Turks turn all their forces against Hungary, also confirmed this.; the Pope therefore does all he can and calls for peace among European rulers and also for sending aid to Hungary. – 2. The French suffered substantial defeat in Lombardy; nearly 1000 died, several officers were lost or injured. – 3. He asks Sigismund again to intervene for him with King Louis so that he can obtain some substantial benefice.

in 1523, in which there is allusion to the Shah’s previous letters to the Hungarian King. The monk who represented the Shah later spoke at the imperial assembly in Nuremberg in 1524, and tried to talk the Christian rulers into cooperation against the Turks. Because of the conflicts between the European powers nothing would be realised from the Persian alliance that engaged the political public. By the time Charles V made up his mind in August 1525 and responded to the offer of Shah Sophi, the latter was dead. More on the issue: Tardy Lajos, Perzsia és a Nyugat Mohács előtt, Budapest,

knowing Brodarics’ loyalty. – 2. He asks Brodarics to keep representing him and his subjects in their affairs and to keep informing him about developments. Reverende sincere nobis Dilecte. [1.] Retulit nobis reverendus Ioannes Statilius, praepositus Eursiensis 2 et serenissimi domini Ludovici Hungariae et Bohemiae regis nepotis nostri carissimi apud nos orator te iterum Romae oratorem agere, quae res sint nobis acceptissima, experti enim sumus tuam erga nos fidem et propensionem, experti diligentiam et curam in obeundis negotiis

Knighthood, and created a secular state in its place by the name of Prussian Duchy. In April 1525 he gave fealty to the Polish King. More about this: Marian Biskup, Das Ende des Deutschordensstaates Preussen im Jahre 1525 = Josef Flenckenstein–Manfred Hellman (hrsg.), Die geistlichen Ritterorden Europas, Sigmaringen, 1980, 403–416. 19  In the decoded text there is a graphic sign in the middle of the group of characters decoded as illum illum that is not a letter. We might conclude than that illum illum stands for the name of Albrecht von Brandenburg. 10  The

moderatores insignes, me ad studia Patavina excitavere. Quibus brevi defunctis, legibus operam dare volui, in quibus habitis publice conclusionibus eisdem finem imposui. Et me divinis mathematicis ex toto dicavi, amore quarum accensus, non solum per totam Italiam, sed ferme per totam Europam peregre profectus sum sub diversis militando ducibus dogmata divi Platonis et Pythagorae secutus . Cum autem me reflecterem supra me cognosceremque, quod scire nostrum sine dialectica est velut in tenebris deambulare, in quibus

originem ducit . Hęc ille. Itaque cum Sidrona, siue Stridon, siue (ut nunc appellant) Strigoum, non Istrię sed Liburnię oppidum fuerit, Hieronymus Italicus dici nullo modo debuit. Quod ut clarius tibi constet, qui uera nosse cupis, inspice apud eundem autorem tabulam quintam Europę. Ibi, si a Scardona, quam Liburnię finem et initium Delmatię esse Plinius deffiniuit, septentrionem uersus lineam intenderis, in radicibus montis, qui Illyricum cum Pannonia diuidit, Sidronam inuenies; hoc oppidum tametsi Ptolomei tempore, qui multo ante Hieronymum fuit, in Liburnię

non sapientia fallax.
Aerias linquet nubes humilemque uolabit
Italiam supra, quam propter uirgo Camilla
D105  Bellando oppetiit, quam propter fortis in armis
Turnus et ipsa pii notissima nomina amoris,
Nysus et Eurialus. Primi hinc exordia cursus
Sumet et hoc monstrum campos atque oppida circum
Indefessus aget donec depellat ad antri
D110  Tartarei latebras, unde hęc emissa superne
Bellua ab Inuidia terras atque ęquora late

verzija. Carmina de memorabili cede scismaticorum Moscouiorum per serenissimum ac inuictissimum dominum Sigismundum, regem Polonie, magnum ducem Lituanie, Russie, Prussie Sarmatieque Europee dominum et heredem, apud aras Alexandri Magni peracta, s. l., s. a. [Romae, 1515] Ode F. Andronici in triumpho reuerendissimi atque amplissimi domini Ioannis de

finis bellorum esse deberet, tunc aliud ex alio renascitur, ita ut nulla rei bene gerendae spes nostra aetate esse posse uideatur.

9. Interiere iamdiu optimi illi imperatores, interiere item Christianissimi Gallorum reges, duces, marchiones et principes, qui ex ultimis Europae finibus, fidei zelo accensi et sola futurae beatitudinis spe ducti, collata pecunia et milite ut ciuitatem sanctam Hierusalem de manibus infidelium eriperent, Asiam penetrare et grauissima ac diuturna bella gerere certatim appetebant. Nos uero non pro uno templo unaue ciuitate, sed pro tota

sub catholica fide continentur / euerteret / perderet / ad interitum deduceret. Quod si quispiam et initia rerum / et progressus diligenter animaduertere velit. facile iis omnibus assentietur. Quippe ostendam neque validiorem populum vnquam ab orbe condito in Europa coaluisse / neque vniuerso Christianorum nomini infensiorem perniciosioremque fuisse / neque rempublicam Christianam tantopere labefactatam in maioribus instantis ruinae discriminibus extitisse. Namque vt ipsa Thurcarum primordia paulo altius repetam: praeter Herodoti ac Diodori sententiam

/ Iaxamatae aliisque intra suos fines pari viris animo proeliantibus: Amazones patrios limites egressae armis non modo sedes acquisiuere / sed bellicosissimas gentes sibi tamdiu parere coegerunt / Amazonum virtus. donec Hercules Iouis filius Euristei iussu profligatis amazonibus Amazones ab hercule profligatae. Hyppolitem reginam non abduxerit / atque Panthesilea demum bello troiano ab Achille non sit interfecta: Panthesilea ab Achille interfecta. tametsi comperio relatum in

demum bello troiano ab Achille non sit interfecta: Panthesilea ab Achille interfecta. tametsi comperio relatum in monumentis Amazonas vsque in tempora Alexandri Macedonis floruisse. Haud leuiores tumultus fere ab aedem septentrionis plaga ruentium instar turbinum Europam lacerauere: Inde Huni / Huni. Gotti / Gotti. Vandali / Vandali europam deuastantes. Ostrogoti / Ostrogotti Visigoti Visigotti Thraciam Macedoniam /

monumentis Amazonas vsque in tempora Alexandri Macedonis floruisse. Haud leuiores tumultus fere ab aedem septentrionis plaga ruentium instar turbinum Europam lacerauere: Inde Huni / Huni. Gotti / Gotti. Vandali / Vandali europam deuastantes. Ostrogoti / Ostrogotti Visigoti Visigotti Thraciam Macedoniam / Graeciam / Epirum / Illyridem / germaniam / Gallias / Hispanias / Italiam / ipsam quoque Romam caput orbis / dominam terrarum / triumphatricem gentium

Bosphoro vsque ad Amanum montem et Eufratem fluuium partim vi / partim dolo subaegerunt. Sic rebus ad orientem succaedentibus non cogitantes sordida sui incrementi initia, neque contenti tanta terrarum vrbiumque accaessione, sed more inexplebilis humani ingenii maiora in dies appetentes in Europam per Hellespontum angusto intersecante freto facile traiiciunt: Transitus thurcarum in europam ac velut fulmine e coelo demisso passim volitantes omnem oram Thraciae incendiis / ferro / direptionibusque subiiciunt. Thurcae thraciam

succaedentibus non cogitantes sordida sui incrementi initia, neque contenti tanta terrarum vrbiumque accaessione, sed more inexplebilis humani ingenii maiora in dies appetentes in Europam per Hellespontum angusto intersecante freto facile traiiciunt: Transitus thurcarum in europam ac velut fulmine e coelo demisso passim volitantes omnem oram Thraciae incendiis / ferro / direptionibusque subiiciunt. Thurcae thraciam deuastant. Thracia a thurcis subacta. Quorum subito atque inopinato aduentu ita consternati

Gentes a thurcis deuictae. Peones / Triballi / Macedones / Thessalli / Magnesii / Achaei / Boetii / Opuntii / Graeci / Aetholi / Locri / ac tota Peloponnesus / excepta vnica Venetorum ciuitate Neapoli. Eadem procella distrinxit Prouinciae a thurcis in europa acquisitae. Epirum / Illyridem / Dalmatiam / Liburniam / Dardaniam / vtrasque Misias ad Tauricam Chersonesum. Idem Thurca superioribus duobus annis per Syriam / Modernus Thurca Syriam occupat. Anthiochiam / Mesopotamiam / Babiloniam /

classe mare Siculum / Tyrrhenum / Ligusticum / Lybicum / Balcaricum infestis populationibus littora legendo / contortis in fretum Gaditanum iaculis foeliciter duce Camali Camalis praefectus classis Thurcarum. transnauigauerunt. Haec a Thurcis in Asia et Europa / nuperque immisso in Lybiam imperio terra marique per annos circiter quadringentos subacta sunt. His supra triginta regnis Regna supra triginta thurcis subiecta. viris / equis et armis abundantibus tantas vires / tantam potentiam / consecutus est ferocissimus

/ cuius caput saeuissimus omnium Thurca / quos terra sustinet / appetebat. Odium Thurcarum in Persas lenitum. Siue propterea nostris ceruicibus tam grauiter insultat / quo. s. facilius orbe terrarum potiatur. Nam inter omnes populos / excoeptis Scythis / europaei bellicosissimi reputantur / Europei populi bellicosissimi. nullique latius imperium propagauerunt. Persis quidem Graeciam occupare conantibus / magna clades maiusque dedecus illatum est. Persae infamiam in graecia consecuti. At

/ appetebat. Odium Thurcarum in Persas lenitum. Siue propterea nostris ceruicibus tam grauiter insultat / quo. s. facilius orbe terrarum potiatur. Nam inter omnes populos / excoeptis Scythis / europaei bellicosissimi reputantur / Europei populi bellicosissimi. nullique latius imperium propagauerunt. Persis quidem Graeciam occupare conantibus / magna clades maiusque dedecus illatum est. Persae infamiam in graecia consecuti. At Macedones (vt modo Athenienses / Lacedaemoniosque praetereamus)

conantibus / magna clades maiusque dedecus illatum est. Persae infamiam in graecia consecuti. At Macedones (vt modo Athenienses / Lacedaemoniosque praetereamus) vniuersae Asiae dominati sunt. Macedones vniuersae imerauerunt Asiae. Romani Europam Aphricam / atque Asiam ad Caucasum montem tenuerunt. Termini Romani imperii. Quorum victricibus armis Indi Indi. Seres / Seres. ac nonnulli Scytharum Scythae. territi legatos ad

Bassas vocant. Thurcarum duces appellantur Bassae. vnum quum Gotti statim post sexagesimum annum in patriam (relicta Italia) remigrauerint: Italia soluitur a Gottis. Thurcae vero quadringentos fere per annos in Asia atque Europa dominantes / in dies quoque propagantes imperium Thurcarum diuturnum imperium. inflammati sunt ad pessundandum reliquos Christianos / nedum quod parta iam dimittere velint, Quorum neque viribus / neque ingenio / neque animis deficientibus quid aliud futurum

/ Constantinopolis. et Trapezuntium Trapezus. duo splendidissima stemmata sunt accessura: in tantum magnitudinis impius hostis excreuit / vt tu maximum ac indelebile nomen ex ipso prostrato reportes. Ergo age foelicibus auspiciis Europam atque Asiam / ac ipsam tertiam orbis partem Aphricam Christiano redde nomini / et Hierusalem Hierusalem. sanctissima nostri saluatoris monumenta e faucibus canum eripe: vt tuae tuorumque fortissimorum Germanorum laudes per totum orbem decantentur / magnis vos et

Athenae. fertur olim fuisse, Italiam, Italia. Gallias, Galliae. Hispanias, Hispaniae. ac totam Europam, Europa. nedum ipsam Germaniam, Germania. clarissima fama peruagetur. Atque in tanta studiorum uarietate, partim prudentia Principis, partim moderatione

Italia. Gallias, Galliae. Hispanias, Hispaniae. ac totam Europam, Europa. nedum ipsam Germaniam, Germania. clarissima fama peruagetur. Atque in tanta studiorum uarietate, partim prudentia Principis, partim moderatione doctorum, ad hoc bonis discentium ingeniis accedentibus,

debellatis bellicosissimis nationibus / subacta Cilicia / Antiochia / Syria / Phoenicia / Mesopotamia / Iudea Palestina / immissoque in Lybiam per Canopicum Nili Ostium imperio / quibus Christianorum viribus prohibebitur / quominus populationibus et incendiis totam Europam deformet: nisi forte Principum discordiam / ac nostra scelera nobis profutura speremus. Idcirco Deum Optimum Maximum ut vires atque animos atrocissimae gentis infringat / hoc carmine deprecatus sum. Quod tibi religiosissimo / et communia semper mala miseranti /

96  Deflexere caput: manibus tua sacra prophanis
97  Sunt monumenta Pater / quae polluit improbus hostis /
98  Et natale solum / et quas tu legeris vrbes.
99  Haud Asia contentus erat / Lybiamque parauit
100  Atque Europaeae seruit sibi frigida terrae
101  Taurica / et Euxini resonantia littora Ponti.
102  Armiferam Thracem / Lete populosaque regna
103  Aemoniae / Pellamque Ducum deuicit alumnam.
104  Quid memorem Thebas? quid claro

rex) Cum autem adoleuisset, patriam suam Thebas ab Erigini, Myniorum regis, tyrannide liberauit et ipsum pręlio uictum interfecit. Hinc Creon, Thebanorum rex, uirtutem eius atque audaciam demiratus Megaram filiam ei uxorem dedit. Post hęc cum a diis responsum accepisset, si se Euristei, Argiuorum regis, imperio subiicere uellet, quod post multos labores consecuturus esset immortalitatem, tantę pollicitationis perficiendę desyderio flagrans, facturum se recępit, quicquid rex Euristeus sibi faciundum imperasset. Igitur iubente rege duodecim labores maximos fertur

demiratus Megaram filiam ei uxorem dedit. Post hęc cum a diis responsum accepisset, si se Euristei, Argiuorum regis, imperio subiicere uellet, quod post multos labores consecuturus esset immortalitatem, tantę pollicitationis perficiendę desyderio flagrans, facturum se recępit, quicquid rex Euristeus sibi faciundum imperasset. Igitur iubente rege duodecim labores maximos fertur exanclasse, pręter illa, quę interim sua sponte, non istis minora neque minus factu ardua difficiliaque cum sua uirtute tum Iouis fauore peregit. THEOLOGVS: Quo magis

fauore peregit. THEOLOGVS: Quo magis memoriter dicta tua teneam, memora, quęso, prius, quę ille iussus egerit, postea, quę iniussus uolensque perpetrasse dicitur. POETA: (Leo Nemęus I) Euristei mandata sequens, ut Diodorus Siculus, haud parum grauis autor, scriptum nobis rehiquit, Nemęum leonem, qui neque ferro neque ęre neque saxo interfici poterat, brachiorum amplexu grauiter admodum rugientem ad pectus constringens atque anxie coarctans collidensque expirare coegit.

II) Cumque uidisset, quod uno exciso capite duo alia repulularent, face admota urendo illam extinxit. (Aper III) In Archadia aprum Erymantheum, qui agri illius fructus deuastabat, cum afferre iuberetur, captum humerisque impositum ad Euristeum tulit. In quo deferendo ea difficultas fuit, ut nec supramodum stringendus esset, ne suffocaretur, nec ita laxandus, ut mordere posset. THEOLOGVS: O monstrosę robustitatis uirum! POETA:

(Cerua IV) Audi reliqua, fortasse magis obstupesces. Aeripedem ceruam, pulchritudine conspicuam, aureis cornibus insignem, uiuacissima pernicitate fugacem et quam nulla uelocium canum uis consequi poterat, ingeniosi laquei cuiusdam uenatu captam, ut iussus fuerat, adduxit Euristeo. (Stymphalides V) Idem Stymphalidas aues in Achaia, quę neque telis neque clamoribus multorum abigi poterant, et cum uolarent, ueluti nubes late effusa cęlum obscurabant, ipse ęreę tabulę graui sonoroque tinnitu perterritas fugauit. Qua quidem in re

fluentis lymphę impetu purgatum totum reddidit quodque manibus efficere humile ac seruile erat, aquę ductu peregisse laudi fuit. (Taurus VII) Taurum, a Pasiphe, Minois coniuge, ob insignem formam adamatum, a Creta ad Peloponessum aduexit Euristeoque obtulit. Sed inter uehendum plurima immensi cuiusdam roboris animique inuicti ędidit argumenta, de quibus postea dicemus, si te iuuabit etiam illa audire. THEOLOGVS: Tametsi cuncta hęc quidem fabulosa et a priscis uatibus conficta esse rear,

monumenta, quanti ab omnibus ęstimari debuit, perpende. THEOLOGVS: Age iam cetera suo ordine prosequere! POETA: Accipe his quidem, quę modo diximus, magis fortia magisque miranda. (Diomedis equi VIII) Vt satis Euristei faceret imperio, Diomedis, Thracum regis, equos, quos ille hospitum carnibus alebat — neque enim minor tyranno sęuitia quam armentis eius ferocitas inerat — captos abduxit, cum iam illum inuadens interemisset proiecissetque iisdem equis laniandum. Aequum est enim, ut, qui aliis

ille hospitum carnibus alebat — neque enim minor tyranno sęuitia quam armentis eius ferocitas inerat — captos abduxit, cum iam illum inuadens interemisset proiecissetque iisdem equis laniandum. Aequum est enim, ut, qui aliis mala iniuste inferunt, eadem et ipsi patiantur. Eos autem equos Euristeus, cum sibi pręsentati essent, Iunoni consecrauit. (Baltheus Hippolites IX) Post hęc iubente rege, ut baltheum, quo Hippolite, Amazonum regina, pręcingebatur, afferret, in Thraciam profectus petiit illum. Et cum negaretur, parua stipatorum manu comitatus

Cociti loca latratu replere solitum et tunc quidem magis quam unquam antea in rabiem uersum atque ringentem. Quis facere hoc auderet aut, si auderet, posset, nisi cui diuina inesset uirtus firmitasque animi humana maior? (Mala Hesperidum XII) Postremus labor fuit, ab Euristeo illi iniunctus, quando in Lybiam profectus adiit fulgentes auro Hesperidum hortos. Hę sorores tres erant Athlantis filię uel, ut alii aiunt, Hesperi, eius fratris. Nemini locum adire tutum erat, peruigili dracone et supra quam quisquam credere potest immani

locum adire tutum erat, peruigili dracone et supra quam quisquam credere potest immani aditum horti seruante. At iste Iouis filius nullius unquam monstri feritate conterritus, interempto dracone mala inde aurea de tam felici silua decerpta secum asportauit et ad Argiuos usque delata donauit Euristeo. Laudis enim, non auri cupidum esse oportet, qui ad immortalitatem aspirat. Hęc sunt, quę gessisse fertur Hercules, heroum pręcipuus, Euristei mandatis parens. Quę autem nemine iubente uir ad ęternitatem genitus peregerit, his etiam plura sunt neque fama minus celebrata. Ea sane,

monstri feritate conterritus, interempto dracone mala inde aurea de tam felici silua decerpta secum asportauit et ad Argiuos usque delata donauit Euristeo. Laudis enim, non auri cupidum esse oportet, qui ad immortalitatem aspirat. Hęc sunt, quę gessisse fertur Hercules, heroum pręcipuus, Euristei mandatis parens. Quę autem nemine iubente uir ad ęternitatem genitus peregerit, his etiam plura sunt neque fama minus celebrata. Ea sane, nisi te audire piget, me non pigebit referre. Cum enim poetam me profitear, mea interest heroum gesta concinere. Suos alii cantent amores et

tantummodo imperata facere, fecit etiam quę non imperabantur, ut magis cęlo dignus appareret. Cęterum, ne tempus terendo iter nostrum remoremur, quę a poetis latissime digeruntur, quam breuius potero, perstringam. (Ludi Olympici) Hercules cum tauro Pasiphes ad Euristeum reuersus ludos Olympicos instituit, ne suę prouincię homines ocio torperent, sed potius in uirtutis certamine uarie exercerentur. Vtque ubique inuictus esset, a diis dona fertur accepisse: a Pallade peplum, (Arma) a Vulcano clauam et thoracem, a Neptuno

suam ab iniuira Centauri nihil cunctatus erruit, illęsamque seruauit. (Neleus) Neleum, Pyliorum regem, regno fortunisque omnibus expulit, ita ut de duodecim fratribus, quos occidit, Neleus unus superesset. (Euritus) Euritus Oechalię rex fuit. Oechalia Laconię prouincię pars est Thessalię proxima, ab Oechalio fluuio, qui eam pręterfluit, sic denominata. Is, cum Iolen filiam Herculi despondisset, a filiis dissuasus tradere noluit. Hoc Hercules indigne iracundeque

Centauri nihil cunctatus erruit, illęsamque seruauit. (Neleus) Neleum, Pyliorum regem, regno fortunisque omnibus expulit, ita ut de duodecim fratribus, quos occidit, Neleus unus superesset. (Euritus) Euritus Oechalię rex fuit. Oechalia Laconię prouincię pars est Thessalię proxima, ab Oechalio fluuio, qui eam pręterfluit, sic denominata. Is, cum Iolen filiam Herculi despondisset, a filiis dissuasus tradere noluit. Hoc Hercules indigne iracundeque ferens, ipsum et

THEOLQGVS: Herculis acta nunc mihi rite atque ordine sunt digerenda et cum nostris conferenda, ut, utra alteris pręstent, cognoscamus. De Sansone autem alias uidebimus, si uidere opus fuerit. (Dracones) Igitur, antequam ad Euristei iussa peruentum est, dixisti duos dracones a Iunone ad Herculem adhuc puerum destinatos fuisse, quos ille ceruicibus pugno constrictis extinxit. Quanuis a poetis plurima fingantur, sub quibus alegoriam latere uolunt siue naturę siue morum siue etiam adumbratę circa rem gestam

Ait enim: Qui fecerit et docuerit sic, magnus uocabitur in regno cęlorum. Cum ergo multo pręstantius sit exhortando, monendo, docendo peccatorem de diaboli tyrannide liberare quam tyrannum occidere, nonne hac etiam in parte a nostris uincitur Hercules tuus atque superatur? Ad illa nunc, quę Euristeo iubente gessisse traditur, disserenda accedamus, quę numero duodeno a uobis censentur. (Leo Nemęus) Nemęum leonem non ferro, sed manibus interfecit. Interfecit autem leonem, ut ipse non negas, et Sanson noster Sansoneque minus robustus Dauid. Neque tamen

resistite, inquit apostolus, fortes in fide! Non dixit: fortes in corpore, quia corporeę fortitudinis ui non uincitur diabolus, sed fidei uirtute superatur. Hęc est enim uictoria, quę uincit mundum, fides nostra. Fatere igitur plus esse summi Dei iussis legibusque parendo fidem seruare quam Euristeo imperante leonem interfecisse. Disce tamen leonem, superbissimum animal, deiicere nihil aliud esse quam arrogantiam et mentis elationem humilitate prosternere. Scriptum est autem: Superbis Deus resistit, humilibus dat gratiam. Illli ergo, quibus dat gratiam, nonne pluris

rixa protinus animique indignatio sedatur et extinguitur. Denique aut tacendo irę motum coerce aut ab eo, qui tibi calumniatur, te amoliendo tempera aut molli mitique responso furentem placare stude, et hydram interemisti multoque plus laudis ac remunerationis apud Deum inuenies quam apud Euristeum Hercules. Neque enim monstrorum domitoribus cęlum promittitur, sed uitiorum. Quid pręterea hic heros tuus? (Aper) Aprum Archadicum cuncta in agro uastantem comprehendere iussus captum Euristeo obtulit uiuum. Mirum id quidem rudi popello uidetur, sed

multoque plus laudis ac remunerationis apud Deum inuenies quam apud Euristeum Hercules. Neque enim monstrorum domitoribus cęlum promittitur, sed uitiorum. Quid pręterea hic heros tuus? (Aper) Aprum Archadicum cuncta in agro uastantem comprehendere iussus captum Euristeo obtulit uiuum. Mirum id quidem rudi popello uidetur, sed sapientię disciplina instructi uiri nihil satis magnificum iudicant ex his, quę nobis cum bestiis sunt communia. Robur, pernicitas, agilitas, forma bonum corporis sunt, in quo a brutis uincimur. Animi uero bonum proprium hominis

beatę pręmio compensantur. Ecce igitur, qualiter iste heros tuus omnium maximus prę illis, qui in Christo credunt, non modo non commendandus appareat uerum etiam contemnendus. Illud autem, quod taurum, cuius amore Pasiphe capta fuerat, a Creta ad Peloponessum aduexerit obtuleritque Euristeo, si rem spectes, nihil est, quod magnopere laudes, sin rei mysterium inspicias, haud parum id quidem iuuabit ad uitę morumque institutionem. Tale autem commodum ut sequatur, ita interpretari nobis conueniet: taurum uidelicet corpus nostrum esse, Pasiphen animam, Herculem rationem,

Euristeo, si rem spectes, nihil est, quod magnopere laudes, sin rei mysterium inspicias, haud parum id quidem iuuabit ad uitę morumque institutionem. Tale autem commodum ut sequatur, ita interpretari nobis conueniet: taurum uidelicet corpus nostrum esse, Pasiphen animam, Herculem rationem, Euristeum Deum. Corpus suum anima nostra tunc nimium diligere uidetur, cum eidem in hauriendis uoluptatibus prone propenseque blanditur. Ratio autem Euristei, hoc est, Dei iussis obtemperans, transferre nititur corpus nostrum de uitio ad uirtutem, sicut taurus iste de Creta transuectus est ad

Tale autem commodum ut sequatur, ita interpretari nobis conueniet: taurum uidelicet corpus nostrum esse, Pasiphen animam, Herculem rationem, Euristeum Deum. Corpus suum anima nostra tunc nimium diligere uidetur, cum eidem in hauriendis uoluptatibus prone propenseque blanditur. Ratio autem Euristei, hoc est, Dei iussis obtemperans, transferre nititur corpus nostrum de uitio ad uirtutem, sicut taurus iste de Creta transuectus est ad Peloponessum. Cumque de male ad bonum transitum fecerimus, tunc recte nos ipsos offerimus Deo, quemadmodum Hercules cum tauro

iussis obtemperans, transferre nititur corpus nostrum de uitio ad uirtutem, sicut taurus iste de Creta transuectus est ad Peloponessum. Cumque de male ad bonum transitum fecerimus, tunc recte nos ipsos offerimus Deo, quemadmodum Hercules cum tauro obtulisse se dicitur Euristeo. Sed hoc fidelis Christiani est, Dei pręcepta obseruantis, non Herculis ex hominis mortalis iussione pendentis. (Equi Diomedis) At Hercules, inquiunt, Diomedis equos tulit, quos ille carnibus alebat humanis et ipsis eundem, ut comederetur, obiecit. Hos autem

Sed hoc fidelis Christiani est, Dei pręcepta obseruantis, non Herculis ex hominis mortalis iussione pendentis. (Equi Diomedis) At Hercules, inquiunt, Diomedis equos tulit, quos ille carnibus alebat humanis et ipsis eundem, ut comederetur, obiecit. Hos autem equos Euristeus cum accepisset, dedicauit Iunoni. Sed ne putes propterea nostris pręferendum esse Herculem, hec idem etiam Christiani principes agunt, dicente Domino: Maleficos ne patiaris uiuere! At uero, si ista, quę narrantur, spiritaliter intelligere uolumus, multo plus laudis fideli Christiano

cupidines non consentiens carni, sed spiritui. Hercules Diomedem mandendum apposuit equis illis, quibus humana caro cibus erat, hic malorum demonum, qui semper hominibus infesti sunt, mortiferam suggestionem repellendo omnem fraudem ad fraudis fallacięque autores demonas reuerti cogit. Euristeus uero Diomedis equos Iunoni tunc dedicat, cum misericors Dominus ipsos nequitię spiritus, ne seruis suis tantopere molesti sint, ad caliginosas aeris partes, unde uenerant, remeare iubet. Iunonem quippe pro aere accipimus. Vide igitur, utrum Diomedem interimere et equos cruore eius

mos fuit. Ille igitur uictis Amazonibus baltheo spoliat Hippoliten, qui superatis inconcessę libidinis obscenitatibus meretricique amoris uinculo soluto honestis legitimisque nuptiis uxorem sibi copulat et procreandę proli cum pudicicię fide operam impendit. Atque hoc sane non Euristeo, sed Deo seruire est matrimonio diuina lege constituto modeste ac temperanter frui et de Euangelio sati seminis fructum carpere trigesimum. Si ergo in matrimonio honeste, pudenter pudiceque uixeris, a Domino accipies mercedem, qualem nunquam Hercules recepisse creditur ab Euristeo, nisi

hoc sane non Euristeo, sed Deo seruire est matrimonio diuina lege constituto modeste ac temperanter frui et de Euangelio sati seminis fructum carpere trigesimum. Si ergo in matrimonio honeste, pudenter pudiceque uixeris, a Domino accipies mercedem, qualem nunquam Hercules recepisse creditur ab Euristeo, nisi eo forte tempore, ut ab aliis audiui et tu subticuisti, quando in Lydia in Omphales gratiam muliebrem operam exibuit, posita claua colum fusumque suscipiendo et manu illa, qua monstra domuerat, molliter effoeminateque nendo. Sed si parum fuerit, dicet aliquis, foeminas pręlio

neminem offendendo temperant. Et his trium actionum passionibus imperare plus est profecto quam tricorporeum hominem occidere. Plus est etiam a malis abstinendo bene agere quam buceta, quę aliorum erant, sibi uendicare. Et quoniam boues, quorum labore fruges comedimus, Hercules largitus est Euristeo, nostri hoc imitari mihi uidentur, quando bonarum actionum laudem non sibi, sed Deo tribuunt, cum psalmista dicentes: Non nobis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam! (Cerberus) Pręter hęc, ad inferos descendere et Cerberum tricipitem superne

subuertere nititur modis. Aut enim suadendo aut blandiendo aut terrendo fallit. Cerberum ergo ligauit Hercules tuus, o poeta. Nostri, quod maius est, diabolum ipsum ligant et, qualiter ligandus sit, uita et moribus docent. (Mala aurea) Postremus labor Herculis tui Euristeo iubente fuit, si satis memini, mala aurea ab Hesperidum hortis ablata, peruigili dracone occiso, qui talium fructuum custos erat. Custodes autem fallere et aliena rapere apud nos crimen est, non uirtus. Iussit, inquies, Euristeus, cui parendum erat. Sed maximum nefas est homini

(Mala aurea) Postremus labor Herculis tui Euristeo iubente fuit, si satis memini, mala aurea ab Hesperidum hortis ablata, peruigili dracone occiso, qui talium fructuum custos erat. Custodes autem fallere et aliena rapere apud nos crimen est, non uirtus. Iussit, inquies, Euristeus, cui parendum erat. Sed maximum nefas est homini obsequendo Deum offendere. Diuina autem lex est: Ne concupiscas rem proximi tui! Et si iniuste concupiscere culpa est, quanto maius peccatum male concupita per uim eripere? A tanto igitur talique facinore Christi seruus abhorrens, suo

Hic uero tantum abest, ut aliorum bona tollat, ut etiam iis, qui indigent, sua largiatur. Non enim terrenas opes concupiscit, sed cęlestes. POETA: Da ueniam, non possum, quin te hoc loco interpellem. Nonne ipse dixi Herculem quoque aurea mala obtulisse Euristeo, nullius rei nisi laudis cupidum? THEOLOGVS: Quid ais, mi poeta? Non tu existimas iniquum esse facinus alterius rem rapere, ut tradas alteri? Donauit Euristeo, sed iniuriam intulit Hesperidibus. Aliena donare non liberalitas est, sed iniustitia.

non possum, quin te hoc loco interpellem. Nonne ipse dixi Herculem quoque aurea mala obtulisse Euristeo, nullius rei nisi laudis cupidum? THEOLOGVS: Quid ais, mi poeta? Non tu existimas iniquum esse facinus alterius rem rapere, ut tradas alteri? Donauit Euristeo, sed iniuriam intulit Hesperidibus. Aliena donare non liberalitas est, sed iniustitia. Audi igitur, quę aurea mala nostri recte sapienterque expetunt. Ad supernas opes, quę non pereunt, possidendas inhiant, terrenas contemnunt. Peruigilem autem draconem,

utens. Igitur, Herculem ipsum alia quidem iussum, alia sua sponte fecisse ais; illa necessario, hęc uolens ac lubens peregit, quo magis immontalitate se dignum pręstaret. Hoc idem certe Christianis nostris, sed felicius ac beatius contingere scias uolo. Ille Euristei imperata fecit. Nostri autem Dei iussis parent atque obediunt. Ille in his, quę sponte egit, suo usus est consilio. Nostri uero non humana, sed diuina sequuntur consilia, ne a recto aberrent, ne a bono atque ęquo deuient. Quod illis accidere solet, qui in re gerenda nimium sibi

itaque uiuus necessarium uitę sustentamentum est. Abiectis autem his, quę superuacanea erant, auaritię euersum est regnum, quę in illos dominatur, qui plura quam necesse est concupiscunt. Propterea quidem, quod in Hercule tuo scelus fuit, in Christiano uera est uirtus. (Euritus) Postremo loco dixisti, o poeta, quod Euritum, Oechalię regem, liberosque eius inuadens interfecerit et Iolen sibi sponsam, quam illi tradere nolebant, raptam abduxerit uehementerque amarit. Haud iniquum censemus eam, quę pacta sponsaque erat, dum

erant, auaritię euersum est regnum, quę in illos dominatur, qui plura quam necesse est concupiscunt. Propterea quidem, quod in Hercule tuo scelus fuit, in Christiano uera est uirtus. (Euritus) Postremo loco dixisti, o poeta, quod Euritum, Oechalię regem, liberosque eius inuadens interfecerit et Iolen sibi sponsam, quam illi tradere nolebant, raptam abduxerit uehementerque amarit. Haud iniquum censemus eam, quę pacta sponsaque erat, dum negatur, per uim eripuisse, sed tamen propterea cędibus in illos, quos inuasit,

uim eripuisse, sed tamen propterea cędibus in illos, quos inuasit, grassari et urbem in ciuium, qui nihil peccauerant, detrimentum atque erumnam solo ęquare impium immaneque fuisse dicimus. Ne tamen ignores, quam laudabili imitatione ista quoque presequatur Deo deditus Christianus, Euritum corpus suum esse intelligit, filios Euriti ipsos corporis sensus, Iolen uero animam esse decernit. Disponitque animam a corporis illecebris abductam recte copulare rationi, ne caro dominetur spiritui, sed e contrario spiritus imperet carni. Cumque sentire coeperit aliam legem

in illos, quos inuasit, grassari et urbem in ciuium, qui nihil peccauerant, detrimentum atque erumnam solo ęquare impium immaneque fuisse dicimus. Ne tamen ignores, quam laudabili imitatione ista quoque presequatur Deo deditus Christianus, Euritum corpus suum esse intelligit, filios Euriti ipsos corporis sensus, Iolen uero animam esse decernit. Disponitque animam a corporis illecebris abductam recte copulare rationi, ne caro dominetur spiritui, sed e contrario spiritus imperet carni. Cumque sentire coeperit aliam legem in membris suis repugnantem legi mentis

uigiliis fatigat, laboribus pręmit sensusque omnes a uoluptatis pestiferę cupidinibus auertere contendit. Porro, Oechaliam, hoc est, ocium, in quo quiescens corpus animę dominabatur, destruit ac dissipat. Sublato quippe ocio prauos quoque corporis affectus per laborem compescit. Ita Iolen Eurito filiisque eius ereptam et rationi mentis copulatam perpetuo amore complectitur, studens rem gratam suo efficere autori. Hoc idem uel huic simile superius disseruimus, si memoria tenes, in Pasiphes tauro, in Olympię ludis, in Ericis pugna, fortasse et in quibusdam aliis. Nec piget sępius

de temporibus Lodouici Ceruarii Tuberonis libro quae quidem historia incipit ab interitu regis Matthiae Chugniadis Coruini, persequiturque omnia memoratu digna, quae gesta sunt in circumistranis regionibus, atque in ea parte Asiae et Europae quae Turcarum imperio obtinetur. Iam Vuladislauus Casimirus uidebatur apud Hungaros aliqua ex parte regiam assecutus esse maiestatem. Itaque multae exterae nationes aut

rex, Stephani Nemagnae successor fere ultimus, regno a Turcis pulsus Rhacusam una cum familia se recaepit ui magna auri secum allata. Nam quum fidei senatus Rhacusani sua omnia credidisset, Rhacusani neque terrore Turcarum, quo fere Europa id temporis magnopere perculsa erat, neque ullo praemio adduci potuerunt quo minus fidem seruarent. Quam profecto constantiam Amurathum Othomanum, Turcarum regem, uehementer admiratum dixisse ferunt urbem haud facile perditum iri in

inter se dimicant, inter se digladiantur, gens contra gentem, regnum aduersus regnum. Nostra quippe memoria, tanta Gallorum, Hyspanorum, Italorumque strages facta est, tot fortium uirorum cędes perpetrata, ut ad effugandos ab Europa atque Asia Mahumetanos satis essent. Nunc uero ita adhuc agunt, ut reliquum orbem illis facilius possidendum relinquant, milite uacuum ac defensoribus exutum. Malicia ergo abundauit, et charitas in odium uersa est internecionum.

Scopus Auctoris Felicioribus ingeniis ad exequendam historiam materiam subiecturus, scribendique facultatem praebiturus, statui amicorum hortatu, quae temporibus meis memoratu digna euenere in hac maxime parte Europae, quam Pannonii et Turcae, eorumque accole ac finitimi incolunt, carptim assumpta literis mandare, quamquam aliarum quoque nationum res, ubicunque nos locus admonuerit, silentio non praetermittemus. Multa enim in Italia, Galiis, Hispaniisque nostra aetate gesta

an uictori maiorem fecerit iacturam. Nam, quamuis Caesar Viannam et Nouam Vrbem cum multis Norici ac Carnici agri oppidis eo bello amiserit, Matthias tamen, dum auidius illum persequitur, fines regni sui a Turcis uastari passus est, quos procul dubio ex Europa pulsurus fuisset, si aduersus eos bellum gerere in animum induxisset, Christianis, qui Turcarum iugo pressi erant, id uehementer optantibus, deffectionemque pollicentibus: nempe contumeliosam grauiter sustinebant Turcarum dominationem. Caeterum nondum confecto Alemanico

ut fert Iazigum consuetudo, communiuit. Intra paucos dies nobilitas uariis sententiis ac studiis, prout quisque aut per se animatus erat, aut ab alio persuasus, eodem conuenit. Regnum Hungarorum, quod Danubius, amnium Europae fere maximus, intersecat, latissime patet: qua id septemtrionem spectat, Boëmorum ac Polonorum regnis terminatur, ad austrum mari Adriatico adiacet, ad

Boëmis, Polonis ac Dalmatis eandem linguam esse satis constat. Tametsi quidam eodem linguae commertio adducti existiment rem se diuerse habere. Etenim Rhaxolanę linguae sono admoniti arbitrantur Raxanos, ipsos Sarmatiae Europeae incolas, Gothicae gentis esse auctores; rursus Sclauenos, Boemos ac Polonos Gothorum esse sobolem. Neque enim credibile esse putant ullam Illyricae nationis gentem in Rhaxanorum regiones, coeli intemperie ac perpetuo

Vrbe olim fuit deletum. Nec obstat huic opinioni eo quod Rhoxani nunc imbelles admodum sunt: quondam primi bellatores extitere et cum egregiis equitum cataphractorum turmis in expeditionem proficiscebantur. Nec modo in Europa eorum opes late patuerunt, sed etiam in Asiam transgressi ultra Rha amnem multorum dierum iter arma protulerunt, ubi nunc quoque magnum amplectuntur imperium sedemque regni urbem amplissimam, quam ipsi Moschouiam uocant,

ita gessit, ut omnibus bonis non minus priuatae stirpis obscuritate quam tyrannide regno indignus uisus sit, trium nouissimorum ante Matthiam regum Vuladislauus est uerus in hoc regnum haeres ac successor, siue eius paternum, siue maternum respexeritis genus, quo quidem utroque omnibus Europae regibus, absit uerbo inuidia, antecellit. Placet autem id refferre non quidem per arrogantiam, sed quia et uos generis nobilitatem magnifacitis, et reliqui mortales id per se amplum putant. Est enim Andreae Casimiri,

― Georgium quendam Boemum, lanii quidem filium, sed apud ipsam a paruo educatum, qui et Vuladislauo nunciaret se ab Hungaris regem esse designatum, et hortaretur eum ut, si in Hungaria regnare uelit, quamprimum cum exercitu ueniret, simulque oraret, ne se e clarissimis Europae regibus progenitam matrimonio iungere aspernaretur. Praeter dotem ingens auri pondus pollicetur, quod postea regi iam diademate ab Hungaris insignito, dono, ut fertur, in spem nuptiarum, quas ei cordi nunquam fuisse ante diximus, dedit. Quod profecto aurum, qui regem fidei ac

falso opinati sint Tatharos a montibus Indiae duce Battone digressos, quippe haud multum a Turcis lingua, habitu, moribus, ac sacris differunt. Quae quidem gens uastatis multis Asiae regionibus tandem partim in Asiam non procul a patriis sedibus consedit, partim transmisso Tanaide in Sauromatas Europeos, qua hi Maeotidem paludem attingunt, peruenit, atque concedentibus accolis in Cheronesso Taurica et caeteris maritimis oris, quae inter Tyram et Tanaim late patent, sedes posuit, atque cum finitimis agros Christianorum

suos adhortatus: Quantum detrimenti, comilitones, regi nostro regnoque Hungariae, Alberthi iniquitas atque haec tam improba regnandi intulerit spes, non est neccesse me uobis iam proelio instante narrare, quum pręsertim neminem uestrum ea fugiant, quae uniuersam fere Europam fama peruasere. Quis enim ambigat, quicquid damni, quicquid ignominiae post regis Matthiae obitum huic regno infixum est, non id totum ab ipso Albertho manasse, eiusque scelere perpetratum esse? Propterea quod si ille suis finibus sese continuisset, postea quam nos Vuladislauum

una cum familia se recępit, ui magna auri secum allata. Nam quum senatus Rhacusani fidei sua omnia credidisset, Rhacusani neque terrore Turcarum, quo fere tota Europa id temporis magnopere perculsa erat, neque ullo praemio adduci potuerunt, quo minus fidem seruarent. Quam quidem constantiam Amurathum Othomanum, Turcarum regem, uehementer admiratum dixisse ferunt urbem haud facile

satis confidebat utpote ab Vuladislauo Alberthi fratre misso), Turcas, a quibus, ut diximus, tributi pensione in amicitiam receptus erat, in auxilium concire statuit, quo scilicet Polonis maiorem incuteret metum, quippe Turcarum nomen id temporis, ob imperium partim in Asia, partim in Europa late patens, maximum erat. Geta igitur regem Turcarum ad bellum aduersus Polonos sumendum hunc in modum per epistolam est hortatus: Stephanus Carabogdanes Bazethi Otomano, regum maximo, salutem. Compulsus Polonorum terrore, qui a me nulla iniuria lacessiti,

tibi quoque mox graue exhibeat negocium. Nam si me superato te lacessere coeperit, quod quidem se propediem facturum denuntiat, profecto caeteri Christiani, quibus sane Polonos bello impares esse constat, etiam oppugnare audebunt. Atqui uelim te non fugiat Christianis, Europae accolis, longe difficilius esse bellum aduersus te incipere quam gerere. Putant enim sibi ad huiusce expeditionem auctorem ac coitionem magis quam uires deesse, quippe siue mari, siue terra res gerendae sint, omnia illis affatim suppetunt, arma, equi, uarii generis tormenta,

temere quiescentem lacesserint leonem. Certum est enim mihi, si me iusto exercitui praefeceris Poloniamque prouinciam mihi destinaueris, eam gentem tantis cladibus afficere, uti de caetero non modo non minentur Turcis, qui ductu et auspiciis Othomanorum bonam Asiae atque Europae partem subegerunt, uerum nomen quoque eorum perhorrescant. Nam si per te licuerit, quicquid agri inter Tyram et Carpatum montem ad regem Polonum pertinet, populabundus peragrabo, Rhoxaniisque mancipiis omnes regiones, quae tibi parent, explebo, terrasque regni tui, qua hae cultoribus

maiestatis reus dignas audacia sua poenas dedit. Palo enim, nemine hoc supplitium deprecari audente, Bazethis iussu affixus est. Eadem nimirum seueritate Turcarum reges in suos, qua domini in seruos, imperium exercent. Caeterum quoniam de Turcis, quae quidem gens partim in Asia, partim in Europa latissimum nostra tempestate obtinet imperium, in pluribus huius operis locis mentio non modo facta est, sed etiam facienda, haud alienum uidetur eius gentis primordia et mores, atque quonam modo tantum imperium sit adepta, commemorare.

Imperio a pluribus occupato, confestim ex aemulatione, ut fit, odium, mox bella inter duces exorta sunt, saepiusque clades inuicem acceptae redditaeque. Per idem tempus Othomanus, unus, ut dictum est, ex Huncharii praefectis, cuius progenies Constantinopolim cum tot Asiae atque Europae regnis nunc tenet, in regione Maioris Phrygiae circa Dorilium oppidum satrapeam obtinebat, uiculum quendam cum familia sua incolens, quem ab ipsius Othomani nomine Othmanliam Turcae appellarunt. Qui quidem animaduertens Asiam intestino bello ardere, nec

prius Prusa urbe in radicibus Olympi montis posita, in qua ob cultorum frequentiam sedem regni constituit. Quam sane urbem intra paucos dies in potestatem redegit, Graecis, qui in ea praesidio erant, eam dedentibus, dum auxilium Constantinopolitani imperatoris, qui per id tempus cum finitimis in Europa bellum gerebat, desperant. Tametsi sunt, qui dicant Orchanum de priscis Turcis, quorum paulo ante mentionem fecimus, Prusam coepisse. Iamque Orchanus ad Caramani imperium aspirabat, bellumque ei inferre parabat, solus cupiens in

Per idem enim tempus Ioannes Palaeologus, Constantinopolitanus imperator, bello a Thracibus ac Bulgaris (gens Rhoxolanorum est Macedoniam incolens) uehementer premebatur, nec prorsus his resistere poterat. Itaque pessimo capto consilio et quod non modo Graeciae, sed etiam bonae parti Europae pernitiem erat allaturum, cum Orchano foedus iungit. Rogat mox eum sub stipendii pactione, ut in Europam cum copiis suis traiciat, Thracumque, ac Macedonum agros incurset. Turca primum per dolum haud se transiturum Hellespontum dicere, fingens se non audere exercitum

(gens Rhoxolanorum est Macedoniam incolens) uehementer premebatur, nec prorsus his resistere poterat. Itaque pessimo capto consilio et quod non modo Graeciae, sed etiam bonae parti Europae pernitiem erat allaturum, cum Orchano foedus iungit. Rogat mox eum sub stipendii pactione, ut in Europam cum copiis suis traiciat, Thracumque, ac Macedonum agros incurset. Turca primum per dolum haud se transiturum Hellespontum dicere, fingens se non audere exercitum in Europam transmittere, nisi prius in potestatem suam Sestos, nunc tenuis uicus, olim urbs nobilis, et

pernitiem erat allaturum, cum Orchano foedus iungit. Rogat mox eum sub stipendii pactione, ut in Europam cum copiis suis traiciat, Thracumque, ac Macedonum agros incurset. Turca primum per dolum haud se transiturum Hellespontum dicere, fingens se non audere exercitum in Europam transmittere, nisi prius in potestatem suam Sestos, nunc tenuis uicus, olim urbs nobilis, et apud poëtas magni amoris commertio celebris, cum Callipoli traderetur. Quod ubi haud difficulter Orchanus impetrauit,

facere, nec non interdum quibusdam etiam dono dare, nihil denique praetermittere, quo animi suae sectae hominum conciliari possent. Quae ubi Graeci sero, iam peste praecordiis recępta, percepere, statuunt cum finitimis Christianis in gratiam redire, et communi hoste Europam liberare. Caeterum dum magis dicendis sententiis tempus territur, ut saepe fit, a Christianis quam ulla expeditio suscipitur, Graecus imperator diem suum obiit, cui Orchanus quoque haud multum superuixit, Homurathe primo regni successore relicto. Qui comparato quam maximo, ut tunc erant

pro portis Adrianopolitanis praelium infeliciter comisserat. Atque quum situs urbis et regio inter Melantem et Hebrum amneis admodum ferax placuisset, huc sedem regiam e Prusa transtulit. Hoc mortuo Bazethes Secundus regnat, qui dum auiti ac paterni imperii fines in Europa prorogare nititur, transgressus Neston amnem usque ad Strymonem processit. Non tulere hoc Dardani ac Macedonum reguli, uerum confestim coactis copiis Turcae, qui iam Strymonem quoque traiecerat, occurunt, atque non procul ab hoste castra ponunt. Caeterum quum postero

A tergo Strymon, lęua Aegeum pelagus obstat fugae, nonne honestius est in acie uirorum more cadere quam tergo hostibus dato undis ritu pecorum obrui? Quo cessit ille animus, uiri Turcae, quo transmisso Hellesponto Europae imperium concupistis? An iccirco hucusque progressi sumus, ut Bulgaricae genti, nostra ignominia, decus et gloria paretur? Non haec ducum adhortatio modo, sed etiam, ut saepe fit, salutis desperatio pectora Turcarum accendit. Itaque resumptis animis multo acriorem

Bibliographia locorum inventorum

Gundulić, Fran Lucijan; Crijević, Ilija (1451/2-1505; 1463-1520) [1490], Baptistinus, versio electronica (, Dubrovnik), 13 versus, verborum 3401, Ed. Dora Ivanišević Petra Šoštarić [genre: prosa oratio - novella; poesis - epigramma] [word count] [gondolflbapt].

Divnić, Juraj (1450?-1530) [1493], Epistula ad Alexandrum VI Georgii Difnici Dalmatae episcopi Nonensis, versio electronica (), Verborum 2068, Ed. Olga Perić [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [difnicgepistalexvi].

Božićević Natalis, Frano (1469-1562) [1497], Francisci Natalis Carmina, versio electronica (), 3135 versus, verborum 19055, Ed. Miroslav Marcovich [genre: poesis - carmen; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [natalisfcarmina].

Niger, Toma [1502], Divina electio ac tempestiva creatio serenissimi principis Veneti Leonardi Lauretani cum pronostico sui invictissimi principatus, versio electronica (), 429 versus, verborum 2723, Ed. Giuseppe Praga Neven Jovanović [genre: poesis - elegia; poesis - panegyris; poesis - epigramma] [word count] [nigertdivin].

Andreis, Matej (c. 1500) [1502], Epithalamium in nuptias Vladislai Pannoniarum ac Boemiae regis et Annae Candaliae reginae, versio electronica (), 451 versus, verborum 3143, Ed. Ladislaus Juhász [genre: poesis - epithalamium] [word count] [andreismepith].

Marulić, Marko (1450-1524) [1503], In epigrammata priscorum commentarius (), Verborum 25316, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - commentarius] [word count] [marulmarinepigr].

Brodarić, Stjepan (1490-1539) [1505], Epistulae, versio electronica. (), Verborum 166, Ed. Petrus Kasza [genre: prosa oratio - epistula] [word count] [brodaricsepistulae].

Grisogono, Federik (1472-1538) [1507], Speculum astronomicum, versio electronica (), Versus 100, verborum 18852, Ed. Mihaela Girardi-Karšulin Olga Perić Tomislav Ćepulić [genre: prosa oratio - epistula; prosa oratio - oratio; prosa oratio - tractatus; poesis - ode; poesis - elegia; poesis - epigramma] [word count] [grisogonofspeculum].

Marulić, Marko (1450-1524) [1507], Vita diui Hieronymi, versio electronica (), Verborum 10681, Ed. Darko Novaković [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvita].

Marulić, Marko; Dante Alighieri (1450-1524; 1265-1321) [1510], Principium operis Dantis Aligerii de Fluentino sermone in Latinum conuersum, versio electronica (, Split), 138 versus, verborum 974, Ed. Bratislav Lučin ; Darko Novaković [genre: poesis - epica; poesis - versio; poesis - fragmentum] [word count] [marulmardante].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1515], Ode in triumpho reuerendissimi atque amplissimi domini Ioannis de Lasko, archiepiscopi Gneznensis, de uictoria inuictissimi Sigismundi, Polonie regis, contra Moscos habito, versio electronica (), 60 versus, verborum 294, Ed. Bratislav Lučin [genre: poesis - oda] [word count] [andreisfode].

Kožičić Benja, Šimun [1516], De Corvatiae desolatione, versio electronica (, Roma), verborum 1764, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [begniusscorvatiae].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].

Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].

Marulić, Marko (1450-1524) [1519], Dialogvs de Hercule a Christicolis superato, versio electronica (), Verborum 8236, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [marulmardial].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1520], Commentariolus de origine et incremento urbis Rhacusanae, versio electronica (), Verborum 5404, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio – historia] [word count] [tuberocommrhac].

Marulić, Marko (1450-1524) [1520], De ultimo Christi iudicio sermo, versio electronica (), Verborum 16879, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - sermo] [word count] [marulmarultiudic].

Crijević Tuberon, Ludovik (1458-1527) [1522], Commentarii de temporibus suis, versio electronica (), Verborum 118743; librorum 11, capitum 165, Ed. Vladimir Rezar [genre: prosa oratio - historia] [word count] [tuberocomm].

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report